So Fuck

Gio vin: Nguyn Thnh Long Email: Loinguyen1310@gmail.
com
D: 01694 013 498
1

(DNG CHO N THI TN C H 2011)

Gi tng: www.Vnmath.com

Bm sn. 05.04.2011
www.VNMATH.com
Gio vin: Nguyn Thnh Long Email: Loinguyen1310@gmail.com
D: 01694 013 498
2

CHUYN : S PHC

I. DNG I S CA S PHC .

1. Mt s phc l mt biu thc c dng a bi + , trong a, b l cc s thc v s i tho mn
2
1 i = .
K hiu s phc l z v vit z a bi = + (dng i s)
i c gi l n v o
a c gi l phn thc. K hiu ( ) Re z a =
b c gi l phn o ca s phc z a bi = + , k hiu ( ) Im z b =
Tp hp cc s phc k hiu l C.
Ch :
- Mi s thc a dng u c xem nh l s phc vi phn o b = 0.
- S phc z a bi = + c a = 0 c gi l s thun o hay l s o.
- S 0 va l s thc va l s o.
2. Hai s phc bng nhau.
Cho z a bi = + v z a b i = + .

'
'
a a
z z
b b
=
=

=

3. Biu din hnh hc ca s phc.
Mi s phc c biu din bi mt im M(a;b) trn mt phng to Oxy.
Ngc li, mi im M(a;b) biu din mt s phc l z a bi = + .
4. Php cng v php tr cc s phc.
Cho hai s phc z a bi = + v z a b i = + . Ta nh ngha:

' ( ') ( ')
' ( ') ( ')
z z a a b b i
z z a a b b i
+ = + + +
= +

5. Php nhn s phc.
Cho hai s phc z a bi = + v z a b i = + . Ta nh ngha:
' ' ' ( ' ' ) zz aa bb ab a b i = +
6. S phc lin hp.
Cho s phc z a bi = + . S phc z a bi = gi l s phc lin hp vi s phc trn.
Vy z a bi a bi = + =
Ch :
1) z z = z v z gi l hai s phc lin hp vi nhau.
2) z. z = a
2
+ b
2
- Tnh cht ca s phc lin hp:
(1): z z =
(2): ' ' z z z z + = +
(3): . ' . ' z z z z =
(4): z. z =
2 2
a b + ( z a bi = + )
7. Mun ca s phc.
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
3
Cho s phc z a bi = + . Ta k hiu z l mun ca s ph z, l s thc khng m c xc nh
nh sau:
- Nu M(a;b) biu din s phc z a bi = + , th
2 2
z OM a b = = +

- Nu z a bi = + , th
2 2
. z z z a b = = +
8. Php chia s phc khc 0.
Cho s phc 0 z a bi = + = (tc l
2 2
0 a b + > )
Ta nh ngha s nghch o
1
z
ca s phc z 0 l s

1
2 2 2
1 1
z z z
a b
z
= =
+

Thng
' z
z
ca php chia s phc z cho s phc z 0 c xc nh nh sau:
1
2
' '.
.
z z z
z z
z
z
= =
Vi cc php tnh cng, tr, nhn chia s phc ni trn n cng c y tnh cht giao hon, phn
phi, kt hp nh cc php cng, tr, nhn, chia s thc thng thng.

II. DNG LNG GIC CA S PHC.

1. Cho s phc z = 0. Gi M l mt im trong mt phng phc biu din s phc z. S o (radian) ca mi
gc lng gic tia u l Ox, tia cui OM c gi l mt acgumen ca z.
Nh vy nu l mt acgumen ca z, th mi acgumen u c dng: + 2kt, k e Z.
2. Dng lng gic ca s phc.
Xt s phc ( ) , , 0 z a bi a b R z = + e =
Gi r l mun ca z v l mt acgumen ca z.
Ta c: a = rcos , b = rsin
( ) cos sin z r i = + trong 0 r > , c gi l dng lng gic ca s phc z = 0.
z = a + bi (a, b e R) gi l dng i s ca z.

2 2
r a b = + l mun ca z.
l mt acgumen ca z tha
cos
sin
a
r
b
r

3. Nhn v chia s phc di dng lng gic.
Nu ( ) cos sin z r i = + , ( ) ' ' cos ' sin ' z r i = + ( ) 0, 0 r r > >
th: ( ) ( ) . ' . ' cos ' sin ' z z r r i ( = + + +

v ( ) ( ) cos ' sin '
' '
z r
i
z r
( = +

4. Cng thc Moivre.
Vi * n N e th ( ) ( ) cos sin cos sin
n
n
r i r n i n ( + = +

5. Cn bc hai ca s phc di dng lng gic.
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
4
Cn bc hai ca s phc ( ) cos sin z r i = + (r > 0) l cos sin
2 2
r i
| |
+
|
\ .
v
cos sin os isin
2 2 2 2
r i r c

| |
| | | | | |
+ = + + +
| | | |
\ . \ . \ . \ .

A. BI TP V S PHC V CC THUC TNH

Dng 1: Cc php tnh v S phc

Phng php:
- S dng cc cng thc cng , tr, nhn, chia v lu tha s phc.
Ch :
Trong khi tnh ton v s phc ta cng c th s dng cc hng ng thc ng nh nh trong s thc. Chng
hn bnh phng ca tng hoc hiu, lp phng ca tng hoc hiu 2 s phc

Bi 1: Cho s phc
3 1
2 2
z i = . Tnh cc s phc sau: z ;
2
z ;
( )
3
z ;
2
1 z z + +
Gii:
a. V
3 1 3 1
2 2 2 2
z i z i = = +
b. Ta c
2
2 2
3 1 3 1 3 1 3
2 2 4 4 2 2 2
z i i i i
| |
= = + =
|
|
\ .

( )
2
2
2
3 1 3 1 3 1 3
2 2 4 4 2 2 2
z i i i i
| |
= + = + + = +
|
|
\ .

( ) ( )
3 2
1 3 3 1 3 1 3 3
2 2 2 2 4 2 4 4
z z z i i i i i
| | | |
= = + + = + + =
| |
| |
\ . \ .

Ta c:
2
3 1 1 3 3 3 1 3
1 1
2 2 2 2 2 2
z z i i i
+ +
+ + = + + =
Nhn xt:
Trong bi ton ny, tnh
( )
3
z ta c th s dng hng ng thc nh trong s thc.
Tng t: Cho s phc
1 3
z
2 2
i = + . Hy tnh :
2
1 z z + +
Ta c
2
1 3 3
4 4 2
z i = . Do :
2
1 3 1 3
1 1 0
2 2 2 2
z z i i
| | | |
+ + = + + + =
| |
| |
\ . \ .

Bi 2:
a. Tnh tng sau:
2 3 2009
1 i i i i + + + +.+
b. Cho hai s phc
1 2
, z z tho mn
1 2 1 2
1; 3 z z z z = = + = . Tnh
1 2
z z .
Gii:
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
5
Ta c ( )( )
2010 2 3 2009
1 1 1 i i i i i i = + + + +.+
M
2010
1 2 i = . Nn
2 3 2009
2
1 ...
1
1 i i i i
i
i + + + + +
= = +
b. t
1 1 1 2 2 2
; z a b i z a b i = + = + .
T gi thit ta c
2 2 2 2
1 1 2 2
2 2
1 2 1 2
1
( ) ( ) 3
a b a b
a a b b
+ = + =
+ + + =

Suy ra
2 2
1 1 2 2 1 2 1 2 1 2
2( ) 1 ( ) ( ) 1 1 a b a b a a b b z z + = + = =

Bi 3: Tnh gi tr ca biu thc:
a.
5 7 9 2009
2
4 6 7 2010
...
( 1)
...
i i i i
P i
i i i i
+ + + +
= =
+ + +

b.
2 4 10
1 (1 ) (1 ) ... (1 ) M i i i = + + + + + + +
c. ( )
100
1 N i =
Gii:
a. Ta c
( )
( )
1003
2
5 7 9 2009 5 2 4 2004
2
1
... 1 ... .
1
i
i i i i i i i i i i
i
+ + + + = + + + + = =

( ) ( )
4 5 6 2010 2 3 4 5 6 2010 2 3
2011
... 1 ... 1
1 1 1
(1 1 ) 1
1 1 2 2
i i i i i i i i i i i i
i i
i i P i
i i
+ + + + = + + + + + + + +
= = + = = +
+

b. M l tng ca 10 s hng u tin ca mt cp s nhn c s hng u tin
1
1 u = , cng bi
2
(1 ) 2 q i i = + =
Ta c :
10 10 10
1
1 1 (2 ) 1 2 1025(1 2 )
. 1. 205 410
1 1 2 1 2 5
q i i
M u i
q i i
+ +
= = = = = +

c. ( ) ( )
50
100
2 50 50 50 50
1 ( 2 ) ( 2) ( ) 2 1 i i i N i = = = ( = =

Bi 4:
a. Cho s phc
1
1
i
z
i
=
+
. Tnh gi tr ca
2010
z .
b. Chng minh ( ) ( ) ( )
2010 2008 2006
3 1 4 1 4 1 i i i i + = + +
Gii:
a. Ta c :
2
1 (1 )
1 2
i i
z i
i
+
= = =
+

nn
2010 2010 4 502 2 4 502 2
. 1.( 1) 1 z i i i i
+
= = = = =
b. Tac: ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2010 2008 2006 4 2 4
3 1 4 1 4 1 3 1 4 1 4 1 4 i i i i i i i i + = + + + = + + =
2
4 4 i = (pcm).
Bi 5: Tnh s phc sau:
a.
16 8
1 1
1 1
i i
z
i i
+ | | | |
= +
| |
+
\ . \ .
b. ( )
15
1 z i = +
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
6
Gii:
a. Ta c:
1 (1 )(1 ) 2 1
1 2 2 1
i i i i i
i i
i i
+ + +
= = = =
+

Vy ( )
16 8
8
16
1 1
2
1 1
i i
i i
i i
+ | | | |
+ = + =
| |
+
\ . \ .

b. Ta c:
( ) ( ) ( )
2 14 7
7
1 1 2 1 2 1 2 128. 128. i i i i i i i + = + = + = = =
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
15 14
1 1 1 128 1 128 1 128 128 . z i i i i i i i = + = + + = + = + =

Bi 6: Tnh:
105 23 20 34
i i i i + +
Gii:
tnh ton bi ny, ta ch n nh ngha n v o t suy ra lu tha ca n v o nh sau:
Ta c:
2 3 4 3 5 6
1; ; . 1; ; 1 i i i i i i i i i = = = = = = .
Bng quy np d dng chng minh c:
4 4 1 4 2 4 3 *
1; ; 1; ;
n n n n
i i i i i i n N
+ + +
= = = = e
Vy { } 1;1; ; , .
n
i i i n N e e
Nu n nguyn m,
( ) ( )
1
1
n
n
n
n
i i i
i
| |
= = =
|
\ .
.
Nh vy theo kt qu trn, ta d dng tnh c:
105 23 20 34 4.26 1 4.5 3 4.5 4.8 2
1 1 2 i i i i i i i i i i
+ + +
+ + = + + = + + =

Bi 7:
a. Tnh :
1
1 3
2 2
i +

b. (TN 2008) Tm gi tr ca biu thc:
2 2
(1 3 ) (1 3 ) P i i = + +
Gii:
a. Ta c:
1 3 1 3
1 3
2 2 2 2
1 2 2
1 3 1 3
2 2 2 2
1
1 3
2 2
i i
i
i i i

= =
+
=
| || |
+
| |
\ .\ .

b. 4 P =

Dng 2: S phc v thuc tnh ca n

Loi 1: Tm phn thc v phn o
Phng php:
Bin i s phc v dng z a bi = + , suy ra phn thc l a, phn o l b

Bi 1: Tm phn thc, phn o ca cc s phc sau
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
7
a. ( ) ( ) 2 4 3 2 z i i i = + b.
3 3
( 1 ) (2 ) z i i = + c.
2010
(1 )
1
i
z
i
+
=

Gii:
a. ( ) ( ) 0 2 3 1 4 2 1 . z i i = + + + =
Vy s phc cho c phn thc l 1, phn o l 1.
b. Kt qu: 2 + 10i
c.
2010 1005
1004 1004 1004
(1 ) (2 ) (1 )
2 (1 ) 2 2
1 2
i i i
z i i i
i
+ +
= = = + = +

Bi 2:
a. Tm phn thc, phn o ca s phc ( ) ( ) 2 4 3 2 i i i +
b. (TN 2010) Cho hai s phc:
1 2
1 2 , 2 3 z i z i = + = . Xc nh phn thc v phn o ca s phc
1 2
2 z z .
c. (TN 2010) Cho hai s phc:
1 2
2 5 , 3 4 z i z i = + = . Xc nh phn thc v phn o ca s phc
1 2
. z z .
d. Cho s phc z tha mn
1
2
z
i
z
z
=
+ =
. Tm s phc lin hp ca z
Gii:
a. Ta c: ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 2 4 3 2 0 2 1 4 3 2 2 3 3 2 1 i i i i i i i + = + + + + = + + =
b. Phn thc 3 ; Phn o 8
c. Phn thc 26 ; Phn o 7
d. Theo gi thit
( ) ( )
2 2
2
2
2 2
2 2
1
1
2
2 1 41
1
a b
ab
a b ab
a b
+ =
=

+ + =

+ =

...
2 2 2 2
2 2 2 2
2 2 2 2
2 2 2 2
z i z i
z i z i

= + =

= = +

Bi 3: Tm phn thc, phn o ca s phc
a. ( ) ( )
3 3
1 2 i i +
b. ( ) ( ) ( ) ( )
2 3 20
1 1 1 1 1 z i i i i = + + + + + + +.+ +
c. ( )
2009
1 i
Gii:
a. Ta c:
( ) ( ) ( ) ( )
( )
3 3 2
2 3
3
3 3
1 1 3 1 3 1 2 2
2 2 8
i i i i i
i i i
+ = + + + = +
= =

www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
8
( ) ( )
3 3
1 2 2 10 i i i + = +
b. Ta c
21
20
(1 ) 1
1 (1 ) ... (1 )
i
P i i
i
+
= + + + + + =
10
21 2 10 10
(1 ) (1 ) .(1 ) (2 ) (1 ) 2 (1 ) i i i i i i ( + = + + = + = +

( )
10
10 10
2 (1 ) 1
2 2 1
i
P i
i
+
= = + +
Vy: phn thc
10
2 , phn o:
10
2 1 +
c. Ta c ( ) ( )
( )
1004
2009 2
1004 1004 1004 1004
1 1 (1 ) ( 2 ) (1 ) 2 (1 ) 2 2 i i i i i i i = = = =
Vy phn thc ca s phc trn l
1004
2 v o l
1004
2
Bi 4: (H A 2010) Tm phn o ca s phc z, bit
( ) ( )
2
2 1 2 z i i = +
Gii:
Ta c:
( ) ( ) ( ) ( )
2
2
2 1 2 1 2 2 1 2 1 2 2 2 4 5 2 z i i i i i i i i = + = + = + = +
5 2 z i =
Phn o ca s phc z bng 2.
Bi 5: (CD 2010) Cho s phc z tha mn iu kin ( ) ( ) ( )
2
2 3 4 1 3 i z i z i + + = + . Tm phn thc v phn
o ca z.
Gii:
Gi z a bi = + ( ) , a R b R e e z a bi =
ng thc cho tr thnh
( )( ) ( )( ) ( )
2
2 3 4 1 1 3 6 4 2( ) 8 6 i a bi a bi i a b a b i i + + + = + + + = (coi y l mt phn trnh bc nht
theo i)
ng nht theo i h s hai v ta c
6 4 8 2
2 2 6 5
a b a
a b b
+ = =

+ = =

Vy s phc z cho c phn thc l 2 , phn o l 5
Bi 5: (CD A 2009) Cho s phc z tha mn ( ) ( ) ( )
2
1 2 8 1 2 i i z i i z + = + + + . Tm phn thc v phn o ca
z.
Gii:
Ta c: ( ) ( ) ( )
2
1 2 8 1 2 i i z i i z + = + + +
( ) ( ) ( ) ( )
2
1 2 1 2 8 2 2 1 2 8 z i i i i z i i i i
(
+ + = + = + (

( )( ) 8 1 2
8 8 15 2 10 15
2 3
2 1 5 5 5
i i
i i i
z i
i
+
+ +
= = = = =
+

Vy s phc z cho c phn thc l 2, phn o l -3
Bi 8: Tm phn thc ca s phc ( ) 1
n
z i = + , bit rng n e N tha mn phng trnh
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
9
( ) ( )
4 4
log 3 log 9 3 n n + + =
Gii:
iu kin:
3
n N
n
e
>

Phng trnh ( ) ( ) ( )( )
4 4 4
log 3 log 9 3 log 3 9 3 n n n n + + = + =
(n 3)(n + 9) = 4
3
n
2
+ 6n 91 = 0
7
13
n
n
=

Vy n = 7.
Khi ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
3
7 2
3
1 1 1 . 1 1 .(2 ) (1 ).( 8 ) 8 8
n
z i i i i i i i i i
(
= + = + = + + = + = + =

Vy phn thc ca s phc z l 8.

Loi 2: Biu din hnh hc ca s phc
Phng php:
- S dng im ( ) ; M a b biu din s phc z trn mt phng Oxy
Ch :
Vi cu hi ngc li Xc nh s phc c biu din bi im ( ) ; M a b khi ta c z a bi = +
ang cp nht

Loi 3: Tnh modun ca s phc
Phng php:
Bin i s phc v dng z a bi = + , suy ra modun l
2 2
z a b = +
Bi 1:
a. Tm mun ca s phc
3
1 4 (1 ) z i i = + +
b. (H A 2010) Cho s phc z tha mn
2
(1 3 )
1
i
z
i
. Tm mun ca s phc z iz +
c. Cho s phc z tha mn
11 8
1 2
.
1 1
i i
i z
i i
+ | | | |
= +
| |
+
\ . \ .
. Tm mun ca s phc w z iz = + .
d. Tnh m un ca s phc: ( )
3
1 4 1 Z i i = + +

Gii:
a. V
3 3 2 3
(1 ) 1 3 3 1 3 3 2 2 i i i i i i i = + = + = .
Suy ra :
3 2 2
1 4 (1 ) 1 2 ( 1) 2 5 z i i i z = + + = + = + =
b.
3
(1 3i)
z
1 i
.
Cch 1: (dnh cho ban c bn)
Ta c
( ) ( ) ( )
3 2
3 2 3
1 3 1 3.1 3 3.1. 3 3 3 8 i i i i = + + =
(tho mn)
(khng tho mn)
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
10
Do
( ) 8 1
8
4 4 4 4
1 2
i
z i z i
i
+
= = = +

( ) 4 4 4 4 8 8 z iz i i i i + = + + =
Vy 8 2. z iz + =
Cch 2: (Dnh cho ban nng cao)
Biu din di dng lng gic
Ta c
| |
3
(1 3 ) 2 cos sin (1 3 ) 8 cos( ) sin( ) 8
3 3
i i i i

( | | | |
= + = + =
| | (
\ . \ .

8 8(1 )
4 4
1 2
i
z i
i
+
= = =

z iz 4 4i i( 4 4i) 8(1 i) z iz 8 2 + = + + = + + =
c. Ta c
( ) ( )
11
8 2
11 8
1 2 1
1 2
. .
1 1 2 2
i i i
i i
i z i z
i i
(
+ | |
+ | | | |
= + = + (
|
| |
+
\ . \ . (
\ .

