Professional Documents
Culture Documents
vaitroATP Bichthuy
vaitroATP Bichthuy
CA T BO
MN: NNG LNG SINH HC
Gio vin hng dn: TS V Vn Ton Ngi thc hin: Hunh Th Bch Thy Lp : Cao hc Sinh Kha 9
NI DUNG
Vai tr ca ATP trong trao i cht Vai tr ca ATP trong trao i cht qua mng t bo
ATP
ng ribose v 3 phosphate PO4 nm thng hng vi nhau. Adenin gn vi ribose to thnh Adenosine. Adenosine gn vi mt phosphate gi l AMP (Adenosine-Mono-Phosphate), gn vi hai phosphate gi l ADP (Adenosine-Di-Phosphate) v gn vi ba phosphate gi l ATP (Adenosine-TriPhosphate).
Mt tnh cht quan trng ca phn t ATP l d bin i thun nghch gii phng hoc tch tr nng lng (hnh 2). Khi ATP thy gii n s to ra hai ADP v Pi - phosphate v c: enzyme ATP + H2O ADP + Pi + nng lng Nu ADP tip tc thy gii s thnh AMP. Ngc li ATP s c tng hp nn t ADP v Pi nu c nng lng cho phn ng: enzyme ADP + Pi + nng lng ATP + H2O
l v cng ha hc.
H2O
CO2
ph thuc vo kt qu s dng.
Cc giai on trung gian trong phn ng ca ATP thnh ADP cng rt quan trng. ATP + H2O ADP + Pi (phosphate)
cht, lng d tr ATP thng xuyn phi c hi phc. ATP c th theo nhng ng khc nhau:
NH4+
NH3+
Phn ng phosphoryl ha oxy ha: Phn ng oxy ha - kh sinh hc (cng nh phn ng quang hp) thng lm pht sinh ra mt gradient nng proton H+ 2 pha mng. Nng lng t do ca
Phn ng hnh thnh ATP bi adenylatkinaza: Do ct nhm pirophosphat lm pht sinh ra AMP. Enzyme adenylatkinaza s xc tc phn ng: AMP + ATP 2 ADP
Nh bit, adenosinetriphosphate l mt cht ch bin v vn chuyn nng lng. N c to thnh trong qu trnh phn gii cc cht khc nhau nh oxy ha cc cht trong ty th, ng phn v ln men, quang hp dip lc ca thc vt xanh v cc qu trnh vn chuyn ion vi khun,Ngc li, ATP cng l cht cung cp nng lng cho cc qu trnh tng hp ca c th sinh vt. l cc phn ng gn lin vi phn gii phn t ATP, cng co c, sinh tng hp cc cht protein, axit nucleiccng
nh sn sinh v duy tr tnh phn b khng u cc cht gia t bo vi mi trng xung quanh.
m, khi thy phn nhm phosphate tn cng ca ATP ln hn khi thy phn lin kt esterphosphate. V d khi thy phn phosphate tn cng ca ATP nng lng gii phng vo khong G0 = -32,7 kJ/mol, cn thy phn lin kt esterphosphate ca glucose-6-phosphate ch gii phng nng lng t do vo khong G0 = -12,6 kJ/mol.
Khc bit ny, do nng lng t do tch ly trong lin kt nng lng v lin kt cao nng khc nhau. a s, cc lin kt giu nng lng l cc lin kt phosphate c cu trc anhydride (ATP, ADP, acetylphosphate, aminoacetylphosphate, pirophosphate,..), c cu trc enolphosphate (phosphoenolpyruvat), v cu trc phosphoguanidinphosphate (creatinphosphate), cng nh thioester (v d acetyl-CoA) v S-adenosylmethionin (v d methinoin hot ng). Cn cc lin kt nhit lng th khi thy
phn, nhit nng gii phng nh hn -16 kJ/mol, thng l cc sn phm trung gian ca ng phn nh glucose-6-phosphate, fructose-6-phosphate, glycerat-3-phosphate,
Nhng lin kt giu nng lng c th vn chuyn nhm cao, v d nh hai phn ng chuyn phosphate m t trn m c ATP l cht cho phosphate. Khi chuyn esterphosphate tn cng ca ATP ln glucose l cht nhn (to thnh esterphosphate vi th nng vn chuyn phosphate thp) lm gim nng lng t do v phn ng khng thun ngch. Cn chuyn phosphate t ATP n AMP hay t ATP n creatin dn n to thnh cc lin kt phosphate giu nng lng (ADP hoc A-R-P ~P hay creatin ~
P). Nh vy, cc phn ng ny xy ra gia cc lin kt c th nng vn chuyn nhm cao, ngha l khng thi nhit t do v xy ra thun nghch.
S vn chuyn tch cc do bm H+
Trong phn t ATP c hai lin kt cao nng (hai lin kt phosphoanhydrid) v c kh nng tham gia vo cc phn ng chuyn nhm. ATP c th tham gia vo cc phn ng khc nhau, chuyn nng lng cho phn t khc v np cho phn t y nng lng cn thit thc hin cc phn ng tip theo. Ty thuc vo lin kt no trong s cc lin kt cao nng ca ATP b t m phn ng c th xy ra:
Chuyn nhm phosphate cui v to ra ADP. Chuyn hai nhm phosphate cui v to ra AMP. Chuyn AMP v thi ra pirophosphate. Chuyn adenosine v to ra pirophosphate t hai nhm phosphate cui v phosphate v c t nhm phosphate th ba ca ATP.
phosphate cui c chuyn ti nc th phn ng s dn n thy phn nhm phosphate cui y. Qu trnh chuyn nhm phosphate ti nc l phn ng pht nhit do thng c cp i vi phn ng thu nhit. Nhm phosphate cui ny c th chuyn t ATP sang nhm hydroxyl, sang nhm cacboxyl hoc sang nhm amid. Cht xc tc ca tt c phn ng chuyn ny l kinaza.
G0 = 13,8 kJmol-1
G0 = -30,5 kJmol-1 G0 = -16,5 kJmol-1
Thng trong cc qu trnh trao i cht, cc cht dinh dng s c chuyn ha thng qua bin i chng thnh dng phosphoryl ha. Nng lng t do gii phng ra khi thy phn ATP thnh ADP v phosphate v c c dng phosphoryl ha c cht.
Phn ng loi ba (c) chuyn AMP sang phn t khc v gii phng phosphate rt thng gp. Kt qu ca phn ng ny l
to thnh hp cht (R-AMP) c kh nng chuyn nhm. Loi phn ng ny xy ra khi hot ha cc axit amin chun b tng hp protein cng nh khi hot ha cc axit bo chun b tham gia trao i cht.
ATP cng oc s dng chuyn i gia cc nucleosidtriphosphate. Nh ta bit khi tng hp protein, axit nucleic, polysacarit, li cn nhng nucleosidtriphosphate khc vi ATP. Tt c nhng nucleosidtriphosphate ny u c tng hp t ATP v nucleosidtriphosphate tng ng (NDP).
Ni cch khc, nng lng t do ca ATP c th c s dng sinh tng hp ra cc nucleosid v cc desoxynucleosidtriphosphate khc nhau.