You are on page 1of 164

iCM ml$cd

~~ iCM vc:~~ ~~vjo GJ ~~


Cc Mjm oJb ijH$b Jvkcd~~ YkwlJmb mcjVlc: kcL&m~~1~~
Lcb Jlb[b Skoblb lkcd~~ l=l k=<CHb#b ipJkw$b lL&kcd~~2~~
ubyoj Hbcb <<b JkcJ ~~ mHlcb JIvjpbb OcJC lLccd~~3~~
vJcb Yubb oMcb l Jvkcd~~ SkoMb iCHlb oMb l ipvvcd~~4~~
oMlv vcv $mbOb : HVj:~~ v JIvYb lm mJ&mkjb Y~~5~~
JL& uYl Jb OvL& uYl Ovcd~~ H$L& uYl H$vc#L& uYl ilcd~~6~~
pHCHlml$b <[dYc&m: HuY uYld~~ mbJlmjC mb uYl v$ mbM:~~7~~
DY yCY uKlJ : mcH&l~~ lm J YJlmJ& iCMm
mol:~~8~~~~
Fl vjoHjC mbkvMviCMml$b mbHC&cd~~

mbknjCml$cd
~~ ~~
Ho JuuY lJb moJ~~ omlvHn oJOoJ~~
YJ kwuMnjvmkl&~~ IjlkojmcVcml~~1~~
lJb v cl lJb HlHleOHmlJb~~ $l i#ck=lmmlJcd~~
lJb mJ&mJb v: Y JMJcl&~~ IjlkojmcVcml~~2~~
HHb lHb JOcOb ovb~~ Ylb kwuMb lJb njM lJovcd~~
$ljb v J# F&Mmlpl&~~ IjlkojmcVcml~~3~~
vvm$l vH ol v Yl&~~ lJ oJmlJb MjCeInl&~~

www.ravi-joshi.com

kJ&$vnb HC&jl~~ IjlkojmcVcml~~4~~


Oc& lb mvclb oJYqkwlb~~ mlmbiqHlb on Yqkwlb cqkwlcd~~
YJmqkwlb Kuvvocl&~~ IjlkojmcVcml~~5~~
MukHbkcl~~ ukcbiuJO&vcd~~
HVl Ykwl~~ m o YJl~~6~~
Fl cllHjcnbmHjJpk& moiJmoJvvo - mjmJl
mJccnjp Clb mbknjCml$b mbHC&cd~~

~~ io: MjCb cc ~~
( oi
oM#j cb$)
~~ k=<CH&Ccml~~ ~~ MYb YJl~~

~~ jcmll~~
mbmjmbi yn MCu c~ k=H kjb j jIjpmJc
jyO cPb mnm Uv~ lpJC jc cp kbJv~~1~~
cv n Jkj qmLjl v j~ lv mbi Yclb Yub j~
DHJ& k& cv nb Jv~ lpJC jc cp kbJv~~2~~
cHb yn iblub j~ JMU JOcOb ybOu j~
onYcvb Dl jnJv~ lpJC jc cp kbJv~~3~~
ojo:Kb yn ku c~ mbmjcbl iblub c~
mbl cP cpu kUv~ lpJC jc cp kbJv~~4~~
u#cJumb yn mK J~ jc Obl cvb k c~
HbJl& Jolb Jv~ lpJC jc cp jnJv~~5~~
Dnj$ Obo kjlb Hjv~ jyOib cp jnJv~
YJo:K cPb kObn Uv~ lpJC jc cp kbJv~~6~~
lL&m plb yn o:K J~ J<blj jnv mK J~

www.ravi-joshi.com

mJnl cPb cpu kUv~ lpJC jc cp kbJv~~7~~


c kv kC Dub km n~ m$H$mJHvbl iblub n~
Smb kUv cv nb Jv~ lpJC jc cp kbJv~~8~~
Dml Jkwbv ck Pub~ Doo<b o:K y[u~
DHJ& kjC kM DJv~ lpJC jc cp kbJv~~9~~
Dycl& Yp jcmbO~ lvmJc vpovybO~
DYblj c cv mv~ lpJC jc cp kbJv~~10~~
Jbl onb DCc$ vnb~ kUYcvb H[u Jn~
DMblv oj kO kUv~ lpJC jc cp kbJv~~11~~
J< pvbv cp DUJu~ bHHMbl y[Jub~
mJnl cPb cpu omv~ lpJC jc cp kbbJv~~12~~
vjono<b JC& kl j~ G cP cvb Jl j~
uuuj< kOb Huv~ lpJC jc cp kbJv~~13~~
cpu DvL Y lb ol~ c c{ kb pC Dmb Dlb~
om cvb DJ Jmjv~ lpJC jc cp kbJv~~14~~

~~ jcj# ml$~~
iCM vc:~~ Dm jcj# ml$cb$m~ yOkMk $<:~
mljcboJl~ DvH sbo:~ mlMqkwl: cvcvkukc~
jcblL& pH Jvi:~
~~ DLOvcd~~
Oopvynb O=lMjOv<b yHmvmLc~
HlbJmJmvb vJkcuoumHO&v$b mVcd~~
Jc{mlcKkcuuuuvb vjoYb~
vvejoHlb obOlcpcb[vb jcvcd~~
jlb jIvLm Mlk Jmljcd~

www.ravi-joshi.com

Skkc#jb Hbmb cnHlkvMvcd ~~1~~


OlJ vulHuMcb jcb jpJuvcd~
pvku#cCHlb pckcqC[lcd ~~2~~
mmlCOvy&CHCb vkwlbjvlkcd~
mJuu pild$lcJY&lcpb JYcd ~~3~~
jcj#b Hl%: HHIvb mJ&kcocd~
Mjc jIJ: Hlb Yub oMjLlcp: ~~4~~
kmu M Hl JMJc$: l~
ICb Hl cK$l cKb mc$Jlmu: ~~5~~
pJnb JvO: Hl kCb YjlJqvol:~
mkbvO oJO: Hl Yp YivMkc&k: ~~6~~
kj mlHl: Hl ob pcoivpld~
cOb Hl KjOJbm vYb pcyJo: ~~7~~
mJM: k Hl mqkwLv nvclY:~
G jIc: Hl j#: kuJvMk=ld ~~8~~
pvv mlk=lHl pbI oMcKvlk:~
Ho yY<Co: Hl jcekub JH: ~~9~~
Slb jcyuHlb j#b : mk=l Hld~
m j: mK H$ Jp Jv YJld ~~10~~
HluYluJcjCMsjC:~
v cH Mkwlml j#lb jcvcY: ~~11~~
jcl jcYl jcvl J mcjvd~
vj uHl HHY&qkwlb cqkwlb Jvol ~~12~~
pipp$kcvl$C jcvcveYj#lcd~
: kC Ojm kjmL: mJ&m: ~~13~~
Jpppjvcob jckJb mcjl~
DJnl%: mJ&$ uYl pcucd ~~14~~
DoJvd L mJHv jcj#ccb nj:~

www.ravi-joshi.com

lL uKlJvd l: y yOkMk: ~~15~~


Djc: kuHJ=#Cb Jjc: mkuHocd~
DYjcqm$ukvb jc: cvd m v: Y: ~~16~~
lC HmbHV mkcj cnyu~
HC[jkJMu# jk=<Cpvcyj ~~17~~
HucuMv ovl lHm yjC~
H$ oMjLml Ylj jcu#cC ~~18~~
MjC mJ&mlJvb < mJ&Ov<clcd~
j#: kuvnvlj $lb v jIc ~~19~~
DmppOv<J<mH=MJ# Miv<mbiv~
j#C cc jcu#cCJl: HL moJ islcd ~~20~~
mV: kJ K[di HyCOj J~
isvcvjLemckb jc: Hl mu#C: ~~21~~
jc oMjL: Mj u#cCvj yu~
kkmlmL: H<: HC&: kmu jIc: ~~22~~
JovlJ %M: HjCH<c:~
pvkJuuY: cvcHjc: ~~23~~
Fllv pHVlb codYkwl: eqvJl:~
DMJcOOkb HCb mbHvl v mbM: ~~24~~
jcb oJ&ouMcb H#b HlJmJcd~
mlJqvl vcYoJ&Jv& l mbmjC vj: ~~25~~
jcb u#cCbHJ&pb jIJjb mlHlb mbojcd~
kkmlLb kCj&Jb iCvOb Jb Oc&kcd ~~26~~
jpv mlmbOb oMjLlvb Mccub Mqvlcl&~
Jvo ukYjcb jIkulukb jIJb jJCjcd ~~27~~
jc jcY jcv JOm~
jIvL vL ml: Hl vc:~
jc jc jIvvov jc jc~

www.ravi-joshi.com

jc jc Yjlp jc jc~
jc jc jCkk&M jc jc~
jc jc MjCb YJ jc jc ~~28~~
jcvjC cvm mcjc~
jcvjC Mjm vcc~
jcvjC MjCb H ~~29~~
cl jc cqlHl jcv:~
mJc jc clmK jcv:~~
mJ&mJb c jcv ouv&vb pv vJ pv v pv ~~30~~
o#C u#cC m Jc l pvklcp~
Hjl cl&m lJb Jbo jIvbovcb ~~31~~
ukYjccb jCjOjb~
jpJv$b jIJbMvLcd ~~32~~
kCHb kCkjb lb~
jcvb MjCb H ~~33~~
kpvlb jcjcl cOjb cOj#jcd~
D kJlMKb Jvo Jquckkkucd ~~34~~
DHocHnl&jb oljb mJ&mbHocd~
ukYjcb jcb Y Y vccncd ~~35~~
Yp&vb Yypvcp&vb mKmbHocd~
lp&vb colvb jcjcl ip&vcd ~~36~~
jc jpcC: mo Jpl jcb jcMb Yp~
jcCYnl vMjc jc lmc vc:~
jcVqml HjCb Hjljb jcm ommcnb~
jc u: mo YJl c Y jc ccj ~~37~~
jc jcl jcl jc jc cv jc~
mnm$vc lub jcvc Jjvv ~~38~~
Fl yOkMkJjlb jcj# ml$b mbHC&cd ~~

www.ravi-joshi.com

~~ mljcbH&Ccml~~

~~ clml$~~
YcH cn,Jpnvcv cl~ Jvj Dbpvml,jcol Ybpv ~~1~~
cnyU Col,mkUb GJ yU~ mKkj o:Kkj,Ol& J<CJik ~~2~~
ovvL njH,mboj pioblj~ HluoJlnbl,YJmbojuHv ~~3~~
ukvL piVL,CvL Hjlv~ HCJbl HCMu,HJv Hjl<k ~~4~~
OJpbi Gu yn,DJM uu H{b~ kUqiv kUqiv,oKlb kbHl Yb ~~5~~
yb[ cF&u vCb,DbJU oblHbil~ v$qivuu pJU,YkluyUb ~~6~~
Hs lb cj[u cLb,kj kb[ub yjb~ mJC&kkbm,Ib kbkC vij ~~7~~
kj HJ&lSm,vk m[HlU~ HUbi Hnlb cb,cnJuulHj ~~8~~
k k GCb,PbHJ Gjk[~ cbmjK C,Ob GlHu yUb ~~9~~
DCu cil vu,Du iu cvil~ cvm ku cib,ilm lUC vm ~~10~~
DCHmv yb[J{ nl plm~ lm lUC kb ccboj Ok ~~11~~
yb[YbJl J{,JpHsb k Mk~ lm lUC k,yb[ Hnlb vm ~~12~~
Djkwl oKu [Ub,mu m&cb[U~ J{lb J{lb J{,Youb Mvcb[U ~~13~~
OvOvHMJ=,H$H$ mcn~ HJl HJo,ml$Hbkv ~~14~~
YllmcbOo,jiJO mcmln~ vml ll bl,Dvbo YcoM&v ~~15~~
n Oj HbOj Muk,uYu MYu yj~ ={on vmbon,mbK bkUiCb ~~16~~
jcomb DiC,kHkUm cb[C~ jcH Dbljc,oM&vb o< vbml ~~17~~
~~ Fl jcomk=lb mbkvjmvb clml$ mbHC&cb ~~

~~vJnml$cd~~

www.ravi-joshi.com

pHkmcmbkMb kMHb cnlcd~ lcej mJ&HHIvb Cleqmc oJkjcd ~~1~~


oOMbKl<jYb #joC&JmbYJcd~ vcc MMvb mcb McYc&kY<Ccd ~~2~~
OjCiY&mbYlb JlkqvlmcYcd~ kcjb Mqkwlnmlb cub Cccncd ~~3~~
kukMcb HClcb yOcd~ mcb mciCHlb lb yOb Cccncd ~~4~~
oJvb $<vb ib kgvmbvYcd~ yYlb $ukMb lb vcc y=nmHlcd ~~5~~
nckvoc=CuYb olvb Hjcb icd~ mJ&Mm$Jkwljb Yi&Jb Cccncd ~~6~~
vugvmcYmb jJH$b cpcd~ scl[mbYlb lb vcc MvMJjcd ~~7~~
DO&kb cnJ volJco&vcd~ mbnkiY&mbYlb lb jnb Cccncd ~~8~~
HuMH<HmbkMb ljkncmlkcd jb jlckb Ijb lb klb Cccncd ~~9~~
Fl JmcKlb : Hlmmcnl:~ oJ J o J j$ JIvMqvlY&J<l ~~10~~
vjvjv=HCb YJ:mJvMvcd~ S&club l<cjib HJO&vcd ~~11~~
nv#$p: H[mlmkjqivmctJ:~ l: mJ&:Mcb qvl Jm Jl v mbM: ~~12~~
~~ Fl JmJjlb vJnml$b mbHC&cd~~

~~cnH< J~~
ppbl Hb[jk# vcml JMJYJv~~ myC vcmlml cnH< HJ&p ~~1~~
vc njCiY& OvJkwlHC~~ vc JmoJ M%vmJHC ~~2~~
oJvb ovJvb mcvcm oJlcd~ mojC bb Jpc MjCb lJ ~~3~~
SkmlJcm ukm mbnjkmlL~~ DO#Mvcbl iCcmcJ=l: ~~4~~
mbmjmijb Ijb DvblkwuMYpvcd~~ SkcJ MjCb H vmljbl cv<C: ~~5~~
v l Hb v kj vOv v mHocd~~ lLH H<kj Ykwlbv lJb kMm ~~6~~
vJ kbld Hj#b l v l#em kmld~~ vJ kbomb l v mem kmld ~~7~~
k&Cb kjCb HC Jmb Jcccd~~ ivb Hjcb mb Jobl Hjcb Jo: ~~8~~
Dnblqmc oJM mbmjeqmcvYJn~~ $n cb Hb[jk# v pv MjCb Hjcb ~~9~~
ku<JJMJbmJ&< o# mJ&m l~~ MjjH ilH Jl&l cntcd ~~10~~
lJlHokcuovVc pvcblj<JH~~ vcb kMumqml v isc mlcd ~~11~~

www.ravi-joshi.com

J%vb oob Hlb oob %vcp&lcd~~ pvcbljeH c oJ cYom Hj#: ~~12~~


oi&lJH plb lJb ilmlJb clc&c~~ o vLb Jbob lJlqmc k=l mo ~~13~~
Dkcku<b b cc l Ho: qmLlcd~~ kc J<CJlJb l mJ& pvcm kJucd ~~14~~
H<m nj: mkwlb mJi Ovb Mmkjcd~~ Dlc%vcob HCb i%vcob Hjcd ~~15~~
FlJcv mll mllJ oJb pvo&vcd~~ kbkjemcl lcvb oJJ vJold ~~16~~
~~ Fl cnH<J mcHl~~

~~oi&ml$~~
~~ iCM vc:~~ ~~ oi& vc:~~
vijbl JMub Hb[vbov~~ lb oKu oi&mLv~~ Oc&jp kj mlJv~~ pioby lOJb ~~1~~
p p oi& YJvj~~ MoiY&mbYJkcj~~ FbojjcCmnoj~~ vjC b[kbyk
~~2~~
p p pioby Jkbyv~~ cUmHl& CJHC~~ yvboHoov~~ umv Dbyk
lb ~~3~~
p p OjOjkcj~~ mYiibi $Hjmboj~~ njbypvp Dbljb~~ JMb lb Dc ~~4~~
YkwlojJboYcj~~ lb k=HyUb vO&jb~~ Dlc{ vicL& JJj~~ kJjv kj DodYl
~~5~~
lP k=HJulkvbkv~~ iY&bOm lu vv~~ HbiU kju icv~~ oj HbLb pTv ~~6~~
pvcojY p ck~~ n JmHlmcv yuk~~ lb mJvbomjJjcjUk~~ nm YJkb
mmV ~~7~~
yvbob Dopvv~~ lJ k=H vk kv~~omlj YJmbO GuubIv~~ vJ=l vF&p ~~8~~
p p Dokcjk~~ p p cHvk~~ mkumYiok~~ piobyk cUk=l
~~9~~
p p Yi&J YJv~~ YvMk YkwlJjov~~ mYkjk ncvivbov~~ $Hjmboj
cnc ~~10~~
p p DvbokmjcjUk~~ Hvv ojlJvHJk~~ $JOlHYJck~~ mJ& JHk

www.ravi-joshi.com

c=[v ~~11~~
MJcvmkvkulk~~ p l&bHkkuk~~ MbYvMbYolblk~~ vppvHuk DHC&
~~12~~
lJ cKkcuMY oKv~~ Fboyby iub Jjv~~ yooJ yUb lvnb~~ mJvbomovb vpJm
~~13~~
pJ MJ ovn yUkb~~ Dby lJb vc&u klkb~~ mJH lPb pJ vUK~~ cnCv H[u DJl&
~~14~~
MJ lP mcjCb mJ~~ cnCv l vlckwl~~ mJvboHo nl l~~ lP k=Hvb pvp
~~15~~
cUJv HbYlb cU~~ lJb ju yb[iU~~ Fs Hjllb llkU~~ #Cb vc&u kjm lb
~~16~~
Dvbl yuolC~~ lJ Ycpb iu uHv~~ mku mYiMYkuC~~ jcjcJjoo
~~17~~
p MbyjjHnjJuuY~~ $ukwvijjbYmlbY~~ Doc DlcY~~ mkujbY cUk=l
~~18~~
p kCc=lmjl~~ YkwlHuk iCYjl~~ Dvblyb[Hubkl~~ Doc DVHC& ~~19~~
lb mqovboJCJHC~~ mkujjJHv~~ mi&qmLlblkjC~~ YJcv yvbo
~~20~~
Skv Oc&bb mlJv~~ oi& pnu mV~~ cnC lc M$ mbnjv~~ jpb mLHv Oc&bl ~~21~~
lcn Jm kj L~~ kb vo pvbl~~ M$ # HJl mcml~~ mK DodYl lcnb n ~~22~~
lJb pb ml$ kub HC&~~ l p $kU kjl HC~~ lb mJ& kc HjJv~~ mo j#v Dbly&
~~23~~
~~ Fl Oq<jJjlb oi&ml$b mcHlcd~~

~~ u#cml$~~

www.ravi-joshi.com

~~ iCM vc:~~
p HHuM# p lJb Hl~ p clc&nuq#c mbmjC&JljC ~~1~~
cnuq#c vcmlYb vcmlYb mjj~ nj vcmlYb vcmlYb ovO ~~2~~
Hu vcmlYb vcmlYb mJ&o~ mJ&YlnlL& JmJ=b mo k ~~3~~
pivclv&cmlYb vcmlYb ovO~ oJl vcmlYb Jj vcml l ~~4~~
vc: #jC&Jml vcm$CkwOjC~ JmJ= vcmlYb j# cb MjCilcd ~~5~~
j# lJb oJoJM oJoJm JuuY~ ojl$n cb uq#c k=Hb kccHj ~~6~~
vcm$ukwpvv vcm$ukwHJv~ yo vcqvl lJb piovvoov ~~7~~
J<C vcmlYb vcmlYb pil~ Dl&nb$ vcmlYb mc= k c mo ~~8~~
DypJm vcmlYb Hu vc vc:~ bu vcmlYb uul vc vc: ~~9~~
vc: cvpvv clmlYb vc vc:~ HjHu Y clc&b lYb MjCilcd ~~10~~
MjC lJb HVeqmc kcu kcuu~ $n $n cnuq#c Hj$CHjC ~~11~~
Hb[lb MYl vJ v MYvl iC vj~ MulJb vJ MYl cnuq#c lJ Jv ~~12~~
lJjpl Hb lJsub Jjpl~ lJoiC vjCb Juu#c: mol ~~13~~
uq#c lJubk=lcvJ HHJ&ckwl v=Hukcv:~ iCJ&nv iCv YJqvl o:Muv: MuJbl
Jj< ~~14~~
u#cY&<l Hb u#cY&<l kucd~ u#cY&<l Jb mJ&uu#cJ&M<l ~~15~~
uq#c lJodiCkl&v kcuY&oub plb jJboJHl Jkwlb vJ #c:~
DmcYmlJ Hu#CiCvJkwlb kLb Mkwl clc&b HjHn Jpvv k=lJ ccb OJcd ~~16~~
ovl&Ylb YJlHH[lb OvJ&nvb lJ H&cilcd~ k=HvOlJvcc uq#c mlJjbb
Ovovvvkb k ~~17~~
cb Jukw pvv nj vO&vb lJ mcHcilcd~ on c Pl uq#c kjb
Jm$kbvJjVcodYlcd ~~18~~
lJcJ pvv uq#c Hl uq#c lJcJ ~ Yl lJb mK uq#c J uq#c lJcJ ~~19~~
$n $n cnuq#c $n $n mjj~ $n $n pivclo&j$n Jil: ~~20~~
vcmlYb pi$ vcmlYb vc vc:~ Oc&Oj vcmlYb vc: mbHov ~~21~~
ojC&Jcivenb vcivenb jmlu~ cppvlb cb kj O=lJ mj lJb jc lcd ~~22~~

www.ravi-joshi.com

kb uq#c ynvkwlv pquHlv Hv: Hv:~ Dvvc MjCb vqml mlb mlb nj ~~23~~
SlslJeiqmlJkwb <cC nj~ GJ cOjb JCb lnb lJ mJ&o ~~24~~
u#cJ Jkcob ml$b : H<l cvJ:~ M=Cl cnYimlmnb JMJl&v ~~25~~
vlb Hl Yk lJu#cmlm vMl~ $Cb vMl lJb Jib vJb HMl ~~26~~
: HlllL YqkwlmcqvJl:~ i=n lm mo mLm vlb Hlv mn ~~27~~
mKmYimbHV cvmJ ycvd YJld~ H$Jvd iCJvd < YiYk cvJ: ~~28~~
Fob ml$b cnHCb u#ceiqmlkl&lcd~ J<Cmopvvb lJ&i&Huocd ~~29~~
jpj pJM$J Hjp:~ YllHMvb JICb v Yb lL ~~30~~
v Mm$vulItb lm pl~ oJ=&vb HHvb ynnvkjb Hjcd ~~31~~
cbojkjMum iJb i< mcnl:~ H<MblL cnHlk - vMvcd ~~32~~
mJ&mKkjb v=Ccjjiob lL~ Diqmlcvv kb pvb nlkc ~~33~~
~~ FliqmlJjlb u#cml$b mbHC&cd~~

kHvMm
mcL& jcommJck=l

~~ nvcvl mlJv~~
GJu, Ji Dtl ku~
$YJv pv ukb, kl& I< ku~~
jIHl GHkjb, ou Lj Yjb~
Hjc Oj Gojb, j#ub mKkjb ~~1~~
myU oU cUub, Tob[ Pub~
kHkk vcub, Hnlb M iub
HjoU MjOlb, k k lb~

www.ravi-joshi.com

DYvJ jCHlb, o:K yY<Clb ~~2~~


kH jm Ivo, pnu Lj o~
cnCJv pip, OJCb j k~~
c=l Jj GJub, ckUb m Pub~
mkU pv vJu, Ov mcL& u ~~3~~
yn jIvL, cK lb Col~
GJb cp DvL, oj mv JL~~
P[kj Ycj, lb kj { k~
jIJj Ypv ui Jim p ~~4~~
lpJC cpuib, Hnlb kC Dn~
cnCJv cv cPb, lPj J Hn~~
cp l vjJu Hnp DJu~
mkUk vpom, uib mbYUJub ~~5~~
Gl nl kjJb, GjJb OjJb~
Dvl v kjJb, lJb pvb M IJb~~
DIl I[JJ, mJk m[JJ~
njYpv I[Jb o:K l JI[J ~~6~~
YJj Jjj, pnu Jp k~
HjoU vJ ol kUb k~~
ijJj l[J, jc JM v ~
lpm Dui[ Ju cK ~~7~~
ynl myU m, cil DuH J~
v kjl nl k, Lj nF&u l~~
k=HCHC vmJb, YJ ukb omJb~
Dvov kCb,vn Hb JmJb ~~8~~
puOj kC, Dbljcp jn~
lj lp kC n, kb v mbi Hn~~
kC o Pu, k kC kub~

www.ravi-joshi.com

v HJm cp kb j, cb lP k vub ~~9~~


J[uHC kjJb, mJkb mJjJb~
Dvnl v kjJb, ll& nlb OjJb~~
vH nJob, L&u Myo Yob~
kH Iv kC, JUu jc lLb ~~10~~
ynl kC n, uu oJj~
mnp kH iub, pnu { k~~
HjcmK Jum, mJ&o omvom~
HJvp Dvl<, Jbou mJkMb ~~11~~

~~ DL oJ: kJcd~~
Dm bC[kJm y $<: DvdHdsvo:,
cC[ oJl, Dvmkwlclj ypcd, oiyvIoJlmlJcd,
b piocylL& mHlMlHlJv pH Jvi:~
vcqC[k~~
ck&C[ GJ~
odib Hjcb uk mJ&j#kjb v=Ccd~
V kmoKlb lvc yn Hlcn ~~1~~
yJ~
Dqml ilcb J mJ&YlHkjkcd~
oJml kJb HCb ls=C<J cncv ~~2~~
Lcb MuH$ lb yjC~
l=l vICl k<cC[l lL&kcd ~~3~~
Hgcb mkvocll <<b klvl ~
mHlcb kuj$l cnijl ccd ~~4~~
vJcb mo$ vJoi&: klbl:~

www.ravi-joshi.com

Gkvlv vcv yCJ cnlcv ~~5~~


Dqivv ocvml M$cO il jC~
J<c oi&c J Yl&: MjCb il: ~~6~~
v l<b pl kboMYb jCmbk~
vHob lm HMc Mko:KYb v n ~~7~~
ml Ykwl mc=l vvb l<b J=: pl~
lJb mcjqvl oJM j#m lV mbM: ~~8~~
lmbmL l cC[ Jjn cn<mv~
Sv ipmc{ J<CJ i[mv ~~9~~
cnj J=<{ kcj MKJnv~
u#c: Hmv oJ Hnml nj ~~10~~
lHOj oJ F&j J=<Jnv~
y nbmmc{ mJYjCY<C ~~11~~
Fll clj: mJ&: mJ&imcqvJl:~
vvYjCMU{ vvjlvHMYl: ~~12~~
Mvl jLc{ oJ: Omcku:~
M*dKb b iob Mqkwlb iub cmuOcd ~~13~~
Kkb lcjb J HjMb HMcJ ~
klvOb $Mub M[di&cOcccd ~~14~~
olvb onvM YkwlvcY ~
OjlOvlLb oJvb nl J ~~15~~
vcmlel cnj cnIjHjc~
cnyuk cnlmn cnYJvMv ~~16~~
$n cb oJ o<# M$Cb YJvb~
b j#l ccv DivcqivoJl ~~17~~
o#CeJl Jjn v$&lb K[diOjC~
lb JC j#od JJb c=iJnv ~~18~~
Gob Hl kcj SMvb MuOjC~

www.ravi-joshi.com

TOJ& yC c j#oOmlod J<CJ lL ~~19~~


SJb oM oM j#cC[ MJJnv~
p c l: Hl Jp Hl H=<l: ~~20~~
Dpl JcH& l o#C Hjpl~
MKclv j#oc cqOvb JJqmLl ~~21~~
cuOj uu YJ j#od MqmJv~
$v$ Yyc&O cIC vmk ~~22~~
M[dKv #<c&O $&jJmv~
kHu kuk j#lkC&cu l M[dkj ~~23~~
vmkb mivO Gj< &k~
DOj c=lku pb mjmJl ~~24~~
olvvd j#l kcj kC[oM l qC[k~
IqCkb $IC cnc luk ~~25~~
kc# ykb j#od Jb c mJ&c[dub~
Jb Yku H=<JbM OvO&j ~~26~~
vuJ yn:kC vukb vukyj~
mkvO: K[iv j#od yn c JpOjC ~~27~~
nmlo&qC[v j#odqcyk i[diu< ~
vK_suj j#lk# j#lkuj ~~28~~
mlv j#vcnoJ cv: MkJvMv~
o uul oJ Goj MuOjC ~~29~~
vY kcv j#od ib i=j lL~
Hlv kck cv{^ io cn<Jnv ~~30~~
kb YiJl j#ppvv JOJmv~
pI[ cnyu j#lmJ&kcov ~~31~~
ivHvjbmbn HoH=< l pm~
Ho[diu< j#lHoOmluJmv ~~32~~
vKvd ob^kju kMbJOJ&kMv~

www.ravi-joshi.com

jckH< kJj lJb Jij lL ~~33~~


jkwlcppJmcbvqmLcobm HJ&l~
Dv$C kuj$ Hb ckj ~~34~~
HJl HkM kH [cCmlL~
pJucK vKpJucc mJ&mqvO< ~~35~~
Mb yC c j#sb s$j lL~
Dnbkjb cv yb j#vc Oc&OjC ~~36~~
CHv lL Jvcovb mcvkcd~
Jpnml c j#lCb kuCMYv ~~37~~
jm H ivO Myo mHM& iv~
mJb jpmlcJ j#VjC mo ~~38~~
D j#l Jjn Oc& j#l J<CJ~
M: kl& u#cb Ovb Jb C ~~39~~
i$cvC c j#lHMvc j# qC[k~
H$vd j#vcnu#cY&& j#l YjJ ~~40~~
HvLvb mHL j#vci& #bckj lL~
jpj l lmLvb Jplb kJv l ~~41~~
llmJ j# c oJ pvl HHvMv ~~42~~
Hockb v is ossYclcv:~
kJvJ=l vlb $ $J isl ~~43~~
l$ l$L&uY Jp: mJ&kck:~
b b vll kcb lb lb Hvl vlcd~
Hjc&club Hml Ylu Hcvd ~~44~~
vY& pl cl&: mbc<JHjpl:~
$ukw l YJlHp: kJvJ=l: ou&Ycd ~~45~~
: Hll vlb $mvOb qvJl: ~~46~~
oJ ku YJm $ukw<JHjpl:~
pJod J<&Mlb mcHc=lJJp&l: ~~47~~

www.ravi-joshi.com

vMqvl JO: mJ& ulJmHko:~


mLJjb p[dicb J k$cb H <cd ~~48~~
DYjC mJ&C cv$v$C Ylu~
Yj: KjJ pupHoMk: ~~49~~
mnp kup cu [kv Mkv lL~
Dvlqj#j Ij [kv cnyu: ~~50~~
nYlHM #ivOJ&j#m:~
yj#mJlu: k<cC[ YjJo: ~~51~~
vMqvl oM&vm kJ o mbqmLl~
cvVlY&Jod j$mlpJ=kjb Hjcd ~~52~~
Mm J&l meH kl&cqC[lYlu~
pHlmHlMl& C[b k=lJ l kJb Hj ~~53~~
JodYcC[ub O mMuuJvkvvcd~
lJl<l covb mvll: H$H$k ~~54~~
onvl Hjcb mLvb lmjjH ou&Ycd~
Hvl H< vlb cncmol: ~~55~~
uYl Hjcb Hb MJv mn col~~~~ ~~56~~
Fl oJ: kJb mcHC&cd~