( ) ( )
11 8
1 16 1 16 1 16 i z i i i z i z i = + + = = = +
Do ( ) 1 16 1 16 17 17 w z iz i i i i = + = + + =
Vy
2 2
17 17 17 2 w = + =
d. ( )
3
2 3
1 4 1 1 4 1 3 3 1 2 Z i i i i i i i = + + = + + = +
( )
2
2
1 2 5 Z = + =
Bi 2: Tm m un ca s phc
(1 )(2 )
1 2
i i
z
i
+
=
+

Gii:
Ta c :
5 1
1
5 5
i
z i
+
= = +
Vy, m un ca z bng:
2
1 26
1
5 5
z
| |
= + =
|
\ .

Loi 4: Tm s i ca s phc z
Phng php:
Bin i s phc v dng z a bi = + , suy ra s i z a bi =
ang cp nht

Loi 5: Tm s phc lin hp ca s phc z
Phng php:
Bin i s phc v dng z a bi = + , suy ra s phc lin hp l z a bi =

Bi 1: Tm nghim ca phng trnh
2
z z = , trong z l s phc lin hp ca s phc z .
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
11
Gii:
Gi z a bi = + , trong a,b l cc s thc
Ta c : z a bi = v
2 2 2
( ) 2 z a b abi = +
Khi :
2
z z = Tm cc s thc a,b sao cho :
2 2
2
a b a
ab b
=

Gii h trn ta c cc nghim (0;0) , (1;0) ,
1 3
;
2 2
| |
|
|
\ .
,
1 3
;
2 2
| |

|
|
\ .
.
Bi 2: Tm s phc lin hp ca:
1
(1 )(3 2 )
3
z i i
i
= + +
+

Gii:
Ta c:
3 3
5 5
(3 )(3 ) 10
i i
z i i
i i

= + + = + +
+

Suy ra s phc lin hp ca z l:
53 9
10 10
z i =

Loi 6: Tm s phc nghch o ca s phc z
Phng php:
S dng cng thc
2
1 1
z
z
z
=
ang cp nht

Loi 7: ng dng s bng nhau ca hai s phc tm cc s thc
Phng php:
Cho z a bi = + v z a b i = + .

'
'
a a
z z
b b
=
=

=

Bi 1: Tm cc s nguyn , x y sao cho s phc z x yi = + tho mn
3
18 26 z i = + .
Gii:
Ta c
3 2
3 2 3 3 2
2 3
3 18
( ) 18 26 18(3 ) 26( 3 )
3 26
x xy
x yi i x y y x xy
x y y
=
+ = + =
.
Gii phng trnh bng cch t ( 0) y tx x = = ta c
1
3, 1.
3
t x y = = =
Vy 3 z i = + .
Bi 2: Tm cc s nguyn , x y sao cho s phc z x yi = + tha mn( )( ) 1 3 2 1 i x yi i + = +
Gii:
Ta c ( )( ) ( ) ( ) 1 3 2 1 2 3 6 1 i x yi i x y y x i i + = + + = + -
Coi ( ) - l phng trnh bc nht theo i, ng nht h s hai v ta c kt qu
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
12
( )
1
2 3 1
10
6 1 2
5
x
x y
y x
y
=
-

=

Bi 3: Tm hai s thc , x y tho mn:
3
(3 5 ) (1 2 ) 9 14 x i y i i + + = +
Gii:
Ta c
3
(3 5 ) (1 2 ) (3 5 ) ( 11 2 ) (3 11 ) (5 2 ) x i y i x i y i x y x y i + + = + + + = + +
Do , x y tho mn h
3 11 9
5 2 14
x y
x y
=
+ =
.
Gii h ta c
172
61
x = v
3
61
y =
Bi 9: Gii phng trnh nghim phc:
2
z z =
Gii:
t ( , ) z a bi a b R = + e , ta c:
2 2
2 2
( )
2
a b a
z z a bi a bi
ab b
=
= + =

=

Gii h trn ta tm c
1 3
( ; ) (0;0); (1;0); ;
2 2
a b
| |
=
|
|
\ .
.
Vy
1 3
0; 1;
2 2
z z z i = = = .
Dng 3: Tm s phc z tha mn iu kin cho trc

Bi 1: Tm s phc z tha mn
a. ( ) 2 3 1 i z z + = b.
2
2
2 . 8 z z z z + + = v 2 z z + =

Gii:
a. Ta c:
1 3 1 1 3
(1 3 ) 1
1 3 10 10 10
i
z i z i
i

+ = = = = +
+

b.
2
2
2 2 2 2
2 . 8 4( ) 8 ( ) 2 (1) z z z z x y x y + + = + = + =
2 2 2 1 (2) z z x x + = = =
T (1) v (2) tm c x = 1 ; y = 1
Vy cc s phc cn tm l 1 1 i v i +
Bi 2: Tm s phc z tha mn :
4
1
z i
z i
+ | |
=
|
\ .

Gii:
Ta c 0 1 1 1
2 2 4
=
(
(
+ |
.
|
\
|
+
(
(
|
.
|
\
|
+
= |
.
|
\
|
+
i z
i z
i z
i z
i z
i z

www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
13
TH 1: 0 1
2
= |
.
|
\
|
+
i z
i z
0 1 = =
+
z
i z
i z

TH 2: 0 0 0 1
2
2 2
=
(
+ |
.
|
\
|
+
(
|
.
|
\
|
+
= |
.
|
\
|
+
= + |
.
|
\
|
+
i
i z
i z
i
i z
i z
i
i z
i z
i z
i z
1 = z
Vy c 3 s phc tha mn
Bi 3: Tm s phc z tha mn h
( )
( )
1
1 1
3
1 2
z
z i
z i
z i

=

Gii:
Cch 1: (Phng php i s)
Gi s z x yi = + , khi
1
1 1 1
z
z z i x yi x yi i
z i
= = + = +

( ) ( )
2 2
2 2
1 1 . x y x y x y + = + =
Ta li c: ( ) ( )
2 2
2 2
3
1 3 3 3 1
z i
z i z i x yi i x yi i x y x y
z i
= = + + = + + + = + +
+

1 1 y x = = . Vy s phc phi tm l 1 z i = +
Cch 2: (Phng php hnh hc)
Nhn xt:
Vi hai s phc
( )
' '
0 z v z z = ta lun c
' '
z z
z z
=
T (1) 1 z z i = . Gi A v B l hai im biu din cc s 1 v i tc l ( ) ( ) 1; 0 , 0;1 A B
T 1 z z i MA MB = = , y ( ) M M z = l im biu din s phc z
Vy M nm trn ng trung trc ca AB tc l M nm trn ng thng y x =
Tng t( )
' '
2 3 z i z i MA MB = + = hay M nm trn trung trc ca
' '
A B tc l M nm trn ng
thng 1 y =
T (1) v (2) ta c M nm trn giao ca hai ng thng trn tc l ( ) 1;;1 1 M z i = +
Bi 4: (H D 2010) Tm s phc z tha mn: 2 z = v
2
z l s thun o.
Gii:
Gi z = a + bi ( ) , a R b R e e , ta c:
2 2
z a b = + v
2 2 2
2 z a b abi = +
Yu cu bi ton ta mn khi v ch khi:
2 2 2
2 2 2
2 1 1
1
0 1
a b a a
b
a b b
+ = = =

=
= =

Vy cc s phc cn tm l: 1 ; 1 ; 1 ; 1 . i i i i + +
Bi 5: (H B 2009) Tm s phc z tha mn ( ) 2 10 z i + = v . 25 z z = .
Gii:
Gi z = a + bi ( ) , a R b R e e ,
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
14
Ta c: ( ) ( ) ( ) 2 2 1 ; z i a b i + = +
T gi thit ta c: ( ) 2 10 z i + = ( ) ( ) ( )
2 2
2 1 10 1 a b + =
v . 25 z z = ( )
2 2
25 2 a b + =
Gii h (1) v (2) ta c
3 5
4 0
a a
b b
= =
v

= =

Vy cc s phc cn tm l: 3 4 z i = + hoc 5 z =
Bi 6: Tm s phc z tha mn:
2
0 z z + =
Gii:
Gi z = x + yi ( ) , x y R e ,
Khi ( )
2
2 2 2
0 0 z z x yi x y + = + + + =
( )
2 2 2 2
2 0 x y x y xyi + + + =
2 2 2 2
2 2 2 2
2 2 2 2
2 2 2 2
0
0
0
0
0
0
2 0
0
0
x
x y x y
x y x y
x y x y
x
y
xy
y
x y x y
=

+ + =
+ + =
+ + =

=
= =
=

+ + =

2
2
0
0
0
0
x
y y
y
x x
=
+ =
+ =

( )
( )
0
1 0
0
1 0
x
y y
y
x x
=
+ =

0
0
1 0
0
0
1 0
x
y
y
y
x
x
=
+ =

( )
0
0
1
0
0 1 0
x
y
y
y
x do x
=
= + >

0, 0
0, 1
0, 1
0, 0
x y
x y
x y
x y
= =
= =
= =
= =

Vy cc s phc cn tm l: 0; ; z z i z i = = =
Bi 7: Tm s phc z tho mn : z 2 i 2 + = . Bit phn o nh hn phn thc 3 n v.
Gii:
Gi s phc z a bi = +
Theo bi ra ta c:
( )
( ) ( )
2 2
2 1 2 2 1 4
3 2
a b i a b
b a b a
+ + = + + =

= =

2 2
1 2
2 2
1 2
a
b
a
b
= +

= +

Vy s phc cn tm l:
( )
2 2 1 2 z i = + ;
( )
2 2 1 2 z i = + + +
Bi 8: Tm s phc z tha mn ( )
( )
1 2 z z i + l s thc v 1 5 z = .
Gii:
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
15
t z a bi = + (a,b l s thc)
Ta c
( )
( )
( )
2 2
1 2 2 2 2 z z i a b a b a b i + = + + + l s thc ( ) 2 2 0 1 a b + =
( ) ( )
2
2
1 5 1 5 2 z a b = + =
T (1) v (2) ta c ( ) ( ) ( ) ; 0; 2 ; 2; 2 a b =
Vy 2 ; 2 2 z i z i = =
Bi 9:
a. Tm s phc z cho:
( )
. 3 4 3 z z z z i + = .
b. (H D 2009) Trong mt phng ta Oxy, tm tp hp im biu din cc s phc z tha mn iu kin
( ) 3 4 2 z i =
Gii:
Gi s phc z x yi = + ) , ( R y x e
Ta c

( )
( ) ( ) ( ) ( )
. 3 4 3
3 4 3
z z z z i
x yi x yi x yi x yi i
+ =
+ + + = (

( )
2 2 2 2
2 2
3 2 4 3 6 4 3
1
4 2
6 3 15
2
x y yi i x y yi i
y
x y
y
x
+ + = + + =
+ =

=

=

Vy:
15 1 15 1
;
2 2 2 2
z i z i = =
b. Gi s ( ) ; M a b biu th s phc z x yi = + ) , ( R y x e
Theo gi thit ta c ( ) ( ) 3 4 3 4 z i x y i = + +
Vy ( ) ( ) ( )
2 2
2 2
3 4 2 ( 3) ( 4) 2 3 4 4 z i x y x y = + + = + + =
Do tp hp im M biu din cc s phc z trong mp Oxy l ng trn tm ( ) 3; 4 I v bn knh R = 2.
2 2
2 2
( ) 4
z i z z i
z z
= +

Gii:
Gi s phc z x yi = + ) , ( R y x e
H
( ) ( ) 2 ( 1) (2 2) 2 1 2 1
4 4 4 4
x y i y i x y i y i
xyi xyi
+ = + + = +

= =

www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
16
( ) ( )
2
3
2 2
2
3
0
4
4
2 1 2 1
1
1
1
4
1
x
y
x
x y y
y
y x
xyi
y
x
= >
+ = +

=
=

Vy s phc cn tm l :
3
3
1
4
4
z i = +
Bi 11: (H B 2010) Trong mt phng ta Oxy, tm tp hp im biu din cc s phc z tha
mn ( ) 1 z i i z = +
Gii:
Gi s ( ) , z a bi a b R = + e .
Suy ra : ( 1) z i a b i = + v ( ) ( )( ) ( ) ( ) 1 1 i z i a bi a b a b i + = + + = + +
Theo gi thit
( ) ( ) ( )
2 2 2 2
(1 ) 1 ( 1) ( ) ( ) z i i z a b i a b a b i a b a b a b = + + = + + + = + +
( ) ( ) ( )
2
2 2 2 2 2 2 2
2 1 2 2 1 0 1 2 a b b a b a b b a b + + = + + + = + + =
Vy tp hp cc im M biu din cc s phc z l ng trn ( ) 0; 1 I v bn knh 2 R =
Bi 12: Trong cc s phc z tho mn iu kin
3
2 3
2
z i + = . Tm s phc z c modul nh nht.
Gii:
Gi s z x yi = + , khi :
( ) ( )
3 3
2 3 2 3
2 2
z i x y i + = + + = ( ) ( )
2 2 9
2 3
4
x y + + = .
Tp hp im M tho mn iu kin cho l ng trn ( ) C tm ( ) 2; 3 I v bn knh
3
2
R =
Mun ca z ( z ) t gi tr nh nht khi v ch khi M thuc ng trn ( ) C v gn O nht
M trng vi M
1
l giao ca ng thng OI vi ng trn ( ) C .
Ta c: 4 9 13 OI = + =
K M
1
H Ox. Theo nh l Talet ta c:
1 1
1
3
13
2
3 13
9 6 13 9
13 3 13
2 2
M H OM
OI
M H
= =
= =

1
6 13 9 78 9 13
26
2 13
M H

= =
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
17
Li c:
3
13
26 3 13
2
2 13 13
OH
OH

= =
Vy s phc cn tm l:
26 3 13 78 9 13
13 26
z

= +
Bi 13: Trong cc s phc z tha mn iu kin 2 2 1 = i z , tm s phc z c modun nh nht.
Gii:
Gi z = x + yi, M(x ; y ) l im biu din s phc z
Ta c
2 2 1 = i z ( ) ( ) 4 2 1
2 2
= + y x
Vy tp hp im M l ng trn (C) : ( ) ( ) 4 2 1
2 2
= + y x c tm (1;2)
ng thng OI c phng trnh 2 y x =
S phc z tha mn iu kin v c mdun nh nht khi v ch khi im biu
din s phc thuc ng trn (C) v gn gc ta O nht, im ch l mt trong hai giao im ca
ng thng OI vi (C), khi ta ca n tha mn h

Chn
( ) ( )
2 2
2
1
2
5
2 1 2 4
1
5
x
y x
x y
x
+ =
= +

Vi
5
2
1 = x
5
4
2 = y nn s phc
2 4
1 2
5 5
z i
| | | |
= +
| |
\ . \ .

Cch 2:
Gi z = x + yi, M(x ; y ) l im biu din s phc z
Ta c 2 2 1 = i z ( ) ( ) 4 2 1
2 2
= + y x
Vy tp hp im M l ng trn (C) : ( ) ( ) 4 2 1
2 2
= + y x c tm ( ) 1; 2 I v 2 R =
Chuyn ng trn v dng tham s t ( )
1 2sin
1 2sin ; 2 2cos
2 2cos
x t
M t t
y t
= +
+ +
= +

Modun ca s phc z chnh l di ca OM
,

Ta c ( ) ( ) ( )
2 2 2
2
1 2sin 2 2cos 9 4 sin 2cos z OM t t t t = = + + + = + +
Mt khc theo BT Bunhiacopxki ta c ( ) ( )( )
2 2 2 2
sin 2cos 1 2 sin cos 5 t t t t + s + + =
5 sin 2cos 5 9 4 5 9 4 5 t t z s + s s s
Vy
min
1 2
9 4 5 sin 2cos 5 sin , cos
5 5
z t t t t = + = = =
2 4 2 4
1 , 2 1 2
5 5 5 5
x y z i
| | | |
= = = +
| |
\ . \ .

Ch :
Nu yu cu tm
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
18
max
1 2
9 4 5 sin 2cos 5 sin , cos
5 5
z t t t t = + + = = =
2 4 2 4
1 , 2 1 2
5 5 5 5
x y z i
| | | |
= + = + = + + +
| |
\ . \ .

Bi 14: Tm s phc z c mun nh nht tha mn:
1 5
2
3
z i
z i
+
=
+

Gii:
Gi z a bi = + (a,b thuc R) z a bi =
Ta c
( ) ( )
( ) ( )
1 5
1 5 1 5
3 3 1 3
a b i
z i a bi i
a bi i a b i z i
+ +
+ + +
= =
+ + + +

Theo gi thit
( ) ( )
( ) ( )
2 2
2 2
1 5
1 5
2
3
3 1
a b
z i
z i
a b
+ +
+
= =
+
+ + +

( ) ( )
( ) ( )
( )
2 2
2 2
2 2
1 5
2 10 14 6 0 *
3 1
a b
a b a b
a b
+ +
= + + + =
+ + +

( ) * l phng trnh ca ng trn trong mt phng phc
Nn s phc c mun nh nht phn thc v phn o l nghim ca ng trn ( ) * v ng thng IO vi
( ) 5; 7 I l tm ca ng trn
Gi I l tm ca mt cu (S). ( )
2
1 3 ; 1 ; , 11 2 1 I d I t t t R IA t t e + + = = +
5
:
7
a t
IO
b t
=

Phng trnh
2
34 2 370
37
37 74 3 0
37 2 370
37
t
t t
t
+
=

Khi ta c
( )
34 2 370 34 2 370 37 2 370 37 2 370
5 7 , 5 7
37 37 37 37
z z loai
+ +
= =

Vy s phc cn tm l
34 2 370 34 2 370
5 7
37 37
z
+ +
=
Bi 15: Trong s cc s phc tha mn iu kin 2 4 2 z i z i = . Tm s phc z c modun nh nht
Gii:
Gi s s phc z x yi = + ) , ( R y x e
Theo gi thit ta c
( ) ( ) ( )
( ) ( ) ( )
2 2 2
2
2 4 2 2 4 2
2 4 2 4 0 4
z i z i x y i x y
x y x y x y y x
= =
+ = + + = = +

www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
19
Do tp hp im M biu din cc s phc z l ng thng 4 y x = +
Mt khc ta c ( ) ( )
2 2
2 2 2 2
4 2 8 16 2 2 8 2 2 z x y x x x x x = + = + + = + = + >
min
2 2 2 2 2 2 z x y z i = = = = +
Nhn xt:
Qua cc bi ta thy tm ta c th dng hnh hc, bt ng thc hoc tam thc bc hai nh bi ton sau y
Bi 16: Xt s phc z tha mn
( )
( )
1
1 2
m
z m R
m m i
= e

a. Tm m
1
.
2
z z =
b. Tm m
1
4
z i s
c. Tm s phc z c modun ln nht
HD:
a. 1 m = b.
1 1
15 15
m s s
c. Ta c
( )
2
max 2
2
1 1
1 1 0
1
1
m
z z m z i
m
m
+
= = s = = =
+
+

