ZAKON

O PENZIJSKOM I INVALIDSKOM OSIGURANJU

("Sl. glasnik RS", br. 34/2003, 64/2004 - odluka USRS, 84/2004 - dr. zakon, 85/2005, 101/2005 - dr. zakon, 63/2006 - odluka USRS, 5/2009, 107/2009 i 101/2010)

I UVODNE ODREDBE
lan 1
Penzijsko i invalidsko osiguranje obuhvata obavezno i dobrovoljno penzijsko i invalidsko osiguranje.

lan 2
Ovim zakonom ureuje se obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje. Ovim zakonom ureuje se penzijsko i invalidsko osiguranje i za lica koja nisu obavezno osigurana po ovom zakonu, a ukljuila su se u obavezno osiguranje.

lan 3
Obaveznim penzijskim i invalidskim osiguranjem obezbeuju se prava za sluaj starosti, invalidnosti, smrti i telesnog oteenja.

lan 4
Dobrovoljno penzijsko i invalidsko osiguranje je osiguranje kojim se, na osnovu ugovora, mogu obezbediti prava za sluaj starosti, invalidnosti, smrti i telesnog oteenja, ili vei obim tih prava od obima utvrenog ovim zakonom, kao i druga prava iz ovog osiguranja.

lan 5
Prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja stiu se i ostvaruju zavisno od duine ulaganja i visine osnovice na koju je plaen doprinos za penzijsko i invalidsko osiguranje i uz primenu naela solidarnosti. Prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja stiu se, ostvaruju i koriste pod uslovima i na nain utvren ovim zakonom.

lan 6
Prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja jesu lina prava i ne mogu se prenositi na druga lica. Prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja ne zastarevaju, osim prava na potraivanja dospelih a neisplaenih iznosa u sluajevima utvrenim ovim zakonom.

lan 7
Pojedine kategorije osiguranika mogu izuzetno, u sluajevima i na nain utvren ovim zakonom, sticati i ostvarivati pravo na penziju pod posebnim uslovima. Kategorije osiguranika, blii kriterijumi za ostvarivanje prava u smislu stava 1. ovog lana, kao i nain finansiranja tih prava ureuju se ovim zakonom.

lan 8**
Sredstva za poveane obaveze koje nastaju usled sticanja i ostvarivanja prava pod posebnim uslovima za odreene kategorije osiguranika obezbeuju se u budetu.

lan 9
Sredstva za penzijsko i invalidsko osiguranje, odnosno prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja obezbeuju se, odnosno ostvaruju kod republikog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje (u daljem tekstu: fond).

II OBAVEZNO PENZIJSKO I INVALIDSKO OSIGURANJE

lan 10
Obavezno osigurana lica (u daljem tekstu: osiguranici), u smislu ovog zakona, jesu: 1) zaposleni (u daljem tekstu: osiguranik zaposleni); 2) lica koja samostalno obavljaju delatnost (u daljem tekstu: osiguranik samostalnih delatnosti); 3) poljoprivrednici (u daljem tekstu: osiguranik poljoprivrednik). Ako lice istovremeno ispunjava uslove za osiguranje po vie osnova iz stava 1. ovog lana, osnov osiguranja odreuje se na taj nain to postojanje osnova osiguranja po prethodnoj taki iskljuuje osnov osiguranja iz naredne take. Obaveze za plaanje doprinosa po osnovu osiguranja utvruju se u skladu sa ovim zakonom.

lan 11*******
Osiguranici zaposleni jesu: 1) lica u radnom odnosu, odnosno zaposlena u preduzeu, drugom pravnom licu, dravnom organu, organu jedinice lokalne samouprave ili kod fizikih lica (u daljem tekstu: poslodavac), izuzev lica iz lana 12. stav 1. taka 2) ovog zakona; 2) civilna lica na slubi u Vojsci Srbije; 2a) profesionalna vojna lica prema propisima o Vojsci Srbije;

3) izabrana ili postavljena lica, ako za obavljanje funkcije ostvaruju zaradu, odnosno naknadu zarade; 4) lica koja su u skladu sa propisima o radu, u radnom odnosu odnosno zaposlena van prostorija poslodavca; 5) lica u radnom odnosu, odnosno zaposleni upueni na rad u inostranstvo, odnosno zaposleni u preduzeu koje obavlja delatnost ili usluge u inostranstvu, ako nisu obavezno osigurana po propisima te zemlje, ili ako meunarodnim ugovorom nije drugaije odreeno; 6) domai dravljani koji su na teritoriji Republike Srbije zaposleni kod stranih ili meunarodnih organizacija i ustanova, stranih diplomatskih i konzularnih predstavnitava ili kod stranih pravnih ili fizikih lica, ako meunarodnim ugovorom nije drugaije odreeno; 7) domai dravljani zaposleni u inostranstvu, ako za to vreme nisu obavezno osigurani kod stranog nosioca osiguranja, ili ako prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja, po propisima te drave, ne mogu ostvariti ili koristiti van njene teritorije; 8) strani dravljani i lica bez dravljanstva koji su na teritoriji Republike Srbije zaposleni kod stranih pravnih ili fizikih lica, ako meunarodnim ugovorom nije drugaije odreeno, kao i kod meunarodnih organizacija i ustanova i stranih diplomatskih i konzularnih predstavnitava, ako je takvo osiguranje predvieno meunarodnim ugovorom; 9) lica koja u skladu sa zakonom obavljaju privremene i povremene poslove, ako nisu osigurani po drugom osnovu; 10) lica koja u skladu sa zakonom obavljaju privremene i povremene poslove preko omladinskih zadruga, koje se u smislu ovog zakona smatraju poslodavcem, a imaju navrenih 26 godina ivota, odnosno bez obzira na godine ivota ako nisu na kolovanju; 11) lica za ijim je radom prestala potreba, kao i lica kojima je prestalo zaposlenje zbog steaja, likvidacije, odnosno u svim sluajevima prestanka rada poslodavca, dok ostvaruju novanu naknadu prema propisima o radu i zapoljavanju.

lan 12
Osiguranici samostalnih delatnosti jesu: 1) lica koja, u skladu sa zakonom, samostalno obavljaju privrednu ili drugu delatnost, ako nisu obavezno osigurana po osnovu zaposlenja; 2) lica koja su osnivai, odnosno lanovi privrednih drutava u skladu sa zakonom, koji u njima rade, bez obzira da li su u radnom odnosu u privrednom drutvu iji su osniva odnosno lan; 3) lica koja obavljaju poslove po osnovu ugovora o delu odnosno poslove po osnovu autorskog ugovora, kao i poslove po osnovu drugih ugovora, kod kojih za izvren posao ostvaruju naknadu (u daljem tekstu: ugovorena naknada), a nisu osigurani po drugom osnovu; 4) svetenici i verski slubenici ako nisu obavezno osigurani po osnovu zaposlenja;

5) lica koja su prestala da obavljaju samostalnu delatnost, dok ostvaruju novanu naknadu prema propisima o radu i zapoljavanju. Radom u smislu stava 1. taka 2) ovog lana smatra se i predstavljanje i zastupanje privrednih drutava od strane njihovih osnivaa, odnosno lanova na osnovu upisa u registar nadlene organizacije, kao i obavljanje poslovodstvenih ovlaenja i poslova upravljanja u skladu sa zakonom kojim se ureuje poloaj privrednih drutava.

lan 13
Osiguranici poljoprivrednici su lica koja se bave poljoprivrednom delatnou kao nosioci poljoprivrednog domainstva, lanovi poljoprivrednog domainstva, nosioci porodinog poljoprivrednog gazdinstva, lanovi porodinog poljoprivrednog gazdinstva ili lanovi meovitog domainstva, ako nisu korisnici penzije ili nisu na kolovanju. Poljoprivrednim domainstvom, porodinim poljoprivrednim gazdinstvom, odnosno meovitim domainstvom, u smislu ovog zakona, smatra se zajednica ivota, privreivanja i troenja prihoda, bez obzira na srodstvo izmeu njegovih lanova, na poljoprivrednom domainstvu, odnosno gazdinstvu sa najmanje 0,5 hektara poljoprivrednog zemljita, odnosno sa manje od 0,5 hektara poljoprivrednog zemljita, drugog zemljita ili graevinske celine na kojem se obavlja stoarska, povrtarska ili vinogradarska proizvodnja, uzgoj ribe, gajenje peuraka, pueva, pela i drugi uzgoj ili gajenje. Nosilac poljoprivrednog domainstva, odnosno porodinog poljoprivrednog gazdinstva, u smislu ovog zakona, je lice koje je obveznik poreza na imovinu po osnovu poljoprivrednog zemljita ili poreza na prihod od poljoprivrede i umarstva, u skladu sa zakonom kojim se ureuje porez na imovinu i porez na dohodak graana. lan poljoprivrednog domainstva, porodinog poljoprivrednog gazdinstva, odnosno meovitog domainstva, u smislu ovog zakona, je lice koje ivi i radi na poljoprivrednom domainstvu, porodinom poljoprivrednom gazdinstvu, odnosno u meovitom domainstvu.

lan 14
Svojstvo osiguranika stie se danom poetka a prestaje danom prestanka zaposlenja, obavljanja samostalne ili poljoprivredne delatnosti, odnosno obavljanja ugovorenih poslova. Svojstvo osiguranika utvruje se na osnovu prijave na osiguranje, odnosno odjave osiguranja, u skladu s ovim zakonom. Svojstvo osiguranika ne moe se stei pre navrenih 15 godina ivota. Izuzetno od odredaba stava 1. ovog lana, svojstvo osiguranika poljoprivrednika moe mirovati najdue pet godina u toku osiguranja iz objektivnih razloga (elementarne nepogode, bolest i porodiljsko odsustvo), s tim to to ne moe biti uzastopnih pet godina. Izuzetno od stava 1. ovog lana, osiguranici iz lana 11. ta. 9) i 10) ovog zakona i osiguranici iz lana 12. stav 1. taka 3) ovog zakona, mogu stei, odnosno moe im prestati svojstvo osiguranika, prema utvrenom stau osiguranja, ukoliko se ne moe utvrditi poetak i prestanak obavljanja poslova. Izuzetno od stava 1. ovog lana, svojstvo osiguranika poljoprivrednika moe prestati i sa danom ispunjenja uslova za sticanje prava na penziju u skladu sa ovim zakonom.

lan 15
Lica koja nisu obavezno osigurana u smislu ovog zakona, odnosno nisu korisnici prava na penziju mogu se ukljuiti u obavezno osiguranje i obezbediti prava iz ovog osiguranja pod uslovima, u obimu i na nain predvien ovim zakonom. Svojstvo osiguranika iz stava 1. ovog lana stie se danom podnoenja zahteva, a izuzetno, na zahtev lica, najranije 30 dana pre podnoenja zahteva. Svojstvo osiguranika iz stava 1. ovog lana prestaje danom za koji se lice u zahtevu opredeli. Podnoenje zahteva za sticanje prava na starosnu odnosno invalidsku penziju smatra se zahtevom za prestanak svojstva osiguranika iz stava 1. ovog lana, ukoliko su ispunjeni uslovi za sticanje ovih prava. Svojstvo osiguranika iz stava 1. ovog lana moe se stei pod uslovom da nije nastupio neki od sluajeva po osnovu kojih se ostvaruje pravo u skladu sa ovim zakonom, a ukoliko je nastupio neki od tih sluajeva, svojstvo osiguranika moe se stei samo za sluaj koji nije nastupio.

III DOBROVOLJNO PENZIJSKO I INVALIDSKO OSIGURANJE

lan 16
Dobrovoljnim penzijskim i invalidskim osiguranjem osiguranici mogu, u skladu sa posebnim zakonom, obezbediti sebi i lanovima svoje porodice vei obim, kao i drugu vrstu prava od prava utvrenih ovim zakonom. Lica koja nisu obavezno osigurana u smislu ovog zakona mogu, dobrovoljnim penzijskim i invalidskim osiguranjem, u skladu sa posebnim zakonom, sebi i lanovima svoje porodice obezbediti prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja. Dobrovoljno penzijsko i invalidsko osiguranje mogu organizovati i sprovoditi pravna lica, u skladu sa posebnim zakonom. Posebnim zakonom u smislu ovog lana podrazumeva se zakon kojim se ureuje dobrovoljno penzijsko i invalidsko osiguranje, kao i organizacija i poslovanje pravnih lica koja sprovode dobrovoljno penzijsko i invalidsko osiguranje.

IV LICA KOJIMA SE OBEZBEUJU PRAVA ZA SLUAJ INVALIDNOSTI I TELESNOG OTEENJA PROUZROKOVANIH POVREDOM NA RADU ILI PROFESIONALNOM BOLEU
lan 17
Prava za sluaj invalidnosti i telesnog oteenja prouzrokovanih povredom na radu ili profesionalnom boleu ostvaruju: 1) lica koja, u skladu sa zakonom, obavljaju privremene i povremene poslove preko omladinskih zadruga do navrenih 26 godina ivota, ako su na kolovanju;

2) lica koja se nalaze na strunom osposobljavanju, dokvalifikaciji ili prekvalifikaciji, koja uputi organizacija nadlena za zapoljavanje; 3) uenici i studenti kada se, u skladu sa zakonom, nalaze na obaveznom proizvodnom radu, profesionalnoj praksi ili praktinoj nastavi; 4) lica koja se nalaze na izdravanju kazne zatvora dok rade u privrednoj jedinici ustanove za izdravanje kazne zatvora (radionica, radilite i sl.) i na drugom mestu rada; 5) lica koja, u skladu sa propisima, obavljaju odreene poslove po osnovu ugovora o volonterskom radu.

V PRAVA IZ PENZIJSKOG I INVALIDSKOG OSIGURANJA

lan 18
Prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja, jesu: 1) za sluaj starosti - pravo na starosnu penziju; 2) za sluaj invalidnosti - pravo na invalidsku penziju; 3) za sluaj smrti: (1) pravo na porodinu penziju; (2) pravo na naknadu pogrebnih trokova; 4) za sluaj telesnog oteenja prouzrokovanog povredom na radu ili profesionalnom boleu - pravo na novanu naknadu za telesno oteenje; 5) za sluaj potrebe za pomoi i negom drugog lica - pravo na novanu naknadu za pomo i negu drugog lica.

VI USLOVI ZA STICANJE PRAVA IZ PENZIJSKOG I INVALIDSKOG OSIGURANJA

1. Starosna penzija lan 19
Osiguranik stie pravo na starosnu penziju: 1) kad navri 65 (mukarac), odnosno 60 (ena) godina ivota i najmanje 15 godina staa osiguranja; 2) kad navri 40 (mukarac), odnosno 38 (ena) godina staa osiguranja i najmanje 58 godina ivota; 3) kad navri 45 godina staa osiguranja.

lan 20
Osiguraniku kome se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem, starosna granica za sticanje prava na starosnu penziju, utvrena u lanu 19. taka 1) ovog zakona, sniava se zavisno od stepena uveanja staa za po jednu godinu, i to: 1) za svakih pet godina provedenih na radnom mestu, odnosno poslu na kome se efektivno provedenih 12 meseci rauna u sta osiguranja kao 14 meseci; 2) za svake etiri godine provedene na radnom mestu, odnosno poslu na kome se efektivno provedenih 12 meseci rauna u sta osiguranja kao 15 meseci; 3) za svake tri godine provedene na radnom mestu, odnosno poslu na kome se efektivno provedenih 12 meseci rauna u sta osiguranja kao 16 meseci; 4) za svaku jednu godinu i est meseci provedenih na radnom mestu, odnosno poslu na kome se efektivno provedenih 12 meseci rauna u sta osiguranja kao 18 meseci. Starosna granica iz stava 1. ovog lana moe se sniavati najvie do 55 godina ivota. Izuzetno od stava 2. ovog lana, starosna granica za osiguranike koji rade na poslovima iz stava 1. taka 4) ovog lana moe se sniavati najvie do 50 godina ivota.

2. Invalidska penzija lan 21*******

Invalidnost postoji kad kod osiguranika nastane potpuni gubitak radne sposobnosti, odnosno kad kod profesionalnog vojnog lica nastane potpuni gubitak sposobnosti za profesionalnu vojnu slubu, zbog promena u zdravstvenom stanju prouzrokovanih povredom na radu, profesionalnom boleu, povredom van rada ili boleu, koje se ne mogu otkloniti leenjem ili medicinskom rehabilitacijom.

lan 22
Povredom na radu, u smislu ovog zakona, smatra se povreda osiguranika koja se dogodi u prostornoj, vremenskoj i uzronoj povezanosti sa obavljanjem posla po osnovu koga je osiguran, prouzrokovana neposrednim i kratkotrajnim mehanikim, fizikim ili hemijskim dejstvom, naglim promenama poloaja tela, iznenadnim optereenjem tela ili drugim promenama fiziolokog stanja organizma. Povredom na radu smatra se i povreda prouzrokovana na nain iz stava 1. ovog lana, koju osiguranik - zaposleni pretrpi pri obavljanju posla na koji nije rasporeen, ali koji obavlja u interesu poslodavca kod koga je zaposlen. Povredom na radu smatra se i povreda prouzrokovana na nain iz stava 1. ovog lana, koju osiguranik pretrpi na redovnom putu od stana do mesta rada ili obrnuto, na putu preduzetom radi izvravanja slubenih poslova i na putu preduzetom radi stupanja na rad, kao i u drugim sluajevima utvrenim zakonom. Povredom na radu smatra se i oboljenje osiguranika koje je nastalo neposredno ili kao iskljuiva posledica nekog nesrenog sluaja ili vie sile za vreme obavljanja posla po osnovu koga je osiguran ili u vezi s njim.

Povredom na radu smatra se i povreda prouzrokovana na nain iz st. 1. do 4. ovog lana, koju osiguranik pretrpi u vezi s korienjem prava na zdravstvenu zatitu po osnovu povrede na radu i profesionalne bolesti.

lan 23
Povredom na radu smatra se i povreda prouzrokovana na nain predvien u lanu 22. ovog zakona koju osiguranici pretrpe uestvujui: 1) u akcijama spasavanja ili odbrane od elementarnih nepogoda ili nesrea; 2) u vojnoj vebi ili u vrenju drugih obaveza iz oblasti odbrane zemlje utvrenih zakonom; 3) na radnom kampu ili takmienju (proizvodnom, sportskom i dr.); 4) na drugim poslovima i zadacima za koje je zakonom utvreno da su od opteg interesa.

lan 24
Profesionalne bolesti, u smislu ovog zakona, jesu odreene bolesti nastale u toku osiguranja, prouzrokovane duim neposrednim uticajem procesa i uslova rada na radnim mestima, odnosno poslovima koje je osiguranik obavljao. Profesionalne bolesti, radna mesta, odnosno poslovi na kojima se te bolesti pojavljuju i uslovi pod kojima se smatraju profesionalnim bolestima, u smislu stava 1. ovog lana, utvruju ministar nadlean za poslove penzijskog i invalidskog osiguranja i ministar nadlean za poslove zdravlja, na predlog fonda.

lan 25
Osiguranik kod koga nastane potpuni gubitak radne sposobnosti, stie pravo na invalidsku penziju: 1) ako je invalidnost prouzrokovana povredom na radu ili profesionalnom boleu; 2) ako je invalidnost prouzrokovana povredom van rada ili boleu - pod uslovom da je gubitak radne sposobnosti nastao pre navrenja godina ivota propisanih za sticanje prava na starosnu penziju utvrenih u lanu 19. taka 1) ovog zakona i da ima navrenih pet godina staa osiguranja. 3) (brisana)

lan 26
Osiguranik kod koga je invalidnost, prouzrokovana boleu ili povredom van rada, nastala pre navrene 30 godine ivota stie pravo na invalidsku penziju: 1) kad je invalidnost nastala do navrene 20 godine ivota - ako ima godinu dana staa osiguranja; 2) kad je invalidnost nastala do navrene 25 godine ivota - ako do nastanka invalidnosti ima najmanje dve godine staa osiguranja;

3) kad je invalidnost nastala do navrene 30 godine ivota - ako do nastanka invalidnosti ima najmanje tri godine staa osiguranja.

