Giới thệu Design DXP Explorer :

Khi khởi động chương trình, cửa sổ thiết kế hiện ra như sau :

H1. Cửa sổ chính khi khởi động chương trình

Trong quá trình thiết kế ta có thể dễ dàng chuyển đổi giữa các cửa sổ soạn
thảo như Schematic Editor, PCB Editor…bằng cách chọn các Tab ở góc
dưới màn hình hoặc trong View → Workspace Panel . Nếu Không thấy các
Tab ở góc dưới màn hình, đánh dấu lựa chọn nó trong View → Status Bar
Trong quá trình thiết kế, khi ta di chuyển giữa các Editor, sẽ có sự thay đổi
tự động số lượng, loại Tab phía dưới màn hình cho phù hợp môi trường thiết
kế.
Tạo một Project mới :
Một Project là nơi chứa liên kết tới tất cả các tài liệu và các thiết đặt có liên
quan đến thiết kế. Project File có dạng xxx.PrjPCB, là một File văn bản
dạng ASCII liệt kê tất cả các tài liệu và các thiết đặt. Các tài liệu không
thuộc về bất cứ Project nào gọi là “ Free Document “. Khi một Project được
biên dịch, tất cả các thay đổi trên các tài liệu trong Project sẽ được cập nhập
đồng thời .
Để tạo một Project mới :

- Trên màn hình khởi động chọn Creat a new board level Project

- Hoặc File → New → PCB Project

Tạo một tài liệu Schematic :

Tài liệu Schematic là nơi thiết kế chi tiết bản vẽ mạch điện. Đây là tài liệu
đầu tiên cần tạo cho một thiết kế.Có thể thực hiện như sau :
- File →New→ Schematic hoặc
- Click chuột phải vào Project, chọn New→Schematic
Tài liệu Schematic mới tạo ra có tên là xxx.SchDoc, được liệt kê dưới mục
Schematic Sheet .

Tài liệu Schematic có dạng một bản vẽ kỹ thuật. Ta sẽ xây dựng sơ đồ

mạch điện bằng cách chọn các thiết bị trong thư viện và đặt vào bản vẽ.

Sau đây ta sẽ trình bày một số lệnh trong các Menu ở chế độ
Schematic Editor :
File
Chøa c¸c lÖnh con
liªn quan ®Õn viÖc t¹o
míi, qu¶n lý c¸c tËp tin
thiÕt kÕ s¬ ®å m¹ch
®iÖn.

New
HiÖn khung tho¹i
Select Document Type ®Ó
thiÕt kÕ viªn chän thÓ lo¹i ®èi tîng thiÕt kÕ s¬ ®å m¹ch
®iÖn.

ThÝ dô, ®Ó më tài liệu thiết kế bản vẽ , kÝch chän Schematic

trong khung cöa sæ danh s¸ch Available Types hiện ra khi ta
đưa con trỏ vào mục New . Tõ ®©y, thiÕt kÕ viªn cã thÓ chän
tõng linh kiÖn ®iÖn vµ ®iÖn tö trong th viÖn linh kiÖn mµ vÏ
s¬ ®å chi tiÕt m¹ch ®iÖn Schematic theo b¶ng thiÕt kÕ.
Open
HiÖn khung tho¹i Open Ducument liÖt kª danh s¸ch c¸c
tËp tin s¬ ®å m¹ch ®iÖn ®· ®îc lu trong ch¬ng tr×nh ®Ó
thiÕt kÕ viªn kÝch chän hiÖn lªn trang thiÕt kÕ ®Ó xö lý.
Ngoµi viÖc chän lÖnh Open tõ menu File trong khung
cöa sæ mµn h×nh thiÕt kÕ Protel hoÆc kÝch biÓu tîng Open
tõ khung mµn h×nh Protel System ®Ó më khung tho¹i Open,
thiÕt kÕ viªn cã thÓ kÝch chän biÓu tîng Open trªn thanh
c«ng cô; kÝch chän tªn tËp tin s¬ ®å thiÕt kÕ m¹ch n»m díi
cïng menu xæ cña lÖnh File ®Ó më ®óng tËp tin cÇn xö lý.
Close
§ãng khung cöa sæ thiÕt kÕ hiÖn hµnh cña ch¬ng
tr×nh Protel vÒ khung mµn h×nh tr¾ng cña khung mµn
h×nh Protel Design System ®Ó tõ ®©y thiÕt kÕ viªn cã thÓ
vÏ s¬ ®å m¹ch ®iÖn míi víi lÖnh New hoÆc më tËp tin cò víi
lÖnh Open.
Close Project
§ãng khung cöa sæ thiÕt kÕ hiÖn hµnh cña ch¬ng
tr×nh Protel vÒ khung mµn h×nh tr¾ng cña khung mµn
h×nh Protel Design System ®Ó tõ ®©y thiÕt kÕ viÖn cã thÓ
vÏ s¬ ®å m¹ch ®iÖn míi víi lÖnh New hoÆc më tËp tin cò víi
lÖnh Open.
Save
Lu b¶ng thiÕt kÕ s¬ ®å m¹ch ®iÖn hiÖn hµnh theo tªn
cò.
Save As
HiÖn khung tho¹i Save Document As ®Ó lu b¶ng thiÕt
kÕ s¬ ®å chi tiÕt m¹ch ®iÖn theo tªn míi cïng víi nguån
chøa tuú chän.
 Save All
Lu l¹i toµn bé ®èi tîng theo tªn cò.
Save Project
Lu l¹i toµn bé ®èi tîng trong trang thiÕt kÕ theo tªn cò.

Edit:
Chøa c¸c lÖnh lieen quan ®Õn viÖc
xö lý c¸c ®èi tîng trong tµi liÖu
Schematic hiÖn thêi.
Cut
C¾t ®èi tîng ®· chän trong
trang thiÕt kÕ hiÖn hµnh ®Ó d¸n vµo
trang thiÕt kÕ kh¸c cïng trong mét ch-
¬ng tr×nh hoÆc d¸n sang ch¬ng
tr×nh kh¸c. Sau khi c¾t, ®èi tîng
ngay vÞ trÝ gèc sÏ bÞ mÊt.
Copy
Sao chÐp ®èi tîng ®· chän trong
trang thiÕt kÕ hiÖn hµnh ®Ó d¸n vµo
trang thiÕt kÕ kh¸c hoÆc cïng mét
trang thiÕt kÕ ®Ó t¹o thªm mét phiªn
b¶n cïng mét ch¬ng tr×nh hoÆc d¸n
sang ch¬ng tr×nh kh¸c. Sau khi copy,
®èi tîng vÉn hiÖn diÖn ngay vÞ trÝ
gèc.
Paste
D¸n ®èi tîng ®· ®îc Cut hoÆc
Copy vµo vÞ trÝ bÊt kú trong trang
thiÕt kÕ hiÖn hµnh hoÆc trong trang
thiÕt kÕ cïng mét ch¬ng tr×nh hoÆc
sang ch¬ng tr×nh kh¸c ®Ó minh ho¹.
Paste Array
D¸n ®èi tîng ®· chän víi lÖnh Cut hoÆc Copy vµo vÞ trÝ
bÊt kú trong trang thiÕt kÕ hiÖn hµnh hoÆc trang thiÕt kÕ
míi hoÆc sang ch¬ng tr×nh kh¸c ®Ó minh ho¹ theo d¹ng ba
chiÒu. LÖnh nµy cho phÐp t¹o mét m¶ng ®èi tîng tõ mét
®èi tîng ban ®Çu.
§Ó thùc hiÖn:
1. Sau khi Cut hoÆc Copy
®èi tîng vµ con trá ®æi thµnh
h×nh ch÷ thËp, tõ menu Edit,
chän Paste Array. Mµn h×nh
hiÖn khung tho¹i Setup Paste
Array.
2. NÕu cÇn thiÕt, thay
®æi c¸c tham sè thÝch hîp
trong khung tho¹i vµ kÝch OK.
3. NÕu muèn d¸n ®èi t-
îng t¹i vÞ trÝ bÊt kú trong trang
thiÕt kÕ hiÖn hµnh, chuyÓn
con trá ®Õn vÞ trÝ bÊt kú vµ
kÝch nót tr¸i mouse.
4. NÕu muèn d¸n ®èi tîng trong trang thiÕt kÕ kh¸c
cïng mét ch¬ng tr×nh, kÝch menu File chän Close ®Ó tho¸t.
Tõ menu File, chän New, chän thÓ lo¹i ®èi tîng vµ kÝch OK
®Ó më trang thiÕt kÕ míi. KÝch con trá mouse vµo vÞ trÝ
bÊt kú ®Ó d¸n ®èi tîng.

Clear
Xo¸ ®èi tîng ®· chän trong trang thiÕt kÕ. LÖnh cã
chøc n¨ng t¬ng tù nh Ên phÝm Delete trªn bµn phÝm.
Find Text
HiÖn khung tho¹i Find Text ®Ó thiÕt kÕ viªn nhËp c¸c
®èi tîng ký tù muèn t×m ®Ó xö lý.
 Replace Text
HiÖn khung
tho¹i Find Text and
Replace ®Ó thiÕt
kÕ viªn nhËp vµ
thay thÕ c¸c ®èi
tîng ký tù muèn
t×m trong trang
thiÕt kÕ hiÖn
hµnh.

Select
HiÖn menu xæ chøa c¸c lÖnh liªn quan ®Õn viÖc chän
®èi tîng trong trang thiÕt kÕ hiÖn hµnh.
Inside Area
Chän c¸c ®èi tîng n»m trong vïng
®· chän
Outside Area
Chän c¸c ®èi tîng n»m ngoµi vïng
®· chän
All
Chän tÊt c¶ ®èi tîng n»m trong trang thiÕt kÕ hiÖn
hµnh.
Net
ChØ chän c¸c ®êng nèi m¹ch gi÷a c¸c linh kiÖn
 Connection
ChØ chän c¸c ®iÓm nèi m¹ch gi÷a c¸c ®êng m¹ch
®iÖn.
Toggle Selection
ChuyÓn qua l¹i tr¹ng th¸i chän c¸c ®èi tîng trong trang
thiÕt kÕ hiÖn hµnh b»ng c¸ch kÝch nót tr¸i mouse hoÆc Ên
phÝm Enter.
LÖnh thêng ®îc sö dông khi thiÕt kÕ viªn muèn nhanh
chãng thªm vµ di chuyÓn mét sè ®èi tîng.
C¸c ®èi tîng ®· chän sÏ ®îc ®ãng khung theo mµu vµ
®îc x¸c ®Þnh trong khung tham sè Options Preferences.
Deselect
Huû bá nh÷ng t¸c vô ®· chän tríc ®ã víi lÖnh Select
Delete
Xo¸ ®èi tîng ®· chän. LÖnh cã chøc n¨ng t¬ng tù nh
phÝm Del trªn bµn phÝm.
Duplicate:
T¹o ra mét ®èi tîng míi lµ b¶n sao cña ®èi tîng ®·
chän.
Rubber Stamp :
Chøc n¨ng t¬ng tù nh Paste Array, sao chÐp ®èi tîng
®· chän thµnh nhiÒu b¶n, nhng chØ trªn tµi liÖu Schematic
hiÖn thêi. KÝch chä ®èi tîng, sau ®ã chän Rubber Stamp, di
con trá ®Õn vÞ trÝ bÊt kú cÇn ®Æt tiÕp ®èi tîng.
Change :
Thay ®æi ®èi tîng nh linh kiÖn, thuéc
tÝnh hoÆc ký tù ®· chän trong trang thiÕt
kÕ hiÖn hµnh. ThÝ dô, ®Ó thay ®æi linh
kiÖn trong b¶n thiÕt kÕ s¬ ®å m¹ch chi
tiÕt .SchDoc, kÝch ®óp vµo linh kiÖn
muèn thay ®æi. Mµn h×nh hiÖn cöa sæ
Property cña ®èi tîng.
Move
HiÖn menu xæ chøa c¸c lÖnh liªn
quan ®Õn viÖc di chuyÓn ®èi tîng ®· chän ®Õn vÞ trÝ phï
hîp trong trang thiÕt kÕ hiÖn hµnh. §Ó di chuyÓn linh kiÖn
®· chän, kÝch ®èi tîng, Ên ch×m nót mouse, kÐo ®èi tîng
®Õn vÞ trÝ ®· chän vµ th¶ nót mouse. KÝch nót ph¶i mouse
®Ó kÕt thóc lÖnh.

Align
HiÖn menu xæ chøa c¸c lÖnh liªn
quan ®Õn viÖc ®iÒu chØnh vÞ trÝ cña
®èi tîng ®ang thÓ hiÖn trong b¶ng
thiÕt kÕ s¬ ®å m¹ch chi tiÕt hiÖn
hµnh.
Ngoµi viÖc kÝch chän ®èi tîng vµ
chän tõng lÖnh trong menu xæ cña
lÖnh Align, thiÕt kÕ viªn cã thÓ dïng
khung tho¹i ®Ó ®iÒu chØnh linh kiÖn
®· chän b»ng c¸ch kÝch chän linh
kiÖn, kÝch Edit, kÝch Align vµ chän
Align tõ menu xæ.

Jump
HiÖn menu xæ chøa c¸c thµnh
phÇn lÖnh liªn quan ®Õn viÖc di
chuyÓn con trê ®Õn vÞ trÝ ®· chän
®Ó xö lý.
Ngoµi viÖc kÝch chän lÖnh di
chuyÓn ®Õn tõng vÞ trÝ ®· ®¸nh
dÊu riªng trong menu lÖnh, thiÕt kÕ
viªn cã thÓ dïng lÖnh di chuyÓn ®Õn vÞ trÝ gèc, vÞ trÝ míi
hoÆc ®Õn vÞ trÝ lçi.
ThÝ dô, muèn di chuyÓn ®Õn vÞ trÝ míi trong b¶ng
thiÕt kÕ s¬ ®å hiÖn hµnh, tõ menu Edit, kÝch Jump vµ chän
New Location tõ menu xæ.
Khi khung tho¹i Jump To Location hiÖn lªn mµn h×nh,
thay ®æi c¸c gi¸ trÞ trong trêng X-Location vµ Y-Location t-
¬ng øng vµ kÝch OK.
 Set Location Marks
HiÖn menu xæ chøa 10 vÞ trÝ ®¸nh dÊu c¸c ®iÓm
trong trang thiÕt kÕ hiÖn hµnh.
View :
Chøa c¸c lÖnh liªn quan ®Õn viÖc quan s¸t c¸c ®èi tîng
còng nh xö lý c¸c khung cöa sæ thiÕt kÕ hiÖn hµnh.

Fit Document :
Dùng để hiện toàn bộ không gian làm việc của bản vẽ.

Fit All Objects

Hiện rõ tất cả các đối tượng trong bản vẽ

Zoom Area :
Phóng to vùng làm việc lựa chọn

Around Point : Phóng to vùng làm việc quanh

điểm lựa chọn .

Selected Object : Đặt đối tượng đã chọn vào

trung tâm bản vẽ .

Toolbar : Lựa chọn các thanh công cụ để hỗ trợ

cho việc thiết kế bản vẽ.

Workspace Panel : Chọn cửa sổ tích cực . Các

panel trong Workspace Panel đều có sẵn ở phía
dưới màn hình , có thể chọn bằng các bấm trực
tiếp vào các thẻ đó.

