Dnel retim ve dil

KRESEL PAZARI DESTEKLEYEN POPLER AYDINLAR: BAUDRILLARD VE POSTMODERN MEDYA KURAMI Marksizme dmanlk, insanca ve toplum iinde kendinden ve dier insanlardan sorumlu zgr birey olarak yaam istemine, zlce insan olmaya dmanlk demektir. Baudrillard kendi medya teorisini, Marksizmin ve resmi solun pozisyonunu stratejik iluzyon olarak niteleyip tartma d brakarak, aydnlanm Marksist olarak niteledii Enzenbergeri ve byk gsterinin (spectacle) solcular olarak niteledii Radikal Amerikan Solu, Mays 1968 olaylarn ve Marksist anlayn eletirisini yaparak ve medyann karakterini kendi anlay erevesinde sunarak 1 biimlendirmektedir. Baudrillard 1970in banda iletiim konusuna tketici toplumunun inas, nasl yeni deerler, anlamlar ve faaliyetler sunduuna, Marksizm ve siyasal ekonomi asndan yaklar. 1972de Toward a Critique of Political Ekonomi of Sign ve 1973de The Mirror of Production yaptlaryla, Marksn eletirisine balar. Sonrasnda, Baudrillard Marks ekonomik indirgemecilikle niteler ve Marksist yaklamn dil, iaret ve iletiimi kavramlatrmadaki beceriksizliini vurgular (Baudrillard, 1983). Baudrillard 1972deki yaptnn Media iin Requiem blmnde, Enzenbergerin medya teorisini ve sosyalist medya stratejisi yaklamn rnek olarak ele alp eletirerek, Marksizmin ruhuna fatiha okur. The Evil Demon of Images ve On Seduction yaptlarnda, medyann radikal bir kuramn gelitirmenin olanaksz olduunu, nk toplum ve siyasal ve ekonomik gler arasnda araclk yapan rgtler ve kltrel makineler anlamnda gerekte medya olmadn belirtir. Medya enformasyon ve iletiimi, anlam ntralletirir ve izleyiciyi tek boyutlu bir tecrbeye sokar: Bu tecrbede, anlam aktif olarak anlam retme veya sreten geirme yerine, imajlar pasif bir ekilde emilir veya anlama direnir. Baudrillarda gre, televizyon hibir ey nermez; sadece bir ekrandr; senin kafann iinde bulunan minyatrletirilmi terminaldir; sen ekransn ve televizyon seni seyrediyor (Kellner, 1988). Baudrillardn bu grne gre, elektronik medyann mitlerle, tarihle veya anlam inasyla (ideolojiyle) hibir alakas yoktur. Bu tr yaklamda (Baudrillardda ve Postmodern yaklamda) medya zerk olur, yani, MacLuhan 2 tr teknolojik determinizm gelitirilerek ilgin bir ekle dntrlr. Bu ekilde, medya sosyal sistemden soyutlanr ve medya teknolojisi egemen sosyal g yaplr; medya mesajdr, ama hipergerein mesajdr; bu hiper-gerein sorumlusu ise, yaratlan simulacra evreninin tuzana den, gerek yerine ahane-gsteriyi seen ve souk batan-kartmaya zevkle katlan, izleyici insanlardr: Baudrillarda gre (1983a) izleyiciler medyann mesajnn anlamna veya d dnyayla olan ilikisine deil, fakat onun gz kamatrc isel koduna ve kendine referans yapsna karlk verirler. Postmodern kme sreci izleyicinin sosyal doasna uzanr ve onu sngerimsi bir nesneye, bir karadelie, kitleye dntrr. zleyici, yanstmakszn, medyadan gelen anlamsz mesajlar emer. Buna aykr bir biimde, bu nkleerlemi, atomlam, molekllemi kitle ayn zamanda g merkezidir. Bununla beraber, gerek u ki, kitleler ne gemi ne de gelecek iin yazacak tarihe sahiptirler. Harekete geirecek potansiyel enerjiden veya doyuracak arzudan yoksundurlar. Gleri tmyle o andalk imdi ve orada... Sessizliklerinin gc (Hard ve Dickens, 1996:213). Bu yorumlamayla, Baudrillard kitlelerin mcadele gcn ve rgtlenme olasln yitirdiini ima etmektedir. Ayn zamanda, medyann hipergerekleri yaratmasnn temel nedenini izleyici kitlelere yklemektedir, nk, Baudrillarda gre, kitleler ahane gsteriden, gerekle urama yerine oyalanmaktan, katan, elenceden baka bir ey istememektedir; kitleler anlam retme yeteneinden yoksundurlar ve anlam retmek de istememektedirler. Buadrilardn yoksunluk iddias geersizdir: Her insan anlam retir; anlam retmeyen insan dnlemez. nsan anlam retemezse, fiziksel ve sosyal varln srdremez. Ayrca, Buadrillard bakaldran kitleleri aalayan elitist gericitutucularn seviyesine dyor: Yoksunluk, yoksulluk ve istememe kitlelerin doal karakteri mi yoksa kitlelerin rgtl koullar iinde yaratlm durumlaryla gelen ilenmi, yaratlm, srdrlen bir sonu mu? Yant ak.
1 2

