B MY NH NC VIT NAM

I. Khi nim B my nh nc: l mt h thng cc c quan nh nc c tnh cht, chc nng, nhim v v quyn hn khc nhau nhng c mi quan h mt thit vi nhau trong mt th thng nht, hot ng trn c s nhng nguyn tc v quy nh ca php lut thc hin cc chc nng, nhim v ca nh nc. B my nh nc Cng ha x hi Ch ngha Vit Nam: - Nh nc Vit Nam c t chc theo hnh thc n nht, tp quyn. ng u l Quc hi - Nhn dn s dng quyn lc Nh nc thng qua Quc hi v Hi ng nhn dn l nhng c quan i din cho ch v nguyn vng ca nhn dn, do nhn dn bu ra v chu trch nhim trc nhn dn. - Quc hi quyt nh thnh lp hoc bi b cc b v cc c quan ngang b theo ngh ca Th tng Chnh ph. S t chc b my nh nc Cng ha x hi Ch ngha Vit Nam Quc hi

Ch tch nc

TAND ti cao

Chnh ph

VKSND ti cao

TAND cp tnh

HND cp tnh

UBND cp tnh

VKSND cp tnh

TAND cp huyn

HND cp huyn

UBND cp huyn

VKSND cp huyn

HND cp x

UBND cp x

II. Cc loi c quan nh nc trong b my nh nc XHCN Vit Nam 1. Quc hi Vit Nam - Quc hi l mt c quan quan trng trong h thng chnh tr Vit Nam, l c quan i biu cao nht ca nhn dn Vit Nam v l c quan quyn lc Nh nuc cao nht ca nc Cng ha X hi Ch ngha Vit Nam. - Quc hi t chc v hot ng theo nguyn tc tp trung dn ch lm vic theo ch hi ngh v quyt nh theo a s. C quan ny c cc n v trc thuc l y ban Thng v Quc hi v Hi ng Dn tc v cc y ban ca Quc hi Vit Nam.