~~ DLi&uml$cd~~
Dm Di&uml$cv$m J<v$<:, DvHd svo:,
bcnu#co&Jl, piocyl mHlMl HFlJv pH Jvi:~~
vcqC[k~~
ck&C[ GJ~
pvl c[du ku Yku kHuv~
oi& #c MJ O$ mJn mJO vceml l ~~1~~

www.ravi-joshi.com

p lJb oJ cC[ p Yll&njC~


p mJ&il oJ kuj$ vceml l ~~2~~
cOkYJJJOl=Jjo vc:~
Hb on pb on M on < pn ~~3~~
cn<mjvC&M Ykwlvb mKo vc:~
Hb on pb on M on < pn ~~4~~
jkwlypJO oJ C[cC[JvMv~
Hb on pb on M on < pn ~~5~~
McYbmJ vMcYm Oc#m co&v~
Hb on pb on M on < pn ~~6~~
Jqvol[dIi oJ mJ&mYiov~
Hb on pb on M on < pn ~~7~~
DqvlHjl mJ&M$JvMv~
Hb on pb on M on < pn ~~8~~
vlY: mJ&o Ykwl qC[k ojlHn~
Hb on pb on M on < pn ~~9~~
mlJodY YqkwlHJ& lJb qC[k JOvMv~
Hb on pb on M on < pn ~~10~~
qC[k mllb lJc&vln Yqkwll:~
Hb on pb on M on < pn ~~11~~
on mYicjib on c Hjcb mKcd~
Hb on pb on M on < pn ~~12~~
JOn <lb vMb JOn ypckb:~
Hb on pb on M on < pn ~~13~~
JOn oJ kuCb JOn Hjcb cd~
Hb on pb on M on < pn ~~14~~
mjmjMjjlvvI=jCeqcyk~
Hb on pb on M on < pn ~~15~~

www.ravi-joshi.com

JJvlb MmJvlb u#cJvlb pvb k~


Hb on pb on M on < pn ~~16~~
C[oloH&Iv C[k Cl c~
Hb on pb on M on < pn ~~17~~
lY&p lJ&kw$mbmll Hjcj~
Hb on pb on M on < pn ~~18~~
k=<Cv mbmll oJ Mtkwl moqcyk~
Hb on pb on M on < pn ~~19~~
nclmlvLmbmll Hjcj~
Hb on pb on M on < pn ~~20~~
FvCHlmtHpl Hjcj~
Hb on pb on M on < pn ~~21~~
oJ C[oo&C[oloH&JvMv~
Hb on pb on M on < pn ~~22~~
oJ Ykwlpvcovvooeqcyk~
Hb on pb on M on < pn ~~23~~
Hlvb cvjcb on cvJ=vmjCcd~
ljCb oi&mbmjmijm kutJcd ~~24~~
Fob ml$b HlJ l cnml$b HVj:~
m l mHlMlmbKJjcHvl mvHocd ~~25~~
Fl oJ Di&uml$b mcHC&cd~

~~ DL kukcd~~
Dm kukcv$m MJ $<: DvH svo:
cnmjmJl oJl, piocyjlL& mHlMl HF&lJv pH Jvi:~
vcqC[k~~

www.ravi-joshi.com

ck&C[ GJ~
JM%von $JooJ#<~
:qHlvc vc: mc&OjC ~~1~~
mJ&clpvvcv$CcYkukcd~
meH #cc$Hvl mllb pHllHj: ~~2~~
mvlvov Jmlv mkuvH~
Slv mlJlb oJ ml$c$C ml ~~3~~
v cv$ v<Ob l$ v kgoH Jl~
Jv pHv ml mJ&cvokcd ~~4~~
mcCH mqvl ukM*dkccb nj:~
k=lJ vcv$cm mJ&cJcob MYcd ~~5~~
ml$b J qC[kml l iHlb kj m:~
mcqHlv& HCm lb LJVv$Ccd ~~6~~
meH #cJHvl mJ&cJb v mbM:~
k=<Cb J lo&Mccb J mcnl: ~~7~~
ool li=Cl vvL< mol~
FlLbHC kuv cnoJv kulcd ~~8~~
v<kub JO&v vlb pHl mbmHcd~
m m: m iC: meH ivOJ& pl vj: ~~9~~
v JH$mlm Yb JkHn pl~
vHc=lJMb l c=l c#cJHvld ~~10~~
%lJ jY kJ&l v kJ&C JvMl~
ll %lJ&J mcHVcob jYl yO: ~~11~~
mYio qlkbgod Ml uuvpv~
llmJ llmovlv pHcob MYcd ~~12~~
Mvml pHcveqmcvd ml$ mcHk:~
YJlJ mcH ll: jYcJ lld ~~13~~
S lmov mYijimcHo:~

www.ravi-joshi.com

M$nv: Hj c# mll m v kb pv:~~~~ ~~14~~


Fl oJ: kukml$b mcHC&cd~

~~ mkkml$cd~~
MJ GJ
=C oJ J#c kkml$cccd~
v cv$YJC C[pH: MY YJld ~~1~~
v kJb vi&pml$b kukb v jnmkcd~
v mkwlb vH Ovb v vm v J&vcd ~~2~~
kkHc$C oi&HHub uYld~
Dl iljb oJ oJvcH ou&Ycd ~~3~~
iHvb lvld mJvjJ HJ&l~
cjCb cbncb JMb mlcYvvokcd~
Hc$C mbmld kkml$cccd ~~4~~
DL cv$:
SbNnb kwub cC[ J~~ iu nB kwub pb m: pJu pJu pJu pJu pJu Sb Nnb kwub
cC[ J pJu nb mb ub #b H mJn~ Dl cv$:~~ vcml HC vcml cOco&v~~
vc: kYnjCb vcml cn<o&v ~~1~~
vcml McY $ vMYYmjIlv ~~2~~
plb nb cnoJ pHb mb k<J cb~~ Skj m=H Nnbkj lHuk ~~3~~
kwubkjkcHC ypH vceml l~~ cC[ C[Il kj Jjov ~~4~~
J Yo vlb vcml cv$HC ~~5~~
Ob Ob Ob Obp& Hlv Jb Jb Jb JiOj~ b b b kuk oJ Mb Mb Mb c MYb k ~~6~~
nb nb nbkjHC oJ pb pb pb pcYvov~ Yb Yb Yb YjJ Y YJv l vc vc: ~~7~~
Db kb b b cb Hb b Mb yb ob Sb Jb nb #b Opb Opb $ $ oHlb k k mJn~~
Hb Hb Hb HJ&l HC& Kb Kb Kb Kj lL ~~8~~

www.ravi-joshi.com

mb mb mb mHlMloJ cv$mb k<J c~~ Fob l kpkml$b HJ&l~~ ml kk oJ


nvb mHlMlb Hld~~ v lm pl mjjC jovb L ~~9~~
Fl cu ijlv$ MJHJ&lmbJo kkml$b mcHC&cd~
~~ llmld ~~

~~ mL& mkwl~~
njCJC&b njCb mJC&jplm$pcd~
bb njCcb u#c
u#cb plJo c DJn ~~1~~
DL& ::- n Div,mJC&cC p kbl Dn,njCcC p bu mJYJ Dn.
mv-bo H<Hnjbv p vu Dn,DM bcC mKo DC mJC&ubkjbv
MYl Puu u#cu cPm yuJ.
lb c DJn plJo u#ccvHicvcd~
mb njCb Jvob icb H<vncd ~~2~~
DL& ::- n Div,pcU mv,iF&,I[,H$H$o b cu uY nF&u DM,
cPHmv oj v pCN u#cu cPm yuJ.
DHJ& jLcOb nqmlvoyOvcd~
b oJcHJn & oJp&<lcd ~~3~~
DL& ::- icvJU pH{ I[ J cOYi jL Dnl,n ip&vv Dicv
nl DM oJu c yuJl.l cPJj k=H kj.
kb mqmclb njCkj c&b pJublb l=Hlb lH&vlb~
H qmLlb HJC&b lcl
lHJn cd ~~4~~
DL& ::- mnmJov,mJC& DJjl jnCj,D& v#$Jj GlHV Puu,lpmJ,
HC&kc,Ykwlkcv HC& kjCj,kcuvJm,kcuJC& DM u#cu c yuJl.

www.ravi-joshi.com

b Ym Mm pJuvl uk oJpcojcd~
l HvY MjCcn H Du#c vMlb lJ J=C ~~5~~
DL& ::- bcC Mlu;Hjbl lpmJ Mv lUHCj,oJbv mJ kuu,Goj,
kcUOj DM oJu c MjC Dn.cP oj vnm JnJ cnCv c L&v kjl.
DolJC& lHmeOpl JvmlHmlJ
J=#eL yuJ:~
lm Huv lHm vovl cvlj
y Du#c
Du#c: ~~6~~
DL& ::- m&cC kqvlcv DmCN n oJ,lP lH YJv n yu J=#
vc&C Pu.l HU (HU nJv kuv) cP D%v,DH DC oj oj kjl.
GHl c oJmK: kl cCv mn~
oY&leqmc j^qmcvd kl&c= ool c ~~7~~
DL& ::- kyj,kl&oJl,blcC jlvmn cu Hl nJl. oMcO pvcuu cu
oJ kl& J mc= oJl.
#qlq HHmcu p<cu#c vMcncd~
DYlcmc= mJ&b vC&o c i=nld ~~8~~
DL& ::- (lP k=Hv) Yk,lnv,cuv DC lP p< Yiv oj b c vM
kjl.l cP Ijlv mJ& o:K DC oY&i ypu kj.
ibOj ojjI<& vlH kj<Ccd~
F&j mJ&Ylv lcnHJn cd ~~9~~
DL& ::- ibOH,pbkCm kC,mc= icHC&,mJ& Cc$b mJcv DM l
u#cu c yuJl.

www.ravi-joshi.com

cvm: kcckl J: mlcMcn~


HMv Hc$m c : l M: ~~10~~
DL& ::- cP cvkcv,mbkuH DC Ju mllJ uYJ.HMmbH,DVmc= DC
M moJ cPpJU DmJl.
ko&cv p Yl c mbYJ ko&c~
Jm c ku clj Hcuvcd ~~11~~
DL& ::- n (H$) ko&c,cPJj mbl n.ko&ccU lP DF& H$Jl Pu.l lP
kcucu OjC kjCN,S&mbHV clu cP Ij jnJm mbi.
DH: m=pvl qmviIv uul Jm c i=n~
v oJ clj Jm c ku ~~12~~
DL& ::- n uul,cP Ij jn,pu oJl cP Ij cbiu k& vc&C kjl.
S&HC& oJ u#cu cP clu cP Ij Jm kjJm uJ.
D&b H<klj H Hub Hcuvcd~
b njCc u#c plJo c DJn ~~13~~
DL& ::- #jmijlv vc&C Puv D& Dmuu,nv cmlkJj DHu mb[
Ojuu,mJ& Cb LL& H<C kjCN,HbiuJC& Dmuu,kcucu OjC kjCN
mJC&bubk=l bcC Dunok lp Dmuu oJ u#cu n Div,cPm yuJ.
D&b <kqjC mJC&b nccuvmd~
m& njCc u#c plJo c DJn ~~14~~
DL& ::- D&,nl Jl k Iluu,mJC&cu OjC kjCj,mJC&b Dubkjbv
vuu,m&cC ooHcv DM u#coJu n Div,cPm yuJ.
l c DJn plJo u#ccvHicvcd~
m njC Yl iJ omeqvJvob ~~15~~

www.ravi-joshi.com

DL& ::- pHmv cu H<kU mJC&,iF&,HM,omom,I[ J mbH Hl nF&u,DM


DJvM u#cu n Div,cPm yuJ.
: M:: l YlJ pnopcvJncd~
mkwl HboM& kc: mll pHld ~~16~~
DL& ::- p vnc MY&l nTv,O=lv nc kjl DC HbOj $b n mll HC kjl l
Fqsl mbH JHuHC Hl kjl.

~~ Hul~~
Hvv HT H# HmbYJ~
lvc Ypm H# v mK uYcncd ~~1~~
Hvv Hv HH$ H Houl#~
J Jcvvku lJld HoH c mbvOlmJ ~~2~~
Do io Ovo& cnOv~
Ov c p<lb oJ mJ&kcb on c ~~3~~
H$H$ Ovb nmllj jLcd~
pvb YJm cl D<vlb kjl c ~~4~~
OvcqivO&vb JmO&vb m& Ovb Jm:~
Ovcv ynmHlJ&COvcv ~~5~~
Jvl mcb HJ mcb Hkb Jb$n~
mcb Ovm mcv cb ool mcv: ~~6~~
v O v clm v uY vMY cl:~
YJqvl k=lHCvbb Ykwl mkpHvcd ~~7~~
mjmpvu mjpnml OJuljbMk ibOcuMY~
YiJl njJuuY cv% $YJvYlkjmo ccd ~~8~~
J&&mJc<cjicJMsYcvb cnl~

www.ravi-joshi.com

O b Ovb HMb ynH$uYb MlmbJlmjb oI&c: ~~9~~


cnu#c Jn J<CHlv Ocn~
lV u#c: old ~~10~~

~~ %JO&vml$cd ~~
Dm %JO&vml$cb$m,mvlkcj $<:,
mJc kl&k oJl,DvHd svo:,
cc mkuJmOL& pH Jvi:~
~~ mkbo GJ~~ (1 JU)
ij cnmv:,kl&kqivvbov:~
mkbo: kcj: mvv:,mJcMbkjmbYJ ~~1~~
ibimlc[,yj MKOJp:~
ljkjcH$:,bjl: <[vv: ~~2~~
MyoymJH,m: mjmJli:~
mvlkcj YiJvd,Yic#oY: ~~3~~
Mjpvc iCOMHJ&p cqkwlci&k=ld~
mJ&icCl,JbslL&oM&v: ~~4~~ (12 JU)
DJbMl vcv cov : Hld~
l< kwl ck JmHlY&Jld ~~5~~
cncb$cvl,cc vcv kl&ld~
cn%cJHvl,v$ k& JjC ~~6~~
Fl mkboHjC kl&kcnlc %JO&vml$b mbHC&cd~~

~~ %JO&v ml$ DL&~~

www.ravi-joshi.com

%JO&vml$cb$ mvlkcj $< Dn.kl&kmJc n oJl


Dn.DvYd n ml$ sbo Dn.(l D D#jb Sk jC,Dm j jC cnCp ym
D#j Dmll.)
n ib F&j kbJ ipvb vck Dn. mv (ljbioU) c
Dn.k=k v#$Jj pvc PucU u kl&kmJc cnCll.l Div H$ Dn
DL&ld l pvcM Div mbybO Dn. l mkbo,kcj DL&ld yj,mvOkj cnCp
mv vck DC mJc cnCp < kbJ cuk Dn. ~~1~~ n ibi H$ Dn. km
(Mb[) lbymJC& Dnl.n yj cnCp m$mHM&jnl Dn. jLOJpJj cjvn
(cj) Dn kbJ Jnv cj Dn.n ljkmj M$ kbJ ljkmj JOkl& DLJ vM
kjCj Dn.n Gc H$ Dn.n bmj M$ Dn.(vMk Dn.) u mn cK Dnl.
~~2~~
n cl&cbl MyoymJH Dn.n mJ& mb m Dn.DL&ld u m DJil Dnl.n mJ&
Jb mJc Dn.DL&ld n mJ& JJvb J JJblb i Dn.n <[&mbHV mvlkcj
Dn DC Yi J c# oCNbcO DmLv Dn. ~~3~~ Mjvckl=CJM< n pvcmLv
Dn.n iCHl J[uybO Dn.n c#ci& kl& Dn.n mJ& JoMm$b jl Dmv
Fkcvb Hjl Dn. ~~4~~ cP n DrJm vJ jp Hn nj v p Hv kjl
l ck cnCp Jio<kwl Dmu;lj y=nmHlmjK yMu nl.~~5~~ cncb$c DM
n cP kl&k vJ p IF&u kbJ iF&u l cnycv nl nl J< mbM IC
kn kjC vn. ~~6~~ Dm n mkboHjClu kl&kcnlcl Duu %JO&v
ml$ mbHC& Pu.
(j Jo,mn Mm$ J Dj HjC Sk$ kuJj DrJm nll,n vJn
DrJm Dnl, Dm n i mbybO uil.)
~~ %JO&v ml$ mbHC&cd~~

~~ #<Hv<od~~
#Hv<od,#jiHv<od~ v$Hv<od MqvlH~ mn vJJl~

www.ravi-joshi.com

mn v Yvkwl~ mn J kjJJn~ lpqmJ vJOlcml~ c J<Jn~


Mqvl:~ Mqvl:~ Mqvl:~~
DLl#<b HlmJb #jinjb JKcc:~ #ji: mJ&l vMqvl~
#< oqHlY&J<ll~ llm<J Dny&Ov $<:~ i$ svo:~ m& oJl~
#jivJ= pH Jvi:~ #: #: #: lp: qmLj YJ~ cb Hn Hn~
lJqjlb #jivd Mc Mc~ cc plHb lp oM& oM&~ Lenb DvO v cb lL kuH
kuH kuCb k k~ v HJ&pvcHp&lv #:ljOko<k=lv mJ&C vc&u
vc&u~
vc:#mlpo$ oJ Ymkj~ vc: kCkjc=l~ vc: m&~ vc
YiJl
m&#lpm vc:~ Kj vc:~ cnl vc:~ jpm vc:~ lcm vc:~ Dml c modic~
lcm c pli&c~ c=lc& Dc=lb ic~ G<CYiJsH:~ nbm YiJvd MjlH:~
Fcb
#<clJoib yC vlcOl v lm#ji YJl~ v lc ku DvO YJl~ D yCvd
nlJ JmY&Jl~~
JHb I=Cvb plJomb
njCcb H<b plHb lHvlcd~
Jm vb lHvlcb
Hj: pvcol< m&:~~
vc YJl Dol DnJnvnJnv mJn~
J: mHC& GHmojvb cO $< vOcv:~
DHOJvlcC&n Hb #c&ciOmcVOJ yvd~
HC[jk# vc:~ H<kj#C vc:~ Dcu#C vc:~
kcu#C vc:~ JH vc:~ cnJ<CJ vc:~
mn vJJl~ mn v Yvkwl~ mn J kjJJn~
lpqmJvJOlcml~ c J<Jn~
Mqvl:~ Mqvl:~ Mqvl:~~
~~ Fl k=<C pJo #<Hv<od mbHC&:~~

www.ravi-joshi.com

~~ iCMLJ&M<&cd~~
vcml iCHl~ lJcJl#blJcm~ lJcJkJubkl&m~ lJcJkJubOl&m~
lJcJkJubnl&m~ lJcJmJKquJobym~ lJbm#olcmvlb ~~1~~
$lbJqc~ mlbJqc ~~2~~
DJlJbccd~ DJJkwljcd~ DJljcd~ DJoljcd~ DJOljcd~ DJvvcJM<cd~
DJHld~ DJHjmlld~ DJjld~ DJo#Cld~ DJOJ&ld~ DJOjld~
mJ&lcbHnHnmcblld ~~3~~
lJbJ*dcmlJbvc:~ lJcvbocmlJb yc:~ lJbmqovbolem~ lJbl#bym~
lJb%vcJ%vcem ~~4~~
mJpiooblJpl~ mJpiooblJqml<l~ mJpiooblJuc<l~
mJpiooblJll~
lJb YcjHvuvuvc:~ lJb lJj JkwHov ~~5~~
lJbiC$ll:~ lJbon$ll:~ lJbku$ll:~ lJb DJmL$ll:~
lJbcuOjqmLlemvlb~
lJbMqkwl$lck:~ lJbivOqvlvlcd~
lJbylJbJ<CmlJbmlJcbmlJcqivmlJbJmlJbm&mlJbbcmlJbymlJbYYJ&J:mJjcd ~~6~~
iCobHJ&c& JC&oblovbljcd~ DvmJj: Hjlj:~ DO&voumlb~ ljCb$b~
SlJcvmJHcd~
ikj:HJ&Hcd~ DkjcOcHcd~ DvmJjblHcd~ ybokwlHcd~ vo:mbOvcd~
mbnlmbO:~
m<iCMJ~ iCk$<:~ v=odi$so:~ iCHlo&Jl~ ib iCHlv vc: ~~7~~
SkoblJn JlC[ Ocn~ lVobl: old ~~8~~
Skoblbln&mlbHMcbkMOjCcd~ jobJjobnmly&YCb c<kOJpcd~
jkwlbubyojbMH&kC&kbjkwlJmmcd~

www.ravi-joshi.com

jkwlibOvuHlbib jkwlH<H:mHplcd~ YkwlvkbHvboJb pilkjCclcd~


DJ&Y&lbm=ok=l:H<ld
Hjcd~ SJbOlvlbmiivbJj: ~~9~~
vcJlHlvciCHlvc:LcHlvcmlDmlubyojkoblJIvvMvMJmlJj
ocl&vc: ~~10~~
SloLJ&M<&Ol~ myYkuHl~ m mJ&JIvv&yOl~ m mJ&l: mKcOl~
mHbcnHHlcl~
mcOv oJmk=lbHHbvMl~ ljOvj$k=lbHHbvMl~
mbl:bpvDHHYJl~
mJ&$OveHJIvYJl~ Oc&L&kcc#bJbol~ FocLJ&M<&cM<vocd~
ocnml~
mHHvdYJl~ mnm$Jl&vld~ bbkccOl~ lblcvvmOld~ DvviCHlcY<bl~
mJic YJl~
lL&cvvvdpHl~ mJJovYJl~ FlLJ&CJkwcd~ yJjCbJld~ v
yYlkovl~
oJ&bkj&pl~ mJJCHcYJl~ up&pl~ mMJvYJl~ mcOJvYJl~
cokmnm$Cpl~
mJbslHucJHvl~ :mp-mct&plmmJuYl~
DyCvdmcinlJm&J&mJYJl~
m&ncnvb lcmbvOJpHlJ mcb$YJl~ cnJIvlcl~ cno<lcl~
cnHHlcl~
mmJ-JtJlmmJ&JtJl~ SJbJoFlHv<ld~~ Yb kC&Y: M=Cc oJ Yb
HMc#Y&p$:
qmLjjbiiml<JbmmlvYJ&Mc oJnlb o: ~~1~~
mJqml v Fv J=J: mJqml v: H< JJo:~ mJqml vml#& Djvc: mJqmlv&
y=nmHlo&Ol ~~2~~
Mqvl:~ Mqvl:~ Mqvl:~~

www.ravi-joshi.com

~~ MJmll~~
kumjC MJ bcU~ HCb cLb ckb PUU~
kCmbO YJo:Knj~ lpJv MbY cp kC lj ~~1~~
jJbo oJvu HC& YUb~ mJlpv$b lcjbI pU~
yb[OM covblkj~ lpJC MbY cp kC lj ~~2~~
p JYl G bov~ kHucu l ilc~
Hbvv JvJblkj~ lpJC MbY cp kC lj ~~3~~
Jjii MJ MUHC~ mo mcO vpyOJC~
GcvJm $Hjblkj~ lpJC MbY cp kC lj ~~4~~
Gojc Hl Mup~ JvL cnCl mjb~
ovO oJ ipc&Oj~ lpJC MbY cp kC lj ~~5~~
yo Jbo DcjovL~ Ypbicu Oj mckbl~
ibi Mjb o< cn Joj~ lpJC MbY cp kC lj ~~6~~
kHj&ij ijp Jjp~ nUnUb kb vU mp~
ojo:K mcjCb vJj~ lpJC MbY cp kC lj ~~7~~
mcMv[ kjlb mKJ~ l oJ[cC kC Dn~
Gomcl& pYmcOj~ lpJC MbY cp kC lj ~~8~~
YlovL Dj Dblk~ l mJc cP OJp MbYJ~
jp cnM ynynOj~ lpJC MbY cp kC lj ~~9~~
vbo nj njvbokM~ JvL cnCl mjM~
moMJ JHk lHnj~ lpJC MbY cp kC lj ~~10~~
Yvk Yc JU viv~ uu Jvob kj kc Yiv~
l JbYj o# Yj~ lpJC MbY cp kC lj ~~11~~
Fs nj pi nb JMU~ HU j l nj yiU~
GcHl YjJ JIvnj~ lpJC MbY cp kC lj ~~12~~
YijLlj mo HJ$~ pLb Dm ljk ycb$~

www.ravi-joshi.com

JM JbYj $v$Oj~ lpJC MbY cp kC lj ~~13~~


i JC mkUb nj~ HojJbo Jnl nj~
cbokv cbiu c#kj~ lpJC MbY cp kv lj ~~14~~
kl& nj mll yuJv~ kJuol cvpb kUv~
SkvL J< Dbikj~ lpJC MbY cp kC lj ~~15~~
mJ&bljJHk p vbl~ l CubipJU cnbl~
Dbkb Gc l ijHOj~ lpJC MbY cp kC lj ~~16~~
mo lHmJ Dm kcOv~ mo mlp MlkYv~
ijHl p mo YmcOj~ lpJC MbY cp kC lj ~~17~~
kH&jij mcju JmbJ~ bl nj p YpkbmoJ~
Dblb mJnlmv Jj~ lpJC MbY cp kC lj ~~18~~
JjckUb JkU Mjj~ Gom b v Oj Oj~
blcC blvb nj~ lpJC MbY cp kC lj ~~19~~
mKJmvb mkUb mKb~ o:KJmvb Ul pib~
onJmv OjC Ljj~ lpJC MbY cp kC lj ~~20~~
DvnlMyo iivb v c~ lv vo YJ Mv n~
kL vpbi kCkcj~ lpJC MbY cp kC lj ~~21~~
MblmJuu Jov Jum~ yb[iUb Dmv v om~
Yuu YJv MJ yj~ lpJC MbY cp kC lj ~~22~~
Hlbyj cb[l vY p~ MY p[l Jj kbkC~
Joo ojlblkj~ lpJC MbY cp kC lj ~~23~~
pJMJb p[u mcO~ Ju bH lu GHO~
M mJjb ip&l Jo j~ lpJC MbY cp kC lj ~~24~~
vov kbY Yju DYbi~ Hn vpbib MJ plui~
ibYj Oj mj Oj~ lpJC MbY cp kC lj ~~25~~
cboj yuJb ykub mJm~ cu HJ$ Jn Mbkjm~
kMHj YjJ J lj~ lpJC MbY cp kC lj ~~26~~
pF&-pF& bHk H<Hpl~ MY iUb cul cU nlb~

www.ravi-joshi.com

lHm& Mj HOj~ lpJC MbY cp kC lj ~~27~~


Du#c JCb kM~ mbHC& MY Jovb Jkm~
vF& mHbLb cp Huljb~ lpJC MbY cp kC lj ~~28~~
viMvc mkUb pJnU~ cv pH j MJcb$cU~
Hb#j Ovin Jnj~ lpJC MbY cp kC lj ~~29~~
Skbl j ijp mJc~ lvHb MJ mKvc~
MCub oU ynmU Yj~ lpJC MbY cp kC lj ~~30~~
Mm$Ym vk l H{b vk lL&m pTb vk~
iYm vk Jlb cK vk lJb lHb lb vk~
kUb Y cvmb Ob vk obm Mbkb vk~
p mcjCb Hll ljlb l MbY m[b vk ~~31~~

~~ JbkM ml$~~
iCM vc:~ JbkM vc:~~
vc p njby~ mkUo lb jbY~ DJv lP mJHMY~ Jbov YJb kjlmb ~~1~~
vcv cPb nbmJnv~ JiJjo Jumv~ bL JoJ vHCb~ YJL&KC pcpb ~~2~~
vcv cPb iJ&~ kMH lb mJc~ mHl& J bL JoJ~ pCb lb mK J ~~3~~
vcv cPb mblmppvb~ DC ib cvpvb~ mkU lb mOpvb~ vcv cPb mbib ~~4~~
bL Sk L&vMlk~ cno<bm onk~ l<vb Jkbvk~ cvjL HC& kju ~~5~~
ppp JbkjcC~ omij HjHC&~ Hjbpl kMinv~ kjlb L&v JC kp
~~6~~
pvvHj lJb HUub~ HlHj lJb mbYUub~ mkU mbkbHmv j#ub~ HC& oOub cmK
~~7~~
n Duuk pj cvJb~ lj pi nb m=pub DIJb~ pvk-pvvHC mJYJb~ mnp Dub Dbim
~~8~~
ovvL cmb~ Ykwl j#ub mbkb~ c oOub DHJ& i~ Ypvmb Ykwlb ~~9~~

www.ravi-joshi.com

Dlb HjmJ J%Hv~ k=HUJ u#cjcC~ cp Iuv iY&Ov~ Duuk jv oKJu


~~10~~
lp v pClb Pub k~ Dlb { lP Hb Ilu c~ k=HUJ pip~ DHjO Hb
Iub cP ~~11~~
cP DHjOb jM~ Yov iu iivm~ oJbl <kM~ DHu yom ml kjb
~~12~~
H$ mnm$ DHjO~ cl k cv lb Ko~ lJb lb k=HU iJbo~ cyH cpuib ~~13~~
G[obcpb kUbijb~ k vJ[Jb vJ[Cj~ ku J=#bb HUb~ cOj kv Dmlu
~~14~~
Djuib c=ol~ kv Dmu k=HJbl~ H<Cm iucul~ kMHj Hlu ~~15~~
DHo-cmlkJj Dv~ Hj lPb Hojb H[ub Hnb~ Dlb j#C vv GHb~ kjCb lp Gl
~~16~~
mcL& Ijbb v~ lm mJ&n ol cv~ lm lP cnCJlb ov~ n DHcv kJC ~~17~~
u#c lP HblUb~ Dcn Y#m Iuv PU~ Cb lP yoJU~ km jnu iJbo ~~18~~
kyj lP Yb[j~ Dcnb HjJm ojojb~ bl H<L& cjj~ k lpu Hb Du ~~19~~
Hom Jm$b Dvbl~ ol nlm YiJbl~ Dcnbuib k=HCl~ kv DCu iJbo ~~20~~
YJ kv Ho ml~ DVb HjJub cOjlb~ $<jb ymu Hbkwl~ l=Hl ku #Cc$b
~~21~~
DVm on oM~ Dcnb HjJm pioM~ k=HUJ HjcH<~ kC kM lp v ~~22~~
Dbikj MjcC~ lp L&lb cOj Jvb~ Dbikj ku PCb~ cp nlbb v m[Jb
~~23~~
mcb Dbikju J[JvU~ lCb Dbljb nlm JU~ Smb Dmv mJ&kU~ Dbljb mJu lvb
~~24~~
kc& H=LJ Ilu Yj~ lCb m[u vnb y[Jj~ SJ{ yb[iU Lj~ l Dbikj H ku
~~25~~
Mbkjb Ojub nUnU~ lCb vUJC Pu iU~ Hj liub vnb iHU~ YkwlJlmu iJbo
~~26~~
cP DHjOb Hj~ JC&lb MCu JKj~ o Hll ojj~ DOcnv DOc ~~27~~

www.ravi-joshi.com

J<mkwl cbocl DUM~ k=HC kJmv cuv cvmb~ mo mJ&kU mppvmb~ n kjb
mJ&o ~~28~~
Jvqkwl vnb cOj~ Dlbl pvbmb v<j~ mkU Hcjbcp Hcj~ JL& y[Jj pib Jp
~~29~~
kc O co clmj~ nb Mjj lbb y{j~ kckuHvm Lj~ { Lb ku Dm ~~30~~
Dj Yj JvmHlb uKC~ mc Yju c<kv~ cPb DJiC unlb OjCb~ lj unu
v pl ~~31~~
Sm Hll c Kj~ Hj lb HllHJv M&Oj~ lJb Dbikj ku ioOj~ kC o<iC iCu
~~32~~
v jlu jmb~ lm kC cnCu om~ un uilb Hjmm~ HJ&qmLl ci kb ~~33~~
ibJb nl ub[JnU~ ibim cUlb ibipU~ kkJ< Pu HbHU~ lbm vbb kC cnC
~~34~~
lm kpl c DcbiU~ Hj lP cnCJlb kJU~ kv oTvb kU~ ci k JjJb ~~35~~
pCl Dmlb DHjO vj~ lj kb ku Dbikj~ DbikjJj DJnj~ mcL& ku v Hnp
~~36~~
ObJ HJ j iJbo~ nlb IJvb io~ kjb cP kc&b bo~ mqovbo nj ~~37~~
lP vc DHjcl Mkwl~ lL cPb HHb kl~ k=HUJ u#cHl~ yjJb b Jjb
~~38~~
lPb vc HllHJv~ lPb vc kucuonv~ lPb vc YJljC~ mbkvMv vc lPb ~~39~~
Dlb L&v Sk kcUHl~ lP vcb jn cP cl~ nb cilb H{l H{l~ Hjbpl JkbM
~~40~~
l Dvbl lPb Dvbl vcb~ lbcp Dl micb~ lb c DuHcl cb~ mcv L&v kjlmb ~~41~~
JbkM JmoJ~ cv Dvbl kMJ~ mbk<&C Oj cOJ~ vjC Docl& ~~42~~
HvY ocoj~ kMinv HjlHj~ Do Dvo JbYj~ pioj pioM ~~43~~
k=<C J<C <kM~ Dv H<c HjM~ v=mbn Jcv Yi&JM~ y kubk vpcl&
~~44~~
DvLj#k DoH<~ HC&y mvlv vo&<~ mkUcbiU cbiUOM~ mppvpJv mKcl&
~~45~~

