You are on page 1of 308

pmtkyrf w

S w
f rf;
pmtkyt
f rnf
zvfr;D tdro
f @kd tvGr;f pm
xkwaf 0onfh ckEpS f
2007 ckEpS /f azazmf0g&v
D
(yxrt}udr)f tkyaf & 500
wefz;kd
arwWmvufaqmif

pDpOforl sm;
rd;k rc / vrif;w&m

xkwaf 0ol
uAsmq&m OD;wifr;kd rdom;pk

0dik ;f 0ef;uln=D uolrsm;

4244 Baldwin Park Blvd

Burma Today,
Burma IT (BIT)Team.

Baldwin Park, CA 91706, USA.


e-mail : contact@utinmoe.com

rlyikd f
uAsmq&m OD;wifr;kd rdom;pk
yHEk ydS f
Morris Publishing
3212 East Highway 30
P.O. Box 2110
Kearney, NE 68847
800-650-7888

rsuEf mS zH;k okyaf zmfykH


armifarmifatmif/ rif;ausmcf ikd f
okyaf zmf
,Ofrif;ydu
k /f armifarmifatmif/
rif;ausmcf ikd /f xdev
f if;/ udiv
f if;Edik /f
armif&pf
pmrsuEf mS zG@J pnf;r_ ESihf pmtkyt
f vS
udOk ;D / roE mW (rd;k rc)

r m wd u m
pOf

ta-umif;t&m

pmrsufESm

1?

aus;Zl;pum;

2?

uAsmq&mwifrdk; udk,fa&;tusOf;

3?

vlxka':trm. 0rf;enf;pum;

4?

uAsmq&mwifrdk;. aemufqkH;uAsm

5?

trSwfw& pm

13

6?

trSwfw& uAsm

87

7?

0rf;enf;rSwfwrf;

135

8?

o0%fv$m aumufEkwfcsuf

273

9?

aemufqufwGJrsm;

291

10?

pma&;ol tuQ&mpOf t!Gef;

297

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

aus;Zl;pum;
taz uG,fvGefjyD;csdefrSpI
0rf;enf;jcif;txdrf;trSwfyGJrsm; jyKvkyfjcif;?
qGrf;auGs;tvSL'gejyKjujcif;? o0EfvGSmrsm;ay;ydkhjcif;?
0rf;enf;pum;rsm;ajymjum;jcif; pojzifh
tazhtwGuf7nfpl;I ulnDyHhydk;juol
jrefrmjynf te,fe,ft7yf7yf eSifh jynfyedkifiHrsm;7Sd
pmayrdwfaqGrsm;? pmzwfy7dowfrsm;? tzGJhtpnf;rsm;?
owif;Xmersm;? rdwfaqGo8F[rsm; tm;vHk;udk
aus;Zl;txl;wif7Sdygonf/
txl;ojzifh
tcuftcJtusyftwnf;aygif;rsm;pGmudk7ifqdkifI
txdr;f trSwy
f r
JG sm;jzpfajrmufatmifvy
k a
f qmifju7aom
jrefrmjynfweHwvsm;rS tazhtm; cspfcifoltm;vHk;udk
vSdKufvSdKufvSJvSJ aus;Zl;wif7Sdygonf/

usef&pfol rdom;pk

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

wifr;kd (1933-2007)
trnf&if; OD;b*srf;?
1933 Ed0k ifbm 19 &ufaewGif jrif;jcHcdik f awmifomrde,f uefjrJaus;&GmY tb OD;btd/k
trd a':pHx,fwdku zGm;jrifonf?
Z*srf; wdkif;&if;jrefrmtv,fwef;ausmif;/ rEav; ausmif;wdkufq&mawmf OD;tmp&
ausmif;/ yckuLU OD;cifarmif}u;D usL&Siaf usmif;wdk wGif wufa&muf ynmoif=um;cJ+h y;D q,fwef;
pmar;yGu
J kd 1957 ckEpS w
f iG f yckuLU cdik f a&pud tpd;k &txufwef;ausmif;rS jrefrmpm*k%x
f ;l jzifh
atmifjrifonf?
1957 wGif rEav;wuUodkvfY pwif ynmoif=um;onf?
1950 oDwif;u|wt
f xl;xkwf rEav;rd y[d&k pf nf owif;pmwGif 0gu|wo
f bifuAsmudk
uefjrJoufESif; uavmiftrnfjzifh a&;zGJI pmayavmuodk pwifajccsonf?
1951 txufArmEkid if H pma&;q&mtoif;. pmqdak wmf r*~Zif;wGif uefjrJ eef;jrifEh ,
G f
uavmiftrnfjzifh v,fxJu aw;oHcsKd uAsmudk a&;pyfonf?
1955-58 udk&if*srf;/ pef;a&mif uavmif trnfcGJrsm;jzifh a&;om;onf?
1958 azazmf0g&DrS pI wifrdk; uavmiftrnfudk pwif oHk;pGJonf?
1958-59 rEav;wuUodkvf uavmif&Siftoif; 'kwd, OuU/ 1960 wGif OuUtjzpf
aqmif&u
G o
f nf?
1959 azazmf0g&DvwGif rEav;wuUodkvf uavmif&Siftoif; pmpOf pmtkyftrSwf 1
tjzpf zefr;D tdrf uAsmpmtkyx
f w
k af 0+yD; xdpk mtkyjf zifh 1959 ckEpS f pmayAdrmefqk &&So
d nf?
1963-67 txufArmEdkifiH pma&;q&mtoif; tr_aqmiftjzpf wm0ef,lonf?
1965 rEav;wuUov
kd u
f 0dZm bGJ &&So
d nf? zefr;D tdrf pmtkyw
f u
kd u
f kd wnfaxmifonf?
1966-67 vlxkowif;pm uAsmu t,f'Dwm tjzpf aqmif&Gufonf?
1967-87 wuUodkvf bmomjyefESifh pmtkyfxkwfa0a&;XmeY pmyESifh vufaxmuf
t,f'Dwm tjzpf tr_xrf;onf?
1967-84 tajccHynm oifdk;!$ef;wrf;/ jrefrmpmoifkd; tzGJ@0iftjzpf ausmif;oHk;jrefrm
zwfpm pmtkyfrsm;twGuf pmrla&G;cs,fjcif;/ a&;om;jcif;rsm; vkyfaqmifonf? q&m
a&;om;onfh u uav;i,f csppf zG,f c ca&uH;k rav;y;H tpcsD jrefrmoifyek ;f }u;D zwfpm/
rr 00 xxu/ tu yxr/ uom uyg rr&m/ nn vomom/ ntcg igpm&/ rr 00
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
xxu ,kefuav;u em;&Gufaxmif ynm&Sda,mifa,mif/ a=umifuav;u vufonf;
0Suf acsmif;vdkuf&wJhuGuf ponfh qdkvG,frSwfvG,faom uav;uAsmrsm;rSm vlodrsm;
xif&Sm;onf?
1970 xD;uav;eJ@reD uAsmpmtkyfjzifh trsKd;om;pmayqk &&Sdonf?
1988 'Dru
kd a&pDta&;awmfyw
kH iG f wufuGpmG yg0ifvy_ &f mS ;+yD; trsK;d om;'Dru
kd a&pDtzG@J csKyf
wwfodynm&Sifrsm;tzGJ@wGif yg0ifonf?
1991 ayzl;v$mr*~Zif; t,f'DwmcsKyftjzpf wm0ef,lonf?
1991-95 ppftpdk;&. zrf;qD; axmifcsjcif;udk cH&onf?
udk&if*srf;&J yef;vufaqmif (1958)/ zefrD;tdrf (1959) pmayAdrmefqk&/ avSwpif;ESifh
oDcsif;onf (1963)/ tzdk;u0d uAsmrsm; (1964)/ tarhausmif; (1965)/ vlav;}uD;&if
bmvkyfr,f (1966)/ yef;aps;cif; (1967)/ pdrf;vef;aom tdyfruf (1969)/ ydawmufrS o&zD
(1969) trsK;d om;pmayqk&/ xD;uav;eJ@ reD (1970)/ qD;oD;onf rAsKid ;f (1972)/ ckepfpif=u,f
(1972)/ ESi;f qDyiG ahf y: tdyaf ysmjf cif; (1973)/ ysK;d cif;aw;oH (1973)/ ylpD (1975)/ yk*aH usmif;u
acgif;avmif;oH (1977)/ udk&if*srf;tprf;pm/ uav;uAsmyef;O,smOf (1977)/ uHhaumf&dyfrS
tdyfrufrsm; (1997)/ uEm&ESpfrsm; (1998) ponfh pmtkyfrsm; xGuf&Sdonf?
1999 wGif jynfyodk@ xGufcGmcJh+yD;aemuf Ak'<ESifhawG@qHkjcif;ESifh tjcm;uAsmrsm; (2000)/
cGyaf 'gi;f tvHac:&mod@k (2002)/ opf&u
G af uaG v;ay:rSma&;wJh rSww
f rf; (2004)/ uAsmaygi;f csKyf
1999 (2004)/ tnmvrf;u wrmwef; (2006) uAsmpmtkyrf sm; xkwaf 0cJ+h yD; uG,v
f eG cf sed f
txd uAsmrsm; yHkrSefa&;zGJ@onf?
1999-2007 jynfyodk@pa&muf&SdcsdefrSpI jynfy tajcpdkuf AGDtdkat/ bDbDpD (jrefrmykdif;)/
tm&ftufzf at/ 'DAGDbD/ rdk;rc/ acwfydif/ {&m0wD tp&Sdonfh jrefrmtifwmeuf a&'D,dk
pme,fZif;rsm;wGif pmyHkrSef a&;om;jcif;/ uAsm&Gwfjcif;rsm; vkyfaqmifonf?
xdkif;EdkifiH/ awmifudk&D;,m;/ *syefESifh tdENd,EdkifiH tajcpdkuf jrefrmpmaytiftm;pkrsm;/
tzG@J tpnf;rsm;. pmaya&;&mudprP sm;wGif t=uH^m%fay;wdu
k w
f eG ;f ulnrD r_ sm; tpOfwpdu
k f
vkyaf qmifay;cJo
h nf? tar&duefjynfaxmifpk qefz&efppPukd rd@ tajcpdu
k f rd;k rc a&'D,Ekd iS hf
rD'D,mwGif tr_aqmifvl}uD;tjzpf aqmif&Gufonf?
2002 ckESpfwGif tar&duefjynfaxmifpk tajcpdkuf vl@tcGifhta&;apmifh=unfhr_tzGJ@ (Human Rights Watch) rS Hellman-Hammett Grants qkcsD;jrifhjcif; cH&onf?
2004 atmufwdkbmwGif e,fomvefEdkifiHrS Prince Claus Awards pmayqk csD;jrifhjcif;
cH&onf?
2007 Zefe0g&D 22 &ufae@wGif tar&duefjynfaxmifpk u,fvDzdk;eD;,m;jynfe,f
avmhpftdef*svdpfrd@ aetdrfteD; vufzuf&nfqdkifav;Y uG,fvGefonf?
6

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

olqHk;w,fjum;vdkufawmh eSajrmvdkufwm/
olvdkvl 2 a,mufr7Sdbl;/
wdkhacwfrSm aZmf8sD? rif;ok0Ef7Sdw,f/
uAsmqdkwm wa,mufwrsKd; aumif;juwmyJ/
armifwifrdk;uawmh ighpdwfxJ olhuAsmawGu
tdw,f? xdw,f? rdw,f?
ydkjyD;awmh Armqefw,fvdkh cHpm;7w,f/
tcktaru bmrSra7;edkifawmhbl;/
juD;jyD; toHk;ruswJhvl (tbGm;juD;)u ao7rSm?
73 eSpf7SdwJh armifwifrdk; qHk;oGm;7SmowJh/
olhvdk raevdkh ao77if udk,fhedkifiHrSmyJ aoaphcsifw,f
aemufqHk; jrif7? awGh7? oj8d KF[f7wmaygh/
wifrdk;a7 oGm;awmhaemf ---/
b0awG7Sdjuao;w,fqdk7if aemifb0rSm
qHkju? awGhjuao;wmayghaemf/

vlxk a':trm
(Zefe0g&D 23/ 2007)

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

tmu&H ygu&HeJ
AmvmeHawGeJ
0gpmurmqefqef rdifawmv,frSm
v+difabmv,faeol r[kwf?

omrefvo
l m;wOD;&J q
wifrdk;

olae&meJolae&m
A[kokw ya'omzdifzdifoD;aewJh
*Edkif}uD; rdif}uD;rSm
cdkrSD;aexdkifol jzpfygw,f?
usrf;*eftoD;oD;u
vrf;rSefenf;awGudk
&SmrSD; a0zef&if;
taeuef ra&r&mudk cGm
{uef tajzudk &Smaeolom jzpfw,f?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
b0&J twdrfteufudk
wc%eJ csdefpuf
tdyfrufvdk 0dk;wdk;0g;wm;eJ
udk;,dkum;,m;udk t[kwfrSwf
kyf"mwf emrf"mwf ruGJrjym;eJ
tonf;w,m;,m; zJupm;ovdk
tvGJtrSm;awG vGefusL;aewJh
pmwrl;wefeJ
csmwl;vefvnf; r[kwfygacs?
tcGifhta&; jrufwpfqkyfeJ
r[kwfonfukd t[kwfajym
Aka'<g w &wJh vltnHhpm;
cefnm;dkaozG,fr&Sd
t*wdvdkufpm;wJh irdkufom;owW0g
yumoeudk iwf}uD;uswJh
ESyfacs;wr# &GHp&m
vlAvcsm r[kwfyg?
b0rSm taedk;ayr,fh
oa0xdk;jcif;vnf; r&Sd?
todynm twwfudk &Sm_yD;
jrwf&mudk udk;uG,f
trsKd;tEG,fudk cspfjrwfEdk;
dk;om;r+udk pHerlem,l
jrefrmZrLrSm vlaumif;wa,muf
ausmufaumif;waph jzpfcGifh&&if
b0rSm auseyf
taejrwfw,fvdk ,HkrSwfoljzpfygw,f?
10

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

udk,f }uD;us,fzdkxuf
EdkifiH}uD;us,fzdk ta&;}uD;
&D;wD;,m;wm;eJ
qD;oD;EGm;pm; aeryg;vdkbl;
w&m;r#w/ vGwfvyfrS csrf;om
ol ig tm;vHk;/ nDnmnm kef;-urS
vlvHk;vSvwWH[k
pdwfaeoefoefeJ
rxdwfrvef aecsifolyg?
a&r+wfxJ rdausmif;ay:ovdk
wudk,fawmf ausmf-um;r+ rvdk
udk,fu tp/ olu tm;vHk;
&$ifyH;csrf;ajr/ aysmfwJhaeudk
jrifawGvdkpdwfeJ
twdwfu trSm;awGudk ausmf
'd@w&m;udk ar#mf&if;
bk&m;ay:odk aysmfaysmfwuf
'dk;ywf0dkif;eJ aysmfawmfqufcsifyga-umif;? ?
wifrdk;
21/ 1/ 2007
we*FaEG nOD;tdyf&m0if
(TuAsmonf ruG,fvGefrDnu q&m aemufqHk; a&;zGJcJhaom uAsmjzpfygonf)

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

11

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

12

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

13

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

14

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

ausmf0if;
23 &ufae@ tdyf&mux uGefysLwm pm;yJGxdkifvdkufawmh tD;ar;vf pmwdkufyHk;rSm q&m
wifr;kd uG,v
f eG af =umif; awG@vu
kd &f w,f? usaemfah cgi;f xJ csucf si;f 0ifvmwmu q&mh&@J pum;?
cspfolwdk@ oufwrf;wdkvS. aemuf udk,fh&yfudk,fh&Gm udk,fha&udk,fhajrudk oHa,mZOf
}uD;olwpfa,muf tdraf wmif jyefra&mufEikd af wmhqw
kd mudk odawmh usaemftawmf 0rf;enf;
rdygw,f?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

15

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mta=umif ; a&;csif v mw,f ?
odk@aomf usaemfu pma&;q&m wa,muf
r[kwf? uAsmaumqdkawmh uAsmwyk'f
pmwyk'f qHk;atmif tvGwf&ol r[kwf?
uAsmawGawmh awG@u&m tukefzwfonf?
cHpm;=unfhonf? tvGwfawmh b,fawmhrS
r&? 'ga=umifh q&mu uAsmorm;/ pmorm;
qdak wmh iga&;&if jzpfygrh vm;? od@k aomf bmyJ
jzpfjzpf q&meJ@ trSwf&p&m wdkufqdkifr_rsm;
csa&;r,fq+kd yD; onfpmudk csa&;jzpfcyhJ gw,f?
q&meJ@ av;ig;}udrfqHkwmxuf uHzl;
w,fq&kd if ydrk eS yf gw,f? q&meJ@ wqifch o
H m
ucH &hJ wmyg? tazeJ@ywfoufv@kd / tpfreJ@ywf
oufvdk@ tjcm;ta=umif;t&meJ@ wdkufqdkif
vdk@ uHcJh&mwmawGcsnf;yg? odk@aomf usaemfh
qDrSm trSwf&p&mrsm; usef&pfcJhygw,f?
yxrqHk; q&mhwdk@tdrfudk 1996 ckESpf
avmufu tazeJ@ a&mufczhJ ;l cJw
h ,f? oGm;cJh
wJh ta=umif;t&m rrSwrf ad wmhyg? 'gayr,fh
usaemhf&ifxJ usefcJhwm q&mwdk@&J@tdrfyg?
tif ; pd e f rif ; }uD ; vrf ; u ajrmif ; aygif a y:
ar;wifaqmufxm;wJh wxyftyd u
f av;yg?
tdrt
f 0if ajrmif;abmifay:ausm+f yD; oyfoyf
&yf&yf aqmufxm;wJh opfom;wHwm;av;eJ@

tdrfuav;? awG@olwdkif; cspfcif=uwJh uAsm


q&m&J@trd ?f
98 tapmydkif;umv q&mjr (q&m
jroef;wif)h qH;k +yD;awmh wnae (aemufwpf
ae@ naevd@k xifygw,f) usaemfw@kd tyk pf ak wG
vSnf;wef;u rGefopf vufzuf&nfqdkifrSm
xdik =f uawmh q&m*sr;f wd@k wawG a&mufaeESihf
ygw,f? tJ'h 0D ikd ;f u oli,fcsi;f wpfa,mufu
rdwq
f ufay;vd@k q&m*sr;f vd@k o&d awmh usaemf
wd@k tyk pf ak wG tJ'0D ikd ;f eJ@ teD;qH;k rSm xdik v
f u
kd f
=uygw,f? olw@kd 0idk ;f rSm armf'efvil ,f uAsm
q&mtcsKd@eJ@ q&m*srf;wpfa,muf avay;
ajzmifhaewmyg? udkjroef;wpfa,mufuGm
"mwfA;l av;wpfv;kH &J@ toufuu
kd ,f&if; ol@
touf u d k ay;oG m ;&w,f vd k @ q&mu
t&$ef;azmufajymayr,fh ol@rsufESmuawmh
tkH@tHk@rd_if;rd_if;? q&mjru bmrS r[kwfwJh
rawmfwqr_uav;uae q&mjrtoufukd
Ekwf,loGm;w,f? ol&Sd&ifuGm trsm;}uD;
qufa&;Edkif tvkyfvkyfEdkifao;w,f? tpm;
xdk;r&wJh qHk;_H;r_yguGmvdk@ q&mu qdkcJh
w,f? q&mvnf; q&mjrvdk trsm;}u;D quf
vkyfEdkifygao;w,fvdk@om tck qdk&ygawmh
r,f/ (q&m jroef;wifh qH;k wm "mwfA;l a&aEG;

q&mvGrf;ovdk usaemfwdkvnf; tdrfudk vGrf;ygw,f/


ud,
k ahf jrud,
k ahf &rSmyJ aysmfcsifygw,f?
{nfo
h nf}uD;wpfa,muf tdrjf yef ra&mufEikd af wmhyg?
{nfo
h nfav;rsm;vnf; tdrrf jyefEikd af o;ygbl; q&m?
16

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
xnfhzdk@ tdrfatmufxyfudktqif; avSum;
ay:u ajcacsmfus+yD; OD;acgif;rSm&wJh '%f&m
a=umifyh g?)
aemuf 2003 rSm befaumufrmS qHjk zpf
=uygw,f? onfw}udrfvnf; q&mrdwfaqG
wa,mufu awG@csifw,fqdkvdk@ q&meJ@
awG@&ef =um;ucsdef;ay;vdk@ uHjzpfygw,f?
rmbGefca&mif;u trfaurSm qluD,muDeJ@/
bJuifpm;=uw,f? tJ'DrSm wa,mufu
q&m bmrpm;bl;vJvdk@ar;awmh tm;vHk;
pm;w,f/ rpm;wmESpfrsKd;yJ&Sdw,f tm;vHk;
u q&m bmqufajymrvJqw
kd m tmHpk u
kd f
em;axmif a e=uw,f ? ig ppf o m;eJ @
opfom;ESpfrsKd;yJ rpm;bl;/ ppfom;u &HGvdk@/
opfom;uawmh rmvdk@qdk+yD; yH;yH; yH;yH;eJ@
cyfav;av;}uD; ajymygw,f? tm;vH;k 0g;vH;k
uJ&G ,fuswm ab;u0dik ;f awGuawmif =unfh
=uwJt
h xd?
aemuf 2004 ESpOf ;D rSm q&mh"mwfyEkH pS yf kH
(wa,mxdk;aewJhyHk ESpfyHk) usaemfvufxJ
a&mufvmygw,f? ydkif&SifxHcGifhawmif;+yD;
"mwfyHkta=umif;ESifh ul;,lvdka=umif; tcGifh
awmif;ygw,f? onf"mwfyu
kH kd q&mrdwaf qG
udkat;0if; (vrif;w&m) qDu wqifh&wm
yg? (udak t;0if;du
k w
f m jzpfcsijf zpfrmS yg/ rao
csmyg?) tJh'DrSm rSwfrSwf&& ol jrefrmjynfudk
vGr;f a=umif;/ jyefcsiaf =umif; ajymw,f? xdo
k @kd
ajym+yD; q&mrsuf&nfusa=umif;/ ajymajym
qdkqdk wa,mxdk;+yD; oDcsif;qdka=umif;yg?
tck aemufqHk; 2006 rSmawmh q&m&J@
{&m0wDtifwmeuf pmrsufESmu b0kyfyHk
v$mutwGuf udb
k aumif;eJ@ywfoufwhJ
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

tcsut
f vufawG &SmazGay;cJyh gw,f? onf
wkef;uvnf; {&m0wD jrefrmydkif;t,f'Dwm
u awmif;cHvmwmyg? aemufxyfvnf;
usaemf jyifqifay;ae&aom udkatmifxGef;
ausmif ; om;ord k i f ; pmtk y f t wG u f tcsKd @
tcsuftvufrsm; q&mhudk jyefar;cJhygao;
w,f? onfw}udrfvnf; q&mhorD; rrdk;csKd
uwqifh tD;ar;vfrS qufoG,fcJhygw,f?
q&mqDu wdk@Arm eJ@ 'dk@Arm rluJGrSm
wdk@Arm om teufpJGjzpfa=umif;eJ@ a&;xHk;
trSefjzpfa=umif; ta=umif;jyefcJhygw,f?
q&ma& q&mhqu
D ar;p&mawGuseaf eygao;
w,f? q&mh&@J b0kyyf v
kH m$ u udb
k aumif;
ta=umif;awmif rrDvdkufawmhyg?
usaemfhrSm ar;p&mawG usefaeao;
w,f? q&ma&muf&if q&mu ausmif;om;
oDcsi;f awG tawmfrsm;rsm;tvGw&f a=umif;
axmifxJ twlaezl;olawGajymvdk@ odxm;
&awmh q&m onfwpfacgufvm&if tao
tcsmar;r,f/ jyifqifp&mawG jyifqifxm;
r,fvdk@ &nfpl;xm;wmyg? 'gayr,fh q&mhudk
usaemfwkd@ rawG@Edkifawmhyg? q&mtvmudk
rudEikd af wmhyg?
q&mvGr;f ovdk usaemfw@kd vnf; tdru
f kd
vGr;f ygw,f/ ud,
k ahf jrud,
k ahf &rSmyJ aysmcf siyf g
w,f? {nfhonf}uD;wpfa,muf tdrfjyef
ra&mufEdkifawmhyg? {nfhonfav;rsm;vnf;
tdrfrjyefEdkifao;ygbl; q&m? uav;rsm;udk
cspfwJh/ udk,fhajrudk,fha&udk cspfwJh q&mhudk
tdrf&J@ ta0;uaeyJ *g&0yyg&ap? ?

17

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

18

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

=unfOD;
q&m*srf; kwfw&ufuG,fvGefoGm;+yD[k om;u zkef;qufonf? tdk r,HkEdkifp&mygyJ?
vufrcHcsifp&m owif;ygyJ? avSajy;wkef; wufusKd;oGm;ovdk cHpm;&ygw,f q&m*srf;&,f?
q&mhtouf usrxufawmh i,fygao;w,faemf? q&m&,f usrwd@k wawG yef;0if&r,fah e@
txd tm;vHk;udk aeapcsifygao;w,f? ae&atmifvnf; usef;rma&;udk *kpdkufae&ygw,f/
ESajrmvdkufwm q&m&,f ?
q&mr&Sad wmhb;l qdrk S aESmif;twdwaf wGu t&dyx
f ifvmonf? 1997 ckEpS u
f tavmif;
awmfu\y wnf&dSaeonfhawmifodk@ bk&m;zl;,mOfESifh a&mufoGm;onf? c&D;pOf&uf 6
&uf&o
dS mG ;+yDjzpfI pm;aumif;rpm;&/ tdyaf umif;rtdy&f aoma=umifh yifyef;EGr;f e,fr_ a0'em
awGu tv#Kdv#Kday:vm=uonfhtcdkuf pD;vmonfh,mOf}uD;u pufud&d,mwpfck c|wf,Gif;
oGm;onf[k ASef;ceJxdk;&yfoGm;v#if pdwfqif;&JoGm;onf? a&mufaeonfhae&mu a&pudrd@
e,f/ vif;uawm&Gm}uD;?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

19

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
um;ysuo
f mG ;onfah e&mrSm vif;uawm
&Gm aps;uav;? nae 4 em&Davmuf&Sd+yD?
aps;uav;onf tdrfqdkifuav;rsm;jzifh
tpDt&D&adS e=uaomfvnf; aps;0,foal wGu
reufyikd ;f rSmom vm=uonfjzpfI tjrif&iS ;f
umwdwq
f w
d v
f su&f adS vonf? usrrSm um;
ay:rSmyJqufxikd &f if; ywf0ef;usiu
f kd avhvm
aerdonf? c&D;onf tawmfrsm;rsm;rSmrl
um;ay:rSqif;um [dkem;onfem; av#muf
=uonf? um;q&mrsm;u qdkifu,fwpfpD;
iSm;um rHk&Gmrd@udkoGm;I 0,f&rnf? b,fvdk
yJjzpfjzpf 'Dn 'D&Gm}uD;rSm em;&if; tdyf=u&
rnf [ k a=unmonf ? usrrS m jzpf o r#
ta=umif;udk taumif;[kawG;um pdwo
f uf
om&m &SmwwfonfjzpfI um;ay:rSqif;
um ntdyf&rnfhae&mudk&Smrnfh pdwful;jzifh
twlygvmonfh tazmf 4 a,mufESifhtwl
um;ay:rS qif;rnfh[efjyifpOf

b,fvdkpmrsKd;awGudk a&;wmvJ
bmpmrsKd;a&;w,fawmh rodygbl;?
wavmu oltzrf;cH&w,f=um;wmyJ? tck
vGwf+yDvm; rvGwfao;bl;vm; odcsifvdk@?
pmtquftoG,v
f nf; r&Sb
d ;l / armifb*sr;f
aewJhae&mudkvnf; rodvdk@ pmvnf;ra&;&
bl;? usKyftdrfu tbdk;}uD;u armifb*srf;
tpfudk awmh
odvu
kd yf g+yD? usr odvu
kd yf g+yD? tzrf;cH
&wJh armifb*srf;qdkawmh q&m*srf;yJaygh?
q&m*srf;tjyif b,fol&SdOD;rSmvJvdk@ awG;+yD;

a=omf tJ'D armifb*sr;f vm; tzrf;


cH&wmu vGwv
f myg+y?D use;f use;f rmrmygyJ

trsK;d orD;}uD;rSm rsuEf mS vif;vufvm


um 0rf;omtm;&jzifh usr vufudk qGJqkyf
'D u m;u &ef u k e f u vmwmqd k ? um
&efukefuqdk&if pma&;q&m armifb*srf;udk
rodb;l vm;[laom tnmavoH00J EJ iS ahf r;
tdrfudk ckvdkufyg? tbdk;}uD; =um;&&if
vdu
k o
f nfh trsK;d orD;}uD;wpfa,muf.toH odyf0rf;omrSm? tdrfu teD;uav;yg/ aps;
udk =um;vdkuf&I usrrSm tHh=opGmjzifh toH 0if;xJrSmygyJ? olu vrf;aumif;aumif;
vm&mod@k jzwfceJ vSr;f =unfv
h u
kd o
f nf? pdwf rav#mufEdkifbl;? twGJeJ@ av#mufae&wm
xJuvnf; &efukefuvmwdkif; pma&;q&m
armifb*srf;udk odEdkifyghrvm;[k yH;csifcsif
usrrSmvnf; 2 cg rac:&yg? olwyg;
jzpf o G m ;onf ? od k @ aomf pma&;q&m pdwcf sr;f omrnfqv
kd #if tvGeu
f n
l cD sio
f nfh
[laom a0g[m&oHa,mZOf aESmifz@JG ra_ =umifh pdwfu 0rf;wGif;ygjzpfaeI tazmfrsm;udk
xdktrsKd;orD;}uD;tem;odk@ usr a&mufoGm; vm vdkufoGm;=u&atmifaemf/ um;ay:
+yD; ar;rdonf?
xdkifae&wm =um+yD? tanmif;ajyaygh qdk
tJ ' D p ma&;q&m armif b *srf ; u awmh tazmfrsm;uvnf; yH;yH;&$if&$ifESifh
20

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ay;xm;onfh 0g;yufvufukvm;xdkifrsm;
ay:wGif tdyfarmusae=u+yD? usrrSmom
rr=unfeJ@awG@vdk@ awmfao;wmaygh q&m*srf;. uAsmawGta=umif;udk vli,f
aemf? rodwJhvludk oGm;ar;rdvdk@uawmh awGESifh ajymrqHk;Edkifatmif pum;pyf0ifvm
onf?
tarmyJ tzwfwifr,f
jyefajym=uavonf?

xdck &D;rS jyefa&mufv#iaf &mufcsi;f +idr;f


('\e) uavmiftrnfjzifh armf'efuAsm
rsm;udk pdwful;&rS a&;wwfonfh +idrf;+idrf;
tdro
f @kd usr zke;f qufvu
kd o
f nf? +idr;f +idr;f u
usr bk&m;zl;rS jyefa&mufrnfah e@wiG f ol@trd f
rSm tvSLvkyrf nf/ q&m*sr;f ESihf pmayrdwaf qG
rsm;udk zdwrf nf[q
k x
kd m;aoma=umifh q&m
*srf;. tpfudk}uD; rdom;pkrS vufaqmifyg;
vdkufonfhpmudk usrrSm q&m*srf;vufodk@
tyfcsiaf oma=umifh zke;f quf&jcif;jzpfonf?
zkef;quf&if; q&m*srf; &Sdvm; [kar;
awmh &Sdonf[k qdkonf? usrrSm +idrf;a&
tbdk;tdkwdk@ZeD;armifESH. wpfOD;wnf; q&m*srf;twGuf pmygvmw,f? tckyJ
aomom;/ q&m*srf;. wlawmfonfh armif a':a':vmay;r,f/ apmifah eygv@kd ajymyg [k
omqef;uvnf; uAsmorm; pmorm;u c&D;a&mufrqdkuf 0efpnfpv,frsm; csxm;
av;? ol@OD;av;vdk uAsmawG a&;pyfcsifyg um q&m*srf;xH xGufvmcJhonf?
aomfvnf; rdbudk vkyfau|;ypk&eftwGuf
q&ma& 'kwd,wpf}udrf q&meJ@
e,fvSnfhum "mwfyHkdkufae&onf?
tm;&yg;& pu;ajymcJh&wJhae&mu q&meJ@
armifomqef; rif;emrnfu uAsm twl tif;pdeaf xmifxrJ mS wpfcef;wnf;aecJh
qefvdkufwmuG,f? wdk@awmh omqef;&*Hk &wJh ar'deDq&mawmf}uD; OD;^m%0Ho
abG ywfysKd;udk=um;&wdkif; rif;udk owd&ae oDwif;oHk;aeawmfrlwJh ajrmufOuUvmy
awmhrSmyJ [k usru pmaypum;0dkif;rSm ydpP&mrausmif;wdkuf uxdefcif;ae@rSmyJ?
ajymrdv#if armifomqef;u wufuGpGmjzifh q&mawmf}uD;[m pmcs pmoif tifrwef
tJ'g OD;av;*sr;f ay;wJh emrnfcifAs [k aumif;w,fvdk@ emrnf}uD;cJhygw,f? oydwf
h ma=umifh axmif 3 ESpf tjypfcH
ajymonf? usr tazmfrsm;u armifomqef; arSmufuH ycJw
xdkae@onf waygif;vqef; 13 &ufae@
jzpfaoma=umifh nOfheufvmonfESifhtr#
aiGva&mifonf =unf0if;vif;vufum
wrm&Gufrsm;t=um;rS xdk;xGufI usrwdk@
pum;0dik ;f ay:od@k at;jrpGmjzmusvsu&f o
dS nf?
q&m*srf;udk odonfqdkI usrwdk@pum;xdkif
ajymae=uonfh wrmyift&dyfatmufodk@
wzGzJ aJG &mufvm=uonf? q&m*sr;f . tpfukd
qdkonfh vlrrm tbdk;tdkrSmvnf; ol@nD
vGwfvm+yDqdkaom aumif;owif;a=umifh
yH;yH;&$i&f i$ jf zpfvmonf?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

21

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
cJh&wJh q&mawmf}uD;yg? axmifuvGwfvm uvnf; csufcsif;yJ trSwfw& 'Dpmudk a&;&
awmh ud,
k ahf usmif;ud,
k jf yef+yD; oDwif;oH;k cGihf ygw,f?
r&wma=umifh tifrwef 'kuQa&mufcJh&wJh
q&mawmf}uD;yg?
rawGra0 ao&jcif;qdkwm olawmf
aumif;rsm;&J aojcif;w&m;yg q&mrdk;?
q&m*srf;a& tJ'Dae@u q&m*srf;eJ@
usrudk q&mawmf}uD;u rod=ubl;xifvdk@
ol , k w f r mrsm;rS m awmh ol w yg;ud k
rdwq
f ufay;wmu 'umr}u;D axmifxJ ESdyfpufuvl yrlwwfolawGjzpfwJhtwGuf
rSmwkef;u 'Dq&m*srf;u ypkvdk@ tifrwef olwdk@&J@ ed*Hk;csKyfcsdef[m b,fawmhrS rouf
oufom&m&cJhw,f? qGrf;udk olwdk@pm;&wJh omygb;l ? }uD;pGmaom a0'emudk cHpm;&+yD;rS
txJu qGrf;OD;aumuf+yD; bkef;}uD;udk uyf 0dnmOfcsKyf=u&ygw,f? 0dnmOfcsKyfoGm;jyef
w,f? wpfcgawmh bkef;}uD;u a&aEG;=urf; awmh olw@kd &J vm;&m*wd[m tyg,if &Jygy?J
aomufcsifw,fajymrdvdk@ &atmif&Smvm
w,f? +yD;awmh a&aEG;=urf;wpfcu
G /f a&$&nf
q&m*sr;f udk aumif;&mok*wd a&mufyg
wpfpuf vdk@ uAsmpyfw,f? 'um}uD;u apvdk@ usr qkrawmif;ygbl;?
uAsmq&m}uD; wifrdk; qdkwmaygh wJh?
q&m*srf; aumif;&mok*wdudk trSefyJ
'gjzifh t&Sib
f &k m;eJ@ q&mwifr;kd wd@k u a&mufr,fqw
kd m q&m*sr;f &J yrlaqmif&u
G f
oDwif;oH;k azmf/ ausmif;aebufawGaygh vd@k oGm;wJh tvkyfawGu oufaocHaeyg+yD
av#mufvdkufawmh q&mawmf}uD;ua&m q&m*srf; ? ?
q&mrdk;uyg tm;&yg;& &,f=uw,faemf?
-unfOD;
tckawmh q&m*srf;a& q&mawmf
Zefe0g&D 23/ 2007
}uD;vnf; ajrmufOuUvmausmif;rSmr&Sad wmh
bl;? usKH'dk;udk uGoGm;+yD; [dkrSmyJ oDwif;oHk;
aeawmfrlwm 6 vavmuf &SdoGm;+yD? q&m
*srf;&J rar#mfvifh rxifrSwfwJh owif;udk
=um;&&if pdwfraumif;jzpfvdrfhr,f? tdk
wu,fawmh q&m*srf;&J owif;udk =um;&
olwdkif;[m b,folrS pdwfaumif;=urSm
r[kwyf gb;l ? usrqDukd 'Dowif; xyfumxyf
um zk e f ; eJ @ quf + yD ; ajym=uw,f ? usr
22

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&m}uD; OD;wifr;kd eJ@ywfoufv@kd pmawG a&;tH;k r,fq+kd yD; pdwx


f rJ mS tjrJwrf; jzpfay:cJah y
r,fh wu,fwrf; a&;+yD;qdkawmh b,fup+yD; a&;&rSef;udk rodEdkifavmufatmifygyJ? usaemf
wd@k oil ,fcsi;f awGq=kH u&if q&m}uD;eJ@ywfouf+yD;ajymwJh usaemfh pum;wcGe;f &Syd gw,f? jynfy
udk xGuv
f mwJh twdu
k t
f cH tiftm;pkawGxrJ mS q&m}uD;avmuf jzLpif d;k om;ol/ cifrifp&m
aumif;ol/ =unfndKav;pm;&r,fhol tvGef&Sm;w,f qdkwJh pum;ygyJ?
wdkif;jynfeJ@vlrsKd;tay: apwemjynfh0+yD;/ uAsm^m%fyg&rDxl;wJh q&m}uD;vdk yk*~dKvfrsKd;/
usaemfw@kd aemufwcgxyf+yD; r&Edik af wmhygb;l ? wrsK;d om;vH;k twGuf tpm;xd;k r&wJh qH;k _;H r_
}uD;vdk@yJ usaemfjrifygw,f? b,fb0 a&pufvnf; rodawmhygbl;? q&m}uD;udk rjrifzl;cif
uwnf;u ta0;u av;pm;=unfndKaecJh&ovdk q&m}uD;uvnf; usaemfwdk@ ESpfa,muf
rqHkcifwnf;u usaemfhta=umif;awGudk odaeygw,f?
zdk@wf0def;rSm q&m}uD;eJ@ p+yD;qHkawmh aemfa0rSmaecJhpOfu usaemfaecJhwJhtcef;rSm

cifarmifav;

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

23

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
yJaecJh&a=umif;/ usaemf csefxm;&pfcJhwJh
pmtkyaf wG/ uufqufacGawGe@J yJ tysi;f ajzcJh
&a=umif;/ i,f&G,fwJh EdkifiHa&;orm;jzpfay
r,fh EdkifiHa&;pmtkyfawGeJ@twl 0dy\em_
enf;tusOf;csKyf pmtkyfudkyg pmtkyfyHkxJrSm
jrifcJh&vdk@ awG@csifaea=umif;/ aemufawmh
a&$awmifukef; q&mawmf}uD;&J@ wynfh&if;
wa,mufjzpfaewmygod&vdk@ rqHkcifu
wnf;u &if;ESD;aecJhwJhta=umif;awGudk zGifh
ajymygw,f ? q&m}uD ; eJ @ pum;ajym&if
usaemfhtwGuf rSwfom;p&mawG rukefEdkif
avmufatmif A[kow
k awG wd;k yGm;ygw,f?
q&m}u;D r[mpnf omoemh&yd o
f mrSm
w&m;tm;xk w f p Of u ta=umif ; uav;
ajymjywmudv
k nf; usaemf tjrJwrf; trSwf
&aeygw,f? tJ'Dwkef;u AdkvfcsKyf}uD;a[mif;
OD;wifO;D eJ@twl waqmifwnf;aecJ&h +y;D nn
tdyfcsdefrSm rtdyfbJ/ tcef;xJrSm rD;ydwf+yD;
0dik ;f zJ@G pum;ajym=uygw,f/? wae@awmh tJ'D
vdk 0dik ;f zJ@G pum;ajymwmudk taqmifrLS ;jzpfol
OD;0g,r odomG ;wJt
h wGuf qly}l udr;f armif;r_
udk cH=u&ygw,f? q&m}uD;&J@ rSwfcsufu
a=omf ppf w yf r S m =oZm}uD ; rm;wJ h
umuG , f a &; OD ; pD ; csKyf a [mif ; wa,muf
vnf; r[mpnf&dyfomrSm w&m;tm; xkwf
awmhrS Akv
d cf sKyf0g,r&J@trde@f ukd rvGeq
f efEikd f
bJ a=umufae&yguvm; vd@k pOf;pm;+yD; yH;rd
wJt
h a=umif; q&m}uD; ajymjycJzh ;l wm trSwf
&aeygw,f?
2001 ckESpf =o*kwfv 28 &ufae@rSm
usaemfh arar vl}uD;a&m*geJ@ &efukefrSm qHk;
oGm;cJhygw,f? 'Dta=umif; q&m}uD;=um;
24

awmh 31 &ufae@nrSm abmfpwGeu


f udak v;
udk usaemfhtwGuf zufpfwapmif ydk@cdkif;yg
w,f? udak v;u ol&,f/ udak e0if;atmif&,f/
q&m wifrdk;&,f xdkif+yD;pum;ajymae&mu
q&mwifrdk;u aumufumiifum pm&Guf
w&Guaf y:rSm pma&;csvu
kd +f yD; zd@k w0f ed ;f u udk
cifarmifav;qD zufpfydk@ay;zdk@ ajyma=umif;/
=unfv
h u
kd af wmh uAsmwyk'jf zpfae+yD;/ wjcm;
pmtkyw
f cku ul;a&;csvu
kd o
f vdk vsijf refvS
a=umif;/ t"dy`m,fjynfh0+yD; vSywJh uAsm
wyk'jf zpfa=umif; ajymjyygw,f? q&m}uD;u
uAsm&J@trnfudk vrif; ararvdk@ trnf
ay;cJyh gw,f?
vrif;arar
oHo&mwauG
jyefumawG&ifjzifh
tarhudk zl;r0
OD;csvdk uefawmhr,f?
edAmef0if aemufqHk;wHcg;txd
tarhem;rSmyJ
wz0g;ruGm aecsifw,f?
cGifhv$wfawmh tar&,f
a0;e,fu arhom;?
tarhrsufESm zdk;vrif;
om;&ifrSm xm0pOf vif;ayvdrfh
tm;wif;um arwWmtaiGeJ
arG;arhbk&m;?
(,ae@jrefrm uGef&ufrS)
uAsm&J@atmufrSm cspfpGmaom ukdcif
armifav;twGufvdk@ a&;xm;ay;ygw,f?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
aus;Zl; teEygyJ q&m}uD;&,f? 'DuAsmav;
udzk wfwikd ;f usaemfah rG;rdcife@J twl q&m}uD;
udk woufvHk; owd&oGm;rSmyg? usaemfh
arartwGuf &ufvnfqGrf;au|;awmh tJ'D
uAsmudk rSefabmifoGif;+yD; usaemfharar&J@
"mwfyHkab;rSm ,SOf+yD;csxm;vdkufygw,f?
qGr;f au|;tvSL vm=uwJo
h al wG tawmfrsm;
rsm;u q&m}uD;&J@ uAsmudkzwf+yD; rsuf&nf
rqnf E d k i f = uygbl ; / wcsKd @ vnf ; aumf y D
w&Guaf vmuf ul;ay;ygq+kd yD; awmif;,lomG ;
=uao;w,f?
q&m}uD;eJ@qHkwJhtcg usaemfu q&m
}uD; uAsmwyk'u
f kd b,fvv
kd yk +f yD;a&;ovJv@kd
ar;=unfhygw,f? uAsmudka&;+yD;rS Edit
vkyfovm;/ wcgwnf;yJ acgif;xJrSm Edit
vky+f yD; a&;csovm;vd@k ar;awmh q&m}uD;u
ol@udk &if;ESD;wJh rdwfaqGtcsKd@vnf; 'DvdkyJ
ar;zl;a=umif;/ uAsmudk acgif;xJrSm wcgxJ
wnf;jzwf+yD; a&;cswmjzpfa=umif;/ tH=h ozG,f
&m ajzoGm;ygw,f?
,ae@acwfrSm q&m}uD;avmuf yg&rD
xl;wJh/ uAsm^m%f}uD;rm;wJh okcrdef r&SdEdkif
awmhygb;l ? 'ga=umifv
h nf; wcsK@d u q&m}uD;
udk 20 &mpkESpf taESmif;ydkif;&J@ &Sifr[m
&om&vd k @ xd k u f x d k u f w ef w ef wif p m;
cdkif;E_dif;=uwmaygh? q&m}uD; usaemfwdk@
tif'D;,memjynfe,f/ zdk@wf0def;rd@av;udk
b,favmufcspfw,fqdkwm usaemf odyg
w,f? zdk@wf0def;eJ@ywfouf+yD; q&m}uD;&J@
uAsmwyk'f usaemfwdk@ &ifxJtonf;xJrSm
csex
f m;&pfcyhJ gw,f?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zdkwf0def;
jrefrmcyford ;f wd@k &@J
atmifued ;f uH&m
zdk@wf0def;qdkwJh rd@om,muav;?
jr&GufopfawGvnf; ndK@ndK@pdrf;pdrf;
zdk@wf0def;qdkwJh rd@uav;rSm/
wdk@ta&;u &Jabmfwpk
&SifyyJGawG tvSLyJGawGeJ@
+cdrfh+cdrfhoJ 'dk;oHom
rmrmat; tqdkausmfvnf;yg&J@
aysmfp&m twdygvm;
tazmfo[mawGvnf; tjynfheJ@?
jrefrm&eH@/ oif;ysH@v_dif=uL
touf_00/ vufzuftwlr#Ed_uf&if;
tvSLxrif;/ icl[if;awG xifh
OD;yif;eJ@ udk&ifuav;awG jrif&
b0ifwuGuG/ tpOfowd&ygvdrfh?
udk,fhaoG;awG pD;qif&m
'DurBm&J@ tvSqHk;ajr
arhEdkifbl;uJG@ oli,fcsif;a&?

(,ae@jrefrm uGef&ufrS)
aemuf+yD; zdk@wf0def;rSm tajccszdk@ q&m
}uD; pdwful;cJhygao;w,f? 'gayr,fh orD;eJ@
orufu LA rSmtvkyftukdifeJ@ tajcusae
vd@k ajymif;wJt
h xdawmh rjzpfcyhJ gb;l ? wu,f
vdk@ajymif;jzpf&ifvnf; cifAsm;tdrfeJ@ a':rm
rmat;tdrfem;rSmyJ tdrfwvHk; vm0,fae
r,fv@kd r=umc% ajymcJyh gw,f? q&m}uD;u
vufzuf&nfqdkifrSmxdkif+yD; 0dkif;zGJ@pum;ajym
25

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
wmudk tvGefESpfoufygw,f? b0wav#mufvHk; a&muf&mt&yfrSm vufzuf&nfqdkif
xdik af vh&adS wmh q&m}uD;xdik af eus vufzuf&nfqikd ef @J e;D wJh usaemfw@kd &yfuu
G rf mS vmaecsif
wmvnf; tqef;r[kwfygbl;?
wae@ tefwD a':rmrmat; zkef;qufvmw,f? om;a& q&m}uD; OD;wifrdk; qefz&ef
ppPudkrSm aq;Hkwifxm;&w,f wJh? zkef;quf+yD; tusKd;ta=umif; ar;=unfhygtHk; qkdawmh
usaemfvnf; t&rf;pdwfyloGm;+yD; csufcsif;yJ q&m}uD;&J@ vufudkifzkef;ukd qufvdkufw,f?
q&m}u;D yJ zke;f udik +f y;D bmrS rjzpfygb;l / enf;enf; tat;rdomG ;wmyg? oGi;f xm;&wJh aq;awG
rsm;vGef;vdk@ vlvnf; 12 ud; ruawmhbl;/ ud; 20 avmuf jzpfoGm;w,f? tckawmh tJ'D
ud;awG c%zwfcGifh&vdk@ OD;0uf (q&m OD;pGrf;&nf) eJ@ aq;Hku vufzuf&nfqdkifrSm xdkifae
w,fvd@k ajymawmhrS ikt
d m;xuf &,ftm;oefjzpf+yD; pd;k &drpf w
d af wG avsmu
h somG ;awmhw,f?
zdk@wf0def;rd@u tjrJwrf;xdkifavh&SdwJh vufzuf&nfqdkifudk owd&&if;/ xdkifazmfxdkifzuf
awGtwGuf [moaESm+yD;pyfxm;wJh uAsmwyk'fudkvnf; q&m}uD;rqHk;cif 3 vausmf
avmufu b,fv*f s,
D rf tufqrfrd@uaea&;+yD; usaemfq
h D tD;ar;vfy@kd ay;cJw
h mvnf; ckawmh
usaemfwdk@twGuf vGrf;p&mawG jzpfukefyg+yD q&m}uD;? usaemfhtdrfu tjyifxGufwdkif; tJ'D
vufzuf&nfqikd af &S@u jzwfomG ;&awmh q&m}uD;udk ae@wikd ;f owd&ae+yD; q&m}uD;&J@ yH;aewJh
rsufESmudkyJ jrifa,mifaeawmhwmaygh?
oli,fcsif;aumif;wdkav
"m;jy olcdk;/ ukvm;r ydk;wJh
vSpdk;a& vma[h?
jcifaxmifab;rSm
,ifaumif wazG;azG;eJ@
cifarmifav;vnf; ygyap?
ckwifay: usdef;/ pifay:u ,drf;vdk
ocifaZmfodef;aum vdkufcJh?
tqdak usmrf mrmat;vnf;
tvdkawmf bmnm rar;apeJ@
tyguav;om ac:cJh?
uAsmta&; pmta&;qdk&if
y0guav; wpeJ@
tomuav; x vdkufvmvdrfhr,f?
26

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ykqdk; xrdefutp aygifr,fh
pkd;csdef tm* taumifvnf;
a,mifawmifawmif vkyfraeapeJ@
ukyq
f v
GJ @kd tomac:
b,ma=umf pm;&atmif?
tysKdwJGvJ wJGvJeJ@
udk&JqdkwJh [dktaumifvnf; ygrSjzpfr,f?
ysKdwkef; &G,fwkef; t&G,frSm reD;cJhwJh
udkbkef;uG,f}uD;vnf; csefypfrxm;cJheJ@
usef&pfom; jzpfwm rsm;vS+yD?
zdk@wf0def;rd@ pwdwfeJ@ 0Jvfvrf;u
wdk@ tjrJwrf;xkdifwJh 'dk;eyfqdkifudk vmcJh?
'Dbufu wD;wcGufazsmf+yD;
[kdbufu Lee's =uufa=umfe@J qkd
tjrnf;twGuf awmf+yDa[h?
jrefrmjynf tvGrf;awGudk
em&DawG u|rf;oGm;rwwf
uAsmpD=u tmacsmif=ueJ@
r[m tarSmifnawGudk igwdk@ ausmfjzwf=ur,f?
vm=ua[h oli,fcsif;wdk h?

(,ae@jrefrm uGef&ufrS)
q&m}uD; usaemfq
h u
D kd r=umr=um zke;f qufvmavh &Syd gw,f? 'DEpS f ESpo
f pfu;l rSmawmif
usaemfb
h ufu quf&r,ft
h pm; q&m}uD; qufvmwmudk 0rf;omtm;&eJ@ aus;Zl;wifrcd &hJ
ygao;w,f?
q&m}uD; ruG,v
f eG cf if wywfavmuftvdrk mS usaemfq
h u
D kd zke;f qufvmawmh usaemf
vnf; r=umcif zcifwa,muf jzpfawmhr,ft
h a=umif;ajymjywJt
h cg q&m}u;D 0rf;omtm;&eJ@
usaemfhudkajymoGm;cJhwJhpum;awG ckxd em;xJu rxGufao;ygbl;? ESpfopfrSm r*Fvm&SdwJh
owif;/ r*Fvm&Sw
d phJ um; =um;&w,fvkd ajym+yD;/ tzd;k wef om;&wemav; arG;ygapAsm;
vd@k q&m}u;D u qkawmif;ay;cJyh gao;w,f? q&m}u;D bufu zke;f csomG ;+y;D rS rdepfyikd ;f t=umrSm
aemufw}udrf xyfqufvmjyefygw,f? zkef;ajym+yD;vdk@ rSwfwrf;pmtkyfudk zGifh=unfhawmh
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

27

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
a':rmrmat;&,f/ cifAsm;wd@k ZeD;armifE&HS ,f
usaemf b,fvf*sD,rfoGm;wJhae@u csDum*dk
avqdyfudkvdkufydk@wJh c&D;pOf[m wu,fhudk
aysmfp&m/ trSwf&p&maumif;vdk owd&+yD;
xyfqufwmyg wJh? usaemfh&ifxJ wrsKd;yJ
cHpm;rdvu
kd yf gw,f? tJ'v
D kd zke;f qufvmwm
[m q&m}uD;eJ@ usaemf aemufqHk; zkef;ajym
vdkuf&wmrSef; tpu rodcJhygbl;?
wdkufwdkufqdkifqdkif Zefe0g&Dv 22 &uf
ae@ ae@v,fyikd ;f rSm usaemfZh eD;onf ud,
k 0f ef
oGm;tyfygw,f? aq;cef;u prf;oyfppfaq;
r_awGyvkyaf wmh om;arG;r,ft
h a=umif; od&
vd@k 0rf;omr_e@J twl q&m}uD;udk ajymjycsiw
f hJ
pdwfawG csufcsif; jzpfvmygw,f? tdrfjyef
a&muf&if q&m}uD;qD zkef;qufr,f/ aemuf
+yD; uav;twGuf emrnfvnf; uda&G;cdkif;
r,fq+kd yD; tjyefvrf;rSm pOf;pm;vmcJyh gw,f?
'gayr,fh q&m}uD;qDukd usaemf rquf
jzpfvdkufbl;? n 9 em&DausmfrSm q&m}uD;&J@
om;oruf udkausmf0 zkef;qufvm+yD;
usaemf r=um;csifqHk;owif; ol@qDu =um;
vdkuf&ygw,f? azaz qHk;+yD wJh? usaemfh
acgi;f wckv;kH csmvywfvnfomG ;ovdk cHpm;
vdkuf&ygw,f q&m}uD;&,f? r[kwfygapeJ@
vdk@ yg;pyfu qkawmif;aeayr,fh &ifxJrSm
wpfq@kd +yD; rsu&f nfawG xde;f xm;vd@k r&awmh
ygb;l ? q&m}uD; usaemfw@kd tm;vH;k udk pdwcf s
vufcseJ@ xm0& cGJoGm;cJh+yDayghaemf?
q&m}uD ; owif ; uk d =um;+yD ; wmeJ @
owif;rD'D,mawG/ q&m}uD;&J@ rdwfaqGawG
qDukd ta=umif;=um;ygw,f? q&m}uD; orD;
&if;wa,mufvdk cspfcifwJh rif;rif;axG;i,f
28

qDqufvu
kd af wmh olvnf; usaemfe@J pum;
ajymae&if ; wzuf r S m id k a eygw,f ? ol
b,fvdkrS r,HkEdkifbl;wJh? aemuf+yD; q&m}uD;
aemufq;kH t}udrf zd@k w0f ed ;f udk vmoGm;wJch &D;
[m wrifwumyJ usrwdk@udk vmE_wfquf
oGm;ovdyk v
J @kd ajym+y;D _u
d }f u;D wiif idak eawmh
usaemfvnf; pdwfxdef;vdk@ r&awmhygbl;?
q&m}uD;udk cspfwJholawG idkae=u&+yD
q&m}uD;&,f? bmyJjzpfjzpf/ vlwa,muf
ao+yD ; aemuf uG , f a ysmuf o G m ;wmu
k y f c E< m yJ ? ol @ ajc&mvuf & m tvk y f e J @
*k%o
f u
d mQ uawmh xm0pOf &Sio
f efaerSmyJ
vd@k q&m}uD; ajymoGm;cJw
h hJ pum;eJ@yJ w&m;
udk ESvHk;oGif;rdygw,f? 'gayr,fh jynfol@
bufu tjrJwrf;&yfwhJ q&m}uD;/ usaemfw@kd
'Drdkua&pD v_yf&Sm;r_rSm ta&;ygqHk; uAsm
q&m}uD;/ pmayavmu&J@ ol&Jaumif;}uD;
uG,fvGefoGm;jcif;[m EdkifiHeJ@ vlrsKd;twGuf
t}uD;rm;qHk; qHk;H_;r_w&yf jzpfw,fqdkwm
awmh b,forl S jiif;Edik rf mS r[kwyf gb;l ? aemif
b0qdkwmrsm;&SdcJh&if oHo&mwauG@auG@rSm
tckb0vdkrsKd; q&m}uD;eJ@ w&if;wESD; jyefqHk
csifygao;w,f? jyefqHkzdk@vnf; bk&m;rSm
usaemf qkawmif;ovdk q&m}uD; aumif;&m
ok*wd vm;ygapvd@k qkawmif;&if; dak opGmeJ@
OD;cs uefawmhvdkufygw,f? ?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&mwifr;dk &J psmyetcrf;tem;rSm q&mhtwGuf ckvdk *g&0yE_wq


f ufpum;ukd 0rf;enf;
0rf;ompGmeJ@ ajym&rSmyg? bma=umifh 0rf;enf;&wmvJqv
dk #ijf zifh wu,fu
h rdk S wefz;dk }uD;rm;wJ/h
tpm;xk;d zk@d cufwhJ q&mhvdk olwpfO;D ukd jrefrmvlrsK;d awGtaeeJ@ qk;H _;H vku
d &f vk@d ygy?J q&mwifr;dk
[mqk&d if Culture qkw
d hJ ,Ofaus;r_e@J / rdrd trsK;d bmom omoemukd xde;f odr;f &mrSm pHyzG,f
yk*Kd~ vfx;l wpfO;D yg? jynfyEkid if rH sm;ukd ESpaf ygi;f twef=uma&muf&adS exkid af ewmawmifryS J q&m
[m ukd,fhvlrsKd;&J 0wfpm;qif,ifr_upvkd@ tajymtqkd taetxkdiftm;vkH;ukd vkH;0 rpGef@
v$wfygbJ tjrwfwEkd; xdef;odrf;apmifh a&SmufoGm;wmudk awG@&rSmyg? olwpfOD;wnf;om
ckvdk xde;f odr;f oGm;ovm;qkad wmh r[kwyf gb;l ? q&ma&;om;cJw
h hJ ol@uAsm/ ol@pmrsm;rSmvnf;
trsKd;bmomomemukd jrwfEkd;wefzkd;xm;zkd@/ ukd,fh,Ofaus;r_ukd wefzkd;xm; xdef;odrf;apmifh
a&Smufzkd@ wkdufwGef;xm;wmawGukd trsm;tjym; awG@Ekdifygw,f?
ol@b0wav#mufv;Hk rSmvnf; q&mwpfO;D &J *k%o
f u
d mQ / pma&;q&mwpfa,muf&J pHy
xku
d w
f hJ taetxkid /f tdraf xmif&iS w
f pfO;D &J uk,
d u
f siw
hf &m;/ zcifwpfO;D &Jwm0efawG ausyeG f
pGmeJ@ aexkdifoGm;cJhwmrkd@ Character vkd@ ajym&wJh vl@usifh0wfykdif;qkdif&mrSm qkdv#ifvnf;
pHxm;&wJh olwpfOD;yg? ukd,fusifhw&m;ysufjym;wJh trltusifhrsKd; q&myvkyfcJhw,f&,fvkd@

^m%fOD;armif

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

29

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
vk;H 0r=um; rodc&hJ ygb;l ? q&mhwpfoufwm
rSm vlom;wpfOD;taeeJ@ a&Smif=uOf&rnfh
ukd,fusifhw&m;ygru vkyfukdifaqmif&Guf&
rnfh usi0hf wfw&m;rsm;ukyd g wm0efausyeG pf mG
xrf;&Guv
f yk af qmifomG ;cJw
h mukd awG@&rSmyg?
txl;ojzifah wmh q&mwifr;dk &J Courage &JpGrf;owWduawmh todtrSwf rybJ
raeEkdifatmif jzpf&ygw,f? rw&m;r_ukd
acgif;ikH@rcHbJ trSefw&m;bufuae rm;rm;
rwfrwf &yfwnfum pGe@f vw
$ t
f epfemcHcw
hJ hJ
q&m@&J &J p G r f ; owW d r sKd ; [m wu,f h u k d r S
twk,lp&m/ av;pm;tm;usp&myg? ckvkd
tbufbufu av;pm;avmufwhJ q&mqk;H
oGm;awmh tvGerf S 0rf;enf;rd&ygw,f q&m?
aemuf+yD;vnf; q&mhuckd spw
f hJ q&muvnf;
cspw
f hJ trdjrefrmjynfo/l jynfom;awGvnf;
q&mh&JaemufqkH;c&D;rSm vkdufygykd@aqmifcsif
=urSm/ olwkd@cspfwJh q&mhukd aemufqkH;E_wf
quf *g&0yvkd=urSmyg q&m? okd@ayr,fh
olw@dk wawG 'DtcGit
hf vrf;ukd r&Ekid =f uygb;l ?
'DtwGuv
f nf; olw@dk u,
dk pf m; 0rf;enf;rd&yg
w,fq&m? 0rf;omw,fvkd@ ajym&wmu
awmh ukd,fav;pm;wJhq&m/ ukd,fcspfwJh
q&m&J aemufqkH;c&D;rSm q&mhtavmif;ukd
ab;rSmxm;+yD; aemufqkH; *g&0y E_wfquf
pum;ukd ckvkd qkdcGifh&wJhtwGufyg q&m?
q&m[mqkd&if rjzpfpavmufpmav;
a&;ol pma&;olvw
dk pfa,muf&J uavmif0g
eJ@Eid_ ;f ajym&v#ijf zifh om;eJ@ taz avmufru
uGmjcm;ygw,f? 'ga=umifh om;uavmifi,f
wpfacsmif;u q&mhaemufqkH;c&D;rSm w&if;
wESD; E_wfqufpum; qkdjcif;yg? em;qifyg
30

q&m?
q&mhvkd }uD;jrwfwJh yk*~dKvf}uD;rsKd;u
olwyg;awGu ol@*k%fukd wrifxkwfazmf
ajymjyrSod=u&rnfholrsKd;xJrSm rygygbl;? ol@
*k%fol@odefu ol@t&Sdefukd tvkdvkdjrifhwif
oGm;cH&wJh olrsK;d yg? 'ga=umifh 'Dae&mrSm q&m
wifrkd;&J*k%fukd txl;wvnf rajymawmh
ygbl;?
q&mwifr;dk eJ@ pwifawG@&wJt
h a=umif;
av;eJ@ aemufqkH;awG@vkduf&wJhta=umif;
av;ukdawmh trSwfw&ajymcsifygw,f?
uAsmq&m}u;D jzpfwhJ q&mh&J uavmiftrnf
wifrkd;qkdwJh emrnfukd pwifxdawG@rdwmu
awmh uAsmr[kwfygbl;/ pum;ajywpfckyg?
ocsKif;ukef;rSm qkdwJh pmav;wpfyk'fyg?
trSwrf rSm;bl;qkv
d #ijf zifh txufwef; jrefrm
pum;ajy vufa&G;pOf pmtkyx
f rJ mS ygw,fv@dk
xifygw,f? xifygw,fv@dk ajym&wmu uk,
d f
ukd,fwkdif txufwef;ynmukd oifcGifhr&cJh
wma=umifjh zpfovkd 'Dpmav; zwfc&hJ wJt
h csed f
uvnf; tvGeif ,f&,
G v
f eG ;f ao;wJh 7 ESpf 8
ESpft&G,favmufu jzpfwma=umifh tvGef
vnf; =umcJhwma=umifhyg? pma&;olwkd@&Gm
uae tjcm;e,fwpfe,frSmoGm;+yD; txuf
wef;ynmoif,laewJh ausmif;om;}uD;wpf
a,mufu ausmif;ydwv
f @dk &mG jyeftvmrSm yg
vmwma=umifh trSwrf xif ,lzwfr&d muae
awG@c&hJ wmyg?
bma=umifh txl;wvnfrSwfrdae&
wmvJqw
dk muawmh i,fi,fu pma&;olu
o&J tifrwefa=umufwwfygw,f? q&m
wifr;dk &J 'DocsKi ;f uke;f rSm qkw
d phJ mav; zwf+y;D
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
awmh o&Ja=umufwJhpdwf aysmufoGm;ygw,f? q&mwifrkd;u ol@pmxJrSm ocsKif;ukef;ukd
a=umufp&maumif;w,fv@dk xifxm;wJu
h av;wpfa,muf ol@tarqk;H oGm;wJt
h cgrmS awmh
rdcifucdk sppf w
d af =umifh t&ifu ola=umufvef@cw
hJ hJ ocsKi ;f uke;f av; ol@tarukjd rKyfE&HS mae&m
av;jzpfvmawmh ol@twGucf ifw,
G pf &m jzpfvmyku
H adk &;xm;w,fv@dk trSw&f rdygw,f? rdcif
&JapwemeJ@ tarukdwG,fwmwJh om;wpfa,mufta=umif;jzpfwmrkd@ tarcspfwJhpma&;ol
twGuf tvGefESpfoufcJh&wJh pmav;wpfyk'fjzpfcJh&ygw,f?
'Dupvkd@ aemifrSm wifrkd;qkdwJhemrnfukdawG@wmeJ@ ola&;or# tukefzwfawmhwmygyJ?
'ga=umifh q&mwifr;dk [m pma&;oludk pmzwfjzpfatmif/ pmzwfcsiv
f matmif v_@H aqmfra_ y;cJh
wJholxJrSm wpfOD;tygt0ifyg? aus;Zl;ygq&m?
'guawmh q&mwifrkd;eJ@ pwifawG@xdvkduf&wJh trSwf&p&mav;yg?
aemufawmh zefrD;tdrfwkd@vkd/ tvSukd,fpDwkd@vkd q&mh&Jemrnf}uD;uAsmrsm;ukdvnf;
zwfryd gw,f? uk,
d u
hf ,
dk u
f dk wefz;dk xm;wwfatmif/ uk,
d b
hf 0ukd uk,
d jf riv
hf pdk w
d f jrifrh m;atmif
q&mh&Jpmrsm;u wGef;tm;ay;cJhygw,f? q&mwifrkd;ukd trsm;pku uav;uAsmq&m/ b0
uAsmq&mtaeeJ@ todrsm;ygw,f? wu,fawmhq&mu vli,fuduf tcspfuAsm/ tvS
uAsmawGukdvnf; a&;cJhygw,f? q&m&J 'DuAsmawGu toHcsKdjrovkd t"dy`m,fvnf;
tvGev
f yS ygw,f? q&m&J 'DuAsmawG/ pmawGuvnf; avmuukcd spw
f wfz@dk / urBmavmu
ukd tvSqifwwfzkd@ rD;SL;wefaqmifrsm; jzpfcJhygw,f?
q&mwifr;dk eJ@ vlcsi;f aemufq;Hk awG@vu
dk &f wmuawmh vGecf w
hJ hJ 3 vavmufuyg? vGecf hJ
wJh 3 vavmufu q&meJ@ rkd;rc&J 3 ESpfjynfh rdwfqkHyGJrSmawG@=uawmh q&m&JuAsmawGukd
zwf+yD; uAsmq&mjzpfcsifcJha=umif;/ okd@ayr,fh ckcsdefxd uAsmq&mawmh rjzpfao;a=umif;
ajymjyrdygw,f? 'Dawmh q&mwifrkd;u uAsmqkdwm ESvkH;om;El;nhHolwkd@rSom ajymifajrmuf
atmif a&;pGrf;Ekdifa=umif; &,f&$ef;ywf&$ef; jyefajymygw,f? 'Dawmh pma&;olu ESvkH;om;&Sdyg
a=umif; ajym+yD; i,fi,fuwnf;u oabmusvkd@ tvGwf&aecJhwJh q&mhuAsmav;ukd ckvkd
&Gwjf ycJyh gw,f?
arqkdwm b,frSmvJ
rJw,fjzLw,f ndKw,fxifh
cyfoG,foG,f aervm;&,fvkd
upm;rd onfpdwfrSm?
wu,fawGjyefawmh
arhae_yD jzLtndKwkd
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