3. Porodina penzija lan 27

Pravo na porodinu penziju mogu ostvariti lanovi porodice: 1) umrlog osiguranika koji je navrio najmanje pet godina staa osiguranja ili je ispunio uslove za starosnu ili invalidsku penziju; ili 2) umrlog korisnika starosne ili invalidske penzije. Ako je smrt lica iz lana 17. ovog zakona nastala kao posledica povrede na radu ili profesionalne bolesti, lanovi njegove porodice stiu pravo na porodinu penziju bez obzira na duinu penzijskog staa tog lica.

lan 28
lanovima porodice umrlog osiguranika, odnosno korisnika prava iz lana 27. ovog zakona smatraju se: 1) brani drug; 2) deca (roena u braku ili van braka ili usvojena, pastorad koju je osiguranik, odnosno korisnik prava izdravao, unuad, braa i sestre i druga deca bez roditelja, odnosno deca koja imaju jednog ili oba roditelja koji su potpuno nesposobni za rad, a koju je osiguranik, odnosno korisnik prava izdravao); 3) roditelji (otac i majka, ouh i maeha i usvojioci) koje je osiguranik, odnosno korisnik prava izdravao. Pravo na porodinu penziju moe ostvariti i brani drug iz razvedenog braka ako mu je sudskom presudom utvreno pravo na izdravanje.

lan 28a
Ako je umrli osiguranik ili umrli korisnik starosne ili invalidske penzije u trenutku zakljuenja braka navrio godine ivota iz lana 19. taka 1) ovog zakona, brani drug moe stei pravo na porodinu penziju pod uslovom da imaju zajedniko dete ili da je brak trajao najmanje dve godine.

lan 29
Udova stie pravo na porodinu penziju: 1) ako je do smrti branog druga, navrila 53 godine ivota; ili 2) ako je, do smrti branog druga, ili u roku od jedne godine od dana smrti branog druga, postala potpuno nesposobna za rad; ili

3) ako je, posle smrti branog druga, ostalo jedno dete ili vie dece koja imaju pravo na porodinu penziju po tom branom drugu, a udova obavlja roditeljsku dunost prema toj deci. Udova koja u toku trajanja prava prema tom osnovu postane potpuno nesposobna za rad, zadrava pravo na porodinu penziju dok postoji ta nesposobnost. Udova koja do smrti branog druga nije navrila 53 godine ivota, ali je navrila 45 godina ivota, stie pravo na porodinu penziju kad navri 53 godine ivota. Udova koja u toku trajanja prava na porodinu penziju steenog na nain iz stava 1. ta. 2) i 3) ovog lana navri 53 godine ivota, trajno zadrava pravo na porodinu penziju. Udova kojoj pravo na porodinu penziju prestane pre navrenih 53, ali posle navrenih 45 godina ivota moe ponovo ostvariti pravo kad navri 53 godine ivota.

lan 30
Udovac stie pravo na porodinu penziju: 1) ako je do smrti branog druga, navrio 58 godina ivota; ili 2) ako je, do smrti branog druga, ili u roku od jedne godine od dana smrti branog druga, postao potpuno nesposoban za rad; ili 3) ako je, posle smrti branog druga, ostalo jedno dete ili vie dece koja imaju pravo na porodinu penziju po tom branom drugu, a udovac obavlja roditeljsku dunost prema toj deci. Udovac koji u toku trajanja prava po tom osnovu postane potpuno nesposobna za rad, zadrava pravo na porodinu penziju dok postoji ta nesposobnost. Udovac koji u toku trajanja prava na porodinu penziju steenog na nain iz stava 1. ta. 2) i 3) ovog lana navri 58 godina ivota, trajno zadrava pravo na porodinu penziju.

lan 30a*******
Brani drug profesionalnog vojnog lica prema propisima o Vojsci Srbije koje je poginulo za vreme dejstava, pravo na porodinu penziju stie bez obzira na propisane godine ivota, pod uslovom da nije ponovo sklopio brak, odnosno, ako ima decu, da su deca zavrila kolovanje.

lan 31
Dete stie pravo na porodinu penziju i ona mu pripada do navrenih 15 godina ivota. Posle navrenih 15 godina ivota dete stie pravo na porodinu penziju i ona mu pripada do zavretka kolovanja, ali najdocnije do navrenih: 1) 20 godina ivota, ako pohaa srednju kolu; 2) 26 godina ivota, ako pohaa visokokolsku ustanovu; 3) (brisana) Dete stie pravo na porodinu penziju i ona mu pripada dok traje nesposobnost za samostalan ivot i rad, nastala do uzrasta do koga se deci obezbeuje pravo na porodinu penziju.

Dete stie pravo na porodinu penziju i ona mu pripada dok traje nesposobnost za samostalan ivot i rad, nastala posle uzrasta do koga se deci obezbeuje pravo na porodinu penziju, a pre smrti osiguranika odnosno korisnika prava, pod uslovom da ga je osiguranik odnosno korisnik prava izdravao do svoje smrti. Detetu kome je kolovanje prekinuto zbog bolesti, pravo na porodinu penziju pripada i za vreme bolesti do navrenih godina ivota iz stava 2. ovog lana kao i iznad tih godina, ali najvie za onoliko vremena koliko je zbog bolesti izgubilo od kolovanja. Detetu kome je kolovanje prekinuto zbog upuivanja na odsluenje vojnog roka u skladu sa propisima kojima se ureuje vojna obaveza, pravo na porodinu penziju pripada i za vreme odsluenja vojnog roka, a najdue do navrene 27 godine ivota. Invalidno dete, u skladu sa propisima o razvrstavanju dece ometene u razvoju i dete iz stava 4. ovog lana, stie pravo na porodinu penziju i posle prestanka zaposlenja, odnosno obavljanja samostalne delatnosti.

lan 32
Kada je izdravanje uslov za sticanje prava na porodinu penziju, smatra se da je umrli osiguranik, odnosno korisnik prava na penziju izdravao lana porodice ako ukupni meseni prihodi lana porodice ne prelaze iznos najnie penzije iz lana 76. ovog zakona, u prethodnom kvartalu. U prihode iz stava 1. ovog lana ne uzima se: dodatak na decu, roditeljski dodatak, materijalno obezbeenje porodice, porodina penzija ostvarena po drugom roditelju, novana naknada po osnovu pomoi i nege, novana naknada za telesno oteenje, primanja po osnovu nagrada, otpremnina zbog odlaska u penziju, kao i primanja po osnovu uenikog i studentskog standarda.

lan 33
Roditelj (otac i majka, ouh i maeha i usvojilac) koga je osiguranik odnosno korisnik prava, u skladu sa zakonom izdravao do svoje smrti stie pravo na porodinu penziju ako je do smrti osiguranika odnosno korisnika prava: 1) navrio 65 (mukarac), odnosno 60 (ena) godina ivota; ili 2) postao potpuno nesposoban za rad.

lan 34
lanovima ue porodice umrlog osiguranika, odnosno korisnika prava, u smislu ovog zakona, smatraju se brani drug i deca (roena u braku ili van braka ili usvojena, pastorad i unuci). lanovima ire porodice umrlog osiguranika, odnosno korisnika prava, u smislu ovog zakona, smatraju se roditelji (otac, majka, ouh, maeha i usvojioci), braa, sestre i druga deca bez roditelja, odnosno deca koja imaju jednog ili oba roditelja koji su potpuno nesposobni za rad, a koju je osiguranik, odnosno korisnik prava izdravao.

lan 35

lanovima ire porodice pripada pravo na porodinu penziju ako nema lanova ue porodice, a ako ih ima - samo kada porodina penzija koja pripada lanovima ue porodice ne dostigne pun iznos osnova od koga se odreuje visina porodine penzije.

lan 36
Lice koje je prouzrokovalo smrt osiguranika, odnosno korisnika prava, namerno ili krajnjom nepanjom, ne moe po tom osnovu ostvariti pravo na porodinu penziju.

4. Novana naknada za telesno oteenje prouzrokovano povredom na radu, odnosno profesionalnom boleu lan 37
Telesno oteenje postoji kad kod osiguranika nastane gubitak, bitnije oteenje ili znatnija onesposobljenost pojedinih organa ili delova tela, to oteava normalnu aktivnost organizma i iziskuje vee napore u ostvarivanju ivotnih potreba, bez obzira na to da li prouzrokuje ili ne prouzrokuje invalidnost. Osiguranik i lice iz lana 17. ovog zakona kod koga telesno oteenje prouzrokovano povredom na radu ili profesionalnom boleu iznosi najmanje 30%, stie pravo na novanu naknadu.

lan 38
Telesna oteenja iz lana 37. ovog zakona, kao i procente tih oteenja utvruju ministar nadlean za poslove penzijskog i invalidskog osiguranja i ministar nadlean za poslove zdravlja na predlog fonda.

lan 39
Telesna oteenja razvrstavaju se prema teini u osam stepena, i to: Stepen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Procenat telesnog oteenja 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30%

lan 40
Kada kod osiguranika kod koga je ranije nastalo telesno oteenje prouzrokovano povredom na radu ili profesionalnom boleu ispod 30% doe do pogoranja tog telesnog oteenja ili nastane nov sluaj telesnog oteenja prouzrokovanog povredom na radu ili profesionalnom boleu, tako da ukupno telesno oteenje iznosi 30% ili vie, osiguranik stie pravo na novanu naknadu za telesno oteenje u odgovarajuem procentu prema novom stepenu telesnog oteenja koji se odreuje na osnovu novog stanja ukupnog telesnog oteenja.

5. Pravo na naknadu pogrebnih trokova lan 41

U sluaju smrti korisnika penzije, licu koje je snosilo trokove sahrane pripada naknada pogrebnih trokova.

5a Pravo na novanu naknadu za pomo i negu drugog lica lan 41a

Pravo na novanu naknadu za pomo i negu drugog lica, ima osiguranik i korisnik penzije, kome je zbog prirode i teine stanja povrede ili bolesti utvrena potreba za pomoi i negom za obavljanje radnji radi zadovoljavanja osnovnih ivotnih potreba. Potreba za pomoi i negom drugog lica postoji kod lica iz stava 1. ovog lana koje je nepokretno, ili koje zbog teine i prirode trajnih bolesti i bolesnog stanja nije sposobno da se samostalno kree ni u okviru stana uz upotrebu odgovarajuih pomagala, niti da se samo hrani, svlai, oblai i da odrava osnovnu linu higijenu, kod slepog lica koje je izgubilo oseaj svetlosti sa tanom projekcijom i kod lica koje postie vid sa korekcijom do 0,05.

6. Odreene kategorije osiguranika lan 42*****

Osiguranici - zaposleni koji rade na poslovima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem i koji mogu pod posebnim uslovima ostvariti pravo na penziju jesu: 1) policijski slubenici - uniformisana ovlaena slubena lica i policijski slubenici koji rade na posebno sloenim, specifinim, odnosno operativnim poslovima; 2) zaposleni u Ministarstvu spoljnih poslova koji rade na poslovima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem; 3) pripadnici Bezbednosno-informativne agencije, pripadnici Vojnobezbednosne agencije i Vojnoobavetajne agencije; 4) zaposleni u Upravi za izvrenje krivinih sankcija koji rade na poslovima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem (u daljem tekstu: zaposleni u Upravi); 5) ovlaena slubena lica Poreske policije u smislu propisa o poreskoj administraciji; 6) profesionalna vojna lica prema propisima o Vojsci Srbije; 7) ostali policijski slubenici koji rade na radnim mestima, odnosno poslovima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem.

lan 43*******
Osiguranik iz lana 42. ta. 1) do 6) ovog zakona, kome prestane zaposlenje s pravom na penziju pre ispunjenja uslova iz lana 19. ovog zakona, stie pravo na starosnu penziju ako je navrio najmanje 55 godina ivota i 25 godina staa osiguranja, od ega najmanje 15

godina efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem, u organu iz lana 42. ovog zakona. Pravo na starosnu penziju pod uslovima iz stava 1. ovog lana ne moe stei osiguranik koji u momentu ostvarivanja prava nije ovlaeno lice odnosno zaposleni iz lana 42. ovog zakona. Osiguranik iz lana 42. taka 7) ovog zakona, kome prestane zaposlenje s pravom na penziju pre ispunjenja uslova iz lana 19. ovog zakona, stie pravo na starosnu penziju ako je navrio najmanje 60 godina ivota i 25 godina staa osiguranja, od ega najmanje 15 godina efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem, u organu iz lana 42. ovog zakona. Izuzetno od stava 1. ovog lana, i lana 19. ovog zakona, profesionalno vojno lice stie pravo na starosnu penziju i to: 1) podoficir i oficir do ina pukovnika kad navri 40 godina penzijskog staa i najmanje 53 godine ivota; 2) oficir ina pukovnika kad navri 40 godina penzijskog staa i najmanje 54 godine ivota. Izuzetno od stava 1. ovog lana, i lana 19. ovog zakona, policijski slubenici - pripadnici specijalnih jedinica policije, pripadnici Bezbednosno-informativne agencije, pripadnici Vojnobezbednosne agencije i Vojnoobavetajne agencije koji rade na posebno sloenim, specifinim, odnosno operativnim poslovima, stiu pravo na starosnu penziju kad navre najmanje 53 godine ivota i 20 godina efektivno provedenih na tim poslovima.

VII PENZIJSKI STA

lan 44
Penzijski sta na osnovu koga se stiu i ostvaruju prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja obuhvata: 1) vreme koje se rauna u sta osiguranja i poseban sta prema odredbama ovog zakona; 2) vreme koje je, kao sta osiguranja i poseban sta, raunato u penzijski sta prema propisima koji su bili na snazi do dana stupanja na snagu ovog zakona.

lan 45
U sta osiguranja, u smislu lana 44. ovog zakona, rauna se i vreme koje je osiguranik proveo u svojstvu vojnog osiguranika.

lan 46
U sta osiguranja, u smislu lana 44. ovog zakona, rauna se vreme koje je osiguranik proveo na radu po osnovu koga je bio obavezno osiguran i za koje je uplaen doprinos za penzijsko i invalidsko osiguranje.

1. Sta osiguranja koji se rauna sa efektivnim trajanjem

lan 47
U sta osiguranja u smislu lana 44. stav 1. taka 1) ovog zakona rauna se vreme provedeno na radu odnosno u osiguranju, u efektivnom trajanju.

lan 48
U sta osiguranja rauna se i vreme za koje osiguranik, u skladu s propisima o radu i zapoljavanju, prima novanu naknadu za koju je plaen doprinos.

lan 49
U sta osiguranja rauna se vreme koje osiguranik, u skladu sa propisima o radu, provede na obavljanju privremenih i povremenih poslova, kao i vreme koje osiguranik iz lana 11. taka 10) provede na obavljanju privremenih i povremenih poslova preko omladinskih zadruga, za koje je plaen doprinos. U sta osiguranja rauna se vreme za koje je lice, odnosno osiguranik iz lana 15. ovog zakona uplaivalo doprinos.

lan 50
U sta osiguranja rauna se vreme za koje je osiguranik iz lana 12. stav 1. taka 3) ovog zakona, ostvario ugovorenu naknadu za koju je plaen doprinos. Sta osiguranja iz stava 1. ovog lana srazmerno se utvruje na taj nain to se iznos ugovorene naknade na koju se plaa porez u skladu sa zakonom kojim se ureuje porez na dohodak graana deli sa najniom osnovicom za plaanje doprinosa koja vai u momentu uplate doprinosa, u skladu sa zakonom. Sta osiguranja ostvaren po osnovu utvrenim u st. 1. i 2. ovog lana, u jednoj kalendarskoj godini moe iznositi najvie 12 meseci.

lan 51
Osiguraniku samostalnih delatnosti u sta osiguranja rauna se i vreme za koje je privremeno obustavio obavljanje delatnosti, u skladu sa zakonom, ako je za to vreme uplatio doprinos za penzijsko i invalidsko osiguranje, u skladu sa zakonom kojim se ureuju doprinosi za obavezno socijalno osiguranje.

2. Sta osiguranja koji se rauna sa uveanim trajanjem lan 52

Osiguraniku koji radi na naroito tekim, opasnim i za zdravlje tetnim radnim mestima, odnosno poslovima i osiguraniku koji radi na radnim mestima, odnosno poslovima na kojima posle navrenja odreenih godina ivota ne moe uspeno obavljati svoju profesionalnu delatnost, sta osiguranja u efektivnom trajanju rauna se sa uveanim trajanjem pod uslovima utvrenim ovim zakonom. Stepen uveanja staa osiguranja zavisi od teine, opasnosti i tetnosti rada, odnosno od prirode posla, a moe iznositi najvie 50%.

lan 53
Radno mesto odnosno posao na kome se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem je radno mesto odnosno posao na kome je rad naroito teak, opasan i tetan za zdravlje i pored toga to su primenjene sve opte i posebne zatitne mere utvrene propisima. Radno mesto odnosno posao na kome se sta osiguranja rauna s uveanim trajanjem je i radno mesto odnosno posao na kome je obavljanje profesionalne delatnosti ogranieno navrenjem odreenih godina ivota ili zbog prirode i teine posla, fizioloke funkcije opadaju u toj meri da onemoguavaju njeno dalje uspeno obavljanje.

lan 54
Osiguraniku iz lana 52. stav 1. ovog zakona, sta osiguranja rauna se sa uveanim trajanjem pod uslovom da je na radnim mestima odnosno poslovima iz lana 53. ovog zakona efektivno proveo ukupno najmanje 10 godina, odnosno ukupno najmanje pet godina ako je utvrena invalidnost. Sta osiguranja se uveava samo za vreme koje je efektivno provedeno na radu. Prilikom utvrivanja uslova za ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja, kumulativno se uzima sta osiguranja sa uveanim trajanjem ostvaren na radnim mestima odnosno poslovima iz lana 53. ovog zakona.

lan 55*******
Radna mesta, odnosno poslove na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem, postupak i nain za njihovo utvrivanje, kao i stepen uveanja staa osiguranja utvruje ministar nadlean za poslove penzijskog i invalidskog osiguranja, na predlog fonda. Zaposlenom u Ministarstvu unutranjih poslova, pripadniku Bezbednosno-informativne agencije, pripadniku Vojnobezbednosne i Vojnoobavetajne agencije, zaposlenom u organu nadlenom za spoljne poslove koji radi na odreenim poslovima pod posebnim uslovima, profesionalnom vojnom licu prema propisima o Vojsci Srbije, zaposlenom u Upravi, ovlaenom slubenom licu Poreske policije u smislu propisa o poreskoj administraciji, svakih 12 meseci efektivno provedenih na tim poslovima rauna se najvie kao 16 meseci staa osiguranja u zavisnosti od teine ovih poslova, pod uslovima iz lana 54. ovog zakona. Izuzetno od stava 2. ovog lana, nadleni ministar utvruje radna mesta i poslove na kojima se zaposlenom u Ministarstvu unutranjih poslova, civilnom licu na slubi u Vojsci Srbije i profesionalnom vojnom licu prema propisima o Vojsci Srbije, svakih 12 meseci efektivno provedenih na tim poslovima rauna kao 18 meseci staa osiguranja, sporazumno sa ministrom nadlenim za poslove penzijskog i invalidskog osiguranja. Radna mesta odnosno poslovi, kao i stepeni uveanja staa osiguranja iz st. 1. do 3. ovog lana, podleu reviziji najdocnije po isteku 10 godina od dana njihovog utvrivanja.

lan 56
Radna mesta, odnosno poslove lica iz lana 55. stav 2. ovog zakona, kao i stepen uveanja staa osiguranja utvruje nadleni ministar u skladu sa zakonom, odnosno direktor Bezbednosno-informativne agencije, sporazumno sa ministrom nadlenim za poslove penzijskog i invalidskog osiguranja.

Na akte iz stava 1. ovog lana saglasnost daje Vlada Republike Srbije.

lan 57
Revizijom radnih mesta, odnosno poslova na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem i stepena uveanja staa osiguranja, u smislu ovog zakona, smatra se ponovna ocena postojanja uslova iz lana 53. ovog zakona na osnovu koje se utvruje na kojim radnim mestima, odnosno poslovima prestaje raunanje staa osiguranja s uveanim trajanjem, odnosno menja stepen uveanja staa ili uvodi raunanje staa osiguranja sa uveanim trajanjem. Revizija radnih mesta odnosno poslova iz stava 1. ovog lana vri se na nain i po postupku po kojima se vri njihovo utvrivanje.

lan 58
Sta osiguranja sa uveanim trajanjem rauna se i osiguranicima koji su na radu, po osnovu koga su bili obavezno osigurani, proveli radei u smislu lana 47. kao: osiguranici s telesnim oteenjem od najmanje 70%, vojni invalidi od prve do este grupe, civilni invalidi rata od prve do este grupe, slepa lica, lica obolela od distrofije ili srodnih miinih i neuromiinih oboljenja, od paraplegije i cerebralne i deije paralize i od multiple skleroze. Osiguranicima iz stava 1. ovog lana svakih 12 meseci efektivno provedenih na radu po osnovu koga su osigurani rauna se, pod uslovima utvrenim u lanu 54. ovog zakona, kao 15 meseci staa osiguranja.

lan 59
U sta osiguranja sa uveanim trajanjem osiguraniku se rauna i vreme provedeno u svojstvu vojnog osiguranika i to pod uslovima i u obimu koji su utvreni propisima kojima se ureuje penzijsko i invalidsko osiguranje vojnih osiguranika.

3. Poseban sta lan 60

Osiguraniku - eni koja je rodila tree dete, po tom osnovu uraunava se u posebni sta vreme u trajanju od dve godine.