www.ravi-joshi.com

iCll iC%~ vpyOH vciv~ M mJk m%~ iC% Hjcj ~~46~~


vOJlmubsvOj~ Yk=tvMv ijOj~ oolmbnjkj~ Jj mKkj lb Sk
~~47~~
vKu vjbpv vJ&kj~ JJk KC Jjij~ cOcjolmbnjkj~ Dmjco&v Gcl& ~~48~~
MbKioOj~ i[Jnv Ykwlkj~ iHcvjbpv mKkj~ DKb[l mJYJb ~~49~~
vvvk m$Oj~ piHk pi&~ k=Hmc kCu~ cvpvO cUcl&
~~50~~
M<Mv mJ&Yc~ JkbJm vHc~ YkwlkJj iCOc~ HJ Dcnb mc ~~51~~
Sm L&v kv oJom~ Dblj DJu JkbM~ mcjl o ku F&M~ l mKm
Hj vn ~~52~~
o DJY&Ju cl&~ l mK Duuk qmLl~ DHu DHC Hl~ Jnl JoJlm
~~53~~
l mJH Dlbl mboj~ l JC kp moj~ mJU lv mkcj~ kbkckj HoH ~~54~~
mjK mjU DbiUk~ vK pm bjK~ IJ mvU DHJ& oK~ FbvUHj ~~55~~
jC JU Iij~ Jk Jjl ipj~ mjU mboj Hj~ ko&UmlbYHj ~~56~~
i[I cb[ pvmLU~ kl kbkC JMU~ Kul JGlHmLU~ Jj PUU mvmU
~~57~~
kJjl vYmLv~ pLv y Pu GlHV~ Goj $JU MY inv~ $ukw mbHC& pcp
~~58~~
J#:mLU MY Hok~ Hnv bc DOcK~ Jpbl kj uKuK~ JuulHj ~~59~~
o Jlmubsv~ Y<C cjJ YiJv~ lJjl kbmLv~ pm cvpv DJukl
~~60~~
GY ynob[ mjU~ vK bHjm lpU~ MYl ovn kjkcU~ jllHuHj ~~61~~
cvi Jjpl kbkC~ ynJ ynY<C~ kb uFu DYjC~ m&kjC GiJu ~~62~~
kbJl cKkcU~ nvJ Dlbl mvU~ cKbc Dl vc&U~ YkwlmvnU iJbo ~~63~~
ovn DOjbcp oblHbkwl~ pJn pm uJCpl~ DOjc=lHl il~ l mK pC u#c
~~64~~
mjU mboj vmk~ pL HJvm Pu mK~ ib[mLU lp DOk~ uKuKl ovn Yi

www.ravi-joshi.com

~~65~~
$YJv lp SkJu~ yjJHC Mim Du~ ovn Hlbv Oju~ l v$ nj ~~66~~
Jbk Y=k mvU~ kC& DYvJ uU~ kb[ub Hkl kU~ l mKmnU
Duuk ~~67~~
YU JMU mjK~ Jjl MY kmljUk~ kM kjU Duuk~ cmlkJj MYl ~~68~~
cmlk ck DC kj~ mYJl PUc o~ lJj cjHsb J~ Sm pip
oKu ~~69~~
Sm l oJOoJ~ iCll JmoJ~ cP YkwlmlJ~ miCH Pum ~~70~~
Dl k lP Hp~ pippJv DO#p~ D<& YJL& n cP~ lp DH&C ku Dm ~~71~~
kv Hbc=lmvv~ Mok Jj Iuv~ lp k cbiumvv~ H<mkwl kv ~~72~~
Jm$ DC %HJl~ lpui k lL&~ ibO#l H<H ynl~ lpui mcH& ~~73~~
OH oH vJ~ Hu lbyu o#C M~ Jm$ Y<C ico~ Hjiokv ~~74~~
YkwlJlmu iJbo~ n Hp DbikjJ Hjcvbo~ vcmkv HojJbo~ ci o#C DjbYu
~~75~~
Sm <[MHj YiJbl~ LJO Hpu ol~ ci L&v DjbYu ynl~ Jjmo ciJ
~~76~~
ppp lMm$Dic~ ppp iCll Hjy~ ppp oJm jc~
pioj piodij ~~77~~
ppp Hbkp#~ ppp kcUOM~ ppp HC&HjM~ DJkwlJkwl mKcl&
~~78~~
ppp Ykwlj#k~ ppp Jkbvk~ ppp piHuk~ Ykwlbm mK l Sk
~~79~~
ppp vjbpv~ ppp HjlHjinv~ ppp Mvll vi&C~ HjmJ J%Hv
Sk cP ~~80~~
cpui oF& Sm Jj~ pC I[u HjHkj~ n ciC mj~ JjbJj L&lm ~~81~~
n bL p HC kj~ lm o:K vmJ mbmj~ HCc$ jj~ Jp kj pil ~~82~~
uivL& JnJ uiv~ OvL&m JnJ Ov~ H$L& cvjL HC&~ H$ oTv kjJ ~~83~~
H$ Jp DC Hb[l~ Ml< YiJbl~ Hl=mJm Dlbl jl~ p mJ&kU ~~84~~

www.ravi-joshi.com

Goj DC mJ&%~ H$ oF& Ykwlbuiv~ JL<b H[ njC~ llkU kp iJbo ~~85~~


# DHmcj k<oji~ bLHC mjJ Yi~ iYmm i~ HCc$ jj ~~86~~
oj JnJ YiJbl~ M$ JnJ v:Hl~ mY JnJ JM mcml~ bLHCkv ~~87~~
JL&m J JnJ~ Mm$ v uiJ~ HC pil kl& JnJ~ mO mO cnCv ~~88~~
Dbl JnJ c#mOv~ Sm L&vm op cv~ SJ{ cil Jjov~ k=HvO iJbo ~~89~~
mV Pu JkbjcC~ oJomm oOu Jjov~ bL#j cP Jv~ LL& pC vm
~~90~~
bL Ojv Jm~ HC kju j$boJm~ lui c pioM~ #C Sk v Jmby ~~91~~
Fs Ov kju HC~ l mbil c cC~ mJ& kcvm mOv~ HC Sk cb[U ~~92~~
H$L&v lv cm~ lv cm~ OvL&v SkJm oJm~ kvL&v <Ccm~ bL Doj JJ
~~93~~
# DHmcj k<oji~ Flo mOv i~ lm Sk cb[U mbi~ HC kv k&m
~~94~~
n Jkw cP vcml~ Sm yuu YiJbl~ m v cv p ~ lm DO:Hl ml n
~~95~~
Jm Oju bLHC~ lm k=H kju HC~ Jj oOu k=H kv~ DvYJ kU F&u
~~96~~
ipb Dkblm~ km HJu <kM~ uno YJL&m~ mlbYlv ku ~~97~~
Jpm iJbo~ iJ&Ov Hjcvbo~ Guvb mJvbokbo~ mK ku l JU ~~98~~
JlmHj Ykwlbm~ cn HvnJ Ov pm~ cl mvnluvm~ lHj I[um ~~99~~
Sm l cP olj~ Ykwlm Ium k=H HKj~ n l vO&j~ DvLvL vc lP ~~100~~
lvk=H Duuk~ mbl<v Jkbvk~ Jj oOu Duuk~ pC mK mkUbm
~~101~~
n bL unl iJbo~ Jv v OjJ Yo~ o Jm Hjcvbo~ DvYJm mkUbm ~~102~~
bL Flnm~ YJ yuu J<Com~ DCk v uil mm~ HCc$ k&m ~~103~~
HJ&lm GHoM kumvk~ HC&vbo cmK~ l Hj v pCl yok~ cv mjJj Jqmcl
~~104~~
l# ku JvcU~ $ukw Ypl $kU~ Ol i DC bcU~ M<HJ&l GY

www.ravi-joshi.com

Dm ~~105~~
oJom JvJ l lj~ L&vMlk HC kj~ pJ c# cboj~ kn v uil
mm ~~106~~
Sk Skbl~ Dv<v kp cOjl~ ymv mJmL~ l# cl& ku ~~107~~
lL onYJm vj J~ DJI lY&p oJ~ l jC Jv YJ~ Jjmo ciJ ~~108~~
Fl oJomJjlb JbkMml$b mbHC&cd~
~~ JbkMH&Ccml~~

~~ J<Cmnm$vc~~
~~ iCM vc:~~
m mcjCc$C pvcmbmjyvOvld~
Jcl vcmlmc J<CJ YJ<CJ ~~1~~
vc: mcmlYlvcoYl YY=l~
DvkH J<CJ YJ<CJ ~~2~~
~~ JMcHv GJ~~
lJ Oc&vM<C HJvv mJ&M:~
O<j: MvlvJb HvjJYY<l ~~3~~
~~ Oq<j GJ~~
kckb oJlb uk kb JHkb HjCcd~
mlJvl: kb kc&vl: Hvc&JvJ: MYcd ~~4~~
k Oc&: mJ&Oc&Cb YJl: Hjc cl:~
kb pHvcl pvlp&vcmbmjyvOvld ~~5~~
~~ Y<c GJ~~
pilYb oJoJcvvlb H<ccd~
mlJVcmnm$C H<: mllqlLl: ~~6~~
lcJ &Vlb Ykwl H<cJcd~

www.ravi-joshi.com

OvmlJVcmb pcvmlcJ ~~7~~


DvovOvb J<Cb mJ&ukcnjcd~
ukO#b mlJVlb mJ&o:Kli YJld ~~8~~
yCb mJ&Oc&% ukvb kl&JO&vcd~
ukvLb cnodclb mJ&YlYJodYJcd ~~9~~
S< c mJ&Oc&Cb Oc&eOklc cl:~
tkwl HC[jk#b mlJj&Vj: mo ~~10~~
Hjcb cnp: Hjcb cnH:~
Hjcb cnody Hjcb : HjCcd ~~11~~
HJ$Cb HJ$b cuvb cucd~
oJlb oJlvb Ylvb eJ: Hl ~~12~~
l: mJ&C Ylv YJvloiic~
qmcb ub qvl HvjJ i# ~~13~~
lm ukOvm piVLm YHl~
J<Cv&cmnm$b c M=C HHYHncd ~~14~~
v vcv iCv JKlv cnlcv:~
$<Y: Hjilv lv J#c Yl ~~15~~
$<v&cvb mnm$m JoJm cncv:~
svoevHd lL oJ YiJvd oJkml: ~~16~~
J<Cb p<Cb cnJ<Cb YJ<Cb cnjcd~
DvkHb olvlb vcc H<ccd ~~17~~
~~ JoJm GJ~~
Dm J<Co&Jmnm$vcml$cucv$m~
YiJvd JoJm $<:~ J<C: Hjclc oJl~
DvHd svo:~ Dlcv: mJb pl Fl ypc~
oJkvvov: m$l Mqkwl:~ $mc mci: mcl ocd~
MY=Vvok l lukcd~ M&OvJ ioOj Flm$cd~
jLHCj#Y Fl kJcd~ GtJ: #YC oJ Fl Hjc cv$:~

www.ravi-joshi.com

cnJ<ClL& J<Co&Jmnm$vcpH Jvi:~


~~ DL vm:~~
Mjm JoJm$< vc:~ cK DvHdsvom vc:~
o k=<CHjclcoJl vc:~ i Dc=lbMtJ Yvjl yp vc:~
Hoo&Jkvvov: m$l Mkwl vc:~
mJ&& MY=vok l luk vc:~
kjmbH cc k=<ClL& pH Jvi vc:~
~~ Fl $<ovm:~~
~~ DL kjvm:~~
Jb J<CJ&<dkj Fl<Yb vc:~
Dc=lbMtJYvj lp&vYb vc:~
yC yk=odyl cOcYb vc:~
mJC&yvoj#Y FlvYkYb vc:~
vc<evc<: m$iJl kvq<kYb vc:~
jLHCj#Y Fl kjlukjH=<Yb vc:~
~~ Fl kjvm:~~
~~ DL <[vm:~~
Jb J<CJ&<dkj Fl oc vc:~
Dc=lbMtJYvjl Mjm mJn~
yC yk=od-yl MKJ<d~
mJC&yvoj#Y Fl kJ ncd~
vc<evc<: m$iJl v$$ J<d~
jLHCj#Y Flm$n Hd~
~~ Fl <[vm:~~
k=<ClL J<Co&Jmnm$vcpHcnb kj< Fl mbkuH:~~
~~ DL Ovcd~~
Mvlkjb YpiMvb HvYb mjMb~
JOjb iivmMb cIJC MYcd~~

www.ravi-joshi.com

u#ckvlb kcuvvb iYO&vicb~


Jvo J<Cb YJYnjb mJ&ukkvLcd~
~~ Fl Ovcd~~
vc YiJl JmoJ~
Jb J<CJ&<dkj YlYJYJlY:~
Ylk=odYlY=tJ Yllc YlYJv: ~~1~~
Hllc Hjclc ckwlvb Hjc il:~
DJ: H<: m# #$%e#j SJ ~~2~~
i iJob vl OvH<j:~
vjmbnJH: cvd kMJ: H<c: ~~3~~
mJ&: MJ&: MJ: mLCY&lov&OjJ:~
mbYJ YJv Yl& YJ: Yjj: ~~4~~
mJbY MbYjol: H<kj# cnmJv:~
DvovOv Ol JOl Olc: ~~5~~
Dc <kM: HvYecjY:~
Jkc& cvmlJ mLJ<: mLJj OJ: ~~6~~
D: Ml: k=<C unl#: lo&v:~
Ylqm$kkyOc HJ$b cub Hjcd ~~7~~
F&Mv: Co: C p<: <: pHl:~
njCiY& YiY& cOJ cOmov: ~~8~~
F&j Jc OvJ cOJ Jc: c:~
Dvc ojO<&: k=l%: k=ljlcJvd ~~9~~
mjM: MjCb Mc& Jjl: pYJ:~
Dn: mbJlmj Ju: l: mJ&oM&v: ~~10~~
Dp: mJ&j: m: m: mJ&ojl:~
J=<kHjclc mJ&iJv:m=l: ~~11~~
JmJ&mcv: ml: mclc mbcl: mc:~
DcI: HC[jk# J=<kc& J=<k=l: ~~12~~

www.ravi-joshi.com

ynMj yYJ&v: MJ:~


Dc=l: MlmLCJ&jjn cnlH: ~~13~~
mJ&i: mJ&JtvJ&<Jkwmv pvo&v:~
Jo JoJoJbi Jobi JoJld kJ: ~~14~~
ukO#: mjO# Oc&O#: k=lk=l:~
ljlc lJ&nlo^lY&p: ~~15~~
Yp<CY&pvb Ykwl mn<Cp&ioop:~
DvI Jp pl Jv: HvJ&m: ~~16~~
GHv Jcv: bMjcI: Mp&l:~
Dlv: mbn: mi& O=llc vc c: ~~17~~
J J: moi Jjn cOJ cO:~
Dlqv cnc cnlmn cnyu: ~~18~~
cnyc&nJ& cnMqkwlc&nl:~
Dvo&MJH: cvclc cnO=k ~~19~~
cn<Jm cnYl& vJm: mlbil:~
Dv: mjvvo iJvo iJobHl: ~~20~~
cjo&cv nbm: mHC& Ypbic:~
njCvY: mlH: HvY: pHl ~~21~~
Dc=l: mJ&kd mbn: mbOl mqvOcvd qmLj:~
Dp oc&<&C: Mml Jllc mjjn ~~22~~
ii&lc Oc ml: mlHjc:~
vc<evc<: m$iJ JmHlojO: ~~23~~
DC&cC: cvd v vl mcjC:~
mnm$cO& Jlc mnm$#: mnm$Hod ~~24~~
DJl&v vJ=lc mbJ=l: mbco&v:~
Dn: mbJl&k Jqvnjvu OjCOj: ~~25~~
mmo: mVlc JO=qiJYqiJY:~
mlkl& mlk=l: mOp&vnv&jC vj: ~~26~~

www.ravi-joshi.com

DmbKeclc JM: Mk=s:~


mL&: mmbkuH: mo: mmOv: ~~27~~
J=<n J=<Y J<CJ=&<HJ& J=<oj:~
JO&v JO&cv JJkwl: lmij: ~~28~~
mYp oO&j Jic cnv Jmo Jm:~
vkH y=nH: MHJ: kMv: ~~29~~
DpmlplOj: kMlc lHv:~
$: mH#j cv$vbMY&mkjl: ~~30~~
Dc=lbModYJ Yv: MMyvo: mjj:~
D<Ob pil: ml: mlOc&Hjc: ~~31~~
YlYJYJVL: HJv: HJvevu:~
kcn kck=lkvl: kc: kco: Y: ~~32~~
iok=iJl& vkc cnMv:~
DMJkwlH mnm$povlpld ~~33~~
F JM: M: MKC[ vn< J=<:~
On Ok=lkl& Jync&nOj: ~~34~~
Dl: Ll: C: Co JmJvp:~
DHb vOjO<vcc: lq<l: ~~35~~
mkvo: mkvoOj O& Jjo JJnv:~
JmoJ y=nodYvjooJ: Hjvoj: ~~36~~
DMkmljCmlj: Mj: Mjp&vj:~
Dvku: MlJ&l: H HvY#C: ~~37~~
HvYejJvo#: HiY&: MjjY=ld~
cn&$& J=lc cn# i[OJp: ~~38~~
Dlu: MjY Yc: mc% nJn&j:~
mJ&u#Cu#C u#cJvd mclbp: ~~39~~
J#j jnl ci& nlo&coj: mn:~
cnOj cnYi JiJvclMv: ~~40~~

www.ravi-joshi.com

GodYJ: #YC oJ: ic&: Hjcj:~


kjCb kjCb kl& Jkl& inv i=n: ~~41~~
JJm JJmLv: mbmLv: mLvo OJ:~
Hj& HjcmHml: H: MY#C: ~~42~~
jc Jjc Jjp ci& v vev:~
Jj: Mqkwlclb < Oc& Oc&Joc: ~~43~~
JkC: H<: C Co: CJ: H=L:~
njCiY&: M$Iv JHl JjO#p: ~~44~~
$l: moM&v: ku: Hjc< Hjn:~
G: mbJlmj o# Jc Jo#C: ~~45~~
Jmlj: mLJj: mLC: cCb ypcJcd~
DL&evL& cnkM cnYi cnOv: ~~46~~
DvJ&CC: mLJ<eYO&c&H cncK:~
v#$vcv&#$ #c: #c: mcnv: ~~47~~
% Fp cnp l: m$b mlb il:~
mJ&oM& Jckwllc mJ&% %vcccd ~~48~~
mJl: mcK: m#c: mI<: mKo: mod~
cvnj plO Jjyn$&ojC: ~~49~~
mJHv: mJJM JH vklc vkkc&k=ld~
Jlmj Jlmu Jlm jlviY& Ovj: ~~50~~
Oc&iyOc&k=c& moml#jc#jcd~
DJ%l mnm$bMJ&Ol k=lu#C: ~~51~~
iYqmlvc:mJmL: mbn Ylcnj:~
DooJ cnoJ oJM oJY=odi: ~~52~~
Gj iHli&lH %vic: Hjlv:~
MjjYlY=tkwl kHv Yjo#C: ~~53~~
mcHec=lH: mc: HplHmc:~
Jv p: mlmbO oMn&: mlJlbHl: ~~54~~

www.ravi-joshi.com

pJ Jvl m#ckvoeclJc:~
DcYvOjvvllc cnoOMevlk: ~~55~~
Dp cnn&: mJYJ plc$: cov:~
Dvvo vvov vvo: mlOc& $Jc: ~~56~~
cn<&: kHu&: k=l% covHl:~
$Hoqm$oMO# cn=bi: k=lvlk=ld ~~57~~
cnJjn iJvo: m<C: kvkbio~
i iYj inv iHlioOj: ~~58~~
JO: mJbiepl: k=<C {: mbk<&Cel:~
JC JC J=#: H<kj# cncv: ~~59~~
YiJvd Yin vvo Jvcu nuO:~
Dol pljol: mn<Ci&lmc: ~~60~~
mOvJ KC[HjMo&C JCo:~
oJmH=kd mJ&iJm JmHljvp: ~~61~~
$mc mci: mc vJ&Cb Y<pb c<kd~
mbvmk=sc: Mvl v< Mqvl: HjCcd ~~62~~
MYbi: Mqvlo: m$ kco: kJuM:~
inl iHli&Hl J=<Y# J=<: ~~63~~
DvJl& vJ=lc mb#Hl #ck=qsJ:~
JlmJ#: Jm: Hl: clbJj: ~~64~~
o: M: vJm: vO: JYJv:~
Oj: kj: : cBuuk$: ~~65~~
mJ#: mJ: Mlvvo vqvop&li&Cj:~
Jpllc JOlc mlkl&VmbM: ~~66~~
GoC&: mJ&l#jvM: MlqmLj:~
YM Y<C YlJ&Mk: MkvMv: ~~67~~
Db<cvbl: kcY JMlc JMOv:~
DveljL: cveclJc: ~~68~~

www.ravi-joshi.com

kuvcvn Jj: Mj: Mjpvj:~


$uklc $ukM: kMJ: kMn nj: ~~69~~
kcoJ: kcHu: kc kvl: k=lic:~
Dvo&MJHJ&<CJ&jevvl Ovbp: ~~70~~
yC yk=od y y yJJO&v:~
yJod yC y y% yC: ~~71~~
cnc cnkc& cnlp cnji:~
cnlc&npJ cn% cnnJ: ~~72~~
mlJ: mlJ: ml$b mll: mll jC:~
HC&: Hjl HC: HCkl&jvc: ~~73~~
cvpJmlL&kj Jmjl Jmo:~
Jmo JmoJ JmJ&mcv nJ: ~~74~~
ml: mlk=l: m modYl: mlHjC:~
Mjmv o<: mVJm: mcv: ~~75~~
YlJm JmoJ: mJ&mvuevu:~
oH&n oH&o Hl oO&jeLHjpl: ~~76~~
Jcl&c&ncl&o&Hlcl&jcl&cvd
Dvkcl&jJkwl: Mlcl&: Mlvv: ~~77~~
Ske vk: mJ&: k: kb ld llHocvccd~
ukyvOu&kvL cOJ YkwlJlmu: ~~78~~
mJC&JC& nc Jjvovo~
Jjn J<c: Mv I=lMjuu: ~~79~~
Dcv cvo cv ukmJc $ukO=kd~
mcO cOp Ov: mlcO OjOj: ~~80~~
lpJ=< lOj: mJ&Mm$Y=lbJj:~
n vn J vk= iop: ~~81~~
lc&l&ly&nlJ&nli&l:~
ljlc lY&JlJ&oJokHod ~~82~~

www.ravi-joshi.com

mcJl& vJ=lc op& ojlc:~


ou&Y oi&c oi& ojJm ojjn ~~83~~
MY ukmjbi: mlvlmlvlJO&v:~
Fvkc& cnkc& k=lkc& k=lic: ~~84~~
GtJ: mvoj: mvo jlvvY: muv:~
Dk& Jpmv: =bi pvl: mJ&Jpp ~~85~~
mJC&yvoj#Y: mJ&Jijj:~
cno cnil& cnYl cnvO: ~~86~~
kco: kvoj: kvo: Hp&v: HJvevu:~
Dc=lbMec=lJH: mJ&%: mJ&lcK: ~~87~~
muY: mJl: m: M$ps$lHv:~
vOocyjelLCjvOv<ov: ~~88~~
mnm$& mHlp: mHlL: mHlJnv:~
Dcl&jvIevl Yk=tvMv: ~~89~~
DCy=&nlk=M: mLu iCY=Vi&C cnvd~
DO=l: mJO=l: mJm: iJbM JbMJO&v: ~~90~~
YjY=ld kLl i iM: mJ&kco:~
Dc: cC: #c: mHC& JJnv: ~~91~~
OvO&j OvJ&o oC[ ocl oc:~
DHjpl: mJ&mn vlvl vc c: ~~92~~
mJJvmJk: ml: mlOc&HjC:~
DY: n&en&: k=ld lJO&v: ~~93~~
Jnmilp&l: mn&lYqiJY:~
jJJ&jv: m&: mJl jJuv: ~~94~~
Dvvl nlYiYkwl mKo vkpepd:~
DvJ&CC: moc<& ukO<vctl: ~~95~~
mvlmvlvlc: kHu: kHjJ:~
mJqmlo: mJqmlk=lmJqml

www.ravi-joshi.com

mJqmlYkd mJqmlo#C: ~~96~~


Dj: kC[u Jcp&lMmv:~
Myoli: Myomn: MMj: MJ&jkj: ~~97~~
Dj: HMu o# o#C: ##CbJj:~
Jc JlY: HCJCkl&v: ~~98~~
GjC o<k=ln HC o:mJHvvMv:~
Jjn j#C: mvl pJv: H&JqmLl: ~~99~~
DvblHevvlp&lcvY&Hn:~
ljm$ iYjlc JoM JoM oM: ~~100~~
DvoY&YJ&J u#c: mJj jbio:~
pvv pvpvcoY&c YcHjc: ~~101~~
DOjvu Ol H<Hnm: pij:~
GOJ&i: mlHLj: Co: CJ: HC: ~~102~~
cCb Cvu: CY=lCpJv:~
lJb lJJoklc pvcc=lpjli: ~~103~~
YYJ&J: mJmlmlj: m Hl Hlcn:~
% %Hl&pJ %bi %Jnv: ~~104~~
%Y=%k=od % %Yid %mOv:~
%vok=%icVcVo SJ ~~105~~
Dlcv: mJbpl JKv: mciv:~
oJkvvov: m$ #lM: HHvMv: ~~106~~
MY=Vvok M&OvJ ioOj:~
jLbiHCj#Y: mJ&njCO: ~~107~~
~~ mJ&njCO vc Fl~~
Flob kl&vm kMJm cnlcv:~
vcvb mnm$b oJcvM<C kl&lcd ~~1~~
Fob =CVlb H Hjkl&ld~
vMYb Hvqlkblmec$n cvJ: ~~2~~

www.ravi-joshi.com

Jovli yC: ml#$ Jp YJld~


JM Ovmc=: ms: mKcJHvld ~~3~~
Oc&L& Hvc&cL&L& L&cHvld~
kcvJHvlkc pL& Hvlpcd ~~4~~
Yqkwlcv: molL: Mmllcvm:~
mnm$b JmoJm vcvcllkl&ld ~~5~~
M: Hvl JHub %lOvcJ ~
Dub cHvl : Hvlvccd ~~6~~
v Yb JkoHvl J lp Jvol~
YJlji lcvyuHiCqvJl: ~~7~~
jil& cl jild y cl yvOvld~
Yvcl Ylml clHV DHo: ~~8~~
oi&ClljlM H<: H<ccd~
mlJVcmnm$C vl YqkwlmcqvJl: ~~9~~
JmoJ cl& JmoJHjC:~
mJ&HHJMlc l y mvlvcd ~~10~~
v JmoJ cl& JmoJHjC:~
mJ&HHJMlc l y mvlvcd ~~11~~
Fcb mlJcOv: YqkwlmcqvJl:~
pllc mK#qvlO=lmc=lkl&Y: ~~12~~
v O v clm& v uY vMY cl:~
YJqvl k=lHCvb Ykwlvb H<c ~~13~~
: mvk&v#$ Kb oM Yc&noO:~
JmoJm J&C Jlv cnlcv: ~~14~~
mjmjivOJ m#jij#mcd~
piMe Jl&lob k=<Cm mjjcd ~~15~~
FqvC cv y: mlJb lp yub O=l:~
JmoJlckvn: #$b #$% SJ ~~16~~

www.ravi-joshi.com

mJ&bicvcj: Lcb HjkuHl~


DjYJ Oc& Oc&m Yjl: ~~17~~
$<: Hlj oJ cnYlv OlJ:~
pbicpbicb ob piVjCtJcd ~~18~~
i %vb lL mbKb J: MuHokc& ~
Jo: Mm$C J%vcllmJ pvo&vld ~~19~~
Sk J<Cc&nodYlb H=LiYlvvkM:~
$vdukbJH Yllc Ybkwl JYiJ: ~~20~~
Fcb mlJb YiJl J<CJ&mv kl&lcd~
H FslH<: : Hlb mKv ~~21~~
Jjcpb oJb pil: YJHcd~
Ypqvl H<kj#b v l qvl: HjYJcd ~~22~~
Dp&v GJ HH$JMu# HvY mjc~
Ykwlvcvjkwlvb $l YJ pvo&v ~~23~~
YiJvJ cb vcmnm$C mllcsl HC[J~
menckv Mukv mll SJ v mbM: ~~24~~
vcemlJvvl mnm$cl&
mnm$Ho#jynJ~
mnm$vcv H< Ml
mnm$kiOjC vc: ~~25~~
vc: kcuvY vcml puMv~
vcml kMJvvl JmoJ vceml l ~~26~~
JmvmJmoJm Jmlb YJv$cd~
mJYlvJmem JmoJ vceml l ~~27~~
vc yCoJ iyCnl ~
pil k=<C iJvo vc vc: ~~28~~

www.ravi-joshi.com

DkMlHllb lb L isl mijcd~


mJ&oJvcmkj: kMJb l isl ~~29~
S< v<kCk: HvL $ mbHpl nj:~
kHLb lb JpvodiJvojnliccd ~~30~~
mJ&Jo< lHCb mJ&lL&< lHucd~
llHub mcJHvl mllJ oJb pvo&vcd ~~31~~
vj: Hl vlb $kub kMJu~
kuckkub J jb mJ JHnl ~~32~~
ovl jHJmlm mc: mJ& mo n:~
Juvl HHv mlJ qmcvd kl&l ~~33~~
v Ol: l v vb Hl mlJ:~
ov mJ&ovv mj: mJ& mc&l: ~~34~~
Fn uk Hj JH v Yb Jl kwJld~
vcvb mnm$b eOl oMb cc mVO ~~35~~
Mvo&nl HHv kuHkMlv ~
DlLmVO HL& OlJ cvm kMJcd ~~36~~
HVcmnm$b l iJb kHub uYld~
MJu HVb lumJvmbqmLl: ~~37~~
vj YqkwlcJHvl HCJ& L~
ynlokb Ijb mJ&HHb JvMl ~~38~~
Jub qvl HHv vHHm k kL~
mJ&HHJvc&kwl J<Cukb m isl ~~39~~
~~ Fl J<Co&Jmnm$vcml$b mbHC&cd~~

~~ cbiub[k ml$cd~~
j# j# pivcl oJ cbiu b[k~

www.ravi-joshi.com

njk JHob jM n<& cbiu kjk~~


n<& cbiu o# n<& cbiu ok~
MY cbiu o# MY cbiu b[k~~
cbiu cbiu o# mJ& cbiu cbiu~
mo cbiuo oJ mJ&<b cbiuu~~
Hp cbiuJj cbiuY oJl~
Hp cbiu YHm cvJbMm mbll ~~
cbiuOq<l oJ cbiuvb cbiu~
mbmj cbiuOj c# cbiu ov~~
mj cbiuOj Hj mJ kc&Cb~
l cbiuJj Hp cbiu mKo~~
~~ Fl cbiu qC[k ml$b mbHCcd~~

~~ IjkjCml$cd~~
Ho JuuY lJb moJ,
omcvd Hn oJOoJ~
YJ kwuMnjvd mkl&,
IjlkojmcVcml ~~1~~
lJbv cl lJb HleeHlIHmlJb~
$l i#c k=lmodimlJcd~
lJb mJ&mJb veY Jcl&,
IjlkojmcVcml ~~2~~
HHb lHb JOcOb ovb~
Ylb kwuMb lJb njeMlJovcd,
$ljb v J# F&Mlmpl&
IjlkojmcVcml ~~3~~

www.ravi-joshi.com

vvm$l vH ol v Yl&~
lJ oJ lJb MjCknl&
kJ&$vnb HC&jl
IjlkojmcVcml ~~4~~
Oc& lb mvclb oJYqkwlcd mlmbiqHlb
on Yqkwlb ckwlcd
YJmqkwlb Kuvvocl&
IjlkojmcVcml ~~5~~
MukHbkcl ukcbiuJO&vcd
HVl Ykwl m o YJld ~~6~~

~~ vJviml$cd~~
Dvvlb Jmkb M<b HvYb kcyucd~
M*KHub O=lj^b l#kb kub lL ~~1~~
Slv vJ vcv vivb cnlcv: mb-HVlb l:ku JM<l:~
lm J<Y vqml mJ&$b Jp YJl ~~2~~
~~ Fl vJviml$b mbHC&cd~~

