Professional Documents
Culture Documents
Arxes A
Arxes A
email: chrnikol@otenet.gr
http://users.otenet.gr/~chrnikol
2004
, 1948,
C.E. Shannon
A Mathematical Theory of Telecommunications.
20 . ,
(, ).
Shannon
.
.
,
.
,
,
.
.
,
, ,
.
, ,
.
!
.
,
, ,
. .
,
& .
, ,
. .
2004
1:
1.1
1.2
11
12
2:
2.1
13
2.2
14
2.3
16
2.4
19
2.5
19
2.6
22
2.7
24
26
28
3:
3.1
29
3.2
29
3.3
35
3.4
36
3.5
38
42
46
4:
4.1
49
4.2
Shannon-Fano
53
4.3
57
4.4
59
4.5
Shannon
61
4.6
Huffman
63
67
70
5:
5.1
Shannon
76
5.2
78
5.3
Bit
80
5.4
81
5.5
84
5.6
88
5.7
Hamming, H(3)
89
92
95
99
B :
101
103
ii
107
109
114
125
143
153
iii
iv
1.
1.1
.
- .
, ,
. 10 (
!). :
200 365 ,
10 !
,
,
10 .
.
.
,
.
:
200
.
= 0
= 1
00
01
10
10
110
11
111
1 -
-
,
. , , .
, , ,
.
,
.
1. ;
;
. .
. ,
, .
!
5
. ,
,
.
1
.
.
,
,
.
.
2.
; ;
, .
.
, ,
.
,
, ,
,
.
. , .
.
1 2, .
, ,
(
).
(
).
, ,
(
). ,
,
(
).
1 2 Shannon, o ,
,
(
).
1.2
,
.
, , !
,
.
.
, ,
.
:
.
.
.
. .
{0,1}
, Morse
{ , , }.
.
.
.
.
,
, ).
. ,
, ,
, .
1 : Morse
()
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y
Z
()
, ( ) ( ),
.
.
, ,
.
,
{ , , }.
, SOS,
( / )
/
,
SOS
.
. Q
Y .
( )
.
.
2
,
.
1 =
0 =
, .
5
0 00000
1 11111
, ..
:
11111
11101
11111
( )
, /
3 : ASCII
/ 1968 ASCII (American
Standard Code for Information Interchange)
7 bits. 128 .
, :
A
B
C
D
E
F
1000001
1000010
1000011
1000100
1000101
1000110
a
b
c
d
e
f
1100001
1100010
1100011
1100100
1100101
1100110
!
$
@
1
2
3
0100001
0100100
1000000
0110001
0110010
0110011
bit.
0,
128 1 (
extended ASCII). ,
. ASCII
.
128
128 .
ASCII
1 (
bits
).
1-1 .
.
1948,
C.E. Shannon,
A Mathematical Theory of Telecommunications.
20 . ,
(, ).
Shannon
.
.
, ,
.
00100001
01000001
01100001
11000001
11100001
"
00100010
01000010
01100010
11000010
11100010
00100011
01000011
01100011
11000011
11100011
00100100
01000100
01100100
11000100
11100100
00100101
01000101
01100101
11000101
11100101
&
00100110
01000110
01100110
11000110
11100110
'
00100111
01000111
01100111
11000111
11100111
00101000
01001000
01101000
11001000
11101000
00101001
01001001
01101001
11001001
11101001
00101001
01001010
01101010
11001010
11101010
00101011
01001011
01101011
11001011
11101011
00101100
01001100
01101100
11001100
11101100
00101101
01001101
01101101
11001101
11101101
00101110
01001110
01101110
11001110
11101110
00101111
01001111
01101111
11001111
11101111
00110000
01010000
01110000
11010000
11110000
00110001
01010001
01110001
11010001
11110001
00110010
01010010
01110010
11110010
00110011
01010011
01110011
11010011
11110011
00110100
01010100
01110100
11010100
11110100
00110101
01010101
01110101
11010101
11110101
00110110
01010110
01110110
11010110
11110110
00110111
01010111
01110111
11010111
11110111
00111000
01011000
01111000
11011000
11111000
00111001
01011001
01111001
11011001
11111001
00111010
01011010
01111010
00111011
01011011
01111011
<
00111100
01011100
01111100
00111101
01011101
01111101
>
00111110
01011110
01111110
00111111
01011111
DEL
01111111
01000000
01100000
10
1.1
200 , 100 , 50
15 .
