Professional Documents
Culture Documents
Malwa 16-11-2011
Malwa 16-11-2011
AF ( )-
z ,
, , , , , , , ,
z
, , , , , , , , , ,
z
- z
z z
AF ( ) z z
z z
z
z z
, z z
z
z: BE z:
AF ( ) z
z : , , ,
, , BB
: , z
z , z , ,
, , , , , z
, , , , ,
, z , ,
z
: z
AF ( )
: z z , z
: -
, ,
z - z
z z z
z:
, , ,
- z z
, , , , ,
, , , , , . ,
AF ( )
z
z z
z , z , , z
, , , , , , , ,
: z
AF ( )
z
/AF /
z
B@AA
z z.
z z
,
zz z
z z
AF ( )
z z z z
z.
, z
z z
z z
z .. ,
, z. .., ... , z
, , , . , ,
, .. , , , z
, , , , , , ( ..)
, , , , ...
, z
AF ( )
()
z , ,
()
()
. .
, , E@@@@
CHA. CD . . . .
, . . , , , ,
, ,
AF ( )
. .
CAE E
BE/ED/EI
AF ( )
, AF (;cb ;'u
) :
z
z: z
,
BB
- z
, AF ( ;cb ;'u ): H AB B@AA z
-
z -
z z z AH
E@ z ,
, -
E BC
-
:
, AF ( ;cb ;'u ): ... z.
()
, ,
z. AH B@AA z
DBGF, BCCB BIFB
z.
, () AF (
;cb ;'u ): z. AG
, BB@ ..
z. z
z.
, z.
z z.
z
wkB;k 16 Btzpo ( ;cb ;'u ) 20 th fibQk v?bhr/N ekBcoz; ;od{brVQ pkpk Bkw d/t dh Xow;kabk fty/ j'
ojh j? ikDekoh fdzd/ j'J/ ;h ghn?w nkr{ ekwo/v e[bftzdo f;zx T[Zvs B/ dZf;nk fe fJ; ekBcoz; dhnK
fsnkohnk w[ezwb j' uZ[ehnk jB T[BQK B/ ;w{j v?bhr/NK Bz{ fJ; ekBcoz; ftZu ;w/ f;o gjz[u s/ j[zwjz[wk e/ gjzu
[ D
dh nghb ehsh.
z
wkB;k 16 Btzpo (;cb ;'u )
AD
, , , z, , , , z,
, , ,
z
BA z ,
BA z
z
z
z z
,
,
,
z
z
wkB;k 16 Btzpo ( ;cb ;'u ) Gkosh fe;kB :{BhnB bZy'tkb pbke M[Bho dh nfjw whfNzr pkp{ f;zx fXzrV dh
gqXkBrh j/m j'Jh. whfNzr ftZu fe;kBK d/ nfjw w;fbnk s/ ftuko tNKdok ehsk frnk. r[odk; f;zx wkyk
pbke M[Bho B/ fejk fe fe;kBK dh fuZN/ ;'B/ dh bZ[N Bz{ tgkohnk s' pukT[D bJh S/sh s' S/sh Gkosh egkj fBro
tb' Bow/ dh yqhd jo/e wzvh ftZu ;[o{ ehsh ikt/,feT[fe tgkoh g{b pDke/ fe;kBK d/ fuZN/ ;'B/ dh bZ[N ehsh ik
ojh j? fJ; bZ[N s' pukfJnk ikt/. fJe tZyo/ fpnkB oKjh jod/t f;zx B/ dZf;nk fe 25Btzpo Bz{ nfwqs;o fty/
j' ojh d/; gZXoh fe;kB gzukfJs ftZu fiZE/ ;ko/ ;{fpnk ftu' fe;kB gjz[u oj/ jB. fJ; w"e/ s/ j'oBK s' fJbktk
jou/s f;zx, ;[oihs f;zx, bhbk f;zx, iZrk f;zx, ntsko f;zx, oDihs f;zx, bkG f;zx ,GiBf;zx nkfd jkio
;B.
