Thuchanhhoavoco

TRNG AI HOC A LAT
F7G
GIAO TRNH
THC HANH
HOA VO C
LE TH HAI HO BCH NGOC
2000
Thc Hanh Hoa Vo C
-2-
MUC LUC
M AU .................................................................................................................. 7
YEU CAU OI VI SINH VIEN ............................................................................ 8
Bai 1: oxY - OZON. ................................................................................................ 9
I. ieu che oxy ..................................................................................................... 9
II. Th tnh chat cua oxy..................................................................................... 10
III. ieu che ozon............................................................................................... 10
IV. Th tnh chat cua ozon.................................................................................. 11
V. So sanh kha nang oxy hoa cua O2 vi O3 ....................................................... 11
Bai 2: HYDRO. NC OXYGEN......................................................................... 12
I. ieu che hydro................................................................................................ 12
II. Th tnh chat cua hydro ................................................................................. 13
1- Phan ng cua hydro vi oxyt ong. ............................................................ 13
2- So sanh hoat o cua hydro phan t va hydro nguyen t. ............................ 13
III. ieu che nc oxygen .................................................................................. 13
IV. Th tnh chat cua nc oxygen..................................................................... 14
Bai 3: KIM LOAI KIEM ........................................................................................ 15
I. Tnh chat cua Na kim loai ............................................................................... 15
II. Phan ng nhuom mau ngon la cua cac kim loai kiem .................................. 15
III. Cac muoi t tan cua Na, K............................................................................. 15
IV. ieu che Na2CO3 khan................................................................................. 16
1- ieu che NaHCO3 ...................................................................................... 16
2- ieu che Na2CO3 khan............................................................................... 16
V. Natri sulphat va cac hydrat cua no ................................................................. 16
Bai 4: KIM LOAI KIEM THO .............................................................................. 18
I. Tnh chat cua Mg kim loai .............................................................................. 18
II. Cac hydroxyt cua cac kim loai kiem tho ........................................................ 18
III. Muoi cua cac kim loai kiem tho ................................................................... 19
1- ieu che muoi kep MgNH4PO4.................................................................. 19
2- ieu che MgSO4.7H2O............................................................................... 19
3- Lay vao ong nghiem 3 - 4 giot dung dch CaCl2;........................................ 19
4- ieu che BaSO4 va SrSO4:......................................................................... 19
5- Lan lt lay vao 3 ong nghiem dung dch cua cac muoi Ba2+, Sr2+ va Ca2+.
........................................................................................................................ 20
6- Cac muoi oxalat.......................................................................................... 20
7- Cac muoi cromat. ....................................................................................... 20
IV. Phan ng nhuom mau ngon la. ................................................................... 20
Bai 5: BO................................................................................................................ 21
I. ieu che acid boric (H3BO3) ........................................................................... 21
II. Phan ng cua acid boric vi ru etylic ......................................................... 21
III. ieu che anhydrit boric ................................................................................ 21
IV. ieu che Bo vo nh hnh va th tnh chat cua Bo ....................................... 22
V. ieu che ngoc borat....................................................................................... 22
Bai 6: NHOM ......................................................................................................... 23
Le Th Hai Ho Bch Ngoc
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-3-
I. Tnh chat cua Al kim loai ................................................................................ 23

II. ieu che va th tnh chat cua Al(OH)3 .......................................................... 23
III. S thuy phan cua cac muoi nhom ................................................................. 24
IV. ieu che phen nhom - kali t at set ............................................................ 24
1- ieu che dung dch Al2(SO4)3 .................................................................... 24
2- ieu che dung dch K2SO4 ......................................................................... 24
Bai 7: CARBON ..................................................................................................... 26
I. ieu che va khao sat tnh hap phu cua than hoat tnh..................................... 26
II. Tnh chat hoa hoc cua than ............................................................................ 26
III. ieu che va tnh chat cua CO2...................................................................... 27
IV. Acid carbonic va muoi carbonat ................................................................... 27
V. ieu che va tnh chat cua CO ........................................................................ 28
1- ieu che kh CO: lap dung cu nh hnh ve (hnh 6) ................................... 28
2- Cho kh CO loi qua dung dch CuCl. Quan sat hien tng. ........................ 28
Bai 8: SILIC .......................................................................................................... 29
I. ieu che va tnh chat cua Si............................................................................ 29
II. ieu che cac dang khac nhau cua acid silicic................................................ 29
III. Muoi cua acid silicic ..................................................................................... 30
1- ieu che thuy tinh tan. ............................................................................... 30
2- Muoi t tan cua acid silicic.......................................................................... 30
3- Thuy phan thuy tinh.................................................................................... 30
Bai 9: NIT........................................................................................................... 31
I. ieu che kh N2 ............................................................................................... 31
II. Amoniac......................................................................................................... 31
1- Can bang trong dung dch amoniac. ........................................................... 31
2- Nhiet phan cac muoi amoni........................................................................ 32
+
3- Phan ng cua NH 4 vi thuoc th Nesler (K2[HgI4])................................ 32
III. Cac oxyt cua nit .......................................................................................... 32
1- ieu che va tnh chat cua N2O. .................................................................. 32
2- ieu che va tnh chat cua NO..................................................................... 32
IV. ieu che va tnh chat cua NO2 ..................................................................... 33
Bai 10: Nit (tiep theo) va Phospho ...................................................................... 34
I. Tnh chat cua acid HNO3................................................................................. 34
II. Cac muoi nitrat............................................................................................... 35
1- Nhiet phan cac muoi nitrat. ........................................................................ 35
III. ieu che va tnh chat cua P trang ................................................................. 35
IV. Cac acid phosphoric ..................................................................................... 35
1- Acid HPO3 .................................................................................................. 35
2- Acid H4P2O7................................................................................................ 36
3- Acid H3PO4 ................................................................................................. 36
V. Muoi cua acid orthophosphoric...................................................................... 36
1- S thuy phan cua cac muoi phosphat.......................................................... 36
2- Nhiet phan cac muoi phosphat. .................................................................. 36
Bai 11: PHOSPHO VA CAC HP CHAT............................................................. 38
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-4-
I. ieu che va tnh chat cua phospho trang ........................................................ 38

II. ieu che P2O5 ................................................................................................ 38
III. ieu che va tnh chat cua cac acid phosphoric ............................................. 39
1- Acid metaphosphoric.................................................................................. 39
2- Acid pyrophosphoric................................................................................... 39
3- Acid orthophosphoric.................................................................................. 39
IV. Muoi cua acid orthophosphoric .................................................................... 40
1- S thuy phan cua cac muoi phosphat.......................................................... 40
2- Nhiet phan cac muoi phosphat. .................................................................. 40
Bai 12: LU HUYNH VA CAC HP CHAT SULPHUA .................................... 41
I. Cac dang thu hnh va tnh chat vat ly cua lu huynh....................................... 41
1- ieu che lu huynh hnh thoi (S). ............................................................. 41
2- ieu che lu huynh n ta (S). ................................................................. 41
3- Lu huynh deo............................................................................................ 41
II. Tnh chat hoa hoc cua lu huynh ................................................................... 42
III. ieu che va tnh chat cua hydrosulphua....................................................... 42
1- ieu che H2S. ............................................................................................. 42
2- Tnh chat cua H2S....................................................................................... 43
IV. Cac sulphua kim loai .................................................................................... 43
Bai 13: CAC HP CHAT MC OXY HOA DNG CUA LU HUYNH ... 45
I. Kh sulphur - Acid sulphur - Sulphit ............................................................ 45
1- Kh sulphur. .............................................................................................. 45
2- Acid sulphur. ............................................................................................ 46
3- Natri sulphit va natri hydrosulphit. ............................................................. 47
II. Acid sulphuric ................................................................................................ 47
1- ieu che acid sulphuric bang phng phap tiep xuc. ................................. 47
2- ieu che H2SO4 bang phng phap nitro hoa. ........................................... 48
3- Tnh chat cua H2SO4................................................................................... 49
III. Natri thiosulphat (Na2S2O3) .......................................................................... 49
1- ieu che Na2S2O3....................................................................................... 49
2- Tnh chat cua Na2S2O3................................................................................ 49
IV. Kali pesulphat (K2S2O8) ............................................................................... 49
1- ieu che K2S2O8......................................................................................... 49
2- Tnh chat cua K2S2O8. ................................................................................ 50
Bai 14: halogen va hp chat halogenua ................................................................ 52
I. ieu che cac halogen ...................................................................................... 52
1- ieu che Clo............................................................................................... 52
2- ieu che Brom. .......................................................................................... 52
3- ieu che Iod. .............................................................................................. 53
II. Tnh chat cua cac halogen ............................................................................. 53
1- Tnh chat cua kh Clo.................................................................................. 53
2- Tnh chat cua Brom va Iod. ........................................................................ 54
3- So sanh tnh oxy hoa cua cac halogen. ....................................................... 55
III. Hp chat halogenua...................................................................................... 55
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-5-
1- ieu che va tnh chat cua HCl.................................................................... 55

2- ieu che va tnh chat cua HF. .................................................................... 56
3- ieu che HI. ............................................................................................... 56
4- ieu che KI. ............................................................................................... 56
5- So sanh tnh kh cua cac ion halogenua..................................................... 57
Bai 15: CAC HP CHAT CO OXY CUA CLO .................................................... 58
I. Nc clo .......................................................................................................... 58
II. Nc Javel ..................................................................................................... 58
III. ieu che va tnh chat cua KClO3 .................................................................. 58
1- ieu che. .................................................................................................... 58
2- Tnh chat..................................................................................................... 58
Bai 16: ONG - BAC ............................................................................................ 60
I. ong................................................................................................................ 60
1- Tnh chat cua ong kim loai. ...................................................................... 60
2- Cac hp chat Cu (II). .................................................................................. 60
3- Cac hp chat Cu (I). ................................................................................... 60
II. Bac ................................................................................................................. 61
1- ieu che bac kim loai................................................................................. 61
2- Cac halogenua bac. .................................................................................... 61
Bai 17: CAC NGUYEN TO PHAN NHOM IIB & CAC HP CHAT................... 63
I. Kem ................................................................................................................. 63
1- Kem kim loai.............................................................................................. 63
2- Kem hydroxyt............................................................................................. 63
3- Kem sulphua............................................................................................... 63
II. Cadimi............................................................................................................ 64
1- Cadimi kim loai. ......................................................................................... 64
2- Cadimi hydroxyt. ........................................................................................ 64
3- Phc chat cua Cadimi. ................................................................................ 64
III. Thuy ngan ..................................................................................................... 64
1- Cac muoi cua Hg(II)................................................................................... 64
2- Hon hong amoni. ........................................................................................ 65
Bai 18: CROM VA CAC HP CHAT .................................................................... 66
I. ieu che crom kim loai ................................................................................... 66
II. ieu che Cr(CH3COO)2. ................................................................................ 66
III. Cac hp chat Cr(III)...................................................................................... 67
IV. Cac hp chat Cr(VI). .................................................................................... 67
1- ieu che K2 CrO4. ...................................................................................... 67
2- Tnh chat cua K2CrO4. ................................................................................ 68
3- ieu che CrO3. ........................................................................................... 68
4- Tnh chat cua CrO3. .................................................................................... 68
5- Cac hp chat peroxyt cua crom. ................................................................. 68
Bai 19: MANGAN VA CAC HP CHAT .............................................................. 70
I. ieu che KMnO4............................................................................................. 70
II. Tnh chat KMnO4........................................................................................... 70
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-6-
III. Cac hp chat Mn(II). .................................................................................... 70

1- Mangan (II) hydroxyt. ................................................................................ 70
2- Tnh kh cua Mn(II). .................................................................................. 71
Bai 20: Fe - Co - Ni ................................................................................................ 72
I- Sat va cac hp chat. ........................................................................................ 72
1- ieu che sat kim loai.................................................................................. 72
2- S an mon sat va bao ve sat khoi an mon. ................................................ 72
3- Cac hp chat Fe(II)..................................................................................... 73
4- Cac hp chat Fe(III). .................................................................................. 73
5- ieu che va tnh chat cua ferat................................................................... 74
II. Cac hp chat cua Cobalt va Niken................................................................. 74
1- Cac hp chat Co(II) va Ni(II). .................................................................... 74
2- Cac hp chat cua Cobalt va Niken. ............................................................ 75
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-7-
M AU
Giao trnh Thc tap Hoa Vo c dung cho sinh vien nganh Hoa, Trng ai
hoc alat. ay la mot phan quan trong cua toan bo giao trnh Hoa Vo c noi rieng
va cac giao trnh hoa hoc noi chung. Trong hoa hoc, thc nghiem la mot bo phan
rat quan trong v ban than hoa hoc la mot nganh khoa hoc co moi quan he ly thuyet
- thc nghiem chat che. Hoa hoc co c s ly luan khoa hoc nhng nhng c s ly
thuyet o eu c uc ket va phat trien qua nhng cong trnh thc nghiem c
tch luy lai; cho nen phng phap nghien cu chu yeu trong hoa hoc la phng
phap thc nghiem.
Trong qua trnh hoc tap, thc nghiem hoa hoc giup cho sinh vien lam quen
vi thc te, ket hp gia ly thuyet a hoc vi thc nghiem; boi dng cho sinh vien
cach nhan xet nhay va chnh xac cac hien tng; boi dng cho sinh vien phng
phap ly luan khoa hoc, tac phong can than, chnh xac, t m; ren luyen cho sinh vien
cac thao tac c ban cua cong viec thc nghiem. o la nhng c tnh va ky nang
rat can thiet cua ngi can bo ky thuat trong nghien cu khoa hoc cung nh quan ly
ky thuat sau nay. Mat khac, thc nghiem hoa hoc giup cho sinh vien on tap va
kiem tra lai cac van e ly thuyet a hoc, tren c s o hieu sau sac va nh lau
nhng noi dung c ban cua giao trnh ly thuyet.
Cac bai Thc tap Hoa Vo c gom hai noi dung chnh: tong hp cac chat va
th tnh chat cua cac chat.
+ Phan tong hp bao gom cac bai tong hp t n gian en phc tap se
giup cho sinh vien co kha nang oc lap, chu ong, sang tao khi lam viec; ren luyen
cho sinh vien tnh can than, chnh xac va kheo leo. e lam cac bai tong hp, sinh
vien phai t mnh pha lay mot so dung dch can thiet, t mnh lay cac dung cu th
nghiem va tien hanh th nghiem di s hng dan cua can bo giang day.
+ Phan th tnh chat c ban cua cac chat vo c co tnh chat mo ta; do o
khong tranh khoi n ieu nhng la nhng kien thc ma ngi lam hoa hoc khong
the khong biet.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-8-
YEU CAU OI VI SINH VIEN

Chuan b bai. e lam th nghiem c tot, sinh vien phai chuan b bai
nha: tnh toan cac so lieu can thiet khi lam bai th nghiem, xem lai phan ly thuyet
va cac tai lieu tham khao co lien quan, sap xep mot cach khoa hoc ke hoach tien
hanh thc nghiem trong gi th nghiem ...
Tien hanh th nghiem.
- Sau khi nhan dung cu, sinh vien phai ra sach cac dung cu va say kho
nhng dung cu oi hoi say kho.
- Cac sinh vien can lu y la khi tien hanh cac bai tong hp can lay lng
hoa chat chnh xac theo bai hng dan. Vi cac th nghiem th tnh chat c tien
hanh theo phng phap lng nho, v vay lng dung dch can s dung lay vao ong
nghiem khong bao gi qua 1/3 ong.
- Khi lam th nghiem phai chu y quan sat, suy ngh va giai ap cac hien
tng xay ra roi ghi chep vao v Nhat ky thc nghiem.
- Moi nhom (hai en ba sinh vien) lam th nghiem mot cho; tranh i lai
lon xon; khi can di chuyen t ni nay en ni khac phai bao am trat t: khong
chay, khong vung vay dung cu, khong noi ci on ao.
- Cac lo hoa chat phai e tren gia, khong e xuong mat ban, khong di
chuyen i ni khac. Khi lay hoa chat xong phai ay nap lo ngay; tuyet oi khong
cam nham ong nho giot cua lo nay sang lo khac; tuyet oi khong cho cac dung cu
lay hoa chat khong sach vao cac lo hoa chat.
- Tuyet oi khong nem, ngi ... hoa chat. Neu b hoa chat vang vao ngi
(mat, mat ...) phai bao vi giao vien e c hng dan s cu kp thi.
- Khi lam th nghiem vi cac hoa chat oc, bay hi (kh Cl2, NO2, H2S ...)
phai lam trong tu hot hoac o cho thoang gio theo quy nh cua phong th nghiem.
Hoa chat de chay (KOH, CaCl2 ...), de bay hi (NH3 ac, HCl ac, HNO3 ac, nc
Brom ...) phai lay nhanh va nut lo lai ngay.
- Khi s dung cac may moc phai c can bo hng dan trc mi lam;
khong t ong van, m ... lung tung.
Khi th nghiem xong.
- Ra dung cu; thu don sach se, trat t cho lam viec roi bao cao vi can bo
phu trach. Neu trong qua trnh lam b h, v nhng dung cu g phai bao lai.
- Lam bao cao th nghiem gom cac muc:
* Muc ch va nguyen tac th nghiem.
* Mo ta mot cach that ngan gon phng phap th nghiem; neu hien
tng xay ra; giai thch hien tng va viet phng trnh phan ng
vi tng th nghiem.
* Nhan xet va ket luan ve nhng van e a nghien cu.
* Neu th nghiem that bai cung phai bao cao ro; tm ra nguyen
nhan that bai; e xuat hng khac phuc. Tuyet oi khong c ba
at ket qua.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-9-
BAI 1:
OXY - OZON.
Chuan b ly thuyet
- Tnh chat cua oxy.
- Cac phng phap ieu che oxy trong phong th nghiem.
- Tnh chat cua ozon - So sanh vi oxy.
- Cac phng phap ieu che ozon trong phong th nghiem.
Tien hanh th nghiem
I. ieu che oxy

1- Lay 3 ong nghiem kho, cho vao moi ong lan lt:
* Ong 1: mangandioxyt (MnO2)
* Ong 2: baripeoxyt (BaO2)
* Ong 3: thuy ngan oxyt (HgO)
Dung cap cap ong nghiem roi lan lt un tren ngon la en kh. Quan sat
hien tng xay ra. Lam the nao e biet la khi un nong cac ong nghiem th co kh
oxy thoat ra?
Viet cac phng trnh phan ng.
2- Lay vao ong nghiem vai tinh the kali dicromat (K2Cr2O7). Them vao o vai giot
H2SO4 am ac. un nhe ong nghiem. Quan sat hien tng xay ra.
Viet phng trnh phan ng.
3- Lap dung cu nh hnh ve (Hnh 1)
1. Gia gi;
2. en con;
3. Bnh cau ay tron
chu nhiet cha
hon hp (KClO3 + MnO2);
4. Ong dan kh;
5. Chau cha nc;
6. Ong nghiem cha ay nc
e thu kh O2 bang phng
phap ay nc.
Hnh 1: Dung cu ieu che kh O2.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-10-
Tron eu khoang 4 g kaliclorat (KClO3) vi khoang 1 g mangandioxyt

(MnO2). Cho hon hp vao bnh cau. ay bnh cau bang nut co ong dan kh. Dung
en con un nong bnh cau (luc au un nhe khap ay bnh, sau o un tap trung
phan co hon hp phan ng). Thu kh thoat ra bang phng phap ay nc, thu ay 2
ong nghiem, nut chat e lam th nghiem sau.
MnO2 ong vai tro g trong phan ng?
Lu y: Khi ngng un phai nhac ong dan kh ra khoi chau nc roi mi tat
en! Giai thch ieu o?
II. Th tnh chat cua oxy

1- Dung tha kim loai lay mot t lu huynh roi ot chay. Quan sat mau ngon la.
a tha lu huynh ang chay vao mieng ong th cha oxy. Quan sat, so sanh vi
ngon la lu huynh trc khi a vao ong th cha oxy. Giai thch hien tng.
2- ot mot ngon nen va lam tng t th nghiem tren.
3- Thu hydro bang phng phap ay nc (t bo ieu che kh H2) en 2/3 the tch
ong nghiem., sau o thu tiep kh oxy (t bo ieu che kh O2) en khi toan bo nc
trong ong nghiem b ay ra het. Dung ngon tay bt chat mieng ong nghiem, cam
chac trong tay, a mieng ong th lai gan ngon la en con, m ngon tay bt mieng
ong ra. Co hien tng g xay ra? Giai thch.
III. ieu che ozon

1. Gia ;
2. en con;
3. Ong nghiem chu nhiet,
co nhanh,cha (NH4)2S2O8;
4. Pheu chiet cha H2SO4 ac;
5. Ong dan kh;
6. Ong nghiem cha dung dch
KI 0,1 N.
Hnh 2: Dung cu ieu che kh O3.

