DINH DNG CHO NGI B GAN NHIM M

I. GAN V BNH GAN NHIM M

II. Gan l mt trong nhng c quan nng nht trong c th ngi, n nng khong 1200 1500g, nm phn trn vng bng v di lng ngc. Gan c nhng chc nng quan trng: 1. Chuyn ha protein. - Tng hp protein huyt tng. - Kh amin ca cc axit amin - To thnh ur. 2. Chuyn ha cacbonhydrat. - Tng hp, d tr, gii phng glycogen. - Tng hp hepann. 3. Chuyn ha lipit. - Tng hp lipoprotein, phospholipit, cholesterol. - To thnh mt - Lin hp cc mui mt. - Oxy ha cc axit bo.

4. Chuyn ha cht khong. - D tr st, ng v cc cht khong khc. 5. Chuyn ha vitamin A v D. - Chuyn ha caroten thnh VITAMIN A, VITAMIN K thnh prothrombin. 6. Kh c cc sn phm phn gii, cht khong, mt s thuc c B1 Cht mu. nh ngha Gan nhim m Gan nhim m l s tch ly ca cht bo trong gan vt qu 5% trng lng ca Gan hoc quan st di knh hin vi thy nhiu hn 5% s t bo gan cha cc ht m. Gan bnh thng cha khong 5g lipit cho mi 100 g trng lng ca gan, trong khong 14% l triglyceride, 64% phospholipids, 8% cholesterol, v 14% l cc acid bo t do. Trong gan nhim m, lng cht bo c th chim n 50% trng lng ca gan trong hn mt na l cc triglyceride. Ngi ta phn loi gan nhim m thnh 3 mc : Mc nh: lng m tch t gan chim 5-10% trng lng gan. Mc trung bnh: lng m tch t gan chim 10 25% trng lng gan Mc nng : lng m tch t gan chim trn 25% trng lng gan. C khi ln n 40 50% Phn ln cc trng hp gan nhim m khng c triu chng. Tuy nhin, gan nhim m c th ch biu hin vi triu chng m mi v cm gic kh chu vng thng v phi. Vi tnh trng gan nhim m nng c th c triu chng vng da, au bng bun nn, i ma v gan to nh. nhng bnh nhn gan nhim m do nhng nguyn nhn khc nhau th cng c km theo nhng triu chng ton thn v nhng du hiu c trng ca nhng nguyn nhn . III. CC DNG GAN NHIM M FATTY LIVER NORMAL LIVER

Gan nhim m do nhiu nguyn nhn gy ra nh : do ru, bnh bo ph, bnh tiu ng, tng lipid mu, phu thut ni hi-hng trng, thiu ht dinh dng protein-nng lng, nui n qua ng tnh mch, nhng ri lon di truyn v oxi ha acid bo ty lp th, cc bnh gan khc(vim gan C mn tnh, bnh Wilson ), bnh h thng (vim rut, hi chng suy gim min dch mc phi-AIDS), gan nhim m trong thai k, hi chng Reye, bnh i ma Jamaican, cc cht c dng hp cht (carbon tetrachloride, trichloroethylene, phosphorus, fialuridine), thuc (tetracycline, valproic acid, amiodarone, glucocorticoids v tamoxifen) Sau y chng ti xin c trnh by mt vi nguyn nhn chnh:

1. Gan nhim m do ru: Vai tr chnh yu ca ru trong vic gy ra gan nhim m c cng c qua nhng m t s hnh thnh gan nhim m trn th vt th nghim v ngi c cho ung km ru theo trong mt ch n cn bng y . Ru c c tnh nh hng trc tip n gan v gy ra bnh ny. Vi nhng quy lut nh sau:

