H V TN: L TH NGA LP: 34K16 BNH LUN V EQ V IQ

I.Tm hiu v EQ : - EQ c vit tt t Emotional Quotient tm dch l ch s xc cm. Nhng ngi c cng trong nghin cu v a ra ch s EQ l hai nh tm l hc ngi M: Peter Salovey v John Mayer vo nm 1996. Nhng trc mt nm (1995), trong cun sch ca mnh (vi ta Emotional intelligence), nh tm l hc Daniel Goleman cp n ch s cm xc, cn gi l s thng minh ca tm hn hoc thng minh trong cm xc. - Vy EQ l g? EQ l kh nng qun l nhn thc, hiu v truyn t cm xc gip chng ta a ra nhng quyt nh sng sut hn v ci thin cc mi quan h ca chng ta i vi mi ngi. Tt c chng ta u c cm xc bi v chng ta u l con ngi. EQ l mt b nhng k nng bao gm: Bit mnh, Tnh lc quan, Kh nng la chn cch thc phn hi cm xc ph hp nht cng vi s Thu cm gia mi ngi. - Ngoi ra EQ cn th hin l Ngh thut lnh o thnh cng. Ch 25% cc nh lnh o thnh cng c ch s IQ cao hn trung bnh. Vy con s vt tri 75% s ngi cn li thnh cng ca h n t u? Cc cng trnh nghin cu khng nh rng, ch s EQ chnh l yu t quyt nh s thnh cng trong cuc sng v cng vic ca mi chng ta. Tm quan trng ca EQ trong iu hnh doanh nghip EQ l kh nng qun l cm xc gip chng ta a ra nhng quyt nh sng sut hn v ci thin cc mi quan h ca chng ta i vi mi ngi. Tt c chng ta u c cm xc bi v chng ta u l con ngi. EQ l mt b nhng k nng bao gm: Bit mnh, Tnh lc quan, Kh nng la chn cch thc phn hi cm xc ph hp nht cng vi s Thu cm gia mi ngi. Vai tr ca nh qun l/ lnh o l lm vic cng vi mi ngi t c mc tiu. iu ny din ra hai i tng vi nhn vin v ta cn h thc thi cc ch dn hoc lm theo nhng ch o v i tng cn li nh l khch hng, nh cung cp, v cc i tng khc. Bi vy, con ngi l ngun lc quan trng nht trong nhng tnh hung ny. Mt ngi lnh o vi nng lc EQ cao l ngi hiu r bn thn v ngi khc, c bit vi nhng ngi h thng xuyn lin h trong cng vic. Mt ngi lnh o s hu cc k nng EQ mnh m bit cch nh hng ti ngi khc bng s lc quan, h chn c cch p tr hay nht trong cc tnh hung khc nhau, h luyn tp s thu cm vi nhn vin, do ginh c s cam kt v ng h ca nhn vin. Thc t cho thy, mi ngi thng tn trng v lm theo ngi lnh o c k nng con ngi gii khng ch trnh hc vn hay k thut. Bn cnh nhng l do v kinh t lm vic th hu ht chng ta lm theo v ngi lnh o ghi nhn v pht trin nhng kh nng tt nht ca chnh chng ta.