~~ Hmov~~
Dlb Jlckb oJb~ C Jid%b l<Jb~
l<v cp Jb~ Hmov n ~~1~~
p KUb Jbk mb[~ l mlkc& jl J{~
Ylb HjmHjb H[~ c$ pJb ~~2~~

www.ravi-joshi.com

ojlb lcj pJ~ J mJOc& m& Hn~


p p Jbsu l lb un~ Cpl ~~3~~
J<&l mkU cbiUb~ F&jv<b cboU~
DvJjl Ycb[Ub~ Yl Ylb ~~4~~
ub kuHlb DjJ~ lv blcCb ibJ~
yul p DC&J~ H< ~~5~~
boc p Dubsv~ cl[ p lHnv~
l mJ&bn mo mppv~ mj nl ~~6~~
kbynv mJ&mK~ HC& nTv lnb ukb~
Ypp DoHK~ DKb[l ~~7~~
DC bLHpJ~ JM<b ukb F~
Jpb~ nDJb p ~~8~~
L cnC JMjJ~ n nF&u ovHmJ~
C Jjb %voJ~ mK Pu ~~9~~

~~ HC[jkcd~~
~~ iCM vc:~~
cniH l YcjL Jjb HC[jk olb cvv:~
mcil l<vlcvvokvob Hjyub Yp HC[jcd ~~1~~
l[mmb vucIJYmb jccqvojb mvojb lkMcd~
Jjb qlJkb mcvmlHob Hjycnub cp HC[jcd ~~2~~
cCb YJyOjob cckvbvlcy: kjYb O=l v lmcld~
JOlJ&ml O=l vYkM: Hjyub Yp HC[jcd ~~3~~
mHjlkmlYubk=lb kCoM pkjkb vJmcd~
MJb Mvlc[b Jjb ukHub HjyHb cp HC[jcd ~~4~~
Mjvycyvvb nmb umlkC[uvliC[mLucd~

www.ravi-joshi.com

pHjiycyOjb kv$b Hjyub Yp HC[jcd ~~5~~


kjppJulmJ&okwvlYib mjjloJjlvjvI&:~
$Yk=lb yn&cuJlbmb Hjyu Yp HC[jcd ~~6~~
JYb JCvob jvlb ojvlb mJb uu iHJ<b oOvcd~
iJb J=vOkvvoob nmb Hjyu Yp HC[jcd ~~7~~
Dpb jqkwcCCmbpJvblb Hjb Oc kJuckb ljcd~
mVb HVl oJoJb Hjyubi Yp HC[jcd ~~8~~
mlJb HC[jbim J HCob lb Hlkv Ykwl vlcd~
YJcYvObleH llJ&evlku njjub Mlb HvJqvl ~~9~~
~~ Fl c_sj&Jjlb HC[jkb mbHC&cd~~

~~ H&Hjkml$cd~~
ovcH jpv mb l:, MMjJmvl Hvjl:~
ku: [l islmloH v cglMJ: ~~1~~
Yp iJvob Yp iJvob Yp iJvob c{cl~
Hl mbvnl cjC, vn vn j#l [k=_dkjC ~~O0~~
D Jq H=< Yv, j$ ykmcH&lpv:~
kjluY# lluJmmloH v clMHM: ~~2~~
JHp&vmkwlmlJVpHjJj jkwl:~
HJl pp&jon, Jl& H=sl keH v in ~~3~~
pu cC[ uglkM:, k<cyjynk=lJ<:~
HMVH v HMl c{:, Gojvcb ynk=lJ: ~~4~~
YiJl kboOl, ipuuJkCk Hl~
mk=oH m cjjmc&,
lm c kb kl &cd ~~5~~
Db iulb Hulb cC[b, oMvJnvb plb lC[cd~

www.ravi-joshi.com

J= l i=nlJ oC[b, loH v cglMHC[cd ~~6~~


yumlJl[mkwlmlCmlJCjkwl:~
J=mlJgvlciv:, Hj yC keH v uiv: ~~7~~
HvjH pvvb HvjH cjCb, HvjH pvvpj Mvcd~
m[ mbmj Ku omlj, k=HeHj Hn cjj ~~8~~
HvjH jpv HvjH oJm:, HvjH H#: HvjH cm:~
HvjHvb HvjH J<, loH v cglMc<&cd ~~9~~
Jm il k: kcJkj:, M<k vj k: kmj:~
v J k: HjJj, %l lJ k: mbmj: ~~10~~
vjmlvYjvYvJMb, cLccnJMcd~
SlvcbmJmoJkjb, cvm Jjd JjbJjcd ~~11~~
kmlJb kenb kl Dl: k c pvv k c ll:
Fl HjYJ mJ&cmjb,
Jb lkwlJ mJHvJjcd ~~12~~
ib ilcvmnm$b, Ob vHlHcpm$cd~
vb mppvmbi b, ob ovpv Jcd ~~13~~
JppJ vJml on, kMub lJlH=sl in~
ilJl J onH, Y& yYl lqmcvk ~~14~~
mKl: l jcYi:, Hvl Mjj ji:~
H uk cjCb MjCb,
loH v cgl HHjCcd ~~15~~
jLH&JjlkvL:, HCHCJJp&lHvL:~
vnb v lJb vb ukmloH kcL l Mk: ~~16~~
kl imijicvb, JlHjHuvcLJ ovcd~
%vJnv mJ&cvv, cqkwlv& YJl pvcMlv ~~17~~
~~ Fl c_sbkj&Jjlb
H&Hpjkml$b mbHC&cd ~~

www.ravi-joshi.com

~~ kuYjJk~~
~~ DL kuYjJk~~
~~ iCM vc: ~~
oJjp mJcv<JvbqIJ Hbkpb~ Ju%m$cboMKjb k=H kjcd~
vjooiJ=voJqvolb oibyjb~ kMkHjOvL kuYjJb Yp ~~1~~
YvkYmkjb YJqyI ljkb Hjb~ vukCcqHllL&okb $uvcd~
kukuccyp#c#Muc#jb ~~2~~
MubkHMoC[HCcokjCb~ MckcooJJc#jb vjccd~
YcJcb Y J$lC[Jb ~~3~~
Yqkwlcqkwlokb MmlJnb YkwlJlmub qmLlb mcmlukJnb~
JvkCvcv%nckbkC umlkb ~~4~~
Oc&mlHukb lJOc& ci&vMkb~ kc&HMckb mMc&okb JYb~
mJC&JC&M<HMMYlbi cC[ub ~~5~~
jlvHokYYjcHodickb~ vlclcoJlbvjbpvcd~
c=loH&vMvb kju^c#Cb ~~6~~
DfnmYVHpC[kMmbllb~ HlvHHpub GMmvb~
Dmokb kHucukvOjb ~~7~~
YlmbIvkb JMukl&okb~ kMJmukHCHHMOkb yYb~
vlci&kJob Hjlvb pilHlb ~~8~~
kuYjJkb Hqvl cvnjb~ %vcqkwlmOvb J$HCJO&vb~
Mk cn ov uY kH lH vMvcd~ qvl kuYjJbOmVOb vjOJc~ kMkHjO ~~9~~
~~ Fl cldMbkj& Jjl kuYjJkb mcHC&cd~~

~~ %voJ njH~~
www.ravi-joshi.com

~~ iCM vc:~~
cbiujC
mboj l Ov GYb JJj~ kj kJjb Jvb ~~1~~
lUmnj iU kbm Hlbyj~ DJ[ vjblj nb Ov ~~2~~
ckjkb[u lUHl JC~ kb kmlYcC Jjpl ~~3~~
lk cnC cPb nb mJ& mK~ Hnv cK DJ[vb ~~4~~
(1)
oJ jb GY #CYj~ lCb cqkwl j mOu ~~1~~
nj cKb cnC nj cKb cnC~ HC iCv kC kj ~~2~~
Dmv mbmjb pJnb Jib kj~ JoMm$ GYj y mo ~~3~~
%voJ cnC Jm KCb~ jk jC Hb[Jb Ijb ~~4~~
(2)
nb Job pC <dMm$b kjC~ Djn HjCb njm il ~~1~~
cbLv vJvl lmb I Dvbl~ Jb JL& kL mb[ ci& ~~2~~
Sk nj Dlc pJMJ mc~ Jb lb oi&c v Iub cv ~~3~~
%voJ H nj n Jkb~ Yju Ivo nj om ~~4~~
(3)
$iC Dmj vi&C nb mj~ mjmj Jj njH ~~1~~
miC vi&C iCb DiC~ njJC cv JL& p ~~2~~
DJkwl vjkj vnb p Dkj~ pLv jj lm Ypb ~~3~~
$voJ Ovb jck=<C cvb~ Dvbl pvcbv HC n ~~4~~
(4)
YJbJC Yqkwl YqkwlJC cqkwl~ yUbJC Mqkwl yub v ~~1~~
kmv oJl mV lJqjl~ Gi jnb vJbl MCm Jb ~~2~~
mm kjm Hb ovvMb~ njm v Ypmb kJC iCb ~~3~~
%voJ cnC njpH kjCb~ lu OjCb Hbb ~~4~~

www.ravi-joshi.com

(5)
iiJO Cb vn m~ Jb GHO obYOc& ~~1~~
YJbJC oJ v kU v:mbon~ iJC DvYJ km kU ~~2~~
lHbJC oJl oOuJC Hl~ ipbJC nl kC mbi ~~3~~
%voJ mbib bl cl~ mO mbil ljCH ~~4~~
(6)
mOyO Pu l vjvb u~ b cju DvYJb ~~1~~
kHj Jl GpUu pl~ b mcqHl Pu pm ~~2~~
c#jKb Du Yib Jvu~ mOb Dbku njYkwl ~~3~~
%voJ i[ mbil mppvb~ nj om pvb DlclJb ~~4~~
(7)
HJ&lcCb Hlk kjCb~ JpuH nCb DYkwlbm ~~1~~
vnb pm Yqkwl l Hll DYkwl~ njm v Ypl oJnl ~~2~~
Dvbl JU yjUl yjU~ lb kb oU HJ nj ~~3~~
%voJ cC Dlc n vOv~ mJ&bI HC& Sk vbo ~~4~~
(8)
mblb mbilb cvci&ol~ DkuJ Hl Cb HbLb ~~1~~
jck=<C J YJ n pJ~ Dlc p MJ jc pH ~~2~~
Sk lJ vc mOl mOv~ lb ybOv v yOp ~~3~~
vcc=l i[ J<CJb uOu~ ib mOu pJvkU ~~4~~
mlJj Gj unOb ybyu~ GJ uOu k=<Col ~~5~~
%voJ cnC vc nb muY~ mJ&$ ou&Y JjU pCb ~~6~~
(9)
J<CJCb pH JL& lb %v~ jck=<Cb cv vnb pb ~~1~~
GHpv kjb vCb D J~ jck=<Cb H kmv n ~~2~~
l P[C iJC %v~ l kb kl&v I[ vcb ~~3~~
%voJ cnC miC nb Ov~ vcH cv Hbb ~~4~~
(10)

www.ravi-joshi.com

$JCmbicb vv lL Yc~ vnb vcb lj lb JL& ~~1~~


vcm JvcK l vj HH~ njJC ObJ v HJ kC ~~2~~
HjCm yuu Juck~ vcb lvn uk Gjl ~~3~~
%voJ cnC vc pH nj~ HjbHj lb kU M ~~4~~
(11)
nj GjCb Dvbl HHjM~ plu um #Cc$b ~~1~~
l=C DqivcUb mcjm Pub~ lmb vcb ku pHlb nj ~~2~~
nj GjC cb$ Hb DiO~ HU YlyO Yb ~~3~~
%voJ cnC nj cP mcL&~ v kjJ DL& GHv<ob ~~4~~
(12)
lL& Jl vc YJbJC m~ Jb GHO kjm pvb ~~1~~
YJyUb DkU NnJb vkUb~ kjlUb DbJU lm nj ~~2~~
Hj jJ Ilb YcJj~ lv HjHj mOv lmb ~~3~~
%voJ cnC vJ= vi&C~ oOub mbHC& cP nlb ~~4~~
(13)
mcO nj mc mKbJC~ v mOu pC ly ~~1~~
yb JYJ Dv vnb opb~ Sk kMJjpb mkU m ~~2~~
$ m vO DJI GHO~ pbJ l Hjcvbo cv vnb ~~3~~
%voJb jc jcub mcOv~ njb blv mJ&kU ~~4~~
(14)
vl ml cl njH pm~ kUkU lm vlUl ~~1~~
jck=<C Gj Dvbl jM lH~ HHb kUH HUl H{b ~~2~~
nj nj nj cb$ n MJ~ cnCl p J lb c# ~~3~~
%voJ H vjC vc~ HJp Gc vpmLv ~~4~~
(15)
Sk vc nj l vc oj~ Dl kmj JjU pCb ~~1~~
mcy Ilb mcv nj~ Mc ocb Jj nj Pu ~~2~~
mJ&bIb jc ononb Sk~ m& kMk mnm$jMc ~~3~~

www.ravi-joshi.com

%voJ J njH vc~ ciu pvc ckwl Pub ~~4~~


(16)
njvc pH l vj ou&Y~ Jm muY jc k=<C ~~1~~
jc k=<C vcb Gvcv mOu~ lm uOu mkU m ~~2~~
m y Oc& njHb Du~ Hbb vcu mOmbi ~~3~~
%voJ vc jck=<C m~ lCb oMoM Dlcjc ~~4~~
(17)
njHkl& cKb pj i~ HJ$ n on l ~~1~~
lHb mcL&b lHVu DcH~ jbpJ kuH Jkbb vbo ~~2~~
cl=Hl=Yl mi$ DHj~ lY&p vj nTv u ~~3~~
%v i{ic %voJ uOub~ vJ=vb oub cP nlb ~~4~~
(18)
njJbM HjC njvc mbkl&v~ njJC mpv vCb kbnb ~~1~~
l vj uOub Jkb p[ub~ mkUn I[ub lL&C ~~2~~
cvci& iu l lLb cku~ njHb qmLjJu l Ov ~~3~~
%voJ i[ njvc p[~ jck=<Cb DJ[ mJ&kU ~~4~~
(19)
vcmbkl&v J<CJb p[~ HHb Dvbl k iub lbb ~~1~~
Dvbl pvcb lH Sk vcb~ mJ& ci& mic njH ~~2~~
i i Oc&Oc& c~ l iu Ju njH ~~3~~
%voJb % i Oc&~ njJC vc vnb op ~~4~~
(20)
(20)
JoMm$HjC lbb Jv~ Sk vjC mj pH lH ~~1~~
pH lH kc& njJC Oc&~ JGi c JL& p ~~2~~
njHb iu l vJbl u~ Ycj iblu mcvkUk ~~3~~
%voJ cb% njvcb Mm$~ cb kUi$ Jp&ub ~~4~~
(21)
kUJU vc Gjlb vnb~ ovn H# Hnb Gjl ~~1~~

www.ravi-joshi.com

jc k=<C vc mJ& o<b njC~ p[pJb ljC nj Sk ~~2~~


nj vc mj pJnb vc~ GHc l oJ kC Jv ~~3~~
%voJ mbi Pu njH~ HJ&pb Jkbci& mH ~~4~~
(22)
vl vc vcb lb C ou&Y~ u#cJuuY lbpJU ~~1~~
vjC nj vjC nj~ Yqkwl cqkwl j Ijb lb ~~2~~
njJC pvc l vk& Hb pC~ c HnC C n ~~3~~
%voJ Hm vJ=m [~ iivnv J[ vc Dn ~~4~~
(23)
ml Hb lv oMkb cU~ SklJb kU oJ nj ~~1~~
ci&b lmb vJnb vc mJ& Jj<~ lLb knb k v uil ~~2~~
DpH pHCb Gu C~ lLbn cv vO&j Dm ~~3~~
%voJ pCb vcbJC JL&~ jck=<C HbL cu ~~4~~
(24)
pH lH kc& vc Oc&~ mJ&bIb jc YJ M ~~1~~
v m[ n YJ kb j mbon~ jck=<Cb n vl H[ ~~2~~
pl J il kU MU cl~ Ypb kb lJqjl YJvkwl ~~3~~
%voJ Ovb jck=<C cvb~ lCb JkbYJvb Ij kub ~~4~~
(25)
pCJ vCJ YiJbl vnb~ njGjCb Hnb c# mo ~~1~~
vjC nj Gj vc~ lLb kUkU jI vnb ~~2~~
lLu cC vCJb Jom~ lb pJpblbm kJb kU ~~3~~
%voJ HU vc njH~ mJ&$ Jkb kub Dm ~~4~~
(26)
SklJ vc { Ojb cv~ njm kC F&u lP ~~1~~
lb vc mHb j jck=<C iJbo~ Jm modio pH DOb ~~2~~
vcHjlb lJ vnb j DvL~ Jb DCk HbL pM PCb ~~3~~
%voJ cv pHcU Dbljb~ Ojv nj pHb mo ~~4~~

www.ravi-joshi.com

(27)
mJ& mK i[ mn Mm$b vJ[b~ jkc DO&I[ jnb vk ~~1~~
uk JJnj mJ& n mbmj~ Jb jPj njJC ~~2~~
vccb$ pH k pF&u HH~ jck=<Cb mbkuH Ov jnb ~~3~~
vpJ= k{b mJ& c l[~ Fbb mJ[b uHb vkb ~~4~~
lL& Jlb YJ Oj j kC~ Mblo HnC nj kj ~~5~~
%voJ cC vJ=oJb %v~ mcO mbpJv njH ~~6~~
(28)
DYbi njH Dml DrJm~ ju Jmb %voJb ~~1~~
vl H kj FbCljb~ n DOkj mJ&L l ~~2~~
DmJb Skb mJmL cv~ Gunmb kv mcjC pJb ~~3~~
DblkUb lm mbk JUb~ nj l mbYU Dbly& ~~4~~
mblmppvbv Ilu l~ DUM cbocl kJb lj ~~5~~
ivJ=Jv cU~ l<u llkU %voJ ~~6~~
(29)
kCb nb Ij n on kC~ Dlcjc l l pC ~~1~~
c lb n Jj JJk MOJ~ iJbo cOJ onb ~~2~~
onb Ol Ov$H JiU~ mnm$oUb GiJu m& pm ~~3~~
%voJ cnC vv pl~ vbJb Hb lb lcn pC ~~4~~
~~ Fl %voJ njH mcHl~~

~~ kvkOj ml$cd~~
Db nj: HukY<Ccvl Y=vJ ckuYjCb lcucd~
Dk=lKuJYljHuu cuoml cc cuoJl: ~~1~~
ciO cnJ&oOl Jov cjj:~ c$HCnlv ililv~
cu Mc&OkjJ cnlHu ~ m c b oMl mijmcYJ: ~~2~~

www.ravi-joshi.com

Jcjv HoJYcovo#cd DvbonljOkb cjJ<eH~


F&<V<ol c #Cc#C&cd FvoJjojmnojcqvoj: ~~3~~
DYul#cOic co ckvocdDvvokvocvc<cvlv$cd~
DkkjqmLlkvvkH#cv$b Yl YJvccYpMv: ~~4~~
yvlj cOpl: lkmlY njJuJ njvuc JYl~
kcoYiJleH k#cu kuCcJnl c kcuu: ~~5~~
kucyouuuljm kYjjdOjOj mHjl l[ovJ~
cl: mcmlpilb cnvcl&jdYC c oMl Yi&Jvvov: ~~6~~
Hlb Hob Lcl: kulYJvd cuYp cOcLv cvcLv~
cHlon cvLjc#C& cvoumb ckjukvk: ~~7~~
ood ovHJv JCcyOjcd DqmcVkbvJnMM J<CC~
o<kc&Oc&cHv j ojb vjCCvvvcyJn: ~~8~~
F JMcleH o& $JHHodb muYb uYvl~
: kcuojoqHljb Hbk=< cc H<kjJj: ~~9~~
io&Jll i[OJpmvojl MkcYjl MMMKjJuuYl~
m=qmLluku< mbqmLl lm vcqm$YJvkijmlC ~~10~~
l vceml MYkc&Huml jlvceml jcCiCC&J~
Mkwl vceml MlH$vklv H vceml H<cJuuY ~~11~~
vceml vukvYvv vceml oiOoOpvcYl~
vceml mcc=lmoj vceml vjCJuuY ~~12~~
mcHlkjC mkuqvvvovv mcpovJYJv mjn#~
lJvovv ojlnjClv ccJ cljvMb kuvlcv ~~13~~
lk#mcHmv JO: mJkm mkuL&mcHo:~
mblvl JvcvmmlJb cjjojb Yp ~~14~~
mjmpvu mjpnml OJulcbMkivOcuMY~
YiJl njJuuYcv% $YJvYlkj mo ccd ~~15~~
oiIqmlY: kvkkcYcKJm=mJJ&nvJcupuHulcd~
lv&cc pilb pvvcM< ukOvLi=nCcc=lqyOH$cd ~~16~~

www.ravi-joshi.com

kcu kcu#JuuY lJb kCHjljljH:~


DJuk cckbvvb Lcb H$ck=$cb o: ~~17~~
mlJqvl mllYjcYjvJnb $cb $YJvcljb jccd~
iCOk iljYiYiv YJqvl l YJyOYJlM: ~~18~~

~~ Myj kJ~~
mJ&JIvvM~ mJ&jvJjC~ mJ&mKo~
yuvb yo vvkjOvJnvYco~ cvJbslHuo~ j#b k k mJn~~
ijJ vc:~ k=<C vc:~ yuY vc:~ jc vc:~ nvcl vc:~
MJ vc:~ pi-VL vc:~ yvjC vc:~ oi&oJ vc:~ m& vc:~
b vc:~ Yc vc:~ yO vc:~ ijJ vc:~ Y=iJ vc:~ Mvj vc:~
jnJ vc:~ Hs vk vc:~ vJnj#b k k vc:~
cv Jjb njnjo SJb J < ob lJ l<cl:~
kb J#lvb YJl YJ v vv: kld cvnjl vL YJvl Sn~
vc: cvyuYpJp DHjpl Yb Yb k k mJn~
YY&J: mJ: llmJlJ&jCb Yi& oJm Ocn~ O v: old~ mJ&JIvMbl k k
mJn~~
Sb, Nnb, kwub, b ykYjJ~ DHojC~ cnvYm mJH~ oI&jb JvM
JvM~
vvkjYio~ cc mJ&jb nv nv~ H H, nj nj, k k, jpj pb k k~
JJnj uYb JO& JO&~ jC M$b JvM JvM~ DvHib vJj vJj~
mblllHlb k k HC& D: k k~ m$qHlb k k~ nb Hd mJn~~
vc YiJl JmoJ vc:~ vc YiJl Jcl& vjC~ H<c j# j#~
<cOvb l#b Hj#b J~ DpC H H~ Jcl& Djvd nv nv~
Sknkb nkb $nkb lL&kb pJjb vM vM~ M< M<, Dk<& Dk<&~
cc M$b cj cj~ G G, J< J<~ mlbY mlbY, vJj vJj~

www.ravi-joshi.com

JIvvd nv nv~ on on, H H, cL cL~ JOJbm JOJbm, JJ JJ~


b i=nlJ MIcisis C nv nv~ HjJb so so~
ljMlkvd JmH vM vM~ JlMuYnlvd~ mH&-mbn-JI-Ho
l<Hovd~
DHj ybljoYJblj#ivd~ DvvH kld oMkumLvd mJ&vd nv nv~
J<ccOvoHJ&lovd~
DJOvd mJ&mLvv j$ovHLijvd JMcv JMcv~ mJ&HJvd vM vM~
Hjmvvb Joj Joj~ Hjb vJj vJj~ on on j#b k k~
vc YiJl vc vjC nb Hd mJn~~ : : Nnb Nnb o mJoJl~~
S< J cnvcv Hj o Mll:~ Dmjvd nvl nlJ lvd mJ& yuovJvd~
: Hcvd Hl vlb J<CJb vllcJvd~ lm mJ&vd nbml m il J<Yd~
DvJ<b J v ob mbc OJcd~ mbc Ojlbi GlHlMcv mJcd~~
mYib pl lm Hjcb v$ mbM:~ nl m pmlm JIvb lm v pl~
kc$ ynvkwlv mJ&mYimbHo:~ uYl v$ mbon vvL vol YJld~
i=nl o J lvb yuvb JJOjH~ Ml <Clb l G<C: Mlc YJld~
vvL l J : Hl kLlb c~ Yp&H$ uKb$b ijvcv ~
Fcb Jb Mj-ybOlmJ&j#b kjl c~ H<mLJ v& nml yOJ J#C:~
JJbl CMbl Oc&qml<l vlM:~ mJ&M$Yb l MIb l Hul:~
Sb, Nnb, kwub, b YJv~ YjJ vc vc:~ DL clbiYo, JbM#j cb$: mcKb
mJnl J~~
nj: GoJ vc:~ [kv mcKoJ cnHMv~ Sb, Nnb, :, :, JbMl
-Oj:~
Dnb j# k k~ mJ&yOnjC oJ vc vc:~ mJ&kjyOMcvb, DjvJjCb k k
H~
kqypkoJ Nnb : mJ: MI DjvJjCb k k oJ Myj b : mJ:~
Mjjkb Yonb cb Yo HC D: k~ ncJl cuj#b k~ cb[ oJ vc:~
MI JIvvJjCb mJ&JkHHj#b k~ YllHMvd Il~ poCMcvb k~
ml mjmJl b[koJ iub JmHkvd, J#l Mcvb k~ cnpJj#b k mJn~

www.ravi-joshi.com

mJ&mcb Yib mlb oJm oJm, on on j#b k k~ #C #C, Djb vJj~


oJm oJm, o:KnjCb cbiu kjCb,k&mb k k~ nj jcb vc:~
nj: YY&J: mJ: bljvJnM< vi-H=LJ-oJ DkMvJmv mJ&jMcvb k mJn~
Djjic Jb %vb Myucd~
vYc$pu qmLlJ mnm$HjmbK ~~ pHlkJcob vl Jb mY&Jl:~~
DvvJOv Ykwl kJm pl ~~ MlcJl&ml cl v$ mbM:~~
mJ&JOYmLv cvmem l blvcd ~~ jpv JMlb bl mJ&kcL&m~~
DvvLqkwlHv Myj oJ lb vcc ~~ mJ& mbk vMk, oJ Myj kJ mbHC&~~

~~ mbkvMv iCM ml$~~


iCM ynJO ml$ Dp GHuyO Dnl;Hjbl ml$ JM< Dm,k
jv cn<& vjobv ku DmucU vjoHjCl ml$ mcJM kjCl Du Dn.
k&l MHl JnJ,ci&l kCln JIv GY jn v cnCv Lc iCHl
Hpv kjC DHu HjbHj Dn. i mOk mJ& ci& muY nll DC lu DHu
F&qHml mO nl.
JIvnl& iCM mll kv l DMJ&o Hl kv ICm ml$ jv cn<&
vjobv ku Dn DC cnCv ml$u mbkvMv iCM ml$ Dm cnCll.

~~ml
~~ml$ unv; HC HU cnv~~
n ml$ mk=l oM&v unv Dmu lj mcL& DHj Dmu Dvkb
jk[ DvYJ Dn.n ml$ yjkF&v DYmu lj Dm D{Uv F&u,k ml$ cnCv l kJU
j Muk Dmv GJ&jl j Muk n ml$ HCcU cuCj Hul kLv kjCj
Dnl. ml$ HCJO Hn.
Dbikjuu lk k&l DHuu M J,mbk DHu DmHmn

www.ravi-joshi.com

Hjk vl, Dm pj Jl Dmu lj oJ ml$ jp Sk H lj m cvv kjC


DlJMk Dn.c$ l Yu Hn ku Hnp,Dm vc Dn.(kyu .Jn. Jju $H
yIlv ml$ HC kjCj lm,
ij$ J vJvL Yqkwlmij modLb Jv
DjcK&l ymv kjC k Dn.)
jp SkJm JU,cC mui SkJm oJm ml$ H vYmHM&
pul kbJ Jnl HCl GY jnv kum n ml$ lJqjl m nl.Sko n ml$ m Pu,k
Huln nUnU ij nT uil.
pu DHu Mjj lpc kbJ kblcv kjJ Dmu lv Mc
J=#Ku ymv vl H kjJ.JU GHuyOlvmj 9,11,16 kbJ 21 cC ml$
H Mc J=# sl ku lj oI&< Hl nl J Mjj lp:Hbp yvl.oJ& Hjmjl
ml$ H kum kbJ oJ&b jm Mv kum mOku ncKm H$Hl nl.
cvJ Mjjl mn mLl Dmu GuuK Yjl iMm$l
D{Ul. mn bHk p cuOj vJ Dn l DHu ubi J ioj bcO Dmuu
MJCl Dn. u j Hk Dmv lJj Jb Mb <b mb n yp#j Dnl.
Hbk Sk Dij mJ& yp#jb pH ku lj cuOj u Ju#C
il Hl nl DC cU YJl qmLl Dmuu pvv#c bLbv uv
cUl.llu Jk=l vnM nTv nUnU l M nll.HjCc mJH mOku pvv#cl
Hl nl.
cuOj Jju j yp#jbHk Jb DC Mb n ov cnJ yp#j
ml$l Duu Dnl.Hk Jb n yp H<-mbllok DC Mb n yp mJ&cbiul ov kjCj
Dn. cuOj oJl iCM Dn.
mll ml$l iCM yj vJb GuuK Dn. lk vJu JM
DL& Dmv l l vJ Gj Huln ll mbilu Dn.Flk vJn lj DM mLU
oKu H=LJluJj Dnl,k l l mLU pTv iCMHmv kum l l HU nkv
Hl nl.
mcL& jcombv mLUb MO ITv lb vl ku Dn.p JU
mll ml$b Sk kbJ DOk mbKv DJ&lv kjJ Dmll lJn MJ j Muk
lk JU cnCJ vmll. Hnu j Mukb 21 DJ= n ml$ vl H

www.ravi-joshi.com

cvu pl.Dm H mkU,oHj DC mbOkU kum mbk mOk JNkn GY


jnl vnl.JM< mbk mbi kuu ml$ 121 DJ=bcU cHMn iUv H[ll.
JL&v ml$ jp Sk H kum l JmbHV nl.lm,Sk
J<&Hl ml$ mll H kum Dm mOkH{ nl p[v GY jnll.Flk
vJn lj l mJ& cvjL HC& kjJm l moJ m Dmll.lcC n ml$ mJnml#jl
unv D MY&l yCbv DH&C kum mOk DuHJOl %vmbHV nl.

~~mL& mbkvMv iCM ml$~~


iCM vc:~
vjo GJ~
Cc Mjm oJb ijH$b Jvkcd~
YkwlJmb mcjVlc: kcL& m ~~1~~
vjo cnCu 1. Ykwlb mJ& Fs HN kjCj ij H$ Jvk H{ cmlk vc kv l
vlmcjC kjJ.
(Kuu vcYOvbv)
Lcb JlC[b Skovlb lkcd
kcd~
l=lb k=<CH*di#b ipJkw$b lL&kcd ~~2~~
2. Hnu vJ Jlb[,omj Skovl,lmj k=<CHbi# DC JL ipJkw$.
ucyojb Hgcb <<b JkcJ ~
mHlcb JIvjpbodb OcJC
C lLccd ~~3~~

www.ravi-joshi.com

3. ubyoj n HJ vJ,mnJ Jk,JIvjpb n mlJ DC OcJC& n DJ Dn.


vJcb Yuvb oMcb l Jvkcd~
SkoMb iCHlb oMb l ipvvcb ~~4~~
4. vJJ Yub,onJ Jvk,DkjJ iCHl DC yjJ ipvv.
oMlv vcv $mbOb : HVj:~
v JIvYb lm mJ&mkjb Y ~~5~~
5. yj vJbv mkU,oHj DC mbOkU DM lv JU mJ& m oCN Y p blv
kjl lmcj kCl JIv l vn.
JL& uYl J OvL& uYl Ovcd~
H$L& uYl H$vd c#L& uYl ilcd ~~6~~
6. J Fs DmCNu ( i) J.mbH Fs DmCNu mbH J H$ Fs
DmCNu H$uY DC cc#u c# Hl nl.
pHodiCHlml$b <[dYc&m: Hub uYld~
mbJlmjC mb uYl v$ mbM: ~~7~~
7. n iCHl ml$ p kC vl HC kju lu mn cnvl Jju uY nF&u DC Sk
J<&Yj p kC n ml$ HC kju lu m Hl nlu l cU mbM vn.
DY yCY uKlJ : mcH&ld~
lm J YJlmJ& iCMm mol: ~~8~~

www.ravi-joshi.com

8. n ml$ unv D yCbv p kC mcH&C kju l iCHl mov JJv nF&u.