 Khi ru chuyn ha trong c th, sn phm chuyn ha ca n va c th ch ng s chuyn ha cht bo ca n va c th chuyn ha cht bo, lm cho cht bo khng th chuyn ha trong gan nn tn ng trong , va c th lm tng s tng hp cht bo, lm m ng nhiu hn trong gan, t lm cho t bo gan sinh thoi ha m. Ru c ch hot tnh xc tc ca m, lm cho kh nng phn gii ca m trong t bo gan gim dn n tn ng m. Ru c th lm thiu s tng hp phospholipid, thiu phospholipid s lm thiu s tng hp lipoprotein, t nh hng m n bi tit, thoi ha m t trong gan lm cho t bo gan m ha. Ngi ung ru nhiu, c th dn n tn hi qu trnh oxy ha phosphoryl v - oxy ha acid bo trong c th, lm cho acid bo t do trong t bo gan v mu tng. Cht c c tnh t bo rt mnh, c th dn n m thoi ha trong t bo gan Ung ru nhiu c th dn n hot tnh P450 trong microsom gan,lm cho ti lp th cha nhiu triglyceride i vo t bo gan thc y hnh thnh gan nhim m. Ru l mt hp cht c hnh thnh bi khng nguyn v khng th, dn n kh nng min dch ca c th. T dn n bnh vim t bo gan, thoi ha m. 2. Gan nhim m do bo ph: Bo ph n thun l do s hp thu nng lng vo trong c th nhiu hn s tiu hao, dn n th trng vt qu mc bnh thng. nh gi v mc bo ph c th da vo mu ch s th trng ( mu BMI) Ch s th trng (BMI) (kg/m2 )= th trng (kg)/ chiu cao bnh phng ca c th (m2) Th trng bnh thng : ch s th trng = 18 25 Siu trng: ch s th trng = 25 30 Bo ph mc thp: ch s th trng > 30 Bo ph mc trung bnh: ch s th trng >35 Bo ph mc cao: ch s th trng >40

Khong 50% s ngi bo ph d bnh gan nhim m, c bit nhng ngi mp phn bng, th c hi pht sinh gan nhim m cng nhiu. Ti v sao? Do t mc m trong c th ngi bo ph gia tng. S phng thch acid bo v acid bo t do trong c th tng ln nhiu. Acid bo i vo gan vi mt lng ln s hp thnh triglyceride. Khi tc tng hp gan triglyceride vt qu tc tng hp thnh lipoprotein nng thp v

tc i vo mu s xut hin s tn ng triglyceride trong gan, t hnh thnh gan nhim m. S d nhng ngi bo ph phn bng d pht sinh gan nhim m v t bo m xung quanh phn bng rt nhy cm vi cht kch thch, v vy dn n s gia tng acid bo trong t bo m phn bng vn chuyn vo gan, cho nn cng d b gan nhim m. 3. Gan nhim m do bnh tiu ng Bnh tiu ng l mt hi chng m ng trong mu cao ko di lm c trng c bn sinh ha. Nguyn nhn l do thiu insulin hoc t bo mc ch l insulin l pht huy tc dng bt thng, lm ri lon s chuyn ha ng, protein v m trong c th s pht sinh bnh tiu ng. Sau khi b bnh tiu ng, c th xut hin nhng vn nh: ri lon, chuyn ha, ri lon tng hp lipoprotein v bi tit insulin khng y l nhng nguyn nhn dn n gan nhim m. c tnh ca gan nhim m do bnh tiu ng ch yu l do lipid trong t chc m cha lipid gia tng gii phng mt lng ln acid bo t do gan dn n tng hp v tn tr lng ln triglyceride trong gan, hnh thnh gan nhim m. Ngi b bnh tiu ng loi mt rt t km theo gan nhim m, t l pht sinh rt thp Ngi b bnh tiu ng loi hai, c 50 80% l nhng ngi bo ph, mc insulin trong mu ca h cao, acid bo cha b este ha trong mu cng tng cao v tn ng trong gan dn n hnh thnh gan nhim m. Mc thoi ha m gan c mi quan h vi mc nng nh ca bnh bo ph v mc hp thu qu nhiu cht bo hoc ng. 4. Gan nhim m do tng lipid mu Lng lipid trong mu tng cao so vi mc bnh thng, trong mu lipid gm bn loi : cholesterol ton phn, glyceride, phospholipid, v cc acid bo. Gan l ni chuyn ha lipid, khi lng mu trong m cao th vt qu kh nng chuyn ha ca gan, hoc cc khu chuyn ha m khc xy ra s c, th m trong mu s tn ng trong gan, lm gan nhim m. Nhng ngi c lng lipid tng cao, nu mc enzyme xc tc trong huyt thanh tng cao, nn cnh gic vi gan nhim m. V cng cn phi ni rng, khi b mc gan nhim m, kh nng chuyn ha m trong gan s gim xung, s lm cho lng mu ng trong mu. C mt cuc iu tra pht hin rng, cholesterol v triglyceride huyt thanh ca nhng ngi gan nhim m cao hn nhng ngi khng b gan nhim m. 5. Gan nhim m do thiu hoc suy dinh dng Lng ng thp, protein thp, hp thu dinh dng khng , dinh dng cung cp khng u S thiu ht ca nhng cht dinh dng ny dn n chuyn ha cht bo trong gan hoc chc nng ca acid bo gim, lm cho m v acid bo lng ng trong gan lm gan nhim m.