VIII UTVRIVANJE VISINE PRAVA IZ PENZIJSKOG I INVALIDSKOG OSIGURANJA

1. Starosna i invalidska penzija lan 61
Visina starosne i invalidske penzije odreuje se tako to se lini bodovi pomnoe sa vrednou opteg boda na dan ostvarivanja prava.

lan 62

Lini bodovi osiguranika utvruju se mnoenjem linog koeficijenta osiguranika i njegovog penzijskog staa.

lan 63
Godinji lini koeficijent predstavlja odnos ukupne zarade osiguranika, odnosno osnovice osiguranja poev od 1. januara 1970. godine za svaku kalendarsku godinu i prosene godinje zarade u Republici za istu kalendarsku godinu. Ako su zarade, odnosno osnovice osiguranja unete u matinu evidenciju u neto iznosu dovode se u odnos sa prosenom neto zaradom zaposlenih u Republici, a ako su unete u matinu evidenciju u bruto iznosu dovode se u odnos sa prosenom bruto zaradom zaposlenih u Republici. Godinji lini koeficijent predstavlja odnos ukupne zarade, osnovice osiguranja i visine ugovorene naknade osiguranika, za svaku kalendarsku godinu i prosene godinje zarade u Republici za istu kalendarsku godinu. Godinji lini koeficijent u smislu st. 1. i 2. ovog lana iznosi jedan kada je zarada, osnovica osiguranja, odnosno ugovorena naknada u kalendarskoj godini, jednaka prosenoj zaradi zaposlenih u Republici u toj kalendarskoj godini. Pri odreivanju godinjeg linog koeficijenta uzimaju se zarade, naknade zarade, odnosno osnovice osiguranja, kao i ugovorene naknade koje su sluile za obraunavanje i plaanje doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje, na koje je plaen doprinos i koje su utvrene u matinoj evidenciji. Godinji lini koeficijent moe iznositi najvie pet. Podatak o prosenoj godinjoj neto zaradi u Republici odnosno prosenoj godinjoj bruto zaradi u Republici iz st. 1. do 5. ovog lana, objavljuje organ nadlean za poslove statistike.

lan 64
Osiguraniku koji ostvari naknadu prema propisima o zdravstvenom osiguranju i za vreme porodiljskog odsustva, za izraunavanje godinjeg linog koeficijenta, za vreme ostvarivanja ovih naknada, uzima se ta naknada. Osiguraniku koji je u periodu od 1. januara 1970. godine do 31. decembra 2002. godine ostvario naknadu zarade prema propisima o zdravstvenom osiguranju i za vreme porodiljskog odsustva, prema propisima o porodiljskom odsustvu, za period primanja naknade, iznos naknade se izraunava na osnovu linog koeficijenta po jednom asu rada za period za koji je ostvarena zarada, odnosno osnovica osiguranja i mnoi brojem asova provedenih na bolovanju. Osiguraniku koji je u periodu od 1. januara 1970. godine do 31. decembra 2002. godine ostvario naknadu zarade za vreme porodiljskog odsustva prema propisima o porodiljskom odsustvu i naknadu zarade za vreme bolovanja prouzrokovanog povredom na radu, ukoliko je to za njega povoljnije, za period primanja naknade, godinji lini koeficijent se izraunava kao odnos ostvarene zarade za asove provedene na radu iz godine u kojoj se ostvaruje naknada, prema prosenoj zaradi zaposlenih u Republici za tu godinu, koja odgovara vremenu za koji je zarada ostvarena.

Deo godinjeg linog koeficijenta iz ovog lana zajedno sa delom godinjeg linog koeficijenta iz lana 63. ovog zakona ini ukupni godinji lini koeficijent za kalendarsku godinu.

lan 65
Osiguraniku koji je u periodu od 1. januara 1970. godine do poetka primene ovog zakona, ostvario naknadu zarade prema propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju za izraunavanje godinjeg linog koeficijenta uzima se osnovica od koje je odreena ta naknada a u sluaju naknade zbog manje zarade na drugom odgovarajuem poslu za izraunavanje godinjeg linog koeficijenta uzima se i ostvarena naknada.

lan 66
Osiguraniku kome se ne mogu utvrditi godinji lini koeficijenti ni za jednu kalendarsku godinu, u smislu lana 63. stav 1. ovog zakona, godinji lini koeficijent iznosi jedan. Osiguraniku za koga u matinoj evidenciji nisu utvreni podaci o zaradi, naknadi zarade, odnosno osnovici osiguranja za pojedine kalendarske godine za izraunavanje godinjeg linog koeficijenta uzima se: 1) za period od 1. januara 1970. godine do 31. decembra 1992. godine - prosena godinja neto zarada zaposlenih u Republici Srbiji; 2) za period od 1. januara 1994. godine do 31. decembra 1998. godine - iznos garantovane zarade; 3) za period od 1. januara 1999. godine do 31. avgusta 2004. godine - iznos najnie osnovice osiguranja za I i II stepen strunosti; 4) za period od 1. septembra 2004. godine - iznos najnie mesene osnovice doprinosa. Osiguraniku iz stava 2. ovog lana, koji nema utvren sta osiguranja za celu kalendarsku godinu, godinji lini koeficijent utvruje se srazmerno stau osiguranja navrenom u toj kalendarskoj godini.

lan 67
Lini koeficijent utvruje se tako to se zbir godinjih linih koeficijenata iz l. 63. do 66. ovog zakona podeli sa periodom (godine, meseci i dani) za koje su obraunati, s tim to se svaka godina rauna kao 1, svaki mesec kao 0,0833, a svaki dan kao 0,00278. Kao jedan mesec, u smislu stava 1. ovog lana rauna se kalendarski mesec, odnosno 30 dana.

lan 68
Penzijski sta iz lana 62. ovog zakona najvie moe iznositi 45 godina. Penzijski sta do 40 godina iskazan u godinama, mesecima i danima rauna se na nain utvren u lanu 67. ovog zakona.

Penzijski sta iznad 40 godina rauna se: godina kao 0,5, mesec kao 0,0417, a dan kao 0,00139.

lan 69
Za odreivanje visine starosne penzije osiguraniku eni, navren sta osiguranja uveava se za 6%. Za odreivanje visine invalidske penzije, ako je uzrok invalidnosti povreda na radu ili profesionalna bolest, pri utvrivanju linih bodova rauna se 40 godina penzijskog staa. Za odreivanje visine invalidske penzije, ako je uzrok invalidnosti bolest ili povreda van rada, pri utvrivanju linih bodova, dodaju se godine penzijskog staa od dana prestanka osiguranja, odnosno ukoliko je osiguranje prestalo pre dana utvrene invalidnosti, u odnosu na dan utvrene invalidnosti, tako to se: 1) osiguraniku mlaem od 53 godine ivota dodaje 2/3 penzijskog staa koji mu nedostaje do navrenih 53 godine ivota i 1/2 penzijskog staa koja nedostaje osiguraniku eni od 53 godine ivota do navrenih 58 godina ivota, a osiguraniku mukarcu od 53 godine ivota do navrenih 63 godine ivota; 2) osiguraniku starijem od 53 godine ivota dodaje 1/2 penzijskog staa koja nedostaje osiguraniku eni do navrenih 58 godina ivota, a osiguraniku mukarcu do navrenih 63 godine ivota. Za odreivanje visine invalidske penzije osiguraniku eni, navren sta osiguranja i penzijski sta iz stava 3. ovog lana, uveava se za 6%. Sta iz st. 1, 3. i 4. ovog lana, moe se dodati najvie do 40 godina. Osiguraniku koji ispunjava uslove za sticanje prava na invalidsku penziju u pogledu penzijskog staa i kod koga je invalidnost prouzrokovana delimino povredom na radu ili profesionalnom boleu a delimino boleu ili povredom van rada, odreuje se jedna invalidska penzija koja se sastoji od srazmernih delova odreenih po osnovu povrede na radu ili profesionalne bolesti, odnosno po osnovu bolesti ili povrede van rada prema njihovom uticaju na ukupnu invalidnost, s tim to tako obraunata penzija ne moe iznositi vie od penzije odreene sa 40 godina penzijskog staa. Osiguraniku kod koga je invalidnost prouzrokovana delimino povredom na radu ili profesionalnom boleu, a delimino povredom van rada ili boleu i koji ispunjava uslove za sticanje prava na invalidsku penziju samo po osnovu invalidnosti prouzrokovane povredom na radu ili profesionalnom boleu invalidska penzija se odreuje u procentu sa kojim je na ukupnu invalidnost uticala povreda na radu ili profesionalna bolest.

lan 70
Vrednost opteg boda je nominalni iznos koji predstavlja kolinik izraunatog zbira penzija i zbira linih bodova svih korisnika starosne i invalidske penzije koji su pravo na penziju ostvarili u periodu od 1. januara 2001. do 30. juna 2002. godine. Zbir penzija iz stava 1. ovog lana odreuje se na osnovu mesene visine penzija u poslednjem kvartalu 2002. godine.

Zbir linih bodova korisnika iz stava 1. ovog lana obraunava se na nain utvren po odredbama ovog zakona. Vrednost opteg boda iz stava 1. ovog lana, usklauje se na nain koji je propisan za usklaivanje penzija. Usklaenu vrednost opteg boda objavljuje fond.

2. Porodina penzija lan 71*******

Porodina penzija odreuje se od starosne ili invalidske penzije koja bi osiguraniku pripadala u asu smrti, odnosno od penzije koja je korisniku pripadala u asu smrti, u procentu koji se utvruje prema broju lanova porodice koji imaju pravo na tu penziju, i to: 1) ako penzija pripada samo lanovima ue porodice ili samo lanovima ire porodice umrlog osiguranika odnosno korisnika prava odreuje se u sledeim procentima: - za jednog lana 70%; - za dva lana 80%; - za tri lana 90%; - za etiri lana ili vie lanova 100%. 2) ako penzija pripada i lanovima ue porodice i lanovima ire porodice umrlog osiguranika odnosno korisnika prava, lanovima ue porodice odreuje se porodina penzija prema taki 1) ovog stava, a lanovima ire porodice pripada ostatak do iznosa starosne ili invalidske penzije iz ovog stava. Ako pravo na porodinu penziju imaju brani drug i razvedeni brani drug umrlog osiguranika, odnosno korisnika prava, odreuje se jedna porodina penzija u visini koja pripada za jednog lana porodice i deli se u jednakim iznosima. Porodina penzija iz lana 15. ovog zakona odreuje se u iznosu od 100% penzije koja bi osiguraniku pripadala u asu smrti.

lan 72
Kao najmanji osnov za odreivanje porodine penzije uzima se starosna penzija umrlog osiguranika, odnosno korisnika prava, odreena za penzijski sta od 20 godina. Ukupan iznos porodine penzije ne moe prei najvii iznos starosne, odnosno invalidske penzije.

lan 73
Deca bez oba roditelja imaju pravo, pored porodine penzije po jednom roditelju, i na porodinu penziju po drugom roditelju.

Penzije iz stava 1. ovog lana odreuju se kao jedna penzija, iji iznos ne moe prei najvii iznos penzije, utvren u skladu s ovim zakonom.

3. Novana naknada za telesno oteenje lan 74

Visina novane naknade za telesno oteenje odreuje se od osnova koji ini osnov za zateene korisnike prava na novanu naknadu za telesno oteenje u Republikom fondu za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih, u procentu telesnog oteenja utvrenom u lanu 39. ovog zakona. Novana naknada za telesno oteenje pripada u stalnom mesenom iznosu.

4. Naknada pogrebnih trokova lan 75

Naknada pogrebnih trokova pripada u visini jedne i po prosene penzije u fondu u prethodnom kvartalu, u odnosu na dan smrti korisnika.

4a Novana naknada za pomo i negu drugog lica lan 75a

Visina novane naknade za pomo i negu drugog lica odreuje se u visini iznosa usklaene novane naknade za pomo i negu zateenih korisnika ovog prava u osiguranju zaposlenih.

5. Najnii i najvii iznos penzije lan 76****

Najnii iznos penzije pripada osiguraniku koji ostvari pravo na starosnu, odnosno invalidsku penziju ako mu je ta penzija manja od iznosa penzije utvrene po odredbama ovog lana. Najnii iznos penzije u osiguranju zaposlenih i u osiguranju samostalnih delatnosti vanredno se usklauje od 1. januara 2011. godine za procenat kojim se obezbeuje da uee najnieg iznosa penzije za januar 2011. godine u prosenoj zaradi bez poreza i doprinosa zaposlenih na teritoriji Republike Srbije u 2010. godini bude vee za jedan procentni poen u odnosu na uee najnieg iznosa penzije isplaene za 2010. godinu u prosenoj zaradi bez poreza i doprinosa zaposlenih na teritoriji Republike Srbije u 2010. godini. Ovako usklaen iznos dalje se usklauje u skladu sa ovim zakonom. Najnii iznos starosne, odnosno invalidske penzije za osiguranike poljoprivrednike utvruje se u iznosu od 9.000 dinara na dan 1. januara 2011. godine. Ovako utvren najnii iznos penzije dalje se usklauje na nain na koji se usklauju penzije, u skladu sa ovim zakonom. Ako osiguranik ima navren sta osiguranja po razliitim osnovama, najnii iznos penzije za osiguranike poljoprivrednike utvruje se kada je pretean sta osiguranja navren u osiguranju poljoprivrednika. Ako najnii iznos penzije iz stava 1. ovog lana isplaene u osiguranju zaposlenih za prethodnu godinu iznosi manje od 27% od iznosa prosene zarade zaposlenih bez poreza i

doprinosa na teritoriji Republike u prethodnoj godini, za korisnike u osiguranju zaposlenih i u osiguranju samostalnih delatnosti najnii iznos penzije vanredno se usklauje od 1. januara tekue godine za procenat kojim se obezbeuje da se najnii iznos penzije za prethodnu godinu dovede na nivo od 27% prosene zarade bez poreza i doprinosa u prethodnoj godini.

lan 77
Osiguraniku koji je ostvario pravo na inostrani deo penzije prema meunarodnom ugovoru pripada iznos u visini razlike do najnieg iznosa penzije ako mu je iznos penzije, utvren po ovom zakonu, i inostrane penzije obraunate prema vaeem deviznom kursu na dan ostvarivanja prava, manji od iznosa najnie penzije odreene prema lanu 76. ovog zakona.

lan 78
Najvii iznos penzije odreuje se tako to lini koeficijent ne moe iznositi vie od 3,8.

6. Starosna i invalidska penzija za odreene kategorije osiguranika lan 79*****

Osiguraniku iz lana 43. ovog zakona, starosna odnosno invalidska penzija odreuje se u skladu sa odredbama lana 61. ovog zakona, a lini bodovi utvruju se na nain predvien l. 62. do 70. ovog zakona. Izuzetno od lana 63. stav 1, lana 64. st. 2 i 3. i lana 65. ovog zakona, osiguraniku iz lana 43. ovog zakona, za izraunavanje godinjeg linog koeficijenta ne uzima se period od 1. januara 1970. godine ve period od 1. januara 1996. godine. Iznos penzije utvren na nain iz st. 1. i 2. ovog lana uvean za 20%, predstavlja ukupan iznos penzije za osiguranike iz lana 43. ovog zakona. Na nain iz stava 2. ovog lana utvruje se godinji lini koeficijent i za druge zaposlene u Ministarstvu unutranjih poslova, pripadnike Bezbednosno-informativne agencije, pripadnike Vojnobezbednosne i Vojnoobavetajne agencije pod uslovom da u tom organu imaju navrenih najmanje 20 godina staa osiguranja. Iznos penzije iz st. 1. do 4. ovog lana ne moe biti vei od iznosa utvrenog u lanu 78. ovog zakona.

IX USKLAIVANJE PENZIJE I NOVANE NAKNADE

lan 80
Penzija se od 1. aprila tekue godine usklauje sa kretanjem potroakih cena na teritoriji Republike Srbije u prethodnih est meseci. Izuzetno od stava 1. ovog lana, ako bruto domai proizvod u prethodnoj kalendarskoj godini realno poraste iznad 4%, penzija se usklauje od 1. aprila tekue godine u procentu koji predstavlja zbir procenta rasta, odnosno pada potroakih cena na teritoriji Republike Srbije u prethodnih est meseci i procenta koji predstavlja razliku izmeu realne stope rasta bruto domaeg proizvoda u prethodnoj kalendarskoj godini i stope od 4%.

Penzija se od 1. oktobra tekue godine usklauje sa kretanjem potroakih cena na teritoriji Republike Srbije u prethodnih est meseci. Isplata usklaene penzije tee od isplate aprilske odnosno oktobarske penzije. Usklaivanje penzije vri se na osnovu podataka republikog organa nadlenog za poslove statistike o kretanju potroakih cena za period oktobar prethodne godine - mart tekue godine, odnosno za period april - septembar tekue godine, kao i o kretanju bruto domaeg proizvoda.

lan 81
Novane naknade usklauju se na nain predvien za usklaivanje penzija.

X OSTVARIVANJE I KORIENJE PRAVA IZ PENZIJSKOG I INVALIDSKOG OSIGURANJA

1. Ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja lan 82
Prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja ostvaruju se kod fonda.

lan 82a
Pravo na starosnu penziju ostvaruje se posle prestanka osiguranja. Prestankom osiguranja u smislu stava 1. ovog lana smatra se i raniji prestanak osiguranja, ako se lice u trenutku podnoenja zahteva nalazi u osiguranju, ako su uslovi za sticanje prava na starosnu penziju isti u trenutku podnoenja zahteva i ranijeg prestanka osiguranja. Prestankom osiguranja u smislu stava 1. ovog lana za osiguranika koji istovremeno ispunjava uslove za osiguranje po vie osnova smatra se prestanak osiguranja po osnovu koga je prioritetno osiguran u skladu sa lanom 10. ovog zakona. Izuzetno od stava 1. ovog lana, osiguranici iz lana 12. stav 1. taka 1) ovog zakona koji obavljaju delatnost u skladu sa zakonom kojim se ureuje rad privatnih preduzetnika, pravo na starosnu penziju mogu ostvariti ispunjenjem uslova za sticanje prava na starosnu penziju.

lan 83
(Brisan)

lan 84
Prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja ostvaruju se od dana podnetog zahteva, a najranije est meseci pre tog dana. Prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja koja se ostvaruju u fondu obezbeuju se u postupku predvienom zakonom kojim je ureen opti upravni postupak, ako ovim zakonom nije drukije ureeno.

lan 85
Penzijski sta i zarade, naknade, ugovorne naknade, odnosno osnovice osiguranja, kao i druge injenice od uticaja na sticanje i utvrivanje prava, osim nalaza, miljenja i ocene organa vetaenja, uzimaju se u obzir pri ostvarivanju prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja, na osnovu podataka utvrenih u matinoj evidenciji. Penzijski sta se ne moe utvrivati na osnovu izjava svedoka.

lan 86
Pitanje naknade dela penzije u sluaju kada je penzijski sta utvren kod fonda vojnih osiguranika posle 1. januara 1973. godine i kod fonda regulisae se sporazumom tih fondova.

lan 87
(Brisan)

lan 88
Postupak za ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja i za utvrivanje penzijskog staa pokree se na zahtev osiguranika, odnosno na zahtev lana porodice za ostvarivanje prava na porodinu penziju. U postupku iz stava 1. ovog lana fond je duan da osiguranicima i korisnicima prava prua strunu pomo. Korisnik prava je duan da fondu blagovremeno prijavi promenu koja je od uticaja na pravo odnosno obim korienja tog prava.

l. 89 i 90
(Brisani)

lan 91
injenice koje se, u skladu sa zakonom, ne utvruju u matinoj evidenciji, a koje su od znaaja za ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja, utvruju se u postupku reavanja o tim pravima.

lan 92
U postupku za ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja u fondu obezbeuje se dvostepenost.

lan 93
Kada je za reavanje o pravu iz penzijskog i invalidskog osiguranja potrebno utvrivanje postojanja invalidnosti, telesnog oteenja, potrebe za pomoi i negom drugog lica uzroka invalidnosti i telesnog oteenja, potpune nesposobnosti za rad i nesposobnosti za

samostalan ivot i rad, fond reenjem utvruje te injenice na osnovu nalaza, miljenja i ocene organa vetaenja ije se obrazovanje i nain rada ureuje optim aktom fonda. Nalaz, miljenje i ocena iz stava 1. ovog lana podlee kontroli koju vri organ fonda utvren optim aktom iz stava 1. ovog lana. Na akt iz stava 1. ovog lana saglasnost daje ministar nadlean za poslove penzijskog i invalidskog osiguranja i ministar nadlean za poslove zdravlja. U obavljanju kontrole iz stava 2. ovog lana, moe se dati saglasnost ili primedba. Primedba kojom se ukazuje na uoene nedostatke i daje uputstvo za njihovo otklanjanje, obavezna je za organe koji su vrili vetaenje.

lan 94
Postupak za ostvarivanje prava po osnovu invalidnosti pokree se na zahtev osiguranika na osnovu predloga za utvrivanje invalidnosti, u skladu sa optim aktom fonda. Predlog iz stava 1. ovog lana daje izabrani lekar, u skladu sa zakonom.

lan 94a
Ako je osiguranik, u toku privremene spreenosti za rad, podneo zahtev za pokretanje postupka za ostvarivanje prava po osnovu invalidnosti, ili je od strane izabranog lekara, odnosno lekarske komisije, u skladu sa zakonom, upuen na ocenu radne sposobnosti, Fond obezbeuje sredstva za isplatu naknade zarade zbog privremene spreenosti za rad poev od 61. dana od dana pokretanja postupka, ukoliko je utvren gubitak radne sposobnosti.