Status Bar : Lựa chọn này sẽ cho phép xuất

hiện ở đáy màn hình các Panel làm việc đề có
thể lựa chọn nhanh hơn

Gird :Hiện các vạch lưới trên bản vẽ , hiện các điểm bắt thiết bị khi nối
vào nhau …

3. Sử dụng các thư viện để thiết kế mạch:

Thư viện( Library) là file chứa tập các thiết bị hoặc tập các mẫu (model)
hoặc cả hai.
Mẫu (model) : đại diện cho các thiết bị , sử dụng trong các lĩnh vực thực tế.
Có các loại thư viện được định nghĩa như sau :
- Model Library : thư viện chứa tập các mẫu thiết bị .
- Component Library : thư viện chứa tập các thiết bị ở dạng logic.
- Integrated Library : thư viện chứa tập các thiết bị ở cả dạng logic và
vật lý. Thư viện này là kết hợp của cả hai thư viện trên.
Protel DXP dựa trên các thư viện trên để định nghĩa 3 loại thư viện sử dụng :
- Model Library : ví dụ như SPICE : mỗi mẫu thiết bị chứa trong một
File, hay PCB footprint : tập nhiều mẫu vật lý của các thiết bị.
- Schematic Library :
chứa các liên kết tới
các đối tượng trong
các Thư viện khác, là
các Model Library.
- Integrated Library :
Các Thư viện truyền
thống thường được
cấu thành bởi các loại
đối tượng riêng lẻ, như
Thư viện PCB
footprint hay
Simulation Model .
Schematic Library chỉ
chứa các liên kết tới
các đối tượng chứa
trong các Thư viện
khác, chứ bản thân các
đối tượng này không
tồn tại trong
Schematic Library.
Các liên kết này có thể
không có giá trị khi xử
lý riêng lẻ các đối
tượng trong Schematic
hoặc PCB footprint.
Do đó, Thư viện
Integrated Library
được dùng để chứa các
đối tượng thực tế
 trong Schematic. Các thiết bị sử dụng sẽ được tập trung lai một chỗ,
không quan tâm đến ngừôn gốc ban đầu.

Ta sẽ thảo luận vấn đề tạo thư viện Integrated Library sau. Còn bây giờ sẽ đề
cập đến việc thiết kế tài liệu Schematic.
Sau khi đã tạo ra tài liệu Schematic, ta sẽ đặt các thiết bị lên tài liệu như sau:
Bật Tab Library góc dưói màn hình, cửa sổ Library hiện ra như hình sau :

Miscellaneous Devices.IntLib là thư viện mặc định , chứa các thiết bị

cơ bản nhất như Điện trở , tụ , D zener , tranzitor … cửa sổ Library còn mô
tả biểu tượng của thiết bị trên bản vẽ và trên mạch in thực tế (footprint) .
Có thể chọn trực tiếp thiết bị trong cửa sổ Library để đặt lên bản vẽ . Khi
đang kéo thiết bị trên bản vẽ , có thể quay thiết bị bằng cách bấm
SPACEBAR để xem thuộc tính của thiết bị , bấm TAB.
Để tìm thiết bị cần đưa vào bản vẽ trong thư viện hiện tại, có thể dùng bộ lọc
(Hộp thoại Dropdown thứ hai từ trên xuống). VD : muốn tìm điện trở ta gõ
Res1, tìm tụ gõ Cap …
Sau khi đã đặt các thiết bị lên bản vẽ, ta mở hộp thoại Property để
kiểm tra thuộc tính thiết bị (Kích đúp trực tiếp lên thiết bị).
Góc dưới bên phải chỉ ra các thông số của thiết bị, kí hiệu Footprint của thiết
bị là AXIAL-03.
Để theo dõi các thuộc tính của thiết bị được quy định trong các thư
viện, ta có thể chọn kiểu thư viện quan tâm (Simulation, Signal Integrity,
Footprint), sau đó chọn Edit.
Nếu chọn Simulation, hộp thoại mở ra là hộp thoại SIM
Model_General/Generic Editor, gồm có 3 Tab : General, Parameter, Pin
Mapping.
Đối với những thiết bị như điện trở hay tụ điện, chỉ có giá trị (Ohm,P) là cần
phải quan tâm, và trong Tab Parameter chỉ chứa giá trị này. Còn trong trường
hợp đối tượng là nguồn cấp, trong Tab này chứa rất nhiều tham số quan
trọng của nguồn.

Đối với nguồn hình Sin :

- AC Magnitude : Thiết lập tham số này thành 1 nếu muốn đầu ra biến
thiên quanh 0.
- AC Phase :Pha của xung AC có giá trị nhỏ.
- Delay :Khoảng thời gian trì hoãn trước khi nguồn hoạt động.
- Amplitude : Biên độ tín hiệu.
- Offset : Thành phần một chiều trong xung.
- Damping Factor : Đặt các mức mà tại đó xung bị suy giảm biên độ.
- Phase : Sự thay đổi pha của xung tại t=0.
Ta có thể thiết dặt các tham số để tạo ra các xung như sau :

Đối với các xung không phải là hình Sin thì còn có một số thuộc tính đáng
chú ý sau:
- Initial Value: Trạng thái ban đầu t=0.
- Pulsed Value : Giá trị tín hiệu lúc ổn định.
- Delay :Khoảng thời gian trì hoãn trước khi nguồn chuyển từ trạng thái
ban đầu (t=0) sang trạng thái ổn định.
- Rise Time :Khoảng thời gian cần thiết để chuyển từ Initial Value sang
Pulsed Value.
- Fall Time : Khoảng thời gian cần để chuyển từ Pulsed Value sang Initial
Value
- Pulse Width : Dộ rộng của xung ở Pulsed Value.
- Period : Chu kì xung.

Trong Tab Pin Mapping mô tả hình dạng Logic của thiết bị sẽ được đặt trên
tài liệu Schematic.
Đối với các thiết bị cơ bản như điện trở, tụ điện… tất cả các chân đều
hiện trên bản vẽ. Còn với các thiết bị như các IC gồm nhiều thành phần có
chức năng giống nhau, ta có thể tùy ý chọn thành phàn nào sẽ hiện trên hình
vẽ.
Ví dụ như trong hình sau là con IC LM833M gồm hai bộ khuếch đại
thuật toán, gồm có 8 chân, hai chân 8,4 là hai chân nguồn dùng chung cho cả
hai bộ, các bộ chân 1,2,3 và 5,6,7 có vai trò như nhau, là các chân IN+, IN-,
OUT .
 Ta có thể tuỳ chọn dùng phần nào của thiết bị bằng cách nhấn vào nút
>> để chuyển qua lại.

Trong trường hợp ở cửa sổ Property ta chọn

thư viện Footprint, sẽ hiện cửa sổ PCB Model mô
tả chi tiết thiết bị ở hình dạng thực tế.
Đây cũng là hình dạng thực tế của thiết bị sẽ được
đặt trên mạch in, và do nhà sản xuất quy định. Ta
có thể thay đổi hình dạng này trong môi trường
PCB Editor Library , nhưng có thể làm sai khác
đối tượng. Tốt nhất là không thay đổi hình dạng mặc định của thiết bị, chỉ
khi tạo nhũng thiết bị mới theo yêu cầu thì mới dùng môi trường PCB Editor
Library.

Nếu ta cần thêm thiết bị không có trong các thư viện hiện tại đang sử
dụng, ta phải tìm kiếm thiết bị đó trong các thư viện của Protel
Để tìm thiết bị, bấm nút Search trong cửa sổ Library để mở cửa sổ tìm
kiếm. Trong cửa sổ tìm kiếm, điền các giá trị cần tìm như tên thiết bị, loại
thiết bị… Nếu tìm thấy, thư viện chứa thiết bị yêu cầu sẽ hiển thị, nhấn nút
Install Library để thêm thư viện đó vào danh sách các thư viện đang dùng.

Ngoài ra, nếu ta đã biết tên thư viện chứa thiết bị, ta có thể trực tiếp
thêm vào hay loại đi các thư viện đang dùng bằng cách chọn nút Library
trong cửa sổ Library.
Sau khi đã đặt đầy đủ thiết bị lên bản vẽ Schematic , ta tiến hành nối các
thiết bị lại với nhau theo sơ dồ thiết kế. Các phương tiện ghép nối được đặt
trong Menu Place, hoặc để tiện dụng hơn, ta bật Toolbar của nó lên bằng
cách chọn : View→Toolbar→Wiring.

Menu Place :

HiÖn menu xæ chøa c¸c lÖnh liªn quan ®Õn viÖc ®Æt
c¸c ®èi tîng trong trang thiÕt kÕ s¬ ®å chi tiÕt m¹ch ®iÖn.

Bus
Lµ nh÷ng ®êng nèi gi÷a c¸c ch©n linh kiÖn,
khèi m¹ch l¹i víi nhau ®Ó biÓu hiÖn cho c¸c ®êng tÝn hiÖu,
cÊp nguån...

Bus Entry : §Çu vµo cña Bus

Lµ nh÷ng ®iÓm tiÕp m¹ch n»m trªn c¸c ®êng
m¹ch ®iÖn ®Ó t¹o thµnh mét m¹ch rÏ ch¹y ®Õn ch©n linh
kiÖn kh¸c. ThÝ dô, c¸c ®êng m¹ch cÊp nguån ®Õn c¸c linh
kiÖn kh¸c nhau. ViÖc dïng lÖnh Wire ®Ó t¹o ®êng m¹ch cã
thÓ bÞ giíi h¹n, ®Æc biÖt lµ khi nèi nh÷ng ®êng tÝn hiÖu
kh¸c nhau ®Õn ®iÓm ®èi diÖn cña khèi m¹ch, v× thÕ sÏ t¹o
ra nh÷ng ®êng m¹ch nèi kh«ng mong muèn.

Part

HiÖn khung tho¹i Place Part ®Ó ngêi sö dông

nhËp tªn linh kiÖn ®Æt vµo trang thiÕt kÕ s¬ ®å m¹ch chi
tiÕt hiÖn hµnh.
 LÖnh ®îc dïng ®Ó xem l¹i th viÖn linh kiÖn trong viÖc
®Æt c¸c linh kiÖn trong trang thiÕt kÕ hiÖn hµnh. Trong qu¸
tr×nh ®Æt linh kiÖn, b¹n cã thÓ xoay hoÆc lËt ngîc chóng
vÒ híng bÊt kú.
Trong hép tho¹i
hiÖn ra chØ liÖt kª
c¸c lo¹i linh kiÖn ®·
tån t¹i trong thiÕt
kÕ. Trõ khi ®· biÕt
râ tªn ®èi tîng, cßn
nÕu kh«ng, Ên vµo
nót bªn c¹nh Lib Ref
®Ó më cöa sæ
Borrow Library cho
phÐp ta t×m kiÕm
vµ chän ®èi tîng nh
khi ®ang lµm víi cöa
sæ th viÖn.
 Trong khi di chuyÓn linh kiÖn, b¹n cã thÓ xoay chóng
theo gãc 90 ®é quanh con trá b»ng c¸ch Ên thanh SPACE vµ
lËt chóng theo trôc X hoÆc Y b»ng c¸ch Ên phÝ X hoÆc Y.
Ên phÝm TAB ®Ó thay ®æi c¸c th«ng sè mÆc ®Þnh
cña linh kiÖn b»ng c¸ch nhËp c¸c gi¸ trÞ míi vµo trong c¸c
khung gi¸ trÞ t¬ng øng.
ChuyÓn con trá ®Õn vÞ trÝ muèn ®Æt vµ Ên nót tr¸i
mouse hoÆc phÝm Enter. Khung tho¹i Component Library
Reference hiÖn ra trë l¹i ®Ó nhËp tªn linh kiÖn kh¸c.

Junction
§iÓm nèi gi÷a hai ®êng tÝn hiÖu hoÆc m¹ch
nguån ®Ó cung cÊp ®Õn ch©n linh kiÖn kh¸c t¹o thµnh mét
®êng m¹ch rÏ.
 Power Port : Nguån
§Æt ký hiÖu cña phÇn cÊp nguån VCC cho ®êng
m¹ch ®iÖn. B¹n cã thÓ xoay theo híng 90 ®é bÊt kú b»ng
c¸ch sau khi kÝch ®Æt ký hiÖu, tiÕp tôc Ên ch×m nót mouse
vµ Ên thanh SPACE. Mçi lÇn Ên, ®èi tîng xoay 90 ®é.

Ký hiệu nguồn có thể có rất nhiều hình dạng, ta có thể chọn hình dạng
của nó bằng cách chọn đùng hình dạng yêu cầu trên ToolBar Power Object,
hoặc có thể lựa chọn bằng cách thay đổi thuộc tính trong cửa sổ Property của
nó.
Power Port thường được đặt trong bản vẽ Schematic kèm theo một
đoạn mạch mô tả nguồn như sau :

Wire
KÎ ®êng nèi gi÷a c¸c ch©n linh kiÖn l¹i víi nhau ®Ó
h×nh thµnh ®êng m¹ch ®iÖn.
§Ó thùc hiÖn, tõ menu Place, kÝch chän Wire. Sau khi
con trá ®æi thµnh h×nh ch÷ thËp vµ cã ®iÓm trßn mµu ®á
b¸m theo, chuyÓn ®èi tîng ®Õn ngâ ra cña linh kiÖn thø
nhÊt, Ên ch×m nót mouse vµ kÐo ®Õn ngâ vµo cña ch©n
linh kiÖn thø hai. KÝch nót tr¸i mouse ®Ó ®Þnh vÞ vµ kÝch
nót ph¶i mouse ®Ó
tho¸t lÖnh.
Sau khi vÏ xong c¸c
®êng m¹ch, ®Ó t¹o
thuéc tÝnh kh¸c nhau
cho tõng hÖ thèng ®-
êng m¹ch cho dÔ ph©n biÖt nh ®é dÇy, máng, mµu s¾c,...,
kÝch ®óp vµo ®êng m¹ch muèn t¹o thuéc tÝnh. Mµn h×nh
hiÖn khung tho¹i Wire. Tõ ®©y, kÝch c¸c trêng t¬ng øng ®Ó
thay ®æi thuéc tÝnh cho ®êng m¹ch vµ kÝch OK. LÆp l¹i
quy tr×nh nµy ®Ó t¹o thuéc tÝnh cho nh÷ng ®êng m¹ch
kh¸c.

Net Label

§Æt tªn (g¸n nh·n) cho ®êng m¹ch

®iÖn ®Ó ph©n biÖt víi nh÷ng ®êng
m¹ch kh¸c.
ViÖc ®Æt tªn cho ®êng m¹ch ®iÖn
lµ ®èi tîng tuú chän, do thiÕt kÕ viªn
®Æt ra ®Ó dÔ nhËn d¹ng. VÝ dô, ®êng
xung ®iÖn lµ PUL1, PUL2,...; ®êng tÝn
hiÖu cao tÇn lµ RF1, RF2,...

Port
Lµ mét ký hiÖu ®Æc
biÖt ®îc dïng nh lµ mét nguån
tÝn hiÖu ®Çu vµo mét linh kiÖn.
TÊt c¶ ®Çu nh¸nh tÝn hiÖu ®Òu
mang cïng tªn vµ ®îc xem nh lµ
mét ®Çu nèi m¹ch ®iÖn tö.
B¹n cã thÓ thay ®æi c¸c
thuéc tÝnh, vÞ trÝ còng nh tªn
cña tr¹m tÝn hiÖu ®Çu vµo
b»ng c¸ch kÝch ®óp vµo ®èi t-
îng ®Ó hiÖn khung tho¹i Port.
Tõ ®©y, b¹n cã thÓ thay ®æi
c¸c thuéc tÝnh, tham sè cÇn
thiÕt ®Ó t¹o sù ph©n biÖt gi÷a c¸c tr¹m tÝn hiÖu kh¸c trong
s¬ ®å chi tiÕt m¹ch.

