PHN TCH THIT K H THNG THNG TIN

GV: ThS Tng M Tho Email: thaotm@uit.edu.vn

Chng 2

XC NH V PHN TCH YU CU

Ni dung
Mc ch kho st Ni dung kho st i tng kho st Cc bc thc hin Cc phng php xc nh yu cu Cc cng c s dng trong vic m t h thng H s kho st hin trng nh gi hin trng Chn la phng n thit k
3

Xc nh yu cu

Chn la phng n thit k

Cu trc ho yu cu
Phng php cu trc Phng php i tng UML

M hnh x l

M hnh hot ng M hnh Use case M hnh Class

4

M hnh d liu

Mc ch kho st hin trng

Tip cn vi nghip v chuyn mn, mi trng ca h thng Tm hiu vai tr, chc nng, nhim v v cch thc hot ng ca h thng Nu ra c cc im hn ch, bt cp ca h thng cn phi thay i a ra c nhng vn ca h thng cn phi c nghin cu thay i.
5

Ni dung kho st
Cc mc tiu hot ng ca n v, chin lc, cng vic thc hin t mc tiu. Thng tin v ngun d liu bn trong v bn ngoi (nh ngha, ni dung, dung lng, kch thc):
Cc h s, s sch, tp tin Biu mu, bo co, qui tc, quy nh, cng thc Cc qui tc, qui nh rng buc ln d liu Cc s kin tc ng ln d liu khi n xy ra

Ni dung kho st
Tm hiu v x l: khi no, nh th no, v bi ai cc d liu c to ra, di chuyn, bin i v c lu tr. Cc thuc tnh :
Phng php: cch thc thc hin Tn sut: s ln thc hin trong mt n v thi gian Khi lng: ln thng tin thc hin phc tp chnh xc: chnh xc ca kt qu thc hin Th t v cc ph thuc khc gia cc hot ng truy xut d liu khc nhau
7

Ni dung kho st
Cc chnh sch, hng dn m t hot ng qun l, th trng v mi trng h thng Cc phng tin, ti nguyn c th s dng (phn cng, phn mm, trang thit b,) Trnh chuyn mn s dng vi tnh ca cc i tng x l thng tin Cc nh gi, phn nn v h thng hin ti; cc xut gii quyt
8

i tng kho st
Cn b lnh o, qun l Ngi s dng, nhn vin tc nghip Nhn vin k thut Biu mu i tng Ti liu Th tc, qui trnh Thng bo Chng trnh my tnh
9

Ngi dng

Tp tin

S sch

Cc bc thc hin
B1- Tin on, d tr nhng nhu cu v nghip v nhm xc nh gii hn ca vic phn tch B2 - Lp k hoch kho st v thc hin
K thut tm kim d liu, thng tin K thut h thng ha, lp su liu

c t yu cu
M t c trng ca HTTT mi

10

Cc bc thc hin B1
B1- Tin on, d tr nhng nhu cu v nghip v nhm xc nh gii hn ca vic phn tch
HTTT c ang lm g (nhng thng tin hin c? ly u? lc no? Di dng no? Ai chu trch nhim? Gc pht sinh d liu, khi no?) HTTT mi cn b sung nhng g? Xc nh
Danh sch nhng ngi cn c lm vic Danh sch cc ti liu ni b cn tham kho Lm r hn mc tiu ban u Danh sch cc s kin cn thu thp

11

Cc bc thc hin B1 (tt)

Xc nh quy trnh nghip v c bn D liu s dng, d liu pht sinh (ni dung, hnh thc, tn sut, khi lng) Nhng rng buc di gc qun l Xc nh ngun cung cp
Ni b (s t chc, ti liu, vn bn, ni quy, bo biu,bo co ti chnh, su liu ca HTTT c v nhn vin,) Mi trng t chc (khch hng, nh cung ng, ngn hng, i th cnh tranh, sch bo vit v t chc,)
12

Cc phng php xc nh yu cu
Phng php truyn thng
Phng vn Lp bng cu hi (vit) Nghin cu ti liu Quan st hin trng Phng vn nhm

