HÖÔÙNG DAÃN SÖÛ DUÏNG PHAÀN MEÀM VEÕ BÌNH ÑOÀ (BÑ)

Vertion 2.0
I-GIÔÙI THIEÄU CHUNG VEÀ PHAÀN MEÀM BÌNH ÑOÀ

1)Ñaëc ñieåm cuûa phaàn meàm a

+Phaàn meàm Bình Ñoà (BÑ) ñöôïc chaïy trong moâi tröôøng Windows
vôùi caùc öu ñieåm laø giao dieän thaân thieän, raát deã söû duïng.
+Phaàn meàm BÑ ñöôïc thieát laäp chuyeân cho coâng taùc veõ bình ñoà
tuyeán ñöôøng, tuy nhieân cuõng coù theå söû duïng ñeå veõ cho BÑ noùi
chung. Ngoaøi nhöõng thuû phaùp thoâng thöôøng, phaàn meàm BÑ coøn coù
moät soá thuû phaùp ñaëc bieät phuø hôïp vôí caùch veõ BÑ trong thöïc teá,
giuùp cho coâng taùc thieát keá tuyeán treân BÑ moät caùch nhanh choùng.
+Phaàn meàm BÑ coù theà nhaän döõ lieäu tröïc tieáp töø phaàn meàm
traéc doïc vaø traéc ngang ñöôøng oâ toâ.
+Phaàn meàm BÑ laø moät phaàn meàm hoaøn chænh, coù theå nhaäp-
xuaát döõ lieäu ñoäc laäp, ngoaøi ra cuõng coù theå xuaát döõ lieäu qua
AutoCAD.

2)Giôùi thieäu maøn hình chung cuûa BÑ

Maøn hình khi laøm vieäc cuûa BÑ nhö sau:

-Phaàn treân cuøng laø teân cuûa phaàn meàm keøm theo Vertion vaø
cuoái cuøng laø teân file hieän haønh (khi chöa coù file naøo thì hoaëc chöa ñaët
teân thì thì teân file laø [NONAME ]
-Döôùi ñoù laø heä thoáng menu chính cuûa phaàn meàm.
-Tieáp theo laø TOOLBAR goàm 12 nuùt. Caùc nuùt cuûa Toolbar töø traùi
sang phaûi coù chöùc naêng nhö sau:

Beân caïnh caùc nuùt treân laø ghi chuù cuûa BÑ, noù chæ daãn cho baïn
bieát baïn ñang choïn coâng taùc gì.
Beân caïnh ghi chuù laø toïa ñoä cuûa chuoät, baïn duøng ñeå thieát laäp
toïa ñoä chính xaùc.
-Sau khi baïn Click chuoät vaøo nuùt 12 cuûa toolbar (hay baám F4) thì
baïn coù theå duøng chuoät ñeå choïn caùc yeáu toá cuûa baûn veõ. Muoán
choïn yeáu toá gì thì click chuoät traùi vaøo yeáu toá ñoù, moät yeáu toá sau
khi ñöôïc choïn seõ ñöôïc ñaùnh daáu (baèng caùc oâ ñen), khi ñoù baïn baám-
giöõ chuoät traùi ñeå di chuyeån caùc ñieåm cuûa yeáu toá choïn vaø baám
chuoät phaûi thì seõ cho baïn caùc löïa choïn tieáp theo cho yeáu toá ñoù.
Baïn coù theå choïn nhieàu ñoái töôïng cuøng luùc baèng caùch select
window, nghóa laø sau khi ôû cheá ñoä select and edit (sau khi baám F4 hay
1
baám nuùt 12 cuûa toolbar) baïn duøng chuoät traùi ñeå choïn moät vuøng
(window) thì baát cöù moät ñoái töôïng naøo coù 1 ñieåm naèm trong vuøng
ñöôïc choïn seõ ñöôïc choïn
-Moät ñoái töôïng sau khi ñöôïc choïn thì coù theå maám nuùt Delete ñeå
xoùa vaø baám Alt+BackSpace (nuùt muõi teân phaàn beân traùi cuûa baøn
phím) ñeå Undo-delete.
-Sau khi moät ñoái töôïng (hay nhoùm ñoái töôïng) ñöôïc choïn thì baïn coù
theå baám chuoät phaûi ñeå choïn caùc chöùc naêng khaùc ( property,delete,
move, copy, rotate).
-Muoán di chuyeån baûn veõ qua traùi - phaûi - treân - döôùi, baïn
duøng chuoät baám traùi vaøo L R U D treân menu. Baïn cuõng coù theå duøng
phím muõi teân ↓ ↑ ñeå di chuyeån baûn veõ ñi xuoáng ñi leân vaø ← → ñeå di
chuyeån baûn veõ qua traùi qua phaûi. Khi muoán di chuyeån con chuoät qua
traùi hay phaûi ôû choã hieän vò trí toaï ñoä (beân caïnh choã ghi chuù) thì baïn
phaûi baám F6 .

3)Caùc yeâu caàu veà PC

Phaàn meàm BÑ coù theå chaïy treân caùc PC486, 4M RAM; thích hôïp
vôùi caùc PC586 vôùi 16M RAM trôû leân vôùi 20M ñóa cöùng coøn troáng; tuy
nhieân ñeå windows coù choã ñeå thieát laäp vuøng nhôù taïm thì baïn caàn coù
toái thieåu 100M ñóa cöùng coøn troáng
Phaàn meàm BÑ coù theå chaïy treân Windows3.xx hay Windows9x.
Phaûi coù chuoät.

4)Höôùng daãn söû duïng help cuûa BÑ

Sau khi khôûi ñoäng chöông trình baïn baám F1 thì seõ suaát hieän heä
thoáng help cuûa chöông trình BÑ. Vieäc söû duïng help cuõng gioáng nhö söû
duïng caùc help khaùc trong Window.

II-GIÔÙI THIEÄU VEÀ HEÄ THOÁNG MENU

Heä menu cuûa BÑ goàm coù:

+Caùc chöùc naêng treân MENUBAR nhö sau:

1)Menu File
1-1) New... Môû moät file môùi.
+Khi khôûi ñoäng BÑ baïn coù ngay traïng thaùi môû moät file môùi vôùi
teân file laø NONAME. Baïn thöïc hieän taïo moät noäi dung môùi sau ñoù choïn
Save hoaëc SaveAs ñeå löu laïi baûn veõ, khi ñoù BÑ seõ xuaát hieän moät
hoäp thoaïi ñeå baïn cho vaøo teân file.
+Neáu ñang laøm vieäc vôùi moät file maø baïn choïn New (khi chöa Save
file cuõ) thì BÑ seõ nhaéc nhôû baïn coù muoán Save baûn veõ hieän thôøi hay
khoâng, baïn baám OK neáu muoán save, khi ñoù BÑ môùi môùi xuaát hieän
traïng thaùi taïo file môùi vôùi teân file laø NONAME, baïn laøm nhö treân.
1-2)Open... Môû moät file ñaõ coù ñeå xem, in hoaëc söûa ñoåi.
Khi baïn choïn Open, hoäp thoaïi OPEN BDF FILE hieän ra, baïn choïn file
muoán môû trong cöûa soå File Name. Neáu khoâng thaáy teân file caàn choïn,
baïn caàn chæ ra ñöôøng daãn (ñóa, thö muïc, loaïi file). Choïn OK neáu chaáp
nhaän hoaëc CANCEL ñeå huûy boû
1-3) Save... Ghi file ñang môû vaøo ñóa.
2
 Neáu file chöa ñaët teân, BÑ seõ xuaát hieän cöûa sôû cho pheùp baïn
ñaët teân file, baïn cho teân file (vaø ñöôøng daãn neáu caàn) vaø choïn OK.
Teân file neân coù phaàn môû roäng laø bdf ñeå deã nhôù . Thöôøng baám F2
ñeå Save

1-4) Save as... Löu file baûn veõ ñang laøm vieäc vaøo ñóa döôi
moät teân khaùc hoaëc thö muïc khaùc.
Khi baïn choïn Save as, hoäp thoaïi SAVE BDF FILE hieän leân, baïn ñaët
teân file (coù ñöôøng daãn-neáu caàn löu file ôû thö muïc khaùc vôùi thö muïc
chöùa chöông trình), vôùi phaàn môû roäng .BDF. Choïn OK neáu chaáp nhaän
hoaëc CANCEL ñeå huûy boû.
1-5)Print Setup... Choïn loaïi maùy in, höôùng in, côõ giaáy.
Khi baïn choïn Print Setup, hoäp thoaïi Print Setup xuaát hieän, baïn
choïn loaïi maùy in (Specific Printer), höôùng in (Orientation) doïc (Portrait)
hay ngang (Landsdcap), choïn côõ giaáy (Paper Size). Choïn OK neáu chaáp
nhaän hoaëc CANCEL ñeå huûy boû.
Khi giaáy cuûa baïn khoâng thaät ñuùng vôùi kích thöôùc cuûa maùy thì
khi in coù theå gaëp hieän töôïng in laán sang trang khaùc hoaëc in chöa heát
trang thì maùy ñaõ ñaåy giaáy. Khi ñoù muoán in chuaån baïn choïn laïi kích
thöôùc cuûa giaáy trong muïc SETUP PRINTERS cuûa window laø Use Defined
size vaø cho noù ñuùng vôùi kích thöôùc thöïc cuûa giaáy baïn ñang coù.
1-6)Print... In baûn veõ BÑ
Trình töï caùc buôùc nhö sau:
-Choïn Print Setup ñeå choïn maùy in, giaáy in...
-Choïn File->Print hoaëc baám F10, choã ghi chuù seõ hieän doøng chöõ
“choïn trang in”, baïn click chuoät traùi vaøo trang caàn in (coù theå choïn
nhieàu trang), khi ñoù trang ñöôïc choïn seõ ñöôïc vieàn maøu ñoû; neáu huûy
trang ñaõ choïn thì click chuoät traùi vaøo trang ñaõ troïn moät laàn nöõa.
-Click chuoät phaûi, khi ñoù hoäp cöûa soå Print xuaát hieän, neáu
muoán in thì baám OK (khoâng phaûi choïn trang nöõa), khoâng in thì baám
Cancel. Baïn cuõng coù theå choïn Print to File ñeå in ra File duøng cho vieäc
in treân DOS. Ñeå in treân Dos baïn laøm nhö sau: vaøo thö muïc chöùa file caàn
in, ñaùnh leänh sau: Copy /b fileName prn roài Enter.
-Baïn coù theå xuaát baûn veõ sang AutoCAD döôùi daïng DXF vaø daïng
SCR roài sau ñoù in baûn veõ trong AutoCAD
Chuù yù: Baïn söû duïng chöùc naëng Define Origin trong menu Tools
ñeå xaép ñaët trang in cho thuaän tieän tröôùc khi in.
1-7) Import [TDF].... Laáy soá lieäu veõ bình ñoà töø traéc doïc
Tröôùc khi laáy döõ lieäu töø traéc doïc caàn choïn caùc tham soá heä
thoáng (Baám F7). Sau khi ñaõ tham chieáu baïn coù theå thay ñoåi caùc tham
soá heä thoáng rieâng Goùc nghieâng ban ban ñaàu thì khoâng thay ñoåi
ñöôïc.
Khi thöïc hieän baûn veõ BÑ tuyeán ñöôøng, neáu ñaõ coù soá lieäu veà
traéc doïc ñöôøng thì baïn coù theå laáy soá lieäu veà ñöôøng cong naèm vaø
môû roäng, sieâu cao, ñöôøng cong chuyeån tieáp.... vaøo baûn veõ BÑ moät
caùch nhanh choùng.
Khi choïn chöùc naêng naøy (hoaëc baám nuùt thöù nhaát cuûa toobar)
seõ xuaát hieän cöûa soå OPEN TDF FILE, baïn choïn file traéc doïc muoán tham
chieáu trong cöûa soå File Name (neáu chöa coù thì phaûi chæ ra ñöôøng daãn)
roài choïn OK, khi ñoù BÑ ñöôøng tim cuûa tuyeán ñöôøng vaø caùc yeáu toá
ñöôøng cong naèm seõ ñöôïc veõ. Xem theâm phaàn Setting DCN