wkB;k 16 Btzpo ( ;cb ;'u ) ;zxo; ew/Nh d/ ;Zd/ nB[;ko ;ckJh ;/te :{BhnB wkB;k tb' gzikp d/ wZ[y
wzsoh ;L gqek;a f;zx pkdb dh noEh u"e ftZu ;kVh rJh. fJ; noEh ;kVh w[ikjok fiabQk gqXkB ;ziht e[wko
dh nrtkJh j/m ehsk frnk. fJ; w"e/ s/ wkB;k,p[Ybkvk,Ghyh ,po/Nk,;od{brVQ s' Gkoh frDsh ftZu toeoK B/
Gkr fbnk. fJ; w"e/ s/ p'bfdnk Bo/; e[wko, dkok f;zx,ni/ e[wko, Xowbkb s/ gzikp d/ ;hBhno whs gqXkB
o{g uzd go'uk B/ fejk fe gzikp ;oeko Bz{ s[ozs ;ckJh ;/teK dhnk wzrK Bz{ gqtkB eo d/Dk ukjhdk j? nro Bjh
ehsk frnk sK ;ckJh ;/te nkgDk ;zxo; j'o s/i eoBr/. fi; dh izw/tkoh gzikp ;oeko dh j't/rh. fJ; w"e/
s/ j'oBk s' fJbktk gothB e[wko, oth ;o[g, o';B bkb, fti? e[wko, pbtkB uzd,Bo/; e[wko mkeo dk;,
eowtho, oki e[wko s/ n"osK th tZvh frDsh ftZu jkio ;B.
wkB;k 16 Btzpo ( ;cb ;'u ) gzikp ;N{v?N; :{BhnB d/ ;{pk ftZs gqdhg f;zx B/ fejk fe gzikp ;oeko
;wokih Bhshnk d/ sfjs gzikp d/ gpfbe ;?eNoK dk G'r gk ojh j? 1992dhnK ;kwokih Bhshnk Bz{ bkr{ eoe/
;e[{bK,ekbiK dhnK ch;K ftZu nro tkXk eoe/ S'N/ fe;kBK,wid{oK s/ d[ekBdkoK d/ pZfunk d/ ihtB Bkb
fybktV eo ojh j? fJe gk;/ sk gzikp ;oeko rohpK d/ pZfunk Bz{ w[cs f;Zfynk d/D d/ c'e/ dknt/ g/;a eo
ojh j/ d{i/ gk;/ ekbiK ftZu ch;K ,czvK ftZu nEkj tkXk eoe/ ftfdnkoEhnK d/ nkofEe ;';B ftZu tkXk eo
ojh j?. ;w{j ftfdnkoEhnK B/ ekbi nzdo o?bh ehsh. fJ; w"e/ s/ T[Bh; e[wko, ;sZgkb f;zx, irihs f;zx,
;[Zytho f;zx, ;[yftzdo f;zx, r[oizN f;zx, jogqhs f;zx B/ fejk fe gzikp ;oeko ftfdnkoEhnK s' gh Nh J/
czv fJeZmk eoBk pzd eo/,s/ gh Nh J/ ftZu ntkfJrh dh EK ;oekoh yikB/ ftu' nkfd eo/. nzs ftZu nkfJ;k d/
;{pk nkr{ jowB B/ ftfnkoEhnk Bz{ ;zp'XB eoe/ 21Btzpo dh ;{pk gZXoh jVskb Bz{ ;cb pDkT[D dk ;Zdk
fdZsk.
16 (;cb ;'u ) .