Ayrnt iin bkz: Baudrillard (1972/1981) McLuhan ile benzerlik ve farkllklarnn ayrnts iin bkz: Kellner, 1988.

Dnel retim ve dil 2

Baudrillarda gre, medya yeni postmodernlii oluturmada hayati rol oynar. McLuhann kavramlarn kullanan Baudrillard, postmodern toplumu modeller, iaretler ve kodlarn egemen olduu bir simulasyon dnemi olarak tanmlar. Baudrillard medyay gnlk yaamda nemli rol oynayan ve zerk hiper-gerek alann oluturan imajlar, iaretler ve kodlar reten ana simulasyon makineleri olarak niteler. Medya izleyicisinin deneyimini aktif sreten geirme veya anlam retme yerine, imajlarn pasif emilmesi balamnda ele alr. Bylece, Baudrillard simulasyonlar ve asl-tesi (hyperreality) analizini yaparak sosyal kuram ve medya eletirisine retim ilikileri gereini bir yana brakan bir Postmodernist olarak katlr (Baudrillard, 1987). Buadrillard 1981de yapt eklemede, u soruyu soruyor: medya anlam ntralletirir ve haberverilmemi (informe) mi yoksa haberverilmi (informee) mi kitleler retir? Yoksa, medyann rettii tm mesajlar ynlendiren veya yant vermeden emerek medyaya baarl bir ekilde direnenler, kitleler mi? Baudrillard buna yle yant vermektedir: Requiem for the Media yaptnda, medyay yantsz iletiimin deitirilemez modelinin kurumu olarak analiz ettim. Fakat bugn? Yantn yokluu artk g stratejisi olarak anlalamaz, fakat gle karlatklarnda kitlelerin kar-stratejisi olarak anlalr. O halde ne? diye soran Baudrillard, buna sorularla yanta balyor: Kitle medyas kitlelerin maniplasyonunda gcn yannda m, yoksa anlamn ortadan kaldrlmasnda, anlama ilenmi iddette ve bylenmede kitlelerin yannda m? Kitlelere bylenmeyi ileyen medya m yoksa medyay byk gsteriye ynlendiren kitleler mi? Buadrillarda gre medya anlam ve karanlam tar; ayn anda her ynden maniple eder; hibir ey bu sreci kontrol edemez; medya sistemin doasna ait simulasyon iin ve sistemi ykan simulasyon iin aralardr. Bu aralar zerk/bamsz bir hiper-gerek alan/dnyas oluturan ve gnlk hayatta asli rol oynayan imajlar, iaretleri ve kodlar yeniden retirler. Buna bir alternatif, mantksal bir zm yoktur; sadece mantksal iddetlenme ve felaketli zm. Baudrillard ok doru olarak, eriimi bitmi rne sahiplie indirgeyen grn yanlln belirtir: Bir televizyon setine veya bir kameraya (veya bilgisayara ve internete) sahip olmak, yeni iliki ve mbadele/alveri olaslklar sunmaz. Bu sahiplik durumu, bir buzdolabna veya tost aletine sahip olmaktan te anlaml deildir: levsel nesneye (rnein, tv veya bilgisayar programna) bir yant yoktur; aracn ilevi zaten oradadr; aracn ilevine btnleik konuma vardr (yani ilevi szle veya yazl szle veya herhangi bir anlatyla belirlenmitir) ve onu alarak ve kullanarak zaten yant verilmektedir; oynamak iin veya karlkl oyun bir seenek veya alan verilmemitir (eer arac krmazsa veya ilevini tersine evirmezse). Sembolsel alveri ilikisinde, ayn anda yant vardr. 3 Mesajn iki tarafnda gnderici ve alc yoktur; tek sesli olarak zlecek kod veya mesaj da yoktur. Sembolsel mesajn teksesliliini ykar, anlamn mphemliini/oksesliliini kurar ve ifrenin znesini ortadan kaldrr. Baudrillarda gre yz yze iletiim otantik iletiimdir ve otantik olmayan kt iletiim ise kitle iletiimidir. 4 Baudrillard u-anki iletiimi araclanm iletiimi zerinde grr (valorizes); Buadrillardn bu gr geersizdir, nk, kitle iletiimden olduu gibi, kiiler aras yz yze iletiimde de ilikiyi gerekletiren araclayanlar dil ve sembollerdir.
3