Lap dung cu nh hnh ve (Hnh 2). Cho vao ong nghiem chu nhiet khoang 3
g amonipesulphat (NH4)2S2O8 va vao pheu chiet khoang 10 ml H2SO4 ac. Ong
dan kh c nhung vao ong nghiem cha dung dch KI. M khoa pheu chiet cho
acid t t chay xuong ong nghiem cha (NH4)2S2O8; ong thi un nhe ong
nghiem. Quan sat hien tng xay ra.
Viet phng trnh phan ng ieu che O3.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-11-
IV. Th tnh chat cua ozon

1- Ong nghiem ng dung dch KI (6), sau khi cho O3 chay qua, lay ra e nho vao
vai giot dung dch ho tinh bot. Quan sat hien tng.
Viet phng trnh phan ng gia O3 va KI.
2- Lay vao ong nghiem khoang 1 ml dung dch MnSO4, cho dong kh O3 (t bo ieu
che O3) chay qua. Quan sat hien tng.
V. So sanh kha nang oxy hoa cua O2 vi O3

Lay 2 ong nghiem, cho vao moi ong khoang 1 ml dung dch KI 0,1N.
* Ong 1 cho kh O2 (t bo ieu che O2) chay qua. Quan sat hien tng. Lay
ra nho vai giot ho tinh bot.
* Ong 2 cho them 1 ml H2SO4 loang, sau o cho kh O2 chay qua. Quan sat
hien tng. Lay ra nho vai giot ho tinh bot.
Nhan xet ve kha nang oxy hoa cua O2 trong dung dch. T th nghiem nay
va th nghiem 1- phan IV., hay rut ra nhan xet ve kha nang oxy hoa cua O2 va O3.
Cau hoi
1- Lam the nao e phan biet O2 vi O3?
2- Tai sao O3 lai oxy hoa manh hn O2? Neu cac ng dung va vai tro cua O3 trong
i song.
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-12-
BAI 2:
HYDRO. NC OXYGEN.
Chuan b ly thuyet
- Tnh chat cua hydro.
- Cac phng phap ieu che hydro trong phong th nghiem.
- Tnh chat cua nc oxygen.
- Cac phng phap ieu che H2O2 trong phong th nghiem.
Tien hanh th nghiem
I. ieu che hydro

1- Lay vao ong nghiem mot t phoi nhom, rot vao o mot t dung dch NaOH 20%.
Quan sat hien tng.
Cac kim loai nao co the tac dung vi kiem giai phong hydro?
2- Lap dung cu nh hnh ve (Hnh 3).
1. Gia ;
2. en con;
3. Ong nghien chu nhiet co
nhanh, cha Zn hat;
4. Pheu cha H2SO4 loang;
5. Ong dan kh;
6. Chau cha nc;
7. Ong nghiem cha ay nc
e thu H2
Hnh 3: Dung cu ieu che kh H2.
Cho khoang 5 g Zn hat vao ong nghiem co nhanh chu nhiet. M khoa pheu
chiet cho H2SO4 10% xuong va un nhe. Thu kh H2 thoat ra bang phng phap ay
nc.
Viet phng trnh phan ng ieu che H2.
* Th o tinh khiet cua H2 (phan ng no cua hydro). Khi kh thoat ra, ay
het nc trong ong nghiem (6), dung ngon tay bt chat mieng ong nghiem, cam
chac ong nghiem, ghe mieng ong nghiem vao ngon la en con, bo ngon tay ra; se
nghe tieng no manh, lap lai vai lan tieng no se giam va khi se con rat nhe th coi
nh hydro a tinh khiet. Giai thch hien tng.
* ot dong kh hydro tinh khiet (phan ng chay cua hydro). Sau khi th biet
hydro a tinh khiet, cham la ot dong kh hydro au ong dan. Quan sat mau
ngon la.
Up thanh pheu kho len ngon la. Quan sat hien tng.
Tai sao phai th, biet dong kh hydro a tinh khiet mi c cham la ot
dong kh thoat ra?
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-13-
II. Th tnh chat cua hydro

1- Phan ng cua hydro vi oxyt ong.
Lap dung cu nh Hnh 4
1. Gia gi;
2. Ong nghiem chu nhiet,
co nhanh cha Zn hat;
3. Pheu chiet cha H2SO4 loang;
4. Ong ch U cha chat lam
kho kh;
5. Ong co bau tron cha CuO;
6. Ong dan kh thoat ra.
Hnh 4: Bo ieu che H2 va th tnh chat cua H2 vi CuO.

M khoa pheu chiet cho H2SO4 xuong phan ng vi Zn hat ong nghiem
chu nhiet. Dong kh H2 sinh ra c cho i qua bo phan lam kho (4). Kh thoat ra
ong dan kh (6), th o tinh khiet cua hydro. Sau khi biet chac chan kh hydro a
tinh khiet, dung en con ot nong bau cha CuO (5). Quan sat s oi mau cua
CuO. Khi phan ng a ket thuc, tat en, lam nguoi he thong.
Viet phng trnh phan ng cua CuO vi H2. Trong phan ng nay H2 the
hien tnh chat g?
2- So sanh hoat o cua hydro phan t va hydro nguyen t.

Lay 8 ml dung dch H2SO4 10% va 1 ml dung dch KMnO4 0,1 N vao mot
ong nghiem ln, lac ky. Chia dung dch thanh 3 phan bang nhau vao 3 ong nghiem.
* Ong 1: e lam moc so sanh.
* Ong 2: Cho dong kh H2 t bo ieu che kh H2 loi qua.
* Ong 3: Cho vao mot, hai mau Zn.
Lu y: Cho dong kh H2 loi qua ong 2 va Zn vao ong 3 ong thi.
Quan sat hien tng xay ra? So sanh mau cua hai ong nghiem 2 va 3 vi
ong 1. Ong nao mat mau nhanh hn?
Viet phng trnh phan ng xay ra trong cac ong 2 va 3. Giai thch ve toc o
khac nhau cua cac phan ng trong ong 2 va 3.
III. ieu che nc oxygen

Cho t t khoang 3 g BaO2 vao ong nghiem to cha khoang 8 ml H2SO4
loang ngam trong nc a. (Chu y: cho that t t e dung dch trong ong nghiem
khong b nong len). Dung ua thuy tinh khuay nhe, sau o loc lay dung dch.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-14-
Viet phng trnh phan ng xay ra. Tai sao phai tien hanh phan ng nhiet
o thap?
IV. Th tnh chat cua nc oxygen

1- Lay vao hai ong nghiem, moi ong o 1 ml dung dch nc oxygen va ieu che
c.
* Ong 1: em un nong.
* Ong 2: them vao mot t bot MnO2.
Quan sat hien tng xay ra. Kh bay len la kh g? Cach nhan biet no? Giai
thch hien tng quan sat c. Trong ong 2, MnO2 ong vai tro g? Co the thay
MnO2 bang nhng chat nao?
Viet phng trnh phan ng xay ra. Rut ra nhan xet ve o ben cua dung dch
H2O2.
2- Cho vao ong nghiem 1 ml dung dch H2O2, them vao 1 ml dung dch KI loang.
Quan sat hien tng.
3- ieu che mot t PbS bang tac dung cua dung dch Pb(CH3COO)2 vi kh H2S, ra
sach ket tua bang phng phap ra, gan. Lay mot t tua vao ong nghiem roi them
vao mot t dung dch H2O2. Quan sat hien tng.
4- Lay vai giot dung dch Cr2(SO4)3 vao ong nghiem, them t t tng giot dung dch
NaOH en khi tua tan het. Them vao o vai giot dung dch H2O2. Quan sat hien
tng.
Trong cac th nghiem (2), (3) va (4) tren, H2O2 the hien tnh chat g?
5- Lay vao ong nghiem vai giot dung dch KMnO4 loang va vai giot H2SO4 ac,
them vao o 1 ml dung dch H2O2. Quan sat hien tng.
6- Lay vao ong nghiem vai giot dung dch AgNO3. Them vao o mot t dung dch
NaOH; sau o them vao mot t dung dch H2O2. Quan sat hien tng.
Trong cac th nghiem (5) va (6) tren, H2O2 the hien tnh chat g?
Cau hoi
1- Phng phap nhan biet kh H2?
2- Lam the nao e phan biet nc vi nc oxygen?
3- Tai sao H2O2 va the hien tnh oxy hoa lai va the hien tnh kh? Nc (H2O) co
the hien tnh oxy hoa va kh khong? So sanh chung?
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-15-
BAI 3:
KIM LOAI KIEM
Chuan b ly thuyet
- Tnh chat cua cac kim loai kiem.
- Cac hp chat cua cac kim loai kiem: tnh chat va ieu che (Na2CO3,
Na2SO4, cac muoi t tan cua Na, K ...)
Tien hanh th nghiem
I. Tnh chat cua Na kim loai

Cho nc cat vao coc s hoac bat s en 1/3 the tch. Dung cap sat lay mot
mau nho Na (bang hat gao), neu ben ngoai mau Na co bam dau la th dung giay
loc tham kho. Bo mau Na vao bat nc. Quan sat hien tng. Sau khi phan ng ket
thuc, them vao dung dch vai giot phenolphtalein, thay hien tng g? Giai thch
hien tng quan sat c.
Viet phng trnh phan ng cua Na vi nc.
II. Phan ng nhuom mau ngon la cua cac kim loai kiem
Lay 3 ua thuy tinh au co gan day platin hoac ferroniken, h len ngon
la en kh, va h va ap nhe cho cac chat ban hoac lp oxyt ri ra het. Neu
thay ngon la cho tiepxuc vi au day van co mau th nhung au day vao HCl ac
roi lai h tren ngon la cho en khi thay ngon la khong co mau th thoi. Nhung
au day vao dung dch bao hoa cac muoi:
* day 1: muoi LiCl;
* day 2: muoi KCl;
* day 3: muoi NaCl;
roi lan lt h len ngon la. Quan sat mau ngon la. Giai thch hien tng. Hien
tng nay c ng dung e lam g?
III. Cac muoi t tan cua Na, K

1- Lay vao ong nghiem vai giot dung dch trung tnh cua mot muoi Na nao o,
them vao ong nghiem vai giot dung dch uranylacetat UO2(CH3COO)2. Quan sat
hien tng.
Lay vao ong nghiem vai giot dung dch muoi trung tnh cua Na (nh tren),
them vao o vai giot muoi Zn2+. Sau o them vai giot dung dch uranylacetat. Quan
sat hien tng va so sanh o nhay cua phan ng vi th nghiem tren.
Viet phng trnh phan ng. Neu ng dung cua phan ng.
2- Lay vao ong nghiem vai giot dung dch muoi KCl bao hoa, them vai giot dung
dch CH3COOH, cuoi cung them vai giot dung dch natri hexanitrocoban
Na3[Co(NO2)6]. Quan sat hien tng.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-16-
Viet phng trnh phan ng. Neu ng dung cua phan ng.
IV. ieu che Na2CO3 khan

1- ieu che NaHCO3
Can mot lng muoi an NaCl a say kho u e hoa tan trong 200 ml nc
tao thanh dung dch bao hoa nhiet o phong (khoang 25oC). Them dan lng
muoi nay vao 20 ml dung dch NH4OH ac, va them va khuay eu cho en khi
c dung dch bao hoa. Loc dung dch vao mot ong nghiem ln, nut mieng ong
nghiem bang bong gon. Cho kh CO2 t bnh Kiff (xem hnh 5) loi qua cho en khi
khong thay xuat hien them ket tua na. Loc lay ket tua, ra ket tua tren pheu loc
bang mot t nc lanh (tot nhat la nc a lam lanh bang cach ngam trong nc a)
hay ru etylic roi ep kho gia cac t giay loc.
Ket tua la chat g? Viet phng trnh phan ng.
Lay mot t ket tua, hoa tan vao 1 ml nc cat, xac nh pH cua dung dch
bang ch th van nang.
I- Bnh Kiff: 1- Bau cha a voi (CaCO3);
2- Pheu cha acid thong xuong bau (3);
4- Ong dan kh; 5- Pheu thuy tinh.
II- Ong nghiem cha dung dch
NaCl/NH4OH ac.
Hnh 5: Dung cu ieu che NaHCO3.
2- ieu che Na2CO3 khan

Cho phan ket tua con lai tren vao mot chen s sach, em nung 400oC
cho en trong lng khong oi (Chu y: nang nhiet o lo nung len t t). Chat con
lai trong chen la chat g?
Lay mot t san pham, hoa tan vao nc cat; xac nh pH cua dung dch bang
ch th van nang. So sanh pH cua dung dch cac muoi trc va sau khi nung. Giai
thch.
Hay tra cac gia tr ve o tan cua cac muoi trong So tay Hoa hoc roi tra li
xem co the ieu che muoi K2CO3 theo phng phap tren c khong?
V. Natri sulphat va cac hydrat cua no

Tnh toan lng muoi Na2SO4 (hoac Na2SO4.10H2O) can thiet e ieu che
c 20 ml dung dch bao hoa trong nc 32oC. Hoa tan lng muoi a can vao
lng nc cat va u 32oC. Loc dung dch vao 3 ong nghiem ln, kho.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-17-
1- un soi dung dch trong ong nghiem th nhat en khi co tinh the tach ra. Tach
tinh the ra khoi nc cai, quan sat tinh the di knh hien vi. Muoi g tach ra? Hnh
dang quan sat c cua no di knh hien vi?
2- em ha t t nhiet o ong nghiem th hai xuong ti nhiet o phong; neu khong
co ket tua xuat hien th lac nhe ong nghiem hoac dung ua thuy tinh sach co nhe
vao thanh ong nghiem. Khi co tinh the tach ra, tach tinh the ra khoi nc cai, quan
sat tinh the di knh hien vi. Muoi g tach ra? Hnh dang quan sat c cua no
di knh hien vi?
3- em ngam ong nghiem th ba vao nc am (khoang 32oC) cho en khi dung
dch tr nen trong suot, khong lac ong nghiem, at no vao coc thuy tinh ng hon
hp nc a tron muoi an. Sau 10 -15 phut, can than rot phan dung dch tren i,
lay tinh the ra quan sat di knh hien vi. Muoi g tach ra? Hnh dang quan sat c
cuano di knh hien vi?
Cau hoi
1- Kim loai kiem va cac hp chat de bay hi cua chung co kha nang nhuom mau
ngon la. ieu o the hien kha nang g cua cac kim loai kiem? Ngoai kim loai
kiem con nhng kim loai nao co kha nang nay?
2- Neu ten goi cua phng phap ieu che Na2CO3 tren? Hieu suat cua phng
phap co cao khong? Phng phap co c ng dung vao san xuat trong thc te
khong? Tai sao?
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-18-
BAI 4:
KIM LOAI KIEM THO
Chuan b ly thuyet
- Tnh chat cua cac kim loai kiem tho.
- Cac hp chat cua kim loai kiem tho: tnh chat va ieu che (cac hydroxyt,
muoi kep MgNH4PO4, cac muoi sulphat, muoi carbonat, muoi oxalat, muoi cromat
...)
Tien hanh th nghiem
I. Tnh chat cua Mg kim loai

1- Th tac dung cua Mg vi cac acid HCl, HNO3 , H2SO4 ac va loang. Quan sat
hien tng, nhan xet ve kha nang phan ng khac nhau cua acid loang va ac.
Viet cac phng trnh phan ng xay ra.
2- Lay 2 manh Mg kim loai, dung giay nham anh sach be mat roi cho vao hai ong
nghiem:
* Ong 1: cho khoang 2 - 3 ml nc cat;
* Ong 2: cho khoang 2 - 3 ml dung dch NH4Cl.
Quan sat hien tng. Sau o un nong ca hai ong nghiem va tiep tuc quan sat. Giai
thch cac hien tng xay ra.
II. Cac hydroxyt cua cac kim loai kiem tho

1- ieu che Mg(OH)2 bang tac dung cua dung dch muoi Mg2+ vi dung dch
NaOH. Quan sat hien tng.
Th hoa tan Mg(OH)2 trong cac dung dch:
- HCl 2 N;
- NH4Cl 2 N;
- NaOH d.
Quan sat hien tng. Dung quy tac tch so tan giai thch s hoa tan Mg(OH)2. Viet
cac phng trnh phan ng.
Neu hoa tan Mg(OH)2 trong cac dung dch (NH4)2SO4 va KCl th Mg(OH)2
co tan khong? Tai sao?
2- Cho mot cuc nho CaO (a say kho) vao chen s; tham t no bang vai giot
nc. Quan sat hien tng (s tay vao chen e kiem tra nhiet o trc va sau phan
ng). Giai thch hien tng. Viet phng trnh phan ng.
Rot vao chen mot t nc, dung ua thuy tinh khuay ky va loc lay nc
trong. Dung giay quy th moi trng, sau o cho dong kh CO2 (t bnh Kiff) chay
qua. Quan sat hien tng.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-19-

3- ieu che Ba(OH)2, Sr(OH)2 bang cach cho cac dung dch muoi Ba2+, Sr2+ tac
dung vi dung dch kiem. Quan sat hien ng.
Th hoa tan Ba(OH)2 va Sr(OH)2 trong nc. Nhan xet ve kha nang hoa tan
trong nc cua Ba(OH)2 va Sr(OH)2.
III. Muoi cua cac kim loai kiem tho

1- ieu che muoi kep MgNH4PO4.
Lay vao ong nghiem khoang 1 ml dung dch MgCl2, them vao o 1 ml dung dch
NH4OH 2 N. Them tng giot NH4Cl bao hoa en khi ket tua tan hoan toan. Them
vao dung dch thu c 0,5 ml dung dch Na3PO4. Quan sat s tao thanh ket tua tinh
the muoi kep MgNH4PO4. Lay tinh the ra soi di knh hien vi, tinh the co hnh
dang nh the nao?
NH4OH va NH4Cl ong vai tro g trong phan ng?
Th hoa tan ket tua bang dung dch HCl. Hien tng xay ra?
2- ieu che MgSO4.7H2O.

