CHNG 2: CAC LY THUYET PHAT TRIEN

Quan i m c a Adam Smith

Hoc thuyet gia tr lao ong Hoc thuyet ban tay vo hnh Trong xa hoi gom 3 nhom ngi:a chu, nha TB va ngi lao ong (nong dan, cong nhan), phan chia li ch cho moi nhom da tren quyen s hu TLSX chu yeu

Adam Smith

Quan iem trng phai co ien (David Ricardo)

. Nhat tr vi Adam Smith cac nhom ngi trong xa hoi nhng e cao vai tro cua nha TB. Q = f(K, L, N, T) cac au vao ket hp theo ty le nhat nh. Nong nghiep la nganh KT quan trong nhat Dan so tang nhu cau LT, TP tang phai SX tren at xau Chi ph SX tang gia LTTP tang nha TB phai tang lng cho CN li nhuan giam au t giam tang trng giam=> at ai la gii han cua s tang trng

David Ricardo

Quan iem cua trng phai co ien P

AD AS

Pe

Ye=Yp

Co mot ng tong cung thang ng v nguon cung gii han Cac au vao ket hp theo ty le co nh San lng can bang Ye = san lng tiem nang Yp

Quan iem cua trng phai tan co ien P

AD AS-LR AS-SR

Pe

Ye = Yp

Khac co ien: Co 2 ng tong cung: dai han va ngan han Cac au vao ket hp theo ty le khac nhau Giong co ien:Ye=Yp ; phu nhan vai tro cua nha nc

K(trieu $)

D 20 A Q1 =100.000 vsp, P = 50$ B C Q2 =200.000 vsp, P = 50$

10

100

200

L(trieu ngi)

Quan iem trng phai Keynes

Bac bo quan iem cua trng phai co ien va tan co ien ve s linh hoat cua gia ca. Thuoc trng phai trong cau e cao vai tro cua nha nc trong quan ly nen KT: kch cau bang cach at hang, tr von cho cac DN. e cao vai tro cua thue, ac biet la thue thu nhap trong viec kch cau Chap nhan lam phat e thuc ay tang trng KT

J.M.Keynes

Quan iem cua trng phai Keynes

P AD
AS-LR AS-SR

Pe

Ye < Yp

Giong tan co ien:Co 2 ng tong cung: dai han va ngan Ye< Yp

CC NHM L THUY T PHT TRI N 1. Tang trng tuyen tnh 2. Thay oi c cau 3. Phu thuoc quoc te 4. Hoi sinh tan co ien 5. Tang trng mi 1950s-60s:(1) 1970s-80s:(2)&(3) 1980s-90s:(4)&(5) Nay:(5)

Ly thuyet chi phoi thap nien1950 va 1960 Tang trng tuyen tnh (Linear Stages of Growth Model) 1. Phat tri n= cac giai oan tang trng. 2. Nc phat trien a qua, ang phat tri n tiep theo. 3. S, I, vien tr,, tch luy von

LY THUYET VE CAC GIAI OAN PHAT TRIEN

Nen kinh te trao oi tren c s hien vat Nen kinh te trao oi tren c s tien te Nen kinh te trao oi tren c s hoat ong cu ahe thong ngan hang

LY THUYET VE CAC GIAI OAN PHAT TRIEN

Nong nghiep chiem ty trong cao trong nen KT Cong nghiep chiem ty trong cao trong nen KT Hau cong nghiep, dch vu chiem ty trong cao trong nen KT

LY THUYET VE CAC GIAI OAN PHAT TRIEN cua W. Rostow : 5 giai oan

t tr ng thnh Ti n b b n v ng v cng ngh v k thu t Xu t hi n cc ngnh cng ngh m i thay th vi ngnh c . T l u t /GDP t t i 10%-20% X h i tiu th s ng Pht tri n khu v c d ch v Dn chng c h ng thm nhi u s n ph m tiu th , m c s ng t ng ln cao Phc l i dn chng c c i thi n. Ngu n: Walt Whitman Rostow. 1960. The Stages of Economic Growth: A non- communist manifesto.