;
; ;
1.2 7
.
;
1.3 (. )
(. ) , -20
+43. ;
, ()
;
;
1.4
Morse. ;
1.5
Extended ASCII 1;
24 bit .
;
ASCII ;
11
1.1
1: 3650 ,
10
2: 2300 ,
6,3
1.2
3 .
1.3
1.4
1.5
12
2.
2.1
.
( !)
.
, 1,
100%. (
, !)
6,
. 1,2,3,4 5.
1 .
,
. ,
1
13.983.816
(
!)
11 2001,
,
,
!. , (
!), ( 0).
13
.
,
.
=0
=1
.
.
2.2
()
:
:
p(A) p :
() :
( )
1: ()
() p
I ( AB) = I ( A) + I ( B)
.
14
: ( )
I ( A) = log 2 p log 2
1
p
bit.
2:
2. ,
.
log 2
bit
log e
nat
log10
hartley
1 .
() p
p q ,
1. ,
0 1 , p (0) = 1
p (1) = 1 .
1
I (1) = log 2 = log 2 2 = 1 bit
2
1
I (0) = log 2 = log 2 2 = 1 bit
2
{0,1}.
1000 bits
1000 0 1.
:
15
2. 256
,
1
.
256
1
I = log 2
= log 2 256 = 8 bits
256
, , 256
8 .
2.3
:
()
a1 , a2 , a3 ,K, an
p`1 , p2 , p3 ,K, pn
.
( A, ) ,
A = {a1 , a2 ,K, an }
= [ p1 p 2 K p n ] 1.
,
bits/
H ( A) = p1 log 2
1
1
1
+ p 2 log 2
+ L + p n log 2
p1
p2
pn
( H ( A) =
pi log 2
1
)
pi
( A) = [ p (a1 ) p (a 2 ) K
16
p (a n )]
bits/
: H ( A) 0
p1 = p2 = L = pn =
1
n
( (p1,p2,pn) )
,
H ( A) = p1 log 2
=
1
1
1
+ p 2 log 2
+ L + p n log 2
p1
p2
pn
1
1
1
n
log 2 n + log 2 n + L + log 2 n = log 2 n
n
n
n
n
H ( A) = log 2 n
3.
bits/
( A, ) A = {0,1} .
I)
, = [
II)
=[
III)
1
999
=[
]
1000 1000
IV)
= [0 1] ( 0 0 ,
1 3
]
4 4
( = [
1
2
1
]
2
3 1
])
4 4
1 1, )
V)
= [1 0] ( 0, 1 )
VI)
= [ p
1 p]
:
I)
H ( A) = H (0,1) =
1
1
log 2 2 + log 2 2 = log 2 2 = 1 bit/
2
2
, 3 .
17
II)
H ( A) = H (0,1) =
=
III)
3
4 1
3
1
log 2 4 + log 2 = 2 + (log 2 4 log 2 3)
4
3 4
4
4
1 3 3
+ log 2 3 0,81
2 2 4
H ( A) = H (0,1) =
bits/
1000
1
999
1
10 + 0
log 2
log 2 1000 +
999 1000
1000
1000
1000
log 2 1 = 0 )
999
IV)
V)
VI)
H ( A) = H (0,1) = p log 2
1
1
+ (1 p) log 2
p
1 p
h( p) = p log 2
1
1
+ (1 p) log 2
p
1 p
(0,1) Shannon.
p =
1
, 0 1.
2
h(p)
1
h = 1 ,
2
1
3
h = h = 0.81 ,
4
4
0 I (0) = 0 log 2
1
0
1
999
h
= h
= 0.01 ,
1000
1000
lim+ p log2
p0
18
1
= lim
p p0+
log2
1
p
1
p
h(0) = h(1) = 0
= lim
x+
log2 x
=0
x
2.4
3 .