31

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
&ifzkdum jymueJayrkd
a0cGJum raeEkdifbk
b,fyef;ckdif b,fvkdyefvkd
ukd,fae[ef b,fvkduav;awmifrS
a&;rodyg?
armifodwm wpfckwnf;ygyJ
awGqJrSm &,frvkdy
csKdra,mif csOfw0ufu,feJ
oGm;wufuav; &Sufrl,m
ysLiSmwJhykHqef;? ?
ckvkd pma&;olu &Gwfjyawmh q&mu
pma&;oludk ESv;Hk om;&Sw
d m ,ko
H mG ;+yv
D @dk ajym
ygw,f? aemuf+yD;vnf; q&mu ukd,fi,f
pOfua&;xm;wJhuAsm ckvkd jyefem;axmif&
awmh toufykdi,foGm;ovkd cHpm;rd&w,f
vkd@ qkdygw,f? [kwfuJh q&m ckvkd q&mh
uAsm wpfcg&Gwfjyvkd@ q&mom wu,f ykd
i,foGm;w,f/ toufwpf&uf ykd&SnfoGm;
r,fqkd&if q&mhuAsmawGukd rem;wrf;om
&Gwfjyaecsifvkdufwm? okd@ayr,fhq&m
q&majymcJhovkd avmurSmu cspfolwkd@
oufwrf; wkdvS./ rkef;olwkd@oufwrf; &Snf
vS./ a=uuGJI rqkH;yg qkdovkd cspf&wJh
q&mh o uf w rf ; us wk d v G e f ; vk d u f w m/
rkef;olawGoufwrf;u &SnfEkdifvGef;vSpGm/
wu,fhukdrS a=uuGJvkd@ rqkH;Ekdifjzpf&ygw,f
q&m?
q&mqk H ; oG m ;+yD q k d w m =um;&awmh
kwfw&uf b,fvkdcHpm;vkduf&rSef; rod
atmifjzpfrdygw,f q&m? vGefcJhwJh 10 &uf
32

cef@uyJ q&meJ@zkef;xJrSm pum;ajymvkduf&


ao;wm/ b,fvkdrsm;jzpf&wmygvdrfhvkd@ r,kH
Ekdifatmifjzpf&ygw,f? ykd+yD; wdwdususajym
&&if r,kHcsifaerdwmyg? =um;=um;csif; jzpf
vkduf&wJh tJ'Dw'*Fukd ckvkdrSwfwrf;yrdyg
w,f q&m?
kwfw&uf
iSufawGvnf; aw;roD
aejcnfvnf; rvif;vuf
pdwf0dnmOf wkefcgoGuf
q&mh *,uf?
[kwfw,fq&m O=oav; ydwyD/
aEGudaw;ukdoD/ ukd,fh&ifrSm 0kd;w0g;/ cspfol@
aw;oHvm; &,fvkd@ iSufuav;awGt
a=umif; aw;oDwwfwJhq&m qkH;yg;oGm;
awmh olwkd@twKy`wWdukd q&mhukd,fpm;
b,folursm; zGJ@oDay;ygawmhrvJq&m?
tod^m%ftvif;awGukd ay;wwfwJhq&m
uG,fvGefoGm;awmh raocsm ra&&mwJh
tarSmifvrf;rSm prf;w0g;0g; r+idrfrouf/
pd w f a ,muf , uf e J @ / vrf ; aysmuf w l l /
av#mufvmol awGukd b,folursm; tm;
ulv@dk tvif;a&mifawG ay;Ekid yf gO;D rvJq&m?
q&mhudk qk;H _;H &r_u ouf&o
dS ufrt
hJ &mtm;
vkH; wkefcgoGm;avmufp&mh qkH;_H;r_ygq&m?
tvGefw&m }uD;rm;vSwJh v_dif;*,ufwpfck/
rkefwkdif; wpfckygyJ q&m?
q&m b0wHxGm "rRwmt& cspfol
awGvnf; tcsdefusv#ifjzifh ao=u&rSm/
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
rkef;ol awGvnf; aocsdefusv#ifjzifh ao=u&rSmygq&m? 'g[m jiif;qefa&Smifv$Jvkd@ r&EkdifwJh
xm0& opPmw&m;wpfckyg q&m? owW0gwkdif; ao=u&wmrkd@ aowmcsif;awmh twlwlygyJ
q&m? okd@ayr,fh q&m rwlEkdifuawmh &SdaewmtrSefyg?
q&m yef;awGqw
dk m rEGr;f bJvnf; auw
G wfwm/ EGr;f ajcmuf+y;D vnf; auw
G wfwmyg?
owW0gawGqkdwmvnf; t&G,ftkdrS aowwfovkd t&G,frwkdifrDrSm aowwfw,fqkdwm
vnf; "rRwmygyJq&m? 'DtxJurS wcsKd@u *k%fodefndK;+yD; aowwfovkd wcsKd@usjyefawmh
*k%&f edS f zd;vsu/f *k%&f edS w
f ;dk vsuf aowwf=uygw,fq&m? q&mvko
d rl sK;d uawmh *k%&f edS w
f ;dk /
*k%f&Sdefzd;vsuf ao&olrsKd;ygq&m? touft&G,f twefEGrf;ayr,fh q&mh*k%fawGuawmh
vef;jrJ vef;vsuaf eqJygq&m? aowmcsi;f wlayr,fh *k%n
f Kd ;+y;D aoole@J *k%w
f ;dk +y;D aoolw@dk
tay: use&f pforl sm;&J trSw&f ykcH si;f / wrf;wykcH si;f / vGr;f &ykcH si;f awmh vk;H 0wlEidk rf ,f r[kwyf g
bl;q&m? 'g[mvnf; wu,fhtrSefw&m;/ opPmw&m;ygyJq&m?
'ga=umifh q&mh&JaemufqkH;c&D;rSm a[m'D opPmqkdwJh uAsmwkdav;eJ@ trSwfw&
E_wfqufyg&apvm; q&m?
opPm
rcspfvnf; ao
cspfvnf; ao
aowmcsif;awmh twlwlay?
rEGrf;vsuf auG
EGrf;vsuf auG
vGrf;&ufcsif;awmh rwlEkdifay? ?
[kwfw,fq&m
vGrf;&ufcsif;awmh rwlEkdifygbl;? b,frSmvmvkd@ wlEkdifyghrvJq&m?
q&m aumif;&mok*wdvm;ygap? ?
^m%fOD;armif
Zefe0g&D 26/ 2007
rSwcf suf? ? q&mwifr;dk okd aemufq;Hk *g&0ytcrf;tem;rSm ajymcJw
h hJ E+wq
f ufpum;ukd
jyefvnfa&;xm;ygw,f?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

33

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

34

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
uAsmq&m}uD; wifrdk;udk vma&muf
*g&0 y=uwJh/ pmaycspfolrsm;/ trSefw&m;/
w&m;r#wr_/ +idrf;csrf;a&;/ ukd,fh=urRmudk,f
zefw;D ykid cf iG ehf @J vGwv
f yfciG u
hf kd cspjf rwfE;dk =uol
rsm; cifAsm;?
uAsmq&mwdkif;/ pma&;q&mwdkif;[m
vlwdkif;&J@ESvHk;om;udk qGJudkif v_yfcwfEkdif=u
wm r[kwyf gb;l ? tJovdk vlxk ESv;kH om;udk
qGJudkifv_yfcwfEkdifwJh q&mqdkwmu jrefrm
pmayavmurSm vufcsKd;a&wGufvdk@ &yg
w,f? tJovdk q&m tenf;pkxJrSm uAsm
q&m}uD; wifrdk;wa,muf yg0ifw,fqdkwm
u|efawmf txl;taxG ajymzdk@rvdkygbl;?
'gayr,fh q&meJ@ywfoufvmwJt
h cg/ xl;xl;
jcm;jcm;ajymxku
d w
f ,fqw
kd hJ tcsuu
f awmh/
ol@udk zrf;qD;csKyfaESmifxm;olwcsKd@ rdom;pk
awG&@J ESv;kH om;uyg v_ycf wfomG ;w,f qdw
k hJ
tcsuyf gy?J

q&mhudk zrf;qD;wJt
h cg/ yxrqH;k tcsKyf
rSm xm;ygw,f? tJovdk tcsKyfusaewkef;
xl;qef;vSwJh ig;qifhcsKdifh}uD; wcsKdifh[m
pm;p&maomufp&m tpHt
k vife@J tcsKyfcef;
xJu q&mhqDudk ae@wdkif; a&mufvmwwfyg
w,f? &uftenf;i,f=umwJt
h cg trsK;d orD;
wa,mufu tcsKyfcef;rSm q&mhukd vm*g&0
yyga&m? 'DtrsKd;orD;uawmh q&mhukd csKyf
aESmifxm;olawGxJu t&m&Sdwa,muf&J@
ZeD;ygyJ? q&mpm;aomufzdk@ ig;qifhcsKdifhydk@ae
oluvnf; olygy?J olwifvm;? r[kwyf gb;l ?
ol@orD; wuUodkvfausmif;olav;uvnf;
q&mhudk vmawG@+yD;/ ol@ rkef@zdk;pkaiGxJu
uef a wmh o G m ;ygao;w,f ? ol @ tar/
wuUodkvfausmif;olav;&J@ tbGm;uvnf;
q&mh u d k v mawG + yD ; / usef ; rmcsrf ; omap
a=umif; arwWmydk@qkawmif;ygowJh? 'DvdkeJ@
tcsKyfcef;uae axmifukd q&ma&mufomG ;yg

wifarmifoef;

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

35

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
w,f? axmifa&mufwJhtcg/ qufqHyHku vHk;0 ajymif;vJoGm;ygawmhw,f? q&m yHkpHxdkif&
w,f? yHkpHxdkifaewkef; uAsmq&mqdkwm b,folvJuGvdk@ rdkufrdkufdkif;kdif;ar;oH cH&ygw,f?
touf}u;D rS awmifa&; ajrmufa&; a&;wm cifAsm;vm;vd@k vnf; t}urd ;f cH&ygw,f? wef;zwf
awmh uAsmq&maecJv
h @kd vnf; trde@f ay;cH&jyefygowJ?h q&mhpw
d rf mS awmh rdu
k f idk ;f vSacs&@J v@kd
a'goawG w[kef;[kef;xaecJhygw,f? wjcm;olawG &Sif;oGm;wJhtcg/ tJ'D rdkufrdkufdkif;kdif;
ajymolu q&mhtem;uyfvm+yD;/ q&mhvufxJudk uGyfuGyftdwfwvHk; xnfhvdkufygw,f?
+y;D awmh q&mhuEkd pS u
f ,
kd =f um; wd;k wd;k av;ajymvdu
k yf gowJ?h q&m a[m'DrmS q&mhtwGuf
aq;vdyf 2 pnf;/ axmifxJrSm 'gu ydkufqHyJ q&m qdkvdkufygowJh?
uAsmq&m&J@pm[m oHwkdifawGudkjzwf+yD;/ tcsKyfcef; [dkbufu rdom;pkwpkqD a&muf
oGm;w,f? ESvHk;om;awGudk udkifv_yfvkdufwm rsKd;qufwqufwnf; r[kwfbl;? =unhfprf;?
rsK;d quf 3 quf? ajr; wuUov
kd af usmif;ol/ tar t&m&SZd eD;/ +y;D awmh tbGm;/ uAsmq&m
&J@pm[m tkwef &H u
H jkd zwf+yD;/ tusO;f axmifxu
J ol@ukd zrf;qD;&ol&@J ESv;kH om;xJa&mufomG ;
w,f? tusOf;xJ tusyfxJrSm uAsmzwfolu aq;vdyf 2 pnf;eJ@ uAsmq&mudk ol ylaZmf
w,f? b,favmuf r*Fvm&Sv
d u
kd af vovJ? jrefrmvl@tzG@J tpnf;twGuf r*Fvmtcsed t
f cg
udk uAsmatmifpnfwD; qifhac:aewJh uAsmq&mtay: r*Fvm*g&0eJ@ !GwfEl;wkH@jyef=uwm
jrefrmh r*Fvmw&m; w&yfayyJaygh? uAsmq&m}uD;wifrdk;[m r*Fvmw&m;udk tcsKyfcef;eJ@
tusOf;axmiftxd o,faqmifoGm;olwa,mufjzpfw,f?
axmifuxGuf+yD; vtenf;i,fav;rSmyJ uAsmq&m}uD; wifrdk;eJ@ rE Wav; wuUodkvf
jrefrmpmXmeudk u|efawmf vkdufoGm;zl;ygw,f? q&mu ausmif;xkdifbkef;}uD;/ u|efawmfu
bke;f }uD;ausmif;om;av;vd?k cef;r}uD;wzufrmS q&mr}uD;awGu tvkyv
f yk =f uw,f? cef;r
tv,frmS q&mi,fawG u pm;yG&J n
S }f uD;rSm tvkyv
f yk af e=uw,f? q&mr}uD;wa,mufu
u|eaf wmfw@kd ukd cef;r}u;D wzufukd ac:oGm;ygw,f? q&mr}u;D aemufu q&m/ q&mhaemufu
u|efawmf? q&mi,fawG&J@ pm;yGJxdyfem;ta&mufrSm q&mr}uD;wa,mufu a[movkd
a=unmvdu
k w
f ,f?
'g uAsmq&m}uD; wifrdk;
iHk@aewJh q&mi,fawG&J@acgif;awG qwfceJ armhvmw,f? ydwfaewJh yg;pyfawG yGihfoGm;
w,f? a=omf qdkwJh tHh=owJh/ av;pm;wJh/ tESpfESpftvv u &if;ESD;+yD; awG@zl;csifwJh
yk*~dKvfudk kwfjcnf;awG@vkduf&wJhtcg/ tHhtm;oifhoGm;wJh toHwdk;nif;nif;awG u|efawmf
=um;vdu
k &f ygw,f? +yD;awmh b,fou
l rS rckid ;f ap rrSm=um;&ygbJ tvkt
d avsmufygyJ q&m
i,fawG[m xkid af e&mu rwfwwf&yfvu
kd =f uw,f? uAsmq&m}uD;wifr;kd olw@kd a&S@rmS jzwf
36

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

'g uAsmq&m? vlxk uAsm q&m?


&ifxrJ mS u|efawmf usL;&ifv
h u
kd rf w
d ,f?
acgif;awG qwfceJarmh? yg;pyfawG yGi?hf xkid &f mu x-u?
vlxk uAsmq&mqdw
k m 'gyJjzpfw,f?
acgif;awG qwfceJ armh? yg;pyfawG yGi?hf xkid &f m u x-u?
av#mufae+yDu;kd ?
q&mu acgif;wndwf
ndwf/ tyH;eJ@ jyefE_wfquf
vd@k ? u|eaf wmfuawmh q&m
i,fawG&J@udqdkyHkudk tHhtm;
oifh/ 0rf;om/ =unfEl; ?
'g uAsmq&m? vl x k
uAsmq&m? &if x J r S m
u|ef a wmf usL;&if h v d k u f r d
w,f? acgif;awG qwfceJ
armh? yg;pyfawG yGi?hf xkid &f m
u x=u? vlxk uAsmq&m
qdkwm 'gyJjzpfw,f? acgif;
awG qwfceJ armh? yg;pyfawG
yGifh? xkdif&m u x=u?
q&mr}uD;awGe@J uAsm
q&m}uD; wifrdk; a&S;a[mif;
aES m if ; jzpf a jym+yD ; wJ h t cg/
vmwJhtwkdif; u|efawmfwdk@
jyef=uygw,f? 'DtcgrmS awmh
q&mr}uD;u 'g uAsmq&m
}uD ; wif r d k ; vd k @ ra=unm

awmhygb;l ? q&mi,fawGuvnf; wydiw


f nf; r&yf=uawmh
bl;? 'gayr,fh olwdk@ &yfw,f? xdyfqHk;rSm&SdwJh q&mi,fu
ol@a&S@ukd uAsmq&m}uD;jzwfwt
hJ cg rwfwwf&yfvu
dk w
f ,f?
ausmfoGm;+yD;awmh ol jyefxkdifw,f? olxkdifcsdefrSm oleJ@
uyfvsuf q&mi,fu rwfwwf&yfae+yD? 'Dvedk @J uAsmq&m
}uD;wifrdk; jzwfav#mufaewJhtcsdefawGrSm q&m/ q&mri,f
awGu xvkduf xkdifvkdufeJ@ vd_if;vHk;}uD; wvHk;[m edrfhvdkuf
jrifhvdkuf jzwfoGm;aeovdkygyJ?
tJ'D rE aW v;wuUov
kd x
f u
J v_id ;f vH;k }u;D [m jrefrmjynf
tES@H ? a[m tck Ekid if w
H umtES@H ? 'g vlxk uAsmjzpfw,f?
acgif;awG qwfceJarmh? yg;pyfawG yGifh? xkdif&mu x=u?
vd_if;vHk;}uD;awG vdrfhwuf? 'g vlxk uAsmq&mjzpfw,f?
b,fu q&m tm;awG&ovJ u|efawmf pOf;pm;=unhf
w,f?
uAsmq&m&J@ ESv;kH om;qdw
k m wdraf wGe@J wlw,f? El;nHh
w,f? jzLazG;w,f? vGifharsmw,f? aumif;uifrSmaew,f?
tJ'D ESvHk;om;wdrfawGu vlawG&J@pdwful;eJ@ tZwWudk E_d;qG/
Ek;d xapw,f?
'gayr,fh wdraf wGu wcke@J wck wlwm r[kwb
f ;l ? wcsK@d
u wpfp ESppf / wcsK@d u wpfqyk f ESpq
f yk /f wcsK@d u

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

37

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
wpftkyf ESpftkyf/ wcsKd@u jzLwvSnfh/ ndK
wvSn?hf
tJovkd trsKd;rsKd;&Sd=uwJh wdrfawG=um;
rSm q&mh&J@ESvHk;om;uawmh wdrfwdkuf}uD;
jzpfw,f? trsKd;om;&eH@eJ@ vGifharsmaew,f/
rdcif&@J Ev
S ;kH om;vdk El;nhw
H ,f? uav;&J@tyH;
vdk jzLpifw,f? aumif;uifrSm zefrD;tdrf
wvHk;eJ@ vrif;ukd *Dwqufuyfw,f?
aumif;uifrSmaewJhtcg avmuukd
tyl'%fu vGwfatmif/ tJ'D ESvHk;om;wdrf
wkduf}uD;u jynfoludk umuG,fay;w,f?
tarSmifcsO;f vmwJt
h cg/ jynfot
l ay: tvif;
udk zGiafh y;w,f? cyfrqdw+f idro
f ufaewJt
h cg/
xpfcsKef;ac:oH qihw
f ,f? vlom;eJ@avmuudk
apmfum;vm=uwJhtcg/ tJ'Dwdrfwkduf}uD;u
rkew
f ikd ;f jzpfomG ;wwfw,f?

rsuf&nfawG jzpfoGm;jyefw,f?
jrefrm uAsmq&m}uD; wifr;kd uG,v
f eG f
oG m ;cJ h y gw,f ? k y f u rB m k y f a vmurS m
obm0"rReJ@ avsmfnDpGm ol@oufwrf;u
tuef@towf &SdcJh&w,f? 'gayr,fh jrefrm
jynfoal wG&@J pdwu
f rBm/ pdwaf vmurSmawmh
uAsmq&m}uD; wifr;kd &J@ oufwrf;u tuef@
towfrJh/ tE Wdr jzpfw,f? kyfurBm/ kyf
avmurSm uAsmq&mudk a0'ema&m*gu
kwjf cnf; wku
d cf u
kd o
f wfypfEidk w
f ,f? 'gayr,fh
jrefrmjynfoal wG&@J ESv;kH om;urBm/ ESv;kH om;
avmurSmawmh trSefw&m;/ w&m;r#wr_/
vGwfvyfcGifh/ +idrf;csrf;a&;eJ@ arwWmw&m;udk
b,f r d p > m rS owf v d k @ r&ovd k y J / uAsm
q&m}uD; wifrdk;u &SifoefaeqJjzpfw,f?
'ga=umifh

'gwifrubl;? tJ'D wdrfwdkuf}uD;u rdk;


tjzpfvnf; ajrudk qif;wwfayao;&J@?
zdEydS &f ufpufra_ wG =urf;&rf;vmwJt
h cg/
tJ'D rkd;u a'gorsuf&nfjzpfw,f?
ajrywf=um;tuf/ acgifcsuf &ufquf
vmwJhtcg/ tJ'D rdk;u yifysKd&GufEkopfap
w,f?
qmavmif r G w f o d y f r _ e J @ uav;awG
ikdnnf;aewJhtcg tJ'Drkd;u um&ef ykvJykwD;
aphawG oDw,f?
pmoifausmif;awGrSm jrefrmausmif;
om;awG &Sio
f efaewJt
h cg/ tJ'D rk;d u 0rf;om
38

uAsmq&m wifrdk; ruG,fvGefao;bl;?


uAsmq&m wifrdk; ruG,fvGefao;bl;?
uAsmq&m wifrdk; ruG,fvGefao;bl;?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

eef;!GefaqG

rSwfrdao;w,f q&m*srf;&,f
pmayvkyfom;acwf/ a[majymyGJawG
acwfpm;aewJt
h csed u
f ayg?h ESpu
f akd wmh rrSwf
rdbl;/ [efZm;u armif&GufOD; zdwfwJhyGJav?
q&meef;/ q&m*srf;/ q&mpGrf;/ udkaersKd;/
cspfOD;ndKeJ@ rif;om; udkjrwfav;/ ajcmuf
a,mufqHk=uwJhyGJrSm u|efawmfu touf
t}uD ; qH k ; qd k a wmh acgif ; aqmif a e&mu
xm;=uw,f?
u|efawmfuvnf; cifAsm;wdk@ pdwf&Sd
vuf&Sdajym=uyg/ u|efawmf aemufqHk;rS
tcsdef=unfh+yD; wdkwdkajymr,fvdk@ uwday;
xm;w,f? udkaersKd;u acwfay:0wKrsm;
ta=umif;/ q&mpGrf;u pmay tawG;tac:
ESihf a0zefa&;/ q&m*sr;f u acwfprf;uAsmay:
vmyHk/ cspfOD;ndKu vuFm'Dycspfol/ udkjrwf
av;u uAsmESifh *Dwta=umif;/ aemufqHk;
rSm u|eaf wmfu a&$wu
kd pf ;kd OD;wd;k &J@ oZifyef;
zGJ &uefudk &Gwfjy+yD; ed*Hk;csKyfygw,f?
[ef Z m;/ ompnf r S m a[m+yD ; awmh
aemufae@reufrSm anmif&rf;rif;om;}uD;&J@
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

anmif&rf;rd@ txu rSm eHeufydkif; a[m=u


w,f? yGJ+yD;awmh eHeufpmau|;w,f/ &Sm;&Sm;
yg;yg; csKd;a=umf/ pmuav;a=umfeJ@ [if;rsKd;pHk
ygw,f? u|efawmfuawmh acgif;wHk;ajymif
ajymifeJ@ csKd;uav;awG/ pmuav;awGudk
=unf h + yD ; oem;aew,f / rpm;&uf b l ; ?
[if;csKed @J [if;&Guaf =umfuav;avmufyJ pm;
w,f? q&mu odyftpm;enf;w,faemf vdk@
olwdk@uajym=uw,f? tcsdKyGJrSm oD;ar$;
iSufaysmoD;}uD;awG ygvmjyefw,f?
anmif&rf;rSwpfcg rD;&xm;vrf;u &Srf;
jynfbufuckd w
JG ufwhJ vdi_ ;f wuf rd@uav;
udk quf=ujyefw,f? tJ'Da&mufawmh udk
jrwfav;u olw@kd rajymawmhb;l vd@k qdw
k ,f?
u|efawmfu udkjrwfav;&,f/ cifAsm;wdk@vdk
Edik if aH usm&f yk &f iS rf if;om;wpfO;D udk y&dowfu
awG@csif=urSaygh/ pifay:wufrsufESmjy+yD;
jcm;em;csuf oDcsi;f av;wpfy'k af vmufawmh
qdjk yvdu
k yf g? olw@kd tm;vH;k +yD;rS cifAsm;ajymyg
[k arwWm&yfcH&w,f?
aevH;k }uD;u taemufbufo@kd edrq
hf if;
39

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ae+yD/ udkjrwfav;u tmawG@oGm;+yD; kyf&Sifta=umif;/ *Dwta=umif; awGtm;&yg;& ajym
aeonf?
yef;uav;vdkvSaewmyJ awGjrifcsifonf/
yef;uav;vdk ndK;rSmudkvnf; pdk;&drfygonf
(rcifESif;qD)2 vSprf;yg yef;avmuf apmifh=unfhaernf/
aemifawmhomtvdkrus&if/ oifhb0twGufyJ awG;um idkrdrnf
y&dowfawG +idraf e&mrS vufcyk o
f aH wGay:vmonf? aumif;vdu
k w
f m udjk rwfav;&,f
[k csD;usL;&onf? aevHk;eDeD/ naeapmif;awmh tarhausmif;udk oGm;&r,f?
tcsdefav;&onfhtcdkuf olwdk@eJ@pyfwmudkajymrnfvdk@ pdwful;+yD; &wemyHkaejynfawmf
tdraf &S@u uaemifrif;om;}u;D &J@om;awmf vif;yifrif;om;}u;D &J@ &Sr;f jynfbufu awmfveS af &;
tiftm;pkta=umif; csKyfIajymcJyh gw,f? oDaygrif;udzk rf;oGm;ayr,fh t*Fvyd t
f pd;k &[m &Sr;f
jynfbufudk wufrvmEdkifatmif ewfxdyfawmif=um;vrf;u qD;qdk@xm;=uw,f?
ar*sm[dkuf'gy&if[m tdENd,rS ppfom; 4000 ausmfudkiSm;+yD; awmifay:ypftajrmuf
dkifz,faoewfawGeJ@ csDwufvm=uw,f? ewfxdyfawmif=um; qkwfvmcJh+yD; jrufcg;tif;/
a&jzL}uD;/ &GmiH/ aAm"dowfb&k m;rSm wdu
k yf aJG wGjzpf=uw,f? aemufq;kH rSm vif;yifrif;om;}uD;
eJ@ rd;k eJapmfbmG ;[m zsm;aewJt
h wGuf +idr;f csr;f a&;udk vufcv
H u
kd &f w,f? vif;yifrif;pm;}uD;udk
&efukefodk@ac:vm+yD; c%xm;um tdENd,jynf Am&yfylrd@udk ydk@vdkufw,f?
vif;yifrif;om;}uD;eJ@ a&eH@omcifcif}uD;wdk@rS xdyfwifr}uD;eJ@ xdyfwifrav;udk zGm;jrif
w,f? xdyfwifrav;[m &efukefjrif;yGJrSm vufrSwfa&mif;wJh =opa=w;vs,m;vlrsKd; rpPwm
bmvmrDeJ@ 1928 ck pufwifbmvrSm vufxyfw,f? 1930 ckESpfrSm &wemewfr,f udk
zGm;w,f?
tck u|eaf wmfajymcJw
h m &wemyHak ejynfawmf}uD;uae+yD; &wemewfr,fa&mufvm+yD/
a&S@qufajym&if tE W&m,feJ@ruif; jzpfrSma=umifh 'Dae&mrSmyJ ed*Hk;csKyfygw,f?
ae0ifzd;zstcsdefa&mufae+yD? ausmif;q&mwpfa,mufu vmajymw,f? u|efawmfwdk@
awmwufwJhtcg a&mufwJhae&mawGudk q&mu odaew,faemf wJh? [kwfvm;/ ar*sm
ua&mhpf0dwfa&;wJh vif;yifrif;om;}uD;&J@ awmfvSefa&;tiftm;pk (Linbin Confederacy)
pmtkyfudkzwf+yD; a&;wmygvdk@ ajzvdkuf&w,f?
q&m udkb*srf; (uAsmq&m wifrdk;) aumif;&mok*wd odk@ a&muf&Sdygap?
a&;abmf}uD;
eef;!GefaqG
40

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

zd;k oH (vlx)k

udkb*srf;&J@ zefrD;tdrf uAsmpmtkyf


xGufawmh usaemf 8 wef; wufaewmyg?
tJ'Dwkef;u usaemf[m 0wKeJ@ aqmif;yg;
awmh zwf y g&J @ / 'gayr,f h uAsmqd k v d k @
ausmif;pmuvGJvdk@ rzwfzl;oavmufygyJ?
q&mrif;ok0%f&J@ uAsm tenf;tyg;awmh
zwf z l ; / usuf r S w f z l ; ygw,f ? 'gayr,f h
armifacG;zdk@uAsmrsm;xJuom rsm;ygw,f?
'DvdkeJ@ udkb*srf;&J@ zefrD;tdrf xGufvmawmh
usaemfwdk@tdrfxJrSm csD;usL;oHawG em;v#H
atmif =um;vm&ygw,f? 'DtxJrmS usaemfh
taru xdyfqHk;uyg ygw,f? b,ftyk'f
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

uav;ujzifh b,fvdk/ aumif;vGef;vdk@


aumif;vGef;vdk@eJ@? t,f'Dwmcef;rSmvnf;
ajym=u/ xrif;pm;=u&mrSmvnf; ajym=u/
tJ't
D xJu tyd'k af wG pma=umif;awG &Gwjf y
=u/ udk;um;=ueJ@/ =um;&zefrsm;awmh c&pf
,mefomoemyausmif;om; usaemfvnf;
pdwf0ifpm;vmygw,f? 'geJ@ tarhudkuyf+yD;
b,ftyk'zf wf&rvJv@kd ar;cJyh gw,f? 'Dawmh
taru b,ftyk'fu b,fvdkaumif;wm
qdk+yD; axmufjy/ &Sif;jy+yD; zwfjzpfatmif
zwfz@kd wdu
k w
f eG ;f ygw,f? pmtkyx
f u
J olu,
kd f
wdik f tvGw&f aewmav;awGvnf; &Gwjf yyg
41

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
w,f? 'Dvekd @J usaemfw@kd armifErS awG/ t}uD;awG tm;vH;k zefr;D tdrpf mtkyu
f kd tm;wufoa&m
zwf=uygw,f?
ol@&@J zefr;D tdru
f Asmrsm; yxrt}udrf u
kd jf cif;[m ua&mif; 16 csK;d t&G,/f trsm;tac:
0wKqdu
k af v;yg? tzH;k u tJ'aD cwf rE aW v;wuUov
kd f eH&u
H yfpmapmifawGe@J ESpv
f nfr*~Zif;
awGrmS tpGr;f jyaewJh a&$bu
kd udpk ed af rmifjzpfygw,f? udpk ed af rmif[m ausmif;om;nD!w
G af &;
wyfOD;twGufvnf; ydkpwmawG/ yef;csDawG a&;ay;wwfygw,f? udkpdefarmifh vuf&mu
yef;csD(OD;)atmifpdk;[efeJ@ tjzLa&mifaemufcHrSm teDa&mifeJ@ teufa&miftoHk;jyK+yD; qGJxm;
wJh zefrD;tdrfav; zefvJhvJhudk qGJxm;wmjzpfygw,f? uAsmpmtkyftzHk; yDjyifvSygw,f?
tJ'v
D ekd @J usaemfb
h 0rSm zefr;D tdraf v; xGe;f ndv
u
kd w
f t
hJ cgrmS usaemhaf cgi;f eJ@ ESv;kH om;
xJrmS ruHpzl; vif;xdeo
f mG ;+yD; 'Dae@txdtvGw&f aewJh uAsmawGukd zwfr/d tvGwu
f surf d
ygawmhw,f? ausmif;pmtjyifu uAsmawGxJrSm txufuajymcJhwJh uav;uAsmawGu
vG&J if usaemfyxrqH;k tvGwu
f sucf /hJ &cJw
h m[m zefr;D tdrpf mtkyx
f u
J uAsmawGyv
J @kd q&kd if
rrSm;ygbl;?
usaemf acwfuAsmudk udufwwfoGm;yg+yD? uAsma&;csifpdwfvnf; ay:vmcJhyg+yD?
wu,fawmh tJ't
D cgu udb
k *sr;f [m vlx*k sme,fxrJ mS emrnftrsK;d rsK;d eJ@ a&;aewm
ESpfwcsKd@&SdoGm;yg+yD? 'gayr,fh ol@uAsmawGudk usaemf owdrywmtrSefyg? ta=umif;u
usaemfu vlxk*sme,fudkzwf&if (OD;av;)usm;bndrf;&J@ vufa0S@ aqmif;yg;/ a&$udkif;om;&J@
aqmif;yg;/ 0wK pwmawGavmuf zwfwmyg? pmzwfyg; vHk;0 r0ao;wJht&G,f jzpfygw,f?
'ga=umihf udkb*srf;udkvnf; rjrifzl;/ 'grSr[kwf jrifzl;aomfvnf; owdrxm;rdzl;ygbl;? yxr
qHk;awG@zl;wmu ol@ zefrD;tdrf qk&w,fqdkwJhowif;udk a&'D,dku=um;&+yD;aemuf wae@rSm
ol&,f/ udkomEdk;&,f/ aemufwpfOD;u udkpdefjrihf (armifrdk;ol) vdk@xifw,f/ oHk;-av;a,muf
usaemfw@kd trd u
f v
kd m+y;D usaemft
h azeJ@tarudk awG@=uygw,f? rSwrf w
S &f & nOD;ydik ;f wpfcrk mS yg?
usaemftrSwrf rSm;&if udo
k mEd;k u tJ'w
D 0du
k w
f ek ;f u usaemfw@kd trd u
f t,f'w
D mtzG@J rmS
tvkyv
f yk af eygw,f? ae@wikd ;f awG@ae&wJv
h yl g? aemuf+yD; rSew
f majym&&if tJ'w
D ek ;f u usaemf
wdk@t&G,feJ@ ol@t&nftaoG;awGudk rodygbl;? axmifwef;tuscHxm;wJh ausmif;om;
acgif;aqmifa[mif;wpfa,muf qdkwmavmufyJ em;vnfxm;wmyg? udkpdefjrifhuawmh
(usaemhftarpum;eJ@ ajym&&if) ol@taz udkAwkwf (awmxJrSm usqHk;oGm;ol) vdkyJ vlxk
42

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
wdu
k u
f kd 0ifcsiw
f t
hJ csed f 0ifvm+yD; xGucf siw
f hJ qdkwmudk usaemfwdk@u odyfoabmrwlcsif
tcsed f jyefxu
G o
f mG ;wJh tdro
f m;wpfa,muf =uygbl;? olwdk@u tjrJjrifawG@aewJhvlawG
udk;?
vdk aewJv
h yl g?
olw@kd vmw,fqw
kd meJ@ taru usaemf
wd@k ukd rif;wd@k awG@z;l csiw
f hJ armifb*sr;f wd@k vm
w,fa[hvdk@ vSrf;ajym+yD; olwdk@apmifhaewJh
{nh f c ef ; xJ u d k 0if o G m ;ygw,f ? 'D t cgrS m
usaemf w d k @ armif E S r awG t}uD ; tus,f
v_y&f mS ;ukeyf gawmhw,f? usaemf&,f/ usaemhf
tpfr&,f/ usaemfhESr&,f acgif;csif;dkuf
wdkifyif+yD; udk,hfrSm&SdwJh atmfwdkpmtkyfav;

ud k b *srf ; u usaemf h t pf r atmf w d k


pmtkyfxJrSm a&;ay;+yD;wJhaemuf usaemhf
pmtkyfxJrSm a&;ay;ygw,f? uav;awGrdk@
ayghayghwefwef/ +yD;pvG,fa&;ay;wm rvkyf
ygbl;? ol@&J@a&;aeus vufa&;0dkif;0dkif;}uD;
awGeJ@ pma=umif;av;wdkwdkudk jznf;jznf;eJ@
rSefrSef a&;ay;ygw,f?

ol&Ja&;aeus vufa&;0dkif;0dkif;}uD;awGeJ
pma-umif;av;wdkwdkudk
jznf;jznf;eJ rSefrSefa&;ay;ygw,f?
dk;om;r+om cspfp&m wJh?
awGxkwf+yD; {nhfcef; wHcg;aygufab;/ tcef;
pnf;aemufuae jyLwpfjyLwpfvkyf=uyg
w,f? 'DtcgrmS usaemfw@kd uv
kd rS ;f jrifwhJ tar
u [Jh bm=unhfaewmvJ/ 0ifcJh=uav
vd@k vSr;f ac:ygw,f? +y;D rS {nho
f nfrsm;bufukd
vSn+hf yD; a[m'DrmS armifb*sr;f udk awG@z;l
csifvdk@wJh qdk+yD; 'D[mu b,fol/ [dk[mu
b,f0gqdk+yD; rdwfqufay;ygw,f? 'DawmhrS
usaemfwdk@uvnf; udk,fhaemufrSm 0Sufxm;
wJh atmfwdkpmtkyfav;awG xkwfay;+yD;
atmfwdka&;ay;zdk@ r0Hhr&Jajym=uygw,f? tJ'D
wkef;u udkomEdk;eJ@ udkpdefjrifhu a&;ay;r,f
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

dk;om;r_om cspfp&m wJh?


0rf;omvdkufwJhjzpfjcif;? oleJ@ywf
ouf+yD; usaemfwdk@armifESrwawG =um;zl;
xm;wmudku wifrdk;qdkwJhvl[m ol@uAsm
av;awG vSyqef;!Gef@oavmuf oludk,f
wdkifuawmh taetxdkif tajymtqdk b,fh
uavmuf/ b,fuvdk dk;om;wm qdkwm
rsK;d awG r[kwv
f m;? 'ga=umifh ol@aqmify'k v
f @kd
qd&k r,fh pum;&yfukd tckvv
kd v
S aS v; a&;ay;
vdkufawmh usaemhfwouf rarhEdkifp&mjzpf
oGm;ygawmhw,f? tJ'Daemuf usaemfvnf;
43

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
atmfwdkpmtkyfudk ol@vufxJujyef,l+yD; aemuf ol@rsufESmudk jyef=unhfvdkufygw,f? ol@&J@
pHusvSwJh/ =uifemr_tjynhfygwJh/ wu,fh udkdk;om;wJh tyH;udk awG@&ygw,f?
tJ'aD emuf usaemfw@kd armifErS wawG ola&;ay;vdu
k w
f hJ atmfwakd v;awGukd wpfa,muf
wpfa,muf jy=u/ olrsm;awGudk jy=ueJ@ wu,fhudk uav;awGvdk aysmfoGm;=uygw,f?
*k%v
f nf; ,l=uygw,f? zwf&wJv
h w
l ikd ;f uawmh tJ'D d;k om;r_om csppf &m qdw
k mav;udyk J
aumif;vdkufav vdk@ rSwfcsufcs=uygw,f?
'Dvekd @J usaemfvnf; zefr;D tdrx
f u
J renf;vSwhJ uAsmawGukd tvGwu
f su+f yD; wuUov
kd f
0ifwef;udk a&mufvmygw,f? usaemfw@kd acwfu 9 wef;eJ@ wuUov
kd 0f ifwef; wuf&ygw,f?
wuUov
kd 0f if pmar;yG}J u;D eD;awmh usaemfu reuf ausmif;rwufcif ausmufoifyek ;f }u;D ay:rSm
zefrD;tdrfxJrSmygwJh EG,fomuDoHjzwfwpfyk'fxJu
tvdk z&uf&Smav;
&uf-umraES;apESifh
txuftnmaus; wuUodkvfrudkfqDu
a$nmol ysKdjzLwodkufu,fwdk
tar#mfpdkufum &$ifcsKdcsKdy
oajyndK a&$bdkyef;&,feJ
vufurf;um udESihfr,fav;
(pmom; enf;enf; rSm;Edkifygw,f)
qdw
k t
hJ yd'k u
f kd a&;xm;vdu
k yf gw,f? c&pf,mefomoemy ausmif;om;/ usaemfo
h il ,fcsi;f
awGu 'guakd wG@awmh ud,
k b
fh 0eJ@ wdu
k f u
kd q
f ufaewmrd@k csucf si;f em;vnf cHpm;Edik v
f @kd odyf
oabmusomG ;+yD; usaemfu
h kd twdwaf umif; edrw
d af umif; aqmifvmw,fv@kd aus;Zl;wif=u
ygw,f?

t&G,af &mufw/hJ
tjyifpmzwfwhJ vlwikd ;f vdv
k ykd J
aq;vdyv
f nf;wdk udak wmh tvGw&f wmcsnf;ygyJ?
44

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
tJ'Daemuf usaemfrEav; wuUodkvfudka&muf
awmh Oypmyxrwef;om;yDyD vufcsm,lz@kd a[mvf}uD;
a[mvfi,fawGudk tajy;tv$m; twef;ul; oif&yg
w,f? 'DtcgrSm usaemfowdxm;rdwmu (udk,fu
vnf; uAsml;pyae+yq
D akd wmh) pmoifpm;yGaJ y:rSm uAsm
wdk uAsmp jzpfjzpf/ rdef@qdkcsuf jzpfjzpf/ wckcka&;r,fvkyf
vdu
k w
f ikd ;f udb
k *sr;f &J@ {nho
f nf}u;D uAsmxJu aq;vdyf
vnf ; wd k / aevnf ; nd K qd k w J h t yk ' f u d k wpf a ,muf
a,mufu a&;xm;wm awG@&wmygyJ? tdrfom awGxJ
rSmvnf; a&;xm;vdkufwm tae&m&mygyJ? aemufqHk;
ukeu
f ek af jym&&if usaemfaxmifxaJ &mufawmh wdu
k ef &H H
awGay:rSmawmif awG@&ygw,f?
'Dae@jrefrmjynfrmS uAsmeJ@ywfoufv@kd jiif;=uck=H u/
wdu
k =f ucdu
k =f u/ bmawGyJ ajymaeae/ b,fu
h avmufyJ
uGJaeae/ udkb*srf; uAsmawGeJ@ywfoufvdk@uawmh
b,fol/ b,f*dk%f;urS tjiif;ryGm;=uygbl;? t&G,f
a&mufwJh/ tjyifpmzwfwJh vlwdkif;vdkvdkyJ aq;vdyf
vnf;wdkudkawmh tvGwf&wmcsnf;ygyJ?
+yD;awmhvnf; urBmhae&mtESH@tjym;udk jrefrm
jynfom;awGa&mufavwdkif; jrefrmpm/ jrefrmuAsm
&,fvdk@ olrsm;awGt=um;rSm armfp&muGm;p&mtjzpf
azmfxw
k =f uwdik ;f udb
k *sr;f uAsmawG xdyq
f ;kH u ygaewm
yJ r[kwfygvm;?
wu,hfudk ajcwH&Snf/ ajcvSrf;rsm;wJh zefrD;tdrfyg?
ckawmhjzifh zefrD;tdrf&Sif r&Sdawmhyg? 'gayr,fh
zefrD;tdrfav;ujzifh jrefrmjynfom;awG&J@ ESvHk;om;
awGxJrSm xm0& xGef;awmufaeygvdrfhr,f? ?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

45

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

46

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

aA'g&D

zefrD;tdrfudk xGef;ndcJhwJhol ta0;udk


xm0& xGufcGmoGm;+yDwJh? kwfw&uf rar#mf
vifhxm;wJhowif;rdk@ c%awmh rSifoufrd
oGm;w,f? 'gayr,fh auG;aomvuf rqef@
cif qdw
k hJ tedpw
P &m;[m vlwikd ;f tcsed rf a&G;
&ifqdkif&EdkifwmyJqdkwJhtodu oloGm;+yD qdk
wmudk vufcHvdkuf&w,f? csufcsif;qdkovdk
rd;k rd;k (tif;vsm;) kww
f &uf xGucf mG oGm;pOf
u/ ola&;cJhwJh
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

cspo
f w
l @kd oufwrf;wd.
k
rkef;olwdk@ oufwrf;&Snf.
a=uuGJI rqHk;yg qdkwJh pmav;awG
udk jyefowd&rdygw,f? oltwGufvnf;
a=uuGJI rqHk;yg? olcspfwJh trdajrudk oljrif
csifwJh taetxm;eJ@ rjrif&cif oloGm;&+yD?
ol c spf c if v S w J h orD ; / ajr;awG / rd w f a qG
a&mif;&if;awGu wae@ae@ jyefqHk=ur,f
pdwfZGJcwfxm;ayr,fh/ rawG@Edkifawmhbl;?
47

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
olvnf; rdk;rdk;vdkyJ/ kwfw&uf oGm;jyefyg+yD
aum?
ol@oufwrf;[m 73 ESpfausmf+yDrdk@ rdk;rdk;
vdk oufwrf;wdkvSyguvm; rajymomay
r,f/h ol@vkd vlaumif;wpfa,mufukd quf&iS f
oefapcsiw
f mawmhtrSeyf g?
wae@ wae@ aomufvu
kd w
f hJ aq;vdyef @J
pD;u&ufawG taygi;f toif;awGe@J vufzuf
&nfuvnf; wpfcGuf+yD;wpfcGuf ydawmuf
yef;rsm; vef;&majrrSm ol&SdpOfu awG@uH&
wmrdk
q&m&,f aq;vdyaf wG av#mah omuf
yg? vufzuf&nfawGvnf; av#mhaomufyg?
q&m 0 vmwmvnf; odyfraumif;bl;
vdk@ q&mvkyfrdawmh/ olu xHk;pHtwdkif;
rsufvHk;av;ydwfwJhtxd &,farmaew,f?
[dkrSmvnf; pD;u&ufawG wpfvdyf+yD;
wpf v d y f / vuf z uf & nf a wG wpf c G u f + yD ;
wpfcGuf aomufvdk@ toufwdk&wmaer,f
vdk@ rSef;q w&m;cH&Smrdao;w,f?
'gayr,fh aemufq;kH rSmawmh olr&daS wmh
bl;qdkwmudk vufcH&w,f? ol[m b0rSm
taygi;f vuQ%m aqmifco
hJ yl ?J ol@&@J jzLpif;kd
om;wJh ESvHk;om;u pD;usvmwJh pmawG/
uAsmawG avmutwGuf xm;cJhw,f?
oluAsmav;awGu ol@&@J apwemtvS/
pdwftvS/ trSefw&m;bufu &yfwnfwJh
tvS/ rdrda&ajr/ rdrdvlrsKd;eJ@ vlom;awGudk
cspfjrwfEdk;wJhtvSawGudk azmfjycJhw,f?
ol a&;pyfcJhwJh uav;uAsmav;awG
[m toHcsKd&Gwfqdkvdk@ aumif;vS+yD;/ pGJvrf;
rSwfrdvG,fapw,f? olu avmuudk tvS
48

ol[m avmuudk zsufq;D oltjzpf


pGJcsufwifcH&wJhtcg/
acgif;iHk tav#mhay;
tay;t,lawGvkyf_yD;
oufom&m&wJhvrf;a-umif;udk
ra&G;cJb
h ;l ? ola&;wJh uAsmawGtay:
opPm&Scd w
hJ ,f ===
qifay;olyg?
'gayr,fh ol[m avmuudk zsufqD;ol
tjzpf pGJcsufwifcH&wJhtcg/ acgif;iHk@ tav#mh
ay;/ tay;t,lawGvkyf+yD; oufom&m&wJh
vrf;a=umif;udk ra&G;cJb
h ;l ? ola&;wJu
h AsmawG
tay: opPm&SdcJhw,f? a':atmifqef;pk=unf
tay: raumif;a=umif; a&;ay;apcsifol
awG u d k / ol u a':atmif q ef ; pk = unf u d k
av;pm;wefzdk;xm;a=umif; jyefajymcJhw,f?
usL&Sirf jyygb;l / nmcdik ;f olawGukd usL&Sif
jy+yD; toufarG;cJyh gw,fv@kd trSeu
f akd jym+yD;
tvkyx
f w
k w
f mcHcw
hJ ,f?
vlawG[m tusO;f tusyf tcuftcJe@J
awG@vm&if/ a&m,dr;f =uwmrsm;w,f? olu
a&mr,drf;bl;? =uH@=uH@cdkifw,f? &GH&SmzG,f&m
vlawGukd &G&H mS zG,&f mvd@k jrifw,f? cspcf ifav;
pm;p&m aumif;olawGudk cspfcifav;pm;
w,f? trSefw&m;twGuf vufrajrmuf
'l;raxmufbl;? 'Dwpfcsufwnf;eJ@yJ ol@udk
av;pm;xdu
k v
f +S yD?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ax&0g' xGe;f um;w,fqw
kd hJ ajray:rSm
vl@rdp>m vl@wd&p>mefawG }uD;pdk;+yD; ypP E W&mZf
jzpfaewJh ydawmufajray:u ola0;&mudk
xGufoGm;csdefrSm/ ol@udkcspfwJholawG 0rf;om
0rf;enf; jzpf=uw,f?
0rf;om&wmu ol@udk b,ftcsdefqGJ
tHk;rSmvJvdk@ c%c% pdwfyl=u&wm uif;
vGwfoGm;vdk@yJ? 0rf;enf;=uwmuawmh ol
teD;em;rSm r&daS wmhv@kd yg? 'gayr,fh r=umcif
avvd_if;u wqifh ol@pum;awG=um;&jyef
awmh ol@ukd tvGr;f ajyoGm;=uw,f? ol@toH
udk em;axmif=uw,f? ol@udk rjrif&ayr,fh

uav; ajymaeoludk b,frSm ESpfoufEdkifygh


rvJ?
c&D;qH;k yef;wdik f ra&mufrD olxu
G o
f mG ;&
+yD? 'gayr,fh ae&or#umvrSm olwm0ef
auscw
hJ ,f? ol@cE<mtdraf [mif;udk pGe@f +yD;wm
eJ@/ ol@pw
d 0f n
d mOfawG ydawmufajrae&mtES@H
ol@cspcf ifoal wG &S&d m ae&mtES@H c&D;qef@aerSm
yJvdk@ vGrf;wrdw,f? oljrifcsifwJh yef;wdkifudk
olrjrifoGm;&ao;wJhtwGuf ol@udkcspfwJhol
awG yef;wdkifqD jrefjrefa&mufatmif c&D;ESif
=uzdk@/ wm0efydk&SdoGm;=u+yD?
wae@ae@ jynfcspfpmqdkrsm; jywdkuf

oljrifcsifwhJ yef;wdik u
f kd olrjrifomG ;&ao;wJt
h wGuf
oluckd spfwo
hJ al wG yef;wdik q
f D jrefjrefa&mufatmif
c&D;ESi-hf uzdk / wm0efy&kd o
dS mG ;-u_yD
urBmtES@H vGwv
f yfpmG ajcqef@Eikd w
f m/ vGwf
vyfpmG ajymqdk a&;om;Edik w
f mpwJh vlwikd ;f &J@
arG;&myg tcGifhta&;awG ol&wm od&vdk@
0rf;om=uw,f?
a0;ajrrSm vGwv
f yfaysm&f i$ af eolawGukd
awG@&if ol@ajray:u aoG;csi;f om;csi;f awGukd
vGwfvyfapcsifpdwfeJ@ olcHpm; xdcdkuf&Smr,f
vdk@ pka0;ajymqdkrd=uw,f?
ol@&J@ jrefrmpmayc&D; yifra&pD; udk
em;axmif&awmh ol[m xifxm;wmxuf
ydak wmfwhJ vlawmfwpfa,mufqw
kd m od&jyef
w,f? vlaumif; vlawmfawGudk rvdkcsif?
vufndK;axmif acgif;ndwfolawGudkom
vdck siw
f hJ vl@rpd m> awG 'Dvkd trSew
f &m; pyfpyf
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

wnfaxmif+yDqdk&if ol@&J@tjrJyH;aewJh kyfyHk


uvnf; za,mif;kyw
f k wpfct
k jzpf yg&&Sd rSm
taotcsmayg?h
ol@b0rSm jrefrmpmjy+yD; toufarG;cJh
w,f? pma&;+yD; toufarG;cJw
h /hJ jzLpifwb
hJ 0
ydkif&Sifyg? ola&;cJhwJh pmawGu vltrsm;udk
tvif;a&mifay;aetHk;rSmyg? zefrD;tdrfudk
xGef;ndcJhol xGufcGmoGm;+yD;jzpfayr,fh/ ol@&J@
zef r D ; td r f u awmh tvif ; a&mif j zmqJ y g?
tvif;a&mif jymoxufjymatmif ol@udk
csp=f uolawG rD;pmul qDjznf=h u&OD;rSmayg?h ?

49

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

50

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

bm;rm;wla';
uAsmq&m}uD; wifrdk;[m Zefe0g&D 22 &ufaeu olrdwfaqGwOD;jzpfol OD;wifarmifjrifheJ
tjyifoGm;&mutjyef tdrfteD;u vufzuf&nfqdkifrSmtat;aomufpOf vJusoGm;&mu
qHk;yg;oGm;cJhygw,f? tbOD;wifrdk;ukd touf&Sifvsuf aemufqHk;awGcJh&ol tb OD;wifarmifjrifh
jyefajymif;ajymjywJh Zefe0g&D 22 &ufaeu tjzpftysufawGudk tm;vHk;twGuf azmfjyvdkufygw,f?
tJ'aD e@u q&m}u;D u reuf 9 em&D 45 rdepfavmufrmS OD; qDukd zke;f qufw,f? zke;f quf
awmh OD;wifarmifjrifh vmrvm; wJh/ vmr,f vdk@? (ae@wdkif; oGm;aewmudk;/ olu roGm;rSm
pdk;vdk@ xifw,f) tJ'geJ@ u|efawmf 11 em&Davmuf ol@qDudk a&mufw,f? 11 em&Davmuf
ol@qu
D akd &mufawmh (aemufaz;rSm jcHav;&Sw
d ,fav) tJ'jD cHav;rSm pum;awG bmawG ajym
awmhO;D rdwaf qGwa,muf jrefrmjynfuvmwm tvkyrf &Sad wmh olu 0dik ;f &Smay;awmh olu
rD;&xm;Xmeu udrk ;kd udak c:+yD;awmh zke;f quf+yD;ajymxm;awmh ukrd ;kd u ol@twGuv
f yk af y;w,f
wJh? OD;udk ajymjyw,f? OD;udkajymjyawmh 12 em&Davmufxkd;awmh xrif;pm;=uatmifqdk+yD;
awmh txJ0if xrif;pm;=uw,f?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

51

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
xrif;pm;+yD; aemufaz; jyefxGufxdkif
awmh watmifh aq;vdyfav;aomuf+yD;
awmh b,foGm;vnf&if aumif;rvJwJh?
q&mhoabmyJ/ q&m oGm;csifwJhae&m oGm;
vd@k tJ'v
D akd jymvdu
k af wmh xGe;f cdik q
f D oGm;r,f
wJh? xGef;cdkifqdkwm jrefrmjynfu ypPnf;awG
a&mif;wJhqdkifav? aumif;ygw,fvdk@ oGm;yg
vdk@? tJ'geJ@ bwfpfum;qDoGm;awmh bwfpf
um;vdkif;u 490 pD;w,fav? 490 pD;awmh
xGef;cdkifqDoGm;&if wcg 76 xyf ajymif;&rSm?
tJ'geJ@ ol@udk q&m 'Dum;u ,leD,Hpaw&Sif
udk wdkufdkufa&mufw,f? tJ'Dawmh ,leD,H
paw&Siu
f kd oGm;r,f/ q&m &xm;pD;r,fajym
w,f r[kwfvm;/ tJ'Dawmh u|efawmfwdk@
&xm;pD;+yD;awmh abmf'Gifyghcf udk jyefr,fvdk@
ajymawmh [m odyaf umif;w,f/ &xm;vnf;
pD;w,fjzpfoGm;atmifwJhqdk+yD;awmh tpD
tpOfu um;ay:a&mufawmh blwmHak &muf
oGm;wm/ xGef;cdkifqdkifudk ra&mufawmhbl;?
blwmHkaxmifhudka&mufawmh blwmHk
xJudkjzwf+yD;awmh ab;uae 0ifawmh xdkifcHk
av;awGe@J xD;av;awGe@J qakd wmh [m 'Dae&m
odyfaumif;wmyJaemf wJh/ wcgrS ra&mufzl;
ao;bl;/ xdkifOD;r,fqdk+yD;awmh xdkifwm? xdkif
+y;D u|eaf wmfu
h kd ar;w,f? qdik f r&Sb
d ;l vm;wJ?h
&Sdw,fvdk@ tck oGm;rSmyJvdk@ tJ'DbufrSmvdk@/
vufrSwf0,frSmvnf; tJ'DrSmyJvdk@? tJ'geJ@
watmifx
h ikd +f yD; blwmHx
k u
J 0kd ifawmh 0if+yD;
tJ'rD mS aumfzw
D cGu0f ,f+y;D awmh ol@ukd wdu
k f
vdu
k w
f ,f? aumfzaD omuf+yD;awmh uJ &xm;
oGm;pD;r,fqdk+yD; tJ'DrSm vufrSwfoGm;0,f
52

w,f? vufrSwfoGm;0,fawmh u|efawmfu


wef;pDawmh 0,fawmh olu qdzk mrSm xdik af e
w,f/ aemufawmh aiG 10 vmay;w,f? [m
q&m aeygap/ b,favmufrSrusbl; qdk+yD;
awmh u|eaf wmf ay;ygr,fv@kd ? tJ'v
D kd ajym+yD;
awmh ol oGm;jyefxdkifw,f? u|efawmf vuf
rSwf 2 apmif 0,fawmh ol tJ'DvufrSwfudk
awmif;=unhw
f ,f? c&D;pOfvufrw
S u
f v
kd nf;
ol awmif;=unhfw,f? =unhf+yD;awmh &xm;
u 3 em&D 20 xGufr,fqdkawmh p}uFefeHygwf
9 qdak wmh u|eaf wmfw@kd p}uFef 9 udk av#muf
oGm;w,f?
&xm;ay:wufwmeJ@ xGuw
f myJ? xGuf
awmh ajymif;jyefjzpfaew,fav/ pD;&wm?
ausmay;+yD; oGm;ae&wmudk;? olu t"du
=unhcf siw
f mu _cif;=unhcf siw
f mud;k ? a&S@rmS
trnf;rav; xdkifaewm? a&S@u trnf;
rav; xdkifcHkudk ajymif;+yD;awmh olu jywif;
ayguf eHab;rSm _cif;=unhw
f m? =unh+f y;D awmh
wrSwfwdkif+yD; wrSwfwdkif ol rSwfw,f?
rSww
f ikd f 3 ckwnf;aemf/ eD;eD;av;yJ wJ?h ,le,
D H
paw&Sifu abmf'Gifyghcfudk em&D0ufavmuf
armif;&w,fav?
tJ'geJ@ u|efawmfwdk@ 3 em&D 20 u
xGuv
f m+yD; av;em&D xd;k cge;D avmuf a&muf
wmaygh? q&m}uD;aewJhtdrfeJ@ tJ'DblwmHkeJ@
odyrf a0;ygb;l ? u|eaf wmfw@kd vrf;av#muf+yD;
awmh ypdzdwf tJAJvfe,l; ay:rSmaygh? vrf;
av#muf+yD;awmh rD;ydKG ifah &mufawmh q&m}uD;
u c% em;ao;w,f? ausmufcakH v;ay:rSm
xkid w
f ,f? xdik +f y;D rD;yGKd ifu
h kd ul;+y;D awmh qD;Zm;
rm;uufqdkwm &Sdw,f? tJ'gu yDeefu vm
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
zGifhwJh ukefpHkqdkifav;aygh? tJ'DqdkifrSm pD;u&uf 2 bl; 0if0,f vmwm? ol@ orufqDudk
w,f?
awmif rqufjzpfb;l ? Edik ;f 0rf;
0rf;u u|eaf wmfu
h akd r;w,f?
'Dae&ma&mufawmhol@tdrfeJ@ eD;oGm;+yDav/ q&m}uD; tJ ' D u d p P 0 d p P a wG t wG u f ?
tdrfeJ@ eD;oGm;+yDav? av#muf&if;eJ@ tJ'DrSm ruUqDudk qdkif u|eaf wmfu q&m}uD; vG,f
wqdik &f w
dS ,f? om;om;em;em;av;aygah v? tdraf &S@rmS jcHcwf tdwfxJrSmygwJh ydkufqHtdwf
xm;w,f/ ausmufcHkav;awGeJ@? xD;av;awGeJ@ayghav? 'DrSm xJrSm xnfhxm;wJh tdkif'D
xdkifOD;r,f/ at;at;aq;aq; wJh? +yD;awmhrS jyefr,f/ tdrfeJ@ uwfawG xkwjf y&w,f?
vnf;eD;w,f qdk+yD;awmh tJ'DrSm 0ifxdkifw,f? 0ifxdkifawmh
social security uwf
blwmHrk mS olu umzDaomufvmawmh umzDqufraomuf awG xkwfjy&w,f? +yD;awmh
csib
f ;l / tat; aomufcsiw
f ,f wJ?h 'ge@J tat;rSm ay;vdu
k f ol@ orD;qDukd qufw,f? ol@
w,f? tJ'D tat;aomuf+yD;awmh wiHak vmufyJ iH&k ygw,f? orD;qDuq
kd ufawmh ol@orD;

tat;aomuf_yD;awmh wiHak vmufyJ iH&k ygw,f?


onf; ovdjk zpfomG ;_yD;awmh tifh tifh qd_k yD; arh_yD;awmh
apmif;_yD; ,dik o
f mG ;wm? tJ'geJ u|efawmf vSr;f qGv
J u
kd af wmh
*smuifuv
kd rS ;f qGrJ v
d u
kd _f yD; q&m}uD; b,fvjkd zpfwmvJ
b,fvjkd zpfwmvJqakd wmh
onf; ovdjk zpfomG ;+yD;awmh tifh tifh qd+k y;D arh+y;D awmh apmif;
+yD; ,dik o
f mG ;wm? tJ'ge@J u|eaf wmf vSr;f qGv
J u
kd af wmh *smuif
udv
k rS ;f qGrJ v
d u
kd +f yD; q&m}uD; b,fvjkd zpfwmvJ b,fvkd jzpf
wmvJqdkawmh pum;ar; r&awmhbl;?
tJ'geJ@ Edkif0rf;0rf; (911) udk qufw,f? Edkif;0rf;0rf;udk
quf&if OD;u ryDawmh ae&majym&if vGJ&if =umaerSmpdk;vdk@
qdik &f iS u
f kd tultnDawmif;vdu
k w
f ,f? aus;Zl;y+yD; Edik ;f 0rf;
0rf; qufay;yg qdak wmh qdik &f iS u
f qufay;w,f? Edik ;f 0rf;0rf;
uvnf; blwmHkeJ@ 'Dae&m=um;rSm &Sdw,f? police station
(&Jpcef;) av? odyf jrefw,f/ csucf si;f a&mufvmwmyJ? OD;u
tJ'rD mS Edik ;f 0rf;0rf; quf+yD;awmh ol@ orufqu
D kd zke;f qufz@kd
qJvzf ek ;f udk ud;wyfaewke;f &Sad o;w,f/ Edik ;f 0rf;0rf;u a&muf
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

u tvkyfxJrSm qJvfzkef;
yd w f x m;w,f ? yd w f x m;
awmh OD;orD;wa,mufu
vnf; ol@orD;eJ@twlwlyJ
av? wHkwnf; vkyfw,f
av? tJ'geJ@ OD;orD;qDudk
zke;f quf&w,f? OD;orD;qDukd
zk e f ; quf a wmh OD ; orD ; u
vnf; ol@orD; csKdoif;udk
ta=umif;=um;awmh csKo
d if;
u OD;qDudk jyefqufoG,f
w,f? ol@taz b,frSmvJ
53

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
aygh? Edkif;0rf;0rf;eJ@ vkyfaew,f/ um;ay: wifawmhr,f? Edkif;0rf;0rf;udk u|efawmf ar;+yD;awmh
b,faq;HkvJqdkawmh udkifZmaq;Hkqkdawmh udkifZmaq;Hkudk vdkufcJhawmhvdk@? jzpfwJhae&m
rSmawmh tck r&Sdawmhbl;? um;ay:wufawmhr,fvdk@ tJ'Dvdk ajymvdkufwm/
aq;Hak &mufawmh u|eaf wmfu
h kd waiting room udk ac:oGm;w,fav? olw@kd vkyaf ewm
udk olwdk@ ay;raebl;av? waiting room rSm oGm;apmifhw,f/ watmifhaeawmh ol@orD;
a&mufvmw,f? awmfawmfeJ@ vm rajymao;bl;? rdepf 20/ 30 avmuf &Sdr,f xifw,f?
tJ'DtcgrS q&mrwa,mufu vmajymw,f? r&awmhbl; qdk+yD;awmh ajymwm/ tJ'DawmhrS
odw,f?
aemufq;kH pum;ajymwJt
h csed t
f xdaygh aemf/ ol@u=kd unh&f wm yHrk eS yf v
J m;/ use;f rma&;
eJ@ywfouf+yD;
= ol t&rf; 0rf;omw,f/ t&rf;aysmfw,f? ol tJ'DvdkoGm;&&if pdwfcsrf;omw,f? u|efawmfeJ
r-umc% xGufw,fav? bwfpfum; *dwfqHk;txd pD;_yD;awmh jyefvm/ a'oEW&ayghav? ra&mufzl;wJh
ae&mav;awG/ tJ'Dvdk? aemufqHk; bmrSr[kwf&ifawmifrS rdwGif; ywfwJhum;udkawmif ywfpD;wm?
tJ'Dvdk r=umc% oGm;wmyJvm; tb?
= [kwfw,f/ [kwfw,f/ [kwfw,f? txl;ojzifh u|efawmfhudk rdom;pkvdk owfrSwfw,fav?
u|efawmfwkd rdom;pkvkd jzpfaeyg_yD wJ?h u|efawmfu
h kd tdraf omh ay;xm;w,f? tcsderf a&G; 0if/ vl r&Sv
d nf;
pm;/ udufwm vkyf/ tJ'Dvdk?
tckvdkayghav/ tbOD;wifrdk; tba&S@rSm tckvdk qHk;yg;oGm;awmh tJ'Dtcsdefwkef;u
pdwfxJrSm b,fvdkrsKd;jzpfoGm;ovJ rodbl;cifAs?
= wcgwnf; bmvkyf&rSef; rodbl;? Edkif;0rf;0rf;ac:_yD; b,fvdk vkyf&rSef; rodbl;/ qJvfzkef;u
ud;awmif aysmufw,f? [m ylxloGm;wmyJ/ bmvkyf&rSef; rodbl;? ?