C ch pht sinh l: C th thng trong trng thi i khc lu ngy s dn n lng ng trong mu qu thp, chc nng kch thch h thn kinh giao cm cao, lm cho phn gii thnh nng lng cung cp cho c th. Khi phn gii m, lng acid bo i vo dch m qu nhiu, lm cho acid bo t do trong mu tng, dn n tch tr m trong gan. C th thiu protein trong thi gian di s lm tr ngi s hnh thnh ca apoprotein, m trong mu khng th chuyn ha kp thi, dn n m trong mu tng, hnh thnh gan nhim m Thiu dinh dng khng nhng lm thiu ht lng ng , thiu protein m cn thiu cc cht dinh dng khc nh vitamin, mui v c S thiu ht ny lm tr ngi cho s chuyn ha cht bo, to thnh gan nhim m. Cung cp dinh dng khng u lm thiu ht hm lng acid amin ca protein vn chuyn m. Khi protein vn chuyn m gim, s khng th kp thi di chuyn triglyceride trong t bo gan, lm cho nng tng, dn n gan nhim m. IV. DINH DNG CHO NGI BNH: Nh trnh by trn, c rt nhiu dng gan nhim m vi nhng nguyn nhn khc nhau. Cch iu tr cng s khc nhau. Tuy nhin i vi nhng ngi bnh gan ni chung v bnh gan nhim m ni ring vn v dinh dng (n ung) chim mt vai tr kh quan trng trong iu tr.
Nguyn TC CHUNG V DINH DNG TRONG BNH GAN MT 1 Bo v t bo nhu m gan l iu phi quan tm hng u trong cc bnh gan mt bo tn chc nng gan. Do vy cn mt ch n hp l v cht v lng. 2. Tng protein qu, gia tr sinh hc cao, cc axit min c bn nhm ngn thm nhim m gan, thoi ha t bo gan v to iu kin ti to cc m. 3. Tng dinh dng bng Cacbonhydrat m bo kho d tr Glycogen cho protein nhm m bo tc dng bo v t chc gan. Bnh thng mt phn gluxit ca ch n c d tr trong gan ti hnh thc glycogen. Chc nng chuyn ha v d tr ca glycogen rt quan trng v n lm cho gan m nhim c vai tr gii c. Khi gan b tn thng th glycogen gim i. Do ch n phi c nhiu gluxit gan to ra c nhiu glycogen. Mt khc n cn bo v cho gan khi b thoi ha m. 4. Hn ch m v thc n bo: Khi t bo gan b tn thng th lp tc. bo tng ca n sinh ra NHNG GIT M C TH LM HY HOI T BO. chnh l hin tng thoi ha m ca gan. Do ch n phi hn ch cht bo. 5. vitamin, nht l phc hp nhm B, Vitamin C, K...