Sheet Symbol :

T¹o b¶ng ký hiÖu ®Ó biÓu hiÖn cho trang thiÕt kÕ s¬

®å chi tiÕt m¹ch hiÖn hµnh.
§îc ¸p dông trong c¸c b¶ng thiÕt kÕ s¬ ®å m¹ch liªn
kÕt vµ ®ång thêi ®Ó t¨ng tèc cho viÖc t¹o c¸c b¶ng ký hiÖu
“con”. Sau khi t¹o b¶ng, thñ tôc nµy sÏ tù ®éng kÝch ho¹t
b¶ng ký hiÖu ®· ®îc g¸n nh·n víi tªn tËp tin, bao gåm Sheet
Entries cho tõng Port trong b¶ng. Nh÷ng ®Æc tÝnh thuéc vÒ
®iÖn tö vµ sù thùc hiÖn c¸c kiÓu d¸ng cho nh÷ng nh¸nh
trong b¶ng ký hiÖu gèc.
Cã thÓ coi ®©y nh lµ mét khèi chøc n¨ng, hay mét ®èi
tîng cô thÓ nµo ®ã víi c¸c ®Çu vµo vµ c¸c ®Çu ra cô thÓ.
Khi thực hiện một thiết kế phức tạp, người ta thường tạo một bản vẽ
thiết kế Schematic chung chỉ bao gồm các khối chức năng của cả thiết kế.
Các khối chức năng này đều là các Sheet Symbol. Khi theo dõi thiết kế,
nguời ta chỉ cần dựa vào thiết kế chung này để có thể hiểu một cách tổng thể
ý tưởng, cấu trúc mà tác giả muốn tạo ra. Sau đó, từ những hiểu biết rút ra từ
thiết kế chung, có thể đi vào từng phần chi tiết.

Add Sheet Entry

Thªm nh÷ng ®iÓm nèi m¹ng m¹ch vµo b¶ng ký
hiÖu.
B¶ng danh môc ®îc dïng ®Ó híng nh÷ng ®êng m¹ch
sang trang thiÕt kÕ kh¸c ®Ó t¹o sù liªn kÕt vµ tÝnh liªn tôc
cña ®êng m¹ch ®iÖn. Cã 4 lo¹i ký hiÖu Sheet Entry: Input,
Output, Bi-directional vµ Unspecified.
Tríc khi ¸p dông thñ tôc nµy, h·y ch¾c ch¾n lµ b¶ng ký
hiÖu mµ b¹n muèn thªm vµo danh s¸ch ®· ®îc ®Æt trong
khung cöa sæ thiÕt kÕ chi tiÕt m¹ch. Trong khi ®Æt b¶ng
danh s¸ch ký hiÖu, b¹n cã thÓ dïng phÝm Tab ®Ó thay ®æi
nh÷ng gi¸ trÞ mÆc ®Þnh cña ®èi tîng b»ng c¸ch nhËp
th¼ng c¸c gi¸ trÞ vµo c¸c trêng tham sè t¬ng øng.
Nh÷ng ký hiÖu cña Sheet Entry còng t¬ng tù nh Ports
mµ theo ®ã nh÷ng ®êng m¹ch ®iÖn sÏ ®îc nèi sang trang
thiÕt kÕ tiÕp. Nh÷ng ký hiÖu trong Sheet Entry cung cÊp c¸c
®iÓm nèi cho c¸c ®êng tÝn hiÖu xuÊt vµ nhËp cña Sheet
Symbols..
Sau khi ®· ®Æt xong Sheet Symbol vµ c¸c Sheet Entry,
cÇn x¸c ®Þnh xem nã biÓu diÔn cho khèi chøc n¨ng nµo
trong hÖ thèng (®· thiÕt kÕ tríc díi d¹ng mét tµi liÖu
Schematic kh¸c), b»ng c¸c më cöa sæ thuéc tÜnh cña nã.

.
Trong hép tho¹i Filename ta ®¸nh vµo ®ã tªn cña tµi
liÖu Schematic mµ ta ®· thiÕt kÕ ®uîc ®¹i diÖn b»ng khèi
chøc n¨ng nµy.
Directives
HiÖn menu xæ
chøa nh÷ng thµnh phÇn
lÖnh mang c¸c ký hiÖu
®Æc biÖt ®îc dïng ®Ó
dùa theo c¸c th«ng tin
cña PCB cho hÖ thèng
m¹ng m¹ch ®· chän nh chÕ ®é u tiªn vÏ m¹ch, ®é réng cña
c¸c ®êng m¹ch...

No ERC

Lµ nh÷ng ký hiÖu ®Æc biÖt ®îc dïng ®Ó g¸n cho c¸c

ch©n linh kiÖn ®· bá qua kh«ng nèi m¹ch (nh÷ng ch©n linh
kiÖn trèng). Trong qu¸ tr×nh kiÓm tra tÝnh ho¹t ®éng cña
m¹ch, nh÷ng ch©n kh«ng nèi m¹ng tÝn hiÖu víi c¸c ký hiÖu
No ERC sÏ bÞ bá qua.
Đặt chỉ thị No ERC lên một Node bất kì để ngăn chặn mọi cảnh
báo, thông báo lỗi có thể phát sinh từ đó. Dùng đối tượng này khi bạn muốn
ngăn việc kiểm tra một phần mạch nào đó mà bạn cho là sinh ra lỗi trong khi
đang kiểm tra đoạn mạch còn lại
Probe
Lµ mét ký hiÖu ®Æc biÖt (cã d¹ng que ®o mµu ®á) ®-
îc ®Æt trong b¶ng thiÕt kÕ m¹ch ®Ó nhËn d¹ng c¸c ®iÓm
dïng ®Ó kiÓm tra hoÆc ®o thö.
Test Vector Index
Lµ mét ký hiÖu ®Æc biÖt ®îc dïng ®Ó nhËn d¹ng c¸c
®iÓm khi kiÓm tra tÝn hiÖu cña m¹ch ®iÖn vµ ®îc g¸n
trong b¶ng sè liÖu theo d¹ng cét.
Stimulus
Lµ mét ký hiÖu ®Æc biÖt ®îc dïng ®Ó nhËn d¹ng c¸c
®iÓm khi kiÓm tra tÝn hiÖu thuéc d¹ng sè cña m¹ch ®iÖn.
PCB Layout
Lµ mét ký hiÖu ®Æc biÖt cho phÐp b¹n dùa theo c¸c
th«ng tin cña m¹ch in ®Ó chØ ®Þnh cho ®êng m¹ch ®iÖn
®· chän. Th«ng tin nµy ®îc lu trong tËp tin Netlist ®Ó råi
sau ®ã sÏ ®îc chuyÓn qua Advanced PCD, OrCAD PCB hoÆc
c¸c ch¬ng tr×nh thiÕt kÕ m¹ch in t¬ng thÝch.
Annotation
T¹o c¸c chó thÝch (hoÆc c¸c nh·n) trong trang thiÕt kÕ
s¬ ®å m¹ch chi tiÕt, trong hÖ thèng m¹ng m¹ch hoÆc trªn
b¶ng m¹ch in.
 Text Frame
Mét khung ký tù ®îc ®Æt trong trang s¬ ®å chi tiÕt
m¹ch cã thÓ chøa 32.000 ký tù. Nh÷ng tªn linh kiÖn, c¸c
nh·n g¸n cho c¸c ®êng m¹ch ®iÖn hoÆc nh÷ng ®èi tîng
kh¸c cã riªng trêng ký tù cña chóng cã thÓ chøa 255 ký tù.
Drawing Tools

HiÖn menu xæ chøa

c¸c c«ng cô lÖnh ®Ó ngêi
sö dông t¹o nh÷ng ®èi tîng
h×nh ¶nh riªng nh logo cña
c«ng ty, nh÷ng ®èi tîng
h×nh ¶nh thuéc hÖ c¬ khÝ
vµ c¸c ký hiÖu ®iÖn tö
hoÆc du nhËp c¸c h×nh
¶nh tõ th viÖn vµo trang
thiÕt kÕ ®Ó minh ho¹.
C¸c h×nh ¶nh thªm vµo nµy
chØ cã tÝnh n¨ng minh ho¹, sÏ bÞ bá qua khi Completed thiÕt
kÕ.

Ta sẽ giới thiệu các lệnh trong một số Menu trong chế độ Schematic Editor:
Design :
- Update *.PcbDoc :
 Chuyển bản vẽ thiết kế thành các thiết bị thực tế trên mạch in . Cửa
sổ Engineering Change Order hiện ra , yêu cầu xác nhận các thiết bị được
chuyển lên mạch in . Chọn Validate Changes để xác nhận lụa chọn. Nếu
trong quá trình xử lý mà không tìm ra hình dạng thiết bị trong Thư viện
PCB Footprint , thiết bị sẽ không được xác nhận .
Sau đó chọn Execute Changes để thực hiện công việc .
Chọn Report Changes để xem công việc sẽ thực hiện , các thiết bị nào
sẽ được đưa lên mạch in .
Chọn Close để kết thúc công việc.
Kết thúc công việc , trên mạch in sẽ xuất hiện các thiết bị với hình dạng thực
tế. Ta có thể tuỳ ý sắp xếp chúng trên mạch in.

- Borrow Library : Bật cửa sổ Library, tương tự việc chọn panel

Library ở đáy màn hình .
- Add/Remove Library: Bật cửa sổ thêm hoặc loại bỏ các Thư viện
hiện thời đang sử dụng.
- Make Project Library : Tạo Thư viện các thiết bị hiện dùng trong
bản vẽ dưới dạng File Project.Schlib. Ta có thể thay đổi hình dạng
thiết bị trên bản vẽ , vị trí các chân, biểu tượng chân … trong cửa sồ
Library Editor phía dưới màn hình.
 Trong thư viện .SchLib, hình dạng các thiết bị chỉ là hình dạng Logic, dù
thay đổi nó cũng không ảnh hưởng gì đến hình dạng của thiết bị trong thực
tế. Do đó, ta có thể tuỳ ý thay đổi cho phù hợp với bản vẽ để tăng tính sáng
sủa, rõ ràng. Tuy nhiên, không nên thay đổi hoàn toàn hình dạng của thiết bị,
sẽ gây ra nhầm lẫn khi theo dõi thiết kế.

- Template:
+
Update:
Dùa theo s¬
®å thiÕt kÕ m¹ch
mÉu cña ch¬ng
tr×nh Protel ®Ó thay ®æi c¸c chi tiÕt trong m¹ch mÉu cho
phï hîp víi s¬ ®å chi tiÕt cña thiÕt kÕ viªn vµ sau ®ã lu l¹i
theo mét tªn kh¸c hoÆc vÉn gi÷ l¹i tªn cò theo nhu cÇu t¸c
vô.
+ Set Template File Name
Më tªn tËp tin mÉu cña ch¬ng tr×nh ®Ó thay ®æi
hoÆc thùc hiÖn t¸c vô bÊt kú nµo ®ã cho phï hîp vµ sau ®ã
lu l¹i theo mét tªn kh¸c.
+ Remove Template
Lo¹i bá nh÷ng thay ®æi bÊt kú ®· thùc hiÖn trong s¬
®å chi tiÕt m¹ch mÉu cña ch¬ng tr×nh ®Ó l¹i hiÖn trang
ban ®Çu.

- Netlist
Netlist lµ m«i trêng thiÕt kÕ c¸c m¹ch ®iÖn tö th«ng
dông nhÊt. ë tr¹ng th¸i ®¬n gi¶n nhÊt, netlist lµ sù tæng hîp
cña tÊt c¶ c¸c ®èi tîng nèi m¹ch (hoÆc m¹ng m¹ch) ®Ó
h×nh thµnh mét s¬ ®å nguyªn lý m¹ch ®iÖn.
Nãi chung, netlist ®¬n gi¶n chØ lµ nh÷ng tËp tin thuéc
d¹ng m· ASCII.
D¹ng netlist
th«ng dông nhÊt
gåm sù m« t¶
cña c¸c thµnh
phÇn nh c¸c khèi
linh kiÖn vµ c¸c phô kiÖn ®îc nèi víi nhau theo tõng ch©n
mét cã liªn quan víi nhau ®Ó x¸c lËp tõng m¹ch m¹ch ®iÖn.
ThÝ dô, ®êng cÊp nguån tõ bé n¾n AC/DC nèi tiÕp víi mét
®iÖn trë h¹n dßng, ch¹y vµo ch©n nguån cña IC vµ rÏ qua
mét ch©n cña tô läc; ®êng tÝn hiÖu ch¹y tõ ngâ ra cña mét
ch©n linh kiÖn, qua cÇu ph©n ¸p vµ ®Õn ngâ vµo cña mét
ch©n linh kiÖn kh¸c...
ViÖc t¶i netlist vµo b¶ng m¹ch in thêng t¹o ra nhiÒu lçi
quan träng trong viÖc thiÕt kÕ m¹ch. Trong Advanced
Schematic, b¹n cã thÓ nhanh chãng kÝch ho¹t vµ kiÓm tra
Netlist cña s¬ ®å m¹ch thiÕt kÕ hiÖn hµnh mét c¸ch nhanh
chãng mµ kh«ng cÇn ph¶i tho¸t khái khung cöa sæ chØnh lý.

EDIF for PCB : T¹o Netlist cho thiÕt kÕ PCB tõ tÊt c¶ c¸c tµi
liÖu Schematic cña Project.

EDIF for FPGA : T¹o Netlist cho thiÕt kÕ FPGA.

MultiWire : T¹o Netlist MultiWire cho thiÕt kÕ PCB hiÖn t¹i.

CUPL DPL : T¹o t¹i liÖu CUPL DPL tõ mét trong nh÷ng tµi
liÖu Schematic nguån cña Project hiÖn t¹i, dïng ®Ó biªn
dÞch vµ ch¹y c¸c Digital Simulation cña thiÕt kÕ.

Protel : T¹o ra Protel Netlist cho Project hiÖn t¹i tõ tÊt c¶ c¸c
tài liệu Schematic cña Project.

VHDL : T¹o VHDL Netlist

Xspice : T¹o tµi liÖu SPICE-ready Netlist tõ mét trong nhòng
tµi liÖu Schematic nguån cña Project hiÖn t¹i, dïng ®Ó biªn
dÞch vµ ch¹y c¸c Simulation cña thiÕt kÕ

Simulate : Chứa các lệnh dùng cho việc giả lập tín hiệu, giúp ta quan sát
dang sóng của tín hiệu tại các vị trí yêu cầu. Ta sẽ thảo luận về lệnh này sau.
 - Create Sheet From Symbol :
Chän nh÷ng ký hiÖu linh kiÖn ®Ó t¹o thµnh mét b¶ng
ký hiÖu riªng ®Ó thùc hiÖn cho mét t¸c vô nµo ®ã.
- Create Symbol From Sheet:
Chän nh÷ng ký hiÖu linh kiÖn mÉu tõ b¶ng chuÈn ®Ó
t¹o thµnh mét b¶ng ký hiÖu riªng ®Ó thùc hiÖn cho mét t¸c
vô nµo ®ã.
- Options:
Chøa c¸c lÖnh con liªn quan ®Õn viÖc t¹o cÊu h×nh,
thuéc tÝnh, g¸n c¸c thµnh phÇn tham sè cho c¸c b¶ng thiÕt
kÕ m¹ch ®iÖn vµ thay ®æi c¸c tham sè mÆc ®Þnh cña ch-
¬ng tr×nh thµnh c¸c tham sè mÆc ®Þnh cña ngêi sö dông

Menu Tools:
- Find Component :
Truy t×m thµnh phÇn ®èi tîng trªn ®êng dÉn ®· chän.
Thñ tôc FindLibraryComponent ®îc dïng ®Ó truy t×m
®èi tîng n»m trong æ ®Üa/ ®êng dÉn ®· chän, trong c¸c th
viÖn ®· liÖt kª hiÖn hµnh hoÆc trong tÊt c¶ æ ®Üa cña hÖ
thèng m¹ng. §èi tîng cã thÓ ®îc t×m b»ng tªn vµ hoÆc theo
sù m« t¶ ®èi tîng.
 Dïng lÖnh nµy t¬ng ®¬ng víi viÖc bÊm nót Search
trong cöa sæ Library.

