Cenap ahabettin, Tiryaki Szleri

(1870-1934). Askeri okuldan sonra Askeri Tbbiyeden mezundur. 1890-1894 arasnda Fransada uzmanlk eitimi yapt. Mersin,Rodos, Cidde vb. yerlerde kmarantina doktoru olarak grevliydi. iir ve deneme, sohbetleriyle tannd. Bireysel duygu ve konular iledi. Dil iisidir.

GEZ.: Hac Yolunda, Avrupa Mektuplar, stanbulda Bir Ramazan. Beni korkutan ldkten sonra cehenneme gitmek deil, hi bir yere gitmemektir!

Sadakan tercihen kr dilencilere ver: Lutufdden seni grmezse nankrlnden emin kalabilirsin.

Mcadele-i hayatta ihraz- galebe iin salam kafa lzmdr: nsanlar kolar gibi kafa kafaya drler.

Dnk fikir kfl, yarnki fikir henz hamdr: Bugnn adamna bugnn fikri yarar.

Kpee gem vurma: Kendisini at sanr.

Bermutad gzn amal: Fakat ak gzllk srasnda gz yumma bilmektir.

Byk adam kyamda iken veya yksek makamlarda otururken byk, hk-i malubiyette yatarken daha byk grnr.

Pek tabii olmaa gelmez; terbiyesiz derler. Pek samimi olmaa gelmez, saygsz derler.

1 / 13

Cenap ahabettin, Tiryaki Szleri

A gzly minnetdar edemezsin: Doymaz ki

Tembellik bir nevi vicdan uykusudur, onun iin bir seyyie olduunun farkna varamayz.

Her ey ve herkes yerli yerinde gerek: Mescidde sefihe, meyhanede fakihe emniyet etme.

Kuzusuna kyamayan kebap yiyemez.

Hi bir zaman sevmemi olduumuz bir adamn ciddi bir dman olmayz.

Avam, koyun ruhu ile kaplan huyundan mrekkeptir.

Havas beendike alklar, avam alkladka beenir.

Hakiki zarf zerafetinden bihaber grnr.

Mevtin acln sevdiklerimizin lmnde tadarz.

Kavak aacn beenen ve seven pek az kii grdm; nk dosdorudur.

ok para ile aldn her eyi kymetdr zanetme: Pahal baka kymetdr bakadr.

k sevdiine bakar, fakat.,, grmez!

2 / 13

Cenap ahabettin, Tiryaki Szleri

Her cemiyet lyk olduu edebiyat sever.

Bir hokkabaz muvaffak olmak iin iki art lzmdr: Kendisinde biraz maharet, temageranda bir hayli hamakat.. Bu yalnz hokka oyununda deil,kalem oyununda da byledir!

Ak, kalbimizin saygsz misafiridir: Bize sormadan gelir,bize sormadan gider.

ftirak her i'r-i muhabbetin son msradr.

Kalb ne mugfil bir saattir: Kh bir gn bir ay kadar uzun, kh bir ay bir gn kadar ksa gsterir.

Yalan skp atmadan hakikati dikmee kalkma: Tutmaz!

Herkese hak veren hi haksz kmaz!

yilii yalnz iyiler anlar, fenal herkes!

Gz baz dimalarn penceresi, bazlarnn drbn ve bazlarnn aynasdr.

Dimalarn da oburu vardr: Pek ok yer, pek az hazmeder.

El, her i gibi. alktan da yorulur.

3 / 13

Cenap ahabettin, Tiryaki Szleri

Zarafet zeknn tellldr.

s adam adama bakmaz ie bakar.

Makamna lyk olan adam her ne yapsa makamna lyk drr.

Akl yata deil batadr, fakat akl baa ya getirir.

Hi bir vaade nanmamak her vaade inanmaktan krldr.

Dmanlarn aldatmayanlar dostlarm aldatmayanlardan daha oktur.

en adam gnee benzer: Girdii yer aydnlanm gibi olur.

Ak stne keder kor stne kmr gibi der, Evvel krletir, sonra alevlendirir.

Zarafetin iki byk dman ok ncelik ve ok kabalktr.

Sofunun riyas dindar kandrr, dinsizi deil.

Nfuz, hsn-i niyetle sarfedilmeli ki ok yaasn.

4 / 13

Cenap ahabettin, Tiryaki Szleri

Herkes parlamak ister ama tutuma tehlikesi olmasa.

nsan sevdiinden korkar, fakat korktuunu sevemez.

