A-M BI Trong nn kinh t hin i, chnh sch tin t ca chnh ph s dng li sut nh mt cng c quan trng tc ng vo nn kinh t, kim

m sot lng tin cung ng. Li sut l mt phm tr kinh t, phn nh mi quan h gia ngi cho vay v ngi i vay, phn nh mi quan h gia cung v cu v tin t, thc trng kinh t ca mt nc. Thng qua s bin ng ca li sut, ngi ta c th d on nn kinh t ang pht trin hay ang suy thoi. Li sut l mt trong nhng vn trung tm ca nn kinh t, v n tc ng n chi ph u t, do n l yu t quan trng quyt nh tng mc u t v tng mc cu v tin t(GNP). Vit Nam trong hn 10 nm i mi nhng chnh sch Li Sut ngn hng nh nc s dng c tc ng mnh m ti vic huy ng vn v hot ng sn xut kinh doanh ca cc ngn hng Thng mi v cc doanh nghip. tng hiu qu hot ng ca h thng ngn hng Thng mi v thc y s pht trin ca cc doanh nghip trong nn kinh t i hi Ngn hng nh nc phi tip tc i mi hn na c ch iu hnh Li Sut. Xut pht t nhu cu thc tin ny em xin chn ti Li sut v vai tr ca li sut trong vic huy ng vn lm bi tiu lun ca mnh. Do cn hn ch trong vic hiu bit v lnh vc ti chnh kinh t, nn bi tiu lun ca em khng trnh khi nhng thiu xt. Knh mong thy c gip , gp em

hon thnh bi tiu lun ny. Em xin chn thnh cm n! 2 B-NI DUNG I. C s l lun chung v Li sut. 1. Khi nim v Li Sut. Li sut l mt cng c nhy cm trong iu hnh chnh sch tin t ca mi Ngn hng trung ng,cng l mi quan tm ca mi ngi, mi doanh nghip thuc cc thnh phn kinh t khc nhau. c rt nhiu khi nim v Li sut chng ta c th a ra mt s khi nim c bn v Li sut nh sau: -Li sut l t s gia tng s li tc hng nm v tng s vn b ra cho vay trong nm. Ni cch khc i, Li sut l gi c m con n phi tr cho ch n s dng khon tin vay trong mt k hn nht nh. - Li sut danh ngha l Li sut bng tin trn cc ti sn bng tin. -Li sut thc t (r) bng li sut danh ngha (i) tr i lm pht, li sut thc t phn nh ng chi ph tht ca vic vay tin v iu chnh cho ng theo nhng thay i d tnh v mc. * Ngoi ra cn c cc loi li sut thng dng nh: Li sut tr trc khi vay, li sut tr sau cng vi vn, li sut tr dn cng vi vn theo nh k v li sut tr bng phiu li tc. 2. Cc nhn t tc ng n Li Sut. Li sut lun lun bin ng do nhng nhn t sau: * S thay i ca tng cu(GNP). Khi GNP tng ln, nn kinh t i hi phi tng khi tin cung ng( nu tc lu thng tin t khng thay i) m bo cung cu tng ng. Nu trong

iu kin , khi lng cung ng tin(M1 hoc M2) tng qu cu th MV>PQ, cung vn u t ln hn cu vn u t lm cho li sut gim . Ngc li, khi GNP gim th khi lng tin cung ng thc t cng gim theo, nu tc lu thng tin t khng thay i m gim khi cung ng tin t xung qu thp s a n tnh trng MV<PQ. Lc , cung vn u t nh hn cu vn u t th li sut s tng. *.S chi tiu ca chnh ph. Trong khi lng cung ng tin t (M1 hay M2) khng thay i m chnh ph chi tiu nhiu hn s lm gim bt nhu cu chi cho u t v tiu dng ca c nhn, 3 nhu cu tin ca nhn dn tr nn khan him, ngun cung ng vn nh hn nhu cu vn, li sut s tng ln. *. Chnh sch tin t. Chnh sch tin t ca chnh ph ban hnh l nhm mc ch kim sot lng cung ng tin t, kim sot tnh trng lm pht v cc tc ng n li sut thc hin cc mc tiu nh. *.Nhu cu tiu dng v u t. Trong thc t khi nhu cu tiu dng tng th ko theo li sut tng v ngc li khi nhu cu ny gim i th s lm gim li sut. Cng nh khi nhu cu v u t, ngi ta x vo u t kinh doanh kim li nhun th nhu cu v tin, ti sn l rt ln s dn ti li sut tng. II. Vai tr v tc ng ca Li sut trong huy ng vn nn kinh t th trng Vit Nam. Li sut c vai tr quan trng trong nn kinh t, n l trung tm trong chnh sch