~~Fl vjoHjC mbkvMv iCMml$b mbHC&cd~~

~~jcj# - j#cb$~~
jcj# DL& jck[v pi mbj#C nl Dm p ml$ l jcj# ml$
n; Hjbl l ml$ cnCp Kj lj cb$ DC cb$lv mOCj j#JO Dn DC SkC 38
MukbHk jcj# cnCv kJU 1/6 Yi Dn.lcU Hkwl 6 Mukb Jj jcj# cnCv
kjJ uiu.
Mj c jIJ: Hl Yub oMjLlcp:~~
kmu M Hl,Jc$: l~
ICb Hl cK$l cKb mc$Jlmu:~~
pJnb JvO: Hl kCb YjlJqvol:~
mkvO oJO: Hl Yp YivMkc&k:~~
kj mlHl: Hl,ob pcoivpld~
cOb Hl KjOJbm vYb pcyJo:~~
mJM: k Hl,mqkwLv nvclY:~
T jIc: Hl,j#:kuJvMk=ld~~
pvv mlk=lHl,p oMcKvlk:~
Ho yY<Co: Hl,jceKub JH:~~
Dkj Hbkwl cnCp Kj j#cb$ n! j#cb$ vl HCcU Hk
MjjYJl Sk m#c mbj#k kJ vc&C nl J lcU Hk Dvk o MkwlbHmv
lm,DHIllv moJ j#C nl.mbi ml$ 1,5 kbJ 11 H cvYJ,M mJHl
J K[ DJpl kum uYo jll.

www.ravi-joshi.com

~~mL& DVHC& ml$~~


YiJl YJjild H[lb o<k=llld~
olonl=ku$HJCvlcd~
Jumoc=l J# JYvlcd~
mkuYJvclm$n ccd vcml ~~1~~
(n p mJH Dn DM) n cl,l $ukw cl Dnm, (ilpvc) o<k=lcU
c YJjiv Dlbl H[l Pu Dn.kv,H$,Hlv b c $m ci uiu Dn.cP
Ybl Pu Dn.DMJU Dc=lc v cPk[ k=H k# k DC cP j#C kj.
cnjclkuHJuu cnbcJsokjb YJvcd~
#Il&plvHld mlJVHC& MjCb H ~~2~~
cnoJ DO&biv DmCN cnv Mqkwlcl,Dvv YJv MjCil Puu mJ&
cvjL HC& kjCj l l# kuHul Dnm.Ykv JkU Puu ykcub HmNv
kwl Dm c,n DVHC& cl, lu MjC Du Dn.
ojoJvuocvcd~
HVHC& ijjpkv~
k=HcyO cpp cb lJo~
lJoHH&lJ=cd ~~3~~
n ijjponl mJ&$ Hmjuu oj JCJl c Ypv vIl Dn.c cP
J= lP Hokcu DH&C ku Dn.l cu l DHu k=Hmijl y[Jv k.

www.ravi-joshi.com

olLVHC&mlljlvclld~
Muk$b : Hln Ykwl~
lmc oolVmc=ccy~
b J M cqkwlcd ~~4~~
n DVHC& ml$ cnCp Sk jlv Dn. j Mukb p YqkwlHC&lJv HC kjl
lu n pivcl DV-mc=,mbH,%v,M DC DKj ckwl ol.

~~IjkjC ml$~~
Ho JuuY lJb mo
moJ,
omcvd Hn oJOoJ~
YJ kwuMnjvd mkl&,
IjlkojmcVcml ~~1~~
lJbv cl lJb HleeHlOHmlJb~
$l i#c k=lmodimlJcd~
lJb mJ&mJb veY Jcl&
Ijlko
jlkojmcVcml ~~2~~
HHb lHb JOcOb ov~
Ylb kwuMb lJb njeMlJovcd,
$ljb v J# F&Mlmlpl&
IjlkojmcVcml ~~3~~
vvm$l vH ol v Yl&~
lJl oJ lJb MjCknl&
knl&
kJ&$vnb HC&jl
IjlkojmcVcml ~~4~~
Oc& lb mvclb oJYqkwlcd

www.ravi-joshi.com

mlmbiqHlb on Yqkwlb cqkwlcd~


YJmqkwlb Kuvvocl&
IjlkojmcVcml ~~5~~
MukHbkcl ukcbiuJO&vcd
HVl Ykwl
m o YJl ~~6~~
mll ml$ n mJccnjpbmjK Y o$b HC& k=H DMJ&o Hl
Puu Sk cnv DOkj Jkwl mok uKClv mkj Pu Dn.lMJ
ml$u lb HC& DMJ&on Dn.n ml$ jp vcv cnCCN Ykwl mJ& o:K oj nTv
lu ok=H uY nF&u.Dm lbv mH Myol J[ Ykwlbv mbilu Dn DC ml$
Hkb DvYJn Dio lm Dn;Hjbl o:K cCvmj ml$ kc DOk H
ku Hnpl. ml$ Sk H kjCH# llu Muk mbKFlk cnCp jp mn H
lj kjC DJMk Dn.DL&M mcjm nTv,HC& Sk cvv DC HC& YqkwlYJv DLbyuu
mJjl Dm H ku lj ok=H oj vn!JM< mbkku c$ jp 108 H kjC DJMk
ju.DM 108 Hbv DYcb$l kuu JYl Dvk DmO jibJjn iCkj jl.

kJ[ kn
kn YJ l[i
(1) unv yukbv uiC Mkwl Dml.llu ll yUmoj,iNic yUu
l nkv uil.n UCm k Oil DJuu Hb{j kJ[ l il ybOJ
DC vbl JnJ.
(2) yb Hyjyj ll lv lHkj kJ[ JJl. i lck[ u#c vjblj
jnu.ojJ<& u#cHpv JU v Jmjl lv lHkj kJ[bn Hp kjJ.
(3) pbk[ u#cv H HjJu Dn DMbv ml Hb{N kJ[bJj kMjcl nUo

www.ravi-joshi.com

uH uJJ J l vJ kN HJU kH[l ib[Uv oJnNl JJl.


(4) DHlnv m$v kcju uu Oibl DJuu Hb{j kJ[ ybOv J<c ljKbv Hlyjyj
mcic kum DHl Hl nl.
(5) p oMl vkj kbJ mnuu pC Fs Dn l mHubicO pJ{ JC&#j Dmlu
llkw lHkj kJ[ KMl yUium lc HjoMicv mbO lc H n[kl F&u.
(6) M$ ol l=C Ov J Dm Jl Dmu lj iJj oJuiC JU l Ijl mn
lHkj kJ[
nml-Hjnml vTv JJl.M$lJ Jmv l pJkb c$ yvu.
(7) nlGmv ouu Hm Hjl cUJCm Hb{j kJ[ mnCJj GiUv l l Jkwlu
KHoL&l cmUv oum Hm DuHJOl Hjl cUlu.
(8) vJv Jnvu k Oil DJuu kJ[ ybOum DHIl Y jnl vn.
(9) okv iuul,JHj H{ lpjl 3,5,7 DM J<c mbKv kJ[ Jum
HM DI mllv u jnl.

~~ mlJvk JlkL~~
~~ mlJvk Jl cnl~~
mbk lL& JlFlk Jvk lL& Jl cnJ Dn.lk cnvlu
MkwuH#cO p lL& l l lLu n Jl kjJ.lMJ cbiUJj,MJj J HC&c n
oJmn ull.

www.ravi-joshi.com

Jl oJM mJl: GH<C kjJ.GHm HoL& mJv kjJ.iCM


DLJ&M<& LMkwl 1, 11,21 DM DJl&v kjJ.mbkU iCMcl& <[MHj mJl:
DLJ Hjnl mnv Hp kjJ. (Hpvblj HL Jv kjJ.DHu cvkcv
Jvku mbiJ J l HC& nJ DM L&v kjJ.) lHl lUuu 21 cokb vJ
oKJJ.vcb$lbv lL&mo J.
Jll j$ Ypv kv GH<C m[J kbJ mbHC& Dnj$ GH<C kv
omj oJM GH<C m[J.omj oJM Jl HC& kjJ Dmum Jl j$
njkl&v,Jv,Yqkwlil iv Do k&c JJ.cbiUJj Jl kjC jJu lj
DJvkb lmyj Hpl JJ.D kbJ 21 cbiUJj kjJl.iCMJj { JJ.

Hp-mnl ::- ov H,ov


lcnv,HU,Yb[,lby,vjbpv,HuJl,lH,kHj,kHjjl,Ib,Pbp,Hu, oJ&,uu
ibO,Goy,kHm Jm$,pvJ,nUo,kbk,Dyj,Goy Ij,mJs
Jm$,vjU,D#l,iU,mKj, lHl lUuu 21 cok (vJm),J[ Hv,mHj F.

~~ mlJvk Jlcnlc~~
DJbov Jbov~ JIvnl& Jvkm Jbov~ CJH iCjm Jbov~ $Jj Jbov
JIvM ~~1~~
oJ lb kuJl~ lb kl& Yl& H<l~ lb pilm Dol~ cuOj ~~2~~
kui Oc& uH~ cvb pvb J{lb HH~ Flj oJlb lH~ #C nF& jpmlcb ~~3~~
lL qmLjHCb HCH<k~ oJ lb ojlblk~ ojm Ovok~ Fok YJkb ~~4~~
pm Jlb v uYl~ lCb YpJ iCHl~ lJv pJbm mqmLl~ kuib v uY ~~5~~
Sk oJ ij HJ&l~ omj llml iCHl~ pvbm ib HJ&l~ DHuHCb k=HU ~~6~~
Dlb Jvk Jl~ cnc M lL&~ ljJmL HjcmK~ JC& HjCbL ~~7~~
vc<jCbl mOpv~ ymu kj kLJC~ ml kjlm jcn<&C~ JC&v HjC kLb ~~8~~
$< Jjl mllb~ kjJb kCl Jllb~ pCb JJYJ-Jb~ mK C nlu ~~9~~

www.ravi-joshi.com

DO-JO nlu oj~ kuC nF&u vjblj~ I[u moj HjHkj~ HC& nlu cvjL
~~10~~
lb ml kv mcjC~ cnC vjo-kcumv~ mbJob nb vHC~ kjl HJ& JOl ~~11~~
cnC Hpvm HJl~ Hu oF& vcJbqsl~ mbJ&cp DC oJl~ mlJvk mJ&L ~~12~~
ml cnC MJ mbil~ JC kjlm HJ&l~ mlJvk-kL Dml~ uu mJ& Di~~13~~
mbil l lbm~ Jvb OjJ Jm~ mlJvk mJ&bm~ Dvku nJ mJ&L ~~14~~
k=<C uuJlj~ jkcpb Jum kj~ l c$ moc Hj~ Dkbv yC ~~15~~
k=<C kl& DHj~ cU DC Goj~ vpHlvm moc JjbJj~ yuv oKJ ~~16~~
lbJ l cnC Hlu~ pGv YJb c$u~ oj kju oju~ DHu l cvb ~~17~~
Skv moc HlvJv~ Y cnCv Hn ITv~ Hjb[ GHjCbl ybOv~ jkm Hlu ~~18~~
kv lb ckbob mJil~ ynl ipi Dnj$~ ku Hj DCc$~ OvJ<b v yu ~~19~~
qkwcCmn Hn c~ KGv oJ Dlbl l~ Dbljb moc njc~ ckHCb Hnlm ~~20~~
iJbo cnC c$m~ lP Dl J=m~ Hnv mbl< cvmb~ Jlm cpuib ~~21~~
DJ cp iJv~ mboHv $<b mcjC~ mbmjblv c# kjC~ uY vmJ cvmb ~~22~~
Dc kU Hjnl~ ii&cv Dml JKl~ GoF&k kjlu Lb Jl~ mlJvk Hpv
~~23~~
lCb Dcb om JYJ~ iCM ov oJ~ Hnv JJb lJb mJ&~ JlJOv nlkj ~~24~~
ukbHMb cib v~ yvl m[b v~ Sk Jvk Jmb v~ l ol DC ~~25~~
Skv moc Lbyl~ omN ovb DJukl~ ii&cv mJb mbil~ Hpv k=<C kjlm ~~26~~
mJ& JlJOv Hnv~ yC bl vpcvb~ pj Dmlb Ov movb~ lj mbYJ nb cp ~~27~~
vjH IGv lovbljb~ jkwlnml jkwl Dbljb~ kHlm vpi=nci&-Dbljb~ Gom ov moc
~~28~~
ci& Sm ul~ lbJ mcv DJl~ JHj Sk OJl~ GlmkHCb lm ~~29~~
cnC c JHj pC~ cC cv cPb Ov~ ci& j vl v~ MO Ilu lb ~~30~~
pj Ov cU Hjl~ lj lblub DO& lil~ Sm ku cvb yl~ yCm J ~~31~~
DC moJ Ov cPb~ mnm$ c HC& mb~ uYub lj ll lcb~ HbMl c mJkj ~~32~~
Smb cnCv cC JHj~ mocm vcmkj~ HbMl c jCbJj~ Lu J moj ~~33~~
kl moc Hnlm~ JM k yu km~ moc mcj #Cmjmb~ ml Jvk Jlm ~~34~~

www.ravi-joshi.com

lCb l JcOv~ ci& plb cbiUovb~ Jl HpJOv kv~ GH<Cn Djub ~~35~~
lbJ mJb JIvvMv~ iu ipvv~ lpc MYcv~ HMbkMOj mboj ~~36~~
moc ci Jjov~ ov pJb mJ& nv~ YqkwlmK DC Ov~ mbHo cp uYJ ~~37~~
lLml cnCv ipvv~ #Cbl HJu DblO&v~ cC JMm I[ oM&v~ Dvbo Hjc nlm
~~38~~
mocm cnC JHj~ c H[ub SM Jjb~ HbMl cblv pj~ ml Jvk Hpv ~~39~~
lj nF&u OvmbHV~ JIvb plu mJ& Uv~ DHC pCl yC~ Hp vCb c mJb ~~40~~
lj DHC cpkjCb~ LJO Jl mbiCb~ Smb cnCv lv~ moc l L&u ~~41~~
moc mbi JljC~ cC JM lm kj JC~ pl Pu Hjlv~ GHoM IGv ~~42~~
mocn D& kjl~ vpHjm iu Hjl~ MOv DHub mov Hnl~ Hj omv kbn
~~43~~
l pib jpmo~ JYJ YbJlb Dc&o~ omom l OJl~ mJil lb kj ~~44~~
lm Hlv jlvoHbv~ luk kjl DJUv~ jlvKl mo Hnv~ v$ JmHv Hn
~~45~~
Hlv cnC k=H oJ~ moc cnC k=<C~ DCk ml Jvk~ mbi ip lpuib
~~46~~
DJv mJ& Iv~ HlHlv l oJmov~ jnv Yil mKb vv~ ov lbb mbHub ~~47~~
Fk[ k n Jl&cv~ cC JM movb pGv~ M lL& lL Hnv~ ml Jvk Jl kj
~~48~~
$yn vcb c$~ mom lLb l~ jp l Ov lq<l~ ob[JJmL Hnlm ~~49~~
kjl c$ mKmbJo~ mlJvk k=Hmo~ mJv kjlb DHmbl~ lbJ vJu Jl&ub ~~50~~
p lmkjbv Ov~ cC JMb vub uv~ l mj lLb Tv~ OvmvcK ymu ~~51~~
Kb yul Dcn JHj~ nb[lb mo vij vij~ cbl Dml nk pj~ lj pJnj oJlb
~~52~~
Ov cnC oKJJb~ cpm k< YJ mbiJ~ DJ[ub lj Jkl IJb~ Sm Jj Dc ~~53~~
lbJ l H GI[v~ cbp<b PkCb k{v~ jlvb nj cl oJv~ YJ mbil DMvb ~~54~~
nlb IGv pJnj~ $yn cnC KjKj~ Gc cuk mboj~ Dnl mJ& Y<Cb ~~55~~
cC JM vjKv~ jlvb Hnlb Gcp cvb~ nb cPb Ov jbv~ uub Dm vl ~~56~~

www.ravi-joshi.com

Sk ck lblu~ IGv oKJ yncu~ $ynm l GlJU~ cnC DUK mlJj ~~57~~
l ck $ynvb~ cC JMm kCb kjCb~ ou HJ& nl mcjCb~ $yn cvb Gcpu
~~58~~
oj[Jv jb Dvk~ ob[Y oJb ob[vk~ DHub mJH Jbk~ GI[ kjl Yvb ~~59~~
ku kyu mj j~ OvHob uil mjYjb~ #c cil l DJmjb~ pJnj H{lb Jub
~~60~~
cC JM cv Goj~ o kj lmkjbJj~ $ynm JjbJj~ cnC m[Jb jbm ~~61~~
cPb cp cUub Ov~ jbm k M# kv~ DCk cPb kuC~ nCj lb v pCb ~~62~~
l Jj Skv~ lmkjbm oub m[v~ DHub Ov uYlb Hv~ cC Ykwl pnu ~~63~~
vl kj Jvk Jlb~ cbiUJj DC lL&lb~ lCb mKb Yi JYJlb~ $yn lb Hnlm
~~64~~
lCb ku vJm Ijb~ cpm H$ pnu pj~ mlJvk Jl lj~ HC& kjv cvb ~~65~~
lbJ ipvv mo-HJv~ nlm lm H$ mblv~ Hj Jlb n JmcjC~ mbkb l DJl
~~66~~
OvHo lb iub~ cv iu JYJ mjub~ Y#H$ OjCb Dub~ Hjibo nGv ~~67~~
jJvo ljHj~ J<&Yj Y# ojoj~ cil nb[ o:K Hj~ bl kj cvmb ~~68~~
lbJ Mkcvb Dcbl~ oM&v ITv MjCil~ vJov kj DHub Jil~ JYJ mJ& ovHCb
~~69~~
Mkcv l Dbl%&v~ mbil lu clJv~ mlJvk Jl yuv~ Jmj km H[um
~~70~~
HC& kjJ vJm Dlb~ lj oj nlu JHo~ ipvv oF&u mo~ pJb Dlb P[kj ~~71~~
$yn cvb DJl~ lv pnu jcbl~ Iuv Mkcvm ob[Jl~ vpmovb Hlu ~~72~~
HH ynl kj~ ml Jvk Jl Dj~ lbJ Dvk l Ijb~ jpmJk JMu
~~73~~
cnCl Oc&kl&cnjp~ mV Dml Dp~ lcnbm Hv jpkp~ kjJ yuJub ~~74~~
Ovm DHub Ho~ mlJvk-mob Hl~ Mkcv DMJ&o ol~ Hjc mK $yn ~~75~~
lmkjb cvb mJj~ JM kjl Pu mj~ ksYp oM Hj~ plb cvn Hu
~~76~~

www.ravi-joshi.com

Hui vo ljJj~ cb[H GYjl mboj~ HlH HJv Hj~ mojC pnu ~~77~~
mlJvk JljC~ kjl lmkj nl mppv~ HJ&kc& mJ& m[v~ mvci&-ic pnu
~~78~~
Yi&J kUb yC~ kjl lb HjnlHC~ H{l k Pub Jl&cv~ HjmJb l n ~~79~~
m$ Sk o:K kjl~ Du lLb Mkml~ yC Jjl k cl~ mbiJ Y m[v ~~80~~
mlJvk k=H kju~ lj o:K DJIb mbHu~ l omlm mMu~ Lj kUb cvv ~~81~~
lbJ Dmvb mblJvvb~ vY& l nGv cvb~ mbi lbm ovJvb~ kc&kL DHu ~~82~~
cUJ oMb jp bmv~ mMu c jC Dmv~ covJlvb mJl nGv~ jp Ju cl
~~83~~
cpu vm mblv~ covJlm Hmv~ mu#C H$ nGv~ mJ& kjl Dvbo ~~84~~
Hj cp Hl v Jj~ H$oM&vn j~ DHcv kjl JjJj~ lCb o:K Jub ~~85~~
Hmv JJn kv~ covJlm mbib ITv~ i#$b jp bmv~ Gv jnu ~~86~~
mnJv Jjn cpm~ Lb Gv Yub jpm~ lbJ mJlvb lJUm~ cp uL cju ~~87~~
pJ vkm J cpu~ cnCv OJub volju~ Hnv n HpmnU~ Lbyub c DMvb ~~88~~
lj J DMJ&o~ mJi& pF&v vjHJo~ Smb cnCv Yi&JHo~ Jbou l jCvb ~~89~~
lbJ lpu oGv Oj~ mbil JJk Jj~ mlJvk Jl Lj~ kjJ mbil ~~90~~
m# mbiv moc~ cC JM $yn~ lm lpm lmkjb~ Jlcnlc JC&ub
~~91~~
lbJ l Hu J=~ vpmov pF& ml~ mlJvk Jl kjl~ pnu l vb ~~92~~
I[b o cvmjKb oJ~ Hlc uY JnJ~ H$mK uY I[J~ Sm vJm yuu ~~93~~
lbJ kC&Jl jpvOm~ $mv DHu mom~ Gv jnu lL&$m~ HC& kv
kublj ~~94~~
l Huu cvJ=~ Jj kjlm ~ mMum J=L uil~ JH cpkjCb ~~95~~
c GHpub lvcvb~ vboJb uiu vpmov~ DJ[l l l nGv~ cuY pnu ~~96~~
l Jvkvlvvb~ jn l vl Mbl cvvb~ jp Ji l lb$vb~ mJ& kjl klk
~~97~~
YjpcvbM Hv~ mMu lbm mJ& mbiv~ mlJvk-Hp kv~ Ov JnJ cnClm
~~98~~

www.ravi-joshi.com

Yjpcv lp cnCl~ Dm biu lP cl~ JIvvMk iCHl~ vl kju kuC ~~99~~


vv Gcc HoL&~ pcJu jCvb LL&~ jpJYJb l mcL&~ Lmbi Jl kj ~~100~~
YqkwlYJb kjb Hpv~ mJb kj GH<C~ mJ&bm cv mvcv ov~ cnmo Ju ~~101~~
covJlm Hjub~ cb Jj cvb pCub~ Hj clmjb pUHU~ mJl l oY&iv ~~102~~
yuJvn v l~ mon oOu DJnjl~ JvMkub JHjl~ y nl cvpm ~~103~~
jpm mMu DJ[l~ LkUb n H$Jl~ jpmob Dvbo kjl~ DHl cb$ mJk
~~104~~
u#o vc H$m~ Jv kjl mnm~ Hj Mu cvb mJlm~ vbo kj oJ ~~105~~
lCb kHu mlJvk~ oJvbo cvJ Ilk~ covJlMjjb Dvk~ k< u#Cb omll
~~106~~
mJ& kjl D&~ jp DJnj mn&~ mMujC mbi GH~ oJl mJlu ~~107~~
lJb JL& vbo ku~ momc DHcvu~ kjC vmlb Jjb ku~ cl DHu ku<l
~~108~~
lj Jl Jvkb~ ml ml nlkj mb~ kjlb oo&J i lPb~ v nF& vb ~~109~~
MjCil o:KH[l~ HlH kj ~ Djlm Jvk Jl~ mMub Skv ~~110~~
l iCHl n mV~ uu oJ Ju#C~ jib Jjub ku#C~ mboj om covJl ~~111~~
jp Dvbo cv DHj~ ybO Jvk cboj~ oIbmJb kj mbmj~ H$ ovn cjJl ~~112~~
vl Ojub lbvb Jl~ vl Dvbo l jpbl~ pn JYJb jnl~ mJ&kU mKvb ~~113~~
kubljb bmv~ iCMukb Jjpcv~ ovn qm$bmnl cv~ cUJ oJ cnCv ~~114~~
Smb cnlc HJ&lm~ MJ mbil lpjM~ ml cnC Mvkokbm~ yb[HjCb n kL
~~115~~
yoJ vjocv~ k=<C vp Jvbv~ m# oF& JljCb~ mku kuC cU ~~116~~
M lL& lLu~ DHC kjJb GH<Cu~ Hpv kv Jvku~ l kjJb vJb ~~117~~
mbkU kv Hpv~ mo mJ&bm oTv~ DlL yC mJb IGv~ cV Ypv kjJb
~~118~~
mbmk=lo bL cC~ lblu DM mcpv~ Oc&c lic pJv~ kjJb lb DHub ~~119~~
oJkj DvblH$~ kLH vJ HJ$~ Jvkm DH&l~ FnHj$kuC ~~120~~
Jvk lL&m~ Jl kjlb Fc$bm~ cnlc JC&Jb mJnlm~ blv moj ~~121~~

www.ravi-joshi.com

ojl DJIb mju~ Jvk mV nF&u~ F lb lb uYu~ llk=Hvb Ykwlbm ~~122~~


~~ Fl mlJvk Jlcnlc mbHC&~~

~~ . DL mHpl<jbY:~~
Dc=lmi.
DolnmlH<iyOvjOMvjnC~~
mc mcb=ijJlvb Ycvc=
c=lmi: ~~1~~
DL& ::- DolJj nml,iJj H<,yOJj DvjO,MvJj jnC,mcJj mc cnCp
c=i,MJj jJl,cbiUJj Dv. Jj n v#$ Du cnCp Dc=lmi pCJ.
Jp& Dc=lmi.
iH<JJnCMvjnC~~
YcvJM<Ccmc&jCbOJcd ~~2~~
DL& :- iJj H<Hv#$ Du Dml Dc=lmi Kj,Hjbl JJn ku Dml 6 cnvbv
GYlm c=l. MvJj jnC Dml C ku lj c=l.cbiUJj Dv Dml i=nJM ku
lj <Ccmbv c=l pCJ.
c=li.
lpjJcvjOGj<{bMl&Y<cHYcbpv~~
c=iMjiJjmH&oJbMjJmlcHnmlc=liJobl ~~3~~
DL& ::- jJJj DvjO,mcJj Gj<{,cbiUJj Mlljk,yOJl Dv,iJj
c=iMj,MJj DMu<,MvJj nml. Jj n v#$ Du Dml c=li.l mJ& kc&m
Jp&.
oiOi.
yOl=lkpHbc<<bijcMJj~~

www.ravi-joshi.com

SkoMmcMvv&JcboMck&FloiOi: ~~4~~
DL& ::- yOJj l=l,cbiUJj Hbc,iJj <<,MJj Dc,mcJj SkoM,MvJj
vJc,jJJj oM kj i Du cnCp oiOi pCJ.
cIbi
cIk&JjMMvJMKD&kpbomlcucd~~
Jqi&jMovc$bnmlbmjcIbi: ~~5~~
DL& ::- jJJj cI,mcJj JMK,cbiUJj D&,yOJj cU,iJj k=k,MJj
DvjO,DvJj nml cC i Du cnCp cIbi pCJ.
iHu.
cIbilc=l:ku#kjn~~
k=lc=ll<bMMp&lvpJl ~~6~~
DL& ::- cIbJj icv ku lj cju.i=nJM ku lj ku# nF&u.kn oJok mLHv
kum cjC n. GHpuu yuk cju Dm pCJ.
Cm Gkwlv#$.
Dvbc$jJbc=icuHvJ&m~~
H<JClnmlmLvkl&lbMYcd ~~7~~
DL& ::- Dv,DvjO,jJl,c=i,cU,HvJ&m,H<,JC,nml n v#$ C kjCm i
pCJ.
c=ivH<HvJ&mnmlvjOJCbcucd~~
Ov<jJlk=lCb k&uYsIHvi&cb ~~8~~
DL& ::- c=i,Dv,H<,HvJ&m,nml,DvjO,JC,cU,Ov<,jJl bJj C ku Dml
k& kv lJqjl Ij F&u.
OJqmLjv#$.

www.ravi-joshi.com

Gj$jnCYmkjOJbqmLjcd~~
l$qmLjbypinMbljcom ~~9~~
DL& ::- Gj cnCp GjHuiv,Gj<{,GjYHo,jnC,Ymkj cnCp m&Jj n
OJqmLj mb%k v#$ pCJ.Jj Ij,oJU,Dvk mKmv b DjbY kuv mKqHl nF&u.
cIc=iMjnmlmJlcuvjO:~~
jnCjJlJGjCb$blL ~~10~~
DJnJJnkvmbJjClL~~
JHlmJ&ypvi=nbcbJMld ~~11~~
DL& ::- cI,c=iMj,nml,mJl,cU,DvjO,jJl,jnC,lv Gj n v#$ kCln
MYk& DjbYm DLJ JJnm kbJ kv JjCm DLJ Mll yp kjCm kbJ k<
Jmlmbn kjCm,i=nJM kjCm kbJ cJM kjCm Mml Oju Dnl Dm pCJ.
juv#$.
mJlHvJ&mJOv<JClL~~
v#$bMlY<kjuvmb$kcd ~~12~~
DL& ::- mJl,HvJ&m,JC,Ov<,Mlljk n ju mb%k v#$ pCJ.
DbOv#$.
DbO#bH&#bkC#oJuv:~~
iCvnCJmHlJjcvcld ~~13~~
DbOkblvcbouvbcOuvcl:muvcd~~
jnC=lYblbmYpiClHv:Hv: ~~14~~
DL& ::- jnC DbO,c=iM<& cbo,D& cOuv,HvJ&m muv cC 28 v#$ DYplmn
iCJ.l DYpl Gj<{ H{ iCv vblj JC Ov<qok iCJ cnCp DrJm nll.

www.ravi-joshi.com

GjuI#v#$.
cIDoln&mlbYjCGjkcd~~
uI#CH<CDvnmlmb%kcd ~~15~~
DL& ::- cI,HJ&,Gj,nml,YjC n v#$ Gj DC H<,Dv,nml n v#$ uI#
pCJ.
OJqmLj c=oc$ v#$.
jnCOJbqmLjbGjC$iCl~~
$vjOj
OjJlc=oc$bpl ~~16~~
DL& ::- jnC,lv Gj,$,DvjO,jJl n v#$ OJqmLj c=oc$ pCJ.
l#CoCv#$.
DjlLp<cIcubJl
l~~
DMu<HJ&CFlll#CoC ~~17~~
DL& ::- D&,p<,cI,cU,DMu<,HJ& < v#$ l#C oC mb%k nl.
Ovco&vm Jj.
jJo&MbMncjqMc<
c<[MyOml=lMvjYi:~~
OjmloMYinjvYinjiMJj ~~18~~
DL& ::- jJJj DbM 10,mcJj 16,yOJj 3,MvJj 8,cbiUJj 12 cC Ov kc
nF&u,iJj J MJj cUC k{v Ov cpu Dml Yi pl vn.mlJ biu ovM
Hnv cUC kjJ.
icvm Jp& v#$.
$CHJ&cIp<YjCpvck=k~~
mH&mJlJ MK&$icvJp&ld ~~19~~
DL& ::- lv HJ&,cI,p<,YjC,DHu pvc v#$,k=k,DMu<,mJl,JMK,$
v#$ kOn icv k v.

www.ravi-joshi.com

lLnjmbkwlbljkJjclcd
lcd~~
mHlYmlnjtibM<bHucoMld ~~20~~
Skvl$mbOHYciclmKcd~~
l=lbO&ci&mlL&cmVO ~~21~~
HbcHvjJ=:<<JOmcJ:~~
MvbMvbJpvlHbLmu#Ccd
mu#Ccd ~~22~~
DL& ::- MkwuH#b lHoHmv Jl&cv lLHl lL iCJ DC m&oHmv llkU
p nj Pu Dmlu l cUJJ DC oJm v#$b mbK cUJv jJJjHmv Jjbn mbK
cUJJ DC l Skboj mbKu mlv Yi oTv p Dbk jnlu l Mv HnJ.1 Gju
lj l kC Dn.2 Gju lj mK kv l Dn.3 Gju lj ci&l Dn.4 Gju lj DHu
iJ DmHm Du Dn.5 Gju lj Hv ci iu.6 Gju lj kn DpjcU kwuM HJl
Dn DC pj yjyj Yi lu lj l vn cnCv mcpJ.
m&YCbb$iCblLclcd~~
mHlYmlnjtib$CM<Iy[kcd ~~23~~
DL& ::- cnv#$Hmv oJmv#$Hl iCv p mbK F&u lu lnbv iCJ J ll
MkwulHoHmv Jcv lLHl lL cUJv Skboj mbKm 7 v Yi J.3 M< jnu
lj l oJM Iy[ cnl& Dn Dm pCJ.l mJ& JHjm i n.
D[UYcC.
m&YCbbmHlYY&icnjld~~
~~
$<dkcCbkwlbMvcL[Ucd ~~24~~
DL& ::- m&v#$Hmv oJmv#$Hl iCv 7 v YiJ.3 kbJ 6 jnu lj YcC.2 DLJ
Mv Du lj D[U pCJ.YcC HMkc&m J D[U mLJjm IJ.

www.ravi-joshi.com

l<Ho IJm cnl&.