Nhu cu dinh dng chung cho ngi bnh gan nhim m chung: (bn s nhn thy n kh ging vi nhu cu dinh dng cho ngi bnh thng) 1. 60 70% carbohydrate 2. 3. 4. 5. 6. 20 30% protein ly t protein tht ng vt hoc protein thc vt 10 20% cht bo khng no 8- to 12 eight-ounce glasses of water per day. ( ) n 1.500 mg natri mi ngy. Trnh b sung qu nhiu vitamin hoc khong cht c bit l vitamin A, vitamin B3 v st. Khng ung ru. 7. trnh cc thc phm ch binn nhiu rau qu, tri cy 8. Trnh tiu th qu nhiu cafein khng qu 1-3 ly cafein trong ung mi ngy. 9. Vitamin D v b sung canxi. 10. Vitamin C 11. Cht chng oxy ha nh vitamin E hoc COQ 10 12. Glucosamine Chondroitin Tc dng vitamin trong in tr gan nhim m :vitamin A v carotene c th phng tri gan nhim m b x ho.Nhm vitamin B gm : vitamin B2,B6,B12 v acotinic acid c th phng tr gan nhim m thoi ho.Vitamin C c th tng cng gii c cho thm cho gan,ca thin chc nng chuyn ho cu gan.Vitamin E cng c th tham gia vo s chuyn ho cht bo cu gan v c tc dng bo v i vi t bo gan. Ngc li,gan cng tham gia d tr chuyn ho vitamin .Ngi bnh gan nhim m s suys hp thu v chc nng chuyn ho vitamin t nh hng chc nng cu cc h thng khc trong c th ngi. .

l nhu cu chung. i vi mi loi gan nhim m s c nhng yu cu ring. Do ru: Cai ru l bin php iu tr c bn, quan trng nht.Gan nhim m n thun sau khi cai ru 1 thng c th c chuyn bin tt. Bn cnh , cn duy tr iu tr, a s nhng ngi b gan nhim m do ru c s n ung khng iu dn n thiu s cn bng nit m v vitamin. Ch yu thc n c hm lng protein cao v lng m thp, b sung y vitamin v cc nguyn t vi lng. Trong lm sang, c th tim tnh mch t vitamin, acid amin phc tp v n nhiu loi vitamin s c hiu qu tt. Khi cn thit c th b sung thm nng lng nh: glucose Ngoi ra khi cn thit c th s dng thuc nh adenosylmethiomin, glutathione dng hon nguyn( phc hi) nhng cht ny c tc dng bo v t bo gan, loi tr gc oxy ha t do v gim m

 Do bnh bo ph: Khng ch s hp thu nng lng: n ung vi nng lng thp c th thc y oxy ha m trong t bo gan, gim nh gan nhim m. Nam mt ngy tip thu nng lng khng qu 1800 calo, n khng vt qu 1500 calo. Hn ch s hp thu m v carbohydrate: c gng hn ch hp thu nhng sn phm c cha ng, cha m ng vt, b, bnh ngt, thc phm rn, chin, kem Protein y : mi ngy trong mi kg th trng c th cho 1,2 n 1,5g protein, ch yu t nhng ch phm nh tht nc, trng, sa b khng bo, u Nn n nhiu nhng thc n c nhiu cht x, vitamin: nh tri cy, rau qu, lng thc ph n t nhng thc n c tnh kch thch nh hnh, gng, ti , t, h tiu, bt m tt Ung nhiu nc v tr: ung nhiu nc c s thc y chuyn ha cht bo. Rt nhiu loi tr c tc dng gim bo nht nh, c th ung tr xanh, tr hoakhi ung nn ung t t khng qu nhanh. Cm ung ru,cm ht thuc.

