A I kolokvijum iz Matematike 1 A

3. decembar 2011.
prezime i ime studenta broj indeksa grupa za
vebe
1. Neka je
M =
_

_
_
_
_
_
1
a
0 0
b
1
a
0
c 0 a
_
_
_
_
: a, b, c R, a = 0
_

_
i oznaqava operaciju mnoea matrica. Ispitati koje od sledeih osobina ima struktura (M, ):
zatvorenost, asocijativnost, neutralni element, inverzni element, komutativnost.
Da li je struktura (M, ) grupa? Da li je struktura (M, ) Abelova grupa?
2. Odrediti rang matrice
_

_
2 4 3 1 0
1 2 1 4 2
0 1 1 3 1
4 7 4 m 5
_

_
u zavisnosti od realnog parametra m.
3. U zavisnosti od realnog parametra rexiti sistem
x + 2y 3z + 4w = 2
2x y + z w = 1
3x + y 2z + 3w = 1.
4. Dati su vektori a = (1, 0, 1),

b = (2, 1, 1) i c = (1, 2, 1).
a) Ispitati da li vektori a,

b i c qine bazu vektorskog prostora R
3
.
b) Ukoliko qine bazu odrediti zapreminu tetraedra (piramide) koju qine vektori a,

b i c, a u suprotnom
izraziti vektor c kao linearnu kombinaciju vektora a i

b.
v) Odrediti vrednost parametra tako da vektor

d = (1, 2, ) bude komplanaran sa vektorima c i a

b.
5. Date su prava a i ravan u prostoru:
a:
_
2x +y z 6 = 0
x y +z + 3 = 0
i : 3x y z 7 = 0.
a) Odrediti vektor pravca v
a
prave a i vektor normale n

na ravan .
b) Odrediti proizvone taqke A a i B .
v) Odrediti meusobni poloaj prave a i ravni .
g) Ukoliko se prava a i ravan seku odrediti ihov presek, a ako se ne seku odrediti rastojae prave
a od ravni .
d) Odrediti rastojae od koordinatnog poqetka O do prave a, d(O, a).
B I kolokvijum iz Matematike 1 B
3. decembar 2011.
prezime i ime studenta broj indeksa grupa za
vebe
1. Neka je u skupu realnih brojeva R operacija definisana sa
a b = a +b 1.
Ispitati koje od sledeih osobina ima struktura (R, ):
zatvorenost, asocijativnost, neutralni element, inverzni element, komutativnost.
Da li je struktura (R, ) grupa? Da li je struktura (R, ) Abelova grupa?
2. Odrediti sve matrice X koje komutiraju sa matricom A =
_
1 2
3 4
_
, tj. za koje vai A X = X A.
Objasniti kog oblika mora biti matrica X.
3. U zavisnosti od realnog parametra rexiti sistem
x + 2y + (2 )z = 0
( 5)x 4y + 2z = 0
2x + ( + 1)y 2z = 0.
4. Dati su vektori a = (1, 0, 2),

b = (2, 3, 1) i c = (1, 2, 4).
a) Ispitati da li vektori a,

b i c qine bazu vektorskog prostora R
3
.
b) Ukoliko qine bazu odrediti zapreminu tetraedra (piramide) koju qine vektori a,

b i c, a u suprotnom
izraziti vektor c kao linearnu kombinaciju vektora a i

b.
v) Odrediti vrednost parametra tako da vektor

d = (3, 3, ) bude komplanaran sa vektorima c i a

b.
5. Neka su date taqka M i prava p u prostoru:
M(1, 2, 3), p :
x
2
=
y 2
0
=
z 4
1
.
a) Odrediti vektor pravca v
p
prave p, kao i koordinate proizvone taqke P p.
b) Odrediti ravan koja sadri taqku M i normalna je na pravu p.
v) Odrediti taqku prodora prave p kroz ravan (to je bax projekcija taqke M na pravu p, tj. p ).
g) Odrediti rastojae taqke M od prave p.
d) Odrediti jednaqinu prave q koja sadri taqku M i normalna je na pravu p.
F I kolokvijum iz Matematike 1 F
3. decembar 2011.
prezime i ime studenta broj indeksa grupa za
vebe
1. Neka je
M =
_