,
, , , ,
.
z
, ,
Bf;nK d/ wko{ gqGktK gqsh u/sBsk g?dk eoB bJh fJZe vokwk
BkGk, 16 Btzpo (i;pho f;zx ;/mh) ;oekoh ;?ezvoh ;e{b YhArh fty/ ftGkrh jdkfJsK nB[;ko fe;'o
f;Zfynk bVh nXhB eotkJ/ iKd/ gq'rokwK ftZu gqd{;D ns/ tZX oj/ Bf;nK d/ wko{ gqGktK gqsh u/sBsk
g?dk eoB bJh fJZe vokwk wkbt/ d/ G{s y/fvnk frnk ns/ u/sBsk o?bh ehsh rJh. ftfdnkoEhnK B/
vokw/ okjhA d{f;s gkDh ns/ Bf;nK ekoB tZX ojhnK e?A;o fijhnK bk-fJbki fpwkohnK s'A do;eK B{z
ikD{ eotkfJnk. T[BQK B/ ;zd/; fdZsk fe gqd;D B{z o'eD bJh b'eK B{z fBZih gZXo s/ :sB eoB/ ukjhd/
jB. fJ; ;w/A w?vw fgqz;hgb ;qhwsh thBk okDh B/ pZfunK B{z fe;'o f;Zfynk pko/ ikDekoh fdZsh ns/ T[BQK
B/ fJ; :sB dh ;bkxk ehsh. fJ; ;w/A jofdnkb f;zx B/ th ftfdnkoEhnK B{z ;zp'XB ehsk. vokw/ ftZu
Gkr b?D tkb/ ftfdnkoEhnK B{z fgzv dh ;wki ;/ftek wBihs e"o ns/ rwd{o f;zx wk;No Nq/Bo B/ fJBkw
se;hw ehs/. Gkr b?D tkb/ ftfdnkoEhnK B{z foco?w?AN th fdZsh rJh, fJ; gq'rokw B{z i;ftzdo e"o s/
e'wbdhg ;kfJz; fw;Nq?; B/ fsnko eotkfJnk ns/ okw e[wko w?E wk;No ns/ nkk okDh
n?;Hn?;Hfw;Nq?; B/ ;fj:'r fdZsk.
;oekoh ;hBhH ;?ezvoh ;e{b YhArh fty/ eotkJ/ rJ/ fJZe gq'rokw d"okB vokwk wkbt/ d/ G{s dk fdq.
s;thoL i;pho f;zx ;/mh
g?AdhnK ;kohnK ;p vthiBK YhArh, u"Adk, ewohnb fjoh BkGk, fdjksh BkGk, n?;Hn?;HJhH BkGk ns/
xwo"dk fty/ o'j Gog{o o?bhnK ehshnK rJhnK. o?bhnK B{z ;zp'XB eod/ j'J/ ;ot qh feqB e[wko, w/tk
f;zx, fJzdogkb owk YhArh, gqhsw f;zx, r[oihs f;zx, r[opy f;zx, oDXho f;zx, fBowb e[wko, okJ/
f;zx, fXnkBgkb f;zx nkfd fjoh, fdjksh, ewohnb ;[oihs f;zx u"Adk, pbftzdo f;zx, doB f;zx
xwo"dk nkfd p[bkfonK B/ fejk fe gkto ekw s/ NoK;e' dh w?B/iw?AN pko-pko ;wM"s/ s'A w[Zeo ojhnK
jB, i' wzrK gfjbK jh wzBhnK j'JhnK jB, T[;B{z bkr{ BjhA eo ojhnK, 9-16-23 ;kbk gqw'Bb ;e/b i' fe
gfjbK jh w[bkiwK B{z fwbdk ;h, T[;B{z o'e e/ bkr{ BjhA eo oj/. p/o[irko bkJhBw?ABK dh o?r{bo Gosh
BjhA ehsh ik ojh s/ T[BQK s/ s;Zdd ehsk ik fojk j?. fi;dk i[nkfJzN c'ow vNtK fto'X eodk j?,
wfjew/A nzdo xZN ;Nkc j'D ekoB ezw n"yk j' fojk j? b'eK dh yZib y[nkoh j' ojh j? s/ p/o[irkoh tZX
ojh j?. fwqseK d/ nkfosK B{z i' ofjzd/ jB B{z gfjb d/ nXko s/ B"eohnK fdZshnK ikD, wfjew/A nzdo
bkJhBw?B s'A i/HJh dh pDdh gqw'BK ;w/A f;o ehshnK ikD. p[bkfonK B/ fejk fe i/eo T[es wzrK wzBhnK
rJhnK sK i[nkfJzN c'ow j'o fsZyk ;zxo eoB bJh wip{o j't/rk.