.
IV) 1.
0.
V).
0 III)
, 1.
I)
. 1,
0. ,
. .
,
.
, .
2.5
( A, ( A)) ( B, ( B)) ,
A = {a1 , a2 ,K, an } ,
( A) = [ p(a1 ) p (a 2 ) K p(a n )]
B = {b1 , b2 ,K, bm } ,
19
( AB, ( AB))
AB = {ab / a A b B}
b
. A B
(a, b) , ab (a, b) .
( AB ) p ( ab) .
p(ab) =
p(b / a) = b
H ( AB ) = p (ai b j ) log 2
i, j
1
p(ai b j )
H ( AB) H ( A) + H ( B )
H ( AB) = H ( A) + H ( B)
, .
A1 , A2 ,K, Ak ,
H ( A1 A2 K Ak ) H ( A1 ) + H ( A2 ) + L + H ( Ak )
1
20
4.
( A, ( A)) ( B, ( B)) ,
A = {a, b, c} , ( A) = [ 3
1 ]
5
B = {x, y} ,
( B) = [ 1
2 ]
3
3
5
3
2
3
1
3
H ( A) = log 2 + 2 log 2 5 = log 2 5 log 2 3 + log 2 5 = log 2 5 log 2 3
5
3
5
5
5
5
5
2
3 1
2
1
2
2
H ( B ) = log 2 3 + log 2 = log 2 3 + log 2 3 log 2 2 = log 2 3
3
2 3
3
3
3
3
( AB, ( AB))
6
1
2
1
2 ]
AB = {ax, ay, bx, by, cx, cy} ( AB) = [ 3
15 15 15 15 15 15
*1
,
,
p(ax) = p(a) p ( x) =
3 1 3 1
=
=
5 3 15 5
2
5
15
1
2
1
1
2
2
4
log 2 5 + (log 2 5 log 2 2) + (log 2 3 + log 2 5) + (log 2 3 + log 2 5 log 2 2)
5
5
15
15
1 2 2 4
= + + + log 2 5 +
5 5 15 15
= log 2 5 +
2 4
2 4
+ log 2 3 + log 2 2
5 15
15 15
2
2
log 2 3
3
5
H ( AB ) = H ( A) + H ( B ) .
21
2.6
H ( B / A)
. ,
H ( B / A) = H ( AB) H ( A)
, ,
H ( B / A) = H ( AB) H ( B) H ( A) + H ( B) H ( A)
H ( B / A) H ( B)
, ,
.
, , ,
H ( A / B) = H ( AB) H ( B)
H ( A / B) H ( A)
H ( A / B) = H ( A)
H ( B / A) = H ( B)
,
.
5.
( A, ( A)) ( B, ( B)) ,
( A) = [ 1
A = {a1 , a2 , a3} ,
B = {b1 , b2 , b3} .
22
1 ]
4
p (b j / ai )
:
p(b j / ai )
b1
b2
b3
a1
a2
a3
3
4
4
1
1
3
4
2
1)
2)
p(b)
3)
4)
p(ab)
5) H ( AB)
6) H ( A / B ) .
.
:
1) H ( A) =
2)
1
1
1
1 2 2 3
log 2 + log 4 + log 4 = + + = = 1.5 bits/
2
4
4
2 4 4 2
1 1 1 1 1 1 17
+ + =
3 2 2 4 4 4 48
, p (b2 ) =
3) H ( B ) =
4)
14
17
p (b3 ) =
48
48
48
48 17
48 14
17
1.5787 bits/
log + log + log
17
14 48
17 48
48
1 1 1
=
2 3 6
23
5) H ( AB ) =
p(a b ) log
i
i, j
6)
1
1
= log 6 + L = 3.0419
p(ai b j ) 6
2.7
A = {a1 , a2 ,K, an } ,
A 2 = AA = {(a i a j ) / i, j = 1,2, K , n} .
, p ( ai a j ) = p ( ai ) p ( a j )
H ( A2 ) = H ( AA) = H ( A) + H ( A) = 2 H ( A)
() . ,
H ( Ak ) = kH ( A)
.
6.