1-8) Import [CM].... Laáy döõ lieäu töø traéc ngang

3
 Khi baïn ñaõ coù file traéc ngang cuûa tuyeán ñöôøng (duøng chöông trình
CM) thì baïn coù theå chuyeån chuùng vaøo baûn veõ BÑ moät caùch nhanh
choùng, caùch laøm nhö sau:
Sau khi baïn ñaõ truyeàn döõ lieäu ñöôøng cong naèm töø file Traéc
Doïc thì baïn môùi coù theå truyeàn döõ lieäu tö ø baèng caùch choïn
chöùc naêng naøy (hoaëc baám nuùt thöù 2 cuûa TOOBAR); khi ñoù seõ xuaát
hieän cöûa soå OPEN CUT FILE, baïn choïn file traéc ngang (file coù phaàn môû
roäng laø .CUT) muoán tham chieáu trong cöûa soå File Name (neáu chöa coù
thì phaûi chæ ra ñöôøng daãn) roài choïn OK, khi ñoù caùc soá lieäu veà maët
caét ñöôøng (bao goàm teân coïc, cao ñoä caùc ñieåm chi tieát cuûa maët caét,
cao ñoä thieát keá taïi tim vaø chaân ta-luy ) seõ ñöôïc veõ. Xem theâm phaàn
Setting Cutting cuûa menu Edit.
Chuù yù: Neáu trong traéc ngang baïn coù ñaùnh daáu caùc kyù töï ñeå
theå hieän phaïm vi neàn, maët ñöôøng cuõ... thì sau khi tham chieáu BÑ seõ
töï noái caùc ñöôøng naøy vôùi nhau. Neáu coù döõ lieäu thieát keá thì beà
roäng neàn maët ñöôøng cöõng ñöôïc veõ. Xem theâm caùch nhaäp ñöôøng töï
nhieân trong CM
1-9) Import [XYZ]: Nhaäp ñieåm chi tieát baèng caùch laáy töø file
coù daïng XYZ.
BÑ coù theå nhaän soá lieäu töø file coù daïng toïa ñoä x y z. Caáu truùc
file naøy laø: soá lieäu cuûa 1 ñieåm ñöôïc nhaäp döôùi daïng text, moãi haøng
cho 1 ñieåm, goàm 3 trò soá: toïa ñoä X, toïa ñoä Y vaø toïa ñoä Z, giöõa coù
khoaûng traéng.
Baïn coù theå taïo caùc file daïng XYZ hay laáy töø caùc phaàn meàm veõ
BÑ khaùc.
1-10) Save Block Taïo Bock (gioáng taïo block trong phaàn
meàm traéc doïc)
Baïn coù theå taïo caùc block ñeå khi caàn coù theå ñem söû duïng. Moät
Block coù theå ñöôïc taïo bôûi caùc yeáu toá sau: ñöôøng thaúng (line),
polyline, text, symbol, Hình chöõ nhaät (Rectangle).
Caùch taïo moät block nhö sau:
-Môû moät file môùi, baám F7, choïn tyû leä 1:100 ñeå ñeã tính toaùn caùc
yeáu toá kích thöôùc
-Duøng caùc yeáu toá treân ñeå taïo moät block. Moät bock coù theå laø
khung teân, caùc hình aûnh, chöõ kyù...Neáu coù nhieàu thôøi gian baïn coù
taïo nhieàu loaïi block khaùc nhau tuøy theo trí töôûng töôïng cuûa baïn.
-Choïn File --> Save Block, taïi choã ghi chuù xuaát gieän doøng chöõ
Pick base block , baïn nhaäp vaøo toïa ñoä ñieåm chuaån cuûa bock
(thöôøng duøng chuoät ñeå choïn ñieåm naøy) roài enter thì cöûa soå Save
BDF FILE xuaát hieän; baïn cho vaøo teân file vôùi phaàn môû roäng laø .blk
roài enter , moät bock seõ ñöôïc taïo.

1-11) Isert Block Cheøn Bock

Caùch cheøn moät bock nhö sau:
-Choïn file --> Insert Block --> choïn teân block trong cöûa soå INSET
BOCK FILE --> choïn OK
-Choã ghi chuù xuaát hieän doøng chöõ Pick base bock , baïn nhaäp vaøo
toïa ñoä ñieåm caàn cheøn bock vaø enter
-Choã ghi chuù xuaát hieän doøng chöõ Rotate angle, baïn nhaäp vaøo
goùc nghieâng caàn thieát (ñoä-phuùt-giaây, ví duï 34d28’09’’, goùc ghieâng
coù giaù trò töø 0 ñeán 359d59’59”) vaø enter, block maø baïn choïn seõ ñöôïc
cheøn.
Khi duøng chuoät ñeå choïn toïa ñoä vaø goùc thi baïn laøm nhö sau: baám
chuoät traùi ñeå choïn ñieåm goác, baám giöõ chuoät traùi vaø reâ xa ñieåm
4
 goác (moät höôùng vaø khuoân ngoaøi cuûa block hieän ra), treân choã ghi
chuù xuaát hieän goùc nghieâng, baïn thaû chuoät khi thaáy vöøa yù, khi ñoù
bolck seõ ñöôïc cheøn. Muoán cho goùc nghieâng baèng 0 thì sau khi choïn
ñieåm goác baïn baám chuoät phaûi.
-Khi muoán cheøn block naøy laàn nöõa thì baïn laäp laïi böôùc 3.
Chuù yù : moät Block ñöôïc cheøn seõ giöõ nguyeân kích thöôùc
gioáng nhö khi veõ noù, neân tröôùc khi cheøn baïn phaûi choïn tyû
leä baûn veõ

1-12) Export To DXF Xuaát döõ lieäu qua AutoCAD

döôùi daïng DXF
Khi choïn chöùc naêng naøy thì seõ xuaát hieän moät cöûa soå, baïn nhaäp
vaøo teân file (khoâng caàn nhaäp phaàn môû roäng) vaø choïn OK ñeå chaáp
nhaän hoaëc Cancel ñeå huûy leänh. Vôùi ver1.61 baïn chöa theå xuaát caùc
Symbool sang AutoCAD.

1-13) Export To SCR Xuaát döõ lieäu qua acad döôùi daïng
SCR
Khi choïn chöùc naêng naøy thì seõ xuaát hieän moät cöûa soå, baïn nhaäp
vaøo teân file (khoâng caàn nhaäp phaàn môû roäng) vaø choïn OK ñeå chaáp
nhaän hoaëc Cancel ñeå huûy leänh.
Chuù yù: Döôùi daïng SCR thì coù theå veõ ñöôïc caùc partens trong caùc
hình veõ.

1-14) Export [xyz] Xuaát döõ lieäu döôùi daïng XYZ

Baïn coù theå xuaát döõ lieäu caùc ñieåm döôùi daïng xyz.
Khi choïn muïc naøy thì BÑ xuaát hieän cöûa soå SAVE TO XYZ FILE, baïn
nhaäp vaøo teân file vôùi phaàn môû roäng laø .xyz roài choïn OK

1-15)Exit Thoaùt khoûi phaàn meàm BÑ

Khi choïn Exit neáu baïn chöa Save baûn veõ thì BÑ hoûi baïn coù baïn
coù muoán save hay khoâng, baïn choïn Yes ñeå löu hoaëc Cancel ñeà thoaùt.
Baïn cuõng coù theå baám Alt+F4 ñeå thoaùt. Tröôùc ñoù caàn baám F2
ñeå save baûn veõ (neáu muoán).

CAÙCH NHAÄN SOÁ SOÁ LIEÄU TÖØ FILE *.XDF VAØ *.SCR TREÂN
AutoCAD for win

1)Caùnh nhaän döõ lieäu BÑ trong AutoCAD döôùi daïng file coù
phaàn môû roäng DXF
-Baûn veõ BÑ coù theå chuyeån sang AutoCAD (Release 13-14 for Win)
döôùi daïng DXF file
-Ñeå nhaän döõ lieäu töø BÑ thì trong AutoCAD13 caàn coù File CM.dwg
trong thö muïc Acad\Win (cuøng thö muïc vôùi file ACAD.dwg); coøn vôùi
Acad14 caàn coù file CM.dwt trong thö muïc Template. Khi caøi ñaët ñaõ coù
file naøy, neáu maát baïn coù theå cheùp ôû caùc maùy khaùc sang
-Vôùi AutoCAD13, sau khi khôûi ñoäng AutoCAD baïn choïn File+New,
cöûa soå Create New Drawing xuaát hieän baïn ñaùnh vaøo muïc Prototype
laø CM, cho moät teân file roài OK. Ñaùnh vaøo DXFIN vaø Enter, cöûa soå
Import File xuaát hieän, baïn choïn file DXF trong thö muïc chöùa chöông trình
BÑ roài OK, chôø moät chuùt döõ lieäu seõ ñöôïc chuyeàn qua.
-Vôùi AutoCAD14, khi khôûi ñoäng (hoaëc choïn New file) baïn choïn
CM.dwt trong muïc Template roài OK. Ñaùnh vaøo DXFIN vaø Enter, cöûa soå
5
Import File xuaát hieän, baïn choïn file DXF trong thö muïc chöùa chöông trình
BÑ roài OK, chôø moät chuùt döõ lieäu seõ ñöôïc chuyeàn qua.

2)Caùch nhaän soá lieäu töø file SCR trong AutoCAD

-Sau khi khôûi ñoäng AutoCAD baïn ñaùnh vaøo SCRIPT vaø Enter
(hoaëc choïn Tools + Run Script), cöûa soå Selecte Script File xuaát hieän,
baïn choïn file döõ lieäu SCR roài Enter. Vieäc nhaän döõ lieäu theo kieåu naøy
thöôøng laâu hôn kieåu DXF
-Sau khi ñaõ nhaän ñöôïc soá lieäu baïn neân Save baûn veõ (döôùi daïng
DWG) roài môùi tieán haønh caùc thay ñoåi, söûa chöõa caàn thieát.
-Caùch nhaän döõ lieäu theo 2 caùch cô baûn laø gioáng nhau, caùi khaùc
nhau laø khi nhaän döõ lieäu kieåu DXF thì nhanh hôn coøn caùch nhaäp döõ
lieäu kieåu SCR thì baïn coù theå veõ ñöôïc caùc neàn.

3) Caùch in aán trong AutoCAD

Caùc löïa choïn trong Plot Configuration (khi choïn print)
-Ñaùnh daáu Extents trong muïc Additional Parameters
-Choïn Paper Size coù ñôn vò laø MM
-Choïn Scale: 1 Ploted MM = 1 Drawing Units
Caùch ñöa döõ lieäu qua AutoCAD coøn ñang trong quaù trình thöû
nghieäm, hieän chöa chuyeån ñöôïc caùc Symbool töø BÑ sang AutoCAD. Trong
quaù trình söû duïng neáu coù vaán ñeà gì chöa ñaït yeâu caàu, caùc baïn cöù
goùm yù, ñeà ñaït, chuùng toâi seõ nghieân cöùu giaûi quyeát.

2)Menu Create TAÏO CAÙC ÑOÁI TÖÔÏNG GOÀM CAÙC MENU BAR SAU:

2-1) Points Taïo ñieåm

Chöùc naêng naøy duøng ñeå nhaäp caùc ñieåm rieâng leû vôùi toïa ñoä
XYZ nhaäp vaøo töø baøn phím.
Sau khi choïn chöùc naêng naøy (hoaëc clik chuoät vaøo nuùt thöù 3 cuûa
TOOBAR) thì choã ghi chuù seõ xuaát hieän chöõ "Ñieåm: x y z", baïn nhaäp
vaøo toïa ñoä xyz cuûa ñieåm roài Enter (giöõa caùc toïa ñoä coù khoaûng
traéng). Neáu chaáp nhaän ñieåm toïa ñoä x,y laø toïa ñoä cuûa chuoät thì baïn
chæ caàn nhaäp vaøo toïa ñoä z.
Ngoaøi vieäc taïo töøng ñieåm nhö treân BÑ coøn cho pheùp taïo ñieåm
baèng file XYZ (xem menu File-->Import[XYZ]) hay taïo ñieåm baèng caùch
nhaäp theo döõ lieäu ño ñaïc (xem menu Points).