-Up/Down Hierarchy:
Di chuyÓn c¸c ®èi tîng ®· liªn kÕt víi trang thiÕt kÕ s¬
®å chi tiÕt m¹ch vÒ tríc hoÆc sau trang thiÕt kÕ hiÖn hµnh.

- Convert Part to Sheet Symbol :

Chuyển thiết bị chọn trong tài liệu Schematic ®ang thiết kế thành
dạng Sheet Symbol đẫ trình bày ở trên.
- Annotate :
ThiÕt kÕ l¹i c¸c ®èi tîng linh kiÖn trong s¬ ®å chi tiÕt
m¹ch
Thñ tôc Annotate ®îc dïng ®Ó ®æi tªn tÊt c¶ linh kiÖn
trong khung cöa sæ thiÕt kÕ m¹ch hoÆc trong khung cöa sæ
Project ®Ó chóng cã nh÷ng tªn duy nhÊt vµ theo mét thø tù
nhÊt ®Þnh.
- Back Annotate :
NhËn th«ng tin ngîc tõ tËp tin PCB Was/Is.
Thñ tôc BackAnnotate ®îc dïng ®Ó cËp nhËt nh÷ng linh
kiÖn ®· ®îc dïng trong s¬ ®å thiÕt kÕ chi tiÕt m¹ch ®iÖn
vµ tõ tËp tin PCB WAS IS
- Import FPGA Pin Data To Sheet :
Sö dông c¸c file .Pin ®Ó x¸c lËp c¸c ch©n d÷ liÖu cho
mçi cæng trong tµi liÖu Schematic FPGA hiÖn t¹i.

- Import FPGA Pin Data To Parts :

Còng sö dông Pin file ®Î x¸c lËp c¸c ch©n d÷ liÖu cho
c¸c ch©n cña ®èi tîng thiÕt bÞ FPGA ®· chän.
- Reset component unique Ids :
Reset l¹i tÊt c¶ c¸c ID cña c¸c thµnh phÇn (Sheet
Symbol hoÆc c¸c thiÕt bÞ) trong tµi liÖu Schematic hiÖn t¹i
hoÆc trong c¶ Project.
- Cross Probe :
Dùng để thăm dò sự phù hợp giữa đối tượng được chọn trên bản vẽ
Schematic và bản sao đối chiếu của nó trên tài liệu PCB.Khi chọn Cross
Probe, con trỏ chuyển thành dấu +.Nhấn vào thiết bị muòn kiểm tra,sau
 đó chuyển sang tài liêu PCB sẽ nhận được đối tượng tương ứng được
phóng to trên màn hình. Câu lệnh này cũng tương đương như thế khi sử
dụng trong môi trường PCB Editor. Khi ta chọn một thiết bị trong tài liệu
PCB, khi ta quay trở lại môi trường Schematic, thiết bị tương ứng sẽ
được đánh dấu và phóng to trên màn hình.
- Preferences :
HiÖn khung tho¹i chøa c¸c thíc lÖnh liªn quan ®Õn viÖc
cµi ®Æt c¸c tham sè mÆc ®Þnh cña ch¬ng tr×nh thµnh c¸c
tham sè cña ngêi sö dông. C¸c thiÕt ®Æt nµy ®îc øng dông
cho mäi tµi liÖu Schematic cña thiÕt kÕ. Hép tho¹i nµy gåm
3 Tab :
+ Schematic
HiÖn khung tham sè ®Ó ngêi sö dông ®¸nh dÊu hoÆc
xo¸ còng nh thay ®æi c¸c th«ng sè cña c¸c thµnh phÇn mÆc
®Þnh theo nhu cÇu t¸c vô.VÝ dô nh lµ : Cho phÐp xuÊt hiÖn
tªn c¸c ch©n, bËt t¾t Auto-Junction, Drag Orthogonal, thiÕt
®Æt tËp c¸c Template ®îc dïng khi thiÕt kÕ…
+ Default Primitives :
HiÖn khung tho¹i chøa c¸c ®èi tîng mÆc ®Þnh ®Ó ngêi
sö dông thay ®æi theo ®èi tîng cña ngêi sö dông.
ThÝ dô, muèn thay ®æi thuéc tÝnh mµu cña ®êng
m¹ch ®iÖn, trong khung danh s¸ch Primitives, kÝch ®óp vµo
Bus. Mµn h×nh hiÖn khung tham sè Bus.
Tõ khung tham sè Bus, thay ®æi thuéc tÝnh trong c¸c
trêng t¬ng øng vµ kÝch OK. Khung tham sè Bus biÕn mÊt vµ
khung tho¹i Preferences hiÖn ra trë l¹i. Tõ ®©y, b¹n cã thÓ
cho t¶i víi thíc lÖnh Load hoÆc lu l¹i víi thíc lÖnh Save As.
Ngoài ra, nÕu ta ®¸nh dÊu chän thuéc tÝnh Pernament,
th× khi ta thay ®æi c¸c trêng thuéc tÝnh cña thiÕt bÞ, c¸c
gi¸ trÞ mÆc ®Þnh sÏ kh«ng ®îc cËp nhËp, trõ khi ¸p dông
chóng vµo trong c¸c ®èi tîng nguyªn thuû.

+ Graphical Editing :
HiÖn khung tham sè ®Ó ngêi sö dông ®¸nh dÊu chän
hoÆc xo¸ còng nh thay ®æi c¸c th«ng sè cña c¸c thµnh
phÇn mÆc ®Þnh theo nhu cÇu t¸c vô.
- Menu Reports :

HiÖn menu xæ chøa c¸c

lÖnh liªn quan ®Õn viÖc hiÖn
c¸c th«ng tin chó gi¶i, tr×nh
bµy, minh ho¹ nh÷ng thµnh
phÇn cÇn thiÕt cña c¸c ®èi t-
îng ®· chän trong s¬ ®å chi
tiÕt m¹ch.

Bill Of Material :
 Bill Of Material kÝch ho¹t b¶ng b¸o c¸o t×nh tr¹ng cña
linh kiÖn (BOM) ®· chän trong b¶ng thiÕt kÕ hiÖn hµnh.
+ Report Project Hierarchy:
ThÓ hiÖn danh s¸ch c¸c tËp tin ®Ò ¸n cña b¶ng thiÕt
kÕ hiÖn hµnh. B¶ng b¸o c¸o nµy tr×nh bµy theo d¹ng v¨n
b¶n thuéc hÖ m· ASCII C¸c b¶n thiÕt kÕ ®îc s¾p xÕp theo
thø tù u tiªn ®· quy ®Þnh.

B¶ng b¸o c¸o nµy sÏ tù ®éng më sau khi lÖnh ®îc chän
tõ menu Reports vµ tr×nh bµy theo tr×nh xö lý v¨n b¶n ®·
®îc chØ ®Þnh trong khung tho¹i Run Setup Options.
+ Component Cross Reference :
KÝch ho¹t danh s¸ch c¸c linh kiÖn n»m trong b¶ng thiÕt kÕ
s¬ ®å chi tiÕt m¹ch, thÓ lo¹i vµ vÞ trÝ cña s¬ ®å (tªn tËp
tin) cña tõng ®èi tîng. B¶n b¸o c¸o nµy ®îc thÓ hiÖn theo
d¹ng v¨n b¶n thuéc hÖ m· ASCII

Biên dịch một Project:

Sau khi hoàn thành bản vẽ thiết kế

Schematic, ta tiến hành biên dịch đối tượng
bằng cách chọn : Project→Compile PCB
Project. Cửa sổ Compiled xuất hiện như
hình sau :
Có thể bật cửa sổ Compiled bằng cách chọn Tab Compiled góc dưới màn
hình.
Cửa sổ Compiled liệt kê các thiết bị, các đoạn dây nối ... trong bản vẽ
Schematic. Có thể lựa chọn trên cửa sổ này để xem chi tiết kết nối từng đối
tượng .

Cửa sổ Compiled thường được sử dụng kèm với cửa sổ Compiled

Object Debugger. Khi ta lựa chọn một thiết bị hay một thành phần thiết bị
trên cửa sổ Compiled, nội dung của thành phần đó sẽ hiện ra chi tiết trong
cửa sổ Compiled Object Debugger, đồng thời, thành phần đó cũng được
đánh dấu và phóng to vào giữa màn hình trên tài liệu thiết kế Schematic.

Ngoài ra, ta có thể sử dụng cửa sổ Navigator bằng cách kích vào Tab
Navigate ở goc dưới màn hình để theo dõi thiết kế, kiểm tra các thiết bị,
kiểm tra tính đúng đắn của thiết kế. Hai tuỳ chọn Navigate Nets và Navigate
Violations cho phép xem các Net của thiết kế, kiểm tra những sai sót của Net
nếu có.

- Navigate Component : Hiện danh mục tất cả các thiết bị trong tất cả
tài liệu Schematic của Project hiện thời. Khi ta nhấp chuột trái vào
thiết bị nào, thiết bị đó sẽ tự động được đánh dấu và chuyển vào trung
 tâm. Nhấp đúp vào thiết bị trong hộp thoại Navigator sẽ mở cửa sổ
thuộc tính thiết bị.
- Navigate Nets : Liệt kê tất cả các Net của Project, tính năng tương tự
như trên.
- Navigate Violate : Liệt kê tất cả các lỗi của thiết kế.

Một sô Option mà ta có thể chọn lựa để thuận tiện cho công việc :

- Mark : Tất cả các thành phần thoả mãn yêu cầu đều được đánh dấu
trên tài liệu Schematic hiện thời.
Ví dụ như với truy vấn trên, trên tài liệu Schematic mà ta đang thực hiện,
tất cả các thành phần không phải là Pin đều bị mờ đi.

- Select: Các thành phần thoả mãn yêu cầu sẽ được chọn trong tài liệu
Schematic, tương tự như khi ta ra lệnh lựa chọn các thành phần trong
thiết kế.
- Zoom : thành phần được chọn sẽ được phóng to ở giữa màn hình thiết
kế.
- Graph : Vẽ ra trên tài liệu Schematic những đường minh hoạ tạm thời
các mối thiết bị kết nối tới thiết bị đang xét. Các đường minh hoạ này
sẽ mất đi khi ta chọn thiết bị khác.

Ta sẽ giới thiệu thêm một số hộp thoại làm việc trong môi trường
Schematic Editor:
Hộp thoại List :
Cửa sổ này để
liệt kê các thiết bị tuỳ
ý. Ta sẽ quy định các
thiết bị nào được liệt
kê nhờ vào truy vấn ở
ô trên cùng. Nhấn vào
Helper… để mở cửa
sổ hỗ trợ tạo truy vấn.
Ví dụ trong hình bên
ta muốn liệt kê tất cảc
các Pin trong thiết kế,
ta chọn hàm IsPin,
nhấn Apply, kết quả sẽ
hiện ra theo yêu cầu.
Trong cửa sổ này có một số tuỳ chọn giúp ta quan sát dễ dàng hơn :
Các tuỳ chọn Mark, Select, Zoom có tính chất tương tự như đã trình bày ở
phía trên.
- Clear Existing : Loại bỏ các thành phần đang liệt kê ở hộp thoại phía
dưới khi ta sử dụng truy vấn mới. Nếu ta muốn tiếp tục thêm các
thành phần mới vào hộp thoại quan sát thì phải bỏ lựa chọn này.

Hộp thoại Inspector:

Hộp thoại này mô tả thể loại
cùng một số thuộc tính của đối
tượng đang được chọn trên bản
vẽ thiết kế.

Hộp thoại Message :

Hộp thoại Message là nơi liệt kê tất cả các cảnh báo(Warning), lỗi(Error)
trong thiết kế khi ta yêu cầu tiến hành một công việc nào đó cần tính đúng
đắn về Logic thiết kế
Giả lập hoạt động của mạch :

Tài liệu Schematic là các tập các thiết bị liên kết logic với nhau.Nhưng để
kiểm tra và thực thi thiết kế thì cần phải chuyển sang mẫu khác như
Simulation , PCB layout, Signal Integrity Analysis, EDIF…Chúng lại cần
thông tin về các thiết bị, và cách ánh xạ thông tin này đến các chân thiết bị
trong thiết kế Schematic.

Sau khi đã hoàn tất bản vẽ Schematic, ta muốn kiểm tra tính đúng đắn của
thiết kế phù hợp yêu cầu mục tiêu đề ra, tức là thực hiện được các chức năng
mạch mong muốn, ta có thể giả lập đưa các tín hiệu vào và quan sát dạng tín
hiệu ra tương ứng. Trước hết ta sẽ thiết đặt các tuỳ chọn bằng cách vào :
Design → Simulate→Mixed Sim. Hiện ra cửa sổ Analyses Setup :

Phia bên trái là danh mục các tuỳ chọn điều khiển, cần quan tâm nhiều đến
mục Transient/Fourier Analysis :
Mục này để ta thiết đặt thời gian bắt đầu, thời gian kết thúc,bước thời gian…
cho việc giả lập.
Nếu muốn dùng các giá trị mặc định, đánh dấu vào Use Transient Defaults,
còn nếu không, ta tự đặt lấy các giá trị thời gian khởi đầu, kết thúc,các bước
thời gian cho phù hợp với tần số tín hiệu đưa vào.

Trong cửa sổ Analyses Setup còn cho phép ta thiết đặt nhiều tham số khác
trong quá trình phân tích mạch: Tín hiệu AC nhỏ, tín hiệu nhiễu, phân tích
Monter Carlo, các giá trị trong phân tích Spice…

Sau khi đã hoàn tất thiết đặt, nhấn ENTER,nếu không có lỗi xảy ra, một tài
liệu Project.sdf được tạo ra, chứa các mẫu sóng trong mạch mà ta muốn
quan sát.
Trong cửa sổ hiện sóng
này,ta có thể thêm, bớt
các tín hiệu tại các điểm
muốn quan sát bằng
cách chọn Plot→New
Plot( hoặc Delete Plot)

Protel DXP lkhông chỉ

cho phép ta quan sát tín
hiệu đơn thuần tại 1
điểm trong mạch, mà
còn cho phép ta thực
hiện các phép toán với 1
hay nhiều tín hiệu rồi
xuất dạng sóng của kết
quả ra Plot.Việc này
được thực hiện thông
qua cửa sổ Add Wave to
Plot :
Ta cũng có thể thêm vào các trang biểu đồ để có thể có thêm không gian
quang sát các sóng cần kiểm tra. Sử dụng lệnh Chart→New Chart

Ngoài ra ta còn có thể thêm vào trang mô tả các biểu đồ FFT của tín hiệu
trong thiết kế.

Phân tích Signal Integrity : Phân tích đường truyền tín hiệu.

Thực hiện phân tích này bằng lệnh :Design→Simulate→Signal Integrity.

Hộp thoại Signal Integrity Analyses Setup – Schematic Mode xuất hiện

Trong hộp thoại này cho phép ta thiết đặt và xác định nhiều phương thức
phân tích toàn vẹn tín hiệu mà ta muốn thực hiện trên tài liệu thiết kế hiện
thời.