- Chc v ng u Quc hi Vit Nam l Ch tch Quc hi. Thnh phn nhn s ca c quan ny l cc i biu quc hi Vit Nam, do c tri Vit Nam bu ra theo nguyn tc ph thng, bnh ng, trc tip v b phiu kn. Cc i biu c bu chu trch nhim trc c tri bu ra mnh v trc c tri c nc. Thng qua cc i biu v thng qua quc hi, nhn dn Vit Nam s dng quyn lc ca mnh nh ot cc vn ca t nc. - Quc hi Vit Nam hp thng l mi nm 2 k do U ban thng v Quc hi triu tp. U ban thng v Quc hi c th triu tp phin hp bt thng theo quyt nh ca mnh, hoc khi Ch tch nc, Th tng Chnh ph hoc khi c t nht 1/3 tng s i biu Quc hi yu cu. Cc cuc hp ca Quc hi u cng khai, mt s c truyn hnh trc tip, pht sng ton quc v ra nc ngoi. Quc hi Vit Nam cng c th hp kn theo ngh ca U ban thng v Quc hi, Ch tch nc, Th tng Chnh ph hoc ca t nht 1/3 tng s i biu Quc hi. Thnh vin ca Chnh ph khng phi l i biu Quc hi c mi tham d cc phin hp ton th ca Quc hi. i din c quan Nh nc, t chc x hi, t chc kinh t, n v v trang, c quan bo ch, cng dn v khch quc t c th c mi d cc phin hp cng khai ca Quc hi. - i biu Quc hi b c tri hoc Quc hi bi nhim v i biu Hi ng nhn dn b c tri hoc Hi ng nhn dn bi nhim khi i biu khng cn xng ng vi s tn nhim ca nhn dn. * Quc hi c 3 chc nng chnh + Lp php + Quyt nh cc vn quan trng ca t nc + Gim st ti cao hot ng ca nh nc - Quc hi l c quan duy nht c quyn lp hin v lp php. Quc hi quyt nh nhng chnh sch c bn v i ni v i ngoi, nhim v kinh t - x hi, quc phng, an ninh ca t nc, nhng nguyn tc ch yu v t chc v hot ng ca b my Nh nc, v quan h x hi v hot ng ca cng dn. Quc hi thc hin quyn gim st ti cao i vi ton b hot ng ca Nh nc thng qua cht vn v tr li cht vn. - Cc i biu quc hi khng c ngha v phi tun theo cc ch th ca ng Cng sn Vit Nam. Tuy nhin, Ch tch Quc hi c c bi Ban Chp hnh Trung ng ng Cng sn Vit Nam, v phn ln cc i biu quc hi l ng vin ca ng Cng sn Vit Nam (hin nay l khong 90%) v h phi tun th cc ch th ca ng. Do , Quc hi Vit Nam khng c c s c lp khi ng Cng sn Vit Nam khi quyt nh cc vn quan trng ca t nc. (theo Hin php 1992) y ban thng v quc hi - y ban thng v Quc hi l c quan thng trc ca Quc hi, c sc mnh v quyn iu hnh cng nh quyt nh cc vn , chnh sch ca c Quc hi. - y ban thng v Quc hi gm c: Ch tch Quc hi, cc Ph ch tch Quc hi, cc u vin. S thnh vin U ban thng v Quc hi do Quc hi quyt nh. Thnh vin ca U ban Thng v Quc hi lm vic theo ch chuyn trch v khng th ng thi l thnh vin ca Chnh ph. - y ban Thng v hp mi thng mt ln. Trong nhng trng hp c bit hoc khn cp, quyn hn ca Ch tch Quc hi cho php triu tp cc k hp t xut ca y ban Thng v. Nhim k ca U ban Thng v Quc hi theo nhim k ca Quc hi (5 nm). Khi Quc hi ht nhim k, U ban Thng v Quc hi tip tc lm nhim v cho n khi Quc hi kho mi bu ra U ban Thng v mi. - y ban thng v quc hi c nhng nhim v v quyn hn sau: + Cng b v ch tr vic bu c i biu Quc hi. + T chc vic chun b, triu tp v ch tr cc k hp Quc hi. + Gii thch Hin php, lut v php lnh; ra php lnh v nhng vn c Quc hi giao. + Gim st vic thi hnh Hin php, lut, ngh quyt ca Quc hi, php lnh, ngh quyt ca U ban thng v Quc hi; gim st hot ng ca Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao; nh ch vic thi hnh cc vn bn ca Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao tri vi Hin php, lut, ngh quyt ca Quc hi v trnh Quc hi quyt

