Deiim Ynetimi

Dr. Ylmaz Argden

Deiim Ynetimi ve Uygulama Metodolojisi

Pnar Ilgaz ve Burak Erahin

Deiim Ynetimi
ARGE Danmanlk

ARGE Danmanlk Yaynlar No: 06 Deiim Ynetimi

Yazan ve Derleyen

Dr. Ylmaz Argden

ARGE Danmanlk A.. Her hakk sakldr. Bu kitabn hibir ksm yayncsnn izni olmakszn elektronik veya mekanik, fotokopi, kayt ya da herhangi bir bilgi saklama; eriim sistemi de dahil olmak zere herhangi bir ekilde oaltlamaz.

ISBN 975-93641-5-8 1. Basm Kasm 2004 ARGE Danmanlk A.. Fazlkaptanolu Caddesi Seba Merkezi No: 3 Kat: 9 Seyrantepe, 34418, STANBUL Tel: (212) 283 59 60 Faks: (212) 283 59 64 www.arge.com

Yapm BZD Yayn ve letiim Hizmetleri Alemda Cad. Yanyol Sok. No: 3 SBK Merkezi, B Blok Kat 3, 39692 Kskl-stanbul Tel : (216) 412 72 13 Faks: (216) 521 10 64 E-Posta: iletisim@bzdyayincilik.com http://www.bzdyayincilik.com

indekiler
nsz ............................................................................................................................5 Deiim Ynetimi ........................................................................................................7 Deiim Ynetimi ve Uygulama Metodolojisi..........................................................13 Deiimde Temel Kavramlar................................................................................15 Ne Deiimdir?......................................................................................................15 Ne Tr Deiim almalarna Tank Oluyoruz? ................................................15 Deiimi Ynetmek Neden Gereklidir?...............................................................16 ARGE Deiim Ynetimi Metodolojisi.................................................................18 Deiim htiyacnn Hissedilmesi.........................................................................18 D ve Gzlemler ........................................................................................19 Paydalarn Geri Bildirimleri...........................................................................21 st Ynetim Gr .......................................................................................21 Deiim Kararnn Verilmesi ................................................................................21 Deiimin Gerekletirilmesi................................................................................23 Paydalar..........................................................................................................23 Admlar ............................................................................................................28 Risklerin Ynetimi ................................................................................................29 letiim ...................................................................................................................31 Kaynaka ....................................................................................................................34

NSZ
Baarnn temelini oluturan, bulduunla yetinmeme ve srekli olarak gelime gdsdr. Baar iin gerekli olan srekli gelime, ancak deiim ile salanabiliyor. Bu nedenle, baarnn tadn alan ve bunu srdrme amacn tayan kii ve kurumlar, deiimi de iyi ynetmek durumundalar. Yaygn bir ynetim modeli olarak kullanlan EFQM Mkemmellik Modeli de en son yenilenmesinde deiim ynetimine ayr bir nem verdi. Artk, Mkemmellik Modelini uygulayan kurumlardan deiim ynetimine de sistematik bir yaklamla ulamalar bekleniyor. ARGE Danmanlk olarak yrttmz projeler ister stratejik yaplanma olsun; isterse kurumsal, organizasyonel yaplanma olsun aslnda bir deiimin B katalizr olmaktr. Nitekim, irket sloganmz olan Baarnz iin yannzdayz ifadesi de bu katalizrlk roln ifade ediyor. Bu konudaki deneyimlerimizden oluan deiim ynetimi metodolojisini ynetim dnyas ile paylamann, Trkiyenin dnya ile rekabet eden kurumlarnn gcne destek olacana inanyoruz. Bu kitapta nce, deiim ynetimi srecinde dikkat edilmesinde fayda grdmz noktalar kapsayan bir makale, daha sonra ARGE Danmanlk tarafndan gelitirilen Deiim Metodolojisini okuyucularla paylalyor. Trkiyede ynetim kalitesiyle dnyaya rnek olabilecek kurumlar yaratlmasna destek vermeyi hedefleyen, ARGE Danmanlk, her sene yeni bir ynetim kavramnn daha iyi tannmas iin hazrlad kitap dizisine bu sene de Deiim Ynetimi kitabn katmaktan onur duyuyor. ARGE Danmanlk

Deiim Ynetimi
Dr. Ylmaz ARGDEN

Rekabeti ortamlarda, deiimi ynetemeyenler, kendilerini deitirilmi olarak buluyorlar.

nsanolunun belki de en nemli zelliklerinden birisi bulduunla yetinmeyip, her zaman daha iyisine zlem duymasdr. Gelimenin temeli, bu daha iyiyi arama drtsdr. Ancak, insann bu zellii ayn zamanda deiim gerekliliini de srekli klmaktadr. Dn mkemmel olarak nitelendirilen bir rn veya hizmet, ona allnca normal, daha iyisi bulununca da yetersiz olarak nitelendirilir. Dolaysyla, mterilerin, vatandalarn, ksacas insanlarn srekli olarak ykselen beklentilerine cevap verebilmek iin kurumlarn da srekli olarak kendilerini yenilemeleri, kendilerini amalar, yani deimeleri gerekiyor. Bu nedenle rekabeti ortamlarda, deiimi ynetemeyenler, kendilerini deitirilmi olarak buluyorlar!!! Teknolojinin gelime hznn artmas yenilikleri hzlandryor. Ayn ekilde, iletiim ve ulam teknolojilerdeki gelimeler ise bu yeniliklerin insanlara ulamasn hzlandryor. Dolaysyla, kurumlarn deiime ayak uydurma hzlarnn da artmas gerekiyor. Nitekim, deiimi zorlayan unsurlar arasnda uluslararas kurumlarn standartlarna uyma gerei (AB, IMF, Dnya Bankas, ISO gibi); irketlerin strateji, organizasyon, altyap sistemlerinde yenilikler; irket birlemeleri gibi olgular saylabilir. Peki, her geen gn daha ska karlatmz deiim ynetilebilir mi? Deiim ynetimi ne demek? Deiim ynetimi kurum kltrnn ve davranlarn deien dnyayla uyumlu hale gelmesini salama sanatdr. ster, stratejik yaklamlardan, ister organizasyon yaplanmalarndan, ister i

