TRANSFORMATRLER Eletromanyetizmadan hat rlanaca zere bir bobin iinden ak m geerse o bobinin etraf nda bir manyetik alan

meydana gelir. Bu manyetik alan m knat sda oldu u gibi kuvvet izgileri meydana getirir. E er ak m de eri artarsa kuvvet izgileride o oranda bobinin d na do ru ta acakt r. Aksi ekilde ak m de eri azal rsa kuvvet izgileri i tarafa do ru yakla acakt r. E er ba ka bir bobin ilk bobinin biti i ine yerle tirilirse, manyetik alan ieri veya d ar do ru hareket edece i iin kuvvet izgilerinin hareketi ikinci bobini kesecektir. Bu olay n sonucunda ikinci bobinde bir gerilim meydana gelecektir. 50Hzlik AC ebeke kayna ile bu olay saniyede 50 defa olacakt r. Bu olaya kar l kl indiksiyon denir ve temel bir transformatrn temelini te kil eder. Birinci bobine primer sarg s ikinci bobine ise sekonder sarg s ad verilir. Sekonder sarg s na d en gerilim dn m oran yla belirlenir. Pr imerGeri lim i Pr imerS arg s ! SekonderGeri lim i SekonderS arg s rne in, Sekonder sarg s Primer sarg s n n yar s kadar olursa zerine d en gerilimde primer geriliminin yar s kadar olur. Ba ka bir rnek verecek olursak Primer sar m say s 5000 olsun, sekonder sar m say s ise 500 olsun, o zaman dn m oran 10:1 olacakt r. Bu s rada primer gerilimi 240V ise sekonder gerilimi bu gerilimin 1/10u kadar, yani 240/10 = 24V olacakt r. Varsayal m elimizde ideal bir transformatr var, bu transistrn primer gc her zaman sekonder gcne e it olacakt r. E er 24Wattl k bir lambay sekondere ba lad 0.1A olacakt r. (P=V.I). Primer ile sekonder aras nda manyetik bir kuplaj sa lamak iin bobin metal bir nve zerine sar l r. Primer nve zerinde EDDY ak mlar denen bir kay p ak ma neden olaca ndan dolay nve ince bir tabakayla kaplan r. Bu u anlama gelmektedir ki primer ve sekonder metal tabakadan yal t lm t r. Transformatrleri yksek frekanslarda al t rmak iin demir tozu nveler kullan l r veya vve hi kullan lmaz. Transformatrler, sadece ak mde eri srekli de i en ve manyetik alan hereket eden AC gerilimde al rlar. DC gerilimde sabit bir ak m vard r ve bundan dolay sabit bir alan vard r ve bundan dolay da hibir indiksiyon olay gerekle mez. Baz transformatrler, sekonder ve primer aras nda bir elektrostatik perdeye sahiptir. Bu perde kaynaktan veya ba ka ynlerden gelen parazitik sinyalleri nlemek iin kullan l r. Transformatrler ayr ca empedans uygunla t r c olarak da kullan l r. m zda o zaman primer gc de 24W olacakt r. O halde primerde 240V oldu una gre primer ak m

TRANSFORMATR E TLER