_
_
_
_
a 0 b
0
1
a
0
0 0 a
_
_
_
: a, b R, a > 0
_

_
i oznaqava operaciju mnoea matrica. Ispitati koje od sledeih osobina ima struktura (M, ):
zatvorenost, asocijativnost, neutralni element, inverzni element, komutativnost.
Da li je struktura (M, ) grupa? Da li je struktura (M, ) Abelova grupa?
2. Odrediti rang matrice
_
_
1 f 2 1
2 2f + 1 3 f
3 f 2 2 17
_
_
u zavisnosti od realnog parametra f.
3. U zavisnosti od realnog parametra rexiti sistem
x + y + z = 4
2x + y + 2z = 6
x + y + z = 4.
4. Neka su vektori a i

b takvi da vai
|a| = 1, |

b| = 4, |a

b| =

12.
i ugao izmeu ih nije tup.
a) Da li su vektori a i

b linearno nezavisni?
b) Odrediti vrednost skalarnog proizvoda a

b. Da li su vektori a i

b ortogonalni?
v) Izraqunati povrxinu trougla konstruisanog nad vektorima a i

b.
g) Izraqunati vrednost skalarnog proizvoda (a

b) (a + 2

b).
5. Date su prave p i q u prostoru:
p:
x
1
=
y 5
2
=
z 6
1
i q :
_
2x +y +z = 0
x y +z = 0.
a) Odrediti vektor pravca v
p
prave p i vektor pravca v
q
prave q.
b) Odrediti proizvone taqke P p i Q q.
v) Odrediti meusobni poloaj prave p i prave q.
g) Ukoliko se prava p i prava q seku odrediti ihov presek kao i jednaqinu (jedne) ravni koju odreuju
prave p i q, a ako se ne seku odrediti ihovo meusobno rastojae, d(p, q), kao i taqku prodora T prave
p kroz xOy ravan.
G I kolokvijum iz Matematike 1 G
3. decembar 2011.
prezime i ime studenta broj indeksa grupa za
vebe
1. Neka je u skupu realnih brojeva Z operacija definisana sa
a b = a +b + 3.
Ispitati koje od sledeih osobina ima struktura (Z, ):
zatvorenost, asocijativnost, neutralni element, inverzni element, komutativnost.
Da li je struktura (Z, ) grupa? Da li je struktura (Z, ) Abelova grupa?
2. Odrediti sve matrice X koje komutiraju sa matricom A =
_
2 1
3 2
_
, tj. za koje vai A X = X A.
Objasniti kog oblika mora biti matrica X.
3. U zavisnosti od realnog parametra d rexiti sistem
x 2y + z = 0
2x 5y + (d 3)z = 2
x + 3y + 6z = 10
4x + d y + 5z = 13.
4. Neka su vektori a i

b takvi da vai
|a|
2
= 9, |

b|
2
= 8, |a

b| = 6
i ugao izmeu ih nije tup.
a) Da li su vektori a i

b linearno nezavisni?
b) Odrediti vrednost skalarnog proizvoda a

b. Da li su vektori a i

b ortogonalni?
v) Izraqunati povrxinu trougla konstruisanog nad vektorima a i

b.
g) Izraqunati vrednost skalarnog proizvoda (a 2

b) (a + 3

b).
5. Neka su date taqka S i prava p u prostoru:
S(1, 1, 2), p :
_
2x y +z 1 = 0
3x +y 4z + 11 = 0.
a) Odrediti vektor pravca v
p
prave p, kao i koordinate proizvone taqke P p.
b) Odrediti ravan koja sadri taqku S i normalna je na pravu p.
v) Odrediti taqku prodora prave p kroz ravan (to je bax projekcija taqke S na pravu p, tj. p ).
g) Odrediti rastojae taqke S od prave p.
d) Odrediti jednaqinu prave q koja sadri taqku S i normalna je na pravu p.
D I kolokvijum iz Matematike 1 D
3. decembar 2011.
prezime i ime studenta broj indeksa grupa za
vebe
1. Data je struktura (A, +), pri qemu je
A = {a x
3
+b x
2
+c x +d | a, b, c, d N}
i + je operacija sabiraa polinoma.
Ispitati koje od sledeih osobina ima struktura (A, +):
zatvorenost, asocijativnost, neutralni element, inverzni element, komutativnost.
Da li je struktura (A, +) grupa? Da li je struktura (A, +) Abelova grupa?
2. Date su matrice R =
_
_
1 5 2
3 6 0
4 7 1
_
_
, P =
_
_
0 1 1
2 3 4
1 0 0
_
_
i Q =
_
_
1 2 0
0 1 3
1 1 1
_
_
.
Rexiti matriqnu jednaqinu
RX +Q = 2P
T
X.
3. U zavisnosti od realnog parametra rexiti sistem
x + y + z = 4
2x + 3y + 2z = 6
x + 3y + z = 4.
4. Data su 4 vektora u vektorskom prostoru R
3
:
a = (1, 2, 5),