tin t ca chnh ph. * i vi s phn b cc ngun lc th li sut l mt loi gi c, n c vai tr phn b hiu qu cc ngun lc khan him ca x hi v l yu t cn thit ban u trc khi i n quyt nh u t vo mt ngnh kinh t, mt d n hay mt ti sn no * Thu nhp ca cc h gia nh thng c chia lm hai b phn: Tiu dng v tit kim, t l phn chia ny ph thuc vo nhiu nhn t nh thu nhp, tn dng tiu dng, hiu qu ca vic tit kim trong tin t v li sut c tc dng tch cc ti cc nhn t khc. V vy trong tiu dng v tit kim li sut cng c vai tr khng nh trong vic iu chnh thu nhp ca kinh t gia nh * Vi cc hot ng u t do chu nhiu nh hng bi nhiu nhn t nh thu nhp, chi ph trong kinh doanh Nn khi li sut cao, th s c t khon u t vo vn hin vt s mang li thu nhp nhiu hn chi ph li tr cho cc khon i vay, do vy chi tiu cho u t gim, ngc li khi li sut thp cc doanh nghip s quyt nh u t cho vn hin vt nhiu hn, chi tiu u t s tng. * Khng ch c vy vi t gi hi oi v hot ng xut nhp khu cn chu nhiu nh hng ca li sut li sut tin gi ni t v ngoi t. 4 * Li sut vi lm pht Trong thi k lm pht, tng li sut s cho php h thng ngn hng c th thu ht phn ln s tin c nhiu trong lu thng khin cho ng tin trong lu thng gim, lng tin cung ng cng s gim v lm

pht c kim ch. Nh vy, li sut cng gp phn chng lm pht. * Vai tr ca Li sut n vic huy ng vn: Li sut l chi ph huy ng vn ca doanh nghip v ngn hng. Cc doanh nghip phi xem xt kh nng li nhun thu c vi chi ph huy ng vn b ra quyt nh huy ng vn t ngun no v u t vo u c li cho doanh nghip nht. Cn ngn hng phi xem xt gia li sut huy ng vi kh nng cho vay mc li sut cao hn a ra phng hng hot ng m bo mc tiu ca ngn hng tn ti v pht trin. Tm li, li sut l mt trong nhng vn trung tm ca nn kinh t v n tc ng n chi ph u t, do n l yu t quan trng quyt nh tng mc u t v tng mc cu v tin t (GNP ). tm hiu thm v vai tr ca li sut chng ta hy theo di tnh hnh li sut qua mt s nm. * Giai on t 1989 1993. Chnh sch Li sut thc dng pht huy hiu qu vi Li sut tit kim khng k hn l 109%/nm, Li sut 3 thng l 12%/thng tc 144%/nm huy ng c ngun vn nhn ri trong dn c, to th n nh tng i v tin t mt tin quan trng n nh v pht trin x hi. *. Tc ng tch cc ca chnh sch li sut dng. 1. i vi NHTM: Li sut cho vay tn dng> Li sut tin gi tit kim > T l lm pht. Cho nn NHTM khng cn phi bao cp i vi cc doanh nghip vay vn thng qua tn dng na. Li sut thc dng cao thu ht mt s lng

tin gi ln vo cc ngn hng lm lng tin d tr ca cc ngn hng tng cao p ng c nhu cu vay vn ca doanh nghip. 2. i vi Doanh nghip : Khi li sut tin gi cao dn n li sut cho vay cao buc cc doanh nghip phi cn nhc vic vay vn u t, phi xem xt v la chn cc phng n u t c hiu qu tt nht. C cu t chc ca cc doanh nghip c t chc mt cch hp l hn, gim thiu b phn qun l cng knh gim thiu chi ph. * Tc ng tiu cc ca chnh sch Li sut dng. 5 1. i vi NHTM: Do li sut tin gi cao dn n li sut cho vay cao nn cng khuyn khch gi tin hn l vay tin, li sut thc dng cao ca ngn hng em li kh nng thu c li nhun ln hn l a tin vo u t m ri ro li thp nn cng khuyn khch cc doanh nghip gi tin vo ngn hng hn l vay vn kinh doanh. n mt lc do lng tin gi vn tng, khi lng vay gim dn n ti sn n trong bng cn i ca NHTM ln hn ti sn c. 2. i vi doanh nghip: Li sut vay vn khng khuyn khch cc doanh nghip u t m cc doanh nghip tch cc gi tin vo ngn hng hn. Trong tng s vn u t sn xut kinh doanh, mt phn ln l i vay ca ngn hng, bi li sut vn cao dn n chi ph sn xut kinh doanh ln do gi thnh phm cao, gi hng ho cao v nh vy hng ho s gim tnh cnh tranh trn th trng. * Giai on 1996 2005.