nh vic hu b cc vn bn hu b cc vn bn ca Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao tri vi php lnh, ngh quyt ca U ban thng v Quc hi; gim st v hng dn hot ng ca Hi ng nhn dn; bi b cc ngh quyt sai tri ca Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc Trung ng; gii tn Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc Trung ng trong trng hp Hi ng nhn dn lm thit hi nghim trng n li ch ca nhn dn. + Trong thi gian Quc hi khng hp, quyt nh vic tuyn b tnh trng chin tranh khi nc nh b xm lc v trnh Quc hi ph chun quyt nh ti k hp gn nht ca Quc hi; ph chun ngh ca Th tng Chnh ph v vic b nhim, min nhim, cch chc Ph Th tng, B trng, cc thnh vin khc ca Chnh ph v bo co vi Quc hi ti k hp gn nht ca Quc hi.(iu 91 Hin php 1992 v lut t chc Quc hi nm 2001). Hi ng Dn tc ca Quc hi: - Hi ng Dn tc ca Quc hi do Quc hi bu trong s cc i biu Quc hi. - Hi ng Dn tc c nhng nhim v v quyn hn sau: + Thm tra d n lut, d n php lnh v d n khc lin quan n vn dn tc. + Gim st vic thc hin lut, ngh quyt ca Quc hi, php lnh, ngh quyt ca U ban thng v Quc hi thuc lnh vc dn tc; gim st hot ng ca Chnh ph, cc b, c quan ngang b trong vic thc hin chng trnh, k hoch pht trin kinh t - x hi min ni, vng c ng bo dn tc thiu s. + Tham gia kin v d tho cc vn bn quy phm php lut ca Chnh ph, Th tng Chnh ph, B trng, Th trng c quan ngang b, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao, vn bn quy phm php lut lin tch gia cc c quan nh nc c thm quyn trung ng hoc gia c quan nh nc c thm quyn vi c quan trung ng ca t chc chnh tr - x hi c lin quan n vn dn tc v gim st vic thc hin cc vn bn . + Kin ngh vi Quc hi, U ban thng v Quc hi cc vn v chnh sch dn tc ca Nh nc; cc vn lin quan n t chc, hot ng ca cc c quan hu quan; kin ngh vi Chnh ph, Th tng Chnh ph, B trng, Th trng c quan ngang b v cc c quan khc ca Nh nc trung ng v a phng v nhng vn c lin quan n dn tc thiu s. (lut T chc Quc hi nm 2001) Cc y ban ca Quc hi: - Ty thuc vo cc yu cu trong t chc, hot ng, Quc hi quyt nh s lng, tn gi v bu cc y ban Quc hi - Cc y ban ca Quc hi gm: U ban php lut; U ban t php; U ban kinh t; U ban ti chnh, ngn sch; U ban quc phng v an ninh; U ban vn ho, gio dc, thanh nin, thiu nin v nhi ng; U ban v cc vn x hi; U ban khoa hc, cng ngh v mi trng; U ban i ngoi (Trch iu 22 v iu 26 Lut T chc Quc hi nm 2001 thng qua ngy 25 - 12 - 2001 ti k hp th 10 Quc hi kho X, c sa i, b sung nm 2007 thng qua ngy 02 - 4 - 2007 ti k hp th 11 Quc hi kho XI). - Cc y ban ca Quc hi c nhng nhim v v quyn hn sau: + Thm tra d kin ca Chnh ph v chng trnh xy dng lut, php lnh, ngh ca c quan khc, t chc, i biu Quc hi v xy dng lut, php lnh, kin ngh ca i biu Quc hi v lut, php lnh., thc hin quyn gim st trong phm vi nhim v v quyn hn theo lut nh. 2. Chnh ph Vit Nam - Chnh ph Vit Nam l c quan chp hnh ca Quc hi Vit Nam, c quan hnh chnh Nh nc cao nht ca Vit Nam - Chnh ph Vit Nam qua cc thi k + Theo Hin php 1946 gi l Chnh ph. + Theo Hin php 1959 c hiu lc t ngy 1 thng 1 nm 1960, gi l Hi ng Chnh ph. + Theo Hin php 1980, c hiu lc t ngy 19 thng 12 nm 1980, gi l Hi ng B trng. + Theo Hin php 1992 c hiu lc t ngy 15 thng 4 nm 1992 li c i, gi l Chnh ph.