srelerindeki gelitirmelerden kaynaklansn deiimlerin hayat erileri ksalyor. Bu nedenle, deiimi ynetebilmek en nemli liderlik ve yneticilik yetkinlikleri arasnda saylyor. Deiim ynetiminde baar iin neler yaplmas gerektiini belirlemeden nce, baary nasl leceimizi belirlemeliyiz. Baarl bir deiim ynetimi (i) deiimin kurum iinde sahiplenilmesini ve deiime inancn eylemlerle gsterilmesini, (ii) performans kriterlerinde hedeflenen deiim ynnde kalc ve srdrlebilir gelimelerin salanmasn, ve (iii) kurumun bir sonraki deiim projesini daha etkin bir ekilde ynetebilme yetkinliinin gelitirebilmesini salar. Kurumsal deiimi salamak iin ncelikle kurumu deiimin gerekliliine ve aciliyetine inandrmak gerekiyor. Bunu salamann en etkili yollarndan birisi de performansn kurum iindeki birimler arasnda deil, kurum d en iyi rneklerle karlatrlmasn salamaktr. Bir baka deyile kyaslama almalarn kurum kltr haline getirmektir. Deiim iin ncelikle etkileyici bir vizyonun ortaya konulmas gerekiyor. Peki, etkileyici bir vizyon nedir? Etkileyici bir vizyon, gelecek ile ilgili cazip bir hayali ortaya koyan, kararlara yn gsterecek kadar amaca odakl,
Dr. Ylmaz ARGDEN, ARGE Danmanlk Ynetim Kurulu Bakandr. Deneyimlerini Ko niversitesi MBA programnda verdii strateji dersleriyle ve eitli yaynlardaki ke yazlaryla paylamaktadr. 9

ancak inisiyatif kullanmay zendirecek kadar esnek, kolaylkla anlatlabilen ve deiime konu olanlar heyecanlandracak kadar gereki olan bir hlyadr. Vizyonun yaratlmas kadar, etkin olarak paylalmas da nemlidir. Bunun iin mesajn basitlii, rneklerle zenginletirilmesi, iletiimin srekliliinin salanmas, zayf noktalarn gzard edilmeksizin tartlmas ve hepsinden nemlisi deiim liderlerinin sadece szleriyle deil, ayn zamanda davranlar ile de vizyonla uyumlu hareket etmesi gerekiyor. Deiimin vizyon ile balantsnn net olarak kurulmas ve deiimin odann deiime konu olan gerek gndem olmas deiim ynetiminin baars gerekli koullar arasnda saylyor. Bu nedenle, llebilir, zorlayc hedeflerin ortaya konmas ve yaygn olarak paylalmas deiimi hzlandryor. Ancak, ortaya konan hedeflerin ulalabilir olduuna inanlmas iin en iyi rakiplerin ve kyaslama ortaklarnn ulaabildii hedeflerle karlatrlmas fayda salyor. Deiimin bu ekilde dardan dikte edilen hedeflere ynelmeyi salamas, ieride takm ruhunun gelimesine yardmc oluyor. Bu nedenle, farkl kurumlarda deneyim kazanm danmanlar, deiimi hzlandrc bir etki yapabiliyor. Deiim renmektir. Hem de davranlar deitirecek kadar derinlemesine renmek. Dolaysyla, kurumsal deiimi salamak iin kurumda her seviyede rnek olabilecek kiilerin deiim hedefi etrafnda birlemesi salanmaldr. Deiime inanan ve bu inancn yaayarak gsteren bir koalis10

yonun kurulmas, kurumsal deiimin ilk admlar arasnda yer almaldr. Byle bir deiimi destekleyen koalisyonda, ynetim kurulundan fabrikada alan iiye kadar her kesimden ve zellikle evresinde saygnl olan kiilerin bulunmas, deiimin her platformda sahiplenilmesine yardmc olur. Deiimi sahiplenenlerin deiimi gerekletirme beceri ve yetkinliklerine de sahip olmalar nem tar. nk vizyonu sahiplenenlerin sylem ve eylem birlii salayabilmeleri gvenin artmasna ve koalisyonun bymesine yardmc olur. Deiim iin kurulan alma ekiplerini irket ortamndan soyutlayacak tedbirleri almak fayda salyor. nk, insanlarn rolleri, sorumluluklar, ve ilikileri deitiinde pozisyondan ok deiimin kendisine odaklanma potansiyeli artyor. irket alanlarn deiim konusunda bilgilendirme, onlarn katklarn salama toplantlarnn da irketten uzak, gayri resmi bir ortamda yaplmas yaratclk potansiyelini artryor. Sahiplenmeyi salamann en etkili aralarndan birisi de sorun tespitinde ve zm retmede, zmleri uygulama sorumluluunu stleneceklerin katklarn almaktr. Bu nedenle, baz tekrarlardan kanmamak, uygulama etkinlii asndan fayda salar. nan olmakszn deiim de olmaz. nancn yaygnlamasnda en etkin ara ise baardr. te bu nedenle, deiim sreci planlanrken uzun vadeli faydalar kadar, ksa vadeli kazanmlara da nem verilmelidir. Ksa vadeli kazanmlarn iletiiminin etkin bir ekilde gerekletirilmesi de bu

faydalarn hayata geirilmesine yardmc olur. Deiimin nnde engel olarak grlenlerin kazanlmaya allmas hem koalisyonun bymesini, hem de deiim sreci ierisindeki zayflklarn tespit edilmesini kolaylatryor. Bamsz ve yaratc dnme yeteneine sahip kiilerin kendilerine gvenleri nedeniyle deiime kar kabilme yeteneklerinin de yksek olduu unutulmamaldr. Bu nedenle, onlarn kazanlmas nem tayor. Ancak, tm verilere ramen deimeyenlerin, deitirilmesi de kanlmaz olabiliyor. Deiimin kalcln salayabilmek iin organizasyona destek vermek ve liderlik gstermek gerekiyor. En nemli desteklerden birisi liderlerin, deiim ynndeki sylemlerini, eylemleriyle desteklemeleridir. Deiim iin d destekten faydalanlmas, hem daha geni deneyimin kuruma kazandrlmas, hem de kt kaynaklarn kaldralanmas asndan fayda salyor. Ayrca, d destein, kurum ii politik yaklamlarn dnda kalmas nedeniyle bamsz bir yaklam sergilemesi deiimi kolaylatryor. Deiimi kalc klabilmek iin kuruma yeni yetkinlikler kazandrmak zere eitime de nem vermek ve kaynak ayrmak gerekiyor. alanlarn, iin btn hakknda bilgilendirilmeleri, problem zme teknikleri konusunda gelitirilmeleri ve insan ilikileri ile takm almas konularnda gelimeleri iin verilecek eitimler tm

