SALII VE GVENL YNETMEL BRNC BLM Ama, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar Ama Madde 1 Bu Ynetmelik, iyerlerinde salk ve gvenlik

k artlarnn iyiletirilmesi iin alnacak nlemleri belirler. Bu amala; a) Mesleki risklerin nlenmesi, salk ve gvenliin korunmas, risk ve kaza faktrlerinin ortadan kaldrlmas, b) sal ve gvenlii konusunda ii ve temsilcilerinin eitimi, bilgilendirilmesi, grlerinin alnmas ve dengeli katlmlarnn salanmas, c) Ya, cinsiyet ve zel durumlar sebebi ile zel olarak korunmas gereken kiilerin alma artlar ile ilgili genel prensipler ve dier hususlar bu Ynetmelikte dzenlenmitir. Kapsam Madde 2 Bu Ynetmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayl Kanunu kapsamna giren tm iyerlerini kapsar. Dayanak Madde 3 Bu Ynetmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayl Kanununun 78 inci maddesine gre dzenlenmitir. Tanmlar Madde 4 Bu Ynetmelikte geen ; a) Risk deerlendirmesi: yerlerinde var olan ya da dardan gelebilecek tehlikelerin, iilere, iyerine ve evresine verebilecei zararlarn ve bunlara kar alnacak nlemlerin belirlenmesi amacyla yaplmas gerekli almalar, b) Salk ve gvenlik ii temsilcisi: yerinde salk ve gvenlik konularnda iileri temsil etmeye yetkili kiiyi, c) nleme: Mesleki riskleri nlemek veya azaltmak iin iyerinde yaplan ilerin btn aamalarnda planlanm veya alnm nlemlerin tmn, d) Bakanlk: alma ve Sosyal Gvenlik Bakanln, ifade eder. KNC BLM verenlerin Ykmllkleri Genel Hkmler Madde 5 verenlerin ykmllkleri ile ilgili genel hkmler aada belirtilmitir: a) veren, ile ilgili her konuda iilerin salk ve gvenliini korumakla ykmldr.

b) verenin i sal ve gvenlii konusunda iyeri dndaki uzman kii veya kurululardan hizmet almas bu konudaki sorumluluunu ortadan kaldrmaz. c) ilerin i sal ve gvenlii konusundaki ykmllkleri, iverenin sorumluluu ilkesini etkilemez. verenin Genel Ykmllkleri Madde 6 veren aada belirtilen salk ve gvenlikle ilgili hususlar yerine getirmekle ykmldr: a) veren, iilerin saln ve gvenliini korumak iin mesleki risklerin nlenmesi, eitim ve bilgi verilmesi dahil gerekli her trl nlemi almak, organizasyonu yapmak, ara ve gereleri salamak zorundadr. veren, salk ve gvenlik nlemlerinin deien artlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun srekli iyiletirilmesi ama ve almas iinde olacaktr. b) veren, salk ve gvenliin korunmas ile ilgili nlemlerin alnmasnda aadaki genel prensiplere uyacaktr: 1) Risklerin nlenmesi, 2) nlenmesi mmkn olmayan risklerin deerlendirilmesi, 3) Risklerle kaynanda mcadele edilmesi, 4) in kiilere uygun hale getirilmesi iin, zellikle iyerlerinin tasarmnda, i ekipmanlar, alma ekli ve retim metotlarnn seiminde zen gsterilmesi, zellikle de monoton alma ve nceden belirlenmi retim temposunun hafifletilerek bunlarn sala olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi, 5) Teknik gelimelere uyum salanmas, 6) Tehlikeli olanlarn, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanlarla deitirilmesi, 7) Teknolojinin, i organizasyonunun, alma artlarnn, sosyal ilikilerin ve alma ortam ile ilgili faktrlerin etkilerini kapsayan genel bir nleme politikasnn gelitirilmesi, 8) Toplu korunma nlemlerine, kiisel korunma nlemlerine gre ncelik verilmesi, 9) ilere uygun talimatlarn verilmesi. c) veren, iyerinde yaplan ilerin zelliklerini dikkate alarak; 1) Kullanlacak i ekipmannn, kimyasal madde ve preparatlarn seimi, iyerindeki alma dzeni gibi konular da dahil iilerin salk ve gvenlii ynnden tm riskleri deerlendirir. Bu deerlendirme sonucuna gre; iverence alnan nleyici tedbirler ile seilen alma ekli ve retim yntemleri, iilerin salk ve gvenlik ynnden korunma dzeyini ykseltmeli ve iyerinin idari yaplanmasnn her kademesinde uygulanmaldr. 