- Chnh ph Vit Nam c thnh lp trong k hp th nht ca Quc hi mi kha v c nhim k theo nhim k ca Quc hi (5 nm). Khi Quc hi ht nhim k, Chnh ph tip tc lm nhim v cho n khi Quc hi kha mi bu Ch tch nc v ph chun chnh ph mi. Chnh ph bao gm Th tng Chnh ph, cc Ph Th tng Chnh ph, cc B trng v th trng c quan ngang B - u do Quc hi bu ra. S lng thnh vin ca Chnh ph khng c nh v do Quc hi quyt nh. + Th tng do Quc hi bu, min nhim v bi nhim theo ngh ca Ch tch nc. + Th tng trnh Quc hi ph chun ngh v vic b nhim, min nhim, cch chc v t chc i vi Ph Th tng, B trng, Th trng c quan ngang b. + Cn c vo ngh quyt ca Quc hi, Ch tch nc b nhim, min nhim, cch chc, chp thun vic t chc i vi Ph Th tng, B trng, Th trng c quan ngang b. - Hnh thc hot ng tp th ca Chnh ph l cc phin hp Chnh ph. Nhng vn quan trng thuc thm quyn ca Chnh ph c tho lun tp th v quyt nh theo a s (trong trng hp biu quyt c t l l 50-50 th kt qu theo bn c Th tng Chnh ph). - Chnh ph chu s gim st ca Quc hi. Chnh ph phi chp hnh: + Hin php, lut, ngh quyt ca Quc hi. + Php lnh, ngh quyt ca y ban Thng v Quc hi. + Lnh, quyt nh ca Ch tch nc. - Chnh ph phi chu trch nhim v bo co cng tc trc Quc hi, y ban Thng v Quc hi, Ch tch nc. - Chnh ph thc hin chc nng qun l nh nc bng php lut; s dng tng hp cc bin php hnh chnh, kinh t, t chc, tuyn truyn, gio dc; phi hp vi U ban trung ng Mt trn T quc Vit Nam, Ban chp hnh Tng Lin on lao ng Vit Nam v Ban chp hnh trung ng ca on th nhn dn trong khi thc hin nhim v, quyn hn ca mnh. - Chnh ph c nhng nhim v v quyn hn sau y: + Lnh o cng tc ca cc b, cc c quan ngang b v cc c quan thuc Chnh ph, U ban nhn dn cc cp, xy dng v kin ton h thng b my hnh chnh nh nc thng nht t trung ng n c s; hng dn, kim tra Hi ng nhn dn thc hin cc vn bn ca c quan nh nc cp trn; to iu kin Hi ng nhn dn thc hin nhim v v quyn hn theo lut nh; o to, bi dng, sp xp v s dng i ng cn b, cng chc, vin chc nh nc. + Bo m vic thi hnh Hin php v php lut trong cc c quan nh nc, t chc chnh tr - x hi, t chc x hi, t chc kinh t, n v v trang nhn dn v cng dn; t chc v lnh o cng tc tuyn truyn, gio dc Hin php v php lut trong nhn dn. + Trnh d n lut, php lnh v cc d n khc trc Quc hi v U ban thng v Quc hi. + Thng nht qun l vic xy dng, pht trin nn kinh t quc dn, pht trin vn ho, gio dc, y t, khoa hc v cng ngh, cc dch v cng; qun l v bo m s dng c hiu qu ti sn thuc s hu ton dn; thc hin k hoch pht trin kinh t - x hi v ngn sch nh nc, chnh sch ti chnh, tin t quc gia. + Thi hnh nhng bin php bo v quyn v li ch hp php ca cng dn, to iu kin cho cng dn s dng quyn v lm trn ngha v ca mnh; bo v ti sn, li ch ca Nh nc v ca x hi; bo v mi trng. + Cng c v tng cng nn quc phng ton dn, an ninh nhn dn; bo m an ninh quc gia v trt t, an ton x hi; xy dng cc lc lng v trang nhn dn; thi hnh lnh ng vin, lnh ban b tnh trng khn cp v mi bin php cn thit khc bo v t nc. + T chc v lnh o cng tc kim k, thng k ca Nh nc; cng tc thanh tra v kim tra nh nc, chng tham nhng, lng ph v mi biu hin quan liu, hch dch, ca quyn trong b my nh nc; gii quyt khiu ni, t co ca cng dn. + Thng nht qun l cng tc i ngoi; m phn, k kt iu c quc t nhn danh Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, tr trng hp do Ch tch nc k vi ngi ng u Nh