2-2) Contours Tính toaùn ñöôøng ñoàng möùc (CAÙCH 1)

BÑ cho pheùp baïn tính toaùn vaø veõ ññm theo 3 caùch. Caùch 1 thích
hôïp cho vieäc veõ ññm ôû vuøng ñoàng baèng (nôi maët ñaát coù daïng maët
phaúng); caùch 2 thích hôïp cho vuøng ñoài nuùi; caùch 3 gioáng nhö caùch 1
nhöng söû duïng khi coù nhieàu döõ lieäu (nhieàu ñieåm).
Khi baïn choïn muïc naøy (hoaëc choïn nuùt thöù 4 ( )cuûa toolbar) thì
seõ xuaát hieän baûng THAM SO DUONG DONG MUC, döõ lieäu trong baûng
naøy nhö sau:

6
 -Böôùc noäi suy ñöôøng ñoàng möùc: laáy baèng 1m (khoâng thay ñoåi
ñöôïc ).
-Haøng thöù hai cho cao ñoä min vaø max caàn veõ ñöôøng ñoàng möùc.
Khi taïo moät baûn veõ môùi thì BÑ seõ cho baïn trò soá min vaø max cuûa
caùc cao ñoä hieän coù trong baûn veõ, baïn neân söûa laïi cao ñoä min cho
chaün, phuø hôïp vôùi vieäc theå hieän ñöôøng ñöôøng ñoàng möùc chính vaø
phuï.
-Haøng thöù 3 cho baïn nhaäp vaøo khoaûng caùch veà cao ñoä giöõa 2
ññm keà nhau vaøo khoaûng caùch giöõa caùc ññm chính.
-Haøng thöù 4 cho baïn löïa choïn ñoä daày vaø maøu saéc cuûa ññm chính
-Haøng thöù 5 cho baïn löïa choïn ñoä daày vaø maøu saéc cuûa ññm phuï.
Sau khi choïn caùc tham soá treân baïn baám OK thì chöông trình seõ
thoaùt ra ngoaøi DOS ñeåchaïy chöông trình tính toaùn noäi suy heä thoáng
ññm (finished acm). Ñeå cöûa soå naøy töï doäng ñoù laïi sau khi tính toaùn thì
baïn choïn nuùt vaø ñaùnh daáu vaøo oâ beân caïnh doøng chöõ “Close on
Exit” –choïn Apply roài choïn OK. Thôøi gian tính toaùn khoaûng moät vaøi
phuùt. Sau khi tính toaùn song neáu coøn trong Window9x thì baïn baám nuùt
oâ vuoâng treân goùc treân beân traùi cuûa cöûa soå acm vaø choïn Exit
Chuù yù: Caàn coù “SET TEMP” trong file autoexec.bat. Sau khi baïn
baám nuùt maø khoâng thaáy BÑ laøm gì thì coù leõ laø chöa “SET TEMP”.
Khi ñoù baïn caàn chæ ñöôøng daãn tôùi thö muïc TEMP baèng caùch theâm
doøng leänh sau vaøo file autoexec.bat. Ví du: neáu thö muïc TEMP naèmôû
trong WINDOWS trong oå ñóa C thì leänh set temp laø: SET
TEMP=C:\WINDOWS\TEMP. Neáu TEMP naèm ôû trong trong thö muïc goác
cuûa oå ñóa C thì leänh “SET TEMP” laø: SET TEMP=C:\TEMP. Sau khi theâm
vaøo doøng leänh naøy vaøo file autoexec.bat baïn nhôù save vaø boot laïi
maùy.

2-3) Contours2 Tính toaùn ñöôøng ñoàng möùc - CAÙCH 2

Caùch 2 thích hôïp cho vuøng ñoài nuùi.
Khi baïn choïn muïc naøy thì seõ xuaát hieän baûng THAM SO DUONG
DONG MUC, döõ lieäu trong baûng naøy nhö Caùch 1, baïn coù theå thay ñoåi
caùc döõ lieäu roài choïn OK thì chöông trình seõ thöïc hieän tính toaùn noäi suy
heä thoáng ññm.
Quaù trình tính toaùn ñöôïc theå hieän trong phaàn GHI CHUÙ.
Theo caùch naøy thôøi gian tính toaùn hôi laâu (coù theå ñeán vaøi chuïc
phuùt). Neáu khoâng coù ñoøi hoûi gì ñaëc bieät thì baïn neân thöïc hieän tính
toaùn ñöôøng ñoàng möùc theo caùch 1.

7
 2-4) Contours3 Tính toaùn ñöôøng ñoàng möùc - ññm (CAÙCH
3).
Caùch 3 cuõng ñöôïc tính toaùn gioáng nhö ùcaùch 1 nhöng khaùc laø coù
theå choïn tính toaùn cho töøng vuøng nhoû. Caùch naøy thích hôïp cho tröôøng
hôïp coù döõ lieäu quaù lôùn (quaù nhieàu ñöôøng ñoàng möùc, ñoä cheânh
giöõa Hmax vaø Hmin lôùn, khoaûng cheânh cao giöõa 2 ñöôøng ñoàng möùc
nhoû, soá ñieåm tính toaùn nhieàu...), coù theå vöôït quaù boä nhôù cuûa maùy
hay soá ñieåm treân ñöôøng ñoàng möùc nhoû-laøm cho ñöôøng ñoàng möùc
khoâng ñöôïc nhuyeãn.
Caùch thöïc hieän theo caùc böôùc sau:
1-Choïn Setting-> Contour
2-Choïn Create->Contours3-> choïn phaïm vi veõ ñöôøng ñoàng
möùc (baèng chuoät traùi), chôø moät luùc ñeå tính toaùn (chaïy chöông trình
acm).
3-Veõ ñöôøng ñoàng möùc (baám nuùt thöù 5 cuûa toolbar vaø cho trò
soá “khoaûng caùch bieân cuûa ññm baèng 0). BÑ seõ xuaát hieän baûng THAM
SO DONG MUC, baïn nhaäp vaøo caùc trò soá caàn thieát vaø choïn OK, ññm seõ
ñöôïc veõ trong phaïm vi baïn choïn.
Laäp laïi böôùc 2-3 cho ñeán khi keát thuùc. Moãi böôùc nhö vaäy seõ veõ
ñöôïc moät vuøng laø ña giaùc loài chöùa taát caû caùc ñöôøng trong vuøng
choïn; sau ñoù baïn thöïc hieän noái caùc ñöôøng ñoàng möùc cuøng cao ñoä ôû
choã tieáp giaùp giöõa caùc vuøng (Choïn hai ñöôøng ñoàng möùc -> baám
chuoät phaûi vaø choïn Joint 2 polylines). Khi laøm theo caùch naøy baïn seõ
vaát vaû khi söû lyù ôû vuøng noái tieáp giöõa caùc laàn veõ.

2-5) Insert Contours to Drawing veõ ñöôøng ñoàng möùc

Khi choïn chöùc naêng naøy (hoaëc baám nuùt thöù 5( ) cuûa toolbar)
thì ññm seõ ñöôïc veõ treân maøn hình. Tuøy theo baïn cho veõ ññm theo caùch
naøo maø ta seõ coù caùc baûn veõ theo caùch ñoù. Khi caùc ñieåm caùch nhau
xa thì 2 caùch veõ ññm seõ coù söï khaùc nhau nhieàu vaø ngöôïc laïi, khi caùc
ñieåm ñuû gaàn nhau thì 2 caùch veõ ññm seõ gaàn nhö nhau.
Khi coù caùc ñieåm khoâng ñaëc tröng cho vieäc veõ ññm thì tröôùc khi
tính toaùn ññm ta coù theå boû qua vieäc tính toaùn caùc ñieåm naøy baèng
caùch choïn On/Off flag of point trong menu Edit.
Khi choïn chöùc naèng naøy thì BÑ seõ xuaát hieän hoäp thoaïi, baïn
nhaäp vaøo khoaûng caùch caàn veõ ñöôøng ñoàng möùc - töø tim ñöôøng ra 2
beân (ñôn vò m) vaø choïn OK, ñöôøng ñoàng möùc seõ ñöôïc veõ. Neáu baïn
nhaäp vaøo trò soá 0 thì ñöôøng ñoàng möùc seõ ñöôïc veõ trong ña giaùc loài
chöùa taát caû moïi ñieåm.
Baïn coù theå laäp laïi thao taùc naøy sau khi ñaõ xoùa taát caû caùc
ñöôøng ñoàng möùc.
Khi moät ñöôøng ñoàng möùc coù quaù nhieàu ñieåm thì noù seõ
ñöôïc chia ra thaønh nhieàu ñoaïn, moãi ñoaïn khoâng quaù 400 ñieåm

2-6) Polyline Taïo môùi moät Polyline

Khi baïn choïn chöùc naêng naøy hay baám nuùt thöù 6 cuûa Toobar thì
phaàn ghi chuù seõ hieän leân chöõ Polyline(1): x y; baïn thöôøng duøng
chuoät ñeå taïo Polyline, khi ñoù baïn click chuoät traùi lieân tuïc leân caùc vò
trí muoán veõ Polyline, khi naøo keát thuùc thì click chuoät phaûi vaø choïn End.
Sau ñoù baïn coù theå chænh söûa deã daøng.
Khi ñang ôû cheá ñoä veõ polyline baïn baám chuoät phaûi seõ xuaát
hieän caùc chöùc naêng: Last Point ñeå choïn ñieåm ñaàu cuûa höôùng (khi
ñaõ coù 1 ñieåm thì ñieåm ñaàu cuûa höôùng laø ñieåm naøy) ; Direction Point

8
ñeå choïn ñieåm thöù hai cuûa höôùng; Undo ñeå veõ laïi caùc ñieåm veõ sai;
Draw ON ñeå ñoùng môû cheá ñoä veõ höôùng; Close ñeå ñoùng vaø keát
thuùc vieäc veõ Polyline; End ñeå keát thuùc vieäc veõ Polyline.

Ñeå sô hoïa caùc ñòa hình ñòa vaät coù theå veõ Polyline theo
kieåu töông ñoái nhö sau:
-Baám nuùt ñeå choïn cheá ñoä veõ Polyline
-Choïn cheá ñoä Snap cho chuoät: choïn Tool-->Snap Point (khi chuoät
coù daïng hình vuoâng) ñeå deã baét ñieåm).
-Choïn cheá ñoä veõ höôùng ban ñaàu: baám chuoät phaûi roài choïn
Draw ON
-Choïn ñieåm khôûi ñaàu cuûa höôùng ban ñaàu (thöôøng laø moät ñieåm
ñaõ coù): Baám chuoät traùi vaøo ñieåm caàn choïn .
-Choïn ñieåm thöù 2 cuûa höôùng ban ñaàu: baám chuoät phaûi vaø choïn
Direction Point sau ñoù duøng chuoät traùi baám vaøo ñieåm caàn choïn.
-Veõ ñieåm thöù 1 cuûa Polyline baèng 2 caùch:
+Caùch 1: (veõ theo toïa ñoä töông ñoái x, y): Baám Esc, ñaùnh vaøo @x
y↵ (coù khoaûng traéng giöõa x vaø y, giöõa @ vaø x lieàn nhau) , trong ñoù
x,y laø toïa ñoä töông ñoái cuûa ñieåm naøy so vôùi ñieåm tröôùc noù (coù theå
coù daáu tröø).
+Caùch 2: (veõ theo toïa ñoä cöïc vôùi ñieåm goác laø ñieåm cuoái cuøng):
Baám Esc, ñaùnh vaøo @l<gd↵ trong ñoù : l- khoaûng caùch töø ñieåm
höôùng ban ñaàu tôùi ñieåm caàn veõ; g -laø goùc hôïp bôûi tia noái ñieåm
caàn veõ vôùi ñieåm goác vaø tia höôùng ban ñaàu (goùc tính baèng ñoä, coù
daáu aâm neáu quay thuaän chieàu kim ñoàng hoà, sau goùc g coù chöõ d
(ñoä))
-Veõ caùc ñieåm tieáp theo: cuõng coù theå theo 2 caùch treân nhöng
ñieåm höôùng ban ñaàu laø ñieåm tröôùc cuûa Polyline, höôùng vaãn laø höôùng
cuõ. Khi ñaõ coù theâm moät ñieåm thì höôùng veõ seõ laø höôùng noái töø
ñieåm tröôùc ñeán ñieåm sau.
-Khi muoán keát thuùc thì baám chuoät phaûi vaø choïn End
-Khi muoán noái vôùi ñieåm ñaàu thì baám chuoät phaûi vaø choïn Close