2) Bir iiye herhangi bir grev verirken, iinin salk ve gvenlik ynnden uygunluunu gz nne alr. 3) Yeni teknolojinin planlanmas ve uygulanmasnn, seilecek i ekipmannn alma ortam ve koullarna, iilerin sal ve gvenliine etkisi konusunda iiler veya temsilcileri ile istiarede bulunur. 4) Ciddi tehlike bulunduu bilinen zel yerlere sadece yeterli bilgi ve talimat verilen iilerin girebilmesi iin uygun nlemleri alr. d) Ayn iyerinin birden fazla iveren tarafndan kullanlmas durumunda iverenler, yaptklar iin niteliini dikkate alarak; i sal ve gvenlii ile i hijyeni nlemlerinin uygulanmasnda ibirlii yapar, mesleki risklerin nlenmesi ve bunlardan korunma ile ilgili almalar koordine eder, birbirlerini ve birbirlerinin ii veya ii temsilcilerini riskler konusunda bilgilendirirler. e) sal ve gvenlii ile i hijyeni konusunda alnacak nlemler hi bir ekilde iilere mali yk getirmez. Koruyucu ve nleyici Hizmetler

Madde 7 yerinde salk ve gvenlikle ilgili koruyucu ve nleyici hizmetlerin yerine getirilmesi iin aada belirtilen hususlara uyulacaktr: a) Bu Ynetmeliin 5 ve 6. maddelerinde belirtilen ykmllkler sakl kalmak kaydyla, iveren, iyerindeki salk ve gvenlik risklerini nlemek ve koruyucu hizmetleri yrtmek zere, iyerinden bir veya birden fazla kiiyi grevlendirir. b) Salk ve gvenlikle grevli kiiler, iyerinde bu grevlerini yrtmeleri nedeniyle hibir ekilde dezavantajl duruma dmezler. Bu kiilere, sz konusu grevlerini yapabilmeleri iin yeterli zaman verilir. c) yerinde bu grevleri yrtebilecek nitelikte personel bulunmamas halinde, iveren dardan bu konuda yeterlik belgesi olan uzman kii veya kurululardan hizmet alr. d) veren hizmet ald kii veya kurululara, iilerin salk ve gvenliini etkiledii bilinen veya etkilemesi muhtemel faktrler hakknda bilgi verir. Bu kii veya kurulular, bu Ynetmeliin 10 uncu maddesinin (b) bendinde sz edilen iiler ve bu iilerin iverenleri hakkndaki gerekli bilgilere de ulaabilmelidirler. e) yerinde salk ve gvenlik hizmetlerini yrtmek zere: 1) Grevlendirilen kiiler gerekli nitelik, bilgi ve beceriye sahip olacaktr. 2) Dardan hizmet alnan kii veya kurulular gerekli kiisel beceri, mesleki bilgi ve donanma sahip olacaktr. 3) Grevlendirilen kiiler veya dardan hizmet alnan kii veya kurulularn says; iyerinin bykl, maruz kalnabilecek tehlikeler ve iilerin iyerindeki dalm dikkate alnarak, koruyucu ve nleyici almalarn organizasyonunu yapmaya ve yrtmeye yeterli olacaktr. f) yeri iindeki veya dndaki kii veya kurulularn bu maddede belirtilen salk ve gvenlik risklerini nleme ve risklerden korunma ile ilgili grev ve sorumluluklar ak olarak belirlenir. Bu kii ve kurulular gerektiinde birlikte alrlar. g) verenin yeterli mesleki bilgi, beceri ve donanma sahip olmas halinde, iyerinin bykl, iin nitelii ve ii says dikkate alnarak bu maddenin (a) bendinde belirtilen hususlarn yerine getirilmesi sorumluluunu kendisi stlenebilir. h) sal ve gvenlii konularnda hizmet verecek kii ve kurulularn nitelikleri ve belgelendirilmesi ile iverenin sorumluluu hangi hallerde stlenebilecei ile ilgili usul ve esaslar Bakanlk tarafndan belirlenir. lkyardm, Yangnla Mcadele ve Kiilerin Tahliyesi, Ciddi ve Yakn Tehlike Madde 8 lkyardm, yangnla mcadele ve kiilerin tahliyesi, ciddi ve yakn tehlike ile ilgili uyulacak hususlar aada belirtilmitir: a) veren; 1) yerinin bykln, yaplan iin zelliini ve iyerinde bulunan iilerin ve dier kiilerin saysn dikkate alarak; ilkyardm, yangnla mcadele ve kiilerin tahliyesi iin gerekli tedbirleri alr. 2) zellikle ilkyardm, acil tbbi mdahale, kurtarma ve yangnla mcadele konularnda, iyeri dndaki kurulularla irtibat salayacak gerekli dzenlemeleri yapar. b) veren, (a) bendinde belirtilen ilkyardm, yangnla mcadele ve tahliye ileri iin, iyerinin bykl ve tad zel tehlikeleri dikkate alarak, bu konuda eitimli, uygun donanma sahip yeterli sayda kiiyi grevlendirir. c) veren; 1) Ciddi ve yakn tehlikeye maruz kalan veya kalma riski olan tm iileri, tehlikeler ile bunlara kar alnm ve alnacak nlemler hakknda mmkn olan en ksa srede bilgilendirir. 