54

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ckcsdefrSmawmh usr cspfaomolwdk@
oufwrf;wdk=u. qdkwJh pmwpfa=umif;
udkyJ owd&aeygonf?
tJ'Dpmom;av;udk q&m*srf;u rdk;rdk;
(tif;vsm;)uG,fvGefpOfu trSwfw&a&;cJh
wmyg? xdkpOfuvnf; q&mh&J@ uAsmq&m
aumif;yDopGm wpfcGef;qdkwpfcGef; &ifxJ
a&mufapwJph um;rSm usrwd@k ajymprSwjf zpfchJ
&onf? tJ'Dwkef;u touf&SnfvSwJh Adkvf
ae0if;eJ@ taygif;tygawGudk vufndK;xdk;jy
vdkufovdkyJvdk@ usrwdk@ jrifa,mif+yD; q&mh
pum;udk trSwfw& r=umc% &nf!$ef;
ajymjzpfcJh=uonf? ckawmhjzifh tJ'D q&mh
pum;uyif edrdwfzwfovdk jzpfcJh+yD? vlcspf
vlcifrsm;wJah e&mrSm ajymprSwf y&wJh q&m
touf 73 ESpfr#ESifhyif usrwdk@ eHab;rS
cGJcGmoGm;cJh+yD?

wu,fqkd 73 ESpf qdw


k t
hJ oufu q&mh
vdk pdwo
f mG ;wdik ;f ud,
k yf gaeqJ vlwpfa,muf
twGufawmh qHk;yg;ed*Hk;csKyfzdk@ apmao;onf
[k xifygonf? q&mu arvus&if xdkif;udk
vmOD;rSm wJh? q&mu jrefrmjynfESifh eD;pyf
vSpmG aom xdik ;f Edik if rH mS aysmaf rG@o?l Zif;r,f
rSm ae&wm rE Wav;eJ@ arrd@udk tvGrf;ajy
w,f w J h ? rJ a qmuf u awmh aysmf p &m
taumif;qHk;yJ? wu,fh udk,fhwdkif;jynfjyef
a&mufoGm;ovdkyJ wJh? xdkif;rSmqdk b,f
avmuf=um=um q&mu wu,fyJ r+iD;raiG@
aysm&f mS onf? [drk mS q&mtifrwefcspw
f o
hJ rD;
ti,fqHk; csKdoif;eJ@ ausmf0 &Sdaevdk@om
jyef&rSm? =umawmhvnf; orD;udkvGrf;&Sm
onf ? q&mh c rsm orD ; ud k tvG r f ; u
wpfzuf/ udk,fhajrtvGrf;ajy xdkif;rSmaecsif
ao;wmu wpfzuf? ckawmh q&m usrwd@k qD

ar+idrf;

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

55

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
rvmEdik af wmh+yD?

usruawmh q&mhtem;rSm aeae&


wm b,favmuf=um=um 0w,fv@kd rxif?
q&mhqDu A[kokwawG &rukef? ,lrukef?
q&mu tHh=op&maumif;avmufatmif
rSw^f m%faumif;vGe;f olav? +yD;awmh usreJ@
q&mu jrefrmpm Zmwdwo
l al wGr@kd ajymp&m
acgif;pOfwlawG trsm;}uD;&Sdaewwfonf?
'gawmifrS usreJ@q&m twlwluHcJh odcJhwJh
tjzpftysufwcsKd@udk usru arharhaewwf
ao;wm? q&muawmhjzifh twdtus rSwrf d
qJ? usrrSmawmh q&mha&S@rmS wu,fh vlnhH
jzpfjzpfoGm;&.? xdktcg usrtwGufawmh
q&mu jrefrmpmb%fwu
kd }f uD;ygy?J +yD;awmh
q&mu vly*k Kd~ vfawGta=umif; jyefajymjy&if
awmif pma&;aeovdk ajymjywmrdk@ odyf xl;
jcm;wmygyJ? q&m 'Dwdkif;ajymaewmawGudk
rsm; toHoGif;xm;+yD; azmfjyr,fqdk&if jyef
yjyifp&mrvdw
k hJ &oaqmif;yg;wpfy'k f jzpf+yD;
om;yif? q&mu vlyk*~dKvfwdk@. trSwfw&
ta=umif;rsm;udyk if taotcsm twdtus
ajymwmrd@k tvmy ovmyESirhf wlbJ pmqef
aejcif;jzpfonf? q&mu pum;udk vH;k 0 tydk
rajym/ +yD;awmh vlwzufom;udk vG,fvG,f
aumufcsuf rcswwf? vlwzufom;udk
tm;emiJhnmwwfoavmuf ol,Hk=unf&m
trS e f w &m;ud k ajym&mrS m awmh tvG e f
jywfom;ol? tJ'gu q&mhqDu usrowdy
rdvdkufaom tusifhjrwfawGyJ jzpfygonf?
56

wu,fwrf;usawmh q&mhudk vlcspf


vlcifrsm;&wmuvnf; q&mh&J@ pdwfaumif;
pdwfrGefeJ@ tusifhaumif; tusifhjrwfawG
a=umifhyJ jzpfygvdrfhrnf? q&meJ@ywfouf&if
usrtwGufuawmh owd&p&mawG rsm;
vGef;vSygonf? usru q&mhudk tazvdkyJ
w&if;wES;D aeonf? 'gawmifrS q&muawmh
usrudk b,fawmhrS eif/ ig qdkwmrsdK;awmif
oHk;+yD;rajymzl;cJh? tJ'Dwkef;u wdk@u bmom
jyefXmerSm? ar+idrf;u b,frSm&SdaevJ
q&mu tJvdkyJ wav;wpm;}uD; ajymwwf
wm? vli,fawGuakd yr,fh tjrJ emrnfa&S@rmS
udk wdk@ r wdk@ wyfac:wm? q&mu vli,f
awGukd todtrSwf ywJah e&mrSm wefz;kd xm;wJh
ae&mrSmvnf; a&S@q;kH u &So
d ?l +y;D awmh ckacwf
vl}uD;awGxJ &Sm;&Sm;yg;yg; vli,fawGem;rSm
aeaysmw
f wfo?l

q&meJ@ usr t=um;rSm&Sw


d hJ aemufxyf
ajymrukefwJh ta=umif;t&muawmh *Dw
pmqdk}uD; rd@r+idrf;ta=umif;ygyJ? usru
rd@r+idrf;&J@ oDcsif;awGudk avhvmusrf;y+yD;
r[m0dZmbGJ@,lcJhol? q&muawmh rd@r+idrf;
oDcsi;f awGukd uduv
f eG ;f vd@k =unfnKd av;pm;
+y;D r@d r+ird ;f twKy`wadW &;zd@k ca&aphwiG ;f us avh
vmcJhzl;ol? usr eJ@ q&mrd@r+idrf;ta=umif;
awG ajym=u/ rd@r+idr;f oDcsi;f awG qd=k u? wcsK@d
oDcsif;awG usru arhaeao;? q&mujzifh
enf;enf;av;r#yif rarh? ol@rSm oDcsif;rsm;
qdkae&&if rarmwrf;yif? usru rd@r+idrf;udk
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&mu t&m&mwdik ;f udk arwWmESio


hf m +jrifo?l
&efol ta-umif;udk ajymwmawmifrS pum;vH;k dik ;f dik ;f ysysoH;k _yD; ajymwmrsKd;
r-um;cJ&h zl;yg? rdom;pktay:cspfwwf/ oHa,mZOf}uD;wwfwmrSmvnf;
q&muawmh pHjyyif? om;orD;awGta-umif;udk
0wKawGta-umif;ajymaeovdk ajymjywwfonf ===
cspfwmudkyJ q&mu oabmusaeao;onf? aemufawmh q&mESifhusru tudufawG
k w
f @kd acwfuv
kd nf;
trsm;}uD;wlwm? q&mu tH=h ovd@k ? tHr,f ar+idr;f u rqd;k bl;uG? ud,
trDom; wJh av/ q&mu? q&meJ@twlwl oDcsif;awG trsm;}uD;qdkjzpfcJhwm? q&mu
aemufwcgvm&if jrwfav;a&;cJh qdkcJhwJh wuo oDcsif;awG ar+idrf;udk wufay;OD;r,f
wJ?h
rsm;aomtm;jzifhawmh q&mu oluHcJh&wJh tjzpftysufawGudk taumif;jrifaxmifh
uom ajymjywwfwmrd@k q&majymor# ta=umif;t&mawG[m 0wKawG/ &oaqmif;yg;awG
csn;f ygy?J q&mu t&m&mwdik ;f udk arwWmESio
hf m _jrifo?l &efo@l ta=umif;udk ajymwmawmifrS
pum;vHk;dkif;dkif;ysysoHk;+yD; ajymwmrsKd; r=um;cJh&zl;yg? rdom;pktay:cspfwwf/ oHa,mZOf
}uD;wwfwmrSmvnf; q&muawmh pHjyyif? om;orD;awGta=umif;udk 0wKawGta=umif;
ajymaeovdk ajymjywwfonf? wu,fh rdbarwWmzGJ@ okyfazmf0wKawGzwfae&ovdk
em;axmifvdk@ aumif;vSonf? q&mhoaE<udku pma&;q&m? b0wav#mufvHk; pmawG
uAsmawG trsm;}uD;udk vdu
_ v
f u
d_ v
f v
JS JS wm0efausausa&;cJw
h hJ tJ'D uAsmq&m pma&;q&m
}uD;u a&;p&mawG trsm;}uD;udk tukefra&;&ao;bJ xGufoGm;cJh+yD?
wu,fawmh q&mu csKo
d if;av;&J@ use;f rma&;udk odypf w
d yf w
l m? ol@tareJ@ armifav;vdk
jzpfrSmpdwfylw,f wJh? wdk@uawmh bma&m*grS ckxdr&Sdbl;wJh? usru aq;vdyfav#mhyg
q&m&,f vdk@ajym&if/ jroef;wifhvnf; udkwifrdk; cifAsm; aq;vdyfjzwfprf;ygAsmvdk@ wdk@udk
c%c% ajymwmyJ ? ol u reuf w d k i f ; vrf ; av#muf / taomuf t pm;vnf ; uif ; /
usef;rma&;vnf; odyf*kpdkufwm/ 'gayr,fh olu jzwfceJoGm;a&m/ [J[J wdk@u ckxd
bma&m*grS r&Sdbl; vdk@ jyefajymao;wm? q&mu ol@twGuf wcgrSrylcJhol? ckawmh
q&mom q&mreJ@ ^m%frdk;vdkyJ? q&m cka&m csKdoif;av;udkrsm; pdwfylaeOD;rvm;?
ol@tara&m/ armifav; a&m/ wdk@a&m ckvdkjzpfoGm;awmh csKdoif;av;udk ylw,f/ olu
csLcsmw,fvdk@rsm; q&mhcrsm ajymcsifaeOD;rvm;?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

57

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

aq;vdyfvnf;wdk
aevnf;ndK_yD
ighukd jyefykd -uygav?
'DuAsmuawmh vlwdkif;odwJh q&m&J@
{nfhonf}uD; txifu& uAsmaygh? usrwdk@
jrefrmpmar*smrSm tcsdefay;+yD; aqG;aEG;cJh=u
&wJh uAsm? 'g[m ocF g&w&m;udk ajymwm
wJh? edrdwfyHkudk oHk;xm;wmwJh? vlqdkwm
avmu}uD;&J@ {nfonfyJ wJh? aq;vdyfvdk
avmifrdu/f pGrJ ufz,
G af umif;/ 'kuv
Q nf;ay;
Edik af o;/ tckawmh tcsed v
f nf; ukev
f +k yD/ igu
h kd
xGufoGm;cGifhyygawmhvdk@ qdkvdkwm wJh?
q&muawmh/ cyfyH;yH;/ bmrS rwkH@jyef?
uAsmq&m&J@ tvky+f yD;+yDav wJ?h y&dowf
tvdkus qufawG;,lHkaygh wJh? q&mu
ol@pmzwfy&dowfudkyif v$rf;rdk;csKyfudkifvdk
pdwrf sK;d r&So
d ?l

usruawmh q&mhaq;vdyfvnf; rwdk


vSao;bl;? aevnf; rndKao;bl;vd@k xifae
wke;f yJq&m?
tJ'Dae@u xdkif;EdkifiHrSmawmh reuf}uD;
aygh q&m? q&mqH;k +yD vd@k zke;f 0ifvmw,f?
b,f v d k b,f v d k j zpf w mvJ q d k a wmh
kww
f &uf wJ?h vufzuf&nfqikd rf mS wJ?h usr
idkrdw,f q&m? ,lusKH;r&? vGrf;qGwfpGm?
=unfhygOD; q&m&,f qHk;wmawmif
58

vufzuf&nfqikd rf mS wJv
h m;?
Zif ; r,f r S m q&meJ @ usrwd k @ wawG
xdkifaeus 0g0D (Wawee) aumfzDqdkifav;udk
q&mu tifrwefcspfw,f? ar+idrf;a&
0g0DoGm;&atmifvdk@ ae@wdkif;eD;yg; q&majym
wwfw,f? tJ'DaumfzDqdkifav;u opfom;
=urf;cif; uGyyf sp&f n
S }f u;D ay:rSm/ opfyifprd ;f pdr;f
pdkpdkawG=um;rSm/ wkyzefwD;xm;wJh a&uef
ao;ao;av;ab;rSm/ wdwfwdwfqdwfqdwf
eJ@ at;at;csr;f csr;f &Sw
d hJ ae&mav;? q&mu
tJ'q
D ikd af v;rSmqdk em&Daygi;f rsm;pGm r+iD;rjiL
xd k i f w wf w m? +yD ; awmh ajymao;w,f ?
aumfzDaomufcsifwmt"du r[kwfbl;/
ae&mav;udk aomufcsiw
f mwJh av? wcgu
[m;AwfwuUodkvfxJrSm aumfzDqdkifxdkif&if;
u usrudo
k wd&vd@k q+kd y;D q&m vSr;f zke;f quf
wmudak wmif vGr;f oGm;rdao;w,f? q&mu
oaE<udku uAsmq&m? tJ'DoaE<&J@ vm;&m
twdik ;f q&mh&@J aemufq;kH tcsed u
f uAsmqef
qef vufzuf&nfqdkifrSmwJh av? vGrf;p&m
aumif;vdu
k yf rkH sm;q&m&,f?
tJ'{D nfo
h nf}uD;u igu
h jkd yefy@kd =uygav
wJ?h
q&mhudk usrwdk@ b,fudk jyefydk@&rSmvJ
q&m?
usr odygw,f? q&m jyefcsifwm
jrefrmjynfudk rE Wav;udk uefjrJudk
tif;pdef rif;}uD;vrf;u *syeftdrfuav;
&Sd&mqDudk r[kwfvm;?
ryle@J q&m
csKdoif;av;u q&mhudk ta&mufjyefydk@
rSmwJh odvm;?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
usrwd@k Eikd if H wu,fh vGwv
f yfa&;&wJah e@/ +idr;f csr;f a&;&
wJhtcgus&if q&mhudk jrefrmjynfta&muf jyefydk@ay;rSmwJh
q&m csKdoif;av;u aocsmpDpOfxm;+yD;+yD wJh? q&m
auseyf0rf;omrSm aocsmygw,f? avmavmq,fawmh
c%avmuf apmifhOD;aemfq&m?

or#jzpf a ewJ h tajctae


av;rSm ? 'g[m tdkjcif;
emjcif; 'kuaQ wGtay: tEdik &f
wmwrsKd;yJvdk@ usrcHpm;&
w,f? =unfhygOD; qHk;yg;
oGm;&yHkuawmifrS tm;us

p&m?
'gayr,fh vGrf;w,f
wu,fawmh usru q&mhudkvGrf;w,fqdkwmvnf; q&m?
wud k , f a umif ; qef
avmbeJ@yg? q&meJ@ pum;awGajymcsifwm? q&mhpum;
awGxJu rSwfom;em,lcsifwm? rodwmawG ar;csifwm? w,fyaJ jymajym/ q&m xGuf
q&mu tazwpfa,mufvkd tm;ay;wwfwmrd@k tpp t&m oG m ;wm apmygao;w,f

vlqw
kd m avmu}uD;&J {nfonfyJ wJ?h
aq;vdyv
f kd avmifrdu/f pGrJ ufz,
G af umif;/
'kuQvnf;ay;Edkifao;/ tckawmh tcsdefvnf; ukefvk_yD/
ighukd xGuo
f mG ;cGihf yygawmhvkd
&mrSm wdkifyifcsifwm? q&meJ@pum;ajymwdkif; tm;&SdoGm;& aemf ?
wmawGa=umifhav? awG@vm;q&m usridkauG;wJhvGrf;
qGwfjcif;xJrSm twWu cyfrsm;rsm;yg? wu,fqdk q&m

xGufcGmoGm;yHkav;u b,favmuf auseyfp&maumif;vJ?


q&mhtwGuf b,favmuf pdwfcsrf;omp&maumif;vJ?
aocsmwmuawmh
nifnifomom/ +yD;awmh +idrf;+idrf;csrf;csrf;? b,fvdk avmb
cspfaomolwdk@um;
a'go arm[rS &SdraewJh tcdkuftwef@av;rSm? q&mh oufwrf; wdk=u.? ?
oabmuswwfwJh ae&mav;wpfckrSm? wdkif;jynfta&;u

vGJvdk@ ylyefaomu jzpfp&m r&SdwJh b0rsKd;rSm? vkyfcsif


{&m0wD tifwmeuf r*~Zif;rS ul;,lazmfjyygonf
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

59

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

60

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

uAsmq&m}u;D wifr;dk ta=umif; usaemf


odovkd ajymjyyghr,f? odwmawGuawmh
trsm;}uD;yJ? vk&d if;awGudk jzwfajymcsiw
f ,f?
OD;wifrkd;eJ@ usaemf rEav;wuUokdvfrSm
qHkcJhuHcJh=uw,f? aemuf rEav; pmay
avmu&J@ t"duXmewpfcjk zpfwhJ vlxpk may
wkdufrSmvnf; twlyg0if xrf;aqmif=u&if;
uH=uqHk=u&ygw,f? aemuf rEav;u
tEkynmonfawG &efuek f rd@udk qif;=uawmh
vnf; twlwlygyJ? aemufawmh jrefrmjynf
u xG u f c G m =u&awmh v nf ; tar&d u ef
jynfaxmifpkrSmjyef+yD;awmh qHk=u&jyefyg

w,f? qHw
k ,fuHw,fqw
dk mu rnfumrwW
xuf ykyd gw,f? oli,fcsi;f ru nDtpfuw
dk r#
awG jzpf=uvkd h usaemfwkd@csif; awG@=uwkdif;
em&Drsm;pGm pum;awG tvkt,uf ajym=u
wm b,fawmhrSukefw,f qHk;w,f a&mifh&J
auseyfw,f&,fvkd@ r&Sd=uygbl;? twdwfu
tjzpftysufawG/ pmay *Dwta=umif;awG/
tEkynmta=umif;awG EkdifiHa&; vlr_a&;
pwmawG tpHkygyJ?
ud k w if r k d ; (0g) uk d b *srf ; qk d w mu
txufjrefrmjynf jrif;jcHe,f ujrJZ=urf;

0if;az

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

61

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
(toHxGuftwkdif; +rdefvGef;vkd@ a&;vkdufwmyg)u awmom; uAsmq&myg? ol@ukd usaemfu
ukdb*srf;vkd@ ac:&wmvnf; odyf+rdefygw,f? olu ol huAsmtEkynmeJ@ rEav;rd@ wufvm
w,f/ rd@awmf&efukefxd wufw,f? jrefrmwEkdifiHvHk;ukd ywfw,f? aemufawmh urBmukd
ywfawmhwmyJ? ol b,fuo
dk mG ;oGm; ol@u,
dk yf idk f uAsm tEkynm,mOfudk pD;+yD; +idr+hf idrahf nmif;
anmif; xdxda&mufa&muf c&D;ESifwmygyJ?
ol huAsm0dnmOfu ol hpdwf&if;twkdif; yuwd tvGefkd;om; &Sif;vif; =unfvifw,f?
&J&ifw
h ,f/ jywfom;w,f? ,Ofaus;odraf rG +h yD; aysmah ysmif;Eknw
hH ,f? a0g[m&awGuG,0f ovkd
ajyjypfnufanmwJh um&ef eabawGeJ@ a0qmvSyygw,f?
olu wkid ;f jynfe@J vrl sK;d ukd odycf spw
f ,f? wkid ;f jynfe@J vlrsK;d tusK;d &Sad tmif aqmif&u
G cf sif
pdwf jyif;xefw,f? 'gayr,fh tJ'Dvkd qENm"dywd }uD;rm;wmukd xkwfazmf+yD; ajymjycJhw,f?
vufawG@yJ vkyfw,f? olu|rf;usifwJh pmayeJ huAsmukd rdKifxm;+yD; trsm;}uD;vkyfw,f?
ae@wkdif; vkyfw,f? a&muf&mt&yfwkdif;rSm ajymw,f/ a[mw,f? vHk@v 0D&d,odyfaumif;
w,f? wkid ;f jynfeJ v
h rl sK;d twGuf trsm;}uD; tusK;d &Sw
d ,f? pmayeJ h aqmif&u
G w
f mjzpfavawmh
xm0& tusKd;yGm;rsm;aew,f?
ol@uAsmpmay trsm;pkudk ol@&J wkid ;f jynfe@J vrl sK;d tay:xm;wJh }uD;rm;wJph w
d &f if; apwem
o'<gw&m;ay:rSm tajccH tkwjf rpfxm; a&;om;ygw,f? 'gah =umifh arwWm"mwftjynfeh @J =oZm
}uD;w,f? ol@qEN ol hapwemqkdwmuvnf; odyf&Sif;ygw,f? olu trSefw&m;bufuom
&yfvw
dk ,f? t"rRw&m;ukd qef@usiw
f ,f? vlwidk ;f ukd pmayA[kow
k / b0^m%fynm tvif;
eJ@ jynf0h apcsiw
f ,f? 'grv
S nf; trSew
f u,f vGwaf jrmufEidk =f urSmuk;d ? ol ah pwemukd vlwidk ;f
vufcHem;vnf usifhoHk;Ekdifygw,f? tmHkpl;pkdufud;yrf;=uzkd@om ta&;}uD;ygw,f?
wkid ;f jynfe@J vlrsK;d tay: apwemxm;&mrSm vGwv
f yfwphJ w
d u
f dk jrwfE;dk ovkd us,u
f s,f
jyef@jyef@vnf; cH,El idk pf rG ;f &Sw
d ,f? umva'oeJ rh sujf cnfrjywf yl;uyf aEG;axG; aewwfw,f?
um&ef^m%ftm; eab^m%ftm; oefpGrf;wJhtwGuf um&efrJhuAsmukd ta&;enf;w,f?
rkd'efwm r'efwmukd *krxm;? t,ltq tawG;tac: jcm;em;wmawGukd av;pm;w,f?
vGwv
f yfpmG uJv
G cGJ iG u
hf dk wefz;dk xm;w,f? 'gah =umifh wurBmvH;k tES@H &=dS uwJh tv$mpHk jrefrmawG
u q&m}uD;OD;wifrkd;ukd odyfcspf=uw,f? a&mufav&m&mrSm =unf=unfEl;El;eJ@ udqkd=u
*g&0y=uw,f? ol@twGuf *k%f,l=uw,f? olvkyfor# wkdif;jynftusKd; aumif;r_ ukov/
tEk&oawGtwGuf 0rf;ajrmuf tEkarm'emy=uw,f?
62

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

uAsmq&m}uD; OD;wifrkd;[m vGwfvyf


r_ukd odyfudufygw,f? tudufvGefw,fvkd@
awmif ajymEkid yf gw,f? ,kwpf t
G qH;k use;f rm
a&;twGuf touft&G,&f vmawmh tpm;
qifjcif taeqifjcif qkw
d hJ udpaP wGuadk wmif
rvGwv
f yfb;l vkd ,
h q
l w,f? aq;0g;awGr0DS zJ @dk
tuef@towfatmuf a&muf&rSmukd rESpf rd@
bl;? tvGwfvyfqHk; oGm;vm pm;aomuf
a&;om;a[majym v_yf&Sm;vkdwJhqEN jyif;jy
w,f? tJ'DvkdyJ aexkdif &SifoefoGm;w,f?
trsKd ; om; uAsmq&m}uD ; OD ; wif r k d ;
kww
f &uf uG,v
f eG o
f mG ;&wmeJ yh wfoufv@dk
tqkd;0g;qHk; qHk;_H;r_}uD;xJu taumif;wpf
uGufukd xkwf=unfh=u&&if uG,fvGefcsdefrSm
emwm&Snfa0'em cHpm;roGm;&jcif;yJ jzpfyg
w,f?
usaemhf rdwfaqG}uD;/ oli,fcsif;}uD;/
tpfukd}uD; (usaemfhxuf 2 ESpf }uD;ygw,f)
ujrJZ*srf;u awmom;uAsm q&m}uD;/
trsKd ; om;uAsmq&m}uD ; uk d w if r k d ;
(ukdb*srf;) aumif;&m ok*wda&mufrSm
aocsmygw,f? ?
0if;az (yef;csD/ *Dw/ pmay eJ hkyf&Sif)
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

63

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

64

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
(1)
cHpm;r_awG ay:vmwdkif; kyfykHv$mav;awG a&;jc,fjzpfcJhwm awmfawmf=umyg+yD?
rsm;aomtm;jzifh qk;H yg;oGm;wJt
h cgrS a&;jc,fjzpfwmawG rsm;rsm;vmawmh/ 'Dwcgawmh
ouf&x
dS if&mS ; &Sad ewke;f rSmyJ a&;udk a&;jc,fjyvdu
k Of ;D r,fv@kd &ifxrJ mS pGx
J m;cJrh w
d /hJ usaemf&h @J
&ifxu
J kyyf v
Hk m$ awGxrJ mS q&m*sr;f vnf; &Sad ecJo
h ayg?h tckawmh q&m&,f/ q&mhuv
kd nf;

rESpfu rSwfrSwf&& tar a':trm&J@ touf 90 jynfh arG;ae@}uD;rSm q&m*srf;eJ@


usaemf zke;f ay: awmfawmf=um=um pum;ajymcGi&hf vdu
k af o;w,f? udpk ;kd csed w
f @kd armifEu
HS olw@kd
zd@k w0f ed ;f tdru
f ae q&m*sr;f eJ@ usaemfu
h q
kd +Hk yD; pum;ajymcGihf uHatmif pDpOfay;vdu
k =f uvd@k av?
tJ'w
D ek ;f u q&m*sr;f u zd@k w0f ed ;f u udpk ;kd csed w
f @kd trd u
f kd tvnfa&mufaewJt
h csed af yg?h vlcsi;f rqkH
pum;ajymcGifhruHEdkifwm 17 ESpfawmif =um+yDqdkawmh t&ifwkef;u q&mhtoH q&mh[ef
twdik ;f ygy/J / *E<mv&mZfaus;u usaemfw@kd ukd aemufvu
kd f pvdu
k f [moav;awG aESmvdu
k ef @J
ajymvdkufwmawG pkHvdkufvdk@ygyJ? +yD;cJhwJhESpfuwnf;u usaemfwdk@qD vmrvdk@qdkwm bmvdk@
rvmEdik af wmhwmawGvnf; ygoayg?h q&m 'Dwcg c&D;u&H if usaemfw@kd buf vmjzpfatmif
vmcJOh ;D aemfvd@k usaemfu wrf;wrf;wwajymrdawmh q&mu vmudk vmr,f pdwcf swJ?h
+yD;cJw
h hJ wywfausmaf usmaf vmufuawmh udpk ;kd csed w
f @kd armifEu
HS usaemfq
h D zke;f qufjyef
&if; oli,fcsif; q&m*srf;}uD;wdk@uawmh udk&ifwdk@qD 'DESpf {+yDvxJavmufrSm ra&muf

0if;wifhxGef;

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

65

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
a&mufatmif vmrvdk h wJh/ +yD;awmh q&m*srf;ajymwmu pdwfxdcdkufp&m}uD;uGm 'D
wacguf tJ'b
D uf a&mufatmifomG ;csiw
f ,f? ol@toufo@l t&G,ef @J / aemufq;Hk E_wq
f ufc&D;
awmif jzpfcsijf zpfaerSm wJ/h ud,
k u
hf mG pdwrf aumif;vdu
k w
f mwJ/h / usaemfvnf; awmfawmf
a=uuGq
J @kd eifo
h mG ;rd&if; wzufuawmh 'DEpS x
f rJ mS aemuf 3 vausmaf usmaf vmufqkd q&m*sr;f
eJ hvludk,fwdkifawG@cGifhuHawmhrSmvdk har#mfvdkufrd&if; a=uuGJyDwd jzpfrdvdkufygw,f?
a[m rae@uusawmh 23 &ufae@u usawmh
rdwaf qGwOD;qDu w,fvzD ek ;f ac:oH 0ifvmw,f// q&m*sr;f wa,muf qk;H qk;H &Sm+yD
wJ/h / zke;f xJu ol@toH[m wd;k wd;k vsvsav;eJ w
h ek cf g EGr;f [du
k af ew,f// usaemfvnf; bmpum;
rS rajymEdik af wmhavmufatmif armoGm;&ygawmhw,f// q&m&,f aemufq;Hk E_wq
f ufrsuEf mS
av;udkawmifrS jrifcGifhr&vdkuf&awmhygvm; q&m&,f//
'gayr,fh
k;d om;r_t&dyaf wG wzdwzf w
d v
f ufaewJ/h oabmusp&mrsm;&S&d if y;H y;H }u;D jzpfrHk u toH
jrjrxGuaf tmif w[J[&J ,farmaewwfw/hJ rsuv
f ;Hk tpk[
H m tEkynmorm;yDovGe;f pGm cHpm;
wwfr_ raemtmkH"mwfawG v$rf;ywfa0h0JaewwfwJh q&mh&J@ kd;&Sif;vGef;vSwJhrsufESm[m
cifrifEpS v
f zkd ,
G &f maumif;vGe;f vSwhJ q&mh&@J rsuEf mS jynfjh ynf}h uD;[m usaemfw@kd &@J ESv;Hk om;xJ
rSm xm0& pGJxifaeygw,f// b,fvdkvkyf+yD; arhEdkifyghrvJ q&m&,f ?
(2)
q&m*sr;f &J@ yk*v
H rf;tdru
f kd usaemf }udrzf efrsm;pGma&mufz;l w,f? vGecf w
hJ EhJ pS f 30 / 1977
w0du
k af vmufuayg?h twGv
J u
kd f tdrw
f ef;vsm;&Sn}f uD;rSm q&m!Ge@f =uL;wd@k ro
d m;pku wcef;/
wuUov
kd rf if;armfw@kd u wcef;/ q&m*sr;f wd@k rdom;pku wcef;/ tm;vk;H [m pmorm; ayorm;
tEkynmorm;awG ynm&Siaf wG wuUov
kd ef @J ywfoufoal wGcsn;f qdak wmh/ pmay&dyf rHav;vdk
jzpfaewJhae&maygh? usaemfuawmh q&m*srf;tjyifoGm;aewJhtcgqdk&if q&m=uL;eJ@jzpfjzpf
q&mrif;armfeJ@jzpfjzpf wtdrftdrfrSm xdkifaeusygyJ? rsm;aomtm;jzifh q&m=uL;eJ@ q&m*srf;
tdrfrSmyJ xdkifaeusygyJ? tJ'Dwkef;u q&mhom; orD;awGu i,fi,fav;awGygyJ? t}uD;qkH;rS
tv,fwef;avmufyJ &Syd gao;w,f? rd;k ESi;f wd@k pH}uD;wd@k qdw
k ehJ mrnfawG a&;aw;aw;rSwrf ad e
ao;ayr,f/h q&mhorD;wa,muf rd;k csKo
d if;jzpfae+yDqw
kd m ta0;uae=um;&ayr,fh b,f
orD;vJqdkwm tckcsdeftxd uGJuGJjym;jym; rodao;ygbl;// tJ'Dwkef;u q&m=uL;&J@ om;ESpf
a,mufuvnf; i,fi,fav;awGyg? q&m*sr;f &J t
h rd x
f rJ mS q&m*sr;f wa,mxd;k aewJh "mwfyHk
av;udk csw
d q
f x
JG m;wmvnf; tmkx
H rJ mS a&;aw;aw;rSwrf ad eygao;w,f? q&m*sr;f / q&m
66

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
=uL;wdk@eJ@ usaemf pum;ajymaewkef; q&m
rif;armf 0ifvmawmh q&maZmf*sD&J@ nDopf
qif; uAsmawGrwdkifcif/ ighnD ajymif0if; armifopfqif; vd@k a&;cJh zG@J cw
hJ hJ uAsmtcst
D
vdkuftwdkif;/ q&m*srf;u igh nD ajymifacsmf
- armifrif;armf vmxdkif vdk h cspfpEdk;
aemufvu
kd pf vdu
k w
f hJ yH;wk@H w@Hk rsuEf mS }uD;udk
vnf; r=umr=um trSwf&rdaeygw,f?
tifrwef tEkynm&SifyDo+yD; eufeuf_dif;
_id ;f cHpm;wwfveG ;f oljzpfoavmuf olcspw
f hJ
cifwJholawGeJ@qdk&if yH;yH;&$if&$if =unf=unf
jrjr [moaESmwwfolvnf; jzpfygw,f?
ppftm%m&Si}f uD; Adv
k af e0if;u wwfa,mif
um;eJ@ owfyaHk wGukd [djk yifcikd ;f 'Djyifcikd ;f vky/f
'dk@udk wdk@vkyfcdkif;wmawG/ pum;ajymoH
twdkif; vJawGae&m vnf; tvkyfcdkif;
wmawG wif;wif;usyfusyf vkyfvmawmh/
q&m*srf;u wae@rSm acgif;}uD; w&rf;&rf;eJ@
[moaESmvmw,f//
tckrS pmvkH;aygif; twdkif; aoao
csmcsm zwfwwfatmif ud;pm;aygif;zwfae
&wJh uav;awGtwGufawmh wu,fhudk
*G yJ// Edik if aH wmfocD si;f awmif wd@k jynf wd@k ajr
vdk@a&;+yD;/ +yD;rS wdk@ udk 'dk@zwfyg vdk@
atmufu xyfa&;jyae&awmh/ wcsK@d [mawG
us - wu,fhudk uav;awGtwGuf *G rS *G
yJ wJh// bmvdk@vJ q&m&J@vdk@ wOD;u ar;
vdkufawmh/ pOf;pm;=unfhav uav;u
tckrS pmvkH;aygif;twdkif;rSefatmifawmif
renf ; zwf a e&awmh / q&mrif ; ok 0 %f & J @
uav;uAsm cspfp&m oajyoD;aumufudk
toHrajymif;Edik b
f /J 'd@k vJ vdu
k rf ,f cserf xm;
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

eJ@vdk@rqdkbJ pmvkH;aygif;toHtwdkif; wdk@


vnf; vdkufr,f csefrxm;eJ@vdk@rsm; atmf
atmf qdkvdkufvdk@uawmh/ pOf;pm;om =unfh
=ua&mhayghAsm/ t[D; wdk@vnf;vdkufr,f
wdk@vnf;vdkufr,f qdkawmhAsmwJh//
q&mu ajym&if;ajym&if; &,farmaevdkufykH
rsm; tckcsdeftxd r=umr=um jrifa,mifrd
ygw,f?
tJ ' D w k e f ; u q&m[m wuU o d k v f
bmomjyefe@J pmtkyx
f w
k af &;XmerSm tvkyf
vkyfaewJh tcsdefyg?
q&m!Gef@=uL;/ q&mrif;ausmf/ q&m
ausmfatmifeJ@ q&m=uL;uawmf tpfr}uD;
a':&D&DaX;wdk@awGvnf; tJ'DrSmyJ wpk}uD;
tvkyfvkyfae=uygw,f? tJ'Dwkef;u paeae@w0uf k;H wuf=u&wJh acwfqakd wmh/ pae
ae@rSm ae@v,f 12 em&D ausmf+yDqdkwmeJ@
q&m*srf;wdk@&J@ wuUodkvfbmomjyefXmeeJ@
vnf; eD;eD;av;jzpfwJh/ ynma&;wuUodkvf
aemufausmjcrf;u uJifwif;xJu vufzuf
&nfqikd af v;rSm pmorm;wcsK@d ykrH eS f 0dik ;f zG@J =u
avh&ydS gw,f? 'ga=umifh pae0dik ;f vd@k &ifxrJ mS
ud,
k [
hf mud,
k f owfrw
S x
f m;=uwJh pmay0dik ;f
av; jzpfygw,f// tJ'D pae0dkif;av;udk q&m
*srf;/ q&m=uL;/ q&mEdk;(armifomEdk;) ykHrSef
xdkifw,f? prf;acsmif;bufuae q&mpGrf;
(q&m armifpGrf;&nf) ykHrSef vmwwfw,f?
Ad k v f & J x G w f & J @ om; ud k a usmf a usmf w d k @ /
ud k [ ef w if w d k @ awG yk H r S e f v mwwf w ,f ?
wcgw&H OD;jrZif (jrZif -uAsmhe&D eJ@ edrdwfykH
a&;cJhol/ Zif-Edk;-=uL;*dk%f;vdk@ tac:ta0:cH
cJh&wJh txJu wOD;jzpfol) vmwwfw,f//
67

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
pm ta=umif;ayta=umif;/ [dt
k a=umif; 'Dta=umif; axG&m
av;yg; ajym=uavh&ydS gw,f? bmyJajymajym pmaytEkynm
ta=umif;awGucsn;f v$r;f rd;k aewwf+yD;/ wu,fu
h kd csppf &m
wrf;rufp&m tEkynm0dkif;av; jzpfygw,f? q&mEdk;u
rE aW v; a':OD; e*g;aq;aygv
h yd f tvwfpnf;av;eJ@ aomuf
csio
f l aomuf/ aomufwwfol aomuf/ pm;yGaJ y: csay;xm;
wwfygw,f? q&m=unfatmifwdk@/ udkav;(tif;0*k%f&nf)
wdk@vnf; &efukefa&mufaewmeJ@uH&if/ 'D pae0dkif;av;qD
a&mufvmzl;wm rSwfrdaeygw,f? aq;vdyfav; zGmvdkuf/
vufzuf&nf av;aomufvdkufeJ@ yH;yH;yH;yH;eJ@ pum;udk
&$ef;&$ef;a0atmif toufygyg ajymwwfqdkwwf &,fwwf
armwwfoluawmh q&m*srf;ygyJ? q&m*srf;toH[m tjrJ
vdkvdk &$ef;jraewwfygw,f? q&m=uL;wdk@ q&mpGrf;wdk@u
aq;vdyrf aomuf=u ayr,fh q&m*sr;f uawmh wvdyu
f ek &f if
wvdyf/ tifrwef aq;vdyfuduf&Smw,f? aq;vdyfwifru
vufzuf&nfqikd f xdik w
f meJ@ vufzuf&nfuduw
f mrSmvnf;
'DxJrSm q&m*srf;[m xdyfqkH;uygyJ?
vufzuf&nfaomuf+yD;om;ayr,fh emrnfoabmus
wmeJ@ 0ifaomufcsif aomufwwfwmrsKd;awmif &Sdzl;w,f?
awmuf odyf oabmusw,f/ qdkifemrnfu bdkjr
wJh/ 'ga=umifhrdk@ aomufjzpfatmifudk oGm;aomufvdkuf
ao;w,fvd@k vnf; w[J[eJ @J oabmwus ajymwwfao;
w,f//

*srf;&J@ uAsmvSvSawG=um;
rSm cdkem;&Sifoef&if;u }uD;
jyif;vmcJh&wm jzpfw,fvdk@
awmif ajymcGifh&Sd&if ajym
vdu
k cf siyf gw,f// *E0ifacwf/
ysK@d acwfawGwek ;f uawmhysK@d
awGxJrSm tvSrSm OrRm'E WD
- twnfrmS bkcH ef; &,fv@kd
ajymprSwf y&avmufatmif
r[mrif ; vS r if ; acgif a usmf
OD;&$ef;&J@ OrRm'E WDysKd@u OrRm
'E WDeJ@tydif tifrwef vS
vGef;vSovdk/ &Sift*~orm"d
&J @ aerd b k H c ef ; ysKd @ uvnf ;
cef;em;vSkHru wnf=unf
vGe;f vSw,fv@kd qd=k uygw,f?
acwfprf;tvGef 'Dbufacwf
usaemfw@kd acwfrmS awmh aZmf
eJ@ 0%f wdk@ acwf+yD;&if/ Arm
uAsme,frmS uAsmtvSrmS
q&m *sr;f vd@k awmif usaemf
uawmh cHpm;rSwfxifrdyg
w,f? toHomwJhae&mtoH c sKd w J h a e&mrS m vnf ;
(3)
q&m rif;ok0%f+yD;&if q&m
wifrdk; yJvdk@awmif ,lqrdyg
usaemfh&J@ uAsmorm;b0rSm q&m}uD;ocifudk,f w,f?
awmfr_dif;&J@ r[muAsmav;csKd;}uD;awGxJu toHawG rmef
uAsmrSm toHcsKdovdk/
awGudk cspfwwf ESpfoufwwf jrwfEdk;wwfcJh&mu/ q&m raemcsKd v S w J h q&m[m
rif;ok0%f&@J uAsmcsKcd sK/d q&maZmf*s&D @J uAsmyDyaD wGukd xdawG@ tifrwef vlcspfvlcif aygvS
cHpm;EdkifcGifh&&if; q&mwm&m&J@uAsmtvif;a&mif/ q&m olvnf; jzpfygw,f?
=unfatmif&J@ uAsmxufxuf/ q&mpGrf;&J@uAsm &S&S/ q&m
usaemf od&oavmuf
68

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ud,
k ahf rG;ae@u,
kd f rusi;f y&bJ cspo
f cl iforl sm;
u usif;yay;jcif;cH&wJh &Sm;&Sm;yg;yg; yk*~dKvf
awGxJrSm usaemfwdk@&J@ q&m*srf;}uD; ygyg
w,f? 'Dbufydkif; touft&G,fawG &vm/
ydyk +kd yD; ay:ay:vGiv
f iG jf zpfvm/ Edik if w
H umtES@H
txd [d[
k 'kd 'D D a&mufvmrS tckvkd *k%f ycH&
usi;f yay;jcif; cH&wmrsK;d r[kwyf g? [d-k vGecf hJ
wJh ESpaf ygi;f ok;H av;q,favmufuwnf;u
cspfcspfcifcif av;av;pm;pm;awGeJ@ oHa,m
ZOf}uD;pGm wckww
f & tav;xm;pGm arG;ae@
usi;f yay;wm cH&olrsK;d jzpfcyhJ gw,f? vGecf w
hJ hJ
ESpfaygif;rsm;pGmu wckaom q&m*srf;&J@
arG;ae@rmS q&m*sr;f &J@ oli,fcsi;f rdwaf qG&if;
q&marmifodef;Edkif (*k%fxl;OD;odef;Edkif)u
pm;aomufz,
G &f mawGtjynfeh @J ig;qifch sKid }hf u;D
qGJvm+yD; q&m*srf;arG;ae@tjzpf arG;ae@&Sif
q&m*srf;udk wckwfw& vmau|;wmudk
vnf; usaemfudk,fwdkif uHcJh&zl;ygw,f//
usaemfu,
kd w
f ikd f uHc&hJ zl;wJh aemufxyf q&m
*srf;twGufarG;ae@yGJwckuawmh/ &efukef
ajcmufrdkifcGJ py,fjcHvrf;xJu ausmif;q&m
ZeD ; armif E S H & J @ td r f r S myg? q&m*srf ; ud k
tifrwef =unfnKd av;pm;vSw/hJ a&eHacsmif;
Zmwd tnmom; pmorm; ausmif;q&m
udk!Gef@a0&J@ tdrfrSmyg// q&m*srf;arG;ae@eJ@
wdkuf+yD; q&m*srf;udk xrif;zdwfau|; {nfhcH
&if;/ pmta=umif; ayta=umif; ajym=uwm
yg? zdwfxm;wJh vlav;enf;enf;xJrSm
usaemfvnf; yg0ifcGifh&&if;/ xrif;yGJ+yD;wmeJ@
vufzufyJG xef;vsuyf eJG @J quf+yD; tcsed af wmf
awmf=umatmif pmta=umif;ayta=umif;
awG ajymcJ h = uzl ; wmawG v nf ; &if x J r S m
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

rSwrf ad eygw,f?
q&m*sr;f eJ@ wk;H wnf;vkyf w0if;wnf;
aeawGuvGJ&if/ wckaomumvtwGif;rSm
q&m*sr;f eJ@ tjrv
J v
kd kd awG@jzpfqjHk zpf vufzuf
&nfqdkifxdkifjzpfolawGxJrSm usaemfvnf;
wOD;tygt0ifjzpfcJhzl;wm q&mhvdkyJ tck
tar&duefa&mufaewJh q&mh &Jabmfcspaf qG
q&mpGrf;}uD; todygyJ// q&m*srf;wa,muf/
wuUodkvfbmomjyefeJ@ pmtkyfxkwfa0a&;
Xmeuae/ ausmif;okH;jrefrmpmtkyfypka&;
oifkd;eJ@ rmwdumXmeqD ajymif;a&$@vkyf
udkifawmhvnf; ajcmufxyfkH;umvrSmyJ
jzpfjzpf/ wuUov
kd x
f u
J awmifial qmiftay:
xyfumvrSm jzpfjzpf/ tjrJvv
kd kd rysurf uGuf
q&mpGr;f q&m*sr;f wd@k qD ykrH eS v
f v
kd kd ra&muf
a&mufatmif a&mufwwfwm usaemf jzpfcJh
ygw,f// q&mwd@k oif;dk XmetwGuf wm0efcH
uvnf; q&maumif; (OD;baumif;)}uD;qdk
awmh/ vGwv
f w
G v
f yfvyf ajymcsi&f m ajymjzpf
=u+yD; ayghayghyg;yg; &SdcJh=uwmaygh q&m&,f?
q&maumif;}uD;uvnf; wcsed af omtcgu
ausmif;om;acgif;aqmif or*~acgif;aqmif
a[mif;}uD; r[kwfvm;? awmifilaqmif
0&efwmrSm xkwx
f m;wJh q&m*sr;f wdk ph m;yGq
J D
r=umr=um a&mufa&mufvm+yD; 0dkif;zGJ@avh
&Sdwmu q&mOD;apmvl (tck tar&duef
a&mufaewJh jrefrmpmygarmuQ OD;apmxGef;)
wd@k / tck a'guw
f mcifat; jzpfaewJh jrefrmpm
OD;cifat;(armifcifrif-"EkjzL) wdk@qdkawmh/
tm;vkH;[m wu,fhpmayorm;awGcsnf;
jzpf+yD;/ pmaytqDtESpf pum;oHawG r=um
r=um =um;&Edkifavh&SdwJh ae&mav;wck
69

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ozG,f jzpfaejyefawmhwmaygh? q&maumif; }uD;u ykykjywfjywf cyfao;ao;/ q&m*srf;eJ@
q&mpGrf;u 00jynfhjynfhcE<mudk,f}uD;awGeJ@ qdkawmh/ q&mwdk@awG twlwl0ifvm&if/
q&mwd@k jrefrmpmoif;dk Xmeu wOD;wnf;aom trsK;d orD;jzpfwhJ rcifrmvGiu
f r[mpnf}uD;
ESpfyg;awmh 0ifvm+yD vdk@ aemufpp ar;aighjyavh&Sdwmvnf; rSwfrdaeygw,f?
wuUov
kd u
f vnf;r[kw&f ygbeJ @J tJ'v
D kd q&m*sr;f wd@k qD t0iftxGuf ta&muftayguf
rsm;vGe;f wma=umif/h 1982 rSm rqvppfaxmufvrS ;f a&;awGu usaemfu
h kd Edik if aH &;r_e@J zrf;qD;
wJhtcgrSm ppfa=uma&;rSm ppfaq;p&m acgif;pOfwckawmif jzpfcJh& tppfaq;cHcJh&zl;ygw,f?
rdkufkdif;vSwJh ppfaxmufvSrf;a&;awGu a[haumif rif;u awmifilaqmif ArmpmXme
tay:xyfu uAsmq&mwifrdk; qdkwJh vlqDudkvnf; oGm; oGm;aew,f/ tJ'D wifrdk;eJ@aum
rif; b,fvykd wfoufovJqd+k yD; ppfwmaq;wm cHc&hJ zl;wJt
h xdygy?J 'gvnf; usaemft
h zd@k
tcktcsed rf mS awmh/ q&meJ@ywfoufaewJh rarhEikd pf &m tjzpftysuw
f cktjzpf jyef+yD;owd&ae
rdygw,f//
(4)
q&m*srf;eJ hywfouf+yD; trSwf&p&mawGuawmh trsm;}uD;yg?
usaemfaxmifu xGufvmawmh/ q&m*srf;[m yk*Hvrf;u tdrfav;rSm r&Sdawmhygbl;?
ynma&;XmerSmvnf; r&Sad wmhygb;l ? jrefrmpm usL&Sijf yw,fqw
kd u
hJ pd eP @J tvkyu
f xGuv
f u
kd &f
+yD;wJhaemufydkif;/ tif;pdefbufrSm ajymif;a&$@a&muf&Sdaeyg+yD?
q&mhudk remvdk0efwdkaewJh yk*~dKvfwOD;uae wdk@vdkuf axmifvdkuf c|efvdkufwma=umifh
q&m*srf; pmjywJhudpPeJ hywfouf+yD; tppfaq;cH&&Smygw,f? tJ'Dvdk npfywfvdkufwJhol[m
b,folvJqdkwmvnf; usaemf =um;vdkuf& odvdkuf&ygw,f? q&muawmh tyH;rysufygyJ?
q&mhtdrfopfuav;qD usaemfudk,fwdkif a&mufroGm;&ao;rDuwnf;u/ q&mhtdrfopf
uav;ta=umif;udak wmh usaemf udoad ecJ&h +yD; jzpfygw,f? rodbJ aeygrh vm;// uAsmq&mh
tdrfqdk+yD;udkyJ q&mhtdrfta=umif; pmrsufESmawG bmawGay:rSm awG@jrifvdkuf&+yD;om;udk;?
zefr;D tdrf &Sit
f wGuf uAsmq&mh tdrf udk zefw;D 'DZikd ;f a&;qG+J y;D =uyfrwfO;D pD; aqmufvyk f

aq;vdyaf v; zGmvdu
k /f vufzuf&nfav;aomufvu
kd ef J
yH;yH; yH;yH;eJ pum;udk &$e;f &$e;f a0atmif toufygyg
ajymwwfqw
kd wf &,fwwfarmwwfou
l awmh q&m*srf;ygyJ?
q&m*srf;toH[m tjrJvv
kd kd &$e;f jraewwfygw,f?
70

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ay;olu,
kd w
f ikd u
f r*~Zif;wckay:rSm aqmif;yg;a&;jyxm;wmvdk h a&;aw;aw; rSwrf ad eygw,f?
uAsmq&mhtdrfudk udk,fwdkifudk,fus ydokum_axmifhua&m tEkynmcHpm;r_ _axmifhuyg
pdwful;^m%fuGef@jrL;+yD; ykHpHxkwf zefwD;ay;cJholuawmh/ Adokum q&ma&$}uD;ygyJ? &efukef
pufr_wuUodkvf AdokumXmerSm q&mwOD;vnf; jzpf/ vlysKd}uD;vnf;jzpf/ usaemfwdk@eJ@vnf;
&if;ES;D u|r;f 0ifvw
S hJ q&ma&$}uD;[m *syefjyefvnf;jzpfwt
hJ wGuf vli,fwcsK@d u ol@ukd ol@u,
G f
&mrSm *syefa&$}uD;vd@k ac:wJo
h u
l ac:=uygw,f? q&ma&$[m Adou
k mynm&Sio
f mru tEk
ynmorm;vnf;jzpf/ q&m*sr;f udk tifrwefcspcf ifov
l nf; jzpfygw,f// q&ma&$ukd aemufcsif
pcsiw
f hJ tEkynmorm;wa,mufuawmh q&ma&$&@J vuf&m/ q&m*sr;f &J@uAsmq&mh tdrf
uawmh tif;pdefwa=umrSm wu,fhudk txl;jcm;qkH;ygyJ? c&pf,mef bk&m;&Sdcdk;ausmif; csmhcsf
ykHpHvdkvdk/ yd&rpf ti,fpm; ykHpHvdkvdk As wJh// usaemf axmifuxGufvm+yD;wJhaemuf
q&mh&@J uAsmq&mhtrd t
f xd a&mufatmifvu
kd yf @kd ou
l awmh/ usaemfrh w
d af qG}uD; yef;csq
D &m
ud,
k Ofrif;ydu
k yf gy/J / yef;csq
D &muvnf; q&m*sr;f udk awmfawmfukd av;pm;vSovd/k q&m*sr;f
uvnf; yef;csDq&mudk awmfawmfudk cifrifvSygw,f? oifkd;eJ@ rmwdumXme/ ajcmufxyfkH;
acwfrmS wk;H wnf;twlwl tvkyv
f yk cf =hJ uzl;olawGvnf;jzpfygw,f? ud,
k Ofrif;u ausmif;ok;H
pmtkyfawGrSm okyfazmfykHawG a&;qGJ&wJh kH;0efxrf; yef;csDq&mwOD;tjzpf q&m*srf;eJ@
awmfawmf=um=um vufyGef;wwD;aecJh&ol jzpfygw,f?
q&m*srf;&J@tdrfopf uAsmq&mhtdrfudk usaemfa&mufawmh q&mu xkH;pHtwdkif; yH;yH;
&$if&$if udqdk+yD; {nfhcH&Smw,f? tdrf0if;cyfusOf;usOf;av;xJrSmyJ a&ajrmif;av; pD;ae+yD;/
a&ajrmif; ay:cGaqmufxm;wJh wHwm;av;teD;/ opf&dyfatmufrSm pm;yGJav;wvkH;eJ@aygh?
q&m*srf;uawmfuvnf; q&m*srf;vdkyJ yH;yH;yH;yH;eJ@ a&aEG;=urf;tdk; csay;vdkuf/ vufzuf
yef;uefav; vmcsay;vdu
k ef @J yk*v
H rf;tdraf cwfuwnf;u &if;ES;D +y;D om;jzpfwhJ usaemfw@kd tay:
azmfazmfa&Ga&G &S&d mS w,f? wjcm;tdro
f mG ;&&ifom usaemfw@kd tzd@k taeusK@H ovdk cHpm;&zl;wm
rsK;d awG uHawG@&ayr,fh q&m*sr;f &J@trd rf mS usaemfw@kd tzd@k b,fawmhrS taeusK@H wmrsK;d r&Scd ?hJ
ayghaygh yg;yg; vef;vef;qef;qef; cHpm;cJh&wmcsnf; jzpfygw,f?
owd&p&maumif;wmawGxrJ mS &Spaf v;vk;H ta&;awmfy}Hk uD;twGi;f wke;f u q&m*sr;f &J@
kyfykHv$mudkvnf; csefxm;arhavsmhypfvdk@ r&yg// usaemfu wae@wrsKd; rkd;&atmif [dktzGJ@eJ@
csw
D ufqENjyyGJ 0ifvu
kd /f 'DtzG@J e@J csw
D ufqENjyyGq
J ifvu
kd f yg0ifEaJ$ ysmaf e&if; ta&;awmfy}Hk uD;&J@
'Da&jrifhopfOD; w&ufrSm pmaytEkynmqdkif;bkwfatmufu yg0ifcsDwufqENazmfjycJh&wJh
w&ufrSm q&m*srf;/ q&mpGrf;wdk@eJ@vnf; twlwl qifE$JcJh&ygw,f? tJ'Dwkef;u q&m*srf;/
q&mpGrf;/ udk,Ofrif;ydkufeJ@ usaemfwdk@[m av;OD;om; wef;pDcsDwufcJh=u&if; 'dk@ta&;
'dk@ta&; qdkwJhtoHudk tm;oGefuH;+yD; wyH;yH;eJ@ [pfauG;cJh=uzl;ygw,f? q&mpGrf;&J@toH
[m wufuGvSovdk/ q&m*srf;&J@ rsufESmjynfhjynfh}uD;[mvnf; tvef;qef; tpGifhum;qkH;
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

71

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&mpGr;f &JtoH[m wufuGvo


S vd/k
q&m*srf;&J rsufEmS jynfjh ynf}h uD;[mvnf; tvef;qef;
tpGiu
hf m;qk;H yH;vdk &i$ v
f kd aygh? usaemfwkd &J aemufbufem;
uyfvsufom; rvSr;f rurf;rSm q&mewf (OD;ewfE,
G )f }uD;wdk a&m/
trsKd;orD; pma&;q&mr jraESmif;ndKwdk awGuv
kd nf;
yH;vd@k &i$ v
f @kd ayg?h usaemfw@kd &@J aemufbufem;
uyfvsufom; rvSrf;rurf;rSm q&mewf
(OD;ewfEG,f)}uD;wdk@a&m/ trsKd;orD; pma&;
q&mr jraESmif;ndKwdk@awGudkvnf; awG@&yg
w,f? ta&;awmfykH}uD;twGif;rSm ta&;
}uD;wJhtcsdefawGqD qdkufa&mufvm+yDqdkwJh
tcgrSm usaemfwdk@ nDtpfudkarmifESr pmay
tEkynm&SifawG[mvnf; wufwufuGuG
tm;rmefjycJh=uwm tm;&p&m}uD;ygyJ?
&Spfav;vkH;ta&;awmfykH}uD;udk ppftm
%m&Sifrsm;u vufeufeJ@ t=urf;zufzdcGJ+yD;
rm&S,favmudk tvHaxmif+yD;wufvmcsdef
rSmawmh w&m;vufvGwf rw&m;ojzifh
zdEydS rf a_ wGtay: ayguu
f +JG yD;/ pmaytEkynm
&Siaf wG=um;xJrmS tus,af vmifq;Hk tyDoqk;H
azmufcGJ+yD; xGufay:vmcJhwJhtoH[m q&m
*sr;f &J@ toHygy?J a':atmifqef;pk=unf&@J rcd if
a':cif=unf&J@psmyerSm xGufay:vmcJhwJh
q&m*srf;&J@uAsm[m vlxkawG&J@ ESvkH;om;
xJ t&Sdeft[kefjyif;pGm a&muf&SdoGm;cJhovdk/
qufwdkufvdkvdk xGufay:vmcJhwJh q&m*srf;
&J@uAsmawG[mvnf; txufjruf tyDoqk;H
wdkufyGJac:oH pnfarmif;oHawGjzpfvmcJhyg
w,f// oHpOfcsKdcsKdawG&J@ae&mrSm tv#H+iD;+iD;
armif;wif;oH/ t[kefjyif;jyif; wufacgufoH
72

awG '&pyf}uD; &J&J0ifh0ifh yJhwifvGifhvmcJhyg


w,f// prf;a&pD;oHawGtpm; 'Dv_dif;oHawG
urf;kdufoHawG oHpOfjrifhjrifhxGuf ay:vmcJh
ygw,f// yGifhyGifhvif;vif; zGifhazmfv_yfE_d;vdkuf
wJh wdkufyGJac:oH rkefwdkif;oHawGygyJ?
q&mh&J@uAsmawGxJrSm
'D tm%m&Sifpepfqdk;udk - ig &Sdrcdk;Edkif
aumufuspf,kwfrmwJh ESvkH;,kwfudk xkH;okwfvdk hjzLEdkifrwJhvm;-
tl; iaygufawGudk - 'l;raxmuf=ueJ@
a[h-
b0atmifajrrSm/ "m;jyaumifawG r}uD;pdk;
Edkif/ rkcs usqkH;&r,f -rkcs usqkH;&r,f
uGefjrLepfqef@usifa&;- wJh/ ta&;ygwJh 'D
aqmifyk'feJ@/ vkyfpm;aygif; rsm;cJh+yD
uGejf rLepfqef@usiaf &; vl}u;D rif;rsm; cifAsm
wJ?h
q&m*srf;&J@ESvkH;om;xJuae xGufay:
vmwJh tqufrjywfayguu
f o
JG /H azmufco
JG H
awG[m pnfpnfnHatmif xGufay:vmcJhyg
w,f// 'DtoHawG[m ta0;uae usnu
f ,
G f
rsufuG,fae&muae xGufay: jyaecJhwm
r[kwfyg// &efol@ESvkH;tdrfay:uae ydkif;ydkif;
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
jywfjywf qkH;jzwf+yD; &J&J&ifh&ifh rm;rm;&yf+yD; !Ge@f =uL;eJ@ q&mwifr;kd wd@k &@J trSmESpaf pmife@J
ajAmiftwdtvif; azmfjyaecJw
h m jzpfygw,f? xGucf yhJ gw,f?
OD;!$wfygw,f q&m&,f? usaemfwdk@
usaemfh&J@ yxrqkH; uAsmpmtkyfav;
tm;vkH; av;av;pm;pm; OD;!$wfcJh&ygw,f? udk q&m*srf;/ q&m=uL;wdk@&J@trSmeJ@yJ xGuf
csifw,f// 'kwd,xGufr,fhpmtkyfudkawmh
(5)
q&mpGrf;/ q&m=unfatmifwdk@&J@ trSmpm
awGe@J yJ xGuv
f u
kd rf ,fv@kd awmfawmfapmapm
usaemf&h @J y*k Kd~ vfa&;qdik &f m wOD;csi;f b0 uwnf;u &ifwGif;qENtjzpf udwif&nf
rSm/ q&m*srf;eJ@ywfoufwJh rarhEdkifp&m &G,fxm;cJhwm jzpfygw,f? usaemfh&J@uAsm
trSwf&p&mawG awmfawmfrsm;rsm; &SdcJhyg pmrludk 4 apmifyGm;+yD; pmayppfpda&;wif
w,f// tJ'DawGxJrSm usaemf r=umc% jy&rSmtwGuf 2 apmifxm;vdkuf&ovdk/
trSw&f rdq;Hk / jyef jyefowdt&rdq;Hk kyyf v
Hk m$ wapmifpu
D kd q&m*sr;f eJ@ q&m=uL;wd@k vufxJ
wckvnf; &Sdygao;w,f?
trSmpma&;ay;Edkifzdk@ xnfhay;vdkufygw,f?
usaemfh&J@ yxrOD;qkH; vkH;csif;uAsm&Snf
pmrlu tqifoifhjzpfae+yD jzpfayr,fh
pmtkyf Edk;aeaom vuFmonftwGuf/ trSmpmyg wygwnf;wGJwif&rSmrdk@ q&mwdk@
trSmpma&;ay;cJhwm q&myg?
udk usaemfu c%c%oGm;+yD; tylay; rD;xd;k
usaemf tifrwef cspfcifav;pm;&wJh ygw,f// txl;ojzifh q&m*srf;udk usaemfu
q&m!Ge@f =uL;eJ@ q&mwifr;kd wd@k EpS af ,mufyg? c%c% em;ylem;qm vkyfygw,f// q&mu
usaemfh&J@yxrOD;qkH; vkH;csif;uAsm&Snf awmh pdwfcsprf;yg uAsmpmrlwckvkH;
tJ'D pmtkyaf v;udk a&$Oa'gi;f ykEH ydS w
f u
kd rf mS tukefzwf+yD;yg+yD / a&;rSmyg a&;udk a&;rSm
ku
d Ef ydS +f yD;/ jirf;pmpOfuae xkwaf 0cJw
h myg? ygqdk+yD; q&mu usaemfhudk tjrJwef;yH;yH;
tJ'D uAsmpmtkyfav; xkwfa0cJhwJh }uD; =unf&h if; aemufpp vkyaf ewwfygw,f?
1980 jynfhESpf wESpfwnf;rSm/ wyk'fwnf; jrefjrefqefqefwifcsiaf e+yDjzpfwhJ usaemfph w
d f
vkH;csif;uAsm&SnfpmtkyftjzpfeJ@csnf; xkwf xJrmS awmh awmfawmfukd rcsirhf &J jzpfv@kd ayg?h
a0cJh=uwm wdkufwdkufqdkifqdkif okH;tkyfwdwd aemufxyfwywfavmuf=umawmh xyf+yD;
&SdcJhygw,f? udkatmifcsdrfh&J@ *E0ifrr &,f/ ajymrdjyef/ q&muawmh yH;yH;}uD;// aemuf
aemufqkH;rSm kyf&Sif'gkdufwmtjzpfeJ@ qkH;yg; wywfavmuf=umawmh xyf+yD; avmaqmf
oGm;&&Sm+yDjzpfwhJ uAsmq&m ydik o
f &J@ ta&S@ rdjyef/ q&m*sr;f u tyH;rysu?f +yD;awmh ajym
&Gmolodk@ ESif;qDrSwfpk&,f/ usaemfh&J@ Edk;ae vdkufao;w,f// a&;aewm +yD;oavmuf
aom vuFmonf&,fyg? udkatmifcsdrfh&J@ awmif &Sdae+yDwJh// +yD;+yDqdk&if reufjzef
uAsmpmtkyfu q&marmifomEdk;&J@trSmeJ@ usaemfhudk ay;awmhavvdk@ ylqmjyefawmh
xGucf yhJ gw,f// usaemfph mtkyu
f awmh/ q&m vnf; xkH;pHtwdkif; yH;yH;}uD; vkyfaejyefwm
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

73

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ygyJ// azazmf0g&Dvukefuwnf;u ay;xm;
wm rwfv wwd,ywfxJ a&mufvmwJh
tcsed t
f xdvnf; r+yD;ao;? usaemfph w
d x
f rJ mS
awmh awmfawmfudk uoduatmuf jzpfae
+yD? q&m*srf; pmrlu tcsdefrDatmif
jrefjrefwif&rSm jrefjrefvdkcsif+yD ajymvdk@
vnf; r&? q&m*srf;uawmh awmfawmfudk
uod u atmuf j zpf a tmif vk y f w myJ v d k @
awmif pdwfxJrSm uGufceJ jzpfoGm;rd&w,f?
trS m pmav; a&;wm 'gavmuf a wmif
aps;udkif&ovm;aygh// usaemfuavmavq&m*srf;uawmh yH;avavygyJ// +yD;awmh
pvd k u f a o;w,f / +yD ; ae+yD +yD ; ae+yD
wa=umif;av;avmufyJ usefawmhwm
wJh// 'Dwa=umif;yJ usefawmhwmqdk&ifvnf;
tcka&;ay;awmhav vd@k qakd wmh q&m*sr;f
u aeprf;ygtkef; wJh//
usaemfrh mS awmfawmfukd em;rvnfEikd rf d
atmifjzpfrd&if; pdwfnpfrdaeygw,f?
w&ufusawmh usaemfu bmrS rar;&
ao;cifrSm oefbufcg kH;udkvmjzpfatmif
vmcJah emf vdk q
h &m*sr;f u p+yD; usaemfu
h kd
tcsdef;tcsuf vkyfw,f? usaemfu acgif;udk
yJ ndwjf yvdu
k rf w
d ,f? bmudp&P v
dS @kd vq
J w
kd m

awmif rar;csirf ad wmh? q&m*sr;f csed ;f xm;wJh


ae@a&mufawmh xkH;pHtwdkif; wuUodkvf
bmomjyefXmek;H xJ&dS ol@pm;yGaJ &S@ usaemfu
a&mufatmifoGm;w,f? q&m*srf;u yH;pdpd
xyfvkyf+yD;/ ol@pm;yGJ tHqGJav;udk cyfjznf;
jznf;av; zGiv
hf u
kd w
f ,f// pm;yGaJ &S@u ukvm;
xdkifudk ar;aighjy+yD; c%txdkifcdkif;xm;jyef
w,f? zdkifwck=um;nyfxm;wJh uvpfxdk;
xm;wJh AvmpuULav; wxyfudk tom
t,m qGJxkwfvdkufjyefw,f? usaemfu
ai;=unfah evdu
k w
f ,f?
uae h uAsmpmtkyftwGuf trSmpm
ay;rvd@k wa=umif;wnf;yJ wrifcsex
f m;wm/
+yD;atmif ra&;ao;bJ wrifcsefxm;wm/
'Dae@rS tJ'Dwa=umif;udk tcka&;+yD; uae@yJ
t+yD;owfa&;wmtjzpf ay;rvdk@vdk hqdk+yD;/
a&;xm;+yD;pmrsuEf mS awG&@J aemufq;Hk rsuEf mS
udk jzwfceJ vSefavSmvdkufwm jrif&w,f//
+yD;awmh wu,fudk aemufqkH;pmwa=umif;
tjzpf tqkH;owfpma=umif;wa=umif;udk
ol@&@J vufa&;0dik ;f 0dik ;f }u;D eJ@ wjznf;jznf; a&;cs
vdkuf+yD; yk'fr}uD;ESpfacsmif;udk cyfoGufoGuf
a&;csvd k u f y gw,f ? +yD ; awmh atmuf r S m
wifr;kd qdw
k hJ ol@vufrw
S }f u;D udyk g wygwnf;

'DtoHawG[m ta0;uae usnfu,


G f rsufu,
G af e&muae
xGuaf y: jyaecJw
h m r[kwyf g//
&efol Ev
S ;Hk tdraf y:uae ydik ;f ydik ;f jywfjywfq;Hk jzwf_yD;
&J&&J if&h ifh rm;rm;&yf_yD;
ajAmif twdtvif; azmfjyaecJw
h m jzpfygw,f?
74

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
qufxdk;vdkufygw,f? vufrSwf&J@atmufrSm ae@pGJyg a&;csvdkufygw,f// 28-3-1980wJh?
+yD;awmh rSm;oGm;rSm pd;k vdk ah ocsmatmif usaemfu
h kd ar;vdu
k o
f vdv
k /kd yg;pyfuvnf; ajymvdu
k f
jyefao;w,f?
rae hu rwfv 27 &uf awmfvSefa&;ae@qdkawmh/ uae hrwfv 28 &ufae hayghwJh?
ae@pGJyg xdk;+yD;csdefrSmawmh usaemfhudka&;xm;+yD; ol@&J@trSmpmudkvSrf;ay;&if; yH;ppeJ@
vSrf;=unfhaeygawmhw,f? tJ'DawmhrS usaemfvnf; yH;rdoGm;&ygawmhw,f?
usaemfu
h Asmpmtkyaf v; ku
d Ef ydS x
f w
k af 0Edik +f yD;wJah emufyikd ;f rSmawmh q&m*sr;f u usaemfh
udk &Hzef&cH g aemufpp csppf Ed;k uspD ,fwwfwmu Ed;k aewke;f yJvm; rtdyaf o;bl;vm;wJ?h
wcgwcgusawmh rtdyfao;bl;vm; tdyftkef; tdyftkef; wJh// tJ'Dvdk rtdyfao;
bl;vm;vdk@ aemufwdkif; usaemfuvnf; q&mhudk usaemfuawmh rtdyfao;bl;/ q&mu
awmh tdyfvdkufwm/ 'D cE<mudk,f}uD;eJ@ ESif;qDyGifhay: tdyfaysmfw,fqdkawmh q&m&,fvdk@?
tckawmh usaemf tifrwefcspfcifav;pm;&wJh q&m*srf;[m wu,fudk tdyfaysmfoGm;
cJhyg+yD? xm0& tdyfaysmfoGm;cJhyg+yD?
'gayr,fh q&mhpdwf"mwf/ q&mhtonf;ESvkH;[m usaemfwdk@twGuf xm0& &Sifoef
usef&pfaerSmjzpfovdk q&mhuAsm/ q&mhpmaytEkynmvuf&mawG[mvnf; usaemfwdk@&J@
trsKd;om; pmaytEkynm O,smOf}uD;twGif;rSm xm0& zl;yGifha0qm &Sifoefusef&pfcJh+yD
jzpfygw,f? ?
0if;wifhxGef;
26=1=2007

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

75

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

76

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

ol
om;a&
csKd;iSufav;waumifrsm; ysHvmwmawGcJh&if
aumif;rGefpGm c&D;OD;udyyguG,f
olyJ jzpfygvdrfhr,f?
odr;f pGe&f aJ wG tkyzf @JG ae=uwJh azazwk@d aumif;uifrmS ol[m &J&ifw
h hJ csK;d iSuyf gom;&,f?
vGwfvyfpGm ysHoef;oef;zkd@eJ@ trSefw&m;udk cspfrufzkd@ azazwkd@ ol@qDrSm oif,lcJh=u&w,f?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

77

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

om;t&G,af &mufvmwJw
h ae@ om;udk
azaz vufqifhurf;r,fh yef'dk&m aowWm
xJrSm ar#mfvifhjcif; eJ@twl ol zGJ@oDcJhwJh
aw;uAsmawGukd om;awG@&vdrrhf ,f? 'Dwefz;dk
awGuq
kd yk u
f ikd &f if; azazwk@d urBmudk om;wk@d
rsK;d quf jyefaqmufwnf=u&r,f? vSyEl;nHh
+idrf;csrf;odrfarG@vSwJh 'D aw;uAsmawGudk
,H=k unfpmG &Gwq
f &kd if; avmu&J@temawGukd
om;wkd@ ukpm;=u&OD;r,f? ar#mfvifhjcif;udk
topfwzef jyef&Sifoefapzkd@eJ@ avmuudk
arwWmw&m;eJ@ jyefvnfxHkr$rf;apzdk@ om;wkd@
ol&J@ 0d^mOfudk yGm;,l=u&r,f?

opfyifawG ,drf;EGJ@v_yfcwfvdk@ tm;vHk;


ol@udk E_wfqufae=uw,f? tdrfudk odyfjyef
csiv
f w
S hJ r[m {nfo
h nf}uD;&J@ tdrjf yefc&D;udk
avmu[m ol@&J@ OD;xkyfudk c|wf&if; OD;!$wf
E_wq
f ufaew,f?
tckawmh
azaz,H=k unfw,f
ol[m
oltjrJ jyefcsifcJhwJh t&yfa'oqDudk
yso
H ef;aeygvrd rhf ,f?

om;&,f
csKd;iSufav;waumifrsm; ysHvmwm
urBmajr[m ol@&ifcGifrSm vJavsmif;
tdyfpufawmhr,fh {nfhonf}uD;udk 'Dae@ awG@cJh&if
aumif;rGefpGm c&D;OD;udyyguG,f
OD;!$wEf w
_ q
f ufaew,f?
olyJ jzpfygvdrfhr,f
OD;wifrdk;yJ jzpfygvdrfhr,f? ?
rdk;awG xpfcsKef;vdk@/ awmfvJoHawG

jrnf[D;vdk@? yx0Dajrom;[m wkefv_yfvdk@/


78

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

at;0if; (vrif;w&m)
1999 ckEpS &f @J usaemf tvkyu
f jyefa&mufwhJ wpfnaerSm message wpfck tdru
f akd &muf
aew,f? OD;b*srf; zkef;ac:w,fwJh?
kww
f &uf usaemft=hH ooGm;w,f/ usaemft
h odxrJ mS 'Demrnf[m uAsmq&m wifr;kd
yJ/ olay;wJh zkef;eHygwf&J@ area code ukd =unhfawmh 313 wJh? usaemfhpdwfxJ ol tar&du
a&mufae+yDrSwf+yD; tawmfaysmfoGm;w,f? csufcsif; usaemf zkef;ac:vdkufw,f?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

79

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
avwJh? olvnf; oifhawmfr,fh[mav;awG
xyfay;tkef;r,f ajymw,f? olxyfay;wJh
txJrmS tuu
d q
f ;kH u Ak'E< iS ahf wG@qjkH cif;wJ?h
usaemfw@kd uAsmpmtkyw
f pftyk f arG;zGm;vdu
k f
=uw,f? Ak'<ESifhawG@qHkjcif; ESifhtjcm;uAsm
rsm;wJh? rSwfrSwf&&wpfcku oleJ@usaemf
,l e D A mq,f pwl ' D , d k x J u txG u f /
a[mvd 0 k ' f a wmif a y:uae wae&mud k
usaemf w,fvDzkef; ac:w,f? udwif,lvm
wJh zke;f uwfuo
kd ;kH +yD; trsm;oH;k zke;f uae ac:
k w
f m? usaemf bmrSrajymbJ ol@vufxJ
yxrOD;qH;k tar&duukd tvnfa&muf vdu
f nfah y;vdu
k w
f ,f? 0if;yoGm;wJh
vmawmh olwnf;wJhtdrfrSm ol@udk usaemf udk zke;f cGux
oGm;ac:+yD; ,leDAmq,f pwl'D,dkudk ac:oGm; ol@rsufESmeJ@twl/ ol@qDutoHwpfck xGuf
w,f? ZGefv 18 &uf/ ouU&mZf 2000? vmw,f?
t"du uawmh oleJ@ at;at;aq;aq;
a[haumif ighvcGD;rSyJuGm
pum;ajymzd@k yg? ESpaf ,mufom; ,leAD mq,f
pwl',
D x
kd J [d0k if'x
D u
G f vSnyhf wf=unfh &_ if;
tJ'Dta=umif; jyefawG;&if tifrwef
u pum;awG ajymjzpf=uw,f? ta=umif;
t&mu rsKd;pHkygyJ? ajym&if; usaemf xdkif;rSm csppf &maumif;wJh ol@rsuEf mS udk jrifa,mifae
aewkef;upkxm;wJh uAsmawGta=umif; wkef;yJ? ESpfaygif;rsm;pGm uGJuGmaewJh nDi,f
f ifw
h t
hJ csed /f rar#mf
a&mufoGm;w,f? rwfv. *E0ifyef;dkif; wpfa,mufukd ol rar#mv
h hJ ae&mrSm kww
f &uf oljyefawG@vu
kd &f
rsm;uAsm/ a':cif=unfpsmyerSm trsKd;om; vifw
EdkifiHa&;wyfaygif;pku xkwfwJh oHr%d w,fav? ol@toHudk em;axmifvdkufHkeJ@
f ef;
yef;wpfz;l . O,smOfrLS ;rdcifuAsm/ aemuf+yD; olb,favmuf auseyftm;wuf+yD;/ &$iv
ol@uAsmawGjzpfwJh tdrfvnf=uL;wJhom;/ oGm;w,fqdkwm odomwmyJ? ol@toH/ ol@
uG e f j rLepf q ef @ usif a &; vl } uD ; rif ; rsm; av,lavodrf;/ ol@toHk;tE_ef;[m ol@&J@
dk;om;r_/ yGifhvif;r_ jzLpifr_ av;eufr_awG
awGvnf; ygw,f?
twdkif;om; ay:vGifygw,f?
tJ'DrSm t=uHwpfck usaemfhacgif;xJ
a&mufvmw,f? ola&mufvmwJh txdrf;
trSwf uAsmpmtkyfav;wpftkyf xkwf&&if
aumif;rvm;vdk@? olu aumif;om;yJ vkyf
a=omf ol b,fv*f s,
D rfukd a&mufae
wmudk;? ol@orD;u a'gufwm rdk;rdk;ESif; wJh?
orD;ac:vd@k olxu
G v
f mwmtjyif/ wjcm;ol@
&J@ta=umif;udpPawGeJ@ tajctaeudkvnf;
&Si;f jyw,f? usaemfuawmh jrefrmjynf rjyef
eJ@awmh/ jyef&if zGwfusm;awG q&mhudk 'kuQ
t}uD;tus,af y;vdrrhf ,fv@kd t=uHay;vdu
k f
w,f? wjcm;olawGvnf; usaemhv
f ykd J t=uH
ay;w,feJ@wlygw,f? ol rjyefjzpfawmhbl;?