- Thi gian ny ngn hng nh nc va cu li sut trn. li sut tho thun. - Tho thun trng hp ngn hng khng huy ng vn cho vaytheo li sut qui nh phi tr pht hnh k phiu vi li sut cao hn th c cu li sut. Li sut huy ng c th cao hn li sut tit kim cng thi hn l 0,2% thng v cho vay cao hn mc li sut trn l 2,1% thng. - Tng li sut tin gi, li sut cao lm cho ngi kinh doanh ch yu u t vo cc lnh vc sn xut c li nhun cao tc thi v thu hi vn nhanh nh: Dch v, thng mi, sn xut nh to nn s mt cn bng trong nn kinh t. * Giai on thc hin chnh sch li sut trn. 1.Chnh sch li sut trn tc ng n cc NHTM. * Tch cc. - Vic t chc qun l li sut trn cho php cc t chc tn dng c t do n nh cc mc li sut cho vay v tin gi trong phm vi trn do NHNN cho php, chnh sch li sut trn chm dt th trng NHNN qui nh cc mc d n li sut c th, xo b li sut cho vay theo tho thun v tng bc tin hnh t do ho li sut. - nng cao li nhun cc NHTM phi nng cao mc d n cho vay v huy ng vn gp nhiu ln. 6 * Hn ch: Do li sut cho vay v li sut huy ng( ngn, trung, di hn) lin tc gim, nhiu NHTM khng lng trc c huy ng vn c thi hn 1-3 nm cho vay trung v di hn. Nm 1999 NHNN 5 ln ct gim li sut cho

vay ti a, c ln NHNN cn buc NHTM gim ngay c li sut d n cho vay khi vn lao ng theo li sut thi k trc vn c gi nguyn cho ti khi ht hn, ng thi li sut cho vay v li sut huy ng vn nh(bng khng hoc thp hn). Vy ri ro li sut lun t gnh nng ln cc NHTM. 2. Chnh sch li sut trn i vi cc doanh nghip . *. Tch cc. - p ng tt nhu cu vn sn xut cho doanh nghip. - Doanh nghip khng phi vay vi mc li sut vt trn, tc l cc doanh nghip khng b cc ngn hng p khi i vay tin. - Trong thi k hng c nc c 6000 doanh nghip nh nc hn 1000 doanh nghip c vn u t nc ngoi, 230000 doanh nghip t nhn, cng ty c phn, cng ty trch nhim hu hn(pht biu ca th tng Phm Vn Khi ti cuc gp cc nh doanh nghip ti H Ni 1/1998) hu ht cc doanh nghip ny c vn ngn hng h tr 80 -90 % trong sn xut kinh doanh ci tin v i mi cng ngh. *.Hn ch. Vic gim li sut l iu kin cn nhng khng to vn cho doanh nghip. - Li sut cn cao, kh khn trong th tc vay NH. Cho d li sut cho vay gim kh mnh song cc DN vn khng dm vay tin v t l li sut cho vay ngn hng vo khong 10%-11% nm. - Nhiu DN lm n khng c hiu qu do trang thit b c k, cng ngh lc hu nhng mun c cu vn ln, bt buc phi i vay, vi s vn ln DN phi tr li

ln trong khi li nhun thu c li cha n nh do vy li sut gim DN vn khng dm vay. - Cc NH cnh tranh dn n tng mc li sut tin gi cc DN ct gim tt c nhng khon u t khng a li li nhun cao bng gi tip vo NH. 7 - Vic vay vn trung v di hn ca cc DN khng thun li v cc NH cho vay d gp ri ro t vic huy ng vn NH cho vay trung v di hn trong khi mc chnh lch gia li sut cho vay ngn hn, trung v di hn b xo b. Mc li sut c bn Cc loi li sut ch o trn ca NHNN trong c tc ng trc tip n li sut huy ng vn v cho vay ca cc NHTM, nhng c tc ng gin tip n li sut trong nn kinh t. Vic tng li sut c bn cho thy NHNN pht tn hiu tng li sut trn th trng tin t. Cn vic tng li sut ti cp vn v li sut ti chit khu chng t li sut huy ng vn v cho vay u tng, phn ng ny c th d dng thy c bi cc din bin kinh t v m ch yu c coi l mc tiu iu hnh chnh sch tin t. Theo , NHNN s hn ch cung ng tin cho cc NHTM m tn dng thng qua vic tng li sut ti cp vn v li sut. ng thi p ng nhu cu vay vn ca khch hng buc cc NHTM phi y mnh huy ng vn trn th trng, nu khng phi vay vn ca NHNN theo cc nghip v NHT vi li sut cao hn. huy ng c vn trong x hi trong bi cnh hin nay, iu