Can 5 g MgO ky thuat; cho t t vao coc cha dung dch H2SO4 30% (vi lng a
tnh u e phan ng het vi 5 g MgO). un nong hon hp, loc bo phan khong tan
het. Co nc loc en khi xuat hien vang tinh the. Lam lanh roi loc hut tinh the tren
pheu loc Busner. Ra tinh the bang mot t nc lanh. Lam kho gia nhng t giay
loc. Can, tnh hieu suat theo lng MgO a dung. Quan sat tinh the MgSO4.7H2O
di knh hien vi. Hnh dang tinh the?
T MgSO4.7H2O lam the nao e thu c MgSO4 khan?
3- Lay vao ong nghiem 3 - 4 giot dung dch CaCl2;

Them 5 - 6 giot dung dch Na2SO4. Quay ly tam (hoac e lang), dung pipette lay
mot t dung dch ben tren sang mot ong nghiem khac.
* Lay mot t tinh the quan sat di knh hien vi. Tinh the co hnh dang nh
the nao?
* Phan dung dch e biet chac a tua het CaSO4 hay cha; ta them 1 - 2 giot
Na2SO4, neu con tua th tiep tuc ly tam, dung pipette lay phan dung dch. Khi phan
dung dch khong tua CaSO4 na, ta them vai giot dung dch Na2CO3 1 N. Quan sat
hien tng. S dung quy tac tch so tan e giai thch hien tng.
4- ieu che BaSO4 va SrSO4:

Bang tac dung cua dung dch muoi Ba2+, Sr2+ vi dung dch Na2SO4. Quan sat hien
tng.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-20-
Th tac dung cua acid HCl 2 N vi cac ket tua ieu che c. Hien tng?
S dung quy tac tch so tan e giai thch v sao BaCO3, SrCO3 tan c
trong acid HCl loang, con cac muoi sulphat lai khong tan?
5- Lan lt lay vao 3 ong nghiem dung dch cua cac muoi Ba2+, Sr2+
va Ca2+.
Them vao moi ong 5 - 6 giot dung dch CaSO4 bao hoa. Hien tng xay ra? So sanh
mc o tao ket tua. Rut ra nhan xet ve o tan cua cac muoi CaSO4, SrSO4 va
BaSO4 (cac muoi o se co gia tr tch so tan bien oi nh the nao?).
6- Cac muoi oxalat.

ieu che CaC2O4, SrC2O4 va BaC2O4 bang tac dung cua dung dch (NH4)2C2O4 vi
cac dung dch muoi Ca2+, Sr2+ va Ba2+. Quan sat hien tng. e lang, gan lay ket
tua, th hoa tan ket tua trong acid HCl 2 N. Hien tng?
7- Cac muoi cromat.

Lay vao 3 ong nghiem dung dch cua cac muoi Ca2+, Sr2+ va Ba2+. Them vao moi
ong nghiem vai giot dung dch K2CrO4. Quan sat hien tng. e lang, gan lay ket
tua, th hoa tan cac ket tua trong dung dch acid HCl 2 N va dung dch acid
CH3COOH 2 N. Hien tng?
Viet cac phng trnh phan ng va giai thch hien tng tan cua cac muoi
trong cac dung dch acid.
IV. Phan ng nhuom mau ngon la.

cua:
Dung ua thuy tinh au co gan day platin nhung vao cac dung dch bao hoa
* BaCl2;
* SrCl2;
* CaCl2.
Lan lt nung tren ngon la en kh khong mau. Quan sat hien tng. Giai thch
hien tng. ng dung cua hien tng.
Cau hoi
1- T cac th nghiem a lam tren, van dung e tach rieng ba ion Ca2+, Sr2+ va
Ba2+ ra khoi dung dch cha hon hp cac ion o.
2- Tai sao a so cac muoi cua kim loai kiem tho lai t tan hn nhieu so vi cac
muoi cua kim loai kiem?
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-21-
BAI 5:
BO
Chuan b ly thuyet
- Tnh chat cua B.
- Phng phap ieu che Bo vo nh hnh.
- Cac hp chat cua Bo: tnh chat va ieu che (anhydrit boric, acid boric, cac
muoi borat ...)
Tien hanh th nghiem
I. ieu che acid boric (H3BO3)

Can 10 g borac (Na2B4O7.10H2O) hoa tan trong mot lng nc a tnh
trc e c dung dch 20%.
1- Lay vao ong nghiem vai giot dung dch va ieu che c, them vao 3 - 4 giot
phenolphtalein. Quan sat va giai thch hien tng.
Viet phng trnh thuy phan cua muoi borac.
2- un nong dung dch muoi borac, cho dung dch HCl 25% vao va khuay eu, th
moi trng dung dch bang quy xanh , khi nao thay giay quy chuyen o th ngng
cho acid HCl. un cach thuy dung dch thu c en khi xuat hien vang tinh the.
Loc hut tinh the tren pheu loc Busner, ra vai lan bang mot t nc lanh. Lam kho
tinh the ngoai khong kh hoac trong tu say 70oC.
* Can san pham; tnh hieu suat theo lng muoi borac a dung.
* Xac nh pH cua dung dch nc bao hoa acid boric bang ch th van nang.
Trong nc, acid boric phan ly nh the nao?
* Viet phng trnh phan ng ieu che acid boric.
II. Phan ng cua acid boric vi ru etylic

Cho vai tinh the acid boric vao chen s, them vai giot H2SO4 ac; roi cho
vao o o 1 ml ru etylic. ot chay hi thoat ra. Quan sat mau ngon la. Neu ng
dung cua hien tng.
Viet phng trnh phan ng cua acid boric va ru etylic. H2SO4 ac ong
vai tro g trong phan ng?
III. ieu che anhydrit boric

Cho phan con lai cua acid boric ieu che c t th nghiem tren vao chen
sat. ot nong tren ngon la en kh (Lu y: v acid boric soi sui bot manh nen ch
nung tng phan nho va sau khi phan trc a phan huy hoan toan mi cho lng
acid mi); tien hanh nung cho en khi thu c mot khoi ran, trong suot nh thuy
tinh. Khi thoi nung, nhung ngay ay chen vao chau nc lanh e anhydrit boric
tach khoi chen nung.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-22-
ap lay mot manh nho san pham, cho vao t giay loc e en cuoi buoi th
nghiem lay quan sat, so sanh vi luc mi ieu che c. Giai thch hien tng. Can
bao quan anhydrit boric nh the nao?
IV. ieu che Bo vo nh hnh va th tnh chat cua Bo

1- Nhien nho anhydrit boric va ieu che c, tron eu vi mot lng Mg bot
nhieu gap hai lan. Cho hon hp vao chen sat, dung cap sat lay mot si day Mg ot
chay roi bo nhanh vao chen sat ng hon hp. Quan sat hien tng.
* e nguoi hon hp phan ng roi cho tng lng nho vao trong mot coc
thuy tinh cha HCl loang (Lu y: lam trong tu hot hoac ni thoang co gio thoi).
Can tien hanh giai oan nay e lam g? Tai sao phai tien hanh giai oan nay trong
tu hot?
* Ra phan ket tua khong tan bang nc cat va em say kho. Quan sat mau
sac cua san pham.
2- Th tac dung cua B ieu che c vi cac dung dch H2SO4, HNO3, KOH ac va
loang. Quan sat hien tng.
V. ieu che ngoc borat

1- Lay mot ua thuy tinh au co gan day platin hoac thep khong g, h nong tren
ngon la en kh roi nhung ngay vao bot borac sao cho mot t bot borac dnh vao
au day. H cho borac nong chay. Neu lng borac dnh vao au day con qua t th
co the lap lai giai oan tren vai lan e c mot hat tron co ng knh c 1,5
2,0 mm. ot nong tren ngon la cho en khi khong con hi nc thoat ra va borac
tao thanh mot hat tron trong suot. e cho hat borac nguoi bt roi nhung vao dung
dch muoi Co(NO3)2, sau o lai h nong tren ngon la. e nguoi, quan sat mau sac
cua ngoc tao thanh.
2- Tien hanh th nghiem tng t nh tren nhng thay muoi Co(NO3)2 bang muoi
Cr(NO3)3. Ngoc co mau g?
Mau sac cua ngoc phu thuoc vao yeu to nao?
Cau hoi
1- T cac th nghiem a lam rut ra nhan xet ve B: B la kim loai hay nguyen to
khong kim loai?
2- Tai sao khi cho acid HCl tac dung vi dung dch natri tetraborat lai thu c acid
H3BO3 ch khong phai acid tetraboric?
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-23-
BAI 6:
NHOM
Chuan b ly thuyet
- Tnh chat Al kim loai.
- Tnh chat cua Al(OH)3; ieu che Al(OH)3.
- Tnh chat va ieu che muoi sulphat nhom; phen nhom - kali.
Tien hanh th nghiem
I. Tnh chat cua Al kim loai

1- Th tac dung cua Al vi cac dung dch HNO3, H2SO4, HCl, NaOH ac va loang.
Lan lt tien hanh cac th nghiem nhiet o thng va khi un nong. Quan sat va
nhan xet cac hien tng xay ra.
2- Lay mot manh Al nho co dien tch be mat khoang 1 cm2. Dung giay nham anh
sach be mat, ra bang nc cat roi lau kho bang giay loc. Nho len mieng Al 1 giot
dung dch Hg(NO3)2. Sau 2 - 3 phut dung giay loc tham kho dung dch Hg(NO3)2.
Lay dao sach rach 2, 3 vach tren be mat mieng nhom; e yen trong vai phut. Quan
sat va nhan xet s pha huy be mat nhom bi khong kh.
II. ieu che va th tnh chat cua Al(OH)3

1- Lay 2 ong nghiem, cho vao moi ong 5 - 6 giot dung dch muoi Al3+.
* Them t t tng giot dung dch NH4OH vao ong th nhat;
* Them t t tng giot dung dch NaOH vao ong th hai.
Quan sat hien tng xay ra trong hai ong nghiem.
T cac th nghiem tren rut ra nhan xet nen dung dung dch NH4OH hay dung
dch NaOH e ket tua Al(OH)3?
2- Ong nghiem them NaOH tren em chia lam 2 phan:
* Mot phan cho kh CO2 (t bnh Kiff) loi qua;
* Mot phan cho them 2 ml dung dch NH4Cl bao hoa.
Quan sat cac hien tng xay ra va giai thch.
3- Ong nghiem them NH4OH tren thu c tua Al(OH)3. Chia tua thanh 3 phan:
* Mot phan th hoa tan trong dung dch HCl;
* Mot phan th hoa tan trong dung dch NH4Cl bao hoa;
* Mot phan th hoa tan trong dung dch NH4OH ac.
Quan sat cac hien tng xay ra va giai thch.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-24-

T cac th nghiem tren rut ra nhan xet ve tnh chat cua Al(OH)3.
III. S thuy phan cua cac muoi nhom

1- Lay 2 ong nghiem, cho vao moi ong mot t tinh the muoi AlCl3; Al2(SO4)3. Cho
nc cat vao lac cho muoi tan het. Quan sat hien tng. Dung dch thu c co
trong suot khong? Dung giay quy th moi trng cua dung dch.
Viet cac phng trnh phan ng thuy phan dang phan t va ion cua cac muoi
tren.
2- Dung dung dch muoi Al3+ va dung dch NaOH loang ieu che dung dch muoi
aluminat. Pha loang dung dch bang vai giot nc cat. Quan sat hien tng.
Viet phng trnh phan ng thuy phan cua muoi aluminat.
IV. ieu che phen nhom - kali t at set

Can khoang 5 g bot at set a c nung trc 700 - 800oC. Cho tac dung
vi acid H2SO4 65% (vi lng lay d gap khoang 2 lan so vi tnh toan ly thuyet)
trong coc hoac chen s. un hon hp tren bep cach cat khoang 1 gi. Va un va
khuay eu. Trong qua trnh un thnh thoang them vai ml nc cat (a un soi) e
bu lng nc a bay hi. Sau khi ket thuc qua trnh un ta them khoang 50 ml
nc soi, khuay eu roi loc lay nc loc. Dung KOH ran trung hoa en pH = 12.
e nguoi, loc tren pheu loc. Gi lai ca ket tua va nc loc. Trong nc loc va ket
tua co nhng chat g? Muc ch cua tng giai oan th nghiem?
1- ieu che dung dch Al2(SO4)3

Them tng giot H2SO4 ac vao nc loc cho en khi tan het ket tua tao
thanh. Co dung dch cho en khi xuat hien vang tinh the. Dung ua thuy tinh lay 1
giot dung dch chat long nay len lamel knh hien vi. Quan sat tinh the
Al2(SO4)3.18H2O di knh hien vi. Tinh the co hnh dang g? Gi lay dung dch
Al2(SO4)3 va ieu che c e lam tiep giai oan sau.
2- ieu che dung dch K2SO4

Phan ket tua tach ra tren em hoa tan trong 50 ml nc soi, K2SO4 ket tua
cung Fe(OH)3 se b tan ra v K2SO4 t tan trong moi trng kiem. Them tng giot
H2SO4 en khi co moi trng kiem yeu (tranh them nhieu H2SO4 v trong moi
trng acid, Fe(OH)3 se tan ra). Loc bo ket tua. un co nc loc en khi xuat hien
vang tinh the. Lay 1 giot nc loc cho len lamel knh hien vi. Quan sat hnh dang
tinh the K2SO4 di knh hien vi. Tinh the co hnh dang g?
Sau khi c dung dch bao hoa cua 2 muoi K2SO4 va Al2(SO4)3, em un
nong ca 2 dung dch nay en khoang 50oC roi tron lan 2 dung dch o theo ty le the
tch:
VAl 2 (SO 4 ) 3 :VK 2 SO 4 = 3:5
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-25-
Neu moi trng cua dung dch con hi kiem th them mot t H2SO4 cho at en pH
= 6 e tranh Al(OH)3 ket tua lan theo. Lam lanh dung dch, tinh the phen nhom kali se tach ra. Loc hut tinh the tren pheu loc Busne. Lam kho tinh the gia nhng
t giay loc. Quan sat tinh the phen di knh hien vi. Tinh the co hnh dang g?
Hoa tan vai tinh the phen trong nc cat, th moi trng cua dung dch.
Dung dch co moi trng g? Hay giai thch ieu o. Trong nc, phen phan ly nh
the nao?
Viet cac phng trnh phan ng xay ra trong 2 giai oan ieu che dung dch
Al2(SO4)3, K2SO4 va tua phen.
Cau hoi
1- T cac th nghiem a lam rut ra nhan xet ve tnh chat cua Al, cua Al(OH)3.
2- Neu ng dung cua phen nhom - kali. Tai sao phen lai co nhng ng dung o?
Phen nhom - kali la mot muoi kep co cong thc K2SO4.Al2(SO4)3.24H2O. Anh (ch)
hieu ieu o nh the nao? Neu un soi lau dung dch phen se co hien tng g xay
ra?
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-26-
BAI 7:
CARBON
Chuan b ly thuyet
- Tnh chat cua C. Kha nang hap phu cua than hoat tnh.
- Cac hp chat cua carbon: ieu che, tnh chat (CO2, cac muoi carbonat, CO
...)
Tien hanh th nghiem
I. ieu che va khao sat tnh hap phu cua than hoat tnh
1- Lay khoang 6 g than go (chon loai en va nhe), cat thanh nhng manh nho. Chia
oi lng than nay: mot na e lai, mot na e ieu che than hoat tnh.
Cho than vao mot coc ng 100 ml nc cat. un soi nc cho en khi cac
manh than chm xuong. Vt than ra, dung giay loc tham kho roi cho vao chen s co
nap, nung 500oC trong khoang 30 phut. e chen nguoi trong bnh phong am. So
sanh mau sac, ty trong cua than va ieu che c so vi than go luc au. Giai
thch muc ch cua tng giai oan ieu che than hoat tnh.
2- So sanh kha nang hap phu cua than hoat tnh va than thng.
* Thu NO2 t bo ieu che NO2 (hnh ...) vao 2 lo nho, kho en khi 2 bnh co
mau nh nhau, ay chat mieng bnh.
* Can 1 g than go va 1 g than hoat tnh. Cung mot luc o than hoat tnh vao
mot lo cha NO2 va o than go vao lo kia. ay nut va lac eu. Nhan xet toc o va
mc o mat mau 2 lo. Giai thch hien tng quan sat c.
The nao la hien tng hap phu? Giai thch c che hap phu. Co cac dang hap
phu nao? ng dung cua hien tng hap phu trong thc te?
II. Tnh chat hoa hoc cua than

1- Lay 2 ong nghiem: mot ong cho khoang 1 ml dung dch H2SO4 ac, mot ong cho
1 ml dung dch HNO3 ac. Cho vao moi ong mot t than. Quan sat hien tng. Sau
o un nhe cac ong nghiem va tiep tuc quan sat.
2- Lay o 0,5 g bot CuO va cung chng ay bot than. Tron ky hon hp roi cho vao
mot ong nghiem chu nhiet kho. Dung cap sat cap ong nghiem roi ot nong eu
ong nghiem, sau o ot nong manh phan co hon hp. Sau 15 - 20 phut thoi ot, e
nguoi. o san pham ra mot t giay trang. Quan sat mau cua san pham so vi trc
khi cha ot. Giai thch.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-27-
III. ieu che va tnh chat cua CO2

1- ieu che kh CO2 bang bnh Kiff (hnh 5) vi cac hoa chat: a voi (CaCO3) va
dung dch HCl.
2- Thu ay kh CO2 vao 2 lo cha kh, ay chat nut.
* Mot lo em up nhanh len ngon nen ang chay. Hien tng xay ra? Giai
thch?
* Dung cap sat ot chay mot si day Mg roi a vao lo kh CO2 con lai.
Hien tng xay ra? Giai thch va viet phng trnh phan ng.
IV. Acid carbonic va muoi carbonat

1- Suc kh CO2 vao mot ong nghiem ln cha o 5 ml nc cat trong khoang 5
phut. Th moi trng dung dch bang vai giot ru quy, sau o chia lam 3 phan vao
3 ong nghiem ln:
* Ong 1: e lam chuan;
* Ong 2: em un soi, quan sat mau so vi ong chuan;
* Ong 3: nho them vai giot dung dch Na2CO3 0,5 N. Quan sat so mau vi
ong chuan.
Giai thch cac hien tng xay ra. Khi cho CO2 loi vao nc, a xay ra qua
trnh g? Thiet lap cac can bang ton tai trong dung dch nc cua kh CO2.
2- Suc kh CO2 qua mot ong nghiem ln cha 1 - 2 ml nc voi trong. Quan sat hien
tng va giai thch.
3- Suc kh CO2 vao mot ong nghiem ln cha 1 - 2 ml dung dch NaOH 2 N cho en
khi dung dch hau nh trung tnh (th bang giay quy). Quan sat hien tng.
em un nong ong nghiem. Co hien tng g xay ra? Th lai moi trng
dung dch. Giai thch va viet phng trnh phan ng.
4- Nhiet phan cac muoi:
* (NH4)2CO3
* CaCO3
* Na2CO3
* NaHCO3
Quan sat hien tng xay ra.
Nhan biet cac kh bay ra?
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-28-
V. ieu che va tnh chat cua CO

1- ieu che kh CO: lap dung cu nh hnh ve (hnh 6)
1. Gia gi;
2. en con;
3. Bnh cau ay tron, co nhanh
cha H2SO4 ac;
4. Pheu chiet cha acid
formic;
5. Ong dan kh;
6. Ong nghiem cha dung dch
AgNO3/NH4OH.
Hnh 6: Bo ieu che kh CO.

un nong bnh cau cha H2SO4 ac; roi m khoa pheu chiet cho acid formic
t t chay xuong. Kh g sinh ra? Quan sat hien tng trong ong nghiem cha dung
dch AgNO3 trong NH4OH.
2- Cho kh CO loi qua dung dch CuCl. Quan sat hien tng.
Sau o em un nong ong nghiem cha dung dch CuCl va cho kh CO loi
qua. Quan sat va giai thch hien tng.
3- Thay ong dan kh (5) bang mot ong dan kh co au thuy tinh vuot nhon. ot kh
bay ra au ong dan. Quan sat mau ngon la.
Viet phng trnh phan ng chay cua CO.
Cau hoi
1- Tai sao than (ac biet la than hoat tnh) lai co tnh hap phu?
2- Trong cac th nghiem phan II, carbon the hien tnh chat g? Ngoai ra con co
tnh chat g? Tnh chat nao ac trng hn? Tai sao?
3- CO tac dung vi kim loai chuyen tiep tao ra hp chat g? Neu phng phap ieu
che cac hp chat o? ieu g xay ra khi un nong cac hp chat o? Neu ng dung
cua hien tng nay.
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-29-
BAI 8:
SILIC
Chuan b ly thuyet
- Tnh chat cua Si.
- Phng phap ieu che Si trong phong th nghiem.
- Cac hp chat cua Si: tnh chat va ieu che (SiO2, acid silicic, muoi cua
acid silicic).
Tien hanh thc nghiem
I. ieu che va tnh chat cua Si.