Phng php hin i

Thit k kt hp ngi dng (JAD-Join Application Design) S dng mu (Prototype)
13

Phng vn
Phn tch vin n v

Ln k hoch phng vn

Xc nhn k hoch phng vn Xp xp nhn s tham gia phng vn

Chun b ch , cu hi, nhn s tham gia phng vn Gi ch phng vn

t cu hi Ghi nhn Kim tra v nh gi kt qu Tm kim cc quan im khc

Tr li

B sung hoc xc nhn kt qu

14

Phng vn
i tng phng vn:
C nhn B phn/t

Phng thc phng vn:

T do: hi u tr li C hng dn: hng ngi c phng vn theo mc tiu chnh

15

Phng vn Cc loi cu hi
Cu hi m: c phm vi tr li t do, kt qu khng tun theo mt vi tnh hung c nh
V d: Bn ni iu g l tt nht v h thng thng tin m bn ang s dng hin ti thc hin cng vic ca bn? Lit k 3 tu chn trnh n m bn s dng thng xuyn nht?

Cu hi ng: l cu hi m s tr li l vic chn la mt hoc nhiu trong nhng tnh hung xc nh trc V d: iu no sau y m bn cho l iu tt nht trong h thng thng tin m bn ang s dng hin ti thc hin cng vic ca bn (ch chn mt)?
C d dng truy cp n tt c d liu m bn cn Thi gian phn hi ca h thng Kh nng chy ng thi ca h thng vi cc ng dng khc.
16

Phng vn
Cu hi m u im - Khng rng buc kt qu tr li - C th pht sinh tng mi Khuyt im - Thi gian d ko di - Kh tm tt ni dung - Ni dung tr li c th vt phm vi cu hi Cu hi ng

Thi gian tr li ngn Ni dung tr li tp trung, chi tit, gip khai thc tt. Mt nhiu thi gian chun b cu hi Thng tin hu ch nhiu khi khng nm trong danh sch cc cu tr li c sn Khng m rng c kt qu tr li

17

Trc khi phng vn

Chun b danh sch cc ch chnh mun hi. Danh sch nhng c nhn, b phn s phng vn
Nhng ngi c trch nhim Nhng ngi hiu bit v lnh vc cn quan tm. => Thng qua lnh o chn ngi c phng vn.

Lin h trc tip vi ngi s c phng vn (hoc thng qua th k ca ngi ) ln lch lm vic
Thi gian a im Bo trc mc ch phng vn.
18

Trong khi phng vn

T gii thiu v mnh v nhim v ca mnh, mc tiu ca d n Kim chng li i tng phng vn Thi : to s tin tng, to khng kh thoi mi, thn thin Chm ch lng nghe, ghi nhn, khng nn cho nhn xt. Bit cch hng dn, iu hnh cuc phng vn trnh lan man => Lm ch cuc phng vn. Nhng cu hi thng dng trong lc phng vn: Ci g? Bao gi? Cch no c?... Dng ngn ng nghip v, trnh dng ngn ng tin hc Thng tin thu nhn phi nh lng r rng, trnh nhng thng tin nh tnh, chung chung, khng r rng, m h. Nn c cu hi v nh gi (li khuyn) i vi qui trnh nghip v.
19

Kt thc phng vn
Tm tt nhng im chnh => nhm c s xc nhn chnh xc. Kim tra, h thng ha ni dung thu thp. Lp bin bn phng vn. Chun b cho mt s hp tc tip theo, li mt li thot m cho c hai bn. Khng nn to mt cuc i thoi qu di hoc chun b qu nhiu cu hi hi.
20

Phng vn
Mu k hoch phng vn

K hoch phng vn tng quan H thng:. Ngi lp:

Ngy lp:../../.

STT

Ch

Yu cu

Ngy bt u

Ngy kt thc

21

Phng vn
V d:
K hoch phng vn tng quan H thng: i l bng a ABC... Ngi lp: Nguyn Hi Nam STT 1 Ch Qui trnh bn bng a Ngy lp: 01/09/2008 Yu cu Nm r tt qui trnh v bn l, bn s, v qui trnh x l n t hng Nm qui trnh khch hng t mua bng a vi i l Ngy bt u 02/09/2008 Ngy kt thc 02/09/2008

2 3 4

Qui trnh t mua bng a Qun l nhp xut tn kho H thng my mc, phn mm

03/09/2008 05/09/2008

03/09/2008 05/09/2008 10/09/2008

Tm hiu k v ti nguyn my mc, trang thit b, phn mm, h iu hnh ang s dng ca t chc

10/09/2008

22

Phng vn
Bng k hoch phng vn H thng: Ngi c phng vn:. Phn tch vin:..