d dng xy ra khi NHNN tng cc loi li sut ch o ni trn th cc NHTM phi tng li sut huy ng vn. Bi v hin nay ang c rt nhiu knh cnh tranh thu ht vn. Li sut tng khng bit c tc dng kim ch lm pht hay khng nhng n lm tng ri ro cho c NHTM v doanh nghip th kh r rng, bi v vi li sut vay vn ni t bnh qun ln ti 12%-13%/nm vo loi cao nht trong khu vc, li nhun ca doanh nghip, kh nng tr n ca ngi vay s b nh hng nghim trng. Mc d li sut cao nhng nhiu d n trin khai d dang vn phi tip tc vay vn ngn hng u t, ng nhin lm tng ri ro ca d n li sut tng, vn khan him, doanh nghip v ngi kinh doanh s kh vay c vn ngn hng hn. Li sut tng lm chi ph vn vay trong c cu gi bn ca sn phm v dch v tng, tc ng lm tng mt bng gi v tng ch s gi tiu dng trn th trng x hi. Li sut tng v nguyn l cng nh thc tin s tc ng ln n tng trng kinh t ca giai on sau, nht l trong iu kin vn hot ng ca doanh nghip, ca ngi kinh doanh trng ch ch yu vo vn tn dng ngn hng 8 * Vit Nam hin nay Li sut tn dng ngn hng rt nhy cm n mi ngi, mi doanh nghip thuc cc thnh phn kinh t. Li sut huy ng vn v li sut cho vay lun mu thun vi nhau, hay ni cch khc y l mu thun v li ch gia ngi gi tin v ngi vay tin NHTM.

- Li sut cho vay gm c: li sut chit khu giy t c gi vi khch hng; li sut cho vay ngn hn, trung hn v di hn; t l li sut n qu hn so vi li sut n ang lu hnh. Li sut huy ng vn gm li sut huy ng vn ngn hn ( di 12 thng )v li sut huy ng vn trung di hn. Li sut huy ng vn ngn hn gm li sut tin gi khng k hn, li sut tin gi ngn hn c k 3 thng, 6 thng, 9 thng v 12 thng, li sut huy ng vn trung hn ( trn 12 thng v di 36 thng), li sut huy ng vn di hn ( t 36 thng tr ln) ca NHTM. - Ngn hng nh nc(NHNN) iu hnh li sut tn dng ngn hng bng khung li sut tc NHNN ch quy nh li sut huy ng vn thp nht v li sut cho vay cao nht, li sut n qu hn. Li sut cho vay ngn hn (12 thng tr xung) trong c chit khu thng phiu, li sut cao nht i vi cho vay trung hn. Li sut huy ng vn thp nht gi l sn li sut, li sut cho vay cao nht gi l li sut trn. Nn kinh t mt nc n nh, ngn hng trung ng iu hnh cng c li sut tn dng ngn hng theo khung li sut c tc dng mnh m i vi nn kinh t v nng cao tnh c lp t ch ti chnh ca NHTM, gp phn tng trng GDP/nm ng thi th hin vai tr qun l nh nc ca NHNN. Cc NHTM cnh tranh vi nhau bng li sut tn dng rt quyt lit. Nhng mt s dn c trnh kinh t cao cha hn gi tin vo t chc tn dng c li sut cao nh

Qu tn dng nhn dn c s hoc NHTM c phn m h u t vo tri phiu chnh ph, mc d li sut thp hn nhng tnh an ton rt cao ( chnh ph vay tin ca nhn dn) hoc gi tin vo NHTM nh nc, an ton hn gi tin vo NHTM c phn. nc ta, cc NHTM nh nc in hnh l NH cng thng Vit Nam a ra li sut huy ng vn tt c cc k di hn lun thp hn so vi cc NHTM ni chung nhng nhiu ngi vn gi vo. Dch v tit kim bu in tuy mi hot ng hn 5 nm, li sut huy ng vn cao hn mt cht hoc 9 bng li sut huy ng ca NHTM nh nc. Nhng ngun vn huy ng n cui qu I/ 2005 t 24 nghn t ng, gp hn 20 ln ngun c phn Si Gn cng thng. Ti sao li nh vy? Bi v dch v tit kim bu in c nhn c m ti khon tin gi khng k hn vi li sut nh cc NHTM nh nc (2,4%/nm) nhng m ti khon c gi tin v rt tin tt c cc bu cc trong c nc. Dch v tit kim bu in do doanh nghip nh nc m nhn nhn dn tin tng hn cc NHTM c phn. Dch v tit kim bu in li c hn 2700 bu cc trong c nc, nhiu hn mng li NHNNv PTNN Vit Nam. Nh vy li sut huy ng vn cao hay thp ph thuc vo v th, uy tn, mng li v tin ch em li cho th nhn v php nhn gi tin. Khi nn kinh t n nh, GDP tng trng tc cao li sut tin gi NHTM m bo nguyn tc: Li sut dng (+) tc t l li sut tin gi k hn 12

