UTICAJ GODINJIH DOBA NA UENJE Moe li sunceva svjetlost uticati na uenje? Definitivno, kae Karol Orlok (1993).

Trajanje efekata suneve svjetlosti utie na melatonin i nivo hormona u naem tijelu to utie na solobaanje neurotranstmitera. Dio hipotalamusa (smjeten upodruju srednjeg mozga), kojeg znanstvenici nazivaju SCN (suprachiasmatic nucleus-suprakriazmatini nukleus odnosno jezgro), prima direktnu informaciju iz oka i podeava nae tijelo u odnosnu na vrijeme. To utie na nau koncentraciju, energiju i raspoloenje. Sve to utie na nae mentalno stanje, ima uticaj na nae uenje. Posebno stanje, poznato kao sezonski afektivni poremeaj (SAD- Seasonal Affective Disporder), zabiljeen je od strane Amerike asocijacije psihijatara. Ovaj prepoznti biomedicinski problem je uzorkovan nedostatkom izlaganja sunevoj svjetlosti tokom zimskog perioda. ene, ini se, vie su sklone ovim uticajima, koji rezultiraju depresijom to dakle, negativno utie na uenje. Stanovnici koji ibe blie ekvatoru, suoavaju se s ansom manjom od 2 posto, da se nau pod uticajem SAD-a, za razliku od stanovnika koji su udaljeni od ekvatora, oni imaju 25 postotnu ansu da se nau pod uticajem SAD-a, kau znanstevnici. Najbolji period za uenje (Liberman, 1991) su u periodu kad su dani dui, do Juna do Augusta na sjevernoj hemisferi i od Decembra do Februara na junoj hemisferi. U kontekstu, to je period kada je u veini kola raspust i praznici. Mala koliina umjetne ili suneve terapije moe ublaiti SAD simptome, ako je doza svjetlostu dovoljno jaka, kae Dr. Liberman. Foto terapeuti mjere svejtlost u svjetlosnoj jedinici lux. Tipine mjere na otvorenom su uzmeu 10.000-80.000 lux-a. Uspjena svjetlosna terapija ima od 500 do 700 lux-a. Jedan tretman moe trajati od 30 do 4 sata dnevno. Dobra vijest je da 85 posto SAD pacijenata, usiej uspeno ublaiti osjeaj anksioznosti i depresije.

UTICAJ BILJKI NA UENJE Znanstvenici administracije za avijaciju i svemir, otkrili su da upotreba biljaka stvara bolje uslove za uenje i razmiljanje, u okruenjima namjenjenim astronautima (Volverton, 1993). Moe li ovo istraivanje biti odgovarajue i za uenje u zatvorenom prostoru? Dr. Volverton, voditelj NAS-inog odjela za istraivanje okolia 1980-tih kae, da su odreene biljke poboljale ivot astronauta, uklanjajui oneiene tvari iz zraka i poveavajui negativnu ionizaciju u atmosferi, te punei zrak zatvorenog prostora sa kisikom. U stavari, Federalno vijee studija istog zraka, otkriva dabiljke poveavaju nivo kisika u zatvorenom postoru i za 10 posto. Jedna biljka moe djelovati na 100 kvadratnih metara u svemiru. Razmislite da se naazite u prostoru koji je popunjen biljkama. Biljke ne ine samo zrak istijim i bogatijim, one poveavaju i estetiku prostora. Mnogi od nas koriste svega 10 do 20 posto naeg plunog kapaciteta po jednom udisaju. Ovo je loe jer ustajali zrak izgladnjuje mozak. Optimalni uslovi za uenje su da se obezbjedi prostor pun svjeine, koji nije zagaen, s visokom koncentracijom kisika u zraku. Idealna vlanost zraka je izmeu 35 i 65 posto. Prema Dr. Volertonu, najbolje biljke za optimalno ist zrak i kisik u zatvorenom prostoru su okrekine palme, enske palme, fikus, benajmin, filadendron, mirni ljiljan.

AROME MOGU POVEATI PANJU I UENJE Direktna veza izmeu naih lijezda i naeg nervnog sistema postavlja vizualnu vezu koja prua pomo pri uenju. Mirisi u naem okruenju mogu uticati na nivo raspoloenja, anksioznosti, straha, gladi, depresije i seksualnosti. Neka istraivanja kau da odreene arome ispiriraju osobu da sebi postavi vie ciljeve, da pristaje na vie izazove. U eksperimenti s pacovom, Suilivan i saradnici (1991) kau da stanje mirisa pobuuje i taktilnu stimulaciju. Pozitivni efekti uenja potiu od mirisa peperminta istisnutih u razliite receptore, blokiraju noreprinefrin. Alan Hirsch i neurolozi iz ikaga otktivaju, (1993) da odreeno cvijee poveava mogunost za uenjem, stvaranjem i razmiljanjem. Radei s oporavljenim pacijentima, koriste puzle koje poticu na razmiljanje i kreativnost s kontrolonom grupom koji se nalaze pod uticajem cvijetnog mirisa. Levis Tomas u Centru Ohio kae: Mirisanjem neega, bilo ega, je isto onoliko udesno koliko i samo razmiljanje. Inputi mozga pobuenog receptora mirisa i okusa, utiu na vitalnost funkcije mozga koji pokazuju reproduktivno ponaanje, uenje, memoriju, te emocionalna stanja. Euin Gristan kae, da mirisi mogu biti dovoljno moni da poveaju uenje, poveaju unos hrane, poveaju produktivnost i pomau u oputanju. Podruja ula mirisa dostiu do receptora endorfina, koji proizvode osjeanja i zadovoljstvo.