m&YCbbmHlYY&icnjld~~
lJjeYblj%m$Cy:kl&l: ~~25~~
DL& ::- m&v#$Hmv oJmv#$Hl iCv p mbK F&u l 7 v YiJ.M< jnu l
c Dl 4 ynj 3 cC Dl ynj u yIv Hokb mbn kjJ.Dlu uJj DCu
Dml jnu J ynj uJj DCuu pF&u.
Mll vbij OjJm cnl&.
m&YCbblLJjmcqvJlcd~~
vJYmlnjtibmHlM<blnJjcd ~~26~~
DL& ::- m&v#$Hmv oJmv#$Hl iCv Jcv lL J Jj cUJv 9 v Yi J DC
M< 7 jnu lj nJj cnCJ.nJjJj Mlbl vbij pbHJ.
HuKjnCm cnl&.
m&YCbbHbHbl
lo&Mcd~~
cOmHlovHuKbu#Ccd ~~27~~
DL& ::- m&v#$Hmv oJmv#$Hl iCv HJ&Hmv 4 oMbm HH v#$ oTv cO 7
J cnCp 27 Pu.p oMm Yi Hju l HU HuKjnCb pCJ.
HuMuk.
HJ&YJljibo#CcjCbOJcd~~
Hck=MyubjJOmbYJ: ~~28~~
cOmHllD<cvdHuKMvbmK ~~29~~
DL& ::- HJ&Yi Dji,o#Cm cjC n,Hcm k=Mbi,Gjm JO n,cO D<cvd
n.
MMljiOv<jJlH<$MlY<ivjO$jmJlnml:~~

www.ravi-joshi.com

MYniuivyukb
$<<Ovkvkmc=bHuKbybOvbmld ~~30~~
DL& ::- c=i,Dv,Ov<,jJl,H<,$,Mlljk,DvjO,lvn Gj,mJl,nml n
v#$ HuKjnC m nyU,MYn,i uiv DmJ DC lv mn Dm HHn DmJ.lj
HuKjnCi=n Ovkvkmc= nF&u.
Dqiv k Dn l HnC.
mklLJ&jlk=lHlM<iCYJJqvnJm:~~
mKncMMicM<CL&vMoJYlu ~~31~~
DL& ::- p lLm HnC l lLHl MkwulHoolL iCv ll 1 DOk cUJJ DC
l oJM p Jj Dmu ln ll cUJv Skboj mbKm 4 v YiJ J M< iC n 3 J DY
cnCp Mv Du Dml H=LJJj Dqiv Dn Dm pCJ.l ncm i.pj 1 kbJ 2 M< jnu
lj DkM J HlU Dn.lJj nc ku lj C J DL& b vM kju.
kCl n cK Dnl.
ljCJt=iYmkqjbckpmjpJObloklJ:~~
lbb$lbvmld ~~32~~
jJYlovYbiClcllKib$l
DL& ::- m&v#$Hmv oJmv#$Hl cpv m&Hmv cv lnm lv lv v#$ ouv
pL Yi Hju l n cK Dnl Du Dm pCJ.
MYMY HU.
ovk=ok&lc:kpklJnlYpvMY:MYo:MY:~~
nJvcobJukwlbnJvkcCmJ&mc= ~~33~~
DL& ::- m&,Mv,jn,cbiU,kl Hnb cK Dnl Du Dml nJvkl&m
DkuCkjk n.J b, yO,i,M j nb cK Dnl Du Dml Gc HU Hl
n.cnCv DM kj nJv Hnv Dvk kj vck nc kuv mK n.
DL Illb (IlJj).
c<mk&:mbnkvJ=<Cbcbobbmbojjc=im~~

www.ravi-joshi.com

:kuJj:
Jj: ~~34~~
kk&mclukbYmpJH&lYi&J:ku
DL& ::- c< jM IlJj jJJj,mbn,kv,J=<Y b MvJj.cLv mcJj.ckj
cbiUJj.kk& yOJj.lU,kbY b iJj.Ov,J=k,cv b MJj cC jMb
IlJj pCJ.
IllL.
OvcvllL&J=<kbY:~~
c<kk&:<<kvcLvJc ~~35~~
oMcJ=kmbnoMckjlu~~
Slml
SlmlI&lblLoJ&p&v:lvl: ~~36~~
DL& ::- Ov,cv ovnb 2.J=<Y,kbY b 4.c<,kk& b 6.kv,cLv b 8.J=k,mbn
b 10. ckj,lU b 12 cC IllL pCJ.
Ilv#$.
cInmlmJlvjOcuJCljk:~~
jJljnCYjCD&Mu<KIlk: ~~37~~
DL& ::- c<b cI,J=<Yb nml,cLv mJl,kk& DvjO,mbn cU,kv JC,lU
Mlljk,J=k jJl,Ov jnC,ckj YjC,kbY D&,cv DMu< cC Ilv#$
pCJ.
Ilb.
SkHbvJic<^
c<^oM$CmHlljuYk:~~
oMqmLlcpojMlIlbFlkLlyO: ~~38~~
DL& ::- c< 1, J=<Y 5, cLv 9, kk& 2, mbn 6, kv 10, lU 3, J=k 7, Ov 4, ckj
8, kbY 11, cv 12.cC p jMH{ p Dbk Dn l l jM Ilb pCJ.
~~ Hu~~

www.ravi-joshi.com

Slvc<o<jMIllLoJjC$#bvd~~
mbc$v=HoM&vJp&_sYkc&Cv$o
v$o<: ~~39~~
DL& ::- n mbiluu j kj IlK,b o< kC kC HnJ l kj.kpp
kjC,C-HjoM icv kjC,jpoM&vm pC,nj Sk mJ kjC Jp& MYkc& b
o< vn Dm pCJ.
jMb mJc.
HbvvjJbJlmcbkk&klL~~
c<J=kY&c:kvcLvy&O: ~~40~~
iO&v<cvluJ=<Y=&i:~~
MvmlkjkbYjMvcOH: mc=l: ~~41~~
DL& ::- mbn jJ, kk& b, c<,J=k b cbiU, cLv b yO, Ov,cv b i,
lU,J=<Y b M, ckj,kbY b Mv cC mJc pCJ.
b kCl oMm Dn l HnC.
c<mbnOvHJ&YiJ=<kvckjc~~
jcd
cd ~~42~~
luIcLvHcbkk&ucvoMj
DL& ::- c<,mbn,Ov b b HJ&m Dn.J=<Y,kv,ckj jM b o#Cm.kbY,lU,cLv
b Hcm. kk&,J=k,cv jMb b Gjm Dn cC jMb b pCJ.
~~ HU~~
mvcKlL&uYo#CmKmbHo:~~
H=<cjCblJcbOv#: ~~43~~
DL& ::- mvcKb Dml C J kn k&Yi kum DL&uY.o#Cm Dmum
mKmbHo.Hci Dmum CvM kju J JcYi Dmum Ov# nF&u.mlJ b H<v
mJ& k&m DjbY kjJ.

www.ravi-joshi.com

b k Dn l HnC.
lLHb
HbiCbk=lJk=ko<pld~~
lloMY&kwlbvJYY&icnjld ~~44~~
DL& ::- p lLm b HnC Dmu l lLHl Muk H#o lL iCv lb HH kjJ
DC ll k=kbHmv oJmv#$Hl iCv p mbK nF&u llk cUJv ll 12 cUJJ
J Skboj mbKm 9 v YiJ DC M< Dbk jnu lJv b k Dn n v pCJ.
Skbl:mHlpuHb
HbJmY:mLu~~
$<<bvJckMbmllkukYJld ~~45~~
DL& ::- 1/4/7 M< jnlu lj pU b Dn Dm pCJ J 2/5/8 Dm jnu lj mLU Dn,J
3/6/9 jnu lj DkM Dn Dm pCJ.
~~ HU~~
puuYlMIbmLuk&JvMl~~
DkMcOcbkwlclbmu#Ccd ~~46~~
DL& ::- b pU Dml k&m.mLU Dml k&vM.DkM Dml cOc HU pCJ.
Hbk HnC.
illLluivvJlHbkbcp%cd~~
c=ljqivvv=Hvvjviovl ~~47~~
DL& ::- MkwuH# Dokv p oJM Hbk HnC l HJ& lLHl lL iCv pJU
HnC lJU uivn ll cUJv Skboj mbKm 9 v Yi J DC M< Dbk jnlu lJv
H{ mbilucC HnJ.
1- c=l, 2- Dqiv, 3- v<Hbk, 4- jpHbk, 5- v<Hbk, 6- jHbk, 7- v<Hbk, 8jiHbk, 9- v<Hbk cC HnJ.
~~ Hu~~
vjbJljibi=njbYeqivHb
vHbkcd~~

www.ravi-joshi.com

jpkbjpmJbc=l:mJ&$Jp&ld ~~48~~
DL& ::- Cm jHbk Jp&J.JlmbyO mbmkj kc&m jiHbk Jp&J.jpmJm jpHbk
Jp&J.i=njbYm DqivHbk Jp&J DC c=lHbk mJ& kc&m Jp& kjJ.
uiv HnC kj.
cvc<lv&[:m&J=<kbY:~~
cLvckjHbM<:mO&:kl&l ~~49~~
DL& ::- cv J c< n ov uiv j j Ik.J=<Y J kbY n 2 uiv 4~~ Ik.cLv J ckj
n 5~5 Ik.kk&,mbn,kv,lU,J=k J Ov n 6 uiv 5~~,5~~ Ik kj kv
12 uiv pCJ.
b loJM YiJ kj.
cvc<HuvvJkbJ=<kbY:~~
cLvckjokwM<:kl&l: ~~50~~
DL& ::- cv J c< n 2 uiv mbbl pnu oJmHmv loJM 8~8 HUb Yiv Sk cnvl
mbHll.ci omj mbbl uil lJn l uiv m&o Hl nl.l c DM kj HnJ.J=<Y
J kbY n 2 uiv 9~9 HU Yill.ckj J cLv n 2 uiv ojjp 10~10 HU
Yill.kk&,mbn,kv,lU,J=k,Ov n 6 uiv ojjp 11~11 HU Yill cC
uivYi pCJ.
l<Ho HM oCI
ICm cnl&.
cbobo%ov<cuYjC$jCb$bjnCbJC[UclL y#&jkwllL~~
YmbcmbnuivkukHllLJO=lJ&HC&coM&oJmikc&vJjld ~~51~~
DL& ::- Mv,mc,yO oJM DLJ v#$ Jp& Dnl l kCn Jj Dml cU,YjC,$,3
Gj,jnC, JC,D[U
,ynju,Dc,jkwllLY,mbbl,mbnuiv,kuk,JlHl,JO=l,D&,HC&c
,DcJm Jj i,cnM,M,I[,cb{ Dokv l<Ho pvJj Ij DC vl.

www.ravi-joshi.com

Fbocbombnuiv HMvbvJMcd~~
m cucyOiJvumlji:Mv ~~52~~
~~52~~
DL& ::- YJ HJ&Muk DL&l mbilu lcC Hnv J kv vJv DCC J
oC l kjJ.
lLb u#C.
vboYpjkwlHC&&$Jl&llL:~~
MkwueOc:mc:<:k=<C <:mcOc: ~~53~~
DL& ::- lHo vbo, 2 Y, l=l p, lL& jkwl, Hbc HC& kj kv lv cv
15 lLb vJ pCJ.MkwuH# p DOc l k=<CH# <.p k=<CH# DOc l MkwuH#
< pCJ.
k&JjC.
vbom$lmJJmllb$#cokJ&llLJv=lcd
cd~~
JJnYlbMkOJvYmk&CHHkv ~~54~~
DL& ::- $
unJ,Ij,cUJo,GHj,mH,oi&,oGU,Jnj,lU,DMU,ipMU,D[.iF&
J[,Mb J[,Ml,Du,pj,nUo,ck,kU,Tm Dokv
vkMU,MYk=l,Dubkj,i[,jL,HuK n mku kc vbolLm kjJ.
p J jkwllLm kCl kc& kjJ l.
pm
pmmbcyuHik&Cmblnvc&lv~~
jkwlmJ[^JFlybOIlJ<eqivMm$olmcd ~~55~~
DL& ::- p lLm Gkwlkc& kj,yk,iuc,jlv,clb,mv,H,lby,k,[,iF&,cnM,I[,Gb,
yu,i[,MU,cb{,Jm$ IJ kbJ J.
jkwllLm Il - Jl,JO,ybO,J<i,pUlcj,Jm$,uKb[,k=l,ok=l. Gk=l n
kjJ.

www.ravi-joshi.com

HC&lLm k kjJ l.
HC&mcbiuJJn$mHkbMblkkc&k&cd~~
moJoMHl=kc&kwlbvvbJoOsYcbiuo ~~56~~
DL& ::- HC&lLm cbiuk& JJnok J $ Hk cnCp Dvk kj ncKo Mbl kjJ
DC DcJmm Hl=kc& c$ Gkwl.Dv mJ& kc& Jp&.
Jjb HU.
jp
jpY<klmJvmJiJqcb$<OMm$kc&~~
mJC&lbcC&JHCkc&k<bmbcjJJoOld ~~57~~
DL& ::- jpY<k,Dvk Gunm k=l,mJkc&,HMkc&,cb$HoM,Dvk
D<OmOv,Mm$kc&,mJC&,lby, kbyuo JHj n Dvk kj okv,k<mbn J
kun,mbc n kc& kjJ.
mcJj k=l.
MbKypckwljpl#Ypbm$
$J=#k=lblJY<Ccd~~
il$l#jJkj=biH<HbyjjbYCcboJj ~~58~~
DL& ::- MbK Dubkj,Gokkc&,cl,H,Tbmu
uJJ.m$Yi,J=#jnC,Y<C,cU,yiF&l,H<Hb DYjCb, Mp,ivku,%,Dbyj
n mJ& k=l bJj kjJ.
YcJj k=l.
Yov=lmvnJ<qivMm$ybOYIlnJMobYvd~~
mvJJkkjOl
kjOlncJuk&okpJoOld ~~59~~
DL& ::- Dvk kj Yo,Hlj,K kc&,J<i,Dqivk=l,Mm$Il,ybOvo kj,Dvk
Ilkc&.MlJkc&, obY Dnbkj,mvl JM,mJC& DC HJU b JHj Flk k=l cbiUJj
kjJ.

www.ravi-joshi.com

yOJj k=l.
vHCHCOvbkuMuHomJu[uKvv~~
OlkbvqkwlmbOJcJoy
JcJoyOJO: ~~60~~
DL& ::- Dvk Jb vHC DYm kjC J vvkj JHj kjC,DOv kjC,vvkj
kMul kjC,mljkc,uKvJ,mJ& kj MkC,Ol,Dvk
qkwl,mbOkj,mJjm pC J C Dvk JoJJo n kc& yOJj kjJ.
iJj k=l.
Oc&Hk#JcbiuncbyjJ
jJM$~~
jLY<pJY<Cok&JoOlmjcb$Jj ~~61~~
DL& ::- Dvk kj Oc& kjC,D<O,Hk,%ok kc&,JYm,cbiuk=l,mJC&
Dubkj J Dvk kj vJv Jm$ nC kjC,i=nJM kjC,$m pC,jLJj
ymC,I[Jj ymC,D<O IC,Y<C OjC kjC n kc& iJj kjJ.
MJj k=l.
m$ilMcCjlviJm$lmJubkjCokc&~~
YHCikMk=<mblMmovmcHl: ~~62~~
DL& ::- m$Yi,ivku,M,nj,jlv,vvJm$ Dubkj,Y<C,i,cnM
mbn,Jmbn,Mlb kcb n mJ& k=l MJj kuv uYok nlu.
cboJj k=l.
unMcmm$HMm$omHHv=lbmvnJ<mJcd~~
i=nJMJ<ybOo#qmLjjbkc&k&mlJoOld ~~63~~
DL& ::- uKb[ J Mm b k=l,omomb mbn,Dvk
HHkc&,mvnkc&,J<k=l,J,i=nJM,ybOvo kc&, qmLjkc&o,o# n k=l cboJj kjJ.
kCl v#$ kCl k& kjJ.
jnCmnlcj$blcvOJcd~~

www.ravi-joshi.com

ypnc&vijY<vjcMblknlbqmLj< ~~64~~
DL&
DL& ::- jnC,lvn Gj n OJv#$,bJj yp HjJ.i=nc JM kjJ.ypmbn
kjJ.Djc pi vc&C kjJ.SJb mJ& qmLj kc& kjJ.
c=ov#$
#$ k=l.
lJ^c$MMH<oJlvcvblcvc=ovL~~
c$k&jJH<CbyjbilcbiuJOvcJ ~~65~~
DL& ::- $,DvjO,cU,jJl n c=oc v#$.Jj c$lJ.jlYiJum,vvY<Cb
OjC,vvJm$ nC, iv cbiuk& kjJ.
uIv#$ k=l.
DviYck&oJlbmYpuuOlbclcd~~
HCY<Ckujl<O%vMuHicv
uHicv<mocd ~~66~~
DL& ::- Dv,H<,nml,DYpl n j uIv#$.Jj okvoj,Dvk
Y<C,vvku,Dvk Yi,D<O mJv,mljkc DYm n kc& kjJ.
jv#$Jj k=l.
J<CJ$l:HvJ&mc&lbjHbkbqlJocd~~
oblJpKjY^JnvjcvJO<Mml ~~67~~
DL& ::- JC,Ov<,Mlljk,HvJ&m,mJl n 5 v#$ j.Jj Dvk JnvbJj DjnC kjJ
J Dvk yiyi,Djc,Jv DMbcO JM kjJ.
G v#$bJj k=l.
HJ&k$cblkbcIlHbkcobpiy&O:~~
MvMJ<IlybOvsoMm$onvo<mc=lcd ~~68~~
DL& ::- lv HJ&,YjC,cIHbk n v#$ G.Jj MlJ J<Ilo i,cjC,Mm$kc&,Dqiv
uJC F. kc kjJ.

www.ravi-joshi.com

cv#$Jj k=l.
nJJnYlboJlbcmb%cLckc&m~~
mYOvmck&mOvkl&lvmKkjY:mo ~~69~~
DL& ::- k=k,JMK n ov v#$ cmb%k bJj c$l,MF&,Dqivk=l J mOjC k&
kjJ.
l#Cv#$bJj k=l.
cuMMJmH&oJlvuuHblLl#Cmb%~~
Yl#JOcb$mOvbYoybOJOkc&
JOkc&$l ~~70~~
DL& ::- cU,p<,D&,DMu< n l#CoC v#$.Jj Yl #ok cb$mOv J YoybOv
n kjJ.
kCl kjCJj kCl k=l kjJ.
yJyuk
yJyukuJlluijJCpJ:mHl~~
MkwuLcOJ&ouo<J=uvkjCv ~~71~~
Mkvl<Hovi:kbmlIKblJj~~
JoYlOJ&ouml:LcouJOqmLjCm: ~~72~~
DL& ::- yJo Dkj kjCb vJ Dvc
yJ,yuJ,kuJ,llu,ij,JCp,J,Mkv,l<Ho,vi,kbmlI SJb 11 Dnl.lb c
MkwuH# lHo HJ&oU kmlI kJC DC GjoU yJ.l HJ&oU yuJ, GjoU
kuJ,l=l HJ&oU llu.GjoU ij,lL& HJ&oU JCp,GjoU J,SJb DJ=
J lo&M,GjoU Mkv DcJm HJ&GjoU l<Ho vi M 1 kbmlI SJb j OJkcd.
HkbqmLjjCyJKyuJvpnlvHOc:~~
kuJcoc$JOvblluMYilkc& ~~73~~
DL& ::- qmLjj kc& yJkjC kjJ,yuJkjC mJnl,kuJ m$mcic l,llu MYil
D kc& kjJ.

www.ravi-joshi.com

ij l ypkc&kwlb JCpkmL&JCk~~
vmcblk=lvJbJ<qivMm$olmcd ~~74~~
DL& ::- ijkjC yp kc& kjJ JCp kjC JCp JHj J qmLj kc& kjJ.JkjC
MY k=l k v HC J<,Dqiv,Mm$kc& kjJ.
cb$<OvMkvmHkv iJjpHl=kc&l<Hol~~
mYioCnlOJkc&vikbmlIvcMYHkcbiuv ~~75~~
DL& ::- MkvkjC cb$<O kc& kjJ.i,yC,jpmJ,Hl=kc&,l<HokjC
kjJ.vikjC mYi njCok oCkc& kjJ.kbmlIkjC MYcbiuqmLjkc& kjJ.
DOcK v#$Jj k=l.
cucIoJYjCmH&CHJ&$bpql JtjO
tjOcKblvJkbYvcobkl&lcd~~
JHkHl[iil&HjOvdKlvO=l#Hl yuJMiCljbY:mbl ~~76~~
DL& ::- cU,k=k,JMK,YjC,DMu<,lv HJ& n DOcK v#$.Jj
Jnj,kH,lU,HJb Dokv KCJ,JC JJ DLJ k{J.l KUJ.yuJMo
kjJ J iCljbY kjJ.
l&*dcK v#$bJj kCl kc& kjJ.
p<olkjvc=iMj: H<CvjOvumlJKvJoblYvcvqml&*^cKv<~~
DY^uujmYJ=<jblooblv cb$b$nuJnicvjbY:mbl
~~77~~
DL& ::- p<,HvJ&mcnml,Dv,c=i,DvjO,mJl,$ < 7 v#$.Jj
I[,vvJnv,Gb,i{J Do kv DjnC kjJ.Dvk cb$ uJJ.vbij OjJ. kj
k=l v#$Jj kjJ.
TOJ&cKv#$bJj k=l.
H<&JCjMlY<kdyJ<CJ vOJ&mvvJolvcvYO&<CvLl<~~
~~
moOJpOc&JjCi=nkjmb
kjmbljCsjcnlJOn&v=Hl:HfY<ko ~~78~~

www.ravi-joshi.com

DL& ::- H<,D&,JC,Gj,Mlljk,jnC,Gj<{,GjYHo,Ov< n v#$


TOJ&cK Jj i{, ljC,OJpHlko MKj,oJu kc,Dic,svJm F.
nlkjk k=l J jpY<k Jj mbiluu v#$bJj kjJ.
vJmlMv.
lLJjbv#$buivbJqJclcd~~
HbYmlnjtibM<bJbJvo&Mld ~~79~~
~~ Hu~~
H=qLJJblqmLj%bDHmJcvuYl~~
lpmljpmb%bJMkbJvo&Mld ~~80~~
~~80~~
DL& ::- lL,Jj,v#$ n Sk$ kv 5 v YiJ.M< 1 Gju lj H=LJl Dn,2 Gju lj
pUbl Dn,v uYl.3 Gju lj DkM Dn,v uYl.4 Gju lj J Jml Dn.Mk
mbil Dm pCJ.
iY&CMv.
llH=suivjJpJYcl=lmHlvJHbc~~
iY&:HcvJ$<Y:Clbvnm$JyO:Clcd ~~81~~
DL& ::- iY&C m$ p uivJj Mv kju l uiv n HnJ.uivHmv l=l,Hbc,mHlc
DC vJc Flkw mLv jJ,i,Yc n n Dmu lj H$ nF&u DC mLv Dv n Dmum
kv nF&u.
cq<Mv.
c<jkwlbJ=<HlbcLvvuJC&kcd~~
kk&Hb[jb%bmbnOcbkl&lcd ~~82~~
kvbvucbllubHlclcd~~
J=klc
lccbHHlbJvlcd~~

www.ravi-joshi.com

vkbYk=<CJC&cvHlbJolmO: ~~83~~
DL& ::- H=sk cbl kCl JC& Jml Dn l mbiJ.c< uiv Dmu lj lby[ JC& Jml
cl Dn. J=<Y uiv Dmu lj HJU.cLv vU,kk& Hb{j.mbn OcJC&.kvuiv
vucl.J=k lccl. Ov Hlcl.ckj k=<CJC&.kbY unc.cv HlJC& Jml
Dn Dm pCJ.
mLv JC Jml JC&jlJ .
%HJlkbMm$bcOmLHlHucd~~
Jo:cl:mJ&mJC&Ovbyjokcd ~~84~~
DL& ::- mcnl&Jj icv kjC DYJ Dn.yCbv %Jl.#$bv Mm$.JMbv cO DC
Mbv HU cv pCJ DC mJ&m Ov J Jm$ n Gkwl nl.
mLv
mLv kl oJm GHi H[l l.
jpoMnbHbncvmlqmLlJmld~~
DbimLvmbHC&JmlmLvkeO&kcd ~~85~~
DL& ::- jpbv mLv Jum 10 oJm J Dvm 5 oJm l GHi H[l.Hjbl JmlmLv
DO&HU pCJ DC DbimLv kum mbHC& HU Hl nF&u.

~~ oyJv~~
p ij o oU~
lbp Sk picb lHU ~~1~~
D$vm kj vc~
i pikjC vl ~~2~~
y-nj-njv DJlj~
MjCilv ljCnj ~~3~~
Dbl&c mld-ld-mK~
ynj modi YpmcK ~~4~~

www.ravi-joshi.com

PU DVHC& kjcb~
Mbl kcb[u kj mn ~~5~~
kwB lY&p <[dYp mj~
Dvbl yn lb vO&j ~~6~~
DJ MjC yU DpC~
T oibyj,u C ~~7~~
mC Dp&v kj mo~
jP HJ& lb m#ld ~~8~~
oO $ m DHj~
Dbl cqkwl cnHo mj ~~9~~
kp Dp kc Juby~
lpJC cpv v Duby ~~10~~
J<CMc& p lN Sc~
pc cb oK c ~~11~~
pbY olL $m oJ~
kO cnj lb lb llKj ~~12~~
Jmlj c,olml~
Fbkj nCJ ll& ~~13~~
SJ uu kbF kbF MJ&~
kO JC&J k l mJ& ~~14~~
o[ D mlv kc~
kO Sv l v<kc ~~15~~
yO o v HjMjc~
mO oJ uno Dkc ~~16~~
SJ lj k=H DiO~
kc mC v cj mo? ~~17~~
o[ Dbl v oK Dvbl~
c kj DOJ MMv Dbl ~~18~~

www.ravi-joshi.com

pF& pm$ kj mvn~


L H$ l v:mbon ~~19~~
mcl=&ic kulj k=HU~
lN Oy sk icj ~~20~~
H H[L lN J~
yCM GiN # ~~21~~
kj kc v cj Jnj?~
p DCic Skp Jj ~~22~~
M<k k< v DCb H$~
L kc Gomv D$? ~~23~~
pp&j JbO kjb mJHv~
k& mHU l mlvb k=lmv ~~24~~
kj oj yCv k{~
kO HjC Sv k[ ~~25~~
JbO Ybm oPJ oJ~
n& oj lb llKJ ~~26~~
Puj KF jF Sc~
oO mJC&I mc ~~27~~
yCm$v c=l YjLj~
kO mpJv lb vO&j ~~28~~
HM-H[ kO oj~
JH$ G[ Mj ~~29~~
nj Jco Dblp nL~
j# Ykwl $Jcll ~~30~~
vc<c$ lblk Sk~
Hn[ Mu oK ~~31~~
Sk mL D mJH~
Oj oJ ynH DH ~~32~~

www.ravi-joshi.com

mbl< vp Ykwl mpl~


DH HjD m#ld ~~33~~
Jvjpv U H[~
plHlv lv v [ ~~34~~
jck=<CH lb Sc~
kO uuD kF lc ~~35~~
l&b HLLj iCk JO~
HMHbK HC lpv mO ~~36~~
DOcDOjC l vc~
il mj v Mb Mb kc? ~~37~~
DO DO GHO mJ&~
UmcjC c$L MJ ~~38~~
c v ui pC~
Hc vj mcjC vJ&C ~~39~~
[kC MkC Ybmmj~
Yl HM pbo Dmj ~~40~~
vm c oFv ll&~
oOv mbYUl cl& ~~41~~
kj OH iS p Sc~
oyJv D mc ~~42~~
mOj lv yv uk~
jn v lv kwb Mk! ~~43~~
om m lv L~
o:K oj lv p ~~44~~
yJv iJj vl vc~
kj H yJv mc ~~45~~
LJkM vl vc~
lv ko v ob[ c ~~46~~

www.ravi-joshi.com

Dvk H Sp DYbi~
Yplb v[ v c jbi ~~47~~
mnm$vc vc Sk~
o oibyj Dmbi sk ~~48~~
Jbo lpv JjbJj~
Jo m lj vO&j ~~49~~
Lk JC&Jl p M<~
kC jbk nb ynk=lJ<? ~~50~~
DvYJl=qHlv Godij~
mC nm l KM cj ~~51~~
lHm llJcm S oJ~
yu p p ioJ! ~~52~~

~~ mJc mll~~
mbmj mbi yn MCu c~
k=H kj j jIjp mJc
jyO cP mnm Uv~
lpJC mcL& cp kbJv ~~1~~
cv n Jkj qmLjl v j~
lv mbi Ycl Yu j
DHJ& k& cv n Jv
lpJC mcL& cp kbJv ~~2~~
c Hb yn iblu j~
JMu JO cO ybOu j
onYcv Dl jnJv~
lpJC mcL& cp kbJv ~~3~~

www.ravi-joshi.com

Dnj$ Obo kjl Hjv


jyO i cp jnJv
YJo:K cP kOn Uv
lpJC mcL& cp kbJv ~~4~~
cpu DvL mJc l ol
c c{ k pC Dm Dl
Ykwl cv DJ j$bov
lpJC mcL& cp kbJv ~~5~~

~~ mJc k=H ljk - lL& cb$~~


v:Mbk n! vY& n! cv j!
b[ mJc yU HM j
Dlkw& DJOl n mcjCic
DMkwn Mkw kjlu mJc ~~1~~
pL mJc H lL vv k
mJ Ykwl jyO I[J n c
D%Jv kU v vF& lu
Hjukbn v Yl lu ~~2~~
Gi Ylm Y n HUb o
pJU GY mJc Mqkwl kUb o
pib pvc c=l Dm KU pb
vk Iyb lb Dm yU lb ~~3~~
Kj nF& pi mnl

www.ravi-joshi.com

km nM lJC lb mJcYkwl
klbo ou yu lbv nl
vk [ici mJc olu mL ~~4~~
JYl, vcv, vc, Ovo, lL&
mJc HbCc=lbl
n lL& I DJ j l
v m[ ko mJc p IF& nlb ~~5~~

~~ mJc mcL&k~~
Dm Hlk ov c mJcj~
Ho Hlu m Jn Gj~
vm Dv $l pi ovu~
mcL& lPJC L& kCu ~~1~~
cu c v yH v DHl ybO~
mK mj mJ& l ovybO~
lP c$ DOj ukju~
mcL& lPJC L& kCu ~~2~~
vm Mm$J kuok kn~
vm %v Jji l mJ&Ln~
lP uk n Dnbl cvu~
mcL& lPJC L& kCu ~~3~~
Hb Hj y Pu oU~

www.ravi-joshi.com

lP om c n mc=l v cvu~
#c Dm v lJld Hou~
mcL& lPJC L& kCu ~~4~~
cu kcOok viJu~
cnCv mcL& lu piJu~
vk oj u lP ukju~
mcL& lPJC L& kCu ~~5~~
vk Dbl Hn lJj OJ IF&~
lPJC vn op < DF&~
DvLm DOj lP oU~
mcL& lPJC L& kCu ~~6~~
kO i[ JC v F& cKu~
kO J v DH&u ku~
kO cl& lP v uvu~
mcL& lPJC L& kCu ~~7~~
cu SJ{ Iu Y# mcL&~
cK vl iJ lP iCiL~
I[ HjHkj lP kbkju~
mcL& lPJC L& kCu ~~8~~

~~ Y# L&v~~
modivL, nl p[l

www.ravi-joshi.com

Dbl vk Hn~
Gkuv cv nlip mj
Jo kJC oJ ~~O=.~~
vMov cm cc nlL& l
kl lp MC oT~
o Jmm Hj v omm,
km lp Hn ~~1~~
GC& vJn lJ GHkj pj
lv lp Jn~
yOv oJm FnHj vj
cv Gu yT ~~2~~
kC ku c kJC k& cc
pv km jn~
kj cp Sm vY& vu
mc mku Hn ~~3~~
DpC nlyu Ycl cv
lUcU kM mn~
vjmv c oJ DvYJ
l vk Hn ~~4~~

~~ ib mcjC~~
p mbilv Jji Pu

www.ravi-joshi.com

cvojb p[Ym iu
m#lHjlc cp YJu
Jm km c i Hoku ~~1~~
mbiHbL Ij DCu
Dbi cl Hjy ku
b[ l yO jJ Gou
Jm km c i Hoku ~~2~~
jj JHkl p
DKb[ Y cpu l
HjbHo mbic HC& Pu
Jm km c i Hoku ~~3~~
p mJ&o iHl pvbl Ji
mV Ykwl vpyO mbi
modYqkwl-YJ kjlb Yku
Jm km c i Hoku ~~4~~
DvblcP DHjO k
vC cv Iuv mJ& H
yO kjlb c Hj Pu
Jm km c i Hoku ~~5~~
kbn cu mJv n v Pu
lLH lC cp Gju
Dlblj DH&v C lu
Jm km c i Hoku ~~6~~

www.ravi-joshi.com

cP DnbYJ Dm Mjj
lLH l modi Dbikj
vn cv DuH Jkj pu
Jm km c i Hoku ~~7~~
Dl km n GHkj H[
n on DJUv oj mb[
cb Sk YJ CHl ku
Jm km c i Hoku ~~8~~
p Jvl Jvl Jo JC
cnC vl vl lv p ov
vm Dbl v Hj p Hu
Jm km c i Hoku ~~9~~
p mO Dbkl pJ Pu
l Dm Yj vjbpvu
vjC Yc oj ku
Jm km c i Hoku ~~10~~