Tang trng tuyen tnh Rostow: MH 5 giai oan Bnh luan 1. Kho phan biet tng giai oan. 2. Ch nhan manh tang trng. 3. e cao vien tr,, au t nc ngoai. 4. Phu thuoc quan h chnh tr - kinh te nc phat trien. 5. The che va quan he quoc te vt khoi kiem soat cua nc ang phat trien

Mo hnh Harrod-Domar Y: GDP hay GNP K: tong so von au t k: he so von-san lng

K Y ! k

k: (h s ICOR)he so gia tang von-san lng Chia 2 ve cho Y, gi nh S=I (Y (K 1 Gi nh S=I= K nen !
(Y (K 1 I 1 S 1 Y ! ! ! Y Y k Y k Y k s g ! k

(K (Y ! k

Mo hnh Harrod-Domar 1. S, I tang trng on nh + toan dung 2. Ap dung: nganh, khu vc, nen kinh te. 3. n gian giup tm quan he von va tang trng: au t u tien: ICOR thap, g cao Mo hnh 2 khoang cach (Two-gap model:Sd&FE)FE?chien lc ISI truc trac ISI kho khan BOP

Bnh luan ve mo hnh 1. Lieu the che va c cau KT nh nhau e chuyen hu hieu von thanh san lng moi nc? 2. Kha nang kiem soat moi trng ben ngoai? 3. K/L luon khong oi la ung? 4. Gia inh ICOR khong oi? 5. N ng suat?

Ly thuyet chi phoi thap nien1970 va 1980 Thay oi c cau (Theories and Pattern of Structural Change) Thay oi c cau tao ra va duy tr tang trng. Ly thuyet phu thuoc quoc te (International - Dependence Theories) Rang buoc chnh tr oi vi phat trien.

Nong thon lac hau, nang suat thap, nang suat bien =0 , co thang d lao ong
Di chuyen lao ong thang d t nong sang cong tang trng

Mo hnh thang d lao ong Athur Lewis

Thanh th hien ai, nang suat cao, tien lng cao, ang phat trien can lao ong

1-

Cac nha t ban tai au t li nhuan m rong san xuat 2- Tien lng khu vc cong nghiep cao hn khu vc nong thon t nhat 30% va khong oi 3- Co s thang d lao ong trong khu vc nong nghiep 4-Tien lng khu vc thanh th c xac nh tren c s nang suat bien; tien lng khu vc nong thon xac nh tren c s nang suat trung bnh 5- Cung lao ong hoan toan co dan

Cac gia nh cu

Athur Lewis

Hnh 2.5

Ya Qa f e d

Ham san xuat nong nghiep: TPa=f(K,L,N,T) Gia nh K, N, T khong oi ch co L tang len, theo qui luat nang suat bien giam dan: ban au La tang TPa tang, nhng nang suat bien UTPa/ULa se giam dan cho en khi bang 0 co thang d lao ong nong

La

APLa,MPLa

MPLa

A APLa

Hnh 2.6 O L1 La

T TPa ta tnh c APLa va MPLa va ve c o th tren

Gia nh co OL1 lao ong san xuat ra san lng OT, so lng thc nay chia eu cho tat ca lao ong OT/OL1=OA= APLa(nang suat trung bnh), do o Nang suat bien MPLa =UOT/UOL1 =0 co thang d lao ong NN

TPm

TP3

TP2

TP1

L1 L2

L3

Lm

OL1 s dung K1 san xuat TP1, li nhuan tai au t tang them von t K1 K2 thue them cong nhan, lao ong tang len t L1 L2 lam gia tang san lng, ng TP1 dch chuyen len pha tren. Qua trnh tng t xay ra lam TP2 dch chuyen len TP3

Hnh 2.7 bieu dien ham SX khu vc CN. TP=f(Lm, K,T) K, T co nh, Lm thay oi

Tien cong D3 D2 D1 W A E G H S

Hnh 2.8

L1

L2

L3

Do gia nh nang suat bien khong oi nen ng nang suat bien MPLa chnh la ng cau ve lao ong

Do gia nh th trng lao ong khu vc thanh th canh tranh hoan toan nen cung lao ong hoan toan co dan, ng cung lao ong chnh la ng WS nam ngang . e toi a hoa li nhuan nha t ban se thue lao ong en mc MPLa = OW, tc tai giao iem E vi lng lao ong OL1. Tong san lng TP1 chnh la vung OD1EL1:trong o phan OWEL1 e tra cong lao ong, WD1E la li nhuan cua nha t ban

Tien cong D3 D2 D1 W A E G H S

Hnh 2.8

L1

L2

L3

ng cau D2 dch chuyen len D3, D3 cat ng cung lao ong H vi lng lao ong s dung la OL3. Tong gia tr san lng tang len OD3HL3: trong o phan tra cong lao ong la OWHL3, li nhuan nha t ban la WD3H.