avu askere unu yap diye emir verdinde ve askerin emredersin komutanm deyip yapmaya koyulduunda, sembolsel alveri ilikisi var, bu ilikide ayn anda yant verme var, ama bu iliki brokratik, tek ynl, belirlenmi yantlar dnda yanta izin vermeyen bir ilikidir. Dolaysyla, ilikiye g yaps katlmadka ve kar ilikileri gz nne alnmadka, sembolsel alveriin asl doasn doru anlama olasl ortadan kalkar.
4

Buadrillard yanl: Biz gnlk yaammnzda, tv izleyerek sadece birka saat Baudrillardn alalm, manipule eden, saptrlm, kt olarak niteledii iletiimlerle karlarz; gnmzn geri kalan ksmnda, yz yze iletiimlerimizde karlatmz alalm, maniple eden, kt, aalk iliki ve iletiimlerle, mohtemelen tvdekinden daha ok rastlarz; daha kts tvdeki bu alalm deneyimimizin bizdeki yaratt hasar, bask, duygusal durum ile, yz yze iletiimimizdeki yaratlan hasar, bask, duygusal durum bizi tvdekinden farkl bir ekilde ve ok daha derinden etkileyecektir. Gnlk ilikilerimizde otantik olarak niteleyebileceimiz iliki ve iletiim ancak bize en yakn olan sevdiklerimizle olan iletiimlerimizdir, onun dndakilerin hangileri otantiktir, bizi ezmeyen, bizden fayda beklemeyen, bizi smrmeyen iiki ve iletiimdir? yerindeki yzyze iliki ve iletiimler otantik mi?

Dnel retim ve dil

Eer iletiim alverise, mbadele ise, karlkl konuma ise, kitle iletiimi arabuluculuk-kartdr, geisizdir, yantsz konumadr; her medya iletimemeyi, iletiim olmayan (non-communication), anlamn yok edilmesini ve ie-doru-patlamay imal eder. Baudrillard, bu anlayyla, alternatif veya kart-medya pratiklerine olanak ve olaslk vermez. Ona gre, Mays 1968de, gerek devrimci, alternatif ve ykc medya, duvarlar ve konutuklar, ipek-ekran posterler, elle-boyanm tebliler, konumann balad ve mbadele edildii caddeydi. Bu basit ve ilksel bir devrimci iletiim ve medya anlaydr. Baudrillard, hem bu anlay hem de devrimci iletiim nosyonunu tmyle terk etmitir. letiimi basit mesajlarn gnderilmesi ve alnmas ve geri beslemeden farkl bir ey olarak anlamalyz. Medya konuur veya orada bir ey konuulur, fakat herhangi bir yerde yant vermeyi engeller ve alveri/mbadele srelerini imkansz yapar. 5 Dolaysyla, bu alanda (ve aslnda her yerde) devrim yant olasln kurmaktr ve bu da var olan medya yapsnn tmnde kkten deiiklik gerektirir. Konuma tekeli krlmadka, hibir deiim fayda etmez. 6 Eer ama basite herkese eit bir ekilde datmaksa, kimse konuma tekelini kramaz. 7 McLuhann scak ve souk medya kavramn kullanan Baudrillarda gre, medya spor ve sava gibi scak olaylar alr ve onlar souk medya olaylarna dntrr: televizonla yaynlanan bir spor olay, Vietnam sava gibi, ncelikle bir televizyon olaydr. Baudrillard Towards a Cntique of Polifical Economy of the Sign (1972) kitabnn Requiem for the Media" blmnde, medyann postmoderniteyi belirlemede/oluturmada nemli rol olduunu vurgulayan bir teori sunduunu belirtmektedir. Baudrillard, bu kitabnda ve teorisinde, marksizmin ve Marksist medya teorisinin lm duasn yazarak ruhuna fatiha okuyordu. Yazd dua dil zerine kurulmutu; ustaca kulland diliyle, insann yaamn retmesi zerine kurulu bir yaklam tarzn indirgemeci ve retimci (productivism) olarak eletiriyor ve rtyordu. unu belirtmemiz gerekir: Dil (iaretler) ile ancak gerekler hakkndaki imajlar yeniden-retebilirsin, ama gerekleri deitiremezsin; dolaysyla, Baudrillardn aaal kavramlar ve anlatlar, dolayl olarak savunduu kresel pazarn kervanlar iin ho ulumalardr. Kervan ve kervanc memnun; iaretler, kodlar, modeller, simulasyonlar ve simulcamlarla sahte imajlar zerine yeni klflar ren Baudrillara glmsyor kervanc. Bu glmsemeyle yaygn dolama sokulan Buadrillard mehur. Postmodern toplum ayn modern toplum gibi smr zerine kurulmutur; Baudrillardn iaretler, kodlar,
5