lan 95
Postupak za ostvarivanje prava na novanu naknadu za telesno oteenje i prava na novanu naknadu za pomo i negu drugog lica pokree se na zahtev osiguranika odnosno korisnika prava, na osnovu medicinske dokumentacije. Postupak za ostvarivanje prava na novanu naknadu za telesno oteenje pokree se i po slubenoj dunosti na osnovu miljenja organa vetaenja datog prilikom vetaenja o invalidnosti, u skladu sa optim aktom fonda.

lan 96
Promene u stanju invalidnosti koje su od uticaja na pravo na invalidsku penziju priznatu pravosnanim reenjem, utvruju se u postupku pokrenutom na zahtev osiguranika, odnosno po slubenoj dunosti. Fond odreuje obavezan kontrolni pregled korisnika prava, najkasnije u roku od tri godine od dana utvrivanja invalidnosti, osim u sluajevima predvienim optim aktom fonda. Na akt iz stava 2. ovog lana saglasnost sporazumno daju ministar nadlean za poslove penzijskog i invalidskog osiguranja i ministar nadlean za poslove zdravlja.

lan 97

Kao dan nastanka invalidnosti, telesnog oteenja i potrebe za pomoi i negom drugog lica uzima se dan kada je na osnovu pregleda dat nalaz, miljenje i ocena organa vetaenja u prvostepenom postupku, odnosno neki raniji dan za koji postoji odgovarajua medicinska dokumentacija.

lan 98
Reenje o pravima iz penzijskog i invalidskog osiguranja i o penzijskom stau donosi organ fonda odreen optim aktom fonda. Prvostepeno reenje iz stava 1. ovog lana podlee prethodnoj kontroli koju vri organ utvren optim aktom fonda.

lan 99
Protiv prvostepenog reenja moe se izjaviti alba organu odreenom optim aktom fonda u roku od 15 dana od dana prijema reenja. alba ne odlae izvrenje reenja osim ako se njom pobija utvrena invalidnost.

lan 100
Prvostepeno reenje fonda podlee reviziji koju vri organ odreen optim aktom fonda. Revizijom se moe ispitati i pravilnost nalaza, miljenja i ocene koje daju organi vetaenja. Revizija ne odlae izvrenje reenja.

lan 101
Ako je protiv prvostepenog reenja izjavljena alba, o reviziji i albi reava se istim reenjem. Ako protiv prvostepenog reenja nije izjavljena alba, a revizija ne bude izvrena u roku od tri meseca od dana isteka roka za albu, smatra se da je revizija izvrena i data saglasnost na to reenje.

lan 102
U vrenju revizije na prvostepeno reenje moe se dati saglasnost, odnosno prvostepeno reenje moe se izmeniti, ponititi ili ukinuti. Ako je prvostepeno reenje poniteno ili ukinuto, revizijom se ispituje samo da li je novo reenje u skladu sa razlozima zbog kojih je ranije prvostepeno reenje poniteno ili ukinuto.

lan 103
Protiv reenja fonda donetog po albi, odnosno u vrenju revizije o pravima iz penzijskog i invalidskog osiguranja i protiv konanog reenja o podacima utvrenim u matinoj evidenciji, moe se pokrenuti upravni spor kod nadlenog suda.

lan 104

Protiv konanog reenja fonda, u sluajevima kada nisu ispunjeni uslovi za ponavljanje postupka po zakonu kojim je ureen opti upravni postupak, ili su protekli rokovi za ponavljanje postupka po tom zakonu, postupak se moe ponoviti: 1) ako se sazna za nove injenice, odnosno nae ili stekne mogunost da se upotrebe novi dokazi koji bi sami, ili u vezi sa ve upotrebljenim dokazima, mogli dovesti do drugaijeg reenja; 2) kada je proputeno da se u ranijem postupku iznese neka injenica, odnosno dokaz koji moe dovesti do drugaijeg reenja. Ponavljanje postupka pokree se na predlog osiguranika ili po slubenoj dunosti. Ako je predlog za ponavljanje postupka podnet, odnosno postupak ponavljanja pokrenut u roku od pet godina od dana dostavljanja reenja osiguraniku, u ponovljenom postupku primenjuju se propisi koji su vaili u vreme donoenja reenja po kome se postupak ponavlja. Ako je predlog podnet, odnosno postupak ponavljanja pokrenut po isteku tog roka, u ponovljenom postupku primenjuju se propisi koji vae u vreme podnoenja predloga za ponavljanje postupka, odnosno u vreme pokretanja tog postupka po slubenoj dunosti. Na osnovu podataka pribavljenih u ranijem i ponovljenom postupku, nadleni organ novim reenjem moe ranije reenje koje je bilo predmet ponavljanja ostaviti na snazi ili ga zameniti novim reenjem kojim se ukida ranije reenje.

lan 105
Pravosnano reenje fonda moe se izmeniti novim reenjem ako je njime povreen zakon ili opti akt fonda na tetu osiguranika odnosno korisnika prava ili ako je o nekom pravnom pitanju docnije zauzeto pravno shvatanje povoljnije za osiguranika. Novo reenje e se doneti i ako se sazna za injenice koje su od uticaja na pravo osiguranika, a koje su nastale posle donoenja reenja. Prava utvrena reenjem donetim u postupku izmene pripadaju od prvog dana narednog meseca od dana podnoenja zahteva za izmenu reenja, odnosno od dana donoenja reenja u postupku za izmenu pokrenutom po slubenoj dunosti. Kod ponovnog reavanja o pravu osiguranika odnosno korisnika prava, prema stavu 1. ovog lana primenjuju se propisi koji su vaili u asu donoenja konanog reenja. Ako se reava o pravu prema stavu 2. ovog lana primenie se propisi koji vae u vreme pokretanja postupka.

lan 106
U sporovima sukoba nadlenosti u postupku za ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja do kojih doe izmeu fonda i poslodavaca, nadlean je Vrhovni kasacioni sud.

2. Korienje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja lan 107

(Brisan)

lan 108
Penzije i novane naknade utvruju se u mesenom iznosu i isplauju unazad. Korisnik penzije i novane naknade moe da ovlasti drugo lice da u njegovo ime prima penziju ili novanu naknadu. Ovlaenje iz stava 2. ovog lana vai najdue 12 meseci od dana njegovog izdavanja i moe se produiti. Korisnik penzije i novane naknade duan je da, na zahtev Fonda, dostavi uverenje o ivotu.

lan 109
Fond je duan da korisniku prava isplauje iznose koji mu pripadaju u mestu njegovog prebivalita u Republici Srbiji.

lan 110
Prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja prestaju kada, u toku njihovog korienja, prestanu da postoje uslovi za sticanje i ostvarivanje tih prava. Prava iz stava 1. ovog lana prestaju i kad korisnik ostvari pravo iz ovog osiguranja kod organizacije za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje drave koja je formirana na podruju prethodne Jugoslavije, ako meunarodnim ugovorom nije drugaije odreeno. Korisniku penzije iz stava 2. ovog lana koji ispunjava uslove za sticanje prava na penziju propisane ovim zakonom ponovo se utvruje pravo na penziju, pri emu se ne uzima u obzir penzijski sta na osnovu koga je organizacija za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje drave formirane na podruju prethodne Jugoslavije utvrdila pravo na penziju.

lan 111
Starosna penzija isplauje se od dana ispunjenja uslova, ako je zahtev podnet u roku od est meseci od dana ispunjenja uslova propisanih za sticanje prava, odnosno od dana prestanka osiguranja, a ako je zahtev podnet po isteku toga roka, od dana podnoenja zahteva i za est meseci unazad. Porodina penzija isplauje se od dana utvrenog u stavu 1. ovog lana, pod uslovom da podnosilac zahteva u tom periodu nije bio u osiguranju.

lan 112
Osiguraniku koji pravo na invalidsku penziju ostvaruje u postupku pokrenutom u toku trajanja osiguranja, invalidska penzija isplauje se od dana prestanka osiguranja, a najranije od dana dostavljanja pravosnanog reenja o utvrenoj invalidnosti poslodavcu. Izuzetno od stava 1. ovog lana, invalidska penzija isplauje se i pre pravosnanosti reenja o utvrenoj invalidnosti u sluaju prestanka osiguranja zbog prestanka potrebe za radom lica, kao i prestanka zaposlenja zbog steaja, likvidacije, odnosno u svim sluajevima prestanka rada poslodavca, a najranije est meseci unazad od dana podnoenja zahteva, ako je invalidnost postojala pre podnoenja zahteva.

Kada se pravo na invalidsku penziju ostvaruje posle prestanka zaposlenja odnosno osiguranja, a invalidnost je postojala pre podnoenja zahteva, invalidska penzija isplauje se od dana nastanka invalidnosti, ali najvie za est meseci unazad od dana podnoenja zahteva.

lan 113
Novana naknada za telesno oteenje isplauje se od dana nastanka telesnog oteenja, ali najvie za est meseci unazad od dana podnoenja zahteva, ako je telesno oteenje postojalo pre podnoenja zahteva.

lan 114
Osiguranik odnosno korisnik prava na novanu naknadu za telesno oteenje koji po posebnim propisima stekne pravo na novanu naknadu po osnovu istog telesnog oteenja moe po sopstvenom izboru da koristi samo jedno od tih prava, ako posebnim propisima nije drukije odreeno.

lan 115
Ako u stanju invalidnosti, odnosno stepenu telesnog oteenja nastupe promene koje su od uticaja na utvrena prava, ta prava prestaju, menjaju se odnosno stiu se nova prava, i to: 1) ako je promena utvrena na zahtev osiguranika - od prvog dana narednog meseca po podnoenju zahteva; 2) ako je promena utvrena na zahtev osiguranika nastala posle podnetog zahteva - od prvog dana narednog meseca posle nastale promene; 3) ako je promena utvrena po slubenoj dunosti od prvog dana narednog meseca po donoenju prvostepenog reenja o odreivanju prava po osnovu utvrene promene.

lan 116
Porodina penzija isplauje se kao jedna penzija i kada je odreena za vie korisnika, ako korisnici ne zahtevaju da im se penzija isplauje odvojeno. Ako porodina penzija pripada samo lanovima ue porodice ili samo lanovima ire porodice, a neki od njih ive odvojeno, ukupna porodina penzija deli se na jednake delove. Ako porodina penzija pripada i lanovima ue porodice i lanovima ire porodice, a neki od njih ive odvojeno, ta penzija se prethodno deli na deo koji pripada lanovima ue porodice i deo koji pripada lanovima ire porodice, pa se svaki deo dalje rasporeuje na jednake delove.

lan 117
Ako porodinu penziju koriste dva ili vie lanova porodice, pa nekom od njih prestane pravo na penziju, ostalim lanovima koji imaju pravo na porodinu penziju ponovo se odreuje visina penzije. Tako odreena visina penzije pripada od prvog narednog dana u odnosu na dan kada je korisniku prestalo pravo na penziju.

Korisniku porodine penzije koji stekne svojstvo osiguranika obustavlja se isplata porodine penzije. Korisniku porodine penzije, koji stekne svojstvo osiguranika po osnovu lana 11. ta. 9) i 10) i lana 12. stav 1. taka 3) ovog zakona, obustavlja se isplata porodine penzije, nakon utvrivanja staa osiguranja za period utvrenog staa osiguranja. Izuzetno od st. 2. i 3. ovog lana, korisniku porodine penzije ne obustavlja se isplata porodine penzije u sluaju kada je ostvario ugovorenu naknadu na mesenom nivou u iznosu niem od 50% najnie osnovice u osiguranju zaposlenih, vaee u momentu uplate doprinosa. Ako se isplata porodine penzije obustavi, ili ako pravo koje pripada pojedinom lanu porodice miruje, porodina penzija se ponovo ne odreuje. Ako se korisniku porodine penzije, zbog zaposlenja, odnosno obavljanja delatnosti po osnovu koje je obavezno osiguran ili zbog korienja starosne ili invalidske penzije, ne isplauje porodina penzija koja mu pripada, ostalim lanovima ue porodice isplauje se za to vreme porodina penzija u visini koja se odreuje kao da korisnik penzije nema pravo na porodinu penziju.

lan 118
Pravo na porodinu penziju prestaje lanu porodice koji usled nastale promene vie ne ispunjava uslove za sticanje i korienje tog prava. Pravo na porodinu penziju prestaje lanu porodice ako je pravosnanom presudom osuen za smrt lica po osnovu koga ostvaruje, odnosno koristi pravo.

lan 119
Ako osiguranik, odnosno korisnik penzije, stekne pravo na dve ili vie penzija na teritoriji Republike, moe koristiti samo jednu od tih penzija, i to po sopstvenom izboru.

lan 120
Osiguranik koji sam plaa doprinos za penzijsko i invalidsko osiguranje, ako nisu uplaeni svi dospeli iznosi doprinosa, prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja ostvaruje i koristi srazmerno periodima osiguranja za koje su uplaeni doprinosi za penzijsko i invalidsko osiguranje. Fond e izvriti obustavu 1/3 mesenog iznosa penzije utvrene u stavu 1. ovog lana, sve dok se na taj ili drugi nain ne namire neuplaeni dospeli iznosi doprinosa. Po namirenju neuplaenih dospelih iznosa doprinosa, osiguranik iz stava 1. ovog lana ostvaruje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja na osnovu ukupnog staa poev od dana sticanja prava iz stava 1. ovog lana.

lan 121
Korisnik starosne penzije koji se zaposli na teritoriji Republike, odnosno obavlja samostalnu delatnost po osnovu koje je obavezno osiguran na teritoriji Republike, ima pravo po

prestanku tog zaposlenja odnosno obavljanja te samostalne delatnosti, na ponovno odreivanje penzije ako je bio u osiguranju najmanje godinu dana. Korisniku penzije koji radi u inostranstvu obustavlja se za vreme tog rada isplata penzije, ukoliko meunarodnim ugovorom nije drugaije odreeno.

lan 122
Dospeli meseni iznosi novanih davanja na osnovu utvrenih prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja ne isplauju se korisniku koji se bez opravdanih razloga u odreenom roku ne odazove pozivu za pregled radi ponovnog utvrivanja stanja invalidnosti, stepena telesnog oteenja, za sve vreme dok se ne odazove pozivu. Meseni iznosi obustavljeni prema stavu 1. ovog lana isplauju se naknadno korisniku koji se odazove pozivu u roku od 30 dana od dana odreenog za pregled. Korisniku koji se odazove pozivu po isteku roka iz stava 2. ovog lana, obustavljeni meseni iznosi primanja ne isplauju se, a isplata primanja uspostavlja se od prvog dana narednog meseca posle odazivanja pozivu.

lan 123
Dospeli meseni iznosi penzije, novanih naknada, koji nisu mogli biti isplaeni zbog okolnosti koje je prouzrokovao korisnik, naknadno e se isplatiti najvie za 12 meseci unazad raunajui od dana kada, po prestanku delovanja tih okolnosti, korisnik podnese zahtev za isplatu.

lan 124
Fond isplauje penziju, odnosno novanu naknadu korisniku prava koji ima prebivalite u inostranstvu, u skladu sa meunarodnim ugovorom, odnosno pod uslovom reciprociteta.

lan 124a
Pravo na novanu naknadu za pomo i negu drugog lica ne moe se ostvariti ako se pravo na takvu novanu naknadu ostvaruje po drugom osnovu.

XI MATINA EVIDENCIJA O OSIGURANICIMA I KORISNICIMA PRAVA IZ PENZIJSKOG I INVALIDSKOG OSIGURANJA

lan 125
Fond vodi matinu evidenciju o osiguranicima, obveznicima plaanja doprinosa i korisnicima prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja. Izuzetno od odredbe stava 1. ovog lana, matinu evidenciju za zaposlene u organu nadlenom za unutranje poslove vodi taj organ odnosno Bezbedonosno-informativna agencija za njene pripadnike, na nain utvren ovim zakonom. Fond vri kontrolu voenja evidencije iz stava 2. ovog lana.

lan 126

Matina evidencija se vodi po propisanim jedinstvenim metodolokim principima. Podaci se unose u matinu evidenciju prema propisanom jedinstvenom kodeksu ifara. Podaci se unose u matinu evidenciju na osnovu prijava podnesenih na propisanim obrascima koje se mogu dostavljati i putem sredstava za elektronsku obradu podataka, odnosno u elektronskoj formi, u skladu sa zakonom. Akte odnosno obrasce iz st. 1. do 3. ovog lana propisuje Vlada Republike Srbije.

lan 127
Matina evidencija ustrojava se unoenjem podataka o osiguraniku na osnovu prijave na osiguranje.

lan 128
U matinu evidenciju unose se podaci o: 1) osiguranicima; 2) korisnicima prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja; 3) obveznicima plaanja doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje.

lan 129
U matinu evidenciju unose se sledei podaci o osiguranicima: 1) prezime i ime; 2) jedinstveni matini broj graana i poreski identifikacioni broj; 3) pol; 4) dan, mesec i godina roenja; 5) zanimanje; 6) kolska sprema; 7) osnov osiguranja; 8) datum sticanja i prestanka svojstva osiguranika; 8a) o mirovanju svojstva osiguranika poljoprivrednika, odnosno utvrenim periodima mirovanja osiguranja; 9) o stau osiguranja, zaradama, naknadama zarada, odnosno osnovicama osiguranja, ugovorenim naknadama i drugim naknadama koje slue za odreivanje visine prava;

10) o broju meseci, odnosno dana provedenih na radu i broju meseci, odnosno dana za koje su isplaene naknade; 11) o visini uplaenog doprinosa; 12) da li je osiguranik korisnik penzije; 13) o obvezniku plaanja doprinosa; 14) o penzijskom stau - po vrstama; 15) o osiguranicima s telesnim oteenjem od najmanje 70%, vojnim invalidima od prve do este grupe, civilnim invalidima rata od prve do este grupe, slepim licima i licima obolelim od distrofije ili srodnih miinih i neuromiinih oboljenja, paraplegije, cerebralne i deije paralize i multiple skleroze. Za osiguranike koji rade na radnim mestima, odnosno poslovima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem, u matinoj evidenciji evidentiraju se podaci o stau osiguranja, odnosno o vremenu provedenom na tim radnim mestima, odnosno poslovima i stepenu uveanja staa. Osiguranicima koji nemaju jedinstven matini broj graana fond odreuje lini broj.

lan 130
U matinu evidenciju, pored podataka iz lana 129. stav 1. ta. 1) do 4) ovog zakona, unose se i sledei podaci o korisnicima prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja: 1) o vrsti penzije; 2) o pravnom osnovu za utvrivanje penzije; 3) o datumu sticanja prava na penziju i datumu poetka isplate, obustave i ponovne isplate penzije, kao i o pravnom osnovu za obustavu, odnosno ponovnu isplatu penzije; 4) o invalidnosti, uzroku invalidnosti i dijagnozi; 5) o iznosu penzije na dan ostvarivanja prava. U matinu evidenciju unose se i podaci o srodstvu korisnika porodine penzije sa umrlim osiguranikom, odnosno korisnikom penzije po osnovu koga je ostvareno pravo na porodinu penziju.

lan 131
Fond odreuje obveznicima plaanja doprinosa registarski broj. Registarski broj iz stava 1. ovog lana sastoji se od oznake kategorije osiguranika, optine, tekueg rednog broja registra i kontrolnog broja.

lan 132

Prijave podataka za matinu evidenciju podnose fondu: 1) poslodavac: (1) prijave podataka o obvezniku plaanja doprinosa koje obuhvataju prijave poetka i prijave prestanka poslovanja; (2) prijavu na osiguranje i odjavu osiguranja, za osiguranike iz lana 11. ta. 1) do 6) i ta. 8) do 11) i lana 12. stav 1. taka 3) ovog zakona; (3) prijave podataka za utvrivanje staa osiguranja, zarade i naknade zarade koje slue za utvrivanje godinjeg linog koeficijenta za osiguranike zaposlene i visine uplaenog doprinosa; (4) prijave promena podataka iz odredaba podta. (1) do (3) ove take; (5) prijavu o uplati doprinosa po osnovu ugovorene naknade odnosno naknade po osnovu ugovora o dopunskom radu i visini te naknade; 2) nadleni organ (optinska uprava odnosno organ nadlean za voenje registra privrednih subjekata) - prijavu na osiguranje i odjavu osiguranja za osiguranike koji, u skladu sa zakonom, samostalno obavljaju privrednu delatnost i osiguranike poljoprivrednike, kao i prijavu promene tih podataka; 3) organ nadlean za poslove javnih prihoda - prijave podataka za osnovice osiguranja koje slue za utvrivanje godinjeg linog koeficijenta i visini uplaenog doprinosa - za osiguranike samostalnih delatnosti, i osiguranike poljoprivrednike, kao i prijavu promene tih podataka, izuzev za osiguranike iz lana 12. stav 1. taka 2) koji su u radnom odnosu i ta. 3) do 5); 4) organizacija, savez i udruenje - prijavu na osiguranje i odjavu osiguranja, osim za osiguranike koji samostalno obavljaju privrednu delatnost, kao i prijavu promene tih podataka; 5) osiguranik koji je sam obveznik plaanja doprinosa, osim osiguranika iz ta. 2) do 4) ovog stava: (1) prijave podataka o obvezniku plaanja doprinosa; (2) prijavu na osiguranje, promenu podataka u toku osiguranja i odjavu osiguranja; 6) organizacija za zapoljavanje: (1) prijavu na osiguranje i odjavu osiguranja za osiguranike za koje je, u skladu sa zakonom, obveznik plaanja doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje, kao i prijavu promene tih podataka; (2) prijave podataka o utvrenom stau osiguranja, naknadi zarade i visini uplaenog doprinosa za lica iz podtake (1) ove take, kao i prijavu promene tih podataka. 7) (brisana)

