Wprost str.

62 2012-02-13

Od gazu przez wdk doalg

gotw jest zrezygnowa zbran y gazowej bo jego biznes mo e nie le pojecha nainnym paliwie wdczanym Napocztek Aleksander Gudzowaty wraca dogry jako producent wdki Smirno.
TOMASZ MOLGA

ozpromienia si nasamo wspomnienie chwili, gdy Grzegorz lak, odniedawna prezes Wratislavia Bio iAkwawit-Polmos, poinformowa go, e przynoszce dotd straty wrocawskie spki bd miay 600 mln przychodw i30 mln zyskw. Ten facet to nowe drode wmoich rmach. Dlaczego si lubimy? Bo obaj mamy przechlapane uwadzy mieje si Aleksander Gudzowaty.

Odrzuceni
Gudzowaty wiadomo za co. Bo odkilkunastu lat siedzi okrakiem narurze toczcej gaz zRosji doPolski iNiemiec. Jego 4-proc. udzia wadministrujcej gazocigiem ja-

malskim spce EuRoPol Gaz kuje woczy zarwno krajowego monopolist PGNiG, jak ibyych przyjaci, adzi wrogw zrosyjskiego Gazpromu. Obaj wielcy wsplnicy Gudzowatego maj po 48 proc. udziaw wspce, azyskami zopat za przesy gazu musz si dzieli zprywatn osob. To wedle sw Wadimira Putina korupcyjny ukad, ale take unas dwa lata temu Mikoaj Budzanowski (wwczas wiceminister, aobecnie minister Skarbu Pastwa) odgraa si, e usunie Gudzowatego zespki. Powoywa si przy tym na418 art. Kodeksu handlowego, dopuszczajcy przymusowy wykup mniejszociowego akcjonariusza.

Ale wkocu odpuci. Nie on pierwszy ipewnie nie ostatni. Gudzowaty to trudny przeciwnik samodzielny, zadziorny inieobliczalny. Zwaszcza kiedy zaczyna punktowa bdy wpodpisanej ostatnio polsko-rosyjskiej umowie gazowej. Za gaz zGazpromu pacimy najdroej wcaej Europie. Nasi negocjatorzy, ktrzy najpierw gro, apotem daj Rosjanom buzi, okazali si dod ironizuje. AGrzegorz lak? Byskotliwy finansista pracowa dla kilku bankw, jednak najbardziej ceniony jest jako pionier biznesu opartego nabiopaliwach m.in. reanimowa znajdujc si na skra19 lutego 2012|wprost

62

ALEKSANDER GUDZOWATY

do swojego gazowego biznesu dola wdki

ju upadoci Rafineri Trzebinia, gdzie zbudowa instalacj doprodukcji estrw metylowych. Pracowa te dla Romana Karkosika, windujc kurs jego chemicznej spki Skotan z2,5 do400 z. Zkolei dla Jzefa Wojciechowskiego, zaoyciela deweloperskiej spki J.W. Construction, zorganizowa odstrony nansowej synn transakcj zakupu druyny pikarskiej Groclin Grodzisk Wielkopolski, przemianowanej potem naPoloni Warszawa. W2006 r. zosta aresztowany namiesic pod zarzutem uszczuplenia podatkw pastwowych o784 mln z. Po dwch latach organy podatkowe wycofay si zwszelkich

zarzutw. Meneder walczy oodszkodowanie. Ale znadszarpnit reputacj trudno mu byo wrci nafotel wgiedowej spce. ZGudzowatym pod rk jest mu najwygodniej.

Naminusie
Wostatnich latach Gudzowatemu winteresach nie szo. Bartimpex ijego 4-proc. udzia wstrategicznej spce EuRoPol Gaz to ostatnie zduych przedsiwzi, ktre zasilaj konto miliardera, przynoszc wedug ostatnich dostpnych danych ok. 100 mln zyskw rocznie. Sze lat temu sprzeda akcje rmy Cigna STU ubezpieczajcej gazoci-

gi iprzewz towarw doRosji. Rok pniej pozby si 80 proc. akcji Banku Wsppracy Europejskiej, powoanego odobsugi rosyjskich transakcji. Straci krajowy rynek biopaliw, wktry zainwestowa 150 mln z. Twierdzi, e jego spki byy gorzej traktowane narynku zdominowanym przez pastwowe firmy, aon sam by nkany przez politykw. Grzegorz lak nie owija wbawen: Dwie najwiksze spki Bartimpeksu odlat przynosiy straty. Produkujca biokompotenty dodiesla Wratislavia od2007r. miaa a 53 mln z naminusie. Wostatnim roku dziaalno firmy wogle wstrzymano

