DECONSTRUCTION (yapbozum) Yapbozum kavram ilk kez Jacques Derrida tarafndan ortaya atlmtr ve post yapsal ve psot modern

kavramlarla yakndan balantldr. Yapbozum bir dilin kendisinin oluturduu kavramlar, sistemleri, terimleri ve o dili sorgulamay amalar. Yapbozum kelimenin sabit anlamnn nceliini reddeder. Onun yerine bir metnin kendi i tezatlarn ortaya karan ve kendi varsaymlarnn altn oymay amalayan metodlar n plana karr. Yapbozum felsefesinin en nemli yap talarndan biri de Derrida tarafndan ortaya atlan diffrance kavramdr. Diffrance bir dilde var olana deil var olmayana atfta bulunur. Yani orada olan aslnda orada deildir. Mevcudiyete dayal herhangi bir ontolojik (varolusal) fikre pheyle bakar. Diffrance kelimesi latince differe den gelmektedir. Hem defer (ertelemek) hem de differ (farkl olmak) anlamna gelir. Yapbozum dilbilimin baz temel noktalarn paralamaya, ortadan kaldrmaya balamtr. Bunlarn banda Sassuren signified ve signifier kavramlar vardr. Bunun yannda anlam tanmlayabilen, sabitletirebilen tm kavramlara kardr. Saussuren anlay kavram savunur fakat dilbilimsel anlay dilin kartlna dayanr. Yapbozumcular Benjaminin The Task of the Translator almasn incelemi ve yorumlamlardr. Derrida da bunlardan biridir. Burada btnle dayal anlam ve eviri teorilerini reddeder. Derrida ayrca Jakobsonun lemesi interlingual, intersemiotic ve intralingual kavramlarn da sorgular. Burada interlingual yani translation veya translation proper tanmnn mantksz olduunu dnr. Derrida Benjaminin metnini kapsaml bir ekilde yorumluyor. Benjamine gre eviri srecini tamamen dille tanmlamak imkanszdr. Buna ek olarak Derrida Benjaminin pure language kavramn diffrance olarak yeniden yorumluyor. Derrida tam anlamyla 1988de eviri konusuna el atmtr. Dzenledii bir konferansta relevance konusuna deinmitir. Derrida relevant eviriyi eletirmektedir, nk relevant eviri signified ve signifier ilikisinin tam bir katlna dayanr. Derrida Shakespearein The Merchant of Venice oyununu franszcaya evirmitir. Burada kendi evirisinden bir satr incelemeye almtr. When mercy seasons justice. Burada season kelimesinin karl olarak relve kelimesini semitir ki bu kelime birok anlama gelmektedir. Derrida daha sonra bu eviriyi tekrar ingilizceye evirmitir ve bunu rencisi Venuti ile birlikte yapmtr. Ayn satr evirirken Venuti relve kelimesini ingilizce metinde aynen brakmay tercih etmitir. Bu aslnda bir foreignizing stratejisi olarak grlse de Lewise gre abusive fidelity nin bir rneidir. Lewis bu yntemi savunur. Lewis son zamanlarda ingilizceye yaplan evirilerde daha ak, daha somut ve daha kapsaml olmaya doru eilimlerin olduunu sylemektedir. Fakat Lewis bunun yerine daha risk alan, dilin anlatmsal ve sz bilimsel elerini kullanan deneysel yaklamlar, kaynak metni tamamlayc ve ona yeni enerji salayan abusive fidelity stratejisini benimser. evirmenin evirideki kanlmaz kayplar nlemesi gerektiini dnr. Orjinal metindeki ar kullanmlarn hedef metinde korunmas gerektiini vurgular.