nc khc; m phn, k, ph duyt, gia nhp iu c quc t nhn danh Chnh ph; ch o vic thc hin cc iu c quc t m Cng ho x hi ch ngha Vit Nam k kt hoc gia nhp; bo v li ch ca Nh nc, li ch chnh ng ca t chc v cng dn Vit Nam nc ngoi. + Thc hin chnh sch x hi, chnh sch dn tc, chnh sch tn gio; thng nht qun l cng tc thi ua khen thng. + Quyt nh vic iu chnh a gii cc n v hnh chnh di cp tnh, thnh ph trc thuc trung ng. + Phi hp vi U ban trung ng Mt trn T quc Vit Nam, Ban chp hnh Tng Lin on lao ng Vit Nam, Ban chp hnh trung ng ca on th nhn dn trong khi thc hin nhim v, quyn hn ca mnh; to iu kin cc t chc hot ng c hiu qu. (theo Hin php 1992) 3.Ch tch nc - Ch tch nc l ngi ng u Nh nc, thay mt nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam v i ni v i ngoi. Ch tch nc do Quc hi bu trong s i biu Quc hi. Nhim k ca Ch tch nc theo nhim k ca Quc hi. Khi Quc hi ht nhim k, Ch tch nc tip tc lm nhim v cho n khi Quc hi kho mi bu Ch tch nc mi. Hi ng quc phng v an ninh gm Ch tch, Ph Ch tch, cc y vin. Ch tch nc ngh danh sch thnh vin Hi ng quc phng v an ninh trnh Quc hi ph chun. Thnh vin Hi ng quc phng v an ninh khng nht thit l i biu Quc hi. Hi ng quc phng v an ninh ng vin mi lc lng v kh nng ca nc nh bo v T quc. Trong trng hp c chin tranh, Quc hi c th giao cho Hi ng quc phng v an ninh nhng nhim v v quyn hn c bit. Hi ng quc phng v an ninh lm vic theo ch tp th v quyt nh theo a s. - Ch tch nc c nhng nhim v v quyn hn sau: + Tham d cc phin hp ca U ban thng v Quc hi. Khi xt thy cn thit, Ch tch nc c quyn tham d cc phin hp ca Chnh ph. + Cng b hin php, lut, ban hnh lnh, quyt nh thc hin nhim v, quyn hn ca mnh. + Thng lnh cc lc lng v trang nhn dn v gi chc v ch tch Hi ng Quc phng v An ninh. + ngh Quc hi bu, min nhim, bi nhim Ph Ch tch, Th tng Chnh ph, Chnh n Ta n Nhn dn Ti cao, Vin trng Vin Kim st Nhn dn Ti cao. + Cn c vo ngh quyt ca Quc hi hoc ca y ban Thng v Quc hi, b nhim, min nhim, cch chc Ph Th tng, B trng v cc thnh vin khc ca Chnh ph. + Cn c vo ngh quyt ca Quc hi hoc ca y ban thng v Quc hi, cng b quyt nh tuyn b tnh trng chin tranh, cng b quyt nh i x. + Cn c vo ngh quyt ca y ban thng v Quc hi, ra lnh tng ng vin hoc ng vin cc b; ban b tnh trng khn cp trong c nc hoc tng a phng. + ngh y ban thng v Quc hi xem xt li php lnh, ngh quyt ca y ban thng v Quc hi v cc vn quy nh ti im 8 v im 9, iu 91 trong thi hn mi ngy k t ngy php lnh hoc ngh quyt c thng qua; nu php lnh, ngh quyt vn c y ban thng v Quc hi biu quyt tn thnh m Ch tch nc vn khng nht tr, th Ch tch nc trnh Quc hi quyt nh ti k hp gn nht. + B nhim, min nhim, cch chc Ph Chnh n, Thm phn Ta n Nhn dn Ti cao, Ph Vin trng, Kim st vin Vin Kim st Nhn dn Ti cao. + Quyt nh phong hm, cp s quan cp cao trong cc lc lng v trang nhn dn, hm, cp ngoi giao v nhng hm, cp khc; quyt nh tng thng hun chng, huy chng v danh hiu vinh d Nh nc. + C, triu hi i s c mnh ton quyn ca Vit Nam; tip nhn i s c mnh ton quyn ca nc ngoi; tin hnh m phn, k kt iu c quc t nhn danh Nh nc Cng ha X hi Ch ngha Vit Nam vi ngi ng u nc khc; quyt nh ph chun hoc tham gia iu c quc t, tr trng hp cn trnh Quc hi quyt nh.