63

wobawie przed dalszymi stratami. WAkwawicie produkujcym spirytus oraz wdki Krakus, Wratislavia iHerbow Gorzk byo jeszcze gorzej, bo mimo strat wci dziaa. Spka kwalikowaa si doupadoci opowiada meneder. Wprowadzi si dosiedziby Bartimpeksu przy warszawskiej alei Szucha, gdzie wgabinetach naczwartym pitrze zasiadali wczeniej liczni prezesi zprzeszoci rzdow (np. Wiesaw Kaczmarek iPiotr Czyewski, ministrowie skarbu wrzdzie Leszka Millera). Szybko doprowadzi dopodpisania umowy nadostawy biokomponentw dla Orlenu iLotosu. Pozostao jeszcze postawienie nanogi producenta wdek.

Wejcie smoka
Kiedy ostatnio jeden zprzyjaci podarowa Aleksandrowi Gudzowatemu ptoralitrow butelk Smirnofa, ten zamia si, e go przywiz drzewo dolasu. To wanie spka Gudzowatego produkuje bowiem odparu tygodni Smirnoffa trafiajcego napki polskich sklepw cho wiadomo otym pojawia si dopiero wubiegym tygodniu, wstrzsajc naszym rynkiem spoywczym. Odjednego znajwikszych wiatowych producentw alkoholi, czyli brytyjskiego Diageo Akwawit, uzyska napocztek wyczno naprodukcj wdki Smirnof Vladimir narynek polski inapozostae rynki Europy rodkowo-Wschodniej. Napocztek, bo trwaj rozmowy zDiageo oprodukcji jeszcze jednej marki. Nadodatek wgrudniu Akwawit podpisa list intencyjny zrm Brown-Forman, wacicielem marki Jack Daniels, wsprawie rozlewania wPolsce tej whisky. Jednym ruchem Akwawit zapewni sobie 100 mln z przychodw rocznie oraz udzia wjednej pitej rynku wdek wPolsce. Jak to si udao? lak si umiecha: Nie ma tu adnych tajnych kulis. Po prostu spytaem Diageo, czy byliby zainteresowani wspprac. Dla nich zlecanie nam produkcji to nisze koszty. My zkolei zarabiamy natym tyle, e bdzie nas sta napromowanie wasnych marek.

Jak zbi majtek? Dysponowa bezcennym kapitaem kontaktami wwiecie rosyjskich bojarw epoki schyku ZSRR. Nawiza je jeszcze jako dyrektor wPRL-owskich centralach handlu zagranicznego, prowadzcych interesy naWschodzie. Otym, jak si dogadywa zRosjanami, kryy legendy. Mwiono oumowach podpisywanych wsaunie zdyrektorami iwiceministrami ioorganizowanych zbizantyjskim przepychem imprezach promocyjnych nad Bajkaem. Sprzedawa polsk konfekcj ibistor zdzkich fabryk. Nie aowa wtroby, ale dziki temu samego tylko elastiku sprzeda wMoskwie za 30 mln dolarw. Gdy komunizm upada, poszed naswoje. Zaoy wasn rm Bartimpex iruszy

Dwa lata temu ponownie si oeni, amajtek wyceniany na1,4mldz pozwoliby mu nadostatnie ycie rentiera. AleAleksander Gudzowaty niezamierza odejzbiznesu
dohandlu przetartym ju szlakiem. By rok 1991, wrozpadajcym si imperium brakowao ywnoci. Zaproponowa Moskwie kontrakt na100 tys. ton pszenicy. Zarobione p miliona dolarw zainwestowa wwystaw polskich towarw wPaacu Geologa wTiumeniu. To by show, jakiego jeszcze nigdy nie widziano wtym miecie za koem podbiegunowym, unasady pwyspu Jama, jednego wielkiego worka zezoami gazu ziemnego. Po ekspozycji oprowadzay urodziwe polskie hostessy, a40 modelek znad Wisy uwodzio zesceny zgromadzonych handlowcw. Pen piersi piewaa Zdzisawa Sonicka. Wczasie tej podry Gudzowaty zakolegowa si wOrenburgu zRemem Wichariewem, szefem koncernu gazowego Gazprom.