Dng 4: Tm tp hp cc im biu din s phc tha mn iu kin cho trc
Phng php:
Loi 1: S phc z tha mn v di (modun), khi ta s dng cng thc
2 2
z a b = +
Loi 2: S phc z l s thc (thc m hoc thc dng). Khi ta s dng kt qu
a. z l s thc iu kin l 0 b =
b. z l s thc m iu kin l
0
0
a
b
<

c. z l s thc dng iu kin l
0
0
a
b
>

d. z l s o iu kin l 0 a =

Bi 1: Tm tp hp cc im biu din trong mt phng phc cc s phc z tho mn:
a. 3 4 z z i = + b. 1
z i
z i
=
+

Gii:
a. t ( , ) z x yi x y R = + e , ta c ( ) ( )
2 2
2 2
3 4 3 4 z z i x y x y = + + = +
2 2 2 2 2 2 2 2
( 3) (4 ) 6 9 16 8 6 8 25 x y x y x y x x y y x y + = + + = + + + + =
Vy tp hp cc im cn tm l ng thng c phng trnh 6 8 25 x y + = .
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
20
b. t ( , ) z x yi x y R = + e , ta c 1 ( 1) ( 1)
z i
z i z i x y i x y i
z i
= = + + = + +
+

2 2 2 2
( 1) ( 1) 0 x y x y y + = + + = .
Vy tp hp cc im cn tm l trc thc Ox
Bi 2: Tm tp hp cc im biu din trong mt phng phc s phc (1 3) 2 i z = + + bit rng s phc z
tho mn: 1 2 z s .
Gii:
t ( , ) z a bi a b R = + e v ( , ) x yi x y R = + e
Ta c
2 2
1 2 ( 1) 4 z a b s + s (1)
T
3 2 3 1 3
(1 3) 2 (1 3)( ) 2
3 3 3( 1)
x a b x a b
i z x yi i a bi
y a b y a b

= + = +

= + + + = + + +

= + = +

T
2 2 2 2
( 3) ( 3) 4 ( 1) 16 x y a b ( + s + s

(do (1)).
Vy tp hp cc im cn tm l hnh trn
2 2
( 3) ( 3) 16 x y + s , tm (3; 3) I , bn knh 4. R =
Bi 3: Gi s M l im trn mt phng ta biu din s phc z. Tm tp hp nhng im
M tha mn mt trong cc iu kin sau:
a. 1 2 z i + = b. 2 2 z z + > c. 1 1 2 z i s + s
Gii:
a. Cch 1:
Ta c M l im trn mt phng ta biu din s phc z v ( ) 1; 1 I l im biu din s phc 1 z i = .
Theo gi thit ta c: 2 MI = .
Vy tp hp nhng im M chnh l ng trn tm ( ) 1; 1 I bn knh l 2 R = .
Cch 2:
t z x yi = + suy ra ( ) ( ) 1 1 1 . z i x y i + = + +
nn
2 2 2 2
1 2 ( 1) ( 1) 2 ( 1) ( 1) 4. z i x y x y + = + + = + + =
Vy tp hp cc im M(z) trn mt phng to biu din cc s phc z l ng trn tm ( ) 1; 1 I bn knh
2 R =
b. Ta c: ( ) 2 1 2 z z + =
Ta c M l im trn mt phng ta biu din s phc z v ( ) A 2; 0 l im biu din s phc 2 z = ,
( ) B 2; 0 l im biu din s phc z = 2.
Da vo gii thit ta c: MA MB >
M (nm bn phi) ng trung trc ( ) 0 x = ca A v B. Hay x 0. >
c. Ta c: 1 ( 1 ) z i z i + = +
Ta c M l im trn mt phng ta biu din s phc z v ( ) 1;1 A l im biu din s phc 1 . z i = +
Ta c:1 2 MA s s .
Vy M thuc min c hnh vnh khn to bi 2 ng trn tm ( ) 1;1 A bn knh ln lt l 1 v 2.
Bi 4: Xc nh tp hp cc im M biu din cc s phc z tha mn mt trong cc iu kin sau.
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
21
a. 3 4 z z + + = b.
( )
2
2
4 z z =
Gii:
t: z a bi = +
a. Ta c:
1
2
4 2 3 3 2 3 4
7
2
a
z z a z z a
a
+ = + + + = + =

Vy M c th nm trn ng thng
1
2
7
2
x
x

b. Ta c:

( )
2
2
1
4 4 4
1
M xy
z z abi ab
M xy
e =
= = =

e =

Bi 5: Xc nh tp hp cc im biu din cc s phc z tha iu kin sau: 3
z
z i
=

Gii:
Gi z a bi = + ta c:
( )
2 2 2 2 2 2
2 2 2
2 2 2 2
3 ( 1) 9 2 1 8 8 18 9 0
9 81 9 9 9 9 3
8 8 0 8 8
4 64 8 8 8 8 8
a bi a b i a b a b b a b b
a b b a b a b
+ = + + = + + + + =
| | | | | | | |
+ + = + = + =
| | | |
\ . \ . \ . \ .

Vy qu tch cc im biu din s phc z chnh l ng trn tm
9
0;
8
I
| |
|
\ .
bn knh
3
8
R =
Bi 6: Tm tt c nhng im ca mt phng phc biu din cc s phc z sao cho:
z i
z i
+
+
l s thc.
Gii:
Gi z a bi = + ta c:
| || |
| |
2 2
2 2 2 2
0
(1 ) 2
( 1) (1 ) 0
( 1)
0
(1 ) 0 (1 ) ( 1) ( 1)
( ; ) (0;1)
a
a b abi
a b i a b i ab
a b i
R b
a b i a b i a b a b
a b
=
( + +
+ + = + +

= = e =

+ = + + +

=

Vy qu tch cc im biu din s phc z chnh l nhng im nm trn 2 trc ta b i im (0;1)
Bi 7: Gi s M(z) l im trn mt phng to biu din s phc z. Tm tp hp nhng im M(z) tha mn
iu kin sau: 2 z i z + =
Gii:
Cch 1:
( ) ( )
2 2
2 2
2 2 1 x yi i x yi x y x y + + = + + = + 4x 2y 3 0. + + =
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
22
Vy tp hp cc im M(z) l ng thng 4x + 2y + 3 = 0.
Cch 2:
Gi ( ) ( ) 2; 0 , 0;1 . A B Khi 2 ( 2) z i z z z i + = = hay l ( ) ( ) M z A M z B = .
Vy tp hp cc im M(z) l ng trung trc ca on thng AB
Bi 8: (H D 2009) Trong mt phng to Oxy, tm tp hp im biu din cc s phc z tho mn iu
kin ( ) 3 4 2 z i = .
Gii:
Gi z x yi = + ( ) , x R y R e e , ta c: ( ) ( ) 3 4 3 4 z i x y i + = + +
T gi thit ta c: ( ) ( ) ( ) ( )
2 2 2 2
3 4 2 3 4 4 x y x y + + = + + =
Tp hp cc im biu din cc s phc z l ng trn tm ( ) 3; 4 I , bn knh R = 2.
Bi 9 : (H B 2010) Trong mt phng ta Oxy, tm tp hp im biu din cc s phc z
tha mn: ( ) 1 z i i z = +
Gii:
Gi z x yi = + ( ) , x R y R e e , ta c:
( ) 1 z i i z = + ( ) ( ) ( ) 1 x y i x y x y i + = + +
( ) ( ) ( )
2 2 2
2
1 x y x y x y + = + +
2 2
2 1 0 x y y + + = ( )
2
2
1 2 x y + + =
Tp hp cc im biu din cc s phc z l ng trn tm I(0;-1), bn knh 2 R = .
Bi 10: Xc nh tp im biu din s phc z tho mn: 4 z i z i + + =
Gii:
Gi s: z x yi = + (x, ye R)
Suy ra M(x; y) biu din s phc z.
Ta c:
2 2 2 2
4 ( 1) ( 1) 4 ( 1) ( 1) 4 z i z i x y i x y i x y x y + + = + + + + = + + + + = (*)
t: ( ) ( )
1 2
0; 1 , 0;1 F F
Th (*)
2 1 1 2
4 2 MF MF F F + = > =
Suy ra Tp hp im M l elip (E) c 2 tiu im l F
1
, F
2
.
Ta vit phng trnh elip (E):
Phng trnh chnh tc ca (E) c dng:
2 2
2 2
1
x y
a b
+ =
( )
2 2 2
0; a b b a c > > =
Ta c:
1 2 2 2 2
1 2
2 4 2
3
2 2 1
MF MF a a
b a c
F F c c
+ = = =
= =

= = =

Vy ( )
2 2
: 1
4 3
x y
E + = .
Bi 11: Xc nh tp hp cc im trong mt phng phc biu din cc s phc z tha mn h thc
2 1 2 z z z = +
Gii:
t ( ) , z x yi x y = + eR . Ta c
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
23
2 1 2 2 1 2 2 1 2 2 z z z x yi x yi x yi x yi yi = + + = + + + + = +
( )
2
2 2 2
0
2 1 4 4 2 0
2
x
x y y x x
x
=
+ = + =

=

Vy tp hp cc im cn tm l 2 ng thng
Bi 12: Trn mp phc tm tp hp im biu din s phc z:
1. 1 z = 2. 2 z s 3. 1 2 3. z z i + =
Gii:
t ( ) , z x yi x y = + eR v im M(x;y) biu din s phc z trn mt phng phc.
Ta c:
2 2 2 2
1 1 1 z x y x y = + = + = .
Vy: Tp hp cc im M l ng trn tm O(0;0) bn knh R = 1.
2. t ( ) , z x yi x y = + eR v im M(x;y) biu din s phc z trn mt phng phc.
Ta c:
2 2 2 2
z x y 2 x y 4 s 2 + s + s .
Vy: Tp hp cc im M l hnh trn tm O(0;0) bn knh R = 2.
3. Biu din s phc ( ) , z x yi x y = + eR bi im M(x; y) trong mt phng ta Oxy, ta c:
( ) ( ) ( )
2 2
2
1 2 3 1 2 1 3 1 2 2 3 1 2 1 2 z z i y i y y y + = + = + = = =
Tp hp im M biu din cc s phc z l hai ng thng song song vi trc honh 1 2 y = .
Bi 13: Trn mp phc tm tp hp im biu din s phc z:
1. 1 1 z = 2. 1 z i =
Gii:
Ta c: ( ) ( ) ( )
2 2
2 2
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 z x yi x yi x y x y = + = + = + = + = .
Vy: Tp hp cc im M l ng trn tm I(1;0) bn knh R = 1.
Ta c: ( ) ( ) ( )
2 2
2 2
1 1 1 1 1 1 1 1 z i x yi i x y i x y x y = + = + = + = + = .
Vy: Tp hp cc im M l ng trn tm I(0;1) bn knh R = 1.
Bi 14: Xc nh tp hp im biu din s phc tha iu kin:
1.
2
z l s o 2.
( )
2
2
z z = 3. 2 2 z i z z i = +
Gii:
( )
2
2 2 2
2 z x yi x y xyi = + = +
Do
2
z l s o ( )( )
2 2
0
0 0
0
x y y x
x y x y x y
x y y x
= =
= + =

+ = =

Vy: Tp hp im l hai ng phn gic: , . y x y x = =
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
24
( )
2
2 2 2 2 2
0
2 2 4 0 . 0
0
x
z z x y xyi x y xyi xyi x y
y
=
= + = = =

=
.
Vy: Tp hp im l cc trc ta .

( )
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
( ) ( )
2 2
2
2
2 2
2
2 2 2 1 2 2
1 2 1 1 1 1 1
1 1
4
z i z z i x yi i x yi x yi i x y i yi i
x y i y i x y i y i x y y
x
x y y y
= + 2 + = + + + 2 + = +
2 + = + + = + + = +
+ = + =

Vy: Tp hp cc im M l parabol
2
4
x
y = .
Dng 5: S phc vi cc bi ton chng minh
Phng php:
- Trong dng ny ta gp cc bi ton chng minh mt tnh cht, hoc mt ng thc v s phc.
- gii cc bi ton dng trn, ta p dng cc tnh cht ca cc php ton cng, tr, nhn, chia, s phc lin
hp, mun ca s phc c chng minh.

Bi 1: Chng minh rng vi mi s phc z, c t nht mt trong hai bt ng thc sau xy ra:
1
1
2
z + > hoc
2
1 1 z + >
Gii:
Gi s ta c ng thi
1
1
2
z + < v
2
1 1 z + < . t ( , ) z a bi a b = + e
Ta c:
2 2 2 2
2 2 2 2 2
2 2 2 2 2
1
(1 ) 2( ) 4 1 0 (1)
2
( ) 2( ) 0 (2)
(1 ) 4 1
a b a b a
a b a b
a b a b
+ + < + + + <

+ + <

+ + <

Cng tng v (1) vi (2) ta c
2 2 2 2
( ) (2 1) 0 a b a + + + < (v l). Suy ra pcm.
Bi 2: Cho s phc 0 z = tho mn
3
3
1
2 z
z
+ s . Chng minh rng:
1
2 z
z
+ s .
Gii:
D chng minh c rng vi hai s phc
1 2
, z z ta c
1 2 1 2
z z z z + s +
T
3
3
3
1 1 1
3 z z z
z z z
| | | |
+ = + + +
| |
\ . \ .
, suy ra
3
3
3
1 1 1 1
3 2 3 z z z z
z z z z
+ s + + + s + +
t
1
a z
z
= + ta c
3 2
3 2 0 ( 2)( 1) 0 2 a a a a a s + s s (pcm).
Bi 3: Chng minh rng
2 2 3
1
1 0; ; 1. z z z z z
z
+ + = = = =
vi
1 3
2 2
z i = +
Gii:
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
25
Do
2 2
1 3
2 2
1 3 1 3
1 ( ) ( ) 1 0
2 2 2 2
z i z z i i = + + = + + + = ;
Li c
1 3
1 1 1 3
2 2
1 2 2
1 3
2 2
i
i
z
i

= = =
+
.
Suy ra
2
1
z z
z
= = . Hn na ta c
3 2
. 1. z z z = =
Bi 4: Cho
1 2
, . z z C e Chng minh rng :
1 2 1 2
. E z z z z = + e
Gii:
gii bi ton ny ta s dng mt tnh cht quan trng ca s phc lin hp l: z e R z = z
Tht vy:
Gi s z = x + yi z = x yi.
z = z x + yi = x yi y = 0 z = x e R
Gii bi ton trn:
Ta c E =
1 2 1 2 1 2 1 2
. z z z z z z z z + = + = E E e R
Bi 5: Chng minh rng:
1. E
1
=
( ) ( )
7 7
2 5 2 5 i i + + e R
2. E
2
=
19 7 20 5
9 7 6
n n
i i
i i
+ + | | | |
+
| |
+
\ . \ .
e R
Gii:
1. Ta c:
1
E =
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
7 7 7 7 7 7
1
2 5 2 5 2 5 2 5 2 5 2 5 i i i i i i E + + = + + = + + = E
1
eR
( ) ( )
( ) ( )
2
19 7 (9 ) 20 5 (7 6 )
19 7 20 5
2.
9 7 6 82 85
164 82 170 85
2 2
82 85
n n
n n
n n
n n
i i i i
i i
E
i i
i i
i i
+ + + | | | |
+ + | | | |
= + = +
| |
| |
+
\ . \ .
\ . \ .
+ | | | |
= + = + +
| |
\ . \ .

2 2
E E = E
2
e R
Bi 6: Trong mt phng ta Oxy, cho A v B l hai im ln lt biu din hai nghim phc ca phng
trnh
2
6 18 0 z z + + = . Chng minh rng tam gic OAB vung cn.
Gii:
Phng trnh :
2
6 18 0 z z + = c
2
' 9 18 9 9i A = = =
nn c hai nghim
1
3 3 t i = + hoc
2
3 3 t i =
Trong mt phng ta s phc
1
t c im biu din l A(3 ;3)
s phc
2
t c im biu din l B(3 ;-3)
OAB A c 3 2 OA OB = = nn OAB A cn ti O
(3; 3) OA
,
, (3; 3) . 0 OB OA OB OA OB =
, , ,

www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
26
Nn OAB A vung ti O. Vy OAB A vung cn ti O

Bi tp t gii tng hp:

Dng 1: Cc php ton v s phc

Bi 1: Thc hin php tnh:
a.
4 3 1
1 4 3
i i
A
i i
+
= +
+
b.
7 2
8 6
i
B
i
c.
( ) ( ) ( ) 3 2 4 3 1 2
5 4
i i i
C
i
+ + (

=

d. ( )
1 2
2 5
2 3
i
D i
i
+
= +
+
e. ( ) ( )
4
2 3 1 2
3 2
i
E i i
i
= + +
+
f.
( )( )
3 4
1 4 2 3
i
F
i i
=
+

g. ( )( )
1
1 5 3
3 2
G i i
i
= +

s:
b.
11 39
15 25
B i = +
Bi 2: Tnh gi tr biu thc:
a.
2 2
( 3 2. ) ( 3 2. ) A i i = + + .
b.
2 2
(1 2 ) (1 2 ) 2 P i i = + + =
c. ( 1 )( 1 )( 1 )( 1 ) P x i x i x i x i = + + + +
s:
c.
4
4 P x = +
Bi 3: Thc hin cc php ton sau:
a. ( )
1
2 2
3
i i
| |
+
|
\ .
b. ( )
2 5
2 3
3 4
i i
| |

|
\ .

c.
1 3 1
3 2
3 2 2
i i i
| | | |
+ +
| |
\ . \ .
d.
3 1 5 3 4
3
4 5 4 5 5
i i i
| | | | | |
+ + +
| | |
\ . \ . \ .

e.
2
)] 2 3 ( ) 2 3 [( i i + f.
3 3
3 3
) 2 ( ) 2 (
) 2 ( ) 2 (
i i
i i
+
+ +

g.
2
1 2
1
i
i
+ | |
|
\ .
h.
10 2 1
... i i i + + + i.
2008 2 1
... i i i + + +
a.
i 2 1
3
+
b.
i
i
+
1
1
c.
m i
m
d.
a i a
a i a
+

e.
) 1 )( 2 1 (
3
i i
i
+
+
f.
2 2
2 2
) 2 ( ) 2 3 (
) 1 ( ) 2 1 (
i i
i i
+ +
+
g.
a i
b i a +
h. (2 i)
6

s:
a. i
5
6
5
3
b.i c. i m d. i
a
a
a
a
1
2
1
1
+
+
+

www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
27
e. i
5
3
5
4
+ f. i
17
9
34
21
+ g. a i
a
b
h. 117 44i
Bi 5: Phn tch ra tha s (thc cht l phn tch thnh tch cc a thc)
a. a
2
+ 1 b. 2a
2
+ 3 c. 4a
4
+ 9b
2
d. 3a
2
+ 5b
2

s:
a. ( )( ) a i a i + b. ) 3 2 )( 3 2 ( i a i a +
c. (2a 3bi)(2a + 3bi) d. ) 3 3 )( 5 3 ( ib a ib a +
Bi 6: Tnh :
a. ( ) ( ) ( ) ( )
2 3 20
1 1 1 1 ... 1 i i i i + + + + + + + + + b.
2 3 2011
1 ... i i i i + + + + +
c. Tnh
1
2
z
z
bit rng:
1
3 z i = v
2
1 3 z i = +
s:
c.
1
2
z
i
z
=
Bi 7: Thc hin php tnh
a. ( )
10
1 i b. ( )
8
1 i + c. ( )
3
1 i d. ( )
3
1 i + e.
16 8
1 1
1 1
i i
i i
+ | | | |
+
| |
+
\ . \ .