~~ MjCk~~
o$ lJ MjCb~ ovL lJ MjCb~~
$iClck $iCll~
$YJv Huk lJ MjCb ~~1~~

www.ravi-joshi.com

Mlcl& lJ MjCb~ Mcmboj lJ MjCb~


M<YjC M<Y<C~
M<M lJ MjCb ~~2~~
<[dYpcl& lJ MjCb~ <[dYplJj lJ MjCb~
ob[kcb[uio HodcOj~
MbKkOj lJ MjCb ~~3~~
kCvO lJ MjCb~ kCmij lJ MjCb~
Ho JuuY iJj~
v=mbn mjmJl lJ MjCb ~~4~~
ivL lJ MjCb~ mod ivL lJ MjCb~
k=<Cmbic llUJm~
YkwlJlmu lJ MjCb ~~5~~
k=Hcl& lJ MjCb~ k=Hmij lJ MjCb~
k=H k# k=HJukv~
k=HvO Y lJ MjCb ~~6~~
kublk lJ MjCb~ kuvMk lJ MjCb~
HC&vbo HC&HjM~
HjCH< lJ MjCb ~~7~~
pioM lJ MjCb~ piVL lJ MjCb~
pilHuk pioOM~
pioj lJ MjCb ~~8~~

www.ravi-joshi.com

DKublk lJ MjCb~ DKu& lJ MjCb~


Ykwl JpHbpj~
mV Jov lJ MjCb ~~9~~
oibyj lJ MjCb~ ov oIv lJ MjCb~
ovvL ovoU~
ovj lJ MjCb ~~10~~
lHcl& lJ MjCb~ lpjM lJ MjCb~
yvbo ymvlv~
y cnv lJ MjCb ~~11~~
Jlck lJ MjCb~ Jj#k lJ MjCb~
JbYj JpJv~
JHjlHj lJ MjCb ~~12~~
JIvblk lJ MjCb~ JIvvMk lJ MjCb~
CJll c JO&v~
kMcl& lJ MjCb ~~13~~
vpvbo lJ MjCb~ vpHook lJ MjCb~
vl vjbpv vjkj~
vjOj lJ MjCb ~~14~~
odOvcl& lJ MjCb~ okj lJ MjCb~
olcH ovbo~
lmKkbo lJ MjCb ~~15~~

www.ravi-joshi.com

Dvocl& lJ MjCb~
DKuJlj lJ MjCb~
Dvblk yb[vk~
DIl Iv lJ MjCb ~~16~~
Ykwlj lJ MjCb~
Ykwlj#k lJ MjCb~
Ykwlvn Ykwl~
Hllj lJ MjCb ~~17~~

~~ modibv ciC~~
mJc mcL& vc vc:
Dnbkj v n lP YJkm
mody uY mku pvm
pi Mbl mc= vbo DKb[
mJc lcnb ciC n Gob[ ~~

~~ Muk~~
mo mJ&o i lP I[J
lP kjC on cP H[J
GH#b vk iCJvl Dvbl
jIvk ciC n Dl ~~1~~

www.ravi-joshi.com

mcL& mJk J Hn
Dm mJ& Ycb[U kC Dn
p uu JC&l uk lvn
vH# ko jc omYcv ~~2~~
GHmvu { uJJ
YoJ mblbm mo vcJ
mlkc&i J IuJJ
mJ&cK cbiu yuJJ ~~3~~

p p kC cv p cP
l l kC vp H lP
c Jl cmlk p kC
lL lP modi H ovn

~~ Jvbl~~
MJ i[ kj mJc j
MJ i[ kj ~~O=.~~
lv, cv, Ov DM DH&u jC~
kl=&lJ vn Gj
mJcj MJ i[ kj ~~1~~
v ui Yqkwl, v ui cqkwl~
Ypv l Yj

www.ravi-joshi.com

mJcj MJ i[ kj ~~2~~
mJc mcL& modivL~
Oj cp c kj
mJcj MJ i[ kj ~~3~~

~~ Ypv~~
MJnj Mbkj vcc Mbkj MJMbkj MbY~
n ijpHl YJv Mbkj MJMbkj MbY~~
~~ oibyj oibyj mJc mcL& oibyj~~

~~ ppkj~~
~~ Dvblk yb[vk YkwlJlmu
YkwlYcv YkwllHuk jpOjp
ijp modi Dkwkuk vJm
mJc mcL& cnjp k p~~

~~ MJkJml$cd~~
~~ iCM vc:~~

www.ravi-joshi.com

Dm MJkJml$cv$m y $<:~ DvHd sbo:~ moMJ oJl~ Nnb Mqkwl:~


jb kukcd~ b Nnb kwub ypcd~ moMJlL& MJkJml$pH Jvi: ~~
~~ DL vm:~~
vc YiJl pJuppJucuv Nnb mJ&MqkwlOcv F&Mvlc Dbi<Yb vc:~
vc YiJl pJuppJucuv vb jb vlcl=qHlOcv llH<lcv lp&vYb vc:~
vc YiJl pJuppJucuv cb b DvoMqkwlOcv DIjlcv cOcYb vc:~
vc YiJl pJuppJucuv H Mb jb mJlb$MqkwlOcv JcoJlcv DvckYb vc:~
vc YiJl pJuppJucuv Jb jb DuHlMqkwlOcv mpllcv kvq<kYb vc:~
vc YiJl pJuppJucuv b j: DvoMqkwlOcv mJ&lcv kjlukjH=<Yb vc:~
SJb oo ~~
vc YiJl pJuppJucuv Nnb mJ&MqkwlOcv F&Mvlcv o vc:~
vc YiJl pJuppJucuv vb jb vll=qHlOcv llH<lcv Mjm mJn~
vb jb pJuppJucuv cb b DvoMqkwlOcv DIjlcv MK J<d~
vc YiJl pJuppJucuv Mb jb mJlb$MqkwlOcv JcoJlcv kJ nc~
vc YiJl pJuppJucuv Jb jb DuHlMqkwlOcv mplcv v$$ J<d~
vc YiJl pJuppJucuv b j: DvoMqkwlOcv mJ&lcv Dm$ Hd~
~~ DL Ovcd~~
Jpobb $vvb kukbcjboccd~ mnm$ kjcb Jo MbYccHlcd ~~1~~
DLHjb mJ&HjCib v:M<HHInjb HJ$cd~ pob mJ&JHlcvb J#c MJb kJb nl
l ~~2~~
~~ $<Y GJ~~
vcmk=lJ cnoJb JJqHlvcjcd~ J# MJcb Jc& mJ&j#kjb v=Ccd ~~3~~
M oM mcmv LJlkquHlmv:~ plb plCvlqsJcJcd ~~4~~
lHC[jkbljcvblcb mJlpm JHlvYJkMcd~ Dlbb m#ccvblcb OlHjvbocb
cnMcd ~~5~~
OvJOlKukc&ybOjb ovbovcivl:~ <[#jvmcnllc MJv k&lkJv j#cd
~~6~~
cb Hl oJeKuoJllc mbmjkH Hllb iYj~ lVc oJb Jjcb$cub Ovl c mJ&cIb omLcd

www.ravi-joshi.com

~~7~~
mJ&$ cb j#l Jcl&plc&vboIvolc~ DCjCvMqkwljk: m F&j: Hl
YoM<ld ~~8~~
YmJHC yYl& Jb Hlm Yci&jMecl&:~ eHbmJHC v=Cb kjl mbpJvb meJl
c puY:~~9~~
kuHJmv YJvv oiOJ mJ&C v=ll Yjuu:~ m kueJl cb
oJivJ&loYljKu lHld ~~10~~
oHlJlkvkJYm JJjYlkjHC:~ lKmllH<qm$v$: b qmLlb j#l
ccpm$cd ~~11~~
kjJobkMHMMukHu{kwk#iCm$cd~ lc&K vuqm$v$: HoIjoM
o#Cmcd ~~12~~
kbooMbKmHkJYm Jo#cuJjoYbk:~ $#lJ&kw$ GYJ: mOpleJl cb
lcd ~~13~~
Jj#cueYbknml: mjpkbpukmcvJC&:~ $uvlc&K cb HooboM
JcoJ: ~~14~~
JoYbkMHMbkkHu{kwkkMuHC:~ mll: HbcKeJlvccMv GOJ
HjckM: ~~15~~
cO&vcJvcc bcuY&ub ccJoL Yuv$:~ v$ ccJYoiv$njvmb moj#l
JvL: ~~16~~
Hsdl c lilkl&: kHcJlmllb kHu~ Jkw$b mo j#l HbJkw$ pb mo j#l
Jop: ~~17~~
kbbijMeJl vukb: HCb Hl HvkHC:~ oc&uJvcc Oc&ynJ&#:mLub
o#cKblkeJld ~~18~~
ccojb Hl ijbOvJ cOb ccJvcovblkj njbyll cc Hl vYb HlkbOp&jmJj
c ~~19~~
Tb Hl kyjc$ pvb c piojeJld~ pbIib HbiJkljJlHo ccJlmjJbHo:
~~20~~
cnj: Hl ovoc cb cOceJl JcoJ:~ $uv: Hl l=lc J=<OJp: Hl ovblc

www.ravi-joshi.com

~~21~~
HVMoMMMKj cb ibiOj j#l cb vML~ ijHl: Hl vMJmv c=lbp j#l
mJ&kucd ~~22~~
Dl:qmLlb j#l Mbkj cb mLC: mo Hl yn:qmLlb ccd~ loblj Hl Hl: HMvb moMJ j#l
cb mcblld ~~23
l<blcJod YJvkvL: HodJpblbcLOvL:~ JoblJ:eJl cb v<CCbccJ: Hl MJ:
Mvcd ~~24~~
ci&< cb j#l vukb: Muooi&<Hj$j:~ DjCJmocnJm Hbc=iJO GojMqkwl:
~~25~~
kuHblkHHkHmHfnmulC[kM:~ IjjmvC&Jov&JjcnY#l JjY:
~~26~~
HclbiIbJLmnm$u#lkY<Ccd~ D#nCvb Mlcllvb sbvc[
IjkjOj ~~27~~
vnblomvuvu&pJ&uld $Mub $Hjblkm~
Mo&umbnb#&J=kobnbm$vmb$mlJMOv: Hvk: ~~28~~
o:mJHvo:Mkvoi&loc&vmoY&#boJ&mvo:mno&Mbm~
GlHllJ<Ylcmodnl&JO vMl c pilcOM: ~~29~~
vc YiJl moMJ mkulJlck mJ&cb$mJH mJ&b$Oq<l mJ&lb$mJH
mJ&cb$mJH mJ&b$Oq<l mJ&lb$mJH mJ&cb$mJH mJ&lJmJH
mJ&lJJoj yJljC vukb HJ&lcvnj mcm&qivuv
YmcodfOulJn cncCckOjCb cCkwlY<C m=qmLlukujJlj
o#OJjOJbmk cnkuYov cuOjkvu lJll ibiOj mJ&oJOoJ
<[ mkuoJblmj $Ji&mOvvbkyb[vkvblJmkl#kk&kMbK
kukHlcnmvikuY<C CJmJH okMkMokwmJH
nv#$cuv mku kubkjnlmkukkk$&mkukkY$&mkuukkmbn$&
mkuukijbJ mkuukkm#C mkuvici mkuJoblHji
mkuukkJjo mkuukkMbkjMMbkMKj MlvpJm vjYm
vjc vc&u vu&Y vc&o vl vjnbkj vjJ vjbkM v<kubk

www.ravi-joshi.com

vi&C v<kc vHuHJ vjJ vjblj v<kjC vjblk v<Hb v:mbi


v vjOj vji v<O vc&u v<HH vY& vJ&kuH vY&o vq<
vmlu v:mbM vjbpv vHcJYJ vlMyHjHC&mqovboo
HjcMblmJH lpH lpc p p cnj YJlj cnYjJ kuYjJ
kuHblYjJ kHucuOj KdJbiK[c&HMbkM[cMuHyCioMqkwlb - YboHulcj
cmucodijHMHjIYMb[MlIvOY<Ckj mnm$cK ob^kjuJov Jkfnm
JmHjlyb[cb[u vivc&Oj c=lbp $byk $Hjvlk JH JH# JmJj
J=<YJnv J<JY<C JlcK mJ&l j# j# cb pJu pJu cnc=lcHc=lYb vM vM
jYclmolmo J<mH&Yb Mc Mc jvcjcj cc M$v $Muv
Joj Joj kjC YbO YbO K[iv sbO sbO KdJbiv JHL JHL cmuv v<H<
v<H< yC: mbleJ k<cb[Jlucjyj#mCiCv mb$m mb$m ccYb k k
J$mlb cc mm vjkcnYvccjj mbpJv mbpJv #[YbccH Hll o:Klbj ccvbovbo MJkJv ccsoso c=lbp $byk moMJ vcml
vcml ~~
mJ&yOMvcb jnmb mJ&onvcd ~~30~~
: mo Ojlcl&: MJb kJcccd~ v lm pl kwJH Yb MbYjvnld ~~31~~
#C: Hlc=lJ& cnjileH J~ m: mKcJHvl oI&c Jbol ~~32~~
mJ&ojMcvb mcbiuJJI&vcd~ c O kJb MJb m oJjH Hpl ~~33~~
cnHlkmbIlc&l HHlk: onbl cqkwlcHvl MJJc&vYJl: ~~34~~
lJcH Jlm MJb kJcccd~ OjmJ Y ob m: JHmm ~~35~~
~~ ml GJ~~
FlkwlJ $<Y i lmc HL&JmvJ~ oo MbKb cnjJbK[di jv<ocd ~~36~~
Hv Ymc mbcb$ lobib Hjl:mH=Mld~ ipv <dmnm$m iCm yub oo ~~37~~
YmcYlmbHlyu&O=lmc=l:~ m jpH$: MMU MjoM&k FJ ~~38~
lcn bpu Y:m i v=Hvbovcd~ S< K[i c omlHcb$vYJl: ~~39~~
MlOjccb K[dib mc oM&m mHc~ m mcl M$: m#vc=ljH mJcd ~~40~~
Dm MbKm vNn&ob =CJbl lJnl:~ l cqs&l: Hl<bl vmlMm$ Jlv: ~~41~~
K[diMbKJcoJHjmvJvMv~ Dlcmvm H#Cb M&lpJJO&v ~~42~~

www.ravi-joshi.com

Sl YJC MJv kJv ~ <dmnm$vivb yuv cnlH ~~43~~


YmcOjCmL&s$mvb Jp<m~ H mbnmvb H$b iHlm H=LJcccd ~~44~~
Fl Y<b mcivMm mcl=kcd~ lYb mbHpl: meL i mJjil& ~~45~~
~~ Fl mkboHjC yjKb[ MJkJb mcHlcd~~

~~ ycu $ukwcbiu m&kJ ml$~~


~~ $ukwcbiub m&kJcd~~
~~ iCM vc:~~
~~ m& GJ~~
mby mby cnyn =C c kJb MYcd~
$ukwcbiub vc kJb Hjctlcd ~~1~~
p%lJ cb$Jlmckd Hub Hvl vlcd~
=lJ cnoJ iCvcd OHe YJld ~~2~~
HvjC<C: mJ&<b Huk: mo~
SJbco: mJ&mJ&&cJHv: ~~3~~
kJm $<y& sbovyol:~
m&oJl $ mJ&oJvcmk=l: ~~4~~
MDjic#< Jvi: kl&l:~
CJ c Mj: Hl I=Cc&Hl Yukcd ~~5~~
meJVvbbcol: kC&ickcd~
Dj cncb$: mJ&YHuo: ~~6~~
n ypb cb Hl o YJvj:~
bybyb JMob Hl c ioMkcd ~~7~~
D#jem cncb$: mJ&lb$< iHl:~
MJ Jqmckwl Jc#yboY<l:~
Sk#j cncb$: m&m kl&l: ~~8~~
ilj cb$ J_sblcC: mc=l:~

www.ravi-joshi.com

M<&oHoHl mo Hl cvc: ~~9~~


Fl l kLlb oJb $< ukm ou&Ycd~
Hob klob vlb OvjiJO&vcd ~~10~~
k<oMjiMcvb cnJOJvMvcd~
$mbOb : HVlcji yuJvYJld ~~11~~
ynv kcnlkvb vcvm Jl&l~
llmJ YJlm kJm OjCld ~~12~~
YllHM #ibOJ&j#m:~
yj#mJlu v cH lb #c: ~~13~~
ojoJ Hul lm mbkl&voH ~~14~~
jJJj mbblb mHlcb JM<l:~
OjlmOk<: m Hj c YJld ~~15~~
$uncOib k=lJ Oj#C kj~
MKcLJkb meH m&v mbM: ~~16~~
Fl l kLlb mby $ukwcbiuYOc~
kJb ou&Yb uk lJ mvnlkMlcd ~~17~~
D%lJ kJb oJ plm&cccd~
mv& pl lm kuHkMljH ~~18~~
~~ Fl ycu $ukwcbiub vc m&kJb mbHC&cd~~

~~ mbkvMv Dolo ml$cd~~


~~ Dolocd~~
~~ iCM vc:~~
~~ Mlvk GJ~~
kLcolcblcHl<od pc~
Slvc yn Jb H MjCb lJ ~~1~~

www.ravi-joshi.com

~~ mcblJ~~
FocJ Hj H=b MbKioOjcd~
Cc Mjm oJcp&vv cnlcv ~~2~~
k#$ cnjp J= Yjl jC~
k=<CvLb mcm L&lJeyJocd ~~3~~
~~ Dp
Dp&v GJ~~
%vb Oc&Mm$Cb iodiljb lL~
c k=<C Hj%lb J*dcb mjjcd ~~4~~
m&mllcb vmb Jkwlcn&m cOJ~
Ykwl H=sc oJM kLmJ mol: ~~5~~
m&Yqkwlcsc kLb m Hpld~
lonb lcsc lJlmov oJ ~~6~~
~~ YiJvJ~~
ooJl: mJ&: H=v kLlb c~
J#enb m&Jvmb C Hb[J lvl: ~~7~~
Dmckb J H=ck YJp&v~
lonb mbJ#c DocOJmvkcd ~~8~~
~~ Dp&v GJ~~
vjC mj< H=sc lJb cnM:~
kLcolcblcHl<ld mclvcd ~~9~~
~~ YiJvJ~~
mO HL& cnyn ycvm Hb[J~
vcb H=smHmLvb llHJ$b JYJm: ~~10~~
mJ&cbiucbiub mJ&HHvMvcd~
mJ&jiMcvcJ&O&vcccd ~~11~~
Dc$ocvb HL& mbc pcccd~
JO&vb OvH$Ccolob C ~~12~~
s^lJ mJ& HHY cl v$ mbM:~

www.ravi-joshi.com

$< uk< JKlb v:mkjb Hjcd ~~13~~


oJoJb vcmk=l llL p&v~
JIvvvkHC vMqvl mcjCoH ~~14~~
lmclmJ&lvv m&cjO lmo~
Dolob vlb pHb ls=C Hb[J ~~15~~
ppHvcl pblo&joM omljld~
uYl cnmb kJOJvMvcd ~~16~~
Dqmcvcb$ $<Msbo oJl MqkwljJ ~
mJ&cJ cnyn kLc lJl: ~~17~~
c l iHlb vmb mJ&Mm$yOlcd~
DL l kL<c Gcb cb$cJ ~~18~~
Dm Doloml$cb$m k=<C $<:~~
m&lc $YJvj oJl~~
DvHd sbo:~~
njlnjL oJkj I=Cjl ypcd~~
vc YiJl plJvjplJom Fl Mqkwl:~~
vc YiJl Dol vc Fl kukcd~~
DiY&oJl Fl cb$~~
vc YiJl lYcol vc vc:~~
m&vjClL& pH Jvi:~~
DL vm:~~
b Dbi<Yb vc:~~
b lp&vYb vc:~~
b cOcYb vc:~~
b DvckYb vc:~~
b kvq<kYb vc:~~
kjlukjH=<Yb vc:~~
b o vc:~~

www.ravi-joshi.com

b Mjm mJn~~
b MK J<d~~
b kJ ncd~~
b v$$ J<d~~
: Dm$Hd~~
b b b b b : Fl oiybO~~
~~ DL Ovcd~~
YmJlv{cu: mHjoOj jbplkM
YmJvd oJlp: kjkcul: mJC&JC&: YY:~~
JkMJkMnHlMKj Yl o
mJ&vbolol njnjvcl: Hl cb J#: ~~1~~
HJ&coub Hb CJolq<lcd~
cypb ou b$cjol ~~2~~
Dolb Ymkjb Yvb jJb m oJkjcd~
cl&[b lHvb l ou<Jm pld ~~3~~
oHl m#c p Y JYlJ&cu lL~
DcI Jl l cO : mJ&lcK ~~4~~
mJ&%: mJ&iJ mJ&kjCoJl~
mJ&Mb mJ&ob vcc mJ&m#Ccd ~~5~~
mJ&lc mJ&kl& mpJvHuk:~
nl: mJi&HJi& YmkjM vcml l ~~6~~
~~ Fl L&v~~
vc vcmleml mo JYJmJ mHln YvJ~
DvblMqkwlc&CY<Cv oomJ mJ&lcv Yqkwlb cc cqkwlcJcd ~~7~~
Dk l cqOv& Jvm uu l jJb vmld~
JvmV$: m kC& oJkjcd ~~8~~
vmkb vmtvb cK J Ymkjb vmld~
Hp&vc<J l#Cb pblj vmld ~~9~~

www.ravi-joshi.com

mJC&jlmb kb mkbOqmliclpmcd~
yml H<Cb J c$b J H=<l vmld ~~10~~
JCb o#C nml lJjb Jcl: kj~
nmlJ<Ckj: Hl ob Hl Yvcvd ~~11~~
Goj l cb Joolb vccb[u~
kb l Jvmbmb cJ&ml Jvmld ~~12~~
pvJml iHlb vm mJljb l pbI:~
Ho JJmJblb iuH oJkjcd ~~13~~
ylml lcOJbmb YicYblj vmld~
mJ&bi< mnm$bMb oqiJo# Yib vmld ~~14~~
~~ Fl oiybO:~~
S< DolJvm oJvcH ou&Y:~
Fcb Ykwl vmlHL m l Hjcb ilcd ~~15~~
kcOk=llHHvcl v$ mbM:~
mH&oH Yb vJ mbc< HL<JH ~~16~~
jHmbIfku< lL jmcic~
$mbOb pHl vmb cnHlkvMvcd ~~17~~
JmHkmclHVb lJpJjmctJcd~
Mjjib v$jib mJ&JOJvMvcd ~~18~~
k<JOmlL oji JJO ~
pHcvm vMqvl C Ykwl lop&v ~~19~~
Dol cb$mbkwl Dol YJvj:~
DolVHj oJ ol: Hjcj: ~~20~~
Dolc&ody MJ Dolc&ld~
oolcb lp cc lpmlop&v ~~21~~
Dolb cb$mbkwlcolb YJvjcd~
Dolb HMqvl cb HMqvl v mbM: ~~22~~
$mbOc&lm mcjtkwl l vj:~

www.ravi-joshi.com

v m HMl ojb pvcpvcv p&v ~~23~~


Sl kLlb HL& Dolob c~
=CJvckwl mJ&HHY: m&uk cnl ~~24~~
vc YiJl lYcol vc vc:~
Dol: mJl m&: Ki: H< iYqmlcvd ~~25~~
mJC&: mHk Yv: mHjl JlHv:~
jJJ& cnlp: mJC&: myOk: ~~26~~
njCiY&qm$MjmlHv Ymkj jJ:~
cl&C[ iHl: cvk=l% lHJvd ~~27~~
lcn Yi nbm vml lcvo:~
M Jjv: kM mnm$bMc&nY: ~~28~~
JJmJvvH<C c=lc&nj pcoivpld~
Ic&jqMc: Hlbi MjCec$n lH: ~~29~~
oJ&%il: MjmlpjMc&nM:~
MbY$bio: mc nJkJok: ~~30~~
DbMcvc oJ $ip: mc SJ ~
njomlcoj: mHlmqHlc&jcvd ~~31~~
DqiviY&eol: H$ MbYqmlcjvMv:~
H< JbYj c$: mJC&: mlHJvd ~~32~~
DlH cb[u YmJbmlHv: mJ&lHv:~
k=lJ cnlp: mJ&jlvctJ: ~~33~~
D#j #jJ YkjJYkj~
bvo: mc nJkJok: ~~34~~
Dbijkeoioeiml jkwlbibiJO&v~
yO ymv yy&lc yJO&v ~~35~~
y=ntvy=ntm y=nc y=nmHl:~
MukmlJb MukjlmlJb Mkwub MkwuY<C: ~~36~~
MvcvMvHmlJb Mvi&sm mJ&o~

www.ravi-joshi.com

DvojojolmlpjMc&nlH: ~~37~~
DvojoHmlJbcol okwHl&c:~
YvcvYvHmlJb mJY&vY&voqHlcvd ~~38~~
Ocklc&nkl: mJ&kljvc:~
lcjJjC: MbY: cl[ SJ ~~39~~
vc: HJ& ij Hc vc vc:~
vcj ij o#C vc vc: ~~40~~
vc vc: mnbM ol vc vc:~
vc: HyO vcml oMlcv ~~41~~
vc JyO vc Yp<Cp<CJ~
pl< vcmlYb %vk& vc vc: ~~42~~
oHl iuY ibl vc vc:~
vcml nl=Hl H=LJHl vc: ~~43~~
vcj J<dkj mJ&% vceml l~
$iJoL pJ&o mcJo vcmlel ~~44~~
vc nkJC& Ymkj vc vc:~
p pY njo l vc: ~~45~~
oJ oJH nCb Hl vc:~
vcml M vlb vc: kkulcv ~46~~
vcm$ukwvL Ylvb Hl vc:~
vc: kJuvL vcml oJ#< ~~47~~
lJb plmlJb ly& lJb J<CmlJb pHl:~
lJcJ lc JjqivmlJcJ ~~48~~
pvvb mn Ml pv~
Skv vc<O&v ccC vceml l ~~49~~
vJpvu#C mnMlv ~
JodIcCv ccC vceml l ~~50~~
Dl vcmlYb H=<l mo vc:~

www.ravi-joshi.com

H&l vcmlYb vcml ml mJ&o ~~51~~


vc: mjjnb$ mcm&qiv#<~
vc oJ Jc mJ&lb$c ~~52~~
vc JoblJ mJ&kc&om#C~
vc njlJC& mJC& vc vc: ~~53~~
DC cIcm l m& J Huiv lL~
$cm l Jobi YvJMKlHv: ~~54~~
p<cm lHov D<{ lHl jJ:~
iYqml: JC cm c YHo lL ~~55~~
F< mJC&jl kl&k oJkj:~
ci&M<& lHqvc$: H< J<C: mvlv: ~~56~~
H<mlJOk cm cmOkw l kuHld~
Fll oMol: kMH: kl&l ~~57~~
GH cnlcvmlHbl JHC:~
Oc&L&kcc#Cb mH nlJ v=H ~~58~~
mJ&HHnjb Jcolb mbHpld~
SkO oMO J MlO mnO ~~59~~
lHvl JHC m=pqvl mbnjqvl ~
S< J<C: MJJ y J pHl: ~~60~~
cnbJ ku c JC SJ ~
v#$nljCcOH JlHv: ~~61~~
JjqivOvO# Ylkl& mJbY:~
S< oJ n oJvb mJ&cHl pild ~~62~~
S< kl& n Ylvb mbnl& j#kmlL~
S< ukvuk mHlH mij: ~~63~~
S< HlumHlmL olovJj#m:~
S< Ol JOl ypb #$ pHl: ~~64~~
S< SJ p vlb mbJO&l jqMcY:~

www.ravi-joshi.com

S< %: mJO mJn n: H<c: ~~65~~


S< Yllck oJ: m#ceJkwl: mvlv:~
F&j: mJ&Ylvb Hjc< pHl: ~~66~~
kulc mJ&Yllc Jolc JlcK:~
pvcc=lpjJOmbmjYvMv: ~~67~~
ojJmvOJbm cvoJ oJkj:~
kl&v JJmJb cl[ Ymkj jJ: ~~68~~
ukkMk: cBuuk#&nj:~
ukm# $ukM: kl& nl& lcn ~~69~~
lHvmlHvJ M: mHlJnv:~
iYqmlnml yC: mJ&oJvcmk=l: ~~70~~
Djjic vj v& cboj~
m molmbljolob pHld ~~71~~
Fllv&cY: HL& Dolb mll vlM:~
llL kvl lm jiYb v n ~~72~~
Hlkvcl HL& JOkY v mbM:~
SkmbOb mbOb J mJ&HH: cl ~~73~~
$mbOb pHcvml HM Hjcb Hocd~
old kl HHb lollcl ~~74~~
$lkl HHb llllcl~
omHkk<v cb[uv J<k ~~75~~
mJ&JOcnjiYlyOmlLJ ~
[kv Mkv J cnjiYb kl: ~~76~~
v oji pJjlmjko:~
pHcvm vMqvl pJ Mjob Mlcd ~~77~~
DM<&b HMl scnj$b Ovbp~
mbJlmjC cjCb lo lm OJb YJld~
lLH Hvom c=lY&v& n pl ~~78~~

www.ravi-joshi.com

qmlJob Hl Ykwl YvJ&j cnlcv:~


l:mvv k=l HL& Skk=lcvm: ~~79~~
mJC&#Y&Jl v bOml pl~
H$Jvd OvmbHV pl p: mK ~~80~~
mJ&ocJHvl mJ&$ Jp YJld~
Dolob HCb m&vcJY<lcd ~~81~~
lJ vKub HL& mJ&HH: cl~
Dl: Hjljb vqml mkcm Hb[J ~~82~~
SlppHmJ kvl v JHmm~
Dolob vlb : Hlmmcnl: ~~83~~
YCn cl HHlk=lIv yIlk:~
iIv: mjH oY&p o<lnkjk: ~~84~~
Hlkv mJ&C onlJ v mbM:~
Fob =CVlb pHH mcnl: ~~85~~
mJ&HHJMlc m&uk cnl~
DH$ uYl H$VO&v OvcHvld ~~86~~
kji cl jitkwl : Hl mo~
mlJolov HL& vYc$pu qmLl: ~~87~~
Gouc{b Ymkjb Cl: qmLl:~
pHl cvJ Ykwl CH Yqkwl: ~~88~~
m l Hjcb mLvb $ oJ oJkj:~
Dc$ocvb HL& o kl mcjYl ~~89~~
mck lk=l k=lJ M$jCHbmY:~
Dc JcHov Dolob pHld ~~90~~
Slvcb$b mcn mJ&mkjb Hjcd~
b ncu{b mJn~ b vu{b mJn~
b cu{b mJn~ Fl cb$:~
$Y ji YJl pJj YJl HgY:~

www.ravi-joshi.com

pHml mHlY: HL& j#mb lvcJMld ~~91~~


j#mvYYlm Jkjvd =C Hb[J~
il v=ll viv DmHl OJl ~~92~~
MJlb kl nml bol Hv:~
SJb mbH[l HL& H mvcnj: ~~93~~
kb Hvc&v<: ksjJJp&l:~
H[lm v mbon pJj YJl oC: ~~94~~
o vnb lm kl&cssYbkjcd~
lo muuco pHvcb$ccb yO: ~~95~~
vc YiJl lYcol vc vc:~
p pY njo l vc: ~~96~~
mvHv cb$C MYb YJl vvL~
DvL YJ< vMl v$ mbM: ~~97~~
Dlml vKu: kwl: Hpb J vyO c~
GHuHl M oM vl Jil: M: ~~98~~
J=b J ljm$b J uHlYc uKs:~
$O l$ uKlHcH$b mkC&kcd ~~99~~
DH$b uKlHb uHliccb[u~
HJ&H$ uKlm&cb l jJb vmld ~~100~~
cb JJmJblb v$lb l Yib vmld~
lb JCb JJb c$cJ ~~101~~
Dolcj H$ F&Mvb c$cJ ~
cO l Ymkjb JlcCJb mc&ld ~~102~~
Dl: Hjljb vqml mkcm Hb[J~
cnlp: mcvlb Cclm k=lbpu: ~~103~~
mkmjC Hv kjJjC p&v~
lulb[umbkwlv kMibOokv ~~104~~
jkwlbovcC k=lJ J lcYpv~