( A, )
A = {0,1} = [0.1
0.9]
1
1
+ (0.9) log 2
H ( A) = (0.1) log 2
=0.469
0.1
0.9
A
,
24
00
01
10
11
(0.1)(0.1)
(0.1)(0.9)
(0.9)(0.1)
(0.9)(0.9)
=0.01
=0.09
=0.09
=0.81
( 1)
1
1
1
+ 2 (0.09) log 2
= 0.938
+ (0.81) log 2
0.01
0.09
0.81
H ( A 2 ) = (0.01) log 2
H ( A 2 ) = 2 H ( A) = 2 0.469 = 0.938
7.
( A, )
A = {0,1} = [ p
(1 p)]
A
,
000
3
001
2
p (1-p)
010
011
p (1-p)
100
2
p(1-p)
p (1-p)
101
110
2
p(1-p)
p(1-p)
( )
H ( A3 ) = 3H ( A) = 3h( p )
h( p ) Shannon.
25
111
2
(1-p)3
2.1 ()
)
)
)
) 5224.
( 14
, 1000)
;
2.2
; ,
; ( log 2 3 1.58 )
2.3 ,B,C,D
1 , 2 , 3 4
.
10
10
10
10
)
log 2 5
3
log 2 3 bits/.
10
)
;
2.4 = {a,b,c}
(A)=[0.3 0.5 x].
. ;
2.5 6
1/2
1/4
1/8
1/16
1/32
1/32
)
) ;
)
;
) )
;
26
2.6
( A, ) A = {a, b, c, d } .
) , = [
) = [
1
4
1
4
1
]
4
1 1 1 1
]
2 4 8 8
) = [0
1 1
]
2 2
) = [0
1 1023
]
1024 1024
1
4
= [0 0 0 1]
) ;
2.7 (A,(A))
0.9].
B = {b1 , b2 , b3}
p (b1 / a1 ) = 0.2
p (b2 / a1 ) = 0.3
p(b3 / a1 ) = 0.5
p (b1 / a 2 ) = 0.1
p (b2 / a 2 ) = 0.7
p(b3 / a 2 ) = 0.2
) p(b1), p(b2), p(b3)
) p(aibj)
) : H(A), H(B), H(AB), H(A/B), H(B/A).
.
3 ].
4
3 . ( log 2 3 1.58 )
1 ].
4
) 2
) () (2)
(2)=2()
27
2.1
) 1 bit,
2.2
2.3
= 2 bits/
2.4
= log 2 3 bits/
2.5
) /=1,
) 31/16 bits/
) 2 bits/
2.6
) 2 bits
) 2 bits/ ,
) 23,74 bits
) 1.75 bits/ ,
) 0.001 bits/
2.7
) 24.55 bits
) 1 bit/,
) 0
p(ai,bj)
b1
b2
b3
0.02
0.03
0.05
0.09
0.63
0.18
2.8
8 2.43 bits/
2.9
9 3 bits/
28
3.
3.1
. , ..
. ,
,
, ,
.
, ,
. , , .
0 1,
,
.
, 0 1,
.
: ,
.
3.2
,
- .
29
( )
( A, ( A))
( )
( B, ( B)) .
A = {a1 , a2 ,K, am } ,
B = {b1 , b2 ,K, bn } ,
( A) ,
( ),
,
( B) . .
,
.
b ,
b.
pij = p(b j / ai ) = b j
ai
p(ai , b j ) = ai b j
.. a2
b3 . p(a2 , b3 ) (
),
p23 = p(b3 / a2 ) 1.
30
pij = p(b j / ai ) , ,
p11
a1
b1
p12
a2
b2
p1n
am
bn
p11
p
( B / A) = 21
M
p m1
p12
p 22
pm 2
O
K
p1n
p 2 n
p mn
,
.
mxn
( A, B )
p(ai , b j ) ai b j .
p(a1 , b1 )
p(a , b )
2
1
( A, B ) =
p(a m , b1 )
p(a1 , b2 ) L
p(a 2 , b2 ) L
O
p ( a m , b2 ) K
p(a1 , bn )
p(a 2 , bn )
p ( a m , bn )
( A)
p (a1 ) 0
D ( A) = 0
O
0
0
31
0
p (a m )
0
(
)
1.