s:
a. 32i b. 16 c. 2 2i d. 2 2i +
Bi 8: Rt gn cc biu thc sau y
a. ( )
2
1
0
1
1
z
z
z
z
z
+
=
+
b.
2
2
1
1
m mi
m i m
+ +
+
(m l tham s thc)
c.
( )
( )
1 2 2 2 2
1 2 1 2 1 2
1 2
1 1 2 1 1
. . , 0 z z
z z z z z z
z z
| | | |
+ + =
| |
+ +
+
\ . \ .

s:
a. 1 z + b. i c.
1 2
2 2
1 2
z z
z z
+

Bi 9: Cho a thc ( )
3 2
2 3 1 P z z z z = + +
Tnh gi tr ca ( ) P z khi 1 ; 2 3 z i z i = = +
s: ( )
( )
1 4 3 ; 2 3 13 14 3 P i i P i i = + = +
Bi 10: Cho s phc ; , z x yi x y Z = + e tha mn
3
18 26 z i = + .
Tnh ( ) ( )
2010 2010
2 4 T z z = +
Bi 11: Rt gon biu thc
a. ( )
4 3 2
1 2 3 1 3 A z iz i z z i = + + + + + vi 2 3 z i = +
b.
( )( )
2 3 2
2 2 B z z z z z = + + vi
( )
1
3 1
2
z i =
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
28
s:
a. 92 156 A i = b. 7 B =

Dng 2: S phc v cc thuc tnh ca n

Loi 1: Xc nh phn thc v phn o ca s phc

Bi 1: Tm phn thc, phn o ca s phc ( )
3
2 z i = .
Bi 2: Tm phn thc v phn o ca s phc:
a.
3 2
1
i i
x
i i

=
+
b.
2 2
(1 ) (1 ) i i +
c. ( ) ( )
3 3
2 3 i i + d.
2
1 3
1 3
i
z
i
| |
=
|
|
+
\ .

s:
a.
2
3 3
v
2
3 1 2 2
b. 0 v 4
c. 16 v 37 d.
1
2
v
3
2

Bi 3: Tm phn thc v phn o ca s phc:
2 1
1 2 3
i i
x
i i
+
=
+

Bi 4: Tm phn thc v phn o ca s phc sau
( ) ( ) ( ) ( )
2 3 20
1 1 1 1 1 i i i i + + + + + + +.+ +
HD:
p dng cng thc tnh tng ca CSN
Vi ( )
1
1; 1 21 u q i v n = = + =
s: phn thc 2
10
, phn o
10
2 1. +
Bi 5: Tm phn thc v phn o ca s phc z bit:
2
2 2 3 z i = +

Bi 6: Cho s phc . z x yi = + Tm phn thc v phn o ca cc s phc:
a.
2
2 4 u z z i = + b.
1
z i
v
iz
+
=

s:
a. ( )
2 2
2 2 2 x y x v xy y + b.
2 2
) 1 (
2
+ +
y x
xy
v
2 2
2 2
1
( 1)
y x
x y

+ +

Bi 7: Hi vi s nguyn dng n no, s phc
n
i
i
|
|
.
|
\
|
3 3
3 3
l s thc, l s o?
Bi 8: Tm phn thc v phn o ca mi s phc sau:
c. ;
1
. 2
1
7
7
|
.
|
\
|

i
i
i
d. ( ) ( )( )
i
i i i
i
i 1
3 2 3 2 1
1
1
10
2
+ + + + |
.
|
\
|
+

s:
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
29
a. 1 v 0

Loi 2: Vit s phc di dng i s

Bi 1: Vit cc s phc di dng i s
a.
( ) ( )
( ) ( )
3 3
2 2
1 2 1
3 2 2
i i
z
i i
+
=
+ +
b.
( )( )
5
1 2 3
i
z
i i
+
=
+

b.
10 3
2 z i i = + d.
2007 2008
z i i = +
s:
a.
44 5
318 318
z i = b.
12 5
3 13
z i = +
c. 2 z i = d. 1 z i =

Loi 3: Hy biu din s phc z

Bi 1: Cho s phc ( ) 3 , z m m i m R = + e
a. Tm m biu din ca s phc nm trn ng phn gic th hai y x = ;
b. Tm m biu din ca s phc nm trn hypebol
2
y
x
= ;
c. Tm m khong cch ca im biu din s phc n gc to l nh nht.
Bi 2: Xt cc im A, B, C trong mt phng phc theo th t biu din cc s phc
4 2 6
; (1 )(1 2 );
1 3
i i
i i
i i
+
+

.
a. Chng minh ABC l tam gic vung cn;
b. Tm s phc biu din im D sao cho t gic ABCD l hnh vung.
Bi 3: Tm cc s phc lin hp vi cc s phc trn ri biu din chng trn mt phng phc
Bi 4: Cho s phc z a bi = + . Hi a, b phi tho mn iu kin g
a. im biu din cng nm trong di gia 2 ng thng 2 x = v 2 x =
b. im biu din cng nm trong di gia 2 ng thng 3 y i = v 3 y i =
c. im biu din cng nm trong hnh trn tm O, bn knh 2
Bi 5: Cho ABCD l hnh bnh hnh vi A, B, C ln lt l cc im biu din cc s phc1 i , 2 3i + , 3 i + .
Tm s phc z c im biu din l D.

Loi 4: Tm mun ca s phc z

Bi 1: Tm mun v acgument ca s phc
21
5 3 3
1 2 3
i
z
i
| |
+
=
|
|
\ .

Bi 2: Tnh |z|, bit rng:
a.
( )
( )
( )
( )
2
2
1 2
2 1
i i
z
i i
+
=
+
b.
1 3 6
2 5
z
i i i
= + +
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
30
c.
( )( )( ) 2 1 2 2 4
2 3
i i i
z
i
+
=
+
d. ( )( ) ( ) 2 1 2 3 4 z i i i = +
e.
1 tan
1 tan
i
z
i
+
=
f.
1 2
1 2
i
z
i
+
=
+ +

s:
a. 1 b.
47
10
c.
45
13
d. 25 e. 1 f. 1
Bi 3: Cho ba s phc x, y, z cng c modun bng 1. So snh modun ca cc s x y z v xy yz zx + + + +
s: x y z xy yz zx + + = + +

Loi 5: Tm s phc lin hp ca s phc z

Bi 1: Tm s phc nghch o ca s phc z bit
a. 3 4 z i = + b. 3 2 z i =
s:
a.
1 3 4
25 25
i
z
= b.
1 3 2
13 13
i
z
= +

Loi 6: S bng nhau ca hai s phc

Bi 1: Tm hai s thc x, y tha mn ng thc
a. ( ) ( )
3
1 4 1 2 2 9 x i y i i + + + = + b. 3 2
1
x yi
i
i
+
= +

c. ( ) ( ) 1 4 2 1 3 i x i y i + + = + d. ( ) ( ) 3 2 5 7 1 3 i x i y i + =
s:
b.
5
1
x
y
=
c.
8
11
7
11
x
y
d.
5
3
2
3
x
y

Bi 2: Tm hai s thc x, y sao cho ( ) ( ) 2 3 1 4 z i x i y = + + l
a. L s thc b. L s thun o c. Bng 0 d. Bng i
s:
a. 3 4 0 x y = b. 2 0 x y + = c. 0 x y = = d.
1
11
2
11
x
y

Bi 3: Tm cc s nguyn x, y sao cho s phc z x iy = + tha mn
3
18 26 z i = +
p s: z = 3 + i
Bi 4: Vi iu kin no th s phc z = a + bi tha mn:
a. z z = b. z z = c. z z =
s:
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
31
a. b = 0 b. a = 0 c. a = b = 0

Dng 3: Tm s phc z tha mn iu kin cho trc

Bi 1: Cho s phc z tha mn 2 2 1 z i + = . Tm gi tr ln nht, gi tr nh nht ca z
p s:
max
4 2 4 2
2 2 1
2 2
z z i
+ +
= + = ;
min
4 2 4 2
2 2 1
2 2
z z i

= =
Bi 2: Cho hai s phc
1 2
, z z tha mn
1
3 z = ;
2
3 z = ;
1 2
37 z z = . Tm s phc
1
2
z
z
z
=
20
1 3 z i
z
= .
Bi 4: Vi gi tr thc no ca x v y th cc s phc
1
2 5
9 4 10 z y xi = v
2
2 11
8 20 z y i = + l lin hp ca
nhau ?
Bi 5: Tm cc s nguyn n s phc
1 3
1 3
n
i
z
i
| |
+
=
|
|
\ .
l mt s thc
Bi 6: Tm s phc z tha mn ( ) ( ) ( )
4 2 2
1 2 1 4 1 0 z z z + + + + + + =
Bi 7: Cho cc s phc z,z' tha mn iu kin
2 3 2
' 1 1
z i
z
+ =
+ =
. Tm z,z' sao cho ' z z nh nht

Bi 8: Cho bit
1
z a
z
+ = .Tm s phc c module ln nht , module nh nht
p s: Cc s phc cn tm l :
2
( 4)
2
i
z a a = + + v
2
( 4)
2
i
z a a = +
Bi 9:
a. Trong cc s z tho mn : 2 2 2 1 z i + = hy tm s z c moidule nh nht
b. Trong cc s z tho mn : 5 3 z i s hy tm s z c acgumen dng nh nht
Bi 10: Tm s phc z tha mn : 2 1 8 z z i =
Bi 11: Tm s phc z tha mn ng thi:
12 5
8 3
z
z i
v
4
1
8
z
z
.
s: C hai s phc tha mn 6 17 z i = + v 6 8 z i = +
Bi 12: Tm s phc z tha mn 1 z = v 1
z z
z z
+ =
Dng 4: Cc bi ton v tp hp im

Bi 1: Hy tm tp hp cc im biu din ca s phc z tha mn iu kin:
a. 2 z < b. | 1| 1 z s
c. 1 1 z i < d. 1 1 2 z i s + s
s:
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
32
a. Tp hp l l cc im nm trong ng trn tm O bn knh R = 2
b. Tp hp l hnh trn tm ( ) 1; 0 I bn knh R = 1
c. Tp hp l cc im nm trong ng trn tm ( ) 1;1 I v bn knh 1 R =
d. Tp hp l cc im l hnh vnh khn tm ( ) 1;1 I v c bn knh ln bng 2 v nh bng 1
Bi 2: Xc nh tp hp cc im trn mt phng biu din s phc: 2 2 z i z z i = + .
s: Tp hp l mt Parabol
2
4
x
y = .
Bi 3: Xc nh tp hp cc im trong mt phng phc biu din cc s phc z tha mn iu kin sau:
2 1 3 z z i z + = +
Bi 4: Tm tp hp cc s phc z tha mn mt trong cc iu kin sau
a. 2 z i z + =
b. 4 4 10 z i z i + + =
s:
a. Tp hp im M l ng trung trc ca on : 4 2 3 0 AB x y + + =
b. Tp hp im M l ng Elip ( )
2 2
: 1
9 25
x y
E + =
Bi 5: Tm tp hp cc im ( ) ; M x y trong mt phng Oxy biu din s phc z tha
5 5
4 2
3
z z i z
| |
+ = +
|
|
\ .

Bi 6: Tm tp hp cc im biu din trong mt phng phc s phc (1 3) 2 i z = + + bit rng s phc z
tho mn: 1 2 z s .
Bi 7: Xc nh tp hp cc im trong mt phng phc biu din cc s z tha m iu kin
sau:
a. ( )( ) z i z + 2 l s o ty b. | 2 1| | 3 | z z i + = +
s:
Bi 8: Tm tp hp nhng im M biu din s phc z tha mn:
a. 2 z i + l s thc b. 2 z i + l s thun o
c. . 9 z z = d.
3
1
z i
z i
=
+
l s thc
e. (2 )( ) z i z + l s o ty f.
Bi 9: Tm tp hp nhng im M biu din s phc z tha mn:
a. 3 1 z + = b. 2 3 z i z i + = c. | 2 | | 2 | 10 z z + + =
Bi 10: Hy xc nh tp hp cc im trong mt phng phc biu din cc s z tho mn mi iu kin sau:
a. 1 1 z + < b. 1 2 z i < <
c. 2 2 2 1 i z z = d. 2 1 2 3 iz z = +
Bi 11: Xc nh tp hp cc im trong mt phng phc biu din cc s z tha mn mi iu kin sau:
a. 4 3 = + + z z b. 1 2 z z i + =
s:
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
33
a.
1
2
x = v
7
2
x = b.
1 3
2
y

=
Bi 12: Xc nh tp hp cc im trong mt phng phc biu din cc s phc z tha mn
, k
i z
z
=
(k l s thc dng cho trc).

Bi 13:
a. Tm s phc z, bit 2 5 z = v phn o ca z bng hai ln phn thc ca n.
b. Tm hai s phc bit tng ca chng bng 2 v tch ca chng bng 3.
c. d) Tm s phc z bit 4 = z v z l s thun o.
d. Trn mt phng Oxy , hy tm tp hp im biu din s phc z tha mn ng thc 3 = z
e. Trong mt phng ta Oxy, hy tm tp hp im biu din s phc z tha mn ng thc 2 z i + = .
Bi 14: Tm tt c cc s phc z tha mn ng thi cc iu kin:
( )
2
2
. 4 z z z = .
s: Tp hp im l hypebol
1 1
, y y
x x
= = .
Bi 15: Tm s phc z sao cho ( 2)( ) A z z i = + l mt s thc
Bi 16: Tm tt c cc s phc z tha mn ng thi cc iu kin: |z| = 5 v
1
7
+
+
z
i z
l s thc
Bi 17: Tm tp hp cc im biu din ca s 1 2 z i bit s phc z thay i tha mn 1 1 z i + + =

Dng 5: Chng minh tnh cht ca s phc

Bi 1: Cc vect
> >
' ,u u trong mt phng phc theo th t biu din cc s phc z, z.
a. Chng minh rng tch v hng ( ) ' . ' .
2
1
' . z z z z u u + =
> >
;
b. Chng minh rng
> >
' ,u u vung gc khi v ch khi . | ' | | ' | z z z z = +
Bi 2: Chng minh rng vi mi s phc z, w, ta c z w z w + s + . ng thc xy ra khi no?
HD:
Gi A, B, C ln lt l cc im biu din ca cc s phc z, w, z + w. Ta c , , z OA w OB z w OC = = + = .
T OC s OA + AC suy ra z w z w + s + .
Hn na OC = OA + AC khi v ch khi O, A, C thng hng v A thuc on thng OC. Khi O = A (hay z = 0)
iu c ngha l c s k > 0 AC kOA =
, ,
tc l w = kz.
(Cn khi z = 0, r rng z w z w + = + ).
Vy z w z w + = + khi v ch khi z = 0 hoc nu 0 z = th tn ti k R
+
e . w kz =
Bi 4: Chng minh
( )
( )
( )
5
10
10
1 3
1 3
i i
z
i
+
=

l mt s thc
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
34
Bi 5: Chng minh rng nu ( )
2
a bi c di + = + th
( )
2 2 2 2
n
a b c d + = +
HD:
( ) ( )
n n
a bi c di a bi c di + = + + = +
( ) ( ) ( )
2
2 2
2 2 2 2

n n n
a bi c di c di a b c d + = + = + + = +
Bi 6: Cho hai s phc z
1
v z
2
tha mn
2 2
1 2 1 2
z z z z + = . Chng minh rng
1 2 1 2
z z z z = =
Bi 7: Cho
1 3
2 2
z i = + . Chng minh rng :
( )
3
1 z = .
Bi 8: Chng minh ( ) ( ) ( )
2010 2008 2006
3 1 4 1 4 1 i i i i + = + +
Bi 9: Cho hai s phc z, w. chng minh:
0
. 0
0
z
z w
w
=
=

=

Bi 10: Chng minh rng mi s phc c mun bng 1 u c th vit di dng
x i
x i
+
vi x l s thc m ta
phi xc nh
Bi 11: Cho z v z' l hai s phc bt k . Chng minh rng :
a. ( ') ' z z z z + = + b. ( ) ' ' z z z z =
c. . ' . ' z z z z = d. ( ' 0)
' '
z z
z
z z
| |
= =
|
\ .

e.
' '
. . z z z z = f.
| |
, ' 0
' | ' |
z z
z
z z
= =
Bi 12: Cc im A,B,C v
, , ,
, , A B C trong mt phng phc theo th t biu din cc s
1 i , 2 3i + , 3 i + v 3i, 3 2i , 3 2i + .
Chng minh rng hai tam gic ABC v
, , ,
A B C c cng trng tm.

Dng 6: Gii phng trnh bc nht vi s phc

Bi 1: Gii cc phng trnh sau trn tp s phc
a.
i
i
z
i
i
+
+
=
+
2
3 1
1
2
b. 0 )
2
1
]( 3 ) 2 [( = + + +
i
iz i z i c. i z z 4 2 2 = +
d. 0
2
= z z e. 0
2
= + z z f. 0
2
2
= + z z
s:
a. i
25
4
25
22
+ b.
1
1 ;
2
i + c.
2
4
3
i +
d. 0; -1; i i
2
3
2
1
,
2
3
2
1
+ e. 0; ; i i f. bi (b ) R e
Bi 2: Gii phng trnh
a. 1 2 z z i = + b. 2 z z i + = +
s:
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
35
a.
2
; 2
3
a b = = b.
3
; 1
4
a b = =
Bi 3 : Gii cc phng trnh sau
a. ( ) ( )( ) 1 2 1 3 2 3 i z i i i + + + = + b. 2 3 7 8 z i i + = +
c. ( ) ( ) 1 3 4 3 7 5 i z i i + + = d. ( ) 1 3 2 4 i z i z + + =
e. ( ) 1 2 5 6
2 3
z
i i
i
+ =
+

B. CN BC HAI CA S PHC V CC LOI PHNG TRNH, H PHNG
TRNH

Dng 1: Tm cn bc hai ca s phc

Bi 1: Tm cn bc hai ca cc s phc sau:
a. 5 12 b. 8 6 c. 33 56 d. 3 4 i i i i + + +
Gii:
a. Gi z x iy = + l mt cn bc hai ca 5 12 i + tc l
( )
2
2 2
5 12 2 5 12 x iy i x y ixy i + = + + = +
2 2 2 2 2
2 2 2
5 4 5
2 12 13 9
x y x x y
xy x y y
= = =

= + = =
2
3
x
y
=

Do 12 0 , b x y = > cng du do
2
3
x
y
=
hoc
2
3
x
y
=

Vy 5 12i + c 2 cn bc hai l
1
2 3 z i = + v
2
2 3 . z i =
b. Tng t gi z x iy = + l mt cn bc hai ca 8 6i + tc l
( )
2
2 2
8 6 2 8 6 x iy i x y ixy i + = + + = +
2 2 2 2 2
2 2 2
8 9 8
2 6 10 1
x y x x y
xy x y y
= = =

= + = =
3
1
x
y
=

3
1
x
y
=
hoc
3
1
x
y
=

Vy 8 6i + c 2 cn bc hai l 3 i +

v 3 . i
c. Gi z x iy = + l mt cn bc hai ca 33 56i tc l
( )
2
2 2
33 56 2 33 56 x iy i x y ixy i + = + =
2 2 2 2 2
2 2 2
33 49 7 33
4 2 56 65 16
x y x x x y
y xy x y y
= = = =