Do nha t ban tai au t li nhuan lam von tang t K1 K2 san lng tang t TP1 len TP2 nang suat bien tang ng cau D1 dch chuyen len D2, D2 cat ng cung lao ong G vi lng lao ong s dung la OL2. Tong gia tr san lng tang len OD2GL2: trong o phan tra cong lao ong la OWGL2, li nhuan nha t ban la WD2G. Mot lan na li nhuan nay em tai au t von tang len K3 san lng tang len

Tien cong thc te MPa

D2 D1 W

L1

TODARO ket luan cac gia nh cua mo hnh nen thay oi cho phu hp vi thc te hn

Phe phan 1:Khi nha t ban tai au t von nhng s dung cong nghe tham dung von hn, ng cau lao ong khong dch chuyen song song ma giao nhau gia tr san lng tang t OD1EL1 len OD2EL2 nhng phan tra cong lao ong OWEL1 va lng lao ong OL1 khong oi Phe phan 2:Thc te nhieu nc ang phat trien co that nghiep thanh th, t d tha lao ong nong thon Phe phan 3:thc te tien cong lao ong tang len ch khong co nh

Ty trong cac nganh trong GNP

DV CN NN
GNP/ ngi

Nhng ket luan t quan sat cua Hollis Chenery: _ Nam 1976, nhng nc co thu nhap au ngi 200$, co ty trong nong nghiep va cong nghiep trong GDP la 45% va 15%; nhng khi thu nhap 1000$, ty trong nay thay oi la 20% va 28% _ Nam 1976, nhng nc co thu nhap bnh quan < 600$: kem phat trien; t 6003000$: chuyen tiep cua qua trnh phat trien; >3000$: phat trien _ Tch luy, au t tang giao duc phat trien

600

_ Xuat nhap khau

tang, ty trong XK SP CN tang; ty trong NK SP CN giam _ Chuyen dch lao ong t nong sang cong _ o th hoa phat trien

MH 2 khu vc thang d lao ong Arthur Lewis Bnh luan: 1. Hap thu Ldk/v hien ai & thang d LdNN khac thi iem. 2. Bat can xng c cau nganh va c cau Ld. 3. Cong nghe tham dung von khac tham dung Ld. 4. Hanh vi au t hay cat gi li nhuan. 5. That nghiep xay ra ngay thanh th va nong thon. 6. Tien lng thanh th tang ngay ca khi co that nghiep. 7. Nang suat bien bang 0 co ung? 8. Thang d lao ong khong ton tai trong moi nc, moi thi ky CN phat trien gay giam sut sx NN. 9. Tang trng dan so co the khong tac ong tieu cc cho tang trng

Ly thuyet chi phoi thap nien1980, au 1990 Tan co ien, khao cu th trng t do (Neoclassical, free market counterrevolution) 1. Th trng t do, m ca va t nhan hoa. 2. Phe phan can thiep qua mc cua chnh phu

T NG TR NG TN C I N:M hnh Solow Robert Solow(1956): V i nh ng gi thuy t c b n, m hnh ny ch ng minh trong di h n n n KT c xu h ng h ng n tr ng thi cn b ng ( c tr ng b i m c tch l y v n trn m i lao ng k=K/L v m c s n m c s n l ng trn m i lao ng y=Y/L) v i m c t ng tr ng lin t c v u  ngh a: cho bi t s gia t ng v n, lao ng v ti n b tc ng qua l i v i nhau nh th no, v chng nh h ng n s n l ng ra sao?

Gi thuy t: Hm SX c l i t c khng i theo qui m  S n ph m bin c a cc y u t SX gi m d n Th tr ng hng ha v th tr ng y u t SX l th tr ng ho n h o: c nh tranh s lm cho P=MC, ti n l ng th c=s n ph m bin c a lao ng MPl cho php tnh m c ng gp c a t ng y u t SX vo t ng tr ng

Mo hnh Solow rut ra t ham SX CobbDouglas va ham tch luy von . Hm s n xu t:

Y ! F ( K , L) ! K L
E
!