+ Quyt nh cho nhp quc tch Vit Nam, cho thi quc tch Vit Nam hoc tc quc tch Vit Nam. + Quyt nh c x. 4.Th tng chnh ph - Th tng Chnh ph Vit Nam l ngi ng u Chnh ph Vit Nam. Th tng iu hnh Chnh ph v c trch nhim gim st cc b trng. Th tng c Ch tch nc c v Quc hi ph chun. Sau Th tng trnh danh sch Chnh ph Quc hi ph chun. - Th tng chnh ph khng nht thit l i biu Quc hi. Th tng chu trch nhim trc Quc hi v bo co cng tc vi Quc hi, U ban thng v Quc hi, Ch tch nc. - Th tng chnh ph c nhng nhim v v quyn hn sau: + Lnh o cng tc ca Chnh ph, cc thnh vin Chnh ph, Th trng c quan thuc Chnh ph, Ch tch U ban nhn dn cc cp: quyt nh cc ch trng, bin php cn thit lnh o v iu hnh hot ng ca Chnh ph v h thng hnh chnh nh nc t trung ng n c s; ch o vic xy dng cc d n lut trnh Quc hi, cc d n php lnh trnh U ban thng v Quc hi; cc vn bn quy phm php lut thuc thm quyn ca Chnh ph v Th tng Chnh ph; quy nh ch lm vic ca Th tng vi thnh vin Chnh ph, Ch tch U ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng. + Triu tp v ch to cc phin hp ca Chnh ph. + ngh Quc hi thnh lp hoc bi b cc b, c quan ngang b; trnh Quc hi ph chun ngh v vic b nhim, min nhim, cch chc, cho t chc v l do sc kho hoc l do khc i vi Ph Th tng, B trng, Th trng c quan ngang b; trong thi gian Quc hi khng hp trnh Ch tch nc quyt nh tm nh ch cng tc ca Ph Th tng, B trng, Th trng c quan ngang b. + Thnh lp hi ng, y ban thng xuyn hoc lm thi khi cn thit gip Th tng nghin cu, ch o, phi hp gii quyt nhng vn quan trng, lin ngnh. + B nhim, min nhim, cch chc Th trng v chc v tng ng; ph chun vic bu c cc thnh vin U ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng; min nhim, iu ng, cch chc Ch tch, cc Ph Ch tch U ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng; ph chun vic min nhim, bi nhim cc thnh vin khc ca U ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng. + Quyt nh cc bin php ci tin l li lm vic, hon thin b my qun l nh nc, cao k lut, ngn nga v kin quyt u tranh chng tham nhng, lng ph, quan liu, hch dch, ca quyn trong b my v trong cn b, cng chc, vin chc nh nc. + nh ch vic thi hnh hoc bi b nhng quyt nh, ch th, thng t ca B trng, Th trng c quan ngang b, quyt nh, ch th ca U ban nhn dn v Ch tch U ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng tri vi Hin php, lut v cc vn bn ca cc c quan nh nc cp trn. + nh ch vic thi hnh nhng ngh quyt ca Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng tri vi Hin php, lut v cc vn bn ca cc c quan nh nc cp trn, ng thi ngh U ban thng v Quc hi bi b. + Thc hin ch bo co trc nhn dn v nhng vn quan trng thng qua nhng bo co ca Chnh ph trc Quc hi, tr li ca Chnh ph i vi cht vn ca i biu Quc hi v kin pht biu vi c quan thng tin i chng. + K cc ngh quyt, ngh nh ca Chnh ph, ra quyt nh, ch th v hng dn, kim tra vic thi hnh cc vn bn i vi tt c cc ngnh, cc a phng v c s. + Cc ngh quyt, ngh nh ca Chnh ph, quyt nh, ch th ca Th tng Chnh ph c hiu lc thi hnh trong phm vi c nc. III. Cc nguyn tc t chc v hot ng ca b my nh nc Vit Nam Nguyn tc t chc v hot ng : + Tt c quyn lc nh nc thuc v nhn dn