80

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

atmifrdk;0if;
wa,mud;av; idkauG;aew,f/
*pfwmwvuf tkwfcHkxufrSm toufr&Sdawmhbl;
tvnfvGefaewJh tarhom; b,frsm;oGm;aevJuG,f?
aoewfoaH wGu vrf;axmifh *dak xmifawGtxd xdreS af eonf? ,rf;eH@awGvm;/ tusO;f
axmifeH&HawGudk r_wfxkwfaewJh aq;vdyfcdk;aiG@awGvm;/ usaemf oJoJuGJuGJ rodcsifawmh?
'DbufrSm tjzpftysufawGudk vl0ifpm;wa,mufu t&ifb0udk jyefajym jyaeovdkrsdK;
xifae=uovm; rodygbl;Asm wJh?
usaemfh um;qufarmif;I r&/ ESi;f awG tqkyv
f u
kd f tqkyv
f u
kd f azG;azG;odyu
f saeaom
yefqefaA;eD;,m; (pennsylvania) . ta0;ajy;um;vrf;r vrf;ab;od@k xd;k qif;+yD; ESi;f tusJ
udk apmif@aerdonf? vufESpfzufudk yGwf,laerdawmh va&mifu wpufcsif; usvmonf?
usaemf odaeonf? va&mifu ywf0ef;usifwckvHk;udk wjznf;jznf; zrf;pm;oGm;+yDqdk&ifjzif@
jzLa&mfa&mf nwckxJrSm usaemfb0wckvHk; qGwfysH@uGJ&SpGm zdkz&J vGifhpOfaeawmhrnf?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

81

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
um;pufE;d_ zd@k u;d pm;ayr,fh trsK;d trnf
rod cHpm;r_wcsKd@u usaemfhtmHkudk qGH@t
xm;onf? +ird o
f ufat;pufaeaom reufcif;
awG r S m vl w a,muf y H k & d y f u usaemf h u d k
jzwfceJ v_yfE_d;vdkufonf? olu reufapm
apmawGrSm vkyfp&m&SdwmawGudk +yD;atmif
vkyw
f wfo/l ol vrf;av#mufy/kH nmbufrmS
vG,ftdwf}uD;wvHk;vG,f+yD; yH;aeyHk/ dk;dk;
om;om; vS y aeaom pum;vH k ; rsm;u
usaemfw@kd urBmav;xJ u|0H ifvmwwfonf?
uJ bmrS vkyfr&wJhtcsdefrSm/
+idrfoufpGmae+yD; avhvmwnfaqmufae
wmvnf; awmfvSefa&;vkyfaewmyJrdk@vm;
armif&ifwdk@&/ udk,fajymwmawmh r[kwfyg
bl;/ vDeifajymcJhwmyg
olu 'grsKd;awGvnf; &onf?
aq;vdyf cd;k aiG@awGe@J / [mooHawGaESm
+yD; usaemfwdk@ ykef;atmif;aeonfhae&mav;
udv
k m+y;D vmvmtm;ay;wwfonf? aemuf
awmh cyfat;at; pD;aeonfh prf;acsmif;av;
ab;rSm/ iSuaf ysmawmav;ab;rSm/ ausmuf
oajyyifawG a&avmif;aeonfh naecif;
av;rS m ol @ uAsmawG / yH k w d k y wf p awG /
ausmif;om;wyfO;D oDcsi;f awG use&f pfco
hJ nf?
usaemfwdk@&J@ wdrfryfaeaom ae@&ufawG/
&Sifoefaeatmif/ txD;usef jzpfraeatmif
olu zefwD;ay;cJhonf?
tJ'w
D ek ;f u olu usaemfw@kd oli,fcsi;f
wcsKd@.emrnfawGudk olu odwmr[kwf/
'gayr,fh rdwfaqGwa,muf&J@ zdwf=um;r_
a=umif@ rif;jypfrif;'%foifhaeonfh vli,f
awGudk tm;ay;zdk@ [dk;ta0;}uD;u wul;
82

wu vmol?

b0rSm rsm;rsm;pm;pm; rvdkygbl; q&m&,f


&efolppfppfeJ
rdwfaqGppfppf 'D ESpfckyJ vdkwmyg?
usaemfwdk@ESpfa,muf jyefawG@=uwkef;
u armf'ef uAsmq&mwa,muf. uAsmudk
usaemfu &Gwjf ywwfonf? 'gjzifh armif&if
&,f/ ppfyGJppfppfawG jyifzdk@/ avmavmq,f
vufzuf&nfqikd f &Smprf;yg? tJ'h rD mS ud,
k w
f @kd &@J
rdwfaqGawGta=umif;/ &efolawGta=umif;
w0}uD; oGm;ajym&atmif
olu r&? e,l;a,muf rd@}uD;xJu
_yf y_ af xG;axG; vrf;qHx
k yd u
f aumfzq
D ikd u
f kd
tif;pdef bdkukef;xJu Am'ef&GufawG auGae
aom vufzuf&nfqdkifawGtjzpf ajymif;vJ
ypfonf? zavmf&D'gbufu urf;ajcawGudk/
awmiforeftif;u r,fZ,fyifwef;awGvdk
ol@tvGrf;awG ar#mcs=unfhaerdonf?
ol@&ifxJrSm yef;csDq&m ,Ofrif;ydkuf
&Sad ernf? wrmyifawGatmufrmS olukd ar#mf
aeonfh =unfatmif/ udak v;/ armifwifqif/h
ql;iSuf/ atmfyDus,f EkEk&nf (tif;0) wdk@qD
jyefa&mufaea&mhrnf? olu pmaytEkynm
udk rnfonfhEdkifiHa&; tzGJ@tpnf;atmuf/
rnfonfh Edik if aH &; acgi;f aqmifatmuf vuf
xJ xnfah y;rnfo
h rl [kw/f pmaytEkynmukd
em;rvnfonfh wcsKd@EdkifiHa&;orm;awGESifh
awG@v#if ol pdwn
f pfwwfonf? wcgwek ;f u
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
e,l;a,mufrd@ uGif; (pf) xJu vufzuf&nf qdkifav;rSm EdkifiHa&;tzGJ@tpnf;wcku yk*~dKvf
wa,mufu usaemfwdk@ pum;0dkif;xJ0ifvm +yD; olajratmufv_yf&Sm;r_ vkyfaea=umif;
jynfwGif;u acgif;aqmifawGudk b,fvdk ydkufqH axmufyHhaea=umif;/ usaemfwdk@udk vnf;
jynf w G i f ; vk y f i ef ; rS m yd k v k y f z d k @ vd k a =umif ; pmvmcsaeonf ? q&m*srf ; eJ @ usaemf w d k @
wa,mufrsufESm wa,muf=unfh aerd onf?
olu a&aEG;udkr_wfaomuf&if; 'kuQygyJ ajratmufv_yf&Sm;r_udk auoDyef aoG;aq;
a=umfjima&mif;aeovdk vma&mif;aewJh ole@J vmawG@aewmud;k olu wd;k wd;k av; +iD;onf?
usaemfwdk@u xdkol@udk bmrS jyefrajymrd/ tmHkxJu xkwfypfvdkufrdonf? bmompum;
rwl/ &ifcsi;f tyfv@kd r&onfh xdo
k El iS hf oHwrefa&;pum;vH;k tcif;tusi;f vnf; rvkyrf ad yr,fh
xdv
k u
l pdwn
f pfaeonfh q&m*sr;f rsuEf mS udk tvdu
k rf od aemufxyf ta=umif;t&mwckukd
qufajym aejyefonf? &mZmae0if;udk b,fvdk rsufpdaemufa=umif;/ b,fvdkokyfysuf
a=umif;/ q&m wifr;kd pdwrf &Snaf wm@ 'Dr,farmif&if &mZmae0if;udk 'D ae@acwfvil ,fawG
udufw,f/ vli,fawGuduf&if udk,fvnf; =unfhr&p&m ta=umif;r&Sdbl;/ rkef;p&mr&Sdbl;
ol@tawG;tac:u dk;dk;uav;ESifh opfaeonf? vli,fawG uduf&if olu rkef;p&m
ta=umif;r&S/d olvnf; uduo
f nf wJh ESv;kH om;udk &Si;f &Si;f av; xkwjf yonf? 'ga=umifv
h nf;
ol@tdrfa&S@ wHwm;av;ay:rSm/ A'ifvdk@jzpfvmrnfh vli,fav;wa,muf taESmiftzGJ@rJh
pdwfvGwfudk,fvGwf vm*pfwmwD;+yD; wnvHk; tdyfzl;onf?
vG,t
f w
d w
f vH;k ESihf yH;yH;}uD; jynfoal wGukd vufbuf&nfqikd /f vrf;rrS qD;udEw
_ q
f uf
aeonfo
h @l ukd tif;pdeaf wmifou
l ek ;f u u&ifuvnf; cspo
f nf/ c&pf,mefuvnf; cspo
f nf?
ol@&J@ bmomw&m;u uAsm ESifh ,Ofaus;r_jzpfaeawmh olu tukodkvf enf;onf?

a[m
naecif;&J@ ykZGefESpfa&mif ESif;qDwvHk;
ausmukef;ay:u ywfusoGm;ygyaum
jyefawmh nDrav;&,f ighrSmawmh tar ay;vdkufwJh
aq;vdyfawGudk zGm_duf&if;eJ@
abmfvHk;uGif;av;ab;rSm pufbD;uav;udk&yf+yD; ajrZmjrufuav;udk E_wfvdk@
cyfvSrf;vSrf; tusOf;axmifav;qDu cspfolaumifav; ay:vmrvm;vdk@ apmifhar#mf
aeonfh aumifrav;wa,mufta=umif; udka&;zGJ@xm;onfh armif&Sifapm. uAsm
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

83

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ta=umif;udk &Gwfjywkef;u usaemfwdk@.
aemufqHk;awG@qHkr_yJ jzpfvdrfhrnf? ol@orD;
rrd k ; csKd o if ; u azazuav &ef u k e f
wuUodkvfxJu ausmif;om;or*~qD usr
oGm;r,fhae@u oludk,fwdkif yifeDtusav;
0wfay;+yD; um;*dwftxd vdkufydk@ay;cJhwm
uvD;,m;0gwmrd@xJu udkoef;0if;tdrfrSm
&J&&J if&h ifh twdwaf wG v_id ;f x+yD; jyefwufvm
onf? tJ'aD e@u uAsmqufr&Gwjf zpf/ q&m
pG r f ; ES i f h q&mwif r d k ; ES p f a ,muf p vH k ; u
rEav;tvGrf;ajy oDcsif;qdk&atmif wJh?

0JviG ahf eonfh rEav;wuUov


kd af &S@u vrf;r
awGay:rSm cGyfa'gif;tvH udkifvmolawG
ta=umif; pma=umif;awG pDaernf?

i,fi,fu vDeifeJ@awG@w,f/
}uD;vmawmh vifueG ;f udk awG@csiw
f ,f/

trSefawG trSm;vdkjzpf/ tcsKdawG tcg;


vdkjzpf/ rdk;raomufaomESpfrsm;/ uGefjrLepf

q&m armifomEd;k u udw


k ifr;kd uAsmawGu Armjynfwek ;f u uAsmawGeJ
trsm;}uD; ajymif;oGm;w,f wJh usaemfu olpum;udk qufajym -unfch sifonf/
rSew
f maygh q&m&,f/ &Spaf v;vH;k rSm &J&aJ wmufr,fvkd xifxm;wJh ar#mfvifah ewJh
q&m}uD;awGu xGurf vmbJ/ acwfukd d;k d;k av;awG;_yD; rw&m;r+ukd
&Si;f &Si;f vif;vif; qefusifjywJo
h u
l q&mwifr;kd jzpfaecJw
h ,frkd vm; ===
&Jabmfw@kd
+idr;f csr;f pGm pmoifa&; ay; ay;av
tqift
h wef;jrifah om ynma&; ay;
ay;av
ausmif;om; tcGifhta&;
umuG,fa&; ay; ay;&rav
ausmif;om;wyfOD; oDcsif;/ a&eHajr
ta&;awmfyHkoDcsif;/ jynfwGif;+idrf;csrf;a&;
oDcsif;awG aEGOD;xJxdk;cGJ ysH0JaecJhonf?
ol@pdwfu ausmif;om;or*~wyfOD; &Jabmf
wcsKd@qD jyefa&mufaernf? wrm&GufawG
84

qef@usifa&; vl}uD;rif;odk@ paom uAsmrsm;


tygt0if a&S@qifah emufqifh uAsmrsm; xGuf
vmawmh wcsKd@u rSwfcsufay;=uonf?
armf'efuAsmq&mawGu q&mwifrdk;u
usaemfwdk@xuf armf'ef jzpfaeygvm; vdk@
aumufcsucf s=uonf?
bDbDpD tifwmAsL;wckrSm q&m armif
omEdk;u udkwifrdk;uAsmawGu Armjynf
wkef;u uAsmawGeJ@ trsm;}uD; ajymif;oGm;
w,f wJh usaemfu ol@pum;udk qufajym
=unfch sio
f nf/ rSew
f maygh q&m&,f/ &Spaf v;
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
vHk;rSm &J&Jawmufr,fvdk@ xifxm;wJh ar#mf
vifhaewJh q&m}uD;awGu xGufrvmbJ/
acwfukd d;k d;k av;awG;+yD; rw&m;r_ukd &Si;f &Si;f
vif;vif; qef@usifjywJholu q&mwifrdk;
jzpfaecJhw,frdk@vm; ? usaemfwdk@acwfrSm
jywfaewJh *pfwmud;awGukd qufz@kd / tvnf
vGeaf ewJh tarhom;awG tdru
f kd +idr;f +idr;f csr;f
csr;f jyef&zd@k olu urBmajray:rSm cdik cf ikd cf ef@cef@
&yfcJhwm r[kwfvm;?

zd@k ayg@
ol@trsKd;orD;u 0g;usnfawmufAl;
av;xJ xnfhxm;wJh aumufdk;uspf tar$;
wdkifav;udk wa*smufa*smuf acgufvdkuf+yD;
usaemf oli,fcsif;u rD;udk pwifar$;vdkuf
w,f? ol@yg;pyfu oDcsif;oHvdkvdk &Gwfzwf
o&Zm,foHvdkvdk +yD;awmh rD;cdk;aiG@awGudk
vufckyfav;xJ zrf;,l+yD; usaemfab;u eH&H
ay: usaemfw@kd OD;acgi;f qHE,
G pf awGay: usjJ zef@
vdu
k w
f ,f? usaemf =uufo;D xoGm;ovdk

v_dufueJ jrif;tdkif;cGmoHawG usaemf


=um;ae&w,f? aoewf usnq
f aH wG w&pyf
xdrSefaewJh ESif;qDva&mif ysKd;cif;awGay:
E+wfquf*g&0
uAsmawGudk qGJxkwfaewJh vlwa,muf&J@
f kd awG@vu
kd &f w,f?
ESif;awGuvnf; t&ifESpfawGvdkygyJ/ t&dyu
q&m*sr;f
rd@av;wckay:qD t&Sdefjyif;jyif;usvdk@/
atmf q&m&,f wdkufyGJawG=um;rSm
&uftif'D,ef;awG&@J cHwyfa[mif;awG/ b,ftxdrsm; tvnfveG af etH;k rSmvJ? ?
+yD;awmh wcsufwcsuf
atmifrdk;0if;
[dk; awmifwef;awGqDu pl;pl;&J&J
atmfoaH wG/
(0&rf;ajy;jzpfaecJ/h jzpfaeolawGu,
kd pf m;
igwdk@&J@ aemufqHk;ajrtwGuf wJh?
aus;Zl;wif*g&0 Ekwfqufpum;yg q&m
usaemf oli,fcsif;u igwdk@dk;&mrSm/ tarSmifxrJ mS rsu&f nf ruscsiyf gb;l / va&mif
wd k u f y G J w ck c k u d k oG m ;&if j zpf j zpf &J a bmf wpuf uscJhzl;wJh prf;acsmif;av;ab;rSm
wa,mufa,muf usqHk;&ifjzpfjzpf/ 0d^mOf usaemfav )
csif; opPmxyfxm;wJh yGJawmfwck vkyfavh&Sd
w,f? [dk;a&S; tpOftqufxJu wdkufyGJ0if
vmwJh igwdk@&J@ ewfbk&m;awG/ acgif;aqmif
awG/ igwdk@qDudk a&mufvm+yD; aumif;rGefwJh
qkv'fawG/ tiftm;awG igw@kd ukd cs;D jriahf y;+yD;
wdu
k yf u
JG kd tqH;k owf atmifjrifatmifwu
kd f
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

85

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

86

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

87

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

88

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

zefrD;tdrf&Sif
ua'gif;nifom
zefrD;tdrfwvHk;eJ tvnfxGufcJhwJh
'dkiftdk;*sD;eD;pfvdk dk;om;r+udk&SmazG
trSefw&m;eJ cg;wJhppfudkrkef;
tyH;&ifrSm olzufwG,f&SmcJhowJh?
ajymcJhprf;yg
prf;w0g;0g; vrf;rsm;awmifaysmufaygh
xD;uav;eJ reDvdk
usaemfwdkwawG rdk;rJawG-um;rSm
xD;uav;awmif trkd;vef
onf;xefpGm &GmoGef;
tdk reDav;a&
jrJjrHpGmudkifxm; zefrD;tdrfav;udk uGJroGm;apeJaygh?
ajymomajym&w,f
tvif;ydkif&Sifwa,muf
rD;pmukef qDcrf; b0c&D;vrf;ukef;
ausmufwdkifwqHk;awmh a&mufcJh_yD
oGm;awmhr,f wynfha&
ae&pfcJhaya&mhvdk

usaemfwdk rE+wfqufcsifygbl;
'gayr,fhav
q&m&J zefrD;tdrf
rdk;wdrfawG-um; wdk;0ifaysmufroGm;zdk
tvif;rsm;ul;puf uAsmaoG;pufawG
wpufpuf,dkus usaemfwdk cHxm;yg&ap q&m?

q&ma&
[dk; rdk;wdrfawG-um;u
usaemfwdkawG
aemifwcsdef 0HhuGm;&awmhrSmudk vSrf;-unfhaevSnhfyg
uavmifvufeuf aoG;wpufpufeJ
wjynfw&Gm tvnfoGm;wmr[kwfwJh vGwfvyfa&;ausmufwdkifab;u
b0q&m ausmif;q&m}uD;a& q&m}uD; OD;b*srf;odk

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

89

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&mh*%
k u
f kd wdk rarh
udkouf
acwfprf;pmay wacwfrSm
ordkif;opfwJh wdkq&m
uAsmyef;awG aepOfyGifh
wdkif;jynf*k%fudk ud;pm;jrifh?

90

zefrD;tdrf&J tvif;a&mif
tarSmifcGif;I tvif;aqmif
wdkvlabmifrSm rcGJjcm;
tvSudk,fpDeJ vlom;?

&Spfq,fh&Spf&J ordkif;rSm
vlxkbufu ol0ifyg
uavmifvufeuf tpGrf;xuf
tm%m&Sifudk olxdk;ESuf?

aqmif;yg; 0wK uAsmoD


wdkif;jynftwGuf aumif;zdk&nf
ola&;oDor# pmaytvS
wefzdk;te* jzwfr&?

trSefw&m; ol cspfcif
tm%m&Siftm; ol qefusif
a':pkvrf;pOf olu uduf
uAsma&;I axmufcHvdkuf?

wuUodkvfrSm ESpfrsm;pGm
bmomjyef&if; pma&;&Sm
&ifaoG;rsm;pGm tem*wfa&;
wzufwvrf; pmoifay;?

tif;pdefaxmifrSm av;ESpf-um
wdkif;jynfcspfwJh tjypfyg
tm%m&Sifudk 'l;raxmuf
oduQm&Sd&Sd ol vGwfajrmuf?

ayzl;v$m&J t,f'Dwm
q&m aemufqkH;vkyfcJhwm
trSefw&m;udk olwifjy
tm%mydkifawG idjiif-u?

ypPnf;ay;I pnf;kH;jyef
wdkq&mu vufrcH
jyif;xefvGef;wJh ,kH-unfr+
vlxktm;vkH; vGwfajrmufr+?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

tm%m&Sifu npfywfjyef
'kwd,r`d zrf;zdk-uH
ab;&efuif;&m ola&Smif&
arG;&yfajreJ a0;uGm&?
jrefrmqefwJh wdkq&m
EdkifiHjcm;rSm raysmfyg
awmf&muae olud;pm;
'Drdkua&pD bufawmfom;?
owif;Xme toD;oD;rSm
tvsOf;oifhovdk toHv$ifhwm
jrefrmjynf}uD; aumif;zdkta&;
ESvkH;om;eJ olaqG;aEG;?
urBmwywf olvSnfhywf
jrefrmawG aewJht&yf
pGrf;Edkifor# olqifE$J
pmaya&;&m a[majymyGJ?
aemufqkH;csdefxd pma&;wm
jynfolcspfwJh jrwfq&m
vl&yfurBm wnfoa&G
q&m*k%fudk wdkrarh? ?
(q&m}uD; OD;wifrdk;trSwfw&)
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

91

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m*srf;&J tprf;pmeJtp
twef;ynmruwJh
vrf;ayw&m b0zGJ
q&mh&JpmawGzwfvdk
uAsmpyfenf;awG oif
pmayc&D; ESifwJhtG,f?
-um;q&m jrifq&m
pmuAsmawGeJom &if;ESD;
owif;}uD;wJhq&mrdk
twGif;odwynfhawmhvnf; r[kwfcJh
Ak'<a[mwJh a&S;a&pufvdkqdk&rvdk
b0xdkxdku yXmef;quf
ref;ueufaAGrSm
&uftae-umcJhayr,fh
ajrurBm EdkifiHjcm;rSmrS
uAsmorm;&J
q&mwyg; jzpfcJhw,f?

tnmvGr;f wJh q&m*srf;odk


ausmfouf (a&Gb)kd

tnmajr tnmpkdufeJ
q&mudufwJh aq;vdyfwdk
wndKudk ol+dufvdk
aerndK arSmifrrkdufpOf
vdkufrydkcif olcGJoGm;cJh
kd;om;r+om cspfp&m wJh
arwWm&Sif oltyH;
olESvkH;u zefrD;tdrf
nD;xdefqJyguvm;?
uAsm^m%f um&efawGeJ
0goemtrSefu
jrefrmoH tzGJrdr
olb0xJ tJonftpGJeJtdyfruf
reufqDwJh a&mifeDqif&if
pnfawmfudkjyif
jynfawmf0if rdr oDcsif;oHeJ
igwdk u _yD; jyef-uruGJ
oefvSwJh q&mhapwem
ao&mxd ygava&m
(q&m*srf;a&) tprf;pmeJpcJh_yD;
wrf;wae&r,fh
tvGrf;u rajywJh q&mhpum;? ?

cspfvSpGmaom uAsmq&m}uD; wifrdk; q&m}uD; OD;b*srf; udk TuAsmjzifh OD;wifyg.?


92

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

&ifuGJemqdkwmu aq;ynmray:cifuwnf;u
&SdESifhcJhwJh udpPyJ/
q&m0efqdkwmu &ifbwfatmifh&if
pdk;&drfr,f/ trnfwwfzdkud;pm;r,f/
uAsmq&musawmh &ifbwfatmifh&if
uAsmtyifawGudk pdkufw,f/
yGifhvmwJhyef;av;awGudk -uJjzefw,fav/

0wfjznfhuAsm
cGefqdkif;

'DvdkeJ 'Dvrf;a-umif;ay:rSm
ESvkH;om;awG cscif;
ESvkH;om;'%f&mawG t}udrf}udrf &-u&if;u
&ifawGvnf; tcgcguGJ/ vJus vJus oGm;cJh-u&wm
tbaomf/ tbawmf
Adkvfpufa&mif/ atmifarok rSonf
uAsmq&m -unfwifOD;
atbDwyfOD;u uAsm"m;wpfvuf udkxufrdk;
or*~ -u,fwpfpif; udkouf0if;atmif
aemifawmfawG aemifawmfawG/
nDawmfawG/ nDawmfawG rsm;pGm
&ifememeJ tav;ycJh-u&
'Dwpfcgawmh
q&m ayghaemf/

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

93

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

usaemfwdk odygw,f q&m


xD;uav;eJ rdeD
zefrD;tdrfatmufu uav;awGudkrS
tcspfydkwwfwJh q&m[m
udk,fhajr/ udk,fha&/ udk,fhtarG udkrS
dkaojrwfEdk; wefzdk;xm; cspfwwfwJh q&m[m
xm0& dk;&Sif;
ykef;&nf[if;eJ yJESyf
tnm"mwf/ tnm"avh/ tnmaiGawGudkrS
atmufarhvGrf;wwfwJh q&m[m
olrsm;ajrrSm b,fvm acgif;cscsifyghrvJ/
&ifuvmwJhtwdkif; uAsmawGudka&;
&efoluay;wJh jypf'%fcH&Jwm
av;pm;&rSmyg q&m/
OD;!Gwfvdkufygw,f q&m
apwem[m uHyJ
q&mvnf; Ak'<bmom/ usaemfwdkvnf; Ak'<bmom
aumif;r+uHawG&J *wdu jrJjyD;om;qdkwm
uHjrJ&Gmom; q&mwpfa,muf odcJh_yD;om;yg/
a[m'D&Gm a[m'Dtnm a[m'DurBmrSm
q&mcscJhwJh rsKd;aphu uGif;vkH;jynfhvdk
a&mifpkHyef;awGu &eHpkH xkHoif;vdk
0if;vdk vif;vdk 0ifhvdk wifhvdk aeawmhrSm
'DuAsmeJ 0wfjznfhvdkufygw,f q&m? ?

94

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

OD;wifrdk; OD;wifrdk;
uAsmq&m}uD; OD;wifrdk;
OD;wifrdk;u uAsmawGawG;
OD;wifrdk;u uAsmawGa&;?

auygaomfvnf;
*sLeD,m0if;

a&;wJhuAsm pmvkH;awG
-u,fyGifhav;awG jzpfvdkae?
aumif;uifaAGrSm xdefxdef0if;
armh-unfhvdkufwkdif; vif;xufvif;?
ESpfaxmifhckESpf Zefe0g&D
23 rSm auG&Sm_yD?
auGygaomfvnf; aumif;uifxJ
tawmufyqkH;[m olygyJ? ?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

95

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

trSefw&m;rkqdk;
*sifrD
tJ'Dhreufu
opPmw&m;awmif rsufESmraumif;bl;?
usKyfudk &SmawGolwpfa,muf avsmhoGm;ygvm; wJh?

q&m}uD;OD;wifrdk;tm; tav;yyg.?

96

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&mwifr;kd od@k
apma0
aq;vdyfrwdk
aerndKcif
q&m tdrfjyefvmvdrfhEdk;
ar#mfudk;aeqJ
kwfw&ufyJ
auGcJh-u,f?
q&m
&Sifoa&G &Snfoa&G
uAsmq&mb0
uAsmq&mtvkyf
yDjyifvif;vufqJ
vif;vufaejrJ
u|efawmfh&J
aumif;uifxufu
xm0&-u,f? ?
apma0
23rd Jan 2007
10:45 p.m

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

97

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&mwifr;kd odk
aqGEikd f (e,fomvef)
tdk
uAsmpmqdk
'Drdkpcef; 'Drdkvrf;rSm
q&m[m usaemfwdk&J
ckepfpif-u,f?
?

98

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
tnmtdrfxuf
arS;pufcJhwJhq&m
wrmvrf;eJ xaemif;wef;
ql;yef;eJ xef;&dyfndK
ol b,fudka&mufa&muf
arhaysmufw,fr&Sd
owd& vGrf;avowJh?
q&mhuAsmawGrSm
tnmav tnma&eJ
tnmajrudk zefqif;
tnmoDcsif;eJ *Dw
yDoatmif xHkr$rf;
vGrf;avmufatmif jc,fEdkify
pGrf;vSwJh yef;csDq&m
uavmifcs&m uAsmawGjzpfavaygh?

wrmwef;&J@ tvGr;f pm
xdefvif;

tnmta-uudk rSef;_yD;
wrmawGcsKdwm apmifhcJhwJhq&m
ESpfawG-um &moDa[mif;ayr,fh
,Hk-unfcsuf ajymif;wmr&Sd
a-omf opPmtwdeJ yef;cif;rSm
arwWmyef;jcif;eJ
vGrf;&if; ar#mfcJhaygh?
tnmwrmawGudk wrf;&if;
jrefrmajyudk vGrf;aewJhq&m
r-umr-um tem;uyf
acsmif;-unfhzdk ud;pm;wwfwm
toufSL r&yfciftxdygyJ?
tckawmh
aq;vdyfwpfwdk aewndKrSm
q&mtdk E+wfquf
kwfw&ufyJ cGJcGm
tnmudk jyefavovm;?
q&m
tnmrSm wrmawG rar$;awmhbl;
tnmom;wpfa,muf
aysmufaevdkwJh? ?
Zefe0g&D 25/ 2007

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

99

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

wavmuvH;k &J@ uAsmq&m


xGef;xGef;oef;
q&m &,fwJhae
yef;awGyGifhwJhae
aerif; vrif; omwJhae
avc|efoH eDwJhae
ynmonfwdkae
ppfonfawmfwdkae
ol&Jaumif;wdk&Jae
jynfolwdkaysmfwJhae?
q&m uAsmoDwJhae@
tcsdefe&D tH+;ay;wJhae
obm0wdkaysmfwJhae
ynmonfwdk&ifckefwJhae
Zmwdykn *k%frmewdk&Jae
w&m;wdk&SifoefwJhae
wdkufqifwkdufarmif; cwfwJhae
rdp>mwdk tjyif;txef ckcHae-u&wJhae?
100

q&m aysmf&$if&ifckefwJhae@
uav;awG pmtHwJhae
v#Kd0Sufavc|efoH wdk eDwJhae
rdom;pkeJxrif;vufqHkpm;wJhae
wdkifuD vufzuf&nfcsKd aq;vdyfwdkeJae
rdwfaqG wynfhawGeJae
ynm&Sifwdk ^m%fuGefjrL;wJhae
88 rsKd;qufwdk wdkufyGJqifwJhae
'DcsKyf a&G;aumufyGJEdkifwJhae
a':pkeJtwl wdkufyGJ0ifaecJhwJhae
uavmifjyefudkifcGifh &wJhae?
q&m ndK;i,fwJhae
tarSmif }uD;pdk;wJhae
cspf&olwdkqHk;H+;wJhae
uavmifoGm;wdk usKd;wJhae
rdbwdkom;orD;aysmuf&SmwJhae
jynfolwdk ikdnnf;wJhae
olawmfpifwdk &ifav;wJhae
aumif;uif ajr}uD; uGJtufaewJhae?
q&m pGef@cGmwJhae@
cspfolwdk ylaqG;wJhae
usef&pfolwdk a-uuGJ&wJhae
ppfonfwdk&J a-uuGJwJhae
ol&Jaumif;awG idkwJhae
obm0wdk aysmufqHk;aewJhae
rdk;eJ ajr wdk aysmufwJhae ?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

wrmyGihf rS 'yfaz',f od@k


'*kefwm&m
udkwifrdk;
dk;&maus;&Gm wrmyGifh&eH
ar$;jr,pf&D vufzuf&nfqdkif
xdkif&if; oltdyfaysmfaecJh_yD?
udkwifrdk;[m
om,mat;-unf csKdar$;olyg
uAsmq&m EGJ&mrsKd;cspf
oljzpfaomfvnf; cGJcGm&pfcJh
cspfpdwfjyif;jy tdrfjyefpdwfu
wooESifh cspfa'goap
aerif;undK aq;vdyfwdk_yD
ighudk tdrfjyefydkygav
yef;-um0wfr+ef vGrf;&ykHrsm;
jc,fom; kyfykHv$mwpfcsyf? ?
(01/ 25/ 07 yef;-um0wfr+ef)

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

101

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

tdrjf yefyc@kd iG rhf &wJh reDwt


@kd zd;k
a'gif;eD
aq;vdyfrwdk
aerndKcif
zefrD;tdrftdk
av-urf;pD;xdk;
eef;Zmajrc
usef&olawG
wooeJ h
ajymvdk hrukef
ajzvdk hr&
wrmawGyg
idkcsif;csum
tdk Asmwdk h
rSef;qumom
cgcgwrf;wyg&J h
vGrf;r0Edkifbl; q&ma&?

01=23=07
( 01=22=07 wGif kwfw&uf uG,fvGefoGm;aom
uAsmq&m}uD; wifrdk;tm; E+wfquf *g&0yyg.)

102

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

zefr;D tdrf b,fr+ird ;f


a':&D&jD rifh (jrefrmpmq&mr =armfu|ef; txu)
ref;wuUodkvf&J rsufESmpm
ref;wuUodkvf&J uAsm
wrmajr&J tvS
tnmaEG&J b0
&orsKd;pkH ukHvkH_yDrdk
wdkudk jyefydk-uygawmhvdk qdkaeoa,mif?
uAsmhwacwf
tawG;opf ta&;opfeJ
uav;cspfwJh O,smOfrSL;
wl;Irukefaom &wemodkuf
uAsmEd+uf ^m%fuG,fuG,feJ
urBmhtv,f 0ifhxnfwJh q&m
*k%f,lp&m?
b0&J aendKndK
aq;vdyfwdkp tcsdefrSm
uAsm&Japwref
rdjrefrm tusKd;quf
qwdk;vsuf pGrf;aqmif
wefaqmifnD;nD;xdef
onf*k%fodefa-umifh
zefrD;tdrf b,fr_idrf;
rdk;vkH;nH[def;? ?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

103

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

tif;vsm;uefpyf
rSefuav;wcsyf
jzwfceJuGJcJhwmrS r[kwfyJ?

oPmrD;tdrf
ESi;f cg;rd;k

pum;vkH;awGu tppfvm;
avmu}uD;u tppfvm;
tEkynmqkdwm
arwWm"mwfeJrS vSw,f
ntcgrSmrS
vomwmu vSw,f
tqefc&D;rSmrS
zefrD;tdrfu ykdvkdvif;cJhw,f?
cspfjcif;w&m;rSm
aow,f &Sifw,f r&Sdbl;
opPmw&m;rSm
ta-u tnm r&Sdbl;?
vlxkcspf&if
orkdif;wifw,f
(usaemfwkdrSmawmh)
urBmra-ubl;
q&mraobl;? ?
Zefe0g&Dv 24/ 2007

104

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&m*srf;udk vGr;f wJph m


aexGwf
q&mqHk;_yD-um;awmh
usaemf,lusKH;r& jzpfvdkufwmq&m?
aq;vdyfvnf;wdkvdk aendKwJhtcsdef
q&m tdrfudk rjyefEdkifawmhbl;aygh?
vlxkwdkuf/
awmifav;vHk; r,fZ,fwef;
rEav;wuUodkvf/
avxefukef;/ tif;pdef
aemuf
e,l;a,mufaygh
usaemfhpdwfawG tacgufacguf jyefa&mufoGm;&J?
90 jynfhvGef aESmif;ydkif;ESpfawGuqdk
OD;udkav;/ OD;-unfatmif
b}uD;rdk;/ q&mpGrf;
aemuf [dk; tif;pdefu q&m,Ofrif;ydkuf
udk,f&HawmfwodkufeJ q&m*srf;
vGrf;vdkufygbdawmh?
q&m&,f
q&mqHk;_yD -um;awmh
usaemf,lusKH;r& jzpfvdkufwmav?

(Zefe0g&D 22/ 2007)


uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

105

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

avSwpif;eJ oDcsif;onf wifr;kd odk


Aef;armf ndKEGJ
vmvdkvSaomfvnf;
b0awG tqifrajyvdk
ta0;ae rsuf&nfpawGeJ
vGrf;&w,f wifrdk; &,f?
ygVdoufusrf;txGuf apwemu
olrsm;rSm oltusKd;udky
o,fydk;vdk onfoabm&,f[k
jrifhjrwf&m vloabmudk ajym-uavw,f?
avmu"Htxktaxmif;udkvnf;
armif;wif&if; av#mhrjy,f
xnf0gwJh armifhpdwful;
apwem AsL[mqufvdk
vlom;twGuf av#mhrjy,f
xnf0gwJh armifhpdwful;?
av;vdkufwJh0ef
armifhc&D; armifausyGefaygh
woGefoGef tm;tifopfawGeJ
vlom;tdrf csKd_rdefacwfudk
vrf; qpf ay OD;? ?

(oltcGifhta&; udk,fod = udk,fhtcGifhta&; olodaom urBmolurBmom; pdwf"mwf


v$rf;cHaeonfh wifrdk; odk vGrf;qGwfvsuf)
106

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

t+y;D Zmwfvrf;
rdk;rdk;ESif;
tm;vkH;_yD;awmh
toHawG wdwfpJoGm;awmhrSm
tJ'Dtcg
tcef;xJvJusefaewJh orD;ESif;udk
wHcg;wdwfwdwfzGifh_yD;
orD;av;jynfhjynfh
ezl;udk tomerf;_yD;
orD;av; aysmfvm;vdk ar;rSm
uJ tm;vkH;_yD;_yD arhvdkufawmh
vm azazhpmzwf
vufzuf&nfaomuf&atmifvdk
vufz0g;eDeDazmif;azmif;awGeJ
nifompGm tjyifudkqGJac:rSm
aysmfvm;vdk t}udrf}udrfar;&if
ijynfhu [kwfuJhazaz
aysmfygw,fazazvdk
rsuf&nfpokwf_yD;
&,farmjy&awmhrSm
tJh'hDtcg
rsufvkH;tpkH 0dkif;0dkif;av;awGu
auseyfpGm yH;&,f_yD; uJ _yD;_yDvdk
pum;awG ajymawmhrSm? ?
t&rf;vGrf;wJh
cspforD; ESif;
27/ Zefe0g&D/ 2007
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

107

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

{nfo
h nf}u;D Dum
rif;udEk ikd f
aq;vdyfwdkrSm aendKrSmudk
oludajymcJhom; r[kwfvm;?
ol[m tdrfuGif;rSm rygEdkifcJh
'gayr,fh b,fvdkrufvHk;awGaumif;aumif;
b,fawmhrS toif;rajymif;cJh
tJhovdk rm?
olvGrf;wJhtcgqdk
a[m [dkaemufaz;
jcHpnf;dk;uae vmvmai;owJh?
-urRmdkif;vuf-urf;}uD;u
ykwfcsvdkufwJhtcg
t&m&m w'*FydvJ arSmifrnf;
ol zefrD;tdrfav;uawmh ruGJ
uJ 'Dtvif;eJyJ
aq;vdyfwkdwdk aendKndKrSm
oludk aemufqHk;ydk-updk? ?

108

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

olrsufESmzdk;a&$v
oltajymyH;csKdjr
oltoH tuf&S&S
olpdwfxm; oumysm;?
tnmarG; tnm}uD;
uAsmrD;awmuf
awmufav#mufudkifpGJ
oltonf; &J&JeD
b,folbufu &yfwnfovJ?

u,fvzD ;kd eD;,m; yef;acG


rtd

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zefrD;tdrf&Sif
wdkocif uAsmrSL;
OD;!$wfylaZmf
Ed+;acwf wyfawmfOD;
aemufqHk; txl;wvnf
zl;jrifcGifh&,fruH
uHukefjyefa&mhxifh
oifha& oifhajr
oifh&JabmfcspftaqG
oifhwynfhwawG
oifhrdwf oifnmwumrsKd;
nKd;i,fpdwfxm;
wtm;avsmh&yga-umif;
yk*Hausmif;u acgif;avmif;oH
w&Hrvyf vGrf;"mwfrjy,f
tdkb,fh b,f
tkdb,fh uAsm ol&Jaumif;? ?
109

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

wrmwef;od@k vGr;f uAsm


armifpGrf;&nf
wrmwef;awGeJ
&Gmvrf;qDodk jyefcsif_yD?
'dktpfudk &Gmudkwrf;
vGrf;uAsmpD?
wa,mtdk acsmifud-um;rSmv
xm;&pfaygh aw;roD
ai;&Dvdk pmrqHk;?
aq;vdyf&,fwdk
aendKcsdef tarSmif-um;qDodk
'dktpfudk b,fudkoGm;_yDvJh
csKd;uloH xHwsmpum;awGeJ
tjznfhcH um&efrsm;udk
nDbGm;awG jznfhapzdkxm;cJhavovmh
oGm;ESifhavOD;? ?
armifpGrf;&nf
2007 Zefe0g&D 23
(av,mOfay:rSm)

110

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

[dkbufurf;u rD;xdefxdef
'Dbufurf;u rD;xdefxdef
'dktpfudk xGef;umnd
vif;ygbd zefrD;tdrf?

zefrD;tdrf
armifpGrf;&nf

zefrD;tdrf
arSmifcsdefudk cGif;?
arSmifav vif;av
vif;xufvif;?
rD;tdrf&Sif uG,fumaysmufayr,fh
zefrD;tdrf xdefxdefawmufayvdrfh
xdk;azmuf nwGif;
rdk;aomuf vrif;? ?
armifpGrf;&nf
2007 Zefe0g&D 22
(wifrdk; uG,fvGefwJhae )

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

111

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

&Srf;dk;rrSm jrLcdk;a0ae+yDaygh q&m


armifvS0if; (jrif;jcH)
tdk rD;tdrf&Sif
jynf&Gmb0/ rdk;arSmifuscsdef
zefrD;tdrfrS/ tvif;pESifh
vrf;jyaeqJ/ az;ulqJrSm
rD;pmvnf;u|rf;/ qDvnf;cef;
pcef;r0ifawmh_yDavm?
tdk oDcsif;onf
{&me'DwGif;/ naecif;tcsdef
aejcnfEkjzmqif;
wdrfa&mifpHk obifusif;vdk
avnif;aqmf pnf;oHoGif;aeqJ
avSwpif;eJ
oDcsif;rnnf;awmh_yDavm?
tdk tdyfrufocif
pdrf;vef;aomtdyfruf
_idrf;csrf;aom eDvmtdyfruf
awmfvSefaom ywWjrm;tdyfruf
tdyfrufuGef&uf/ jzef-uuftvScif;
rdk;rvif;rD
tdyfruftauGapmcJh_yD?

112

wrmajrwrmwef;u
i,fpOftcg wynfhwyef;wdk
oifvmvrf;udk
apmifhudaeqJ
anmifndK&GufawG vuFmnnf;
qnf;vnf;oHwcsKdcsKd
aus;iSufawG aw;qdkqJrSm
q&maendKcsdef apmcJh_yD?
jynfolawGcspfwJh
jynfcspfyk*~dKvfausmf
AdkvfcsKyfausmfaZmtm;
0yfwGm;OD;cdkuf
ylaZmfxdkufol ylaZmfrnf
aumfa&mf*g&0
y&zdk oifar#mf&nfqJ
avomrdk;om/ vrf;yef;omcsdef
vmcJhygrnf/ oifar#mf&nfqJ
-urRmaoGznfoGm;cJh_yD?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
rdk;ay:rSm -u,fawGauG
ajray:rSm yef;awGauG
ajrc auGus/ w&m;ocFg&
vSyyef;yGihfjzL/ tusnf;wefo&zlOao#mif
cspfolrkef;ol/ ESif;jzLrD;cJ
rcGJrjcm;/ tm;vHk;tedpP
pdwfu w&m;jyvnf;
tpm;xdk;vdk rvG,ful
tzdk;wefolrdk
cspfcifolwdk rsuf&nfpdk&_yD?
q&mvmv#if
jrefrmqefqef/ q&mhxHyg;
0yfwGm;vuftkyfrdk;
&Sdcdk;uefawmhrnf
u|efawmfwdk ar#mf&nfxm;cJh
onf&nf&G,fcsufrsm;
jrLrifyef;csDum;wcsyfvdk
aq;om;ysufjy,foGm;cJh_yD?
q&mvmv#if
wrmyif&dyf/ xef;ndK&dyfESifh
t&dyfxaemif;/ twdwfa-umif;udk
jyefajymif;ajym-u/ vGrf;jrjrESifh
wrf;w-urnf/ pdwfu&nfcJh?
tnmajrvrf;/ wrmwef;udk
q&mvGrf;cJh&Smvdrfhrnf?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

yky`m;awmifxdyf
wdrf&dyfndKcarmufaqmif;csdef
tdrfudk&Gmudk
q&mvGrf;&Smayvdrfhrnf
awmifomacsmif;xJu
oJjzLvGvG/ pdkjrjrajrcif;
vuf,ufwGif;u/ a&csKdjrudk
q&mwrf;w&Smvdrhfrnf
tckawmh q&m[m
ESif;qDyGifhay:rSm
xm0& tdyfaysmfoGm;&Sm_yD?
aq;vdyfvnf;wdk
aevnf;ndKvdk
q&mtdk
vufjyxGufcGmoGm;_yDaum?
jrefrmhuEWm&ESpfrsm;
q&mhuavmifzsm;u
uscJhwJhrifpuf
ESif;qDa&mif&J&Jvuf
jynfolbufrSm
xufjrwufuG
vSyuAsm/ ESif;qDyGifhrsm;pGm
q&m[m
awmfvSefpmqdkyg?

113

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

e&odefaxmiftwGif;
tusOf;'%frr+
rif;&efudk tefwkcJh
q&m[m
jynfolpmqdkyg?
taqmifaqmiftcef;cef;
atmifpcef;atmifeef;awGeJ
jynfolawG acgifjref;csdefa&muf&if
oajyndKatmifyef;awG a0ayvdrfh
jynfawmf0iftjyefvrf;
u|efawmfwdk twlwlvSrf;wJhtcg
yef;vufaqmif a0iS
tyH;jrjreJ aysmf-u&atmif
uGcJhygOD; q&m?

yk*Hausmif;u
acgif;avmif;oHwcsKdcsKd
jynfolawG aw;qdkcsdefa&muf_yDqdk
xD;uav;eJreD vnf;
rsufESm-unfjr/ 0if;yyeJ
u&SmrSmaygh
tvSqHk;tcsdefrSm
uAsmawGwayG/ pmawGwayGeJ
u|efawmfwdk jyefawG-uOD;pdk q&m
&Srf;dk;ru jrLcdk;a0&if
vGrfEdk;xvdk ylrsKd;axGo&Sif wJh
uAsmtEGJ q&mzGJcJh?
tckawmh
cspfolcifolwdk
vGrf;p u|rf;apzdk&m
vGrf;rdk;usae_yDaum
&Srf;dk;rrSm jrLcdk;a0ae_yDaygh q&m? ?
23 = 1 = 2007

114

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

uAsmavSmw
f ufe@J orkN&m qef&o
J l
rGef'&m
Zefe0g&D 22
2007
igwdkcspfwJh tvif;wdkif
0kef;ceJ ,dkifydoGm;
rsuf&nfvd+if;cwfoH
yJhwifxyfoGm;w,f qdkayr,fh
tJ'Dae rkefwdkif;u
awmfawmfajcoH vHkw,f?
uAsm[m oltaoG;tom;
oltaoG;tom;[m uAsm?
1980 rsm;
[dk;ta0;u tarhausmif;
rr00 xxu
u}uD;u}uD; zdk;u}uD;
pHy,fyGifhav; acgif;ay:wif
cspfjcif;w&m; ESvHk;om;wpfpHkeJ
tem*wfysKd;cif; -uJol
O,smOfrSL;q&m
uavmifwpfzuf
ajrjzLwpfvufeJ
uAsmpufawG &GmoGef;ay;cJh
igwdk&Jq&m?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

115

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
zefrD;tdrf tvif;ndaumif;uifawmf
uEm&ESpfrsm;
tdkatppfwpfck jzpfcJhw,f
Ak'<ESifh awGqHkjcif;
ewfvl om"kac:-uw,f?
rdk;cg;a& b,favmufyJa0a0
vGifwD;acgif 'Dvrf;-urf;udkyJ
igquf xGef,ufr,fwJh?
rGef;wnfhaeatmuf
jcpfjcpfawmuf u|rf;avmifcHcJhayr,fh
arSmif&dyfcdk&rSm ig&SufowJh?
tJ'Dvdk
,Hk-unfjcif; urf;yg;,Hxufu
rm;rm;rwfrwf q&m
a&jcm;ajrjcm; aepGJwdkif;rSm
a&a[mif;ajra[mif; ajc&ma[mif;wdkif;
jyefajymif;vGrf;qGwf
OD;!$wf wrf;wwwfol q&m?

q&mhoauFw
ykqdk;eJvG,ftdwfuav;
olwdkvnf; qGHqGHtt +dufidkae-uw,f?
tdyfrufqdk;wpfckom jzpfygap
-u,fawG b,favmufauGauG
qkawmif;u rjynfhwwfawmh
oef;acgufxuf
nu ydkeufoGm;w,f?
waendKcsdef
aq;vdyfwdkcJh_yD
b,fvdkyJ qdkqdkyg
igwdk&J ESvHk;om;&wem
uAsmq&m wifrdk;
b,fqDudk
b,folu jyefydkvdkufvdk&rvJ
q&meJteD;qHk;
tjzLa&mifcsKd;uav;
tJ'Dvdk
ul_yD; ajymoGm;w,f? ?
(q&m}uD; OD;wifrdk;odk aemufqHk;*g&0)

116

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&m wifr;kd od@k


rmrmat;
y0gav;wp tomav;csa[hvkd
q&majymavwJh ESrat;u
romawmif ta0;wajru rcsombl;/
zl;awGckduftdrftvmrSm
tuduftvkduf
aq;d+ufvnf; twlwl
aw;-uLvnf; wwGJwGJ
w[J[JeJ q&mh&,foH
em;0,fv#HcJh jrifjyeftyH;
a'gif;kyfzkH;wJhESvkH;om;
a'gif;i,frsm;cspfol
wifrkd;qkdwJh uAsmvla-umifh
tyluvd+uf vlud+ufiif
rsuf&nfpifESifh
jrwf&SifAk'<
olb0ajzmifhwef;
_idrf;csrf;pdrfhiSm
qkac|awmfrlygbk&m;? ?
rmrmat;
1/ 23/ 2007
*syefpHawmfcsdef 1;20

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

117

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&mwifr;kd odk
armifeOD ;D
rD;pmrukef
qDrcef;wJh
zefrD;tdrfxGef;ndcJhwm ESpf 40 -um
arSmifolawG-um;xJrSm
uAsmeJ tvif;aqmifaeolyg
*g&0w&m;eJ OD;cdkuf
ylaZmfvdkufygw,f?
q&m
q&m
q&m ? ?

118

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

rwdww
f hJ rd;k
armifrdk;[def;

onfrdk;[m
arwWmrdk; opPmrdk; arwWmopPmawG jynfhv#HwJhrdk;?
jrefrmudkvnf; 0if;yap?
urBmudkvnf; at;jrap?
jynfolcspfwJh rdk;?
EdkifiHcspfwJh rdk;?
urBmcspfwJh rdk;?
onfrdk;[m wjcm;r[kwf
wdk&Jq&m wifrdk;
rwdwfwJhrdk;? ?
cspfcif-unfndKpGmjzifh
nDi,f armifrdk;[def;
om; *sme,fausmf
27/ Zefe0g&D/ 2007

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

119

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&m*srf;odk uAsmvGr;f
armif[efwif
+dufidk&if; oli,fcsif;ajym&Sm?
q&m*srf; qHk;_yDuGmwJh?
wevFmae&J
reuf &Spfem&D omom?
Armjynfu reDcrsm?
ausmif;vnf; r&Sdao;yg?
ryef;jzLvnf; xD;r&Sd?
uAsmr&SdwJh {&m0wD
ar"m0D&J aA'g&D vdk
aeeD aeqkwf
rdk;}uD;csKyf
bl;uyfav;xJ a&rvm?
cspfolwdkum; toufwdk-u. (wifrdk;)
qdkwmvm;
-um;c% omref
wu,fus
rcHEdkifygbl; q&m?

120

q&mhaus;Zl;
ezl;rSm wifrdk;
OD;wifrdk;udk
wifrdk;uefawmh vdkufygw,f?
wdkif;jynfudkvGrf;wJh
q&m*srf;Zmenf
Armjynfomru/ urBmuyg vGrf;yg&J?
a'gif;udkcspfwdk;/ q&mrdk;
&Sdcdk;uefawmh
tdyfygawmh _idrf;at;
edAmefaw; ? ?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&m}u;D OD;wifr;kd odk


vSrGef (rHk&Gm)
q&m
w,fvDzkef;xJuvdk
a[vdk rxl;Edkifawmh
at;vdkvnf; rqdk
[J [J [J vdkvnf; r&D
aemufjzpfawG rajym
a&Sjzpfudkvnf; ra[m
waomaom pum;awGrqdk
kwfw&uf E+wfqufoGm;w,f
usaemf b,fvdkajz&rvJ
q&m &,f?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

rd;k &Gm&Gm aeylyl


xD;trnf;}uD;wacsmif;eJ
vG,ftdwfudk wyfrufpGmvG,f&if;
ykqdk;wdkwkd/ yifwkdufyHkeJ
q&m0dnmOfuav;
bGJESif;obif cef;ra&SrSmvm;/
yk*Hvrf;xdyfu ca&wef;xJrSmvm;/
uHhaumfyifwef;atmufu cHkwef;uav;rSmvm;/
vSnf;wef;aps;xdyfu vufzuf&nfqdkifrSmvm;/
q&mpdkif;atmif0if; &J usL&Sifcef;rxJu
jrefrmpm *k%fxl;wef; xJrSm
c/ */ i eJ '/ y/ 0 ajcmufvHk;
armufarmufcs vdk
qdk_yD; pmawG oifaewmvm;/
bm;vrf;u vufzuf&nfqdkifrSmvm;/
'grSr[kwf
avxefukef;rSmvm;/
33 vrf;xJu pmtkyfqdkifawGrSmvm;/
raocsm ra&&mcJhayr,fh
aocsmwm wckuawmh
q&m odyfcspfwJh
trd jrefrmEdkifiH udkawmh
ta&mufjyefrSm aocsmw,f?
?
rdom;pkeJ xyfwlxyfr# razmfjyEdkifaom
0rf;enf;a-uuGJr+rsm;pGmjzifh
cspfwynfh
vSrGef (rHk&Gm)
121

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

igwdk taz uAsmpmqdk


av;av; (wdu
k sKd)
uAsmppfol}uD;&,fvdk
pmzJGcJhygwJh
tdkuJG cspf&ygaom
tazuAsmq&m
oluAsm olpmawGrSm
xD;uav;eJ reDvnf;yg
zefrD;tdrfydkif&Sifqdkwm
ar;p&mrvdkygbl;
wdkjrefrmpmayawmrSm
uAsmu0d&,fvdk
vlwumod-uygw,fav; ?
wrmawGayg
tnmwa-umu
xaemif;yiftdkudk cspfwJh
b*srf;trnfwGif&pfr,fh
igwdktazuAsmpmqdkudk
uHw&m;&,fu
ajcoHyifr-um;vdkuf&
qdkif;rqifhAHkryg
kwfjcnf;&,f ay:vm
aemifwrvGefoHo&mudk
ac:aqmifum oGm;_yDuJGav; ?
122

ESajrmwoo
ylaqG;&ygaygh
,lusKH;r&-uayr,fh
ajz-updkuJGav;
wdktaz wdkajrrSm
r&dSawmhwmrSefayr,fh
oltrnf oleHrawGu
urBmwv$m;rSm
ur`nf;wifumxm;_yDrdk
vlaoayr,fh
emrnfraoygbl;&,fvdk
igwdkwawG
*k%f,lumaevdkuf-updk&J
aumif;jcif;tzHkzHk
_yD;jynfhpHkol}uD;
edAmefc&D;oGm;_yDav; ? ?
(uG,fvGefol uAsmpmqdkwifrdk;tm;
TuAsmjzifh uefawmhyg.)
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

tarSmifukd xGe;f ndw


hJ zefr;D tdrf
vif;aEG;tdrf
tarSmifudk xGef;ndwJh zefrD;tdrf
ocifrsKd; a[h 'dk Arm
q&mwifrdk; a[h 'dk uAsm
uAsmwifrdk; a[h 'dk q&m? ?

q&m}uD;OD;wifrdk;odk *g&0yvsuf
ae&defausmf (odkr[kwf ) vif;aEG;tdrf
24/ 1/ 07

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

123

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&m}u;D OD;wifr;kd odk


a'gufwm 0if;qef;xGe;f
q&m}uD; tyH;
q&m}uD; ESvkH;
q&m}uD; pum;vkH;
u|efawmf tESpfoufqkH;?
?

124

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

*srf; q&m rSef;um uefawmhyg&J@


0if;wifhxGef;
'DtcsdefrSm
awmifom Z*srf;=ujrJ e,fwcdkrSm
ESif;awG idk jrLawGqdkif;_yD aygh
pdwfvd+if;vdyfjym,mOf eJ h
pmqdk&Sif a&mufatmifvSrf;&Smvdrfh
tvGrf; ukaukmeJ h
ajy&Gmudk cspf&SmvGef;olrdk h
a0'emawG opfum opfumoGef;ygvdk h
cGef;qifhoH E+wfqufaw;awGeJ h
vGrf;aw;udkvnf; oDav_yD //
t umv ntcsdefrSm
zvfrD;tdrf vufrSmqGJygvdk h
&ifxJrSm opPmyef;awGeJ h
txuftnm ref; wcGifwaxmufqDomru
trdArmjynf w0Sef;wjyifwav#muf tEkynmuAsm&eH h ar$;cJhyg&J h
rsKd;cspfaoG; ZmwdrmefeJ h
a'gif;EdkifiH a'gif;oHEdk;&atmif
a&$a'gif;awmif uavmifrsKd;ayrdk h
wefzdk;te* jynfh*k%f&nf //
ppftm%mudk
tjrpfyg zd wl;umzsufcsif&J h
jynfolbufu &yfwnfum
tEkynmqdkwm jynfoltwGufa[h vdk h
ordkif;wauG hwdkufyGJpOfrSm
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

125

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
rqdkif;raoG h wdkufyGJ0ifum pHerljycJholrdk h
acgif;rud wJh a'gif;wdk h&J ha[m'DajrrSm
twk,lp&m u0d"Z &wemwyg;ygyJ
ESvkH;om;&J&JeJ harmfuGef;wnf
jynfolawG&J h -u,fpifyGifh//
*srf; q&m udk
rSef;umqdk OD;ESdrf!$wfyg&J h
zvfrD;tdrf eef;csnf u|rf;ayr,fh
vGrf;yef;awG b,frndK;Edkifbl;
&ifv+dif;oH awmifyHEd+;ygvdk h
trdajr e'Dkd; qDu
kd;kd;av;eJ hacgif;avmif;oH
yk*Hausmif;u acgif;avmif;oH
cGyfa'gif;oHeJ hcGyfa'gif;aw;
waoG;aoG;eJ hquf_yD;oif;
avSwpif;eJ hoDcsif;onf
{nfhonf}uD;&J hopPmc&D;
a0;eD;rusef rdif,H rvyf&atmif
wufcwfoH nHrpJygyJ
tarSmifxJ atmifZGJwa-umfa-umfeJ h
'D 0J 'Dvdk ausmfrwJh
'Dac:oH v+dif;avOD;rSm
'D usL;oHeifh// ?
(uG,v
f eG o
f mG ;&&Sm_yDjzpfwhJ q&m*srf; (q&mwifr;kd ) odk h OD;cdu
k t
f xdr;f trSwf yygw,f)
23=1=2007/ n = 12 em&D
rSwfcsuf?
? Z*srf;ujrJ ] Z*srf;uefjrJ udk awmifombufrSm Z*srf;ujrJ vdk hyJ
ac:avh&Sdygw,f//
126

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

&dk;om;jzLpifr+eJ
taumif;jrifpdwfudk t&if;cH?
EdkifiHeJ vlrsKd;tusKd;
wwfpGrf;or# olo,fydk;?

tpOfrnKd ;wJh (OD;) wifr;kd


0if;!Gef

udk,fusKd;pD;yGm; *k%frme
jrLr+efwpr# olrpOf;pm;?
tv#Hy,fwJh arwWmw&m;
aemufqHk;tcsdefxd olxm;oGm;?
,lwmr&dS ay;zdkomod
jrifhjrwfolwdk&J avmueDwd?
vlom;qefwJh olESvHk;om;
usef&pfolrsm; rk'dwmyGm;?

01 =24 = 07
vlb0c&D;udk dk;om;r+eJ avmuudk taumif;jrifpdwfjzifhoGm;zdk q&m}uD; OD;wifrdk;&J
qHk;rpum;udk &if0,fxm;_yD; q&mh trSwfw&tjzpf a&;zGJygonf?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

127

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

uAsmawGayGzuf
c&D;qufcJhwJh tbdk;tkd&Jb0
rsKd;pkHvSaygh b0taxGaxG/
i,fi,fwkH;u wyH;yH;eJ
zwfvm&wJh uav;uAsmawG
jrefrmjynfwv$m;u uav;i,frsm;tm;vkH;twGuf
tbdk;ay;cJhwJh od*Fg&tarGawGaygh/
tarSmifudk wkefatmifa-umufwJh tbdk;
ta&;uHjyefawmhvnf;
trSefw&m;eJ jrefrmjynfom;awGtwGuf
tarSmifawGcs,fxm;wJh
tusOf;axmifxJ 0if&JwJh tbdk;b0
yef;csDq&mpum; tiSm;eJajym&&ifawmh
uGefx&yfpf ac: qefusifbuf&oawG ayghaemf/

tbdk; odk
a[refoZif

128

tbdk;arsmfrSef; ompcef;wJh
ta0;uae arG;&majrudk
vGrf;rsuf&nfeJ vGrf;aw;azmfwJh
tbdk;&J uAsm
'DwpfcgrSmawmh ajr;awGzwf&if;
vGrf;aiGa0/
b0rSm rcHpm;EdkifwmawGudk cHEdkif&nf&Sdzdk
wcgwav "mwf-urf;wdkufzdk vdkowJh
&kwfw&uf E+wfrqufbJ
okwfceJ xGufoGm;wJh tbdk;
tm;vkH;twGuf
"mwf-urf;rsm;
wdkufcJhavovm;? ?
(01/28/2007)
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

E_wfqufjcif;
atmifa0;
oHk;q,fhoHk;vrf;/ naecsrf;rSm
vGrf;wJhtvGrf;u
prf; &J *srf;?
yk*Hausmif;u
acgif;avmif;oH wdwf/ va&mifodyfawmh
tdyfaysmfygawmh
rdk; eJ prf;? ?
atmifa0;
jrefrmEdkifiHuAsmq&m
29 Zefe0g&D/ 2007

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

129

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

v_yaf eaom opf&u


G w
f &Guf
atmif_idrf;
bma-umifhrsm;
Aef;pm;}uD; xGufcGmoGm;&wmvJ?
tdrfucGm ausmif;ucGm axmifucGm
wdkif;jynfu cGm avmu}uD;u cGJcGm
t"rRr+udk pufqkyf&GH&Sm
q&m b,fqDudkrsm; oGm;_yDvJ?
tar&dum;rSm omwJhv
ArmjynfrSm omwJhv
vuae qufoG,f
ESvHk;om; cs,fe,f rSm
cHpm;r+awG owif;ydk
uAsmwwdk pmwndKom vGrf;p&mcsefxm;
olum; xGufcGmoGm;av_yD?
urBmh&GmrSae jrefrmhuAsmawGa&;zGJ
avmhpftdef*s,fvdpf uaz;
aq;vdyfwwdk aetndKrSm
uAsmaysmf aqmif;cdkiSufwoif;
tdyfwef;jyefcsdef apmifh&if;
tvGrf;awGzGJ yef;awGzGJoD
q&mtdkum; wdwfwqdwf xGufcGmoGm;av_yD?
130

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
xD;uav;eJreD b,fudkoGm;
ausmif;udkvm; aps;udkvm;
oeyfcg; yg;uGuf-um;eJ oluAsm
wrmtnm jrefrmeHxHkoif;
aEGOD;vdk jzLpifoef&Sif;
usef;rmjcif;eJ jynfpHkw,f?
cifrifESpfvdkzG,f dk;om;
vGwfvyfayghyg;pGm &,farm
tyH;jrjr ESvHk;vSwJh
wrmwef;u q&m*srf;[m
jynfolb0 cHpm;zGJqdk
uAsmvnf;ysKd pmvnf;csKdw,f
zdESdyfr+udk qefusiftmcH
uAsmoHjyif; pmrmefwif;w,f?
vGwfvyfr+udk
toufeJxyfwl vlvdkcHpm;
jynfol-um; tom;us &Sifoef
jrefrmqefwJh uAsmq&m
uAsmqefwJh jrefrmq&m
Hk; axmif eJ ud;pif
xDrxif ausmif;awmfom;awGu
pm&if;wdkum xm;vdkufygwJh
rif;wdk&Jq&mwyg;?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

ppftm%m}uD;pdk;
acwfqdk; acwfusyf atmufrSm
zdESdyfr+udk rkef;
Adkvfusr+udk rkef;
rw&m;r+udk rkef;
ta&yg;r+ukd rke;f
typftowfudk rkef;
ppfzdeyfudk rkef;
trkef; awmtkyf
v+yfaeaom opf&Gufw&Guf
awmfvSefa&;udk ayGzuf
b0[m av;eufvSygw,f?
b0[m uAsmqef_yD;
uAsmrSm opPmESHol
olb0 oluAsm
oltcspf oltrkef;
oltvGrf; olyef;awG
ArmjynfrSm rvGifhrauG
yGifha0aerSm taotcsm?
(25 = 1 2007)

?
131

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

wifr;kd (odr@k [kw)f ordik ;f 0if trsKd;om;uAsmpmqdk


atmif0ef; (e,fomvef)
-u,fauGaomfvnf;
olrauG?
yef;auGaomfvnf;
olrauG?
ol[m h h h
jynfolpmqdk
-u,fvdkvnf; vif;
yef;vdkvnf; oif;jr?

jynfolawG&Jb0
ol&Jb0?