Nie aowa wtroby

74-letni biznesmen jeszcze nie wrci dopeni si po niedawnym ataku zapalenia staww, ale jest wwietnym nastroju. Popijajc sok brzozowy, mwi, e dwa lata temu ponownie si oeni, amajtek wyceniany na1,4 mld z pozwoliby mu nadostatnie ycie rentiera. Ale jak zapewnia chodzi ozasady, bo odejcie zbiznesu byoby rwnoznaczne zprzyznaniem racji przeciwnikom, ktrzy dopiero uczyli si ekonomii kapitalizmu wczasach, gdy on kreowa polsk polityk energetyczn.

Szefowie Gazpromu darzyli go takim zaufaniem, e kontraktw rzdu 70 mln dolarw nie spisywali nawet napapierze. W1993 r., po porozumieniu Wasy iJelcyna wspra-

64

19 lutego 2012|wprost

ZDJCIE: MARCIN KALISKI

Trzeci wgrze

wie budowy przez terytorium Polski gazocigu jamalskiego, zdecydowano, e 680 km polskiego odcinka ma wybudowa spka EuRoPol Gaz. Trudno si dziwi, e wrozmowach ogazocigu pierwsze skrzypce gra najlepiej ustosunkowany zRosjanami Aleksander Ilicz. Wsplnikami wprzedsiwziciu mieli by po poowie pastwowy importer idystrybutor gazu PGNiG oraz rosyjski Gazprom. Tu przed ostatecznym uzgodnieniem statusu przyszej polsko-rosyjskiej spki akcyjnej okazao si, e wumowie jest bd prawny. Obowizujcy wwczas Kodeks handlowy przewidywa bowiem, e taka spka musi mie conajmniej trzech zaoycieli. Kto ma by tym trzecim? PGNiG natrzeciego zaoyciela (4 proc. akcji wEuRoPol Gazie) zaproponowao wtej sytuacji spk Gas Trading, wktrej jedn trzeci udziaw mia Bartimpex Aleksandra Gudzowatego, wraz zPGNiG, rosyjskim Gazexportem iniemieckim Wintershallem, operatorem niemieckiej czci Jamau. Strony doszy doporozumienia, bo dodatkowy akcjonariusz rwnoway siy zainteresowanych. Gas Trading, podobnie jak Bartimpex, mia by porednikiem whandlu rosyjskim gazem. Mg sprzedawa rocznie PGNiG do2 mld metrw szeciennych izarabia namary dziki upustom, jakie dostawa odRosjan. To wersja Gudzowatego. Politycy maj inn. Ich pogrki Gudzowaty kwituje ironicznym umiechem. Skoro mnie nie lubi, to jestem gotowy sprzeda swoje udziay. Ale przy powanej ofercie zastrzega. Moe sobie pozwoli nazrezygnowanie zgazowej rury, bo naoku ma ju lepszy biznes. Jaki? Mam plan zbudowania pierwszej wPolsce instalacji, ktra bdzie produkowaa olej napdowy zmorskich alg przyznaje jego gwny strateg Grzegorz lak. Zglonw zBatyku? Tak. Zrobimy mutanta. Razem zjednym znaukowcw przygotowalimy instalacj pilotaow, ktra ju dziaa!! mwi lak. To technologia znana odlat. Nad jej komercyjnym wykorzystaniem pracuje ju kilka rm, m.in. wUSA, weFrancji czy wHiszpanii. Najlepsze walgach jest to, e glony zuywaj ogromne iloci dwutlenku wgla. Taka instalacja pooona wpobliu cementowni czy koksowni rozwizuje problem emisji CO2, zktrym tak walcz unijni urzdnicy dodaje wsppracownik Gudzowatego. Wedug naukowcw naprzykad sinice hodowane naobszarze p hektara pozwol wyprodukowa 55 tys. litrw paliwa dieslowskiego, ktrego koszt nie przekroczy 25 euro za baryk (158 litrw).