+ ng lnh o + Tp trung dn ch + Bnh ng, on kt gip gia cc dn tc + Php ch x hi ch ngha 1. Nguyn tc tt c quyn lc nh nc thuc v nhn dn - Nhn dn l ch th ca quyn lc nh nc. - Nhn dn khng th trc tip thc hin quyn lc nh nc. - Nhn dn y quyn v trao quyn lc cho nh nc thc hin cng tc qun l x hi. - Nh nc c trch nhim qun l x hi bng quyn lc nh nc v li ch nhn dn. - Chu trch nhin trc nhn dn v s gim st ca nhn dn. - Bn cnh vic giao quyn cho nh nc nhn dn thc hin quyn nhn ch trc tip v gin tip ca mnh. * Quyn lc nh nc l thng nht c s phn cng phi hp gia cc c quan nh nc trong thc hin cc quyn lp php, hnh php v t php. 2. Nguyn tc ng lnh o Nh nc iu 4 Hin php 1992. + ng cng sn Vit Nam, i tin phong ca giai cp cng nhn Vit Nam, i biu trung thnh quyn li ca giai cp cng nhn, nhn dn lao ng v ca c nhn tc, theo ch ngha Mc- Lnin v t tng H Ch Minh, l lc lng lnh o nh nc v x hi - Vai tr lnh o ca ng th hin trong cc Hin php Vit Nam. - Cc phng thc ng lnh o nh nc. - Phng php lnh o ca ng. 3. Nguyn tc tp trung dn ch iu 6 Hin php 1992. +.Quc hi, Hi ng nhn dn v cc c quan khc ca nh nc u t chc v hot ng theo nguyn tc tp trung dn ch... - Lch s lp hin Vit Nam: t Hin php 1959, Hin php 1980, Hin php 1992. - Ni dung ca nguyn tc: tp trung dn ch. * Nguyn tc th hin: + Nh nc do nhn dn xy dng nn. Nhn dn thng qua bu c bu nhng ngi i din cho mnh tham gia quyn lc nh nc, chu trch nhim trc nhn dn, th hin ch, nguyn vng v phc v li ch ca nhn dn. + V tr, vai tr ca Quc hi v Hi ng nhn dn. + Quan h trung ng- a phng; cp trn- cp di.. + Nhng vn quan trng phi a ra tho lun, bn bc tp th v quyt nh theo a s. Quyt nh ny buc thiu s phi phc tng, ng thi cng cn lng nghe kin ca c nhn. 3. Nguyn tc bnh ng, on kt gip gia cc dn tc iu 8 Hin php 1946: + Ngoi s bnh ng v quyn li, nhng Quc dn thiu s c gip v mi phng din chng tin kp trnh chung... iu 3 Hin php 1959: + Nc Vit Nam dn ch cng ha l mt nc thng nht gm nhiu dn tc. + Cc dn tc sng trn t nc Vit nam u bnh ng v quyn li v ngha v. Nh nc c nhim v gi gn v pht trin s on kt gia cc dn tc. Mi hnh vi khinh mit, p bc, chia r u b nghim cm. + Cc dn tc c quyn duy tr hoc sa i phong tc, tp qun, dng ting ni, ch vit pht trin phong tc, tp qun ca dn tc mnh. + Nhng a phng c dn tc thiu s sng tp trung th c th thnh lp khu vc t tr. Khu vc t tr l b phn khng th tch ri c ca nc Vit Nam dn ch cng ha

