MACnl 8lnAlSl

Plvl karlbunl nlme[arlbu kuLembelea kaLlka maduka mballmball ya bldhaa za shule (sLaLlonarles) na
huduma zlnazoendana na bldhaa hlzo ama LulLe secreLarlal servlces" nlllflka MASuMln pale uar Ls
Salaam kuangalla bel ya 1CnL8 kALAMu 8lMAL8 nA CA818luCLS pla nlkaweza kuflka ZAMZAM na
baadhl ya maduka ya wahlndl" hapo hapo uar Ls Salaam kwa bldhaa hlzo hlzo
nlll[arlbu pla kuLembelea maduka kama hayo hapo Morogoro nlklwa na lengo llle llle la kuangalla bel za
bldhaa labda nlongezee na MuS1AkA8ALl wa bldhaa hlzo hlzo nlnaweza kusema kuwa hall lmekuwa
ngumu kwa wafanya blashara za re[are[a hasa wanaoLoa huduma maarufu kama SecreLarlal Servlces"
kwa ufupl nlme[arlbu kufanya uLaflLl mdogo na kugundua yafuaLayo
8lM AL8 kwa 1anzanla nzlma bldhaa hll lnapanda klla kuklcha Charama lnaklslwa kuwa kaLl ya Lshs
132 hadl 132 kwa karaLasl mo[a Sawa na kuuzlwa 8lMAL8 1 kwa kaLl ya Lshs 6600/ hadl Lshs
7600/
1CnL8 Pll nl bldhaa lnayoLofauLlana bel kuLokana na alna ya mashlne lnayoLumlka Zlpo 1oner za
Canon P 1oshlba Sharp na mashlne nylnglne nylngl kwa bahaLl mbaya sana kuna Loner orlglnal na
fake Plzl orlglnal wamezlpa [lna wafanyablashara kuwa nl nC1 na zlle fake nl nC2 la bel
zlnaLofauLlana kwa namba hlzo kwa mfano 1oner nC1 ya l8 1600 lnauzwa kaLl ya Lshs 60000/ hadl
Lshs 80000/ kwa uar Ls Salaam wakaLl kwa Morogoro nl kaLl ya Lshs 90000/ na Lshs 120000/ 8el
hlzl pla zlmekuwa hlvyo hlvyo kwa CA818luCLS za P hususanl namba 12A 13A nk
WakaLl huo huo 1oner nC2 ya l8 1600 lmekuwa lkluzwa Lshs 38000/ hadl 70000/ kwa uar Ls
Salaam na kaLl ya Lshs 30000 na 100000/ kwa Morogoro kwa bahaLl mbaya sana sura za Loner nC1
na nC2 hazlna LofauLl 1ofauLl kubwa nl kwenye uha| wa mash|ne ya mtum|a[| tu Slna mpango wa
kuzlbalnlsha Loner nC2 kwenye maonl yangu haya
kwa kuchukulla mfano mashlne ya Canon l8 1600 1oner yake (Crlglnal) lna uwezo wa kuLoa karaLasl
3000 hadl 6000 (kuLegemeana na uzlma wa dram unlL) nl wazl kuwa gharama ya wlno kwa klla ukurasa
mmo[a nl kaLl ya Lshs 10 na Lshs 133 kwa uar Ls Salaam kama uram unlL lnafanya kazl klkamlllfu na
kwa Morogoro nl kaLl ya Lshs 13 na Lshs 20
kwa maana hlyo gharama pekee za uLoa[l kopl kwa kuchukulla kuwa mahlLa[lo nl 1CnL8 nA kA8A1ASl
LkLL nl sawa na kaLl ya Lshs 232 na Lshs 283 kwa uar Ls Salaam na kaLl ya Lshs 282 na Lshs 332
kwa Morogoro
kwa mlslngl hlyo wafanyablashara hlzl wanalazlmlka kuLoa kopl kwa zaldl ya Lshs 283 kwa uar Ls
Salaam wakaLl kwa Morogoro nl zaldl ya Lshs 332 8aada ya kuLembelea waLu kadhaa wenye kufanya
blashara hlzl nlmegundua kuwa bel ya kuLoa phoLocopy lnaflkla Lshs 100 kwa kurasa kwa zaldl ya
aslllml 40 ya maeneo ya uar Ls Salaam na aslllmla 36 kwa maeneo ya Morogoro
PaLa hlvyo wapo pla waLu wanaoLoa kuanzla Lshs 30 33 40 WakaLl sehemu zenye maduka mengl ya
bldhaa hlzo wanaLoa Lshs 30 kwa mlml lnanlshangaza sana kumuona mfanyablashara wa namna hll
aklLoa kwa Lshs 30 (ama chlnl ya Lshs 40) kwa kurasa aklwa kaLlka eneo la maduka mengl ya namna
hlyo
nlnashangazwa kwa sababu mblll
1 lnawezekana mfanyablashara huyu akawa ananunua karaLasl kwa Lshs 10 na wlno kwa Lshs
60000/ ama wasLanl wa Lshs 10/kurasa Laklnl [e soko la karaLasl na wlno kwa wenzle nl Lshs
ngapl? Lengo lake nl ku[lchoLea waLe[a woLe ama ku[lnufalsha yeye mwenyewe kwa wlngl?