Xem theâm caùch veõ sô hoïa khaùc trong muïc Point Table trong
menu Point
-Muoán söûa moät Polyline thì sau khi choïn polyline baïnbaám
chuoät phaûi seõ xuaát hieän caùc chöùc naêng:
property :choïn caùc chi tieát nhö kieåu ñöôøng, maøu, beà daày,
veõ khoaûng caùch
Delete :Xoùa
Move :di chuyeån
Copy :Copy
Rtate :Xoay
Add point to polyline: theâm ñieåm
Z text to Conture : theâm cao ñoä vaøo ñöôøng ñoàng möùc
Break Polyline : laøm ñöùt Polyline
Close : Ñoùng polyline
Remove piont from polyline: bôùt ñieåm
Joint Polyline : Noái 2 polyline
Polyline > Spline : chieån Polyline thaønh Spline
Change direction
laøm nhö sau:

9
 2-7) Spline Taïo môùi moät ñöôøng Spline
Khi baïn choïn chöùc naêng naøy hay baám nuùt thöù 7 ( ) cuûa Toobar
thì phaàn ghi chuù seõ hieän leân chöõ Spline(1): x y; khi ñoù baïn click chuoät
traùi lieân tuïc leân caùc vò trí muoán veõ Spline khi naøo keát thuùc thì click
chuoät phaûi. Sau ñoù baïn coù theå chænh söûa deã daøng.
Baïn cuõng coù theå veõ theo kieåu töông ñoái nhö Polyline

2-8) Line Taïo ñöôøng thaúng

Khi baïn choïn chöùc naêng naøy hay baám nuùt thöù 8 ( ) cuûa Toobar
thì phaàn ghi chuù seõ hieän leân chöõ Line(1): x y; khi ñoù baïn click chuoät
traùi vaøo moät ñieåm vaø giöõ chuoät reâ ñeán vò trí thöù 2 thì thaû chuoät ra,
ñöôøng thaúng seõ ñöôïc veõ. Baïn cuõng coù theå nhaäp vaøo toïa ñoä chính
xaùc cuûa caùc ñieåm roài Enter, ñöôøng thaúng seõ ñöôïc veõ chính xaùc.
Muoán veõ ñöôøng thaúng thaúng ñöùng hay naèm ngang thì baám Ctrl
trong luùc di chuyeån chuoät.

2-9)Paralell Line: Taïo 2 ñöôøng thaúng song song xuaát phaùt

töø moät ñoaïn thaúng coù saün.
Chöùc naêng naøy thöôøng duøng ñeå veõ nhaø phoá. Khi ñaõ coù beà
roäng maët tieàn cuûa moät ngoâi nhaø baïn coù theå veõ chieàu saâu nhaø
baèng 2 ñöôøng song song veà phía trong vôùi moät khoaûng caùch naøo ñoù
(baèng chieàu saâu cuûa ngoâi nhaø chaúng haïn). Caùch thöïc hieän chöùc
naêng naøy nhö sau:
-Choïn Create-->Paralell Line.
-Choïn ñoaïn thaúng.
-Neáu khoâng caàn chích xaùc thì baïn duøng chuoät ñeå choïn höôùng
vaø chieàu daøi ñoaïn thaúng song song caàn veõ baèng caùch reâ chuoät ,
treân choã ghi chuù xuaát hieän khoaûng caùch (length) vaø goùc (angle), khi
naøo baïn thaáy vöøa yù thì baám chuoät ;
-Muoán chính xaùc baïn coù theå nhaäp vaøo goùc vaø chieàu daøi ñoaïn
thaúng song song. Caùch nhaäp nhö sau: sau khi choïn ñoaïn thaüng baïn baám
Esc vaø nhaäp vaøo nhö sau @khoaûng_caùch<goùcd, trong ñoù
khoaûng_caùch laø ñoä daøi ñoaïn thaúng song song caàn veõ, goùc laø goùc
hôïp bôûi tia cuûa ñöôøng song song vôùi ñoaïn thaúng coù saün . Höôùng cuûa
ñoaïn coù saün laø höôùng ñi töø ñaàu gaàn ñieåm click chuoät (khi baïn choïn
ñoaïn thaüng) hôn ñeán ñaàu kia cuûa ñoaïn thaúng. Goùc coù theå coù daáu
aâm . Sau giaù trò goùc coù kyù hieäu d.

2-10) Text Taïo text

Sau khi choïn chöùc naêng naøy hoaëc baám vaøo nuùt cuûa toolbar
(ghi chuù xuaát hieän doøng chöõ: Text: x y) thì baïn muoán veõ text vaøo vò trí
naøo thì baám chuoät vaøo vò trí ñoù, khi ñoù hoäp thoaïi Text Parameters seõ
xuaát hieän nhö sau:

10
 Baïn nhaäp chieàu cao chöõ, goùc nghieâng, noäi dung text (toái ña 60 kyù
töï), choïn Font cho text (choïn ñöôïc font, Font Style, Effects, Color; khoâng
choïn ñöôïc Size - ñaõ ñöôïc choïn ôû phaàn chieàu cao chöõ). Choïn OK ñeå veõ
text hoaëc Cancel ñeå loaïi boû.

2-11) Rectang Veõ hình chöõ nhaät (HCN)

Tröôùc khi veõ HCN thì neân choïn kieåu HCN muoán veõ (Xem chöùc
naêng Rectang trong menu Setting).
Khi choïn chöùc naêng naøy hay baám nuùt thöù 10 cuûa Toolbar thì treân
phaàn ghi chuù seõ xuaát hieän doøng Hình chöõ nhaät(1): x y, baïn duøng
chuoät baám vaøo moät ñieåm vaø giöõ -reâ chuoät ñeán ñieåm thöù 2 roài thaû
chuoät ra hình chöõ nhaät seõ ñöôïc veõ.
Sau khi veõ HCN, muoán chænh söûa ta laøm nhö sau:
-Baám chuoät vaøo nuùt 12 cuûa Toolbar,
-Baám vaøo HCN muoán söûa, khi ñoù hai goùc cuûa HCN seõ ñöôïc ñaùnh
daáu
-Muoán di chuyeån HCN ñi vò trí khaùc thì baámchuoät vaøo beân trong
HCN-giöõ vaø di chuyeån ñeán choã khaùc roài thaû chuoät ra.
-Muoán thay ñoåi kích thöôùc baám chuoät vaøo goùc ñöôïc ñaùnh daáu
vaø di chuyeån.
-Muoán thay ñoåi kieåu veõ HCN thì baám chuoät phaûi vaø choïn
Propety.
-Muoán xoùa thì baám chuoät phaûi vaø choïn delete (coù theå baám nuùt
Delete)

2-12) Z Text to Contours.

Veõ cao ñoä cuûa ñöôøng ñoàng möùc leân ñöôøng ñoàng möùc.
Tröôùc khi thöïc hieän neân choïn soá chöõ soá leûõ cuûa ghi chuù cao
ñoä.
Caùch 1: Khi muoán veõ cao ñoä ñöôøng ñoàng möùc vaøo nhieàu vò trí
baïn choïn chöùc naêng Z text to Contours trong menu Create. Sau ñoù
muoán veõ cao ñoä vaøo vò trí naøo cuûa ñöôøng ñoàng möùc thì tröôùc tieân
baïn click chuoät traùi ñeå choïn ñöôøng ñoù roài baïn click chuoät traùi vaøo
caùc vò trí muoán veõ cao ñoä. Coù theå veõ vaøo nhieàu vò trí treân moät
ñöôøng ñoàng möùc. Muoán veõ cao ñoä vaøo ñöôøng ñoàng möùc khaùc thì
baïn choïn ñöôøng ñoàng möùc khaùc vaø laøm nhö treân.
Caùch 2: Sau khi 1 ñöôøng ñoàng möùc ñöôïc choïn ta click chuoät phaûi
vaøo vò trí muoán veõ cao ñoä thì moät cöûa soå nhoû hieän ra, baïn choïn
chöùc naêng Z Text to Contours. Caùch naøy chæ söû duïng khi muoán boå
xung cao ñoä ñöôøng ñoàng möùc vaøo moät vaøi vò trí.

3)Menu Edite
11
 3-1) Undo-Delete
Chöùc naêng naøy duøng ñeå khoâi phuïc laïi moät ñoái töôïng vöøa bò
xoùa. Cuõng coù theå duøng toå hôïp phím Alt+Back Space.

3-2) Zoom Phoùng to baûn veõ

Khi choïn chöùc naêng naøy (hoaëc baám nuùt treân toolbar hay
baám F8) thì baïn coù theå phoùng to baèng caùch duøng chuoät traùi choïn
moät phaïm vi caàn phoùng to. Phaïm vi choïn caøng nhoû thì tyû leä phoùng
caøng lôùn. Coù theå phoùng to nhieàu laàn. Sau khi phoùng to coù theå thöïc
hieän caùc coâng vieäc khaùc. Khi muoán thu nhoû laïi baïn choïn laïi nuùt
hay F8 roài baám vaøo chuoät phaûi. Ngoaøi ra coù theå Zoom baûn veõ töø 10-
300% (xem menu View)

3-3) Select and Modify

Sau khi choïn chöùc naêng naøy hoaëc duøng chuoät traùi baám vaøo
nuùt cuûa toolbar hoaëc baám F4 thì baïn coù theå duøng chuoät traùi ñeå
choïn caùc ñoái töôïng.
Chuù yù: Moät ñoái töôïng sau khi ñöôïc choïn thì coù theå baám chuoät
phaûi ñeå thöïc hieän caùc chöùc naêng khaùc ñeå söûa ñoåi ñoái töôïng ñaõ
ñöôïc choïn. Muoán choïn moät polyline hay spline thì phaûi clik chuoät vaøo
gaàn moät ñieåm naøo ñoù cuûa chuùng
Muoán choïn nhieàu ñoái töôïng cuøng luùc thì baïn giöõ phím Shift vaø
click chuoät traùi.

3-4) Polyline --> Spline Ñoåi Polyline thaønh Spline

Khi baïn choïn chöùc naêng naøy thì taát caû caùc Polyline cuûa ñöôøng
ñoàng möùc seõ bieán thaønh Spline; neáu muoán chuyeån 1 Polyline thaønh
Spline thì sau khi choïn Polyline naøy baïn baám chuoät phaûi vaø choïn chöùc
naêng Polyline > Spline. Moät polyline coù quaù nhieàu ñieåm (>400ñieåm)
thì coù theå khoâng chuyeån ñöôïc thaønh Spline, khi ñoù baïn phaûi beû gaãy
(Break) polyline thaønh nhieàu ñoaïn thì môùi coù theå chuyeån thaønh polyline

3-5) Spline --> Polyline

Khi baïn choïn chöùc naêng naøy thì: neáu khoâng coù Spline naøo ñöôïc
choïn thì taát caû Polyline cuûa ñöôøng ñoàng möùc seõ bieán thaønh
Polyline; neáu coù moät Spline ñang ñöôïc choïn thì chæ Spline aáy seõ bieán
thaønh Polyline.

3-6) Delete All Contours

Xoùa taát caû ñöôøng ñoàng möùc. Thöôøng duøng khi muoán xoùa
heát ñöôøng ñoàng möùc ñeå taïo laïi ñöôøng ñoàng möùc môùi.