fgSb/ ;kbK d"okB gzikp dk foekovs'V ftek; j'fJnk Le?pfBN wzsoh jow/b
f;zx
BkGk, 16 Btzpo (i;pho f;zx ;/mh) gzikp d/ w[Zy wzsoh ;H gqek f;zx pkdb ns/ T[Zg w[Zy wzsoh ;H
;[ypho f;zx pkdb dh nrtkJh j/m fgSb/ ;kbK d"okB gzikp dk foekovs'V ftek; j'fJnk j? ns/ nekbh
Gkigk ;oeko ;{p/ d/ ftek; bJh tuBpZX j?. fJBQK ftukoK dk gqrNktk gzikp d/ ;kpek e?pfBN wzsoh
jow/b f;zx N"jVk B/ Bt/A pD/ ftXkB ;Gk jbek gfNnkbk fdjksh nXhB nkT[Ad/ fgzv fjnkDk ebK,
fjnkDk y[od ns/ ;wbk fty/ rbhnK, BkbhnK dk BhAj gZEo oZyD T[gozs ehsk. T[BQK fejk fe eKro;
gkoNh nZi g{o/ Gkos ftZu'A nkgDh j'Ad ysw eo u[Zeh j? feT[Afe eKro; d/ tZv/ bhvoK B/ tZv/-tZv/ x[Nkb/
eoe/ fGqNkuko B{z pVktk fdZsk j? fi; eoe/ b'e eKro; gkoNh s'A Bcos eoB bZr gJ/ jB. T[BQK fejk
fe e/Ado dh :{HghHJ/H ;oeko j[D sZe wfjzrkJh s/ ekp{ gkT[D ftZu g{oh soQK c/bQ ;kps j'Jh j? fi; eoe/
wZX tor ns/ rohp tor d/ b'eK dk fiT[Dk d[ZGo j'fJnk fgnk j? feT[Afe wfjzrkJh n;wkB B{z S{j ojh
j?. T[BQK fejk fe eKro; gkoNh tZb'A gzikp ftZu ubkJh rJh gzikp pukU :ksok fBok vokwk j? fi; B{z
;{p/ d/ b'eK B/ Beko e/ oZy fdZsk j?. ;H N"jVk B/ dkntk ehsk fe nk ojhnK ftXkB ;Gk u'DK ftZu
nekbh Gkigk rZmi'V ftek; s/ w[Zd/ s/ u'D bV/rh ns/ fJ; u'D ftZu eKro; gkoNh dk fpbe[b ti{d
ysw eoe/ nekbh Gkigk rZmi'V w[V nkgDh ;oeko pDkt/rh. fJ; w"e/ fibQk gqhd w?Apo jfozdogkb
f;zx N"jVk, ;hBhH nekbh nkr{ ni?p f;zx Xzr/Vk, f;nk;h ;eZso ;[yd/t f;zx gzvsK, phHvhHghHUH BkGk
i;tho f;zx Xzi{, okwgkb f;zrbk i/HJhH, irsko f;zx ;ogzu fjnkDk ebK, sbftzdo f;zx r'rh niB"dk
ebK, nwoihs f;zx ;ogzu nkb'tkb, joc{b f;zx Gzr{, r[oizN f;zx wN'ovk s'A fJbktk gstzs/ jkio ;B.