Ngoi ra, ta cng c th kt hp vi vn ng, rn luyn th dc th thao. Tuy nhin nu khng ht ta c th dng thm thuc. Nu nh triglyceride tng cao th c th dng benzafirat, acid nicotinic, disopropylamin Ascorbate, Silymarin. Cn khi cholesterol tng cao th c th dng inositol, clofibrat, cholin, methionin, h th v cc loi thuc ng y khc. Do bnh tiu ng: Phng php iu tr bng n ung l cch c bn nht i vi bnh nhn b gan nhim m do bnh tiu ng. Vic n ung nn dng theo nguyn tc : nng lng thp, m thp, protein cao, lng ng c th chim khong hn 60% tng nhit lng. Hin nay, ngi ta cho rng n ung vi lng ng thp khng c li cho vic ci thin tnh khng insulin ca ngi b bnh tiu ng loi II. Do vy, khng th hn ch qu mc vic hp thu cacbohydrat. Lng protein nn c hp thu mc cao. Nhng i vi ngi bnh thn km theo cc bnh tiu ng , lng protein hp thu mi ngy nn hn ch trong 1g/kg , gim nh gnh nng cho thn. Khi gp phi nhng ca nng, ngoi vic n ung hp l, cn s dng thm thuc. Do tng lipid trong mu: iu tr cho bnh gan nhim m do tng lipid trong mu th phng php n ung cng l phng php c bn. Nh nguyn nhn c, r rng ta cn phi hn ch s tng cao ca lipid trong mu. Nguyn tc c bn l hn ch tng nng lng, khng ch th trng n mc l tng. Gim thp lng hp thu cht bo bo ha v cholesterol. n nhiu thc vt v cht bo khng bo ha. Bin php c th l: Lng m hp thu nn t hn 30% tng nng lng, tng cholesterol hp thu < 300mg/dl, cht bo bo ha t hn 10% tng nng lng. ng thi, cn hn ch hp thu cacbohydrate, c bit l ng sacchaarose, mt ong, thc n ngt khng ch thc n chnh. Lm cho n thp hn 60% tng nng lng. Trong qu trnh iu tr, nn ch b sung thm st, Vitamin A, Vitamin tan trong m, n nhiu tri cy, rau qu. Do thiu dinh dng hoc suy dinh dng:

Nguyn tc chun on v iu tr gan nhim m do thiu dinh dng l thiu thnh phn no th b sung thnh phn y. Nhng b sung bao nhiu v bng cch no l vn cn lu . Nu khng nm c mc b sung s lm nng thm gan nhim m, khng t c mc ch iu tr. Cn c vo s thiu dinh dng chia thnh: mc nh, mc trung bnh v nng. i vi mc nh v trung bnh th iu tr bng n ung l cch ph bin c dng, ng thi iu tr bng thuc tim vo tnh mch. iu tr bng n ung nn dng theo nguyn tc hp thu nhiu nng lng, nhiu protein , vitamin v t cenlulose. Do thiu dinh dng trong thi gian di, dn n chc nng ca h thng tiu ha gim, nn khi b sung dinh dng t thc vt phi ty theo kh nng hp thu ca c th, lm theo trnh t. Khi cn thit c th b sung enzyme tiu ha nh ung insulinase, Khi b sung nhiu protein, nn ch cht lng protein. B sung protein tt nht, nh c th n nhiu tht c, tht b, tht d, cc loi trng, protein ch phm t u. iu tr bng cch n ung nn trnh hp thu qu nhiu m. Ch hp thu m mc tha mn, lng nhu cu cn thit cho c th. Ngi thiu dinh dng mc nng, kh nng tiu ha cng yu, sc hp thu thc n km. iu tr bng n ung, trc tin nn t n nhng cht nhiu m, sau khi chc nng tiu ha tt tr li, mi b sung thm nhng thc n giu dinh dng. Ngoi ra, cn c vo tnh hnh bnh tnh, c th truyn tnh mch acid amin, vitamin Mt s loi thc phm tt cho ngi gan nhim m: o Ti: Vi nm gn y ngi ta nghin cu tc dng ca ti, kt qu cho thy ti v cc ch phm t ti gim mc bnh qun ca triglyceride v cholesterol. Hot cht chnh trong c ti l tinh du, vi cc sulfur v polysulfur vinyl. Trong ti giu cht cay bay hi c hp cht sulfur, c th ty tr cht m lng ng. Ngoi ra, ti cn tr hon vic hnh thnh v pht sinh gan nhim m o C hnh ty: Hnh ty cha cht disulfur allyl v propyl gip tng hot tnh men phn gii cht x, xc tin phn gii mu ng, gim m trong mu, do n c tc dng i vi nhng ngi b gan nhim m do tng lipid trong mu. o C ci C tc dng gii c, tr tiu ha , tr to bn, h huyt p v gim m, c tc dng xc tin chuyn ha cht m, trnh tch t m di da, c tc dng gim bo ph r rt. Nn n c tc dng phng nga vic tng lipid trong mu, chng bo ph km theo gan nhim m. o Rau cn: Rau cn c tc dng gim cholesterol v phn gii cht m, thc y qu trnh bi tit cc cht ph thi v lm sch huyt dch. C th dng lm rau n thng xuyn.. Rau cn thm cc gia v s ch thnh mn ngui c tc dng thng huyt mch, h huyt p, thanh gan gim m, sng khoi li tiu v bo v cc mao mch

o Da leo: Gip n nh huyt p, gim bo ph, phin kht, da leo c cht x, c tc dng nht nh thc y s bi tit cht b thc n v gim cholesterol. Da leo c cha acid malonic, c th c ch cht ng chuyn ha thnh cht m o Nm hng ( nm ng c): Acid butyric trong nm hng c tc dng gim m huyt thanh. Cc cht choline, men oxy ha v mt s acid nucleic c tc dng gim huyt p, gim cholesterol v gim m mu, ng thi nga x ha ng mch v x gan. o Cn b ( Laminaria Japonica Hi sm): L mt loi to dt, mu nu, c nhng mc bm vo tng ngoi bin. Cn b cha nhiu acid taurocholic gip gim huyt p, gim m km phng nga si mt, c tc dng bo v gan, ng mch. Cn b cha cht x ca cc loi to nh acid alginic, c tc dng c ch hp thu cholesterol v thc y bi tit. o Nm mo ( mc nh) : Thnh phn dc cht trong nm mo l cht acid nucleic, gip gim lng cholesterol trong gan, ngn nga hnh thnh gan nhim m. Hng ngy n mt lng nm mo nht nh c th lm gim lng m trong mu. Hn na, nm mo giu cht x, tng th tch i tin kch thch nhu ng ng rut tng cholesterol ra ngoi. o Gi u xanh: Gi u xanh c cha hot cht gip c ch hp thu m rut non. o C sen: Gip khai v, b mu, c tc dng nga lo ha, gim m, n nh huyt p. o L hi (nha am): Gip h lipid mu v m trong gan, ng thi lm gim v n nh huyt p, n nh ng huyt v chng x va ng mch.
o

Bp (ng):

c bit thch hp vi ngi b gan nhim m. Ng cha nhiu acid bo khng no c kh nng thc y qu trnh chuyn ha ca cht bo ni chung v cholesterol ni ring. Theo quan nim ca dinh dng hc c truyn, ng v ngt tnh bnh, c cng dng iu trung kin v, li niu thng c dng cho nhng trng hp t v h yu, chn n, tiu tin bt li, ph thng, ri lon lipid mu, thiu nng mch vnh.