Srasnda bir gzel kostm bir keskin kl kadar cesaret verir: Nasrettin Hoca nn krk bir silhtr.

Aynaya pek ok bakan kusurlarn pek az grr.

Eski ve yeni eyler ne kamilen iyi ne kamilen fenadr; Gerek genlerin ve gerek htiyarlarn en byk hatalar bunu bilmemekten neet eder.

Mrebbi yz vermeksizin mkfat ve kalp krmakszn mcazaat etmeli

En msmir rahmet aln teridir.

Daima ara: Bugn altn ararken bakr bulursun. Yarn bakr ararken altn.

Somurtmak istersen kendini dn, glmek istersen bakalarn hatrla!

Avam yi anladna deil, iyi iittiine inanr; Ona barmal

htiyar gibi hareket eden gen bir budala, gen gibi hareket eden ihtiyar bir delidir,

5 / 13

Cenap ahabettin, Tiryaki Szleri

Korku bermutad karsnda cesareti olur.

Bir gzel eser vcuda getirmek ademi biraz idam etmektir.

Saklanan irkinlik iki kat irkin grnr.

Alem-i siyasette nfuz gayet elastik bir dairedir: Gevsek brakmaa gelmez, derhal daralr.

Cemiyetler ehirler gibidir; Harap olsalar da byk ve salam paralan ayakta kalr.

Kendisini pek ok seven pek az sevdirir.

Reva bulan oalr: Yalan, doru, iyilik, fenalk, ilahire.,

Maziye kaza gibi rzadan baka are yoktur: lenleri ekitirmektense doanlar ekip evirmeli.

Malumat, zek gibi hamakati de tevs ederi

Tabiata galebe aklmn ermedii ftuhattandr.

Tebdil-i hissiyat ne kadar kolaysa tebdil-i efkr o kadar zordur.

Uzun mddet iin yazan yazsna uzun mddet feda etmeli: abuk yazlan abuk unutulur

6 / 13

Cenap ahabettin, Tiryaki Szleri

Bedava sirke baldan tatldr, deriz ama oumuza en pahal ey en tatl gelir.

Zarafetlerin en sa'b't-tassarufu zarafet-i mstehziyedir: Yaralanmakszn trmalamak, actmakszn imdiklemek

Altnla kazanlan muhabbetler kolaylkla demir zincir skletini alr.

Nefsini dnerek herkes iin, yahut herkesi dnerek nefsi in almak: Bence hepsi bir yola kar.

Kalbin hacmini ihata ettii muhabbetler tayin eder,

Hafza dimamzn kumbarasdr.

Fikir urad diman deil kt dilin maldr.

nsan ilmine bile biraz huyunu kartrr: Riyaziyeyi etinletiren alelekser riyaziye hocalarnn tabiatdr.

almak istirahatin hardaldr.

Aalar severim, nk gnee yazn siper olurlar, kn elek.

Beeriyeti dnrken bedbin de nikbin kadar aldanr.

7 / 13

Cenap ahabettin, Tiryaki Szleri

nanmak istemeyeni hi bir mantk inandramaz,

Kusurumuz ne kadar oksa o kadar ok kusur ararz.

Syleyecek bir ey bulamayan adamn ebkem domam olmas kendisi iin bir musibettir.

Kendine glen adamn handesi daima zekidir.

Grmemezlige gelmek isteyen iin gzlk ne kymetdr siperdir.

Aalarn iekler gz. kular dilidir.

nsan bermutad nefsinin dalkavuudur.

ok kerre muvaffakiyetimize dostlarmz kadar dmanlarmz da yardm eder, ancak ikisini de gzel intihap etmi olmalyz

Avam bir ocua benzer: Glmesinin ve alamasnn sebebi her zaman aranmaa demez.

htiyarlarda mazimizi grrz, halbuki iyi baksak istikbalimizi grmeliyiz.

Daima: "Bilirim! "mi diyor, gentir; hereye "Olabilir! "midiyor, ihtiyardr.

8 / 13

Cenap ahabettin, Tiryaki Szleri

nkr ile yaamam olan iman temelsizdir: imann inkrya mebdeidir, ya mntehs!

Dikkat ediniz: Bir adam i grrken hi irkin grnmez; halbuki bo oturan pek nadiren gzel grnr.

Yerinde sayanlar yryenlerden ziyade ayak patrts eder.