= = + = =

Do 56 0 , b x y = < tri du do
7
4
x
y
=
hoc
7
4
x
y
=

Vy 2 cn bc hai ca 33 56i l 7 4i v 7 4. i +
d. Gi z x iy = + l mt cn bc hai ca 3 4 i + tc l
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
36
( )
2
2 2
3 4 2 3 4 x iy i x y ixy i + = + + = +
2 2 2 2 2
2 2 2
3 1 1 3
2 2 4 5 4
x y x x x y
y xy x y y
= = = =

= = + = =

1
2
x
y
=
hoc
1
2
x
y
=

Vy 2 cn bc hai ca 3 4 i + l 1 2i + v 1 2 . i
Bi 2: Tm cc cn bc hai ca mi s phc sau:
a. 4 + 6 5 i b. 1 2 6i
Gii:
a. Gi s z x iy = + ( ) , x y e l mt cn bc hai ca 4 6 5 w i = +
Khi : ( )
2 2
2
2
2
2
3 5
(1)
4
4 6 5
45 2 6 5
4 (2)
y
x y
x
z w x yi i
xy
x
x
=

= + = +

=

=

(2) x
4
4x
2
45 = 0 x
2
= 9 x = 3.
x = 3 y = 5
x = -3 y = - 5
Vy s phc w = 4 + 6 5 i c hai cn bc hai l: z
1
= 3 + 5 i v z
2
= -3 - 5 i
b. Gi s z = x +yi (x, y thuc R) l mt cn bc hai ca w = -1-2 6 i
Khi : ( )
2
2
1 2 6 z w x yi i = + =
2 2
2
2
6
(1)
1
6 2 2 6
1 (2)
y
x y
x
xy
x
x

=

=

(2) x
4
+ x
2
6 = 0 x
2
= 2 x = 2 .
x = 2 y = - 3
x = - 2 y = 3
Vy s phc w = 4 + 6 5 i c hai cn bc hai l: z
1
= 2 - 3 i v z
2
= - 2 + 3 i

Dng 2: Phng trnh bc hai

Bi 1: Gii cc phng trnh sau:
( ) ( )
2 2
a. 3 4 5 1 0; (1) b. 1 2 0; (2) x i x i x i x i + + = + + =
Gii:
a. Ta c ( ) ( )
2
3 4 4 5 1 3 4 i i i A = + = + . Vy A c hai cn bc hai l 1+ 2i v 1 2i.
Do pt (1) c hai nghim l:
1 2
3 4 1 2 3 4 1 2
2 3 ; 1
2 2
i i i i
x i x i
+ + + +
= = + = = +
b. Ta c ( ) ( )
2
1 4 2 8 6 i i i A = + = + . Vy A c hai cn bc hai l 3 + i v 3 i.
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
37
Do pt (2) c hai nghim l:
1 2
1 3 1 3
1; 2
2 2
i i i i
x x i
+ +
= = = =
Ch :
PT (2) c th dng nhm nghim nh a + b + c = 0
Bi 2: Gii cc phng trnh sau:
a. ( )
2
3 2 0 1 x x + + = b.
2
1 0 (2) x x + + = c.
3
1 0 (3) x =
Gii:
a. Ta c
2
23 23 0 i A = = < nn ta c hai cn bc hai ca A l:
23 i v 23 i . T nghim ca pt (1) l:
1,2
1 23
6
i
x

=
b. Ta c
2
3 3 0 i A= = < nn (2) c cc nghim l:
1,2
1 3
2
i
x

=
c. Ta c ( )( )
2
2
1 0
(3) 1 1 0
1 0; (*)
x
x x x
x x
=
+ + =

+ + =

Theo b. Pt (*) c hai nghim l
1,2
1 3
2
i
x

= . T ta c cc nghim ca pt (3) l: 1 x = ;
1,2
1 3
2
i
x

=
(Cc nghim ca pt (3) c gi l cn bc ba ca 1).
Bi 3: Lp phng trnh bc hai c cc nghim l: 4 3 ; 2 5 i i = + = +
HD:
Theo bi ra ta c: 2 8i; . 23 14i. + = + = +
kt qu pt bc hai cn lp l: ( )
2
2 8 14 23 0 x i x i + + =
Bi 4: Tm m phng trnh:
2
3 0 x mx i + + = c tng bnh phng 2 nghim bng 8.
Gii:
Theo bi ra ta c: ( )
2
2 2
1 2 1 2 1 2
8 2 8 x x x x x x + = + = (1).
Theo Viet ta c
1 2
1 2
3
x x m
x x i
+ =

Thay vo (1) ta c
2 2
6 8 8 6 m i m i = = + m l mt cn bc hai ca 8 6 . i +
Vy: c 2 gi tr ca m l: 3 + i v 3 i.
Bi 5: Trn tp s phc , tm B phng trnh bc hai
2
0 z Bz i + + = c tng bnh phng hai nghim bng
4i .
Gii:
Gi
1 2
, z z l hai nghim ca phng trnh cho v B a bi = + vi , a be .
Theo phng trnh bc hai
2
0 z Bz i + + = c tng bnh phng hai nghim bng 4i .
nn ta c :
2 2 2 2 2
1 2 1 2 1 2
( ) 2 2 ( ) 2 4 z z z z z z S P B i i + = + = = = hay
2
2 B i = hay

2 2 2
( ) 2 2 2 a bi i a b abi i + = + = Suy ra :
2 2
0
2 2
a b
ab
=
.
H phng trnh c nghim (a;b) l (1; 1), ( 1;1)
Vy : 1 ; B = 1 B i i = +
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
38
Bi 6: Cho
1 2
; z z l 2 nghim pt
( )
( )
2
1 2 3 2 1 0 i z i z i + + + =
Khng gii pt hy tnh gi tr ca cc biu thc sau:
2 2 2 2 1 2
1 2 1 2 1 2
2 1
a. ; b. ; c.
z z
A z z B z z z z C
z z
= + = + = +
Gii:
Theo Viet ta c:
1 2
1 2
3 2 3 2 2 2 3 2
3 3
1 2
1 1 2 1 2
3 3
1 2
i
z z i
i
i
z z i
i
+ +
+ = = +
= = +
+

a. Ta c ( )
2
2
1 2 1 2
3 2 2 2 3 2 1 2 1 2 11 30 2 6 4 2
2 2
3 3 3 3 9 9
A z z z z i i i
| | | |
+ + + +
= + = + + =
| |
| |
\ . \ .

b. ( )
1 2 1 2
3 2 2 2 3 2 1 2 1 2 5 2 2 1 10 2
3 3 3 3 9 9
B z z z z i i i
| | | |
+ +
= + = + + = +
| |
| |
\ . \ .

c. Ta c
2 2
1 2
1 2
6 26 2
18
1 2 1 2
3 3
z z i A
C
z z
i
+ +
= = =
+
+
.
Bi 7: Gii phng trnh nghim phc trn tp s phc
a.
2
8(1 ) 63 16 0 z i z i + =
b. ( ) ( )
2
2 3 4 3 1 0 i z i z i + + =
HD:
a. Ta c
2 2
' 16(1 ) (63 16 ) 63 16 (1 8 ) i i i i A = = =
T ta tm ra hai nghim
1
5 12 z i = ;
2
3 4 z i = + .
b. Ta c ( ) ( ) 2 3 4 3 1 0 i i i + + =
1 2
1 5
1;
13
i
z z
+
= =
Bi 8: (C 2010) Gii phng trnh ( )
2
1 6 3 0 z i z i + + + = trn tp hp cc s phc.
Gii:
Phng trnh c bit thc ( ) ( )
2
1 4 6 3 24 10 i i i A = + + = ( )
2
1 5i =
Phng trnh c hai nghim l: 1 2 z i = v 3 . z i =
Bi 9: (C 2009) Gii phng trnh sau trn tp hp cc s phc:
4 3 7
2
z i
z i
z i
+
=

Gii:
iu kin: 1 z =
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
39
Phng trnh cho tng ng vi ( )
2
4 3 1 7 0 z i z i + + + =
Phng trnh c bit thc ( ) ( )
2
4 3 4 1 7 3 4 i i i A = + + = ( )
2
2 i =
Phng trnh c hai nghim l:
4 3 2
1 2
2
i i
z i
+ +
= = + v
4 3 2
3 .
2
i i
z i
+ +
= = +
Bi 10: Gii phng trnh nghim phc :
25
8 6 z i
z
+ =
Gii:
Gi s z a bi = + vi ; a,b e R v a,b khng ng thi bng 0.
Khi
2 2
1 1
;
a bi
z a bi
z a bi a b
= = =
+ +

Khi phng trnh
2 2
25 25( )
8 6 8 6
a bi
z i a bi i
z a b
+ = + =
+

2 2 2 2
2 2 2 2
( 25) 8( ) (1)
(2)
( 25) 6( )

a a b a b
b a b a b
+ + = +
+ + = +
.
Ly (1) chia (2) theo v ta c
3
4
b a = th vo (1) ta c a = 0 hoc a = 4
Vi a = 0 b = 0 ( Loi)
Vi a = 4 b = 3 . Ta c s phc z = 4 + 3i.
Bi 11: Tm cc s thc b, c phng trnh z
2
+ bz + c = 0 nhn s phc z = 1 + i lm mt nghim.
Gii:
V z = 1 + i l mt nghim ca phng trnh: z
2
+ bx + c = 0 ( b, c e R), nn ta c :
( ) ( ) ( )
2
0 2
1 1 0 2 0
2 0 2
b c b
i b i c b c b i
b c
+ = =
+ + + + = + + + =

+ = =

Bi 12: Gii cc pt sau:
2
z 0 z + =
Gii:
Gi s , x,y z x yi = + eR
Ta c
( ) ( )
2 2
2 2 2 2 2
0
z 0 2 0 2 0 0
2 0
x y x
z x y xyi x yi x y x xy y i i
xy y
+ =
+ = + + = + + = +

=

www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
40
( )
2
2 2
2 2
2 2
2 2 2
0
0
0
1
0
0
0
0
0 0
3 0
3
0
0
2
2 1 0
4
2 1 0
1
3
1
2
2
2
1
2
x
y
x
x
x x
x y x
y
y
x y x y
x y x
y
y
y x y x
y x
x
x
y
x
x
=
+ =

+ =
=

=
+ = =

+ =

= =
= + =
=

=

=
=
=

1
0
1
2
3
2
1
2
3
2
x
y
x
y
x
y

Vy: C bn s phc cn tm l:
1 2 3 3
1 3 1 3
0, z 1, z , z
2 2 2 2
z i i = = = + =
Bi 13: Tm m pt
2
3 0 z mz i + + = c hai nghim
1 2
, z z tha
2 2
1 2
8 z z + = .
Gii:
Ta c: ( )
2
2 2
1 2 1 2 1 2
8 2 . 8 z z z z z z + = + =
Vi
1 2 1 2
, z . 3
b c
z z m z i
a a
+ = = = =
Suy ra: ( ) ( ) ( ) ( )
2 2 2
2 2 2
1 2 1 2 1 2
8 2 . 8 2.3 8 8 6 3 3 z z z z z z m i m i i m i + = + = = = + = + = + .

Bi 14: Cho s phc z tho mn
2
2 3 0 z z + = . Gi ( ) f z l s phc xc nh bi
17 15 14 2
( ) 6 3 5 9 f z z z z z z = + + + . Tnh m un ca ( ) f z
Gii:

Ta t
2
2 3 0 (1) z z + =
(1) c 2 0 A = < nn (1) c 2 nghim phc l
1
1 2
2
1 2
| | | | 3
1 2
z i
z z
z i
=
= =
= +

17 15 14 2 15 2 14 2 2
( ) 6 3 5 9 ( 2 3) 2 ( 2 3) 3( 2 3) f z z z z z z z z z z z z z z z = + + + = + + + + + +
nu
1 1 1 1 1
( ) | ( ) | | | 3 z z f z z f z z = = = =
nu
2 2 2 2 2
( ) | ( ) | | | 3 z z f z z f z z = = = =
Vy | ( ) | 3 f z =

Dng 3: Phng trnh quy v phng trnh bc hai v phng trnh bc cao

Phng php 1: Phng php phn tch thnh nhn t:

www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
41
Bi 1: Cho phng trnh sau:
( ) ( ) ( )
3 2
2 2 5 4 10 0 1 z i z i z i + + =
a. Chng minh rng (1) nhn mt nghim thun o.
b. Gii phng trnh (1).
Gii:
a. t z = yi vi y e R
Phng trnh (1) c dng: ( ) ( )( ) ( )( )
3 2
2 2 5 4 10i 0 iy i yi i yi + + =
3 2 2
2 2 5 4 10 0 0 0 iy y iy iy y i i + + + = = +
ng nht ho hai v ta c:
2
3 2
2 4 0
2 5 10 0
y y
y y y
+ =
+ + =
gii h ny ta c nghim duy nht y = 2

Vy phng trnh (1) c nghim thun o z = 2i.
b. V phng trnh (1) nhn nghim 2i
v tri ca (1) c th phn tch di dng:
( ) ( ) ( )( )
3 2 2
2 2 5 4 10 2 ( , ) z i z i z i z i z az b a b R + + = + + e
ng nht ho hai v ta gii c a = 2 v b = 5.
( ) ( )( )
2
1 2 2 5 0 z i z z = + =
2
2
2
1 2
2 5 0
1 2
z i
z i
z i
z z
z i
=
=

=

+ + =

= +

Vy phng trnh (1) c 3 nghim.
Bi 2: Gii cc phng trnh:
1. z
3
27 = 0
2. z
3
= 18 + 26i, trong z = x + yi ; x,y e Z
Gii:
1. ( )( )
3 2
2
2,3
1
1
27 0 1 3 9 0
3 3 3
3 9 0
2
z
z
z z z z
i
z z
z
=
=

= + + =

+ + =
=

Vy phng trnh cho c 3 nghim.

2. Ta c: ( ) ( )
3
3 2 2 3
3 3 18 26 x yi x xy x y y i i + = + = +
Theo nh ngha hai s phc bng nhau, ta c:
3 2
2 3
3 18
3 26
x xy
x y y
=

T h trn, r rng x = 0 v y = 0.
t y = tx , h
( ) ( )
2 3 3 2
18 3 26 3 x y y x xy =

( ) ( ) ( ) ( )
3 2 3 2 2
18 3 26 1 3 18 78 54 26 0 3 1 3 12 13 0. t t t t t t t t t = + = =
V
1
, 3 1 3 .
3
x y Z t Q t x v y z i e e = = = = +
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
42
Bi 3:
1. Tm cc s thc a, b c phn tch: z
3
+3z
2
+3z 63 = (z 3)(z
2
+az + b)
2. Gii phng trnh: z
3
+3z
2
+3z 63 = 0
3. Cho phng trnh:
3 2
5 16 30 0 z z z + = (1), gi
1 2 3
, , z z z ln lt l 3 nghim ca phng trnh
(1) trn tp s phc. Tnh gi tr biu thc:
2 2 2
1 2 3
A z z z = + + .
Gii:
1. Gi thit ( ) ( )
3 2 3 2
3 3 63 3 3 3 z z z z a z b a z b + + = + +
3 3
6
3 3
21
3 63
a
a
b a
b
b
=
=
=

=

2. p dng phn 1. ta c: ( )( )
3 2 2
3 3 63 0 3 6 21 0 z z z z z z + + = + + =
3
3 2 3
3 2 3
z
z i
z i
=
= +

3.
3 2
5 16 30 0 z z z + =
c 3 nghim l:
1 2 3
3; 1 3 ; 1 3 z z i z i = = + = +
2 2 2
1 2 3
7 A z z = + + =
Bi 4: Gii phng trnh: ( )
4 3 2
4 7 16 12 0 1 z z z z + + =
Gii:
Do tng tt c cc h s ca phng trnh (1) bng 0 nn (1) c nghim z = 1.
( ) ( )( ) ( ) ( ) ( )
3 2 2
1 1 3 4 12 0 1 3 4 0 z z z z z z z + = + =
2
1
1
3
3
2
4 0
2
z
z
z
z
z i
z
z i
=
=

=
+ =

Bi 5: Gii phng trnh:
4 3 2
4 7 16 12 0 z z z z + + =
Gii:
Phn tch a thc v tri thnh nhn t ta c:
4 3 2 2
1
4 7 16 12 0 ( 1)( 3)( 4) 0 3
2
z
z z z z z z z z
z i
=
+ + = + = =

Bi 6: Gii phng trnh ( )
3 2
2 5 3 3 2 1 0 z z z z i + + + + = , bit rng phng trnh c nghim thc
Gii:
Phng trnh c nghim thc
3 2
2 5 3 3 1
2 2 1 0
z z z
z
z
+ +
=
+ =
tc l phng trnh c mt nghim

1
2
z =
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
43
Phng trnh ( )( )
2
2 1 3 3 0 z z z i + + + = gii phng trnh ny ta c
1
2
z = ; 2 ; 1 z i z i = = +
Bi 7: Gii phng trnh ( ) ( )
3 2
1 2 1 2 0 z i z i z i + + = , bit rng phng trnh c mt nghim thun o
Gii:
Gi s phng trnh c mt nghim thun o z bi = , thay vo phng trnh ta c
( ) ( )( ) ( )( ) ( ) ( )
3 2
2 3 2
2
3 2
1 2 1 2 0 2 2 0
0
1
2 2 0
bi i bi i bi i b b b b b i
b b
b z i
b b b
+ + = + + + =
=
= =
+ + =

Vy phng trnh tng ng vi ( ) ( )
2
1 2 0 z i z i z ( + + =

... gii phng trnh ny s c nghim

Phng php 2: Phng php t n ph

( ) ( )
2
2 2
4 12 0 z z z z + + + =
Gii:
t
2
t z z = + , khi phng trnh cho c dng:

2
2
2
1 23
2
6 6 0
1 23
4 12 0
2
2 0 2
1
2
i
z
t z z
i
t t
z
t
z z
z
z
+
=
= + =

+ =
=

=
+ =

( ) ( )
2
2 2 2
3 6 2 3 6 3 0 z z z z z z + + + + + =
Gii:
t
2
3 6 t z z = + + phng trnh cho c dang:
( ) ( )
2 2
2 3 0 3 0
3
t z
t zt z t z t z
t z
=
+ = + =

=

- Vi
2 2
1 5
3 6 0 2 6 0
1 5
z i
t z z z z z z
z i
= +
= + + = + + =
=

- Vi
2 2
3 3
3 3 6 3 0 6 6 0
3 3
z
t z z z z z z
z
= +
= + + + = + + =
=


www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
44
Bi 3: Cho phng trnh: ( )
4 3 2
2 2 1 0 1 z z z z + =
a. Bng cch t
1
y z
z
= + hy a phng trnh v dng:
2
2 3 0. y y =
b. T gii (1)
Gii:
Do 0 z = khng l nghim ca (1) chia hai v ca phng trnh cho z
2
ta c:
2
2
1 1
2 1 2 0 z z
z z
+ =
t
1
y z
z
= + phng trnh c dng:
2
1
2 3 0
3
y
y y
y
=
=

=

- Vi
1 1 3
1 1
2
i
y z z
z

= + = =
- Vi
1 3 5
3 3
2
y z z
z
= + = =
Vy phng trnh cho c 4 nghim

2
4 3
1 0 1
2
z
z z z + + + =
Gii:
Do 0 z = khng phi l nghim ca phng trnh (1) nn:
(1)
2
2
1 1 1
0
2
z z
z z
+ + + =
2
1 1 5
0
2
z z
z z
| | | |
+ =
| |
\ . \ .