( A) ( B / A) = ( B)
()x()= ()
2. D ( A) ( B / A) = ( A, B )
3.
( A, B ) ,
) i
) j
p(ai )
p(b j )
1.
0.9
0.9
0.1
0.1
, 0 1 90%,
10%:
0
90%
10%
10%
90%
0 1
0.4 0.6 (
)
( A) , ( B / A) , (B) , ( A, B )
) 1 ;
) 0 1;
) 1 0;
32
:
)
( A) : ( A) = [0.4 0.6]
( B / A) :
0.9 0.1
( B / A) =
0.1 0.9
(B)
0.9 0.1
=[0.42 0.58]
( B) = ( A) ( B / A) = [0.4 0.6]
0.1 0.9
( A, B )
0.4 0
( A, B) = D ( A) ( B / A) =
0 0.6
) p B (1) = 0.58 [
(B) ]
p(0,1) = 0.04 [ ( A, B ) ]
p B / A (1 / 0) = 0.1 [ ( B / A) ]
2.
A = {a, b, c, d }
1 , 1 , 1 X,
2
4
8
B = {x, y, z} ,
1
0
(/) =
0
0
1
1
4
0
0
0
3
4
1
,
. p(1)=0.58 p(1)=0.58, 1
p(1)=0.6
2
p/(1/0) p(1/0) 1
0 . .
33
) ()
d .
)
; 0;
) .
) () (,),
y .
c y.
c y.
:
)
1 1 1 1
X = 1 ( + + ) = .
2 4 8 8
I (d ) = log 8 = 3 bits,
H ( A) =
1
1
1
1
log 2 + log 4 + log 8 + log 8
2
4
8
8
1
1
1
1
7
= 1 + 2 + 3 + 3 = = 1.75 bits/
2
4
8
8
4
) 4 , .
0, ,
4 1
0.
)
a
b
y
1/4
3/4
1
34
1
(B ) =
2
( B) = ( A) ( B / A) = ( A, B) = D ( A) ( B / A)
1
4
1
2
0
( A, B ) =
0
0
1
8
0
1
4
0
0
1
8
1
0
0
0
1
8
0
0
1
1
4
0
0
0 1
3 = 2
4
1
0 1
0 0
0 0
1 0
8
0
1
1
4
0
3 1 1
+
=
32 8 2
1 1
+
4 32
0 12
0 0
3 = 0
4
1 0
9
32
7
32
0
0
1
0
4
3
1
32
32
1
0
8
3.3
y : p(y)=9/32
[ ()]
c y: p(y/c)=1/4
[ (/)]
c y: p(c,y)=1/32 [ (,)]
H ( A) = pi log
i =1
1
pi
(
) .
m
H ( A) = p(ai ) log
i =1
1
p(ai )
35
H ( B ) = p (bi ) log
i =1
1
p (bi )
H ( AB ) = p (ai , b j ) log
i, j
1
p (ai , b j )
.
,
H ( A / B) = H ( AB) H ( B)
( ).
.
.
H ( B / A) = H ( AB) H ( A)
( ).
.
.
3.4
.
.
, .
36
: ( )
I ( A, B ) = H ( A) + H ( B) H ( AB)
.
H ( A / B) H ( B / A)
I ( A, B) = H ( A) H ( A / B)
(1)
I ( A, B ) = H ( B) H ( B / A)
(2)
H ( A / B) 0.
.
.
:
:
C = max{I ( A, B)}
( A)
( A)
.
.
37
3.5
( B / A) ,
.
.
. (Deterministic Channel)
( B / A) .
0
1
1
0
0
0
0
a1
a2
a3
a4
b1
b2
b3
p(b / a) 0 1,
,
.
H ( B / A) = 0 . ,
(2)
I ( A, B) = H ( B) H ( B / A) = H ( B)
( A)
( A) maximum,
.
n = 3 ,
38
. (Lossless Channel)
( B / A) .