b = (2, 3, 4), c = (1, 5, 6),

d = (4, 7, 14).
a) Da li vektori a,

b, c i

d qine bazu vektorskog prostora R
3
?
b) Pokazati da se vektor c ne moe izraziti preko vektora a i

b, a da vektor

d moe. Izraziti vektor

d kao linearnu kombinaciju vektora a i

b.
v) Izraqunati zapreminu paralelopipeda (prizme) konstruisanog nad vektorima a,

b, c.
5. Date su prave p i q u prostoru:
p:
x 1
2
=
y + 1
1
=
z + 3
7
i q :
_
x +y z + 1 = 0
2x y z = 0.
a) Odrediti vektor pravca v
p
prave p i vektor pravca v
q
prave q.
b) Odrediti proizvone taqke P p i Q q.
v) Odrediti meusobni poloaj prave p i prave q.
g) Ukoliko se prava p i prava q seku odrediti ihov presek kao i jednaqinu (jedne) ravni koju odreuju
prave p i q, a ako se ne seku odrediti ihovo meusobno rastojae, d(p, q), kao i taqku prodora T prave
p kroz xOy ravan.
E I kolokvijum iz Matematike 1 E
3. decembar 2011.
prezime i ime studenta broj indeksa grupa za
vebe
1. Neka je
M =
_
_
_
_
_
a a a
a a a
a a a
_
_
: a R
_
_
_
i oznaqava operaciju mnoea matrica. Ispitati koje od sledeih osobina ima struktura (M, ):
zatvorenost, asocijativnost, neutralni element, inverzni element, komutativnost.
Da li je struktura (M, ) grupa? Da li je struktura (M, ) Abelova grupa?
2. Izraqunati determinantu D =

1 1 1 1
1 a 1 1
1 1 a 1
1 1 1 a

, pri qemu je a realan broj.

Za koje vrednosti parametra a je D 0?
3. U zavisnosti od realnog parametra e rexiti sistem
x + 2y z + w = 0
2x y + 2z w = 0
4x + 3y + e w = 0.
4. Data su 4 vektora u vektorskom prostoru R
3
:
a = (1, 2, 4),

b = (2, 3, 1), c = (4, 5, 6),

d = (4, 13, 5).
a) Da li vektori a,

b, c i

d qine bazu vektorskog prostora R
3
?
b) Pokazati da se vektor c ne moe izraziti preko vektora a i

b, a da vektor

d moe. Izraziti vektor

d kao linearnu kombinaciju vektora a i

b.
v) Izraqunati zapreminu paralelopipeda (prizme) konstruisanog nad vektorima a,

b, c.
5. Neka su date taqka B i ravan u prostoru:
B(2, 3, 1), : 2x +y 4z + 5 = 0.
a) Odrediti vektor normale n

ravni , kao i koordinate proizvone taqke A .

b) Odrediti jednaqinu prave n koja sadri taqku B i normalna je na ravan .
v) Odrediti koordinate projekcije P taqke B na ravan (to je prodor prave n kroz ravan , tj. n ).
g) Odrediti koordinate simetriqne taqke B

taqki B u odnosu na ravan (vai

BP =

PB

).
d) Odrediti rastojae taqke B

od ravni .
L I kolokvijum iz Matematike 1 L
3. decembar 2011.
prezime i ime studenta broj indeksa grupa za
vebe
1. Neka je
M =
_
_
_
_
_
b 0 a
0 b c
0 0 b
_
_
: a, b, c R, b = 0
_
_
_
i oznaqava operaciju mnoea matrica. Ispitati koje od sledeih osobina ima struktura (M, ):
zatvorenost, asocijativnost, neutralni element, inverzni element, komutativnost.
Da li je struktura (M, ) grupa? Da li je struktura (M, ) Abelova grupa?
2. Izraqunati determinantu D =

1 0 2 0
0 x y x +y
0 y x +y x
0 x +y x y

, pri qemu su x i y realni brojevi i y > 0.