'gayr,fh
-u,fauGaomfvnf;
olrauG?

jynfolawG&JawmfvSefa&;
ol&JawmfvSefa&;?

yef;auGaomfvnf;
olrauG
ol[m jynfolpmqdk
jynfolawG&J bufom;
'Drdkua&pD vdkvm;ol?

ol (wifrdk;) [m rauG
ol rao
jynfolawG&J ESvkH;om;rSm
xm0& ae? ?

w&m;r#wr+udk vdkvm;ol
trSefw&m;twGuf wdkufyGJ0ifol
jrefjynfolawG&J rdwfaqG?
132

jynfolawG&J &ifckefoH
ol&J &ifckHoH?

(trsKd;om;uAsmpmqdkq&m}uD;
OD;b*srf;tm; TuAsmjzifh
OD;!Gwf*k%fytyfygonf)
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

uAsmq&m ol&aJ umif;odk aemufq;kH trSww


f & uAsm
OrRmAdv
k f (t&DZ;kd em;)
E+wfrqufbJ
kwfw&ufxGufoGm;
avmu}uD;tm; pdwfemovm; q&m?
yH;csKdcsKd rsufESmxm;eJ
trSefw&m;awGudk uAsmoD
tvuFmrnDwJh Armjynfu ta-umif;awGaygh?
uavmifudkifum
&efoludk xdk;ESuf
trsKd;zsufolvdk qkdoluqdk
rvdkolawG acsmufxJcs
tarSmifrSmae&if;
pmuAsmyef;cif;awGvnf; a0aeqJyg?
trsm;oliSmtwGuf
uAsmawGpyfqdk
t&yfxdkxdku av;pm;wJhq&m
uH-urRmrsufESmrvdkuf
'Dtcdkufav;rSm
vd+ufceJauG wyGifhauGus
ajrc &&Smaygh
q&ma& oGm;ESifhOD;awmh? ?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

133

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

134

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

135

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

136

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mwifrkd;eJ@ vlcsif;rod&cifuwnf;
u usaemfw@dk [m ol@uAsmawG&@J zrf;pm;jcif;
ukd cHchJ&ygw,f? zefrD;tdrfuAsmawGomru
q&m*srf;&J@ yef;vkdvSwhJ tprf;pmawG[m
vnf; tEkpmayjrwfEkd;olrsm;&J@&ifxJrSm pJGjrJ
pdr0hf ifaechw
J myg? wuUov
dk af &mufvmawmh
0if0h gr_ uif;pif+y;D yuwd;dk om;jzLpifwJh q&m
*sr;f ukd jrifz;l awG@z;l vmwht
J cgrmS av;pm;r_
ESpq
f ru wk;d ch&J ygw,f? bDbpD rD mS tvuFm
yef;cif;uukd xkwfv$ihfcgpu q&mwifrkd;
[m jrefrmEkdifiHxJrSm&dSaeqJyg? 'Drkdua&pDeJ@
vl@tcGit
fh a&;twGuf uavmifxrf; wku
d yf GJ
0ifaewht
J wGuf axmifusvu
dk /f apmih=f unhcf H
vkduf&eJ@ jzpfaeqJyg?
jynf y uk d a &muf v mwh J t cgusawmh
q&mwifrkd;[m tvuFmyef;cif;twGuf
uAsmawG trsm;}uD ; a&;ay;ch J y gw,f ?
pmayqkid &f mtifwmAsL;awGvnf; trsm;}uD;
ay;chyJ gw,f? aemufyidk ;f rSmawmh olu,
dk w
f idk f
a&;om;whJ tvuFmrkd;aumif;uifrS uAsm
=u,fyGihfrsm;qkdwhJ tpDtpOfukd usaemfwkd@
bDbDpDjrefrmykdif;u xkwfv$ihfchJygw,f?
q&mwifrkd;[m tifrwef Armqef
w,f/ Armr_ukdvnf; jrwfEkd;ygw,f? wifrkd;
qkdwhJ emrnfukd a&G;&wmuawmh vuftpkH
xdyrf mS wifr;dk +y;D uefawmh&wmukd oabmus
vkd@jzpfw,fvkd@ usaemhfukd ajymzl;ygw,f?
q&m uAsma&;wht
J cgrmS jrefrmr_/ jrefrm[ef/
jrefrmhb0awG v$rf;rkd;aechJygw,f? 'gayr,hf
EkdifiHa&;ukda&;+yDqkd&ifvnf; tifrwef pl;&S
eufd_if;whJt"dy`m,fukd xdxdrdrdeJ@ wkdwkda&;
wwfygw,f? Oyrmwpfck ajym&r,fq&dk if
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

ypPn;f rh.
J
r&dt
S pm
a0'emukd
Akdufwmrifjzihf u,frnfavm
vkd@ tpcsD+yD; uAsma&;chJygw,f? 'gav;
ukd=unhf&if q&mwifrkd;&J@ EkdifiHa&;tjrif[m
b,f a vmuf pl ; &S x d a &muf w ,f q k d w m
odomEkdifygw,f? 1988 aemufykdif;rSmawmh
Edik if aH &; taiG@toufawG[m q&mhuAsmukd
v$r;f rk;d oGm;chyJ gw,f?
jrefrmEkdifiHxJrSm aepOfu q&mxkwf
a0chJwhJ uAsmpmtkyfawG trsm;}uD;yg? zefrD;
tdrf/ avSwpfpif;eJ@oDcsif;onf/ yef;aps;cif;/
pdr;f vef;aomtdyrf uf/ ESi;f qDyiG afh y:tdyaf ysmf
jcif;/ yk*Hausmif;u acgif;avmif;oH/ tarh
ausmif;/ xD;uav;eJ@reD pwhJ uAsmawG jzpfyg
w,f?
jref r mh u av;uAsmavmurS m awmh
q&m}uD;rif;ok0%f&J@tarGukd qufcHol[m
q&m wifrkd;vkd@yJ qkd=u&rSmyg?
aevkH;eDeD naeapmif;awmh
tarhausmif;ukd oGm;pkd@uG,f
aiGAsKdif;jzL&,f usaemfoGm;awmh
vkdufrSmvm;uJG@ aysmfvSw,f
tp&dSwhJ tarhausmif;uAsmrsm;ukd
zwf&wm[m &mbifj'mewfw*kd;&J@uAsm
awGe@J Edi_ ;f ,SOcf pH m;Ekid w
f ,fv@dk usaemf rSwrf d
aeygw,f?
137

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m[m um&eform;yg? tifrwef bl;? udqkd tm;ay;chJwmom awG@&ygw,f?
om,m+ird ahf nmif;wht
J oHawGe@J uAsma&;oD
wwfygw,f? 'gayr,hf um&efru
Jh AsmawGudk
ausmfZHom&J tvGrf;pum;
bDbDpD/ Zefe0g&D 24
vnf;yJ q&mu _wfcsa&;om;chJjcif; r&dSchJyg

udw
k ifr;kd tckvkd uG,v
f eG jf cif;[m ol@ro
d m;pke@J usaemfw@dk oli,fcsi;f wodu
k &f @J qk;H _;H r_
wif ruygbl;? usaemfwdk@ Armjynf&J@ pmayavmu}uD;wckvkH; qkH;_H;wmyJvdk@ usaemf
0rf;enf;wopGmeJ@ ajymcsifw,f? ?
uAsmq&m}uD; -unfatmif
'DADGbD/ Zefe0g&D 24

rD;pmrukef qDrcef;wJh zefr;D tdrf xGe;f ndc w


hJ m tESpaf v;q,f=um/ arSmifoal wG=um;xJ
rSm uAsmeJ@tvif;aqmifaeolyg *g&0w&m;eJ@OD;cdkuf ylaZmfvdkufygw,f q&m
q&m q&m ?
'Dae@ jrefrmpmaycspjf rwfE;kd olawG&@J &ifxrJ mS tvGe}f u;D rm;wJh qlemrDivsiv
f i_d ;f wpfcek @J
uHuduv
f u
kd &f +yD?
q&m(OD;)wifrdk;vdk yk*~dKvfrsKd; wrsKd;om;vHk;u xm0&owd&ae=uvdrfhr,f? ?
q&mhudk cspfcifav;pm;wJh pma&;q&mwpfOD;

uH&r,freS ;f odayr,fh tm;vH;k awG@q/kH qHpk nf;/ pnf;pnf;vH;k vH;k &S=d uwJt
h csed rf mS rS
=um;&r,fvkd@ ,HkcJhygw,f? 'gayr,fh wu,fhtcsdef/ wu,fh &moDOwk jyif;xefcsdefrSm
rdk;ud;xpfovdk =um;vdkuf&wJhowif;a=umifh txl;a=uuGJ0rf;enf;&ygw,f? cspfcifolwdk@
taoapmavpG/ vdk@ q&majymcJhovdkygyJ? apmvSavjcif; q&m&,f? ?
ql;iSuf
138

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
cspfolwdk@ oufwrf;wdkvS. wJh? q&moHk;cJhwJh pum;av;udk q&mhtwGuf usr
jyefoHk;yg&ap? dk;om;at;csrf;jzLpif+yD;/ tnmom;pdkuf tjynfh&Sdaomq&m at;csrf;&m
jrifhjrwf&m bHkb0rSm a&muf&Sdr,fvkd@ tuGif;rJh,Hk=unfygw,f q&m? ?
twdkif;tqr&Sdaom 0rf;enf;jcif;jzifh
pma&;q&mrwpfOD;

ESvHk;vSuAsmq&m
tyH;u pGJrufp&m
tjrJpdwfrSm =unfEl;p&m
tpOfxm0& &Sifoefvsufyg
ref;ajrrSm q&mhuAsmtvif;wef;awG a0a0qmqm
q&mhb0rSm at;csrf;om,mpGm
q&mwifrdk; aumif;&mok*wdvm;ygap
rEav;rS pma&;q&mwpfOD;

q&m*sr;f eJ@ usaemfe@J pum;awGt=um


}uD; ajymjzpfcw
hJ mu tar&duefjynfaxmifpk
rSmyg? usaemfu udkvHbwfpfrd@/ tdk[dkif;,kd;
jynfe,frmS ? q&m*sr;f u udv
k b
H wfpef @J wpf
em&Dum; armif;&ifa&mufw@J rd@rmS / usaemfu
vnf; q&mhrd@udk rvmwwf/ q&muvnf;
um;armif;ydk@ olr&Sd&if roGm;wwf?
'DvdkeJ@yJ vlcsif;rqHk=u&/ w,fvDzkef;xJ
rSm wpfem&Davmuf pum;&Snf&Snfajymjzpf
cJh=uw,f? q&m*srf; jrefrmjynfudk cspfwm/
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

vufzuf&nfqdkif/ ta=umfqdkifawG xdkifcsif


wm/ jrefrmjynf jyefcsifwm/ vGrf;p&maygh?
jzpfEdkif&if Suitcase xJ0if+yD; ykef;vdkufcJhcsif
vdkufwm qdkwJh pum;u &ifeifhp&myg?
jrefrmjynfudkcspfwJhq&m jrefrmjynf
tnma'orSm uAsmq&mjzpfrmS vk@d usaemf
,Hk=unfygw,f? xkH;okwfxm;wJh ESvHk;ykyf
awGudk jzLpifvmatmif q&mu uAsmeJ@
aq;a=umay;rSmvkd@ ,Hk=unfygw,f? ?
pma&;q&mwpfOD;
139

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ol@b0wm wav#mufvHk; aumif;wmcsnf;yJ vkyfcJhwJhol?
bmrS tjypftemtqmr&Sd/ vlr_a&;t&a&m EdkifiHa&;t&a&m pD;yGm;a&;t&a&m
ajcmufjypfuif; oJvJpif? olwyg;udk ulnDzdk@twGufqdk&if tjrJwrf; toifh&Sdaeol?
ol@twGufol b,fawmhrS rpOf;pm; olrsm;ta&;om a&S@wef;wifwwfol?
usaemfwdk@twGuf a&S@aqmifvrf;jy pHerl? olvdkvl taoapmwm ESajrmvScsnfh? ?
nDaprif;

tdk;a0 a0g[m&
rGefu/ ysLu/ ausmufpmu r[kwf
rsufrSefzwfI zkefokwfygOD; okawoD?
&Jabmf tdk;a0csKdjr a0g[m&onf
aoG; uvmonf
tdk okawoD?
TuAsmpmyd k ' f u av;rS m q&m.
wuUov
kd af rmfueG ;f wdik af y:rSm uAsmrS jzpf

ygonf? q&monf td;k a0/ ausmif;om;/ aoG;


wdk@udk ordkif;eJ@twlcsnfaESmif+yD; uAsm
rSwfwrf;wifcJhonf[k qdkEdkifygonf?
vl x k b uf u &yf w nf + yD ; uAsmawG /
pmawG a &;cJ h o nf h q &m (uAsmq&m}uD ;
wifr;kd ) uG,v
f eG o
f mG ;a=umif; od&wJt
h wGuf
rsm;pGm 0rf;enf;&ygonf? ?
Edkifjrifhopf

q&meJ@ wynfhru
tzeJ@ om;vdk
tcspyf cdk =hJ uayr,fh
jyefawmhr,fqw
kd mudak wmif
E_wfquf roGm;ygvm; q&m&,f?

ae0if;atmif
jrefrmpm
&efukefwuUodkvf
140

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
iSufaysm&Gufay:u armifaEGxuf/
uAsmeJ@ ayG@zufaeapownf; qdkwJh q&mwifrdk;&,f
zeftdrfudk ESvHk;om;eJ@xGef;
avSwpfpif;eJ@ oDcsif;awGudkavSmf/
ck acwfydifxJrSm
q&m ESif;qDyGifhawGay:
xm0& tdyfaysmfoGm;yg+yD?
tvif;vrf;ay:u r[m0dnmOfajy;vrf;
tem*wf&J@ 'Drdkua&pDvrf;ay:rSm xm0&wnfwhH
q&mhuAsmawG t"Gef@&Snfygap? ?
atmifyGJrawG@rD qHk;oGm;wJh q&mtwGuf
armifaEGxuf
=unfatmif&,f udw
k ifr;kd &,f armifprG ;f &nf&,f 3 a,muf waeukex
f ikd +f yD; wrm&dyf
om qkdwJh tdrfav;wpfvHk; iSm;xm;wm &Sdw,f? tJ'DrSm oli,fcsif;awG udk,fhtdrf&Sdayr,fh
tJ'DrSm qHk=u tdyf=uw,fayghAsm? usaemfeJ@ udkwifrdk;u twltdyfwmyg? udk=unfatmif
uawmh ol@tpfrtdrf &Sad wmh ae@pOfvmw,fayg?h vmawmh waeukef pum;ajym=u+yD;awmh
nae jyefcgeD;wJhusawmh uJ aq;vdyfvnf; wkdvS+yDuGm aevnf; ndKvm+yD qkdawmh/
udkwifrdk;u 0kef;ceJ x&yfygw,f? aemuf+yD;awmh aeOD; aeOD; qkd+yD;awmh aq;vdyfvnf;wdk/
aevnf;ndK+yD/ ighukd jyefydk@=uygav qkd+yD;awmh {nfhonf}uD; qkd+yD;awmh emrnfay;vdkuf
w,f? tJ'gu usaemfwkd@ 3 a,mufpvHk;eJ@ ywfoufaewmayghav?
'DuAsmu ol axmifxJrSma&m axmifjyifrSma&m *,ufdkufwmudk;As? usaemfwkd@ 3
a,muf=um;xJrSm jzpfvmwJh uAsmav;aygh? OD;0if;wifuvnf; 'DuAsmudk tvGeftifrwef
oabmus+yD; obmywdvkyfwJh pmaya[majymyGJrSm tJ'Dta=umif;udk ajymw,fayghav?
tJ'g t"dym` ,f trsK;d rsK;d &Syd gw,f wJ?h jyefcsed w
f ef&if jyef=u&rSmyJq+kd y;D ppftpd;k &udk &nfp;l +y;D awmh
jyefydk@zkd@ qkdwmrsKd; ajymw,f?
aemuf+yD; rif;om;}uD; aumvdy*f siaf e0if; uawmh uifqmjzpfaewJt
h csed rf mS olaovd@k
&Sd&ifAsm/ tJ'DuAsmav;udk usaemf tkwf*lrSm xkd;csifw,fwJh? ?
uAsmq&m}uD; armifpGrf;&nf ('DADGbD/ Zefe0g&D 23)
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

141

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
uAsmtqefqkH; tEkqkH;rSm wifrkd;/
awmfvSefpmayqefqef/ 0D&&oac:wmaygh
av a&S;tac:eJ@awmh/ &J&ihfwufuGzG,fukd
ta&;Ekid q
f ;Hk u =unfatmif/ [moa&;wwf
wmu armifpGrf;&nf/ [moajrmufatmif/
ceJ@wJhwhJ ayghAsm wzufom;ukd a&;wwfwm
armifpGrf;&nf? 'D 3 a,mufukd usaemf
tJovkd rSwfcsufcszl;ygw,f cifAs?
wjznf;jznf;eJ@ cyf=urf;=urf; pum;vk;H
awG okH;wwfw,f? &efukefrSmvnf; tJ'D
twkdif;ygyJ? tar&duefa&mufawmhvnf;
usaemf ol@uAsmav;awG awG@&jyefw,f?

tJ'DrSmawmh trsm;}uD; ajymif;vJoGm;yg+yD?


apmapmu olrvkycf w
Jh Jh a0zefwmwk@d / ceJ@wJh
whJeJ@a&;wmwkd@ oa&mfwmwkd@ ygvmw,f?
wufuGwhJoabmawGvnf; ygvmw,f?
ol@uAsmawG&J@ xl;jcm;csufygyJ?
wenf;ajym&&ifawmh wuUokdvfrSm
wkef;uawmh Ekwmayghav/ vluvnf; i,f
ao;wmuk;d ? touf}u;D oGm;wht
J cgusawmh
&ifhusufoGm;w,f/ &ifhusufwhJuAsmawGukd
awG@&w,fvkd@ usaemf ajymcsifygw,f? ?
armifomEkd;
tmtufzfat/ Zefe0g&D 23

ol[m jynfov
l x
l ek @J cHpm;csut
f wlwl
yJ? jynfolvlxkbufu ol tjrJwrf;&yfchJ
w,f? 1988 vlxkv_yf&Sm;r_}uD;jzpfwhJtcsdef
usawmh olu vlxw
k &m;yJaG wGrmS uk,
d w
f idk f
yg+yD;awmh wufwufuGuGeJ@ w&m;a[m
w,f? 'Drkdua&pDawmif;qkdwhJyJGawGrSm ol
ukd,fwkdifygw,f? tEkynmv_yf&Sm;r_awGrSm
olygw,f? trsKd;om;'Drdkua&pDtzJG@csKyfzJG@whJ
tcgrmS ygww
D m0ef r,layr,hv
f nf; wwfod
ynm&Sit
f aeeJ@ ol tjrJwrf; eD;eD;uyfuyfae
w,f?
rSwrf w
S &f &qk&d if 1989 ckEpS f tmZmenf
ae@ayghav/ tJ'Dae@twGuf trsKd;om;'Drdku
a&pDtzJG@csKyfu auG;a=umfoH/ aqmifyk'f

vk y f z k d @ twG u f a':atmif q ef ; pk = unf u


tultnDawmif;wht
J cgusawmh OD;wifr;dk u
a&;ay;wm? tJ'gbmvJqadk wmh tmZmenf
rsKd;/ aokd;r&dS qkd+yD;awmh? ol a&;ay;wmu
7 ck/ 8 ck avmuf&dSr,f? tmZmenfrsKd;/
aokd;r&dS qkdwm&,f/ tmZmenfwdkif;/
orkdif;rao qkdwm&,f? tJ'D 2 ckukd awmf
awmfudu=f uw,f? a':pku a&G;vku
d w
f mu
awmh tmZmenfrsKd;/ aokd;r&dS/ 89 ckESpf
tmZmenfae@ trsK;d om;'Dru
dk a&pDtzJ@G csKyf&@J
auG;a=umfoHtjzpf owfrSwfw,f qkd+yD;
awmh ykdpwmawG bmawG vkyf=uwmaygh? ?
armif0Ho
bDbDpD/ Zefe0g&D 23

142

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

u|eaf wmfe@J udb


k *sr;f wd@k [m 1957 ckEpS f
uwnf;u tdy&f mwckwnf;tdy+f yD; twlpm;
twlomG ;aevmcJyh gw,f? vnfyif;zufomG ;
&if;u &efjzpfcsifjzpfygw,f? wcgrS rvdkrkef;
xm; cGJjcm;oGm;w,fvdk@ r&dSbl;ygbl;? ckqdk&if
ESpaf ygi;f 50 wdw&d cSd yhJ g+y?D ol[m u|eaf wmhu
f kd
nDt&if;vdck spcf if+yD; qH;k ryJjh yifp&m&d&S ifvnf;
qH k ; ryJ h j yif y gw,f ? u|ef a wmh f tpf u d k u d k
u|efawmf uefawmhygw,f?
q&m rif;ok0%fu aZmf*sD rif;ok0%f
twGJudk &mr vuQ% twGJvdk@ wifpm;ajym
avh&dSygw,f? 'Dpum;udk udkb*srf;&J ZeD;
rjrifhjrifhpef;psmyeae@u =uHawmokomefrSm
u|efawmfwdk@udk ajymzl;wmyg? 'Dpum;udk,l
+yD; u|efawmfhpdwfxJrSm wifrkd; armifpGrf;&nf
wd k @ [mvnf ; yJ &mr vuQ % vd k y J vd k @
wd w f w cd k ; cd k i f ; E_ d i f ; cJ h z l ; ygw,f ? ck q&m
rif ; ok 0 %f & J pum;ud k , l + yD ; zG J @ xm;wJ h
uAsmav;udk trSww
f & a&;ygr,f? qHrk w
d ek ;f
ajym&&if wifrdk;[m q&maZmf*sD rif;ok0%f
wd@k &J t&if;ES;D qH;k tcspq
f ;kH wynfq
h w
kd mygy?J
q&maZmf*sDqDudk wifrdk;&J zefrD;tdrf
uAsmpmtkyfrl=urf; oGm;ay;+yD; trSmpm
awmif;&wJhwm0efudk armifpGrf;&nfvkyfyg
w,f? q&mu jrefrmpmayavmurSm pmqdk
xl ; wOD ; xG e f ; ay:vm+yD q d k w J h p um;rsKd ; eJ @
vufcarmif;cwfwJhpmwapmif a&;ay;zl;yg
w,f? emrnf}uD;awGudkausmf+yD; q&mESpfyg;
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

vkH;u pmayqkay;zkd@ a&G;cs,fvdkufygw,f?


csp=f unfnKd wJq
h &m}uD; ESpOf ;D udyk g wygwnf;
ylaZmf&if; u|eaf wmf uysmu,m a&;vdu
k rf d
wJh uAsmav;udkyJ u|efawmhf oli,fcsif;
twGuf ylaZmfvdkufygw,f?
&mr eJ@ vQ%
awmarSmfHk pHkrdif-um;qDodk
&mrtpfudk wudk,froGm;ap&
nDbGm;wJh vuQ%m ygavcJhtjrJ?
bDvl;awG acgif; 10 vHk;udkjzifh
wvHk;pD tpG,fcsKd;r,fvdk
&G,fudk;um uAsmwyfawGeJ
&Gm&yfwumudk ruGmcsyfom
nDvsmvdkufygavmh
wdkufyGJpOf &ifabmifwef;apcJh
pcef;rdif yef;wdkifcsOf;umrS
nD&if;aqG uAsmoif;wdkudk
wm0efawG csefumESif;cJhaygh
wdkwm0ef rvpf[if;apeJ
cHjyif;ordk rvGJ&atmif
rmefwif;vdkcJ? ?
armifpGrf;&nf
2007 Zefe0g&D 23
(av,mOfay:rSm)
143

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
wifr;dk qk;H w,f=um;awmh tarjzihf ESajrmvku
d w
f m/ olu ESpaf ,mufr&db
S ;l uG? ol@q&m
}uD;awGjzpfwhJ q&maZmf*sDwkd@/ q&mrif;ok0%fwkd@ &dSwmaygh? 'gayr,hfvkd@ tJ'DvlawG&J@ uAsm
awGuvnf; wifrkd;uAsmvkd@ tnmav rygbl;uG? wifrkd;u tnmav ygw,f? tJ'gwkd@u
odyo
f abmuswm? iguawmhav ol@udk 'DrmS aoaphcsiw
f m/ 'DrmS o*[
cf siw
f m/ 'DrmS ry Ef cHS siw
f m?
tck ol@ta=umif;awmif 'DrSma&;vkd@ r&bl;uG,f/ 0rf;enf;p&m aumif;vkdufwm? ?
vlxk a':trm
bDbDpD/ Zefe0g&D 23

acwfopfpmayavmurSm ta&;t}uD;qkH; uAsmq&mwpfa,mufaygh? 'Drkdua&pD


v_yf&Sm;r_rSmvnf; ta&;t}uD;qkH; uAsmq&mwpfa,muf/ jynfyrSmvnf; ta&;t}uD;qkH;
uAsmq&mwpfa,muf pmayacgif;aqmifwpfa,muf 'Dvkd uG,fvGefoGm;whJtwGuf jrefrm
pmayavmutwGufa&m/ usaemfwkd@oli,fcsif;wpfa,muftaeeJ@a&m tifrwef ESajrm
ygw,f? ?
armifpGrf;&nf
bDbDpD/ Zefe0g&D 23

vomom n
rr u
vSrS vS
bba& xx/ bb x?
uc* Vt
rr pm&
xx u
bba& xx/ bb x? ?
armifzdk;axmif
144

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
wifrkd;qkH;wm tarodyfESajrmwm? jzpfrSjzpf&avvkd@? vGrf;wmawmh rajymeJ@awmh/
ig=um;wmaemf/ ,kd;',m;buf vmvm+yD;awmh acsmif;=unhfwm wJh? taruawmh
aojcif;ao&if igyJ aovkdufygawmhvkd@ atmufarhwmayghuG,f? ?
vlxk a':trm
'DADGbD/ Zefe0g&D 24

rEav;wuUokdvfrSmuwnf;u &if;ESD;
cifrifc&Jh whv
J w
l pfa,mufqadk wmh awmfawmf
pdwfraumif;jzpfygw,f? 'Dvl[m tifrwef
cspfp&maumif;whJ pma&;q&m uAsmq&m
wpfa,mufyg/ ol@&J@ taumif;qkH;t&nf
tcsif;u kd;om;jzLpifr_yJ? 'D kd;om;jzLpifr_
a=umihf ol@uAsmav;awGu cspfp&maumif;
ovkdyJ ol@ukd vlwkdif;uvnf; cspf=uw,f?
'Dvkd cspfp&m tifrwefaumif;whJ ArmEkdifiHeJ@
ArmvlrsKd;ukdvnf; tifrwefcspfwhJ uAsm
q&m pma&;q&m wpfa,muf qkH;yg;oGm;
wm[m tifrwef 0rf;enf;aumif;whJ udpP
}uD;jzpfygw,f?
wpf c k a wmh ajzomygw,f ? ol u
vufzuf&nfqidk u
f dk tifrwef pJv
G rf;who
J yl g?

vufzuf&nfqkdifukd 'DrSm taygif;toif;


awGeJ@ 2 qkdif 3 qkdif ajymif;+yD; xkdifwwfwhJ
vlrsKd;yg? vufzuf&nfqkdifeJ@ taygif;toif;
ukd tifrwef cifwG,fw,f? tck olqkH;whJ
tcgrSmvnf; olpJGvrf;whJ vufzuf&nfqkdif
ukdxkdif;&if; qkH;&w,fqkdwmav;uawmh
ajzomygw,f?
,l uH ; r&jzpf w muawmh tjrJ w rf ;
Armjynfukd jyefvmcsifw,fAsm jyefvmcsif
w,f A smvk d @ ajymwh J v l w pf a ,muf ol
tifrwefcspfwhJ Armjynfukd oltifrwefcspf
whJ rEav;ukd jyefrvmEkdifwhJtwGufawmh
wzufu ,luH;r& jzpfygw,f? ?
vlxkpdef0if;
tmtufzfat/ Zefe0g&D 23

jrefrmjynfrmS
tarSmifuswhJ
nwdkif; nwdkif;
za,mif;wdkifxGef;&if;
q&mhudk
tpOfowd&aerSmyg? ?
rcsKd
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

145

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
qkH;H_;r_}uD; uH&jyef+yDqkd+yD;awmh (cHpm;
&ygw,f)? trsm;od=uwhJtwkdif; wifrkd;qkd
wm jrif;jcHe,f uefjrJ Z*sr;f Zmwd awmom;/
pmayol&Jaumif;}uD;ygAsm? jrefrmpmayeJ@
ywfouf+y;D awmh Ekid if aH cgi;f aqmifwpfa,muf
jzpfovkd ynma&;acgif;aqmif/ vlr_a&;
acgi;f aqmif/ Ekid if aH &;acgi;f aqmifq&dk ifvnf;
jzpfwmyJAs? bmjzpfvkd@vJqkdawmh olu
o'<gw&m; tvGe}f uD;rm;w,fAs? o'<gw&m;

tvGef}uD;rm;whJtavsmuf ol@pmay/ ol@


uAsmawGudk ok;H oyfr,fq&dk if tvGe}f uD;rm;
whJ ol&J@ apwem o'<gw&m;ay:rSm wnf
aqmuf x m;wmawG v nf ; rsm;w,f A s?
'ga=umihfrkd@ oluAsmawGu kd;om;w,fAsm/
&J&ifw
h ,fAsm/ jywfom;w,fAsm/ wcsed w
f nf;
rSm ,Ofaus;odrfarG@w,f? ?
0if;az&J tvGrf;pum;
bDbDpD/ Zefe0g&D 24

q&m(OD;)wifr;kd auGviG o
hf mG ;&jcif;onf jrefrmpmaytwGu/f jrefrmwrsK;d om;vH;k
twGuf tm;vHk;twGuf tpm;xdk;r&aom qHk;H_;r_[k ,Hk=unfygonf? ?
q&mhtm; tpOfxm0& OD;!Gwfvsuf
oef;EdkifOD;

bbudkrjrifzl;ayr,fh bb&J@ uAsmawG/ pmawGudk vlrSef;odwwfpuwnf; &if;ESD;cJh&


ygw,f?
orD;wd@k pmwwfatmif tultnDay;cJw
h hJ bbudk txl;av;pm;=unfnKd rdygw,f? bb
orD;wdk@udk pGef@cGmoGm;wJhtwGuf 0rf;enf;pdwfraumif; jzpfrdygw,f
oJEk&if

jrefrmjynftwGuf wefzdk;&SdwJhvlwpfa,muf jrefrmjynfrSm rao&bl;qdkwm usaemf


vnf; pdwfraumif;ygbl;? ?
kyf&Sifrif;om;}uD; OD;atmifvGif
146

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
usaemfodwmuawmh ol[m yxrykdif;rSm vuf0Jbufukd awmfawmf,drf;chJw,f?
'gayr,hf ol tifrwef kd;om;chJygw,f? olu Armr_/ Armpmayukd tifrwefcspfwm? pdwfxJ
tonf;xJuukd cspw
f m? ol@uAsmawGudk =unhv
f u
dk &f if uAsmukjd zpfap vlujdk zpfap tifrwef
k;d om;ygw,f? usaemfu vuf00J g'ukd pJpG v
GJ rf;vrf;vnf; r&db
S ;l ? ody+f y;D awmhvnf; vdu
_ v
f u
_d f
vJSvJS r&dSbl;? ol ,kH=unfw,f? usaemfeJ@pum;ajymwhJtcg usaemfu xifwmjrifwmawG
av#mufajymayr,hfvkd@ ol usaemhftay:rSm trsm;}uD; em;vnfpGmeJ@ em;axmifEkdifwhJ owWd
&dSw,f? trSeftwkdif;ajym&&if tck ol aooGm;whJtcg usaemf ESajrmygw,f? ?
atmifoif;
tmtufzfat/ Zefe0g&D 23

usaemfu tar&duefrmS 2000 jynhEf pS f


eJ@ 2002 ckESpfrSm ynmoifw,f? ynmvm
oifawmh tJ'D q&mOD;wifr;kd usaemfaewJh rd@
rSm pmaya[majymyGaJ v; vmw,f? usaemf
aewJh wuUov
kd /f usaemfwufwhJ wuUov
dk f
ywf 0 ef ; usif u k d ol / ol u wuU o d k v f
vuf z uf & nf q d k i f a v;awG od y f + yD ; awmh
oabmusw,fav? tJawmh vufzuf&nf
vmvmaomufw,f? olu tJ'D r@d rmS wpfv
avmufaeawmh usaemfhausmif;bufudk
c%c%vm+yD ; vuf z uf & nf twl w l
aomuf = uw,f ? q&meJ @ vuf z uf & nf
aomufwhJ &ufuav;awG awmfawmf owd

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

&w,f?
usaemf Armjynfudk ynmoif+yD;vd@k jyef
vmr,fqakd wmhav q&muav ukad tmfyD
us,f cifAsm;jyef&if usaemfvnf; vdkuf
csiv
f u
kd w
f m wJh tJvakd jymw,fAs? usaemfe@J
vdu
k cf siv
f u
kd w
f m/ ol wu,fudk jyefcsiw
f ,f
As? usaemfuawmh q&m&,f wae@awmh jyef
a&mufrSmayghvdk@ usaemfawmif tJvdk ajymcJh
ao;w,f? tJ tckawmh q&muawmh
ra&mufawmhbl;ayghAsm? ?
umwGef; atmfyDus,f
'DADGbD/ Zefe0g&D 24

147

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mwifrdk;odk@
tJ'Dnu bbeJ@ usaemf
aemufqHk; qHkcJh=uwmrSef; odcJh&if
tarharG;ae@ 91 ESpfjynfhwkef;u
bb&J@ uAsm&GwfoH
aemufqHk; =um;&wmrSef; odcJh&if
aemufqHk;
aemufqHk;
aemufqHk;
qdkwmawG odcJh&if
tp tp tp qdw
k mawGe@J jyefawG@csiw
f ,f? ?
Zm*em
23/ Zefe0g&D/ 2007
tarSmifwiG ;f Y
ke;f &if;qefcwf/
vHk;axG;owfvsuf
r&yfrem;/ wdkufyGJ=um;wGif
tiftm;opfwdk@ ay:vdrfhrnf?
tarSmifwiG ;f Y
tysif;ydk;xdk;/
tawG;od;k atmif
rEdk;r=um; rtdyfESifh/
tdyfvnf;owd/ Edk;owdESifh
rdrd urBm xGef;opfvmatmif
=u,fwm&mpHk zl;yGifhukef?
rdk;a0pmayr*~Zif; (Zlvdkif - 1981)
'g zefrD;tdrf}uD; xGef;nday;cJhwJh =u,fyGifhopfrsm;odk@ uAsmrS?
atmifjrifhOD;
148

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
=unf&$ifESvHk;eJ@ tpOfyH;ae+yD;/ vlwdkif;tay: tcspfo'<g0ifwJh arwWm&Sifq&m}uD;tm;
av;pm;pGm OD;!Gwfyg.? ?
aZmf0if;armif (avmhpftdef*s,fvdpf)
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJcsKyf
&efukefwdkif; OD;aqmiftzGJ0if (a[mif;)
25/ Zefe0g&D/ 2007
q&m
E_wfrqufbJ xGufoGm;wJholawG usaemf trsm;}uD; awG@zl;w,f?
'Dwcg q&m xGuo
f mG ;wJt
h csed u
f usaemfw@kd tm;vH;k twGuf wefz;kd rjzwfEikd w
f hJ qH;k H;_ r_
}uD;yJ?
usaemhfq&m b,frSm cka&mufaeovJ q&m?
tnmvrf;u wrmwef;rSmvm;/ awmiforeftif;apmif;rSm wa,mufwnf; xdkif+yD;
uAsmawG a&;aevm;/ ysOf;rikwfwdkay:rSm xdkif+yD; wa,mufwnf; wa,mav;xdk;aevm;?
b,fudkyJa&mufa&muf q&m
q&mhudk cspfol cifolawGudkajymyg
aq;vdyv
f nf;wdk
aevnf;ndK+yD
ighudk tdrfjyefydk@ygvdk@? ?
q&mhudk cifwJh
bkdbdk
acwW t,fvfat
q&ma&
b,fawmhrS azsmufzsufvdk@ r&wJh
q&m&J ordkif;0if uAsmawGtwGuf
tjrJ*k%f,l av;pm;vsufyg
aewifjrifh
25/ Zefe0g&D/ 2007
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

149

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
wcgwkef;u
{nfhonf}uD; qdkwJh
q&mh&J uAsm
aq;vdyv
f nf;wdk
aevnf;ndK+yD
ighudk jyefykd@=uygav
axmifwu
dk cf ef;eH&rH mS
usaemfwdk@ a&;cJh=uw,f?

q&mhuAsm q&mhpmeJ@
ynmjznfhqnf; c&D;quf&if;
tvif;&vdk@ q&mhaus;Zl;
txl;xl;udk &nfpl;OD;ckduf
E_wfqufvdkufygonf q&m? ?

tarSmifraysmuf
rd;k raomuf
tvif;ra&mufrD
rar#mfvifhbJ vrf;cGJ&vdk@
woa=uuGJ &ygw,f?

OD;jr0if;
jynfolv$wfawmf udk,fpm;vS,f
t*Fylrde,f trSwf(1) rJqENe,f
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJcsKyf (vGwfajrmufe,fajr)
avmhpftdef*s,fvdpf

q&m}uD; OD;wifrdk;udk &nfpl;I a&;ygonf?


q&m}uD;udk rjrifrawG@zl;ayr,fh q&mh&J uAsmawGu i,fpOfu zwfcJh/ rSwfcJh/ &GwfcJhyg
w,f? q&meJ@awG@awmh q&m&J@oef@pif/ jzLpifwJh apwemawGudk jrifawG@&awmh q&mhudk
tvGe=f unfnKd rdygw,f?
q&meJ@vnf; cifrif&if;ESD;cJhygw,f? q&m}uD;eJ@ 3 v=um twl abmf'Gifygh (Baldwin
Park) rd@rSm wtdrfwnf;twl aexdkifcGihfuHcJh&awmh q&m}uD;&J uAsmeJ@ pmayynm
t&nftaoG;awGudk udk,fwkdifjrifawG@&ygw,f/ tvGef=unfndKav;pm;rdygw,f?
q&m}uD; aumif;&mok*wdvm;ygap? ?
odef;cspf (Rich Hoo)
Jan 24, 2007

150

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
wdkufqdkifpGmjzihf &Spfq,fh&SpftwGuf uAsm[m q&m&JaemufqHk;vuf&m jzpfcJhygw,f?
u|eaf wmfw@kd todwpfc&k vdu
k yf g&J ? aemufq;kH qdw
k m tcsed rf a&G;jzpfomG ;Edik w
f hJ udpyP gvm;
qdkwm q&mhtoufeJ@ &if;ay;cJhwJh awG;p&m 'DtwGuf u|efawmfwdk@ av;euf=uygr,f?
vlwpfa,mufta=umif; 'Dvlo+*K[f+yD;rS pajym&r,fqdkawmh q&m[m p v,f qHk;
rSwfausmufwifcH0Hholqdkwm oufaojyEdkifyg+yD? ?
dkaoaom
rif;udkEdkif
25/ Zefe0g&D/ 2007
q&m}uD;a&
q&mhudk yxrqHk;awG@cJhwmuawmh 1999 e,l;a,mufu pmaya[majymyGJrSmaygh?
q&mhudk =unfndK+yD; aiG 100 udk vSLcJh+yD;/ q&mhuAsmav;udk ,ckxufxd jrwfjrwfEdk;Edk; odrf;
xm;qJyg?
q&meJ@ r=umr=um +idrf;csrf;qdkifrSm qHkcJhw,f? q&m&J uAsmav;u q&maoayr,fh
&Sio
f efaeqJyg? q&mh&J aq;vdyv
f nf;wdk uAsmav;u &o tajrmufq;kH ygy?J uAsmudk uduf
wJholtwGufawmh odyfcHpm;&ygw,f? tckq&mhudk t+yD;jyefydk@=u+yDav?
q&mhudk uefawmhcJhygw,f? ?
q&mhudk av;pm;-unfndKwJh
cspfwJh
a0a0vGifOD;
01/ 25/ 2007
trSwfw&
q&m
u|efawmf q&mhudk trsm;}uD;rodyg?
u|efawmfodor# av;pm;p&mawG rsm;vSygonf?
u|efawmf ESajrmvSygonf? ?
aqGcspfudk
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

151

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&ma&
d;k om;r_awG
oa&m}uD;cdik ;f aewJu
h mv
uAsmqdkvnf;dk;
vlvnf;d;k wJq
h &m
qHkcJh&wm 'kvbyg?
d;k d;k yJ
ajymyg&ap?
ESajrmw,f vdk@? ?
udkudk}uD;
25/ Zefe0g&D/ 2007

q&m}uD;a&
q&m}uD;&Jta=umif;awGudk ordkif;
pmtkyx
f rJ mS tm;vH;k zwfciG &hf zd@k u|eaf wmfw@kd
ud;pm;&OD;r,f? ?
av;pm;pGmjzifh
ydwfxGef;
25/ Zefe0g&D/ 2007

q&m}uD;
t&Sw
d &m;
trSew
f &m;awGukd
tjrJ azmfusL; wwfwJh
q&mudk
tpOf OD;!Gwfvsuf
av;pm;vsuf
eDvmodef;
152

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
ta&Su ae0ef;xGufvmayr,fh
'd@k acwfra&mufbJ
'kuQwGif;xJ a&mufaewJh
Armjynfov
l x
l ek @J
wom;wnf; &yfwnf&if;
uG,fvGefoGm;wJh
rsKd;cspfpmqdk}uD;twGuf
0rf;enf;a=uuGJvsuf? ?
wifarmifOD;
q&m
q&m[m ausmif;om;awG&J vrif;wpfpif;yg?
q&m[m vli,fpma&;q&mawG&J vrf;jy=u,fwpfckyg?
q&m[m vli,fxktm;vHk;&J todynmurBm}uD;yg?
q&mr&Sw
d m[m avmuvlom;tm;vH;k &J urBmwpfck - vrif;wpfpif;eJ@ =u,fwpfcyk g
aysmufqHk;oGm;&wmyg?
tpm;xd;k vd@k r&Edik af wmhwhJ ylaqG;r_awGe@J q&mOD;aqmifvrf;jyoGm;wJh 'Dru
kd a&pDyef;wdik f
udk vufqifhurf;oGm;ygr,f? ?
rmrmOD;
jrefrmpmayavmu&J qHk;_H;r_wpfck
'grrS [kwf
uAsmq&mwpfa,muf&J ocF g&ed*kH;
'grrS [kwf
jrefrmvli,f jrefrmwpfrsKd;om;vHk;&J
tvif;jy =u,fwpfyGifh auGvGifhjcif;
q&m}uD; aumif;&mok*wd vm;ygap?

?
jrat;

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

153

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m}uD;OD;wifrdk;
uG,fvGefoGm;jcif;onf tEkynme,f twGufomru 'Drdkua&pD ESifh vl@tcGifhta&;
twGuf &yfwnfaqmif&Gufaeaom ,ae@umvtwGuf EdkifiHESifh vl@tzGJ@tpnf;twGuf
}uD;rm;aom qHk;_H;r_wpfcktjzpf cHpm;&ygonf?
rdom;pkESifhtwl xyfwla=uuGJ 0rf;enf;&yga=umif;
OD;wifrdk;. &yfwnfaqmif&Gufr_rsm;tm; OD;!Gwf*k%f,l&if;
av;pm; *k%f,lpGmjzifh
aZ,s
25/ Zefe0g&D/ 2007
(ABFSU, DPNS) 88

q&m
q&mudk qHk;_H;vdkuf&wm[m
tem*wfrsKd;qufawGtwGuf tvif;jy=u,fwpfpif;
auGomG ;ovdyk gy?J
usaemfwkd@ i,fpOfu q&mhuAsmawGeJ@ }uD;jyif;cJh=uw,f?
q&mhuAsmawG[m aumif;rGefjrifhjrwfwJh
pdwf"mwftiftm;awG jznfhqnf;ay;aew,f?
u|efawmfwdk@ vli,frsKd;qufopfawG q&mhuAsmawGeJ@
quf+yD; pD;arsmjzwfoef;&if;
r+yD;ao;wJch &D;udk
tqHk;xd av#muf=ur,f q&ma&? ?
pdk;xGef;
25/ Zefe0g&D/ 2007
154

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&ma&
u|efawmfu pmayavmu uvnf; r[kwfyg?
EdkifiHa&;avmu uvnf; r[kwfyg?
'gayr,fh
q&m&J EdkifiH&JpmayeJ@vlrsKd;tay:udk
dk;om;yGifhvif;pGmeJ@cspfjrwfEdk;+yD;
ajymcJhwJh q&m&Javv_dif;xJu
toHawGudk tjrJwrf; =um;aerdrSmyg
tpOfav;pm;vsuf
atmifjrifhodef;
uAsmomru pum;ajyygta&;aumif;wJh uAsmq&m}uD; OD;wifrdk; uG,fvGefoGm;
wm[m ausmif;om;b0uwnf;u q&m&J uAsmawG pum;ajy uAsmawGukd aysmaf ysmyf g;yg;
&Gwq
f &kd if; ynmwwfawG wwfajrmufvmcJ&h wJh usaemfv
h kd xm0&ausmif;om;wpfO;D twGuf
qH;k H;_ r_wpf&yfjzpfovdk jrefrmpmayudk cspcf ifjrwfE;kd =uwJh ausmif;om;vli,fxw
k pf&yfv;kH eJ@
jrefrmpmayavmutwGufuawmh tpm;xdk;r&wJh qHk;H_;r_}uD;wpf&yf jzpfwma=umifh
tvSudk,fpD &Sd=uwJh urBm}uD;wpfckvHk;twGuf 0rf;enf;a=uuGJp&myg? ?
atmifxGef;OD;
26/ Zefe0g&D/ 2007
xm0& av;pm;vsufygq&m
aumif;jrwfaom bHkb0rSm
zefrD;tdrfav; qufvufxGef;nd
vif;vufvdk@aer,fqdkwmudk ,Hk=unfvsufyg? ?
zefr;D tdr&f iS &f J
udkrmuD
88 rsKd;qufausmif;om;
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

155

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
u|efawmfwdk@ av;pm;cJh
tm;xm;cJh&wJh q&m
[D;Edk;*dwf vufzuf&nfqdkifav;rSm
q&mwdk@ ajymqdkcJhwmawGudk
em;axmif&if; EdkifiHa&;avmuudk
pa&mufcJh&wmudk arhr&yg? ?
av;pm;pGmjzifh
udkodrf;aqG
{&m0wDwdkif;
zsmyHkrde,f?
25/ Zefe0g&D/ 2007

aq;vdyfrwdk aerndKcif
q&mhudk jyefydk@=u&yg+yD? ?
armifwifopf

q&mhcE<m trdajrrSm
em;apcsifvdkufwm q&m&,f
(q&ma& q&mh&J@zefrD;tdrfu
ArmwpfjynfvHk;rSm acwftqufquf
xGef;vif;aeOD;rSmyg q&m&,f)
ndKxGef;
156

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
usaemfeJ@ xD;uav;eJ@reDwdk@
a=uuGJrqHk;awmhyg? ?
cspf=unfav;pm;pGm
aZmfarmif
26/ Zefe0g&D/ 2007
q&m
aq;vdyv
f nf;wdk
aevnf;ndK+yDaygh q&m&,f
av;pm;vsuf
udk[ef
26/ Zefe0g&D/ 2007
q&m
vlcsif;awmh ru|rf;zl;vdkufayr,fh
pmawGeJ@awmh tu|rf;0ifcJhygw,f?
xD;uav;eJ@reDeJ@ p&if;ESD;cJhwmyg?
aemuf+yD; b0em&DawGvnf; tvS&moD r[kwfawmhygvm; qdkwJh
pmom;aumufEkwfcsufuav;udkvnf; oabmusvSygw,f?
twdkif;twmwpfcktxd EdkifiHtay: wm0efauswJh q&mudk *g&0y&if;
xifausmf
26/ Zefe0g&D/ 2007
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

157

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
aemufq;kH uAsmwpfy'k u
f kd
aemufqHk;uAsmwpfyk'f rjzpfapcsifwJh tcdkuftwef@wdkif;rSm
aemufqHk; wpHkw&mwpfckudk
aemufqHk;wpHkw&mwpfck rjzpfapcsifwJh tcdkuftwef@wdkif;rSm
q&meJ@ q&m&JpmayawGrSm &&SdwwfwJh
=unfvifr_/ vef;qef;r_/ oef@pifr_awGudk
o,faqmifomG ;Edik af tmif
u|efawmfwdk@ ud;pm;yghr,f?
aemufqHk;ar#mfvifhcsufwpfckudk aemufqHk;ar#mfvifhcsufwpfckrSef; odvdkufwJhtcgwdkif;
,H=k unfcsuw
f pfc[
k m ,H=k unfcsuw
f pfcq
k w
kd mxuf ydrk rkd eS ;f owdxm;vdu
k rf w
d t
hJ cgwikd ;f
q&meJ@ q&mwdk@acwf&J q&m&J &JabmfawG&Jt&dyftm0goudk jyefvnf+yD; OD;!Gwf
tav;yygw,f? ?
&JausmfpGm
26/ Zefe0g&D/ 2007

q&m
q&m tif;pdefawm&u jyefa&mufwJhae@rSm u|efawmf&,f/ q&mjroef;wifh/ q&myg
(yg&*l)/ armifcikd rf m/ udak oG;opf/ a&Sae}uD;udyk u
kd w
f @kd e@J 0rf;omtm;&udczhJ ;l w,f? tJ'ahD e@u
urBm}uD;u vSvdk@aygh?
tckwpfacguf q&mhtdrfudk u|efawmfjyefa&mufawmh q&mjrvnf; r&Sdawmh? q&m
armifcdkifrmvnf; r&Sdawmh? q&mvnf; r&Sdawmh?
q&ma& a[m'Dhavmu}uD;wpfckvHk; arSmif+ydef;oGm;ovdkygyJ?
udkat;Edkif
(pdwfudufuzD;)
158

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
wcsKd@u vlao+yD; eHrnfyg vdkufygao=uw,f?
wcsKd@u vluawmhaooGm;ayr,fh eHrnfusefcJhw,f?
q&mvnf; 'DvdkyJ vluaooGm;ayr,fh eHrnfu b,fawmhrS aorSmr[kwfbl;?
u|eaf wmfw@kd jrefrmjynfordik ;f rSm q&meHrnf[m u|eaf wmfw@kd om;pOfajr;qufawGtxd
xGif;usef&pfcJhrSmyg? ?
udkat;Edkif
(pdwfudufuzD;)

q&mOD;wifr;kd od@k
jynfoleJ@pmaytay: opPmodcJh&SdcJhwJhq&m
ordkif;uay;vmwJh wm0efrSefor# ausyGefcJhwJhq&m
bmomw&m;eJ@ udk,fusifhoDvudk wefzdk;xm;cJhwJhq&m
q&mhopPm/ q&mharwWm/ q&mhuk%meJ@ q&mhu,
kd u
f sio
hf v
D udk q&momv#if todq;kH
jzpfvdk@
q&mhaumif;r_awGu q&mhb0opfukd &mE_e;f jynfh taxmuftyHjh zpfapcJ+h yDv@kd tuGi;f rJh
,H=k unfvsuf
u|eaf wmf oHo&mvqef; 1 &ufae@rpS I ,ae@wikd af tmif apmifx
h ed ;f cJah om 'ge/ oDv/
bm0emukodkvftpkpkudk u|efawmfeJ@xyfwl &&SdcHpm; pHpm;Edkifygap? ?
q&ma&
tr# tr# tr#
cspw
f ynfh
xGef;xGef;
anmifwkef;rd?
28 Zefe0g&D/ 2007
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

159

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
jrefrmjynfrSmyJ aoao/ tar&dum;rSmyJ aoao
jrefrmuAsmq&m aoqHk;wJhowif;[m
u|efawmfh&ifxJudk jyif;jyif;xefxef uGJa=uapvdkufwm
rav;xdkuf
26 Zefe0g&D/ 2007

q&mOD;wifr;kd [m uAsmeJ@twl wxyfwnf;wlygw,f? tjypfuif;w,f? d;k om;w,f?


ESpfvdkzG,f&Sdw,f? +yD;awmh &J&ifhw,f? trSefw&m;bufu &yfwnfw,f?
q&muG,fvGefcJhayr,fh q&mhuAsm/ pmeJ@ kyfyHkv$mawGuawmh tjrJ&yfwnfaerSmyg?
q&mhudk ESajrmvSygw,f? ?
q&m&JJ cspfcifav;pm;wJh
ae0if;
jynfcspq
f &m
TurBmu xGufoGm;
trsm;oliSm vlwumwdk@
0rf;enf;a=uuGJ
jzpfajc+yD jrefjynf&Gm
+idrf;csrf;&atmif
pGr;f aqmifcw
hJ hJ
q&m}uD; OD;wifrdk;
aumif;&mok*wd
vm;apaomf
xyfwlxyfr# 0rf;enf;apvsuf
OD;atmif0if;
ajrmufOuUvm?
160

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m}uD;
tif;pderf mS &uf v ESp&f n
S pf mG twlae/ twlpm;cJw
h m? 'kuQ okcawG r#a0cHpm;cJw
h mawG
'Dwpfouf rarhEdkif rarh&ufp&m r&Sdyg?
q&m}uD; tjrJ u|efawmfudk wdkufwGef;cJhwJh pma&;yg qdkwJhpum;av; tjrJ =um;a,mif
aerdygw,f? 'gayr,fh 'DpmtkyfrSm a&;&wm 0rf;enf;rqHk; jzpfrdw,f? ?
udk}uD;
prf;acsmif;
10 D Novel

q&mudk ar#mfaewm
q&m b,fawmhjyefvmrvJ
tckawmh q&mjyefrvm&awmhbl; q&m&,f?
q&mcspfwJh paepmay0dkif;av;
u|eaf wmfw@kd &iS o
f efatmif
uEm&xJrSm aygif;oif/ ajrpmau|;
&moDOwk'%fu umuG,feJ@
q&mjyefvmwJx
h d
&Sifoefaezdk@ ud;pm;cJh=uw,f
q&m&,f ckawmh
odk@aomf
q&mhqENtwdkif; qufvuf&Sifoef zGH@zd;zdk@
u|efawmfwdk@ touf&Sifaeoa&G
ud;pm;wnfaqmufoGm;r,f q&m? ?
armifwifqifh
23/ Zefe0g&D/ 2007
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

161

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
reufu =um;vdkuf&wJhtcsdefrSm wkefv_yfoGm;w,f? 1999 ckESpfu q&mwm&m 80
jynfhESpfu atmifyef; twloGm;cJhwmudkvnf; owd&w,f?
q&m*sr;f [m olvyk &f r,ft
h vkyaf wGukd vkyo
f mG ;w,f? olajymor#ukd =um;ae&ayr,fh
ol@udk rawG@vdkuf&bl;? wpfae@jyefawG@=u&rSmyJqdkwJh 'Drdkua&pDEdkifiH a&muf&Sdcsdefudk ar#mf&if;
q&m*srf;[m avSavSmf&if; wufusKd;cJh&w,f? 'gayr,fh q&m*srf; ar#mfvifhwJhae@opf[m
rvGJraoGa&mufvmrSmyJqdkwm u|efawmfwdk@ ,Hk=unfaeygw,f?
raumif;wm/ rrSew
f m/ rw&m;wm bmrSrvkycf o
hJ vdk w&m;r#wr_e@J trSew
f &m;twGuf
wcsdefvHk; vkyfudkifoGm;wma=umihf q&m*srf;[m aumif;&mok*wdudk a&mufrSm aocsmwJh
twGuf taxGtxl; qkrawmif;awmhygbl;? ?
vGrf;qGwfwrf;waewJh
xufjruf
23/ Zefe0g&D/ 2007

*sr;f q&mu
vGrf;q&myg?

aexufEdkif

q&meJ@ ywfouf tarGqdkwJh


uavmifwpfckeJ@om usefcJhygw,f?
'DemrnfeJ@ pmawG qufa&;oGm;ygr,f? ?
opfar$;
162

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
tnm&J taiG@toufygwJh
uAsmwpfyk'f vufaqmifay;r,fqdkvdk@
u|eaf wmfar#mv
f ifah eayr,fh
uAsmvnf;ra&muf
q&mvnf;ra&mufvmEdkifwmudk 0rf;enf;rdygonf?

tnmu q&m

OD;*srf; cifAsm
OD;*sr;f &Jaus;Zl;rsm;udk xm0& atmufarhvsuyf g? ?
jrifhodef;
ok0

rcspfrESpfoufaomolrsm;u oufwrf;&Snf.
cspfESpfoufaomolrsm;u oufwrf;wdk.
vGepf mG 0rf;enf;rd.
q&mhtm; q&m.aqmifyk'fjzifh *g&0 ycJhyg.?

udkeD
awmif}uD;

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

163

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
EdkifiHjcm;owif;awG em;axmifwdkif; q&mhtoH
r=um;&awmh tjrJowd&aerSmyg? ?
udk-unf0if; (8 rdkif)
25/ Zefe0g&D/ 2007
uefjrJ&mG xdyf
opfyif&yd Yf
arS;tdyfcsif&Smayvdrfhrnf?

atmifausmfqef;
jrif;jcH
*srf;a&
vGr;f w,fqw
kd m
cspfcifolwkd@
auGuGif;jcif;udk ukd,fpm;ywJh pum;rdk@
odef;xdkuf
23/ Zefe0g&D/ 2007
q&mcifAsm
u|efawmfhuavmifemrnf ppfwifrdk; vdk@
u|efawmfhbmom u|efawmf ajymif;vdkufyg+yD?

av;pm;pGm
ppfwifrdk;
24/ Zefe0g&D/ 2007
164

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
aq;vdyv
f nf;wdk
aevnf;ndK+yD
q&mtdk tdrfjyefra&mufcJhygvm;?

armifodef;jrwf
23/ Zefe0g&D/ 2007

q&m
q&moifay;cJhwJh pmrsm;tm;
b,fawmhrS rarhyg? ?
a':odef;!Gef bmomjyefXme&Jom;
qefeD
q&m*srf;eJ@ jyefqHkr,fvdk@
ar#mfvifhaewkef;yJ
q&m*srf; &SifoefaeqJvdk@
,Hk=unfaewkef;yJ
pdk;0if;_idrf;
23/ Zefe0g&D/ 2007

xm0& ESajrmwo
vGrf;aer,fh orD;i,f
&if&ifjr
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

165

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m*sr;f
rae@uyJ Ak'<eJ@awG@jcif; uAsmudkzwfw,f?
'Dae@ Ak'<u ac:wmudk od&vdk@
q&mhudk cspfw,f? ?
wif0if;
jrif;jcH
23/ Zefe0g&D/ 2007

q&m*srf;ESifh xm0& uGJuGmoGm;&wJhtwGuf


tvGeaf =uuGrJ yd gonf?
xd@k xufyI
kd qH;k _;H &jcif;u tvGeyf if ESajrmrdygonf? ?
odrf;armif
22/ Zefe0g&D/ 2007

q&m}uD;a&
ckawmh vGwfvyfwJh q&m}uD; 0dnmOfu
jynfawmfjyefEikd +f yDaygah emf?
usrwdk@uawmh tm;usHkuvGJvdk@
q&m}uD;udk vGrf;qGwf owd&vsuf? ?
-uif-uifndrf;
avmhpftdef*s,fvdpf/ tar&duefjynfaxmifpk
166

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
aq;vdyv
f nf;wdk
aevnf;ndK+yD
ighudk jyefydk@=uygav
ckawmh q&m&,f
q&mhqkawmif;rjynfhygvm; q&m&,f?
u|efawmfwdk@vnf; q&mhudk jyefrac:Edkif
olwdk@vnf; q&mhudk jyefrydk@EdkifeJ@
a=uuGJ&ygw,fq&m&,f
aZOD;vif;
25/ Zefe0g&D/ 2007
i*sr;f
igac:ayr,fh eifr=um;Edkifawmhygvm;?
vlaumif;awG toufwdk+yD;
vlqdk;awGusawmh raoEdkif=uygvm;?
'DrdkwdkufyGJr&rD usqHk;oGm;wmudk temqHk;ygyJ?
jrif;jcHrSm qHkzdkajymxm;wmav;awmif rqHkvdkuf&bl;?

[efxGef;
q&m*sr;f
wm0efausygw,f?
*k%,
f yl gw,f?
r=umrDu awG@cJhpOfu
ajymcJh=uwmawG owd&aerSmyg?
jrifhjrifhcif
23/ Zefe0g&D/ 2007
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

167

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
*srf;a&
rrdk; (rdk;rdk; tif;vsm;) qHk;wkef;u
*sr;f ajymcJo
h vdyk gy?J
cspfolawG toufwdk+yD;
rkef;olawG touf&SnfvScsnf&J ?
2000 jynfhESpf tdkiftdk0g/ tDvDEGdKuf/ e,l;a,mufwdk@rSm
awG@qHkaysmf&$ifcJhjcif;rsm;tm; trSwfw&
vGrf;qGwfa=uuGJvsuf
EkEk&nf (tif;0)
23/ Zefe0g&D/ 2007
udb
k *sr;f
twltdyf twlpm;
twloGm; twlvmawG
tajctaet&
'DvdkyJ a0;ae=u&wmyg? ?
oli,fcsif;
armifwifha0
23/ Zefe0g&D/ 2007
ta0;u toH=um;ae&wmav;awmif aysmufuG,foGm;&jyef+yDrdk@
ESajrm0rf;enf;rqH;k yg?
tm;vHk;twGuf qHk;_H;=u&wmygyJ? ?
pef;OD;
23/ Zefe0g&D/ 2007
168

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m*sr;f
a0;ajr&yfjcm;rSmae&if; jrefrmjynfudk vGrf;aeygowJh
usruawmh jrefrmjynfrSmae&if; jrefrmjynfudkyJ vGrf;ae&w,f?