Hộp thoại này chia làm hai phần chính: Phần bên trái, vùng Analyses, để ta
thên vào các trang kết quả phân tích, với tên “ New Sim n”. Khi ta thêm vào
đây một đối tượng mới, thì khi hiển thị kết quả sẽ có thêm trang mới này.
Đặt Analyses Type ở chế độ Reflect hoặc CrossTalk.
 Phần Select Analyses chứa danh sách các Net có trong tài liệu thiết
kế, ta có thể tuỳ chọn phân tích một hay nhiều Net đồng thời. Chọn quá
nhiều Net có thể gây mất thời gian cho việc phân tích. Nhấp đúp hợăc chọn
“>” để chuyển Net sang danh sách được chọn để phân tích.
Khi chọn một Net để phân tích, tên của Net được đặt ở góc trên bên Phải
hộp thoại , đồng thời các danh sách các Pin của Net đó được liệt kê ở góc
dưói của hộp thoại.
Trong chế độ CrossTalk(Nhiễu xuyên âm), cần thiết đặt một trong
các Net là Aggressor hoặc Victim. Thiết đặt Aggressor cho một Net nghĩa
là Net đó sinh ra tín hiệu tác động vào tất cả các Net khác, bị nhận nhiễu
xuyên âm từ Net đó. Còn ngược lại, thiết đặt Victim cho một Net nghĩa là
Net đó bị tác động bởi nhiễu xuyên âm từ tất cả các Net khác trong danh
sách phân tích.
Nút Screening cho phép ta thực hiện các hoạt động trước khi phân
tích trên các Net đã được chọn. Khi nhấn nút này, hộp thoại Screening mở
ra, cho phép ta quan sát tổng thể các đặc trưng của các Net đã chọn, như là :
Net data( tổng độ dài các đoạn của Net), Impedance Data( Giá trị lớn nhất,
nhỏ nhất, trung bình của trở kháng các đoạn…)
Mục đích chính của sử dụng Screening là để xem xét xem Net nào cần
quan tâm phân tích, từ đó mà đặt các yêu cầu phân tích chi tiết Reflect hay
CrossTalk.
Sử dụng nút Edit Buffer để quan sát, thay đổi các thuộc tính các Pin.
Các giá trị chứa trong hộp thoại này phụ thuộc vào loại thiết bị chứa Pin
đang xét.
Theo dõi sóng hiệu:
Sau khi kết thúc tất cả các thiết đặt, nhấn OK, trên màn hình mở ra tài liệu
*.fds mô tả hình dạng của tín hiệu phân tích, phụ thuộc vào rất nhiều tín hiệu
dội lại từ các đường truyền(Trace) liên quan. Một vấn đề thường xảy ra là
“Ringing” trong thiết kế PCB bởi sự không khớp trong phối hợp trở kháng
giữa đường truyền và nơi nhận, thường là đưởng truyền trở kháng thấp trong
khi điểm nhận trở kháng cao.
Trong các mạch tốc độ cao, tốc độ chuyển mạch nhanh hơn, do đó
Rise time cũng nhanh hơn, vấn đề phản xạ trên đường truyền lại càng rõ rệt.
Để có được một thiết kế tốt, xét về mặt toàn vẹn tín hiệu, là có chất
lượng tín hiệu tốt trên đường truyền, có nghĩa là loại trừ được tín hiệu dội lại
(ringing). Loại trừ hoàn toàn tín hiệu dội lại trong thực tế là không thể, tuy
nhiên ta có thể giảm tín hiệu này đến mức nhỏ nhất bằng cách sử dụng các
Termination.
 Protel cung cấp
môi trường cho ta giả lập
các Termination mà
không làm thay đổi thiết
kế trong thực tế . Lựa
chọn Termination cho
các Pin bằng cách : Trong
cửa sổ Signal Integrity
Analyses Setup ở góc
dưới bên phải, chọn Pin,
sau đó chọn Term.
Advisor

Có 7 loại Termination cho

ta lựa chọn để kiểm thử.
Nếu thấy thích hợp ta có
thể thêm nó vào bản vẽ
Schematic bằng cách
nhấn nút Place On
Schematic.
 Trong cửa sổ phân tích, phía bên trái, ta có thể chọn lựa Report để tạo ra các
báo cáo phụ trợ cho việc theo dõi phân tích.

Ta có thể chọn nút Preferences để mở hộp thoại Signal Integrity

Preferences để thiết đặt các ưu tiên áp dụng vào việc phân tích.
Hộp thoại này gồm có 6 Tab :
- General Tab : Lựa chọn các cách quản lý lỗi ( Hint/Waning) trong
thiết kế liên quan đến việc phân tích. Các lỗi sẽ được liệt kê trong hộp
thoại Message.
- Configuration tab : Thiết đặt các ngưỡng liên quan đến việc phân
tích, ví dụ như độ dài tối đa đường truyền, khoảng cách tối thiểu của
hai thiết bị…

- Reports tab: Các loại Report sẽ được tạo ra khi thực hiện phân tích.

- Integration tab : Chỉ ra một số các hằng số kết hợp trong giải pháp
sử dụng để phân tích. Phương pháp Trapezoidal thì tương đối nhanh
và chính xác, nhưng dễ bị dao động dưới một số điều kiện nào đó.
Phương pháp Gear thì yêu cầu nhiều thời gian php hơn, nhưng tính ổn
định cao hơn.
 - Accuracy tab : Dùng để định nghĩa các ngưỡg dung sai và thiết đặt
các giới hạn cho các thuật toán trên máy tính.

- DC Analysis : Dùng để định nghĩa các ngưỡg dung sai và thiết đặt các
giới hạn cho phân tích DC Analyses.
Ta có thể nhấn vào Schematic Mode Setup để mở cửa sổ cùng tên. Ở
đây, ta có thể thiết đặt các giá trị cho việc phân tích sóng hiệu trong chế
độ Schematic.

Cơ chế phát hiện lỗi và báo lỗi trong môi trường Schematic Editor:

Khi một Project được biên dịch , toàn bộ thiết kế và các luật lệ, ràng buộc
được áp dụng để kiểm tra tính đúng đắn của thiết kế.Ta có thể thiết đặt các
chọn lựa trong Project Option bằng cách chọn : Project→Project Option.
Cửa sổ Project Option gồm các Tab sau :
- Error Reporting : Kiểm tra các sơ đồ thiết kế Schematic.Có 7 mức vi
phạm được Protel quy định. Có thể dễ dàng thay đổi Report Mode
bằng cách chọn 1 trong 4 dạng ở Dropdown Menu bên cạnh mỗi đề
mục.
- Connection Matrix : Hiển thị bằng hình ành kết quả từ Error
Reporting, biểu diễn 7 loại lỗi quy định, giúp ta có thể quan sát một
 cách trực quan nguyên nhân gây ra lỗi: lỗi kết nối giữa các chân, kết
nối với cổng …
Ví dụ như trong biểu đồ sau, nhìn từ phía trên, ở chân Open
Collector Pin dóng xuống đến chân ô được đánh dấu lỗi, chiếu sang bên
phải đến ô Output Pin : Như vậy ô giao giữa Open Collector Pin và
Output Pin báo cho ta biết lỗi này sẽ được tạo ra khi biên dịch.

Ta có thể đặt trực tiếp các mức lỗi cho các kiểu lỗi này bằng cách
Click chuột trái lên ô muốn thay đổi cho đén khi nó chuyển sang màu thể
hiện mức lỗi mong muốn.
1. Tạo Thư viện Integrated Library :
Như đã giới thiệu phía trên về việc sử dụng các thư viện trong thiết kế và
tính cần thiết phải tạo ra một thư viện Integrated Library trong Project.Bây
giờ ta sẽ thảo luận về cách tạo và sử dụng thư viện Integrated Library:

Để tạo một Thư viện Integrated Library, trước hết ta phải tạo một Library
Project Packet bằng cách chọn File→New→Integrated Library
Trong cửa sổ Project sẽ hiện ra Library Project Packet mới này. Ta sẽ thêm
vào đó các Thư viện dùng trong thiết kế .

a. Tạo thư viện Schematic Library:

Thư viện Schematic Library là nơi lưu trữ liên kết tới các đối tượng thiết
bị trên tài liệu Schematic. Để tạo thư viện Schematic Library cho 1 tài liệu
Schematic bất kỳ , ta kích hoạt tài liệu Schematic đó, rồi chọn :
 Có thể tạo thư viện Schematic Library tuỳ ý bằng cách chọn : New→
Schematic Library, sau đó dùng Schematic Library Editor (có thể mở bằng
cách bật thẻ Library Editor phía dưới màn hình), Tools → Copy
Component để copy các thiết bị từ các thư viện khác sang.

Mọi tài liệu Schematic Library (.Schlib) mới tạo ra được xếp vào mục
Schematic Libraries.

b.Tạo thư viện PCB Library :

Thư viện PCB Library cũng được tạo ra tương tự như Schematic Library,
Chỉ khác là ta phải kích hoạt tài liệu PBC (.PCB)
Chọn Design → Make PCB Library

c. Thêm các Library vào Library Project Packet :

Nhấp chuột phải vào Library Project Packet, chọn Add to Project,
hoặc Project → Add to Project, sau đó tìm các thư viện Schematic
Library, PCB Library mà ta muốn thêm vào.Có thể thêm vào các thư viện
tuỳ ý khác nếu muốn.
Có một cách khác để thêm 1 thư viện vào Library Project Packet, nếu
nó có trong cửa sổ Project, ta chỉ cần giữ chuột trái lên thư viện đó và kéo
nó vào Library Project Packet.
Tài liệu Library Project Packet có tên là xxx.LibPkb,sau khi ta đã
thêm vào đầy đủ các thư viện cần, ta sẽ biên dịch nó thành thư viện
xxx.IntLib. Đường dẫn của thư viện này quy định trong Project Option
Thực hiện biên dịch bằng cách chọn : Project → Compile Integrated
Library, hoặc nhấp chuột phải lên Library Project Packet và chọn
Compile Integrated Library. Thư viện .INTLIB tạo ra sẽ được tự
động thêm vào danh sách các thư viện đang dùng .
Tất cả các thư viện cung cấp sẵn cho ta sử dụng đều dưới dạng Integrated
Library.

d. Sửa đổi Integrated Library :

Thư viện Integrated Library không thể sửa đổi một cách trực tiếp, mà phải
thực hiện thông qua Library Project Packet, sau đó biên dịch lại chương
trình nguồn

Môi trường thao tác với các thư viện Library Editor:
 Khi ta kích hoạt tập tin .SchLib hoặc .PCBLib Protel tự động chuyển
sang môi trường làm việc Library Editor.
Đầu tiên ta sẽ xét môi trường Library Editor cho các thư viện
.SCHLib :
Trong môi trường này, ta có thể định nghĩa, thiết kế thiết bị mới, hoặc sửa
đổi lại các thiết bị cũ (sửa đổi hình dạng logic của thiết bị) cho phù hợp với
bản vẽ Schematic.

Các Menu trong Library Editor:

Place
Chøa c¸c lÖnh c«ng cô liªn quan ®Õn viÖc ®Þnh vÞ c¸c
®èi tîng trong trang thiÕt kÕ chi tiÕt m¹ch ®iÖn tö.
- IEEE Symbol
Chøa c¸c thÓ lo¹i
®èi tîng ®Ó thiÕt kÕ
viªn kÝch chän ®Æt
vµo trang thiÕt kÕ
theo s¬ ®å nguyªn lý
m¹ch ®iÖn ®· ®îc vÏ
trªn giÊy.
ThÝ dô, ®Ó
®ùat c¸c cæng NOR
vµo trang thiÕt kÕ,
kÝch mòi tªn ngay
cuèi khung danh môc
xæ, truy t×m vµ kÝch
tªn Nor Gate. Con trá
®æi thµnh h×nh ch÷
thËp vµ ký hiÖu b¸m
theo con trá.
- Pins :
Nh÷ng ch©n linh kiÖn ®Òu cã riªng thuéc tÝnh ®iÖn
tö cña chóng. C¸c ch©n ®Òu cã mét sè thuéc tÝnh mµ sè
thuéc tÝnh nµy cã thÓ ®îc chØ ®Þnh trong khung tham sè
Pin. Pin ®îc ®Æt vµo ®èi tîng ®Ó ®Þnh nghÜa mét kÕt nèi
tíi ®èi tîng nh lµ mét ch©n vµo ra tÝn hiÖu trùc tiÕp.
§Ó g¸n c¸c thuéc tÝnh tríc khi ®Þnh vÞ ch©n c¾m, Ên
phÝm Tab trong khi ch©n c¾m ®ang b¸m theo con trá.
§Ó g¸n thuéc tÝnh sau khi ®· ®Æt c¸c ch©n linh kiÖn,
kÝch ®óp vµo ch©n linh kiÖn muèn g¸n thuéc tÝnh hoÆc
kÝch mét lÇn vµo ch©n muèn g¸n thuéc tÝnh trong danh
s¸ch.
 Mçi ch©n c¾m ®Òu ®îc g¸n mét con sè. Tªn ch©n lµ
®èi tîng tuú chän, ngo¹i trõ khi ch©n ®ã ®ang ë chÕ ®é
Èn. Ch©n Èn sÏ tù ®éng ®îc nèi ®Õn nh÷ng ch©n Èn kh¸c
còng nh ®Õn nh÷ng ®êng nèi m¹ch kh¸c mang
cïng tªn khi t¹o hÖ thèng m¹ng nèi m¹ch

Muèn ®Æt c¸c ch©n linh kiÖn ®îc g¸n theo thuéc tÝnh
Èn, ®¸nh dÊu chän thµnh phÇn Hidden Pins trong khung
tham sè Pin (hoÆc dïng lÖnh View\Show Hidden Pins) nÕu
muèn quan s¸t sau khi ®· ®Þnh vÞ chóng. C¸c ch©n ®îc g¸n
thuéc tÝnh Èn trong th viÖn linh kiÖn cã thÓ bÞ mÊt khi ®îc
®Æt trong trang thiÕt kÕ s¬ ®å chi tiÕt m¹ch.
Thuéc tÝnh Electrical Type ®îc dïng khi sö dông thµnh
phÇn Electrical Rule Check vµ kh«ng t¸c dông khi t¹o hÖ
thèng nèi m¹ng m¹ch netlist. H·y cÈn thËn khi sö dông thuéc
tÝnh nµy nÕu muèn dïng ®Æc tÝnh Electrical Rule Check.
Ta cã thÓ thay ®æi h×nh d¹ng Pin theo c¸c quy íc vÓ
®iÖn tö : ký hiÖu ch©n Clock, ch©n tÝch cùc sên ©m…
b»ng c¸ch thay ®æi c¸c trêng trong « Symbol.

* ChØ cã mét ®Çu ch©n c¾m mang thuéc tÝnh ®iÖn

tö, ®Çu nãng (hot end). Khi ®Æt ch©n c¾m vµo trang thiÕt
kÕ, ®Çu nãng n»m ë ®o¹n ngoµi con
trá h×nh ch÷ thËp. Tªn ch©n c¾m
lu«n lu«n n»m ë ®Çu nguéi (cold end).
Khi ®Æt ch©n c¾m, lu«n lu«n ®Æt
®Çu nãng ë phÇn ngoµi linh kiÖn.

§Æt c¸c ®èi tîng ®å ho¹ lªn b¶n vÏ :

( Arc, Elliptical, Line…)

Dïng ®Ó ®Æt c¸c khu«n d¹ng mÉu lªn

b¶n vÏ.
Trong môi trường Library Editor, các đường nét,
hình khối dặt lên bản vẽ sẽ làm thay đổi hình
dạng thiết bị đang tồn tại trong tài liệu hiện thới.

Tool:

- New Component :
Dùng để thiết kế một thiết bị mới. Khi chọn lệnh này, hộp thoại New
Compnent xuất hiện, sau khi ta thêm vào tên của thiết bị muốn tạo, thiết bị
mới sẽ được cập nhập vào Schematic Library.
 - Remove Component :
Loại bỏ thiết bị ra khỏi Schematic Library.

