Professional Documents
Culture Documents
Cefixime
Cefixime
2011
MC LC
Li m u....................................................................................................................... 2 Chng I: TNG QUAN V KHNG SINH V PHN NHM CEPHALOSPORIN 1.1. Gii thiu chung v khng sinh ........................................................................... 3 1.2. Tng quan v phn nhm cepholosporin ............................................................. 3 1.2.1. Cu trc chung ca cephalosporin ........................................................... 3 1.2.2. Tnh cht vt l v ha hc ca cephalosporin ........................................ 4 1.2.3. C ch tc dng ca cephalosporin .......................................................... 5 1.2.4. nh lng cephalosporin ........................................................................ 5 1.2.5. Phn loi cephalosporin............................................................................ 5 1.3. Cefixime ............................................................................................................... 6 1.3.1. Gii thiu v cefixime .............................................................................. 6 1.3.2. Hot tnh ca cefixime ............................................................................. 7 1.3.3. Cng dng ca cefixime ........................................................................... 7 1.3.4. Dc ng hc ......................................................................................... 7 1.3.5. Thn trng v nhng triu chng khi s dng thuc ............................... 7 Chng II: TNG HP CEFIXIME .............................................................................. 7 2.1. Quy trnh tng hp cefixime c bn i t (7-AVCA).......................................... 8 2.1.1. Quy trnh tng qut................................................................................... 8 2.1.2. Quy trnh thc nghim ........................................................................... 10 2.2. Quy trnh tng hp cefixime thng qua mui alkil hoc aril-sulfonat cefixime 10 2.2.1. Quy trnh tng qut................................................................................. 10 2.2.2. Quy trnh thc nghim ........................................................................... 14 2.3. Quy trnh tng hp cefixime thng qua mui tert-octilamin cefixime .............. 14 2.3.1. Quy trnh tng qut................................................................................. 14 2.3.2. Quy trnh thc nghim ........................................................................... 15 2.4. Phng php phn tch cefixime ........................................................................ 17 Kt lun.......................................................................................................................... 17 Ti liu tham kho ......................................................................................................... 18
2011
Li m u
rong sut cuc i, ngi no cng c t nhiu t b nhim khun d nng hay nh v mi ln nh vy c th phi dng mt loi khng sinh no . Khng sinh l mt v kh quan trng chng li cc vi sinh vt gy bnh [2]. Trong nhiu nm qua, vic s dng v dng sai mc ch cc loi thuc khng khun lm tng s lng v cc loi sinh vt khng thuc [9]. Cc loi thuc khng sinh ang mt dn tc dng. Do vy, rt nhiu loi bnh vim nhim c th s mt kim sot vo mt ngy no . Vi tc du lch v thng mi ton cu ngy cng tng, tnh trng khng khun s ly lan khp th gii ch khng b hp trong bt c mt khu vc hay quc gia no. ng trc thc trng cc mi e da t khng thuc ngy cng tng ny, tnh trng nhim trng lan rng hn v nhiu bnh khng cn d dng c cha khi, dn n iu tr ko di, tn km v nguy c t vong cao cho bnh nhn, WHO ku gi th gii c nhng hnh ng khn cp v phi hp lm chm s ly lan ca khng thuc, hn ch tc ng ca n ngy hm nay v bo tn cc tin b y t cho cc th h tng lai [9]. Chnh v nhng l do , chng ta cn tm hiu v nguyn cu nhiu hn v cch thc s dng hp l cc loi khng sinh, bo ch ra nhiu loi khng sinh mi tt hn chng li qu trnh khng khng sinh ca vi khun. Vi mc tiu ny, em chn ti: tm hiu v nguyn cu v qu trnh tng hp khng sinh cefixime.
2011
2011
Phn t c 2C bt i: C6(R) v C7(R) mi c hot tnh sinh hc. Nhm R lm bin i t tnh khng khun v tnh bn ca phn t. S khng vi betalactam c th c c bng s la chn hp l R, R7 v X. S thay i trn R3 lm thay i t tnh dc ng hc ca phn t (iu ny c th lm tng hot tnh khng khun).
H N
H H
S R3 COOH
R N O Nu H
Cc cephalosporin bn trong mi trng acid. Tnh acid Do cha nhm COOH nhm C4, cc cephalosporin th hin nh cc acid , bt bo ha kh mnh, c th: - To mui: thng l mui Na, c s dng di dng thuc tim hoc dung dch ung v tan c trong nc. - To cc este l tin cht cho mt s khng sinh cephalosporin bn tng hp.