2) Ciddi, yakn ve nlenemeyen tehlike durumunda, iilerin ii brakarak derhal alma yerlerinden ayrlp gvenli bir yere gidebilmeleri iin gerekli talimat verir ve gerekeni yapar.

3) Ciddi ve yakn tehlike durumunun devam ettii alma artlarnda, zorunlu kalnmas halinde, gerekli donanma sahip ve zel olarak grevlendirilen kiiler hari, iilerden almaya devam etmelerini istemeyecektir. d) Ciddi, yakn ve nlenemeyen tehlike durumunda iyerini veya tehlikeli blgeyi terk eden iiler bu hareketleri nedeniyle dezavantajl duruma dmeyecek ve herhangi bir zarar grmeyecektir. e) veren, iilerin kendileri veya dier kiilerin gvenlii iin ciddi ve yakn bir tehlike olduunda ve amirine hemen haber veremedikleri durumlarda, kendi bilgileri dorultusunda ve mevcut teknik donanmlar ile tehlikenin sonularnn engellenmesi iin gerekeni yapabilecek durumda olmalarn salamak zorundadr. iler, kendi grevlerini yapmakta ihmal veya kusurlu davranlar olmadka bu hareketlerinden dolay dezavantajl duruma drlemezler. verenin Dier Ykmllkleri Madde 9 veren yukarda belirtilen ykmllkleri ile beraber aadaki hususlar yerine getirmekle ykmldr: a) veren ; 1) yerinde risklerden zel olarak etkilenebilecek ii gruplarnn durumunu da kapsayacak ekilde salk ve gvenlik ynnden risk deerlendirmesi yapar. 2) Risk deerlendirmesi sonucuna gre, alnmas gereken koruyucu nlemlere ve kullanlmas gereken koruyucu ekipmana karar verir. 3) gnden fazla ign kayb ile sonulanan i kazalar ile ilgili kayt tutar. 4) ilerin urad i kazalar ile ilgili rapor hazrlar. b) (a) bendinin (1) ve (2) numaral alt bentlerinde belirtilen almalar ve deerlendirmelerle ilgili kayt ve dokmanlarn hazrlanmas ile (a) bendinin (3) ve (4) numaral alt bentlerinde belirtilen belgelerin dzenlenmesi, iyerinin bykl ve yaplan iin niteliine gre, Bakanlka belirlenen usul ve esaslara uygun ekilde yaplr. ilerin Bilgilendirilmesi Madde 10 yerinde i sal ve gvenlii hizmetlerinin etkin bir biimde srdrlmesi iin iilerin bilgilendirilmesi esastr. Bu amala; a) veren, iyerinin byklne gre; 1) yerinin geneli ile iinin almakta olduu blmde veya yapt her ite yrtlen faaliyetler, salk ve gvenlik riskleri, koruyucu ve nleyici tedbirler hakknda, 2) Bu Ynetmeliin 8 inci maddesinin (b) bendine gre, iyerinde grevlendirilen kiiler hakknda, iilerin ve temsilcilerinin gerekli bilgiyi almalarn salamak zorundadr. b) veren, baka iyerlerinden almak zere kendi iyerine gelen iilerin de, (a) bendinde belirtilen bilgileri almalarn salamak zere, sz konusu iilerin iverenlerine gerekli bilgileri verir. c) veren, iyerinde salk ve gvenlik ile ilgili zel grev ve sorumluluu bulunan iilerin veya temsilcilerinin bu grevlerini yrtebilmeleri iin; 1) Bu Ynetmeliin 9 uncu maddesinin (a) bendinin (1) ve (2) numaral alt bentlerinde belirtilen risk deerlendirmesi ve alnan koruyucu nlemlere, 2) Bu Ynetmeliin 9 uncu maddesinin (a) bendinin (3) ve (4) numaral alt bentlerinde belirtilen i kazas kaytlar ve raporlarna, 3) Salk ve gvenlikle ilgili denetim faaliyetlerinden, bu konuda sorumlu kii ve kurululardan, koruma ve nleme almalarndan elde edilen bilgilere, ulaabilmelerini salar.