- Remove Duplicates :
Loại bỏ khỏi thư viện những thiết bị lặp
lại.

- Rename Component :
Sửa đổi tên thiết bị

- Copy Component :
Khi chọn lệnh này, Hộp thoại Copy xuất
hiện cho phép ta chọn đích đến là một thư
viện Schematic Library bất kỳ.

- Move Component : Chuyển thiết bị đến

một thư viện Schematic Library bất kỳ.

- New Part : Thêm vào đối tượng dang

thiết kế một thành phần kế tiếp

- Remove Part : Loại bỏ khỏi đối tượng

đang lựa chọn một thành phần (Thường Part cuối của đối tượng sẽ bị
loại bỏ)

- Goto :

Chuyển đến thiết bị tuỳ

chọn trong thư viện Schematic
đang thực hiện.

- Find Component :
Chức năng tương tự
như tìm kiếm thiết bị
đã trình bày trước đây.
- Updates Schematic :
Cập nhập những thay đổi vào tài liệu Schematic.

- Preferences : Hiện hộp thoại Preference đã trình bày trước.

 - Document Option : Hiện cửa sổ Library Editor WorkSpace :

Hộp thoại Document Option thể hiện các thiết đặt của không gian làm việc
Library Editor.

Edit Part :
Tương tự như khi ta kích đúp vào thiết bị trong cửa sổ Library Editor, lênh
này mở cửa sổ thuộc tính của thiết bị, cho phép ta thay đổi, sửa hay thiết kế
các đối tượng mới.

Report :
- Component :
Hiện báo cáo về các chân của thiết
bị đang được kích hoạt trong cửa sổ
Library Editor. Kết quả tạo ra được chứa
trong file .cmp.

- Component Rule Check :

Kiểm tra các luật thiết kế đối với thiết bị vừa được ta tạo ra hay
thiết bị cũ vừa được sửa đổi. Kết quả chứa trong File .ERR.

- Library :
 Hiện báo cáo về tất cả các thiết bị trong thư viện Schematic đang
sử dụng hiện thời. Kết quả chứa trong File .Rep
Môi trường Library Editor đối với thư viện .PCBLib:

Khác với thư viện .SCHLib, chứa hình dạng Logic của thiết bị cùng
với các liên kết đến các thư viện Footprint, thư viện .PCBLib chứa hình
dạng thực sự của thiết bị, là hình dạng vật lý trong thực tế trên bản mạch in.
Sự kết hợp của hai thư viện này cho ta một hình ảnh hoàn chỉnh về thiết bị,
cả trên bản vẽ Logic lẫn trên sản phẩm cuối cùng.
Môi trường thiết kế Library Editor cho thư viện PCBLib cũng tương tự như
với thư viện SCHLib, nhưng khác về các thành phần được dùng để thiết kế.

Ta giới thiệu qua về một số ký hiệụ đối tượng dùng trong mạch in thực
tế:

Via :
Đối tượng dùng để thiết lập kết nối giữa hai Signal Layer trong bản
mạch PCB.
Via có thể là Multi-Layer (Xuất phát từ Top Layer đến Bottom Layer xuyên
qua tất cả các lớp giữa), hoặc có thể bị giới hạn giữa hai Signal Layer bất kỳ
gọi là Blink hay Buried Via. Blink via kết nối từ bề mặt đến một Internal
Layer bất kỳ, còn Buried Via kết nối hai Internal Layer với nhau.
Via sử dụng màu sắc của Layer để chỉ ra những Layer nào được kết nối.

Pad :
Đối tượng dùng để tạo điểm kết nối giữa chân thiết bị với Routing
trên mạch in.
Pad thông thường được dùng trong PCB Editor để định nghĩa
footprint của thiết bị.
Pad có thể là Multi-Layer (Có mặt trên tất cả các Signal hoặc Plane
Layer, có hình dạng đặc biệt và đòi hỏi có lỗ khoan để kết nối nhiều Layer),
có thể chỉ trên 1 Layer, và cũng có khả năng kết nối tới 1 Net.

Track :
Là một đường thẳng đặc với độ rộng đã định nghĩa trước. Track được đặt
trên các Layer để thiết lập một mối quan hệ kết nối về điện giữa các chân
thiết bị. Ngoài ra, Track còn được dùng cho các mục đích khác như: Tạo các
đường Board Outline, Component Outline, Cách ly đường biên…
 Routing mạch in :
Routing là một tiến trình đặt các track và các Via trên mạch in để kết nối các
thiết bị

Ta giới thiệu các Menu của môi trường này :

Place:
Chứa các thành phần để cấu tạo nên đối tượng.
Arc, Full Circle : Có thể dùng để tạo ra hình dạng
của các thiết bị có phần cong, hay tạo các đường cong
trong quá trình Routing, hoặc đường cong của bản
mạch in .
Chúng chỉ dùng để định nghĩa hình dạng đối
tượng khi đặt trên Overlay Layer hoặc Mechanic
Layer, và đặt trên Keepout Layer đẻ định nghĩa các
đường bao của bảng, Mounting Holé…
Ngoài ra chúng còn được đặt trên Signal Layer
để đảm nhiệm vai trò như các Track cong, được kêt
nối tới các Net.

- Fill : Đặt một vùng đặc hình chữ nhật lên tài liệu hiện tại
Khi Fill được đặt trên Signal Layer , nó dùng để tạo ra một vùng ngăn cách
hoặc một vùng truyền dẫn lớn. Fill được lấp đầy bởi các Track hoặc các
đoạn cong và được kết nói với Net
Khi Fill được đặt trên Power Plane hoặc Solder Mark, Paste Mark Layer,
nó được dùng để tạo ra các vùng trống.
Fill được đặt trên KeepOut Layer để tạo ra một rào chắn đối với cả
AutoRouting và AutoPlacement
Trong PCB Library Editor, Fill được dùng để định nghĩa Footprint của thiết
bị.

- Line : Tương tự như một Track, nhưng không có sự tương tác với Net.
Line được dùng cho một số mục đích như tạo đường biên của bản
mạch in, đường bao của thiết bị, đường biên Keep-out.

- String : Đặt một chuỗi ký tự lên bản thiết kế .

Có một số chuỗi được ký hiệu đặc biệt (Thêm một dấu . phía trước để tự
động chuyển đổi thành các giá trị trong thư viện nếu đã kích hoạt Convert
Special String trên Display Tab trong hộp thoại System Preferences )
. Arc _count : Số cung Arc trên PBC
 .Comment - Chú thích cho một thiết bị ( dùng khi thiết kế
Footprint của thiết bị)
.Component_Count - Số lượng các thiết bị trên PCB
.Designator -Chuỗi xác định rõ thiết bị.
.Fill_Count - Số lượng các Fill trên PCB
.Hole_Count - Số lượng các lỗ khoan trên PCB

.Layer_Name - Tên Layer chứa chuỗi

.Legend - Ký hiệu chú giải cho sơ đồ lỗ khoan vật lý.
.Net_Count - Tổng số các Net khác nhau trên PCB
.Net_Names_On_Layer - Tên các Net trên Layer cụ thể.
.Pad_Count - Số lượng Pad trên PCB.
.Pcb_File_Name - Tên và đường dẫn của tài liệu PCB
.Pcb_File_Name_No_Path - Tên tài liệu PCB (không có đường
dẫn)
.Plot_File_Name - Tên của File GerBer Plot.

.Print_Date - Ngày in/lập sơ đồ.

.Print_Scale - Thừa số tỉ lệ
.Print_Time - Thời gian lập bản in/sơ đồ
.Printout_Name - Tên bản in
.String_Count - Tổng số chuỗi trên PCB
.Track_Count - Tổng số track trên PCB
.Via_Count - Tổng số Via trên PCB
- Via : Đặt các Via lên tài liệu.
- Pad : Đặt các Pad lên tài liệu.
- KeepOut:
Cũng giống như đặt các thành
phần tương tự trong bảng, nhung
với thuộc tính KeepOut : Hàng
rào ngăn cản cả Autorouting và
AutoPlacement không đi vào.
Tool:

Các menu New Component, Remove

Component, Rename Component,
Next Component, Prev Component,
First Component, Last Component
giống như các lệnh đã trình bày trong
phần SCHLib.

Layer Stack Manager:

Lệnh này để mở hộp thoại Layer
Stack Manager, nơi định nghĩa các PCB
Layer Stack. Có 3 loại Layer có thể
thêm vào Layer Stack : Signal Layers, Internal Plane Layers and Insulation
(substrate) Layers.

Sau khi mở hộp thoại, Layer Stack hiện tại xuất hiện theo mặc định là
một bảng hai mặt. Có thể thêm vào đó các Layer bằng các lệnh Add Signal
Layer hoặc Add Internal Plane trong Pop-up Menu. Các Layer mới xẽ xuất
hiện phía dưới Layer đang được chọn (trừ Bottom Layer).
Double-Click lên Layer hoặc chọn Property để mở cửa sổ thuộc tính
của Layer. Có thể có 32 Signal Layer và 16 Plane Layer trong Layer Stack.
Trong Layer Stack, ngoài các Layer dẫn diện( các signal Layer), còn có các
Layer các ly điện, là các Core hoặc Prepreg.

Định nghĩa tập các Layer và các Non- Electronical Layer :

Góc dưới của không gian làm việc PCB là một loạt các Layer Tab,
cho phép ta lựa chọn làm việc với các Layer riêng của mạch in. Chọn
Design→Board Layer để hiện cửa sổ thuộc tính các Layer, cho phép
xem, thêm, loại bỏ màu sắc các Layer.
Electronical Layer : Bao gồm 32 signal Layer và 16 Plane Layer. Có thể
thêm, bớt các Layer thông qua Design→Layer_Stack_Manager
Mechanical Layer : Có 16 Mechanical Layer cho các mục đích chung có
thể được dùng trong bản mạch in , để đặt lên đó các kích thước, bao gồm
cả chi tiết cách chế tạo, hoặc cả các chi tiết cơ khí mà thiết kế yêu cầu .
Special Layer:

3 loại Layer có thể thêm vào :

Signal layers :
Name – Tên của Layer do người dùng đặt.
Copper thickness - Độ dày Layer, giá trị này được yêu cầu trong
signal integrity analysis.

Plane Layers
Name - Tên của Layer do người dùng đặt
Copper thickness - Độ dày Layer, giá trị này được yêu cầu trong
signal integrity analysis.
Net name – Tên của Net kết nối trực tiếp đến Layer.

Substrate (dielectric) layers: (Layer của các chất điện môi)

Material - Loại vật liệu.
Thickness - the dielectric (substrate) độ dày được yêu cầu cho signal
integrity analysis
Dielectric constant - Hằng số điện môi, dùng cho signal integrity
analysis
Kết nối Power Plane trong PCB Design :
Trước hết cần xác định Power Plane mà ta định làm việc, nếu chưa có
thì thêm vào bằng lệnh Add Internal Plane. Double Click vào Layer này để
mở cửa sổ thuộc tính. Trong cửa sổ thuộc tính, trên Dropdown Menu
NetName, chọn Net mà ta muốn kết nối tơi Layer.

Mechanical Layer :
Lệnh này để mở hộp thoại Board Layer, nơi chúng ta quy định Layer nào
được trình bày trong cửa sổ thiết kế chính. Lựa chọn trong cột Show để thay
đồi khả năng được quan sát của Layer . Các Layer được xếp vào các nhóm
theo loại của chúng.
Double-Click vào ô màu của Layer để mở hộp thoại Choose Color, từ
đây ta có thể thiết lập màu sắc cho Layer tuỳ ý.
 Library Option :
Hiện hộp thoại Board
Option cho phép ta thiết đặt
các tham số của bản mạch in
Các tham số trong hộp thoại này là đơn vị sử dụng (milimet hay inch), lưới
Grid…

Preference :

Mở hộp thoại Preferences, nơi ta có thể thiết đặt các lựa chọn, ưu
tiên cho tài liệu. Đây là những thiết đặt được áp dụng trên toàn bộ các tài
liệu PCB. Thay đổi bất cứ thiết đặt nào sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến tài liệu
PCB mà bạn đang làm việc.
Dùng Tab Option để thiết đặt các chọn lựa thiết kế khác nhau, như là
cho phép Online DRC hoặc cho phép tích luỹ ccs chọn lựa khi thiết kế đối
tượng. Nó cung cấp các phương tiện định nghĩa việc tự động quay đối tượng
và tốc độ, chế độ tương tác Routing mặc định, và các đặc tính khác : Số
bước Undo/Redo có thể thực hiện, số bước xoay, hoặc có thể giữ các routing
kết nối đồi tương hay không khi kéo đối tượng.

Tab Dislpay được dùng để thiết đặt các tham số ảnh hưởng đến sự hiển thị
cua đối tượng, như la hiển thị các Testpoint, các thanh trạng thái, Net name,
Pad number, chọn lựa chỉ hiển thị đối tượng trên Layer được kích hoạt
(Single Layer Mode) hay không, chọn lựa cách quan sát các đối tượng trên
các lớp khác nhau…
Tab Show/Hide dùng để thiết đặt tính ẩn/hiện của các đối tượng trên tài liệu
PCB. Đối tượng có thể chọn các hiển thị đầy đủ(Final), chỉ hiển thị tùng
phần, hiển thị đường bao ngoài của đối tượng (Draft) , hoàn toàn ẩn(Hidden)

Tab Default để thiết đặt các chọn lựa thiết kế các thuộc tính mặc định cho
đối tượng trên có thể đặt trên tài liệu PCB.Có thể lưu lại các thiết đặt mặc
định, tải các thiết đặt từ những File đã lưu, hoặc Reset lại các giá trị mặc
định như là chúng đã được thiết đặt từ đầu.

Menu Report :

Librarya Status :
Hiện báo cáo về các thành phần của đối
tượng đang được thiết kế. Nếu ta nhấn vào
Nút Report, sẽ hiện ra bảng lựa chọn các thành phàn của đối tượng mà ta
muốn lập báo cáo.

Component :
Hiện thông tin về thiết bị, ký hiệu trong thư viện Footprint, vị trí trên
các Layer trong mạch in.

Component Rule Check :

Kiểm tra các quy tắc thiết kế đối tượng so với các quy định đã thiết
đặt.
Library:
Hiện chi tiết về thư viện, tên các thiết bị có trong thư viện hiện tại.

Measuare Distance, Measure Primitive :

Đo lường khoảng cách giữa các phần của thiết bị. Khi chọn lệnh này,
con trỏ chuyển thành hình chữ thập. Nhấn vào hai thiết bị mà ta muốn đo
lường, khoảng cách của chúng sẽ hiện ra trên một hộp thông báo.

Bây giờ ta sẽ trình bày việc thiết kế bản mạch in trong Protel:

Sau khi đã thực hiện xong bản vẽ thiết kế Schematic, biên dịch và sửa lỗi
thiết kế , ta sẽ chuyển các thiết bị từ dạng Logic sang dạng thực tế trên mạch
in.
Mạch in trong Protel được quy định có đuôi PCBDoc, được liệt kê dưới mục
PCBs.

Các bước để tạo một bản mạch in dùng PCB Board Wizard :
Bật cửa sổ Files ở phía dưới màn hình , chọn PCB Board Wizard trong
Panel New from Template, cửa sổ PCB Board Wizard xuất hiện.Ta bắt
đầu thực hiện các công việc sau:
- Nếu chọn đơn vị là Mils: đánh dấu vào Imperial , nếu chon đơn vị là
milimet: đánh dấu vào Metric.
- Chọn Next : Hiện cửa sổ liệt kê các loại bản mạch in theo khuôn mẫu.
Protel cung cấp cho ta một loạt các khuôn dạng mạch in chuẩn để cắm
vào các khe có sẵn. Nếu muốn tự lựa chọn hình dạng của bản mạch in,
chọn Custom.

