vatliphothong.

com

CHUYN : NG NNG TH NNG

NH L BIN THIN NG NNG
A. TM TT L THUYT
Nm cc cng thc v ng nng th nng:
1 2
W = mv
2
Cng thc tnh th nng trng trng: W=mgh=mgz
1 2
Cng thc tnh th nng n hi: W= kx
2
nh l bin thin ng nng: bin thin ng nng ca mt vt bng cng ca ngoi lc tc
dng ln vt.
W = w2 w1 = A Ngoi lc

B. CC DNG THNG GP - PHNG PHP GII

Dng 1: Bi ton tnh ng nng v p dng nh l bin thin ng nng.
Phng php: p dng cc cng thc:
1.ng nng ca vt :
1 2
W = mv (J)
2
2. Bi ton v nh l bin thin ng nng
W = w2 w1 = A Ngoi lc

Hay:

1
1
mv 22 mv 12= F n.s
l
2
2

Vi Fnl: tng tt c cc lc tc dng ln vt.

Dng 2: Tnh th nng trng trng, cng ca trng lc v bin thin th nng trng
trng.
Phng php:
+ Tnh th nng
- Phi chn mc th nng (Wt= 0); xc nh cao so vi mc th nng chn z(m) v m(kg).
- S dng: Wt = mgz
Hay Wt1 Wt2 = AP Vi Wt1, Wt2 Th nng cao z1 v z2
+ Tnh cng ca trng lc AP v bin thin th nng ( Wt):
- p dng : Wt = Wt2 Wt1 = -AP mgz1 mgz2 = AP
Ch : Nu vt i ln th AP = - mgh < 0(cng cn); vt i xung AP = mgh > 0(cng pht ng)

vatliphothong.com
B. BI TP VN DNG
Bi 1: Mt vin n c khi lng 14g bay theo phng ngang vi vn tc 400 m/s xuyn qua tm
g dy 5 cm, sau khi xuyn qua g, n c vn tc 120 m/s. Tnh lc cn trung bnh ca tm g tc
dng ln vin n?
HD: Chn chiu (+) l chiu bay ca vin n
bin thin ng nng ca vin n khi xuyn qua tm g.

1
1
1
Wd = mv22 mv12 = 0,014 1202 4002 = 1220,8J
2
2
2

Theo nh l bin thin ng nng.

AC = Wd = FC.s = - 1220,8
Suy ra: FC =

1220,8
= 24416N .
0,05

Bi 2: Mt t c khi lng 1100 kg ang chy vi vn tc 24 m/s.

a. bin thin ng nng ca t bng bao nhiu khi vn tc hm l 10 m /s?
b. Tnh lc hm trung bnh trn qung ng t chy 60m.
HD: Chn chiu (+) l chiu chuyn ng cu xe
bin thin ng nng ca t l
1
1
1
Wd = mv22 mv12 = 1100 102 242 = 261800J
2
2
2
- Lc hm trung bnh tc dng ln t trong qung ng 60m
Theo nh l bin thin ng nng
AC = Wd = FC.s = - 261800

Suy ra: FC =

261800
= 4363,3N
60

Bi 3: Mt t c khi lng 2 tn ang chuyn ng trn ng thng nm ngang AB di 100m,

khi qua A vn tc t l 10m/s v n B vn tc ca t l 20m/s. Bit ln ca lc ko l
4000N.
a. Tm h s masat 1 trn on ng AB.
b. n B th ng c tt my v ln dc BC di 40m nghing 30 o so vi mt phng ngang. H s
masat trn mt dc l 2 =

1
5 3

. Hi xe c ln n nh dc C khng?

c. Nu n B vi vn tc trn, mun xe ln dc v dng li ti C th phi tc dng ln xe mt lc

c hng v ln th no?
HD: a. Xt trn on ng AB:
Cc lc tc dng ln t l: P, N; F; Fms
Theo nh l ng nng: AF + Ams =
=> F.sAB 1mgsAB =

1
m ( v 2B v 2A )
2

1
2
2
2
2
m( v 2 v1 ) => 2 1mgsAB = 2FsAB - m ( v B v A )
2

2Fs AB m( v 2B v 2A )
=> 1 =
mgs AB

Thay cc gi tr F = 4000N; sAB= 100m; vA = 10ms-1 v vB = 20ms-1 v ta thu c 1 = 0,05

2

vatliphothong.com
b. Xt trn on ng dc BC.
Gi s xe ln dc v dng li ti D
1
1
m ( v 2D v 2B ) = m v 2B
2
2
1
2
=> - mghBD mgsBDcos = m v B <=> gsBDsin + gsBDcos =
2
v 2B
1 2
v B => sBD =
gsBD(sin + cos ) =
2
2g (sin + ' cos )
100
thay cc gi tr vo ta tm c sBD =
m < sBC
3

Theo nh l ng nng: AP + Ams =

1 2
v
2 B

Vy xe khng th ln n nh dc C.
c. Tm lc tc dng ln xe xe ln n nh dc C.
Gi s xe ch ln n nh dc: vc = 0, SBC = 40m
Khi ta c: AF + Ams + Ap = -