Za koje vrednosti parametra x je D 0?
3. U zavisnosti od realnog parametra rexiti sistem
2x y + z + u = 1
x + 2y z + 4u = 2
x + 7y 4z + 11u = .
4. Data su 3 uzastopna temena paralelograma ABCD: A(0, 1, 0), B(1, , 1) i C(0, 2, 1), gde je realan
parametar.
a) Odrediti koordinate qetvrtog temena paralelograma D.
b) Izraqunati vektorski proizvod

BA

BC.
v) Odrediti vrednosti tako da je povrxina paralelograma ABCD jednaka

3.
g) Za najmau vrednost odreenu pod v) izraqunati duinu visine iz temena C na stranicu AB, kao
i veliqinu ugla CAB.
5. Date su ravan i ravan u prostoru:
: 2x +y z 2 = 0 i : x y +z + 5 = 0.
a) Odrediti vektor vektor normale n

na ravan i vektor normale n

na ravan .
b) Odrediti proizvone taqke A i B .
v) Odrediti meusobni poloaj ravni i ravni .
g) Ukoliko se ravan i ravan seku odrediti ihov presek, a ako se ne seku odrediti ihovo meusobno
rastojae.
d) Odrediti rastojae od koordinatnog poqetka O do ravni , d(O, ).
M I kolokvijum iz Matematike 1 M
3. decembar 2011.
prezime i ime studenta broj indeksa grupa za
vebe
1. Data je struktura (M, ), pri qemu je
M =
_
2a 1
2b 1

a, b N
_
i je operacija mnoea racionalnih brojeva.
Ispitati koje od sledeih osobina ima struktura (M, ):
zatvorenost, asocijativnost, neutralni element, inverzni element, komutativnost.
Da li je struktura (M, ) grupa? Da li je struktura (M, ) Abelova grupa?
2. Date su matrice A =
_
_
4 2 2
0 4 0
0 1 4
_
_
i B =
_
_
1 2 4
0 2 1
1 1 1
_
_
.
Rexiti matriqnu jednaqinu
3X +B
T
= A X.
3. U zavisnosti od realnog parametra m rexiti sistem
x + y + z = 4
2x + m y + 2z = 6
x + m y + z = 4.
4. Data su 3 uzastopna temena paralelograma ABCD: A(1, 2, 0), B(1, 3, 1) i C(, 2, 2), gde je realan
parametar.
a) Odrediti koordinate qetvrtog temena paralelograma D.
b) Izraqunati vektorski proizvod

BA

BC.
v) Odrediti vrednosti tako da je povrxina paralelograma ABCD jednaka 2.
g) Za sve vrednosti odreene pod v) izraqunati duinu visine iz temena A na stranicu BC, kao i
veliqinu ugla ACB.
5. Neka su date taqka B i ravan u prostoru:
B(3, 2, 1), : 2x +y +z 3 = 0.
a) Odrediti vektor normale n

ravni , kao i koordinate proizvone taqke A .

b) Odrediti jednaqinu prave n koja sadri taqku B i normalna je na ravan .
v) Odrediti koordinate projekcije P taqke B na ravan (to je prodor prave n kroz ravan , tj. n ).
g) Odrediti rastojae taqke B od ravni .
d) Odrediti jednaqinu ravni koja sadri taqku B i paralelna je ravni .
A Rezultati I kolokvijuma iz Matematike 1 A
1. Jeste grupa, ali nije Abelova grupa.
Neutralni element je jediniqna matrica I
3
= M(1, 1, 1), a inverzni element za M(a, b, c) je M(
1
a
, ba
2
, c).
Primer zaxto komutativnost ne vai:
M(1, 1, 2) M(2, 1, 1) =
_
_
1 0 0
1 1 0
2 0 1
_
_

_
_
1
2
0 0
1
1
2
0
1 0 2
_
_
=
_
_
1
2
0 0
3
2
1
2
0
2 0 2
_
_
= M(2,
3
2
, 2)
M(2, 1, 1) M(1, 1, 2) =
_
_
1
2
0 0
1
1
2
0
1 0 2
_
_