1- ieu che Si: Lay khoang 2 g cat trang (SiO2) nghien nho trong coi s. Cho vao
khoang 2,5 g bot Mg, tron ky vi nhau roi cho vao chen sat. Dung cap sat ot chay
mot si day Mg roi bo nhanh vao chen ng hon hp tren. Quan sat hien tng xay
ra.
e nguoi chen, o san pham vao coc co ng san dung dch HCl 25% (Lu
y: giai oan nay lam trong tu hot). Quan sat hien tng xay ra. Dung ua thuy tinh
khuay cho en khi chat ran con lai khong phan ng vi acid na. Ra ba ran bang
phng phap lang gan, sau o chuyen len giay loc va thu san pham.
Viet cac phng trnh phan ng xay ra trong cac giai oan ieu che Si. Giai
thch cac hien tng xay ra.
Tai sao khi cho hon hp sau khi ot tac dung vi acid HCl phai lam trong tu
hot? Si ieu che c con lan tap chat g?
2- Th tac dung cua Si ieu che c vi cac dung dch H2SO4, HNO3, NaOH ac
va loang. Quan sat cac hien tng xay ra.
Nhan xet ve tnh chat cua Si.
II. ieu che cac dang khac nhau cua acid silicic
1- Lay vao 2 ong nghiem, moi ong 2 ml dung dch Na2SiO3 loang:
* Mot ong cho them tng giot HCl 2 N;
* Mot ong cho kh CO2 (ieu che bang bnh Kiff) chay qua.
Quan sat cac hien tng xay ra trong 2 ong nghiem.
2- Sol va hydrogel cua acid silicic.
Lay vao 3 ong nghiem moi ong 1 ml acid HCl am ac. Sau o them vao
moi ong 2 - 3 giot dung dch Na2SiO3 bao hoa.
* Mot ong e yen trong gia sau 30 phut em ra quan sat. Nhan xet ve o
linh ong cua dung dch so vi khi va ieu che.
* Mot ong un cho en gan soi, sau o e nguoi. Quan sat gel tao thanh.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-30-
* Mot ong dung ua thuy tinh khuay dung dch that can than, sau o e yen
trong gia. Quan sat gel tao thanh.
Viet cong thc cua sol va gel. Giai thch c che tao sol, gel cua acid silicic.
III. Muoi cua acid silicic

1- ieu che thuy tinh tan.
Cho vao chen sat khoang 1 g NaOH ran. at chen len bep cho NaOH nong
chay het roi cho vao o khoang 0,2 g bot SiO2 nghien. Tiep tuc un cho en khi
SiO2 tan het. Quan sat san pham tao thanh.
Th hoa tan san pham tao thanh trong nc.
2- Muoi t tan cua acid silicic.

Cho dung dch Na2SiO3 tac dung vi cac dung dch muoi Ca2+, Fe2+, Co2+.
Quan sat cac ket tua tao thanh.
3- Thuy phan thuy tinh.

Dung cap sat cap mot manh thuy tinh nho, ot nong o tren ngon la roi bo
nhanh vao coi s cha san 2 - 3 ml nc cat va va vai giot phenolphtalein.. Dung
chay s sach nghien nho manh thuy tinh. Quan sat va giai thch hien tng xay ra.
Viet phng trnh phan ng thuy phan thuy tinh.
Cau hoi
1- Viet cong thc hoa hoc thong dung cua acid silicic trong nc? Dang tua? Dang
sol? Dang gel? Gel cua acid silicic thng c ng dung lam g? Tai sao no lai co
ng dung o?
2- Tai sao Na2SiO3 c goi la thuy tinh tan? Lam the nao e chng minh c san
pham trong th nghiem III.1- la muoi cua acid silicic?
Neu cac ng dung cua thuy tinh tan.
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-31-
BAI 9:
NIT
Chuan b ly thuyet
- Tnh chat cua N2.
- ieu che N2 trong phong th nghiem.
- Amoniac va muoi amoni.
- Cac oxyt cua nit: ieu che va tnh chat.
Tien hanh th nghiem
I. ieu che kh N2
1- Lay vao ong th o 5 giot NH4Cl bao hoa va o 5 giot dung dch NaNO2 bao
hoa. un nhe ong nghiem cho en khi phan ng xay ra manh liet (Hien tng nh
the nao?), bt un va a mot que diem ang chay vao mieng ong nghiem. Quan
sat hien tng xay ra.
2- Lap dung cu nh hnh ve (hnh 7)
1. Gia gi;
2. Ong nghiem chu nhiet co nhanh
cha clorua voi;
3. Pheu chiet cha NH4OH ac;
4. Ong dan kh;
5. Ong nghiem thu N2 bang
phng phap ay nc;
6. Chau ng nc
Hnh 7: Bo ieu che kh N2
Cho t t NH4OH t pheu chiet xuong ong nghiem cha clorua voi. Thu kh
thoat ra bang phng phap ay nc.
Lam the nao e phan biet kh N2 va kh CO?
II. Amoniac
1- Can bang trong dung dch amoniac.
Lay o 2 ml dung dch amoniac loang vao mot ong nghiem; them 2 - 3 giot
phenolphtalein. Chia dung dch thanh 4 phan eu nhau vao cac ong nghiem:
* Ong 1: gi lam moc so sanh;
* Ong 2: them vai tinh the NH4Cl lac cho tan;
* Ong 3: them vai giot H2SO4;
* Ong 4: un nhe.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-32-
Quan sat; so sanh mau cua cac ong 2, 3 va 4 vi ong 1. Giai thch hien
tng. Trong dung dch amoniac ton tai can bang nao?
2- Nhiet phan cac muoi amoni.

Lay vao 4 ong nghiem kho tinh the cac muoi NH4Cl, (NH4)2CO3, NH4HCO3,
(NH4)2SO4. un can than cac ong nghiem. Th kh bay ra bang giay quy tam t.
Quan sat va giai thch hien tng.
Viet cac phng trnh phan ng nhiet phan.
3- Phan ng cua NH +4 vi thuoc th Nesler (K2[HgI4]).

Lay vao ong nghiem 1 ml dung dch muoi amoni bat ky, them vai giot thuoc
th Nesler. Quan sat hien tng.
Phan ng c ng dung e lam g?
III. Cac oxyt cua nit

1- ieu che va tnh chat cua N2O.
Lay vao ong nghiem kho khoang 0,5 g muoi NH4NO3. un ong nghiem.
a mot que diem chay d vao mieng ong nghiem. Quan sat hien tng va giai
thch.
Viet phng trnh phan ng ieu che N2O.
Neu th phai mot lng t N2O th co hien tng g? Neu ng dung cua kh
N2O trong y hoc.
2- ieu che va tnh chat cua NO.

a/ Lap dung cu nh hnh ve (hnh 8)
1. Gia ;
2. en con;
3. Bnh cau ay tron co nhanh
cha Cu manh;
4, Pheu chiet cha dung dch
HNO3 loang;
5. Bnh ra ng dung dch
NaOH;
6. Ong dan kh;
7. Ong nghiem thu NO;
8. Chau nc.
Hnh 8: Bo ieu che kh NO.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-33-
M khoa pheu chiet cho acid HNO3 loang (thap hn 32%) nho giot xuong
bnh cau cha Cu manh, ong thi un nhe bnh cau. Kh sinh ra c dan qua bnh
ra ng dung dch NaOH 10%. Thu kh thoat ra bang phng phap ay nc vao 2
bnh thu kh.
Tai sao phai cho kh i qua bnh ra ng dung dch NaOH loang?
b/ a si day Mg ang chay d vao lo cha NO.
Quan sat hien tng va giai thch. No the hien tnh chat g?
a mau nen ang chay d vao lo cha NO. Quan sat hien tng va giai
thch.
c/ Cho dong kh NO suc qua ong nghiem cha dung dch muoi FeSO4 0,1 N.
Quan sat hien tng va giai thch. NO the hien tnh chat g?
d/ Cho dong kh NO loi qua cac dung dch:
* KMnO4 a c acid hoa;
* HNO3 ac.
Quan sat cac hien tng xay ra va giai thch. NO the hien tnh chat g trong
cac phan ng nay?
e/ Thu NO vao mot ong nghiem nho en 3/4 the tch va thu tiep O2 (t bo
ieu che O2) vao. Quan sat hien tng va giai thch. NO the hien tnh chat g?
T cac th nghiem tren, hay ket luan ve tnh chat cua NO.
IV. ieu che va tnh chat cua NO2

1- Lap dung cu nh khi ieu che NO nhng tren pheu nho giot ng dung dch
HNO3 ac va trong trng hp nay khong can cho kh qua bnh ra (Giai thch tai
sao?). Kh bay ra c thu trc tiep vao bnh thu kh. Kh co mau g?
2- Lam lanh bnh cha kh NO2 bang hon hp nc a va muoi an. Quan sat s
thay oi mau sac trong bnh. Sau o lay bnh ra ngam vao nc nong va quan sat.
Giai thch hien tng xay ra.
Cau hoi
1- Trnh bay tnh chat hoa hoc cua N2. Tai sao tnh chat hoa, ly cua N2 kha giong
vi CO?
2- Trnh bay tnh chat hoa hoc cua NH3.
3- So sanh cac muoi amoni vi cac muoi cua kim loai kiem.
4- Trnh bay tnh chat hoa hoc cua NO2. Viet phng trnh phan ng cua NO2 vi
nc.
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-34-
BAI 10:
NIT (TIEP THEO) VA PHOSPHO
Chuan b ly thuyet
- Tnh chat cua acid HNO3.
- Nc cng thuy.
- Tnh chat cua cac muoi nitrat.
- Tnh chat cua P.
- ieu che P trang t P o.
- Cac acid metaphosphoric, pyrophosphoric, orthophosphoric va cac muoi
phosphat.
Tien hanh th nghiem
I. Tnh chat cua acid HNO3

1- Lay vao 2 ong nghiem, moi ong 2 - 3 giot HNO3 ac:
* Ong th nhat them vao mot manh Zn;
* Ong th hai them vao mot manh Cu.
Quan sat hien tng.
Cung lam th nghiem tng t nhng thay HNO3 ac bang HNO3 loang.
Quan sat hien tng.
T cac th nghiem tren, hay rut ra nhan xet ve kha nang oxy hoa cua acid
HNO3 cac nong o khac nhau va giai thch ieu o.
2- Thu ay kh H2S (t bnh Kiff) vao mot bnh thu kh va ay nut lai. M nhanh nut
cho vao vai giot HNO3 ac. Quan sat hien tng.
3- Them t t tng giot acid HNO3 50% vao dung dch FeSO4 bao hoa a c acid
hoa bang H2SO4. Quan sat hien tng va giai thch.
4- Nc cng thuy.
* ieu che HgS bang tac dung cua dung dch muoi Hg2+ vi kh H2S (t bnh
Kiff).
* Lay vao 3 ong nghiem: ong 1 khoang 1 ml HNO3 ac; ong 2 khoang 1 ml
HCl ac va ong 3 khoang 1 ml nc cng thuy (Lay khoang 3 giot HNO3 ac va 9
giot HCl ac). Them vao moi ong mot t HgS. Quan sat hien tng xay ra 3 ong.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-35-
II. Cac muoi nitrat

1- Nhiet phan cac muoi nitrat.
Lay 3 ong nghiem kho, cho vao cac muoi Pb(NO3)2, Cu(NO3)2, KNO3. Dung
cap sat cap can than tng ong nghiem; ot nong ong nghiem. a que diem ang
chay d vao mieng ong nghiem. Quan sat hien tng.
Viet cac phng trnh phan ng nhiet phan cac muoi nitrat.
2- Lay vao mot ong nghiem ln khoang 5 ml dung dch KOH 5%, them vao o 2 ml
dung dch KNO3; sau o them vao dung dch mot t bot nhom. Quan sat hien tng.
* Lay mot t dung dch sau phan ng vao mot ong nghiem khac; them vao
o vai giot thuoc th Nesler. Quan sat hien tng va giai thch.
* Viet cac phng trnh phan ng.
III. ieu che va tnh chat cua P trang

1- Cho khoang 0,5 g P o vao ay mot ong nghiem dai, kho (Lu y: e ong nghiem
thang ng va cho can than P o vao sao cho P khong dnh vao thanh ong nghiem).
Lap mot ong dan kh CO2 vao ong nghiem (can phai cho au ong dan kh vao gan
ay ong nghiem). Khi ong nghiem a c nap ay CO2 th lay ong dan kh ra, nut
mieng ong bang mot t bong. Mac ong th theo chieu nam ngang. Dung en con
un nhe phan ong th cha P. Quan sat s bay hi cua P va s tao thanh P trang
tren phan lanh cua ong nghiem.
2- Thao ong nghiem ra, a vao cho toi (tot nhat la vao buong toi), m nhanh
mieng bong ay ong nghiem. Quan sat hien tng. Dung ua thuy tinh lay mot t
san pham thanh ong nghiem a ra ngoai khong kh. Quan sat hien tng va giai
thch.
Bao quan P trang nh the nao?
3- Th hoa tan P trang trong cac dung moi benzen, CS2. Quan sat va giai thch hien
tng.
4- Th tac dung cua P trang vi cac dung dch CuSO4 va AgNO3. Quan sat hien
tng.
IV. Cac acid phosphoric

1- Acid HPO3
* Lay mot t P2O5 hoa tan trong mot lng rat t nc. Th moi trng cua
dung dch bang giay ch th van nang. Viet phng trnh phan ng.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-36-
* Th tac dung cua acid va ieu che c vi dung dch AgNO3. Quan sat
hien tng. Th hoa tan ket tua trong dung dch HNO3 loang. Hien tng? Viet cac
phng trnh phan ng.
* Lay mot t long trang trng vao mot chen s nho, them tng giot acid va
ieu che c vao chen. Quan sat va giai thch hien tng.
2- Acid H4P2O7
* Cho vao chen s 1 - 2 ml acid H3PO4 am ac (95%). un nong tren noi
cach cat en khi chat long trong chen ac sanh lai nh siro, tiep tuc un nong en
240oC.
* Th tac dung cua acid va ieu che c vi dung dch AgNO3. Quan sat
hien tng.
* Kiem hoa acid va ieu che c bang dung dch NaOH en moi trng
gan trung tnh (th bang giay ch th van nang); sau o cho dung dch o tac dung
vi dung dch AgNO3. Quan sat hien tng va giai thch. Th hoa tan ket tua trong
HNO3 loang. Hien tng?
3- Acid H3PO4
tng.
* Th tac dung cua dung dch H3PO4 vi dung dch AgNO3. Quan sat hien
* Kien hoa acid H3PO4 bang dung dch NaOH en moi trng gan trung
tnh; sau o cho dung dch tac dung vi dung dch AgNO3. Quan sat hien tng va
giai thch. Th hoa tan ket tua trong HNO3 loang. Hien tng?
T cac th nghiem tren rut ra nhan xet ve kha nang ket tua cac chat AgPO3,
Ag4P2O7 va Ag3PO4 trong moi trng nao la thch hp.
Lam the nao e phan biet 3 acid meta- , pyro- va orthophosphoric?
V. Muoi cua acid orthophosphoric

1- S thuy phan cua cac muoi phosphat.
Dung ch th van nang e xac nh pH cua cac dung dch Na2HPO4,
NaH2PO4 va Na3PO4.
Viet cac phng trnh phan ng thuy phan va giai thch tai sao cac dung
dch muoi tren co moi trng khac nhau?
2- Nhiet phan cac muoi phosphat.