- Trong cửa sổ tiếp theo, bên trái ta có thể chọn hình dạng của mạch in,
bên phải dể chọn kích thước các lớp trong mạch .
 + Conner Cutoff : Để chọn các góc cắt phía ngoài bản mạch , tạo
hình dạng ở bốn góc tuỳ ý ( như cấu trúc các Card cắm vào khe cho sẵn )
+ Inner Cutoff : Tạo các vùng rỗng bên trong bản mạch in .
Nếu ta đơn thuần muốn tạo một mạch in hình chữ nhật, hình tròn
hay elip thì không chọn hai mục này .
Nếu ta đánh dấu lựa chọn Conner Cutoff hoặc Inner Cutoff, thì hai
cửa sổ tiếp theo cho phép ta lựa chọn kích cỡ các góc cắt ở các góc của
bản mạch và khoảng trống trên bản mạch.

- Cửa sổ tiếp theo cho phép ta chọn số Signal Layer và số Power

Plane.
- Cửa sổ tiếp cho phép chọn kiểu Via trong mạch. Có thể chọn Thruhole
Via Only (Nếu trong mạch in chỉ sử dụng Multi-Layer,Via xuyên từ
lớp đầu tới lớp cuối) hoặc Chọn Blind and Buried Via Only.
- Cửa sổ kế tiếp cho phép chọn cách gắn thiết bị trên mạch in và số
track giữa hai thiết bị kề nhau.
- Cuối cùng là cửa sổ cho phép chọn dộ rộng của track, via, các khoảng
cách…
Nhấn Finish, một tài liệu có đuôi .PCBDoc được tạo ra và thêm vào
Project. Tài liệu này tượng trưng cho mạch in sẽ được tạo ra trong thực tế.
Các Menu trong môi trường thiết kế PCB Editor:

Do ta đã trình bày một số lênh trong các phần trên, nên ta sẽ không trình bày
lại các lệnh nếu có sự lặp lại. Trong phần này ta sẽ trình bày các lệnh mới
ứng dụng riêng cho thiết kế PCB.

Menu Edit :
- Board : Chọn tất cả bản mạch
in.

- Net : Chon Net cần thực hiện.

Khi chọn lệnh này, xuất hiện con
trỏ hình chữ thập di theo chuột.
Nhắp vào Net muốn chọn. Nếu
chưa rõ ràng thì hộp thoại Net
Name sẽ xuất hiện, cho phép ta
chọn 1 Net trong danh mục liêt
kê.
.
Connection Copper :
Chọn tất cả các Track có nối tới Track mà ta Click vào.

Physical Connection :
Sau khi chọn lệnh này, con trỏ chuyển thành hình dấu Cộng, di
chuyển nó tới các Pad muốn chọn( sẽ xuất hiện vòng tròn bắt điểm tại các
Pad), Nhấp vào các Pad này. Nhấp chuột phải để kết thúc lệnh, tất cả các
Track nằm giữa các Pad đã chọn sẽ được chọn.

All on Layer:
Chọn tất cả các đối tượng trên Layer hiện tại đang thực hiện công
việc.

Free Object :
 Chọn tất cả các đối tượng tự do trên bản mạch. Tất cả các đối tượng
được kết nối sẽ không được chọn.

All Locked :
Tất cả các đối tượng của thiết kế sẽ được kích hoạt thuộc tính Locked
Toogle Selecton :
Thay đổi trạng thái được chọn hoặc không được chọn của từng đối
tượng cụ thể, không phải cả một nhóm đồng thời.

Off Grid Pad : Chọn tất cả các Grid không nằm trên Snap Grid.

- Move :
Re-Route : Route lại Track đã có sẵn. Sau khi
chịn lệnh này, con trỏ chuyển sang hình chữ
thập. Di con trỏ đến Track muốn thay đổi cho
đến khi xuất hiện vòng tròn bắt điểm, nhấn vào
Track, sau đó kéo nó đi theo những hình dạng
tuỳ thích.

Break Track: Tạo cho Track một đỉnh nhọn.

Câu lệnh này tương đương ReRoute, nhưng chi
kéo được một lần.

Drag Track End: Kéo điểm cuối của Track

sang vị trí khác.

Polygon Vertices : cho phép ta thay đổi vị trí của các Track bao ngoài
một Polygon.

Holes Size Editor : Thiết đặt kích cỡ cho các Hole dùng cho Via, Pad.
Có thể chọn các giá trị có sẵn hoặc tạo ra cấc giá trị mới.

Origin :
Set: Đặt điểm chọn là gốc của Grid.
Reset: Đặt gốc toạ độ lại vị trí tuyệt đói mặc định ban đầu ở góc
dưới bên trái.
 Jump :
Đưa con trỏ đến vị
trí chọn, là một
Net, Pad, Via… mà
ta chọ trong danh
sách liệt kê.

Menu View :
Chỉ có hai lệnh mới:
Board In 3D : Quan săt bản mạch đưới dạng không gian 3 chiều thực tế.

Connection :
Chọn các đề mục để tuỳ ý cho hiện hoặc ấn các Net, Component trên
Layer để tiện quan sát.

Menu Place :

Để ssặt các đối tượng lên bản thiết kế. Các đối tượng này ta đã trình bày
trong các phần trước, chỉ có một số đối tượng mới như :
Interactive Routing : Đặt các Track

Porygon Plane : Tương tự như một vùng không gian đặc, đuợc tạo
thành bởi một nhóm các track, có thể kết nới tới các Net trong phạm vi.
Slice Polygon Plane :
Chia cắt một Polygon Plane
thành nhiều Polygon Plane
liền nhau .Sau khi chọn lệnh
này, con trỏ chuyển thành
dấu Cộng cho phép ta vạch
ra các đường chia cắt
Polygon có sẵn. Sau khi
thoát khỏi lệnh, Polygon
Plane ban đầu sẽ được chia
thành nhiều Polygon Plane.

Menu Design :

Menu này chứa các lệnh liên quan đến các thiết kế trên bản mạch in tạo
ra.
- Update Schematic : Cập nhập tất cả các thông tin mà ta thiết kế trên
bản mạch lên tài liệu Schematic liên quan.

Sau khi chọn lệnh này, hộp thoại Differences Between Flattened Object
xuất hiện, liệt kê những khác biệt giữa thiết kế PCB và thiết kế
Schematic.
 -Import Change From…:
Cập nhập tất cả các thay đổi
trên bản thiết kế Schematic
nguồn lên tài liệu PCB đang
thiết kế.
Lệnh này thể hiện giống
hệt như lệnh Design→Update
PCB khi ta thiết kế tài liệu
Schematic mà ta đã trình bày

-Rules : Đây là một lệnh rất

quan trọng trong thiết kế PCB.
Khi chọn lệnh này, hộp thoại
Rules And Contraints Editor
xuất hiện, cho phép ta thiết đặt
các luật thiết kế, hoặc biên tập
lại những đối tượng đã tồn tại
sẵn trong thiết kế hiện tại.

Các luật thiết kế được thiết đặt trên một diện rộng, mỗi luật có một
phạm vi ứng dụng riêng.
 Các luật thiết kế được quản lý bởi On-line DRC (báo cho bạn biết
những vi phạm) và Batch Mode DRC (tạo ra những báo cáo xác minh
cho thiết kế).

Phía bên trái hộp thoại là cây liệt kê 10 Design Rule dùng trong thiết
kế mạch.
Khi ta Click lên một Design Rule, các mục con bên trong của thiết kế
được mở ra, cho phép ta định nghĩa lại các Design Rule hoặc tạo ra các
Design Rule mới.
Khi ta Click chuột phải lên một Design Rule
bất kì ở cây bên trái, một Pop-up menu xuất hiện
cho phép ta lựa chọn công việc muốn thực hiện,
như là thêm vào các Design Rule mới , loại bỏ các
Design Rule, lập báo cáo …

Khi bạn thực hiện công việc trong PCB Editor : đặt các Track, di
chuyển các thiết bị, tạo các đường dẫn … PCB Editor luôn theo dõi mọi
hoạt động, kiểm tra xem chúng có tuân theo các Design Rule hay không.
Lỗi sẽ đuợc thông báo ngay khi vi phạm.
Thiết đặt các Design Rule trước khi thiết kế giúp ta có thể tập trung
vào công việc và luôn luôn giám sát được tính đúng đắn trong thiết kế.

Một trong các tính năng mạnh mẽ của Protel DXP là có thể thiết đặt
nhiều Design Rule cho cùng một thể loại. mỗi Design Rule cho một số
đối tượng riêng. Giả sử ta có một mạch điện đơn giản, và ta muốn tất cả
các Track có độ rộng 12 mil, trừ GND Track có độ rộng 25mil, ta sẽ thiết
đặt một ràng buộc riềng cho GND track :
Chọn Routing→Width phía bên trái cửa sổ, Click chuột phải , chọn
New Rule, xuất hiện một ràng buộc mới, đặt tên ràng buộc đó là GND
Trong khung Where the First Object Match chon Net, khung truy vấn
bên phải sẽ hiện ra InNet() .Trong Dropdown Menu ở lựa chọn ALL chọn
12V, truy vấn sẽ trở thành InNet(‘GND’)
Trong khung dưới, chỉnh lại kích cỡ Min và Max của 12V track đều bằng

25mil
Như vậy ta đã tạo ra cho mạch in 1 ràng buộc mới: tất cả các track
trên mạch in đều có độ rộng lá 10 mil, trừ 12V track có độ rộng là 25 mil.

Ta có thể thực hiện các truy vấn dựa vào hộp thoại hỗ trợ Query Help khi
nhấn vào Query Builder: Đây là một môi trường hỗ trợ trực quan cho
việc thiết kế các truy vấn.

Board Shape:
 Lệnh này dùng để thay đổi hình dạng của mạch in mà ta đang thiết kế.
- Redefine Board Shape :Thay đổi hoàn toàn khuôn dạng mạch in. Khi
chọn lệnh này, mạch in biến mất con trỏ chuyển thành hình dấu Cộng
cho phép ta vẽ ra hình dạng mới của mạch in.( Nhấn ESC hoặc chuột
phải để tự động khép kín hình vẽ).

- Move Board Vertices : Chọn lệnh này, sau đó nhắp vào một đường
biên bất kỳ của bản mạch, để kéo đường biên đó thành các góc. Trong
quá trình làm này chỉ có 2 đầu mút của đường biên không đổi.

- Move Board Shape : Kéo bản mạch đến một vị trí tuỳ ý, các thiết bị
trên bản mạch không bị di chuyển theo.

- Auto-Position Sheet : Tự động đặt bản mạch quanh đối tượng nằm
trên Mechanical Layer và liên kết tới bản mạch đó.

Class :
Câu lệnh này sẽ mở hộp thoại Object Class Explorer. Trong hộp thoại này
bạn có thể tạo ra tên Class (hoặc Group) của đối tượng thiết kế.
 Class cho phép ta xác định rõ mục tiêu, có thể là các nhóm đối tượng
không liên quan, khi thiết kế hoặc biên tập lại các Design Rule.Class còn
được dùng khi xác định các lớp sẽ đặt vào Room… Class của Nets,
Components, Design Channels, From-Tos, Layers và Pads có thể được tạo ra
và có nhiều thành viên.

Netlist:

Edit Nets :
Mở hộp thoại Netlist Manager nơi chúng ta có thể biên tập lại các Net
trong tài liệu hiện thời.

Trong hộp thoại này ta có thể định nghĩa thêm các Class mới hoặc
sửa đổi thành phần các Class cũ. Đồng thời ở ô bên phải, ta có thể nhấp
vào các Pin để mở cửa sổ thuộc tính các Pad nối với Pin đó, từ đó thay
đổi các thuộc tính này theo mục đích thiết kế.

Clean Nets... :
Lệnh này để loại bỏ các Track thứa, lặp lại trong thiết kế.
AutoRouter thường thực hiện câu lệnh này trước khi hoàn tất công
việc để loại bỏ các lỗi khỏi thiết kế.

Export Netlist From PCB...:

Lệnh này để xuất ra File .NET các NetList của tài liệu hiện thời.

Create Netlist From Connected Copper :

Lệnh này để tạo ra File mô tả các NetList dựa trên cơ sở Routing thiết
kế hiện thời.

Update Free Primitives From Component Nets :

Dùng để đờng bộ lại tên của Net từ việc Routing các thành phần ban
đầu với tên của Net trên các Pad mà chúng liên kết tới.
Việc này không ảnh hưởng gì đến mạng Net của tài liệu PCB.

Clear All Nets :

Lệnh này dùng để xoá sạch các Net trong tài liệu PCB. Thực hiện
câu lệnh này khi ta muốn thay đổi các Net trong thiết kế nguồn
Schematic, và sau đó đồng bộ lại các Net đã sửa đổi sang tài liệu
PCB.

Room :
Có thể hiểu một cách đơn giản, Room là một phòng chứa các thiết bị
trên mạch in. Khi ta di chuyển Room thì các thành phần chứa trong nó
cũng di chuyển theo. Ta còn có thể sao chép khuôn dạng Room để thuận
tiện cho thiết kế.
Place Rectangular Room/Polygon Room :
Đặt một Room hình chữ nhật/Đa giác lên tài liệu PCB.
Sau khi đặt Room, ta có thể xác định các thiết bị chứa trong Room bằng
cách mở cửa sổ thuộc tính của nó.
 Trong cửa sổ thuộc tính của Room, ta có thể quy định được các thành
phần sẽ chứa trong nó bằng cách tạo ra một truy vấn đối tượng. Ví dụ,
trong Room_1 mới tạo thành, ta muốn đặt các thiết bị chứa trong Class
Sheet1 đã tạo ra trước đó, ta sẽ sử dụng truy vấn :
InComponentClass(‘Sheet1’).

Tương tự như khi thiết kế Design Rule, ta có thể chọn nút Query Builder
để mở cửa sổ tiện ích giúp ta thiết kế truy vấn dễ dàng hơn.

Copy Format Room:

Dùng để copy nguyên dạng cấu trúc thiết đặt Routing… từ Room
nguồn sang Room Đích. Sau khi chọn lệnh này, con trỏ chuyển sang hình
dấu cộng. Ta click vào Room nguồn,sau đó Click vào Room đích hộp
thoại Confirm Channel Format Copy xuất hiện, gồm các chọn lựa về
điểm đặt thiết bị, Net Routing, Copy kích cỡ và hình dạng Room hay
không…

Wrap Room around Component:

Thay đổi hình dạng vá kích cỡ Room, làm cho Room bọc khít xung
quanh các thành phần của nó.Sau khi chon lệnh này, con trỏ chuyển sang
dấu cộng để ta kích vào Room cần thực hiện.

Create Non-Orthoganal Room from selected components :

Tạo ra một Room với hình dạng phù hợp để bao quanh các đối tượng
đã chọn. Room tạo ra có các cạnh biên không vuông góc với nhau.

Create Orthogonal Room from selected components :

Cũng giống như lệnh trên nhưng Room tạo ra có các cạnh biên vuông
góc.

Create Rectangle Room from selected components :

Cũng giống như lệnh trên nhưng Room tạo ra là hình chữ nhật.

Slice Room :
Lệnh này để chia một Room thành nhiều Room khác nhau.
Khi vẽ các đường Slice, có rhể dùng những phím bổ trợ để có thể vẽ
nhiều đường với các góc khác nhau : SPACEBAR, SHIFT+SPACEBAR.