_idrf; ('\e)
24/ Zefe0g&D/ 2007
OD;*srf;
u|efawmf 'DrSwfwrf;rsKd; ra&;csifbl;Asm?

barmf
23/ Zefe0g&D/ 2007

bbOD;wifrdk;
bb[m u|efawmfwdk@ rdom;pk&J av;pm;cifrif&wJh OD;av;wpfa,mufjzpfygw,f?
OD;av;wpfa,muf qHk;&_H;oGm;wJhtwGuf 0rf;enf;a=uuGJ&ygw,f? ?
av;pm;pGmjzifh
ausmfpGmxGef;

q&m*sr;f
wu,fyJ 0rf;enf;a=uuGJ&ygw,f q&m?

azjrifh
24/ Zefe0g&D/ 2007
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

169

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
u|efawmfwdk@rdom;pk rdwfaqG uAsmq&m OD;wifrdk;udk
uAsmav;eJ@ *k%fycsifyg&J?
'gayr,fh u|efawmfu uAsmrpyfwwfvdk@
xdkufwefwJh *k%fyuAsmrsKd;udk a&;Edkifrnfr[kwfyg?
'ga=umifh 'DpmudkyJ *k%fyv$mvdk@yJ oabmxm;vdkufyg?

a'gufwm cifarmif0if;
24/ Zefe0g&D/ 2007

rdom;pktm;vHk;&J =unfndKav;pm;&aom
q&m. trSwfw&tjzpf ararwdk@/ bbwdk@udk,fpm;
om; armif&pfrdom;pkeJ@ orD; *sLeD,m0if;wdk@ udk,fpm;
rSww
f rf;wifvu
kd yf gw,f? ?
wuUodkvf a&$&D0if;
24/ Zefe0g&D/ 2007

tif;pdev
f rf;ray:rSm
q&m*srf;&J vufudkwGJ
vufzuf&nfqdkifawG wpfqdkif+yD;wpfqdkif
ajymif;xdkifcJh tcsdefrsm;
arhaysmuf&Edkifr,f rxifawmhyg? ?
&efaemifOD; (07)
170

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
uAsmq&m =u,fyGihf}uD; auGvGifhoGm;ayr,fh
q&marG;zGm;cJhwJh uAsm=u,fav;awGu
tpOftjrJ awmufyqJyg? ?
q&mESifh uAsmrsm;tm; tpOfav;pm;vsuf
OD;wif0if;
OuU@
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJcsKyf
urm&Gwfrde,f?

rae@nu VOA zGifhawmh q&mu tb&J oajyndKudk &Gwfvkd@?


q&mr&Sdawmhayr,fh q&mhpmeJ@ uAsmawG/
tbarG;ae@awGrSm a&;pyfcJhwJh trSwfw&arG;ae@vufaqmifuAsmawG/
avv_dif;xJu tbudk owdw&wrf;w ajymqdkcJhwmawGuawmh
u|efawmfwdk@rdom;pkESvHk;om;xJrSm tjrJ&SdaerSmygq&m?
q&m aumif;&mok*wdvm;ygapvdk@
ESajrmvGr;f qGwpf mG jzihf
xifausmf
24/ Zefe0g&D/ 2007

rar#mfvifhwJhowif;a=umifh wkefv_yfrdw,f?
q&mhudk jyefawG@&tkef;r,fvdk@ ar#mfvifhaecJhw,f?
q&m aumif;&mok*wdvm;ygap? ?
ausmfvd+if
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

171

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
uAsmwpfy'k &f J tEdr
rke;f olwcsK@d &J
cdk;uswJh rsuf&nfawG
psmye ydk@=uvdrfhr,f
tvif;cyfoGm;ay;yg q&m?

aZmfrif; (T.G.K.N)

cspf&aom
pmayeJ@ EdkifiHa&;&Jabmf jrefrmjynfudk vGrf;&if;eJ@
a0;&yfajrrSm qHk;yg;&w,fvdk@ =um;&awmh
tawmf pdwfxdcdkuf&ygw,f?
pmayavmurSm tdk;om;qHk; vl@b0rSm tdk;om;qHk;
aexdkifoGm;=uwJh pmaywm0ef EdkifiHa&;wm0efawG xrf;aqmif&if;
usqHk;&wJh q&m Aef;armfwifatmifeJ@ q&m*srf;wdk@udk
rSww
f rf;yygw,f? ?
av;jrifh
vSu|ef;

usaemf
q&mh&J awmifa0S;
rjzpf&awmhbl;ayghav
oufaZmf
24/ Zefe0g&D/ 2007
172

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m}uD;
jyefqHkr,fxifaewm jyefrqHkjzpfawmhbl;?
u|efawmfeJ@ +rdK@ywf&xm; ywfpD;wJhjrifuGif;awG
tusOf;axmiftwlae b0awG
u|eaf wmfb
h 0twGuf trSww
f &awGyg? ?
xdefvif;Ekdif
28/ Zefe0g&D/ 2007

q&m*sr;f
vmvrf;udk jyef=unfhp&mrvkdatmif
ordkif;a=umif; aumif;cJholyg? ?
ESif;ESif;ar$;
DPNS

24 Zefe0g&D/ 2007

q&mhudk tpOftjrJ owd&ygonf?


txl;ojzifh vdkif;aygufbufodk@ q&meJ@twl vrf;jzwfajy;=uwmudk
r=umc% owd&rdw,f?
aom=umwdkif;[m &ifxJrSm tjrJusef&pfaeqJyg q&m&Sifh? ?
jraESmif;ndK
24/ Zefe0g&D/ 2007
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

173

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m}uD; OD;wifrdk;cifAsm;
q&m}uD; uG,fvGefaomfvnf;
q&m}uD;.emrnfESifh *k%foduQmwdk@onf
b,faomtcgrS uG,faysmufoGm;rnf r[kwfyg?
jrefrmjynfolom;wdk@. ESvHk;om;wGif
xm0& wnfwhHaernfom jzpfygonf? ?
q&m}uD; aumif;&mok*wda&mufygap[k qkawmif;vsuf
ausmfvif; rabbD rdom;pk
py,fHkvrf;
24/ Zefe0g&D/ 2007

q&m*srf;a&
usaemfh&J 4 vt&G,f ajr;uav;udk q&mhuAsmawGeJ@ acsmhodyfaewkef;rSm
q&mcspfwJh uav;i,fawG&J avmuopfudk rapmifhEdkifbJ
vrf;cGJoGm;cJhwmygvm;?
tJ'DhuAsmawGeJ@twl q&mh0dnmOf qufvuftouf&SifaerSmyg? ?
q&mcspfwJh
vuf&if;wynfh
armifpdk;0if;
&Jrd+if; (ppfudkif;)
24/ Zefe0g&D/ 2007
174

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
rdom;pkESifhtwl xyfwlxyfr# 0rf;enf;ygonf qdkjim;
q&m wifrdk; raoygbl;?
urBmwnfonf &SdaerSmyg
odaerSmyg?
b,folawG zsufzsuf rysufygbl;?
vlom;qefwJh vlawG&JESvHk;om;rSm ur`nf;ausmufpm ?
udkydkuf
25/ Zefe0g&D/ 2007
udkwifrdk;a&
vlavmuta=umif;udkawmh cifAsm;u trsm;}uD;odoGm;wJhvlyg?
'Dvrf;uawmh vlwikd ;f av#muf&r,fv
h rf;yg? 'gayr,fh cifAsm; tckvkd u|eaf wmfw@kd cGo
J mG ;
vdrfhr,fvdk@awmh b,fwkef;urS rxifcJhwmyg?
u|eaf wmfw@kd vkd Unproductive Life eJ@ pGe@f cmG oGm;&r,ft
h pm; 'Dv@l tzG@J tpnf;twGuf
xl;xl;jcm;jcm; ajymifajymifajrmufajrmuf xGef;xGef;aygufayguf aqmif&GufoGm;wJhtwGuf
awmh 'Dvl@tzGJ@tpnf;u cifAsm;udk vGrf;qGwf=u/ aus;Zl;wifae=urSmyg? vGrf;ae=urSmyg
qdkwmudkawmh 'Dae@ajymqdk&if; ed*kH;csKyfygw,f? ?
tkef;armif
25/ Zefe0g&D/ 2007
q&mrdk;
q&mhtwGuf tjrJwrf; *k%f,lvsufygyJ?

xm0&av;pm;aom
a&$jrwfaZmfaZmf
25/ Zefe0g&D/ 2007
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

175

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
udw
k ifr;kd
cifAsm;eJ@ u|eaf wmfw@kd q&m'*kew
f m&m 80 jynfEh pS u
f atmifqef;udk twlomG ; twlpm;
twlvnfywfcJhwmawGudk tjrJowd&aeygonf?
cifAsm; jrefrmjynfrS c%wzwf xGufcGmoGm;wmvdk@ xifcJhwm tckawmh
cifAsm;u u|efawmfwdk@eJ@ xm0& xGufoGm;+yDqdkwJhowif; em;axmifvdkuf&wm
u|efawmf ,lusKH;r&qHk;yJAsm?
u|efawmf atmifqef;rSm dkufcJhwJh Group Photo udk jrifwdkif; jrifwdkif; cifAsm;udk tjrJ
owd&aerSmygy?J
cifAsm; aumif;&ma&mufr,fqdkwm u|efawmfwdk@ odaeygw,f?

tpOfxm0& owd&aer,fh
pd;k jrifh
oabFmt&m&Sda[mif;
25/ Zefe0g&D/ 2007

udkwifrdk; (udkb*srf;)
tpm;xdk;vdk@r&wJh udkwifrdk;
qHk;_H;oGm;wJhtwGuf a=uuGJvdk@rqHk;ygbl;?
cifAsm;eJ@twl c&D;oGm;cJh&wmudk b,faomtcgrS
arhaysmufEdkifrSm r[kwfygbl;?
cifAsm;&J ynm*k%feJ@ dk;om;r_*k%f[m ordkif; wGif&pfrSmyg?

b,fawmhrS rarhEdkifwJh
armifarmifcif
176

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
OD;*srf;
u|efawmhfb0rSm OD;*srf;[m
d;k *k%t
f &Sq
d ;kH
cspfp&mtaumif;qHk;
owW&d w
dS o
hJ l
tEkynm uG,f0ol
jrefrmjynfeJ@ jrefrmjynfolvlxktay: tvGef oHa,mZOf}uD;wJhol wpfa,muftjzpf
xm0&av;pm; owd&aerSmyg? ?
OD;*srf; aumif;&mok*wd a&muf&Sdygap?
armifrdk;[def;
26/ Zefe0g&D/ 2007
q&m}uD;wifr;kd
rd;k xdatmif todtwwfynmawGukd tzd;k wefwhJ vlom;awGukd ay;a0cJv
h @kd
auseyfygw,f? ?
aomif;udif
&Gmrtaemuf&yfuGuf
25/ Zefe0g&D/ 2007

bbOD;wifrdk;
tazwpfa,muf xyfqHk;&_H;oGm;ovdk a=uuGJrqHk;yg ?
OD;crf;Adkvfrdom;pk
26/ Zefe0g&D/ 2007
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

177

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mwifr;kd
u|efawmfwdk@tay: b0rD;tdrf xGef;nday;ol
u|efawmfwdk@tay: rdbozG,f qufqHcJhol
u|efawmfwdk@tay: q&mwpfOD;&J oduQmjynfhpHkpGm aecJhol
u|efawmfwdk@tay: tvGefwefzdk;xm; qufqHcJhol
aorif;eJ@ nd=unfhvdk@&&if
u|efawmfeJ@ ae&mcsif; vJay;csifygw,f? ?
ausmfaZ,s
26/ Zefe0g&D/ 2007

rkef;olwdk@ touf&SnfI
cspaf omolw@kd oufwrf;wd=k uonf? ?
udk}uD;
prf;acsmif; 10 D

tbOD;wifr;kd
tb&J trSwfw& ae&mrsKd;ay:vmapzdk@udk tb&J wynfhwpfOD;taeeJ@
vHk;0 ar#mfvifhvsufyg? ?
armifcsKd;
26/ Zefe0g&D/ 2007
178

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
rdk;}uD;
Armjynfudk odyfjyefcsifwmyJ
Armjynfudk odyfvGrf;wmyJ wJh?
rdk;}uD;ajymwJhpum;awGa=umifh
ESif; Armjynfu rxGufjzpfwmyg?
aus;Zl;wifygw,f? ?
rdk;}uD; 0dnmOf vGwfvyfpGm ysHEdkifygap?
a&$ularESif;
27/ Zefe0g&D/ 2007

q&m}uD; a&;cJhwJhuAsmawGxJu
uAsmav;wyk'fudk oli,fcsif;awGxJ
r#a0ay;+yD;cJhyg+yD? ?
odef;at;
26/ Zefe0g&D/ 2007

tazwpfa,muf qHk;H_;ovdkygyJ?

qef;vGif
27/ Zefe0g&D/ 2007

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

179

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
q&meJ@ 88 rwdkifcif
0if;yy [D;Edk;*dwfqdkifrSm vufzuf&nfygq,fudk
q&meJ@twl aomuf+yD; q&mhqDu A[kokwawG &cJh
88 usawmh ausmif;om;v_yf&Sm;r_ tif;pdefrSm
q&mu u|efawmfwdk@a&Su&yf+yD; u|efawmfwdk@twl ygcJh
aemuf+yD; q&mh&JtoHudk ar#mfem;axmif&if; vGrf;&
q&meJ@ jyefqHkzdk@ ar#mfcJh&
'gayr,fh q&m[m q&mhuAsmawGeJ@twl
q&mh &yfwnfcsufeJ@twl
jrefrmajrrSm xm0& vif;vuf awmufyaerSmyg q&m?

q&mhudk jynfolawGeJ@twl xm0& wefzdk;xm; owd&aerSmyg?


qefeD
tif;pdef
26/ Zefe0g&D/ 2007

vlom;awGtwGuf tvif;a&mifawG
trsm;}uD;ay;EdkifcJhygw,f q&m}uD;
udkrsKd;jrifh
tnmom;
10 D Group tif;pdef
26/ Zefe0g&D/ 2007
180

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
uAsmrao/ q&mrao
uAsmrqHk; q&mrqHk;
uAsmawG pmayawG &Sdaeor#
q&m &dSaeygonf?
ESpfa,mufr&Sd/ tdk u0d
b,fvdkajym&rSef; rodatmifcHpm;rd
wynfh jrefrmpmwpfOD;
27/ Zefe0g&D/ 2007

q&mhudk tar vlxka':trmvdk touf&Snfapcsifw,f?


q&mhqDu tawG;/ tvkyf/ tajym tm;vHk;[m
usaemfwdk@vdk EdkifiHa&;oiform;rsm;twGuf pdefyGifhawGygyJ?

ESajrmwo av;pm;pGmjzifh
udkudk}uD;
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJcsKyf
'*kHrdopfrde,f?
27/ Zefe0g&D/ 2007
auGvGifhoGm;wJh
zefrD;tdrf&Sifodk@
txl;ESajrmwor_rsm;jzifh
rif;[ef
27/ Zefe0g&D/ 2007
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

181

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mOD;wifrdk;
aumif;&mok*wdvm;ygap?
Moat Thone

27/ Zefe0g&D/ 2007


tdrfudkvmv#if avSum;xpfrS udkudk@"mwfyHkudk tav;y+yD;rS
tdrfxJ0ifwwfwJh q&m}uD;
tck q&m}uD;tdrfudk u|efawmfvmwm q&m}uD;udk
tav;vmywmyg? ?
okwnD

igw@kd taz
vrf;jycJh+yD
udkarmif

q&m*sr;f
aumif;&mok*wdbHkrS apmifhaeyg?
atmifyGJudk ac:vmcJhr,f? ?
xdkuf
182

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m}uD;&J jzLpifvSwJhapwemw&m;eJ@
&dk;pif;vSwJhoabmw&m;awGeJ@
uAsmrsm;pGmudk tvSjc,fa&;zGJ@EdkifcJhwmudk *k%fjyKvsufyg?
vlaoayr,fh uAsm b,fawmhrS raoyg? ?
udkudkatmif
27/ Zefe0g&D/ 2007

csppf &maumif;wJq
h &m
jrifhjrwfwJhae&mrSm &SdaerSm
rcsKd

q&m}uD;udk rjrifzl;cJhayr,fh q&m}uD;&J ay;wJhynm


trsm;}uD;odcJh&wJh aus;Zl;
q&m}uD;udk tjrJarhrSm r[kwfbl;qdkwmESifhtwl
q&m}uD; aumif;&mok*wd vm;ygap? ?
aemftkef;vS
arSmfbD
q&m
a=uuGJ0rf;enf;rqHk;yg?

jrifhat;
HRDP

28/ Zefe0g&D/ 2007


uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

183

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m}uD;wifrdk; q&m*srf;
q&m q&muG,fvGef+yDqdkwm od&wmeJ
q&mESifhtwl yg&rDjznfhcJh=uwJh rdom;pk0ifwpfOD;uJhodk
a=uuGJ0rf;enf;jcif;rsm;pGm jzpf&ygonf?
&J&ifhajymifajrmufjcif; owdW&Sdjcif; jywfom;jcif;
tjynfh&SdwJhq&mhudk qHk;_H;vdkuf&+yDqdkwm od&awmh
&ifxkrem cHpm;&ygw,f?
tqHk;tpGefqHk; ajym&r,fqdk&ifawmh
tzdk;rjzwfEdkifwJh tpm;xdk;r&EdkifwJh ordkif;rSwfwrf;pmtkyf}uD;wpftkyf
aysmufqHk;oGm;+yDvdk woo wd_ufd_uf cHpm;cJh&ygw,f? ?
jrifph ;kd L.S
tvkyform;or*~
txl;yJ pdwfxdcdkuf&ygw,f?
q&meJ@uHchJ qHck &hJ wmawG jyeftrSw&f aerdygw,f? ?
jrifhqef;
27/ Zefe0g&D/ 2007

q&m}uD;*srf;
jynfolawG vdkvm;wJhyef;wdkifodk ta&mufcsDwuf
qufvufxrf;aqmifoGm;r,fvdk q&m}uD;tdrfrS
0rf;enf;pGm a&;om;vdkuf&ygw,f? ?
atmifoef
184

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m*srf; (q&mOD;wifrdk;)
pmoifausmif;cef;xJrSm q&m&JuAsmawGudk rmefygygeJ oDqdkjy&if; aysmf&$ifcJh&ygw,f
q&m?
tckawmh aysmf&$ifr_awG w'*F &yfwefoGm;cJh&yg+yD?
bma=umifhvJqdkawmh q&mxGufcGmoGm;cJh&vdkaygh q&ma&
'gayr,fh u|efr&Jab;rSmawmh q&mh&Judk,fyGm;
q&mhuAsmawG usefaeao;w,fav?
ppftm%m&Sifu 'Djymef;uAsmawGudk rzwfypfygapeJvdk qkawmif;&if;
q&mhudk tpOfav;pm; OD;!Gwf*g&0yvsufygq&m? ?
ynma&;0efxrf;wpfOD; (ykZGefawmifrde,f)
27/ Zefe0g&D/ 2007
22/ 1/ 2007 ae@u tar&duefEdkifiHwGif kwfw&ufuG,fvGefoGm;aom uAsmq&m}uD;
OD;wifrdk;onf jrefrmpmayordkif;wGif tvGefajymifajrmufaom ynm&SifwpfOD; jzpfygonf?
oluG,fvGefoGm;jcif;onf wefzdk;rjzwfEdkifaom &wemwpfyg; qHk;_H;oGm;jcif;tjzpf
cHpm;&ygonf? ?
aZmf0if;
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJcsKyf
ausmufyef;awmif;rde,f
rEav;wdkif;
q&m&J@uAsmudk
tm;ay;axmufcw
H hJ
jynfox
l rJ S
q&m&Jtm;ay;azmf
Edkifudkrif;
awmifwGif;}uD;
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

185

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m*srf; (q&mwifrdk;)
q&m&JuAsmawG[m ausmif;paepOfxJu uav;awGudk oif=um;ay;cJhwmyg?
q&mh&J wdkif;jynftay:rSm cspfwJhpdwf/
jynfolvlxktay:rSm cspfwJhpdwf/
'Drdkua&pDtay:rSm jrwfEdk;wJhpdwfawG[m
u|efawmfwdktaejzifh tvGefav;pm;+yD; wefzdk;xm;ygw,f?
q&mh&Jpdwf"mwfudk tjrJwrf; av;pm;OD;!Gwf*k%fyvsuf
cifarmif0if;
ykZGefawmif
27/ Zefe0g&D/ 2007
q&m[m awmfvSefa&;&Jjy,k*fjzpfw,f?
q&m&JtEkynm[m awmfvSefa&;jzpfw,f?
'ga=umifh
q&meJ@ awmfvSefa&;[m xm0&vufwGJazmf
oef;Edkif
awmifwGif;}uD;
zefrD;tdrf (odk@) q&mwifrdk;odk@
urBmt}udrf}udrf yGifhcJhr,fqdk&ifawmif
aemufwzef
uAsmq&mtjzpf q&m&ygapom;
aeyefOD;
27/ Zefe0g&D/ 2007
186

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
cspfp&maumif;wJh q&m
q&mu vlawGudk cspf/
vlawGuvnf; q&mhudk cspf/
'ga=umifh
axmifoHk;cgjyef arG;pm;orD;rSwqifh
q&mhxv
H l uHyg;vdu
k w
f phJ mxJrmS
cspfp&maumif;wJhq&m vd@k
E_wcf eG ;f qufcw
hJ myg?
tJ'Dhpmudk q&mzwf&if;
rsuf&nfawG &pf0JpD;usw,fvdk@
arG;pm;orD;&JcifyeG ;f
arG;pm;om; 96 u u|efawmfhxH
ta=umif;=um;cJhw,f?
q&mhtonf;u rmvGef;ayr,fh
q&mhESvHk;om;u vl@ESvHk;om;
ppfvGef;avawmh zGJ@zGJ@EGJ@EGJ@
ra&;wwfwJh u|efawmfh&J
'Jh pm[m q&mhtwGuf
tEkynm ajrmufoGm;+yDudk;?

q&m
u|efawmf jynfya&mufcdkuf
q&meJ@u|efawmf zkef;vdkif;ay:rSm
qHk=uawmh q&mu u|efawmfhudk
awmif;yefcw
hJ ,f?
q&m &efukefutxGuf
avqdyaf &mufawmh
u|efawmfhudk t&rf;owd&w,f?
E_wfrqufEdkifcJhwmudk cGifhv$wfygvdk@
u|efawmhfudk awmif;yefcJhw,f?
u|efawmfhudk awmif;yefwm[m
wu,fawmh 'Durdwaf qGawG/
vkyfazmfudkifzufawG tm;vHk;udk
awmif;yefwm vk@d
u|eaf wmfoabmayguyf gw,fq&m?
wu,fu awmif;yefzdk@
vdktkef;rSmvm; q&m&,f?
tm;vHk;u em;vnf+yD;om;yg?
q&m
q&mqHk;wJhae@u
'DrSmawmh eHeufydkif;aygh q&m ?
u|efawmhfqDudk zkef;0ifvmw,f?
'a&maomyg;toHjzpfaevd@k
toH&Sifudk u|efawmfr&dyfrdcJhbl;?
toH&Sifu ol@toHudk
rrSwrf &d aumif;vm;vd@k

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

187

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
u|efawmhfudk aigufw,fq&m?
'DawmhrS ol@udk owd&vdkufw,f?
Zmwfq&m jzpfaewmudk;?
qufwu
kd yf gyJ
olu cyfokwfokwfajymw,f?
q&mwifrdk; qHk;oGm;+yD wJh?
q&mwif
u|efawmhfem;xJ rdk;ud;ypfoGm;w,f?
[m [,f tm;
tJ'Dvdk u|efawmftHhtm;oifh+yD;
Asm Asm qdkwJh pum;ESpfvHk;
u|efawmhfE_wfrS ckefxGufoGm;w,f?
olu xyf+yD; pum;wpfvHk;csif;
atmfajymw,f?
q &m wif rdk; qHk; oGm; +yD
vkypf &m&Sw
d mvkyf

188

vufvSrf;rDor# q&mha&mif;&if;awGqD
u|efawmf csufcsif;
zkef;qufta=umif;=um;cJhw,f?
tm;vHk;[m u|efawmhfvdkyJ
a&Smch f jzpfuek =f uw,f?
[,f [m tm;
wpfa,mufaomolqu
D kd
u|eaf wmftajy;oGm;+yD;
ajymjyawmh wu,f[kwf&Jvm;wJh
q&mqHk;wmudk olu r,HkEdkifbl;?
r,Hkcsifbl;/ vufrcHEdkifbl;?
vufrcHcsib
f ;l ?
tajz&cufvu
kd w
f mvk@d
u|efawmf nnf;vdkufawmh
olu u|efawmfhvufudk
zrf;qGJ&if; yHkvsufvJusum
[D;av;wdkuf idkcsygawmhw,f?
u|efawmfvnf;
rsuf&nfrxdef;Edkifbl; q&m?
u|eaf wmfw@kd [m
vl@Ev
S ;kH om;ppfppfe@J
vlvyk af e=uwmuvm;?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
q&mta0;a&mufaecdu
k f
u|efawmf[m q&mhudk,fpm;
q&mhuav;awG&Jrdbyg vdk@
q&mhudk u|efawmfajymcJhw,f?
uwday;cJw
h ,fayg?h
u|eaf wmhu
f wdukd u|eaf wmf
wnfap&r,f q&m?
tjcm; tjcm;aom q&mha&mif;&if;
awG[m tajctaeray;vdk@om
u|efawmfhvdk uwdray;Edkif=uwmyg
wu,fawmh olwdk@tm;vHk;[m
q&mhuav;awGukd
orD;rsm;ozG,f/ ESrrsm;ozG,f
rvGJaocsm apmifha&Smuf=urSmyg?
pdwfomcs q&ma& ?

q&m
ed*Hk;csKyftaeeJ@ u|efawmf tr#a0yghr,f?
txl; tm&Hkyygq&m?
u|eaf wmf.
'geukov
kd /f oDvukov
kd /f
bm0emukodkvf/ EdkifiHa&;ukodkvf
tp&SdwJh aumif;r_ukodkvf
tpkpw
k @kd ukd
vlawGcsp=f uwJh
q&m*srf; (ac: ) q&mwifrdk;
rvGrJ aoG
&ygap[k
tr#a0vdu
k yf gonf?
ac:avom"k
om"k om"k om"k ac:apaomf? ?
q&mha&mif;&if;
29/ Zefe0g&D/ 2007

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

189

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ordkif;pmrsufESmrS '%f&mrsm;
tl;iaygufawGudk 'l;raxmuf=ueJ@a[h
qdkwJh uAsmpmom;awG[m
tm%m&SifawGudk tjrpfjzwf awmfvSefzdk@
usaemfhtwGuf wu,fh tm; awGygyJ q&m}uD;?

q&m}uD; aumif;&mok*wdvm;ygap?
udkausmfEdkif ("mwfyHkeJ AGD'D,dk)
awmifwGif;}uD;rd?
27/ Zefe0g&D/ 2007
q&m
q&maooGm;awmh q&meJ@twl 'Drdkua&pDw&m;yGJawG/ rJatmifEdkifa&;wdk@u q&m
ajymcJhwJh a[mcJhwJh w&m;awG[m tckcsdeftxd u|efawmfwdk@ a&eHacsmif;ol a&eHacsmif;om;
awG&J&ifxJ tjrJxm0& usefcJhygw,fq&m? ?
tpOfxm0& av;pm;aeqJ
omcsKd
a&eHacsmif;
q&m
q&muG,v
f eG o
f mG ;ayr,fh
'DaEGrSm ik ESifh ydawmufudifonf
'DarrSm pkESifh carmufEdkif+yD qdkwmwdk@
jynfolawG arhae=urSm r[kwfygbl;q&m?

tpOfav;pm;vsuf
cif0if;
bl;u|ef;&Gm a&eHacsmif;rd
27/ Zefe0g&D/ 2007
190

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
uAsmawGe@J
aysmaf ecJh
q&mhuAsm
q&mhpmonf
jrefrm&eH@
oif;ysH@ar$;jr
vStuG&?G
jrefrmuAsmq&m
jrefrmudck spv
f suf
ESyd pf ufo@l '%f
rcHomay
a0;ajr&yfjcm;
q&moGm;I
qH;k yg;cJ+h yD?
q&mqHk;vnf;
"m;rokOf;yg
q&mhuAsm
q&mxHY
jynf&mG tES@H
c&D;jyef@vsuf
oif;ysH@jr? ?
udkoef;atmif
a&eHacsmif;

ysm;wdk@onfrcsKd
r_dwdk@onf rayguf
,mwdk@onf ajcmufukef.?
uEm&ESprf sm;udk
cGyfa'gif;rmefeJ@ jzwfoef;cJhwJhq&m
acgif;avmif;oHcsKd
prf;a&vdkat;wJh t*~bHkrSm
'Drdkua&pD atmifarmif;oHudk
em;pGiEhf iS yhf gq&m?
em;pGifhESifhyg
&mZmearmif
awmifwGif;}uD;

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

191

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
vlcsi;f r&if;ES;D cJah yr,fh
pdwf"mwfcsif;u twlyg?

axG;jrifh
29/ Zefe0g&D/ 2007
pdrf;wJhajrodk@ jyefvmcJhygq&m?

armifrsKd;oef
awmifwGif;}uD;
q&mh&Jpm/ uAsmawG
avv_dif;u q&mh&JtoHawG
tm;vHk;[m jrefrm&eH@awGeJ@yg?
jrefrmqdkwm r[kwfrcHwJhvlrsKd;
&nfrSef;csuf cH,lcsufudk toufeJ@vJ
umuG,fwwfwJh vlrsKd;yg?
q&m[m wu,fhjrefrmppfppfyg? ?
ausmfaqG
awmifwGif;}uD;
27/ Zefe0g&D/ 2007
u|efawmfwdk@&J uAsmol&Jaumif;}uD;udk
t+rJwrf;trSwfw& &Sdae=uvsuf
txl;0rf;enf;jcif;rsm;pGmeJ@ cGJcGmcJh+yD? ?
q&m}uD;&Jwynfh
wyfOD;v
27/ Zefe0g&D/ 2007
192

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m qHk;yg;oGm;+yD wJh?
&ifxJrSm qdk@epfa=uuGJw,fqdk em;vnfcHpm;vdkuf&ygw,f?
90 jynfhESpfu a&eHacsmif;ajrrSm xm;cJhwJhq&mhpum;awG[m
jynfov
l x
l u
k kd
trSew
f &m;udk
tEkokckrudk
yDyDjyifjyif xifusefcJhwm[m
q&mhordkif;xJu rSwfwdkiftjzpf
rSwfrdaerSmyg trSefyg? ?
q&mhudk dkaoav;pm;pGmjzifh
jrifhaiG
a&eHacsmif;
27/ Zefe0g&D/ 2007

q&m}uD;udkb*srf;
ynmudk wefzdk;rxm;wwfwJh ppftpdk;&a=umifh
ynm&Sifwpfa,muf wdkif;wyg;rSm uG,fvGefcJh&jcif;?
usef&pfwJhtdk;awmif udk,fhajrrSmrxm;&wJhb0udk
&ifemrdw,f? 0rf;enf;a=uuGJ&ygw,f?
'gayr,fh jynfolawG&J ESvHk;tdrfrSmawmh xm0&jrKyfESHxm;+yD;cJhyg+yD?

udkat;Edkif
'*Hkrdopf
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJcsKyf
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

193

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
od@k
q&m
u|efawmfwdk@ q&meJ@ roifcJh rjrifcJhzl;ygbl;? odk@ayr,fh q&m
rdk;a&wufa& wazG;azG;=um;rSm }uD;jyif;&SifoefvmcJh=uwJh u|efawmfwdk@eJ@q&m
uGif;us,fta0;a0; vdk a0; a0; rSmaecJh=u&vdk@
v,fapmifhwJuav; ajcwH&Snfovdk udk,fhtdrfudk,fjyefcsifwJhq&m
v,fapmifhwJuav;&J ajcwHvdkyJ vnfwHawGrsm; &SnfcJhava&mhovm; ?
rdk;ukyfatmufrSmae qdkvdk@ u|efawmfwdk@tm;vHk; wpfrdk;wnf;atmufrSmawmh
twlw&l cdS =hJ uyg&J ?
odk@ayr,fh u|efawmfwdk@wdkif;jynfrSm =umeDwpfyGifh jzLwpfyGifh wJeJ@yeHwifhEdkifzdk@
u|efawmfhwdk@ quf quf vkyf=u&OD;r,fq&m
cH,lcJhaom q&mhwynfhwpfOD;
eDrdkvd+if (,rif;vd+if)
Member of NLD

29/ Zefe0g&D/ 2007

cspaf omq&mod@k
q&mqHk;+yD qdkwJhpum;
kww
f &uf=um;&wm
vGrf;p&meJ@ wkefv_yf
tm;i,f+yD; rv_yfcsifbl;?
tvif;rS ra&mufao;bl;?
tdyfrufqdk; rufovdkyJq&m ?
194

vGr;f vdu
k w
f mvGeyf ga&m?
rdk;vif;rS tr#a0r,faemf
om"kom ac:ygawmhq&m ?
jruefomESifh yeHwifhonfh
=umyGifhawmh rjzpfao;ygq&m?

cspfaomq&m
wynfhwpfOD;
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
bb*srf;
oZifxdkufqdkwJhemrnf bbay;cJhwmyg?
bbay;cJhovdk oZifvdkyJ jrifhjrifhrm;rm;rSm &yfwnf+yD;
xdkufwefwJhvlwpfa,mufjzpfatmif ud;pm;yghr,f?
bb[m Ekid if t
H wGuf jrefrmjynfoal wGtwGuf vli,fawGtwGuf Edi_ ;f qr&wJh qH;k _;H r_
}uD;yg?
orD;wdk@ wufvli,fawGtm;vHk; ud;pm;=u&if bbvdkcsifwJhb0 &EdkifrSmyg?
bbudk vGrf;w,f? bb zkef;ajymwJhtoH ckxd=um;a,mifrdw,f?
orD;wdk@&ifxJrSm bb*srf;qdkwm b,fawmhrS ndK;EGrf;jcif;r&SdwJh &Sifoefjcif;opfyifygyJ?
oZifxdkuf
29/ Zefe0g&D/ 2007

touft&G,rf mS omru
ynmt&mrSmyg tpfudk}uD;ozG,fjzpfaom
tpfudk}uD; q&mwifrdk;udk
tpOftjrJ owd&wrf;wvsufyg? ?
wuUodkvfbmomjyefXme
vkyfazmfudkifzuf
29/ Zefe0g&D/ 2007

q&mwifrdk;udk vGrf;w,f?

AdkvfpwD;
a&$tdk; (1)
rdywfvrf;
awmifwGif;}uD;?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

195

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m*srf;odk@ uefawmhyef;
uAsmudk cspf
pmudk cspf
wdkif;jynfudk cspf
trsKd;udk cspfwJh
u|eaf wmfw@kd &J
q&m*sr;f
t&rf; t&rf;ESajrmrdw,f?
t&rf; t&rf;vnf; 0rf;enf;rdw,f?

xdka=umifh
q&m*srf; cifAsm;
OD;xdyw
f ifr;kd
&Scd ;kd uefawmhvu
kd yf g.
aumif;&mok*wdvm;ygapaomf0f? ?
ausmfausmf
27/ Zefe0g&D/ 2007
jrefrmh pmqdk}uD;twGuf
0rf;enf;&ygw,f?
vlaoayr,fh uAsmrao
tjrJ&SifoefaeygOD;r,f? ?
armifarmifv+dif
tyfpdkufuk
29/ Zefe0g&D/ 2007
196

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
vlom;onf
avmu wpfa,mufwnf;r[kwf?
b0rSm wpfa,mufwnf;omjzpfonf?
vlom;onf
tmumoY vGifharsmae&onfr[kwf?
umv a'o ya,m*rSm
(jzpfysuf) &Sifoefae&onf? ?
{nfhonf}uD;odk@
urBmajrtES@H
uAsmajcqef@avwJh ocifpmqdk?

ody`Hrif;-unf

aq;vdyv
f nf;wdk
aevnf;ndKcJ+h yDwum;?
zefr;D tdrf
^m%fr;D wxdex
f ed ef @J
jrLarSmifwdrf olz,f&Sif;vdk@&,f
vif;vdrfhqyGm;? ?
aZmfaemif
29/ Zefe0g&D/ 2007

uAsmq&m}uD;OD;wifrdk;
(trsKd;om;pmqdk}uD;)
q&monf trdajrY
acgif;csvdkcJhonf?
ol@qENrjynf0h cJo
h a,mif
odk@aomf
,cktcg ol@.0dnmOfonf
jrefjynfwcGifY vGwfvyfysHoef;cGifh
&cJ+h yDqo
kd nfukd
29/ 1/ 2007 ae@ ol@qGrf;au|;yGJwGif
tm;vHk;jrifawG@&+yDwum;? ?
wifjrifh

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

197

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
tmZmenfrsKd; aodk;r&Sd
q&mhpum;
aemifumv=um=um rarhEdkifyg?
uAsmtmZmenfq&m
raoyg
r+yD;qH;k ao;wJh
u|eaf wmfw@kd wu
kd yf rJG mS
q&m u|efawmfwdk@ESifhtwl
&SdaerSmyg ?
q&mhudk vGrf;wJh
zsmyHkeDvHkOD;
A[ef; NLD
29/ Zefe0g&D/ 2007

q&m*sr;f u
vGrf;vdk@ao
u|eaf wmfw@kd u
pGr;f vd@k a=u
b,fawmh
vef;vd@k ae&rvJ?

rdk;OD;aqGndef;
29/ Zefe0g&D/ 2007/

uAsmq&m}uD; OD;wifrdk;
uavmifoHonf jrefrmEdkifiH 'Drdkua&pD tvif;a&mifawmufycJhw,f?
b,fawmhrS rarhEdkifyg?
OD;wifrdk; aumif;&mok*wdvm;ygap? ?
pef;pef;jrifh
'D_idrf; A[dktr+aqmif
198

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
OD;wifr;kd twGuq
f &kd if
aiG=u,fwpfyGifh&,f auG&ufu,fapm vdk@om ajymcsifygw,f?
'Drdkua&pDae@udk OD;wifrdk; xifjrifa,mifrdygvdrfhr,f? ?
OD;atmifodef;
w&m;&Hk;csKyfa&Sae

zefrD;tdrf tvif;eJ@
pD;csif;xdk;cJh
'Dru
kd a&pDta&;
aw;oDiu
S yf rm
{nfo
h nf}uD;
&yf}uD;a0;vnf;
{nhfjyefc&D;um;
eD;eD;av;om
vlwdkif;&ifrSm
xGef;Edkifaemif
29/ Zefe0g&D/ 2007

ynma&;/ pmayeJ@ wdkif;jynftwGuf xl;c|efajymifajrmufdk;om;pGm


pGef@v$wf&GufaqmifoGm;wJh q&m*srf;vdk rsKd;qufopfawG
trsm;}uD;vdkygao;w,f?
98 u *srf;eJ@ pGrf;wdk@eJ@ awmiforefnaecsrf;udk trSwf&aeqJyg?

bdkbdkvef;pif
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

199

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
jynfoltaygif; carmufaqmif;
wacwfajymif;jcif; &ifwGif;qEN
jrifprf;csifoy - jrifaecsif&Jqdk?
ikeJ@ydawmuf aEGrSmv_difonf
pkeJ@carmuf arrSmEdkifrnfwJh?
ckawmhwpfa,muf ajrrSm ,dik ef @J c+hJ yD
aq;vdyfrwdk/ aerndK
b,fvdkajzqnf&ygh? ?
vlvyfqrf

aq;vdyfvnf; rwdk
aevnf; rndK
tdrfudkvnf; jyefvdkvsuf
q&mE_wfquf vufjyoGm;cJh+yD? ?
ESajrmwo/ a=uuGJ&jcif;rsm;pGmjzifh
oef;pdk;Edkif
r+dif;rdom;pk

q&meJ@u|eaf wmf
yif;acsmif;wav#muf
twlav#mufv@kd
carmufrdifrdif aqmif;zl;w,f?

aexufEdkif
29/ Zefe0g&D/ 2007
200

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mudw
k ifr;kd a&
q&mhudk q&mhuAsmrsm;udk tbGm;touf&Sdoa&G &ifxJrSm tjrJ&SdaerSmyg?

cifrifav;pm;vsuf
a':cifar
tbOD;wifr;kd
tbrdk;eJ@ uAsm
uAsmeJ@ tbrdk;
tjrJxyfw&l adS eovdk
jynfol&J tbrdk;
tbrdk;&J jynfol
tbrd;k &JuAsmawGe@J twl
tjrJ xyfwl&SdaeOD;rSmyg
ausmfoD[
awmfawmfhajr;}uD;
26/ 1/ 2007

q&mrd;k a&
ESi;f qDyiG ehf aD y:rSm tdypf ufjcif;uAsm t&ifwnf;u u|erf 0wKvk;H csi;f awGrmS xnfah &;rdyg
w,f? 'Dwkef;u q&meJ@ u|efr rawG@&ao;bl;? aemufa[majymyGJawGrSm tjrJvdkvdk yGJaygif;
rsm;pGm q&mjroef;ESifhtwlwuG wa&wnf;aomuf wc&D;wnf;oGm;cJh=uwmawGudk
tvGr;f yef;awG &ifxpJ u
kd yf sK;d cJjh yefyg+yD? ck u|erf a&;qJ vk;H csi;f 0wKopf ESi;f qDrsm;&J avc|eo
f H
vkH;csif;0wKxJ b,fodk@uAsm ar$;jrjrtvSawGudk xnfhoGif;&rvJ? pOf;pm;aerdygw,f? ?
u|efrwdk@ cspf+yD; q&mcspfwJh pmay&Jabmf
cifaqGOD;
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

201

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
odyftrsm;}uD; ra&;csifygbl; ?
udkwifarmif0if;qdkwJh q&mcspfwJh&Jabmf&JZeD;
cdkif0wfr_ef qdkwJh q&mcspfwJh wynfh&Jtar
usr odyfcspfcifav;pm;wJhq&mhudk ESajrmrqkH; a=uuGJrqkH;yg?

cifrifav;pm;pGmjzifh
cifv+dif-uL
26/ 1/ 07
q&m*sr;f
aq;vdyfvnf;wdk/ aevnf;ndKoGm;ayr,fh
b0rSm b,fawmhrSrndKwJh at;&dyfom,mudk a&mufae+yDvdk@ ,lqygw,f?

-unfOD;
26/ 1/ 07

q&m
tif;pdef*sDwDtdkifrSm u|efr&JyxrOD;qkH; a[majymyGJ q&meJ@twlav vGefcJhwJh
ESpaf ygi;f ok;H q,fausmaf usmu
f ayg?h wae@wek ;f uawmif tJ't
D a=umif; jyefajymaerdao;w,f
q&m&,f q&marmifpGrf;&nf&,f/ rrOD;&,f/ u|efr&,f? av;a,mufav tckawmh
q&mu oGm;ESi+hf yDaygh ? ae@cif;wke;f uawmh q&mhukd owd&&if; tvSu,
kd pf D uAsmav;udk
&Gwrf w
d ,f?
'DavmurSm tvSawGtrsm;}u;D udk q&mxm;cJyh gw,f? q&m aumif;&mok*wdvm;zd@k
qkawmif;ay;p&mrvdkygbl;? aumif;&mok*wda&mufrSm aocsmygw,f? ?
tpOfowd&vsuf
rpENm
24/ 1/ 07
202

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mrd;k a&
uAsmawG toHawG r=um;&awmhbl;aemf? ocF g&w&m;awGrdk@ pdwfxJu ajzayr,fh
q&mrdk;vdk vlawmfwpfa,mufudk ESajrmvSw,f?
tjrJtrSw&f aer,fh
armifae0if; ZeD;
26/ 1/ 07

q&mOD;wifrdk;
q&mqkH;+yD qdkwJhowif;udk em&Dydkif;twGif;rSmyJ =um;cGifh&cJhygw,f
uAsmavmu&J tvif;vufqkH; awmufyqkH; =u,f}uD;wpfyGifh auGvGifhoGm;cJhyg+yD
cifrif&if;ESD;pGm av;pm;cJh&aom q&mh&JoufrJhkyfoGifudkawmif jrifcGifhr&wJhtwGuf
tvGefyJ 0rf;enf;rdygw,f?
a':uvsm
(uvsmr*~Zif;)
24/ 1/ 2007

q&mrdk;
q&mrdk; u|efrwdk@ q&m}uD;rif;ok0%fqD vdkufydk@wm b,fawmhrS rarhygbl;? u|efru
q&m}uD;udk uefawmhawmh q&mrd;k wd@k e@J 0ifuefawmh+yD; u|erf enf;wl rsu&f nfawG 0Jv@kd av?
tJ'Dae@up+yD; q&m}uD; uG,fvGefwJhtxd om;tzawGvdk cspfcif=uw,f q&m&,f?
cifapmwifh
26/ 1/ 07
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

203

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
cspfaom *srf;
u|efawmfwdk@ jrefrmuAsmavmu
uae@rsufarSmufacwf uAsmq&mawGxJrSm
q&m*srf;[m eHygwfwpf yJ?
EdkifiHa&;pum; a[mifzGma[mifzGmrajymbJ
Edik if aH &;pdw"f mwftjynfeh @J
owWd&Sd&Sd vkyfudkifaqmif&GufoGm;wJh uAsmq&m[mvnf;
q&m*srf;yJ jzpfygw,f?
taetxdik f ;kd +yD;
jrefrmpmay jrefrmuAsmeJ@ywfouf+yD;
txdrcH pdwf"mwfjyif;xefol[mvnf;
q&m*sr;f yJjzpfygw,f?
q&m uG,fvGefcJh&Sm+yD
odk@aomf
wifrdk;um;rao
jrefrmjynfolawG &ifxJY
xm0& 'Drdkua&pD=u,feD
odk@r[kwf
u|efawmfcspfcifav;pm;&ygaom q&mwifrdk;
aumif;&modk@vm;ygap
av;pm;pGm
armifaoG;opf
25/ 1/ 07
204

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
u|efawmfwdk@&ifxJu q&m
u|efawmfwdk@ ESvkH;om;xJu q&m
u|efawmfwdk@b0xJu pHjyq&m
q&mqkH;+yD; em&D0uftcsdeftwGif; udkol& zkef;qufvdk@ odcJh&ygw,f?
odcJhayr,fh u|efawmfwdk@ bmwwfEdkifrnfenf;
u|efawmfwdk@ bmvkyfEdkifygrnfenf;
u|efawmfuawmh tJ'Dae@rSm q&mhtm; &nfpl;+yD; ema&;vrf;a=umif; 3 a=umif;
armif;ypfvdkufw,f q&m
q&mwpfa,muf aumif;jrwfaom bkHb0rS jrefrmjynfolvlxkudk apmihfa&SmufEdkif
ygapvdk@
ausmfol a&$ZD;uGuf
25/ 1/ 2007
11:15 AM

u|erf wd@k tm;vk;H


cspcf ifjrwfE;kd &wJh
*k%,
f al v;pm;&wJh
ajrjyifay:u ESvkH;om; =u,fyGifh}uD;wpfyGifh
aumif;uifudk jrifhwufoGm;w,f
owd& vGrf;qGwfpdwfeJ@
tjrJ armh=unfhaeyghr,f q&m
oef;jrifhatmif
25/ 1/2007
11:15AM

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

205

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
zefr;D tdr[
f m
rdrt
d wGuf
b,fawmhrS r+idrf;aom tvif;wpfyGifh?

q&mhwynfh
rdcsrf;a0
25/ 1/ 07

q&m*sr;f
q&meJ@twl u|efawmfwdk@wawG twlxdkif=u
pmaypum;awG w0}uD;ajym=u wpfqdkifxdkifvdk@
anmif;&if aemufqdkif ajymif;xdkif=ucJh?
q&mhtwdwf/ q&mht&dyf/ q&mhtoH
q&mhpm/ q&mhuAsm u|efawmfwdk@&ifxJ
tpOftjrJ yJhwifdkuf[nf;aerSmyg q&m
ESajrmwopGm cspfcifpGm dkaopGmjzifh
-unfEdkif
25/ 1/ 07
tvS&mS azGwwfwq
hJ &m
urBmwnfwJhxd vSaerSmyg?

udkcspf
25/ 1/ 07
206

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ref;wuUov
kd t
f &dy/f
vlxkt&dyfrSm twlcdkv_HcJh=u+yD;
a&$jynfawmfopfqD csDwuf&mvrf;udk twlav#mufvSrf;cJh=u&mu/ kwfw&uf
a&$jynfawmfopfqD a&mufvek ;D rSm uG,v
f eG cf &hJ wJh &Jabmfwpfa,mufr@kd ,lusK;H r& jzpf&w,f?
vlxkpdef0if;
26/ 1/ 2007

q&mrdk;
aumif;aomrsKd;aphudk urBmhajray: ysKd;=uJcJhwJhq&mwpfa,muf
aumif;aom rGefjrwfaom ae&mwpfckrSm
xm0&aysmf&$ifEdkifygap
&G,*f sm
26/ 1/ 07

q&m}uD;OD;wifrdk;
a&jcm;ajrjcm;a&muf a eayr,f h q&m}uD ; wwf w J h t Ek y nmeJ @ avv_ d i f ; rS w qif h
urBmodatmif aqmif&Gufay;cJhwJhtwGuf aus;Zl;wifvsufyg? ?
a'0Doefpif
26/ 1/ 2007

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

207

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
aq;vdyrf wdk
aerndKbJ
b,fudk jyefoGm;wmvJq&m?
csed rf wefbJ
tdrjf yefcaJG wmh
vGrf;yGJa=uuGJ ajzrqnf
tarhausmif;u
acgif;avmif;oHrsm;
em;rSmtpOf =um;aeqJ?

nDnDEdkif (pma&;q&m)
29/ 1/ 07
q&mOD;wifrdk;
q&mh&J uAsmwpfy'k u
f kd q&mqk;H oGm;+yD; aemuf&ufrmS zwf&wJt
h wGuf 0rf;om0rf;enf;
jzpfc&hJ ygw,f?
q&ma&;xm;wJh bbr_dif;twGuf a&;ay;wJhuAsmav;udk tjrJtrSwf&aerSmyg?
aemifb0us&if q&mh&Jwynfhjzpf&ygapvdk@
q&m aumif;&mok*wdvm;ygap?
zd;qkrGef
26.1.07

q&mwifr;kd
aumif;&m ok*wdvm;ygap?

0if;Edkif
208

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
rD;pufoaH wG qlyu
G af ewJ=h um;u q&mhowif;qd;k ys@H viG ahf ewJh q&mh&J &efuek af vEkat;
awGu zefrD;tdrf aiG&wkqifE$JchJ&m tdrfa*[mav;udk w0kef;0kef; dkufcwfaeygawmhw,f?
i,fi,fu vDeifeJ@awG@cJh+yD; t&G,faxmufvmawmh vifuGef;eJ@awG@csifw,fvdk@
ajymcJhayr,fh
q&m[m u|efawmfwdk@udk OD;aqmifcJhwJh u|efawmfwdk@a&Su zvfrD;tdrfwpfpif;tjzpf
tpOfxm0& xGef;awmufaer,fvdk@ (vkH;0) ,kH=unfar#mf&nfaevsuf
a=uuGpJ mG jzifh
cifarmifaZmf
26.1.07

q&mOD;wifrdk;
3/ 11/ 95 ae@u q&ma&;cJhwJh tcspftdrf qdkwJh uAsmav;eJ@ usrwdk@ESpfa,muf&J
b0udk pcJhygw,f?
28/ 1/ 96 ae@u r*FvmqGrf;au|;yGJrSm q&meJ@q&mpGrf;wdk@ twlvm+yD; csD;jrifhtm;ay;
cJw
h ,f?
usrb0&J txdr;f trSww
f pfcrk mS t&rf;udk *k%,
f pl &mygy?J wpfoufv;Hk trSw&f aerSmyg
q&m?
tpOftjrJ dkaocspfjrwfEdk;vsuf
aqGaqGxGef;

atmifausmfqef;
25 Zefe0g&D 07

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

209

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mOD;wifrdk;
jrifjh rwfaombkb
H 0rSm aysm&f i$ Ef ikd yf gap? ?
dkaoav;pm;pGmjzifh
aemfprf;prf;EG,f
Whiz-Kids

q&mOD;wifrdk;
aumif;&mok*wdvm;ygap?

dkaoav;pm;pGmjzifh
a[rmcif

q&mwifrdk; uG,fvGefjcif;[m
pmayavmutwGuaf &m
wdik ;f jynftwGuyf g
qk;H _;H r_ygy?J
tpm;xdk; r&Edkifolyg? ?
ESajrmwovsuf
vSa&$
a':cifrmat;
rdom;pkeJ@xyfwl cHpm;rdygw,f?
r'kH
29/ 1/ 07

210

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
*sr;f
rif;uGm
jzpfrS jzpf&yav
rif;eJ@ig a':a':arG;ae@ (Nov 29, 2006)
rwdkifcif w&ufu w,fvDzkef;xJrSm awG@&
ao;? rif;&,f/ pGrf;(i0uf) &,f/ tkyf}uD;
(0if;az) &,fav? tJ'Dwkef;u tkyf}uD;u ig
ckyef;csDqGJaew,fqdkawmh olr&Sdvdk@ yef;csD
qGJ&Jwmayghavvdk@ ajymao;? rif;uawmh
ighudkvmcJhzdk@ ac:w,f? igu a=umufw,f
uGmqdkawmh rif;u bma=umufp&m&SdvJ?
ig&w
dS myJuv
G @kd ajymw,f? 'DawmhrS igu at;
iga=umufwmu rif;vdk jrefrmjynfjyefrvm&
rSm a=umufwmuGqakd wmh rif;bmajym&rSe;f
rodawmhbl;? igodw,f/ rif;jrefrmjynfudk
odyfcspfw,f? odyfjyefcsifw,fqdkwmudk?
ckawmh jrefrmjynf jyefrvmEdkifawmhbJ/ rif;
qk;H ayg?h
rif;qk;H +yDqw
kd o
hJ wif;udk rif;qk;H wJrh euf
rSmyJ tar&duefa&mufaewJh aexGwu
f zke;f
qufvdk@ igod&w,f? rif;orD; rdk;pHqDudk zkef;
qufawmh olwdk@vnf; owif;=um;&+yD?
tif;pdeftdrfudkoGm;w,fqdkawmh igvnf;
armifomEd;k wd@k armifoed ;f Edik w
f @kd cifarmif0if;
wdk@qDudk ta=umif;=um;? +yD;awmh rif;&J
wynfh Edkif}uD;qDudk zkef;quf/ rif;&Jtif;pdef
tdrf vdu
k yf @kd cikd ;f &ygw,f? um;ay:rSmygvmwJh
ol rif;&JrdwfaqG oli,fcsif;ygyJav? q&m
aqmif&J om; wJu
h ?G ol@om;u ajymrS q&m
aqmifu bke;f }uD;0wfaewmwJ?h 2 0gawmif
&S+d yDw?hJ xm;yg? tif;pdet
f rd af &mufawmh rd;k pH/
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

rdk;at;wdk@eJ@ awG@&w,f? uav;awGvnf;


ighawG@awmh idk / igvnf; idkayghuGm? idkvdk@r0
ao;bl; bkef;}uD;uGvmvdk@ wdk@ ouf
aysmufqrG ;f uyf=uygw,f? &ufvnfqrG ;f udk
awmh 26 &uf wevFmae@rSm vkyf=ur,fvdk@
pDpOfygw,f? owif;pmxJrSm xnfh=unfhzdk@
pD p Of = uygw,f ? (aemuf a e@a&muf a wmh
rygbl;uG)? tJ owif;XmeawGu ighqDudk
zkef;quf+yD; rif;ta=umif;ajymzdk@ ar;=uyg
w,f? igbmajym&rSmvJ [if?
rif; jrefrmjynf&J txl;c|efqkH;uAsm
q&m}uD;wpfa,muf jzpfwt
hJ a=umif;vm;?
rvdkbl;xifyg&JuGm/ tm;vkH; od+yD;om;yJ?
rif;[m tEkynmorm;ppfppf}uD; jzpfyg&uf
ESifh wdkif;jynf&J ta&;qdk&if raebl;? a&SqkH;
u ygw,f? rif;wdk@q&mukd pm&if;wdk@om
xm;vdkufygawmhqdkwJh q&mr_dif;/ oajyndK
a&$bdkyef;&,fu vef;vsufygudk qdkwJh q&m
0ef ( q&m}uD;rif;ok0%f) vdyk gyu
J mG ? rif;wd@k
q&mwynfh ajr;tbdk; okH;a,mufuawmh
pHerlemwifavmufwJh yk*~dKvfawGygyJ?
*srf; wdk@qkHcJh=uwmu 1956 ckESpfqdk
awmh rESpfuyJ ESpf 50 jynfhcJhayghuGm? igwdk@
twl vkyfcJh=uwJh igwdk@twlav#mufcJh=uwJh
c&D;&Snf ESpf 50 umv}uD;ta=umif; ajym
r,fqdk&if odyfxlwJhpmtkyf}uD;wpftkyf jzpf
oGm;Edkifwmayghaemf? wdk@pk+yD; ref;wuUodkvf
uavmif&iS t
f oif;u xkwcf =hJ uwJh zefr;D tdrf
uAsmpmtkyfuav;u p&rSmvm;? uefjrJ
eef;jrifhEG,fu wifrdk;jzpfvmcJh=uwmav?
zef r D ; td r f u d k uuf e uf b pd e f & J t*F v d y f
bmomjyefpmtkyu
f akd wmh ig&J rd;k OD;yef;pmay
211

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
wdkufu xkwfcJhwm? tzkH;udk ay:OD;oufu
qGJay;wm? teD&,f/ teuf&,f/ a&$&,f/
tjzL&,f tzk;H av;eJ@ =umaygu
h mG ? rif;tdrrf mS
rsm; tJ'Dhpmtkyf &Sdao;&Jvm;rod?
rif ; r&S d a wmh w J h r&S d b l ; qd k w m rif ;
tar&duefa&mufomG ;wJt
h csed f rif;&JarG;ae@
rSm igw@kd ok;H a,muf armifoed ;f Edik /f i0ufe@J ig
rif;&JorD;awG tdro
f mG ;jzpfw,f? rif;uG,&f m
rSm rif;owif;awG ajymvdkuf=uwmuGm?
odyfaysmfp&maumif;wmyJ? igwdk@okH;a,muf
rif;twif;awGcs=uawmh rif;orD;awGu
&,f&vGef;vdk@ rsuf&nfawmif usw,fuG?
tJ't
D csed rf mS igrh ed ;f r trmu r&Sad wmhb;l uG?
igESifhtrm vufxyfwkef;u rif;wdk@wawG
twl&SdcJh=uwmav? trmuvnf; rif;&J
oli,fcsif;ygyJ? trmu oabFmom;ypPnf;
awGudk AdkvfcsKyfaps;opfrSm a&mif;wkef;u
jref r moabF m om;awG *syef t r_ d u f y k H u
aumufvmykH&wJh a&mifpkH kyfjrifoH=um;
(wD A D ) 2 vk H ; ud k aps;awmf w ,f qd k + yD ;
armifomEd;k wpfv;Hk rif;wpfv;Hk 0,fcikd ;f w,f?
tJ'Dwkef;u armifomEdk;u tdrfaxmifrus
ao;bl;uG? igrw
S rf ad o;w,fumG ? rif;uav
wDAD&awmh &Gm(uefjrJZ*srf;)u trsKd;awGudk
uGm;w,fav? rif;rSm tck wDAD&Sd+yD vdk@?
'Dawmh &Gmu trsKd;awGu jyefajymw,f?
wDbD&SdrSmaygh/ 'Davmuf aq;vdyfaomufwJh
vlqdkwmav? wdk@wawG tJ'Dvdk rif;twif;
awG ajym=uwm? jrifhjrifhpef;qkH;awmh igu
txJrmS uG? tJ'aD wmh trmu oGm;&wmaygh
uGm? trmu rif;ta=umif; tjrJajymw,f
uG? jrifhjrifhpef;&Jkyfuvmyfudk aemufqkH;
212

uefawmh=uawmh rif;uvnf; uav;awGe@J


twl a&muefawmhwm wJh? wu,fwrf;
usawmh jrifhjrifhpef;udk rif;uefawmhxdkufyg
w,f u G m ? jrif h j rif h p ef ; vuf x J u srS rif ;
aywl;pkwfjywfaewm txdkuftavsmuf
oef@oef@&iS ;f &Si;f aexdik w
f wfvmwm? aemuf
wpfck trmajymwm&Sad o;w,fu?G trmu
awmh rif; ta=umif; tm;vk;H od+yD;om;av?
wd@k EpS af ,muf ESpaf ,mufxikd f qufwifay:rSm
xd k i f pum;ajymaewk e f ; vnf ; rif ; u
tdyfoGm;wJholav? wpfae@awmh trmu
bl;bl; (igh om;ti,fqkH;aumif) bGJ@,lvdk@
bGJ@ESif;obif oGm;wufowJh? tJ'DtcsdefrSm
cyfvSrf;vSrf;rSm xdkifaewJh rdef;uav;2
a,mufukd udb
k *sr;f orD;awGEiS hf wlvu
kd w
f m
qd k + yD ; =unf h a ewk e f ; tJ ' D r d e f ; uav;wpf
a,mufu bGJ@ESif;obifrSm tdyfoGm;awmh
'gqdk&ifawmh udkb*srf;orD;qdkwm aocsm
oG m ;+yD v d k @ ajymwmav? tJ ' D v d k rif ;
ta=umif; twif;ajym=uwm?
a':a': (vlxka':trm) &JarG;ae@wdkif;
wdk@wawG qkH=uw,fav? *srf;&,f/ =unf
atmif&,f i0uf&,f(armifpGrf;&nf) ig&,f
aygh? wdk@av;a,mufqkHwdkif; wpfa,mufeJ@
wpfa,muf zufvu
kd f qJvu
kd f xdyyf w
k v
f u
kd f
acgif;dkufvdkuf vkyfwmudk 'Dae@acwfvli,f
awG jrif&awmh olw@kd uajym=uw,f? rif;udk
q&mwdk@=unfh&wm =unfEl;vdkufwmAsm?
wu,fhudk uav;awG usaewmyJ vdk@ qdk
awmh rif;u at; [kwfw,f? igwdk@u
b,fawmhrS r}uD;oGm;=ubl;uG? rif;wdk@u
om }uD;oGm;=uwm vdk@ ajymcJhwmav?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ckawmh b,fawmhrSr}uD;wJhrif;u qkH;+yD ?
owif;XmeawGu ighudk wpfckckajymygqdkawmh igh rif;&J {nfhonf}uD;uAsmav;udkyJ
&Gwv
f u
kd yf gw,f?
aq;vdyv
f nf;wdk
aevnf;ndK+yD
ighudk jyefydk@=uygav qdkwJh uAsmav?
rif;jyefcsifwJh jrefrmjynfudk rif;jyefra&mufvmEdkifawmhygvm;uGm?
'gayr,fh rif;&JuAsmpdw"f mwf uAsm0dnmOf trsK;d om;a&;pdw"f mwfuawmh jrefrmjynf
tESH@ &moufyef v$rf;cHaerSmyg oli,fcsif;? ?
rif;&Joli,fcsi;f
rif;tjrJac:wJh armifpdefqdkwJh armifrdk;ol
26/ 1/ 07

Dear U Tin Moe,


It was a wonderful occasion to meet you in Brussels, when you just arrived in Europe.
Unfortunately I did not have the opportunity to meet you again.
I am still looking forward through to read more of your writing.
Yours sincerely,
T. Kramer
29.01.07

q&m*sr;f
tjrJowd&aeygw,f?

tefwDrdif
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

213

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
bbOD;wifrdk;
rar#mfvifhbJESifh kwfw&uf}uD;qkH;+yDvdk@ =um;awmh ,kHawmifr,kHrdbl;?
csif;rdkifrSm bbt=um}uD;aecJh+yD; pum;awGvnf; trsm;}uD;ajymcJhw,f?
bbeJ@awG@wm aemufqkH;jzpfaew,f? ?
yef;oD;
29/ 01/ 07

q&m*sr;f
tif;pdef [D;Edk;*dwf One Tea vufzuf&nfqdkifu naeydkif;av;awGudk owd&rdw,f
q&m*srf;&,f? ?
udkjrifhaqG
tif;pdef

q&m}uD;OD;wifrdk;
tb avScGuf}uD;usef tvHrvJbJ
touf&Sdaeor# acgif;ikH@rcHbJ
rav#mhaomZGJeJ@ rdp>m'ddwdk@udk wdkufyJG0ifrnf[k oEMdmefyygonf?

Robert

214

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mOD;wifrdk;
q&mEdkifiHjcm;udk rxGufcGmcifwpfywfu q&meJ@ u|efawmfqkHcJh=uw,f?
q&mwd@k xdik af eusjcH}uD;xJu vufzuf&nfqikd rf mS E_wq
f ufvufzuf&nf q&mwdu
k cf hJ
w,f? tJ'g t+yD;tydkif E_wfqufoGm;cJhwmqdkwm tckrS od&awmhw,f? tJ'Dae@u q&m
u|efawmfhudk ac:cJhwm tckxd em;xJrSm =um;a,mifaewkef;yg?
aumifav; eif tm;vm; wJh? tm;ygw,fqdkawmh tm;&if vufzuf&nfqdkif
oGm;&atmif wJh? tJ'g q&meJ@aemufqkH; qkHcJhwmygyJ?
'gayr,fh u|efawmfwdk@ &ifxJrSm q&mtjrJ&SdaerSmyg?
xdk@twlyJ q&muAsmawG tjrJ&SifoefaerSmyg?
atmifyGJqif yef;0ifwJhae@awGtxdaygh?

q&m aumif;&mok*wda&mufygap?
udkaZmfrif;ausmf rcifav;
NLD Youth

q&mwifr;kd
iSm;r&
0,fr&
tpm;xdk;r&onfrSm uAsmq&mhESvkH;om;
TESvkH;om;ydkif&Sif q&mhtm; dkaopGm *g&0yyg.?

apmndKa0
a&$jynfom

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

215

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mwifr;kd
&dk;om;wJh wdkif;jynfeJ@vlrsKd;udkcspfwJh tarudkjrwfEdk;wJh q&m
wdkif;jynfeJ@vlrsKd;twGuf tpm;xdk;vdk@r&wJh qkH;_H;r_yg? ?
dkaoav;pm;pGmjzifh
udk0
29/ 1/ 07

i,fi,fav;uwnf;u
&if;ESD;cifrifcJh&wJh OD;OD;wifrdk;
OD;OD;wifrdk;&J tem*wfordkif;[m tpOfvSaerSmyg?

tHhbG,fausmf
29/ 1/ 2007

uavmifudkifvsuf
uAsmvufeJ@
qufvufawmfveS f
atmifycJG x
H d
rmefOD;rus
OD;!Gwf=uavmh
rkcsyef;wdik af &muf&rnf?
q&mhudkav;pm;cspfcifaom
uAsmq&m udka&$atmifoif;
29/ 1/ 07
216

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
twWe@J yw
d yf w
d af rSmifwhJ
vl@abmiftrnfwyf aESmiftdrfrSm
zefr;D tdraf rwWmtvif;eJ@
ar#mfvifhjcif;uAsmawG
ay;a0cJhwJhq&m
avSwpfpif;eJ@
oDcsif;qD c&D;qef@&if;
vGifhysHvmwJhq&mhaw;
b,favmufa0;ayr,fh
eHab;rSm q&m&Sdovdk
=um;cgwdkif; tm;&SdapwJhq&m

pdefaA'gudk jrwfEdk;
cifarmif&ifudk ESpfcduf
rd@rudk wG,fwm
udkapmndrf;udk oabmus
woo aw;awGudk wav;wpm;oDqdk
ae@pOfe@J tr#
oDcsi;f wat;at;
uAsma&;cJw
h q
hJ &m?
tzdk;wefwJh vlom;awGudk
=urRm&[wf tqHk;owfwdkif;
uAsmawGpyf
ur`n;f wyfv@kd
*k%fyzdk@ rvpfvyfcJhwJhq&m?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

ckawmh
aq;vdyfrwdk aerndKygyJ
u|efawmfwdk@udk cGJawmh
tarSmifwumh tarSmifxJrSm
0rf;enf;tm;i,f usef&pf&if;
cspw
f q
hJ &m&J
uAsmtarGrsm;eJ@yJ
tm;cJ c&D;quf&OD;r,fq&ma&
armifvGifrGef ( uom )

q&mhudk *k%fyzdk@awmh
u|efawmhrSm tqifhrDwJhpmom;
wykdif;wpawmif &Smvdk@r&awmhyg?
wrvGerf mS
*DwoHeJ@ om,mEdkifygapvdk@?

q&mh&J wynfh
*DwjrwfEdk;ol
udkav; (abmfpwGef)
Zefe0g&Dv 24 &uf/ 2007
217

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mwifr;kd
qdkwm
jrefrmhuAsm
urBmhuAsm q&mrdk@
u|efawmfwdk@tm;vkH;
OD;!Gwfvsufyg? ?
rsKd;jrifhatmif
88 rsKd;qufausmif;om;
bbwifrdk;odk@
a0[ifrS ysHoef;&if;
tem*wfudk &SmazGaewJhbb
aumif;&mbkHudk a&mufygap?

rsKd;cif
&efuif;
b}uD;rdk;
aumif;&mok*wdvm;ygap
aumif;&mb0a&muf&ydS gap
b}uD;rdk;vdkyk*~dKvfrsKd;tm; *k%f,lav;pm;vsuf
ay:atmifcspf (yef;csD)
OD;xifatmif (Japanese)

218

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&ma&
tjrJwrf; q&mhordkif;u xifusefae&pfyghr,f
aewifjrifh
q&mrdk;
rEav;uAsmq&mxJrSm av;pm;&wJhtxJrSm q&mygygw,f?
q&m=unf / q&mud k a v;wd k @ eJ @ xyf w l av;pm;&wJ h q&mqk H ; yg;wm tvG e f
0rf;enf;rdygw,f q&m? ?
!Gefopf

O,smOfrLS ;uawmh auGviG o


hf mG ;cJyh g+yD? 'gayr,fh yef;rsm;uawmh xm0pOf zl;yGiahf 0jrJygy?J
udkajzmifh (&Gmwef;&Snf)
29/ 1/ 07

Sayagyi Moe
An irreplaceable loss to Myanmar literary world!

Nyunt Wai Moe


29.1.2007

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

219

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
rar#mfvifhyJ q&mhowif;=um;wJhae@u
'Duae@xd r,kHEdkifao;ygbl;
q&mhudk xyf+yD;awG@&OD;r,fvdk@ xifxm;wm
q&mhpmawG q&mhuAsmawG q&mhtoHawG
u|efawmfwdk@&ifxJrSm xm0&yg
oef;aX;armif

q&m}uD;wifr;kd
pmayvGwfvyfcGifh&&Sda&;/ 'Drdkua&pDa&;twGuf usaemfwdk@rsKd;quf qufvufwm0ef
,loGm;ygr,f? ?
wifarmifaomf/ cifat;aomf

q&m*sr;f a&
tvGrf;ydkvsuf aumif;&mok*wdvm;ygapvdk@
jrifhjrifhpdef rdom;pk
abmfpwGef

q&m}uD;udk vludk,fwdkif rjrifzl;/ rodzl;cJhayr,fh q&m}uD;a&;aom uAsmrsm;rS wqifh


&if;ESD;cJhygw,f? rdom;pk wynfhrsm;ESifh xyfwl 0rf;enf;a=uuGJ ESajrmwordygw,f? ?
OD;armif0if;/ a':apma&$ rdom;pk
220

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
To family of U Tin Moe
He was a treasure for the people of Burma and the world. His words
inspire us and his actions move us to act. He lives on in our hearts a hero.
Jeremy Woodrum

edAmefodk@ a&muf&ef
ocsKif;aygif;rsm;pGmudk
ausmfjzwf&ef 0efrav;awmh+yD wJhvm;?
q&ma&;cJh awG;cJhovdk
cGx
J m;&pfc+hJ yDayg?h
wcgwcg aojcif;w&m;[m
vlrSm;ac:wwfovm;?
r,kcH siaf yr,fh
q&m wu,fuG,fvGefcJh+yD wJh?
q&mhtwGuf trSwfw&pum;
usaemfE_wfzsm; qGH@ t ae&J?
tvGrf;ajy rwJhvm;
awG;rdwdkif; tvGrf;u ydkydkaeygw,f? ?
atmifausmfxGef;/ qkqkarmif
q&m
ZmwdaoG;/ ZmwdrmefuvGJvdk@ bmrmefrmerS r&Sd? yuwd kd;&Sif;wJh q&mh&J uAsm/
q&mh&JpmawG/ q&mhar#mfrSef;csufawG usaemfwdk@ wdkif;jynfrSm vufawG@jzpfxGef;vmwJhtxd
wwfEdkifor# ud;yrf;oGm;ygr,fvdk@ uwdyvdkufygw,f q&m?
q&maumif;&mok*wdrSm uAsmawG pmawGeJ@ qufvufaysmfEdkifygap? ?
bdkvSwifh
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

221

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
xGef;ndwkef;uawmh zefrD;tdrfuav;ygyJ?
tcsif;uawmh aevdk vif;+yD; vvdk at;ygayw,f?