,
3
0
0
0
1
2
0
0 0
1
0
2
0 1
a1
b1
1/3
a2
2/3
b2
1/2
b3
1/2
a3
b4
1
b5
p(b / a) ( )
p(a / b) . ,
,
. , b,
. b2
a1 a 2
a3 . ,
p (a2 / b2 ) = 0 p(a3 / b2 ) = 0 .
p (a1 / b2 ) = 1
p(a / b) 1 0,
, .
H ( A / B) = 0 .
, (1)
I ( A, B) = H ( A) H ( A / B) = H ( A)
( A)
39
bits/
m = 3 ,
( A)
,
.
..
1
0
1 0
.
( B / A) =
0 1
m = n = 2
C = log 2 2 = 1 bit/
. (Binary Symmetric Channel BSC)
q
1-q
q
q
1
1-q
40
( )
C = 1 q log 2
1
1
(1 q) log 2
q
1 q
C = 1 h( q )
h(q ) Shannon.
41
3.1
=={0,1}. , 0 1
.
q= 1
100
)
)
( A) , ( B / A) , (B) , ( A, B )
) 0 ;
) 0 1;
) 0 1;
3.2
A=B={a,b,c,d}.
) a,b,c,d
[ log 2 3 1.59 ]
42
3.4 a, b,
c 0 1. a b
c
( a b). a 0, c
1, b 0 1 .
) ()
) (/)
) 0 1 .
) (,)
b 0.
3.5 A ={1,2} ={b1,b2},
)
( A) ( B / A) = ( B)
) D ( A) ( B / A) = ( A, B )
3.6 ={x1,x2,x3,x4,x5}
={y1,y2,y3,y4}
0
0
0
0.25
0.10 0.30
0
0
( A, B) = 0
0.05 0.10
0
0
0.05 0.10
0
0
0
0.05
0
) () ()
)
p ( y / x) (/)
)
3.7
0
0
0
1 0
0 1 / 2 1 / 2 0
0
(/) =
0 0
0 1/ 4 3 / 4
0
0
0
0 0
0
0
0
)
)
p(a / b) ; ( a
b )
) .
43
3.8
1
1
(/) =
0
0
0
1
)
) .
3.9 (BSC) q.
=[p
1-p] ( ()=h(p)
h Shannon)
) (/), (), (,)
) ()=h(p)+h(q)
) () p
;
) (,)=()-h(q)
)
C=1-h(q)
3.10
) q=0.5
. [
) q = 1/4 ) q=3/4.
log 2 3 1.59 ]
0.9
0.1
0.1
0.9
To ,
.
*. ()=[p 1-p]
( ()=h(p) h Shannon)
44
m
1
( B / A) = m
M
1
1
m
1
m
M
1
m
m
1
L
m
O M
1
L
m
L
(independent channel).
C=0,
.
m=3, .
45
101
3.1
3.2
) =1.75 bits/
3.3
) () = [1/4 3/4],
300
) 3/8
3.4
300
1
100
) max= 2 bits/
) / = 11/40
() =0.81 bits/
) 1/8
) () = [1/4
1/4
1/2 ]
() = 1.5 bits/
) 3/8 5/8
) 1/8
( A) = [ p (a1 )
p (a 2 )]
p (b / a )
( B / A) = 1 1
p (b1 / a 2 )
3.5
3.6
p (b2 / a1 )
p (b2 / a 2 )
0
0
0
1
1 / 4 3 / 4 0
0
) ( B / A) = 0
1/ 3 2 / 3 0
0 1 / 3 2 / 3
0
0
0
1
0
)
3.7
p(a / b) 0 1
) C=2 bits/
3.8
C=1 bit/
3.9
46
3.10
) C=0
3.11
3.12
(B) = [
) ) C=0.19 bits/
0.9 p
0.1p
0
(,)=
0 0.1(1 p) 0.9(1 p)
1 1
1
L ]
m m
m
H ( B ) = log 2 m
( A, B ) =
p1
m
p2
m
M
pm
m
H ( AB) = log 2 m + H ( A)
47
p1
m
p2
m
M
pm
m
L
L
O
L
p1
m
p2
m
M
pm
m
48