3-7) Remove Points from Polyline

Boû bôùt moät soá ñieåm treân taát caû caùc ñöôøng ñoàng möùc maø
khoâng laøm thay ñoåi hình daïng cuûa ñöôøng ñoàng möùc
Tröôùc khi thöïc hieän chöùc naêng naøy neân chuyeån taát caû caùc
ñöôøng ñoàng möùc thaønh Spline
Chöùc naêng naøy raát caàn thieát khi baïn chuyeån baûn veõ BÑ sang
AutoCAD ñeå cho kích thöôùc file nhoû bôùt.
Khi chæ muoán boû bôùt moät soá ñieåm cuûa moät ñöôøng ñoàng
möùc thì baïn choïn ñöôøng ñoàng möùc ñoù roài baám chuoät phaûi vaø choïn
Remove Points from Polyline; coøn muoái boû bôùt moät soá ñieåm treân

12
taát caû caùc ñöôøng ñoàng möùc thi baïn choï chöùc naêng Remove Points
from Polyline treân menu Edit. Khi choïn chöùc naêng naøy thì seõ xuaát hieän
moät cöûa soå cho pheùp baïn nhaäp vaøo khoaûng caùch giöõa 2 ñieåm (hai
ñieåm coù khoaûng caùch nhoû hôn trò soá naøy thì moät ñieåm seõ bò xoùa)

3-8) On/Off Flag of Points: Ñoùng-môû cao ñoä cuûa caùc ñieåm khi
tính toaùn ñöôøng ñoàng möùc
Khi tính toaùn ñöôøng ñoàng möùc neáu ñieåm naøo khoâng muoán tham
gia vaøo vieäc tính toaùn (khoâng ñaëc tröng cho ñòa hình) thì baïn duøng
chöùc naêng naøy ñeå “ñoùng” laïi. Sau khi choïn chöùc naêng naøy thì treân ghi
chuù xuaát hieän doøng chöõ On/Off ñieåm, baïn click chuoät traùi vaøo moät
ñieåm, neáu ñieåm naøy môø ñi thì noù bò “ñoùng”; moät ñieåm ñang bò
“ñoùng” maø muoán “môû” thì Click chuoät traùi vaøo noù moät laàn nöõa. Khi
chæ caàn “ñoùng-môû” moät vaøi ñieåm thì sau khi choïn ñieåm ñoù baïn baám
chuoät phaûi vaø choïn On/Off Flag of Points

3-9) Repeat Add Point to Poly Theâm nhieàu ñieåm vaø moät
ñöôøng
Sau khi choïn chöùc naêng naøy thì baïn coù theå cho theâm caùc ñieåm
vaøo moät ñöôøng (thöôøng duøng khi theâm ñieåm vaøo caùc ñöôøng treân
ñoaïn ñöôøng cong hay söûa ñöôøng ñoàng möùc). Caùch laøm nhö sau:
1-Choïn chöùc naêng naøy (Edit --> Repeat Add point to Poly), treân
choã ghi chuù xuaát hieän chöõ Add Point to Poly;
2-Baám chuoät traùi vaøo ñöôøng Spline hay Polyline caàn theâm ñieåm
ñeå choïn ñöôøng naøy;
3-Baám chuoät traùi vaøo caùc choã caàn theâm ñieåm treân ñöôøng
naøy;
4-Muoán theâm ñieåm vaøo ñöôøng khaùc thì baám Esc vaø thöïc hieän
laïi böôùc 2-3.

3-10) Move Elements Di chuyeån caùc ñoái töôïng ñöôïc choïn

Khi caùc ñoái töôïng ñöôïc choïn thì baïn coù theå di chuyeån caùc ñoái
töôïng naøy ñi choã khaùc baèng caùch choïn chöùc naêng naøy hay baám
chuoät phaûi vaø choïn Move vaø duøng chuoät (hay nhaäp vaøo toïa ñoä chính
xaùc) di chuyeån ñeán vò trí môùi.

3-11) Copy Elements Copy caùc ñoái töôïng ñöôïc choïn

Khi caùc ñoái töôïng ñöôïc choïn thì baïn coù theå copy caùc ñoái töôïng
naøy vaøo choã khaùc baèng caùch choïn chöùc naêng naøy hay baám chuoät
phaûi vaø choïn Copy roài duøng chuoät (hay nhaäp vaøo toïa ñoä chính xaùc)
ñeå copy vaøo vò trí môùi

3-12) Delete Elements Xoùa caùc ñoái töôïng ñöôïc choïn

Sau khi choïn chöùc naêng naøy thì baïn seõ xoùa ñöôïc töøng ñieåm
ñöôïc ñaùnh daáu cuûa moät ñoái töôïng ñöôïc choïn (neáu ñoái töôïng laø line,
polyline, spline), hoaëc xoùa ñoái töôïng ñöôïc choïn neáu noù laø Symbol,
Hình chöõ nhaät, Text, ghi chuù maët caét ...
Muoán xoùa töøng ñieåm cuûa ñoái töôïng coù nhieàu ñieåm thì sau khi
choïn chöùc naêng naøy baïn baám vaøo moät ñoái töôïng roài baám vaøo caùc
ñieåm muoán xoùa.
Muoán xoùa moät toaøn boä ñoái töôïng coù nhieàu ñieåm thì sau khi baïn
choïn moät ñoái töôïng baïn baám chuoät phaûi vaø choïn delete hoaëc baám
nuùt Delete

13
 Chuù yù: Ñeå chænh söûa töøng ñoái töôïng cuï theå thì sau khi choïn
ñoái töôïng ñoù baïn baám chuoät phaûi vaø choïn caùc löïa choïn khaùc ñeå
thay ñoåi ñoái töôïng.

4)Menu Setting Löïa choïn caùc tham soá cho caùc ñoái töôïng

4-1)System Choïn tham soá heä thoáng

Khi choïn muïc naøy seõ xuaát hieän baûng tham soá heä thoáng nhö
sau:

Baïn coù theå choïn:

-Tyû leä baûn veõ bình ñoà
-Toïa ñoä goác chuaån ñeå veõ. Ñieåm goác chuaån laø ñieåm tim
ñaàu tieân cuûa tuyeán ñöôøng. Ñeå deã tính toaùn baïn neân choïn
ñieåm goác chuaån coù toïa ñoä laø (0, 0).
-Choïn goùc chuaån ban ñaàu cuûa tim ñöôøng (ví duï
12d25’35”:12ñoä-25phuùt-35giaây), coù theå coù daáu aâm-xuoáng
döôùi so vôùi phöông ngang. Goùc naøy thöôøng laáy baèng goùc ñònh
höôùng cuûa caïnh ñaàu tieân cuûa tuyeán ñöôøng ñeå cho ñoaïn ban
ñaàu luoân naèm ngang. Vieäc choïn goùc chuaån phaûi phuø hôïp vôùi
toïa ñoä cuûa löôùi khoáng cheá. Ñeå ñeå deã tính toaùn neân choïn
goùc chuaån ban ñaàu baèng khoâng
-Choïn baùn kính voøng troøn ( R) veõ ñieåm ôû tim coïc H vaø kích
thöôùc caïnh tam giaùc (D) ôû ñænh goùc ngoaët
-Choïn teân ñænh ñöôøng cong, goàm teân vaø soá thöù töï cuûa
ñænh ñaàu tieân
- : Chieàu daøi vaø khoaûng caùch kyù hieäu veõ
maùi doác
- : Chieàu daøi vaø khoaûng caùch kyù hieäu
ñöôøng kieåu V--V--V
- Chieàu daøi vaø khoaûng caùch kyù hieäu
ñöôøng kieåu X-X-X
-Choïn caùch veõ kyù hieäu maët caét: Neáu muïc naøy ñöôïc ñaùnh
daáu thì choã ghi chuù maët caét chæ veõ teân maët caét, coøn khoâng
14
ñöôïc ñaùnh daáu thì ngoaøi teân maët caét coøn veõ theâm cao ñoä
thieát keá (maøu ñoû) vaø cao ñoä töï nhieân taïi tim
Thoâng thöôøng tröôùc khi thöïc hieän moät baûn veõ BÑ baïn neân
choïn caùc tham soá heä thoáng

4-2) Contours Choïn tham soá ñöôøng ñoàng möùc.

Khi baïn choïn chöùc naêng naøy thì xuaát hieän baûng :

Baïn coù theå thay ñoåi khoaûng caùch ñöôøng ñoàng möùc
vaø khoaûng caùch giöõa caùc ñöôøng ñoàng möùc chính (StepZ); Ñoä
daày vaø maøu cuûa ñöôøng ñöôøng ñoàng möùc chính vaø phuï.

4-3)Polyline Choïn tham soá cho ñöôøng Polyline

Baïn coù theå choïn ñoä daày, kieåu vaø maøu saéc cho neùt veõ
cuûa polyline. Vôùi Polyline, caùc ñöôøng neùt ñöùt chæ coù theå choïn
chieàu daày <= 5

4-4) Points Choïn tham soá caùc ñieåm chi tieát.

Khi choïn chöùc naêng naøy thì baûng tham soá Points xuaát hieän
15
 Baïn coù theå thay ñoåi chieàu cao chöõ soá, soá chöõ soá leû vaø
Font cuûa caùc ñieåm chi tieát.

4-5)Rectang Choïn tham soá hình chöõ nhaät.

Khi choïn chöùc naêng naøy thì baûng toâ hình chöõ nhaät xuaát
hieän nhö sau:

Baïn coù theå choïn:

-Kieåu hình chöõ nhaät.
-Maøu neùt veõ trong hình chöõ nhaät (neân choïn maøu tröôùc khi
choïn kieåu).
-Ñoä daày vaø maøu vieàn xung quanh hình chöõ nhaät
keå töø luùc naøy neáu baïn veõ moät hcn thì noù seõ ñöôïc veõ
theo caùc söï löïa choïn naøy

4-6)Line Choïn tham soá ñöôøng thaúng.

Gioáng nhö choïn tham soá cho Polyline

4-7)Cutting Choïn tham soá veõ ghi chuù maët caét.

Khi baïn choïn chöùc naêng naøy thì seõ xuaát hieän baûng tham
soá sau:

16
 Baïn coù theå choïn: ñoä daày vaø maøu neùt höôùng tim, chieàu
cao vaø font chöõ veõ ghi chuù, khoaûng caùch töø choã veõ ghi chuù
maët caét ñeán tim, ñoä daøi ñoaïn höôùng tim, soá chöõ soá leû cuûa
cao ñoä.

4-8)DCN choïn caùc tham soá veõ ñöôøng cong naèm

Gioáng nhö choïn tham soá ghi chuù maët caét

4-9)Text on Contours Choïn tham soá cho ghi chuù cuûa cao ñoä
ñöôøng ñoàng möùc

Coù theå choïn chieàu cao chöõ, soá chöõ soá leû, font cuûa ghi
chuù

4-10)SymbolChoïn tham soá veõ Symbol

Choïn kích thöôùc veõ caùc hình aûnh seõ veõ, töùc laø caùc caïnh
cuûa hình chöõ nhaät maø ta veõ caùc hình aûnh trong ñoù.
Khi choïn chöùc naêng naøy thì seõ xuaát hieän moät baûng ñeå
baïn nhaäp vaøo kích thöôùc daøi-roäng cuûa hình chöõ nhaät.

4-11)System Grid: Veõ heä thoáng löôùi toïa ñoä (kinh ñoä vaø
vó ñoä)

17
 Choïn tham soá lieân quan ñeán vieäc veõ maïng löôùi toïa ñoä
(kinh ñoä vaø vó ñoä). Khi choïn chöùc naêng naøy thì baûng sau xuaát
hieän:

Baïn caàn nhaäp vaøo toïa ñoä cuûa ñieåm chuaàn, khoaûng caùch
giöõa caùc ñieåm nuùt, ñoä daày vaø maøu neùt veõ, chieàu daøi chöõ
thaäp. Neáu heä thoáng toïa ñoä cuûa baûn veõ cuøng vôùi heä toïa ñoä
naøy thì goùc nghieâng phaûi cuõng phaûi choïn cho phuø hôïp

4-12)Standard Points Löïa choïn caùc tham soá veõ soá lieäu ño
ñaïc (Baám Ctrl+I)
Khi baïn choïn chöùc naêng naøy seõ xuaát hieän baûng sau:

Haøng thöù nhaát laø caùc löïa choïn cho ñieåm chuaån (Standard
Pionts) goàm:
-Chieàu daày neùt veõ kyù hieäu ñieåm khoáng cheá
-Maøu cho kyù hieäu ñieåm khoáng cheá
-Choïn Font cuûa cho ghi chuù ñieåm khoáng cheá
-Ñoä lôùn cuûa ghi chuù treân kyù hieäu ñieåm khoáng cheá
-Ñoä lôùn tam giaùc kyù hieäu ñieåm khoáng cheá

Haøng thöù hai laø caùc löïa choïn cho kyù hieäu traïm ño goàm:
-Chieàu daày neùt veõ cuûa kyù hieäu ñieåm traïm ño
-Choïn maøu cho kyù hieäu ñieåm traïm
-Choïn font cuûa ghi chuù cuûa ñieåm traïm ño
-Ñoä lôùn cuûa ghi chuù treân kyù hieäu ñieåm traïm ño
-Ñöôøng kính cuûa kyù hieäu ñieåm traïm ño