2011
Phn ng ca nhm th R3 S thay i nhm th R3 to ra nhiu cephalosporin bn tng hp khc nhau. V vy, phn ng ti cc nhm th ny rt quan trng. Phn ng chui acilamino Bn cht ca chui acilamino 7- xc nh tnh bn ca cephalosporin. Mt s cn tr khng gian to ra gn vng -lactam th khng thun li cho tc dng ca -lactam v v vy c tc dng bo v.
2011
chng Gam(+) v him kh c hot tnh ging cc th h trc. V d: cefoperazon, cefotiam, cefixime Cephalosporin th h 4 : c ph khng khun rng hn th h 3, nht l tc dng mnh vi chng Gram(-) nn hiu qu iu tr cao hn so vi cc th h trc. Kh nng khng beta-lactam tt. V d: cefepim..
Cng thc phn t: C16H15N5O7S2 Khi lng phn t: 453.45 g/mol Nhit si: 218-225 C ha tan trong nc: 55.11 mg/L Dng tn ti: dng bt, rn, trng hoc mu vng nht. [3] Tn thng mi : SUPRAX.
2011
1.3.2. Hot tnh ca cefixime Hot tnh dit khun ca cefixime l kt qu ca s c ch tng hp vch t bo. Cefixime n nh cao vi beta-lactam v kt qu l nhiu vi khun khng vi penicillin v mt s cephalosporin do s hin din ca beta-lactam c th nhy vi cefixime. Tuy nhin trn vi khun Gram(+) th tc dng km hn penicillin v cephalosporin th h I. 1.3.3. Cng dng ca cefixime Cefixime c s dng iu tr nhim khun nh vim ph qun, vim amian, vim tai, nhim trng da, bnh lu, v nhim trng ng tit niu, nhim trng mi, vim tai gia, vim xoang, nhim trng thn, tit niu v nhim trng ng mt cp tnh,... 1.3.4. Dc ng hc[3] Ch c khong 4050% liu dng c hp th qua ng tiu ho. S hp thu cefixime khng b thay i ng k khi c thc n. Cefixime dng dung dch c hp thu tt hn dng vin. Thi gian bn thi l 0,82 gi. Khong 20% liu dng (tng ng khong 50% liu hp thu) c o thi di dng khng i trong nc tiu trong vng 24 gi. 1.3.5. Thn trng v triu chng khi s dng thuc[3] Thn trng khi s dng cefixime nhng bnh nhn b suy thn nng, nhng ngi qu mn cm vi cc thuc cephalosporin khc, nhy cm vi penicillin, bnh nhn c tin s bnh ng tiu ha c bit l vim i trng. Khng dng cho tr di 6 thng tui, khng nn s dng thuc i vi ph n c thai v cho con b. Cc ri lon ng tiu ha : tiu chy, bun nn, au bng, i ma v to bn, vim i trng mng gi. Phi ngng s dng nu xy ra tiu chy trm trng. H thn kinh trung ng: nhc u, chong vng. Phn ng qu mn: cc d ng bao gm ni mn, nga, m ay, st, au khp. Cc phn ng ny thng gim i khi ngng iu tr. Huyt hc v ha hc lm sng : Gim tiu cu, gim bch cu v tng bch cu i toan. Cc triu chng ny t xy ra v t hi phc. Cc tc dng ngoi khc : cc phn ng c th c khc bao gm nga vng sinh dc v vim m o.
[3]
[3]
2011
2011
H H H2N N O
S CH2 COOH
+
S H2N N
O S N O
N S
(I)
(II)
COOR1
S H2N N N
(III)
O N H O O
H H N
S CH2 R2 NH+ R3 R4
baz: N
R2 R3 R4
COOR1 O
+ Acetat etil Hn hp tch lp, chit thu lp nc + than hot tnh, lc. + NaOH, < 30 pht, toC= 0-15oC +HCl, pH=4.5-8.0, toC=30-35oC Lc b b rn, + HCl: pH=2.0-3.5 Khuy, lm lnh, lc thu sp
(IV)
S H2N N N
O N H O O
H H N
COOH
Trong : R1: alkil ngn (C1-C4). u tin: R 1: metil hoc etil. R2, R3 v R4 c lp vi nhau i din cho hidro, alkil (C1-C4), cicloalkil (C5-C6), aril (C6-C12) tt l phenil. Nm 2004, Pandurang Balwant Deshpande v cng s cng a ra quy trnh tng hp cefixime ci thin hn v mu sc v ha tan ca cefixime. Quy trnh ny ging nh quy trnh ca Bandi Parthasaradhi (nm 2008) c trnh by GVHD: TS. on Ngc Nhun 9
2011
trn, ch khc l s dng thm NaHSO3 giai on tch chit hp cht este acid 7-[2(2-Amino-4-thiazolil)-2-(metoxicarbonilmetoxiimino)acetamido]-3-vinil-3-cephem-4carboxilic (III), sau khi thy gii bng NaOH xong acid ha bng HCl thm aceton vo qu trnh tch lp d dng hn [5]. Hiu sut thu c bc 2 l 90.5%.