www.ravi-joshi.com

O=lJ Mjm llH$b pvYb OjCb mH=Mld ~~105~~


cb$Hlb i[kM I old iYml~
mOb mjLb J m&ccncd ~~106~~
mJil YJ~ mlq<l YJ~ mbvO YJ~
mbvnl YJ~ mbcK YJ~ Fl Hbc:~
mHlJen&lm& Yqkwlb cqkwlb uYVj: ~~107~~
b J kukukkmJ&L&mOv mJn~
b b b nbm: m& vc: mJn~
b b b b : m&cl& vc: mJn~
b b Kb K: uk mJ&cl& mJn~
b cl[ mJn~~ vceml m& mnYvJ vceml JvjplJom~
lJcJ I li=" oJ oJOoJ vc vcml ~~108~~
vc YiJl lYb vcml plJom~
ocI c Yv lJb i=nCb vceml l ~~109~~
Sn m&mnbM lpjM pilHl~
DvkbH cb oJ i=nCI vceml l ~~110~~
vc YiJl lYb vcml plJom~
ccocI i=" lJb oJoJ vceml l ~~111~~
mJ&oJOoJ DOJOJvMv~
Fob i=nC c oJ mJ&JOJ&vMl ~~112~~
vc: m& Mbl mJ&jiJvMv~
ccqHmlb Hub olJ mo Hjcj ~~113~~
vc YiJl m& mJn~
MJ mJn~
mJ&lcv m& vc: mJn~
D#lpm vc: mJn~
mJ&mbkojb M$b vM vM~
mJ&uk< JlcvmJ&lcvd mJ&oM&k: ~~114~~

www.ravi-joshi.com

vc YiJl m& k<jivd JKb[~


Djjic on oJ vceml l ~~115~~
vc YiJl lYcol vc vc:~
D#lpm vc:~
m& vc:~
Jcl& vc:~
Dolb MJb JqsJcolHCcd~
GYjbljb vqml Dolm MJm ~~116~~
Sloscnb lb H< J oJkj:~
Go yC Hb cO l cnj: ~~117~~
Dmlcv mJb J<Cqm$cl& oJkj:~
vc YiJl lYb J<CJ YJ<CJ ~~118~~
ccocI li= oJ oJOoJ vc vcml~
m&vjC mbi mHjJj FocI mcH&c ~~119~~
ncIv lcIv j#Iv l vc:~
k=lIIv ml lmc m&lcv vc: ~~120~~
pep Jp plC plc:~
cvpJ plO Jpv: mHlkl&l: ~~121~~
njlnjLb oJkjb kvkcbypjCHbpjcd~
lovco vJb vJb MjCcHc njCjlmcd ~~122~~
v Ju: yOvl v JOY Yb YJld~
v viY Yb J v YlYb kwJld ~~123~~
DqivM$Yb vqml HL&JYmlLJ ~
oi&lb ljl Ijb pb uYl HMv ~~124~~
mkc uYqlmb kvkcml kvkcd~
SllHlm kvl Yqkwlkwlv lm ~~125~~
DcOmnm JpHMlm ~
kvkmnm om HucHvld ~~126~~

www.ravi-joshi.com

Focolob eOl mllb vj:~


mJ&HHJMlc m&uk cnl ~~127~~
vmlolmc oJ vmlolmc il:~
l# YiJvd J<C&v Jb lq<lcd ~~128~~
vJl&pvb u#b mnC Mlv ~
JodIcCv lJjl Ymkj: ~~129~~
iJb Mlmnm mciom lHucd~
llHub uYl Jvd Mbllc mll jJcd ~~130~~
eOl m&ob mkub mHub uYl~
Dvb yCvb uKlJ mcH&ld ~~131~~
yuk $<Cb pl cv<eH J~
plmcjlJcHvl Mlc v$ mbM: ~~132~~
Dp uk$HJv Yllcv iHl J=<~
m& mJ&bublk vc cnkCkc ~~133~~
JJmJl %vY=obljlcv piloH pil<C~
mJbYJ oHlmn#< mjccllpm vc: ~~134~~
mjjvk: HjmJl njCiY& njCc~
cnlcv c#o vlb vceml l JmjkjC ~~135~~
Dol&l oJ Dol: Hjcb Hocd~
Dol cl=k YlJ Dol J*dcb pild ~~136~~
Dolb HMl Ykwl cb HMl OJb vj:~
volb HMl Ykwl v m HMl cb vj: ~~137~~
$iCb $lJb $ oJm$eiv:~
$Cb $cl&mlJb ljmlJb vceml l ~~138~~
vc: mJ$ piok#< pilmlqmLlvMnlJ~
$c $iClcOjC JjvjC-Mbkjlcv ~~139~~
mocn pilyOl Jl&l Kukc&m~
ybvjCJbol: m v: mo sl cbiub jJ: ~~140~~

www.ravi-joshi.com

vceml m& mnjMc mnMKqvJl-mbYJlcv~


mnitJYJYiv mnmbKiOjC vc: ~~141~~
vcb[ub oqHlkjb JMub jlvYb lJcvoHcd~
ojo:K#kjCb Hvl cb llmJlJ&jCcd ~~142~~
vcb[ub oJiC: mHplb J: mllb YJcqkwl-kJocd~
lb oJoJ Ccc m Hvl cb llmJlJ&jCcd ~~143~~
vcb[ub %vcb lJicb $ukwHpb $iClcHcd~
mcmllpcoJHb Hvl cb llmJlJ&jCcd ~~144~~
vcC[ub i{clyOb Oc&m J=b kl pvvcd~
llmJ&HH#kjCb Hvl cb llmJlJ&jCcd ~~145~~
vcb[ub JOJvMo#b ip: mcm mbilcd~
kMlb v YY&J: mJ: Hvl cb llmJlJ&jCcd ~~146~~
vc[ub JoJo Joqvl iqvl jCm-mbI:~
iv ip<b mb<: Hvl cb llmJlJ&jCcd ~~147~~
vcC[ub mJ&pv< Hplb pl k&on cl&uk~
lkukuocvoHb Hvl cb llmJlJ&jCcd ~~148~~
vcC[ub J<Clc&KKb o#jb HHnjb pvvcd~
lkukuH#kjCb Hvl cb llmJlJ&jCcd ~~149~~
vcC[ub Jm=pb mclHj#uiuYcd~
qmcvd pilmbnjleKub Hvl cb llmJlJ&-jCcd ~~150~~
vcC[ub mJ&ilm J<Cjlc HjbOc JM-lJcd~
m#cblj&iHLvicb Hvl cb llmJlJ&jCcd ~~151~~
vc[ub yJo Joqvl iqvl jCmmbI:~
vcC[ub JoJo: mcjqvl Hvl cb llmJlJ&jCcd ~~152~~
vcC[ub JoJoHilb ivb iHLviccd~
llmJ&Job Ccc m Hvl cb llmJlJ&jCcd ~~153~~
cb[ucob HCb : Hlmllb vj:~
mJ&HHJMlc m&uk cnl ~~154~~

www.ravi-joshi.com

O: mo mJl=cb[ucOJl& vjC: mjmpmvmbvJ:~


kjJvckjkb[uJqvkj nj njCcJHO=&lMbK: ~~155~~
mMbKb jJcb[u qmLlb kMMblcvvlclcd~
Ypc y lHvcl mjcb $JY<CppJucd ~~156~~
SJb yo oJ $< lHOvb:~
kl&qvl mj<b oJb vjCb JYcd ~~157~~
JoJobiMjjb oJoqHlkjb Hjcd~
j#Ivb jkwlJC m=mbnjkjkcd ~~158~~
Sk jL m oJ: kvkY<l:~
m c YJl ml: Hnml oJkj: ~~159~~
Dol: Lcb vc l l oJkj:~
l=lb Ymkj: kwlb lL l Ykj: ~~160~~
Hbcb l mnbM <<b J $uv:~
mHlcb njo Dcb JYJm: ~~161~~
vJcb ovk=ldkwlb oMcb oMlckcd~
SkoMb $cl&&oMb m& SJ ~~162~~
oMolvcv l:ku HVj:~
o:mJHvvMvb J mJ o:K b vMl ~~163~~
ok<njb J oj njl OJcd~
mJ&lL&ob J mJ&kcHuocd ~~164~~
: HlllL Ykwl vlcob vj:~
mKclLeejib uYl c#cJ ~~165~~
Dqivc[ vcmlYc<lJp&mJHC~
D Dn JlmlJb vcml pl<b Hl ~~166~~
MV oJ vcmlYb pi#v&ceml l~
HgcHJo vcmlYb vc vc: ~~167~~
Hmv: Hkj: HiY&mcl:~
mHljLmbkwl Yp: mlmo jJ: ~~168~~

www.ravi-joshi.com

Dolm vcmkjb kJ&qvl ov ov~


pvcbljmn< ojb vHpl ~~169~~
GoijcHlb Ymkj Hnmlb vKuYJvv$b jlvjlvHccd~
lcjkjc=ibb yOkb Hvvb mjJjcYJbo mojb JJbcd ~~170~~
~~ Fl YJ<jHjC k=<Cp&vmbJo Dolob mbHC&cd~~
~~ k=<CH&Ccml~~ ~~ Fl Mcd~~

~~ Dimlkwlcolocd~~
~~ cuckjcC kC[ HgOkMllc: mi&:~~
~~ iCM vc:~~
ll Hjblb mcj bl qmLlcd~
jJCb l dJ mcHqmLlcd ~~1~~
oJl mcic cYil jCcd~
GHicyJcciml YiJbmlo ~~2~~
jc jc cnyn =C ib mvlvcd~
v mJ&vjvJlm mcj Jp<m ~~3~~
Dolob HCb mJ&M$JvMvcd~
pJnb pHVlc#b Hjcb MJcd ~~4~~
mJ&cucub mJ&HHCMvcd~
blMkMcvcJ&O&vcccd ~~5~~
jqMccblb mcblb oJmjvcmk=lcd~
HpmJ JJmJvlb Ymkjb YJvjcd ~~6~~
mJ&oJlck < lpmJ jqMcYJv:~
S< oJ: mjiCBuukvd Hl iYqmlY: ~~7~~
S< y J<C MJ: mkbo: pHl:~
cnb Ovo: ku c: mc HbHl: ~~8~~

www.ravi-joshi.com

Hlj JmJ: mO Dv cl cv:~


JJ&n^: p C $lkl& Ykj: ~~9~~
Dol: mJl m&: Ki: H< iYqmlcvd~
mJC&mlHv Yv: mJC&jl oJkj: ~~10~~
njo: mnm$&: mHlmqHlc&jcvd~
lcjvcLv: MbYmlJ cl[kbeMcvd ~~11~~
njCiY&: MMjmlHv Ymkj jJ:~
DqiviY&eol: H$: M: MMjvMv: ~~12~~
JcvLmlcYo $ip: mcHji:~
OvJ=&jHb c$ JvOJLHuJc: ~~13~~
DlH cb[u c=l: Hu: mJ&lHv:~
kJJ& cnlp jkwl: mJ&YJtJ: ~~14~~
v#$nljCcOH JYJv:~
lpmcH lpmJ oMlcVceml l ~~15~~
vc: HJ& ij Hc vc:~
pli&Cvb Hl ovOHl vc: ~~16~~
p pY n& vc vc:~
vc vc: mnm$bM Dol vc vc: ~~17~~
vc G Jj mjbi vc vc:~
vc: HyO b[ vceml l ~~18~~
yMvlM mjol J&m~
YmJl mJ&Y# j JH< vc: ~~19~~
lcIv ncIv M$Ivcllcv~
k=lIvIv oJ pl<b Hl vc: ~~20~~
lHlckjY nj Jkc&C~
vcmlceYvIv ukm#C ~~21~~
vMl< J Ylb loJ m=pl Y:~
Hl< lHl< J<&l< iYqmlY: ~~22~~

www.ravi-joshi.com

S< mHl< pdl& Yl< Hjvq<l:~


S< Jqivn$b Hub Jqivn$Ccd ~~23~~
oJ $lJJ $lvb HucJ ~
v k=lv uk< mJ&< HjcY: ~~24~~
SvcHlm k=s^< kblj< Y< ~
kl&vH<: kVJmol jIJ ~~25~~
HpmJvck oJoJb pilHlcd~
Sl$iClb pHlJ < Jp<m ~~26~~
Dqmcv#C cnyn jJCb lJb p<m~
SJckwlJ lleiml pic m Lilcd ~~27~~
Sls^lJ cnlp vMkeYJo~
Ojcm ml jIJ: llcJvd ~~28~~
Dolb # pHlJob Hjb n<&cJHlJvd~
$jc MY&lJ Ovjo J&Jvd ~~29~~
jJCb # lc L mcHilcd~
mJ&lvv cnl JO lm O=leYJld ~~30~~
DL jJjJoVj# jcb colcv: Hjcb <cC:~
vMjHlmb#b JolJ mjiCcOil JmlJjl ~~31~~
~~ Fl JuckjcCeimlkwlcoloml$b mcHC&cd~~

~~ m&kJml$cd~~
~~ iCM vc:~~
~~ %Jukw GJ~~
=C<J cvMo&u m&m kJb MYcd~
Mjjjiob oJb mJ&mYiokcd ~~1~~
ooHcvckb mHjvckjkb[ucd~

www.ravi-joshi.com

OlJ mnkjCb ml$cloojld ~~2~~


Mj c Ymkj: Hl uub cecll:~
v$ ovcC: Hl JC Jmjj: ~~3~~
ICb Ic&I=C: Hl Jovb JoJnv:~
pb c cvo: Hl kbb c mjJbol: ~~4~~
mkbO Ykj: Hl J#: Hl pv:~
Hl Ho oMlc mJ&bb mkuj: ~~5~~
m&j#lckb ml$b uKlJ Yp&H$k~
oOl : kj lm JMi: mJ&m: ~~6~~
mmvl pHlmcieOl mJmLcvm:~
m jickwl oI&: mKb Hb Jbol ~~7~~
~~ Fl c%JukwcvJjlb m&kJml$b mbHC&cd~~

~~ m&kml$cd~~
~~ iCM vc:~~
~~ mcy GJ~~
DooJ vcmlYb mo cc Ymkj~
oJkj vcmlYb Ykj vcemll ~~1~~
mHljLc{b C[b kMHlcpcd~
lHOjb oJb lb m Cccncd ~~2~~
unlb jLc{b mJ&ukHlcncd~
cnHHnjb oJb lb0 ~~3~~
$iCb cnMjb yJ<Ccnjcd~
cnHHnjb oJb lb0 ~~4~~
yb=nlb lp:Hbpb JjkMcJ ~
YmlJb mJ&ukbvb lb0 ~~5~~

www.ravi-joshi.com

yvOkH<HmbkMb njkC[uY<lcd~
SkOjb oJb lb0 ~~6~~
lb m pilkl&bjb cnlp: oHvcd~
cnHHnjb oJb lb0 ~~7~~
lb m pilb vLb %vJ%vc#ocd~
cnHHnjb oJb lb0 ~~8~~
m&kb HVlb nH[CMvcd~
DH$ uYl H$b oj OvJvYJld ~~9~~
Dc<b cOHvb : kjl jJo&v~
mHlpvc YJi pvcpvcoqjl ~~10~~
m$lucOcbmv mlp jJo&v~
v JOMkojb m&ukb m isl ~~11~~
~~ Fl MJkwlb m&kml$ mbHC&cd~~

~~ m& yj vJ~~
(1) c$ vc:~

(7) njCiY& vc:~

(2) jJ vc:~

(8) cj
vc:~

(3) m& vc:~

(9) Dol vc:~

(4) YvJ vc:~

(10) mJ$ vc:~

(5) Ki vc:~

(11) D$k& vc:~

(6) H<C vc:~

(12) Ymkj vc:~

www.ravi-joshi.com

mJlm
lm&vjC vc:
c$ jJ m& Yv Ki H<C njC iY&
cjol mJ$k&YmkjY vc vc:~

jn kJ
CcH mo jnb MHkjb kjnvc
mnkb kjumb ukY Y oc
vubyj:Mj:Hl uub uk Jbol:
#< Hl c jn: l SJO& Mjj Jl
vmkb c OcJC&: MuHCc&K cc
pnb c mbnk ml: kb c kvbIk:
YpbiM Yp Hl vucuLcyj :kj
Hl J#:mLub cb$ Hl k#b JOb lo:
kb c Jk :Hl Tc mjHpl:
mJY&vp&vv Hl pbI c Hl p[cn:
iuH nHl:c Hl Ho c Y<Ck=l:
mJ&Cbiv c Hl vuvov Y<C:
jnjob kJc=OooJ mllb
YJl Hlvovb vl: M:ml
Cll k l&c lu c=OocDjiclc Jpb n lu ov
-Fl cnYjl O=lj< mb
mbp mbJo CHJ&C jn kJc mbHC&c

www.ravi-joshi.com

~~ Mv mll~~
p Mv oJ jJ vvov~ p k=<C mjpiJvov~~
H[iu cvo j c vc~yY Do kCmLu uc~~
y < HHHu lv mp~sC cn@ kjl jbk sC jp ~~
uul mJC& Ho kjl vnu~ kjn Jp s k uu ~~7~~
DL oMjL k=l

Mv ml$cd
DL Jvi :: Dm Mvml$cv$m kMH$<m$<Hsvo:,
mjo&Jl, Mb ypc, v:Mqkwl:, k=<CJC&l kukc,
Oc&L&-kc c#lck- lJ&O -H<L&mOoL& pH Jvi :~
DLb kjvm ::MvMj Dbi<Mb vc:
cvoil lp&vYb vc:
DO#p cOcYb vc:
k=<Cbi DvckYb vc:
M<koj kv<kYb vc:
slcp kjlu HjH<Yb vc:
DL oo vm:
MvMj o vc:
cvo il Mjm mJn
DO#p MK J<d
k=<Cbi kJ ncd

www.ravi-joshi.com

M<koj v$$ J<d


slcp Dm$ Hd
DL oiyvOvciyvOvc YY&J: mJ:
DL OvcOvcvul MuOjb kjvb iImLlb $mkjb OvO&jcd~
lY&pb m&mlb Mvlb Jvo moY<kjb JjCcd~~

DL kL
jIJbM< JKl jp oMjL: Hj ~
Jl& m J%: mHloHOHeYJld~~1~~
k=llkvl Mvb%lJ oJ%%&Hl n m:~
jnCb YolJl Mv&ml mclb ~~2~~
Mbkb Yclkwlb mjemjY[kwjcd~
oJoMyob l oY&# YJ<l moCcd~~3~~
Sls^lJ l lkwb cv$Y:mn HL&J ~
Jkub piod<J Hj- pvHookcd~~4~~
yJvl mJ&ukM Ycllmcillcd~
oMM vij c YYl:mcil:~~5~~
Hs ljp Jm< cKvd pv ~
mcOvb kc$eml yn cb pmllc:~~6~~
pHl l v#$ lmcvd Yvvkl: p:~
Db ijmOM y -MoY:mj:~~7~~
lo m$vl cvm mnmb Hjcb ~
mcO Ovo&J oJOmcvJlcd~~8~~
$u#pvbmLvb vmHjmbmLlcd~~9~~
jnCH=<cm mLl jp cnyu:~
jLlk$v oJ cCjlvJY<l~~10~~

www.ravi-joshi.com

nbmJC&n&kwl cnkl mcsl~


oHcv cnjlv: kjckpJu:~~11~~
Jjpl lokM l FJ Ymkj:~
DkC&Hck=< mnm$b vplcd~~12~~
k=llkvlb Mv%&lJ JMlb jnCcd~
<J oMjLblcLl YkcK:~~13~~
mbnjjm$b Mv&<J mjemjv<ovcd~
nm Yld mjjob JvcyJld~~14~~
Mv GJGJH<b lJ jpvo ! c < v kmld~
oJmjcv<M m- JoOjji:~~15~~
cJukl: mJ&Yb isvl ll#Cld~
l<enb lJ jpvo! lHmH<C :~~16~~
Jjb yn omc mJs jIvvov:~
oMjL GJGJmvvo c mj! SkMml Jj: Hj:~~17~~
jnCb YolJ l v ivlJb kov~
mjl:mij JJvk&cov~~18~~
lb l cnmj! vevcscnb Jjcd~
SJcmlMvkwlb JjbuyOJ l MMJlcd~~19~~
HJb l Jjb jp k=lk=leYJllo~
HvjJeyJll< Jjb Jjc mJl!~~20~~
L&cm <lc Jjcvb Mvb lo ~
vYllJb v YllJb lJb Ymkjvvov ~~21~~
oMMyob l oY&#b v kl&Jb kov~
kl&j<co ukw l YJ<l~~22~~
SJb Jjb l mcH <jc m HL&J:~
jLHjOv: mLHYlJ k=l_pu:~~23~~

www.ravi-joshi.com

OlJ mjmJl oJb iCvLb Jvkcd~


jp oMjL:m$$b mjjocLekjld ~~24~~
oMjL j Mv k mllvc: k=<C vu MlkCvY ~
vc:kuivH k=lvl J vc:~~25~~
vc vc&mon oI&Mcp ~
vc JMuv$ M<kojYk=l~~26~~
vc: H<kui$ mLujcCebL J vc:
vc oI& M<k kuob<^ vcemll~~27~~
vcml kj# ov&j# J vc:~
vc Ij j Y<C kHuv~~28~~
vcml mJ&Y# yucK vcemll~
m&H$ vcmleml YmkjeYo ~~29~~
DO< vcmleml mbJl&k vcmll~
vc cvoil lYb vm$bM vcemll~~30~~
lHm oiO on vlb ijl ~
vc vlb #Ol& Dl=Hl J vc:~~31~~
%v#v&cmleml kMHlcpmvJ~
l<oom J jpb < njm ll#Cld~~32~~
oJmjcv<M mOo JoOjji:~
lJ Jukl:mJ& vMb vl mcul:~~33~~
mob k mj! Jjo YJ Ymkj~~34~~
SJb mllmlo mj&njp cnyu:~
DJJ MvJ&kwb <jc HL&J:~~35~~
l<enb lJ jpv! m$$Cevv mJl~
SJb Jjb omc ll cvm Jl&l~~36~~
oMjL GJGJmvv o c mj! Jjb on ccHmlcd~

www.ravi-joshi.com

D YlHbi#!H[ o v kmld ~~37~~


mob k c mj! Jjeb c cnHml:~
Mv GJGJDoml Jjmckb l<enb ooc l~~38~~
lJkwlb c ml$b H<vl cvJ:~
oJemj-cv<M mOo JoOjji~~39~~
v l< yOl H[ clk=l J kov~
c=lmLv lL& J pvc-J-li~~40~~
ij pvcku J oMmJvlo&Mm ~
:Hod-$mvOb J MY&lJ mcnl:~~41~~
v lm pl H[ k=l J ccvMlcd~
lcb unpb k=lJ cc jpvd lY&pcd~~42~~
Jjob Ov:Mu-yC[kwlbkjb MYcd~
DlckpHb lMbMv ncl:~~43~~
k=<Cmlu: McH$I&lJllk v&uH[kwbp~
HmbMk&jkwlb I=lcb ncld~~44~~
yCvYpll$ mJMkwl I=l -Hm:~
l J lujM J l# J LJO:~~45~~
Hpv J cv$C k[.kc uHld~
vu J k=<Clum McH$oY: MY:~~46~~
ovc l ml k=<CJm$okb MYcd~
OvJb J=<Yb H mJlmb HmJvcd~~47~~
SJb JM<Hpbb cj kl v=H!
cv$OjJM<C ml$Cevv Hpld~~48~~
HplJ pHlml$b YlJ J k=l_pu:~
lm H[b v Jenb kj<c kov ~~49~~
j#c mllb lm H[b vnm ~
DvvJ kjC H[ckwlb pioYJld ~~50~~

www.ravi-joshi.com

Jjb l mcH jp oMjLmlo~


clJ k=lL&clmcvb vcmk=l MvMjb~~51~~
MvMjYv%l jLc J&Jvd~
mJmLvb il jp HlkceYJlo~~52~~
mJ&mOocJHL Jp mJ&oeYJld ~
kCmL: H[biuyY k=<C jvlk c: //53//
mj: MvMj cvo:HHu mbmLl:~
Slv Mvvcv pHoMylL mvvO~~54~~
MvMjk=l H[ v kold YJ<l~
DuHc=l JvM o:KmOojC ~~55~~
mvvJb luluv Ov -c<okb lL~
unb ob J mJC&v mcvlcd~~56~~
Mvml$b Hml =C= mcnl:~
Jpb L& kc mKcjicHvl~~57~~
~~Fl oMjLk=l Mvml$cd mcHC&c~~

Mv um (2)
on
MvMj oJp, mvn JC cc j~
k JIvvMk Y,kj v cc nl yj~
mj-lJmll n vL! pj piu kj kjl nb~
kjS cnb mvL, JIvnjv n jJmJv~~
HF&
MvoJ cb mcjb ln,

www.ravi-joshi.com

J yOo %v o cnb~
lcnj vc Dvk yKvb~
yOo cb p ks pvb~
Dvlk, kC,j ciTb@~
k=<C yY Mv mynb mvTb@~
Hbiu cvo mj mK ol~
nl Dvnl my pik %l~
vl pH p vc lcnj~
kjn JO o:K m vmlj~~
jM J<cJm Dmjv mjvj~
Hvvi M< mnl JOj~~
jp jbk jnbn p vk~
HM H# Jvj myn k~~
kvv ku MJj mvkj~
vM kjl my c vij Yj~~
[ul JIv myn k mK cb~
Jku nnb H[b my oK cb~~
vL Jv lcm n cj~
kj v cn Hj o Ivj~~
ccnl J<c jM cb@n ym~
kj v vL n cv DM~~
p i[] G[] o o Jj Mvj~
lu pJ un DvvOv ymlj~~
ov o m n mKj~
mF& Mv mv n Jv ncj~~
vLo lc cHj kp~
kk JIv #Ck cb@n sp~
Jbol vL piu kj pj~

www.ravi-joshi.com

mvn o kj Jvl cj~~


kyn@k ljL jp i~
mj lj mnl Dvji~
kynb@ mjmJl MOo vj c@n~~
knb@ ij Kn kboj cb@n~~
OvOjl nb p pi pv~
ln Ov cb@n m#c nnb Mv
n Dic kw kb@ y[F&~
kjl Cc jC Mj vF&~~
p JoM m yj Mvj ~
c[kj DJi vp Ij Hj~~
jnb mK MvoJ onF&~
j# jJ ml jKb yvF&~~
p JoM pJb MvJj~
i=n DJ vnb mn oKj~~
mbk ob Mvj ln ~
pl oK nF& cv cn~~
mF& jJ vvov kj pj~
Jvov kjl c{ cl Lj~~
yc pil yvJv nj~
J<C mynb vl ol Dnj~~
n $MuOj $Hjj ~
JY oJ cjl Sk Jj~~
Fk nF OjC kjl Mv vl~
JbolmF& Mv k ocv l ~~
p vj H kjb cv ll m~
m vj sb JL Dcl m~~
nb mH$ Ov mvll y{~

www.ravi-joshi.com

ku ku kj p[ {~
HM kcy ybOJ Do m~
Yj YJv jnnb vl my m~~
vv. Ybl Yi mK mj~
Dvl mc lpkj mbmj~~
HJb ckwl Dcj Ho YF& ~
p vl Mv mc Ov uiF&~~
H{b l p vc Mv om~
jnb MvMj vl Gmk ym~~
H[ Mv k kynb@ v nF&~
vl G Ov Ojb p kF&~~
p n H kjb um~
n mK mK pioM~~
um ov vl H{ myj~
Hlk vM Mv Ivj~~
jJ vvov k Dm YlF&~
pil cnlc vM YF&~~
k H kj p kF&~
mK mcHl k kc v nF&~~
vMov Ov Oj cvcn~~
DOJO {bi DJ vnb~~

H Mvj oJ k, k n bJcu lj ~
kjl H um ov, n YJmij Hj~~
p mll oMjL p k, mccK Mv vnj~
mjm mY< cb Jn, uul uK mOj~~

www.ravi-joshi.com

DL Mv um (3)
on
p iCM ijp mJv,cbiu kjC k=Hu,
ovv k o:K oj kj,kp vL vnu,
p-p MvoJ Y ,mvn Jv cnjp,
kjn k=H n jJ lv, jKn pv k up,
pl-pl MvoJ ou,
kjl mo Ykwlv lHu,
j Yp lv Mc Jjp,
cL jlv ck sJ sp,
Hjc JMu cvnj Yu,
{] < Y=k Jkju,
kC[u JC cc ck,
n Yu ckwlv cC ock,
kj cb io $Mu kj,
Hu J kjb Djnb mbnj,
Hbiu k=<C s vvov,
c kCmL j o:K Ybpv,

vc: MJ
DL MJ um
iCM ijp mJv,cbiu cu mpv
knl DOom lc,on DY Jjov
p ijpHl ov ou,mo kjl mblv lHu

www.ravi-joshi.com

Yu vc mnl vk,kvv kC[u viHv k


Dbi ij Mj ibi yn,cC[cu lv s ui
Jm$ jJu yOcyj mn,sJ k oK vi cv cn
cv cl k ouj,yc Dbi mnl sJ vj
kj $Mu mnl sJ Yj,kjl mo M$v #kj
vvo iCM mnb l@n km,mij cO kcu nb pm
kl&k Mc Dj iCjT, sJ k kn pl v kT
oJv pynb p Hkj, lynb o:K Y DH vJj
k GHJ ljk Yj,oJv cu lcnb pnj
ljl <[vv DH HG,uJ vc< cn@ cj ijG
DH puvOj Dmj mbnj,mM lcnj Jol mbmj
$Hjmj mv cF&,mynb k=H kj uv yF&
k lHnb YijL Yj,Hjy l% lm Hjj
ovv cn@ lc mc kG vn,mJk mll kjl monb
Jo vc cnc lJ iF&,DkL Dvo co vnb HF&
il GoO cvLv cb pJu,pjl mjmj Y Jnu
kvn o ln@ kn mnF&, vukb ly vc knF&
Hpv jcv py kvn, pl k ubk JY<C ovn
mnm kcu cb n jn Oj,kvn Hj# lynb Hjj
Sk kcu c jKG pF&,kcu vv Hpv n@ mF&
kv Ykwl oK Y Mkj,Y mvv o Fsl Jj
p p p Dvvl DJvM,kjl k=H my k Jm
o< mku vl cn mlJ,YcC jn cn v v DJ
$n $n cb vL Hkj,n DJmj cn Dv Gyj
u $Mu M$v k cj, mbk cb Hsl vnb kF&
mJc Sk n Dm lcnj, #cn Dy vL k ncj
Mbkj n mbk k vMv,cbiu kjC Jnv JvMv
i l& cv Ov uiJ,vjo Mjo MM vJJ

www.ravi-joshi.com

vc vc p vc MJ,mj ycnok Hj v H
p n H kj cv uF&,l Hj nl nb McY mnF&
ov p kF& n DOkj,H kj m HJvnj
H$ nv kj Fs kF&,vM MJ ml ln nF&
HC[l $oM k uJ,Ov HJ&k nc kjJ
$oM yl kj ncM,lv vnb lk jn kwuM
OH oH vJ {J,Mbkj mvcjJ H{ mvJ
pvc pvc k HH vmJ,DvlJm MJHj cb HJ
knl DO Dm lcnj,pv mku o:K njn ncj

// on //
v$ vc kj l: n,H kjb um
lc cj cvkcv HC& kj pioM

Djl
Mbkj p
vc: MJ!
Mbkj Jvov
DGcd p MJ Dbkj Y p MJ Dbkj
ycn,J<C mo MJ D&bi Oj
nj nj nj cnoJ!
Skvv ljvv Hbvv jp,
nbmvv i[mv J=<mv mp nj ....

www.ravi-joshi.com

o Yp lY&p oMcK Dl mn
lvb H vKjl $YJv pv cn nj ....
D#jcu yvcu b[cu Oj
$Hjj Dmjj MMcu Oj nj ....
MJlcyj Hlcyj yIcyj Dbi
mvkok i[ok Ylok mbi nj ....
kj cO kcC[u $Mu Ol&
mKkl& oKnl& pi-Huv kl& nj ....
ycn J<C moMJ plv DJJk,CJ#j k cO lvb Sk
nj ....
$iC Djl MJ k kF& iJ,knl MJvvo mJc mK mbHlHJ nj ....

www.ravi-joshi.com

www.ravi-joshi.com

www.ravi-joshi.com

www.ravi-joshi.com

www.ravi-joshi.com

www.ravi-joshi.com

www.ravi-joshi.com

www.ravi-joshi.com

You might also like