deiim projeleri iin geerlidir. Ayrca, deiime neden olan konu (rnein, bilgi sistemleri) hakknda da teknik eitimlerin verilmesi faydal oluyor. Deiimin kalc olmasn engelleyen en nemli unsurlardan biri de, kurumdaki bilgi ve performans ynetimi sistemlerinin yeni dzene uygun olarak yaplandrlmamasdr. Eski deerleri yanstan ve o deerleri korumak zere kurulmu olan tevik sistemleri deitirilmeden alanlarn yeniliklerle motivasyonunu salamak gleir. Ayn ekilde, yeni sistemin gerektirdii bilgi dzeni kurulmazsa bilgiye dayal karar verme sreci almaz. ncelikle bilgi ve insan kaynaklar ynetim sistemlerini deitirerek deiimi desteklemelerini salamak deiimin kurumsallamasn salamann en nemli admlarndan birisidir. Deiimi salayan liderler ncelikle z deerlendirme yapabilen; srekli iyilemeyi hedefleyen; insana deer veren; srekli renmeyi, effafl, iletiimi ve paylamay bir hayat felsefesi olarak kabul eden ve bu anlay davranlarna yanstarak rnek olabilen kiilerdir. Kurumlarn deiim yetkinliklerini srekli klabilmek iin her seviyedeki deiim liderlerine frsat vermeleri ve onlar desteklemeleri gerekiyor. nsann gelimesinin temeli olan deiim, yaamn ta kendisidir. Deiimi yaamna entegre edemeyen kurumlar, yaamlarn tehlikeye attklarn bilmeliler.

11

Deiim Ynetimi
ve

Uygulama Metodolojisi
Pnar ILGAZ Burak ERAHN

Deiimi istemek, baary garantilemez. Deiim abalar ancak organizasyon iinde yaylma ve derinlie sahip olabilirlerse baarl olurlar.

Ayn suda iki kere ykanlmaz deyii deiimin srekliliini vurgulamaktadr. Deiim insanln varoluundan beri vazgeilmez bir olgudur. nsanln daha iyiyi, daha kolay, daha kaliteliyi, daha sratliyi araynn sonucudur ve insanln geliiminin temelidir. Deiim her alanda insanln geliimini salamtr, ancak gnmzde inanlmaz hza ulaan bu geliim tm birey ve kurumlar ayak uydurma aamasnda son derece zorlar hale gelmitir. Artk ok farkl alanlardaki geliimleri adm adm izleme ve sindirme olanan yitirmi durumdayz. Deiime hzl uyum veya etkin deiim ynetiminin gnmzn ynetim modelleri iindeki neminin gittike arttn gryoruz. EFQM Mkemmellik Modeli de bu gelimeye paralel olarak deiime uram, deiimin ynetilmesi gerei modelde nemli bir balk haline gelmitir. Liderler kurumsal deiim ihtiyacn nasl belirleyeceinin sistematiini belirlemeli ve deiime ncelik etmelidir.
EFQM Modeli Kriter 1e

Modeli ile uyumu uygulamalarda nemli etkinlik salamaktadr.

DEMDE TEMEL KAVRAMLAR

Uygulama baars iin metodolojinin yan sra temel kavramlar zerinde anlay birlii salamak nem tamaktadr. Aksi takdirde hibir an birbirine benzemeyen ve her eyin hareketli olduu bir dnyada deiim paranoyasna kaplma veya deiim kaosu yaratma riski bulunmaktadr. Ne Deiimdir? Artk gnlk alkanlklarmzda yaptmz deiikliklere karar vermek deiim olarak alglanabilinir mi? Bir mteri kesimini A markasn kullanma yerine B markasn kullanmaya raz etmek deiim olabilir mi? Bunlarn hepsi kii ve kurumlarn zelinde deiimleri ifade etseler de, deiim ynetimi kapsamnda belli bir ngr ile bilinli olarak ve i sonularnda nemli farkllk oluturacak giriimleri deiim olarak tanmlyoruz. Ne Tr Deiim almalarna Tank Oluyoruz? Kurumsal anlamda farkl deiim gerekeleri bulunmaktadr. Bunlarn almalarmzda en ok grdklerimizin ksa aklamalar aadadr: Ekonomik yileme: Temel amac hzl bir ekilde irket deerini artrPnar ILGAZ ve Burak ERAHN, ARGE Danmanlkta ynetim danman olarak almaktadrlar.

Modelin Liderlik kriterinin bir alt kriteri dorudan deiim ynetiminin nasl olmas gerektiine odaklanmsa da aslnda modelin tm kriterleri ve tm temel kavramlar deiimin nasl ynetildii ile ilikilidir. ARGE Deiim Ynetimi Metodolojisi ve uygulama admlarnn EFQM Mkemmellik

15

mak veya nakit akn dzenlemeye almaktr. Finansal krizler genelde bu deiim yaklamn tetikler. birimlerinin stratejik yaplanmas, performans odakl yaplanma, alan saysnda indirim, ve outsourcing en youn kullanlan mekanizmalardr. Jack Welchin Pazarmzda 1. veya 2. olmak ya da satlmak sylemi bu eit deiim gerekelerinin klasik rneidir. Dorudan deer yaratmayan kiiler ve birimler (aratrma gelitirme, planlama) risk altndadr. CEO ve ynetim takm yukardan aaya doru deiimi srklerler. Yetkinliklerde Gelime: Temel amac renmeyi ve yksek performansl alan havuzu oluturmay destekleyen organizasyon kltr oluturmaktr. Bu yntemi uygulayan irketler, kltr ve yetkinliklerini bireyler ve organizasyonel renme yolu ile kuvvetlendirmeye alrlar. Bu da yksek dzeyde alan katlmn ve organizasyon ile bireyler arasnda gl balar gerektirir. Organizasyonlar genel olarak; yeni teknolojiler, yeni rakipler ve yeni pazarlardan gelen basklara kar koymak iin daha iyi performans gstermeye ihtiya duymakta, bu nedenle i performansn artrmaya ve zorluklarn stesinden gelmeye ynelik programlar yapmaktadrlar. Yapsal Deiim: Bu tr deiimler irketi bir makinann paralar gibi grrler. st ynetim dardan da destek alarak, kurumun eitli paralarnda deiiklikler yaparak, kurumun genel performansn artrmaya alr. irket
16

satn almalar, birlemeler, i kolundan kmalar bu gruba giren deiimlerdir. Masraflar Azaltmak: Kritik olmayan aktivitelerin kaldrlmas ve operasyonlarn maliyetlerinin azaltlmas gibi programlardr. Krl dnemlerde ok fazla sorgulanmayan blmler, zor dnemlerde hedef haline gelebilirler. Kritik Srelerin Deiimi: lerin yapl ekillerine deiiklik getiriler. ounlukla srelerin daha hzl daha etkin, daha gvenli ve daha az maliyetli olmasn hedeflerler. Kltrel Deiim: Bu deiimler organizasyonun insan ynne odaklanr. Genellikle organizasyonun ynetimi ve alanlar arasndaki ilikilerle ilgilidir. Emir ve kontrol sisteminden katlmc ynetime doru gei, ie dnk retim odakl dnce tarzndan, da dnk mteri odakl alma tarzna gei kltrel deiimin rnekleridir. Deiimi Ynetmek Neden Gereklidir? Deiim abalarnn byk blm, arzulanan i sonularn yaratamamalarna ramen, bteye, zamana, alanlara, mterilere ve ynetime ek ykler getirmektedirler. Organizasyonlar yeniden yaplanma, bilgi teknolojileri yatrmlar gibi deiim abalarna byk kaynaklar ayrmakta ancak beklenen geri dn elde edememektedirler. Dahas, baarsz abalar iin kullanlan yntemler tepkilere yol ap alanla-