V tr/ phng tin Vn phng, phng hp, in thoi,

Mc tiu: D liu cn thu thp? Lnh vc no?

Thi gian: - Bt u: - Kt thc:

Lu : - Kinh nghim - kin nh gi, nhn xt ca ngi c phng vn

Chi tit bui phng vn Gii thiu Tng quan v h thng Tng quan v bui phng vn Ch 1 Cc cu hi Ch 2 Cc cu hi ... Tm tt cc im chnh Cu hi ca ngi tr li phng vn Kt thc
Quan st tng quan Pht sinh ngoi d kin

Thi gian c lng (? pht) Tng:

23

Phng vn
Bng cu hi v ghi nhn tr li
Ngi c phng vn: Hong Oanh Cu hi Cu hi 1: Khch hng t hng di hnh thc no? Ngy: 03/09/2008 Ghi nhn Tr li: Gi in thoi, n tn i l, gi fax Kt qu quan st: ng tin cy Tr li: Phi thanh ton trc hoc ngay khi giao. Kt qu quan st: Thi khng chc chn Tr li D liu ch nhp mt ln v h thng t ng pht sinh bo co cc loi Kt qu quan st Khng tin tng lm, hnh nh trin khai tht bi mt ln
24

Cu hi 2: Tt c n t hng ca khch hng phi c thanh ton trc ri mi giao hng? Cu hi 3: Ch mun h thng mi s gip cho Ch iu g?

Phng vn nhm
t xa qua

video conference

Nhiu phn tch vin (ptv) Nhiu i tng phng vn Mi ptv t cu hi v ghi nhn li kin v lnh vc mnh

Phn tch vin Cu hi v nghip v

Ngi phng vn Tr li v k thut Phng vn nhm Tr li v nghip v

Cu hi v k thut

Tr li v k thut Cu hi tng quan,

25

Phng vn nhm
Li im:
Gim thiu thi gian phng vn Cho php cc i tng phng vn nghe c kin ch o ca lnh o trn nhng kin bt ng lin quan n mt vn t ra

Nhc im
Kh t chc mt bui phng vn nhm v kh tm c mt thi gian v v tr thch hp cho tt c mi ngi

26

Lp bng cu hi
Phn loi cu hi thnh nhm Phn loi i tng thnh nhm, theo nhng phng php sau:
i tng ch o, tch cc Ngu nhin Theo ch nh: tha tiu chun (c kinh nghim trn 2 nm, thng xuyn s dng h thng,) Chn theo loi : ngi dng, qun l,

27

Lp bng cu hi Yu cu
Trnh by mc ch ca vic iu tra Nu r mc ch nhng cu hi. Hng dn in nhng cu tr li. Thi hn gi li bng cu hi tr li. Cu hi phi c th, r rng, d la chn phng n tr li. Hnh thc bng cu hi phi tin dng cho ngi chuyn vin sau ny. Nu cn qun l vic iu tra bng my tnh th mu cu hi phi c hnh thc hp l d dng np vo my tnh. Cha ch tr li C ch nhn xt C phn nhn xt chung/yu cu g. Trong bng cu hi cn ghi r h tn/k tn xc nhn trch nhim thng tin ca ngi tr li tin vic lin lc, trao i.
28

Lp bng cu hi
So snh phng vn - bng cu hi
c im Phng vn Bng cu hi Trung bnh ti thp (ch tr li) Thp, va phi Va phi Hn ch: sau khi thu thp d liu c s S phong ph thng tin Cao (qua nhiu knh: tr li, quan st, c ch, thi ) Thi gian Chi ph C hi nm bt v pht hin C th ko di C th cao Tt: vic pht hin v chn lc cc cu hi c th c t ra bi hoc ngi phng vn hoc ngi c phng vn Mi ngi bit ln nhau