2.2. Quy trnh tng hp cefixime thng qua mui alkil hoc aril-sulfonat cefixime[7]
2.2.1. Quy trnh tng qut
Theo Walter Cabri v cng s cho rng: dn xut ca cefixime c cng thc (III) l cht rn v nh hnh, ha tan cao trong dung mi hu c. Nn n phi c c lp chit bng cch s dng dung mi vd: ete. Tuy nhin iu ny thc y s kt tinh ca cc sn phm ph khng mong mun. GVHD: TS. on Ngc Nhun 10
2011
R3 N H
S N N
(III)
Vic s dng acid sulfuric (WO 98/31685) trong qu trnh loi b nhm bo v gn trn gc acid ca dn xut cefixime trong cc quy trnh tng hp trc s lm kt ta mt lng mui sulfat cefixime ( ha tan km) lm cho trihidrat cefixime thu c c tinh khit khng cao. Mc khc, khi s dng acid sulfuric c kh nng acid s ht mt phn nc ca dung dch phn ng lm gim tc phn ng, ngn chn s chuyn i hon ton thnh cefixime. ng dng iu ny, sng ch ny s dng acid sulfuric kt tinh ht dn xut (III) thnh sulfonat cefixime (IV) vi tinh khit cao, sau chuyn i thnh trihidrat cefixime (V) vi hiu sut cao hn v khng cn chit tch hp cht (III) ra khi dung mi tng hp n. V vy, sng ch ny d p dng trong quy m cng nghip. Walter Cabri tin hnh nhiu th nghim khc nhau trn nhng dung mi khc nhau, thay i khi lng cc cht phn ng. Kt qu thu c cefixime c tinh khit cao. Hiu sut khong 74-76%. Acid alkilsulfonic:acid metansulfonic, etansulfonic, trifluorometansulfonic, s dng tt nht l acid metansulfonic. Trong : R l 1 alkil mch ngn (C1-C6). Acid arilsulfonic: acid benzensulfonic, p-toluensulfonic, mesitilen sulfonic. Trong : R l 1 nhm c cha vng benzen hoc naphthalen. C acid alkil hoc arilsulfonic c th cha cc nhm halogen (F,Cl, Br), hidroxi, carboxi, nitro, sulfo, metil. Quy trnh tng hp trihidrat cefixime gm 3 bc: Bc 1: Bt u t mt dn xut acid 7-amino-3-vinil-3-cephem-4carboxilic (7-AVCA) cng thc (I) phn ng vi dn xut ca acid 2-(aminothiazol-4il)-2-(carboximetoxiimino)acetic cng thc (II). To thnh acid 7-[2-(aminothiazol-4il)-2-(carboximetoxiimino)acetamido]-3-vinil-3-cephem-4-cacboxilic dn xut ca cng thc (III).
11
2011
Bc 2: Sau , acid 7-[2-(aminothiazol-4 -il)-2-(carboximetoxiimino)acetamido]-3-vinil-3-cephem-4-carboxilic (III) c phn ng vi RSO3H l mt acid akil hoc aril-sulfonic trong dung mi hu c v d nh mt este (acetat etil, acetat metil, format etil hoc carbonat dimetil), mt xeton (aceton, metil etil ceton hay metil isobutil ceton), mt nitril (acetonitril hoc propionitril), mt ete (tetrahidrofuran), hoc cc dung mi khc (diclorometan hoc hn hp ca chng), nu mun c s hin din ca mt ng dung mi v d axit hu c (chng hn nh acid formic, acid acetic hoc propionic). Nhit phn ng c th nm trong khong t -20C-50C, tt nht l t 0C n 40C to thnh tinh th mui alkil hoc aril-sulfonat ca cefixime (IV). Metansulfonat cefixime thu c c hm lng nc l 0,5% hoc thp hn sau khi sy. Mui ny trong iu kin m bnh thng, c xu hng ti hidrat ha cho n khi n nh hm lng nc tng ng. Thng dng monohidrat metansulfonat cefixime. Bc 3: Cc hp cht (IV) c lc hoc ly tm thu tinh th ri chuyn thnh cefixime (I) bng cch phn ng vi mt amin, amoniac, kim (v d natri hoc kali) cacbonat, bicarbonat, hydroxit, photphat. Sau , loi b cc nhm bo v theo acid chng hn nh benzhidril hoc tert-butil bng cch s dng acid trifluoroacetic hoc nhm triclorua anisole, acid clohidric hoc acid metansulfonic hoc acid p-toluensulfonic. Dung mi c s dng c th l nc, hoc hn hp nc v ru (nh metanol, etanol, propanol, butanol), ceton (chng hn nh aceton hoc metil etil ceton), hoc cc dung mi khc (nh tetrahidrofuran hoc acetonitril).