8) nadleni matiar - prijave o smrti korisnika prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja. Izuzetno od stava 1. taka 2) ovog lana, ukoliko nadleni organ optinske uprave ne podnese prijavu na osiguranje, odjavu osiguranja, prijavu promene tih podataka u roku iz lana 144. ovog zakona, Fond po slubenoj dunosti: 1) sainjava prijavu na osiguranje, odjavu osiguranja, kao i prijavu promene podataka o osiguranju za osiguranike poljoprivrednike na osnovu podataka iz javnih isprava i evidenciji organa nadlenog za voenje katastra nepokretnosti, organa nadlenog za utvrivanje poreza na katastarski prihod od poljoprivredne delatnosti, organa nadlenog za voenje registra poljoprivrednih gazdinstava i optinskog organa uprave. Fond po slubenoj dunosti: 1) sainjava prijavu podataka o utvrenom stau osiguranja, zaradi, naknadama zarade, osnovicama osiguranja, ugovorenim naknadama i drugim naknadama koje slue za utvrivanje godinjeg linog koeficijenta i visini uplaenog doprinosa - za osiguranike koji sami plaaju doprinos za penzijsko i invalidsko osiguranje, u sluaju kada je obveznik podnoenja ne podnese u roku iz lana 144. ovog zakona; 2) vodi posebnu evidenciju o uplati doprinosa po osnovu ugovorene naknade, odnosno naknade po osnovu ugovora o dopunskom radu i visini te naknade.

lan 133
U sluaju kada su prijave podataka za utvrivanje staa osiguranja, zarade, naknade zarade, odnosno osnovice osiguranja, ugovorene naknade i druge naknade koje slue za utvrivanje visine prava i visine uplaenog doprinosa podnesene putem sredstava za elektronsku obradu podataka, podnosilac prijave je duan da, na zahtev fonda, te prijave podnese na propisanim obrascima.

lan 134
U prijave podataka za matinu evidenciju podaci se unose samo na osnovu javnih isprava i evidencija propisanih zakonom.

lan 135
Za tanost podataka unesenih u prijave podataka za matinu evidenciju odgovoran je podnosilac prijave. Fond je duan da proverava tanost podataka unesenih u prijave podataka za matinu evidenciju, da zahteva dokaze i vri uvid u evidencije i dokumentaciju na kojima se zasnivaju podaci uneseni u prijave. Podnosilac prijave je duan da osiguraniku, korisniku prava i fondu daje tana obavetenja, odnosno podatke od znaaja za utvrivanje injenica vanih za sticanje i ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja, kao i da fondu prui dokaze i omogui uvid u evidenciju i dokumentaciju.

lan 136

Svojstvo osiguranika za lice za koje je podnesena prijava na osiguranje utvruje se uvoenjem u matinu evidenciju izdavanjem potvrde o prijemu prijave na osiguranje. Prilikom prijema prijave na osiguranje vri se provera podataka sadranih u prijavi i zahtevaju dokazi na kojima se ti podaci zasnivaju. Odredbe st. 1. i 2. ovog lana primenjuju se i prilikom odjave osiguranja. Podnosilac prijave duan je da licu, za koje je podneo prijavu na osiguranje odnosno odjavu osiguranja, preda overenu fotokopiju potvrde o prijemu te prijave odnosno odjave, u roku od osam dana od dana njenog izdavanja. Ako se na osnovu podnesene prijave na osiguranje utvrdi da nisu ispunjeni uslovi za priznavanje svojstva osiguranika, podnosiocu prijave izdaje se pismeno reenje. Kopije potvrda o prijemu prijave na osiguranje i odjave osiguranja za osiguranike iz lana 12. stav 1. taka 1) ovog zakona, fond je duan da dostavi nadlenom poreskom organu do petog u mesecu za prethodni mesec. Dostavljanje podataka iz stava 6. ovog lana moe se vriti i u elektronskoj formi.

lan 137
Lice za koje obveznik podnoenja prijava nije podneo prijavu na osiguranje moe podneti zahtev za utvrivanje svojstva osiguranika. Zahtev iz stava 1. ovog lana moe podneti i obveznik podnoenja prijave. Fond e pokrenuti postupak za utvrivanje svojstva osiguranika i kada, prilikom kontrole ili na drugi nain, utvrdi da prijava na osiguranje nije podnesena za lice koje ima pravo na penzijsko i invalidsko osiguranje. U sluajevima iz st. 1. do 3. ovog lana fond donosi pismeno reenje o utvrivanju svojstva osiguranika. Obveznik podnoenja prijave duan je da, na osnovu reenja iz stava 4. ovog lana kojim je utvreno svojstvo osiguranika, podnese prijavu na osiguranje. Izuzetno od stava 5. ovog lana, Fond sainjava prijavu na osiguranje kada je ne moe podneti obveznik podnoenja prijave. Odredbe st. 1. do 6. ovog lana primenjuju se i u sluaju kad obveznik podnoenja odjave osiguranja nije podneo odjavu osiguranja.

lan 138
Licu kome svojstvo osiguranika nije utvreno u rokovima odreenim za podnoenje prijave na osiguranje, to svojstvo moe se utvrditi najranije od 1. januara 1965. godine, na nain utvren ovim zakonom i optim aktom Fonda. Na akt iz stava 1. ovog lana saglasnost daje Vlada.

Svojstvo osiguranika, osnov osiguranja, zarade, naknade, ugovorene naknade i visina uplaenog doprinosa ne mogu se utvrivati na osnovu izjava svedoka.

lan 139*******
Prijave podataka za matinu evidenciju podnose se fondu, odnosno njegovoj organizacionoj jedinici, i to: 1) za osiguranike zaposlene iz lana 11. ta. 1) do 6) i ta. 8) do 11) ovog zakona - prema seditu poslodavca, odnosno njegove organizacione jedinice (filijala, ekspozitura, ispostava, poslovnica, predstavnitvo, zastupnitvo i druge poslovne i radne jedinice); 1a) izuzetno od take 1) ovog lana za osiguranike zaposlene iz lana 11. taka 2a) ovog zakona - prema seditu poslodavca; 2) za osiguranike zaposlene iz lana 11. taka 7) i lana 15. ovog zakona - prema prebivalitu osiguranika u Republici; 3) za osiguranike samostalnih delatnosti iz lana 12. stav 1. ta. 1) i 2) ovog zakona, izuzev osiguranika koji ne ostvaruju redovan meseni prihod - prema mestu u kome je osiguranik registrovao obavljanje delatnosti po osnovu koje je osiguran; 4) za osiguranike samostalnih delatnosti iz lana 12. stav 1. ta. 4) i 5) ovog zakona i za osiguranike koji ne ostvaruju redovan meseni prihod - prema prebivalitu, odnosno boravitu osiguranika u Republici; 4a) za osiguranike samostalnih delatnosti iz lana 12. stav 1. taka 3) ovog zakona - prema seditu isplatioca naknade; 5) za osiguranike poljoprivrednike iz lana 13. ovog zakona - prema seditu organa nadlenog za utvrivanje poreza na katastarski prihod od poljoprivredne delatnosti, prema seditu organa nadlenog za voenje registra poljoprivrednih gazdinstava. Za osiguranike koji obavljaju poslove iz lana 12. stav 1. taka 3) ovog zakona, a nisu obavezno osigurani po osnovu obavljanja tih poslova, podaci o ugovorenoj naknadi dostavljaju se fondu nadlenom u skladu sa lanom 10. stav 2. ovog zakona.

lan 140
Svojstvo osiguranika, sta osiguranja, zarade, naknade zarade, osnovice osiguranja, odnosno ugovorene naknade koje se uzimaju za utvrivanje visine prava utvruje fond na osnovu prijava podataka iz lana 132. ovog zakona, unoenjem podataka u matinu evidenciju. Osiguraniku za koga je doprinos obraunat i uplaen na osnovicu, zaradu ili deo zarade sa zakanjenjem u tekuoj kalendarskoj godini za prethodnu ili neku drugu kalendarsku godinu u matinu evidenciju za utvrivanje godinjeg linog koeficijenta za prethodnu ili neku raniju kalendarsku godinu unosi se osnovica za mesec za koji je doprinos plaen, odnosno zarada ili deo zarade koja mu je pripadala za mesec za koji je doprinos plaen. Na nain iz stava 2. ovog lana unosi se i iznos doprinosa.

Odredbe st. 2. i 3. ovog lana nee se primenjivati u sluaju kad je doprinos obraunat i plaen na osnovicu, zaradu ili deo zarade zakljuno sa 31. januarom tekue godine za prethodnu godinu, odnosno u sluaju kada su isplaena zarada ili deo zarade manji od zarade koja mu je pripadala za mesec za koji je doprinos plaen. Podaci iz lana 129. stav 2. ovog zakona utvruju se unoenjem u matinu evidenciju po ispunjenju uslova iz lana 52. ovog zakona.

lan 141
Fond koji, prilikom provere podataka iz lana 135. ovog zakona, utvrdi da prijava o stau osiguranja, zaradama, naknadama zarada, odnosno osnovicama osiguranja, odnosno ugovorenim naknadama i visini uplaenih doprinosa koje se uzimaju za utvrivanje visine prava i visine uplaenih doprinosa nije pravilno popunjena ili da podaci nisu uneseni u skladu s propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju, naloie podnosiocu prijave da ih ispravi u roku koji ne moe biti dui od 30 dana.

lan 142
Fond je duan je da osiguraniku, na njegov zahtev, izda uverenje o podacima unesenim u matinu evidenciju o osiguranicima. Uverenje iz stava 1. ovog lana ima svojstvo javne isprave. Osiguranik ima pravo da zahteva da fond donese reenje o podacima o osiguranju, penzijskom stau, zaradama, naknadama zarade, odnosno osnovicama osiguranja, odnosno ugovorenim naknadama i drugim naknadama i visini uplaenih doprinosa, unetim u matinu evidenciju. Fond je duan da reenje iz stava 3. ovog lana donese u roku od 15 dana od dana prijema zahteva.

lan 143
Podaci uneti u matinu evidenciju, na nain utvren ovim zakonom, mogu se naknadno menjati u sledeim sluajevima: 1) ako nadleni organ naknadno, u propisanom postupku, utvrdi promenu podataka; 2) ako su podaci o osiguranju, penzijskom stau, stau osiguranja, zaradama, naknadama zarada, ugovorenim naknadama, odnosno osnovicama osiguranja koji slue za utvrivanje visine prava, kao i podaci o visini uplaenih doprinosa uneti u matinu evidenciju na osnovu lanih isprava; 3) ako se naknadno, proverom podataka ili na drugi nain, utvrdi da su u matinu evidenciju uneti netani ili nepotpuni podaci. Promena podataka unetih u matinu evidenciju vri se na osnovu odgovarajue prijave promene podataka, po postupku utvrenim ovim zakonom.

lan 144
Prijave podataka iz lana 132. ovog zakona dostavljaju se u sledeim rokovima:

1) prijava podataka o obvezniku plaanja doprinosa - u roku od tri dana od dana poetka poslovanja, odnosno od dana prestanka poslovanja, odnosno od dana nastale promene u poslovanju obveznika plaanja doprinosa; 2) prijava na osiguranje, odjava od osiguranja i prijava promena u toku osiguranja - u roku od tri dana od dana zaposlenja, odnosno od dana zakljuenja ugovora, obavljanja poslova ili poetka obavljanja delatnosti, odnosno od dana prestanka zaposlenja, obavljanja poslova ili obavljanja delatnosti, odnosno od dana nastale promene u osiguranju; 3) prijava podataka za utvrivanje staa osiguranja, zarade, naknade zarade, osnovice osiguranja, odnosno ugovorene naknade koje slue za utvrivanje visine prava i visine uplaenih doprinosa - najdocnije do 30. aprila tekue godine za prethodnu kalendarsku godinu, a organ nadlean za poslove javnih prihoda - do 30. juna tekue godine; 4) prijava o promeni podataka iz take 3) ovog lana - u roku od tri dana od dana utvrene promene, odnosno od dana prijema pravnosnanog reenja kojim je utvrena promena podataka; 5) prijava o smrti korisnika prava - u roku od tri dana od dana izdavanja izvoda iz matine knjige umrlih 6) prijava iz lana 132. stav 1. taka 1) podtaka (5) u roku od tri dana od dana uplate doprinosa. Izuzetno od stava 1. taka 2) ovog lana, kada je poslodavac omladinska zadruga, prijave na osiguranje, odjave od osiguranja i prijave promena u toku osiguranja dostavljaju se kvartalno, a najkasnije u roku od osam dana po isteku kalendarske godine.

lan 145
Fond je duan je da podatke iz primljenih prijava unese u matinu evidenciju u sledeim rokovima: 1) podatke iz prijava iz lana 144. ta. 1) i 2) ovog zakona - u roku od 30 dana od dana prijema prijave; 2) podatke iz prijava iz lana 144. ta. 3) i 4) ovog zakona - u roku od 60 dana od dana prijema prijave, a najdocnije do kraja tekue godine za prethodnu godinu. 3) podatke iz prijava iz lana 144. taka 5) ovog zakona - u roku od jednog dana od dana prijema prijave 4) podatke iz prijava iz lana 132. stav 1. taka 1) podtaka (5) ovog zakona - u roku od osam dana od dana prijema prijave.

lan 146
Prijave podataka za ustrojavanje i voenje matine evidencije na osnovu kojih su podaci uneti u matinu evidenciju, uvaju se najmanje 30 godina od dana sticanja prava utvrenih na osnovu tih podataka, ali ne manje od 10 godina od dana prestanka prava.

Prijave podataka za osiguranike koji nisu stekli pravo iz penzijskog i invalidskog osiguranja uvaju se najmanje 40 godina, raunajui od poslednjeg unoenja podataka u matinu evidenciju.

lan 147
Umesto originalnih prijava podataka mogu se uvati prijave snimljene na mikrofilmovima, odnosno sredstvima za elektronsku obradu podataka (magnetni mediji i sl.) ili u elektronskoj formi u skladu sa zakonom. Fond izdaje osiguraniku overenu fotokopiju prijave iz stava 1. ovog lana.

lan 148
Unitavanje originalnih prijava na osnovu kojih su podaci uneti u matinu evidenciju vri struna komisija koju obrazuje fond.

lan 149
Podaci sadrani u matinoj evidenciji koriste se i za statistika istraivanja. Fond najmanje jednom godinje, objavljuje podatke iz stava 1. Zatita podataka iz matine evidencije obezbeuje se na propisan nain.

XII ORGANIZACIJA
lan 150
Penzijsko i invalidsko osiguranje obezbeuje i sprovodi fond. Fond je pravno lice sa statusom organizacije za obavezno socijalno osiguranje u kome se ostvaruju prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja i obezbeuju sredstva za ovo osiguranje.

lan 151**
Fond: 1) osigurava na penzijsko i invalidsko osiguranje sva lica koja su po ovom zakonu obavezno osigurana i koja su se ukljuila u ovo osiguranje; 2) (prestala da vai) 3) utvruje osnovice za plaanje doprinosa u skladu sa ovim zakonom; 4) obezbeuje namensko i ekonomino korienje sredstava, stvara rezerve za osiguranje i stara se o uveanju sredstava na ekonomskim osnovama; 5) obezbeuje neposredno, efikasno, racionalno i zakonito ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja i organizuje obavljanje poslova za sprovoenje osiguranja;

6) vri kontrolu prijavljivanja na osiguranje kao i kontrolu svih podataka od znaaja za sticanje, korienje i prestanak prava; 7) organizuje i sprovodi penzijsko i invalidsko osiguranje, u skladu sa zakonom; 8) obavlja druge poslove, u skladu sa zakonom i statutom fonda.

lan 152
Prava iz lana 150. ovog zakona ostvaruju se i obezbeuju u fondu. Ta. 1) - 3) (brisane) Pokrajinski fond za penzijsko i invalidsko osiguranje, kao organizaciona jedinica fonda iz stava 1. ovog lana, pored poslova utvrenih statutom fonda obavlja i: 1) pripremu i izradu materijala za pregovore sa inostranim nosiocima penzijskog i invalidskog osiguranja; 2) poslove dijagnostike radi provere medicinske dokumentacije; 3) poslove u vezi sa staom osiguranja sa uveanim trajanjem; 4) poslove u vezi sa obezbeivanjem drutvenog standarda korisnika prava; 5) vri statistika i druga istraivanja u oblasti penzijskog i invalidskog osiguranja; 6) ostvaruje saradnju sa nadlenim pokrajinskim organom, naroito u pogledu razmene podataka i iskustava, kao i sa savezom penzionera i savezima sindikata obrazovanim na nivou autonomne pokrajine.

lan 153
Fondom iz lana 152. stav 1. upravljaju predstavnici osiguranika, poslodavaca i korisnika prava.

lan 154
Organi fonda su upravni odbor, nadzorni odbor i direktor.

lan 155
Upravni odbor fonda ima 21-og lana, i to po sedam predstavnika osiguranika, poslodavaca i korisnika prava. lanove upravnog odbora iz reda osiguranika imenuju: - reprezentativni sindikati osnovani na nivou Republike, u skladu sa zakonom kojim se ureuje rad - pet lanova; - reprezentativna udruenja poslodavaca osnovana na nivou Republike, u skladu sa zakonom kojim se ureuje rad - jednog lana;

- udruenja poljoprivrednika osnovana na nivou Republike - jednog lana. lanove upravnog odbora iz reda poslodavaca imenuju: - reprezentativna udruenja poslodavaca osnovana na nivou Republike, u skladu sa zakonom kojim se ureuje rad - pet lanova; - Vlada - dva lana. lanove upravnog odbora iz reda korisnika prava imenuju udruenja penzionera osnovana na nivou Republike, koja imaju vie od 50.000 registrovanih lanova - sedam lanova, od kojih pet predstavnika korisnika iz osiguranja zaposlenih, jednog lana iz osiguranja samostalnih delatnosti i jednog lana iz osiguranja poljoprivrednika. Udruenja penzionera iz stava 4. ovog lana podnose dokaz o broju registrovanih lanova ministarstvu nadlenom za poslove penzijskog i invalidskog osiguranja, u skladu sa aktom koji donosi ministar.

l. 156 i 157
(Brisani)

lan 158
lanovi upravnog odbora imenuju se na vreme od etiri godine. Predsednika i zamenika predsednika upravnog odbora bira i razreava upravni odbor na dve godine. Predsednik i zamenik predsednika upravnog odbora biraju se iz reda lanova upravnog odbora, naizmenino od predstavnika osiguranika, korisnika, odnosno poslodavaca, uz saglasnost Vlade Republike Srbije.

lan 159
Nain rada, kao i druga pitanja od znaaja za rad upravnog odbora ureuju se statutom i optim aktom fonda.

lan 160**
Upravni odbor: 1) donosi statut i druge opte akte fonda; 2) donosi akt o organizaciji fonda, u skladu sa statutom fonda, kao i druge akte u skladu sa ovim zakonom; 3) utvruje osnovice za plaanje doprinosa za pojedine kategorije osiguranika, uz saglasnost Vlade Republike Srbije; 4) (prestala da vai)

5) donosi finansijski plan i zavrni raun fonda; 5a) usvaja izvetaj o radu i izvetaj o finansijskom poslovanju; 6) donosi srednjorone i godinje programe rada; 7) odluuje o poslovanju fonda; 8) sprovodi konkurs (oglas) o imenovanju direktora fonda; 9) odluuje o drugim pitanjima i obavlja druge poslove, u skladu sa zakonom i statutom fonda. Vlada Republike Srbije daje saglasnost na statut fonda i godinji program rada fonda. Akte iz stava 1. taka 5) ovog lana, fond dostavlja u postupku i na nain utvren propisima kojima se ureuje budetski sistem. Akti iz stava 1. ta. 1) do 5) ovog lana, objavljuju se u "Slubenom glasniku Republike Srbije". Upravni odbor podnosi Vladi izvetaj o radu i izvetaj o finansijskom poslovanju Fonda za prethodnu godinu najkasnije mesec dana od dana donoenja odluke o zavrnom raunu.

lan 161
Nadzorni odbor ima sedam lanova, i to po tri predstavnika osiguranika i poslodavaca i jednog predstavnika korisnika prava. lanove nadzornog odbora iz reda osiguranika imenuju: - reprezentativni sindikati osnovani na nivou Republike, u skladu sa zakonom kojim se ureuje rad - dva lana; - udruenja poljoprivrednika osnovana na nivou Republike - jednog lana. lanove nadzornog odbora iz reda poslodavaca imenuju: - reprezentativna udruenja poslodavaca osnovana na nivou Republike, u skladu sa zakonom kojim se ureuje rad - dva lana; - Vlada - jednog lana. Jednog lana nadzornog odbora iz reda korisnika prava imenuju udruenja penzionera osnovana na nivou Republike, koja imaju vie od 50.000 registrovanih lanova. Udruenja penzionera iz stava 4. ovog lana podnose dokaz o broju registrovanih lanova ministarstvu nadlenom za poslove penzijskog i invalidskog osiguranja, u skladu sa aktom koji donosi ministar.

l. 162 i 163

(Brisani)

lan 164
lanovi nadzornog odbora imenuju se na vreme od etiri godine. Predsednika i zamenika predsednika nadzornog odbora bira i razreava nadzorni odbor, i to naizmenino od predstavnika osiguranika i korisnika prava.

lan 165
Nain rada kao i druga pitanja od znaaja za rad nadzornog odbora ureuju se statutom fonda.

lan 166
Nadzorni odbor: 1) vri nadzor nad finansijskim poslovanjem fonda; 2) vri uvid u sprovoenje zakona i drugih propisa u vezi sa finansijskim poslovanjem fonda; 3) vri uvid u sprovoenje odluka upravnog odbora; 4) obavlja i druge poslove, u skladu sa zakonom i statutom fonda. Nadzorni odbor najmanje jednom godinje, podnosi izvetaj o izvrenom nadzoru nad finansijskim poslovanjem Fonda Upravnom odboru Fonda i Vladi.

lan 167
Direktor fonda: 1) organizuje rad i poslovanje u fondu i odgovara za zakonitost rada u fondu; 2) predstavlja i zastupa fond; 3) izvrava odluke upravnog odbora fonda; 4) donosi akt o organizaciji i sistematizaciji zaposlenih u fondu, uz saglasnost upravnog odbora; 5) rukovodi radom zaposlenih u fondu; 6) vri druge poslove u skladu sa zakonom i statutom fonda. Direktora fonda, po sprovedenom konkursu imenuje upravni odbor fonda, uz prethodnu saglasnost Vlade Republike Srbije, na period od etiri godine, a direktora pokrajinskog fonda imenuje Upravni odbor republikog fonda na predlog nadlenog organa autonomne pokrajine.