t
1
y z
z
= + pt c dng:
2 2
1 3
5
2
0 2 2 5 0
1 3 2
2
i
y
y y y y
i
y
+
=
+ = + =

- Vi ( ) ( )
2
1 3 1 1 3
2 1 3 2 0 2
2 2
i i
y z z i z
z
+ +
= = + =
Ta c : ( ) ( )
2 2
1 3 16 8 6 3 i i i A = + + = + = +
phng trnh (2) c 2 nghim:
1
1 z i = + v
2
1 1
2 2
z i = +
- Vi ( ) ( )
2
1 3 1 1 3
2 1 3 2 0 3
2 2
i i
y z z i z
z

= = =
Ta c : ( ) ( )
2 2
1 3 16 8 6 3 i i i A = + = =
phng trnh (3) c 2 nghim:
3
1 z i = v
4
1 1
2 2
z i =
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
45
4 2
6 25 0 1 z z + =
Gii:
t
2
. z t = Khi (1) c dng: ( )
2
6 25 0 2 . t t + =
Ta c:
2
16 16. 0 i A = = < nn pt (2) c hai nghim l 3 4 . t i =
Mt khc 3 4i + c hai cn bc hai l: 2 i + v 2 i cn
3 4i c hai cn bc hai l: 2 i v 2 i +
Vy: pt (1) c 4 nghim l:
1 2 3 4
2 ; 2 ; 2 ; 2 . z i z i z i z i = + = = = +
Bi 6: Gii phng trnh (n z) trn tp s phc: . 1
3
= |
.
|
\
|
+
z i
i z

Gii:
iu kin: i z =

t
z i
i z
w
+
= ta c phng trnh: 0 ) 1 )( 1 ( 1
2 3
= + + = w w w w

=
+
=
=
= + +
=
2
3 1
2
3 1
1
0 1
1
2
i
w
i
w
w
w w
w

- Vi 0 1 1 = =
+
= z
z i
i z
w
- Vi 3 3 3 ) 3 1 (
2
3 1
2
3 1
= = +
+
=
+
= z i z i
i
z i
i z i
w

- Vi 3 3 3 ) 3 1 (
2
3 1
2
3 1
= =

=

= z i z i
i
z i
i z i
w
Vy pt c ba nghim 3 ; 0 = = z z v 3 = z .
( ) ( )
2
2 2 2
3 6 2 3 6 3 0 (*) z z z z z z + + + + + =
Gii:
t:
2 2 2
3 6 (*) 2 3 0 ( )( 3 ) 0
3
u z
z z u u zu z u z u z
u z
=
+ + = + = + =

=

1
2 2
2
2 2
3
4
1 5
1 5
3 6 2 6 0
3 6 3 6 6 0
3 3
3 3
z i
z i
z z z z z
z z z z z
z
z
= + + + = + + =

+ + = + + =
=
= +

2
( )( 3)( 2) 10 z z z z z C + + = e
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
46
Gii:
PT
2 2
( 2)( 1)( 3) 10 ( 2 )( 2 3) 0 z z z z z z z z + + = + + =
t
2
2 t z z = + . Khi phng trnh tr thnh 0 10 3
2
= t t
1
2
5
1 6
z i
t
t
z
= =

=
=

Vy phng trnh c cc nghim: 6 1 = z ; i z = 1
Bi 9: Gii phng trnh tp s phc:

4 3 2
2 2 1 0 z z z z + + + =
Gii :
Phng trnh
4 3 2 2 2 2
2 2
1 1 1 1
2 2 1 0 ( ) 2( ) 1 0 ( ) 2( ) 1 0 z z z z z z z z z
z z z z
(
+ + + = + + + = + + + =
(

(z = 0 khng l nghim ca phng trnh)
t
1
w z
z
= + ; phng trnh trn tr thnh: w
2
+ 2w 3 =0

=
=
3
1
w
w

= = + + = +
= = + = +
2
5 3
0 1 3 3
1
2
3 1
0 1 1
1
2
2
z z z
z
z
i
z z z
z
z

Vy phng trnh c bn nghim:
2
3 1 i
z

= ;
2
5 3
= z
Bi 10: Tm cc s thc a, b, c c:
3 2 2
2(1 ) 4(1 ) 8 ( )( ) z i z i z i z ai z bz c + + + = + + .
Tm mun ca cc nghim .
HD:
Cn bng h s ta c a = 2, b = 2, c = 4
T gii phng trnh:
3 2
2(1 ) 4(1 ) 8 0 z i z i z i + + + = trn tp s phc.
Phng trnh
2
( 2 )( 2 4) 0 2 ; 1 3 ; 1 3 2 z i z z z i z i z i z + = = = + = = .

Dng 3: Gii h phng trnh:

Bi 1: Gii h phng trnh:
2 2
1 2
1 2
5 2 (1)
4 (2)
z z i
z z i
+ = +
+ =

Gii:
T (2) ta c
2 2
1 2 1 2
2 15 8 . z z z z i + + =
Kt hp vi (1) ta c
1 2
5 5 z z i =
Vy ta c h phng trnh:
1 2
1 2
4
5 5
z z i
z z i
+ =

Do
1 2
, z z l nghim ca phng trnh ( )
2
4 5 5 0 z i z i + = . Ta c 5 12i A = +
Nn A c hai cn bc hai l: 2 + 3i v 2 3i.
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
47
Vy ta c
1
2
4 2 3
3
2
4 2 3
1 2
2
i i
z i
i i
z i
+ +
= = +
= =
hoc
1
2
1 2
3
z i
z i
=
= +
.
w
w 1
z i
iz
=

Gii:
Coi i nh 1 tham s ta c:
1 1
1
1
D i
i
= = +
;
1
1
1
1 1
w 1
x
z
y
D
z
D
i
D i
D
i
D
= =

= = +

= =
v
w
1
2
1
i
D
i
= =
2 2
w w 8
w 1
z z
z
=
+ =

Gii:
H
( )
2
w w 8
w 2 w 1
z z
z z
=

+ =

t:
2 2
8 8 w
v w 2 1 2 15 0
u v u v u z
z u v u u
= = =

= + = + =

2
2
5
5 3 3 5 3 3
5 13 0 ( ; w) ;
13 2 2
3
3 14 3 14
3 5 0 ( ; w) ;
5 2 2
u
i i
X X z
v
u
X X z
v
| | = + +
+ + = =
|
|
=
\ .

| | =
= =
|
|
=
\ .
)
)

2 2
2 2
3
3
( , )
3
0
x y
x
x y
x y R
x y
y
x y

+ =

Gii:
T h suy ra:
2 2 2 2 2 2
(3 ) ( 3 ) 3( ) ( )
3 3
x y x y i x yi i x yi
x yi x yi
x y x y x y
+
+ + = + + =
+ + +

t z x yi = + ta c PT n z C e :
2
3 3
3 3
i z i
z z
z
z

+ = + =
( ) ( )

Gii PT bc hai tm c 2 z i = + v 1 z i = .
T tm ra 2 nghim ca h l 2 1 1 1 x y = ( , ) ( , ); ( , ) .
Bi 5: Gii h phng trnh 2 n z v w:
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
48
3 3
w 3(1 ) (1)
w 9( 1 ) (2)
z i
z i
+ = +
+ = +

Gii:
T (2) ta c: ( ) ( ) ( ) ( )
3
3 9 1 3 z w zw z w i + + = +
Thay (1) vo (3) ta c: ( ) ( ) ( )
3
27 1 9 1 9 1 i zw i i + + = +
( ) ( )
2 3
3 1 3 3 1 1 i i i zw i i + + + + = +
5 5
5
1
i
zw i
i
+
= =
+

Vy ta c h phng trnh:
w 3(1 )
.w 5
z i
z i
+ = +

Theo nh l Viet z, w l cc nghim ca phng trnh: ( ) ( )
2
3 1 5 0 4 t i i + + =
Ta c: ( )
2
2 1 i i A = =
Phng trnh (4) c hai nghim
2
1 2
t i
t i
= +
= +

Vy h cho c hai nghim (z;w) l ( ) ( ) 2 ;1 2 v 1 2 ; 2 i i i i + + + +
Bi 6: Gii h phng trnh 2 n z v w:
1 2 3
1 2 2 3 3 1
1 2 3
1 (1)
1 (2)
1 (3)
z z z
z z z z z z
z z z
+ + =
+ + =

Gii:
Ta c
1 2 3
, , z z z l cc nghim ca phng trnh: ( ) ( )( )
1 2 3
0 z z z z z z =
( ) ( )
3 2
1 2 3 1 2 2 3 3 1 1 2 3
0 z z z z z z z z z z z z z z z + + + + + =
3 2
1 0 1 z z z z v z i + = = =
Vy h phng trnh cho c 6 nghim (l hon v ca b ba s 1, i v i)
Bi 7: Gii h phng trnh sau trong tp s phc:
( )
2
2
2 2 2 2
6
5
6 0
a a
a a
a b ab b a a
+ =
+ + + =

Gii:
iu kin: 0
2
= + a a
T (1) 0 6 ) ( 5 ) (
2 2 2
= + + a a a a
= +
= +
6
1
2
2
a a
a a

Khi
2
1 3
2
1
1 3
2
i
a
a a
i
a
+ =
+
=
thay vo (2)
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
49
2 2
1 23.
2
6 0 6 0
1 23.
2
i
b
b b b b
i
b
= + + =
+
=

Khi 6
2
= + a a

=
=
2
3
a
a

Thay vo (2)
2 2
1 5
2
6 6 6 0 1 0
1 5
2
b
b b b b
b
+
=
+ = + =

Vy h pt c nghim (a, b) l:
|
|
.
|
\
|
+
|
|
.
|
\
|

2
3 1
;
2
23 1
,
2
3 1
;
2
23 1 i i i i
;
|
|
.
|
\
|
+
|
|
.
|
\
|
+
2
3 1
;
2
23 1
,
2
3 1
;
2
23 1 i i i i
;
|
|
.
|
\
|

|
|
.
|
\
|
+
|
|
.
|
\
|

|
|
.
|
\
|
+
2
5 1
; 2 ,
2
5 1
; 2 ,
2
5 1
; 3 ,
2
5 1
; 3

Bi tp t gii:

Bi 1: Gii phng trnh bc 2 sau trong tp hp cc s phc
( )
2
2 2 6 8 0. z i z i + =
Bi 2: Tm cc s thc b, c phng trnh
2
0 z bz c + + = nhn s phc 1 z i = + lm mt nghim.
s:
V 1 z i = + l mt nghim ca phng trnh:
2
0 z bz c + + = nn
2
0 2
(1 ) (1 ) 0 (2 ) 0
2 0 2
b c b
i b i c b c b i
b c
+ = =
+ + + + = + + + =

+ = =

Bi 3: Cho cc s phc
1 2
1 2 , 3 4 . w i w i = + = Xc nh cc s phc z khc 0, ng thi tho mn cc iu
kin
1
. w z l s thc v 1
2
=
z
w
, t lp phng trnh bc hai c nghim l cc s s phc tm c?
Bi 4: Cho s phc z l mt nghim ca phng trnh:
2
1 0 z z + + = .
Rt gn biu thc
2 2 2 2
2 3 4
2 3 4
1 1 1 1
P z z z z
z z z z
| | | | | | | |
= + + + + + + +
| | | |
\ . \ . \ . \ .

Bi 5: Gii phng trnh trn tp s phc: ( )
2
5 8 0 x i x i + =
Bi 6: Gii phng trnh trn tp s phc:
2
2 1 6 0 z z i + + =
Bi 7: (H A 2009) Gi
1 2
, z z l hai nghim ca phng trnh z
2
+ 2z + 10 = 0. Tnh gi tr biu thc
2
2
2
1
z z A + = .
HD:
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
50
2
1, 2 1 2
36 36 1 3 . 10 20 i z i z z A A = = = = = =
s: A = 20
Bi 8: Cho z
1
, z
2
l cc nghim phc ca phng trnh
2
2 4 11 0 z z + = . Tnh gi tr ca biu thc
( )
2 2
1 2
2
1 2
z z
A
z z
+
=
+
.
HD:
Gii pt cho ta c cc nghim:
1 2
3 2 3 2
1 , 1
2 2
z i z i = = +
Suy ra
2
2
1 2 1 2
3 2 22
| | | | 1 ; 2
2 2
z z z z
| |
= = + = + =
|
|
\ .

Do
2 2
1 2
2
1 2
11
...
4
( )
z z
z z
+
= =
+

a.
2
0 z z + = b.
( ) ( )
2
2 2 2
3 6 2 3 6 3 0 z z z z z z + + + + + =
s:
a. ze{0;i;i} b. 3 3; 1 5 z z i = =
2
0 z z + = .
s: 0, 1 z z = = ,
1 3
2 2
z i =
Bi 11: Tm a thc bc hai h s thc nhn lm nghim bit:
a. = 2 5i b. = 2 i 3 c. = 3 - 2 i
Bi 12: Gii phng trnh ( )
2
cos sin isin .cos 0 , z i z R + + = e trn tp s phc
s:
1 2
cos ; sin z z i = =
Bi 13: Gi z
1
v z
2
l 2 nghim phc ca phng trnh:
2
2 4 0. z z + + = Tnh gi tr ca
2 2 3
1 2 1 2
A z z 3 z z = + +
Bi 14: Chng minh rng nu phng trnh
2
0 az bz c + + = (a, b, c e R) c nghim phc o e R th o cng l
nghim ca phng trnh .
Bi 15: Gii phng trnh sau trn tp s phc:
a. ( ) ( )
2
2 2 2 3 0 z i z i + + + = b.
2
4 4
5 6 0
z i z i
z i z i
+ + | |
+ =
|

\ .

a. Nu x iy + l cn bc hai ca hai s phc a bi + th x yi l cn bc hai ca s phc a bi
b. Nu x iy + l cn bc hai ca s phc a bi + th
x y
i
k k
+ l cn bc hia ca s phc
2 2
a b
i
k k
+ (k = 0)
Bi 17: Tm tham s m mi phng trnh sau y c hai nghim
1 2
, z z tha mn iu kin ch ra:
a.
2
1 0 z mz m + + = iu kin:
2 2
1 2 1 2
1 z z z z + = +
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
51
b.
2
3 5 0 z mz i + = iu kin:
3 3
1 2
18 z z + =
Bi 18: Gii cc phng trnh sau trong C.
a. 0 1 . 3
2
= + x x b. 0 2 . 3 2 . 2 3
2
= + x x c. x
2
(3 i)x + 4 3i = 0
d.
2
3 2 0 x x + = e.
2
3 2 2 3 2 0 x x + = f. 3i.x
2
2x 4 + i = 0
s:
a. i
2
1
2
3
b. ) 1 (
6
6
i c. 2 ;1 2 i i +
d.
1 23
6
i
e.
6 6
6 6
i f.
3
1 2 10 2
. 2 10 2
3
1 +
+ i
Bi 19: Cho phng trnh ( )
2
2 3 5 0 z i z i + + + = . Khng gii phng trnh hy tnh
2 2 4 4
1 2 1 2
. z z z z + +
2
( os i sin ) os sin 0 z c z ic + + =
HD:
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2
2
(cos sin ) 4 cos sin cos 2 sin 2 2 sin 2
cos 2 sin 2 cos 2 sin 2 cos sin
i i i i
i i i

A = + = +
= = + = +

( ) ( ) ( )
( ) ( ) ( )
1
( os i sin ) os - +i sin - i sin
2
1
( os i sin ) os - +i sin - os
2
z c c
z c c c

( = + =

( = + + =

Bi 21: Gii cc phung trnh sau trn tp s phc
1.
3
z z = 2. 3 4 z z i + = + 3.
2
1 2 11 0 i z i + + + = ( )

Phng trnh bc cao:

Bi 1: Tm cc s thc a, b, c c ( ) ( ) ( )( )
3 2 2
2 1 4 1 8 z i z i z i z ai z bz c + + + = + +
T gii phng trnh ( ) ( )
3 2
2 1 4 1 8 0 z i z i z i + + + = trn tp s phc. Tm modun ca cc nghim
p s: 2, 2, 4 a b c = = = v 2 z =
Bi 2: Cho phng trnh: (z + i)(z
2
2mz + m
2
2m) = 0. Hy xc nh iu kin ca tham s m sao cho
phng trnh:
a. Ch c ng 1 nghim phc.
b. Ch c ng 1 nghim thc.
c. C ba nghim phc.
Bi 3: Gii phng trnh sau bit chng c mt nghim thun o:
a.
3 2
2 2 0. z iz iz = b.
3 2
( 3) (4 4 ) 7 4 0. z i z i z i + + + =
3 2
2 1 4 1 8 0 z i z i z i + + + = , bit rng phng trnh c mt nghim thun o
p s: Phng trnh c ba nghim l 2 ; 1 3 z i z i = =
Bi 5: Tm 3 s thc a, b, c tha mn:
( ) ( ) ( )( )
3 2 2
2 1 4 1 8 z i z i z i z ai z bz c + + + = + +
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
52
T gii phng trnh: ( ) ( )
3 2
2 1 4 1 8 0 z i z i z i + + + =
Bi 6: Gii phng trnh sau trong tp s phc:
4 3 2
6 8 16 0 z z z z + =
p s:
2
1
2
( 1)( 2)( 8) 0
2 2
2 2
z
z
z z z
z i
z i
=
+ + =

=

5 4 3 2
1 0. z z z z z + + + + + =
HD: t tha s chung
p s:
1 3 1 3
1, ,
2 2 2 2
z z i z i = = =
Bi 8: Gii cc phng trnh sau trn C :
a. 0 1
2
2
3 4
= + + + z
z
z z bng cch t n s ph
z
z w
1
= ;
b. ( ) ( ) 0 3 6 3 2 6 3
2 2
2
2
= + + + + + z z z z z z
c.
( ) ( )
2
2
2
1 3 0 z z + + + =
Bi 9: Gii cc phng trnh sau trn C :
a. ( )( )( ) 0 1
3 2
= + + i z z i z b. ( ) ( ) . 0 12 4
2
2
2
= + + + z z z z
3 2
1 3 3 0 z i z i z i + + + + + =
Bi 11: Gi
1 2 3 4
; ; ; z z z z l 4 nghim ca phng trnh
4 3 2
2 6 8 8 0 z z z z + + = trn C
Tnh tng
4 4 4 4
1 2 3 4
1 1 1 1
S
z z z z
= + + +
Bi 12: Cho a thc ( ) ( ) ( )
3 2
3 6 10 18 30 P z z i z i z i = + + +
a. Tnh ( ) 3 P i
b. Gii phng trnh ( ) 0 P z =
s:
a. ( ) 3 0 P i = b. 3 , 3 z i z i = =
Bi 13: Gii cc phng trnh
a.
2
1
2
7
z
z
z
+ | |
=
|
\ .
bit 3 4 z i = + l mt nghim ca phng trnh
b.
6 5 4 3 2
13 14 13 1 0 z z z z z z + + + =
c.
3 2
1 0
z i z i z i
z i z i z i
| | | | | |
+ + + =
| | |
+ + +
\ . \ . \ .

s:
a. 9; 3 4 z z i = = b.
1 3
; 2 3; 2 3
2
i
z z z

= = =
c. 1; 0;1 z =

www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
53
H phng trnh

Bi 1: Gii h phng trnh hai n phc
2 1
, z z sau :
= +
+ = +
i z z
i z z
2 5
4
2
2
2
1
2 1

Bi 2: Gii h phng trnh hai n phc
2 1
, z z sau :
+ = +
=
i z z
i z z
2 5
5 5
2
2
2
1
2 1

Bi 3: Gii cc h phng trnh sau trn tp s phc:
a.
2 1 2
3
x y i
x y i
+ =
+ =
b.
2 2
1 1 1 1
2 2
1 2
i
x y
x y i
+ =
+ =
c.
2 2
5
8 8
x y i
x y i
+ =
+ =

d.
4
7 4
x y
xy i
+ =
= +
e.
2 2
5
1 2
x y i
x y i
+ =
+ = +
f.
3 3
1
2 3
x y
x y i
+ =
+ =

g.
2 2
6
1 1 2
5
x y
x y
+ =
+ =
h.
3 2
1 1 17 1
26 26
x y i
i
x y
+ = +
+ = +

Bi 4: Gii cc h phng trnh sau
a.
12 5
8 3
4
1
8
z
z i
z
z

=
b.
1
1
3
1
z
z i
z i
z i

=
c.
1 2 3
1 2 3
1 2 3
1
1
. . 1
z z z
z z z
z z z
+ + =
+ + =

d.
1 2
2 2
1 2
. 5 5
5 2
z z i
z z i
=
+ = +
e.
1 2
2 2
1 2
4
5 2
z z i
z z i
+ = +
+ =
g.
3 5
1 2
2 4
1 2
0
.( ) 1
z z
z z
+ =

Bi 5: Gii cc h phng trnh:
a.
= +
+ = +
i z z
i z z
2 5
4
2
2
2
1
2 1
b.
+ = +
=
i z z
i z z
. 2 5
. 5 5 .
2
2
2
1
2 1

c.
2 2
4 0
2
u v uv
u v i
+ + =
+ =
d.
2
1
z i z
z i z
=

s:
a. ( ) 3 ; 1 2. i i + v ( (1 2. ; 3 ) i i +
b. ( ) ( ) ( ) ( ) 2 ; 1 3. , 1 3 ; 2 , 2 ;1 3 , 1 3 ; 2 i i i i i i i i + + + +

www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
54
1
3 1 2
( , )
1
7 1 4 2
x
x y
x y R
y
x y
| |
+ =
|
+
\ .
e
| |
=
|
+
\ .
.
Bi 7: Gii h phng trnh sau:
1 2
1 2
1
2
2 3
z z
z z
+ =

s:
3 3
;
4 2
i i
| |
+
|
|
\ .
v
3 3
;
4 2
i i
| |
+
|
|
\ .