1E

y l hm c l i t c khng i theo qui m c ngh a l v n v lao ng t ng z l n th s n l ng c ng t ng z l n

Y y ! ; k L K L

y: san lng do 1 lao ong tao ra k: von au t cho 1 lao ong Ham tch luy von: K=sY-dK K: Kt+1-Kt s thay oi von theo thi gian sY: tong von au t I dK: khau hao (d l t l kh u hao)

Trong hm SX

Y ! F ( K , L) ! K L

E 1E
ng MPl >0

S n ph m bin c a v n MPk v c a lao nh ng gi m d n, chia 2 v cho L:

Y K ! F( , ) hay 1 L L y ! f (k )
y:s n l ng do 1 lao ng t o ra k:v n u t cho 1 lao ng

yy y=f(k) MPk

d c c a hm s n xu t cho bi t 1 n v v n t ng thm cho m i lao ng t o thm bao nhiu n v s n l ng cho 1 lao ng=MPk MPk=f(k+1)-f(k) Hm SX cng ngy cng thoi c ngh a l MPk ngy cng gi m y=c+i c=y-sy=y(1-s) y=y(1-s)+i i=sy i=sf(k)

Von/lao ong k trong moi thi ky c xac nh bi 3 nhan to: au t/lao ong sy lam tang k Khau hao/lao ong dk lam giam k Toc o tang dan so nk lam giam k Moi thi ky co nL lao ong mi, nen neu khong co von au t mi, khong co khau hao, von/lao ong se giam

yy

i k*

T l ti t ki m quy t nh s phn b gi a dk tiu dng v u t y=f(k) T i m c v n cho 1 lao ng l k, s n l ng l f(k), u t b ng sf(k) i=sf(k) v tiu dng c=f(k)-sf(k) M i n m v n b hao mn t l d, nn ta ph i kh u hao v i t l d, v n kh u hao l dk k k=i-dk k=sf(k)-dk

Quan h gi a t ng tr ng v v n: Khi v n bnh qun cho 1 lao ng k t ng s n l ng bnh qun c a 1 lao ng y c ng t ng, nh ng do qui lu t l i t c bin gi m d n nn mu n duy tr n ng su t bnh qun th ph i t ng m c v n bnh qun, n 1 lc no t ng v n cho 1 lao ng c ng khng lm t ng s n l ng bnh qun Ti t ki m, tch l y v n cho t ng tr ng: m hnh gi nh t l ti t ki m s, t c t ng dn s =t c t ng lao ng =n v t c t ng ti n b cng ngh l c nh, t l kh u hao d (0<d<1) Kinh t ng khng c s can thi p c a nh n c Y=C+S v S=I K=I-De=sY-De Chia 2 v cho L: K/L=sY/L-De/L=sy-dk k=sy-(n+d)k

 ngh a: tch l y v n trn 1 lao ng t ng khi u t th c t cho lao ng > ph n u t b p hao mn v n bnh qun 1 lao ng v s d ng l i khi u t th c t cho lao ng = ph n u t b p hao mn v n bnh qun 1 lao ng , lc n n kinh t t n tr ng thi d ng T ng tr ng u: khi t tr ng thi d ng n n kinh t t ng tr ng u T l ti t ki m thay i t s1 ln s2 lm thay i tr ng thi d ng t k* sang k** Qui t c vng c a tch l y v n:

e giai quyet mo hnh Solow chung ta ket hp ham SX va ham tch luy von Ham san lng tren mot lao ong y=k Ham von tren mot lao ong k=sy-(n+d)k iem cat cua 2 o th la iem can bang, o chnh la iem the hien trang thai dng cua nen KT, chung ta s dung mo hnh Solow e xac nh gia tr von/lao ong, san lng/lao ong tai iem dng

Y
(n+d)k

y2 y* y1

y=f(k) sy=sk
sy:vonau t/lao ong (n+d)k:au t mi/lao ong can e gi von/lao ong khong oi k2 k

k1

k*

y y2 yo y1

(n+d)k

y=f(k) sy=sk
sy:vonau t/lao ong (n+d)k:au t mi/lao ong can e gi von/lao ong khong oi k2 k

k1

ko

k=k1<k*:, sy>(n+d)k nen KT au t chieu sau, von/lao ong ang tang theo thi gian k=k2>k*:, sy<(n+d)k nen KT au t chieu rong , von/lao ong se giam theo thi gian s k* ng vi y* ko ! [ ]^1 / 1  E Von/lao ong tai iem dng c xac (n  d ) nh bi ieu kien k=0 E 1E Thay (1) vao ham SX: ! F ( K , L) ! K L Y Ta co gia tr y*

Quan h gi a t ng tr ng v dn s : T c t ng v n trn lao ng b ng t c t ng v n tr t c t ng lao ng (gi nh t c t ng dn s =t c t ng lao ng)

(k (K (L !  k K L
N u t c t ng c a lao ng t ng nhanh h n t c t ng v n th t c t ng c a v n trn 1 lao ng s gi m

y y*o y*1 syo sy1

(n+d)k

(n+d)k y=f(k) (sy

k*1

k*o

ye

U: toc o tang cua tien bo ky thuat

(n+d+U)k ye=f(ke)

yeo syeo sye

keo

Khi co tien bo ky thuat ham SX co them he so A the hien tien bo ky thuat, luc o A.L la lng lao ong hieu qua