0if;az

q&m}uD;OD;wifrdk; aoqkH;oGm;wJhtwGuf t&rf;yJ ESajrm0rf;enf;rdygw,f?

aZmfrdk;ausmf

q&m}uD;
aq;vdyfvnf; wdk
aendKayr,fh
zvfr;D tdru
f awmh
tvif;a&mif jzef@a0qJyg?
q&m}uD; aumif;&mok*wdvm;ygap?

tpOfadk oav;pm;vsuf
wifarodef;

OD;av;rdk;
tjrJwrf; owd&pGmjzifh
at;rif;/ odef;pnf/ oufarmif
yk*HjcH rdom;pk
222

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mOD;wifrdk;
ydkIaumif;aom b0rS ae+yD; usaemfrsm;&J yrlr_rsm;udk
om"kac:Edkifygapvdk@ yef=um;&if;
armifcifarmif0if;
(VOA rS rdwfaqGa[mif;wOD;)

pmuAsmrsm;rSru
q&m}uD; ajymqdv
k y_ &f mS ;/ rmefrmeuif;/ opPmw&m;/ k;d om;r_/ tm;pdu
k rf _ cspaf rwWmawG/
jrefrmvlrsKd;*k%f pmaytusKd; aemufqkH;xGufoufa&mufcsdefxd rarmryef; rav#mhZGJjzifh
usaemfoufxufqkH; owd& *k%f,lvsuf ud;pm;vkyfudkif aexdkifoGm;ygr,f? ?
om;wynfh

Ed_if;,SOfr& tvGefav;pm;*k%f,laeygw,f q&m}uD;wifrdk;


cspfcifav;pm;pGmjzifh
aZmfatmif
Sayagyi,
I met you only two times. But you taught me and let you so many valuable
things. Both my husband & I dearly love you. May you rest in peace.
Aree

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

223

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
bb q&m}uD; OD;wifrdk;
trdjrefrmjynfukd tvGecf spw
f /hJ tjrJwrf; trdajrudk wrf;w vGr;f qGwaf ewJh trdajrudk
tvGejf yefcsiw
f hJ q&m}uD;/ Edik if &H yfjcm;rSm acgi;f cs&wJt
h wGuf tvGepf w
d rf aumif;jzpf&ygw,f?
q&m}uD;vdk wefzdk;jzwfvdk@ r&EdkifwJh uAsmu0d ynm&SifwOD; qkH;_H;&wJhtwGufvnf; vGefpGm
ESajrmwordygw,f? q&m}uD; ar#mfrSef;xm;wJh trdjrefrmjynf 'Drdkua&pD tjrefqkH;&&Sd+yD;
jynfawmf0ifEdkifzdk@ orD;wdk@wwfEdkifwJhbufaygif;pkHu qufvufaqmif&Gufygr,fvdk@ uwdy
ygw,f ? ?
orD; jrwf,Ofacsm

q&m}uD; OD;wifrdk;
rlvwef;uav;b0u pwif+yD; q&m}uD;&J uAsmrsm;eJ@ pwif&if;ES;D odu|r;f cJ&h +yD; 2002
ckESpfa&mufrS q&m}uD;eJ@ udk,fwdkifawG@qkHcJh&ygw,f? q&m}uD;&J kd;om;r_ wdkif;jynfeJ@vlrsKd;
tay:xm;wJh arwWmapwem}uD;rm;r_wdk@udk udk,fawG@uH&csdefrSm ydk+yD; odjrifcHpm;cJh&ygw,f?
EdkifiHjcm;a&muf&SdaecsdefrSmvnf; pmayvufeufudkifpGJ+yD; wdkif;jynfeJ@ vlrsKd;twGuf
wwfpGrf;or# qufvufud;yrf;aqmif&GufaecJhwmawGtwGuf txl;yif 0rf;om*k%f,lae
&ygw,f? rar#mv
f ifb
h J q&m}uD; tauGapmcJ&h wmtwGuf rdom;pke@J xyfwl a=uuG0J rf;enf;
ESajrmwo a=uuG&J yga=umif;ESihf q&m}u;D aumif;&mok*wd a&mufygapa=umif; qkawmif;&if;
?
tpOfav;pm;pGmjzifh
awZ (U.S.A)

q&m}uD;OD;wifrdk;
aumif;&mok*wdvm;ygap?

ESajrmwovsuf
wifarmifaomf
224

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m}uD; aumif;&mok*wdvm;ygap?

a':oif;vdSKif
ausmfausmf rdk;rdk;cif rdom;pk
0g&Sifwef 'DpD

jrefrmjynfoal wG&J 'Dru


kd a&pDwu
kd yf rJG mS uavmifvufeufe@J a&Swef;u OD;aqmifyg0if
cJw
h hJ pmqdu
k 0d tausmt
f armf q&mOD;wifr;kd uG,v
f eG o
f mG ;wJt
h wGuf jrefrmjynfoal wGtzd@k
qkH;_H;r_}uD;w&yfvdk@ ,lqygw,f?
q&mOD;wifrdk;&J usef&pfol rdom;pkeJ@twl xyfwlxyfr# 0rf;enf;a=uuGJ&yga=umif;
q&mOD;wifrdk; aumif;&mok*wdvm;ygap?
cifarmif}uD; (pdkif;oD[)ESifh rdom;pk
e,l;a,mufrd

rdk;rdk;ESif;/ rdk;csKdoif;ESifh rdom;pkrsm;


q&m}uD;OD;wifrdk; uG,fvGefa=umif; od&Sd&onfhtwGuf rdom;pkESifhtwl xyfwlxyfr#
0rf;enf;&ygw,f? pdwfraumif;vnf; jzpf&ygw,f? q&m}uD; OD;wifrdk; aumif;&mok*wd
vm;ygapvd@k qkawmif;vdu
k yf gw,f? 'Dae@ t*F gae@wikd ;f bk&m;&Scd ;kd qkawmif;yGrJ mS vnf; txl;
xnfh+yD; qkawmif;rSmyg? q&m}uD;eJ@ 94 }udrfajrmufrSm twl qkawmif;cJh&ao;w,f? ?
udkatmif jrjrpdk; om; atmifrif;pkd;

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

225

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
Ah pe,
So unexpectedly you left on your last journey
but
in our hearts you will always be with us.
You were a lot to us, a father, a grandfather, a writer, a freedom fighter.
Many more things you still wish to do, the path is written for us just to
follow,
A guide for many
A father for me,
Carl De Moor
Your son

jrefrmpmayeJ@ tEkynmavmu&J *k%fxl;aqmifyk*~dKvf}uD; q&mOD;wifrdk; uG,fvGef


oGm;wJhtwGuf q&mh&J usef&pfwJhrdom;pkESifhtwl xyfwlxyfr# 0rf;enf;a=uuGJ&ygw,f?
q&mr&Sdawmhayr,fh wdkif;jynfeJ@ vlrsKd;udk tusKd;ywJh q&mh uAsmpmayawG aemifvm
aemufom;awGudk qufvuftusKd;yzdk@ zefrD;tdrfvdk xm0pOfxGef;vif; awmufyaer,fvdk@
,kH=unfygw,f? ?
q&mOD;wifrdk; aumif;&mok*wdvm;ygap?
a&$pifOD;
e,l;a,muf
Sayagyi U Tin Moe
We all love you and you're always in our hearts.
Ko Shwe Sin Tun
(ADPEM)

226

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
2005 ck arv a&G;aumufyEJG pS yf wfvnfae@rmS o0%fvm$ a&;ay;awmh acwW
wJh ?
acwW qdkwJh q&m}uD; usaemfwdk@udk ypfcsoGm;+yDvm;
kyfcE<m wHcg;ydwfoGm;ayr,fh
pdwfrsm;pGm vGwfajrmuf
jynfolrsm; xHarSmufrSm
acwfopfudk wHcg;acgufaer,fqdkwm
rkcs ,kHw,f? ?

U.S.A

awmfvSefa&; opPmjzifh
atmifapmOD;
aq;vdyftwdk aetndKrSm
acwfudk cGmajy; ola0;oGm;+yD
cspfaomolwdk@ toufwdk.? ?
aZmfoufaxG;
rsKd;cspfpmqdk uAsmq&m}uD; OD;wifrdk; odk@
q&m[m wefzdk;rjzwfEdkifwJh ausmufrsuf&wemygyJ?
usaemfwdk@tm;vkH; q&mhudk qkH;_H;vdkuf&wm[m jrefrmjynfoltm;vkH;/ uAsmcspfol
pmcspfo ltm;vkH;&J xm0& qkH;_H;r_ygyJ?
'gayr,fh q&mxm;cJhwJh wefzdk; rjzwfEdkifwJh uAsmtarG pmtarG rsKd;cspfpdwftarGawG
tm;vkH;uawmh usaemfwdk@tm;vkH;twGufygyJ? ?
av;pm;cspfcif =unfndKpGmjzifh
a'gufwm aZmfxGef;/ a'gufwm aZmf0if;vGif
Southern California Burmese Association

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

227

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
q&m uG,fvGefoGm;awmh 'D 0rf;enf;o0%fpmtkyfav;rSm q&mhudk cspfcifkdaowJh
q&mhudk owdw&&Sdae=ur,fholawGtm;vkH; a&;apcsifvdk@ rdom;pk0ifawGudk t=uHay;&if;
'Dpmtkyfav;eJ@ q&mh"mwfykH/ q&mcspfwJh wa,mav; twlxm;apzdk@ t=uHay;cJhygw,f?
usaemfu &ifxrJ mS q&m vd@k xm0&ac:cJ&h wJh q&mhtwGuf trSww
f &awG trsm;}uD;yg?
q&mhnDr (tefwD a':xm;jrifh)tdrf &efukeftaemufydkif; 14 vrf;rSm q&meJ@ pwif qkHqnf;
q&moif=um;ay;cJw
h hJ wuUov
kd 0f if q,fwef;pmar;yGt
J wGuf jrefrmpmteD;uyfoifwef;u
usaemf&h J q&m usaemfwufcw
hJ hJ aq;wuUov
kd (f 1) vdycf ;Hk bDtpkd D pm;aomufqikd 0f if;xJrmS
vufzuf&nfaomufcsdefwdkif; aq;vdyfeJ@ vufzuf&nfqdkif xdkifavh&SdwJhq&m ?
aq;wuUodkvf(1) tEkynmtoif;/ aq;(1)ESpfywfvnf r*~Zif;aumfrwD0iftaeeJ@
q&mhqDu pmrlawmif;vdk@ q&mhpm=urf;zwfcJh&wJh ykHESdyfwdkufu pmjyiftvkyfvkyfcsdef
1996 'DZifbm 20? usaemfah zaz (ocifviG )f uG,v
f eG af wmh q&m&,f/ a':pk (a':atmif
qef;pk=unf)&,f/ usaemfharar&,f twl0dkif;zGJ@cJhwJh pum;0dkif;
wkid ;f jynf vlrsK;d Zmwdrmef rsK;d csppf w
d &f w
dS hJ q&m/ wdik ;f jynfukd acwWccJG mG +yD; a&mufvmwJh
tar&duef Los Angeles rSm q&m&Jpmaya[majymyGJrsm; a':pkarG;ae@yGJrsm;/ q&m &[ef;cH
wJhae@ pwJh ykH&dyfrsm;pGm
q&meJ@aemufqkH; qkHcJh&wJh 2006 'DZifbm&ufrsm;/ trsKd;om;atmifyGJae@/ 'DZifbm
jrefrmyGJawmf/ tm;vkH;[m trSwfw& ykH&dyfawGygyJ?
q&m qk;H wJo
h wif;/ q&mqk;H +yD; em&Dyikd ;f twGi;f rSmyJ od&awmh a=uuGJ 0rf;enf;&ygw,f?
q&mhpm q&mhpum; q&mhykH&dyf/ kd;om;jzLpifwJh q&mht&if;cH yuwdpdwfxm;/ vlwdkif;u
ajymwJh &ifxJu yGifhuswJh vGrf;ol@pmrsm;pGmudk q&mqkH;+yD;csdef uGefysLwmrsufESmjyifawGrSm
ae@pOfzwfae&ygw,f?
usaemfwdk@ rdom;pk tm;vkH;&ifxJrSm 0rf;enf;a=uuGJ&if;eJ@ ydkod&wmuawmh tvGef
wefzdk;&Sd/ av;pm;=unfndKzG,f/ usaemfhq&m&J wefzdk;[m uG,fvGefcsdefrSm ydkIydkI wefzdk;}uD;/
}uD;jrwf jrifhrm;aevsufygvm; q&m&,f? ?
xm0& kdaocspfcifav;pm;vsuf
q&m aumif;&mok*wdvm;ygap?
a'gufwm aZmf0if;vGif
vGifrdom;pk
228

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
oli,fcsif; udkb*srf;
cifAsm;vlaoayr,fh cifAsm;&J ynmowWd/ pdwfpGrf;owWdwdk@ raobl;? 'D ppftpdk;&
wnfaeoa&G@ jrefrmvlrsKd;&,fvdk@ wnfaeoa&G@ cifAsm;&J uAsmawG[m urBmrSm yJhwif
[nf;+yD; auG;a=umfatmf[pfaewkef;yJ? twGif;omefrrSefwJh tpkd;&eJ@ vlawGqufwdkuf
wkefv_yfaer,fqdkwm pdwfcsyg? ?
oif&h aJ bmf
qvdkif;xGef;oef;

Poem in my heart
Saya Moe passed away
Saya Maha Kabya Moe passed away
Tha-khin Kodaw Moe passed away
Irreplaceable!!!
Big..Big.. Big.. Loss..
Dr. Aung Tun

q&mwifr;kd
q&mh&J a'gufwma*smfeDuAsmudk tjrJowd&rdygw,f? usaemfwdk@ ausmif;om;b0
vdyfckH;rSm ausmif;wufwkef;uvnf; q&mhudk tjrJawG@cJh&wmudk owd&aerdygw,f?
'D a&mufvmawmhvnf; q&meJ@awG@&/ pum;ajymcJh&wmawGudk owd&aeqJyg?
q&mhudk tjrJowd&aer,fh
a'gufwm xGef;wif
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

229

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m}uD;
pum;vkH;awGeJ@ azmfjyvdk@ r&atmif }uD;rm;wJh qkH;_H;r_}uD;? usaemfhb0&J aeeJ@v
uG,fovdk q&mwql r&Sdawmhwmyg? arv 27/ 2000 rSm p+yD; jrefrmpmaya[majymyGJ}uD;
e,l;a,mufrmS jzpfz@kd p+yD; ajrprf; c&rf;ysK;d cJ&h mu q&m&J oGeo
f ifra_ wG usaemfb
h 0 wqpfcsK;d
cJ&h w,f?
q&ma&
cspfolwdk@ oufwrf;wdk=u.
rkef;olwdk@ oufwrf;&Snf=u.
a=uuGJI rqkH;yg qdkwJh q&mh&ifxJu q&mr rdk;rdk;tif;vsm;twGuf a=uuGJoH tck
usaemfh&ifxJ yJhwifxyfae+yD?
q&m,kH=unfwJh trSefw&m;/ 'Drdkua&pD/ vl@tcGifhta&;wdkufyGJtwGuf ArmjynfrSm
&Sifoef tjrpfwG,f xGef;um;atmif OD;aqG;qHajr@ ud;pm;oGm;ygr,f q&ma&? ?
q&m aumif;&mok*wdvm;ygap
armifaZmf0if; (e,l;a,muf)
q&m}uD;a&
usaemfb
h 0rSm tav;pm;&qk;H awGxrJ mS q&m}u;D [m xdyq
f ;Hk rSm &Syd gw,f? tckvkd rar#mf
vifhbJ q&m}uD; usaemfwdk@udk cGJcGmoGm;wmudk 0rf;enf;vdk@ rqkH;ygbl;?
usaemfw@kd zd@k 0ed ;f rd@ukd cspw
f hJ q&m}uD;/ pwdwef @J 0Jvv
f rf;axmifu
h vufzuf&nfqikd u
f kd
wG,w
f mwJh q&m}uD;/ usaemfw@kd twGuf woufv;Hk trSw&f p&m uAsmawG a&;xm;ay;cJw
h hJ
q&m}uD;udk usaemfwdk@ ESvkH;om;rSm xm0pOf owd&aerSmyg?
q&m}uD;aexdkifwJh t,fvfatudk tjrJwrf;tvnfvmzdk@ zdwfac:aeayr,fh q&m}uD;
qk;H rS vmEdik cf w
hJ mudv
k nf; &ifxrJ mS pdwrf aumif;ygb;l ? aemifb0qdw
k mrsm;&Scd &hJ if q&m}uD;eJ@
jyefqkHEdkifzdk@ qkawmif;ygw,f q&m}uD;&,f
oHo&mwauG@ jyefumawG@&ifjzifh
q&mhudk zl;r0 OD;csvdk@ uefawmhrSmyg q&m}uD;
q&m}uD; aumif;&mok*wdvm;ygap?
cifarmifav; (zdkwf0def;)
230

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
q&mu E_wrf qufomG ;ovdk acsmpkw@kd &ifxrJ mS q&mu tjrw
J rf;&Sad erSmyg? e,l;a,muf
u q&mcspfwJhtdrfuav;eJ@ jywif;aygufem;u pm;yGJav;rSm q&m tjrJwrf;&Sdaer,fvdk@
xifaerSmyg? qkq
H nf;&m qdw
k hJ q&may;xm;wJh emrnfuav;udk tjrJwrf; wnfjrJatmif
ud;pm;+yD;vkyaf y;ygrh ,f?
q&m pdwfcsyg q&m&,f? ?
acsmpk (qkHqnf;&m)

tefu,f
i,fi,fuwnf;u odcJh/ cifcJh/ cspfcJh&wJh rdom;pkawG jzpfcJh&wJhtwGuf txl;yJ 0rf;enf;
a=uuGJ&ygw,f? ?
OD;atmifEdkifa':odef;
udkvif;Edkif/ udktkH;Edkif/ at;csrf; udk,fpm;
cspfwJh orD;
a0a0Edkif
e,l;a,muf

q&m}uD;
i,fi,fuwnf;u odc&hJ / aemuf tazqk;H awmh tazhtrSww
f &awG ajymjzpfc/hJ +yD;awmh
Antwerp u aumfzDqdkifawGrSm twlxdkif/ awmifawmifajrmufajrmuf ajym=u /
q&m}uD;&,f ajym&&ifawmh t&m&m owd&p&m trSwf&p&mawGygyJ?
ukd,feJ@ rawG@&awmhwmuvGJvdk@ aumif;rGef&m*wdudk a&mufr,fh q&m}uD;uawmh
xm0& +idrf;csrf;aerSmyg? ?
atmifarmfZif
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

231

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
q&m ,ckvdk tcsdefapm+yD; avmuudk pGef@oGm;awmh tm;vkH;eJ@xyfwl a=uuGJrdygw,f?
usaemfh&J owfykH cGifhv$wfyg?
q&m&J vltrsm; txl;ojzifh vli,fawGtay: tusK;d oufa&mufru
_ kd txl;tm;&rdyg
w,f? vli,fawG&J a&Saqmifvrf;jy/ jynfol@uAsmq&mtjzpf usaemfwdk@ *k%f,lrdygw,f?
q&mhudk aemfa0rSm 0g&SifwefrSm awG@&vdk@ 0rf;omrdygw,f? q&mh&J =o0g'awG[m
aemifvli,fawG&J twk,lp&m vdkufemp&mjzpfr,fvdk@ ,kH=unfygw,f? ?
q&m aumif;&mok*wdvm;ygap?
pdef0if;

q&m}uD;
q&m}uD;eJ@ pwif&if;ESD;cJhpOfrSmyJ trSwfrxif usaemfh&J tcspfqkH;oli,fcsif; nDnDEdkif
(a'guw
f mZD0)&J taz (*k%x
f ;l OD;ode;f Edik )f [m q&m}uD;&J tcspq
f ;Hk oli,fcsi;f jzpfwmudk
rSwfrSwf&& odcJh&ygw,f?
q&m}uD;eJ@twl bke;f bke;f OD;*k%\
d &/ usaemfw@kd r=umc% pmaypum;0dik ;f vufq=Hk u
&if;rS jrefrmpmavmu&J a&S;a[mif;aESmif;jzpfawGudk ESH@pyfu|rf;usifpGm ajymjycJhwJhtwGuf
q&m}uD;[m jrefrmpmavmu}uD;&J ykH&dyfwcktjzpf *k%f,lav;pm;cJh&ygw,f?
q&m}uD; rESpfu ESpfukefydkif;avmufrSm ,dk;',m;utjyefrSm AdkvfrSL;csKyfausmfaZm
ud,
k w
f ikd f q&m}uD;udk vufaqmifay;cJw
h hJ ol@&J ud,
k af &;twKy`wu
dW kd t&ifay;zwfcw
hJ hJ q&m
}uD;&J oHa,mZOfeJ@ cspfcifr_udk *k%f,lav;pm;aerdygw,f?
q&m}uD; uG,v
f eG o
f mG ;aomfvnf; urBmavmu}uD;u tjrJwrf; aus;Zl;wif/ rSww
f rf;
wifae&rnfh q&m}uD;. rsKd;cspfpdwf/ pmaycspfpdwf/ vlom;cspfpdwfrsm;udk tm;us/ *k%f,l
av;pm;pdwfrsm; tjrJOD;xdyfyefqif *g&0yvsuf
q&m}uD; aumif;&mbkHb0rSm cHpm;aer,fvdk@ ,kH=unfvsuf
a'gufwm atmifrsKd;oef
Los Angeles

232

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
cspfcifav;pm;tyfwJh q&m}uD; OD;wifrdk;twGuf
trSw&f aerSmuawmh q&m}uD; atmifqef;OD;eJ@awG@pOf q&m}uD; a'gojzpfpOf xGuv
f m
wJh uAsmpmom;av;/ pm&Gufay:rSm wifra&;jzpfayr,fh trSwf&apr,fh uAsmwdkav;
a':atmifqef;pk=unf[m
usaemfwdk@&J acgif;aqmif
jrefrmjynf&J tvif;a&mif
vdk@qdkwJh q&m}uD;ajymjywJh uAsmwdkav;eJ@ *g&0yyg&ap?
oef;aX;
qefz&efppPudk ab;{&d,m

q&m}uD;wifr;kd
rdk;ud;xuf xufonfhuAsm
&ifxJrS tefxGufvm
'D uAsm&Gwf 'DuAsmqdkI
q&m}uD;udk
BADA pmaya[majymyGJ tzGifhrdef@cGef; ajymcJhygonf q&m}uD;?
q&m}uD;. '\e
uif;uGmwm twW
wynfhawG vdkufem=u
xm0pOf OD;ESdrfcs? ?
csrf;rif;

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

233

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
jrwfq&m
ordkif;vrf;[m
=urf;vnf;=urf;
t&if;tESD;vnf; }uD;ygw,f?
tJ'o
D rdik ;f vrf;udk
q&mrygbJ
jynfolawG b,fvdk av#muf&ygh?

cifwifhwifh
BAWA

tefu,f
tefu,f&J zefrD;tdrfuav;ESifhtwl
tefu,f&J &,foH/ yH;oH/ pum;ajymoH/ oDcsif;qdkoH
trSww
f &tm;vk;H
usaemf usrwdk@&J ESvkH;om;xJrSm
xm0& xGef;vif;awmufyaerSmyg?
tefu,f&J vGwfvyfaom 0dnmOfav; tefu,fcspfaom jrefrmjynf tnmajrudk
c%c% tvnfoGm;Edkifygap? ?
*g&0 w&m;rsm;jzifh
vrif;/ rdk;i,fi,f
o#m;o#m;
q&m
q&mqk;H oGm;wm usaemf usrwd@k twGuf tzd;k rjzwfEikd af om qk;H &_;H r_yg? jzpf&mb0wdik ;f rSm
'kuQqif;&Ju uif;a0;wJhb0rsdK; &ygapvdk@? ?
q&mhudk cspfwJh
pdefxGef; arb,fvf
234

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
cspfwJh tba&
rawG@=uawmhayr,fh
arhr&wJh orD;u
vGrf;aerSmyg? ?
cspaf om
av;Edkiftd

jrefrmjynfu ausmif;om;ausmif;olawG tm;vk;H u q&m}u;D &J uAsmrsm;eJ@ q&m}u;D udk


xm0& av;pm;ae=urSmyg? ?
eDvmpdef
&wemykHaejynfawmf

tba&
q&mwifr;kd
uAsm*sKd;u
E_wrf qufccJG mG
0rf;enf;ygbd? ?
cspfaom
rsKd;rsKd;
q&m}uD;
rGefjrwfaom pdwfxm;ESifh uAsmrsm; a&;om;cJhol aumif;&mok*wdvm;ygap?

ndKcufausmf
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

235

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
oluawmh zvfrD;tdrfuav; xGef;ndvdkufwmygyJ?
xGef;awmufvmawmh aomufSL;=u,fr}uD;ygyJ? ?
0if;az

zefrD;tdrf tarSmifcGif;
arSmifav vif;av vif;xufvif;?

armifpGrf;&nf

q&mhudk jrefrmEdkifiHuom qkH;_H;wmr[kwfygbl;? urBmavmu}uD; w&yfvkH;uyg


qk;H _;H wm? bma=umifv
h q
J akd wmh q&mhEv
S ;Hk om;u uAsm/ arwWm/ +idr;f csr;f a&;/ 'Dru
kd a&pDa&;/
vGwv
f yfciG ahf wG jzpfaevd@k ygy?J ?
wifarmifoef;

q&ma&
q&m[m tazholi,fcsif;? q&m[m tzGm;wynfh? q&mhorD;}uD;u usaemfh
ausmif;aezuf? q&mhorD;vwfu usaemfZh eD; oli,fcsi;f ? q&mhorD;i,fu usaemfah usmif;ol?
q&m[m usaemfw@kd b0&J uAsmu0d? q&m[m wpdr;f r[kw?f q&m[m tazyg? q&m[m
q&myg? q&mhuAsmawGu ajrawmifajrmufay;cJ?h aendKaeyg+yD? tdrjf yefz@kd awmh apmvGe;f ao;
w,f xifygw,f q&m? ?
udkudkoef
236

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m}uD;ESifh twlaecJhaom ae@rsm;twGuf trSwfw&
om;wynfh
armif&Jrif;OD;

jrefrmtm;vkH;&J tm;tudk;&qkH; q&m}uD;qkH;_H;&wJhtwGuf


txl;0rf;enf;a=uuG&J ygw,f? ?
jrifah X;

av;pm;&ygaom q&m}uD; OD;wifrdk;


aumif;&mok*wdvm;ygap? ?
apmatmif
wuUodkvf&dyfomvrf; ausmif;om;a[mif;

cspfaom ol&Jaumif;}uD; q&mwifrdk;


,Ofaus;r_&J zcif
pmay&J zcif
jrefrmhvGwfvyfa&;eJ@ 'Drdkua&pD&J om;aumif;}uD;
usaemfb,fawmhrS rarhyg?
'Drdkua&pDwdkufyGJ atmif&rnf? ?
jynfndrf;
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

237

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
av;pm;tyfygaom q&m}uD; OD;wifrdk;
aumif;aombkHb0udk &ygap? ?
pENm

q&m}uD;
vufzuf&nfaomufwikd ;f owd&aer,f?

Tin M Aye

Grand Canyon xdyz


f sm;rSm ajryJavSmpf m;&if; q&mqdck w
hJ hJ oDcsi;f oHrsm;udk =um;a,mif

aeygw,f?

ndK-unf

b0wljzpfcJhzl;aom uAsmq&m}uD; OD;wifrdk; uG,fvGefjcif;udk udk,fwdkifrvma&muf


Edkifaomfvnf; rdom;pkESifh xyfwl 0rf;enf;rdyga=umif;? q&mOD;wifrdk; aumif;&mok*wdbkH
tqifoifhjzpfygap[k tjrJqkawmif;ay;ygonf? ?
q&mawmf OD;t*~"rR

238

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mOD;wifrdk;twGuf vGrf;ol@rSwfwrf;
q&mOD;wifr;kd onf vGwv
f yfa&;/ +idr;f csr;f a&;/ 'Dru
kd a&pDa&;/ w&m;r#wa&;rsm;udk jrwfE;kd
wefzdk;xm;ol wdkif;jynfESifhvlrsKd;tay: cifwG,fwefzdk;xm;&Sdol tjzLa&mif jrefrmpmqdk
uAsmq&m}uD; wOD;jzpfjcif;rsm;a=umifh q&mhtay: av;pm;cJh&ygonf?
q&mESifh &if;ESD;cifrifcJhaomtcsdefonf a&$&wkwacwfausmfvGefcJh+yD; armifESr t&if;
wa,mufvdk &if;ESD;cJh&aom q&mudkwifrdk;udk b,faomtcgrS arhzG,f&m r&SdEdkifyg?
q&mhuse&f pfol rdom;pkrsm;ESihf xyfwx
l yfr# 0rf;enf;a=uuG&J yga=umif; rSww
f rf;wiftyf
ygonf? ?
a':jrifhjrifh
(vGifrdom;pk)
&Jabmf}uD;
&Jabmf}uD;udk tm;udk;vmw,f? ckawmh pGef@cGmoGm;+yDaygh? txD;usefb0a&mufcJh+yD?
&Jabmf}uD; owif;=um;awmh AdkvfcsKyf}uD; Rommel . psmyerSm Field Martial Runsted
ajymcJhwJhrdef@cGef;udk oGm;owd&w,f?
Pitieless destinity had snatched him away from us.

awmfvSefa&;}uD;r+yD;cif tac:apmwJh &ufpufonfh &Sifaorif;udk ppfcif;um ydifvdkuf


csiw
f ,f?
ycJo
h nfh uwd/ qdck o
hJ nfYopPmtwdik ;f a&$w*d b
Hk &k m;ajc&if;rSm olawmfaumif;w&m;awG
yGm;rsm;+yD; apmifhyg? tm;vkH;pkHonfhtcg We have done one duty [k tm;vkH; oHydif
auG;a=umf+yD; vufoD;vufarmif; wef;=ur,f?
vmaomaumif;jcif; vm;aomaumif;jcif;jzifh jynfhpkHonfh &Jabmf}uD;tm; aemufqkH;
tav;yvsuf
&Jabmf}uD;.
&Jabmf !Gef-unf
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

239

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&mOD;wifr;kd [m u|eaf wmfw@kd &@J rsuaf rSmufacwf uAsmwyfrLS ;}uD;yJAs? acwfopfvil ,f


awG&J@ acgif;aqmifvnf;jzpfovkd wacwfvHk;&J@wyfrSL;}uD;vnf; jzpfw,f? tJ'Dawmh olu
tm%m&Sipf epfzsuo
f rd ;f a&; 'Dru
kd a&pDwu
kd yf x
GJ rJ mS aygAh sm/ a&S@uae rm;rm;rwfrwf&yf+y;D awmh
u|efawmfwkd@&J@ rSDckdtm;xm;&macgif;aqmiftjzpfeJ@ yg0ifcJhwmqdk&ifjzifh aemufqHk;xGufouf
txdyAJ s? tJ'aD wmhu|eaf wmfw@kd twGuf pHerlemaumif;awGay;xm;wmjzpfw,f? tJ'pD eH rlem
aumif;awGukd acwfopfuAsmq&mawG ,ae@uAsmq&mawG twk,&l rSmjzpfygw,f? &efou
l kd
jywfjywfom;om; uAsmeJ@acsr_ef;Edkifw,f? uAsmeJ@xdk;ESufEdkifw,f? jynfolbufu &yfwnf
Ekid w
f ,f? jynfo@l pmayawGukd zefw;D Ekid w
f ,fqw
kd hJ zefw;D vd@k &w,fqw
kd hJ uAsmawGukd olvrf;jy
ay;wmyJAs?
tJ'DvkdyJ u|efawmfajymyg&apcifAsm? ?
armifpdk;csdef

q&m}uD;OD;wifrdk;uawmh u|efawmfjrif wmuawmh u|efawmfwdk@twGuf Legend of


Rythem um&efawG&@J o&
l aJ umif;vk@d yJ *k%f yvku
d cf siyf gw,f? q&m}u;D OD;wifr;kd eJ@ u|eaf wmfu
yk*~dKvfa&;t& &if;ESD;w,f? ol&J@aus;Zl;a=umifhyJ u|efawmfwdk@u &oawGudk cHpm;cGifh&w,f?
tawG@tuHA[kokwawG trsm;}uD;&w,f/ ol@&J@pmayaus;Zl;vnf; trsm;}uD;&Sdw,f?
q&m}uD; a&;xm;cJhwJh uAsmawGxJrSm txl;jcm;qHk;uawmh uav;uAsmawG a&;cJhwm/
ArmjynfrmS uav;awG pmay r&Sb
d ;l ? ArmjynfwiG ;f rSm&Sw
d hJ uav;awG[m arhaysmufcx
H m;
&wJh uav;awGyg? tJ'DtwGufudk q&m}uD;up+yD; uav;pmay awGudk a&;cJhwJhuAsm
q&m}u;D vnf;jzpfwt
hJ wGuf tifrwefrS aus;Zl;}u;D vSw,fv@kd u|eaf wmfjrifygw,f? q&m}u;D
uG,v
f eG o
f mG ;wm ArmjynftwGuf tpm;xd;k r&wJh qH;k _;H r_ jzpfw,f? q&m}uD;[m Armjynf
twGuf om;aumif;}uD;jzpfw,fvdk@ u|efawmfajymcsifygw,f? ?
rdk;oD;ZGef

240

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
u|ef a wmf e J @ q&m}uD ; eJ @ 1991 rS m
u|efawmf axmifusoGm;w,f? q&m}uD;u
1991 tukefavmufrSm tif;pdefaxmif
trS w f ( 1)taqmif u d k a&muf v mw,f ?
a&mufvmwJt
h cgrmS u|eaf wmfu axmifus
oGm;+yD? 'gayr,fh q&m}uD; tcsKyfb0eJ@
a&mufvmwJhtcgrSm u|efawmfeJ@twl rae
vdu
k &f bl;? +yD;vnf;+yD;a&m u|eaf wmf axmif
us+y;D r=umbl;/ q&m}u;D vnf; axmifusvm
w,f? q&m}u;D axmifusvmawmh u|eaf wmf
ESifhtwl 5 aqmifrSmae&w,f? q&m}uD;
a&mufvmwJhtcsdefrSm q&m}uD;twGuf
0rf;enf;=u&w,f? tJ'w
D ek ;f u u|eaf wmfw@kd
rSmu cdkukd;&mrJhaewmudk;?
q&m}uD ; uvnf ; tJ ' gud k aumif ;
aumif;odw,f? igw@dk q&m}uD;vm+yD igw@kd
q&m}uD;vm+yD qd+k yD;awmh vli,fawGtukef
vH;k u q&m}u;D axmifusaqmifjzpfwhJ tif;pdef
axmifu trSwf 5 taqmifrmS q&m}uD;ukd
0dkif;+yD; oGm;=unfh=uw,f? oGm; =unfh=u
awmh u|eaf wmfw@dk q&m}uD;ukd tjyifrmS awG@
zl;w,f? 'gayr,fh wu,fwrf; w&if;wESD;
ae&wmawmh tif;pdefaxmif trSwf(5)udk
a&mufwJhtcsdef u|efawmfwdk@eJ@ twlaecJh&
w,f? q&m}uD; u|efawmfwdk@eJ@aeoGm;wJh
wav#mufrSm wkefv_yfwm bmrSr&Sdbl;/
pa&mufuwnf;ukdu vli,fawGeJ@ w&if;
wESD;aew,f? uAsm oifcsifwJholudk uAsm
oifay;w,f? olcHpm;cJh&wmudk ppftm%m

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

&SifawGeJ@ywfouf+yD;awmh ol@udk zdESdyfvdkuf


wm wkefv_yfoGm;wm bmrSr&SdcJhbl;?
u|efawmf t"duajymcsifwmuawmh
q&m}uD;uG,fvGefoGm;wm[m Armjynf
twG u f t"d u qH k ; _ H ; r_ y J ? tqH k ; pG e f q H k ;
u|eaf wmh&f ifxu
J cHpm;csuu
f q&m}uD;[m
Armjynf t wG u f vG w f v yf a &;umv
wav#muf vH;k rSm q&m}uD;ocifudk,fawmf
r_id ;f u Armjynf+idr;f csr;f a&; zcif}uD;/ tm;vH;k
Edik if aH &;acgi;f aqmifawG tukev
f ;kH av;pm;&
wJhzcif}uD;/ u|efawmfwdk@ 'DbufacwfrSm
ausm=f um;wJo
h al wG&w
dS ,f? pmayeJ@ywfouf
&ifa&m ausm=f um;wJo
h al wG&w
dS ,f trsm;}u;D ?
'gayr,fh q&m}uD;eJ@ywfoufwm q&m}uD;
u pmayrS m ausmf = um;w,f ? 'gayr,f h
tm;vH;k eJ@ rwlnw
D muawmh bufaygi;f pHu
k
tav;xm;cH&r,fh taetxm;rsKd;usawmh
q&m}uD;eJ@b,fyk*~dKvfrSrwlbl;? EkdifiHa&;
todik ;f t0dik ;f uvnf; av;pm;r_uckd &H w,f?
pmaytodik ;f t0dik ;f u av;pm;r_uv
kd nf; cH&
w,f? ynma&;avmu&J@ av;pm;r_uv
kd nf;
cH&w,f? jynfolw&yfvHk;&J@ av;pm;r_udk
vnf;cH&awmh u|efawmhftjrifudkajym&&if
'Drdkua&pDjzpf&yfrSm 'g 'kwd, q&m}uD;
ocifukd,fawmfrd_if; yg? ?
aZ,sm0if;

241

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
u|efawmfajymcsifwmuawmh udkwifrdk;[m tvGefdk;om;wJh wu,fhuAsmq&m
wa,mufyg? ol[m uAsm0goemygol r[kwfbl;/ uAsmcspfolyg? cspfudk cspfwwfwm/
tJ'Dtjyif ol@rSm odyfudkxl;jcm;csufu bmvJqdkawmh ArmjynfrSm&SdwJh awm/ awmif/ a&/
ajr ywf0ef;usiftm;vHk;udk cspfw,f/ wu,fcspfwmyg? ol cspfovdkvnf; olrsm;cspfwwf
atmif jyefajymwwfw,f? u|eaf wmhpf w
d x
f rJ mS ol@u=kd unf+h yD;awmh oabmayguv
f mwmu
ywf0ef;usif a&/ ajr/ awm/ awmif tvSudk zGJ@jcif;[m yxrwkef;uawmh tvSzGJ@oufouf
vd@k xifw,f? aemufusrS wpdrphf rd ehf @J u|eaf wmfph w
d x
f rJ mS aygah emf wdik ;f cspjf ynfcsppf w
d u
f kd zG@J ae
ygvm;qdkwm oabmaygufvmw,f? udk,fhwdkif; udk,fhjynfrSm&SdwJh/ udk,fhajr ukd,fha&rSm&SdwJh
yef;awG/ ywf0ef;usifawG/ a&awG/ iSufawG/ aus;awG tJ'gawGtukefvHk;udk cspfwwfjcif;eJ@
rsKd;cspfpdwfqdkwm oabmaygufvmw,f?
'Dawmh udw
k ifr;kd [m ol[m kww
f &uf=unf&h ifawmhjzifh ywf0ef;usif a&ajrawmawmif
zGJ@wJhol/ ywf0ef;usiftvSudk zGJ@wwfwJholvdk@ xif&w,f? wu,fusawmh ol[m wdkif;cspf
jynfcsppf w
d u
f kd a&;oGm;wJo
h jl zpfw,fv@kd u|eaf wmfcpH m;rdygw,f? aemuf+yD;awmh tck ol[m
u|efawmf pdwfraumif;ygbl;/ ol[m tar&durSmaygh/ jynfyrSm aooGm;w,f? 'gayr,fh ol
u|efawmfwdk@qDudk jyefvmaew,fvdk@vnf; u|efawmf,Hk=unfw,f? tck u|efawmfwdk@
ywf0ef;usifrSm&Sdw,fvdk@ u|efawmf,Hk=unfygw,f? bma=umifhvJqdkawmh ol Armjynfudk
odycf spw
f o
hJ q
l w
kd m u|eaf wmf ole@J twl }udrzf efrsm;pGm c&D;oGm;cJzh ;l vd@k / pmaya[majymyGaJ wG
c&D;xGufzl;vdk@ u|efawmfodaewm jzpfygw,f? 'gyJ u|efawmfajymcsifygw,f? ?
atmifoif;

aq;vdyt
f wdk
aetndKrSm
b,fudkoGm;wmvJ q&m&,f?

ol&aZmf
28 Zefe0g&D/ 2007
242

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
OD;wifrdk; aowm odw,f/ awmfawmf
pdwrf aumif;jzpfygw,f? aoaocsmcsm rSwf
xm;aemf/ vGecf w
hJ EhJ pS af ygi;f 20 ausmaf vmuf
u|efawmf tdENd,oGm;w,f? tJ'D tdEdN,
a&muf a wmh td E N d , pme,f Z if ; awG u
u|efawmfhudk tifwmAsL;vkyfw,f? tJ'D
vkyfwJhtcgrSm jrefrmEdkifiHrSm uAsmq&m
tawmfqHk;b,folvJvkd@ ar;w,f? ar;wJh
tcgrSm u|efawmfu wifrdk;vdk@ ajzcJhw,f?
Am&m%oDxGufvmawmh Am&m%oD
rSm u|efawmfht&if pma&;q&m/ oluawmh

jrefrmjynfta=umif; a&;aewJholjzpfawmh/
oluvnf; tJ'Dar;cGef;ukd ar;w,f? jrefrm
EdkifiHrSm uAsmq&m tawmfqHk;b,folvJ
qdkawmh u|efawmfu wifrdk;vdk@ ajymvdkuf
awmh olu OD;Ekudkvnf; olar;zl;w,fwJh?
tJ ' D a wmh OD ; Ek u vnf ; yJ tJ ' D t ajzud k y J
&w,f w J h ? OD ; Ek u vnf ; yJ jref r mEd k i f i H r S m
tawmfqHk; uAsmq&m[m wifrdk;jzpfw,f
vdk@ ajymw,fwJh/ tJ'gygyJ ? ?
yg&*l

q&m
vGwfvyfr_udk ESpfoufjrwfEdk;&wJh q&m&,f
ckawmh vGwfvyfoGm;+yDayghaemf?
ydoaE<ae&wJh usOf;ajrmif;usyfwnf;r_u vGwfajrmuf+yD; oHo&maESmifud;uif;wJh
edAmefa&$jynfrSm at;csrf;=unfvifpGm pHygavawmhq&m?
vlwdkif;tay: arwWmxm;wwfwJhq&m[m arwWm"mwfawG ysH@ESH@aewJhae&mrsKd;eJ@om
xdu
k w
f efygw,f?
tjrJwrf; owd&aeyghr,fq&m? ?
ewfarmuf teDcsKd
28 Zefe0g&D/ 2007

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

243

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
u|efawmf yxrqHk; tvGwf&wJhuAsmu q&mh rydkifyef; uAsmyg?
u|efawmf yxrqHk; pawG@ cifrif&if;ESD;cGifh&wJh pma&;q&mxJrSm q&mu yxrqHk;yg?
q&mh&J vufwGJac:,l/ wGef;ydk@r_a=umifhom u|efawmf tckvdkwpdkufrwfrwf quf+yD;
pmayavmurSm usifvnfae&wmyg?
u|efawmfh&Jpmayzcif}uD; q&m qHk;_H;&r_twGuf u|efawmf a=uuGJ0rf;enf;rqHk;yg?
a'guw
f moef;xGe;f eJ@ q&m aemufq;kH awG@wek ;f u q&mu u|eaf wmfvw
$ af y;vdu
k w
f hJ
wynfh (a&$ausm)f pGw
H ,fr[kwv
f m; vd@k u|eaf wmft
h wGuf q&m *k%,
f 0l ifh uGm; ajymvdu
k f
w,fqw
kd m u|eaf wmfo&d vd@k u|eaf wmft
h wGuf q&m *k%,
f El ikd cf w
hJ mrd@k / u|eaf wmf 0rf;ajrmuf
0rf;om jzpfcJh&ygw,f?
q&m aq;vdyfrvdk/ aerndK/ Zmwfodrf;cef;ra&mufcif
bma=umifhrsm; xjyefoGm;&wmvJq&m
u|efawmhf pmayzcif}uD; (q&m*srf;) aumif;&mok*wdvm;ygap ?

a&$ausmf
28 Zefe0g&D/ 2007

oufqHk;wdkif wdkif;jynfESifhvlrsKd;wGuf &wufrat;Edkifaom q&m}uD;. &nfrSef;csuf


yef;wdkifodk@ jynfolw&yfvHk; &&SdcHpm;&Edkifa&;udk u|efawmfrS qufvufI toufESifh&if;+yD;
wm0efxrf;aqmifoGm;ygrnf[k Tae@&ufudk wdkifwnf opPmyygonf? ?
armifarmif}uD;
rde,fpnf;&Hk;a&;tzGJ OuU@
trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJcsKyf
tdrfrJrde,f/ {&m0wDwdkif;
29 Zefe0g&D/ 2007

244

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
aq;vdyfuawmh wdkyg+yD?
aeu rndKao;bl;vdk@yJ xifw,f?
*sr;f udk tdrjf yefryd@k oifah o;ygb;l ? ?
armifomEdk;
28 Zefe0g&D/ 2007
q&meJ@a0;oGm;ayr,fh
q&mhpm q&mhuAsm
q&mhtoHawGe@J
eD;aeygw,f ? ?
umwGef;ajrZm
29 Zefe0g&D/ 2007
q&m*sr;f
q&mh&Jc&D; +yD;qHk;+yDvdk@
u|efawmf r,lqyg?
q&mhapwem/ q&mharwWm[m
u|eaf wmfw@kd c&D;rSm
pD;arsmepf0ifvsuf &SdaeqJyg? ?
cifarmif&Sdef
a':av;udk odyfcspfwJh OD;OD;udkb*srf;
a':av;eJ@ jyefawG@ygap? ?
wlr
0if;0if;
29 Zefe0g&D/ 2007
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

245

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
jrefrmpmayc&D;wGuf qHk;_H;r_
EdkifiHtwGuf qHk;_H;r_awG &Sdayr,fh
q&mh&J=o0g'awGu raysmufysufyg?

cifarmifcsKd
tif;pdef
29 Zefe0g&D/ 2007

q&m}uD;
tyH;rysuf trkef;rzuf ol@woufrSm uAsmvufeuf udkifpGJol?
u|Ekfyfwouf arh&ufr& ol@tvS/ ol@tyH;/ ol@tdk;om;qHk; trlt&m u|Ekfyftm;
pGJcJhonf? ?
bkdpdef
29 Zefe0g&D/ 2007

q&mwifr;kd
q&mvnf;rao wdk@vnf;rao
tpOf&Sifoefrnfh q&mhpdwf"mwf/ wdk@pdwf"mwf
q&mOD;aqmif wdk@vdkufrnf
q&mhtem; 0dkif;&Hvsuf &Sd=uonf
q&m aumif;&mjrifhjrwfbHkodk@ vm;&rnf? ?
jrifhv+dif
v+difom,m
246

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
usaemfwdk@udk pmvnf;oifay;w,f?
uAsmvnf; oifay;w,f?
b0wlawGudk ulnDzdk@ todawGvnf;ay;w,f?
q&may;wJh todawGeJ@ usaemf vrf;av#mufaeyghr,fq&m?

t*spf[def;
29 Zefe0g&D/ 2007
zwfzl;vdk@ odcJhw,f?
od+yD;rS rSwfrdaewkef;
tckawmh roem;ygbl;
}uD;+yDav yifyef;vSyg+yD
ESajrmwmyJ cHcufaeygw,f?

cifarmif
a&$jynfom
q&m
0rf;enf;a=uuGJ ,lusKH;r&jzpf&ygw,fq&m
usaemfwdk@twGuf uAsmaerif;}uD;wql uG,fav+yD
1969 ckEpS f emewfajropPmeD qdw
k u
hJ Asmaygupf av; tm;rmefawG avsmah ewJt
h csed rf sm;
q&mh&J tm;rmefawGay;cJhygw,f q&m ?
trsK;d bmom omoemESihf jrefrmudo
k yd cf spw
f hJ rsK;d csp+f yD; q&m - q&mhpw
d "f mwf/ q&mh
,H=k unfcsuaf wGtwdik ;f q&mhwynfh - emewfajr opPmeD (c) aEGwrm uAsmc&D;udk qufvuf
csDwufygr,fvdk@ q&mhwynfh uwdyygw,f q&m? ?
emewfajr opPmeD (c) aEGwrm
29 Zefe0g&D/ 2007
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

247

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mwifr;kd
csD;usL;*k%fyvdkufaom yk*d~KvfwOD; jzpfonf? q&mOD;wifrdk; aoqHk;oGm;&jcif;onf
rdom;pkESifh rdwfaqGa&mif;&if;rsm;/ &Jabmfrsm;ESifhtwl a0'emw&yf jzpfay:cHpm;&ygonf? ?
OD;pdk;jrifh (ocif)
C.E.C (NLD)

q&m*sr;f
vGrf;p&mav;awGuae vGrf;p&mawGcsnf;yJ jzpfukef+yD? aemuf awG@cGifhuHOD;r,fqdk&if
onfb0rSmvdk nDtpfu&kd if;csmozG,f jzLpifwahJ rwWm oHa,mZOfawGe@J jyefq=kH uwmaygAh sm?
You are one of the best.

pdkif;atmif0if;
29 Zefe0g&D/ 2007

q&m*sr;f
wm0efauswJh q&mhuAsmawGu
ordkif;tqufquf av#mufvSrf;aerSmygq&m?

vif;xif
ra[oDr*~Zif;

q&mOD;wifr;kd od@k
uAsmawG/ pmawGe@J vlxek @J awmfveS af &;tay: ay;qyfcw
hJ q
hJ &mhukd ESajrmwordygw,f?
atmif}uD;
248

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m*sr;f
urBmrSm &Sm;yg;wJh tpm;xdk;r&olrsm;&Sd=uygw,f?
tJ'DtxJrSm q&m*srf; (uAsmq&mwifrdk;) wa,mufyga=umif;udk
todtrSwf yygw,f? ?
atmifeD

udkwifrdk; - udkb*srf;a&
b0rSm cifAsm;[m rGefjrwfwJhtvkyfawG vkyfoGm;wmyg?

av;pm;vsuf
omqef;
29 Zefe0g&D/ 2007

q&m}uD; uAsmwifrdk; odk@


&Gufa[mif;awGauGvdk@ &GufopfawGvnf; vJcJh+yD;
b0a[mif;vnf; auGvdk@ b0opfvnf; pcJhyg+yD q&m&,f?
'Drdkua&pDav;awmif jrifroGm;&bl;?
jrifhjrwfaombHkb0odk@ a&mufygap?

M.Z
NLD Insein

29 Zefe0g&D/ 2007
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

249

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
&ifxJrSm xm0&&Sdaer,f?

a';ApfvSjrifh
29 Zefe0g&D/ 2007

Yellow leves are Falling,


to serve as Fertilizer for
the coming generation.
Khin Maung Aye
Attorney & Consultant

&J&ifhaom uAsmpmqdk
'Dru
kd a&pDa&;
+idrf;csrf;a&;
ppftm%m&Sif qef@usifa&;
wdik ;f a&;jynfa&;
ArmwrsKd;om;vHk;ta&; wdk@twGuf
rysufruGuf vSrf;qufaewkef;
usqHk;oGm;wJh pmqdk&Sif
oifhudk *k%fjyKvdkufygoav ? ?
armif^m%fvif;
29 Zefe0g&D/ 2007
250

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
u|efawmfu q&meJ@rwlwJh (yHkomef) uAsmawG a&;w,f?
q&mwifzdk@ 0efav;w,f?
'gayr,fh
q&mwifrdk;[m xm0& u|efawmfhq&m u|efawmhf aumif;uifxufu =u,f? ?
rsm;pGmjzihf
apma0

q&m&Sihf
q&monf u|efrq&m jzpfygonf?

a'gufwmcifjrifhOD;

q&m
tEkynmatmifvHudk tjrifhqHk; v$ifhxlEdkifcJhygw,f?

0if;ol&
uAsmq&m
29 Zefe0g&D/ 2007

q&m OD;wifrdk;odk@
b0wyg;ajymif;oGm;aomfvnf; q&mhtm; tjrJ*g&0yvsufyg
a'gufwmEG,fEG,fOD;
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

251

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
uAsmq&m tbOD;wifrdk;
uG,fvGefjcif;[m b,ft&meJ@rS tpm;xdk;r&wJh0rf;enf;rdvdk@ rqHk;ygbl;q&m?
aumif;&mok*wdvm;ygap? aemifb0qdkwm&SdcJh&if jrefrmEdkifiHrSm ,ckvdk jrifhjrwfwJh
uAsmq&m jynfolcspfwJhuAsmq&m jzpfygapa=umif; qkrGefaumif; awmif;vdkufygw,f? ?
a':Ek
prf;acsmif;rde,f
rde,fpnf;Hk;a&;rSL;
29 Zefe0g&D/ 2007

q&m
vGrf;r0Edkifygbl; q&m?

wynfh
rjr_idrf;
oefpifat;

cspfcifav;pm;&aom q&m
uAsmudk cspfaom
taygif;toif;rsm;udk cifwG,faom
wdkif;jynfudk cspfaom
q&m b,fawmhrSraoyg? ?
dkaoav;pm;pGmjzihf
wifwifvS
252

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
q&ma&;cJzh ;l wJh uAsmvdv
k dk pum;ajyvdv
k kd ESprf sK;d vH;k jzpfwhJ ta=umif;av;awGukd u|erf
tjrJowd&aecJhygw,f? rrdk; (rdk;rdk;tif;vsm;) &J trSwfw&wkef;uav
cspfolwdk@ oufwrf;wdkvS.
rkef;olwdk@ oufwrf;&SnfvS.
a=uuGJI rqHk;yg wJh
u|efrwdk@tm;vHk; a=uuGJ&ygw,fq&m?

q&mhudk av;pm;cspfcifaom
*sL;
29 Zefe0g&D/ 2007
trsKd;om;pmqdk avSum;xpfay:u
q&mwifr;kd
aumif;&mok*wd a&mufygap? ?
pdk;jrifhvwf
29 Zefe0g&D/ 2007
q&m}uD; OD;wifrdk;uawmh usrwdk@tm;vHk;eJ@ vHk;0 rpdrf;ygbl;?
ol@&J toHe@J ol@&J tEkynmuAsmpum;awG[m =um;aeusr@kd em;b0if ,Ofyg;aeusyg?
EdkifiHwum av;pm;avmufwJhyk*~dKvfrdk@ aemufwa,mufqdk aemufwcg rvmEdkifyg? ?
pdwfeJ@xyfwl 0rf;enf;&yga=umif;
OrRmOD;
tif;pdef
ausmif;om;a[mif;
29 Zefe0g&D/ 2007
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

253

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
a&ajrmif;ab;u
cGyfa'gif;tvHav;
jyefvnfviG yhf sH vmwJt
h cg
q&mwdk@ uAsm a&;qdkae=uygap?
q&mcspfaom ouf0if;atmifeJ@vnf; &Gwfqdk=uygap?

yH;csKd
29 Zefe0g&D/ 2007

q&mazaz
usaemfwdk@ q&mazaz
uAsmxJuvdk
tvHrvJ atmifyGJqifE$Jzdk@
qufvufud;pm;vsuf
aZmfrif; (88)
29 Zefe0g&D/ 2007

q&m}uD;
wdkif;jynftwGuf pGef@v$wfpGef@pm; tepfemcH+yD;
wm0efausoGm;wJh q&m}uD;
aumif;&mok*wd vm;ygapa=umif;
rpkpkaEG;
aumhrSL;
29 Zefe0g&D/ 2007
254

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
rd;k pH
usremrnf eDeDrmyg? q&m}uD;OD;wifrdk;&JuAsmav;awGeJ@ }uD;cJh&olwa,mufyg?
q&m}uD; OD;wifrdk;&J uAsmom;orD;awGxJu wa,mufaygh? jrefrmjynfxJrSm usrwdk@vdk
touf 40 t&G,af wG[m q&m}uD;&J xD;uav;eJ@reD/ ylp/D tarhausmif; pwJu
h Asmav;awG
eJ @ vl j zpf v m&wmyg? 23.1.07 RFA toH v $ i f h X meu toH v $ i f h o G m ;wJ h q&m}uD ;
uG,fvGefa=umif;udk =um;&awmh rdk;pHwkd@eJ@twl ESajrmwo 0rf;enf;a=uuGJcJh&ygw,f?
usr&Jtaz[mvnf; q&meJ@ toufwl/ wuUodkvfa&mufcsdefvnf;wl/ q&mu
ref;wuUov
kd f wyfO;D ausmif;om;/ azazu &efuek w
f uUov
kd w
f yfO;D ausmif;om;? ausmif;q&m
vkyfwmcsif;vnf; wl/ i,fi,fwnf;u azaz0,fay;cJhwJh q&mhuAsmpmtkyfuav;awG
zwf&if; q&mhta=umif;awG azazajymcJhvdk@ rjrifzl;ayr,fh &if;ESD;aewmyg?
azazuvnf; q&mhvdk trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfuae 1990 jynfh a&G;aumufyGJrSm
aygi;f wnf rJqENe,f trSwf (1)u ta&G;cHc&hJ wJh jynfo@l vw
$ af wmfu,
kd pf m;vS,f OD;tke;f Edik f
yg? t}udrf}udrf txdef;odrf;cHcJh&ayr,fh q&mhvdkawmh tif;pdefaxmifxd ra&mufcJhygbl;?
trsK;d om; 'Dru
kd a&pDtzG@J csKyfuae trsK;d om;a&;xuf vlra_ &;udk OD;pm;ay;onfh (a':pk"mwfykH
awG H;k rSmrcsw
d &f trde@f ukd qef@usicf I
hJ ) pGcJ suEf iS hf xkwyf ,fc&H olyg? a':pkukd NLD rSxw
k o
f nfh
tcsdefuaygh? tckawmh tdrfrSmyJ pma&;pmzwf+yD;aeygw,f? wdkif;jynfudk opPm&Sdvsufaygh?
'gawG a&;jyaewmu q&mhvdktckcsdefrSm b0wl&ifqdkifae&wJh tcuftcJ'kuQawGudk
twlwl cHpm;ae&vd@k yg? 25.1.06 RFA owif;rSm rrd;k pHe@J Interview udv
k nf; em;axmif&vd@k
owif;pmrSm q&mhema&; azmfjycGifhr&wmudk od&vdk@ 0rf;enf;rdygw,f?
wdik ;f jynf&J &Sm;yg;wefz;kd }u;D jrwfwhJ q&mawGukd xde;f odr;f &aumif;rSe;f rodwhJ wdik ;f jynfrmS
Al;awmif;epf+yD; aZmif;csr;f ay:ae&wm tvGe0f rf;enf;a=uuG&J ygw,f? q&mhtwGuf cHpm;&wJh
uAsmav;wyk'fudk a&;ay;vdkufygw,f?
aygif;wnfbufa&muf&if vdktyfwJhtultnDrSefor# wwfEdkifor# ulnDzdk@toifhygyJ?
q&mhorD;rsm;[m q&mr&Sad yr,fh usrwd@k &J nDtpfrawGygy?J q&mar#mv
f ifw
h hJ wdik ;f jynftjzpf
tjrefqHk;a&mufzdk@ qkawmif;ovdk tpGrf;&Sdor# ud;pm;yghr,f?
q&mhtwGuftrSwfw& uAsmav;yg?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

255

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&m*srf;
uAsm=u,fwyGihf
c&D;&Snfwck &Gufv$ifhoGm;w,f?
a'geawmifajcuae
vGrf;wa0a0eJ@/ rSef;qaep&mvnf; rvdkawmhbl;?
[dk;rSm a&$wd*Hkvdk@vnf;
ta0;u wrf;/ &nfrSef;zl;ajrmfp&mvnf; rvdkawmhbl;?
olcspw
f ahJ jrrSm
ol@0n
d mOfvyd jf ymudk
b,fraumif;qdk;0g;rS/ rwm;qD;Edkifawmhbl;?
jynf&GmtESH@/ vGwfvyfpGm ajcqef@yav?
ol@om;orD;awGu
ol@ajr;armifErS awGu
ol@aw;awGqdk+yD; acsmhodyfvdk@
ol@aw;awGxu
J
ol@&JarwWm/ ol@&JopPm
d;k om;r_e@J owWd
ol@ajr;jrpfawG&J dk;wGif;jcifqDxd
olyH;+yD; =unfhaerSm jrifa,mifygw,f? ?
eDeDrm
aygif;wnfrd/ yJcl;wdkif;?
23/ Zefe0g&D/ 2007

256

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

rd;k pHw@kd armifEHS


pma&;r,f a&;r,feJ@[m a&;vdk@udk rxGufbl;? b,fupvdk@ bma&;&rSef;awmif rod
avmufatmif pdwx
f cd u
kd rf yd gw,f? tJ'v
D kd pdwx
f J raumif;wma=umifah &m/ ausmif;tvkyaf wG
ypfxm;cJhvdk@ r&wma=umifha&m qdkygawmh? q&mrdk; psmyeudk ra&mufjzpfawmhygbl;?
ra&mufjzpfayr,fh 'DtcsdefrsKd;rSm q&mrdk;udk ylaZmfvdkufcsifwmeJ@ uAsmwyk'faumuf
a&;aerdwm? pdwfwdkif;usr&ayr,fh uAsma,mifa,mifawmhjzpfw,fvdk@ oabm&wmeJ@
rdk;pHwdk@qDudkyg ydk@vdkufw,f? csKdoif;wdk@qDudkvnf; ydk@xm;ygw,f? 'Djyefa&mufp tm;tif
ukecf ef;oGm;awmh wywfavmuf ud,
k [
hf mud,
k f jyefxal xmifae&w,f? 'ga=umihf q&mrd;k qD
udk zkef;rqufEdkifbl;? 21 &ufrSmrS wriftcsdef&Sm+yD; quf&w,f? ajymjzpf=uawmhvnf;
tawmf=um=umajymjzpf=uyg&J? tJ'DajymjzpfwJhta=umif;awG wae&m&mrSm a&;ygOD;r,f?
tJ'Dhae@u q&mrdk;&,f tcgwdkif;eJ@rwlwmu t&ifvdk wdk@pum;vrf;udk odyfqufcGifh
ray;bl;? wckcw
k @kd ajymae&if t+yD;wdik af tmif apmihef m;raxmifbJ ol@csn;f ajymcsiw
f m ajym
ajymoGm;wm? q&mEdkifhtdrfrSmvkyfcJhwJh bmompum;0dkif;av;ta=umif;ajymcsifwm tJ'Dh
pcef;udk ra&mufvdkufbl;? olajymaewmawGuvnf; pdwf0ifpm;p&mawGcsnf;qdkawmh
ol@pum;aemuf vdkufoGm;rdwmygyJ?
rdk;ESif;udk olajymwJhtwdkif; wdk@ESpfa,muf oabmwl=uwmuawmh jrefrmEdkifiHu
pm=unfhwdkufawG zGH@zd;atmif wwfEdkifor# 'DbufrSm pdkif;jyif;=uzdk@ygyJ? wdk@ajymwJhtxJrSm
jrefrmjynfu EdkifiHa&;ta=umif; wpGef;wprS rygygbl;? tpdk;&ta=umif;vnf; ryg? ygwD
ta=umif;vnf; ryg?
tJ'Dhvdk pum;t=um}uD;ajym+yD; aemufae@us olqHk;wJhowif;}uD;u a&mufvmwmyJ?
pdwfrxdcdkufbJ b,f&SdyghrvJ?
uJ[,f trsm;cspfwJh q&mrdk;twGuf rdk;pHwdk@vdk ,lusKH;r&jzpfaer,fh jynfolawG
trsm;}uD;qdkwm awG;+yD; tm;wif;xm;yg?
b,fawmhrrS aor,fh tazudk &xm;wm rd;k pHw@kd uHaumif;ygw,f? q&mrd;k raoao;bl;
vd@k yJ oabmxm;yg?
wdk@qdk tckxd wdk@tar[m tazeJ@twl touf&Sifaewkef;yJ?
?
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

257

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

wifr;kd *k%H
uAsmq&m
taxmift&m
rsm;pGm rsm;pGm
zGm;vmEdkif. yGm;Edkif.?
tm%m l;wkH
tojym ll;wkH
t&m&m l;ukef
w%SmbkH t+yf&yfu
r[kwfr[wf

t,kwfZmwfawGudk
okyfjywf trSefjrif_yD;
atmhtefcsif [m;wdkufwwfatmif
ykwfcwfcwf rsufawmif
avSmifhaxha,mif E+wfcrf;
toGrf;aoG; oa&mfoHeJ
awmfvSef&JwJh owWd
rarmpwrf; a[mpGrf; ajympGrf;wJh owWd
&Sm;yacs. &Sm;ay./
u0d*k%H t[H0ENmrd? ?

apmxGef;
q&m
usaemfwdk@ tm;vkH;&J qkH;_H;r_}uD;udk pum;vkH;jzifh razmfjyEdkifyg?
q&m aumif;&mok*wd vm;ygap? ?
kdaoav;pm;pGmjzifh
!Gefoef;
1/ 28/ 07

q&m}uD;twGuf qkH;_H;oGm;r_}uD;tm; rdom;pkESifh twl


xyfwlxyfr# 0rf;enf;rdyga=umif;
nDnD
t&DZdk;em;
258

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ArmEdik if eH @J ordik ;f a&pD;a=umif;xJrmS
xm0& arhr&wJh ordkif;rSwfwdkifwck[m
uAsmq&m}uD; wifrdk; jzpfw,f? ?
oufxGef;
Auo=vbo

vli,fawGtwGuf tpm;r&wJh qkH;_H;r_yg q&m? q&m[m usaemfwdk@ &ifxJrSm tjrJ


&Sifoefaewkef;yg? ?
atmifausmfcdkif
t&DZdk;em;

q&m}uD;wifrdk; aumif;&mok*wd vm;ygap?

awmfveS af &;opPmjzifh
udkudkav;
qefz&efppPudk

c%c% awG@wdkif; qkH;r=o0g'awGay;


aewJh q&m}uD;? tpm;xdk;r&wJh trsKd;om;
pmqdk ynm&Sif}uD; uG,fvGefoGm;wJhtwGuf
rdom;pkEiS hf xyfwx
l yfr# 0rf;enf;&ygw,f? ?
-unf0if;
(NLD-LA)

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

259

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mrdk; psmye tcrf;tem;rSm ajymcGifh&vdk@ q&mhudk ocifudk,fawmfrdk;tjzpf
*k%fyvdkuf&wm tvGefauseyfvSygw,f? ?
a'gufwmatmifxGef;
(q&mrdk;eJ@ w&Gmwnf;zGm;/ a&pudom;/ wausmif;wnf;xGuf/ taygif;tzufyg?)
q&m}uD;a&
q&majymwJh pum;wcGef;jzpfwJh cspfolawG
toufwdk. rkef;olawG touf&Snf. qdkwm
rSefaeygvm;? ?
&efatmif
q&m}uD;cifAsm;
usaemfwdk@tm;vkH; rarhEdkifatmifygyJ? q&m}uD;r&SdrS q&m}uD;udk ydk+yD; owd&aew,f?
q&m}uD; usaemfwdk@ &ifxJrSm tjrJwrf; &SifoefaerSmyJ? ?
rdk;oD;ZGef
(ewfjynfrSm vufzuf&nfqdkifeJ@ pD;u&uf&Sdw,fvdk@ =um;w,f? q&m}uD; bmrSryleJ@)
oifq&m jrifq&m =um;q&mrsm;xJu q&m
q&mcspfwJh wdkif;jynfeJ@ vlrsKd;
bmom/ omoem/ uAsm/ pmay
wdk;wufjrifhrm;vmwmawG jrif&wJhtcg
jrifhjrwf&mt&yfu om"kac:Edkifygap?
q&m aumif;&mok*wd vm;ygap? ?
atmifausmfOD;
28=1=07
260

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
jrefrmEdkifiHtwGuf tpm;xdk;r&wJh tEkynmwck qkH;_H;r_[k ouf0if,kH=unfonf? ?
ausmfEdkif (vlabmifopf 'Drdku&ufwpfygwD)
q&m}uD;a&
cHpm;csuaf wG &ifziG &hf r,fq&kd if b,fawmhrS +yD;qk;H rSm r[kwb
f ;l ? usaemfw@kd &J jzwfoef;
&r,fh b0wav#muftwGuf q&m}uD; tjrJv$rf;rdk;aerSmyg? ?
q&m}uD;&J om;wynfh
aZ,sm0if; (tuo 88)

q&mrdk;
i,fb0uawG@chJ
'kuQtusOf;axmifrSm q&m&J oGefoifr_rsm;eJ@ cdkifrmatmif wnfaqmufcJh&
q&m b0wyg;ajymif;oGm;ayr,fh
q&m raoygbl; q&m? ?
ausmfaX;OD;
acwW t,fvfat

q&m}uD;wifr;kd
q&m}uD; usaemfw@kd ukd a[mvD;0k'u
f xdik ;f qdik rf mS qk;H rcJw
h hJ pum;av;awGe@J usaemfw@kd
qufvuf&Sifoefyg&ap? q&m}uD; aumif;&mok*wd vm;ygap? ?
aZmfrif;atmif
ukaol&
eef;azmifEGef;
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

261

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
zefr;D tdrf
arSmifcsed u
f ckd iG ;f ?
rD;tdrf&Sif uG,fum aysmufayr,fh
zefrD;tdrf xdefxdefawmufayvdrfh
xdk;azmufnwGif;
rdk;aomufvrif;? ?
&efjzpfzuf i,foli,fcsif; armifpGrf;&nf
OD;wifr;kd
q&m}uD; awmfvSefa&; r+yD;cif usaemfwdk@udk pGef@cGmoGm;wm rw&m;bl;Asm? vl0ifpm;
tjzpfeJ@ usaemfwdk@eJ@twl awmfvSefa&; qifE$Jzdk@ tjrefjyefvmyg? ?
+idrfydppftpdk;& ywfusa&; ('dk@ta&;)2
atmifqef;pk=unfeJ@ awmfvSefa&; tusOf;om; vGwfajrmufa&; ('dk@ta&;)2
a'gufwm atmifcif

q&m}uD; OD;wifrdk; aumif;&mok*wdvm;ygap?