rn ypranmasna, morallerin bozulmasna, irket kltrnde karmaaya yol aabilmektedir. Kimi zaman liderlerin kaderi de deiimin baarsna baldr. Fortune 500 irketleri zerinde yaplan bir aratrmann sonularna gre, deiim projelerinin baarszlkla sonulanmasnn en nemli sebebi i direntir. alanlarn, ihtiyalarnn varolan sistemle zaten karland veya deiim sonras karlanmalarnn daha zor olaca, srecin doru gerekletirilmedii veya baarsz olaca eklindeki yaklamlarnn deiim projelerinde baarszl hazrlad ortaya kmtr. Benzer ekilde, insanlar ounlukla hayatlarnda deiimi, zellikle ile-

rinde deiimi sevmediklerini sylemektedirler. Aslnda insanlarn sevmedikleri deiim deil, deiimin iinde tad phe ve belirsizliktir. Eer bir organizasyon kiileri deiim sreci iinde haberdar ediyor, onlar srecin iine katyor ve temsil edilmelerini salyorsa, kiilerin deiime daha az diren gsterecekleri kesindir. irketleri daha iyiye gtrmek iin yaplan deiim almalarnn baarsz olmalarnn gerek sebebi organizasyon liderlerinin, deiim abalarna liderlik etmekte eksik kalmalardr. Deiim abalar sistematik olduklar lde baarl olabilir, organizasyonlarn etkinlii iin gerekli dnm salayabilirler.

1. BALANIN Yeterli Zamann ZORLUKLARI Olmamas Yardm Strateji ve Olmamas Hedefler Uygun Yaylm Olmamas
Ynetiim

3. YLETRMENN ZORLUKLARI
nananlar ve nanmayanlar

Deiim Srecinin Geliimi

Sylenenlerin Uygulanmamas

2. SRDRENN ZORLUKLARI

lme ve Deerlendirme

Korku ve Heyecan

Deiimin nndeki 10 Temel Zorluk

17

Yntem
Deiimi ynetmek temelde sorunun yantn aramaktr; 1. Neyi deitirmeliyiz? 2. Nasl deitirmeliyiz? 3. (Kontrolmz dnda) Neler deiebilir? Sorularn yantlar net olmaldr. Neyi deitirmeliyiz? Elde ettiimiz, aratrdmz ve srekli izlediimiz verileri deerlendirerek vizyonu gerekletirme ynnde deiim kararlar almalyz.
Sorular
Neyi Deitirmeliyiz? Nasl Deitirmeliyiz? Neler Deiebilir?

ARGE Deiim Ynetimi Metodolojisi

1. Deiimin balang noktas, deiim ihtiyacnn hissedilebilmesidir. Ynetsel anlamda ise bu ihtiyacn hissedilmesinin salanmas nemli bir admdr. 2. Bunu, durum analizi ve deiim kararnn verilmesi izleyecektir. 3. Deiim kararnn verilmesi ile deiim sreci balayacaktr.
Deiim htiyacnn Hissedilmesi

Yantlar
Vizyona Ulama Sistematik/Tanml Riskler

Nasl deitirmeliyiz? Tanmlanan roller ve hedefler dorultusunda sistematik bak as ile deiimi ynetmeliyiz. Neler deiebilir? Deiim aamasnda kontroll ve kontrolsz etkileri/riskleri ngrerek nlem almalyz. Bu net yant deiimin bel kemiini oluturan iletiim admnn tutarl, dengeli ve herkes tarafndan kolay anlalr ekilde gerekletirilmesini salayacaktr. Deiim ihtiyacn vizyonla ilikilendirerek, sistematik bir yapda yneterek ve riskleri balangta tanmlayarak iletiimin stratejini oluturmak deiime inanc ve gveni olumlu ynde etkileyecektir.

yerinde deiim yaanacann eitli sinyalleri vardr. Birleme, satn alma ya da i kolundan kma: Birleme ve satn almalar organizasyonun byyecei anlamna gelmektedir. kolundan kmalar, kaynaklarn farkl ynlere ynlendirilecei ya da organizasyonun belirli ynlere ynleneceinin gstergesidir. Bu tr yeniden yaplanma deiimleri ayn fonksiyonu gerekletiren birden fazla blmn olmas ve sonuta nemli sayda alann iten kartlmas ile sonulanmaktadr.
htiyacn Hissedilmesi Kararn Verilmesi

Sre

Yeni rn veya servisin lansman: Yeni mteriler, yeni pazarlar ve yeni rakipler anlamna gelmektedir. Adaptasyon ve renme bu gibi durumlar iin nemlidir. Yeni bir lider: Yeni bir liderin gelmesi ile deiim beklenmelidir. Yeni liderin gelii ile birlikte mev-

18

cut i srelerinin yeniden yaplandrlmas veya deitirilmesi olasdr. Yeni lider genellikle st ynetim iinde deiim anlamna gelmektedir. Yeni bir teknoloji: Teknoloji tm i dnyasn ekillendirmektedir. Bilgi teknolojileri de sadece nasl altmz deil, nerede ve ne zaman altmz da etkilemektedir.

D Gzlemler
Pazar Verileri
Rakiplerin Verileri

Mterilerin Verileri
Makroekonomik Deerler

Teknoloji Alannda Geliim Verileri

K Alannda Geliim Verileri

Deiimi ynetebilmek iin sistematik ekilde deiim sinyallerinin alglanmas ve gerekli admlarn atlmas gereklidir.