18
 Haøng thöù ba laø caùc löïa choïn cho kyù hieäu traïm ñieåm chi
tieát goàm:
-Chieàu daày ñöôøng noái caùc ñieåm vôùi ñieåm ñaët maùy
-Maøu cuûa caùc ñieåm chi tieát, ñöôøng noái caùc ñieåm vôùi
traïm,
-Choïn font cuûa ghi chuù cho ñieåm chi tieát
-Ñoä lôùn cuûa ghi chuù döôùi kyù hieäu ñieåm chi tieát
-Ñoä lôùn cuûa kyù hieäu ñieåm chi tieát

ÔÛ beân baûi baûng coù caùc nuùt coät 1 vaø 2: caùc nuùt coät 1
ñöôïc ñaùnh daáu laø khoâng veõ, caùc nuùt ôû coät 2 ñöôïc ñaùnh daáu
thì cao ñoä cuûa caùc ñieåm ñöôïc veõ.
Beân caïnh haøng chöõ veõ Polyline trong caùc traïm coù moät oâ
nhoû. Neáu oâ naøy ñöôïc ñaùnh daáu thì BÑ seõ veõ caùc ñöôøng noái
caùc ñieåm chi tieát coù kyù hieäu gioáng nhau

4-13)Select box Size Choïn kích thöôùc cuûa nuùt ñaùnh

daáu,
Kích thöôùc ban ñaàu laø 10, baïn coù theå thay ñoåi cho thích hôïp

4-14)Margins Choïn tham soá leà giaáy cuûa trang in

Khi choïn chöùc naøy thì seõ xuaát hieän baûng ñeå nhaäp chieàu
roäng leà : Traùi - Phaûi - Treân - Döôùi, caùch nhau moät khoaûng
troáng

5)Menu View
5-1)Display
Trình baày treân maøn hình caùc ñoái töôïng. Khi choïn chöùc naêng
naøy seõ xuaát hieän baûng

Muoán theå hieän gì treân maøn hình thì baïn ñaùnh daáu chuùng (khi
coù daáu X laø ñaõ ñaùnh daáu)

5-2)Redraw Home

Veõ laïi toaøn boä. Baïn coù theå baám chuoät traùi leân choã ghi chuù hay
phím Home ñeå veõ laïi toaøn boä.

19
 5-3)Fit:
Theå hieän toaøn boä baûn veõ treân maøn hình

5-4)300%.....
Phoùng baûn veõ vôùi tyû leä 300%.
BÑ coøn cho pheùp phoùng baûn veõ töø 10-300%.
Khi baûn veõ thu nhoû ñeán moät möùc ñoä naøo ñoù thì moät soá
ñoái töôïng seõ khoâng ñöôïc theå hieän treân maøn hình

6)Points Taïo ñieåm baèng soá lieäu toaøn ñaïc.

6-1)Standard Points: Taïo maïng löôùi ñieåm cô baûn (löôùi

khoáng cheá)
Heä thoáng löôùi khoáng cheá toái thieåu coù 2 ñieåm, maø toïa ñoä cuûa
noù phuø hôïp vôùi heä toïa ñoä cuûa maïng löùôùi ñöôøng. Khi choïn chöùc
naêng naøy thì xuaát hieän baûng nhaäp nhö sau:

Moät ñieåm nhaäp goàm coù Kyù hieäu, toïa ñoä x, toïa ñoä y, toïa
ñoä z
Kyù hieäu nhaäp cuûa moät ñieåm khoáng cheá goàm caùc tham soá
sau: teân ñieåm, kyù hieäu loaïi ñieåm, soá thöù töï cuûa ñieåm. Teân
ñieåm ñöôïc kyù hieäu 1-3kyù töï (soá hoaëc chöõ), kyù hieäu loaïi ñieåm
ñöôïc cuõng ñöôïc kyù hieäu baèng 1-2 soá , caùc kyù hieäu ñieåm maø gioáng
nhau thì caùc ñieåm ñoù seõ ñöôïc töï ñoäng noái laïi. Kyù hieäu loaïi ñieåm
sau maø gioáng kyù hieäu loaïi ñieåm ñieåm tröôùc thì khoâng caàn nhaäp;
soá thöù töï cuûa moät ñieåm coù theå khoâng caàn nhaäp.
Trình töï nhaäp soá lieäu 1 ñieåmnhö sau: Nhaäp teân ñieåm-kyù hieäu
loaïi ñieåm-soá thöù töï ñieåm-toïa ñoä x, toïa ñoä y, toïa ñoä z.
Nhaäp song moät tham soá thì baám phím Tab hay Enter ñeå sang nhaäp
döõ lieäu tieáp theo. Nhaäp heát tham soá moät ñieåm thì baám Tab hay Enter
ñeå sang nhaäp ñieåm tieáp theo. Muoán xoùa döõ lieäu cuûa moät ñieåm thì
ñaët con troû vaøo haøng ñoù roài baám nuùt Xoùa. Muoán theâm moät ñieåm
vaøo haøng naøo thì ñeå con troû vaøo ñaàu haøng ñoù roài baám nuùt theâm,
seõ coù moät haøng troáng ñeå theâm vaøo soá lieäu cuûa moät ñieåm. Neáu
coù soá lieäu khoâng ñuùng baïn coù theå baïn coù theå click vaøo ñoù ñeå xoùa
ñi vaø nhaäp laïi. Sau khi nhaäp song soá lieäu cuûa caùc ñieåm khoáng

20
cheá thì baám nuùt Hieäu chænh ñeå bình sai soá lieäu ño ñaïc (chöùc naêng
naøy chöa ñöôïc thöïc hieän).
Cuoái cuøng baám nuùt OK ñeå xem vieäc veõ caùc ñieåm khoáng cheá
treân maøn hình.
Moät ñieåm treân maøn hình ñöôïc veõ baèng moät tam giaùc , phía treân
ghi teân ñieåm, phía döôùi ghi kyù hieäu loaïi ñieåm vaø soá thöù töï cuûa
ñieåm.
Sau khi xem laïi treân maøn hình caùc baïn coù theå phaùt hieän thaáy
caùc baát hôïp lyù; neáu thaáy khoâng hôïp lyù thì coù theå choïn Points -->
Standar Points ñeå söûa laïi caùc soá lieäu naøy.
Cuoái cuøng choïn Points --> Save as ñeå löu laïi soá lieäu naøy.

6-2)New Tram. Nhaäp soá lieäu moät traïm ño. Sau khi choïn chöùc
naêng naøy thì xuaát hieän baûng nhaäp döõ lieäu nhö sau:

Caùc soá lieäu 1 traïm goàm coù: soá hieäu traïm-chieàu cao maùy
(hm)-ñieåm ñaët maùy-ñieåm chuaån-heä soá K-heä soá C vaø caùc soá
lieäu cuûa caùc ñieåm.
Trình töï nhaäp soá lieäu moät ñieåm nhö sau: teân ñieåm (töï ñoäng
laáy laø teân traïm), kyù hieäu ñieåm, soá thöù töï ñieåm, goùc ngang,
goùc ñöùng, chæ treân, chæ giöõa, chæ döôùi. Nhaäp xong moãi döõ lieäu
thì baám phím Tab hay Enter.
Sau khi nhaäp song caùc döõ lieäu treân thì baám phím Tab hoaëc Enter 2
laàn ñeå tính khoaûng caùch d vaø cao ñoä h vaø xuoáng haøng ñeå nhaäp döõ
lieäu caùc ñieåm khaùc. Neáu baïn nhaäp vaøo khoaûng caùch d thì khoâng caàn
nhaäp soá ñoïc chæ treân, chæ giöõa, chæ döôùi. Sau khi baïn nhaäp ñeán
haøng cuoái cuøng thì baïn duøng chuoät traùi click vaøo cuoái thanh tröôït
ñöùng ñeå nhaäp tieáp caùc ñieåm khaùc. Sau ñoù baïn coù theå theâm hoaëc
xoùa moät ñieåm.

Sau khi nhaäp soá lieäu moät traïm baïn choïn OK ñeå veõ caùc ñieåm ñoù
leân maøn hình. Moãi ñieåm ñöôïc veõ baèng kyù hieäu vôùi phía treân laø
21
kyù hieäu vaø soá thöù töï ñieåm trong traïm, phía döôùi laø cao ñoä (neáu coù
choïn veõ cao ñoä) , baïn haõy xem laïi vaø söûa nhöõng ñieåm khoâng chính
xaùc.
Sau khi nhaäp song baïn neân Points-->Save as ñeå löu soá lieäu ño
ñaïc.
6-3)Edit Tram: söûa soá lieäu moät traïm: Goáng nhö New traïm. Sau khi
edit song baïn neân choïn Points-->Save as ñeå löu soá lieäu ño ñaïc.

6-4) sTo Point: Chuyeån caùc soá lieäu ño ñaïc vaøo baûn veõ bình ñoà.
Khi choïn chöùc naêng naøy thì caùc ñieåm vaø ñöôøng noái caùc caùc ñieåm
(neáu coù) seõ ñöôïc chuyeån vaø baûn veõ BÑ

6-5)Open: Môû file döõ lieäu ño ñaïc ñeå laøm vieäc (theâm bôùt chænh
söûa)

6-6)Save As: Save file döõ lieäu ño ñaïc

7)Tools
7-1) Snap Point
Khi baïn muoán choïn chính xaùc moät ñieåm naøo ñoù thì baïn neân choïn
chöùc naêng naøy. Sau khi chöùc naêng naøy ñöôïc choïn thì con troû coù daïng
hình vuoâng vôùi moät chöõ thaäp nhoû ôû taâm. Khi ñoù neáu baïn ñöa con
troû gaàn moät ñieåm naøo ñoù (treân moät khoaûng caùch baèng ñoä lôùn
cuûa Box Size) thì con troû seõ baét chính xaùc ñieåm ñoù.
Vôùi chöùc naêng naøy baïn coù theå baét chính xaùc caùc ñieåm chi tieát
cuûa BÑ, caùc ñieåm xaùc ñònh ñöôøng thaúng, polyline, Polyline-Arc... ñeå töø
ñoù xaùc ñònh khoaûng caùch, xaùc ñònh taâm, xaùc ñònh höôùng... moät
caùch chính xaùc

7-2) Define OriginChoïn “toïa ñoä goác chuaån” cho baûn veõ.
Chöùc naêng naøy cho pheùp baïn choïn nhanh treân maøn hình “toïa
ñoä goác chuaån” baèng caùch click chuoät ñeå ñònh vò trí. Vò trí “toïa ñoä
goác chuaån” laø khoaûng caùch töông ñoái töø noù tôùi ñieåm chuaån
cuûa baûn veõ (ñieåm chuaån laø ñieåm tim cuûa maët caét ñaàu tieân),
ñöôïc chæ treân hình sau:

Khi muoán “toïa ñoä goác chuaån” vaøo vò trí töông ñoái naøo so
vôùi so vôùi BÑ thì baïn click chuoät vaøo choã ñoù.
Khi muoán chính xaùc baïn coù theå nhaäp trò soá naøy vaøo choã
ghi chuù hay nhaäp vaøo ñaïi löôïng “K.C ñeán goùc giaáy” trong
System (baám F7)
Baèng caùch choïn thoâng soá naøy cho pheùp baïn boá trí vò trí
baûn veõ trong trang in moät caùch hôïp lyù

7-3) Caculate Extend

22
 Tính toaùn laïi kích thöôùc cuûa baûn veõ

7-4) Distance xaùc ñònh khoaûng caùch giöõa 2 ñieåm

Sau khi ban choïn chöùc naêng naøy thì ghi chuù xuaát hieän doøng chöõ
Pick Point 1, baïn duøng chuoät ñeå choïn ñieåm thöù nhaát (tröôùc ñoù neân
choïn chuoät ôû cheá ñoä Snap Point) sau ñoù neáu di chuyeån chuoät tôùi
ñieåm thöù 2 thì beân caïnh toïa ñoä chuoät seõ hieän leân khoaûng caùch giöõa
2 ñieåm (gaàn chính xaùc), neáu baïn click moät laàn nöõa thì BÑ seõ cho baïn
bieát khoaûng caùch chính xaùc giöõa 2 ñieåm moät caùch chính xaùc.
7-5) Area: Chöùc naêng naøy duøng ñeå tính dieän tích cuûa moät
vuøng ñöôïc bao bôûi 1 polyline. Coù theå duøng ñeå tính dieän tích löu vöïc.
Caùch tính dieän tích nhö sau:
1-Choïn Polyline
2-Choïn Tool--> Area
3-Baám chuoät traùi vaøo ñieåm ñaët giaù trò dieän tích. Giaù trò dieän
tích naøy laø moät text maø baïn coù theå choïn moät soá tham soá khaùc ( ñoä
lôùn, font, maøu, goùc nghieâng) cho noù baèng caùch sau khi choïn text thì
baám chuoät phaûi vaø choïn property
3a-Coù theå baám chuoät phaûi ñeå choïn tham soá khaùc ( ñoä lôùn,
font, maøu, goùc nghieâng) cho dieän tích tröôùc khi theå hieän noäi dung text
dieän tích. Chuù yù laø coù theå theâm vaøo noäi dung text dieän tích moät text
khaùc .