Cho vao 2 ong nghiem kho vai tinh the muoi NaH2PO4 va Na2HPO4. un
cho en khi muoi b nhiet phan hoan toan (Xac nh ieu o nh the nao?). Lam
lanh san pham nung, hoa tan trong nc, xac nh xem trong dung dch co muoi cua
acid nao?
Cau hoi
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-37-
1- Tai sao nc cng thuy lai oxy hoa manh hn HNO3 ac? Da vao quy tac tch
so tan, giai thch tai sao HgS tan trong nc cng thuy va khong tan trong HNO3
ac?
2- So sanh acid HNO3 va acid H3PO4.
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-38-
BAI 11:
PHOSPHO VA CAC HP CHAT
Chuan b ly thuyet
- Phng phap ieu che cac dang thu hnh cua phospho. Kha nang phan ng
cua chung.
- Tnh chat va phng phap ieu che anhydrit phosphoric.
- Phng phap ieu che cac acid phosphoric (HPO3, H4P2O7, H3PO4). Cach
phan biet cac acid nay.
- Tnh chat cua acid phosphoric va cac muoi phosphat.
Tien hanh th nghiem
I. ieu che va tnh chat cua phospho trang

1- Cho khoang 0,3 - 0,5 g phospho o vao ay mot ong nghiem dai (Lu y: e ong
nghiem thang ng va cho phospho vao can than sao cho thanh ong nghiem van
sach). Lap mot ong dan kh vao ong nghiem (au ong dan kh can phai cho vao en
gan ay), roi cho dong kh CO2 i qua.
Khi ong nghiem a c nap ay kh CO2 th lay ong dan kh ra, nut nhe
mieng ong nghiem bang mot t bong. Mac ong nghiem theo chieu nam ngang, dung
en con un nhe phan ong nghiem cha phospho.
Quan sat s bay hi cua phospho va s tao thanh phospho trang tren phan
lanh cua ong nghiem.
Thao ong nghiem ra, a vao cho toi, m nhanh mieng bong ay mieng ong
nghiem, quan sat hien tng. Dung ua thuy tinh lay mot t san pham thanh ong
nghiem a ra ngoai khong kh. Hien tng g xay ra?
Giai thch va viet phng trnh phan ng.
2- Th tac dung cua phospho trang vi cac dung dch CuSO4 va AgNO3.
II. ieu che P2O5

Lap dung cu nh hnh 9.
1. Bnh phan ng;
2. Tha sat;
3. Bnh ra;
4. Ong ng CaCl2.
Hnh 9: Bo dung cu ieu che P2O5.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-39-
Bnh ra c noi vi nc e cho khong kh i qua he. Trong ong calci

clorua va trong bnh ra can cho chat g?
Cac bo phan cua dung cu ieu che can phai c say kho can than trc khi
lam th nghiem. Kiem tra lai xem he thong a kn cha? M voi nc cho khong
kh i qua he thong.
Cho mot t phospho o (c hat ngo) vao tha sat, ot chay phospho roi a
nhanh vao bnh. Nut kn bnh lai.
Quan sat hien tng xay ra trong bnh va trong tha sat.
III. ieu che va tnh chat cua cac acid phosphoric

1- Acid metaphosphoric.
* Lay mot t P2O5 hoa tan trong mot lng nc t nhat. ieu g xay ra? Th
moi trng cua dung dch thu c bang giay ch th van nang.
* Cho vai giot dung dch AgNO3 vao dung dch natri metaphosphat. Nhan
xet mau cua ket tua tach ra.
Th tac dung cua ket tua vi HNO3 loang.
2- Acid pyrophosphoric.
Cho vao chen s 1 - 2 ml H3PO4 am ac (95%). un nong tren noi cach cat
en khi chat long trong chen ac sanh lai nh siro; sau o un nong en 240oC.
Th tac dung cua dung dch acid ieu che c vi dung dch AgNO3.
Lam the nao e phan biet c 3 acid: meta-; pyro- va orthophosphoric?
(Dung dung dch AgNO3 va long trang trng.)
3- Acid orthophosphoric.
* Can 1 g phospho o cho vao chen s, tham t bang mot vai giot nc;
sau o them tng lng nho HNO3 ac, moi lan khoang 1 - 2 ml. Dung ua thuy
tinh khuay can than hon hp.
un nong nhe chen s, khi nao kh mau nau ngng thoat ra th lai them mot
lng acid mi. Khi phan ng a ket thuc, hay un nong chen them khoang 10 - 15
phut.
Hoa tan san pham thu c bang nc cat. Loc lay dung dch roi chuyen
vao bnh nh mc 100 ml. Them nc en vach mc, lac can than.
Dung pipette lay 10 ml dung dch tren vao bnh non va chuan o bang dung
dch NaOH vi chat ch th la metyl da cam va phenolphtalein.
Xac nh nong o cua dung dch acid phosphoric ieu che c. Tnh lng
acid orthophosphoric ieu che c. Tnh hieu suat theo lng P a dung.
* Lay mot t P2O5 em hoa tan trong mot lng nhieu nc.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-40-
Viet phng trnh ien ly cua acid orthophosphoric va cho biet cac hang so
phan ly cua no.
* Rot dung dch amoni molybdat vao dung dch H3PO4. Quan sat c hien
tng g?
IV. Muoi cua acid orthophosphoric

1- S thuy phan cua cac muoi phosphat.
Dung giay ch th van nang e xac nh pH cua dung dch cac muoi
phosphat mot, hai va ba lan the (NaH2PO4; Na2HPO4; Na3PO4).
Viet phng trnh phan ng va giai thch v sao khi hoa tan cac muoi o
trong nc lai thu c cac dung dch co pH khac nhau?
2- Nhiet phan cac muoi phosphat.

Cho vai tinh the muoi NaH2PO4 va Na2HPO4 vao 2 ong nghiem kho. Nung
tren bep cho en khi cac muoi nhiet phan hoan toan.
Lam lanh san pham nung, hoa tan vao nc, xac nh xem trong dung dch
co muoi cua dang acid phosphoric nao.
Cau hoi
1- ieu kien e chuyen P trang thanh P o? Phng phap bao quan P trang? So
sanh kha nang hoat ong cua P trang va P o. Giai thch s khac nhau cua chung.
2- Khi cho NaH2PO4, Na2HPO4 va Na3PO4 tac dung vi AgNO3; san pham phan
ng co khac nhau khong? V sao?
3- Khi phospho tng tac vi oxy khong kh, co the tao thanh cac oxyt nao? Cach
phan biet cac oxyt o?
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-41-
BAI 12:
LU HUYNH VA CAC HP CHAT SULPHUA
Chuan b ly thuyet
- Phng phap ieu che cac dang thu hnh cua lu huynh.
- Tnh chat hoa hoc cua lu huynh.
- Phng phap ieu che va tnh chat cua H2S.
- Tnh chat cua cac sulphua kim loai.
Tien hanh th nghiem
I. Cac dang thu hnh va tnh chat vat ly cua lu huynh

1- ieu che lu huynh hnh thoi (S).
Lay 1 ml CS2 vao mot ong nghiem kho, them vao o khoang 0,2 g S bot.
Dung ua thuy tinh kho khuay nhe cho S tan het, loc dung dch (Lu y: khi
loc, khong c tham t giay loc bang nc cat!) Hng nc loc vao chen s kho.
Nho mot giot nc loc len lamel knh hien vi, rai dung dch mong eu, e dung moi
CS2 bay hi het roi a vao knh hien vi quan sat tinh the.
Ve tinh the quan sat c. No thuoc loai tinh the nao?
Dung dch con lai trong chen s em ay nap lai roi cho bay hi cham trong
tu hot, cuoi buoi th nghiem lay ra quan sat.
2- ieu che lu huynh n ta (S).

Lay mot chen s nho, cho lu huynh cuc vao en khoang 3/4 the tch chen.
un nong t t cho lu huynh chay long va het.
e nguoi chen en khi tren be mat tao thanh mot mang mong tinh the lu
huynh. Lay ua thuy tinh khoet mot lo gia chen va trut nhanh phan lu huynh
long vao chau nc.
Quan sat cac tinh the lu huynh xuat hien cho khoet. Hnh dang cua
chung? Chung thuoc loai mang li tinh the nao?
e chen lu huynh trong khong kh; khoang 2 - 3 gi sau quan sat lai. Cac
tinh the hnh kim b bien oi nh the nao?
3- Lu huynh deo.
Lay vao mot ong nghiem ngan khoang 4 - 5 g lu huynh cuc. un nong t t
ong nghiem, va un va lac eu.
Quan sat s bien oi mau va o linh ong cua lu huynh trong ong nghiem.
Giai thch hien tng xay ra.
Khi lu huynh soi, rot thanh mot si nho vao mot chau nc lanh. Lay
nhng si lu huynh ra khoi nc, lam kho gia nhng t giay loc; th tnh deo va
o tan cua no trong CS2.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-42-
II. Tnh chat hoa hoc cua lu huynh

1- Lay 3 g bot sat, tron ky vi 1,5 g bot lu huynh rai thanh mot lp mong tren mot
manh s. Cam vao hon hp mot si day Mg.
ot chay day Mg. Quan sat hien tng. Giai thch tac dung cua day Mg.
* Nho len hon hp thu c vai giot HCl loang. Co kh g bay len? Nhan
biet kh bay len bang cach nao?
Giai thch hien tng va viet phng trnh phan ng.
2- Cho mot t lu huynh (bang na hat gao) vao trong mot ong nghiem cha 1 ml
HNO3 ac.
un soi dung dch trong vai phut. Pha loang dung dch roi them vao 1 -2 giot
dung dch BaCl2.
Nhan xet hien tng. Viet phng trnh phan ng.
3- Cho mot t lu huynh vao ong nghiem cha 1 - 2 ml H2SO4 am ac. un nhe
ong nghiem.
Nhan xet kh bay ra. Th tac dung cua kh bay ra bang mot mieng giay loc
tam dung dch Fuchsin loang.
III. ieu che va tnh chat cua hydrosulphua

1- ieu che H2S.
* Lap dung cu nh hnh 10.
1. Bnh Kiff;
2. Bnh ra;
3. Bnh Wurtz;
4. Ong nghiem.
Hnh 10: Bo dung cu ieu che H2S.

May Kiff ieu che hydro, bnh ra ng dung dch H2SO4 ac. Ong nghiem
chu nhiet, co nhanh hoac bnh Wurtz ng khoang 1 - 2 g lu huynh (Lu y: at
ong dan kh hydro vao bnh Wurtz cao hn be mat lp lu huynh mot chut!) Bnh
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-43-
Wurtz c noi vi ong dan kh hnh ch L cho suc vao mot ong nghiem cha dung
dch CuSO4.
Trc khi tien hanh th nghiem phai kiem tra xem he thong a kn cha va
th xem kh hydro i qua a hoan toan tinh khiet cha.
* Sau khi chac chan rang kh hydro i ra a hoan toan tinh khiet th giam toc
o dong kh i qua, can than un nong bnh phan ng cha lu huynh. Nhiet o
khong nen e cao qua 400oC (Tai sao?). Hien tng quan sat c?
Ngng un, lam lanh he thong trong dong kh hydro.
* Cho vao mot ong nghiem 1- 2 g sat sulphua va rot vao o 3 ml dung dch
HCl 20%. ay ong nghiem bang nut co gan ong dan kh vuot nhon. e kh thoat ra
mot lat roi cham la ot kh thoat ra.
- Lay mot manh giay quy xanh tam nc h len tren ngon la. Quan sat s
bien oi mau cua no. Giai thch. Viet phng trnh phan ng.
- Lay mot chen s, cha ay chen len ngon la. Chat g tao thanh ay
chen? Viet phng trnh phan ng.
2- Tnh chat cua H2S.

* Cho kh H2S loi qua mot ong nghiem cha khoang 4 - 5 ml nc cat.Th
moi trng bang giay quy.
* Rot lan lt vao 5 ong nhiem cac dung dch sau: H2SO4 ac, dung dch
KMnO4 a acid hoa (bang H2SO4 loang), dung dch K2Cr2O7, dung dch FeCl3 va
dung dch nc brom.
Nho vao cac ong nghiem tng giot dung dch H2S va ieu che c en
khi oi mau dung dch.
Quan sat cac hien tng xay ra. Viet cac phng trnh phan ng. Trong cac
phan ng nay, H2S ong vai tro g?
IV. Cac sulphua kim loai

1- Cho lu huynh cuc vao mot ong nghiem ngan sao cho lu huynh chiem khoang
1/3 the tch cua ong.
un soi lu huynh e hi lu huynh chiem toan bo the tch ong nghiem.
Dung cap sat cap mot manh ong h nong o tren en con roi a nhanh vao
khoang khong gian cha hi lu huynh.
ieu g xay ra? Th tac dung cua CuS vi nc va vi HCl.
Giai thch cac hien tng. Viet phng trnh phan ng.
2- Lay 2 g kem bot va mot lng lu huynh va u e phan ng, tron eu roi cho
len tren mot ban kim loai un nong (lam trong tu hot).
Hien tng g xay ra? Viet phng trnh phan ng.
Th tac dung cua ZnS vi nc va vi HCl.
3- Rot lan lt vao cac ong nghiem dung dch cac muoi sau: Fe2+, Fe3+, Mn2+, Zn2+,
Cd2+, Pb2+, Cu2+.
Them vao moi ong nghiem 2 ml dung dch (NH4)2S.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-44-
Nhan xet mau cua cac sulphua tao thanh. Viet cac phng trnh phan ng.
S dung khai niem ve tch so tan e giai thch nguyen nhan tao thanh ket tua.
Lay mot lng nho moi sulphua tao thanh e th hoa tan trong HCl loang.
Giai thch hien tng phan ng.
4- Lay mot day dung dch cac muoi nh th nghiem tren. Lan lt cho kh H2S suc
qua (Lu y: moi khi chuyen ong dan kh t ong nghiem nay sang ong nghiem kia
can phai ra sach no bang nc cat).
Quan sat hien tng. Giai thch.
5- Natri sulphua.
Lay 2 g Na2SO4 tron eu vi 1,5 g carbon roi cho vao chen s, em nung
chay trong lo nung 800oC khoang 30 phut.
e nguoi hon hp, hoa tan trong nc cat roi th moi trng dung dch.
Hay lam cac th nghiem e chng to rang chat tao thanh la Na2S.
6- Natri polysulphua.
Lay vao ong th 2 ml dung dch Na2S bao hoa va 5 ml dung dch lu huynh
hoa tan trong ru.. un can than ong nghiem en khi dung dch oi mau.
Loc, tach lu huynh cha phan ng.
Chia dung dch thu c vao 2 ong nghiem:
* Ong 1: them HCl vao cho en khi co moi trng acid. Hien tng g xay
ra?
* Ong 2: cho t t vao mot ong nghiem ng HCl ac. Quan sat c hien
tng g?
Giai thch s khac nhau gia 2 trng hp th nghiem.
Cau hoi
1- Giai thch s thay oi o nht va va mau sac cua lu huynh nong chay.
2- Tai sao nhiet o thng lu huynh co tnh tr ve mat hoa hoc nhng khi un
nong lai to ra hoat ong? Trong ieu kien nao th lu huynh the hien tnh oxy hoa,
tnh kh?
3- Hay phan loai cac sulphua kim loai theo o tan trong nc va trong acid.
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-45-
BAI 13:
CAC HP CHAT MC OXY HOA DNG CUA
LU HUYNH
Chuan b ly thuyet
- Phng phap ieu che va tnh chat cua kh sulphur, acid sulphur.
- Phng phap ieu che NaHSO3, Na2SO3 va kha nang nhiet phan cua cac
muoi nay.
- Phng phap ieu che va tnh chat cua acid sulphuric.
- Cau tao va tnh chat hoa hoc cua Na2S2O3, K2S2O8.
Tien hanh th nghiem
I. Kh sulphur - Acid sulphur - Sulphit

1- Kh sulphur.
* ieu che SO2 t Na2SO3:
Cho vao ong nghiem vai tinh the Na2SO3, them vao o vai giot H2SO4 40%.
Can than ngi mui kh thoat ra va nhan biet no bang mot manh giay loc tam dung
dch Fuchsin.
* ieu che SO2 t phoi ong va H2SO4 ac:
Lap dung cu nh hnh 11:
1. en con;
2. Bnh cau ay tron;
3. Pheu nho giot;
4. Ong dan kh;
5. Coc thuy tinh;
6. Gia .
Hnh 11: Bo ieu che kh SO2.

Cho vao bnh cau 10 g phoi ong. Tren pheu nho giot cho khoang 20 ml
H2SO4 ac. Cho tng giot H2SO4 chay xuong. Dung en con un nong bnh phan
ng.
Hien tng th nghiem? Viet phng trnh phan ng.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-46-
* Tnh chat cua SO2.

- Thu kh SO2 vao mot ong nghiem. Th xem no co bao am s chay
khong? Giai thch.
- Cho kh SO2 loi qua coc cha 20 ml nc cat trong khoang vai phut. Th
moi trng cua dung dch. (Gi dung dch lai e lam th nghiem sau.)
- Lap dung cu nh hnh 12 di ay:
A. Bnh phan ng;

B. Pheu nho giot;
1, 2, 3 - ong dan kh;
4, 5 ,6 - bnh ra.
Hnh 12: Bo dung cu th tnh chat cua SO2.

Bnh phan ng A phai hoan toan kho; pheu nho giot B ng nc nong. Hai
ong dan kh 1 va 2 c noi vi he thong ieu che kh H2S va kh SO2. Hai kh nay
phai c lam kho trc khi c dan vao bnh phan ng. (Phai dung chat g e
lam kho chung?). Ong dan kh 3 e dan kh H2S va SO2 d. Bnh ra ng dung
dch NaOH am ac e hap thu cac kh d.
Sau khi lap xong dung cu, m khoa cho cac kh H2S va SO2 vao bnh phan
ng. Quan sat hien tng trong bnh phan ng. Khi bnh a ay kh th ngng cho
kh SO2 va H2S vao. M khoa pheu nho giot cho vai giot nc nong nho xuong.
Hien tng quan sat c? Viet phng trnh phan ng. Trong phan ng nay
nc ong vai tro g? SO2 the hien tnh chat g trong phan ng nay?
2- Acid sulphur.
* Lay vai giot dung dch Fuchsin vao mot ong nghiem nho; them vao o
tng giot dung dch H2SO3 ieu che c. Quan sat hien tng. Nhan xet s thay
oi mau cua dung dch.
* Lay vao ong nghiem cac dung dch sau: nc brom, dung dch KMnO4 a
acid hoa, dung dch FeCl3 va dung dch K2Cr2O7.
Them vao moi ong nghiem 4 - 5 giot dung dch H2SO3 va ieu che c.
Quan sat cac hien tng xay ra. Viet cac phng trnh phan ng.
Trong cac phan ng nay, H2SO3 the hien tnh chat g?
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-47-
3- Natri sulphit va natri hydrosulphit.