_
_
1 0 0
1 1 0
2 0 1
_
_
=
_
_
1
2
0 0
3
2
1
2
0
5 0 2
_
_
= M(2,
3
2
, 5).
2. Za m = 4 rang je r(A) = 3, a za m = 4 je r(A) = 4.
3. Za = 1 ima beskonaqno monogo rexea koja zavise od 2 parametra:
(x, y, z, w) = (t, p, 9t + 2p 2, 7t +p 1), t, p R.
Za = 1 ima beskonaqno monogo rexea koja zavise od 1 parametra:
(x, y, z, w) = (s, 0, 9s 2, 7s 1), s R.
4. a) Kako je [a,

b, c] =

1 0 1
2 1 1
1 2 1

= 0, pa ne qine bazu. b) c = 3a 2

b.
v) a

b = (1, 1, 1). Vektor

d je komplanaran (tj. lin. zavistan) sa c i a

b za = 1.
5. a,b) Prava a je zadata sa x = 3, y = t, z = t, t R.
en vektor pravca je v
p
= (0, 1, 1) i jedna taqka je P(3, 0, 0) (za t = 0).
Vektor normale na ravan je n

= (3, 1, 1), a jedna taqka je npr. B(0, 0, 7).

v,g) Prava i ravan se seku i to u taqki P(3, 1, 1).
d) Koordinatni poqetak je taqka O(0, 0, 0).
Rastojae taqke O od prave p je dato obrascem d(O, p) =
|v
p

PO|
|v
p
|
=
|(0, 3, 3)|
|(0, 1, 1)|
=
3

2
= 3.
B Rezultati I kolokvijuma iz Matematike 1 B
1. Jeste Abelova grupa, a samim tim je i grupa.
Neutralni element je e = 1 R, a inverzni element za a je 2 a R. Ostale osobine slede na osnovu
zatvorenosti + i u R, kao i asocijativnosti i komutativnosti operacije + u R.
2. Da bi matrice A i X komutirale, mora da vai A X = X A, a da bi oba ova proizvoda postojala,
matrica X mora biti
A
22
X
2
= X
2
A
22
. .
22
oblika 2 2.
Kako je X nepoznata matrica, staviemo da je X =
_
x y
z w
_
. Izmnoimo matricu A i X na oba naqina:
A X =
_
x + 2z y + 2w
3x + 4z 3y + 4w
_
X A =
_
x + 3y 2x + 4y
z + 3w 2z + 4w
_
,
xto se svodi na rexavae sledeeg sistema:
x + 2z = x + 3y, y + 2w = 2x + 4y, 3x + 4z = z + 3w, 3y + 4w = 2z + 4w.
Rexee zavisi od 2 parametra t:
(x, y, z, w) = (3t +s, 2t, 3t, s) t, s R,
tj. sve traene matrice imaju oblik X =
_
3t +s 2t
3t s
_
, t, s R.
3. Determinanta datog sistema je jednaka = a
3
+ 6a
2
9a = a(a 3)
2
.
Za = 0 i = 3 sistem ima jedinstveno rexee: (x, y, z) = (0, 0, 0).
Za = 0 ima beskonaqno monogo rexea koja zavise od 1 parametra: (x, y, z) = (2p, 2p, p), p R.
Za = 3 ima beskonaqno monogo rexea koja zavise od 2 parametra: (x, y, z) = (2q +r, q, r), q, r R.
4. a) Kako je [a,

b, c] =

1 0 2
2 3 1
1 2 4

= 24, pa su linearno nezavisni.

3 linearno nezavisna vektora u prostoru R
3
dimenzije 3 qine bazu. b) V =
1
6
|[a,

b, c]| = 4.
v) a

b = (6, 3, 3). Vektor

d je komplanaran (tj. lin. zavistan) sa c i a

b za = 5.
5. a) Vektor pravca prave p je v
p
= (2, 0, 1) i jedna taqka je P(0, 2, 4).
b) Vektor normale na ravan je n

= v
p
= (2, 0, 1), pa je : 2 (x 1) + 0 (y (2)) 1 (z 3) = 0,
tj. : 2x z + 1 = 0.
v) Prava p i ravan se seku i to u taqki T(
6
5
, 2,
17
5
).
g) Koordinatni poqetak je taqka O(0, 0, 0).
Rastojae taqke O od prave p je dato obrascem d(M, p) =
|v
p