7-6) Arc in Poly: Chöùc naêng naøy duøng ñeå thieát keá caùc ñöôøng
cong naèm phuïc vuï cho thieát keá tuyeán ñöôøng.
Sau khi ñaõ thieát keá tuyeán baèng caùc ñöôøng thaúng (duøng Polyline),
baïn coù theå thieát keá caùc ñöôøng cong troøn nhö sau:
-Choïn Tools->Arc in Poly , choã ghi chuù xuaát hieän chöõ Arc x y.
-Baám chuoät traùi ñeå choïn tuyeán .
-Baám chuoät phaûi vaø nhaäp vaøo trò soá baùn kính, ñôn vò laø m.
-Baám chuoät traùi vaøo caùc ñænh ñöôøng cong ñeå veõ caùc ñöôøng
cong.

Sau khi thieát keá ñöôøng cong ta coù moät ñöôøng goïi laø Polyline arc
vaø coù theå coù caùc thay ñoåi sau:
-Muoán thay ñoåi baùn kính ñöôøng cong thì sau khi ñaõ choïn chöùc
naêng Arc in Poly, baïn baám chuoät phaûi vaøo choã baát kyø, BÑ seõ xuaát
hieän 1 baûng ñeå cho baïn nhaäp vaøo baùn kính môùi, sau ñoù baám chuoät
traùi vaøo caùc ñænh caàn thay ñoåi, ñöôøng cong môùi seõ ñöôïc veõ.
-Baïn cuõng coù theå xem vaø thay ñoåi moät baùn kính cong nhö sau: sau
khi ñaõ choïn chöùc naêng Arc in Poly baïn baám chuoät phaûi vaøo (chính
xaùc) ñænh muoán thay ñoåi baùn kính , khi ñoù seõ xuaát hieän baûng neâu
baùn kính hieän thôøi, neáu muoán thay ñoåi baïn nhaäp vaøo baùn kính môùi
roài Enter hay choïn OK sau ñoù baám phím Home hay baám chuoät phaûi
vaøo choã ghi chuù, ñöôøng cong môùi seõ ñöôïc veõ laïi.
-Muoán thay ñoåi tuyeán thì sau khi choïn tuyeán (baám F4 vaø click
chuoät traùi vaøo tuyeán) baïn duøng chuoät traùi baám vaø di chuyeån caùc
ñænh tôùi vò trí môùi, khi ñoù tuyeán ñöôïc thieát keá laïi vôùi caùc ñöôøng cong
cuõ
-Sau khi baám chuoät phaûi baïn coù moät soá löïa choïn sau:
+Choïn property seõ xuaát hieän baûng cho pheùp baïn choïn caùc yeáu
toá sau:
• Tham soá ñöôøng (Kieåu ñöôøng , ñoä daày vaø maøu saéc ñöôøng),
• Tham soá môû roäng :
23
 ∗ Veõ baùn kính tieáp tuyeán: Veõ hay khoâng veõ baùn kính, tieáp
tuyeán. Khi chöùc naêng naøy ñöôïc choïn thì ñoaïn tieáp tuyeán vaø
ñöôøng baùn kính seõ ñöôïc veõ. Chieàu daày cuûa ñoaïn tieáp tuyeán
vaø baùn kính coù theå ñöôïc thay ñoåi baèng tham soá “Do-day-
duong-R=“ vaø “Do-day-duong-phu=“ trong file bd.ini
∗ Veõ text R, L: Veõ hay khoâng veõ chieàu daøi ñoaïn thaúng ñoaïn
cong, coïc KM, tieáp ñaàu, tieáp cuoái .
Coù theå thay ñoåi chieàu daøi, ñoä lôùn kyù hieäu coïc KM vaø chieàu
cao chöõ veõ coïc KM baèng tham soá “Khoang-cach-KM=“, “R-coc-
KM=“ vaø "Chieu-cao-chu-KM=” trong file bd.ini muïc [Poly-Arc]
∗ Veõ coïc H: Veõ hay khoâng veõ coïc HM, coù theå thay ñoåi chieàu
cao chöõ veõ coïc H baèng tham soá “Chieu-cao-chu-H=20” trong
file bd.ini
∗ Veõ kyù hieäu ñöôøng cong naèm: veõ hay khoâng veõ kyù hieäu
ñöôøng cong naèm. Tham soá veõ ñöôøng cong naèm coù theå thay
ñoåi trong muïc Setting-->DNC
∗ Veõ baûng yeáu toá ñöôøng cong: Veõ hay khoâng veõ baûng yeáu
toá ñöôøng cong naèm. Khi baïn ñaùnh daáu vaøo nuùt naøy thì BÑ seõ
veõ baûng yeáu toá ñöôøng cong cuûa ñöôøng cong ñöôïc choïn ngay
taïi ñieåm ñaàu cuûa ñöôøng cong, khi ñoù baïn coù theå duøng chuoät
traùi baám giöõ di chuyeån baûng naøy vaø khi baïn söûa ñöôøng cong
thì baûng naøy cuõng söûa theo. Baûng naøy cuõng coù theå choïn font
vaø ñoä daày khung, töïa cuûa baûng (chöùc naêng font, tilte, ñoä
daày khung trong cöûa soå naøy). Thöôøng baïn choïn moät trong 2
caùch theå hieän Veõ kyù hieäu ñöôøng cong naèm hay Veõ baûng
yeáu toá ñöôøng cong
∗ Kyù töï, soá baét ñaàu; Veõ kyù töï teân ñænh ñöôøng cong, vaø soá
thöù töï ñænh ñaàu tieân cuûa ñöôøng cong naèm
∗ Lyù trình ñieåm ñaàu: veõ lyù trình ñieåm ñaàu tieân cuûa tuyeán
∗ Teân ñieåm ñaàu, cuoái: Teân ñieåm ñaàu vaø ñieåm cuoái cuûa
tuyeán
∗ Ñoä daøi ñoaïn baùn kính: Ñoä daøi ñoaïn baùn kính caàn veõ. Baùn
kính seõ ñöôïc veõ toaøn boä neáu trò soá ñoä daøi veõ baùn kính
nhaäp vaøo baèng 0, vaø ñöôïc veõ baèng chieàu daøi x neáu trò soá
ñoä daøi veõ baùn kính nhaäp vaøo laø x (m).
∗ Ñoä daày khung: Ñoä daày khung baûng yeáu toá ñöôøng cong

+Coù theå theâm hay xoùa(delete) ñieåm hay tuyeán, di chuyeån (move)
ñöôøng , copy vaø theâm ñieåm

7-7)Offset Poly: Chöùc naêng naøy duøng ñeå taïo moät ñöôøng ñöôøng
môùi “song song” vôùi moät ñöôøng ñaõ cho (gioáng nhö trong AutoCAD).
Thöôøng duøng chöùc naêng naøy ñeå veõ meùp neàn, maët ñöôøng... sau khi
ñaõ coù ñöôøng tim ñöôøng , caùch laøm nhö sau:
-Choïn tools->Offset Poly (ôû choã ghi chuù xuaát hieän chöõ Pick
Poly x y )
-Choïn ñöôøng caàn Offset (duøng chuoät traùi)
-Baám chuoät phaûi vaøo choã baát kyø seõ xuaát hieän moät baûng ñeå
nhaäp vaøo khoaûng caùch caàn offset (ñôn vò laø m) roài Enter (hay baám OK).
-Baám chuoät phaûi veà phía caàn Offset so vôùi ñöôøng ñaõ choïn, moät
ñöôøng môùi seõ ñöôïc taïo ra. Neáu ñöôøng phöùc taïp vaø khoaûng caùch

24
Offset lôùn thì coù theå coù caùc loãi, khí ñoù baïn coù theå phaûi chia nhoû
ñöôøng caàn Offset ra nhieàu ñoaïn tröôùc khi thöïc hieän Offset.
Ñöôøng ñöôïc offset coù theå laø ñöôøng thaúng, polyline, Spline hay
ñöôøng tim ñöôøng

7-8) Fillet Object

Chöùc naêng naøy duøng ñeå thieát keá noái caùc ñöôøng baèng caùc
cung troøn. Hieän nay môùi noái ñöôïc hai ñöôøng thaúng. Caùch laøm nhö sau:
sau khi choïn chöùc naêng naøy choã ghi chuù xuaát hieän doøng chöõ “Pick
Object 1”, baïn duøng chuoät choïn 1 trong 2 ñoái töôïng (ñöôøng thaèng), choã
ghi chuù xuaát hieän doûng chöõ “Pick Object 2”, baïn duøng chuoät choïn ñoái
töôïng thöù 2, khi ñoù 2 ñöôøng thaèng ñöôïc noái vôùi nhau bôûi moät cung
troøn vaø taïo thaønh moät Polyline Arc (baïn coù theå thay ñoåi noù nhö moät
Polyline Arc bình thöôøng)
Döï kieán seõ coù theå Fillet caùc ñöôøng thaúng, Polyline, Spline...

7-9) Point Table

Chöùc naêng naøy thöôøng duøng ñeå veõ ñòa hình ñòa vaät theo kieåu
“sô hoïa” , gaàn gioáng nhö caùch veõ polyline theo kieåu töông ñoái. Ví duï khi
muoán veõ hình ABCDEF döïa treân 2 ñieåm ñaõ bieát (hai ñieåm coù cao ñoä
348.8 vaø 350.50) nhö hình veõ sau

thì baïn coù theå laø duøng chöùc naêng naøy ñeå veõ nhö sau:
Sau khi baïn choïn chöùc naêng naøy thì seõ xuaát hieän hoäp hoäi thoaïi DIEM
TUONG DOI vaø baïn nhaäp vaøo soá lieäu nhö sau:

25
 Caùch nhaäp baûng treân nhö sau:
-Nhaäp ñieåm goác baèng caùch cho vaøo toïa ñoä x y hay choïn ñieåm
ñaõ coù treân baûn veõ (baám nuùt pick) - Ta goïi ñieåm naøy laø ñieåm chuaån
ñaàu (ñ1).
-Nhaäp ñieåm höôùng baèng caùch cho vaøo toïa ñoä x y hay choïn
ñieåm ñaõ coù treân baûn veõ (baám nuùt pick) - Ta goïi ñieåm naøy laø ñieåm
chuaån thöù 2 (ñ2). Ñieåm chuaån ñaàu vaø ñieåm chuaån thöù hai seõ taïo
thaønh moät höôùng chuaån ban ñaàu ñeå töø ñoù ta veõ ñöôïc caùc ñieåm
tieáp theo.
Sau khi baïn choïn ñöôïc 2 ñieåm chuaån thi BD seõ tính ra goùc höôùng
chuaån sau ñoù baïn baám phím tab vaø phím ↓ ñeå vaøo cöûa soå nhaäp soá
lieäu (khi ñoù seõ thaáy veät maøu xanh ôû cöûa soå nhaäp). Ñeå nhaäp moät
ñieåm baïn laøm nhö sau:
+Baám nuùt Insert, cöûa soå nhaäp soá lieäu xuaát hieän baïn nhaäp vaøo :
k/c goùc 0(1)

Ví duï : muoán veõ ñieåm 3 töø ñieåm 2, baïn nhaäp vaøo caùc trò
soá sau: 20 90d23’45” 1
Trong ñoù:
k/c : laø khoaûng caùch töø 2 tôùi 3 laø 20m
goùc hôïp bôûi phöông noái 1 vôùi 2 keùo daøi vaø phöông noái 2 vôùi 3
laø 90d23’45” . Trò soá goùc coù daáu aâm neáu ñieåm 3 naèm veà beân traùi
höôùng 1 tôùi 2
Trò soá (1) laø coù veõ ñöôøng thaúng töø ñieåm ñoù tôùi ñieåm tröôùc,
trò soá (0) laø khoâng veõ
Chuù yù: coù caùc khoaûng traéng giöõa caùc ñaïi löôïng
Sau khi nhaäp song choïn OK hay Enter
26
+Muoán nhaäp ñieåm tieáp theo cho veät saùnh xanh veà cuoái haøng laïi baám
phím Insert vaø nhaäp soá lieäu
+Muoán cheøn vaø moät ñieåm vaøo moät vò trí naøo ñoù thì di chuyeån veät
saùng tôùi ñoù vaø baám Insert vaø nhaäp soá lieäu
+Muoán söûa soá lieäu 1 ñieåm thì di chuyeån veät saùng tôùi ñoù vaø baám
phím Enter vaø nhaäp soá lieäu môùi hay söûa soá lieäu cuõ.