Deiim frsatlarnn sistematik olarak belirlenmesi, boyuttan elde edilecek bilgiler ile mmkndr. (ekil 1) D Gzlemler: Deiimin temel amac, d evredeki deiimlerle baa kabilme yeteneini gsterecek ekilde kurum kaynaklarn dzenle-

mektir. Bunun iin d dnyada nelerin deitiini srekli olarak izlemek ve bilmek gereklidir. D dnyada olan deiikliklere ok ge olmadan ve hala yant verebilecek kadar sre varken karlk vermek gereklidir. D dnyada olan deiimin farkna varmak iin d gelimeler erken uyar sistemi kurulmaldr. D gzlemlerin amac, irketin faaliyet alanna ve i yapma yntemlerine, dorudan veya dolayl olarak etkisi olan kritik (d) gstergelerin ve konularn belirlenmesidir. Teknolojik deiimler, deien mteri ihtiyalar, in-

st Ynetim Gr

Mteri Geribildirimleri

Tedariki Geribildirimleri

alan Geribildirimleri D Gzlemler

Gzlemler

ekil 1

Deiim Frsatlar

19

san kaynaklar trendleri, deien tedariki yaklamlar, lke ve dnya ekonomisindeki deiimler, uluslararas ilikilerde deiimler gibi konular izlenilmesi gerekli noktalardan bazlardr. Gzlemler: D gelimeler kadar i deiimlerde kurum kaynaklarnn dzenlenmesi iin nemlidir. Ancak tm i gstergelere deil, kritik gstergelere dengeli bir ekilde odaklanmak gereklidir. sonular, mteriler ile ilgili gstergeler, kritik srelerin performanslar ve kurumun insan ve teknoloji kaynaklarnn geliimi i izleme iin dengeli ve etkin bir yapy oluturur. Birbirleri arasnda sebepsonu ilikisi dzeni olan bu bak as ile hangi alanlarda deiimin gerekletii veya deiim gereinin ortaya ktn gzlemlemek mmkn olacaktr. ve d gzlemlerin kapsam ve sreklilii nemlidir. Gzlemlerde elde edilecek ok eitli verinin kurum yararna, kurum vizyonu dorultusunda doru ekilde yorumlanmas ok kritiktir. Dolaysyla, iinden klamaz halde ok detayl verinin elde edilmesinin kuruma faydadan ok zarar getiRakipler
2001 %0

Gzlemler
Finansal Gstergeler
Byme Krllk Sermaye Getirisi

Mteri Gstergeleri
Mteri Memnuniyeti Yeni Mteri Oran Pazar Pay

Kritik Sre Gstergeleri

Sipari Sevkiyat Performans

Geliim Gstergeleri

recei aktr. Deiim rzgarlarnda savrulmamak, veri younluunda karar verebilmek iin izlenecek verilerin doru tanmlanmas gerekmektedir. Tanmlanan verilerin art veya azallarnn kurumu etkileme potansiyelleri gz nne alnarak duyarllk analizi yaplmaldr. Bylece, her verinin hangi snrlarda kuruma tehlike yaratr duruma geldiini, hangi snrlarda potansiyel yarattn grebilmek, karar verme aamasn rahatlatacaktr.
-%100 -%30 %0 %30 %100

2002 %0

2003 %0

Kapasite Kulanm Oran Kii (alan) ba retim miktar (ton) Kii (alan) ba ciro (USD) Krllk Birim retim Malliyeti ARGE Sinyalizasyon Tablosu rnei

20

Paydalarn Geribildirimleri

Mteri Geribildirimleri: Kurumlarn varlklarn srdrebilmeleri iin rn ve hizmetlerini mteri beklentileri/eilimleri dorultusunda yaplandrmalar arttr. Bu nedenle kurumlar, d mterilerinin kendilerinden beklentilerini, memnuniyetlerini lerlerken, deitirilmesini istedikleri zelliklerini de lmeleri gereklidir. Farkl mteri segmentleri ile focus grup almalar, saha tekilatnn mteri ziyaretleri raporlar ve sistematik olarak yaplan mteri memnuniyeti anketleri kurumun zellikle rn ve hizmetlerindeki deiim gerekelerini gereki olarak ortaya kartacak aralardr. Anketlerinin amac, mterilerin kurumlarda grmek istedikleri deiimleri renmek ve mterilerin pazardaki gelimeler sonucunda oluan yeni beklentilerini alglamaktr. Tedariki Geribildirimleri: Kurumlarn tedarikilerle olan ilikilerini salkl ekilde srdrebilmeleri iin ilikinin ihtiya duyduu ekillerde deimeleri gerekmektedir. Bununla birlikte, birden fazla kuruma hizmet ettikleri iin farkl uygulamalar gzlemleme ve karlatrma yapma olanana sahip olan tedarikiler, rekabette geri kalnmamas iin gerekli deiimler hakknda gr bildirebilirler. Tedariki anketlerinin amac, benzer kurumlarn iyi uygulamalarnn ve tedariki beklentilerinin alglanmasdr. alan Geribildirimleri: Kurumlarn ihtiya duyduu deiimlerin b-

yk blm, kurum iinde, alanlar tarafndan bilinmekte ya da hissedilmektedir. alanlarn grlerinin toplanlmas, nceliklendirme anlamnda da fayda salayacaktr. Genel tarafndan belirtilen deiim ihtiyalar kadar, u grlerde gelecek iin nemli deiim ihtiyalarn ortaya karacaktr. alan anketinin amac, alanlarn verimliliinin artmas iin gerekli deiim ihtiyalarnn ortaya karlmasdr.
st Ynetim Gr

st ynetimler, irketin rekabette geri dmemesi ve verimliliinin artrmas iin gerekli olan deiim ihtiyalarn, sektr, rakipleri ve dier d gelimeleri izleyerek ortaya koyarlar. Ynetimler irket stratejilerini belirlerken bu stratejileri uygulayabilmek iin gerekli olan deiimleri de belirlerler. Mevcut durumda deiim frsatlarnn byk blmnn st Ynetim Gr ve Geribildirimlerden kaynaklanmas beklenmelidir. Ancak zaman iinde deiim frsatlarnn byk blmn Gzlem Sistematii ile (D ve Gzlemler) belirlenecektir.

Deiim Kararnn Verilmesi

Deiime karar verilmesi, deiimin olas etkilerine baldr. Ynetimin farkl deiim alternatifleri arasndan seim yapabilmesi iin karar matrisi oluturulmaldr. Puanlama sonucunda deiim konular, etkilerine gre nceliklendirilerek, deiim srecine sokulmaldr.
21

Karar matriksinde benzer arlklara sahip boyut vardr. Deiimin Getirisi: Deiimi gerekletirme sonucunda finansal ya da yeni frsatlar anlamnda elde edilecek kazancn bykl. Deiimin Etkisi: Deiimin kurum iinde etkiledii kitlenin bykl ve i sonularna etkisi. Uygulama: Deiimi uygulamann zorluu ve uygulamak iin gerekli kaynak ihtiyacnn boyutu. Bu boyutun altnda yer alan kriterlere gre deerlendirilen deiim

st Ynetim Gr
Deiim Frsatlar Says
4 < 01 Yksek Yksek Yksek Yksek Ksa %71-90 Yksek Yksek Yksek Acil Az Kolay Yksek 3 Ay Az Az 5 > 01 ok Yksek ok Yksek ok Yksek Yok Yksek Dorudan ok Ksa %100-91 ok Yksek ok Yksek ok Yksek ok Acil ok Az ok Kolay ok Yksek 1 Ay ok Az ok Az

Anketler

Gzlem Sistematii
Zaman

alternatifleri arasndan, toplam etkinin byklne gre nceliklendirme yaplacaktr.