PM|
|v
p
|
=
|(4, 1, 8)|
|(2, 0, 1)|
=
9

5
.
d) Prava q je bax prava koja prolazi kroz taqke M i T.
Za en vektor pravca moemo uzeti v
q
= 5

MT = (1, 20, 2) (mnoimo sa 5 da ne bi imali razlomke!), a

jedna taqka je M. Stoga je prava q :
x 1
1
=
y + 2
20
=
z 3
2
.
G Rezultati I kolokvijuma iz Matematike 1 G
1. 1

Iz a, b, 3 Z a +b + 3 Z, tj. a b Z, pa je operacija zatvorena u Z.

2

Na osnovu komutativnosti i asocijativnosti operacije + u R (pa i u egovom podskupu Z) sledi:

a (b c) = a (b +c +3) = a +b +c +3 +3 = a +b +c +6 = a +b +3 +c +3 = (a +b +3) c = (a b) c.
Time smo pokazali da je operacija i asocijativna.
3

Za neutralni element treba da vai ae = ea = a. Rexavaem ovih jednaqina dobijamo e = 3 Z.

4

Za inverzni element treba da vai a a

= a

a = a. Rexavaem ovih jednaqina dobijamo da je

inverzni element za a jednak a

= 6 a R.
5

Zbog komutativnosti operacije + u R vai

a b = a +b + 3 = b +a + 3 = b a,
Time smo pokazali da je operacija i komutativna.
Na osnovu svega prethodnog sledi do ovo jeste Abelova grupa, a samim tim je i grupa.
2. Da bi matrice A i X komutirale, mora da vai A X = X A, a da bi oba ova proizvoda postojala,
matrica X mora biti
A
22
X
2
= X
2
A
22
. .
22
oblika 2 2.
Kako je X nepoznata matrica, staviemo da je X =
_
x y
z w
_
. Izmnoimo matricu A i X na oba naqina:
A X =
_
2 1
3 2
_

_
x y
z w
_
=
_
2x +z 2y +w
3x + 2z 3y + 2w
_
X A =
_
2x + 3y x + 2y
2z + 3w z + 2w
_
,
xto se svodi na rexavae sledeeg sistema:
2x +z = 2x + 3y, 2y +w = x + 2y, 3x + 2z = 2z + 3w, 3y + 2w = z + 2w.
koji je ekvivalentan sa sistemom z 3y = 0, x w = 0. Rexee zavisi od dva parametra:
(x, y, z, w) = (p, t, 3t, p) p, t R,
tj. traene matrice imaju oblik A =
_
_
_
_
p t
3t p
_
_
_
_
, p, t R.
3. Sistem je oblika 3 sa 4 i moramo ii Gausovim sistemom eliminacije.
x 2y + z = 0
2x 5y + (d 3)z = 2 II 2 I
x + 3y + 6z = 10 III I
4x + dy + 5z = 13 IV 4 I
x 2y + z = 0
5y + (d 5)z = 2
5y + 5z = 10
(d + 8)y + z = 13
Sada emo III jednaqinu podeliti sa 5 i zameniti mesta II i III jednaqini.
x 2y + z = 0
y + z = 2
5y + (d 5)z = 2 III + II
(d + 8)y + z = 13 IV (d + 8) II
x 2y + z = 0
y + z = 2
(d 4)z = 0
(7 d)z = 3 2d
Sada emo imati 2 sluqaja: d = 4 i d = 4.
1

d = 4 sistem postaje:
x 2y + z = 0
y + z = 2
0 = 0
11z = 11
x 2y + z = 0
y + z = 2
11z = 11
Ovde su x, y i z vezane promenive, pa vraaem unazad dobijamo jedinstveno rexee: (x, y, z) = (1, 1, 1) .
2

d = 4 III jednaqinu moemo podeliti sa d 4 = 0 i sistem postaje:

x 2y + z = 0
y + z = 2
z = 0
(7 d)z = 3 2d IV + (7 +d) III
x 2y + z = 0
y + z = 2
z = 0
0 = 3 2d
Sada se ovaj sluqaj deli na 2 podsluqaja: d =
3
2
i d = 4,
3
2
.
2

a) d = 4 IV jednaqina je 0 = 0 i u moemo da obrixemo i sistem postaje:

x 2y + z = 0
y + z = 2
z = 0
Ovde su x, y i z vezane promenive, pa vraaem unazad dobijamo jedinstveno rexee: (x, y, z) = (4, 2, 0) .
2

b) d = 4,
3
2
zbog IV jednaqine 0 = 3 2d dobijamo da sistem nema rexea .
Da objedinimo sve prethodno dobijeno u jedan finalan zakuqak:
Za d = 4 i d =
3
2
sistem nema rexea.
Za d = 4 ima jedinstveno rexee: (x, y, z) = (1, 1, 1).
Za d =
3
2
ima jedinstveno rexee: (x, y, z) = (4, 2, 0).
4. a) Kako je |a

b| = 6 a

b =

0, pa vektori a i

b nisu kolinearni, tj. oni su linearno nezavisni.
b) |a| = 3, |

b| = 2

2, |a

b| = |a| |

b| sin (a,

b) = 6 sin (a,

b) =
|a

b|
|a| |

b|
=
6
3 2

2
=
1

2
(a,

b) =

4
(jer ugao nije tup).
Traeni skalarni proizvod je a

b = |a| |

b| cos (a,

b) = 3 2

2
1

2
= 6.
Kako je a

b = 0 sledi da vektori a i

b nisu ortogonalni.
Napomena. cos (a,

b) smo mogli da dobijemo i na osnovu trigonometrijske formule sin

2
+ cos
2
= 1.
v) Povrxinu trougla konstruisanog nad vektorima a i

b jednaka je P =
1
2
|a

b| =
1
2
6 = 3.
g) Skalarni proizvod (a2

b) (a+3

b) =a a+3a

b 2

b a6

b = |a|
2
a

b 6|

b|
2
= 9 6 6 8 = 33
(ovde smo koristili da je a a = |a|
2
,

b a =a

b i

b

b = |

b|
2
).
5. a) Rexavaem sistema 2x y +z 1 = 0, 3x +y 4z +11 = 0 dobijamo parametarski oblik jednaqine
prave p: z = 5t, t R (ovo smo uzeli umesto t da ne bi ,,vukli razlomke), y = 5 + 11t, x = 2 + 3t.
Odatle dobijamo vektor pravca v
p
= (3, 11, 5), kao i koordinate neke ene proizvone taqke, npr.
P(2, 5, 0).
Napomena. Vektor pravca je mogao da se dobije i kao v
p
= n
1
n
2
= (2, 1, 1) (3, 1, 4); n
1
i n
2
su
vektori normala na ravni qijim presekom je zadata prava p. Taqku P smo mogli da odredimo iz sistema
2x y +z 1 = 0, 3x +y 4z + 11 = 0, tako xto jednu koordinatu fiksiramo, npr. stavimo da je z = 0,
a onda dobijemo ostale 2.
b) Za ravan koja je normalna na pravu p, vai n

= v
p
= (3, 11, 5). Kako ona i sadri taqku S(1, 1, 2),
dobijamo da je ena jednaqina : 3 (x 1) + 11 (y 1) + 5 (z 2) = 0, xto nakon sreivaa daje
: 3x + 11y + 5z 24 = 0.
v) Taqka prodora prave p kroz ravan (to je bax projekcija taqke S na pravu p, tj. p ) dobijamo tako
xto parametarski oblik jednaqine prave p zamenimo u jedaqinu ravni :
3 (2 + 3t) + 11 (5 + 11t) + 5 (5t) 24 = 0,
odakle se dobija da je t =
17
31
. Kada to vratimo u parametarski oblik jednaqine prave p dobijamo da se
prava p i ravan seku u taqki T(
11
31
,
32
31
,
85
31
).
g) Rastojae taqke S od prave p je dato obrascem d(S, p) =
|v
p

SP|
|v
p
|
=
|(8, 9, 15)|
|(3, 11, 5)|
=

370

155
=
_
74
31
.
d) Prava q koja sadri taqku S i normalna je na pravu p je bax prava koja prolazi kroz taqke S i T.
Za en vektor pravca moemo uzeti v
q
= 31

ST = (42, 1, 23) (mnoimo sa 31 da ne bi imali razlomke!),

a jedna taqka je M. Stoga je prava q :
x 1
42
=
y 1
1
=
z 2
23
.