Y ! F ( K , AL) ! AK L K Y ,1) ! F( AL AL

E 1E

Lao ng t ng v i t c n, hi u qu c a m i lao ng t ng v i t c nn s n v hi u qu c a AL lao ng hi u qu t ng v i t c (n+ )

k=sy-(+n+ )k Khi ch n tr ng thi d ng, cc nh ho ch nh chnh sch mu n t i a ha phc l i x h i. M i c nhn khng quan tm n t ng s v n trong n n kinh t hay t ng s n l ng, h ch quan tm n l ng hng ha v d ch v m h c th tiu dng M c tiu dng m i lao ng c=y-i c=f(k)-dk tr ng thi d ng c*=f(k*)-dk* Xu t pht n n kinh t ang m c k*, sau cc nh ho ch nh chnh sch t ng s v n cho 1 lao ng ln k*+1 t o ra m t s n l ng t ng thm l f(k*+1)-f(k*)=MPk Lc l ng kh u hao t ng thm cho 1 n v v n t ng thm l d nh h ng rng c a vi c t ng thm 1 n v v n i v i tiu dng l MPk-d

VD b ng s : Cho hm s n xu t 1 Y ! K 1/ 2 L / 2
Y K ! L y ! k y !
1/ 2

L L

1/ 2

K ! L

1/ 2

1/ 2

Cho t l ti t ki m s=30%, t l kh u hao d=0,1, n n kinh t b t u u t 4 n v v n cho 1 lao ng k=4 y=2 c=(1-s)y=0,7y=0,7.2=1,4 i=sy=0,3.2=0,6 dk=0,1.4=0,4 k=i-dk=0,6-0,4=0,2 Vo u n m th 2, s v n/lao ng k2=k1+k=4,2

N m 1 2 3 4 5 . 10 . 25 . 100

k 4 4,2 4,395 4,584 4,768 5,602 7,321 8,962

y=k1/2 2 2,049 2,096 2,141 2,184 2,367 1,706 2,994

c=0,7y i=sy=0,3y 1,4 1,435 1,467 1,499 1,529 1,657 1,894 2,096 0,6 0,615 0,629 0,642 0,655 0,71 0,812 0,898

k=sydk 0,4 0,2 0,42 0,195 0,44 0,189 0,458 0,184 0,477 0,178 0,56 0,732 0,896 0,15 0,08 0,002

dk

Ngoi cch theo di ti n trnh kinh t qua nhi u n m bi t tr ng thi d ng , ta c th dng cch n gi n h n T i tr ng thi d ng k=sf(k*)-dk*=0 sf(k*)=dk* s/d=k*/f(k*) Thay s trong v d vo ta c s/d=0,3/0,1=3=k*/k*1/2 Bnh ph ng 2 v k*=9

(n+d)k y=f(k) B

y1 y2

sy sy

k*o

k*1

Ly thuyet chi phoi hien nay Tang trng noi sinh (Endogenous growth) 1. Vai tro tri thc, 2. Von nhan lc, 3. R&D, 4. Li suat tang len theo qui mo

M hnh Solow Hm ng d ng (1) N c ngho c ti m n ng t ng tr ng nhanh; (2) t ng tr ng ch m l i khi thu nh p t ng; (3) cc qu c gia chia s , thu nh p n c ngho c th h i t n c giu; (4) cng ngh m i l trung tm t ng tr ng lu di.

Kinh te hoc tan co ien Bnh luan Nhieu gia nh cha thc s ton tai trong cac nc ang phat trien: Ton tai thitrng ung ngha. Van e oc quyen (va canh tranh). S hu nha nc va toi a hoa li nhuan. Thong tin, ngoai tac va li the KT theo qui m. Phat trien the che trong nc va hoa nhap QT.

Nguyn nhn t ng tr ng ch a c gi i thch: Cch th c tch t cc y u t SX Lm th no t ng tr ng n ng su t V l m hnh 1 khu v c nn khng gi i thch c phn b ngu n l c t o ra t ng tr ng Do v y ly thuyet tan co ien: Ch cung cap cong cu va khung phan tch. Con han che trong viec ap dung rong rai.

Tom tat 1. Moi MH nhan manh kha canh khac nhau. 2. Khong co MH duy nhat va tot nhat cho moi quoc gia, qua moi thi ky. 3. Bat dong va tranh luan tao hap dan nghiencu kinh te hoc phat trien.