Tool :
Menu này chứa các công cụ phục vụ cho việc kiểm tra, hoàn tất. khiểm
thử thiết kế.

Design Rule Check :

Lệnh này mở hộp thoại Design Rule
Checker,nơi ta có thể kiểm tra vể Logic
thiết kế và tính thống nhất vật lý trong
tài liệu PCB hiện thời.

Việc kiểm tra được thực hiện dựa vào

một số hoặc tất cả các Design Rule và
có thể thực hiện “trực tuyến” (Online),
tức là ngay trong khi chúng ta đang thiết
kế. Các thông báo lỗi sẽ được liệt kê ra
trong cửa sổ Message hoặc trong các
Report.
 Trong cửa sổ này, phía bên trái là cây liệt kê ra các Rule chung, nhấp
vào chúng để xem nội dung chi tiết các Rule bên trong. Ta co thể tuỳ ý
bật/tắt các kiểm tra kiểu Online hay kiểu Batch Mode.
Online Design Rule Check có thể chạy như một tiến trình ngầm, tự
động đánh dấu, ngăn cản các hoạt động vi phạm luật thiết kế. Để chọn
chế độ này, ta chọn Online DRC trong Tab Option của cửa sổ System
Preperence.
Sau khi đã thiết đặt xong, nhấn vào nút Run Design Rule Check để chạy
chương trình kiểm tra. Kết quả sẽ được thông báo trong File .DRC mới
tạo ra.
Design Rule Check là một trong những đặc trưng quan trọng và
mạnh mẽ, được thực hiện tự động,kiểm tra tính hợp lý của thiết kế. Nó
thường được sử dụng trên các Board khi Routing để đảm bảo các khoảng
cách nhỏ nhất thành phần đã quy định phải được tuân thủ.

Reset Error Mark: Xoá tất cả các điểm đánh dấu lỗi trên sơ dồ thiết
kế. Nó không có tác dụng sửa lại các lỗi đó.

AutoPlacement :
- Auto Placer : Mở hộp thoại Auto-Place,cho phép ta thiết đặt và chạy
một trong hai công cụ tự động đặt thiết bị (AutoPlacement)
 - Cluster Placer : Tự dộng nhóm thiết bị thành các nhóm trên cơ sở kết
nối giữa chúng, sau đó đặt các nhóm này một cách hình học. Thuật toán
này thường chỉ dùng cho các thiết kế có số đối tượng nhỏ, thường là ít
hơn 100 đối tượng.
Cho phép chọn Quick Component Placement để dặt nhanh đối tượng,
không cần tối ưu.

- Statistical Placer : Sử dụng một thuật toán thống kê để đặt các đối
tượng sao cho các kết nối là ngắn nhất.Có thể cập nhập trực tiếp lên tài
liệu PCB hoặc tạo ra cửa sổ biểu diễn tuỳ ý.

- Stop Auto Place : câu lệnh này dùng để dừng quá trình Cluster
Placer bất kỳ thời điểm nào khi nó đang được tiến hành.

Truớc khi AutoPlacement, ta cần đặt trước các thiết bị. Nếu không muốn
di chuyển thiết bị, đặt thuộc tính Lock cho thiết bị đó. Nếu muốn đặt
những vùng không chứa thiết bị, đặt thuộc tính Keepout cho vùng đó.

- Shove : Câu lệnh này dùng để chiếm chỗ, đẩy các thiết bị đang bị
chồng, hoặc yêu cầu sắp xếp thẳng hàng theo một trật tự riêng.
Sau khi chọn lệnh này, con trỏ chuyển sang hình dấu cộng, kích vào thiết
bị muốn chọn, các đối tượng xung quanh nó sẽ bị đẩy bật ra theo cự ly đã
được quy định trong Shove Depth (1…1000)
 - Set Shove Depth : Dùng để đặt giá trị tuỳ ý (1…1000) khi dùng
lệnh Shove.

- Place From File... : Lệnh này dùng để nhặt các thiết bị chứa trong
File chỉ định và đặt nó vào thiết kế.

Interactive Placement
: Bao gồm các lệnh sắp
xếp các thiết bị chỉ định
theo một trật tự tuỳ ý.

Un-Route : Dùng để bỏ
các Route đã được thiết
lập trước đó.
Việc Un-Routing này đi ngược lại
với quá trình Routing mà ta đã
thực hiện. Có thể UnRoute từng
phần của bản mạch, như là các
Net, Connection, Component, Room mà ta lựa chọn.
Density Map : Hiển thị biểu đồ
mô tả mật độ các kết nối trên bản
thiết kế. Những vùng có màu
xanh là mật độ ít, chuyển dần
sang màu đỏ là mật độ cao. Ví dụ
như ta có biếu đồ mô tả mật độ
thiết kế LCD Controller :
Reannotate: Dùng
để xác nhận lại tất
cả các thiết bị trong
thiết kế PCB.
Nó sẽ đặt lại tên
cho các thiết bị
theo thứ tự chọn
trong hộp thoại
hiện ra ki gọi lệnh.

Reverse Designators :
Dùng để dảo ngược lại khuôn dạng của các bộ mô tả thiết bị hiển thị
trog tài liệu hiện tại. Thường được dùng trong thiết kế đa kênh. Nó sẽ
định dạng lại trật tự ưu tiên : R2_CIN1, C47_CIN3 sẽ trở thành
CIN1_R2, CIN3_C47.

Layer Stackup Legend : Câu lệnh này cho phép ta đặt dòng chú thíchvề
các Signal Layer và Internal Plane đã định nghĩa trong Layer Stack
Manager lên tài liệu PCB hiện thời.

Convert :
- Explode Component to
Free Primitives: Lệnh
này dùng để chuyển thiết
bị về trạng thái nguyên
thuỷ của nó.
Lệnh này không ảnh
hưởng gì đến thư viện
chứa Footprint của thiết
bị, chỉ chia thiết bị trên tài
liệu thành các phấn(
không có kết nối với
 nhau).Không có lệnh để tái kết hợp các thành phần lại, nếu muốn thì phải
dùng Undo.

- Explode Coordinate to Free Primitives : Chuyển các toạ độ vể trạng

thái nguyên thuỷ của nó. Ta có thể tuỳ ý kéo từng thành phần của chúng
đi tuỳ ý.
Cũng tương tự như vậy với hai câu lệnh sau :
- Explode Dimension to Free Primitives
- Explode Polygon to Free Primitives

- Convert Selected Free Pads to Vias: Câu lệnh này để chuyển đổi Pad tự
do thành Via. Lệnh này dùng khi Import một Gerber File sang tài liệu PCB.

- Convert Selected Vias to Free Pads :Lệnh này để chuyển Via thành Pad
tự do, dùng khi Import PADS-PCB vá PADS 2000 file, nơi mà Via được
dùng để kết nối tới Power hoặc GND Layer.

- Create Union from Components :Tạo một Union từ các thiết bị đã chọn,
Union là một nhóm thiết bị có quan hệ với nhau như một khối thống nhất, và
vẫn duy trì như vây khi ta di chuyển, đặt lại khối.

- Remove Component from Union: Dùng để loại một thiết bị hay một
nhóm thiết bị ra khỏi Union đã thiết đặt trước.
- Remove All Component Unions : Lệnh này dùng để loại tất cả các
Union đã thiết đặt trước ra khỏi tài liệu PCB hiện thời.

- Add Selected Primitive to Component: Câu lệnh này dùng để thêm các
thành phần nguyên thuỷ vào thiết bị nếu như việc kiểm tra hình dạng thiết bị
là chính xác trong PCB Editor.
Chú ý rằng thiết bị đích cũng phải có các thành phần nguyên thuỷ không
khoá mới có thể thực hiện công việc.

Teardrop Pads:
Để chuyển các Via/Pad từ dạng tròn sang dạng TearDrop. Đây là một
kỹ thuật nhằm chống vỡ các lỗ khoan trong công đoạn chế tạo mạch in.
Khi chọn lệnh này, hộp thoại Teardrop xuất hiện, ta có thể có các chọn lựa
sau:
- All Pad/Via : Để chọn thực hiện trrên tất cả các Pad/Via
- Selected Object Only : Lựa chọn thực hiện trên các Pad/Via mà ta
thấy có nguy cơ vỡ khi khoan.
- Force Teardrops: Để áp dụng TearDrop lên các Pad/Via gây ra lỗi
trong DRC.

Equalize Net Lengths :

Lệnh này làm cho độ dài của các Net phù hợp với luật Matched Net
Length.

Để thi hành lệnh này, truớc hết ta phải thiết đặt các luật Matched Net
Length trên các Net mà ta muốn cân bằng về độ dài.
Khi thiết kế luật nay, ta có thể tuỳ ý quy định hình dáng các
Track sẽ thêm vào để các Net có được độ dài tiêu chuẩn. Có thể chọn các
Track thêm vào là đường gấp khúc vuông, gấp khúc 45 độ hoặc các cung
tròn.

Outline Selected Objects:

Lệnh này dùng để đặt các đường bao ngoài của một Track hay bao
quanh những mẫu nguyên thuỷ trong thiết kế, có tác dụng cách về điện
với các nét khi đặt đường bao quanh GND.

Find and Set Test Points:

Lệnh này để tìm kiếm các Pad và Via tuân thủ quy tắc Testpoint trong
Design Rule. Các thuộc tính của Testpoint sẽ được thiết đặt vào cho các
Pad/Via đó.

Clear All Test Points:

Lệnh này dùng để xoá bỏ tất cả các Testpoint
trong tài liệu hiện tại.

Preferences :
Mở hộp thoại Preferences với các chức năng
đã trình bày trước đây.

Auto Route :
 Tự động Routing các thiết bị, các thành phần tuỳ chọn trên bản vẽ thiết
kế PCB.
Routing là một tiến trình đặt các Track và các Via trên mạch in để kết
nối các thiết bị .
Ta có thể tuỳ chọn Routing cả bản mạch hay chỉ Routing một phần của
nó bằng các chọn lựa sau:
All, Net, Connection, Component, Area, Room

Setup..:
Lệnh náy mở hộp thoại Situs Setup Strategies cho phép bạn định rõ chiến
thuật AutoRouter sẽ sử dụng.
Từ hộp thoại này có thể chuyển ngay sang hộp thoại Design Rule để thiết
kế các luật cho Routing.
Thực ra ta không cần thiết đặt gì trong hộp thoại này, chương trình đã tự
động chọn ra phương pháp AutoRouter thích hợp nhất cho thiết kế.

Stop Autorouter:
Dừng tiến trình Autorouting khi nó đang thực hiện.

Reset :
Thực hiện lại một phương thức Routing mới nếu ta chưa hài lòng với
cách Routing hiện tại.

Pause :
Tạm ngừng tiến trìng AutoRouting.
Restart :
Khới động tiếp tiến trình AutoRouting đã bị ngừng trước đó do lệnh
Pause.

Report :

Hầu hết các lệnh trong Menu Report đã được mô tả trong những phần trước,
ta không liệt kê lại mà chỉ đưa ra chức năng của các lệnh mới.

Report Project Hierachy : Liệt kê thứ tự phân cấp các tài liệu
Schematic của Project, trng trường hợp Project gồm nhiêu thiết kế
Schematic.

Nestlist Status : Liệt kê trạng thái các Net có trong thiết kế. Kết quả
xuất ra File .REP.
Trong tài liệu, ta đã đôi lần đề cập đến thiết kế đa kênh, bây giờ ta sẽ trình
bày kỹ về thiết kế này :

Thiết kế Multi-Channel :
Thiết kế Multi-Channel ở đây là sử dụng cùng một kênh nhiều lần. Ta chỉ
cần thiết kế kênh 1 lần, như là một Sub-Sheet Schematic, và sử dụng nó
trong bản vẽ thiết kế Multi-Channel. Ta phải chỉ rõ sử
dụng nó bao nhiêu lần trong thiết kế chính.
Để thiết kế Multi-Channel cần thực hiện các công việc
sau :
1. Thiết kế một mạch ( bản vẽ Schematic) mà ta
muốn dùng như sơ đồ cấu trúc một kênh, sau đó
thêm nó vào Project, chẳng hạn tài liệu Schematic
thiết kế kênh ta đặt tên là In.SchDoc.

2. Trên bản vẽ Schematic chính, đặt biểu tượng Place→Sheet Symbol,

tượng trưng cho kênh. Tên của kênh là dấu hiệu nhận dạng duy nhất
để xác định các thiết bị trong mỗi kênh.
 In.SchDoc

3. Double Click lên biểu tượng Sheet Symbol để mở cửa sổ thuộc tính
của nó.

4. Ở ô Filename đánh tên tài liệu ma ta đã thiết kế kênh trên đó, ở đây là
In.SchDoc

5. Ở ô Desingnator ta đánh lệnh lặp lai kênh 3 lần bằng câu lênh
Repeat(Tên_kênh, Số khởi đầu, Số kết thúc). Chẳng hạn ở đây ta
đánh Repeat(CIN,1,3) : tạo ra 3 kênh với tên CIN_1, CIN_2,CIN_3.

6. Biên dịch Project bằng cách chọn Project→Compile PCB

Project. Ta sẽ thấy tài liệu In.SchDoc bây giờ có 3 thẻ, mỗi thẻ là
một kênh, chỉ khác nhau về tên, còn kiến trúc giống hệt nhau.
 Để giải quyết vấn để có nhiều đầu ra của nhiều kênh, ta thường gắn
nó vào một đường Bus( Trong truờng hợp các đầu ra tương ứng của các
kênh không nối với nhau). Như vậy, tất cả các đường ra tương ứng của
các kênh sẽ được gắn vào Bus đã đặt trước. Ta cũng cần phải đặt Sheet
Entry đó trong câu lệnh Repeat(ra1)
Còn cổng ra2 của cả 3 kênh được nối chung với nhau, do đó chỉ cần
vẽ đơn thuần nối vào một đường dẫn.

Đến đây ta đã hoàn tất công việc thiết kế một Project Multi-Channel.
7. Chuyển những thiết kế vừa tạo ra lên mạch in bằng cách chọn Design
→Update PCB Project.PCB, 3 kênh vừa thiết kế sẽ được chuyển lên
mạch in. Trên mạch in lúc này xuất hiện đủ 3 kênh mà ta đã thiết kế .
8. Lựa chọn 1 Room bất kì, Routing cho nó bằng cách chọn AutoRoute
→Room. Sau dó Copy mô hình này ra tất cả các Room khác bằng
cách chọn Design→Room→Copy Room Format

Để quan sát, quản lý thiết kế Multi-Channel, ta có thể chọn Project→

View Channel để bật cửa sổ Project Component :

Trong cửa sổ này, ta có thể quan sát các thiết bị trong mạch chính và các
thiết bị của kênh.
Giai đoạn cuối cùng của việc thiết kế là tạo các File dùng cho việc sản xuất.
Tập các File cần cho công việc này là GerBer File, NC Drill File, Pick and
Place File, danh sách các thiết bị và Testpoint File. Tập các File này được
chứa trong thư mục mà ta quy định trong Project→Output File hoặc trong
File → Fabrication Outputs.

Gerber files:
Mỗi GerBer file tương ứng với một Layer trên mạch in thực tế : component
overlay, top signal layer, bottom signal layer, the solder masking layer....
Nên tham khảo ý kiến nhà sản xuất trước khi tạo ra các File này để phù hợp
khả năng sản xuất của họ.
Tạo GerBer File :
File → Fabrication Outputs →Gerber files
Sau câu lệnh này, hộp thoại Gerber Setup xuất hiện, cho phép ta thiết đặt
các tham số, lựa chọn cho GerBer File. Nhấn OK, GerBer File được tạo,
Protel Chuyển sang môi trường CAMtastic.