fgzv fjnkDk ebK fty/ gzikp d/ ;kpek e?pfBN wzsoh ;H jow/b f;zx N"jVk rbhnK-BkbhnK dk BhAj gZEo
oZyd/ j'J/, Bkb yV/ jB fibQk gqhd w?Apo jfozdo gkb f;zx N"jVk ns/ j'o. s;tho L i;pho f;zx ;/mh
gzE osB iE/dko r[ouoB f;zx N"jVk ns/ ;tL r'b{ gfjbtkB fpoVtkb dh
:kd ftZu fgzv nr"b fty/ gfjbk fszB o'ik epZvh N{oBkw?AN eotkfJnk
BkGk, 16 Btzpo (i;pho f;zx ;/mh) ;jhd Grs f;zx ;g'oN; ebZp ofiL nr"b tZb'A gzE osB iE/dko
r[ouoB f;zx N"jVk ns/ ;tL r'b{ gfjbtkB fpoVtkb dh :kd ftZu fgzv nr"b fty/ gfjbk fszB o'ik
epZvh N{oBkw?AN eotkfJnk frnk. fJ; N{oBkw?AN dk T[dxkNB w?B/io bkb f;zx b[pkDk B/ ehsk ns/ d{i/
fdB i/s{ NhwK B{z fJBkwK dh tzv ;hBhH e"A;bo ns/ :{E nekbh nkr{ jogqhs f;zx B/ ehsh. N{oBkw?AN d/
nyhob/ fdB ;kpek e?pfBN wzsoh jow/b f;zx N"jVk w[Zy wfjwkB ti'A kwb j'J/ id'Afe ;hBhH nekbh
nkr{ wZyD f;zx bkbek, ;[fozdo f;zx pZp{ eosko ezpkfJB tkb/, ;wki ;/te ihtB bkb r[gsk, EkDk
;do BkGk d/ fJzukoi ;ziht r'fJb, EkDk e'stkbh d/ fJzukoi ihHn?;Hf;ezd ft/ wfjwkB ti'A kwb
j'J/. ebZp d/ gqXkB UAeko f;zx, iBob ;eZso ftB'd e[wko nr"b, yikBuh dftzdo yfjok B/ w[Zy
wfjwkBK B{z ih nkfJnK fejk.
ns/ vkeNo Btdhg e"o n?wHphHphHn?;H w?vheb nc;o ghHn?;Hn?uHcfsjg[o B/ pZfunK dh u?ZenZg
ehsh. vkL Btdhg e"o B/ nkgD/ ;zp'XB ftZu pZfunK B{z nBhwhnK dh fpwkoh dh ikDekoh fdZsh i' fe
nZiQ eZbQ pZfunK ftZu ekch nk ojh j?. fJ; s'A puD bJh ;zs[fbs G'iB pj[s io{oh j?, fJ; w"e/ T[BQK B/
pZfunK B{z w[cs w?vheb dtkJhnK nkfJoB ns/ e?b;hnw dhnK r'bhnK fdZshnK. fJ; w"e/ dzdK d/ vkeNo
r"ot r[gsk B/ pZfunK B{z dzdK dh ;zGkb gqsh dZ;d/ j'J/ NkchnK, u"eb/N s'A gqj/i ns/ dzdK dh uzrh soQK
;ckJh dh ;bkj fdZsh. w?vw fgqz;hgb r[odhg e"o B/ nkJh ;w{j vkeNoK dh Nhw dk XzBtkd ehsk ns/
pZfunK B{z fubvoB v/ dh tXkJh fdZsh.
gfjbh s;tho ftZu vkeNo r"ot r[gsk ns/ vkL NhBk r[gsk pZfunK dh dzdK dk u?ZenZg eod/ j'J/,
d{;oh s;tho ftZu w?vheb nc;o vkL Btdhg e"o pZfunK dk w?vheb u?ZenZg eod/ j'J/. s;thoKL
i;pho f;zx ;/mh
BkGk fty/ w[Zy wfjwkB irdh f;zrbk pZfunK dk ;BwkB eod/ j'J/. s;thoL i;pho f;zx ;/mh
gfNnkbk 16 Btzpo ( gNtkoh ) :
B@ z
-
: B@
z -
...
AA AC , B@AA
AD C@@ ,
z .
, z.
, z. .
( ) z B
A
. , z z.
... z
, AF :( gNtkoh )
... z
z .. z z
,
..
, (.) AE-AA-B@AA / AH/FA/HE :
ABB z
z
.. z
E@ z
z
... z
AB AG@@
,AF (
gNtkoh ) z
-B@@C
AB AG@@
:
z z , ...
, ,
/ AH U
-B@@C
AB AG@@
, : -B@@C
/ :
U
U
,
,