Rot vao mot ong nghiem ln 10 ml dung dch NaOH 5% roi cho dong kh
SO2 loi qua cho en khi dung dch co moi trng acid.
Chia dung dch ra lam 3 phan:
* Phan 1: cho vao chen s va em co tren noi cach thuy cho en kho. Thu
c muoi g? Th moi trng cua muoi tao thanh.
* Phan 2: em cho vao mot chen s khac; them tng giot dung dch NaOH
5% cho en khi co moi trng kiem yeu. em co dung dch tren noi cach thuy en
kho. Thu c muoi g?
* Phan 3: cho vao ong nghiem va them ru etylic vi the tch bang the tch
cua dung dch. Hien tng quan sat c? Giai thch? Ru etylic co tac dung g?
Quay ly tam thu ket tua. Dung ua thuy tinh lay ket tua sang mot ong
nghiem sach; hoa tan trong mot t nc, th moi trng cua dung dch.
Muoi thu c la muoi g? Neu e muoi o lau ngoai khong kh th se co
hien tng g xay ra?
II. Acid sulphuric

1- ieu che acid sulphuric bang phng phap tiep xuc.
* Lap dung cu nh hnh 13:
1. Ong nghiem co cho h gan ay cho khong kh vao, dung e ot lu huynh; 2.
Bnh ra ng H2SO4 ac; 3. Ong thuy tinh hoac ong s chu nhiet trong ng chat
xuc tac; 4. Bnh rong e quan sat s tao thanh SO3; 5. Ong nghiem co nhanh ng
dung dch BaCl2 a c acid hoa bang HCl.
Hnh 13: Bo dung cu ieu che H2SO4 bang phng phap tiep xuc.
* Chuan b chat xuc tac: lay bong thuy tinh hoac si amian, tam t bang
dung dch NH4VO3 bao hoa. Sau o cho vao chen s nung nong en khi vanadat
phan huy c:
to
2NH4VO3 = V2O5 + 2NH3 + H2O
Cho chat xuc tac thu c vao ong 3.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-48-
* M bm hut nc, ieu chnh cho toc o dong kh sang t t. Kiem tra
xem he thong a kn cha. Cam lo hay dung en kh ot nong ong 3 en 450 500oC.
Lay khoang 2 g lu huynh bot hay lu huynh cuc nho, cho vao ong nghiem
1. ot chay lu huynh.
Quan sat s tao thanh SO3 trong bnh 4. Chat g c tao thanh trong bnh 5?
Tien hanh phan ng trong 20 phut th ngng.
Thao dung cu, them vao bnh 4 chng 5 ml nc cat, lac manh. Th moi
2
trng dung dch va nhan biet ion SO 4 .
2- ieu che H2SO4 bang phng phap nitro hoa.

Lap dung cu nh hnh 14:
A. Bo phan ieu che SO2;

B. Bo phan ieu che NO2;
C. Coc thuy tinh;
D. Bnh phan ng;
1, 2, 3, 4 - khoa.
Hnh 14: Bo dung cu ieu che H2SO4

bang phng phap nitro hoa.
Bo phan A c dung e ieu che kh SO2 bang phan ng:
Na2SO3 + H2SO4 = Na2SO4 + H2O + SO2
hay:
Cu + H2SO4 () = CuSO4 + SO2 + H2O
Bo phan B c dung e ieu che kh NO2 bang phan ng:
Cu + 4HNO3 () = Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O
Bnh D: bnh phan ng (phai hoan toan kho). Bo phan C: coc ng nc hay
dung dch NaOH loang e hap thu kh d.
* Cho vao bnh A 7 g Na2SO3 va vao pheu nho giot 15 ml H2SO4 40%.
Trong bnh B cho 2 g phoi ong va 5 ml HNO3 ac tren pheu nho giot.
Luc cha lam th nghiem, cac khoa 1, 2, 3 va 4 eu v tr ong.
M khoa 4 roi t t m khoa 1 cho HNO3 chay xuong tng giot mot. Khi
NO2 tao thanh se tran sang ay bnh D. Khi bnh D a co mau nau am th ong
khoa 4 (Lu y: neu khong lam ong tac nay th kh NO2 trong bnh B tiep tuc sinh ra
lam bat nut rat nguy hiem!).
M khoa 3 ong thi m khoa 2 cho H2SO4 chay xuong t t. Kh SO2 tao
thanh se tran sang bnh D.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-49-
Quan sat hien tng xay ra trong bnh D. Cac tinh the g c tao thanh tren
thanh bnh?
Cho SO2 sang en khi lam mat mau kh NO2 th ngng.
Thao bnh D ra, them vao 3 ml nc cat va lac manh. Co hien tng g? Th
moi trng dung dch va ion sulphat.
3- Tnh chat cua H2SO4.

* Lay mot manh giay va mot manh vo bao. Dung ua thuy tinh nhung vao
H2SO4 ac viet len 2 vat nay va h nong. Hien tng g xay ra? Giai thch.
* Trong mot ong nghiem cha khoang 2 - 3 ml nc; them vao o vai giot
H2SO4 ac; va them va lac nhe ong nghiem. Nhan xet s thay oi nhiet o cua
dung dch. Giai thch.
* Th tac dung cua H2SO4 ac vi Fe, S, C. un nhe. Trong cac trng hp
o, H2SO4 the hien tnh chat g? Viet cac phng trnh phan ng.
III. Natri thiosulphat (Na2S2O3)

1- ieu che Na2S2O3.
Dung cu e ieu che gom mot bnh cau ay tron dung tch 100 ml ay bang
mot cai nut co lap sinh han hoi lu hay mot ong thuy tinh dai chng 50 - 60 cm.
Tnh toan lng Na2SO3.7H2O va lng lu huynh can dung e co the ieu
che c 8 g Na2S2O3.5H2O.
Cho Na2SO3 vao bnh cau, them vao o mot lng nc a tnh e tao thanh
dung dch bao hoa. Lac cho Na2SO3 tan het roi them lu huynh bot a c tam t
bang ru vao (lng lu huynh lay d hn lng a tnh toan ly thuyet mot chut).
Them vao bnh phan ng chng 5 ml con 90o (e lam g?). ay nut co ong
sinh han hoi lu, un nhe bnh cau, va un va lac toan bo he thong cho en khi
phan ng ket thuc (Lam the nao e biet phan ng a ket thuc?).
Loc dung dch vao chen s; em co tren noi cach thuy cho en khi co vang
tinh the. e nguoi, em ket tinh bang nc a. Loc tinh the tren pheu loc ap suat
thap. Dung giay loc ep kho tinh the roi lam kho ngoai khong kh.
Can, tnh hieu suat theo lng Na2SO3 a dung.
2- Tnh chat cua Na2S2O3.

Hoa tan vai tinh the Na2S2O3 vao nc. Th tac dung cua dung dch o vi
HCl loang va vi nc Iod.
Cac hien tng quan sat c. Giai thch.
IV. Kali pesulphat (K2S2O8)

1- ieu che K2S2O8.
* Lap dung cu nh hnh 15:
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-50-
1. Ong nghiem ln;

2. Chau ng nc a;
3. Anod;
4. Catod;
5. Nguon ien mot chieu;
6. Bien tr;
7. Ampe ke;
8. Volt ke.
Hnh 15: Bo dung cu ieu che K2S2O8.

Tien hanh ien phan trong mot ong nghiem ln. Anod la mot day platin cho
vao trong mot ong thuy tinh nho (ng knh 1 mm). Han ong thuy tinh lai sao cho
au day platin ch h ra mot oan dai 1 - 2 cm.
Catod la mot day platin c uon vong tron quanh anod.
Mach ngoai cua he thong ien gom: mot bo pin hay accu cung cap dong
ien mot chieu; mot bien tr; ampe ke o cng o dong ien va volt ke o the
hieu.
* Cho vao ong nghiem chng 20 ml dung dch KHSO4 bao hoa. Gi chat
ong nghiem trong chau ng nc a (Tai sao phai ien phan nhiet o thap?)
ong mach ien, tien hanh ien phan trong khoang 1 gi. Cng o dong
ien khong nen vt qua 2 A; the hieu gia catod va anod cua bnh ien phan
khoang 8 V. Nhiet o cua dung dch ien phan phai thap hn 8oC.
Loc hut tinh the tach ra, ra bang ru. Quan sat tinh the di knh hien vi.
2- Tnh chat cua K2S2O8.

Hoa tan vai tinh the K2S2O8 bang nc cat roi th cac tnh chat sau:
* Cho vai giot dung dch KI phan ng vi 1 ml dung dch K2S2O8 loang trong
moi trng H2SO4.
Hien tng quan sat c. Viet phng trnh phan ng.
* Lay 2 ong nghiem: moi ong cha 1 ml dung dch FeSO4. Nho vao mot ong
2 giot dung dch H2SO4 20% va vai giot dung dch K2S2O8.
Cho vao ca hai ong, moi ong 1 ml dung dch NaOH loang.
Nhan xet ket tua hai ong nghiem. Giai thch. Viet cac phng trnh phan
ng.
Cau hoi
1- Khi hoa tan SO2 vao nc th trong dung dch co ton tai can bang nao? Can bang
nay se chuyen dch nh the nao khi un nong va khi them NaOH? Acid sulphur la
acid manh hay yeu?
Trong ieu kien nao th tao ra cac muoi hydrosulphit; cac muoi sulphit?
2- Tai sao khi pha loang H2SO4 ac, ngi ta phai cho t t tng giot acid vao nc
ma khong c lam ngc lai?
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-51-
3- Tac dung cua H2SO4 ac va loang vi cac kim loai the hien khac nhau cho
nao? Tai sao?
4- Viet cong thc cau tao cua Na2S2O3 va K2S2O8. T o cho biet chung co tnh
chat hoa hoc g ac trng?
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-52-
BAI 14:
HALOGEN VA HP CHAT HALOGENUA
Chuan b ly thuyet
- Phng phap ieu che va tnh chat cua cac nguyen to phan nhom VII A.
- Tnh chat hoa hoc cua halogenua. Cach ieu che
Tien hanh th nghiem
I. ieu che cac halogen

1- ieu che Clo.
* Lay vao ong nghiem vai tinh the MnO2. Them vai giot HCl am ac. un
nhe. Nhan xet mau va mui cua kh sinh ra. Viet phng trnh phan ng.
* Cho vao ong nghiem mot t clorua voi roi them vai giot dung dch HCl
20%.
Quan sat hien tng. Viet phng trnh phan ng.
* ien phan dung dch NaCl: hay lap dung cu nh hnh 16 di ay:
1. Ong ch U;
2. Nguon ien mot chieu;
3. Bien tr;
4. Cau dao ien.
Hnh 16: Bo dung cu ieu che Cl2.

Trong ong ch U ng dung dch NaCl bao hoa co them vai giot quy trung
tnh hoac phenolphtalein. Nguon ien mot chieu co ien the khoang 6 V.
ong mach, cho dong ien chay qua dung dch khoang 10 phut. Quan sat
hien tng. Viet phng trnh phan ng xay ra tai cac ien cc.
2- ieu che Brom.

Cho vao mot ong nghiem vai tinh the KBr va cung mot lng nh vay
MnO2, tron eu. Them 2 - 3 giot H2SO4 ac.
un nhe ong nghiem. Quan sat hi sinh ra. Viet phng trnh phan ng.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-53-
3- ieu che Iod.

Can 0,5 g KI va cung mot lng nh vay MnO2. Cho ca hai chat vao mot
chen s, dung ua thuy tinh tron eu. at chen len khung tam giac, them 3 - 4 giot
H2SO4 ac roi ay chen bang mot bnh cau nho trong cha nc lanh. Kep chat
bnh cau vao gia. un nhe ay chen trong vai phut.
Quan sat c hien tng g? Viet phng trnh phan ng.
II. Tnh chat cua cac halogen

1- Tnh chat cua kh Clo.
* Lap dung cu ieu che kh clo nh hnh 17:
1. Pheu nho giot;

2. Bnh Wurtz;
3, 4 - Bnh ra;
5. Bnh thu kh.
Hnh 17: Bo dung cu ieu che clo.

Tren pheu nho giot cho dung dch HCl ac (d = 1,9 g/ml) con trong bnh
Wurtz cho KMnO4 ran.
Kh clo ieu che c cho loi qua 2 bnh ra e lam sach va lam kho (Can
phai dung nhng chat g e at c muc ch o?)
Tnh lng KMnO4 va HCl ac can dung e co the ieu che c 1 lit kh
clo. Cho can than KMnO4 vao bnh. M khoa pheu nho giot cho HCl t t chay
xuong. Thu trc tiep kh clo vao 4 lo. ay cac lo bang mat knh ong ho, lan lt
lam cac th nghiem sau.
* Dung cap go cap mot oan phoi ong h nong mot luc lau tren ngon la;
sau o a nhanh vao chnh gia khoang khong gian cua lo a thu ay kh clo.
Sau th nghiem cho vao lo 1 ml nc cat e trang khap thanh lo. Dung dch
co mau g? Viet phng trnh phan ng.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-54-
* Phan ng cua hydro vi clo: Noi vao bnh Kiff ieu che hydro mot ong
dan kh co au vuot nhon (xem hnh 18). Kiem tra lai o tinh khiet cua hydro.
Sau khi chac chan hydro a hoan toan tinh khiet, cham la ot chay hydro
thoat ra au ong dan kh va a vao mot lo a thu ay kh clo.
1. Bnh Kiff;
2. Ong dan kh;
3. Lo cha kh clo.
Hnh 18: Bo dung cu th tnh chat cua clo.

Hay so sanh mau ngon la hydro trong khong kh va trong clo.
Nhung mot au ua thuy tinh vao dung dch NH4OH am ac; sau o a
vao lo va ot chay hydro trong clo. Quan sat hien tng. Giai thch. Viet phng
trnh phan ng.
* Lay mot mau nen ngan, cam vao muong sat, cham la ot cho nen chay
xong roi a tha o mot lo a thu ay kh clo.
* Lay mot manh giay loc, tam t bang mot vai giot dau hoa (hay nha
thong). Dung cap go cap lay manh giay loc va cho vao lo ng kh clo cuoi cung.
Hien tng quan sat c? Giai thch.
T tat ca cac th nghiem tren, rut ra ket luan g ve tnh chat cua Clo?
2- Tnh chat cua Brom va Iod.

* Lay vao 2 ong nghiem, mot og cho 5 giot nc Brom con ong kia cho 5
giot nc Iod. Them vao moi ong 3 - 4 giot CS2. Lac ky ong nghiem. Quan sat mau
cua 2 lp dung dch.
Lam lai th nghiem tren vi C6H6; CHCl3 va eter.
* Lay vao mot ong nghiem 5 giot nc Brom, them tng giot NaOH 2 N
en khi mat mau dung dch. Tai sao?
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-55-
Lai them tng giot dung dch H2SO4 en khi dung dch co phan ng acid.
Quan sat s thay oi mau cua dung dch.
Viet phng trnh phan ng cua Brom vi NaOH. Giai thch.
* Cho mot tinh the Iod vao ong nghiem. Them tng giot NaOH 2 N en khi
Iod tan het. Tai sao?
Them tng giot H2SO4. Nhan xet hien tng. Giai thch.
* Cho vao mot ong nghiem vai tinh the Iod. Them vao o 2- 3 ml nc va
lac manh. Nhan xet o tan cua Iod trong nc.
Rot dung dch vao mot ong nghiem khac; them tng giot dung dch ho tinh
bot. Quan sat s bien oi mau cua dung dch.
un nong ong nghiem. Quan sat hien tng. Sau o lam lanh ong nghiem.
Nhan xet s bien oi mau va giai thch nguyen nhan.
* Them vai tinh the Iod vao mot ong nghiem va vai giot dung dch KI. Lac
manh.
Nhan xet hien tng. Giai thch. Viet phng trnh phan ng.
3- So sanh tnh oxy hoa cua cac halogen.

Lay vao mot ong nghiem vai giot dung dch KBr va vao 2 ong nghiem khac
4 - 5 giot dung dch KI. Them vao ca 3 ong nghiem, moi ong 4 - 5 giot benzen.
Them vao 2 ong nghiem cha KBr va KI vai giot nc Clo; con cho vao
ong nghiem cha KI con lai vai giot nc Brom. Lac manh. Nhan xet mau cua lp
benzen trc va sau khi them nc Clo va nc Brom.
Giai thch. Viet cac phng trnh phan ng.
III. Hp chat halogenua

1- ieu che va tnh chat cua HCl.
* ieu che: Lap dung cu ieu che HCl gom mot bnh Wurtz mot cai nut co
lap pheu nho giot.
Cho vao bnh Wurtz khoang 5 g muoi an va vao pheu nho giot khoang 20 ml
H2SO4 ac.
M khoa pheu nho giot cho H2SO4 chay xuong tng giot mot.
Kh g se thoat ra? Cach nhan biet? Viet phng trnh phan ng.
* Tnh chat: Thu kh HC vao mot bnh cau nho (hoan toan kho) bang cach
ay khong kh ra.
ay bnh cau bang mot nut cao su co ong dan kh vuot nhon. Ong dan kh
nay dai khoang 8 - 10 cm va phan cam vao trong bnh khoang 5- 6 cm.
Dung ngon tay bt au ong dan kh va up ngc vao mot chau thuy tinh
ng nc co them vai giot phenolphtalein (Hnh 19). M ngon tay ra.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-56-
1. Bnh cau;
2. Ong dan kh vuot nhon;
3. Chau thuy tinh.
Hnh 19: Bo dung cu th tnh chat cua HCl.
2- ieu che va tnh chat cua HF.

Lay mot chen s, dung parafin long trang thanh trong cua chen.
Cho vao chen mot t CaF2 (c hat ngo). Them 5 - 6 giot H2SO4 ac va ay
ngay chen bang mot mieng knh mot na a c trang parafin.
un nhe ay chen trong 2 - 3 phut. e nguoi va m mieng knh ra. Ra
sach chen va mieng knh. Quan sat ky 2 na tren mieng knh.
Hien tng th nghiem? Viet cac phng trnh phan ng. Giai thch.
3- ieu che HI.

Lay vao ong nghiem mot t phospho o. Them mot tinh the Iod va mot giot
nc. Tron eu. un nhe.
Dung giay quy tam nc e nhan biet kh sinh ra.
4- ieu che KI.

Can bot sat va Iod tinh the vi nhng lng a tnh san e co the ieu che
c 8 g KI. Lng bot sat c lay d hn tnh toan ly thuyet mot chut.
Cho bot sat vao coc; them nc vao (C 1 phan khoi lng sat th them 20
phan khoi lng nc).
Cho tng phan nho Iod vao coc; va cho va lac eu sao cho nhiet o cua
hon hp phan ng khong vt qua 40oC (Tai sao?)
Sau khi a cho het Iod, at coc len noi cach thuy; va un va lac nhe en
khi ket tua nau khong tach ra na va dung dch tr nen trong suot, khong mau. un
nong hon hp phan ng en khi trong phan dung dch khong con ion Fe2+ va Fe3+.
Nhan biet Fe2+ va Fe3+ bang dung dch K4[Fe(CN)6].
Khi phan ng tao ket tua, loc bo ket tua. em co nc loc tren noi cach
thuy en khi xuat hien vang. Lam lanh bang nc a. Loc hut tinh the tren pheu
Busner. Ra bang mot t nc lanh va mot t ru roi say 100oC en kho.
Can san pham. Tnh hieu suat theo lng Iod a dung.
Hay giai thch qua trnh lam. Viet cac phng trnh phan ng.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-57-
Hay lam mot vai th nghiem e chng to rang chat thu c chnh la KI.
5- So sanh tnh kh cua cac ion halogenua.