ilerin Grlerinin Alnmas ve Katlmlarnn Salanmas Madde 11 veren salk ve gvenlikle ilgili konularda iilerin grlerinin alnmas ve katlmlarnn salanmas iin aadaki hususlar yerine getirmekle ykmldr: a) veren, i sal ve gvenlii konularnda ii veya temsilcilerinin grlerini alr, neri getirme hakk tanr ve bu konulardaki grmelerde yer almalarn ve dengeli katlmlarn salar. b) verence, i sal ve gvenlii konusunda zel grevleri bulunan ii veya temsilcilerinin zellikle aadaki konularda dengeli bir ekilde yer almalar salanr veya nceden grleri alnr: 1) Salk ve gvenlii nemli derecede etkileyebilecek herhangi bir nlemin alnmasnda. 2) Bu Ynetmeliin 7. maddesinin (a) bendinde belirtilen iler ile 7 nci maddesinin (a) bendinde ve 8. maddesinin (b) bendinde belirtilen kiilerin grevlendirilmesinde. 3) Bu Ynetmeliin 9. maddesinin (a) bendinde ve 10. maddesinde belirtilen hususlarda. 4) Bu Ynetmeliin 7 . maddesinin (c) bendinde belirtilen iyeri dndaki uzman kii veya kurululardan hizmet alnmasnda. 5) Bu Ynetmeliin 12. maddesinde belirtilen eitimin organizasyonu ve planlanmasnda. c) sal ve gvenlii konusunda zel grevi bulunan ii temsilcileri, tehlikenin azaltlmas veya tehlikenin kaynanda yok edilmesi iin iverene neride bulunma ve iverenden gerekli tedbirlerin alnmasn isteme hakkna sahiptir. d) sal ve gvenlii konusunda zel grevleri bulunan ii veya ii temsilcileri, bu grevlerini yrtmeleri nedeniyle dezavantajl duruma drlemezler. e) veren, i sal ve gvenlii konusunda zel grevi bulunan ii temsilcilerine, bu Ynetmelikte belirtilen grevlerini yerine getirebilmeleri iin her trl imkan salar ve herhangi bir cret kayb olmadan alma saatleri ierisinde yeterli zaman verir. f) iler veya temsilcileri, i sal ve gvenlii konusunda iverence alnan nlemlerin ve salanan imkanlarn yetersiz olduu kanaatine varmalar halinde Bakanla bavurma hakkna sahiptir. i temsilcileri, iyerinde yetkili makamlarca yaplan denetimler srasnda grlerini bildirme hakkna sahiptir. ilerin Eitimi Madde 12 yerinde salk ve gvenliin salanmas ve srdrlebilmesi iin; a) veren, her iinin alt yere ve yapt ie zel bilgi ve talimatlar da ieren salk ve gvenlik eitimi almasn salamak zorundadr. Bu eitim zellikle; 1) e balanmadan nce, 2) alma yeri veya i deiikliinde, 3) ekipmanlarnn deimesi halinde, 4) Yeni teknoloji uygulanmas halinde yaplr. Eitim, deien ve yeni ortaya kan risklere uygun olarak yenilenir ve gerektiinde periyodik olarak tekrarlanr. b) veren, baka iyerlerinden almak zere kendi iyerine gelen iilerin yaptklar ilerde karlaacaklar salk ve gvenlik riskleri ile ilgili yeterli bilgi ve talimat almalarn salar. c) Salk ve gvenlik ile ilgili zel grevi bulunan ii temsilcileri zel olarak eitilir. d) (a) ve (c) bentlerinde belirtilen eitim, iilere veya temsilcilerine herhangi bir mali yk getirmez ve eitimlerde geen sre alma sresinden saylr.