Direktor fonda istovremeno je i direktor strune slube fonda, a direktor pokrajinskog fonda je istovremeno direktor strune slube pokrajinskog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje. Direktor pokrajinskog fonda uestvuje u radu Upravnog odbora republikog fonda, bez prava odluivanja. Direktor pokrajinskog fonda imenuje direktore filijala republikog fonda koje su obrazovane na teritoriji autonomne pokrajine.

lan 168
Upravne, analitike, finansijske, administrativne, tehnike i druge poslove utvrene zakonom, statutom i drugim aktima fonda obavljaju zaposleni u fondu koji ine strunu slubu fonda. Fond moe ugovoriti da poslove iz stava 1. ovog lana, u celini ili delimino, obavlja druga organizacija, odnosno organ.

XIII FINANSIRANJE
lan 169
Prihod i primanja fonda ine sredstva: 1) doprinosa za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje; 2) za penzijsko i invalidsko osiguranje koje se u sluajevima i pod uslovima utvrenim zakonom obezbeuju u budetu; 3) od imovine kojom raspolae fond; 4) od kamata ostvarenih plasmanom sopstvenih prihoda fonda, u skladu sa zakonom, poslovnom bankarstvu, na tritu novca ili kupovinom obveznica iji emitent je drava; 5) subvencija i donacija; 6) ostvarena prodajom drutvenog kapitala, drutvenih i javnih preduzea ili njihovih delova, u skladu sa zakonom; 7) dividende na akcije po osnovu ranijih ulaganja sredstava za penzijsko i invalidsko osiguranje, u skladu sa zakonom; 7a) budeta za obaveze Republike Srbije utvrene zakonom; 8) iz drugih izvora. Pokrajinski fond, u skladu sa zakonom i statutom, ima podraun preko koga se vre uplate i isplate sredstava republikog fonda na teritoriji autonomne pokrajine.

lan 170**
(Prestao da vai)

lan 171
Sredstva za penzijsko i invalidsko osiguranje koriste se samo za namene odreene zakonom, i to za: 1) isplatu penzija i novanih naknada iz penzijskog i invalidskog osiguranja; 2) tekue rashode, izdatke za nefinansijsku imovinu i otplatu glavnice i nabavku finansijske imovine; 3) druge obaveze utvrene zakonom. Sredstva fonda mogu se, u skladu sa aktom fonda, koristiti za drutveni standard korisnika penzija, najvie do 0,10% ukupnih prihoda fonda po osnovu doprinosa.

lan 172
Sopstveni prihodi fonda koji ostaju po izmirenju obaveza iz lana 171. ovog zakona koriste se za ulaganja u hartije od vrednosti, za plasman kod poslovnih banaka i druge namene, radi ostvarivanja dobiti.

lan 173
Republika je garant za obaveze fonda za ostvarivanje prava po osnovu obaveznog penzijskog i invalidskog osiguranja (dravna garancija).

lan 174**
Doprinos plaa i osiguranik koji ostvaruje ugovorenu naknadu po osnovu ugovora iz lana 12. stav 1. taka 3) ovog zakona i kada nema svojstvo osiguranika po tom osnovu. Doprinos plaa i osiguranik zaposleni koji obavlja poslove iz lana 12. stav 1. ta. 1) do 3) ovog zakona i poslove po osnovu ugovora o dopunskom radu, predvienim posebnim zakonom.

l. 175-182**
(Prestali da vae)

lan 183
(Brisan)

l. 184-190**
(Prestali da vae)

lan 191
Osiguranik zaposleni koji obavlja poslove iz lana 12. stav 1. ta. 1) do 3) ovog zakona, obveznik je uplate doprinosa na osnovice koje se ovim zakonom utvruju za osiguranike samostalnih delatnosti iz lana 12. stav 1. ta. 1) do 3) ovog zakona.

Osnovica iz stava 1. ovog lana, zajedno sa osnovicom koju ini zarada odnosno najnia osnovica, ne moe biti via od petostrukog iznosa prosene zarade u Republici na godinjem nivou, prema podacima koje objavljuje republiki organ nadlean za poslove statistike. Utvrivanje i naplatu doprinosa za osiguranike zaposlene koji obavljaju i poslove iz lana 12. stav 1. ta 1) i 2) ovog zakona, vri organ nadlean za poslove voenja poreskog postupka, u skladu sa zakonom kojim se ureuje poreski postupak.

l. 192-194**
(Prestali da vae)

lan 195
Osnovicu na koju se plaa doprinos za osiguranike samostalnih delatnosti iz lana 12. stav 1. taka 3) ovog zakona ini ugovorena naknada na koju se plaa porez u skladu sa zakonom kojim se ureuje porez na dohodak graana. Osnovicu na koju se plaa doprinos za osiguranike zaposlene koji obavljaju poslove po osnovu ugovora o dopunskom radu, u skladu sa posebnim zakonom, ini ugovorena naknada na koju se plaa porez u skladu sa zakonom kojim se ureuje porez na dohodak graana. Osnovica iz stava 1. ovog lana ne moe biti vea od petostrukog iznosa prosene zarade po zaposlenom u Republici na godinjem nivou, prema podacima koje objavljuje republiki organ nadlean za poslove statistike. Osnovicu na koju se obraunava i plaa doprinos za osiguranike zaposlene i osiguranike samostalnih delatnosti, koji obavljaju i poslove po osnovu ugovora iz lana 12. stav 1. taka 3), ini i ugovorena naknada, koja zajedno sa zaradom i drugom osnovicom, odnosno najniom osnovicom, ne moe biti vea od petostrukog iznosa prosene zarade po zaposlenom u Republici na godinjem nivou, prema podacima koje objavljuje republiki organ nadlean za poslove statistike.

l. 196-200**
(Prestali da vae)

lan 201**
Doprinos za osiguranike zaposlene koji ostvaruju prihod, odnosno dobit po osnovu obavljanja samostalne delatnosti, izuzev osiguranika iz lana 12. stav 1. taka 3), plaa sam osiguranik, na isti nain i u istim rokovima kao i osiguranik samostalnih delatnosti. Doprinos za osiguranike, koji ostvaruju ugovorenu naknadu za obavljanje poslova iz lana 12. stav 1. taka 3) ovog zakona, obraunava i uplauje isplatilac ugovorene naknade na teret osiguranika, prilikom isplate ugovorene naknade.

l. 202 i 203**
(Prestali da vae)

lan 204

(Brisan)

lan 205**
(Prestao da vai)

lan 206
Sredstva za penzijsko i invalidsko osiguranje za poveane obaveze koje nastaju usled sticanja i ostvarivanja prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja pod posebnim uslovima za odreene kategorije osiguranika, utvrene ovim zakonom, za sta osiguranja koji se rauna sa uveanim trajanjem za osiguranike iz lana 58. ovog zakona, kao i za poveane obaveze koje nastaju priznavanjem posebnog staa iz lana 60. ovog zakona, obezbeuju se u budetu.

lan 207
Razlika izmeu penzije utvrene primenom lana 79. ovog zakona i penzije utvrene primenom optih odredaba ovog zakona (l. 61. do 70), kao i ceo iznos penzije odreene osiguraniku koji ne ispunjava uslove za sticanje prava na penziju utvrene u lanu 19. ovog zakona, obezbeuje se u budetu. Sredstva za pokrie razlike izmeu najnieg iznosa penzije utvrene primenom lana 76. ovog zakona i iznosa penzije koja bi osiguraniku pripadala bez njegove primene obezbeuju se u budetu Republike.

XIV NAKNADA TETE

lan 208
Naknada tete priinjene fondu, odnosno povraaj nezakonito i nepravilno izvrenih isplata penzija i drugih novanih primanja iz penzijskog i invalidskog osiguranja vri se po odredbama zakona kojim se ureuju obligacioni odnosi, ako ovim zakonom nije drugaije ureeno. Fond donosi reenje o utvrivanju preplaenog iznosa penzija u kojem navodi visinu preplaenog iznosa i nain za povraaj istog. Fond moe doneti reenje da preplaeni iznos bude nadoknaen obustavom do 1/3 mesenog iznosa penzije sve dok se na taj nain ne izmiri utvren preplaen iznos penzija, ako se Fond i korisnik penzije sporazumeju o takvom nainu povraaja preplaenih iznosa penzija. Fond ima pravo da zahteva naknadu priinjene tete od lica koje je prouzrokovalo invalidnost, telesno oteenje ili smrt osiguranika ako je, po tom osnovu, ostvareno pravo iz penzijskog i invalidskog osiguranja. Fond je duan da zahteva naknadu tete od poslodavca ukoliko je do povrede na radu, odnosno profesionalne bolesti dolo nepreduzimanjem odgovarajuih mera bezbednosti i zatite zdravlja na radu, u skladu sa propisima o radu. Pri utvrivanju visine tete ne uzimaju se u obzir iznos uplaenog doprinosa za to osiguranje, niti duina navrenog penzijskog staa.

lan 209
Zahtevom za naknadu tete moe se obuhvatiti ukupan iznos tete ili iznos dela tete koji se odnosi na odreeni protekli period. Fond moe zahtevati da se teta koja je prouzrokovala obavezu plaanja invalidske ili porodine penzije, kao i drugog trajnog novanog primanja, nadoknadi jednokratnim iznosom u celini. Iznos iz stava 2. ovog lana obraunava se prema visini priznate penzije i drugog trajnog novanog primanja, kao i prema oekivanom prosenom vremenu korienja tih prava.

lan 210
Fond ima pravo da zahteva naknadu tete i neposredno od zajednice osiguranja imovine i lica nastale upotrebom motornog vozila.

XV VRENJE NADZORA
lan 211
Nadzor nad izvravanjem ovog zakona vre nadleni organi. Nadzor nad zakonitou rada i akata fonda vri ministarstvo nadleno za poslove penzijskog i invalidskog osiguranja.

XVI KAZNENE ODREDBE

lan 212***
Novanom kaznom od 2.500 do 50.000 dinara kaznie se za prekraj korisnik prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja koji ne prijavi, odnosno neblagovremeno prijavi promenu koja je od uticaja na pravo, odnosno obim korienja tog prava (lan 88. stav 3).

lan 213***
Novanom kaznom od 10.000 do 800.000 dinara kaznie se za prekraj obveznik podnoenja prijave podataka za matinu evidenciju - preduzee ili drugo pravno lice ako ne podnese prijavu podataka za matinu evidenciju ili ako tu prijavu podnese posle isteka roka iz lana 144. ovog zakona (lan 132). Za radnje iz stava 1. ovog lana kaznie se za prekraj obveznik podnoenja prijave podataka za matinu evidenciju - poslodavac fiziko lice novanom kaznom od 5.000 do 400.000 dinara. Za radnje iz stava 1. ovog lana kaznie se za prekraj osiguranik, koji je sam obveznik podnoenja prijave podataka za matinu evidenciju, novanom kaznom od 2.500 do 50.000 dinara. Za radnje iz stava 1. ovog lana kaznie se za prekraj odgovorno lice u preduzeu, drugom pravnom licu, dravnom organu ili organu jedinice lokalne samouprave novanom kaznom od 2.500 do 50.000 dinara.

lan 214***
Novanom kaznom od 10.000 do 800.000 dinara kaznie se za prekraj podnosilac prijave preduzee ili drugo pravno lice: 1) ako unese netane podatke u prijavu podataka za matinu evidenciju (lan 135. stav 1); 2) ako osiguraniku, korisniku prava ili fondu ne da ili ako da netano obavetenje, odnosno podatak od znaaja za utvrivanje injenica vanih za sticanje i ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja ili ako spreava uvid ovlaenom licu fonda u evidencije i dokumentaciju na kojima se zasnivaju podaci uneseni u prijave (lan 135. stav 3); 3) ako davanjem neistinitih podataka, odnosno isprava omogui osiguraniku ili drugom licu korienje prava koja mu po ovom zakonu ne pripadaju ili mu ne pripadaju u tom obimu (lan 135. st. 1. i 3); 4) ako licu, za koje je podneo prijavu na osiguranje, odnosno odjavu osiguranja, ne preda overenu fotokopiju potvrde o prijemu te prijave, odnosno odjave u roku od osam dana od dana njenog izdavanja (lan 136. stav 4); 5) ako, u roku koji odredi fond, ne ispravi utvrene nepravilnosti prijave podataka za matinu evidenciju ili ne unese, u skladu sa propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju, podatke o stau osiguranja, zaradama, naknadama zarada, odnosno osnovicama osiguranja, na osnovu kojih se utvruje visina prava (lan 141). Za radnje iz stava 1. ovog lana kaznie se za prekraj podnosilac prijave - poslodavac fiziko lice novanom kaznom od 5.000 do 400.000 dinara. Za radnje iz stava 1. ovog lana kaznie se za prekraj odgovorno lice u preduzeu, drugom pravnom licu, dravnom organu ili organu jedinice lokalne samouprave novanom kaznom od 2.500 do 50.000 dinara.

lan 215***
Novanom kaznom od 10.000 do 800.000 dinara kaznie se za prekraj fond ako u matinu evidenciju ne unese podatke u rokovima iz lana 145. ovog zakona. Za radnje iz stava 1. ovog lana kaznie se za prekraj i odgovorno lice u fondu novanom kaznom od 2.500 do 50.000 dinara.

l. 216 i 217**
(Prestali da vae)

XVII PRELAZNE I ZAVRNE ODREDBE

lan 218
Korisnici prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja koji su, do dana stupanja na snagu ovog zakona, ta prava ostvarili po propisima koji su bili na snazi do tog dana a koja su utvrena ovim zakonom, imaju ta prava i posle tog dana, u skladu sa propisima koji su vaili do poetka primene ovog zakona.

Korisnici prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja koji su ta prava ostvarili po propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju, do dana stupanja na snagu ovog zakona a koja nisu utvrena ovim zakonom, koriste ih pod uslovima, u obimu i na nain utvren ovim zakonom. Izuzetno od st. 1. i 2. ovog lana osiguranicima odnosno licima koja ostvaruju prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja u 2003. godini a do dana stupanja na snagu ovog zakona, visina prava odreuje se na isti nain kao i korisnicima koji su prava ostvarili u 2002. godini.

lan 219
Izuzetno od lana 14. stav 4. ovog zakona, na zahtev osiguranika poljoprivrednika koji nije uplatio ceo ili deo dospelog doprinosa poev od 1. januara 1996. godine do dana stupanja na snagu ovog zakona, odnosno na zahtev lana njegove porodice, period mirovanja osiguranja moe se utvrditi i u neprekidnom trajanju, bez utvrivanja razloga za mirovanje predvienim ovim zakonom. Na zahtev lica iz stava 1. ovog lana, za period mirovanja osiguranja ili za deo tog perioda moe se uplatiti doprinos na vaeu osnovicu u momentu uplate doprinosa u skladu sa zakonom.

lan 220
(Brisan)

lan 221
Postupak za ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja, odnosno za utvrivanje penzijskog staa, pokrenut do dana stupanja na snagu ovog zakona, okonae se pod uslovima i na nain predvienim propisima koji su bili na snazi u vreme pokretanja postupka, ako ovim zakonom nije drugaije odreeno.

lan 222
Penzijski sta u smislu ovog zakona, na osnovu koga se stiu i ostvaruju prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja obuhvata i vreme navreno do dana poetka primene ovog zakona koje je priznato u penzijski sta prema propisima koji su bili na snazi do tog dana. Izuzetno od stava 1. ovog lana, licima koja su ostvarila pravo na produeno osiguranje po propisima koji su bili na snazi do dana stupanja na snagu ovog zakona, sta koji je ostvaren po tom osnovu i za koji su plaeni doprinosi, priznaje se za ostvarivanje prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja po odredbama ovog zakona.

lan 223
Korisniku prava na privremenu naknadu po osnovu II i III kategorije invalidnosti, odnosno preostale radne sposobnosti, koji nije zaposlen, vri se prevoenje privremene naknade u invalidsku penziju, u iznosu od 50% invalidske penzije odreene u skladu sa odredbama ovog zakona. Ukoliko je invalidska penzija iz stava 1. ovog lana manja od zateenog iznosa privremene naknade, korisnik prava zadrava zateeni iznos naknade, sve dok se usklaivanjem ovaj iznos ne izjednai sa visinom invalidske penzije odreene u skladu sa stavom 1. ovog lana.

lan 224
Korisnik prava na naknadu zbog rada sa skraenim radnim vremenom (II kategorije invalidnosti), naknade zbog manje zarade na drugom odgovarajuem poslu (III kategorije invalidnosti), naknade po osnovu preostale radne sposobnosti, naknade po osnovu rasporeivanja na drugi odgovarajui posao i opasnosti od nastanka invalidnosti koji je zaposlen, zadrava iznos naknade koju koristi na dan stupanja na snagu ovog zakona, s tim to ona ne moe biti vea od 50% iznosa prosene zarade po zaposlenom u Republici u 2002. godini koji objavljuje organ nadlean za poslove statistike. Naknade iz stava 1. ovog lana usklauju se na nain predvien za usklaivanje penzija. Izuzetno od stava 2. ovog lana, korisniku kome je iznos naknade vei od iznosa prosene zarade iz stava 1. ovog lana, naknada se ne usklauje sve dok se ne izjednai sa iznosom prosene zarade iz stava 1. ovog lana.

lan 225
Korisniku prava po osnovu II i III kategorije invalidnosti, preostale radne sposobnosti, koji je to pravo ostvario do dana stupanja na snagu ovog zakona, a kome nezavisno od njegove volje odnosno bez njegove krivice prestane svojstvo osiguranika, odreuje se invalidska penzija iz lana 223. ovog zakona, po proteku vremena za koje mu pripada pravo na novanu naknadu u skladu sa propisima o zapoljavanju.

lan 226
Korisniku invalidske penzije iz l. 223. i 225. ovog zakona koji postane osiguranik u skladu sa odredbama ovog zakona, obustavlja se isplata penzije za vreme osiguranja. Isplata penzije iz stava 1. ovog lana nastavlja se po prestanku ponovnog osiguranja ako je to osiguranje prestalo nezavisno od volje osiguranika odnosno bez njegove krivice.

lan 227
Pravo na invalidsku penziju iz lana 223. i 225. ovog zakona i pravo na naknadu iz lana 224. ovog zakona, prestaje danom ispunjenja uslova za sticanje prava na starosnu penziju odnosno invalidsku penziju, u skladu sa ovim zakonom.

lan 228
Za odreivanje penzije iz lana 223. ovog zakona, uzima se penzijski sta navren do dana stupanja na snagu ovog zakona, kao i zarade, osnovice osiguranja i naknade, odnosno osnovice od kojih su odreene naknade ostvarene do tog dana.