Trong quaù trình nhaäp hay khi keát thuùc vieäc nhaäp soá lieäu
coù theå choïn nuùt Preiew ñeå xem tröôùc keát quaû, sau khi xem xong
baám chuoät traùi hay phaûi ñeå trôû veà cöûa soå nhaäp. Khi ñoàng yù
thì baám OK

III-TRÌNH TÖÏ CHUNG ÑEÅ THÖÏC HIEÄN MOÄT BAÛN BÌNH ÑOÀ

1.Choïn tham soá heä thoáng: F7

2.Tham chieáu traéc doïc: Baám nuùt thöù nhaát cuûa
Toolbar
3.Tham chieáu traéc ngang: Baám nuùt thöù 2 cuûa Toolbar
4.Veõ caùc ñieåm chi tieát: Coù 3 caùch: Nhaäp töøng
ñieåm (xem muïc 2-1) , laáy töø file XYZ (xem muïc 1-9)
vaø töø soá lieäu ño ñaïc (xem menu Points)
5.Tính toaùn ñöôøng ñoàng möùc: Coù 3 phöông phaùp (xem
muïc 2-2, 2-3, 2-4 cuûa menu Create)
6.Veõ ñöôøng ñoàng möùc: Xem muïc 2-5 cuûa menu Create

7.Veõ ñòa hình ñòa vaät: coù theå veõ ñòa hình baèng caùc Symbol
hay baèng caùch veõ caùc ñieåm chi tieát cuûa ñòa
hình (Menu Points)
8.Chænh söûa caùc ñoái töôïng:
Chænh söûa haøng loaït - xem Menu Setting;
Chænh söûa töøng ñoái töôïng - choïn ñoái töôïng roài baám chuoät
phaûi ñeå choïn caùc muïc caàn thay ñoåi. Moät nguyeân taéc chung laø: Moãi
ñoái töôïng neáu taïo ñöôïc thì cuõng xoùa hay söûa ñöôïc
9.Chænh söûa trang in: Baám F12 ñeå setup trang in, Choïn
khoaûng caùch ñeán goùc giaáy (trong System-baám F7) hay choïn chöùc
naêng Select Origine trong menu Tools
10.In baûn veõ BÑ: Xem Print trong Menu File
11.Xuaát döõ lieäu qua AutoCAD (neáu coù)

IV-CAÙC THAO TAÙC THOÂNG THÖÔØNG: Xem trong phaàn treân hoaëc
trong heä thoàng help cuûa BÑ (baám F1)

1)Nhaäp döõ lieäu töø traéc doïc: Xem muïc 1-7

2)Nhaäp döõ lieäu töø traéc ngang: Xem muïc 1-8
3)Tính toaùn ñöôøng ñoàng möùc: Xem muïc 1-2, 2-3, 2-4
4)Veõ ñöôøng ñoàng möùc ; Xem muïc 2-5
5)Söûa ñöôøng ñoàng möùc : Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ
6)Taïo caùc ñoái töôïng: Xem muïc Menu Create
7)Söaû caùc ñoái töôïng: Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ
8)Xoùa caùc ñoái töôïng : Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ
9)Taïo moät hình aûnh: Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ
10)Cheøn hình aûnh: Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ
11)In baûn veõ bình ñoà: Xem muïc 1-6
27
 12)Choïn tyû leä: Xem System (baám F7)
13)Choïn goác toïa ñoä : Xem System (baám F7)
14)Xuaát döõ lieäu sang AutoCAD: Xem trong heä thoáng help cuûa
BÑ
15)Choïn soá chöõ soá leû: Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ
16)Choïn chieàu daày neùt veõ: Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ
17)Choïn kieåu neùt veõ: Xem trong heä thoáng help cuûa BÑ
18)Söû duïng chuoät phaûi:
Khi moät ñoái töôïng (hay moät nhoùm ñoái töôïng) ñöôïc choïn
thì baïn coù theå baám chuoät phaûi, khi ñoù xeõ xuaát hieän baûng
goàm caùc chöùc naêng cô baûn sau:
-Property... Chi tieát
-Delete Xoùa
-Move Di chuyeån
-Copy Copy
-Rotate Xoay
Vôùi polyline vaø spline coù theâm caùc chöùc naêng khaùc nhö
theâm ñieåm, theâm cao ñoä, beû gaãy, ñoùng, noái, löôïc bôùt ñieåm,
ñoåi chieàu...
Chöùc naêng Property (chi tieát) vôùi moãi ñoái töôïng cuõng
khaùc nhau .
+vôùi Polyline vaø Spline , line coù caùc chöùc naêng: choïn
chieàu daày, maøu saéc, kieåu ñöôøng, coù veõ khoaûng caùch caùc
ñieåm
+Vôùi text vaø text vò trí coâng trình coù caùc chöùc naêng
thay ñoåi chieàu cao chöõ, font, maøu saéc vaø goùc nghieâng cuûa text
+Vôùi hình chöõ nhaät coù caùc chöù naêng thay ñoåi kieåu
vaø maøu pattern, maøu vaø ñoä daày khung, veõ hay khoâng veõ kích
thöôùc (khoaûng caùch caïnh)
Baïn xem theâm trong phaàn help cuûa BÑ.

V-CAÙC PHÍM TAÉT CUÛA BÑ

F1 Help
F2 Save
F3 Open
F4 Select and Edite
F5 Trình baày 100%
F6 Baät taét cheá ñoä di chuyeàn chuoät ôû choã ghi toïa
ñoä
F7 System
F8 Zoom
F10 Print
F11 About
F12 Print Setup
Ctrl + F Trình baày toaøn boä baûn veõ treân maøn hình
Ctrl + C Setting Contour
Ctrl + P Setting Polyline
Ctrl + O Setting Point
Ctrl + R Setting Rectang
Ctrl + L Setting Line
Ctrl + U Setting Cutting
Ctrl + D Setting ñöôøng cong naèm
Ctrl + T Setting ghi chuù treân ñöôøng ñoàng möùc
28
 Ctrl + B Setting kích thöôùc symbol
Ctrl + G Setting löôùi toïa ñoä
Ctrl + X Setting Box size
Ctrl + I Setting Standar Points
Ctrl + M Setting margin
Ctrl + S Taïo - söûa caùc ñieåm chuaån
Ctrl + N Taïo moät traïm ño môùi
Ctrl + E Söûa soá lieäu moät traïm ño
Ctrl + F Hieän thò toaøn boä baûn veõ treân maøn hình (fit)

VI-CAØI ÑAËT VAØ SETUP LAÏI BÑ

+Phaàn meàm BÑ ñöôïc caøi ñaët vaøo ñóa cöùng cho töøng maùy,
khaùch haøng khoâng ñöôïc beû khoùa, khoâng ñöôïc töï ñoäng Copy töø maùy
naøy sang maùy khaùc, khoâng chuyeån quyeàn söû duïng cho khaùch haøng
khaùc, neáu vi phaïm seõ bò phaït theo phaùp luaät hieän haønh cuûa Vieät
Nam.

+Khi ñóa cöùng cuûa baïn bò hoûng thì chöông trình cuõng khoâng coøn,
neáu muoán söû duïng baïn phaûi traû kinh phí cho vieäc caøi ñaët môùi.

+Baïn neân cheùp vaøo ñóa meàm (goïi laø ÑÓA DÖÏ PHOØNG) baûn löu
cho maùy cuûa mình (cheùp toaøn boä file cuûa thö muïc BACKUP trong thö
muïc chöùa chöông trình BÑ). Khi format laïi ñóa cöùng, hay lôõ xoùa maát
phaàn meàm trong ñóa cöùng hoaëc bò virus thì coù theå duøng ÑÓA DÖÏ
PHOØNG ñeå caøi ñaët laïi phaàn meàm.
Caùch caøi ñaët laïi nhö sau:
-Vaøo Window
-Run file setup.exe trong thö muïc BACKUP (vôùi window3.11 baïn
vaøo cöûa soá Program Manager, Choïn File-Run, chæ ñöôøng
daãn tôùi file setup.exe cuûa chöông trình. Vôùi window95 baïn
choïn Start->Run, choïn ñöôøng daãn ñeán file setup cuûa chöông
trình). Neáu thö muïc BACKUP bò lôõ xoùa thì luùc naøy baïn run file
setup.exe trong ÑÓA DÖÏ PHOØNG.
-Neáu coù trôû ngaïi gì xin vui loøng ñieän thoaïi veà taùc giaû ñeå
ñöôïc giaûi thích, soá ñieän thoaïi laø 08 - 8 100 240 hay 091 907
192

+Neáu baïn caøi laïi Window thì tröôùc khi caøi ñaët laïi baïn phaûi ñoùng
laïi cheá ñoä truy xuaát 32 bit

Caùch ñoùng cheá ñoä 32 bit nhö sau:

+Vôùi window3.xx laøm nhö sau:

Baám ñuùp vaøo Main group, choïn Control Panel, choïn Enhanced,
choïn nuùt Virtual Memory, choïn nuùt Change >>, neáu nuùt Use 32-Bit
Disk Access ñöôïc choïn (coù ñaùnh daáu cheùo) thì duøng chuoät baám vaøo
oâ vuoâng ñeå boû söï löïa choïn naøy. [Chuù yù laø nhieàu maùy khoâng coù söï
löïa choïn naøy (tröôøng hôïp naøydoøng chöõ Use 32-Bit Disk Access bò
môø: ), khi ñoù khoâng phaûi seùt muïc naøy].
Baám nuùt OK, choïn nuùt Yes, choïn nuùt Restart Computer ñeå boot
laïi maùy

+Vôùi Window9.x baïn laøm nhö sau:

29
 Choïn Start--> Settings --> Control panel --> System -->
Performance --> File System --> Troubleshooting --> ñaùnh daáu vaøo
doøng Disable all 32 bit protect mode disk drivers
Choïn Apply-->OK-->Close
Window seõ hoûi baïn coù muoán Restart windows cuûa baïn khoâng,
Choïn Yes,

Sau khi ñoùng cheá ñoä 32 bit thì Windows Rem CDROOM cuûa baïn do
ñoù maø window khoâng nhaän ra oå ñóa CDROOM. Muoán coù CDROOM trôû
laïi baïn chæ caàn boû haøng chöõ “REM BY SETUP WINDOWS “ tröôùc leänh
“C:\WINDOWS\MSCDEX.EXE.....” trong file autoexec.bat roài khôûi ñoäng laïi
maùy ñeå cho Windows nhaän laïi oå CDROOM

Chuù yù:
-Trong thö muïc goác cuûa ñóa C coù file Qsky. Ñaây laø moät file ñeå
chaïy phaàn meàm BÑ, baïn khoâng xoùa file naøy. Neáu lôõ xoùa baïn haõy
phoân veà 08-8100240 hay 091-907192 ñeå ñöôïc höôùng daãn caùch giaûi
quyeát.
-Baïn caàn löu fine bd.sys thaät kyõ löôõng. File naøy raát caàn khi baïn
muoán naâng caáp chöông trình hay bò hö ÑÓA DÖÏ PHOØNG. Neáu khoâng coù
file naøy thì baïn seõ khoâng ñöôïc cung caáp phieân baûn môùi mieãn phí.

30