1 Projenin NPVsi ne kadardr? Net sat gelirine oran %? Deiimin mterilere katks? Getiri Deiimin kurumun uluslararas rekabet gcne katks? Deiimin yarataca frsatlar? alanlarn geliimine katks? sonularna etkisi nasldr? sonularna ne kadar srede etki edecektir? alanlarn % ka deiimden etkilenecektir? Etki Deiimin irket vizyonuna katks? Deiimin irket deerleri ile uyumu? Deiimin itiraklere ihre edilebilme potansiyeli? Projeye duyulan ihtiya ne kadar acildir? Deiim iin gerekli d kaynak ihtiyac? Deiimi gerekletirmenin zorluu nedir? Uygulama Deiimin baar ans nedir? Deiimi gerekletirmek ne kadar zaman alr? Deiim iin gerekli i kaynak ihtiyac? Deiimin ierdii riskler? ok Az ok Az ok Az < 00001 ok Az ok Az ok Az ok Dk Etkisiz ok Uzun %0-10

2 < 0001 Az Az Az Dk Uzun %11-30 Az Az Az

2 < 001 Orta Orta Orta Normal Dolayl Orta %31-70 Orta Orta Orta Normal Orta Zor Orta 6 Ay Normal Normal

Hi Acil Deil Acil Deil ok Yksek mknsz ok Az 2 Yl ok Yksek ok Yksek Yksek ok Zor Az 1 Yl Yksek Yksek

Karar Verme Matrisi

22

EFQM Mkemmellik Modeli le Uyum

Paydalar st Ynetim: Kaynaklar ile deiim srecini balatan ve destek olan st dzey yneticiler Liderler: alanlarn idaresinden sorumlu olan yneticiler Deiim Yneticisi: Deiim ynetimi srecini ve deiim ynlendirme komitesini idare edecek kii Performans Analisti: Organizasyonun eitim, yetkinlik geliiminden ve performans ynetiminden sorumlu olan yeleri nsan Kaynaklar: Organizasyonun; alan konular ile ilgilenen yeleri alanlar: Organizasyon iinde deiimden etkilenecek olan alanlar Bilgi Sistemleri: Organizasyonun; bilgi altyapsndan sorumlu olan yeleri

Bu aamada alnan karar vizyonu gerekletirmeye ynelik, vizyonla uyumlu deiim karardr. Bu noktada deiim ynetiminin modelle etkileimi, kriterler aras geii yle tanmlanabilir:
EFQM Modeli
Politika ve Stratejiler (Kriter 2) Sonular (Kriter 6,7,8,9) Kaynaklar (Kriter 4)

Metodolojideki Prensipler
Vizyona Ulama Verilerin Deerlendirilmesi ve D Gzlemler, Sinyalizasyon Sistemi Kaynaklarn Etkin Ynetimi Karar Matrisinin Uygulanmas

Vizyon ile Uyumlu Deiim

Deiimin Gerekletirilmesi
Deiim, 7 admda ve 7 payda grubu tarafndan gerekletirilecektir. Tm admlarda, her payda grubunun farkl grev ve sorumluluklar vardr.

Paydalar
st Ynetim Planlama lme Liderler Deiim Yneticisi Performans nsan Analisti Kaynaklar alanlar Bilgi Sistemleri

Admlar

Analiz Tasarm Gelitirme Uygulama

Deerlendirme Roller Matrisi

23

Grev Dalmlar
st Ynetim Deiim yneticisini belirlemek Yetkilendirmek Gerekli finansal, insan kaynan ayrmak Deiim isteini kararllkla ifade etmek Proje tantm toplants yapmak irket vizyon ve hedeflerine dayal baarl deiim kriterlerini belirlemek Liderler Komiteye aday nermek Deiim Yneticisi Tantm toplantsn hazrlamak Deiim komitesini organize etmek ve grevlendirmek Proje hedeflerini belirlemek, fayda-maliyet analizleri yapmak ve bte ile ilikilendirmek

PLANLAMA

LME

alanlara almasna katlmalar iin gerekli zaman salamak

Koordinasyonu salamak st ynetime destek olmak ve raporlama yapmak

ANALZ

Bteyi onaylamak Deiim konusunu duyurmak

Analiz ve grmeler yapmak

Koordinasyonu salamak

24

TASARIM

Tasarm raporunu onaylamak

Departmanlar aras deiime ve sistemin tasarm iin destek vermek

Bteyi kontrol etmek Deerlendirme plann hazrlamak Tasarm raporunu son haline getirmek

Performans Analisti Takm oluturma konusunda eitim vermek Bireysel ihtiyalar belirlemek

nsan Kaynaklar Deiim komitesi adaylarn deerlendirmek Komiteye katlan alanlarn takdir, tannma, dllendirilme ve geliimlerini planlamak

alanlar Sorgulamalarla sre ile ilgili tm konular ortaya karmak

Bilgi Sistemleri

lme aralarnn oluumunu salamak Sonularn toplanmasna, analizine ve yorumlanmasna destek olmak Analiz aralarnn oluturulmasn koordine etmek Analiz verilerini incelemek Analiz raporunu yazmak Deiimin performans gstergelerini yazmak Deerlendirme plann koordine etmek

lm aamasn izlemek

Baarnn nasl llecei girdisini salamak, deerlendirme stratejisine girdi salamak

Veri analizi aralarn belirlemek, verilerin analiz edilmesine destek olmak

Analiz aamasn izlemek letiimine destek olmak

Analiz ve grmeler yapmak Analiz anketlerinin ilenmesini salamak

Teknolojik analizi yapmak

Deiimden etkilenen gruplarn blmler aras geiini salamak

Kullanclarn gznden deiimin dizayn iin girdi salamak

Gerekli sistemlerin tasarmn yapmak

25

Grev Dalmlar
st Ynetim Geliimin salanmasna ynelik olarak kaynaklar harekete geirmek Liderler Sistemin gelitirilmesi iin gerekli girdileri salamak Eitim ve pilot almalar iin gerekli zaman alanlara salamak Deiim Yneticisi Koordinasyonu salamak

GELTRME

Uygulamay izlemek, deerlendirmek Deiim Yneticisi ve Liderleri tevik etmek, uygulamann benimsenmesi aamasnda destek olmak irket ii kutlama toplants gerekletirmek Komite yelerinin takdir edilmelerini salamak