Bi 8: Gii cc h phng trnh:
a.
2 10
2 20
3 (1 ) 30
x iy z
x y iz
ix iy i z
+ =
+ =
+ + =
b.
3 2
2010 2011
2 2 1 0
1 0
z z z
z z
+ + + =
+ + =

c.
2
2
2 2
4
z i z z i
z z
= +
d.
1 2
1 2
3
1 1 3
5
z z i
i
z z
+ =
+ =

Cn bc hai ca s phc

Bi 1: Tm cn bc hai ca s phc:
a. 17 20 2 . z i = + b.
1 2
4 2
i + c. 40 42i + d. 11 4 3i +
Bi 2: Tm cn bc hai ca mi s phc sau:
a. -1 + 4 i . 3 b. 4 + 6 i . 5 c. -1 - 2 i . 6 d. -5 + 12.i
s:
a. ) . 2 3 ( i + b. ) . 5 3 ( i + c. ) . 3 2 ( i d. (2 + 3i)
Bi 3: Tm cc cn bc hai ca mi s phc sau:
a. i 3 4 1+ b. i 5 6 4+ c. i 6 2 1

C. DNG LNG GIC CA S PHC

Dng 1: Vit s phc di dng lng gic

Bi 1: Vit cc s phc sau di dng lng gic
1 3
a. (1 3)(1 ) b.
1
i
i i
i
+
+

c. sin cos z i = + d.
5
tan
8
z i
= +
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
55
Gii:
a.1 3 2 cos( ) sin( )
3 3
i i
(
= +
(

;1 2 cos sin
4 4
i i
(
+ = +
(

.
Do (1 3)(1 ) 2 2 cos( ) sin( )
12 12
i i i
(
+ = +
(

.
b. T phn trn ta c ngay kt qu
1 3 7 7
2 cos sin
1 12 12
i
i
i
( | | | |
= +
| | (
+
\ . \ .
.
c. Ta c sin cos cos( ) sin( )
2 2
z i i

= + = + .
d.
5 1 5 5 1 7 7
tan sin cos cos sin
5 3
8 8 8 8 8
cos cos
8 8
z i i i

| | | |
= + = = +
| |
\ . \ .

Bi 2: Tu theo gc , hy vit s phc sau di dng lng gic (1 cos sin )(1 cos sin ). i i + +
Gii:
Xt s phc (1 cos sin )(1 cos sin ) z i i = + + , ta c
2 2
(2sin .2sin cos )(2cos .2sin cos )
2 2 2 2 2 2
z i i

= +
2 2
4sin cos (sin cos )(cos sin )
2 2 2 2 2 2
2sin (sin cos sin cos (cos sin ))
2 2 2 2 2 2
i i
i

= +
= +

| | 2sin sin cos i = hay 2sin (sin cos ) z i = (*)
- Nu sin > 0, t (*) c z 2sin cos( ) .sin( )
2 2
i

(
= +
(

- Nu sin < 0, t (*) ta c 2sin ( sin cos ) z i = +
2sin cos( ) .sin( )
2 2
i

(
= + + +
(

- Nu sin = 0 z = 0, nn khng c dng lng gic xc nh.
Bi 3: Vit cc s sau di dng lng gic:
1. cosa isina, a e [0;2t). 2. sina + i(1 + cosa), a e [0;2t).
3. cosa + sina + i(sina cosa), a e [0;2t)
Gii:
Ta c:
1. cos sin cos(2 ) sin(2 ) a i a a i a = + khi a e [0;2t)
2. ( )
2
sin 1 cos z a i a = + + = 2sin
2
a
cos
2
a
+ 2icos
2
2
a
= 2cos
2
a
(sin
2
a
+ i cos
2
a
)
- Nu a e [0;t ) cos
2
a
> 0 z
2
= 2cos
2
a
(cos(
2
-
2
a
) + i sin (
2
-
2
a
)
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
56
- Nu a e (t ;2t ) cos
2
a
< 0 z
2
= -2cos
2
a
(cos(
3
2
-
2
a
) + i sin (
3
2
-
2
a
)
- Nu a z
2
= 0(cos0 + isin0)
3. ( )
3
cos sin sin cos z a a i a a = + + = 2 (cos
4
a
| |
|
\ .
+ i sin
4
a
| |
|
\ .

Bi 4: : Vit cc s phc sau di dng lng gic:
a. (1- i 3 )(1 + i) b.
1 3
1
i
i
+
c.
1
2 2i +

Gii:
1. Ta c: 1- i 3 = 2 cos sin
3 3
i
( | | | |
+
| | (
\ . \ .

(1+ i) = 2 cos sin
4 4
i
(
+
(

p dng cng tthc nhn, chia s phc ta uc:
(1- i 3 )(1 + i) = 2 2 cos sin
12 12
i
( | | | |
+
| | (
\ . \ .

Tng t
b.
1 3
1
i
i
+
= 2
7 7
cos sin
12 12
i
( | | | |
+
| | (
\ . \ .

c.
1
2 2i +
=
1
(1 )
4
i =
1
2 cos sin
4 4 4
i
( | | | |
+
| | (
\ . \ .
=
2
cos sin
2 4 4
i
( | | | |
+
| | (
\ . \ .

Bi 5: Vit s phc
( )
2
3 z i = di dng lng gic.
Gii:
Cch 1: Khai trin hng ng thc ri chuyn sang dng lng gic.
( )
2
2
2 2 3 1 3
3 3 2 3 2 2 3 4 4
4 4 2 2
4 cos sin 4 cos sin
3 3 3 3
z i i i i i i
i i

| | | |
= = + = = =
| |
| |
\ . \ .
| | | | | | | |
= = +
| | | |
\ . \ . \ . \ .

Cch 2: Vit dng lng gic trc ri p dng cng thc Moa vr.
3 1
3 2 2 cos sin 2 cos sin
2 2 6 6 6 6
i i i i

| |
| | | | | | | |
= = = +
|
| | | |
|
\ . \ . \ . \ .
\ .

Suy ra:
( )
2
2
3 2 cos sin 4 cos sin
6 6 3 3
i i i
( | | | | | | | | | | | |
= + = +
( | | | | | |
\ . \ . \ . \ . \ . \ .

Dng 2: Cc bi tp tnh ton tng hp v dng lng gic

Bi 1: Cho s phc z c modul bng 1 v l 1 acgument ca n. Hy tm 1 acgument ca cc s phc sau:
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
57
a.
1
2z
b.
2
(sin 0)
2
z z

= c.
2
3
(cos 0)
2
z z

+ =
Gii:
S phc z c th vit di dng: cos sin z i = +
a.
( )
| | ( ) ( )
1 1 1 1
cos sin cos sin
2 cos sin 2 2 2
i i
i z

= = + = = (

( ) ( )
1
cos sin
2
i acgument + + + = + (

b. ( ) ( )
2
2
3 3
cos sin cos sin 2sin sin 2cos sin
2 2 2 2
z z i i i

= + + = +
- Nu
2
3 3
sin 0 2sin sin cos
2 2 2 2
z z i
| |
> = +
|
\ .

3 3 3
2sin sin cos
2 2 2 2 2 2 2
i Acgument
| | | | | |
= + + + = +
| | |
\ . \ . \ .

- Nu
2
3 3
sin 0 2sin sin cos
2 2 2 2
z z i
| |
< =
|
\ .

3 3 3
2sin sin cos
2 2 2 2 2 2 2
i Acgument
| | | | | |
= + =
| | |
\ . \ . \ .

c. ( ) ( )
2
2
3 3
os i sin os i sin 2 os os 2 os sin
2 2 2 2
z z c c c c c i

+ = + + = +
- Nu
2
3 3
cos 0 2cos cos sin
2 2 2 2
z z i
| |
> + = +
|
\ .

2
Acgument

=
- Nu
2
3 3
cos 0 2cos cos sin
2 2 2 2
z z i

| | | | | |
< + = + + +
| | |
\ . \ . \ .

2
Acgument

= +
Bi 2: Tnh:
( )
( )
( )
5
10
10
1 3
1 3
i i
z
i
+
=

Gii:
( )
10 5
10
5
10
10
7 7
2 cos sin .2 cos sin
4 4 6 6
4 4
2 cos sin
3 3
i i
z
i

| | | |
+ +
| |
\ . \ .
=
| |
+
|
\ .

www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
58
10
10
35 35 5 5
2 cos sin cos sin
2 2 6 6
40 40
2 cos sin
3 3
i i
i

| || |
+ +
| |
\ .\ .
=
| |
+
|
\ .
55 55
cos sin
3 3
cos5 sin5 1
40 40
cos sin
3 3
i
i
i

| |
+
|
\ .
= = + =
| |
+
|
\ .

Bi 3: Vit s phc z di dng lng gic bit rng: 1 3 z z i = v i z c mt acgument
l .
6

Gii:
2
2
2
cos sin cos( ) sin( )
2 2 2 6 3
(cos sin )
1 3 3 3
( ) 1 1 1
2 2 2 2 2 4
i z ri r r i
z r i
r r r r
r i i iz r r

(
= + = + = =
(

= +
| |
= + = + = + = +
|
\ .

2
2
2
3 3 1 3 3
4 2
r r
z i r r
| |
= + = +
|
\ .
1 3 1 cos sin
3 3
iz z i r z i

= = = +
Bi 4: Vit dng lng gic ca s phc z bit rng 2 z = v mt acgumen ca
1
z
i +
l
3
4

Gii:
Gi l mt acgumen ca z th l mt acgumen ca z m 1 i + c mt acgumen l
4
t
nn
1
z
i +

c mt acgumen l
4
.
Theo gi thit ta c
3
2 2 ( )
4 4 2
k l l

= + = + eZ
Vy dng lung gic ca z l: 2 cos sin
2 2
z i
| |
= +
|
\ .
.

Dng 2: S dng cng thc Moa-vr tnh ton

Bi 1: Tnh gi tr
10 5
10
(1 ) ( 3 )
( 1 3)
i i
A
i
+
=

Gii:
Biu din lng gic cho cc s phc:
7 7
1 2 cos sin
4 4
i i
| |
= +
|
\ .
; 3 2 cos sin
6 6
i i
| |
+ = +
|
\ .
v
4 4
1 3 2 cos sin
3 3
i i
| |
= +
|
\ .

Sau p dng cng thc Moavr bin i 5 sin5 1 A cos i = + = .
Bi 2: Tm phn thc v phn o ca mi s phc sau
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
59
a.
( )
10
9
(1 )
3
A
i
i
=
+
+
b.
5 7
cos sin (1 3 )
3 3
B i i i

=
| |
+
|
\ .
c.
2009
2009
1
z
z
+ . Bit
1
1 z
z
+ = .
Gii :
a.
10
5
9 4
9
5 5
2 cos sin 2 cos sin
4 4 1 1 2 2
(cos sin )
3 3 16 2
2 cos sin
2 cos sin
2 2
6 6
i i
A i
i
i

( | | | |
+ +
| ( |
\ . \ .
= = = + =
| |
( | |
+
| +
| (
\ .
\ .

Vy phn thc
1
16
= v phn o = 0
b.
7
5 7
cos sin (1 3 ) = cos sin 2 cos sin
3 3 3 3 3 3
i i i i i i
( ( | | | | | | | |
+ + +
| | | | ( (
\ . \ . \ . \ .

| |
7 7 7
7 7
2 cos sin cos sin 2 cos 2 sin 2 2 128
3 3 3 3
i i i i i i i

( | | | | | |
= + + = + = =
| | | (
\ . \ . \ .

Vy phn thc bng 0 v phn o bng 128.
c. T
2
1 3
cos sin
1 2 3 3
1 1 0
1 3
cos sin
2 3 3
i
z i
z z z
z
i
z i

+
= = +
+ = + =
| | | |
= = +
| |
\ . \ .

Khi cos sin
3 3
z i

= + .
Ta c
2009
2009
2009
2009
1 1
cos sin
3 3
cos sin
3 3
z i
z
i

| |
|
| |
+ = + +
|
|
\ .
|
+
|
\ .

2009 2009
2009 2009
cos sin cos sin cos sin
3 3 3 3 3 3
2009 2009 2 2
cos sin 2cos 669 2cos 1.
3 3 3 3
i i i
i

( | | | | | | | |
= + + + = +
| | | | (
\ . \ . \ . \ .
| | | |
= + = + = =
| |
\ . \ .

Tng t :
2009
2009
1
cos sin 1
3 3
z i z
z
| | | |
= + + =
| |
\ . \ .

Bi 3: Tm phn thc v phn o ca s phc z, bit
2
2 2 3 z i = + .
Gii:
Ta chuyn 2 2 3i + sang dng lng gic ri t dng lng gic ta chuyn v dng i s.
1 3 2 2
2 2 3 4 4 cos sin
2 2 3 3
i i i

| |
| |
+ = + = +
|
|
|
\ .
\ .

Suy ra:
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
60

2 2
2 2
4 cos sin
3.2 3.2 2 2
2 2 3 4 cos sin
3 3 2 2
4 cos sin
3.2 3.2
1 3
2 1 3
2 cos sin
2 2
3 3
1 3
2 cos sin
-2 1 3
3 3
2 2
z i
z i z i
z i
z i i
z i
z i
z i i

| |
= +
|
\ . | |

= + = +
|

\ . | |
= +
|
\ .
| |
| |
= + = +
| = +
| |
\ . \ .
| | | |
= +
= + = |
|
|
\ .
\ .

Vy: Phn thc v phn o ca z l 1 v 3 hoc -1 v 3 .

ng dng ca dng lng gic


5 3
sin5 16sin 20sin 5sin t t t t = +

5 3
cos5 16cos 20cos 5cos t t t t = +
Gii:
Dng cng thc Moivre v cng thc khai trin nh thc ( )
5
cos sin t i t +
Ta c:
5 4 2 3 2 3 2 3 4 4 5 5
cos5 sin5 cos 5 cos sin 10 cos sin 10 cos .sin 5 cos .sin sin t i t t i t t i t t i t t i t t i t + = + + + + +
( ) ( ) ( ) ( )
2 2
5 3 2 2 2 2 3 5
cos5 sin5 cos 10cos 1 cos 5cos 1 sin 5 1 sin sin 10 1 sin sin sin t i t t t t t t i t t t t t
(
+ = + + +
(

ng nht hai v ta c iu phi chng minh.
5 4 3 2
1 0 1 z z z z z + + + + + =
Gii:
Ta c: ( ) ( ) ( ) ( )
4 2
1 1 1 1 0 z z z z z + + + + + =
( ) ( )
4 2
4 2
1
1 1 0
1 0
z
z z z
z z
=
+ + + =

+ + =

Xt phng trnh:
2
4 2 2
2
1 3 2 2
os i sin
1 3 2 2 3 3
1 0
2
1 3 2 2
os i sin
2 2 3 3
z i c
i
z z z
z i c

= + = +

+ + = =
| | | |
= = +
| |
\ . \ .

T
2
cos sin
2 2
3 3
cos sin
3 3
cos sin
3 3
z i
z i
z i

= +
= +

www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
61
T
2
cos sin
3 3 2 2
cos sin
3 3
cos sin
3 3
z i
z i
z i

| | | |
= +
| |
\ . \ . | | | |

= +
| |

\ . \ . | | | |
=
| |
\ . \ .

Tm li phng trnh cho c tt c 5 nghim:
1 z = ; z =
1 3
2 2
z i = + ;
1 3
2 2
z i = ;
1 3
2 2
z i = ;
1 3
2 2
z i = +
Bi 3: Cho z
1
v z
2
l hai s ph xc nh bi
1
1 3 z i = + v
2
1 z i =
a. Xc nh dng i s v dng lng gic ca
1
2
z
z

b. T suy ra gi tr chnh xc ca: cos
7
12
v sin
7
12

Gii:
Ta c
1
2
1 3 1 3 1 3
1 2 2
z i
i
z i
| |
+ +
= = +
|
|
\ .