OD;odef;Edkif a':usif&D rdom;pk

q&mh aus;Zl;}uD;vSaom apwem/ arwWmESifh ta&;t}uD;qkH;aom kd;om;r_wdk@udk


rnfolrS arhEdkifvdrfhrnf r[kwfyg? ?
ol&
88 rsKd;qufausmif;om;wOD;
262

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m
tnmrSm wrmawG rar$;awmhbl;
tnmom;wpfa,muf
aysmufaevdk@ wJh?
?
xdefvif;
28=1=07
q&m}uD;
usrwdk@ av;pm;jrwfEdk;&wJh q&m}uD;udk qkH;_H;&wm b,fvdkrS tpm;xdk;vdk@ r&wJh
qkH;_H;a=uuGJ&r_ygyJ q&m}uD;? q&m}uD; tm;ay;cJhwJh pum;rsm;udk tjrJtrSwf&vsufyg? ?

at;at;oef;
1=28=07

q&ma&
usaemfwdk@
tdrfjyef=updk@
armif&pf
(01/ 24/ 2007)

av;pm;&ygaom q&m}uD;
wdkif;jynfy wdkif;wyg; ,ltufpfatrSm rxifrSwfbJ wrdk;wtdrfwnf; aecJh&pOf
q&m}uD;. qdq
k ;Hk rpum;rsm;udk t+rJowdw& av;pm;vsu?f q&m}uD; aumif;&mok*wdo@kd
a&mufygapa=umif; qkawmif;vsuf/ &Sdcdk;OD;cs uefawmhyg.? ?
apmjrwfrm
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

263

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
av;pm;&ygaom q&m
q&mhuAsm
txJrSm tjrJ
pGJvsufxm0&? ?
xm0&
axG;cdkif
San Jose

Uncle,
With my deepest sympathy..
My prayers & thoughts are always with your family.
Wai Wai (NY)

q&ma&
usaemf q&mhudk vmE_wfqufw,faemf?
ewfjynfuae usaemfw@kd ukd owd&aeyg? ?
pdk;Edkif
e,l;a,mufcf

tb
usaemf bmajym&r,f rodawmhbl;?
tbudk vGrf;ae wrf;waewmyJ odawmhw,f tb&,f?

vSpdk;
zdkwf0def;
264

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
u0dwql aysmufawmfrl+yD?

a':rrtd
q&m}uD;wifr;kd
q&mvdka&m zcifvdkyg av;pm;cspfcifcJh&ygw,f?

rodef;odef;aX;
q&m
oGm;ESifhawmh?

atmifvwf

bba&
bbvdk rdom;pktay:rSmomru wdkif;jynftwGufyg aumif;wJh vlawmfvlaumif;
wa,muf qkH;_H;&wJhtwGuf usrwdk@ wrdom;pkvkH; 0rf;enf;vdk@ rqkH;ygbl;? bb aumif;&m
ok*wdvm;ygap? ?
pef;pef;at; (aq; 1)
udkvSatmif (aq; ref;)

rdom;pkomru tm;vkH;twGuf qkH;&_H;r_}uD; jzpfygw,f?

OD;apmxGef; at;at;armf rdom;pk


uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

265

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m}uD;wifr;kd
usaemfw@kd &J ynma&;eJ@ awmfveS af &;rSm vrf;jyay;cJw
h t
hJ wGuf aus;Zl;txl;wifygw,f
cifAsm? ?
&Jabmf Adkvfapm

q&m}uD;OD;wifr;kd . wdik ;f yjynfy uAsmrsm;jzifh trsK;d om;bmom omoemESihf wdik ;f jynf


twGuf udk,fusKd;pGef@wwfaom tem*wfrsKd;qufopfrsm;udk arG;zGm;ay;cJhygonf?
q&m}uD;. trsKd;cspfaom qENrGef/ qENrSefrsm; jynfh0ygap? ?
oef;oef;aX;

q&m}uD;
aq;vdyfwdkaerSef;vJ odygw,f
aendKae+yDrSef;vJ odygw,f
tdrfjyefydk@zdk@uawmh apmaeao;ovm;vdk@
aemufxyf vufzuf&nfqdkifwqdkifavmuf &Sm+yD; xdkif=u&atmifav
udkrdk;

Dear Saya U Tin Moe


May you rest in peace and may God welcome you in his Kingdom.
U Win Maung
BADA-SF

266

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&m}uD;OD;wifrdk;
taereD;cJhayr,fh ESvkH;om;csif;eD;atmif ud;pm;vsufyg? usaemfwdk@ ESvkH;om;awG
usaemfwdk@ajrtwGuf &SdapcsifwJhtwdkif;
pef;Edkif (jrif;jcHom;) aucdkif0if;

q&mu usaemfwdk@twGuf &kd;om;r_&J erlemyg? b0rSm r&kd;om;r_awGeJ@ awG@wJhtcg


q&mh&J erlemudk tm&kHjyK+yD; }udK;pm;ygtkH;r,f? ?
at;jrifh (t&DZdk;em;)
bba&
aemifvkyfr,fh EdkifiHa&;yGJawG/ pmaya[majymyGJawGrSm bbtoH/ bb[efeJ@ bb&J
'\eawG uAsmawGudk r=um;&/ rawG@& Edkifawmhbl;vdk@ awG;awG;+yD; vGrf;&ygw,f? bb
aumif;&mok*wdudk vm;ygapvdk@ qkawmif;ay;aeyghr,f? bb&J trSefw&m;/ tyoabm
pdwfqENawG/ vkyfaqmifcsufawGa=umifhvnf; aumif;&mudkyJvm;r,fvdk@ orD;u ,kH=unf
ygw,f? ?
bbudkav;pm;wJh
EG,feDOD;
San Jose

q&m}uD;
usaemfwdk@ aemufusrS a&mufvmw,f? q&mhudk uefawmhvsuf
tdk;a0atmif
Las Vegas

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

267

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
usaemfwdk@ E_wfqufygw,f q&m}uD;?

rdk;ausmf
Las Vegas

q&m}uD;orD; oli,fcsif;wdk@
orD;csKdoif; ESifh nDav; ausmf0
- udk,f@tazr&Sdawmhovdk
cdkifcdkifhtaz r&Sdawmhovdk
&ifESifhtr# cHpm;a=uuGJ&ygw,f?
- &efukefwuUokdvfy&d0k%frsm;rSm
yk*Hvrf;rSm a&wrmwef;rSm
vrf;awGay:rSm
tar&dum;&J ae@&ufawGrsm;pGmrSm
q&mht&dyf/ q&mhpum;/ q&mh uAsmrsm;pGmeJ@?
- q&mhy&dowf q&mhvlrsKd; q&mhwdkif;jynftwGuf
wm0efausyGefvGef;ru auscJhwJh zcifvdk uAsmq&myg?
- igwdk@rdom;pk tm;vkH;udk,fpm;
blrdaA' rdom;pk tm;vkH;udk,fpm;
rsm;pGm0rf;enf;a=umif; ajym=um;a&;om;vdkygw,f?

udkudkoef cdkifcdkif!Gef
wifEdkifoef;/ xl;jrwf/ nDaxG;
tar&dua&muf &efukefwuUodkvf blrdaA' oli,fcsif;rsm; ESifh arOD;udkudk
268

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

ref;wuUov
kd o
f ifyek ;f rSm
q&ma&;jy&if;
azsmufceJ xufydkif;usKd;wJh ajrjzLcJ[m
q&mudk,fwkdif jzpfcJh+yD
aocsmyg+yD
Zmwdtnm uefjrJ&Gmudk
q&mh0d^mOf jyefoGm;+yD?
tarhausmif;twGuf
reD twGuf
zefrD;tdrf wvufeJ@ ydawmufrSo&zD
uE Wm&ESpfrsm; qD
q&mypfcswJh oufjyif;armrSm
arwWmavnif; ygaewkef;?
q&m
u|eaf wmfw@kd rmS
r'rfwl;aqmh jywdkufvdk
za,mif;kyfwk vkyfay;zdk@awmh rwwfEdkif?
q&mxm;cJhor#
uAsm0d^mOf rsKd;aphrsm;pGmudk
vufvSrf;rDor# ESvHk;om;awGay:
usaemfwdk@ =uJyufay;yg&ap? ?
rif;udkEdkif

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

269

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
q&mod@k
ig i,fi,fuwnf;u
odc&hJ wJh
q&mhb0/ q&mhpm
dk;*k%f/ toHom
vlxkbufu &yfcJhwJhq&m
a&jym a&$=um
a0qmar$;wJh
tem*wftawG;
q&mysKd;ay;cJhyg+yD? ?
aX;uG,f

tem*wftvS
i,fpOfuwnf;u
&if;ES;D cifrifc&hJ
arhr&wJh
wuUodkvfausmif;0if;xJu
q&mh&J@ tdrf
u|eaf wmfw@kd wufaqmhc=hJ u?
rawG@& rjrif&
ESpaf ygi;f =umcJrh S
=um;&owif;u
ESvHk;pdwfrSm rcsrf;jr?
'gayr,fh
use&f pfchJ
q&mhordik ;f u
tem*wfrSm tpOfvS?

tHhbG,fausmf

270

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
trSew
f &m;rkq;kd
tJ'rD eufu
opPmw&m;awmif rsufESmraumif;bl;
usKyfudk &SmawG@olwa,muf avsmhoGm;+yD wJh?
uAsmq&m}uD; (OD;) wifrdk;tm; tav;jyKyg.?
*sifrD

roJruGJ ntarSmifxJ
tvif;wyGifh zdwfusoGm;w,f/
tem*wfvufxJ
zefrD;tdrfu uGJroGm;bl;?
udkatmif

uAsmwyk'f&J@ tE Wdr
rke;f olwcsK@d &@J
ckd;uswJh rsuf&nfawG
psmye ydk@=uvdrfhr,f
tvif;cyfay;vdkufyg q&m?
aZmfrif; (ouFef;u|ef;)

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

271

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

u|efawmfwdk@u uAsmeJ@ pcJh=uw,fav?


aZmf*sD rif;ok0%f qdk=uayr,fh
vlysKdaygufrSm wifrdk;eJ@awG@awmh
zvfrD;tdrfav; wudkifudkifeJ@aygh
0goemwl oli,fcsif;awGeJ@
q,fwef;wkef;u jrwfEdk;apcsif qdkwJhvufa&;
pmapmifav;xkwfawmh tm;vHk;vdkvkd[m
q&mhuAsmawGudk twkcdk;a&;wJh uAsmawGcsnf;yJ
q&mu u|efawmfhudk ol@uAsmawG xkwfa0zdk@ cGifhyzl;w,f?
ta=umif; rnD!GwfcJhbl;?
u|efawmf q&mhuAsmpmtkyfudk rxkwfcJh&bl;?
cktcsdefxd u|efawmfwkd@[m zvfrD;tdrfudk
vufxJu rcsao;yJ avSwpif;eJ@oDcsif;onfudk tazmfy+yD;
yef;aps;cif;xJuae uE Wm&ESpfrsm;udk jzwfausmf+yD;
pdrf;vef;wJhtdyfrufawGudk rufaeqJyg q&m?
q&mhudk xJxJ0if0if yl;yl;uyfuyf aecGifhruHcJhayr,fh
u|eaf wmf&ifxrJ mS
q&mu tcdkiftrm&SdjrJ&SdqJrdk@ q&ma&
oifhaemf

272

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

273

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

NATIONAL COALITION GOVERNMENT OF THE UNION OF


BURMA

uAsmq&m}uD; OD;wifrdk; (1933 -2007)


uG,fvGefjcif;twGuf 0rf;enf;a=umif; o0%fv$m
jrefrmjynfolvlxk. *k%fxl;aqmif uAsmq&m}uD; OD;wifrdk; 74 ESpf onfZefe0g&D 22
&ufae@u tar&duefjynfaxmifpk avmh(pf)tif*svd (pf)rd@Y uG,v
f eG o
f mG ;a=umif; =um;od&
onfhtwGuf q&m}uD;. usef&pfol rdom;pk0ifrsm;ESifh xyfwlxyfr# 0rf;enf;ylaqG;rdygonf?
q&m}uD;onf rsufarSmuf jrefrmEdkifiH pmayavmuwGif pmqdk@*k%f&nfjynfh0aom
trsK;d om;pmqdk tausmt
f armf wOD;jzpfygonf? q&monf ol }u;D jyif;usiv
f nfjzwfoef;cJ&h m
vlr_ywf0ef;usifESifh ordkif;acwfwdk@udkufcwfvdkufaom jynfolwdk@.cHpm;r_rsm;udk dk;dk;
om;om; jzLjzLpifpif opPm&SdpGm uAsmzGJ@cJhonfh acwfay:uAsmq&m}uD; jzpfojzifh ol@acwf
ol@umv. acwfydifordkif;udk uAsma=u;rHkjyifY rSwfwrf;wifEdkifcJhol jzpfygonf?
jynfolvlxk. arwWm opPm apwem a0'em tp&Sdaom/ jynfolvlxk. ESvHk;om;rS
ay:xGufvmaom toHrsm;udk =um;wwfjrifwwfoljzpfY/ *E0ifajrmuf wdkif;yjynfy
uAsmvuFm ajrmufrsm;pGm a&;zG@J Eikd cf o
hJ l jzpfayonf? ta&;}u;D onfh tcgwiG v
f nf; jynfoEl iS hf
waoG;wom;wnf;&Sad =umif; vufawG@jyocJo
h jzifh ppftm%m&Siw
f @kd . i&Jcef;I (4) ESp=f umr#
tusO;f usc&hJ onf ? axmifwiG ;f qif;&J'u
k w
Q @kd uv
kd nf; q&monf b0wl tusO;f om;rsm;ESihf
twl wnf+idr&f ifu
h supf mG jzwfoef;Edik cf o
hJ nf? axmiftwGi;f Y awG@z;l qHzk ;l olrsm;u q&mtm;
pHerl,lp&m yk*~dKvftjzpf wnDw!Gwfwnf; vufcHowfrSwf=uayonf?
q&mOD;wifr;kd uG,v
f eG o
f mG ;jcif;onf q&mhro
d m;pktwGuf tpm;xd;k r&aom qH;k H;_ r_}u;D
jzpfouJo
h @kd / jrefrmpmay avmuESihf wdik ;f jynftwGuv
f nf; tpm;xd;k r&Edik o
f nfh qH;k H;_ r_}uD;
jzpfygonf? od@k aomf q&m. Edik if t
H usK;d aqmifco
hJ nfh }uD;jrwfaom uAsmpmay *k%o
f wif;
274

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
rSmrl rsuaf rSmuf jrefrmhordik ;f wGif armfueG ;f rSww
f ikd t
f jzpf xm0pOf ur`n;f wif useaf eygvrd hf
rnf? q&monf vlaoaomfvnf; b,faomtcgrS emrnf*%
k o
f wif; aoqH;k rnfo
h rl [kwf
[k ,Hk=unfv#uf tpOfyif atmufarh owd&ae=urnf jzpfygonf?
q&monf uavmifvufeufjzifh jynfo@l bufrS xm0pOf &yfwnfI/ uAsm vufeufjzifh
a':atmifqef;pk=unftm; wpdkufrwfrwf axmufcHr_ay;cJholvnf; jzpfygonf? q&m
ar#mfvifhawmifhwcJhaom jrefrmEdkifiH vGwfvyfa&;ESifh jrefrmpmay vGwfvyfa&;wdk@twGuf
trsK;d om;!Ge@f aygi;f tpd;k &taejzifh atmify&JG onftxd qufvufu;d yrf;oGm;rnf jzpfygonf?
jynfol@ uAsmq&m}uD; OD;wifrdk; aumif;&mok*wd b0odk@ a&muf&Sdygap?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

275

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

CENTRAL ORGANIZING COMMITTEE, COMMUNIST PARTY OF BURMA

od@k
q&mb*srf; (wifrdk;) . usef&pfolrdom;pk
rS
rsKd;qufa[mif;/ rsKd;qufopf&Jabmfrsm;
ArmjynfueG jf rLepfygwD
ta=umif;t&m? ? q&mb*sr;f uG,v
f eG o
f mG ;jcif;twGuf 0rf;enf;a=umif; o0%fvm$ ?
av;pm;&wJh q&mb*srf;&J@usef&pfolrsm; cifAsm;&Sifh q&mb*srf;uG,fvGefoGm;wJhowif;udk kwfw&uf=um;vdkuf&wJhtcgrSm u|efawmf
u|efrwdk@ tHh=owkefv_yfoGm;+yD; twdkif;rod 0rf;enf;jcif;udk cHpm;=u&ygw,f? wdkif;jynfeJ@
EdkifiHom;rsm;u ol@udk tvdktyfqHk;tcsdefrSmrS olcspfwJh wdkif;jynfeJ@ olcspfwJhjynfolrsm;udk
cGcJ mG oGm;&yavw,fv@kd pdwrf aumif;vnf; jzpf=u&ygw,f? wdik ;f jynfe@J 'Dru
kd a&pDta&;awmfykH
twGuf tpm;xdk;r&wJh qHk;H_;r_jzpfygw,f?
q&mb*sr;f [m ausmif;om;b0uae 'Dae@txd trSew
f &m;bufu &yfwnf+y;D zdEydS o
f l
tpd;k &trsK;d pHu
k dk &J&&J if&h ihf qef@usicf o
hJ jl zpfygw,f? uavmifvufeufe@J a&m/ ykpd wmvufeuf
eJ@yg wdu
k yf 0JG ifcw
hJ o
hJ @l ukd q&m}u;D ocifu,
kd af wmfri_d ;f &J@ wynfo
h m;ajr;tppfv@kd ac:Edik yf gw,f?
ol[m Armjynf pmayavmurSm a$a'gi;f awmif uavmifwacsmif;eJ@0ifch o
hJ vdk Edik if aH &;e,f
y,frmS vnf; cGyaf 'gi;f tvHukd wvlvv
l i$ chf o
hJ jl zpfygw,f? Armjynfoal wG&@J e,fy,ftoD;oD;
u trsK;d om;tarGtESprf sm;udk qufcx
H m;wJo
h [
l m uG,v
f eG cf sed rf mS wrsK;d om;vH;k &J@ &wem
wyg;jzpfae+yDjzpfwJhtwGuf wrsKd;om;vHk; 0rf;enf;a=uuGJ=urSm rkcsrvGJygyJ?
'Dvdktcsdef'DvdktcgrSm usef&pfolrdom;pkenf;wl u|efawmfu|efrwdk@vnf; vGefpGmrS
0rf;enf;ylaqG;=u&yga=umif; today;vdkygw,f?
ArmjynfueG jf rLepfygwt
D wGi;f u q&mb*sr;f eJ@ &if;ES;D cspcf ifo/l q&mb*sr;f udk av;pm;
cspfcifolrsm;u q&mhudk*k%fywJh uAsm aqmif;yg;awG a&;oGm;=uygr,f?
q&mb*srf;&J@ xGef;ajymifwJhtpOftvm t"Gef@&Snfygap?
rsKd;qufa[mif;/ rsKd;qufopf&Jabmfrsm;
ArmjynfuGefjrLepfygwD
276

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

OFFICE OF THE SUPREME HEADQUARTERS


KAREN NATIONAL UNION
KAWTHOOLEI

q&mwifrdk; uG,fvGefoGm;jcif;twGuf 0rf;enf;*k%fy o0%fv$m


q&mwifrdk;onf jrefrmjynf 'Drdkua&pD ta&;awmfyHk}uD;twGif; pmay,Ofaus;r_
ppfrsufESmrS tvHudkif}uD;wOD; jzpfygonf? xdk@a=umifh ol uG,fvGefoGm;jcif;onf jrefrmjynf
twGuf }uD;rm;onfh epfemqHk;H_;r_}uD; jzpfygonf?
olonf pmay,Ofaus;r_ ppfrsufESmrSaeI jynfolrsm;. EkdifiHa&;OD;wnfcsuf rSefuef
cdkifrmatmif/ jynfolrsm;. pdwf"mwfESifh ,Hk=unfcsuf rSefuefcdkifrmatmif/ ydkrdk pnf;Hk;Ekd;
=um;vmatmif/ ydkrdkxufoefwufuGvmatmif/ uAsmpmayrsm;ESifh q,fpkESpfaygif;rsm;pGm
xlaxmifvmcJh ud;yrf;vmcJhol jzpfygonf?
ol. vSyonfhpdwful;/ ol. vSyonfhwifjyr_/ ol. vSyonfhpum;vHk; toHk;tE_ef;/
ol. apwem o'<gw&m;/ ol. rGefjrwfonfh pdwf"mwf/ ol. dk;om;r_/ ol@. pdwfxm;ESdrfhcsr_
rsm;onf ol@udk jynfolcspfonfh pmqdktjzpf a&muf&SdapcJh/ jynfolrsm;. cspfcifav;pm;r_udk
&&Sad pcJyh gonf?
tif;pdefaxmiftwGif; tusOf;uscHaepOf/ bdkuav;ta&;tcif;rS a&mufvm=uonfh
tjypfru
hJ &ifjynforl sm; tif;pdeaf xmiftwGi;f &ufpufpmG ESyd pf ufni ;f yef;cHcjhJ cif;udk rsujf rif
udk,fawG@ uH&+yD;onfhaemuf ol@taejzifh t}uD;tus,f pdwfxdcdkufcJh&/ wkefv_yfajcmufjcm;
jzpfcJh&jcif;udk vlod&Sif=um; xkwfajymcJhzl;ygonf?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

277

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
1999 ckESpfu usaemfESifhtwl KNU acgif;aqmifrsm;ESifh awG@qHkcJh/ xrif;vufqHkpm;cJh/
pum;vufqHkajymcJh=u+yD;/ KNU XmecsKyftxd tvnftywfa&mufcJh/ tcrf;tem;wckwGif
tm;ay;pum; ajymcJyh gonf? tpnf;ta0;cef;rteD; prf;a&pD;oHukd emcH&if; pdw=f unfE;l r_ukd
&&SdcJha=umif;vnf; ajymcJhygonf?
tzdEydS cf H trsK;d om;rsm;/ tzdEydS cf jH ynforl sm;/ aus;u|erf sm; eif;jym;b0rS vGwaf jrmuf&ef
usaemfwdk@u aoewfxrf;+yD; awmfvSefa&; qifE$J=uygonf? oluawmh uavmifudkxrf;+yD;
jynfo@l tusK;d / wdik ;f jynftusK;d udk &Guaf qmifygonf? aemufq;kH wGif usaemfw@kd tm;vH;k onf
vGwv
f yfr/_ w&m;r#wr_/ ta&;awmfyt
Hk wGi;f u vlawG/ &Jabmf&b
J ufawGom jzpf=uygonf?
oluG,fvGefoGm;onfhtwGuf usaemfwkd@ tvGef0rf;enf;yga=umif; ol. rdom;pktm;
azmfjytyfygonf?
24/ 1/ 2007
ref;&Smvmzef;
taxGaxGtwGi;f a&;rSL;
KNU

278

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
uAsmq&m}uD; (OD;) wifrdk; uG,fvGefjcif;twGuf
88 rsKd;qufausmif;om;rsm;rSay;ydkaom 0rf;enf;a=uuJGa=umif; o0%fv$m
ae@pJG?
a=unmcsuftrSwf ?

? Zefe0g&D/ 23/ 2007


? 22007 (88)

jrefrmEdik if .
H Edik if *hH %
k af qmif uAsmq&m}uD; (OD;) wifr;kd uG,v
f eG q
f ;kH yg;oGm;a=umif;udk
,ae@(Zefe0g&D/ 23/ 2007) eHeufydkif;wGif =um;odvdkuf&ojzifh u|efawmfwdk@ 88 rsKd;quf
ausmif;om;rsm;taejzifh txl;a=uuJG 0rf;enf; pdwfxdcdkuf=u&ygonf?
q&m}uD; wifrdk;onf jrefrmhpmaye,fwGif tvGef&Sm;yg;cJhaom uav; uAsmrsm;udk
trsm;qH;k a&;om;cJo
h nft
h jyif ol. pmayrsm;rSmvnf; jrefrmhpmayordik ;f wGif vGepf mG xif&mS ;cJh
aom rD;SL;wefaqmif jzpfayonf?
xdk@tjyif q&m}uD;onf 1988 'Drdkua&pDta&;awmfyHk}uD;wGif pma&;q&mrsm;.
tcef;ubufrS wufuGpGmyg0ifcJh+yD; jrefrmEdkifiH 'Drdkua&pDa&;twGuf uavmifudkifqJGI
qufvufqifEJ$vmcJh&m ppftpdk;&.tusOf;axmiftwGif;Y xdef;odrf;cH&olvnf; jzpfonf?
jrefrmhpmayordik ;f 0ifEiS hf 'Dru
kd a&pDwu
kd yf 0GJ if uAsmq&m}u;D (OD;)wifr;kd onf ruG,v
f eG rf D
ESp&f uftvdk 20-1-2007 ae@pjGJ zifh rsK;d qufopf&@J apwem trnfay;xm;onfh uAsmwpfy'k f
udk 88 rsKd;qufausmif;om;rsm;twGuf &nf&G,fzJG@qdkay;oGm;cJh+yD; u|efawmfwdk@ 88
rsKd;qufausmif;om;rsm;tm; tiftm;wpf&yfudk jznfhqufay;cJhonf?
xdu
k o
hJ @kd jrefrmhpmayudjk riw
hf ifcahJ om jrefrmEdik if .
H trsK;d om;,Ofaus;r_ rSww
f ikd w
f pfck
jzpfol q&m}uD; (OD;) wifr;kd onf rdr.
d arG;&yfarG;ajrudk rpGe@f cmG vdyk gbv
J suEf iS hf 'Dru
kd a&pDa&;
twGuf ud;yrf;&if; wpfyg;ajr/ wpfyg;a&od@k a&muf&adS ecJph Of uG,v
f eG q
f ;kH yg;oGm;&jcif;rSmvnf;
tvGefpdwfrcsrf;ajr@zG,f&maumif;onfh tajctaewpf&yf jzpfaeayonf?
uAsmq&m}uD; (OD;)wifrdk; uG,fvGefqHk;yg;oGm;cJhjcif;onf u|efawmfwdk@ jrefrmEdkifiH.
pmayordkif;0ifyk*~dKvf}uD;wpfOD; qHk;_H;&jcif;jzpfonfomru u|efawmfwdk@. 'Drdkua&pDa&;
azmfaqmifrw
_ iG v
f nf; tiftm;wpf&yf qH;k _;H & jcif;jzpfojzifh u|eaf wmfw@kd 88 rsK;d qufausmif;
om;rsm;rS txl;wvnf 0rf;enf;a=uuJG xdcu
kd cf pH m;=u&yga=umif; 0rf;enf;jcif;o0%fvm$ udk
ay;yd@k vu
kd &f ayonf?
88 rsKd;qufausmif;om;rsm;
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

279

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&m}uD;wifrdk; qHk;yg;uG,fvGefjcif;twGuf
jrefrmEdkifiH 'Drdku&ufwpftiftm;pkrSay;ydk@aom 0rf;enf;a=umif; o0%fv$m
q&m}uD;wifrdk; qHk;yg;uG,fvGefjcif;twGuf
rdrw
d @kd jrefrmEdik if H 'Dru
kd &ufwpftiftm;pktae jzifh rdom;pkEiS t
hf wl txl;0rf;enf;a=uuGJ
jzpf=u&ygw,f?
q&m@&@J 'Dru
kd a&pDta&;awmfy}kH uD;tay:rSm tav;xm;r_/ pmayopPm tay:rSm cdik u
f snrf /_
+idrf;csrf;a&;tay:rSm jrwfEdk;r_/ vli,fawGtay:rSm em;vnfr_/ jynfolawGtay:rSm cspfcifr_
pwJh *k%fj'yfawG[m rdrdwdk@tiftm; pkrsm;tzdk@ wav;wpm; wefzdk;xm;oGm;=u&r,fh
pHxm;csufrsm; trSefjzpfygw,f?
&Spfq,fh&Spf rsKd;qufopffwJh
wacwfxlrJh vli,frsm;
ordkif;xJu arG;vdk@zGm;
aoG;opf tm;opf avmif;+yDwum;?
q&m@&J@ 20/ 1/ 2007 &ufae@u a&;om;ay;ydk@vdkufwJh 'DuAsm[m jrefrmjynfolawGESifh
jrefrmjynfoal wG&@J 'Dru
kd a&pDta&;awmfy}kH uD;twGuf aoG;opftm;opfavmif;ay;vdu
k w
f hJ
q&m&J@ apwem pum;rsm;tjzpf urBmwnfoaG@ &Sifoefaeygvdrfhr,f q&m?
rl0g'a&;&m OD;aqmiftzGJ@
jrefrmEdkifiH 'Drdku&ufwpftiftm;pk
2007 ckESpf Zefe0g&Dv (23) &uf
280

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

jrefrmpmayynm&Sif/ uAsmq&m/ (8888) vlxkta&;awmfyHk}uD;wGif


wufupGm jrefrmhpmayynm&SifwdkufyGJ0ifcJhaom q&m}uD;wifrdk;
uG,fvGeftedPa&mufjcif;twGuf 0rf;enf;a=umif;o0%fv$m
jrefrmhpmayynm&Sif/ uAsmq&m/ (8888) vlxkwGif a&S@wef;rS wufuGpGmwdkufyGJ0ifcJh
aom uAsmq&m}uD;wifrdk; (OD;A*srf;) onf 2007 ck/ Zefe0g&D 22 &ufae@/ tar&duefEkdifiH
umvDz;kd eD;,m; aq;H}k uD;wGif vl}uD;a&m*gjzifh uG,v
f eG t
f edpaP &mufomG ;onft
h wGuf jrefrm
EkdifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm; 'Drdku&ufwpfwyfOD; &Jabmfrsm;rS jrefrmhtzdESdyfcH jynfol
vlxk}uD;ESifhxyfwl txl;0rf;enf;rdyga=umif; tav;teuf azmfjytyfygonf?
uAsmq&m}uD;wifrdk;onf jrefrmhaus;vufESifh trsKd;om;"avh&eH@wdk@ xHkoif;aom
uAsmtajrmuftrsm;udk *E0ifajrmuf a&;zGJ@oDuHk;cJhol uAsmq&m}uD;tjzpf wkdif;jynfu
wefzdk;xm;&aom pmayynm&SifwOD; jzpfygonf? q&m}uD;onf reDuav; b,fuvm
tp&Sdonfh uav;uAsmrsm;udk a&;zGJ@I ausmif;om; uav;oli,frsm;tm; tEkynmjzifh
,Ofaus;odrfarG@ &if;ESD;apcJhol jzpfygonf?
q&m}uD;onf (8888) ta&;awmfy}kH uD;wGif a&S@wef;rS OD;aqmifwu
kd yf 0JG ifco
hJ l jzpfonf?
q&m}uD;. tdrv
f nfusL;wJo
h m; (tarhom;pum; wd;k wd;k ajymvSnyhf g)uAsmonf (8888)
vlxkwdkufyGJ}uD;twGif; a&S@wef;rS wdkufyGJ0ifcJhaom ausmif;om;rsm;. v_yf&Sm;r_udk yDjyifpGm
xif[yfI zdESdyfolppftkyfpk. ,kwfrm&ufpufr_udk ay:vGifxif&Sm;um tEkynmESifh xdxdrdrd
aygif;pyfEkdifcJhaom wdkufyGJ0if uAsmwyk'ftjzpf ordkif;armfuGef; 0ifcJhygonf?
q&m}uD;onf tzdESdyfcH jynfolvlxk}uD;. ol&Jaumif;/ bHk&efol ppftkyfpk. rkef;wD;
idjiifjcif;udkcH&aom EkdifiHa&; tusOf;om;tjzpf ppftusOf;axmiftwGif; 1991 ckESpfrSpI
ESpS &f n
S v
f rsm; tusO;f usccH &Jh olwOD; jzpfcyhJ gonf? tusO;f axmifrS vGwaf jrmufvm+yD;aemuf
q&m}uD;onf vGwaf jrmufe,fajrod@k a&muf&v
dS mum a'gi;f td;k a0 tp&Sad om pmapmif
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

281

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
toD;oD;ESihf rD',
D mtoHvi$ Xhf mersm;wGif 'Dru
kd a&pDa&; wdu
k yf 0JG ifuAsmrsm;/ aqmif;yg;rsm;udk
tEkynmajrmuf a&;om;xkwfv$ifh wdkufyGJ0ifcJhygonf?
vlom;wa,muf. b0ed*;kH onf wcsK@d u opf&u
G u
f av;w&Guv
f kd auGonf/ wcsK@d us
awmh vif;vufawmufyum =u,fpiftjzpf auo
G nf? q&m}u;D onf jrefrmjynf. wdu
k yf 0JG if
trsKd;om;uAsmq&m/ tEkynm&Sif}uD;tjzpf vif;vuf awmufypGm wefzdk;xm;tyfaom
=u,fpifwpif;tjzpf auG&jcif;jzpfonf[k todtrSwf yygonf?
txl;0rf;enf; a=uuG&J onfrmS q&m}uD;onf olcspaf om jrefrmh"avh&eH@w@kd xHo
k if;&m
ZmwdtrdajrwGif +idrf;csrf;pGm aecGifhr&cJhbJ vGwfajrmuf&mwdkif;wyg;wGif uG,fvGef
tedpaP &muf&jcif;rSm jrefrmjynfow
l @kd tzd@k trsK;d om;,Ofaus;r_. }uD;rm;aom qH;k _;H r_tjzpf
jrefrmEkdifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm; 'Drdku&ufwpfwyfOD;rS ESajrmwo rSwfwrf;wif
tyfygonf?
q&m}uD;ar#mfvifhawmifhwcJhaom 'Drdkua&pDa&;wdkufyGJ rkcsatmif&rnf?
q&m}uD;wifrdk; aumif;&mok*wdvm;ygap?
jrefrmEkid if v
H ;kH qdik &f mausmif;om;rsm;'Dru
kd &ufwpfwyfO;D ?
&ufpGJ? 2007 ckESpf/ Zefe0g&Dv (23) &uf/ (t*F gae@)
Website: www.absdf8888.org, Email: absdfhq@csloxinfo.com

282

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&m}uD;wifrdk;twGuf 0rf;enf;jcif; o0%fv$m


q&m}uD; kwfw&uf qHk;yg;uG,fvGefoGm;+yDjzpfa=umif; ,ae@ (23/ 12/ 2007) reufrSm
=um;odvu
kd &f ygw,f?
q&m}u;D &J@ro
d m;pkEiS x
hf yfwl usaemfw@kd vl@abmifopf'rD u
kd &ufwpfygwu
D txl;ESarsmwo
a=uuG0J rf;enf;jzpf=u&ygw,f?
rkef;olwdk@. toufum; &Snf=u.
cspfolwdk@. toufum; wdk=u.
vd@k q&mr rd;k rd;k (tif;vsm;) twGuf q&ma&;cJw
h hJ tvGr;f pm[m q&mhtwGuf usaemfw@kd
a&;=u&r,fh tvGrf;pmvnf; jzpfoGm;yg+yD q&m?
pmaytay:rSm/ vlrsK;d aygi;f pHjk ynfoal wGtay:rSm/ 'Dru
kd a&pDEiS hf +idr;f csr;f a&;tay:rSm q&m&J@
twdkif;twmrJh opPm}uD;r_awGudk usaemfwdk@ygwDu tjrJav;pm; wefzdk;xm;aerSmyg q&m?
q&m[m jrefrmjynfolwdk@ESifhtwl xm0&quf+yD; &Sdaeygvdrfhr,f?
A[dak umfrwD
vl@abmifopf'Drdku&ufwpfygwD (XmecsKyf)
2007 ckESpf Zefe0g&Dv (23) &uf

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

283

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

uAsmq&m}uD; OD;wifrdk; uG,fvGefjcif;twGuf


EdkifiHa&;tusOf;om;rsm; ulnDapmifha&Smufa&;toif; (jrefrmEdkifiH) .
0rf;enf;a=umif; o0%fv$m
touf 74 ESpf&Sd q&m}uD;OD;wifrdk; uG,fvGefoGm;a=umif; =um;od&onfhtwGuf
q&m}uD;&J@rdom;pkeJ@xyfwl 0rf;enf;ylaqG;cJh&ygw,f?
q&m}uD;&Jh *k%fyk'fawGudk !$ef;qdk&r,fqdk&if pmrsufESmaygif;ajrmufrsm;pGm a&;om;
aomfvnf; jynfhpHkvdrfhr,f r[kwfygbl;?
wdik ;f yjynfy pmay/ uAsmrsm; ajrmufrsm;pGm a&;om;cJo
h vdk ud,
k w
f ikd v
f nf; ppftm%m
&Sifwdk@&Jh tusOf;axmifxJrSm 4 ESpfr# aevmoljzpfygw,f? tusOf;axmifxJu xGufvm+yD;
aemufyikd ;f vnf; uavmifwacsmif; vufrmS pGv
J @kd aqmif;yg;/ uAsm ajrmufrsm;pGmudk a&;om;
Edik cf o
hJ jl zpfygw,f?
u|Eykf w
f @kd Edik if aH &;tusO;f om;rsm;ulnaD pmifah &Smufa&;toif; (jrefrmEdik if )H &J@ t=uHay;
wOD;jzpfovdk tzG@J 0ifrsm;udk uHwikd ;f qH;k rpum;ajymwwfwhJ q&m}uD;udk u|Eykf w
f @kd toif;0if
rsm;u tjrJ vGrf;qGwfowd&ae=urSmyg?
q&m}uD;uG,fvGefoGm;jcif;[m rdom;pktwGufomr[kwfbJ jrefrmhpmayavmu
twGu/f wdik ;f jynftwGuyf g }u;D rm;wJq
h ;kH H;_ r_wckyJ jzpfygw,f? od@k ayr,fh q&m}u;D &Jh *k%af &mif
awG[m jrefrmhordik ;f rSm raysmufrysub
f J pHxm;p&m rSww
f ikd w
f cktjzpf wifuseaf er,fqw
kd m
taotcsm jzpfygw,f?
q&m}uD; tjrJajymqdkaewJh vGwfvyfjcif;&J ht&omudk q&m}uD; rcHpm;oGm;cJh&ayr,fh
q&m}uD; jrifcsijf zpfapcsiw
f hJ vGwv
f yfrt
_ wGuf usaemfw@kd qufvufwu
kd yf 0JG ifomG ;r,fqw
kd hJ
ta=umif; uwdyvdkufygw,f?
q&m}u;D 20/ 1/ 2007 rSm aemufq;kH a&;cJw
h hJ 88 rsK;d qufausmif;om;rsm;twGuf rsK;d quf
opfwdk@&J@ apwem uAsmudk vufqifhurf;&if; q&m}uD;udk*k%fyvdkufygw,f?
q&m}uD; aumif;&mokuwdvm;ygap?
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;ulnDapmifha&Smufa&;toif; (jrefrmEdkifiH)
284

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

jrefrmh*k%faqmif uAsmq&m}uD; OD;wifrdk; (74 - ESpf) onf Zefe0g&Dv (22) &ufae@u


tar&duefjynfaxmifpk avmh(pf)tif*sv(d pf)r@d Y uG,v
f eG o
f mG ;a=umif; =um;od&onft
h wGuf
q&m}uD;. usef&pfolrdom;pk0ifrsm;ESifh xyfwlxyfr# 0rf;enf;ylaqG;jcif;jzpf&ygonf?
q&monf rsufarSmufjrefrmpmayacwf. &Sm;yg;vSaom a&S@aqmifvrf;jy trsKd;om;
pmqdt
k ausmt
f armfwOD; jzpfygonf// q&monf ol}u;D jyif;cJ&h m b0ywf0ef;usi/f ol usiv
f nf
cJh&m vl@tzGJ@tpnf;/ oljzwfoef;cJh&m ordkif;acwfponfwdk@u dkufcwfvdkufaom EdkifiHol
EdkifiHom;wdk@. cHpm;r_rsm;udk dk;om;jzLpifpGm opPm&SdpGm uAsmzGJ@avh&Sdonfh acwfay:uAsm
q&m}uD;jzpfonfhtavsmuf ol@acwf ol@umv. acwfydifordkif;udk uAsmjzifhrSwfwrf;wif
EdkifcJholvnf; jzpfygonf?
jynfolvlxk. vSyaom arwWm apwem/ jynfolvlxk. tHhavmufaom Zmwdrmef/
jynfolvlxk. twk,lzG,f ZGJowWd/ jynfolvlxk. jrwfEdk;zG,f ,Ofaus;r_ tp&Sdonfh *E0if
ajrmuf wdkif;yjynfy uAsm vuFm ajrmufrsm;pGm a&;om;cJhkHr#ru/ ta&;}uD;onfhtcg
wGiv
f nf; jynfoEl iS hf waoG;wom;wnf;&Sad =umif; vufawG@jyoEdik pf rG ;f &So
d nfh yk*Kd~ vfvnf;
jzpfygonf? xd@k a=umifyh if q&monf ppftm%m&Siw
f @kd . i&Jcef;Y (4) ESprf # tusO;f csxm;jcif;
cHcJh&onf// axmifusaepOfrSmyif q&monf uAsm ta&;tpyf rysufonfhtjyif/ b0wl
tusO;f om;rsm;udk uAsm pmayrsm; a[majymyd@k csum pdwt
f m;owWrd sm;E_;d aqmfay;Edik cf o
hJ nf?
avmu"Hukd pdeaf c:tHwjk ycJh onf? od@k jzpfIvnf; q&ma&muf&&dS m aea'otoD;oD;Y ywf0ef;
usi&f dS rdwaf qGrsm; jynforl sm;u q&mhtm; pHerl,pl &m yk*Kd~ vftjzpf vufco
H wfrw
S =f ujcif;
jzpfayonf?
q&m OD;wifrdk;uG,fvGefoGm;jcif;onf ,ae@jrefrmpmayavmutwGuf ae wpif;
uG,f&ouJhodk@ jzpfygonf// q&mhrdom;pktwGuf tpm;xdk; r&aom qkH;H_;r_}uD;jzpfouJhodk@/
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

285

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
jrefrmhpmayavmESihf wdik ;f jynftwGuyf g twGuyf g tpm;xd;k r&Edik o
f nfh qH;k H;_ r_}u;D jzpfygonf?
odk@aomf q&m. wdkif;usKd;jynfusKd;aqmifcJhonfh }uD;jrwfaom *k%fowif;rSmrl rsufarSmuf
jrefrmhordik ;f wGif pHrpDS &m armfueG ;f ausmufwikd t
f jzpf xm0pOf wnf&adS eygvrd rhf nf// q&monf
vlaoaomfvnf; emrnfaornfholr[kwf[k rrSdwfrokef ,kH=unfygonf?
q&monf jrefrmowif;or*~ . *k%fxl;aqmif em,utjzpfESifh O'gef;r*~Zif;.
twdik yf ifcpH mwnf;tjzpf arwWma&S@xm; aqmif&u
G cf o
hJ nft
h av#muf jrefrmowif;or*~
ESifh O'gef;r*~Zif;wdk@. wdk;wuf&m wdk;wufa=umif;rsm;udk tvsOf;oifhwdkif; t=uHyvrf;
!$efavh&Sdojzifh q&m. }uD;jrwfaom apwem arwWmw&m;wdk@udk jrefrmowif;or*~
tzGJ@om;rsm;taejzifh tpOfyif atmufarhowd& ae=urnfjzpfygonf?
jrefrmh*k%faqmif jynfol@pmqdk q&m}uD; OD;wifrdk;
aumif;&mok*wd bkHb0odk@ a&muf&Sdygap?

286

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

'Drdku&ufwpf jrefrmhtoH
P.O Box 6720, ST. Olavs Plass, 0130 Oslo, Norway. www.dvb.no

jrefrmEkid if H pmayordik ;f . rD;SL;wefaqmif/ jrefrmh'rD u


kd a&pDa&; wku
d yf 0JG if uAsmq&m}uD;
wifr;kd Zefe0g&D 23 &uf 2007 eHeufyikd ;f wGif uG,v
f eG f qH;k yg;oGm;a=umif; =um;odvu
kd &f ygojzifh
'Drdku&ufwpfjrefrmhtoHu txl;wvnf 0rf;enf;a=uuGJ jzpf&ygonf?
1999 ckESpfaemufydkif; 2003 ckESpftwGif; 'Drdku&ufwpfjrefrmhtoH. *k%fxl;aqmif
t,f'w
D mtjzpf wm0ef,&l if; avv_id ;f oHrv
S nf; a=u;rHk rSeu
f pJG rsm; tpDtpOfukd ud,
k w
f ikd f
a&;om;xkwfv$ifhcJhao;ojzifh cspfcifav;pm; wefzdk;xm;&aom q&morm;wOD;/ vkyfazmf
udkifzufwOD; qHk;H_;oGm;+yD[k cHpm;&ygonf?
xkd@jyif wdkif;jynfvlrsKd;/ ,Ofaus;r_/ w&m;r#wr_/ vGwfvyfr_ESifh tem*wf rsKd;qufopf
uav;rsm;tay: cspcf ifw,
G w
f mpdwf }uD;rm;vSaom uAsmq&m}uD;wifr;kd uG,v
f eG o
f mG ;jcif;
onf jrefrmEdkifiH. pmayordkif;0if yk*~dKvf}uD;wOD; qHk;H_;&jcif;jzpfojzifh 'Drdku&ufwpf jrefrmh
toHu txl;wvnf 0rf;enf;xdcdkuf a=uuGJcHpm;&yga=umif; To0%fv$mudk ay;ydk@vkduf
ygonf?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

287

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
uAsmq&m}uD; OD;wifrdk; uG,fvGefjcif;twGuf
jrefrmtoif; (udk&D;,m;) ESifh a&$o*F[m - jrefrmtoif; pm=unfhwdkufwdk@.
0rf;enf;o0%fv$m
jynfol@pmqdk}uD; OD;wifrdk; uG,fvGefa=umif; =um;od&onfhtwGuf rdom;pkESifh
xyfwlxyfr# ESarsmwo 0rf;enf;&ygonf?
q&m OD;wifrdk;onf ESpfaygif;ig;q,fausmfr# uAsmpmayrsm;udk ae@pOfrjywf a&;zGJ@
cJo
h jl zpf+yD;/ rsuaf rSmufacwf jrefrmuAsmordik ;f . ta&;ygaom t"du& yk*K~ v
d }f uD; jzpfygonf?
q&monf zefr;D tdrf xGe;f ndI
jrefrmjynfukd tvif;aqmifco
hJ vd/k avmu. tvSu,
kd pf D
udk cspfjrwfEdk;atmif azmfxkwfay;cJholvnf; jzpfygonf? touf&Sifor# umvwGif jrefrm
jynfolwdk@ESifh xyfwlxyfr# aexdkifcHpm;cJh+yD;/ jynfolvlxk. cHpm;r_udk uAsmjzihf armfuGef;
xd;k cho
J v
l nf; jzpfonf? xd@k jyif jynfow
l @kd . vGwaf jrmufa&;twGuf cGyaf 'gi;f tvHac:&mod@k
,kH=unfpGm av#mufvSrf;=u&ef tm;rmefaoG;ay;cJholvnf; jzpfygonf?
q&m OD;wifrdk; uG,fvGefoGm;jcif;onf ,ae@ jrefrmpmayavmutwGuf &wemwyg;
uG,af ysmuf&jcif; jzpfovdk jynfow
l @kd twGuf wdik ;f jynftwGuf tpm;xd;k r&Edik o
f nfh qH;k H;_ r_
wckvnf; jzpfygonf?
jrefrmtoif; (udk&D;,m;) onf q&m}uD;tm; zdwf=um;I pmaya[majymyGJ ponfh
pmayv_yf&Sm;r_rsm; yvkyf&ef ESpfpOf pDpOfcJh=uaomfvnf; ta=umif;trsKd;rsKd;a=umifh
rvma&mufEikd cf o
hJ nfukd ,lu;H r& jzpfr&d ygonf? a&$o*F[m - jrefrmtoif; pm=unhw
f u
kd u
f
q&m. uAsmpmtkyf okH;tkyf xkwfa0EdkifcJhonfr#ESifhyJ ajzodrfh&awmhrnf jzpfygonf?
q&m OD;wifr;kd (1933 Ed0k ifbm 19 2007 Zefe0g&D 22) onf tar&duef jynfaxmifpw
k iG f
kww
f &uf uG,v
f eG o
f mG ;cJah omfvnf; q&m}uD;. trnfemronfum; jrefrmjynforl sm;.
ESvkH;tdrfwGif xm0pOf touf&Sifoefaernf jzpfygonf?
jrefrmh*k%faqmif jynfol hpmqdk q&m}uD; OD;wifrdk; aumif;&mok*wdodk ha&muf&Sdygap//
tr_aqmiftzG@J
jrefrmtoif; (udk&D;,m;)
MYANMAR ASSOCIATION IN KOREA

2007 Zefe0g&D 26
288

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

289

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

290

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

291

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

292

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

q&m}uD; OD;wifrdk; (1933 = 2007)


psmyetcrf;tem; tpDtpOf
ae&uf
pae
01-27-07
Saturday
January 27,2007

we*FaEG
01-28-07
Sunday
January 28, 2007

tcsdef
5;30 - 8;30 em&D
nae
5:30pm-8:30pm

11;00 - 1;00
em&Dae@vnf
11:00am-1:00pm

2;30 - 4;15 em&D


2:30pm - 4:15pm

wevFm
01-29-07

reufvif;tm;}uD;

January 29, 2007

ae&m

tpDtpOf

Rose Hills Memorial


Park and Mortuary
(Memorial
Chapel)3888
Workman Mill Rd,
Whittier, CA 90601
Tel-(562)692-1212
(562)699-0921

tokb_
tcrf;tem;
(Viewing)

"rRaZmwdausmif;
Dhammajoti Meditation
Center (Baldwin Park
Monastery) 4436
Walnut Street Baldwin
Park, CA 91706
Tel-(626) 337-0056

&ufvnf qGrf;au|;

Rose Hills Memorial psmyetcrf;tem;


Park and Mortuary
(Funeral Service)
(SkyRose Chapel)
Rose Hills Memorial
Park and Mortuary

rD;o*vf
(rdom;pk0ifrsm;om)

Rose Hills Memorial Park and Mortuary


Location: http://www.rosehills.com/locationsContent/location.aspx
Direction: http://www.mapguest.com
Dhammajoti Meditation Center (Baldwin Park Monasery)
Location & Direction: http://www.mapguest.com/

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

293

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
uAsmq&m}uD; OD;wifr;kd tm; E+wq
f uf*g&0ytcrf;tem; tpDtpOf
Zefe0g&D 27/ 2007/ paeae@
nae 5;30 rS 8;30 txd
atmufygtpDtpOftwkdif; yvkyfrnfjzpfygI udwifjyifqifEdkif=uap&ef usef&pfol
rdom;pkESifh tcrf;tem; usif;ya&;aumfrwDu ta=umif;=um;ygonf?
(1) 5;30 - y&dowfae&m,ljcif;/
(2) 5;30 rS 5;50 - oHCmawmfrsm;u qkawmif;arwWmydk@jcif;/
(3) 5;50 - uAsmq&m}uD;OD;wifrdk;. uav;uAsmrsm;udk uav;rsm;u trSwfw&
&Gwfqdkjcif;/
(4) 6;00 - &yfeD;&yfa0;rS ay;ydk@vmonfh tzGJ@tpnf;/ rdwfaqGtoD;oD;. 0rf;enf;
o0%fv$mpm&if;udk aumufEkwfzwf=um;jcif;/
(5) 6;05 - wufa&mufvmonfh tzGJ@tpnf;toD;oD;ESifh rdwfaqGo*F[rsm;u
0rf;enf;o0%fESifh trSwfw&pum; ajym=um;jcif;/
(6) 7;20 - tcrf;tem;ed*Hk;tjzpf uAsmq&m}uD; OD;wifrdk;. kyfoHrSwfwrf;
xkwfv$ifhjcif;/
(7) 7;20 - wufa&mufvmonfh y&dowfu wpfOD;csif; wef;pDI E_wfquf*g&0y+yD;
tcrf;tem;udk kyfodrf;jcif;?
tzGJ@tpnf;ESifh rdwfaqGo*F[rsm;. E_wfqufpum;ajymcsdefudk 3 rdepfrS 5 rdepftxd
om owfrSwfxm;ygonf? udwifta=umif;=um; pm&if;oGif;xm;olrsm;udk OD;pm;ay; pDpOf
ay;rnfjzpfyga=umif;?
y&dowfu wOD;csi;f wef;pDI uAsmq&m}u;D OD;wifr;kd . kyu
f vmyf E_wq
f uf*g&0ycsed u
f kd
tcsed v
f akH vmufr&_ adS patmif tcrf;tem; usi;f ya&;aumfrwDu txl;tm;xkwf pDpOfay;rnf
jzpfyga=umif;?

294

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
uAsmq&m}uD; OD;wifr;kd . psmyetcrf;tem; tpDtpOf
Zefe0g&D 28/ 2007/ we*FaEGae@
nae 2;30 rS 4;15 txd
atmufygtpDtpOftwkid ;f yvkyrf nfjzpfygI uw
d ifjyifqifEikd =f uap&ef use&f pforl o
d m;pk
ESifh tcrf;tem;usif;ya&; aumfrwDu ta=umif;=um;ygonf?
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)

2;30 - y&dowfae&m,ljcif;/
2;30-2;50 oHCmawmfrsm;u aemufqHk;o&%*Hkwifjcif;/
2;50 - tcrf;tem; pwifa=umif; a=unmjcif;/
y&dowfu (8) puUef@ +idrfoufI *g&0yjcif;/
uAsmq&m}uD;OD;wifrdk;. ESpfopful;qkawmif;toH jyefvnfxkwfv$ifhjcif;
armif&pfu uAsmq&m}uD;OD;wifrdk;. udk,fa&;tusOf; zwfjcif;/
3;00 - rdom;pk. txl;{nfhonfrsm;u *k%fyE_wfqufpum; ajym=um;jcif;/
- a'gufwmpdef0if;
- q&m OD;wifarmifoef;
- armifpGrf;&nf
- q&m OD;0if;az
(8) 3;40 - usef&pfolrdom;pkudk,fpm; orD; a'gufwmrdk;rdk;ESif;u 0rf;enf;pum;
ajym=um;jcif;/
(9) 3;45 - q&mOD;0if;azu uAsmq&m}uD; OD;wifr;kd . aemufq;kH uAsmudk &Gwq
f jkd cif;/
(10) 3;55 - rdom;pku uefawmhjcif;/
(11) 4;05 - uAsmq&m}uD; OD;wifrdk;. kyfuvmyf aemufqHk;c&D; ydk@aqmif=urnfh
rdwfo*F[ (8) OD;u ae&m,ljcif;/
(12) 4;10 - y&dowfrsm;u uAsmq&m}uD;. psmyec&D;udk vku
d v
f yH @kd aqmif *g&0yjcif;/
(13) 4;15 - tcrf;tem;ed*;kH tjzpf uAsmq&m}u;D OD;wifr;kd . toH aumufEw
k cf surf sm;
udk xkwfv$ifh+yD; tcrf;tem; kyfodrf;jcif;?

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

295

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

296

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

297

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

ua'gif;nifom - 89
u&iftrsKd;om;tpnf;tHk; - 277
uvsm (uvsm r*~Zif;) - 203
um&,fvf'Drdk&f - 226
udkudk}uD; - 152
udkudk}uD; ('DcsKyf/ tif;pdef) - 181
udkudkav; - 259
udu
k o
kd ef@/ cdik cf ikd !
f eG @f / blrad A' - 236/ 268
udu
k akd tmif - 183
udak usmEf ikd f ("mwfyHk ESihf AG'D ,
D )kd - 190
ud}k uD; (prf;acsmif;) - 161/ 178
udk=unf0if; - 164
udck spf - 206
udka&$atmifoif; - 216
udkouf - 90
ausmfausmf - 196
ausmfpGmxGef; - 169
ausmfaqG - 192
ausmfaZ,s - 177
ausmfZHom - 138
ausmfaX;OD; - 261
ausmfEdkif - 261
ausmfvif;/ rabbD - 174
ausmv
f i_d f - 171
ausmf0if; - 15
ausmfoD[ - 201
ausmfol/ a&$ZD;uGuf - 204
ausmfouf (a&$bdk) - 92
=uif=uifndrf; - 166
=unfEikd f - 206
udifvif;Edkif - 29
=unfatmif - 138
=unfO;D - 19/ 202

cifapmwifh - 203
cifaqGO;D - 201
a':cifar - 234
cifarmif}uD; (pdkif;oD[) - 225
cifarmifcsKd - 246
cifarmifaZmf - 209
cifarmif&edS f - 245
cifarmifav; - 23/ 230
cifarmif0if; (ykZeG af wmif) - 186
a'guw
f mcifarmif0if; - 170
armifcifarmif0if; - 223
cifarmifat; - 250/
cifarmif (a&$jynfom) - 247
a'guw
f mcifjrifOh ;D - 251
cifvid_ =f uL - 202
cif0if; - 190
OD;crf;Adv
k f - 177
rcsKd - 145/ 183
armifcsKd; - 178
acsmpk (qkHpnf;&m) - 231
csr;f rif; - 233
cGeq
f ikd ;f - 93

298

*
*s&rD 0k'&rf - 221
*sifrD - 96/ 271
*sKeD,m0if; - 95
*sK; - 253
i
+idrf; ('\e) - 169
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
p

Adv
k pf wD; - 195
pkpak EG; - 254
&JabmfAdkvfapm - 266
apmndKa0 (a&$jynfom) - 215
apmxGef; - 258
OD;apmxGef;/ at;at;armf - 265
apmjrwfrm - 263
apma0 - 97/ 251
apmatmif - 237
pd;k xGe;f - 154
pd;k Edik f - 264
pdk;jrifh - 176
pd;k jrifv
h wf - 253
OD;pd;k jrifh (ocif) - 248
pdk;0if;+idrf; - 165
armifp;kd 0if;/ &Jrid_ ;f (ppfuikd ;f ) - 174
pdkif;atmif0if; - 248
ppfwifr;kd - 164
pENm - 238
pef;pef;jrifh - 198
pef;pef;at;/ udkvSatmif - 265
pef;Edkif/ aucdkif0if; - 267
pef;OD; - 168
pdefxGef;/ arb,f - 234
pde0f if; - 232

Zm*em - 141
aZ,s - 154
aZ,sm0if; - 241/ 261
aZvif;OD; - 167
a'gufwmaZmfxGef; - 227
aZmfaemif - 197
aZmfrif; - 172/ 271
aZmfrif; (88) - 254
aZmfrif;ausmf/ rcifav; - 215
aZmfrif;atmif/ ukaol&/ eef;azmifEGef; - 261
aZmfarmif - 157
aZmfrdk;ausmf - 222
aZmf0if; - 185
armifaZmf0if; (e,l;a,muf) - 230
aZmf0if;armif - 149
a'guw
f maZmf0if;vGif - 228
aZmfoufaxG; - 227
aZmfatmif - 223
^
armif^m%fvif; - 250
^m%fOD;armif - 29
n

q
q&mha&mif;&if; - 189
qvdik ;f xGe;f oef; - 229
ql;iSuf - 138
qefeD (tif;pde)f - 180
qef;vGif - 179
aqGcspu
f kd - 151
aqGaqGxGef;/ atmifausmfqef; - 209
aqGEikd f - 98
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

nDnD - 258
nDaprif; - 140
nDnED ikd f - 208
ndK=unf - 238
ndKcufausmf - 235
ndKxGe;f - 156
!Gef@=unf - 239
!Gef@a0rdk; - 219
!Ge@f opf - 219
299

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
!Gef@oef; - 258

xGef;aemfEdkif - 199

'

aX;uG,f - 270

'*kefwm&m - 101
'Dru
kd &ufwpf jrefrmhtoH - 287
a'0Doef@pif - 207
a';ApfvjS rifh - 250
a'gi;f eD - 102

w
wDc&mrm - 213
awZ - 224
wifwifvS - 252
wifarode;f - 222
wifr;kd - 9
wifarmifaomf/ cifat;aomf - 220/ 224
wifarmifoef; - 35/ 236
wifarmifOD; - 153
wifjrifh - 197
wif0if; (jrif;jcH) - 166
OD;wif0if; - 171
armifwifah 0 - 168
wuUodkvfbmomjyefXme/ vkyfazmfudkifzufwOD; 195
wyfO;D v - 192
x
xufjruf - 162
xifausmf - 157/ 171
xdu
k f - 182
xdefvif; - 99/ 263
yef;csD xdev
f if; - 12
xdev
f if;Edik f - 173
axG;cdik f - 264
axG;jrifh - 192
a'gufwmxGef;wif - 229
xGef;xGef; - 159
xGe;f xGe;f oef; - 100
300

e
emewfajropPmeD (aEGwrm) - 247
udkeD (awmif}uD;) - 163
eDeDrm - 256
eDrv
kd id_ f (,rif;vdi_ )f - 194
eDvmpdef - 235
a':Ek - 252
EkE&k nf (tif;0) - 168
aewifjrifh - 149/ 219
aexufEikd f - 162/ 200
aexGwf - 105
aeyefO;D - 186
ae0if; - 160
ae0if;atmif - 140
aemfprf;prf;EG,f - 210
aemftkef;vS (arSmfbD) - 183
Edik u
f rkd if; - 185
Edik if aH &;tusO;f om;rsm; ulnaD pmifah &Smufa&;toif;
(jrefrmEdik if )H - 284
Edik jf rifo
h pf - 140
ewfarmufteDcsKd - 243
eef;!Ge@f aqG - 39
EG,ef OD ;D - 267
a'guw
f mEG,Ef ,
G Of ;D - 251
ESi;f cg;rd;k - 104
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
ESi;f ESi;f ar$; - 173
y
ynma&;0efxrf;wOD; (ykZeG af wmif) - 185
yg&*l - 243
ay:atmifcspf/ OD;xifatmif - 218
ydwx
f eG ;f - 152
yef;oD; - 214
jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH trsKd;om;!Gef@aygif;tpdk;& 274
yH;csKd - 254
z
azjrifh - 169
zd;k oH (vlx)k - 41
zsmykHeDvkHOD; - 198
zd;qkreG f - 208
udak jzmifh (&Gmwef;&Sn)f - 219
A
ArmjynfuGefjrLepfygwD - 276
aA'g&D - 47
Aef;armfndKEGJ@
b
bm;rm;wla'; - 51
bdkpdef - 246
bdkbdkvef;pif - 199
barmf - 169
bdkbdk - 149
bdv
k w
S ifh - 221
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

r
rpENm - 202
r'kH - 210
a':rrtd - 265
rtd - 109
udkrmuD - 155
rmrmat; - 117
rmrmOD; - 153
rdcsrf;a0 - 205
ar+idrf; - 55
udrk ;kd - 266
rdk;ausmf - 268
rdk;rdk;ESif; - 107
rdk;oD;ZGef - 240/ 260
armifrdk;[def; - 177
rdk;[def; (om;*sme,fausmf) - 119
rdk;OD;aqGndef; - 198
rif;udEk ikd f - 108/ 151/ 269
rif;ausmfcdkif - 134/ 272
rif;[ef - 181
udkarmif - 182
armifprG ;f &nf - 110/ 111/ 141/ 143/ 144/ 236/
262
armifwifqifh - 161
armifwifopf - 156
armifae0if;ZeD; - 203
armifaEGxuf - 141
armifzdk;axmif - 144
armifrdk;ol - 213
armifarmif}uD; - 244
armifarmifcif - 176
armifarmifvd_if (tyfpdkufuk) - 196
armifarmifatmif - 296
armif&pf - 86/ 263
armifviG rf eG f (uom) - 217
armifv0S if;(jrif;jcH) - 112
armif0Ho - 142
301

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
OD;armif0if;/ a':apma&$ - 220
armifomEdk; - 142/ 145
armifaoG;opf - 204
rkwfokH - 182
rsK;d cif - 218
rsKd;rsKd; - 235
armifrsKd;oef@ - 192
udkrsKd;jrifh (tnmom;) - 180
rsKd;jrifhatmif - 218
rjr+idr;f - 252
jraESmif;ndK - 173
OD;jr0if; - 150
jrat; - 153
umwGef;ajrZm - 245
jrifah iG - 193
jrifph ;kd - 184
jrifq
h ef; - 184
udjk rifah qG (tif;pde)f - 214
jrifah X; - 237
a': jrifhjrifh - 239
jrifhjrifhcif - 167
jrifhjrifhpdef (abmfpwGef) - 220
jrifhvd_if - 246
jrifo
h ed ;f (ok0) - 163
jrifah t; - 183
tefwD rdif - 213
jrwf,Ofacsm - 224
jrefrmEdik if 'H rD u
kd &ufwpftiftm;pk - 280
jrefrmowif;or*~ - 285
jrefrmtoif;(udk;&D;,m;) ESifh a&$o*F[m pm=unfh
wdu
k f - 288
rGe'f &m - 115
,
,Ofrif;ydkuf - 292

302

&
&mZearmif - 191
&D&jD rifh - 103
&Jausmpf mG - 158
&Jrif;OD; - 237
a&mbwf - 214
&if&ifjr - 165
&efaemifO;D - 170
&efatmif - 260
&G,f*sm - 207
a&$ularESif; - 179
a&$ausmf - 244
a&$pifxGef; - 226
a&$pifO;D - 226
a&$jrwfaZmfaZmf - 175
wuUov
kd af &$&0D if; - 170
v
vrif;/ rd;k i,fi,f/ o#m; - 234
vlxk pde0f if; - 145/ 207
vlxak ':trm - 7/ 144/ 145
vlvyfqrf - 200
vl@abmifopf'Drdku&ufwpfygwD - 283
udkav; (abmfpwGef) - 217
rav;xdu
k f - 160
av;Edik t
f d - 235
av;jrifh (vSu|e;f ) - 172
av;av; (wdkusKd) - 122
vif;xif (ra[oDr*~Zif;) - 248
vif;aEG;tdrf (ae&defausmf) - 123
vSpdk; - 264
vSreG f (rk&H mG ) - 121
vSa&$/ a':cifrmat; - 210

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
0
udk0 - 216
a0a0 - 264
a0a0Edik f - 231
a0a0vGiOf ;D - 151
a'guw
f m0if;qef;xGe;f - 124
0if;!Ge@f - 127
0if;wifx
h eG ;f - 65/ 125
0if;Edik f - 208
0if;az - 61/ 146/ 222/ 236
OD;0if;armif - 266
0if;0if; - 245
0if;ol& - 251
o
oZifxu
kd f - 195
omcsKd - 190
omqef; - 249
okwnD - 182
ol - 77
ol& - 262
ol&aZmf - 242
oJEk&if - 146
oufaZmf - 172
oufxeG ;f - 259
oifah emf - 272
a':oif;vd_if/ ausmfausmf/ rdk;rdk;cif - 225
aomif;udif - 177
opfar$; - 162
oef;pdk;Edkif (rd_if;rdom;pk) - 200
oef;aX; - 233
oef;aX;armif - 220
oef;Edik f - 186
oef;Edik Of ;D - 146
oef;jrifhatmif - 205
oef;oef;aX; - 266
uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

udo
k ef;atmif - 191
odyrH` if;=unf - 197
a':odef;!Gef@(bmomjyefXme)&J@om;/ qefeD - 165
odef;xkduf - 164
OD;odef;Edkif/ a':usif&D - 262
odef;armif - 166
armifodef;jrwf - 165
ode;f ode;f aX; - 265
ode;f at; - 179
udkodrf;aqG - 156
[
a[rmcif - 210
a[refoZif - 128
armif[efwif - 120
udk[ef - 157
[efxGef; - 167
t
t*sp[
f ed ;f - 247
tnmu q&m - 163
at&D - 223
at;Edkif - 193
udak t;Edik f (pdwf uduu
f zD;) - 158/ 159
at;rif;/ odef;pnf/ oufarmif - 222
at;jrifh - 267
at;0if; (vrif;w&m) - 79
at;at;oef; - 263
atmfyDus,f - 143
tHhbG,fausmf - 216/ 270
tdk;a0atmif - 267
OD;t*~"rR - 238
udkatmif - 271
udkatmif/ jrjrpdk;/ om; atmifpdk;rif; - 225
atmifausmfcdkif - 259
303

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm
atmifausmfqef; (jrif;jcH) - 164
atmifausmfxGef;/ qkqkarmif - 221
atmifausmfOD; - 260
atmif}uD; - 248
a'gufwmatmifcif - 262
atmif+idrf; - 130
atmifapmOD; - 227
a'gufwmatmifxGef; - 229/ 260
atmifxeG ;f OD; - 155
atmifeD - 249
atmifarmfZif - 231
atmifr;kd 0if; - 81
a'gufwmatmifrsKd;oef@ - 232
atmifjrifo
h ed ;f - 155
atmifjrifOh ;D - 148
atmifvwf - 265
atmifviG f - 146
atmifa0; - 129
OD;atmif0if; - 160
atmif0ef; - 132
atmifoif; - 147/ 242
atmifoef@ - 184
OD;atmifodef; (w&m;kH;csKyfa&S@ae) - 199
tke;f armif - 175
OrRmAdv
k f - 133
OrRmOD; - 253
88 rsKd;quf ausmif;om;rsm; - 279

304

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

zvfr;D tdro
f hdk tvGr;f pm

tcuftcJrsm;ajumifh
pma7;olrsm;xHu
cGijhf yKcsuf rawmif;cHei
kd o
f nfukd
em;vnfcGifhvGSwfay;juapvdkygonf/

uAsmq&m wifrdk; uG,fvGefjcif; wvjynfh trSwfw&

305

You might also like