Pilot ve gerek boyutlu devreye alta grev alanlara liderlik etmek Uygulamada yaanan aksaklklar, geliim alanlarn komiteye aktarmak

UYGULAMA

Pilot uygulamay koordine etmek Gerek boyutlu sistemi devreye al ynetmek

Yeni sistemi ynetmek

26

DEERLENDRME

Deerlendirme aamasn koordine etmek st ynetimle sonular paylamak Deiimin sonularn srekli takip etmek

Performans Analisti Geliim almalarnda eitimler vermek Deiim iin gerekli yetkinlikleri elde etmeye ynelik eitim stratejileri gelitirmek Eitimi programlamak

nsan Kaynaklar Kariyer basamaklarn tasarlamak

alanlar Bireysel geliim alanlarn belirlemek ve geliim salamak, Eitimlere katlmak

Bilgi Sistemleri Seilmi sistemleri test etmek, hatalar ortaya karmak, gerekli olmas durumunda yeni sistemler tasarlamak

Uygulamaya al aktivitelerini retmek

Yeni uygulamann sistemlerle uyumunu salamak, Kurumun benimsemesi iin gerekli iletiim aralarn aktif kullanmak

Yeni uygulamalar benimseyerek, yapt ie yanstmak, neri gelitirmek

zlemek ve pilot ve gerek boyutlu sistemi devreye alta gerekli bakmlar yapmak

Eitim aamasn retmek Deerlendirme aralarn oluturmak Deerlendirme verilerini analiz etmek ve raporunu yazmak

Kariyer geliim planlarn izlemek

neri gelitirerek, uygulamann gelitirilmesine katkda bulunmak

Sistemlerin problemsiz almalarn salamak

27

Admlar
Planlama

Gelitirme

Deiim plannn uygulamaya koyulmas

Uygulama

Deiim ihtiyacn karlayacak almann temel prensiplerinin ortaya konmas, yneticisinin belirlenmesi ve deiim ynlendirme komitesinin oluturmas
lme

Deiimin etkisinin takip edilmesi ve llmesi

Deerlendirme

Deiime ynelik olarak komitenin mevcut durumu ve arzu edilen durumu belirlemesi Mevcut durum ve hedeflenen durum arasndaki farklarn ortaya karlmas
Analiz

Deiimin etkisinin takip edilmesi ve llmesi EFQM Mkemmellik Modeli le Uyum Bu aamada deiimin tanml roller, belirlenmi hedefler dorultusunda ynetilmesi sistematik bir yaklam oluturmaktadr. Bu noktada deiim ynetiminin modelle etkileimi, kriterler aras geii yle tanmlanabilir:
EFQM Modeli
Liderlik (Kriter 1) alanlar (Kriter 3) Sonular (Kriter 6, 7, 8, 9)

Mevcut durum ile arzu edilen durum arasndaki farkn nasl kapatlacann belirlenmesi
Tasarm

Deiimin hedefinin tanmlanmas, deiimin sonularnn tanmlanmas, kritik konularn belirlenmesi ve kritik konularn eitimsel ve eitim d hangi bileenlerle karlanacann saptanmas. Sistemler, insanlar ve aralar olarak deiim iin gerekli tm unsurlarn hazrlanmas.

Metodolojideki Prensipler
Deiim Ynetmede nclk Tanml Roller ve Ekip almas Roller Matrisi letiim Yn Deerlendirme Sonularn zlenmesi

Deiimin Sistematik Yapda Uygulanmas

28

Risklerin Ynetimi
Deiim projelerinin pek ok alana etkisi olmaktadr. Kurum iinde deiimi iyi ynetebilmenin temel artlarndan biri de tm riskli alanlar doru ekilde tanmlanarak, nlemlerin alnmasdr. Deiim kurum iinde organizasyon yaps ve rollere, kurum deerlerine, dllendirme anlayna, rn/hizmet kalitesi ve i performansna dorudan etki etmektedir. Deiim aamasnda riskleri ynetebilmek iin ilk nce riskleri tanmlamak ve risk matrisinde konumlandrarak potansiyeli belirlemek ve nlemleri oluturmak gerekmektedir. Risk Matrisinin alma mant; Riskler iki boyutlu deerlendirilerek matrise yerletirilir.
Yksek

B.

Sonular Etkilenen Kii Says Sonularna Etki Etki ve Sonu Arasndaki Zaman

Deiim projesinin genel karakteri dorultusunda farkllklar gsterecek olan risk alanlar temelde aadaki gibi kategorize edilebilir 1. Mteriler, 2. rnler, 3. Sreler, 4. alanlar, 5. Teknik Altyap, 6. Finansal, 7. Yasal irket birlemeleri aamasndaki bir almada uygulanan risk matrisi almas rnei aada sunulmaktadr. Buna gre ilk nce gruplar baznda riskler tanmlanmtr; EFQM Mkemmellik Modeli le Uyum Bu aamada deiimin risklerinin ngrlerek ynetilebilmesi ve proaktif bir yaklam gelitirilmesi gerekmektedir. Bu noktada deiim ynetiminin modelle etkileimi, kriterler aras geii yle tanmlanabilir:
EFQM Modeli Metodolojideki Prensipler
Srelerdeki Riskli Alanlarn zlenmesi Kurum Deerlerinde Olumsuz Etkileim Riskinin zlenmesi Sonularn Olumsuz Etkileim Riskinin zlenmesi Risk Matrisi

Dk Az Sonular ok

Risk olasl

Sreler (Kriter 5) alanlar (Kriter 3)

A.

Risk Olasl Mevcut Durum Kontrol Edilebilirlik nlem Almak iin Gereken Zaman

Sonular (Kriter 6, 7, 8, 9)

Deiimin Sistematik Yapda Uygulanmas

29

RSK MATRS KULLANIM RNE Birleme Sonras Yaplanma

Yksek

10 12 2 7 14 3 9

Risk Olasl

15 5

13 11

4 17 16

Dk Az
Mteriler ve rnler 1. Birleme mteriler asndan sorunsuz olmaldr. 2. Birleme sonucu oluan yeni sreler, her iki tarafn farkl mteri beklentilerini karlamayabilir. 3. Ana rakip ile birleme, kredibiliteyi drebilir. 4. Kurum iine ynelik youn almalar, pazardan uzaklamaya yol aabilir. alanlar 5. Mevcut iki markaya ynelik farkl alglamalar, mteri kaybna yol aabilir. 6. Birleme, alanlarn ilk ncelii haline gelmedii srece baarl olamaz. 7. Bir tarafn otoriter dier tarafn karmak ynetim stillerinden hibiri, birbirleriyle uyumlu hale gelmedikleri srece baarl bir birlema salamayacaktr. 8. Bireysel ve takm almas ayrmlarnn etkinlii kritiktir. 9. Kilit alanlar gidecektir. 10. Takmlarn dalmas memnuniyetsizlie yol aabilir. 11. Yeni organizasyon ile azalan ynetimsel pozisyonlar stat ve motivasyon kaybna yol aabilir. 12. Adil ve etkin olmayan iten karmalar, kalanlar iin travma yaratabilir. Teknik Altyap 13. htiyalar planlanan bteyi aabilir. 14. Kaynak dalm. 15. Bilgi Teknolojisi birlemeyi geciktirebilir. Finansal ve Yasal 16. Yasal Organ tarafndan birleme nlenebilir. 17. Yasal ykmllklerin yerine getirilememesi operasyonlarn sorunsuz yrmesine engel olabilir.