lan 229
Korisnicima prava iz lana 223. ovog zakona, sta osiguranja rauna se po odredbama ovog zakona. Korisnicima naknade iz lana 224. ovog zakona, u matinu evidenciju se pored zarade, odnosno osnovice osiguranja i naknade zarade, unosi i isplaena naknada.

lan 230

Korisnik invalidske penzije iz lana 223. ovog zakona kod ostvarivanja prava na starosnu ili invalidsku penziju ima pravo na ponovno odreivanje penzije, shodno odredbama lana 121. stav 1. ovog zakona, ako je to za njega povoljnije.

lan 231
Izuzetno od lana 79. ovog zakona, do 31. decembra 2009. godine, osiguraniku iz l. 42. i 43. ovog zakona ako je to za njega povoljnije, starosna odnosno invalidska penzija odreuje se od penzijskog osnova koji predstavlja njegov proseni meseni iznos zarade odnosno naknade zarade ostvarene u kalendarskoj godini koja prethodi godini ostvarivanja prava. Od osnova iz stava 1. ovog lana, osiguraniku pripada starosna penzija koja za 20 godina penzijskog staa, iznosi 55% (mukarac), odnosno 57,5% (ena) od penzijskog osnova i poveava se po 2,5% od penzijskog osnova sa svaku dalju navrenu godinu do navrenih 30 godina penzijskog staa. Za svaku navrenu godinu preko 30 godina penzijskog staa penzija se poveava po 0,5% od penzijskog osnova, s tim to ne moe iznositi vie od 85% od penzijskog osnova. Ako osiguranik iz stava 1. ovog lana u vrenju ili povodom vrenja slubenih zadataka izgubi ivot odnosno kod koga nastane invalidnost po osnovu koje stekne pravo na invalidsku penziju, penzija se odreuje od penzijskog osnova utvrenog u stavu 1. ovog lana. Zarada u smislu stava 1. ovog lana jeste zarada umanjena za plaene poreze i doprinose. Prilikom odreivanja penzije iz st. 1. do 3. ovog lana, vri se prethodno usklaivanje penzije, poev od 1. januara godine u kojoj osiguranik ostvaruje pravo na penziju na nain na koji se usklauje penzija u prethodnoj godini, u skladu sa ovim zakonom.

lan 232
Podaci o zaradi za 2002. godinu unose se u matinu evidenciju na osnovu podataka o zaradi umanjenoj za plaene poreze i doprinose.

lan 233
Lice koje je svojstvo osiguranika imalo po propisima koji su vaili do dana stupanja na snagu ovog zakona, kao i lanovi njegove porodice i lanovi porodice korisnika prava po tim propisima, prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja ostvaruju pod uslovima utvrenim ovim zakonom.

lan 234
Korisnicima prava borcima narodnooslobodilakog rata, uesnicima panskog nacionalnooslobodilakog i revolucionarnog rata od 1936. do 1939. godine, uesnicima narodnooslobodilakog pokreta Grke, kao i lanovima njihovih porodica, usklaivanje visine prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja vri se po odredbama ovog zakona.

lan 235
Republika obezbeuje sredstva za prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja koja su ostvarena pod povoljnijim uslovima u odnosu na uslove utvrene ovim zakonom, a koja su

ostvarena po propisima Republike koji su bili na snazi do dana poetka primene ovog zakona. Republika obezbeuje i sredstva za prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja za koja su ranijim propisima Republike bile utvrene obaveze Republike. Sredstva za pokrie obaveza fonda nastalih zbog ostvarivanja i korienje prava na penziju pod posebnim uslovima utvrenim propisima Savezne Republike Jugoslavije koji su se primenjivali do dana stupanja na snagu ovog zakona obezbeuju se na nain utvren tim propisima, dok se sporazumom izmeu Srbije i Crne Gore drugaije ne uredi.

lan 236
Izuzetno od odredbe lana 63. ovog zakona, za utvrivanje visine prava ne uzimaju se zarade, naknade i osnovice osiguranja iz 1993. godine.

lan 237
Odredbe lana 86. ovog zakona primenjivae se i na penzije ostvarene do dana stupanja na snagu ovog zakona, po osnovu staa osiguranja navrenog, odnosno utvrenog posle 1. januara 1963. godine.

lan 238*******
Matina evidencija ustrojena i voena na nain utvren propisima koji su se primenjivali do dana stupanja na snagu ovog zakona, od dana stupanja na snagu ovog zakona vodi se na nain utvren ovim zakonom. Podaci o penzijskom stau koji je osiguranik navrio do 31. decembra 1969. godine i o posebnom stau navrenom posle tog dana, kao i podaci o promenama tih podataka, unose se u matinu evidenciju o osiguranicima na osnovu prijave podataka o penzijskom stau. Podaci o penzijskom stau koji je osiguranik iz lana 43. ovog zakona navrio do 31. decembra 1995. godine, kao i podaci o promenama tih podataka, unose se u matinu evidenciju o osiguranicima na osnovu prijave podataka o penzijskom stau. Izuzetno od odredaba lana 130. ovog zakona, za potrebe korienja i obrade podataka unetih u matinu evidenciju po linom broju osiguranika koristie se i dalje lini broj osiguranika.

lan 239
Propisi za izvravanje ovog zakona donee se u sledeim rokovima: 1) u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona, akta iz l. 93. do 96. i l. 184. i 202; 2) u roku od tri meseca od dana stupanja na snagu ovog zakona, akta iz l. 98. do 100. i lana 159; 3) u roku od est meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona, akta iz l. 24, 38, 56, i 126.

lan 240
Reenja kojima su, do dana stupanja na snagu ovog zakona, priznata prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja ili kojima je utvren penzijski sta, a kojima je oigledno povreen materijalni zakon, mogu se ukinuti po pravu nadzora i po proteku roka utvrenog zakonom kojim je ureen opti upravni postupak, u roku od pet godina od dana stupanja na snagu ovog zakona. Nalazi i miljenja organa vetaenja na osnovu kojih su, do dana stupanja na snagu ovog zakona, priznata prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja po osnovu invalidnosti, mogu se preispitivati po slubenoj dunosti u roku od pet godina od dana stupanja na snagu ovog zakona.

lan 241
Osiguraniku koji je, do dana stupanja na snagu ovog zakona, radio na radnim mestima odnosno poslovima na kojima se sta osiguranja rauna s uveanim trajanjem na osnovu propisa koji su bili na snazi do dana stupanja na snagu ovog zakona, taj sta se rauna za ispunjavanje uslova, u skladu sa zakonom koji je vaio u periodu kada je navren.

lan 242
Na rad fonda ne primenjuju se propisi o javnim slubama.

lan 243
U matinu evidenciju osiguranika unose se podaci o invalidima rada - korisnicima prava po osnovu preostale radne sposobnosti i opasnosti od nastanka invalidnosti, na nain predvien propisima koji su bili na snazi do dana stupanja na snagu ovog zakona, ako ovim zakonom nije drugaije ureeno.

lan 244
(Brisan)

lan 245
Pravo na naknadu za nabavku specijalnih pomagala za itanje i pisanje - reproduktor, Brajevu pisau mainu i druga elektronska odnosno digitalna pomagala osiguranik, korisnik penzije - slepo lice i slepo dete osiguranika, do donoenja odgovarajuih propisa, ostvaruje pod uslovima utvrenim propisima, koji su vaili do dana poetka primene ovog zakona.

lan 246
Izuzetno od lana 17. ovog zakona, prava za sluaj invalidnosti i telesnog oteenja prouzrokovanih povredom na radu ili profesionalnom boleu ostvaruju lica koja, u skladu sa zakonom, obavljaju odreene poslove po osnovu ugovora o dopunskom radu ili ugovora o delu, dok ne steknu svojstvo osiguranika u skladu sa odredbama ovog zakona.

lan 247

Odredbe lana 104. st. 1. do 3. ne primenjuju se u postupku reavanja predloga za ponavljanje postupka za utvrivanje posebnog staa iz narodnooslobodilakog rata podnetih posle 30. juna 1983. godine.

lan 248
Dobrovoljnim penzijskim i invalidskim osiguranjem iz lana 16. ovog zakona mogu se baviti samo pravna lica koja ispunjavaju uslove propisane posebnim zakonom kojim se ureuje dobrovoljno penzijsko i invalidsko osiguranje, kao i organizacija i poslovanje investicionih fondova koji sprovode dobrovoljno penzijsko i invalidsko osiguranje.

lan 249
Nominalni iznos vrednosti opteg boda, iz lana 70. st. 1. do 3. ovog zakona utvruje Vlada Republike Srbije. Nominalni iznos vrednosti opteg boda, iz stava 1. ovog lana, objavljuje se u "Slubenom glasniku Republike Srbije".

lan 250
Iznosi najnie penzije odnosno naknada iz l. 74, 76. i 244. ovog zakona koje imaju zateeni korisnici u Republikom fondu za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih predstavljaju usklaene iznose najnie penzije odnosno naknada korisnika koji su to pravo ostvarili u 2002. godini, na dan stupanja na snagu ovog zakona.

lan 251
Osnovice koje su se za osiguranike zaposlene primenjivale u decembru 2002. godine, prema propisima koji su vaili do dana stupanja na snagu ovog zakona, primenjivae se do utvrivanja najniih osnovica iz lana 182. stav 2. ovog zakona. Najnie osnovice iz stava 1. ovog lana utvrdie se na osnovu podataka organa nadlenog za poslove statistike o prosenoj zaradi po zaposlenom u Republici za prvi kvartal 2003. godine.

lan 252
Osnovica na koju se plaa doprinos za osiguranika poljoprivrednika za 2003. godinu jeste najnia osnovica osiguranja za osiguranike zaposlene sa I i II stepenom strune spreme, utvrena za decembar 2002. godine, u skladu sa propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju koji su se primenjivali do dana stupanja na snagu ovog zakona. Osnovicu iz stava 1. ovog lana objavie fond. Izuzetno od lana 205. ovog zakona, doprinos utvren za osiguranika poljoprivrednika za 2003. godinu dospeva za plaanje: 1) 15. maja za prvo tromeseje; 2) 15. septembra za drugo i tree tromeseje; 3) 15. novembra za etvrto tromeseje.

lan 253
Osiguranicima samostalnih delatnosti, doprinos koji su u toku 2002. godine akontaciono plaali na zaradu, predstavlja konaan obraun doprinosa za 2002. godinu. Osiguranicima samostalnih delatnosti koji su doprinos u toku 2002. godine plaali na paualni prihod i procenjenu najniu osnovicu osiguranja za period jun-decembar 2002. godine, konaan obraun doprinosa za tu godinu, vri se na najniu osnovicu osiguranja ako razlika izmeu najnie osnovice i procenjene osnovice iznosi do 3%. Ako je razlika iz stava 2. ovog lana vea od 3%, konaan obraun doprinosa za tu godinu bie akontativno plaen doprinos na procenjene osnovice, uvean za 3%. Osiguranicima poljoprivrednicima akontaciono utvren doprinos za 2002. godinu predstavlja konaan obraun doprinosa i konanu obavezu za 2002. godinu.

lan 254
Prava za sluaj invalidnosti i telesnog oteenja ostvaruju lica koja pretrpe povredu na radu uestvujui: 1) u akcijama spasavanja ili odbrane od elementarnih nepogoda ili nesrea; 2) u vojnoj vebi ili u vrenju drugih obaveza iz oblasti odbrane zemlje utvrenih zakonom; 3) na radnom kampu ili takmienju (proizvodnom, sportskom i dr.); 4) na drugim poslovima i zadacima za koje je zakonom utvreno da su od opteg interesa. Prava iz stava 1. ovog lana, ostvarivae se u fondu, dok se ostvarivanje ovih prava ne uredi drugim propisima.

lan 255
Svojstvo osiguranika iz lana 15. ovog zakona, moe se izuzetno stei i pre poetka primene ovog zakona, na osnovu podnetog zahteva, a najranije od 1. januara 1999. godine. Osnovica na koju se plaa doprinos je osnovica koja vai za osiguranike iz lana 15. u momentu uplate doprinosa, a u prijave podataka za matinu evidenciju se unose najnie osnovice koje su vaile u periodu za koji se doprinos plaa. Zahtev iz stava 1. ovog lana moe se podneti u roku od jedne godine od dana stupanja na snagu ovog zakona. U rokovima iz st. 1. i 2. zahtev za uplatu neuplaenih doprinosa mogu podneti i drugi osiguranici.

lan 256
(Brisan)

lan 257******

Korisniku penzije koji ispunjava uslove iz lana 121. stav 1. za ponovo odreivanje penzije a kome je visina prava odreena po propisima koji su se primenjivali do dana stupanja na snagu ovog zakona, radi ponovnog odreivanja visine penzije zateeni nominalni iznos penzije prethodno se svodi na line bodove korisnika. Svoenje iz stava 1. vri se tako to se iznos penzije na dan podnoenja zahteva deli sa usklaenom vrednou opteg boda. Lini bodovi iz stava 1. ovog lana koriguju se naknadno ostvarenim staom osiguranja, zaradama, naknadama zarade, kao i osnovicama osiguranja i ugovorenim naknadama na koji je plaen doprinos, a u skladu sa odredbama ovog zakona. Lini bodovi utvreni na nain iz stava 3. ovog lana jesu osnov za odreivanje novog iznosa penzije u skladu sa ovim zakonom. Korisniku prava iz stava 1. utvruje se povoljniji iznos penzije.

lan 258
(Brisan)

lan 259
Korisnicima penzije koji su pravo na penziju ostvarili u republikama Socijalistike Federativne Republike Jugoslavije koje nisu u sastavu Savezne Republike Jugoslavije, a koji imaju prebivalite na teritoriji Republike, fond e isplaivati akontaciju penzije, u skladu s aktom Vlade Republike Srbije, ako im organizacije za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje kod kojih su ostvarili pravo na penziju ne isplauju penzije.

lan 260
Odredba lana 121. stav 1. ovog zakona odnosi se i na korisnike koji su pravo na penziju ostvarili do dana poetka primene ovog zakona.

lan 261
Nadleni poreski organ e u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona preuzeti od fonda sve predmete i reenja u vezi sa kojima je fond u skladu sa lanom 140. Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju ("Slubeni glasnik RS", br. 52/96, 46/98, 29/2001 i 80/2002) zapoeo, vodio ili okonao postupak naplate doprinosa. Reenja po kojima je pokrenut upravni spor i predmete o kojima se vodi upravni spor fond e predati nadlenom poreskom organu u roku od 10 dana od dana prijema presude, zajedno sa tom presudom. U sluajevima iz st. 1. i 2. ovog lana nadleni poreski organ nastavie i okonae postupak utvrivanja i naplate doprinosa na nain kako je utvreno reenjima fonda, odnosno presudom iz stava 2. ovog lana.

lan 261a
Izuzetno od odredaba lana 70. stav 4, lana 76. st. 2. i 5, lana 80, lana 81, lana 224. stav 2, lana 234. i lana 244. stav 7. Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju

("Slubeni glasnik RS", br. 34/03, 64/04 - US, 84/04 - dr. zakon, 85/05, 101/05 - dr. zakon i 63/06 - US), iznos penzije, najnii iznos penzije, iznos novane naknade i iznos opteg boda, utvren za oktobar 2008. godine poveanjem za 10% izvrenim zajedno sa redovnim usklaivanjem penzija u skladu sa odredbama Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju - predstavlja osnov za isplatu penzije, odnosno novane naknade i odreivanje vrednosti opteg boda za 2009. i 2010. godinu, i nee se menjati u 2009. i 2010. godini. Nakon isteka perioda iz stava 1. ovog lana, iznos iz stava 1. ovog lana predstavlja osnov za prvo naredno usklaivanje penzije, najnieg iznosa penzije, novane naknade i vrednosti opteg boda.

lan 262
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaju da vae Zakon o osnovama penzijskog i invalidskog osiguranja ("Slubeni list SRJ", broj 5/2003), Zakon o osnovama penzijskog i invalidskog osiguranja ("Slubeni list SRJ", br. 30/96, 70/2001, 3/2002 i 39/2002) i Zakon o penzijskom i invalidskom osiguranju ("Slubeni glasnik RS", br. 52/96, 46/98, 29/2001 i 80/2002). Do stupanja na snagu akata iz lana 239. ovog zakona primenjivae se podzakonski akti doneti na osnovu Zakona o osnovama penzijskog i invalidskog osiguranja ("Slubeni list SRJ", br. 30/96, 70/2001, 3/2002 i 39/2002).

lan 263*
Ovaj zakon stupa na snagu, izuzev odredaba lana 191. ovog zakona u delu koji se odnosi na osnovice za vrenje poslova iz lana 12. stav 1. taka 3) ovog zakona i lana 195. ovog zakona, koje se primenjuju poev od 1. jula 2003. godine.

Samostalni lanovi Zakona o izmenama i dopunama Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju

("Sl. glasnik RS", br. 85/2005)

lan 63[s1]
Republiki fond za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih, Republiki fond za penzijsko i invalidsko osiguranje samostalnih delatnosti i Republiki fond za penzijsko i invalidsko osiguranje poljoprivrednika, koji su osnovani Zakonom o penzijskom i invalidskom osiguranju ("Slubeni glasnik RS", br. 27/92, 82/92, 28/95 i 12/96) i nastavili sa radom u skladu sa odredbama Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju ("Slubeni glasnik RS", br. 52/96, 46/98, 29/01 i 80/02) i Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju ("Slubeni glasnik RS", br. 34/03, 64/04 i 84/04), na dan 1. januara 2008. godine postaju jedan fond - Republiki fond za penzijsko i invalidsko osiguranje, organizovan kao jedno pravno lice sa statusom organizacije za obavezno socijalno osiguranje u kome se ostvaruju prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja i obezbeuju sredstva za ovo osiguranje. Finansijsko poslovanje Republikog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje obavljae se putem tri podrauna: osiguranika zaposlenih, osiguranika samostalnih delatnosti i osiguranika poljoprivrednika do 1. januara 2011. godine, a od tog dana - putem jednog rauna.

lan 64[s1]

Organi fonda iz lana 63. ovog zakona obrazovae se najkasnije do 31. januara 2008. godine.

lan 65[s1]
Upravni odbor fonda iz lana 63. ovog zakona donee statut, druge opte akte i akt o organizaciji fonda najkasnije u roku od 30 dana od dana obrazovanja upravnog odbora.

lan 66[s1]
Danom poetka rada fonda iz lana 63. ovog zakona, imovina, obaveze i kapital Republikog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih, Republikog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje samostalnih delatnosti i Republikog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje poljoprivrednika, postaju imovina, obaveze i kapital fonda iz lana 63. ovog zakona. Vrednost imovine, obaveza i kapitala procenie ovlaeno lice, u skladu sa zakonom.

lan 67[s1]
Fond iz lana 63. ovog zakona preuzee sve zaposlene iz Republikog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje zaposlenih, Republikog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje samostalnih delatnosti i Republikog fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje poljoprivrednika.

lan 68[s1]
Podzakonske akte iz lana 239. Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju ("Slubeni glasnik RS", br. 34/03, 64/04 i 84/04) koji nisu doneti - nadleni organi duni su da donesu u roku od est meseci od dana poetka primene ovog zakona. Podzakonski akt iz lana 37. ovog zakona donee se, odnosno usaglasiti sa ovim zakonom, u roku od osam dana od dana poetka primene ovog zakona.

lan 69[s1]
Izuzetno od odredbe lana 4. ovog zakona, pravo na starosnu penziju osiguranik stie kad navri: 1) u 2006. i 2007. godini, 63 godine ivota (mukarac), odnosno 58 godina ivota (ena) i najmanje 20 godina penzijskog staa; 2) u 2008. godini, 63 godine i est meseci ivota (mukarac), odnosno 58 godina i est meseci ivota (ena) i najmanje 19 godina penzijskog staa; 3) u 2009. godini, 64 godine ivota (mukarac), odnosno 59 godina ivota (ena) i najmanje 18 godina penzijskog staa; 4) u 2010. godini, 64 godine i est meseci ivota (mukarac), odnosno 59 godina i est meseci ivota (ena) i najmanje 17 godina penzijskog staa.