Ta c: z
1
= 2(cos
3
+ isin
3
); z
2
= 2 (cos
4
| |
|
\ .
+ isin
4
| |
|
\ .
)

1
2
z
z
= 2 (cos
7
12
+ isin
7
12
)
cos
7
12
=
1 3
2
v sin
7
12
=
1 3
2
+

Bi 4: Cho s phc z
0
c mun bng 1 v argument bng
2
5

A CMR z
0
l nghim ca phng trnh
5
1 0 z =
b. Rt gn biu thc ( )( )
2 3 4
1 1 z z z z z + + + +
c. Hy suy ra rng z
0
l nghim ca phng trnh:
2
2
1 1
z z
z z
| | | |
+ + +
| |
\ . \ .
+ 1 = 0
d. Gii phng trnh cu c.
e.T suy ra gi tr ca z
0
v biu thc gi tr ca cos
2
5
v sin
2
5

Gii:
a. Ta c: z
0
= cos
2
5
+ i sin
2
5

p dng cng thc Moavr ta c: z
0
5
= (cos
2
5
+ i sin
2
5
)
5
= cos2 t + isin2t = 1 z
0
l nghim ca phng
trnh z
5
1 = 0.
b. Khai trin ng thc ny ta c
5
1 0 z =
c. ( )( )
5 2 3 4
1 0 1 1 0 z z z z z z = + + + + =
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
62
m z
0
= 0 z
0
l nghim ca phng trnh 1+z + z
2
+ z
3
+ z
4
= 0 z
2
(
2
1
z
+
1
z
+ 1 + z + z
2
) (vi z = 0)
z
0
l nghim ca phng trnh
2
1
z
+
1
z
+ 1 + z + z
2
= 0 (*) pcm.
d. t y = z +
1
z
phng trnh (*) c dng:
2
1,2
1 5
1 0
2
y y y

+ = =
e) T cc cu trn ta c: z
0
l nghim ca mt trong hai phng trnh sau: z +
1
z
= y
1
hoc z +
1
z
= y
2

- Xt phng trnh: z +
1
z
= y
1
z
2
y
1
z + 1 = 0 z
2

+
1 5
2
z + 1 = 0
2
2
1
2
1 5 5 5
1 5 5 5 5 5 4 2 2
4
2 2 2
1 5 5 5
4 2 2
i
z
i
i
z
+ +
= +
(
| |
+ +

( A = = =
|
|
(
\ . + +

=

- Xt phng trnh: z +
1
z
= y
2
z
2
y
2
z + 1 = 0 z
2

+
1 5
2
+
z + 1 = 0
2
2
1
2
1 5 5 5
1 5 5 5 5 5 4 2 2
4
2 2 2
1 5 5 5
4 2 2
i
z
i
i
z

= +
(
| |
+

( A = = =
|
|
(
\ .

=

V cos
2
5
v sin
2
5
u dng phn thc v phn o ca z

0
u dng
0 1
1 5 5 5
4 2 2
i
z z
+ +
= = +
2 1 5
cos
5 2
+
= v
2 1 5 5
sin
5 2 2
+
=
Bi 5: Tm n l s nguyn dng v | | 1,10 ne sao cho s phc
( )
1 3
n
z i = + l s thc
Gii:
Ta c: 1 + i 3 = 2 os i sin
3 3
c
| |
+
|
\ .
z = 2
n
os i sin
3 3
n n
c
| |
+
|
\ .

z e R 2
n
.sin
3
n
= 0 sin
3
n
= 0 n chia ht cho 3, m n nguyn dng e [1;10] n e [3;6;9]
6
64 1 z =
Gii:
Gi s (cos sin ) z x yi r i = + = +
Ta c: 64 64(cos sin ) i = +
6 6 6
64 (cos6 sin6 ) 64(cos sin ) 64 2 Z r i i r r = + = + = =
V cos6 + isin6 = cos t + isin t 6 = t +2k t (k e Z) = 2
6 6
k

+
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
63
Vi k = 0 z
1
= 2 os isi
6 6
c n
| |
+
|
\ .
= 3 +i
Vi k = -1
1
2 os - isi 3
6 6
z c n i
| | | | | |
= + =
| | |
\ . \ . \ .

Vi k = 1
1
2 cos sin 2
2 2
z i i
| |
= + =
|
\ .

Vi k = -2
1
2 cos sin 2
2 2
z i i
| | | | | |
= + =
| | |
\ . \ . \ .

Vi k = -3
1
5 5
2 cos sin 3
6 6
z i i
| | | | | |
= + =
| | |
\ . \ . \ .

Bi 7: Tm s phc z tha mn 4 z = v mt acgumen ca
3 i
z
+
bng
6

Gii:
Ta c 4 4(cos sin ) 4(cos( ) sin( )) z z i z i = = + = + v
3 1
3 2 cos sin cos sin
6 6 2 6 6
i
i i i
z

+ | | | | | | | |
+ = + = + + +
| | | |
\ . \ . \ . \ .

Theo gi thit
6 6 3

+ = =

Vy 4 cos sin 2 2 3
3 3
z i i
| | | | | |
= + =
| | |
\ . \ . \ .

Bi 8: Tnh tng sau:
2008 2008
(1 ) (1 ) S i i = + +
Gii:
2008 1004
2008 1004
1 2(cos sin ) (1 ) 2 (cos502 sin502 )
4 4
1 2(cos sin ) 2(cos( ) sin( ))
4 4 4 4
(1 ) 2 (cos( 502 ) sin( 502 )).
i i i i
i i i
i i

+ = + + = +
= = +
= +

Do
1005 1005
2 cos(502 ) 2 S = = .
Bi 9: Chng minh rng cc im biu din cc cn bc ba ca 1 lp thnh mt tam gic u.
Gii:
Xt phng trnh
3
1 z = trn C, c nghim (cos sin ) z r i = + Khi
3 3
1
1 (cos3 sin3 ) 1
3 2 , .
r
z r i
k k

=
= + =

= e
Z

Do phng trnh c ng ba nghim ng vi ba gi tr ca k l
- Vi k = 0 ta c
0
cos 0 sin 0 1 z i = + = ;
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
64
- Vi k = 1 ta c
1
2 2 1 3
z cos sin ;
3 3 2 2
i i

= + = +
- Vi k = 2 ta c
2
4 4 1 3
cos sin
3 3 2 2
z i i

= + = .
Nn 1 c ba cn bc ba l cc s phc c xc nh nh trn. Trong mt phng phc, gi A, B, C ln lt
l im biu din cc s phc
0 1 2
z , z , z . Khi

2 2
1; ;
3 3
OA OB OC AOB BOC

= = = = =
, , ,

T suy ra tam gic ABC l tam gic u.

Nu kt hp thm khai trin nh thc Newtn ta c nhiu kt qu hay v bt ng v t hp.

Mt s ng dng khc

Bi 1: Tnh gi tr ca
0 2 4 2006 2008
2009 2009 2009 2009 2009
... S C C C C C = + +
Gii:
Xt khai trin:
( ) ( )
2009
2009 0 2 4 2008 1 3 5 2009
2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009 2009
0
(1 ) . ... ...
k k
k
i C i C C C C C C C C i
=
+ = = + + + + +

Mt khc
2009 2009 1004 1004
2009 2009
(1 ) ( 2) . sin 2 2 .
4 4
i cos i i
| |
+ = + = +
|
\ .

So snh phn thc v phn o ta c
1004
2 S = .
Nhn xt.
Bng vic xt khai trin (1 )
n
i + ta c kt qu tng qut sau:
0 2 4
*
1 3 5
... ( 2) .
4
( )
... ( 2) .sin
4
n
n n n
n
n n n
n
C C C cos
n
n
C C C
+ =
+ =
N
Bi 2: Tnh tng S =
0 2 4 2010
2010 2010 2010 2010
... C C C C +
Gii:
Ta c S =
0 2 2 4 4 2010 2010
2010 2010 2010 2010
... C i C i C i C + + + + .
Do c th gii nh sau:
Cch 1: S =
2010 2010
(1 ) (1 )
2
i i + +

Cch 2: S l phn thc ca s phc ( )
2010
1 i + (do ( )
2010
1 i + v ( )
2010
1 i l hai s phc lin hp)

Bi tp t gii:

Vit dng lng gic ca s phc

Bi 1:
a. Vit dng lng gic ca s phc z
2
, bit 1 . z i = +
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
65
b. Vit di dng lng gic ca s phc 2 ( 3 ). z i i =
Bi 2: Vit s phc z di dng i s:
8
( 2 2 2 2 ) . z i = + +
Bi 3: Vit di dng lng gic cc s phc sau:
a. 3 1 i b. 1 + i c. ) 1 )( 3 1 ( i i + d.
i
i
+
1
3 1

e. ) 3 .( . 2 i i f.
i 2 2
1
+
g. sin .cos z i = +
s:
a. 2 cos .sin
3 3
i
( | | | |
+
| | (
\ . \ .
b. |
.
|
\
|
+
4
sin .
4
cos . 2

i c. 2 2 cos( ) .sin( )
12 12
i
(
+
(

d.
7 7
2 cos( ) .sin( )
12 12
i
(
+
(

e. )
3
sin .
3
(cos 4

i + f.
2
cos( ) sin( )
4 4 4
i
(
+
(

g. |
.
|
\
|
+ |
.
|
\
|

2
sin
2
cos i
Bi 4: Cho s phc 1 3 z i = + . Hy vit dng lng gic ca s phc
5
z .
Bi 5: Vit dng lng gic s
1 3
2 2
z i = .Suy ra cn bc hai s phc z
Bi 6: Vit cc s sau di dng lng gic:
a. z
1
= 6 + 6i 3 b.
2
1 3
4 4
z i = +
c.
3
1 3
2 2
z i = d.
3
9 9 3 z i = e.
5
4 z i =
s:
1
12 os i sin
3 3
z c
| |
= +
|
\ .
;
2
1 2 2
os i sin
2 3 3
z c
| |
= +
|
\ .
;
3
4 4
os i sin
3 3
z c

= +
4
5 5
18 os i sin
3 3
z c
| |
= +
|
\ .
;
5
3 3
4 os i sin
2 2
z c
| |
= +
|
\ .
;
Bi 12: Vit cc s phc sau di dng lng gic:
a. 2 cos sin
6 6
i
| |
+
|
\ .
b. cos sin
17 17
i
| |
|
\ .

c. sin cos
17 17
i
| |
|
\ .
d. 1 cos sin , [0; 2 ) a i a a + e
s:
a. 2(cos
7
6
+isin
7
6
) b. cos
17
| |
|
\ .
+ isin
17
| |
|
\ .

c. cos
15
34
+ isin
15
34

d.
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
66
- Nu a e (0;2t ) sin
2
a
> 0 z
2
= 2sin
2
a
(cos(
2
-
2
a
) + i sin (
2
-
2
a
))
- Nu a = 0 khng tn ti s phc di dng lng gic.
Bi : Tm mt acgumen ca cc s phc sau:
a. i . 3 2 2 + b. 4 4i c. 1 - i . 3 d.
4
sin .
4
cos

i
e.
8
cos .
8
sin

i f. ) 1 )( 3 . 1 ( i i +
s:
a.
3
2
b.
4
3
c.
3
d.
4
e.
8
5
f.
12

Dng ton v tnh ton:

Bi 1: Tm phn thc v phn o ca mi s phc sau:
a. ( ) ; 3 1
3
sin
3
cos
7
5
i i i + |
.
|
\
|

b.
( )
( )
9
10
3
1
i
i
+
+
; c.
2000
2000
1
z
z + bit rng . 1
1
= +
z
z
12
3
1
i
i
| |
+
|
|
+
\ .
l s thc
s: S dng cng thc Moavr :
12
3
64
1
i
i
| |
+
=
|
|
+
\ .

Bi 3: Tm phn thc, phn o ca cc s phc sau
a.
( )
10
9
(1 i)
3 i
+
+
. b.
( )
7
5
cos sin 1 3
3 3
i i i
| |
+
|
\ .
.
HD: S dng cng thc Moivre.
p s: a. Phn thc
1
16
, phn o bng 0
b. Phn thc 0, phn o bng 128
Bi 5: p dng cng thc Moivre tnh
a.
5
(cos15 sin15 )
o o
i + b.
( )
7
2 cos30 sin30
o o
i + c.
16
(1 ) i + d.
12
1 3
2 2
i
| |
+
|
\ .

Bi 6: Hy tnh tng
2 3 1
1 ...
n
S z z z z

= + + + + bit rng
2 2
cos sin z i
n n

= +
Bi 7: Thc hin cc php tnh
a.
( )
3 cos120 sin120
o o
i + (cos 45 sin45 )
o o
i + b.
( )
2 cos18 sin18
o o
i + (cos72 sin72 )
o o
i +
c. 5(cos sin )3(cos sin )
6 6 4 4
i i

+ + d.
cos85 sin85
cos40 sin 40
i
i
+
+

www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
67
e.
2 2
2(cos sin )
3 3
2(cos sin )
2 2
i
i

+
+
f.
2(cos 45 sin45 )
3(cos15 sin15 )
i
i
+
+

g.
5 7
(cos sin ) .(1 3 )
3 3
i i i

+ h.
2008
2008
1
z
z
+ bit
1
1 z
z
+ =
i. )
4
sin .
4
(cos 3 ).
6
sin .
6
(cos

i i + +
s:
a.
2
2 3
.
2
2 3
i + b.
5 5
3(cos .sin )
12 12
i

+ c.
d.
4
2
.
4
6
i + e.
4
2
.
4
6
i + f.
6
6
.
2
2
i +
Bi 8: Tm mun ca z v argument:
a.
( )
( )
( )
( )
8
6
8
2 3 2
1
1 6
2 3 2
i
i
z
i
i
+
+
= +

b.
( )
( ) ( )
4
10 4
1
1
3 2 3 2
i
z
i i
+
= +
+

c.
( ) ( )
1 3 1 3
n n
z i i = + +
s:
a. |z| =
13
13
1
2
2
z = + ;
5
arg
6
z

=
b.
9
1
2
z = ; arg z = t
c.
1
5
2 os
3
n
n
z c

+
= ; arg {0; } z = e
a.
( )( )
3 cos 20 sin 20 cos 25 sin 25
o o o o
i i + + b.
) 15 sin . 15 (cos 3
) 45 sin . 45 (cos 2
0 0
0 0
i
i
+
+

c.
)
2
sin .
2
(cos 2
)
3
2
sin .
3
2
(cos 2

i
i
+
+
d. 5 )
4
sin .
4
(cos 3 ).
6
sin .
6
(cos

i i + +
s:
a.
2
2 3
.
2
2 3
i + b.
6
6
.
2
2
i + c.
4
2
.
4
6
i + d. 15(cos )
12
5
sin .
12
5
i +
Bi 10: Tnh:
a. (cos12
o
+ isin12
o
)
5
b.
7
0 0
2(cos30 sin30 ) i
(
+

c.
6
) 3 ( i
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
68
d. (1 + i)
16
e.
12
2
3
2
1
|
|
.
|
\
|
+ i f.
2008
1
|
.
|
\
| +
i
i
g.
21
3 2 1
3 3 5
|
|
.
|
\
|
+
i
i

s

a.
2
3
2
1
i + b. 2 4 . 6 4 i c.
6
2 d.
8
2 e. 1 f.
1004
2
1
h. 2
21

Bi 11: Tm mt acgumen ca mi s phc sau:
a. i . 3 2 2 + S:
3
2
b. 4 4i S:
4
3

c. 1 - i . 3 S:
3
d.
4
sin .
4
cos

i S:
4

e.
8
cos .
8
sin

i S:
8
5
f. ) 1 )( 3 . 1 ( i i + S:
12

Bi 12: Cho hai s phc
1
2 2 z i = + v
2
1 3 z i = +
a. Tnh mun v argument ca hai s phc ni trn.
b. Tnh mun v argument ca z
1
3
v z
2
2
v
3
1
2
2
z
z

c. T suy ra gi tr chnh xc ca cos
12
v sin
12

s:
a. Ta c |z
1
| = 2;
1
=
4
; |z
2
| = 2;
2
=
3

b. |z
1
3
| = 8;
3
=
3
4
; |z
2
| = 4;
4
=
2
3
;
3
1
2
2
z
z
= 2;
5
=
12

c.cos
12
=
2 6
4
+
v sin
12
=
6 2
4

Bi 13: Tm cc cn bc hai ca s phc sau:
a. 1 z i = + b.
1
2 2
i
+ c.
( )
2 1 3 i + d. 7 24i
s:
a.
4
2 2
4 4
2 cos sin
2 2
k
k k
z i

| |
+ +
|
= +
|
|
|
\ .
, k e {0;1}
b.
2 2
2 2
cos sin
2 2
k
k k
z i

+ +
= + , k e {0;1}
c.
2 2
4 4
os isin
2 2
k
k k
z c

+ +
= + , k e {0;1}
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
69
d.
4 4
2 2
3 3
2 os isin
2 2
k
k k
z c

| |
+ +
|
= +
|
|
|
\ .
, k e {0;1}
Bi 14: S dng dng lng gic tnh s phc sau:
a. ( )
( )
1 3
3 3 2 3 2
2 2
i i i
| |
+ +
|
|
\ .
b. ( )( ) 1 2 2 i i i +
c. ( ) 2 ( 4 4 3 ) 3 3 i i i + + d. ( )( ) 3 1 5 5 i i +
s:
a. 12 2 (cos
7
4
+ isin
7
4
) b. 4(cos0 + isin0)
c. 48 2 (cos
5
12
+ isin
5
12
) d. 30(cos
2
+ isin
2
)
Bi 15: Tm s phc z tha mn
3
1
z i
z i
+
=
+
v 1 z + c mt acgumen l
6

s: 2 3 1 2 z i =
Bi 16: Vit di dng lng gic ca mt s phc z sao cho
1
3
z = v mt acgumen ca
1
z
i +
l
3
4

s:
1
cos sin
3 2 2
z i
| |
= +
|
\ .

Bi tp t gii phn ng dng:

Bi 1: Cho n nguyn dng.
a. Chng minh rng:
0 2 4 6 2 2
2 2 2 2 2
2
3 9 27 3 2
3
n n n
n n n n n
n
C C C C C cos
t
+ + + = ... ( ) .
b. Tnh S =
0 2 2 4 10 20
20 20 20 20
3 3 ... 3 C C C C + +

Bi 2: Cho s nguyn dng n.
a. Biu din s phc sau theo dng i s: (1 + i)
4n

b. Chng minh rng
( ) ( )
2 2
2 4 6 4 1 3 5 7 4 1
4 4 4 4 4 4 4 4 4
1 ... ... 16
n n n
n n n n n n n n n
C C C C C C C C C

+ + + + + + =
Bi 3:
a. Cho sin cos i z + = ( R e ). Chng minh rng vi mi s nguyn 1 > n , ta c
n
z
z
n
n
cos 2
1
= + ; n i
z
z
n
n
sin 2
1
= .
b. T cu a. chng minh rng
www.VNMATH.com
D: 01694 013 498
70
( )
( ). sin 10 3 sin 5 5 sin
16
1
sin
, 3 2 cos 4 4 cos
8
1
cos
5
4

+ =
+ + =

Bi 4: Cho cc s thc a,b, c v s phc
1 3
.
2 2
z i = + .
Chng minh rng:
( )( )
2 2
0 a bz cz a bz cz + + + + > .Du bng ca bt ng thc xy ra khi no?

LI KT:

Trong nhng nm gn y, s phc xut hin rt nhiu trong cc k thi TN, C, H v tr thnh
mt phn khng th thiu trong cc thi, tuy nhin cn c mt hn ch l kin thc mi c a vo
chng trnh PT chnh v th m cc em cn cm thy lo lng v s khi gp cc bi ton v s phc
V vy ti vit chuyn ny hi vng cc em s hc tt hn, cng nh cc bn ng nghip c
thm ti liu ging dyxin chn thnh cm n

Gp theo a ch Email: Loinguyen1310@gmail.com hoc a ch: Nguyn Thnh Long
S nh 15 Khu ph 6 Phng ngc tro Th x bm sn Thnh ph thanh ha

V mt ngy mai ti sng, cc em hy c ln, chc cc em hc tt v t kt qu cao cho thn i
www.VNMATH.com

So Fuck

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

So Fuck

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Gio vin: Nguyn Thnh Long Email: Loinguyen1310@gmail.

. Tm z,z' sao cho ' z z nh nht

(k l s thc dng cho trc).

gii h ny ta c nghim duy nht y = 2

tc l phng trnh c mt nghim

u dng phn thc v phn o ca z

You might also like