Dinsizliin en muktedir nairleri iktidarsz ulem-y dindir.

Avam ocuk gibidir, daima grlt ister: Grltl elenceyi, grltl matemi ve hatt grltl idareyi sever.

Zeksz kuvvet ykabilir, fakat yapamaz!

Her gzel iein etrafnda kt otlar trer.

Yksek makamlar yksek tepeler gibidir, koarak kanlar nefes darl hisseder.

Yasak arzu dourur.

Ressam, air, yahut diplomat doanlar olduu gibi zengin doanlar da var: ylelerin cepleri bo olsa da gzleri ve gnlleri daima doludur. Zengin domayanlarn yiyecekleri arttka mideleri tevess eder, her zaman atrlar.

Fakirsiz memleket yoktur, zengin memleket ona derler ki fukarasn saklayabilir.

9 / 13

Cenap ahabettin, Tiryaki Szleri

Hangi yasta olursak olalm, kendi evirdiimiz emberin arkas sra koan ocuklarz.

Her nmayi souktur, nmayi-i ahlk... iren!

Istidad, dimamzn mir-i mcbiridir

ocukken perde arkasndaki Karagz' canl sanrdm, imdi perde nndeki canly Karagz sanyorum!

Hayatta yle Karagz'lere tesadf ettim ki kttan oyulmu ada daha zruh addolunabilir, zira hi olmazsa bir denekle onun bir kolunu kmldatabilirsiniz!

psevdilerin ruhu han odasn andrr: Her geenden yadigr olarak biraz sprnt bulursunuz.

Her hatve-i terakki milyonlarla adam ezer: te kanun- tarih!

Yksek tepelerde hem ylana, hem kua tesadf edebilirsiniz: fakat biri srnerek teki uarak ykselmitir.

Hayal, ruhun gizli kapsdr: Kt fikirler alelekser oradan girer.

Fen, din, ahlk, menfaat; Bu drt eyi uzlatran adamdan, ite itiraf ediyorum, korkarm!

10 / 13

Cenap ahabettin, Tiryaki Szleri

Bir kii dinsiz yaayabilir, fakat bir cemiyet iin din bir lzme-i hayattr,

Yerlemi safsatay mantk deil ancak zaman ykabilir.

Politikada yanl yola sapanlar daima hzl yrrler.

Lafla peynir gemisi yrmez ama lafla yryen gemiler yok deildir: Ezcmle politika gemisi!

phe, hummal hastaya benzer: Uyumaz, uyuyamaz; dalsa da korkulu rya grr!

Hlyasz yrek petrolsz bir lambadr: Hi bk eyle parlatlamaz.

Ahalinin lokmas hkmetin temelidir.

Tabiat her birimizin eline bir kemik verir, mrmz olduka iliim karacaz diye urarz: te hayat!

Hakki kurnaz herkesi kendisinden daha kurnaz addeder.

klarn en kanaatkar bile sevdiinden ziyade sevilmek ister,

ok yaamak elimizde deil, fakat nmmz ok yaatmak elimizdedir.

En metin nokta- istinad nsann kendi kuvvetidir.

11 / 13

Cenap ahabettin, Tiryaki Szleri

Bir hata cezasz kaldka nazar- avamda sevaba yaklar

plak sz edeb deildir, plak insan meddeb olmad gibi.

Karn alardan ziyade kalbi alara acrm, yle yaa ki az bile yaasan yaam olasn.

Zavall koyun srs! oban da o besler, oban kpeini de, kurdu da!

Bir gzel kyafet iyi bir tavsiye mektubudur.

lm sevmeyiimizin bir sebebi de hiliimizi meydana vurmasdr.

El akas fena, dil akas daha fena, kalem akas hepsinden beterdir.

(Cenap ahabettin, hzl. Prof. Dr. nci Enginn, Kltr Bakanl, Ankara 1989, s.104-109)

CENAP AHABETTN (1870-1934). Askeri okuldan sonra Askeri Tbbiyeden mezundur. 1890-1894 arasnda Fransada uzmanlk eitimi yapt. Mersin,Rodos, Cidde vb. yerlerde kmarantina doktoru olarak grevliydi. iir ve deneme, sohbetleriyle tannd. Bireysel duygu ve konular iledi. Dil iisidir.

GEZ.: Hac Yolunda, Avrupa Mektuplar, stanbulda Bir Ramazan.

12 / 13

Cenap ahabettin, Tiryaki Szleri

13 / 13