Odredba stava 1. ovog lana odnosi se i na sticanje prava na invalidsku penziju, kada je uslov za sticanje tog prava gubitak radne sposobnosti nastao pre navrenja godina ivota propisanih za sticanje prava na starosnu penziju.

lan 70[s1]
Izuzetno od odredbe lana 7. st. 1. i 2. ovog zakona, pravo na porodinu penziju udova stie kad navri: 1) u 2006. i 2007. godini, 48 godina ivota; 2) u 2008. godini, 48 godina i est meseci ivota; 3) u 2009. godini, 49 godina ivota; 4) u 2010. godini, 49 godina i est meseci ivota. Izuzetno od odredbe lana 7. stav 3. ovog zakona, pravo na porodinu penziju udova, koja do smrti branog druga nije navrila 45 godina ivota, stie kad navri: 1) u 2006. i 2007. godini, 43 godine ivota; 2) u 2008. godini, 43 godine i est meseci ivota; 3) u 2009. godini, 44 godine ivota; 4) u 2010. godini, 44 godine i est meseci ivota.

lan 71[s1]
Izuzetno od odredbe lana 8. ovog zakona, pravo na porodinu penziju udovac stie kad navri: 1) u 2006. i 2007. godini, 53 godine ivota; 2) u 2008. godini, 53 godine i est meseci ivota; 3) u 2009. godini, 54 godine ivota; 4) u 2010. godini, 54 godine i est meseci ivota.

lan 72[s1]
Izuzetno od odredbe lana 9. ovog zakona, pravo na porodinu penziju roditelj stie kad navri: 1) u 2006. i 2007. godini, 63 godine ivota (mukarac), odnosno 58 godina ivota (ena); 2) u 2008. godini, 63 godine i est meseci ivota (mukarac), odnosno 58 godina i est meseci ivota (ena); 3) u 2009. godini, 64 godine ivota (mukarac), odnosno 59 godina ivota (ena);

4) u 2010. godini, 64 godine i est meseci ivota (mukarac), odnosno 59 godina i est meseci ivota (ena).

lan 73[s1]
Izuzetno od odredbe lana 21. ovog zakona, usklaivanje penzije vri se: 1) od 1. aprila i 1. oktobra 2006. godine, sa kretanjem trokova ivota i prosene zarade zaposlenih na teritoriji Republike u prethodnih est meseci, u procentu koji predstavlja zbir 62,5% procenta rasta, odnosno pada trokova ivota i 37,5% procenta rasta, odnosno pada zarada; 2) od 1. aprila i 1. oktobra 2007. godine, sa kretanjem trokova ivota i prosene zarade zaposlenih na teritoriji Republike u prethodnih est meseci, u procentu koji predstavlja zbir 75% procenta rasta, odnosno pada trokova ivota i 25% procenta rasta, odnosno pada zarada; 3) od 1. aprila i 1. oktobra 2008. godine, sa kretanjem trokova ivota i prosene zarade zaposlenih na teritoriji Republike u prethodnih est meseci, u procentu koji predstavlja zbir 87,5% procenta rasta, odnosno pada trokova ivota i 12,5% procenta rasta, odnosno pada zarada. Isplata usklaene penzije tee od prvog dana u mesecu u kome je izvreno usklaivanje. Usklaivanje penzije u smislu stava 1. ovog lana vri se na osnovu podataka organa nadlenog za poslove statistike za prethodnih est meseci, iskazanih kumulativno.

lan 74[s1]
Odredbe lana 76. stav 4. Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju ("Slubeni glasnik RS", br. 34/03, 64/04 i 84/04), mogu se primenjivati najdue pet godina od dana poetka primene ovog zakona.

lan 75[s1]
Ukoliko prosean iznos penzije korisnika u osiguranju zaposlenih isplaene za prethodnu godinu iznosi manje od 60% od iznosa prosene zarade bez poreza i doprinosa zaposlenih na teritoriji Republike u prethodnoj godini, penzije e se vanredno uskladiti od 1. januara tekue godine, za procenat kojim se obezbeuje da se iznos prosene penzije za prethodnu godinu korisnika u osiguranju zaposlenih dovede na nivo od 60% prosene zarade bez poreza i doprinosa isplaene u prethodnoj godini. Ovo vanredno usklaivanje moe se primenjivati najdue tri godine od dana poetka primene ovog zakona.

lan 76[s1]
Odredba lana 18. ovog zakona odnosi se i na zateene korisnike starosne odnosno invalidske penzije.

lan 77[s1]

Izuzetno od odredbe lana 5. ovog zakona, za osiguranike iz lana 42. Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju ("Slubeni glasnik RS", br. 34/03, 64/04 i 84/04) starosna granica moe se sniavati najvie do 50 godina ivota zakljuno sa 31. decembrom 2009. godine. Izuzetno od odredbe lana 43. stav 1. Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju ("Slubeni glasnik RS", br. 34/03, 64/04 i 84/04) osiguranik iz lana 42. tog zakona kome prestane zaposlenje s pravom na penziju pre ispunjenja uslova iz lana 19. tog zakona stie pravo na starosnu penziju ako je navrio najmanje 50 godina ivota i 20 godina staa osiguranja, od ega najmanje 10 godina efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem, zakljuno sa 31. decembrom 2009. godine.

lan 78[s1]
Posebnim zakonom uredie se uslovi i nain za sticanje prava po osnovu delimine invalidnosti za osiguranike zaposlene i osiguranike samostalnih delatnosti.

lan 79[s1]
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Slubenom glasniku Republike Srbije", a primenjuje se od 1. januara 2006. godine, osim odredaba l. 1, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 35, 42, 43, 44, 45, 47. i 48, lana 49. stav 1. i l. 53, 59. i 60. ovog zakona, koje e se primenjivati od 1. januara 2008. godine.

Samostalni lan Zakona o izmeni i dopuni Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju

("Sl. glasnik RS", br. 5/2009)

lan 3[s2]
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Slubenom glasniku Republike Srbije", a lan 1. ovog zakona primenjuje se od 1. januara 2008. godine.

Samostalni lan Zakona o dopuni Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju

("Sl. glasnik RS", br. 107/2009)

lan 2[s3]
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Slubenom glasniku Republike Srbije".

Samostalni lanovi Zakona o izmenama i dopunama Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju

("Sl. glasnik RS", br. 101/2010) Prelazne odredbe

lan 68[s4]
Poljoprivrednici koji su, do dana poetka primene ovog zakona, stekli svojstvo osiguranika u skladu sa Zakonom, obavezno su osigurani i prema ovom zakonu od dana njegovog stupanja na snagu. Poljoprivrednici koji, do dana stupanja na snagu ovog zakona, nisu stekli svojstvo osiguranika, u skladu sa Zakonom, a nemaju navrenih 50 (mukarac), odnosno 45 (ena) godina ivota, obavezno su osigurani prema ovom zakonu, od dana njegovog stupanja na snagu. Osiguranici kojima prestane svojstvo osiguranika po osnovu zaposlenja, odnosno obavljanja samostalne delatnosti posle stupanja na snagu ovog zakona, a otponu da se bave poljoprivredom, obavezno su osigurani prema ovom zakonu, od dana poetka obavljanja te delatnosti, ako nisu stariji od 65 (mukarac), odnosno 60 (ena) godina ivota.

lan 69[s4]
Izuzetno od lana 8. ovog zakona, pravo na starosnu penziju osiguranik stie kad navri: 1) u 2011. godini, 40 godina staa osiguranja i najmanje 53 godine i etiri meseca ivota (mukarac), odnosno 35 godina staa osiguranja i najmanje 53 godine ivota (ena); 2) u 2012. godini, 40 godina staa osiguranja i najmanje 53 godine i osam meseci ivota (mukarac), odnosno 35 godina staa osiguranja i najmanje 53 godine ivota (ena); 3) u 2013. godini, 40 godina staa osiguranja i najmanje 54 godine ivota (mukarac), odnosno 35 godina i etiri meseca staa osiguranja i najmanje 53 godine i etiri meseca ivota (ena); 4) u 2014. godini, 40 godina staa osiguranja i najmanje 54 godine i etiri meseca ivota (mukarac), odnosno 35 godina i osam meseci staa osiguranja i najmanje 53 godine i osam meseci ivota (ena); 5) u 2015. godini, 40 godina staa osiguranja i najmanje 54 godine i osam meseci ivota (mukarac), odnosno 36 godina staa osiguranja i najmanje 54 godine ivota (ena); 6) u 2016. godini, 40 godina staa osiguranja i najmanje 55 godina ivota (mukarac), odnosno 36 godina i etiri meseca staa osiguranja i 54 godine i est meseci ivota (ena); 7) u 2017. godini, 40 godina staa osiguranja i najmanje 55 godina i etiri meseca ivota (mukarac), odnosno 36 godina i osam meseci staa osiguranja i najmanje 55 godina ivota (ena); 8) u 2018. godini, 40 godina staa osiguranja i najmanje 55 godina i osam meseci ivota (mukarac), odnosno 37 godina staa osiguranja i najmanje 55 godina i est meseci ivota (ena);

9) u 2019. godini, 40 godina staa osiguranja i najmanje 56 godina ivota (mukarac), odnosno 37 godina i etiri meseca staa osiguranja i najmanje 56 godina ivota (ena); 10) u 2020. godini, 40 godina staa osiguranja i najmanje 56 godina i est meseci ivota (mukarac), odnosno 37 godina i osam meseci staa osiguranja i najmanje 56 godina i est meseci ivota (ena); 11) u 2021. godini, 40 godina staa osiguranja i najmanje 57 godina ivota (mukarac), odnosno 38 godina staa osiguranja i najmanje 57 godina ivota (ena); 12) u 2022. godini, 40 godina staa osiguranja i najmanje 57 godina i est meseci ivota (mukarac), odnosno 38 godina staa osiguranja i najmanje 57 godina i est meseci ivota (ena).

lan 70[s4]
Izuzetno od lana 9. stav 2. ovog zakona, starosna granica moe se sniavati najvie do: 1) u 2011. godini, 53 godine i etiri meseca ivota; 2) u 2012. godini, 53 godine i osam meseci ivota; 3) u 2013. godini, 54 godine ivota; 4) u 2014. godini, 54 godine i etiri meseca ivota; 5) u 2015. godini, 54 godine i osam meseci ivota.

lan 71[s4]
Izuzetno od lana 13. ovog zakona, odnosno od lana 29. stav 1. Zakona, pravo na porodinu penziju udova stie kad navri: 1) u 2011. godini, 50 godina ivota; 2) u 2012. godini, 50 godina i est meseci ivota; 3) u 2013. godini, 51 godinu ivota; 4) u 2014. godini, 51 godinu i est meseci ivota; 5) u 2015. godini, 52 godine ivota; 6) u 2016. godini, 52 godine i est meseci ivota. Izuzetno od lana 13. ovog zakona, odnosno lana 29. stav 2. Zakona, pravo na porodinu penziju udova, koja je do smrti branog druga navrila 45 godina ivota stie kad navri: 1) u 2011. godini, 50 godina ivota; 2) u 2012. godini, 50 godina i est meseci ivota;

3) u 2013. godini, 51 godinu ivota; 4) u 2014. godini, 51 godinu i est meseci ivota; 5) u 2015. godini, 52 godine ivota; 6) u 2016. godini, 52 godine i est meseci ivota. Izuzetno od lana 13. ovog zakona, odnosno lana 29. stav 3. Zakona, udova koja u toku trajanja prava na porodinu penziju steenog na nain iz lana 29. stav 1. ta. 2) i 3) Zakona, trajno zadrava pravo na porodinu penziju i udova kojoj pravo na porodinu penziju prestane posle navrene 45 godine ivota moe ponovo ostvariti pravo na porodinu penziju kad navri: 1) u 2011. godini, 50 godina ivota; 2) u 2012. godini, 50 godina i est meseci ivota; 3) u 2013. godini, 51 godinu ivota; 4) u 2014. godini, 51 godinu i est meseci ivota; 5) u 2015. godini, 52 godine ivota; 6) u 2016. godini, 52 godine i est meseci ivota.

lan 72[s4]
Izuzetno od lana 14. ovog zakona, odnosno lana 30. stav 1. Zakona, pravo na porodinu penziju udovac stie kad navri: 1) u 2011. godini, 55 godina ivota; 2) u 2012. godini, 55 godina i est meseci ivota; 3) u 2013. godini, 56 godina ivota; 4) u 2014. godini, 56 godina i est meseci ivota; 5) u 2015. godini, 57 godina ivota; 6) u 2016. godini, 57 godina i est meseci ivota. Izuzetno od lana 14. ovog zakona, odnosno lana 30. stav 3. Zakona, udovac koji u toku trajanja prava na porodinu penziju steenog na nain iz lana 30. stav 1. ta. 2) i 3) Zakona, trajno zadrava pravo na porodinu penziju kad navri: 1) u 2011. godini, 55 godina ivota; 2) u 2012. godini, 55 godina i est meseci ivota; 3) u 2013. godini, 56 godina ivota;

4) u 2014. godini, 56 godina i est meseci ivota; 5) u 2015. godini, 57 godina ivota; 6) u 2016. godini, 57 godina i est meseci ivota.

lan 73[s4]
Izuzetno od lana 21. stav 1. ovog zakona, osiguranik stie pravo na starosnu penziju kad navri: 1) u 2011. godini, najmanje 53 godine i dva meseca ivota i 20 godina i etiri meseca staa osiguranja, od ega najmanje 10 godina i etiri meseca efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem; 2) u 2012. godini, najmanje 53 godine i etiri meseca ivota i 20 godina i osam meseci staa osiguranja, od ega najmanje 10 godina i osam meseci efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem; 3) u 2013. godini, najmanje 53 godine i est meseci ivota i 21 godinu staa osiguranja, od ega najmanje 11 godina efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem; 4) u 2014. godini, najmanje 53 godine i osam meseci ivota i 21 godinu i etiri meseca staa osiguranja, od ega najmanje 11 godina i etiri meseca efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem; 5) u 2015. godini, najmanje 53 godine i deset meseci ivota i 21 godinu i osam meseci staa osiguranja, od ega najmanje 11 godina i osam meseci efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem; 6) u 2016. godini, najmanje 54 godine ivota i 22 godine staa osiguranja od ega najmanje 12 godina efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem; 7) u 2017. godini, najmanje 54 godine i dva meseca ivota i 22 godine i est meseci staa osiguranja od ega najmanje 12 godina i est meseci efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem; 8) u 2018. godini, najmanje 54 godine i etiri meseca ivota i 23 godine staa osiguranja, od ega najmanje 13 godina efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem; 9) u 2019. godini, najmanje 54 godine i est meseci ivota i 23 godine i est meseci staa osiguranja, od ega najmanje 13 godina i est meseci efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem; 10) u 2020. godini, najmanje 54 godine i osam meseci ivota i 24 godine staa osiguranja, od ega najmanje 14 godina efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem;

11) u 2021. godini, najmanje 54 godine i deset meseci ivota i 24 godine i est meseci staa osiguranja, od ega najmanje 14 godina i est meseci efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem. Izuzetno od lana 21. stav 2. ovog zakona, osiguranik koji navri 25 godina staa osiguranja, od ega najmanje 15 godina efektivno provedenih na radnim mestima na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem, u organu iz lana 42. ovog zakona, stie pravo na starosnu penziju kad navri: 1) u 2011. godini, 55 godina i etiri meseca ivota; 2) u 2012. godini, 55 godina i osam meseci ivota; 3) u 2013. godini, 56 godina ivota; 4) u 2014. godini, 56 godina i etiri meseca ivota; 5) u 2015. godini, 56 godina i osam meseci ivota; 6) u 2016. godini, 57 godina ivota; 7) u 2017. godini, 57 godina i est meseci ivota; 8) u 2018. godini, 58 godina ivota; 9) u 2019. godini, 58 godina i est meseci ivota; 10) u 2020. godini, 59 godina ivota; 11) u 2021. godini, 59 godina i est meseci ivota.

lan 74[s4]
Izuzetno od lana 25. stav 1. ovog zakona, osiguraniku eni uveava se sta osiguranja za odreivanje visine starosne penzije, kao i sta osiguranja i penzijski sta za odreivanje visine invalidske penzije, i to: 1) u 2011. i 2012. godini, za 15%; 2) u 2013. godini, za 14%; 3) u 2014. godini, za 13%; 4) u 2015. godini, za 12%; 5) u 2016. godini, za 11%; 6) u 2017. godini, za 10%; 7) u 2018. godini, za 9%; 8) u 2019. godini, za 8%;

9) u 2020. godini, za 7%.

lan 75[s4]
Akt iz lana 23. ovog zakona kojim se utvruju radna mesta odnosno poslovi na kojima se sta osiguranja rauna sa uveanim trajanjem, i stepen uveanja staa osiguranja za zaposlene u Ministarstvu unutranjih poslova, pripadnike Bezbednosno-informativne agencije, civilna lica na slubi u Vojsci Srbije i profesionalna vojna lica prema propisima o Vojsci Srbije, donee se najkasnije u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

lan 76[s4]
Odredbe lana 76. stav 5. Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju ("Slubeni glasnik RS", br. 34/03, 64/04, 84/04, 85/05, 101/05, 63/06, 5/09 i 107/09), primenjivae se zakljuno sa 31. decembrom 2015. godine.

lan 77[s4]
Izuzetno od lana 33. ovog zakona, penzija e se od 1. decembra 2010. godine uskladiti tako to e se poveati za 2%. Izuzetno od lana 33. ovog zakona, penzija se usklauje: - od 1. aprila 2011. godine sa kretanjem potroakih cena na teritoriji Republike Srbije u prethodna tri meseca; - od 1. oktobra 2011. i od 1. aprila 2012. godine u procentu koji predstavlja zbir procenta rasta, odnosno pada potroakih cena na teritoriji Republike Srbije u prethodnih est meseci i procenta koji predstavlja polovinu realne stope rasta bruto domaeg proizvoda u prethodnoj kalendarskoj godini ukoliko je taj rast pozitivan.

lan 78[s4]
Penzijski sta na osnovu koga profesionalna vojna lica prema propisima o Vojsci Srbije stiu i ostvaruju prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja, obuhvata i vreme koje je, kao sta osiguranja i poseban sta, raunato u penzijski sta prema propisima koji su se do poetka primene ovog zakona primenjivali na profesionalna vojna lica.

lan 79[s4]
Poslove obezbeivanja i sprovoenja penzijskog i invalidskog osiguranja kao i poslove finansijskog poslovanja koji su bili u nadlenosti Fonda za socijalno osiguranje vojnih osiguranika, na dan 1. januara 2012. godine preuzee Republiki fond za penzijsko i invalidsko osiguranje. Obezbeivanje i sprovoenje penzijskog i invalidskog osiguranja iz stava 1. ovog lana, u odnosu na prava iz penzijskog i invalidskog osiguranja odnosi se na pravo na penziju, pravo na dodatak za pomo i negu i pravo na novanu naknadu za telesno oteenje. Pravom iz penzijskog i invalidskog osiguranja smatra se i pravo na naknadu pogrebnih trokova. Danom preuzimanja poslova obezbeivanja i sprovoenja penzijskog i invalidskog osiguranja iz stava 1. ovog lana, Republiki fond za penzijsko i invalidsko osiguranje

preuzee imovinu, obaveze i zaposlene od Fonda za socijalno osiguranje vojnih osiguranika, u delu koji se odnosi na poslove penzijskog i invalidskog osiguranja. Obim i nain preuzimanja iz stava 3. ovog lana blie e se urediti aktom Vlade u roku od est meseci od dana stupanja na snagu ovog zakona. Izuzetno od stava 3. ovog lana, preuzimanje se ne odnosi na obaveze dospelih a neizmirenih novanih potraivanja korisnika vojnih penzija, po osnovu deliminog usklaivanja penzija i novanih naknada, utvrenih u lanu 193. stav 2. Zakona o Vojsci Srbije ("Slubeni glasnik RS", br. 116/07 i 88/09), a nastalih do stupanja na snagu ovog zakona, za koje e se sredstva obezbediti u budetu Republike Srbije, u skladu sa zakonom i posebnim aktom Vlade. Vrednost imovine, obaveza i kapitala procenie ovlaeno lice, u skladu sa zakonom.

lan 80[s4]
Sredstva za penzijsko i invalidsko osiguranje profesionalnih vojnih lica prema propisima o Vojsci Srbije obezbeuju se u skladu sa zakonom kojim se ureuju doprinosi za obavezno socijalno osiguranje, kao i u budetu Republike Srbije, poev od 1. januara 2012. godine.

lan 81[s4]
lan 31. ovog zakona, primenjivae se od 1. januara 2010. godine za osiguranike iz lana 42. Zakona.

lan 82[s4]
Odredbe l. 240-260, l. 262-272, l. 274. i 275. i l. 276. i 277, u delu koji se odnosi na penzijsko i invalidsko osiguranje vojnih osiguranika, poglavlja XVI Zakona o Vojsci Jugoslavije ("Slubeni list SRJ", br. 43/94, 28/96, 44/99, 74/99, 3/02 i 37/02 i "Slubeni list SCG", br. 7/05 i 44/05), kao i odredbe lana 192. st. 2, 3. i 4. Zakona o Vojsci Srbije ("Slubeni glasnik RS", br. 116/07 i 88/09), primenjivae se zakljuno sa 31. decembrom 2011. godine kada prestaju da vae. Odredba lana 192. stav 1. Zakona o Vojsci Srbije prestaje da vai sa 31. decembrom 2014. godine.

lan 83[s4]
lan 257. Zakona primenjivae se i na korisnike koji su penzije ostvarili prema propisima koji su se primenjivali na profesionalna vojna lica zakljuno sa 31. decembrom 2011. godine.

lan 84[s4]
Ovaj zakon stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u "Slubenom glasniku Republike Srbije", a primenjuje se od 1. januara 2011. godine, osim odredaba l. 1, 10, 15, 20, 21, 23, 26, 31, 54. i 64. ovog zakona u delu koji se odnosi na profesionalna vojna lica, koje se primenjuju poev od 1. januara 2012. godine.