Sonular

ok

30

letiim
Deiim projelerinde baarnn en nemli gvencesi net, anlalr ve ak mesajlarn verilebildii iletiim programlardr. Kurumlar iinde kontrolsz iletiim hz ok yksektir. Deiim projeleri, etki alanlarnn ok farkl boyutlarda olduu gz nne alnarak riskli alglamalara neden olmamas iin ok net mesajlarla duyurulmaldr. Proscinin Risk Modelinde (ekil 2) tanmlad gibi ilk duyum alglama ve yorumlarn gven ortamndan riskli ortama hzl geii tetikleyen unsurdur. Bu aamada kontrolsz iletiim, kuruma zarar verecek boyutta risklere yol aabilir. Deiim projelerinde ilk duyumda; deiim ihtiyacnn kurum vizyonu ile ilikisi, deiimden beklentiler ve kuruma salanacak faydalar, deiim projesinin uygulama sistematii, proje almalarndaki katlm dzeyi ve nedeni, ngrlen baz riskler balangta belirlenen politikalar dahilinde kurum iine kontroll ekilde verilmelidir.

Risk Artan endie ve deiime tepki

derece

Deerli alanlarn kaybedilmesi Mteri tepkisi Aktif direni

Endie/ Belirsizlik
zaman

Verimlilikte d alan memnuniyetsizlii Pasif direni

Gven

Normal alma ortam

Zaman
lk duyum

ekil 2 - Proscinin Risk Modeli (Change Management Learning Center)

31

letiimin amac, doru bilgilendirme, deiime inanc salama, katlm zendirme, geliim ve fayda potansiyelini netletirmektir. Bunu salamak iin ilk duyum ile elimeyen, ayn mesaj, farkl kitlelere, farkl sylemlerle de olsa sk aralklarla vermek gerekmektedir.
Toplum Mteriler alanlar Tedarikiler Endstri/Sektr

rekmektedir. Bunun dnda uyumlandrlm sistematiklerin liderler tarafndan uygulamaya alnmas deiimin kltre kazandrlmasn salayacaktr. letiim planndaki kritik baar faktrleri Ak ol Gelecei net olarak tanmla Doru zamanlama ok nemli Tm taraflara mesaj ilet letiim ilk nce kurum iindeki taraflara, daha sonra dndaki taraflara yaplmal alanlarn ball kritik baar faktrdr Her mesajda nemli konular vurgulanmal Herey kontrol altnda mesajn ilet Pozitif ve gelecee ynelik aklamalar kullanmak belirsizlie ynelik dnce ve phelerin bymesine engel olur

Deiim projelerinde iletiim boyutu stratejik yaklam ve zaman gerektirmektedir. Alglamalarn ilk seferde beklenen dzeye gelmesi beklenemez. Kurum ii ve kurum d iletiim gereklilikleri ve skl bu dorultuda belirlenmelidir. Deiim projelerinin kalcln, gvenilirliini, uygulanabilirliini salamak iin sadece iletiim yoluyla beklenen alglama ve uygulamaya alma dzeyine gelinmesi beklenemez. Deiimin getirdii farkllklarn sistemlere entegre edilmesi gerekmektedir. Raporlama sistematiinin, ynetim ve operasyonel srelerin, hedef belirleme sistematii, performans lme sistematii, performans gstergeleri, takdir ve tanma sistematii uygulamalarnn deiim projelerinin getirdii farkllklarla, kuruma kazandrd deerlerle uyumlu hale getirilmesi ge32

Net anlalr, doru mesajn sunulmas Tutarl mesajlarn sreklilii ve rol modellerin aktif katlmnn salanmas Deiime ynelik bilginin ve gerekli eitimlerin verilmesi Deiime ynelik denemelere ve tepkinin iletilmesine frsat verilmesi

letiimde tutarllk ve alglamann olgunlamas salanmal

letiimsizliin de bir mesaj olduu unutulmamal aradaki fark mesaj gnderinin kontrol kaybettii-

ekil 3 Deiimin nndeki Engeller

alanlarn balln salamadaki baarszlk Katlm Sala

Bilgilendir

Tart

Orta ynetimin engel olmas

Kltrel Engeller Liderlik ballnn eksiklii Bilgi Anlamay Hzlandrr Problemleri Fark Etmek Anlamay Salar Katlm Yetkelendirmeyi Tetikler

D E M

dir: bizimle konumuyorlar yakn bir zamanda bizimle ilgilenmiyorlar mesajna dnebilir Bilgi daldka bozulabilir, bu nedenle doru mesajn doru kiilere ulatn garanti altna almak iin srekli geribildirim almak gerekir. letiim deiimin nndeki engelleri (ekil 3) ortadan kaldrma ve kurum kltrne deiimin hzla benimsetilmesini salayabilir. letiimin kritik baar faktrlerinin ve iletiim ynnn doru ekilde kullanm almalarda katalizr rol oynayacaktr. Deiimin nndeki engeller doru iletiim ile kaldrlabilir.

Deiim kontrol edilebildii, ynetilebildii srece kurumlar ileriye tayabilmektedir. Deiimi ynetmenin temelinde btnsel bak, vizyonla ilikinin kurulmas ve uygulamaya alma aamasnn sistematik bir yaklamla gerekletirilmesi bulunmaktadr. Deiim ynetiminde iletiim doru aralarla, doru kiilere, doru zamanda ve ak mesajlarla gerekletirilmesidir. Deiimi Mkemmellik Modelinde de vurguland gibi liderler, tm alanlarda, tm paydalara ynelik olarak ynetebilmeli, sistemlerle entegre hale getirilmeli ve sonular srekli izlenmelidir.

33

Kaynaka
1. William W.Lee Karl J. Krayer, Organizing Change 2. Emily Lawson and Colin Price, The Psychology of change management 3. Kaplan & Norton, Balanced Scorecard 4. Change Management Learning Center Makaleleri 5. EFQM Mkemmellik Modeli

34