NC BLM

ilerin Ykmllkleri Madde 13 iler iyerinde salk ve gvenlikle ilgili aada belirtilen hususlara uymakla ykmldr: a) iler, davran ve kusurlarndan dolay, kendilerinin ve dier kiilerin salk ve gvenliinin olumsuz etkilenmemesi iin azami dikkati gsterirler ve grevlerini, iveren tarafndan kendilerine verilen eitim ve talimatlar dorultusunda yaparlar. b) iler, iveren tarafndan kendilerine verilen eitim ve talimatlar dorultusunda, zellikle; 1) Makine, cihaz, ara, gere, tehlikeli madde, tama ekipman ve dier retim aralarn doru ekilde kullanmak, 2) Kendilerine salanan kiisel koruyucu donanm doru kullanmak ve kullanmdan sonra muhafaza edildii yere geri koymak, 3) yerindeki makine, cihaz, ara, gere, tesis ve binalardaki gvenlik donanmlarn kurallara uygun olarak kullanmak ve bunlar keyfi olarak karmamak ve deitirmemek, 4) yerinde salk ve gvenlik iin ciddi ve ani bir tehlike olduu kanaatine vardklar herhangi bir durumla karlatklarnda veya koruma tedbirlerinde bir aksaklk ve eksiklik grdklerinde, iverene veya salk ve gvenlik ii temsilcisine derhal haber vermek, 5) yerinde, salk ve gvenliin korunmas iin teftie yetkili makam tarafndan belirlenen zorunluluklarn yerine getirilmesinde, iverenle veya salk ve gvenlik ii temsilcisi ile ibirlii yapmak, 6) veren tarafndan gvenli alma ortam ve koullarnn salanmas ve kendi yaptklar ilerde salk ve gvenlik ynnden risklerin nlenmesinde, iveren veya salk ve gvenlik ii temsilcisi ile mevzuat uygulamalar dorultusunda ibirlii yapmak ile ykmldrler. DRDNC BLM eitli Hkmler Salk Gzetimi Madde 14 veren, iilerin iyerinde maruz kalacaklar salk ve gvenlik risklerine uygun olarak salk gzetimine tabi tutmakla ykmldr: a) ilerin ie girilerinde salk durumlarnn yapacaklar ie uygun olduunu belirten salk raporu alnr. b) Yaplan iin zelliine gre, iin devam sresince salk muayeneleri dzenli aralklarla yaplr. Risk Gruplar Madde 15 Kadnlar, ocuklar, yallar, zrller ve dier hassas risk gruplar, zellikle bunlar etkileyen tehlikelere kar korunurlar. Salk ve Gvenlik i Temsilcisi Madde 16 yerinde salk ve gvenlikle ilgili almalara katlma, almalar izleme, nlem alnmasn isteme, nerilerde bulunma ve benzeri konularda iileri temsil etmeye yetkili, bir veya daha fazla ii, salk ve gvenlik ii temsilcisi olarak grev yapar. Salk ve Gvenlik i Temsilcisi, iyerinde alan iiler tarafndan seilir. BENC BLM Son Hkmler

lgili Avrupa Birlii Mevzuat Madde 17 Bu Ynetmelik 12/6/1989 tarihli ve 89/391/EEC sayl Avrupa Birlii Konsey Direktifi esas alnarak hazrlanmtr. Yrrlk Madde 18 Bu Ynetmelik yaym tarihinde yrrle girer. Yrtme Madde 19 Bu Ynetmelik hkmlerini alma ve Sosyal Gvenlik Bakan yrtr.