 nng cao cm xc bn thn trong iu hnh doanh nghip, nh qun l/ lnh o c yu cu cn phi khch quan - hy tp trung v ng a cm xc vo cng vic. iu ny c bit quan trng cc x hi Chu ni m bt c s th hin no ca cm xc u c coi l yu ui. Mc d vy, tt c chng ta u bit rng tht kh khn hnh ng m khng c cm xc. Quyt nh hng ngy ca chng ta c cm xc iu hng. V d, ra quyt nh thu mt nhn vin chnh l quyt nh v k nng ca mt ng vin nhng n cng bao gm mt ci nhn tng ha cc im tt t con ngi . m phn mt thng v u t kinh doanh khng ch l nhng con s m cn bao gm cm nhn tinh t v i tc cm nhn v nhng ngi m chng ta sp cng lm vic.v.v Nn hc EQ nh th no? Trong khi ch s IQ t khi thay i theo thi gian, th ch s EQ c th c hc v thay i vo bt c giai on hay mi trng no. Nguyn nhn l bi EQ l cc k nng ging nh cc nng lc khc m chng ta hc chng ta c th tp luyn thng xuyn ng ha chng thnh mt phn trong t duy ca mnh nhng quan trng hn c - l nhn bit c hnh vi EQ nh hng tt hn nh th no i vi nhng ngi m chng ta cng lm vic hng ngy. Ni v vn ny, Thc s Bernard Law (Singapore), mt chuyn gia hun luyn c cp Chng ch Tr tu cm xc 6 giy (Hoa K) cho bit: Nghin cu ch ra rng EQ hay k nng con ngi ng vai tr quan trng hn cc k nng v mt k thut trong vic quyt nh mt ngi lnh o ti nng hay ch l mt ngi m nhim v tr trn vai. Nhng ngi tham gia kha o to EQ ci thin hiu sut cng vic v quan h vi mi ngi tt hn. Nhiu nm nghin cu tit l rng nhng t chc c nh lnh o s hu k nng EQ mnh m th gim i c tc thay i nhn s, nng sut cao hn cng nh nhn vin tn ty v vui v hn. Thc s Bernard Law, ging vin ca chng trnh o to EQ dnh cho lnh o c t chc ngy 17 thng 5 ti Trung tm o to QTKD INPRO - H Ni, nhn xt: Trong qu trnh lm vic vi ngi Vit Nam ni chung, ti nhn thy h l nhng ngi lun lun hc hi i nhng k nng v kin thc mi. y l mt im cng quan trng v nn kinh t Vit Nam ang t th sn sng pht trin theo cp s m. Vi mong mun hc cc k nng EQ, h s thu c thm thun li trong vic thu nhn c kin thc kinh doanh cng nh k thut. Ti hy vng v tin tng rng cc nh lnh o trong cc t chc, doanh nghip Vit Nam s gt hi c nhiu li ch t kha hc ny v p dng c ngay cc k nng EQ. Hu ht tt c, ti chc chn h s hc rt nhanh vi mt tinh thn t duy ci m. Nh vy, t duy ngi hc ng vai tr rt quan trng i vi hiu qu ca kha hc. Hc vin c yu cu phi ci m trc nhng thch thc mi trong suy ngh sn sng chia s phn nh cng nh lin h ti nhng khi nim/ k nng ch cht ca EQ trong cuc sng hng ngy ca h - c trong cng vic v trong gia nh hay bn b. Bn cnh , iu u tin trong phng php hc l chp nhn cm xc l mt phn trong cuc sng ca chng ta chng ta nn nm ly chng v qun

l chng to ra li ch. Th hai, nhng cm xc cha ng thng tin hoc hiu bit v nhng tnh hung, nhng con ngi hoc v bn thn chng ta m chng ta nn khi ngun tr gip t duy. Th ba, chng ta cng phi tha nhn rng cn nhiu hn nhng nng lc k thut hoc tri thc vt tri v n cng i hi EQ nh vy hoc nhng g thng c nhc n nh l k nng con ngi to ra s khc bit thc s. ch li v hiu qu ca kha hc khng hn ch bi kinh nghim lm vic ca hc vin v cm xc l nhn t lun tn ti trong mi con ngi. Phn thng dnh cho nhng ai nhn thc su sc cm xc l vn ni ti ca bn thn, cn c khi ngun v s dng trong cng tc lnh o tp th. Lm sao tng thm EQ? - Trn thc t, s thng minh xc cm s gip ch cho bn rt nhiu trong cuc sng bn cnh nhng hiu bit "l tnh" m bn c c. Do vy, hy t gip mnh tng thm EQ c x hon ho hn trong cng vic cng nh cuc sng. Bn cn sn sng "mc li dy in" ca b no bn bn c th nhn thc v i ph li nhng tnh hung. Sau y l nhng hng dn gip bn thm nhng hiu bit xc cm: 1. Nhn bit nhng cm xc ca bn: Bn hy vit ra giy nhng t v cm xc ca mnh "ti cm thy...", c gng tch n chng ra v xc nh t l cng xc cm ca chng (v d, "ti cm thy lo u" hay l "ti cm thy gin in ln"). ng cng iu hay gii hn chng qu mc. 2. C trch nhim vi nhng cm xc ca bn: ng tm kim nhng li ging gii bn ngoi, nhn ra rng chng l nhng cm xc ca bn v c hiu ti sao bn cm thy nh vy. 3. Thy trc nhng xc cm ca bn: Hc cch nhn ra bn cm thy nh th no sau s vic hoc l hnh ng hin ti. Trnh lm nhng vic m nhng vic bn bit s gy ra nhng xc cm khng tt. Khng ch lm iu ny cho chnh bn m cn v nhng ngi khc. 4. Hi mi ngi h cm thy nh th no: Bn mun bit cm xc ca ngi khc m khng cn phi hi h. Tuy nhin, trc ht, bn phi hiu h trc khi bn c th ng cm vi h. Hy nghe h m khng cn phi phn xt h. ng c gng gt i nhng xc cm ca ngi khc. 5. Hy "phng th" t nht: Nu ai ni nhng iu v bn m bn khng ng , ng c chp bo v mnh hoc tn cng l l ca h - bn c th cm n s trung thc ca h v tp trung vo nhng cn c vng chc trong nhng kin ca h. 6. t nhng vn vo trong vin cnh: Khi nhng vn mang tnh tri ngc din ra, bn cm thy rt gin, hy ngh v s nghim trng thc s ca vn ny l g? N s gy nh hng trong 10 nm? Hay trong 10 tun? Hay ch 10 pht?