Tnh bo mt Vai tr tham gia

Khng bit ngi tr li

Ngi c phng vn ng Tr li th ng, khng mt vai tr quan trng v c th chc chn quyt nh kt quyt nh kt qu qu
29

Nghin cu ti liu
Ti liu hon chnh Ti liu giao dch: chng t, th t, thng bo, Ti liu lu: s sch, tp tin, bo co, Ti liu tng hp: bo co, thng k, k hoch Ti liu t chc, chnh sch: cu trc t chc, m t cng vic, qui trnh, th tc, cc quy nh ni b, ch trng, chnh sch, cc quy nh bt thnh vn Ti liu b sung: bng hi, phiu thu thp, Ti liu nghin cu: bo co nghin cu, Ti liu chun b: cuc hp, my tnh,
30

Ti liu

Ti liu lm tip

=> H tr pht hin nhng im thiu chnh xc, thiu cht ch ca h thng

Nghin cu ti liu
Cc thng tin mang li t nghin cu ti liu
Cc vn tn ti trong h thng (thiu thng tin, cc bc d tha) Cc c hi tip cn nhu cu mi (v d: phn tch c doanh thu, thi quen khch hng,) Phng hng t chc c th tc ng n cc yu cu ca HTTT L do tn ti ca h thng hin hnh Tm ra tn v v tr ca nhng c nhn c lin quan n h thng. Gip cho vic giao tip lin lc ng mc tiu hn D liu cu trc, qui tc x l d liu Tm hiu v thit k h thng c.
31

Nghin cu ti liu
Hn ch:
Cc ti liu tim n ngun thng tin khng ng, trng lp Thiu ti liu Ti liu ht hn

32

Quan st hin trng

Quan st trc tip ti ni lm vic, hin trng xem xt quy trnh lm vic thc t ca t chc Theo di vic lun chuyn thng tin trong t chc. Tham gia trc tip vo mt bc hay c quy trnh nghip v => ghi nhn, nm bt nhng thng tin cn thit. Phng php ny b sung thm nhng kt qu kho st ca nhng phng php khc, gp phn cng c thm nhng d on ca ngi phn tch h thng
33

So snh phng php quan st hin trng v nghin cu ti liu

Cc yu t Quan st hin trng Nghin cu ti liu

Tnh a dng thng tin Thi gian yu cu Chi ph iu kin duy tr v pht trin

Cao (nhiu knh thng tin) C th ln C th cao Tt

Thp (b ng) v lc hu Ngn hoc va Thp hoc va Gii hn: Ch c th thu thp c thng tin khi tc gi ca ti liu gc sn sng cung cp

S tin cy

Ngi phng vn b theo di, c th lm thay i cch c x ca ngi b theo di

Ph thuc tnh cht ca ti liu, khng n gin thay i.

i tng lin quan

Nhng ngi c phng vn c Khng c, s chuyn giao khng th hoc khng th lin quan v r rng mc tn tm tu thuc vo liu h c bit ang b theo di hay khng. Gii hn s lng v gii hn s ln (chp mn hnh) Tnh tim nng ph thuc vo ti liu no c cp nht hoc bi v ti liu c to ra khng cho 34 mc ch ny.

Vn quan trng

Phng php hin i - JAD

Thit k kt hp ngi dng (JAD - Join Application Design) L mt hnh thc phng vn nhm, tuy nhin i theo mt chng trnh v phn tch vin iu khin th t cu hi c tr li bi ngi dng a im: (phng hp) y trang bit b, tp trung cao Chng trnh: th t cc mc ni dung bui hp Cng c tr gip Thnh phn tham d JAD bao gm:
o o o o o o o Ch tr bui hp: t chc, iu hnh bui hp Ngi s dng (l thnh phn quan trng) Nh qun l Phn tch vin h thng Nh ti tr Th k i ng lp trnh vin pht trin h thng: ngi lp trnh, ngi phn tch c s d liu, cc nh lp k hoch h thng thng tin, phng t chc d liu trung tm.
35

Phng php hin i - JAD

- Khung cnh mt phng hp bnh thng cho bui hp JAD (ngun: Adapter from Wood and Silver, 1989)