* Cho vao mot ong nghiem vai tinh the KBr va vao mot ong nghiem khac
vai tinh the KI. Them vao ca 2 ong nghiem 2 - 3 giot H2SO4 ac.
Nhan xet hien tng. Viet phng trnh phan ng.
Trong phan ng nay, cac ion Br- va I- the hien tnh chat g?
Neu cho NaCl tac dung vi H2SO4 ac th phan ng xay ra nh the nao?
* Lan lt cho vao 3 ong nghiem 1- 2 ml dung dch KCl, KBr, KI. Them vao
ca 3 ong vai giot benzen va 3- 4 giot FeCl3. Nhan xet ket qua phan ng 3 ong
nghiem.
Viet phng trnh phan ng. Giai thch.
Cau hoi
1- Da vao cau hnh ien t cua cac halogen, cho biet halogen co tnh chat hoa hoc
g ac trng? Tnh chat o thay oi nh the nao trong phan nhom? Mc oxy hoa
ac trng cua cac halogen?
2- Tai sao cac halogen tan t trong nc nhng tan nhieu trong dung moi hu c
khong phan cc (C6H6, CHCl3, CS2, eter ...)?
3- Hay cho biet can bang thuy phan cua Br2, I2? Can bang nay chuyen di nh the
nao khi them dung dch NaOH, H2SO4?
4- Tnh kh cua cac halogenua bien oi nh the nao trong phan nhom? Giai thch.
Cho v du minh hoa.
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-58-
BAI 15:
CAC HP CHAT CO OXY CUA CLO
Chuan b ly thuyet
- Phng phap ieu che va tnh chat cua KClO3.
- Tnh chat hoa hoc cua cac hp chat mc oxy hoa dng cua Clo.
Tien hanh th nghiem
I. Nc clo
Cho clo suc qua ong nghiem cha 5 - 6 ml nc cat en khi bao hoa. Nhan
xet mau va mui cua dung dch thu c.
Th tac dung cua nc clo vi dung dch cham. Quan sat hien tng. Giai
thch.
II. Nc Javel
* Cho kh Clo loi qua dung dch NaOH 2 N a c lam lanh bang nc a.
* Lay vao ong nghiem 3 - 4 giot dung dch cham. Them vao o vai giot
dung dch va ieu che c. Quan sat hien tng. Giai thch.
* Lay vao mot ong nghiem khac 4 - 5 giot dung dch MnSO4 0,1 N. Them
vai giot dung dch va ieu che c.
Quan sat hien tng. Giai thch. Viet phng trnh phan ng.
III. ieu che va tnh chat cua KClO3

1- ieu che.
Lay 10 ml dung dch KOH 40% vao mot ong nghiem ln. at ong nghiem
vao mot coc nc c un nong lien tuc. Cho dong kh Clo loi qua dung dch cho
en khi phan ng ket thuc (Lam the nao e biet rang phan ng a ket thuc?).
Lay ong nghiem ra; e nguoi en nhiet o phong roi lam lanh trong hon
hp nc a va muoi an e ket tinh.
Loc hut tinh the tren pheu loc Busner. Ra mot vai lan bang nc lanh; gat
vao mat knh ong ho roi em say kho 80oC en khoi lng khong oi.
Can; tnh hieu suat theo lng KOH a dung.
Giai thch qua trnh th nghiem a lam. Tai sao dung dch KOH phai nong?
2- Tnh chat.
* Lay vao ong nghiem vai tinh the KClO3 a ieu che. Them vao o 3 - 4
giot dung dch HCl ac. Quan sat mau va mui cua kh bay len. Cach nhan biet kh
o?
Viet phng trnh phan ng. Trong phan ng nay, HCl ong vai tro g?
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-59-
* Lay vao ong nghiem vai giot dung dch KClO3 bao hoa; them mot tinh the
Iod nho va 1 - 2 giot dung dch H2SO4 ac.
Can than un nhe ong nghiem. Dung giay tam dung dch KI va ho tinh bot
e nhan ra kh bay len.
* Lay 0,2 g KClO3 nghien nho xong tron ky tren knh vi 0,1 g bot lu
huynh.
Lay 1/4 lng hon hp tren goi chat vao trong mot manh giay; ke len tren
mot hon gach roi lay bua ap.
Hien tng g xay ra? Giai thch. Viet phng trnh phan ng.
Lu y: Cac hoa chat phai c nghien rieng biet cho that nho, sau o mi
em tron vi nhau. Khi tron can lam nhe tay.
* Cho vai tinh the KClO3 vao mot chen s nho. Can than tham t no bang
3 - 4 giot dung dch H2SO4 96%.
Cau hoi
1- Nc Javel gom nhng chat g? Tnh chat cua nc Javel? Chat nao a quyet
nh nhng tnh chat o?
2- Nc Clo? Trong nc Clo, chat nao co tac dung tay mau?
3- KClO3 co ben khong? So sanh o ben cua clorat va acid cloric.
4- Cho hai phan ng:
Cl2 + 2KBr = Br2 + 2KCl
2KClO3 + Br2 = 2KBrO3 + Cl2
Vai tro cua cac halogen co mau thuan g nhau khong? Giai thch.
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-60-
BAI 16:
ONG - BAC
Chuan b ly thuyet
- Cau hnh ien t cua cac nguyen to phan nhom IB. Tnh chat hoa hoc cua
chung.
- Phng phap ieu che muoi ong (II) sulphat.
- Phng phap ieu che va tnh chat cua ong (II) hydroxyt, ong (I) clorua.
- Phng phap ieu che bac kim loai.
- Tnh chat cua halogenua bac.
Tien hanh th nghiem
I. ong
1- Tnh chat cua ong kim loai.
Th tac dung cua ong vi cac acid HCl, HNO3, H2SO4 loang va ac.
Nhan xet hien tng. Viet cac phng trnh phan ng.
2- Cac hp chat Cu (II).

* ieu che CuSO4.5H2O:
Can 2 g CuO cho vao coc. Them vao o mot lng H2SO4 20% a tnh va
u e phan ng.
at coc len noi cach thuy, va un va khuay eu. Tien hanh hoa tan trong
khoang 1 gi. Neu ch con mot t chat ran khong tan th coi nh c.
Loc bo ket tua; co dung dch tren noi cach thuy en khi xuat hien vang tinh
the. Lam lanh bang nc lanh. Loc hut tinh the tren pheu loc Busner.
Can; tnh hieu suat theo lng CuO a dung.
- Th tac dung cua dung dch CuSO4 vi dung dch KI; vi dung dch ng
glucose. Viet cac phng trnh phan ng.
* Cu(OH)2:
Them t t tng giot NaOH vao dung dch CuSO4. Hien tng quan sat
c? Viet phng trnh phan ng.
Tien hanh th nghiem tng t, thay NaOH bang NH4OH. Quan sat hien
tng. Giai thch.
3- Cac hp chat Cu (I).

Lay vao mot ong nghiem ln 3 g CuCl2, them vao o khoang 10 ml nc cat
va 4 ml HCl ac. Cuoi cung them vao 4 g phoi ong sach hay ong cuc. ay ong
nghiem bang mot cai nut co lap van Bunsel.
un nong hon hp cho en khi dung dch chuyen sang mau xanh da tri. Khi
phan ng ket thuc, rot dung dch vao coc ng khoang 50 ml nc lanh. Quan sat
hien tng.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-61-
Loc nhanh ket tua tach ra, ra ket tua, au tien bang nc - sau o ra lai
vai lan bang ru. Thu tinh the vao lo, ay kn.
thch.
* e CuCl ngoai khong kh mot thi gian xem co b bien oi g khong? Giai
* Th tac dung cua muoi thu c vi HCl ac va amoniac ac. Quan sat
hien tng. Giai thch.
* Lay vai tinh the muoi ieu che c em hoa tan trong dung dch NaCl
bao hoa. Khi a tan het, dung nc pha loang dung dch.
Hien tng g xay ra? Giai thch. Viet cac phng trnh phan ng.
II. Bac
1- ieu che bac kim loai.
Lay mot ong nghiem, ra sach bang nc.
Cho 1 ml HNO3 loang vao ong nghiem, trang eu, un nhe. Ra lai vai lan
bang nc roi say kho (Lu y: ket qua th nghiem phu thuoc vao viec ong nghiem
co sach hay khong!).
Them vao ong nghiem 2 ml dung dch AgNO3 10%. Them tng giot
amoniac 2% en khi ket tua va tan het (Ket tua cua chat nao?).
Them 3 ml dung dch glucose 5%, lac nhe ong nghiem roi ngam ong nghiem
vao mot coc nc nong khoang 70 - 80oC.
Khi bac a trang eu tren thanh ong nghiem th lay ra.
Quan sat hien tng. Viet cac phng trnh phan ng. Trong th nghiem nay
AgNO3, NH4OH va glucose ong vai tro g?
Lu y: Sau th nghiem, ra ong nghiem bang HNO3 ac, thu hoi dung dch
AgNO3 cho Phong Th nghiem.
2- Cac halogenua bac.

Lay vao 3 ong nghiem, moi ong 5 - 6 giot dung dch AgNO3. Lan lt them
vao cac dung dch NaCl, KBr, KI vao 3 ong e tao ket tua.
Quay ly tam, gan lay ket tua, sau o ra lai vai lan bang nc cat. Quan sat
mau sac ket tua.
Th hoa tan cac ket tua trong cac dung dch NH4OH loang, NH4OH ac,
dung dch Na2S2O3.
Quan sat hien tng. Viet cac phng trnh phan ng.
Da vao gia tr tch so tan cua cac ket tua va hang so khong ben cua cac
phc chat tao thanh e giai thch cac hien tng th nghiem.
* Neu e cac halogenua bac ngoai anh sang se co hien tng g xay ra?
Cau hoi
1- Cac nguyen to phan nhom IB co tnh chat hoa hoc g ac trng? Tnh chat o
thay oi nh the nao trong phan nhom? Giai thch.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-62-
2- ong co the co cac hp chat nhng mc oxy hoa nao? o ben cua cac hp
chat o? Cac hp chat o co tnh chat hoa hoc g ac trng?
3- Cac halogenua bac thng co ng dung g trong thc te? ng dung nay da vao
cac tnh chat nao cua chung?
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-63-
BAI 17: CAC NGUYEN TO PHAN NHOM IIB

& CAC HP CHAT
Chuan b ly thuyet
- Phng phap ieu che va tnh chat cua Zn, Cd, Hg.
- Phng phap ieu che va tnh chat cua Zn(OH)2; CdOH)2.
- Khai niem ve tch so tan. Kha nang hoa tan va ket tua cua chat ien ly
kho tan.
- Tnh chat cua cac hp chat Hg (II), Hg (I).
Tien hanh th nghiem
I. Kem
1- Kem kim loai.
* Cho mot manh kem nho sach vao ong nghiem. Them vao o 1 ml H2SO4
10% loai tinh khiet. Quan sat hien tng.
Them vao ong nghiem tren vai giot dung dch CuSO4. Quan sat hien tng.
So sanh toc o phan ng trc va sau khi them CuSO4.
* Hoa tan Zn trong cac acid HCl, HNO3, H2SO4 loang va ac.
* Hoa tan khoang 0,5 g kem bot trong 5 ml dung dch NaOH 5%. un nhe
ong nghiem.
Khi phan ng ket thuc, e nguoi dung dch, chat lay dung dch trong ben
tren sang mot ong nghiem khac. Cho dong kh CO2 suc qua dung dch.
2- Kem hydroxyt.
Lay vao ong nghiem vai giot dung dch muoi kem. Them tng giot dung
dch NaOH en khi tao thanh ket tua.
Th hoa tan ket tua trong dung dch NaOH d, trong cac acid va trong dung
dch NH4OH.
3- Kem sulphua.
* Lay vao 3 ong nghiem lan lt cac dung dch ZnSO4, ZnCl2,
Zn(CH3COO)2. Cho kh H2S suc qua ca 3 ong nghiem cho en khi bao hoa.
Loc bo ket tua. Them vao nc loc dung dch natri acetat hay dung dch
NH4OH loang.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-64-
* Cung lam nh th nghiem tren nhng thay kh H2S bang dung dch
(NH4)2S.
II. Cadimi
1- Cadimi kim loai.
Lay vao ong nghiem 1 ml dung dch CdSO4, cho vao o mot manh kem.
Quan sat hien tng. Tiep tuc tien hanh phan ng khoang 1 gi. Sau o lay
kem cha phan ng ra. Loc, lay Cd kim loai.
Th tac dung cua Cd vi HCl, HNO3, H2SO4 loang va ac.
2- Cadimi hydroxyt.
Cung lam nh th nghiem ieu che Zn(OH)2.
Hoa tan ket tua Cd(OH)2 thu c trong HCl, NH4OH, NaOH.
3- Phc chat cua Cadimi.

Cho 2 ml dung dch muoi cadimi vao ong nghiem. Them dan tng giot
NH4OH en khi hoa tan ket tua.
Chia dung dch vao 2 ong nghiem. Mot th phan ng vi H2S, mot vi
NaOH.
Giai thch hien tng. Viet cac phng trnh phan ng.
III. Thuy ngan

1- Cac muoi cua Hg(II).
* Lay vao ong nghiem 1 g thuy ngan kim loai. Them vao o 1,5 ml HNO3
25%. e yen hon hp phan ng trong khoang 1 - 2 gi. Chat nao se c tao
thanh? Neu dung d HNO3 th se tao thanh chat g? Giai thch. Viet phng trnh
phan ng.
* Lay vao ong nghiem vai giot dung dch Hg(NO3)2. Them tng giot dung
dch KI cho en d.
Th tac dung cua dung dch thu c vi dung dch muoi NH+4 trong moi
trng d NaOH.
* Cho dung dch Hg(NO3)2 va dung dch Hg2(NO3)2 tac dung vi mot lng
d dung dch SnCl2.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-65-
* Cho vao ong nghiem vai giot dung dch Hg2(NO3)2. Them vao o vai giot
dung dch HCl 4N. Quay ly tam, thu lay ket tua roi th hoa tan no trong HCl,
HNO3, NH4OH loang va ac.
* Lay vao 2 ong nghiem, moi ong vai giot dung dch Hg(NO3)2 va
Hg2(NO3)2. Cho H2S suc qua.
Th hoa tan ket tua trong HNO3 ac va trong nc cng thuy.
2- Hon hong amoni.

e co hon hong amoni, trc tien phai ieu che c hon hong natri.
* Chuan b hon hong natri: cho chng mot hat ngo thuy ngan kim loai vao
mot coi s kho. (Chu y: coi s phai that kho !)
Lay mot manh natri kim loai cat ra thanh nhng mieng rat nho. Cho tng
mieng vao coi s, dung ua thuy tinh tron eu cho en khi mieng natri tan han vao
thuy ngan mi lai them mieng khac.
Chia hon hong ra lam 2 phan: cho vao 2 ong nghiem cha 2 ml dung dch
NH4OH. Mot ong at trong nc a, mot ong e ngoai.
Quan sat hien tng, Giai thch.
Cau hoi
1- Nhan xet ve cau tao nguyen t cua cac nguyen to Zn, Cd, Hg. So vi cau tao
cua kim loai kiem tho cung chu ky co g khac? T o cho biet tnh chat hoa hoc
cua Zn, Cd, Hg. Chung phan ng vi dung dch kiem, dung dch acid nh the nao?
2- Zn(OH)2 thuoc loai hydroxyt g? Cho phan ng minh hoa.
3- Viet phng trnh phan ng thuy phan cua cac muoi ZnSO4, ZnCl2,
Zn(CH3COO)2.
4- Thuoc th Nestler la g? Phng phap ieu che?
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-66-
BAI 18: CROM VA CAC HP CHAT

Chuan b ly thuyet
- Phng phap ieu che crom kim loai. Chu y phng phap ien phan.
- Tnh chat cua cac hp chat Cr(II), Cr(III), Cr(IV).
- Phng phap ieu che CrO3.
Tien hanh th nghiem
I. ieu che crom kim loai

Lap dung cu e ma crom nh hnh ve 20.
1. Bnh ien phan;
2. Catod;
3. Anod;
4. Nguon ien 1 chieu;
5. Ampe ke;
6. Bien tr;
7. Cau dao ien.
Hnh 20: Bo dung cu ieu che crom.

Bnh (1) la bnh e ma crom, gom co mot coc s, 2 ban ch lam anod va mot
ban ong hay satlam catod. Trc khi lap dung cu can phai lam sach va anh bong
ban ong lam catod.
Cho vao bnh ien phan 200 ml nc cat. Them vao o H2SO4 ac va Cr2O3
sao cho dung dch cha 250 g/l Cr2O3 va 2,5 - 3 g/l sulphat ( dang acid sulphuric
H2SO4).
Tien hanh ien phan nhiet o 40 - 50oC, cng o dong khoang 2,5 A. Sau
vai phut, quan sat lp crom phu tren be mat ban ong lam catod.
Viet phng trnh cac phan ng xay ra 2 ien cc.
II. ieu che Cr(CH3COO)2.

HCl.

Trong bnh A ng 5 ml dung dch CrCl3 bao hoa a c acid hoa bang
Bnh B a c nap ay kh CO2 len tren dung dch CH3COONa a c

acid hoa bang CH3COOH (Lng dung dch CH3COONa c tnh e va phan
ng u vi vi CrCO3 tao thanh). Bau thuy tinh tron c nhet ay bong thuy tinh.
A, B: bnh cau;
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-67-
1, 2 - khoa;
3- bau thuy tinh tron.
Hnh 21: Bo dung cu ieu che Cr(CH3COO)2

Khi bat au lam th nghiem th ong khoa 1, m khoa 2.
Cho vao bnh phan ng mot lng kem bot hay kem cat nho ln gap 3 lan
lng tnh toan ly thuyet.
Quan sat s bien oi mau cua dung dch. Khi dung dch a chuyen sang mau
xanh da tri th ong khoa 2, m khoa 1. Khi o hydro tao thanh se ay dung dch
CrCl2 sang bnh B.
Neu lng hydro sinh ra t, khong u ay dung dch CrCl2 sang th noi ong
dan cua khoa 1 vi bnh Kiff ieu che CO2.
Nhan xet hien tng xay ra trong bnh B. Loc hut lay ket tua bang pheu
Bushner. Ra ket tua bang mot lng ln nc lanh a bao hoa kh CO2; sau o
ra lai bang mot lng nho ru.
Lam kho ket tua trong bnh hut am ng H2SO4 trong kh quyen CO2.
Neu e Cr(CH3COO)2 ngoai khong kh se co hien tng g xay ra?
Giai thch qua trnh th nghiem. Viet cac phng trnh phan ng.
III. Cac hp chat Cr(III).

1- Lay mot vai tinh the muoi CrCl3 hoa tan trong nc lanh. Nhan xet mau dung
dch.
un soi dung dch. Mau dung dch bien oi nh the nao? Giai thch.
Dung giay quy th moi trng cua dung dch.
2- Lay 1 ml dung dch CrCl3 vao ong nghiem roi nho t t dung dch NaOH loang
vao. Quan sat ket tua tao thanh.
Lay ket tua vao 2 ong nghiem rieng. Th tac dung cua acid va kiem loang
vi ket tua o.
3- Cho dung dch Na2S tac dung vi dung dch Cr(III). Ket tua g se tach ra?
IV. Cac hp chat Cr(VI).

1- ieu che K2 CrO4.
Cho 8 g K2CO3, 8 g KOH, 8 g KNO3 vao 1 chen sat. at chen len bep un
nong chay hon hp. Dung ua thuy tinh khuay eu hon hp va cho t t 8 g quang
sat cromit a c nghien nho vao.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C

lai.
-68-
Tron eu hon hp, tiep tuc un cho en khi hon hp chay ra va kho quanh
ay nap chen roi cho vao lo nung khoang na gi nhiet o 800oC.