thng cao hn t l lm pht/ nm. Nm 2004, li sut tin gi k hn 12 thng khng vt t l lm pht 9,5%/ nm. y l hin tng khc thng, k t nm 1996 tr li y ( tr nm 1998 lm pht l 9,2%/ nm). Nm 1987, nc ta lm pht 774%/ nm, NHNN Vit Nam v cc NHTM khng th a ra t l li sut huy ng vn k hn 12 thng, cao hn t l lm pht y. Bi vy cc nh kinh t v lm pht cao hoc lm pht phi m nh sc thu v hnh, mi th nhn v php nhn c tin phi chu thit hi, c tin gi NHTM hoc u t vo giy t c gi Cc NHTM ua nhau tng li sut huy ng vn vi nhiu hnh thc: Li sut tin gi lu tin theo thi gian v theo c s tin gi vo nhiu hay t, nhiu NHTM cn t chc quay chn thng vi nhng gi tr hp dn nh gii c c tr gi 100 cy vng bn s 9 hoc t du lch sang trng hay mt cn nh chung c tr gi nhiu trm triu ng. c bit mt s NHTM c phn cn a li sut huy ng vn c cng k hn, min Nam cao hn min Bc nh NHTM c phn Quc T. Trong lc ny lm pht ang gia tng, ni lo ca nhiu ngi, NHNN Vit Nam nn iu hnh li sut theo khung li sut- khng ch li sut trn, nhm m bo quyn li ca bn vay vn. NHNN quy nh sn li sut ngi gi tin c k hn vo NHTM, vi mt t l li sut thch hp v h l t bn thc li. c bit, trong nhiu nm qua, mt s doanh nghip nh nc t l sinh li 10

trn vn cn thp hn t l li sut tin gi Ngn hng k hn 12 thng. ng v gic kinh t li sut tn dng ngn hng, NHTM ng vai tr phn phi li thu nhp bng tin ca bn vay vi bn gi tin vo NHTM. Ni khc i, cc NHTM huy ng vn thnh ph, chuyn mt phn ngun vn huy ng v nng thn cho sn xut nng, ng, lm nghip v doanh nghip vay. Cc NHTM dng t nht 70% s li thu c t lm kinh t h v doanh nghip vay vn tr li cho ngi gi tin, trong thu li cho vay nng thn, tr li cho ngi gi tin thnh th.(Mt s t liu trn trch t bo Kinh t v D bo s T6/92005) 11 C- KT LUN Hin tng li sut vn ang bin ng theo tng ngy tng gi khp trong v ngoi nc. Li sut l mt trong nhng bin s c theo di cht ch nht trong nn kinh t, s dao ng ca Li Sut c a trn cc phng tin thng tin i chng, n trc tip tc ng n cc quyt nh ca chnh ph, doanh nghip, cng nh nhiu hot ng ca cc t chc tn dng v s thng trm ca ton b nn kinh t. L mt b phn cu thnh ca chnh sch tin t quc gia, l mc tiu chnh sch tin t ca quc gia, n nh tin t, m bo mc lm pht hp l kch thch tng trng kinh t, m bo c s chnh lch li sut kinh doanh, s dng vn hiu qu tng sn phm x hi chnh ph Vit Nam thng qua NHNN. Trong thi gian ti chnh sch li sut s cn tip tc

iu chnh theo hng t do ho li sut ph hp vi mc th trng ti chnh khu vc v quc t theo chnh sch th trng quc t. 12 MC LC A- M u B- Ni dung I- L lun chung v li sut 1. Khi nim v li sut 2. Cc nhn t tc ng n li sut II- Vai tr v tc ng ca li sut trong huy ng vn nn kinh t th trng Vit Nam 1. i vi ngn hng thng mi 2. i vi doanh nghip C- Kt lun