36

S dng mu (prototype)
Cc yu cu ban u

Xc nh bi ton

Xy dng mu

Chuyn i sang h thng vt l Nu mu hiu qu Ci t v s dng mu

Mu Cc yu cu mi

Vn pht sinh nh gi v nng cp mu Phin bn k tip

37

S dng mu (prototype)
u im:
Gn b cht ch vi ngi dng trong giai on phn tch thit k Gip nm c yu cu mt cch c th hn l nhng yu cu tru tng bng ming hay trn giy

Phng php ny hu hiu khi:

Yu cu cha r rng, kh hiu C s tham gia ca ngi dng v cc thnh vin khc vo vic pht trin h thng Chi tit ha nhng vn tro i tn ti gia phn tch vin v ngi dng Cng c (biu mu, bo co, my mc thit b) v d liu sn sng
38

S dng mu (prototype)
Hn ch:
Hnh thnh xu hng khng chun mc trong vic to ra cc ti liu hnh thc v yu cu h thng Cc mu in m du n v phong cch c th ca ngi s dng ban u => gy kh khn cho nhng ngi s dng sau ny Cc mu thng xy dng trn h thng n => B qua vn tng tc v chia s d liu vi nhng h thng khc
39

Ni dung
Mc ch kho st hin trng Ni dng kho st i tng kho st Cc phng php xc nh yu cu Cc cng c s dng trong vic m t h thng H s kho st hin trng nh gi hin trng Chn la phng n thit k
40

Cc cng c s dng
Vn bn: s dng trong trng hp bn cht vn n gin Cy quyt nh: nu t hp tnh hung qu nhiu Bng quyt nh: nu t hp tnh hung khng nhiu
Bng quyt nh theo iu kin Bng quyt nh theo ch tiu

Lu
41

Ni dung
Mc ch kho st hin trng Ni dng kho st i tng kho st Cc phng php xc nh yu cu Cc cng c s dng trong vic m t h thng H s kho st hin trng nh gi hin trng Chn la phng n thit k
42

Ni dung
Mc ch kho st hin trng Ni dng kho st i tng kho st Cc phng php xc nh yu cu Cc cng c s dng trong vic m t h thng H s kho st hin trng nh gi hin trng Chn la phng n thit k
43

nh gi hin trng
nh gi cc yu km hin trng bao gm:
Thiu

- Thiu thng tin cho x l - Thiu nhn lc - Thiu phng tin - B xt cng vic ng lm -C cu bt hp l -Phng php khng cht ch -Lu chuyn giy t bt hp l, cu k, -Giy t, s sch trnh by km -Qu ti, n tc -Chi ph cao -Lng ph
44

Hiu qu km

Tn km, d tha

nh gi hin trng
V d: i l bng a ABC
Bn hng: -Bn l -Theo n t hng -Thanh ton

Kho

B phn kinh doanh

Nh cung cp

- t mua bng a - Giao hng - Tnh tn kho

Khch hng

Vn phng

- K ton - Lp thu, chi, theo di - Thng k, bo co tng hp

45

V d - nh gi hin trng
Thiu:
Thiu s ghi chp tnh tn kho, tn kho tnh c hin nay l do kim k sau mt vi ngy Thiu thng tin xut bn l tnh tn kho, cc thng tin ny do phng kinh doanh cung cp (phng ny rt bn rn him khi cung cp)

Km hiu lc
Cc giy t chng t thng n tc phng kinh doanh do khng kp ghi chp Vic kim k tn kho thng kh khn v khng chnh xc lm do kho ln Cc bo co thng k thng xy ra sai st v ko di (c khi c thng)

Tn km
Chi ph giy t,

46

Ni dung
Mc ch kho st hin trng Ni dng kho st i tng kho st Cc phng php xc nh yu cu nh gi ph phn hin trng Chn la phng n thit k
47

Chn la phng n thit k

Ti liu yu cu h thng

Pht sinh phng n

Phng n 1

Phng n 2

Phng n n

iu kin rng buc

Chn la

Phng n tt nht
48

Pht sinh phng n

Phn nhm yu cu
Nhu cu nng cao, m rng, h thng vn tn ti nu khng c yu cu ny
Tim nng ca h thng mi, dng so snh cc phng n C s cho tt c phng n, h thng mi hu khng c nu cc yu cu ny thi khng c th ngha Mong mun

