2.

4: UNDANG-UNDANG DI NEREGI-NEGERI MELAYU

1.Pengawalan masyarakat dan ia seringkali mencerminkan aspirasi masyarakat lebih baik daripada keadaan yang sebenarnya. 2.Peraturan yang digubal oleh pemerintah untuk mengawal golongan yang diperintah. Mengawal tindak-tanduk rakyat Membentuk unsur-unsur dinamik selaras dengan kebudayaan masyarakat.

3.Termaktub dalam bentuk bertulis. 4.Diamalkan di Negeri-negeri Melayu berasakan Adat Temenggung tetapi menggunakan nama yang berbeza di setiap negeri. 5.Antara undang-undang negeri-negeri Melayu yang sudah bertulis: i. ii. iii. iv. v. vi. vii. Undang-undang Melaka; Undang-undang pahang; Undang-undang Pahang; Udang-undang 99 Perak; Undang-undang Johor; Undang-undang Kedah. . Disusun oleh golongan elit Melayu yang bertugas di istana Raja Melaka pada zaman pemerintahan Sultan Muzaffar Syah (1445-1459). 2. Undang-undang Melayu tradisional yang tertua dan terpenting. 3. Digubal untuk dijadikan panduan dalam menjalankan pemerintahan Kerajaan Kesultanan Melayu Melaka

viii. ix.

(a)Undang-undang Darat atau Hukum Kanun Melaka

(b)Undang-undang Laut

Undang-undang Melaka terbahagi kepada dua:

(a)Undang-undang Darat atau Hukum Kanun Melaka Dipercayai lebih tua daripada Undang-undang Laut Melaka. 2. Berasal daripada hukum yang dibuat oleh Raja Iskandar Zulkarnain dan diwarisi oleh Sultan-sultan Melaka. 3. Adat lembaga merupakan satu sistem pentadbiran dan pemerintahan yang sistematik dan teratur untuk mewujudkan keamanan dan kesejahteraan dalam negeri. 4. Hukuman awam atau undang-undang awam menyentuh tentang perkara-perkara seperti hutang, penyewaan tanah, harta dan hamba. -pengadilan dijalankan oleh Sultan untuk keselamatan, keamanan serta keharmonian negara. (b)Undang-undang Laut Melaka Undang-undang laut yang pertama disusun. 2. Disusun pada zaman pemerintahan Sultan Mahmud Syah(1488-1511). 3. Membicarakan tentang peraturan-peraturan bagi kapal-kapal dagangan dan orang yang belayar di laut. 4. Merupakan pelabuhan persinggahan dan perdagangan. Fasal-fasal penting Undang-undang Laut Melaka: Fasal 11 undang-undang membuangkan sebahagian daripada muatan kapal ke dalam laut semasa kapal dilanda ribut dan ombak besar. Fasal 20 hukum berniaga yang menyatakan bahawa apabila sesebuah kapal dagang Melaka sampai ke sebuah pelabuhan asing,hak berniaga akan menjadi berbeza.

UNDANG-UNDANG PAHANG
. Disusun pada tahun 1596 untuk Sultan Pahang, Sultan Abdul Ghaffur Muhaidin Syah(1592-1614). 2. Pengaruh daripada Hukum Kanun Melaka. 3. Mempunyai pengaruh Islam kerana sewaktu undang-undang ini digubal,agama Islam sudah bertapak kukuh di Tanah Melayu.

a)Undangundang yang berkaitan dengan adat lembaga negeri.

b)Undangundang jenayah yang menekankan hukuman keras.

c) Undangundang awam mengenai tanah perumahan.

dibahagi kepada 3

UNDANG-UNDANG KEDAH
1. menyentuh perkara-perkara seperti pelabuhan, sukatan, ukuran dan percukaian. -terbahagi kepada 4: a) undang-undang Seri Paduka Tuan menyentuh tentang hukum pertanian & ternakan dan tugas-tugas ketua kampung yang mengawal keamanan kampung serta bertanggungjawab menguruskan kegiatan jual-beli. b) undang-undang pelabuhan menyentuh tentang urusan perdagangan & perniagaan di pelabuhan seperti cukai kapal asing, cukai hamba, peraturan keselamatan pelabuhan, peraturan timbangan, ukuran & lain-lain.

c) hukum kanun Datuk Kota Setar menyentuh tentang tugas & larangan bagi raja & pembesar negeri.

UNDANG-UNDANG 99 PERAK
Berasal dari Parsi pada zaman pemerintahan Mursyiwan. 2. Dibawa oleh Sayid Husain al-Quran dari Hadramaut ke Perak pada abad ke-17. 3. Ditulis dalam cara yang pelik- bentuk soal jawab di antara Raja Mursyiwan dengan menterinya Buzurgmihr. 4. Banyak unsur Adat Perpatih & Adat Temenggung. Meliputi hampir semua perkara-hak pemerintah,jenayah,perhambaan, perkahwinan,harta & pertelingkahan kecil. menyentuh tentang syarat-syarat memegang jawatan kerajaan.

menyentuh tentang adat istiadat mengadap raja & memilih raja. membicarakan tentang hukuman jenayah serta undang-undang pertanian & ternakan. membicarakan tentang undang-undang kekeluargaan yang berkenaan dengan soal perkahwinan,perceraian, berzina & sebagainya

UNDANG-UNDANG JOHOR
Berlandaskan Hukum Kanun Melaka. Digunapakai pada pemerintahan Sultan Mahmud & Sultan Sulaiman Syah Ibn almarhum Sultan Abdul Jalil Rahmat Syah.

Kandungan Undang-undang Johor: a) Asal usul raja-raja,yang meliputi adat,bahasa, pantang-larang.

b) Kuasa raja dan pembesar. c) Perkara-perkara jenayah seperti membunuh,berjudi,bergaduh & sebagainya.

d) Perkara-perkara kekeluargaan seperti pertunangan,perkahwinan,mencuri anak gadis orang lain,berzina,bersunat,bertindik dan lain-lain e) Perkara-perkara ekonomi seperti tanah,kebun,harta sepencarian,peraturan penternakan & sebagainya.

2.5 MAHKAMAH ANAK NEGERI SARAWAK

Diperkenalkan oleh Orang Dayak. Berdasarkan adaat resam kaum Dayak. Ditubuh untuk menjaga & melindungi hal ehwal masyarakat peribumi Sarawak yang terdiri daripada pelbagai kaum. Mengadili perkara-perkara yang berkaitan dengan peraturan kekeluargaan,pemerintahan & pentadbiran,jenayah,perayaan, & sebagainya

KETUA MAHKAMAH ANAK NEGERI: Digelar ORANG KAYA PEMANCA/PENGHULU. Mengadili kes-kes berat yang melibatkan hukuman seperti hukuman mati.

TUAI RUMAH: ketua rumah panjang. Mengadili kes-kes yang berlaku dalam masyarakat peribumi Sarawak.

2.6 MAHKAMAH ANAK NEGERI SABAH

Mengendalikan undang-undang adat. Ahli-ahlinya terdiri daripada Ketua Rumah Panjang/Orang Tua. Bagi oarang Kadazan yang melanggar adat akan dikenakan hukuman yang telah ditetapkan oleh undangundang adat. Bentuk hukum jenayah keras seperti membunuh atau perbuatab sumbang akan dihukum bunuh atau buang daerah. Jenayah lain pula dikehendaki membayar ganti rugi kepada mangsa atau keluarga mangsa. Ganti rugi yang ditetapkan: Babas bergaduh Sogit merosakkan harta benda orang, mencederakan seseorang & kepanasan untuk melakukan perkara sumbang/berzina.

i. ii.