Ch ng nhng li tun theo nhng xc cm - l cch gip bn vn hnh xc cm vo l tr x s, v gt hi nhiu thnh cng hn trong nhp sng m ngi ta ang thu dn xc cm... II.Tm hiu v IQ :

* Mt s khi nim v IQ -Ch s thng minh, hay IQ (vit tt ca intelligence quotient trong ting Anh), l mt con s c xc nh mi ngi sau khi hon tt mt b kim tra. Bi kim tra xc nh kh nng hon thnh mt s nhim v m nhng ngi sng trong mt x hi thng gp, v t xc nh kh nng hc hi v lp li nhng cch "s dng tr thng minh". Nhng bi kim tra gm nhiu phn thng c s dng v n th hin kh nng phng on chnh xc kh nng pht trin tr lc ca con ngi v sau, c bit l kh nng c v vit. -Ch s thng minh, hay IQ l mt khi nim c nh khoa hc ngi Anh Francis Galton a ra trong cun sch Hereditary Genius xut bn vo cui th k 19. Sau , n c hc tr ca ng l J.Cattell v nh tm l hc ngi Php Alfred Binet pht trin bng vic tho ra nhng bi trc nghim kim tra nng lc tr tu ca tr khi i hc. -Cng thc tnh IQ: tnh ton ch s IQ, cng thc ban u c lp nn l: IQ = MA
CA x 100

Trong : MA (Mental Age) l tui tr tu, tnh bng thng, quy t im trc nghim. CA (Chronological Age) l tui thc t tnh bng thng, theo thi gian sinh trng ca mi ngi). Th d: Mt nhi ng tui i trn 8 nm, khi lm mt test tr tu t c tui tr khn tng ng tr em 10 tui, ch s thng minh ca em b ny l: IQ = 10 x 12 x 100 = 125
8 x 12

* Mi ngi thng nhc ti ch s thng minh IQ nhng cn nhiu iu khin bn phi ngc nhin v n. Bn c th tham kho qua kt qu ca cc nh nghin cu M . 1. Trng hc nh hng ti IQ: S thng minh ni chung khng nh hng ti quyt nh n trng hay khng nhng vic n trng hc gip hc sinh tng ch s IQ ca mnh. Cng ngh hc sm th nguy c thua km v IQ so vi cc bn cng trang la cng tng. - Ch s IQ b nh hng bi k ngh h. Cc nh nghin cu chn 2 hc sinh kim tra ring bit trc v sau khi ngh h. Kt qu, c s suy gim trong h thng IQ 2 em ny so vi cui nm hc. 2. IQ khng chu nh hng ca th t sinh Quan nim con c khn ngoan v c kh nng lnh o hay em khn hn anh ch khng ng. Thm ch, c ngi cn cho rng trong gia nh ng con IQ thp. Thc t, nhng ngi khn ngoan c xu hng sinh t con nhng s thc l khng h c lin h hay nh hng no gy tc ng gia quy m gia nh v IQ ca tr. Th t sinh khng d bo trc IQ ca tr. Ngoi ra, 2 anh em rut sinh gn nhau c th c IQ tng ng hn so vi tr sinh cch xa nhau vn cha c c s chng minh. 3. Sa m lin quan n IQ Nhng tr c nui bng sa m, c m dnh nhiu thi gian chm sc thng c IQ cao hn tr khc. Kt qu nghin cu nhng tr cng iu kin chm sc, ch khc ngun sa nui th em c nui hon ton bng sa m c IQ cao hn t 3-8 im so vi em khc khi c 3 tui. L do, sa m rt giu nng lng axit bo omega 3, tng cng mng t bo no, tng hiu qu dn truyn dn to ra t nhng xung chn thn kinh cho tr. 4. IQ bin i theo ngy sinh: Tui nhp hc ca cc em ging nhau nhng tr sinh vo 3 thng cui nm i hc mun hn bn b. Cc nh nghin cu pht hin nhng a tr sinh mun trong nm s c IQ thp hn v mi nm hc IQ ca tr s tng c 3,5 im. Vi thi gian i hc t hn cc bn nn nhng em sinh mun trong nm c IQ thp hn. 5. Gen di truyn nh hng IQ: Nghin cu 2 anh em sinh i c nhn nui trong 2 gia nh trung lu, ngi ta tm ra lin h ny. Nhiu ngi ngh khi cn sng vi gia nh, IQ ca 2 anh em s tng ng. Ch khi h bt u cuc sng t lp, c nhng kinh nghim sng ring th IQ mi khc. S tht, khi sng t lp IQ ca 2 anh em cng tr nn ging nhau v chu tc ng t gen di truyn nh hng ti tr thng minh ca h (s tng ng gen ca 2 anh em l 50%). 6. Kch c u lin quan IQ:

Phi ti khi c phng tin hin i quan st h thn kinh, ngi ta mi chng minh c mi lin h ny l c tht nhng n khng ng k. Minh chng c th nht l cuc kho st kch c m i u v IQ ca qun i M. 7. IQ th h sau ngy cng tng: IQ tng gn 20 im sau mi th h. Nu tnh im, hn 90% ngi th h hm nay c gi l thin ti nhng th h hm qua. S tng trng v ch s thng minh do nh hng ca ch dinh dng tt hn, thi gian i hc nhiu hn, cha m c phng php gio dc con tt hn, chi thng minh v u im ca my vi tnh. 8. IQ b nh hng bi thc n n ung Cc nh nghin cu chng minh ch n ung c kh nng nh hng ti chc nng ca no, c l thc n pht trin tt nht cho s pht trin ca no b. Theo phn tch s liu quy m ln vi h thng trng hc New York, s nh hng ny rt ln.

S :S phn b IQ trn ngi. Ch s IQ 100 tng ng vi mc thng minh trung bnh ca ngi. -Bng chng v hiu qu thc t ca ch s thng minh c kim chng bng cch kim sot " lin quan gia IQ v thc t cuc sng.
Nhng iu kin kinh t v x hi lin quan n IQ

Yu t

lin quan

Hc vn v IQ

0,5

Tng s nm hc tp v IQ

0,55

IQ v iu kin kinh t x hi ca cha m

0,33

Hiu sut lm vic v IQ

0,54

Nhng rc ri trong x hi v IQ

-0,2

IQ ca nhng cp sinh i

0,86

IQ ca v v chng

0,4

Chiu cao ca b m v a tr

0,47

c im v kinh t v x hi ca IQ

IQ

<75

7590

90110

110125

>125

Chim t l tong dn s Hoa K

20

50

20

Kt hn trc 30 tui

72

81

81

72

67

Khng lao ng trn 1 thng mi nm (n ng)

22

19

15

14

10

Tht nghip trn 1 thng mi nm (n ng) 12

10

Li d trong 5 nm

21

22

23

15

B m c con vi IQ thp hn bnh thng

39

17

<1

B m c con ngoi gi th

32

17

Sng trong ngho kh

30

16

B n t chung thn

<1

Nhn tin tr cp

31

17

<1

Khng tt nghp ph thng

55

35

0.4

< 0.4

n v: %. S liu trn c o nhng ngi da trng. Ti liu ca Herrnstein v Murray (1994), trang 171, 158, 163, 174, 230, 180, 132, 194, 247-248, 194, 146)

III.So snh EQ v IQ EQ v IQ: S thng minh xc cm khng i nghch vi s thng minh da trn hiu bit, kinh nghim, n cng khng l s chin thng ca tri tim i vi l tr. Thc t, n l s kt hp ca c hai.

IQ Nhn thc C t lc sinh ra Ch mt phn ca b no Cho bit nhng thnh cng trong qu trnh s dng nhn thc ca mnh "Cm quyn" l tr ca mnh

EQ
Xc cm C th lm tng thm Gm nhiu khu vc trn b no Tin on ton b thnh cng trong cuc i "Cm quyn" nhng thi quen trong chnh mnh v

C s nh hng nh ln ngi khc Thch hp cho nhng trch nhim qun l

ngi khc C th c nh hng ln hn ln nhng ngi khc Thch hp cho nhng mi quan h qun l