12
2011
R3 N H
S N N
(II)
O z O COOR4
+
R1 N H O
H H N
S CH2 COOR2
(I)
R3 N H
S N
(III)
+ H2SO4, pH= 2.1 + dung mi hu c, 0-40oC. Tch, chit thu lp hu c. + dd NaOH long. Tch, chit thu lp nc.
O N H O O
H2N N N
(IV)
H H N
x RSO3H.nH2O
CH2 COOH
COOH
Acid + dm hu c
13
2011
Trong : R1: -H hoc 1 nhm trimetilsilil R2: -H, trimetilsilil; tert-butil; p-metoxibenzil; p-metoxibenzil; 3,4-dimetoxibenzil R3: tritil; tert-butoxicarbonil; p-metoxibenziloxicarbonil. R4: tert-butil, p-metoxibenzil, 3,4-dimetoxibenzil Z l: -Cl, -S-mercaptobenzothiazolil, -O-P+(Ph)3Cl, -O-P(S)(OET)2, -O-P(O)( OET)2, OSO2Me, -O-SO2Ph-O-SO2-pTol, -O-COtBu, -O-C(O)OEt, -O-CHN+(CH3)2Clhoc-benzotriazol-1-il-3-oxid.
2.3. Quy trnh tng hp cefixime thng qua mui tertoctilamin cefixime[6]
2.3.1. Quy trnh tng qut
Nm 2003, Martin Decristoforo v cng s a ra quy trnh tng hp cefixime mi l, thng qua mui tert-octilamin cefixime (IV). Qu trnh tng hp khng cn chit cch ly hp cht c cng thc (III) ra khi dung mi nn d thc hin trn quy m cng nghip. Martin Decristoforo thc hin nhiu quy trnh thc GVHD: TS. on Ngc Nhun 14
2011
nghim vi khi lng ca cc cht phn ng khc nhau, thay th mt s dung mi trong bc chuyn tinh th mui tert-octilamin cefixime thnh trihidrat cefixime, thay th hp cht c cng thc (II) dn xut ca acid thiazolil acetic bng cc dn xut khc. Kt qu u cho thy tinh khit ca trihidrat cefixime thu c khong 96% hoc cao hn. Hiu sut ca qu trnh iu ch tert-octilamin cefixime khong 80%.
S
H H H2N N O
S CH2 COOH
+
H2N N
O S N O
N S
COOR1
(I)
(II)
S H 2N N N
(III)
O N H O O
H N
S CH 2
toC= 0-10oC
R2 R3 R4
baz: N
COOR 1 O
R2 NH+ R3 R4
H H N
S CH2 * H2N
S H 2N N N
cefixime
+ dd NaOH long
O N H O O COOH COOH H H N S CH 2 .3 H2O
2011
2-mercapto-1,3-benzothiazolil-(Z)2-(2-aminothiazol4-il)2-(metoxi carbonil)-metoxiimino acetat mt dn xut thiazolil acetic acid (II) c th c tng hp bng phn ng ca acid 2-(2-amino-4-thiazolil)-(Z)-2-((aril-or-alkil)-oxicarbonil metoxiimino)acetic vi 2,2-benzothiazolil disulphid trong mt dung mi hu c, nh diclorometan trong s hin din ca mt phosphin, triphenilphosphin hoc mt phosphit v d nh trietil phosphit, c thc hin ti nhit phng. Hp cht (II) c th c thay th bng hp cht c cng thc:
S H2N N N O COOR1 R O
2011
em-4-carboxlic kt tinh di hnh thc trihidrat, sy kh thu sn phm (3,59g) dng bt tinh th mu trng. Hiu sut: 98,2%. tinh khit: (HPLC): 98,9%.
Kt lun
Cc phng php tng hp cefixime hin nay vi tiu ch: nhm to cefixime c cht lng tt hn v mu sc v ha tan. Trnh s dng cc ha cht c hi, qu trnh tng hp t hiu sut tt v n gin d thc hin. Cefixime c tinh kit cao. D thc hin trn quy m cng nghip. Khi tin hnh tng hp cefixime ta nn chn quy trnh tng hp thng qua mui tert-octilamin cefixime hoc thng qua mui alkil hay aril-sulfonat cefixime thu c hiu sut tt hn.
17
2011
18