ng dng khuch i, lc v dao ng cho n nay ch l minh ha cho vic ly mu cn bng ca cc kiu op-amp c s dng. Tuy nhin, op-amp thng c s dng trong nhiu mch khc nhau, ni chng lm vic di tn c bit. chc nng nh vy bao gm so snh, my d tm, gii hn, nhng thit b giao din s tc l b bin i. trong chng ny chng ta s tho lun so snh, my d tm, gii hn v chuyn i s dng mc ch chung ca op- amp. thu c hiu nng tt hn, chng ti s cng quan st nhng mch t hp c thit k c bit nh mch so snh v b chuyn i. Mt mch so snh, trong khi tn n bao hm, so snh mt in p tn hiu trn mt u vo ca mt op-amp vi mt in p c bit gi l in p chun trn u vo khc. Di hnh thc n gin nht, n th khng c g hown l mt op-amp vng lp m, vi 2 u vo tng t, v mt u ra s; u ra c th (+) hay (-) in p bo ha, ph thuc vo u vo no l ln. Mch so snh thng c s dng cc mch nh giao din s, triger Schmitt, b phn bit, my d tm n by in p v mch dao ng 9.2 So snh c bn Hnh 9-1 cho thy op-amp c s dng nh 1 mch so snh. C nh in p chun V rof l 1 V c p dng u vo (-) v sai khc thi gian tn hiu in p v in c p dng u vo (+). V s sp t ny, mch c gi l so snh khng o. 9.11 chuyn i tng t sang s v s sang tng t. H thng s c s dng trong nhiu ng dng hn bi v n ngy cng tng tnh hiu qu, ng tin cy, v hiu qu kinh t. Vi s pht trin cu cc b vi x l , vic x l d liu tr thng mt phn ca nhiu h thng. x l d liu bao gm chuyn i d liu vo v ra ti my vi tnh qua thit b ra vo. T h thng s nh my vi tinh s dng h thng nh phn vi 0 v 1, d liu s c dt vo my vi tnh phi c chuyn i t dng tng t sang dng s. Mch m thc hin vic chuyn i c gi l mch chuyn i tng t dang s (A/D) . Mt khc chuyn i s sang tng t (D/A) c s dng khi u ra nh phn t mt h thng s phi c chuyn i tng ng sang in th tng t hay dng. u ra nh phn t mt h thng s l kh phin dch; tuy nhin mt D/A lm vic phin dch kh d dng. Chc nng ca D/A chnh xc l ngc li ca mt A/D. y l phn trnh by ca c hay cch chuyn i. D/A l hin ti u tin bi v (1) n dn gin hn A/D v (2) n c th s dng t mu A/D. 9.11.1 Chuyn D/A Mt chuyn i D/A n n gin hnh thc l s dng 1 op-amp v hay in tr trng s nh phn hay R v 2R. 9-18 v 9-19 9-11.1 (a) chuyn i D/A vi in tr trng s nh phn. Hnh 9-18 cho thy chuyn i D/A s dng 1 op-amp vi in tr trng s nh phn. Mc d trong hnh th op-amp l ni trong ch o, n c th c ni vi ch khng o. t s ca u vo nh phn l 4, chuyn i ny gi l chuyn i 4 bit. Bi v n c 16 (2 4 ) s kt hp ca u vo nh phn cho b0 xuyn qua b3, mt u vo tng t nn c 16 gi tr tng ng c th. Trong hnh 9-18, 4 s chuyn i (b0 n b3) c s dng m phng u vo nh phn; trong thc hnh, mt truy cp 4 bit nh phn nh 7493 c th c s dng thay. Khi chuyn b0 ng ( ni +5V), in p ngang qua l 5V bi v V 2 = V 1 = 0V. do dng qua R l 5V/10 k = 0,5mA. Tuy nhin u vo lch dng I B l khng ng k. t y dng qua in tr hi tip R F l cng 0,5mA, ln lt sn xut mt in p u ra -0,5 V. ch op-amp ang lm vic nh l chuyn i dng sang th. By gi gi thit vi chuyn b1 ng v b0 m. y l hnh ng ni R/2 vi ngun +5V, gy ra 2 lung dng in (1mA) qua R F , nn ln lt gp i in p u ra. Do in p ra V 0 l -1 V khi chuyn b1 ng. Tng t nu c 2 b0 v b1 ng, th dng qua R F s l 1,5 mA s chuyn i in p ra -1,5 V Do , ph thuc vo c hay khng chuyn b0 n b3 l m hay ng, dng trng nh phn se thit lp trong in tr u vo. Tng ca dng in l bng nhau trong dng qua R F , m ln lt c chuyn i ti mt in p u ra cn i. khi m tt c chuyn ng, r rng u ra s ln nht. in p u ra c cho bi cng thc: 0 0 1 2 3 (9 6) / 2 / 4 / 8 F b b b b V R R R R R | | = + + + | \ .