Cn thit

Cn bn, bt buc

49

Pht sinh phng n

Thng a ra 3 phng n: Phng n ti thiu
Chc nng cn bn, bt buc Gii hn v hiu qu, k thut trin khai Chi ph thp Phng n trung ha

Phng n ti a
Cung cp tnh nng m rng, mong mun K thut cao, chi ph cao C kh nng m rng trong tng lai

Phng n trung ha
Tng hp tnh cn c ca phng n ti thiu v tnh nng vt tri ca phng n ti a L phng n tha hip
50

Pht sinh phng n

V d: phn loi cc yu cu i l bng a ABC
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Qun l lu tr tt c thng tin v bn hng, t hng, nhp xut kho, thu chi v cng n. Cho php tm kim tc thi cc thng tin v cng n ca mt khch hng T ng tnh ton tn kho ti thi im cui ngy T ng tnh ton v in bng doanh thu theo thng Cc thng tin chng t ch nhp mt ln v c truy xut bi tt c phng ban lin quan Cc biu mu ho n, phiu giao hng, thng k c th in ra giy Thng bo v in danh sch cc khch hng n qu hn T ng tnh tn kho ti bt k thi im no trong ngy, theo tng th loi bng a bt k T ng tnh ton v in bng doanh thu theo ngy Tr gip cho th kho tnh ton s lng t mua nh cung cp ti bt k thi im no trong ngy Lp xut mc tn kho ti thiu hp l cho tng loi bng a
51

Pht sinh phng n

Rng buc h thng
Ngy hon thnh h thng mi Cc ngun ti chnh v nhn lc hin c Cc yu t ca h thng hin hnh khng th thay i Cc gii hn php l v hp ng Tm quan trng hoc tnh nng ng ca h thng c th gii hn cch thc xy dng h thng (v d: bo mt,)
52

Pht sinh phng n

Rng buc ca h thng i l bng a ABC
R1 R2 R3 R4 R5 Chi ph pht trin phn mm khng c vt qu 70 triu Chi ph phn cng khng c vt qu 50 triu H thng phi hot ng sau 5 thng k t ngy bt u Khng thay i h k ton ang chy rt n nh H thng phi c s dng bi tt c nhn vin c lin quan n cng vic

53

Pht sinh phng n

Pht sinh phng n l vic t hp gia p ng yu cu v tho mn cc rng buc
Yu cu

Tho rng buc

p ng yu cu
Phng n

Rng buc

54

Pht sinh phng n

Chn la hnh thc trin khai
Gia cng (Outsourcing) Phn mm ng gi t hng nh sn xut phn mm Cc gii php tng th Trin khai ni b

55

Pht sinh phng n

V d: 3 phng n ca i l bng a ABC
Tiu chun Yu cu Y1 Y6 Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Phng n A C (yu cu khng p ng ht, yu cu 5 khng p ng) C Khng Khng Khng Khng 40 40 3 thng Khng thay i Mt vi thnh vin Phng n B C y Phng n C C y

C C C (cui ngy) Khng Khng 70 60 5,5 thng Khng thay i Tt c

C C C C C 100 70 7 thng Thay i Tt c

56

Rng buc R1
R2 R3 R4 R5

Chn la phng n

iu kin

Trng s

Phng n A
T l im 150 60 210 4 4 160 40 200 410

Phng n B
T l im

Phng n C
T l im

Yu cu Y1 Y2 Rng buc R1 R2 Tng

30 20 50 40 10 50 100

5 3

57

V d: i l bng a ABC
iu kin Trng s T l Yu cu Y1 Y6 Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Rng buc R1 R2 R3 R4 R5 Tng 25 8 7 5 3 2 50 20 10 8 7 5 50 100 5 5 5 5 5 5 4 1 1 1 1 Phng n A im 125 32 7 5 3 2 174 100 50 40 35 25 250 424 5 4 3 5 5 T l 5 5 4 3 1 1 Phng n B im 125 40 28 15 3 2 213 100 40 24 35 25 224 437 1 2 2 2 4 T l 5 5 5 5 4 4 Phng n C im 125 40 35 25 12 8 245 20 20 16 14 20 90 58 335