+ Nh nc gip cc dn tc thiu s mau tin kp trnh kinh t v vn ha chung. iu 5 Hin php 1980 + Nh nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam l nh nc thng nht ca cc dn tc cng sinh sng trn t nc Vit Nam, bnh ng v quyn li v ngha v. + Nh nc bo v, tng cng v cng c khi i on kt dn tc, nghim cm mi hnh vi mit th v chia r dn tc. + Cc dn tc c quyn dng ting ni, ch vit gi gn v pht huy nhng phong tc, tp qun truyn thng v vn ha tt p ca mnh. + Nh nc c k hoch xa b tng bc s chnh lch gia cc dn tc v trnh pht trin kinh t v vn ha. iu 5 Hin php 1992 + Nh nc Cng ha x hi ch ngha Vit Nam l nh nc thng nht ca cc dn tc cng sinh sng trn t nc Vit Nam. + Nh nc thc hin chnh sch bnh ng, on kt, tng tr gia cc dn tc, nghim cm mi hnh vi k th, chia r dn tc. + Cc dn tc c quyn dng ting ni, ch vit gi gn v pht huy nhng phong tc, tp qun truyn thng v vn ha tt p ca mnh. + Nh nc thc hin chnh sch pht trin v mi mt, tng bc nng cao i sng, vt cht v tinh thn ca ng bo dn tc thiu s. * Nguyn tc th hin: + m bo cho cc dn tc c i biu ca mnh trong cc c quan nh nc, c bit l c quan i din nhn dn. + Trong hot ng, cc c quan, cn b, cng chc, vin chc nh nc phi xut pht t li ch ca nhn dn, ng thi m bo quyn li cho cc dn tc thiu s, m bo quyn bnh ng v dn tc. + Nh nc c chnh sch gip i vi cc dn tc thiu s. Kin quyt nghim tr nhng phn t gy chia r, th hn gia cc dn tc. + Bo tn bn sc vn ha dn tc. 4. Nguyn tc php ch x hi ch ngha iu 12 Hin php 1992 +.Nh nc qun l x hi bng php lut v khng ngng tng cng php ch x hi ch ngha. Cc c quan nh nc, t chc kinh t, t chc x hi, n v v trang nhn dn v mi cng dn phi nghim chnh chp hnh hin php v php lut. iu 4 Hin php 1992 + Mi t chc ca ng hot ng trong khun kh ca Hin php v Php lut. * Nguyn tc ny i hi + Tng cng s lnh o ca ng i vi nh nc. Phn bit vai tr lnh o ca ng vi chc nng qun l ca nh nc. + Kp thi ban hnh nhng vn bn php lut. m bo tnh ton din, ng b, thng nht, tnh khoa hc, tnh kh thi v ph hp vi php lut v thng l quc t. + Tt c mi c quan nh nc, cng chc, vin chc nh nc, mi t chc, c nhn phi tun th nghim chnh Hin php v php lut. + Tng cng cng tc thanh tra, kim tra, gim st vic thc hin php lut, kp thi pht hin sai phm nh ch, un nn v x l kp thi cc vi phm. + Tng cng nng lc qun l, iu hnh ca cc c quan nh nc, cng chc, vin chc nh nc p ng yu cu i hi ca qu trnh t chc thc hin php lut. + Nng cao cht lng ca cng tc tuyn truyn, ph bin php lut cho nhn dn, tng cng thc php lut cho ngi dn.

 Ti liu tham kho: - www.chinhphu.vn - http://vi.wikipedia.org - http://danluat.thuvienphapluat.vn - http://na.gov.vn