Ti u vo b1, b2, b3 v b0 l c th l cao (+5V) hay thp (0V) Hnh 9-18b cho thy u vo tng t chng li s kt hp c th ca u vo. u ra l mt ph nh i dng sng bc thang vi 15 bc vi-0.5 V tng bc. Trong thc t, tuy nhin, nhng bc ny khng phi tt c l ging nhau bi v s bin i trong n by in p cao lgic. Ch kch thc cc bc ph thuc vo gi tr ca R F . Do , bc mong mun c th c bng cch la chn gi tr R F , cung cp in p ra ln nht khng vt cp bo ha ca op-amp. Vi chnh xc ca chuyn i D/A, in tr mng kim loi chnh xc c khuyn co. Vn vi chuyn i D/A ca hnh 9-18 l n yu cu trng nh phn, m khng th sn sng c sn, cch c bit nu s lng u vo l hn 4. Mt gii php hp dn l s dng R v 2R cho chuyn i D/A t yu cu ch c 2 thit lp chnh xc gi tr ca in tr. 9.11.1(b) Chuyn i D/A vi R v 2R Hnh 9-19 a cho thy chuyn i D/A vi R v 2R. trc , u vo nh phn l m phng bi b0 n b3 v u ra l t l vcoiws u vo nh phn. u vo nh phn c th c giai on cao (+5V) hay thp (0V). Gi thit rng chuyn i b3 bit c ngha ln nht (MSB) c ni ti 5 V v nhng s chuyn i khc c ni ti t nh hnh 9-19a. Thevenin mch ti bn tri (ca) chuyn i b3, thevenin tng ng l : ( ) { } 2 || 2 || 2 || 2 2 20 TH R R R R R R R R R k ( ( = + + + = = O (
Kt qu mch trong hnh 9-19b, trong hnh (-) u vo ni t ( 2 0 V V ~ ) do n qua R TH (=2R) l 0. Tuy nhin, dng qua 2R ni vi +5V l 5V/20k =0,25mA. Diu ny ging vi lung dng qua R F
v ln lt sn xut mt in p u ra: 0 (20 )(0,25 ) 5 (9 7 ) V k mA V b = O = S dng s phn tch ging nhau, in p u ra tng ng c th kt hp tt c ca u ra nh phn c th c tnh ton nh hnh 9-19c. gi tr ln nht hay quy m y -9,375V l ang tn ti khi tt c cc u vo mc cao. in p u ra c tch theo cng thc : 0 3 2 1 0 2 4 8 16 F b b b b V R R R R R | | = + + + | \ .
Ti u vo b1, b2, b3 v b0 l c th l cao (+5V) hay thp (0V) Li th ln ca chuyn i D/A trong hnh 9-19a l yu cu ch 2 thit lp gi tr chnh xc in tr. Tuy nhin yu cu in tr nhiu hn v cng kh phn tch hn l kiu in tr trng nh phn. Nh s ca u vo nh phn l tng ngoi 4, c hai chuyn i D/A mch to phc tp v chnh xc b suy thoi. Do trong ng dng quan trng mt mch tch hp c bit thit k nh chuyn i D/A l nn s dng