Nhng:

V ngt mn, tnh bnh c cng dng ch t b h, tr phin gii kht. Nhng c tc dng lm gim cholesterol huyt thanh v ci thin chc nng gan.
o

K t:

C tc dng c ch qu trnh tch t m trong t bo gan, thc y s tng sinh t bo gan v ci thin chu trnh chuyn ha cht bo.
o

L sen:

Cng c tc dng lm gim m mu, gim bo v phng chng s tch t m trong t bo gan. c dng di dng hm vi nc si ung thay tr hoc nu cho l sen. Ngoi ra, ngi b gan nhim m nn trng dng cc loi rau v hoa qu ti nh ci xanh, ci cc, rau mung... c cng dng gii nhit lm mt gan; c chua, c rt, mng, b ao, mp, da gang, da chut... c cng dng thanh nhit, thng ph, hnh kh, li niu. Cc loi du thc vt nh du lc, du vng, du u tng... cha nhiu acid bo khng no c tc dng lm gim cholesterol mu. Cc loi tht c t m v cc thc n ch bin t u tng, u xanh, u en... cng tt.

V.

DINH DNG PHNG NGA GAN NHIM M V CCH THC C SC KHE TT

Gan nhim m c th dn n x gan, ung th gan, x va ng mch, v nhng bin chng nguy him khc V vy, cn hn ch ung ru, vic ung ru ko di v lin tc c th nh hng khng tt n gan. Nn dng du thc vt, t dng m ng vt; t n nhng thc n chin, rn; n nhiu protein t thc vt, n t protein t ng vt, nhng phi n tht, c. n nhiu tht nac, n t tht m v ni tng ng vt, nht l gan; trong no ca ng vt c cha cholesterol cao nht, khng nn n nhiu. n nhiu loi ng cc, rau qu, tri cy Duy tr nng lng ra v vo cn bng, khng n chuyn mt loi thc n no phng nga thiu loi cht dinh dng no , b sung thm vitamin B, vitamin E Khng nn nhn n gim bo mt cch m qung. c bit cn quan tm n tnh trng ca tr sau khi cai sa, cng nh thi quen n ung hng ngy ca tr em. Cng cn quan tm n vn vn ng. I.D phng bnh gan nhim m 1.p dng ch n ung hp l :n a dng ,n chng mc ,n thc phm gn thin nhin nht. 2.nng vn ng th lc u n ,sng lun nng ng ,gii hn np sinh hot tnh tm nhm duy tr cn bng c th mc l tng (nn theo di chi s BMI cu c th u n)

3.hn ch ung ruu,bia ti mc thp nht 4.kim tra tnh hnh lng ng trong ma ,cholesterpl and triglycerides trong ma nh k mi 6 thng

II.Thi quen n ung dnh cho ngi bnh gan nhim m: 1.n t mui,n t thc n c mi nng. 2.khng n qu no(khong 80% ),trnh n qu mc. 3.ch yu l phi hp thc n,n nhiu cht x nh :ng cc ,bp,khng n nhiu thc n tinh bt nh go m 4.m trong thc n nn ly t du thc vt l chnh,n t m ng vt .n nhiu protein t u hay cc ch phm t u,hn ch protein t ng vt,nu n protein ng vt nn n nhiu c,gia cm,tht nc,..n t ni tng cu ng vt,m v long trng g 5.n nhiu rau qu v tri cy ti ,nht l rau qua c mu xanh hay m 6.quy lut v n ung:mi ngy n ba b khng n vt khng n khuya 7.nhai k nut chm ,khng n qu nhanh Ni tm li ,bng gan nhim m hu ht cc trng hp chun an khng l bnh l,ch l mt triu chng do s tch ly m qa nhiu ti gan.Tuy nhin,20% trng hp gan nhim m c th din tin n x gan,iu ny hn c ngha rt ln cho nhng ai mong mun mt cuc sng kho mnh v lu di .p dng nhng guyn tc dinh dng ,hy vng s hu ch thit thc cho mi ngi trong vic d phng gan b nhim m