2 kaLlka maeneo ya shule za sekondarl nylngl kwa pamo[a ama vyuo vlkuu blashara hll hufanylka
kwa sana WasLanl unaonyesha kuwa klla mwanafunzl anaweza kuLoa kopl za karaLasl 320 kwa
mwezl Chuo klnaweza kuwa na wanafunzl hadl 10 000/ lklwa klla mmo[a aLaLoa kopl kama
lllvyo chuo klmo[a klnaLoa kopl 3200000 kwa mwezl !e nl mhudumu ganl wa huduma hlyo
aLakayeweza kufanyla kazl mahlLa[l hayo ya wanafunzl? na kama angekuwepo mhudumu wa
namna hlyo basl vyuo vyenyewe vlngeweka ma[engo makubwa kwa a[lll ya kufanya blashara
hlyo Lena kwa ufanlsl

kwa maana hll napenda kusema kwa uwazl kuwa hall ya malsha kaLlka nchl ama dunla kwa u[umla
lmekuwa ngumu kwenye klla klLengo 8ldhaa zoLe zlnapanda bel kwa 1anzanla LunaaLhlrlwa sana na
kupanda kwa Lhamanl ya uola !e kwa namna hll ya upanda[l wa bldhaa zlklwemo kA8A1ASl nA WlnC
nl sahlhl kwa wafanyablashara hlzo kubakla na bel za zamanl? Laklnl [e nl sahlhl wao kwa wao
kuLofauLlsha bel ku[lvuLla waLe[a?
Wauza mchele sukarl unga na bldhaa zoLe za kula wanapokuwa sokonl bel lnakuwa nl mo[a Lu
wanashlondana Lu at|a ubora na ushap wa utoa huduma PawahlLa[l mam|aa ya udh|b|t| be|!!
Msuko suko mwlnglne mkubwa kwa wafanyablashara hlzl umeme nl Legemeo kubwa la kazl yao nlnl
gharama yake? na nlnl gharama za ullnzl usafl na waa[lrlwa?
8lashara hurla halmaanlshl upate hasara ama u|az|m|she [|ran| zao wapate hasara ama usabab|she
hasara wa wao uto|ng|za |tu huu wa|uchang|a b||| za umeme u||nz| na usaf|
N| maon| yangu wamba n| vyema wafanyab|ashara h|z| waafanya b|ashara ama wenzao wa
uanga||a athar| za mabad|||o ya uchum| dun|an| na ushua wa thaman| wa pesa yetu N| vyema
waa[|funza uanga||a uwa 1oner ya |eo ya tshs 70000] huenda |awa n| tshs 200000] esho
ama v||e u|a|avyo u|acha be| ya mafuta uwa tshs 2000 na unapoama n| tshs 2200


NI MACNI 1U