Lay chen ra, e nguoi, hoa tan chat cha trong chen bang nc soi. (Chu y:
moi lan hoa tan bang mot lng nho nc, tien hanh hoa tan nhieu lan cho en khi
chuyen c toan bo chat ra khoi chen).
Loc bo ket tua khong tan het.
Co nc loc tren noi cach thuy cho en khi xuat hien vang tinh the.
Ngam coc trong nc a e ket tinh K2CrO4. Loc hut tinh the tren pheu
Bushner. Say kho san pham 80oC.
Can lng K2CrO4 ieu che c. Tnh hieu suat theo lng quang sat
cromit hay Cr2O3 a dung.
Quan sat tinh the di knh hien vi.
2- Tnh chat cua K2CrO4.

* Hoa tan vai tinh the K2CrO4 vao nc. Acid hoa dung dch bang vai giot
H2SO4. Mau cua dung dch thay oi nh the nao?
Sau o lai dung KOH kiem hoa dung dch tren. Hien tng g xay ra? Giai
thch.
* Cho dung dch K2CrO4 tac dung vi dung dch (NH4)2S. un nong hon hp.
* Cho dung dch K2CrO4 phan ng lan lt vi cac dung dch H2O2, KI,
FeSO4 a c acid hoa.
* Cho dung dch K2CrO4 tac dung vi dung dch BaCl2. Quan sat hien tng.
Giai thch. Viet phng trnh phan ng.
3- ieu che CrO3.

Lay 4 g K2Cr2O7 hoa tan trong 12 ml nc. Cho dung dch vao chen s roi t
t them H2SO4 ac (Lng H2SO4 lay gap 6 lan lng tnh toan theo ly thuyet).
Chat g se tach ra? Lam lanh dung dch, loc thu lay ket tua. Ra ket tua
bang mot t acid nitric.
Chuyen ket tua vao chen s va em say kho tren noi cach thuy en khi het
mui HNO3.
4- Tnh chat cua CrO3.

* Hoa tan vai tinh the CrO3 trong ru va trong nc.
* Cho CrO3 tac dung vi dung dch KI va Na2SO3.
5- Cac hp chat peroxyt cua crom.

Them vai giot H2SO4 loang, 1 -2 ml eter etylic va vai giot dung dch
K2Cr2O7 hay K2CrO4 vao mot ong nghiem cha 2 - 3 ml dung dch H2O2 loang.
Dung ua thuy tinh khuay can than hon hp.
Quan sat hien tng. Trong lp eter etylic va lp nc co nhng chat g?
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-69-

Cau hoi
1- Dung dch muoi Cr(III) co ac iem la mau sac thay oi. Giai thch nguyen nhan
va cho biet nhng yeu to nao a gay ra hien tng o.
2- Cr(OH)3 thuoc loai hydroxyt g? Minh hoa bang nhng phan ng cu the.
3- Cac ion CrO24 ,Cr2O72 ben trong moi trng nao? Giai thch nguyen nhan.
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-70-
BAI 19: MANGAN VA CAC HP CHAT

Chuan b ly thuyet
- Phng phap ieu che KMnO4.
- Tnh chat hoa hoc cua cac hp chat Mn(VII) (chu y KMnO4).
- Phng phap ieu che va tnh chat cua Mn(OH)2.
- Tnh chat hoa hoc cua hp chat Mn(II).
Tien hanh th nghiem
I. ieu che KMnO4.

Tron eu 7 g quang pyroluzit (MnO2) vi 3 g KClO3, 5 g KOH trong mot
chen sat. ay nap chen, nung nong tren ngon la en khoang na gi. Nhiet o
phan ng gi 450 - 500oC.
Chuyen hon hp phan ng vao coc. Hoa tan trong 100 ml nc cat. Quan sat
mau cua dung dch tao thanh.
un nhe dung dch, cho mot dong kh carbonic loi qua ti khi dung dch co
mau tm am. Loc lay dung dch qua pheu ay thuy tinh xop. Co nc loc tren noi
cach thuy en khi xuat hien vang tinh the. Lam lanh. Loc hut ket tua tren pheu
thuy tinh xop. Say kho san pham 70 - 80oC.
Can san pham, tnh hieu suat theo lng quang pyroluzit a dung.
Giai thch qua trnh th nghiem. Viet phng trnh phan ng.
II. Tnh chat KMnO4.

g?
* Khi un nong KMnO4 co hien tng g xay ra? Phan ng nay co ng dung
* Cho dung dch KMnO4 phan ng vi: dung dch Fe2+ a c acid hoa;
dung dch kiem cua hydroperoxyt; dung dch kiem ac; dung dch Na2S2O3 trong
moi trng acid, kiem va trung tnh.
* Cho dung dch KMnO4 phan ng vi dung dch KBr trong 2 ong nghiem (1
ong c acid hoa bang acid acetic, 1 ong th khong).
So sanh toc o cua 2 phan ng tren.
III. Cac hp chat Mn(II).

1- Mangan (II) hydroxyt.
* T dung dch muoi MnSO4, ieu che Mn(OH)2 nh tac dung cua dung dch
NaOH. Tach ket tua Mn(OH)2.
Th tac dung cua Mn(OH)2 ieu che c vi HCl, NaOH d.
Khi e ngoai khong kh, ket tua se b bien oi nh the nao?
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-71-
* Lay 2 ong nghiem, cho vao moi ong 3 giot dung dch NH4OH. Them vao
ong th nhat 3 giot nc cat, ong th hai 3 giot NH4Cl bao hoa. Sau cung them vao
moi ong 3 giot dung dch MnSO4.
2- Tnh kh cua Mn(II).

* Lay vao ong nghiem 2 giot dung dch Mn(NO3)2 va 3 giot dung dch
NaOH. Them vao 5 - 6 giot nc brom.
* Lay vao ong nghiem vai tinh the amonipesulphat (NH4)2S2O8, them vao 2
ml nc cat, lac cho muoi tan het. Them vao o 2 - 3 giot HNO3 ac, 1 giot dung
dch AgNO3. un soi hon hp roi them vao ong nghiem 1 giot dung dch Mn(NO3)2
loang.
Cau hoi
1- Tai sao KMnO4 co tnh oxy hoa manh? Moi trng phan ng co anh hng en
s kh KMnO4 nh the nao?
2- Ban chat acid - baz cua cac hp chat cua mangan thay oi nh the nao khi thay
oi so oxy hoa? Cho v du minh hoa.
3- Cho biet cac mc oxy hoa ma Mn co the co trong cac hp chat. Tai sao Mn co
nhieu mc oxy hoa nh vay?
------------------------------
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-72-
BAI 20: FE - CO - NI
Chuan b ly thuyet
- Phng phap ieu che sat, muoi Mohr, sat (III) clorua, ferat.
- Tnh chat hoa hoc ac trng cua cac hp chat Fe(II), Fe(III), Fe(VI).
- S an mon sat va cach bao ve.
- Tnh chat cac hp chat Co(II), Ni(II); Co(III), Ni(III).
Tien hanh th nghiem
I- Sat va cac hp chat.

1- ieu che sat kim loai.
Lay mot chen at thung ay, lot ay chen bang mot manh giay mong. Rai
len tren manh giay khoang 1,5 - 2,0 g CaF2.
Tron ky 9 g Fe2O3, 2 g Al bot roi cho hon hp vao chen tren. Chu y khi cho
hon hp vao chen th lay mot ua thuy tinh kho cam vao gia chen, nen chat hon
hp. Sau o lay ua thuy tinh ra va cho vao lo o mot hon hp chay gom 1 g
KClO3 va 0,5 g Mg bot (a c tron ky).
(Chu y: KClO3 va Mg phai c nghien nho trc roi mi em tron vi nhau
ch khong c nghien hon hp trong coi s.)
Cam vao gia hon hp chay mot si day Mg. at chen len kieng sat co
khung tam giac at trong mot chau cat. ot chay si day Mg.
Quan sat hien tng. (Khi lam th nghiem nay phai eo knh bao hiem!)
Sau khi hon hp chay long, e nguoi hon hp. Cho hon hp len e sat, lay
bua ap manh cho en khi con lai mau sat.
Thu lay mau sat, th tnh deo cua no va th phan ng vi cac acid HCl,
H2SO4, HNO3 ac va loang.
2- S an mon sat va bao ve sat khoi an mon.

* Lay mot manh sat trang kem (ton) va mot manh sat trang thiec (sat tay).
Dung dua dua i mot vach sao cho cho o mat i lp kim loai bao ve.
Tham t ca hai manh sat bang dung dch muoi an (NaCl) 10% va e chung
en buoi th nghiem sau.
e so sanh, lay mot manh sat thng nhung vao dung dch muoi.
Quan sat cac hien tng th nghiem. Giai thch va viet cac phng trnh
phan ng.
* Lay mot manh sat, dung giay nham anh sach be mat cua no. Chia mieng
sat ra lam hai phan, mot phan ngam trong nc con mot phan ngam trong dung dch
K2Cr2O7 1%. Hai gi sau lay cac manh sat ra, cung cho tac dung vi H2SO4 10%.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-73-
3- Cac hp chat Fe(II).

* ieu che muoi Mohr:
Hoa tan 5 g vo bao sat vao mot lng H2SO4 2N a tnh trc.
Tien hanh phan ng trong coc co ay mat knh ong ho va un nhe cho en
khi sat tan het.
Loc lay dung dch roi em co tren noi cach thuy en khi xuat hien vang tinh
the.
Chuan b dung dch (NH4)2SO4 bao hoa nhiet o 70oC ((NH4)2SO4 c
lay vi lng va u e phan ng vi lng FeSO4 ieu che c.)
Khi dung dch FeSO4 co vang tinh the th tron ngay hai dung dch nong vi
nhau, khuay manh roi e nguoi, muoi Mohr se ket tinh.
Loc hut tinh the qua pheu loc Bushner, tham kho tinh the bang giay loc.
Can, tnh hieu suat theo lng phoi sat a dung.
* Tnh chat cua muoi Fe(II):
Th tac dung cua dung dch muoi Mohr vi cac dung dch sau:
+ Vi K3[Fe(CN)6];
+ Vi nc brom; dung dch K2Cr2O7, KMnO4 a c acid hoa.
+ Vi H2S va (NH4)2S. Quan sat hien tng. Giai thch.
+ Dung giay quy th moi trng cua dung dch muoi Mohr. Viet phng
trnh phan ng thuy phan.
+ Vi dung dch kiem loang.
Quan sat cac hien tng. Viet cac phng trnh phan ng.
4- Cac hp chat Fe(III).

* ieu che FeCl3:
Hnh 22: Bo dung cu ieu che FeCl3.

1- He thong ieu che kh clo; 2- Bnh ra ng dung dch KMnO4; 3- Bnh
ra ng H2SO4; 4- Bnh co cong co at phoi sat; 5- Ong ch U ng CaCl2; 6Coc ng dung dch NaOH e hap thu kh clo d.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-74-
at 3 g phoi sat vao co bnh co cong, ay nut lai. He thong phai hoan toan
kn. Cho dong kh clo i qua, dung dong kh can than ot nong co bnh. Tiep tuc cho
clo i qua va un nong manh cho en khi tao thanh san pham trong bnh.
Khi phan ng ket thuc, lam lanh bnh phan ng trong dong kh clo; sau o
ay clo ra bang dong kh CO2 kho. Thao nhanh bnh co cong ra khoi he thong. Lay
phan phoi sat cha phan ng ra. o nhanh FeCl3 thu c ra mot t giay kho roi
cho vao ong nghiem kho, ay kn.
Hoa tan mot t FeCl3 ieu che c trong nc. Th moi trng cua dung
dch bang giay quy xanh hay quy trung tnh.
Giai thch qua trnh th nghiem. Viet phng trnh phan ng.
* Tnh chat cua FeCl3:
Th tac dung cua dung dch FeCl3 vi cac dung dch sau:
+ Dung dch Na2CO3, NaOH.
+ Dung dch KI, K2SO3.
+ Dung dch K4[Fe(CN)6], KSCN.
* Natri ferit:
Tron 0,5 g Fe2O3 vi 4 g Na2CO3 khan trong chen sat. Nau chay hon hp
trong lo nhiet o 800 - 900oC.
o hon hp nong chay len mot manh s. Quan sat chat tao thanh.
Khi hon hp a nguoi, ap no ra thanh cuc nho va nghien trong coi s. Cho
hon hp a c nghien nho vao coc nc. Chat g c tao thanh ay chen ?
5- ieu che va tnh chat cua ferat.

Cho mot t KOH a c nghien nho vao chen s. Them vao o 4 - 5 giot
dung dch FeCl3 bao hoa, sau o them 2 - 3 giot Br2 long.
un nong can than hon hp roi chuyen vao mot coc nho co cha san 20 ml
nc.
Chia dung dch vao 3 ong nghiem:
+ ong 1: Them dung dch BaCl2 30% cho en khi xuat hien ket tua. Thanh
phan cua ket tua tao thanh? Viet phng trnh phan ng.
+ ong 2: Them nc H2S.
+ ong 3: Them dung dch H2SO4 2N.
Quan sat cac hien tng th nghiem. Viet cac phng trnh phan ng.
II. Cac hp chat cua Cobalt va Niken.

1- Cac hp chat Co(II) va Ni(II).
* Lay 5, 6 giot dung dch CoCl2 vao 3 ong nghiem. Them vao ca ong tng
giot dung dch NaOH.
Quan sat hien tng.
un nong mot ong nghiem va dung ua thuy tinh khuay can than.
Them vao ong th hai vai giot nc brom.
Them vao ong th ba vai giot dung dch H2O2.
Quan sat cac hien tng th nghiem. Viet cac phng trnh phan ng.
Khoa Hoa Hoc
Thc Hanh Hoa Vo C
-75-
* Cho dung dch NaOH phan ng vi dung dch NiCl2.

Quan sat ket tua tao thanh. e ket tua ngoai khong kh: co hien tng g
xay ra? Giai thch.
Them nc brom vao ket tua o.
* Lay 2 ong nghiem: mot ong cho 4 - 5 giot dung dch CoCl2 bao hoa, sau
o them 4 - 5 giot dung dch HCl am ac.
Quan sat hien tng.
Cho vao ong nghiem th hai 4 - 5 giot con tuyet oi, sau o them vai tinh
the CoCl2.
Nhan xet mau cua dung dch. Them t t tng giot nc cho en khi mau
cua dung dch thay oi.
Giai thch cac hien tng th nghiem.
2- Cac hp chat cua Cobalt va Niken.

* Phc amoniacat:
Lay 2 ong nghiem cha lan lt vai giot dung dch CoCl2 va NiCl2. Them t
t tng giot dung dch amoniac ac cho en khi d amoniac. un soi ky dung dch.
* ieu che phc hexanitrocobaltiat natri:
Hoa tan 15 g NaNO2 trong 15 ml nc nong. e nguoi dung dch en 40 50oC roi them 5 g Co(NO3)2. Khuay cho muoi cobalt tan het roi va khuay va t
t them 5 ml CH3COOH 50%.
Cho mot dong khong kh manh suc qua dung dch trong khoang 1 gi. Neu
xuat hien ket tua trong dung dch th loc bo ket tua. Va khuay va them vao hon
hp phan ng 30 ml ru eytlic 96%. Khi o ket tua mau vang cua
hexanitrocobaltiat natri se xuat hien.
e lang mot gi, loc hut ket tua tren pheu ap suat thap. Ra ket tua bang
mot t ru. Lam kho ket tua bang cach ep gia nhng t giay loc. Can, tnh hieu
suat theo lng muoi cobalt a dung.
Th tac dung cua dung dch muoi ieu che c vi dung dch muoi K+.
Cau hoi.
1- Fe, Co, Ni co the co cac hp chat nhng mc oxy hoa nao? o ben cua chung
thay oi trong day nh the nao?
2- Xac nh trong dung dch muoi Mohr co cac ion nao? Muoi kep khac phc chat
nh the nao?
3- Oxyt sat (III) thuoc loai oxyt g? No co tan trong cac acid khong? Cac ferit thuy
phan manh hn hay cac muoi Fe(III) thuy phan manh hn?
-------------------------------------------------------------------
Khoa Hoa Hoc

Thuchanhhoavoco

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Thuchanhhoavoco

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TRNG AI HOC A LAT

LE TH HAI HO BCH NGOC

Thc Hanh Hoa Vo C

Le Th Hai Ho Bch Ngoc

Khoa Hoa Hoc

Thc Hanh Hoa Vo C

I. Tnh chat cua Al kim loai ................................................................................ 23

Le Th Hai Ho Bch Ngoc

Khoa Hoa Hoc

Thc Hanh Hoa Vo C

I. ieu che va tnh chat cua phospho trang ........................................................ 38

Le Th Hai Ho Bch Ngoc

Khoa Hoa Hoc

Thc Hanh Hoa Vo C

1- ieu che va tnh chat cua HCl.................................................................... 55

Le Th Hai Ho Bch Ngoc

Khoa Hoa Hoc

Thc Hanh Hoa Vo C

III. Cac hp chat Mn(II). .................................................................................... 70

Le Th Hai Ho Bch Ngoc

Khoa Hoa Hoc

Thc Hanh Hoa Vo C

Le Th Hai Ho Bch Ngoc

Khoa Hoa Hoc

Thc Hanh Hoa Vo C

YEU CAU OI VI SINH VIEN

Le Th Hai Ho Bch Ngoc

Khoa Hoa Hoc

Thc Hanh Hoa Vo C

I. ieu che oxy

Le Th Hai Ho Bch Ngoc

Khoa Hoa Hoc

Thc Hanh Hoa Vo C

Tron eu khoang 4 g kaliclorat (KClO3) vi khoang 1 g mangandioxyt

II. Th tnh chat cua oxy

III. ieu che ozon

Hnh 2: Dung cu ieu che kh O3.

Le Th Hai Ho Bch Ngoc

Khoa Hoa Hoc

Thc Hanh Hoa Vo C

IV. Th tnh chat cua ozon

V. So sanh kha nang oxy hoa cua O2 vi O3

Le Th Hai Ho Bch Ngoc

Khoa Hoa Hoc

Thc Hanh Hoa Vo C

I. ieu che hydro

Le Th Hai Ho Bch Ngoc

Khoa Hoa Hoc

Thc Hanh Hoa Vo C

II. Th tnh chat cua hydro

Hnh 4: Bo ieu che H2 va th tnh chat cua H2 vi CuO.

2- So sanh hoat o cua hydro phan t va hydro nguyen t.

III. ieu che nc oxygen

Le Th Hai Ho Bch Ngoc

Khoa Hoa Hoc

Thc Hanh Hoa Vo C

IV. Th tnh chat cua nc oxygen

Le Th Hai Ho Bch Ngoc

Khoa Hoa Hoc

Thc Hanh Hoa Vo C

I. Tnh chat cua Na kim loai

III. Cac muoi t tan cua Na, K

Le Th Hai Ho Bch Ngoc