1
m v 2B
2

=> FsBC - mghBC mgsBCcos =

1
2
m v B => FsBC = mgsBCsin + mgsBCcos
2

1
2

m v 2B
mv 2B
1
2000 .400
3
=> F = mg(sin + cos ) = 2000.10(0,5 +
.
)5 3 2
2.40
2s BC

2000N
ng c phi tc dng mt lc ti thiu l 2000N th t mi chuyn ng ln ti nh C ca dc.
Bi 4: Mt xe c khi lng m =2 tn chuyn ng trn on AB nm ngang vi vn tc khng
i v = 6km/h. H s ma st gia xe v mt ng l = 0,2 , ly g = 10m/s2.
a. Tnh lc ko ca ng c.
b. n im B th xe tt my v xung dc BC nghing gc 30o so vi phng ngang, b qua ma
st. Bit vn tc ti chn C l 72km/h. Tm chiu di dc BC.
c. Ti C xe tip tc chuyn ng trn on ng nm ngang CD v i thm c 200m th dng
li. Tm h s ma st trn on CD.
HD:
a. V xe chuyn ng vi vn tc khng i l 6km/h nn ta c:
Fk = fms = .mg
. = 0,2.2.103.10 = 4000N

b. Theo nh l bin thin ng nng, Ta c:

1
1
mvc2 mv
. B2 = AuPr + AuNur
2
2
u
u
r
Do AN = 0
1
1
mvc2 mv
. 2 = AuPr
2
2 B
. . .sin
Trong : AuPr = mgBC
Nn

1
1
. . .sin
mvc2 mv
. B2 = mgBC
2
2

vatliphothong.com
v vB
20 1,6
=
; 39,7m
Suy ra:
1
2.g.sin
2.10.
2
c. Gia tc trn on CD.
BC =

2
c

Ta c: vD2 vC 2 = 2.aCD
. a=

vC 2
2.CD

202
= 1m/ s2
2.200

. .mg
. = ma
. =
Mt khc: fms = ma

a 1
=
= 0,1
g 10

Bi 5: Di tc dng ca mt lc khng i nm ngang, mt xe ang ng yn s chuyn ng

thng nhanh dn u i ht qung ng s = 5m t vn tc v = 4m/s. Xc nh cng v cng sut
trung bnh ca lc, bit rng khi lng xe m = 500kg, h s ma st gia bnh xe v mt ng
nm ngang =0,01. Ly g = 10m/s2.
HD: -
Cc lc tc dng ln xe l:

F ; Fms ; N ; P
- Theo nhlutII Niu tn:

F + Fms + N + P = ma

Trn Ox: F Fms = m.

F = Fms + m.

v2
2.s

v2
2.s

- Cng ca trng lc:

A = F.s = ( Fms + m.

v2
).s
2.s

A = 4250J
- Cng sut trung bnh ca xe l:
+ Ta c: v =a.t t =

A 4250
v
= 2,5s P = t = 2,5 =1700 W
a

Bi 6: Mt vt c khi lng 10 kg, ly g = 10 m/s2.

a. Tnh th nng ca vt ti A cch mt t 3m v pha trn v ti y ging cch mt t 5m vi
gc th nng ti mt t.
b. Nu ly mc th nng ti y ging, hy tnh li kt qu cu trn
c. Tnh cng ca trng lc khi vt chuyn t y ging ln cao 3m so vi mt t. Nhn xt kt
qu thu c.
HD: Ly gc th nng ti mt t h = 0
a. + Ti cao h1 = 3m
Wt1 = mgh1 = 60J
+ Ti mt t h2 = 0
Wt2 = mgh2 = 0
+ Ti y ging h3 = -3m
Wt3 = mgh3 = - 100J
b. Ly mc th nng ti y ging
+Ti cao 3m so mt t h1 = 8m

vatliphothong.com
Wt1 = mgh1 = 160J
+ Ti mt t h2 = 5m
Wt2 = mgh2 = 100 J
+ Ti y ging h3 = 0
Wt3 = mgh3 = 0
c. Cng ca trng lc khi vt chuyn t y ging ln cao 3m so vi mt t.
A31 = Wt3 Wt1
+ Khi ly mc th nng ti mt t
A31 = Wt3 Wt1 = -100 60 = -160J
+Khi ly mc th nng y ging
A31 = Wt3 Wt1 = 0 160 = -160J
Bi 7: Mt vt c khi lng 3 kg c t v tr trong trng trng v c th nng ti W t1 =
500J. Th vt ri t do n mt t c th nng Wt1 = -900J.
a. Hi vt ri t cao no so vi mt t.
b. Xc nh v tr ng vi mc khng ca th nng chn.
c. Tm vn tc ca vt khi vt qua v tr ny.
HD:
- Chn chiu dng c trc Oz hng ln
Ta c:
z A
Wt1 Wt2
= 500 (- 900) = 1400J
Z1
= mgz1 + mgz2 = 1400J
o
1400
= 47,6m
Vy z1 + z2 =
Z2
3.9,8
B
Vy vt ri t cao 47,6m
b. Ti v tr ng vi mc khng ca th nng z = 0
- Th nng ti v tr z1
500
= 17m
Wt1 = mgz1 z1 =
3.9,8
Vy v tr ban u cao hn mc th nng chn l 17m
c. Vn tc ti v tr z = 0
Ta c: v2 v02 = 2gz1
v = 2gz1 = 18,25m/ s