Kitle iletiiminde yantn illeki mesaj gnderenin mesaj zerinde olmasna gerek yoktur. Kitle iletiiminde yantlar gnlk yaamadaki konuma, tartma, satn alma, kullanma, elenme, bo vakit geirme gibi sosyal faaliyetleri ierir. rnein, bir televizyon dizisi seyreden iki kadndan birinin dierine dnerek kzn antasn grdn m? diye sormas ve onun da Evet, ahane bir ey demesi bir yant trdr. Kitle iletiiminde ama kitleler arasnda belli dnsel, duygusal, inansal ve davransal elerin dolama sokulmasdr. Ali ile Bekir arasndaki konuma gibi, Alinin bekire bir ey sylemesi ve bekirin de Aliye yant vermesi deildir. Dolaysyla, kitle iletiimnde yant/geribesleme tartmas yanl konumlandrlm ve yanl ynlerndirilmi bir tartmadr; tartlmas gerekenin sadece bir parasdr, hepsi deil.
6

Baudrillarda gre, yant olasl olursa, her ey zlr. Sorunlar: Hayr zlmez, nk zaten burjuva-liberal oulcular katlmc ynetim ve katlmc demokrasi sylemleriyle, glmseyen Makyavelliler ve sahte katlmlar ve katlm imajlar yarattlar; ama imajn ve katlm duygularnn teisnde, tekel ortadan kaldrlmad; hala politika ve uygulama kararlarn verenler belli. Konuma tekelinin krlmas, ancak i yap biimi ve bu biimin iliki tarzlarnn deimesiyle olur. Bu da, sregelen kapitalist retim tarz ve ilikilerinden, konuma tekelinin olumasn beraberinde getirmeyen baka bir retim tarz ve ilikilerine geile mmkndr.
7

Ekonomik indirgemecilik yapma diyen geri zekallatrlmln kendini yeniden retmesinin bir dier rnei: Marksizm gelecek, herkesi eit yapacak. (1) Diyelim ki bu doru olsun: herkesin eit olmas kt m? lle ki birilerinin birilerini soymas, ezmesi, stnlk kurmas m gerekir? (2) Baudrillard eit bir ekilde datmak szyle, cahilletirilmi kitleler arasnda dolama sokulmu bir uyduruya inanmaktadr: Marks asla byle bir sama iddiada bulunmamtr; art-deerin gaspyla gelen haksz blme kar gelmitir.

Dnel retim ve dil 4

modellerin ve hiper-gereklerin egemenlii zerine deil. aretler, kodlar ve masallar ve teolojik anlatlar olarak hiper-gerekler ilk imparatorluklardan beri ynetici glerin kitleleri ynlendirme aralar olarak kullanlyordu. Ama hi kimse Baudrillard gibi, gerei, gerek bir sava riski yoktur, nk biz simulasyon ve kontrollar andayz; sava sadece medya simulasyonlarnda vardr ve gerek arpma sadece bir simulacrumdan (hayalden) baka bir ey deildir diyecek kadar gerei bkmedi. Medya simulasyonu belki sava bize belli yaplar iinde sunuyor, ama sava orada ve oluyor. Bu gerein herkes farknda. Medya ile sahte-yklemeler (veya hiper-gerekler) daima vard; kapsamnn ve younluunun gnmzde deimesi, toplum ynetiminin ne amacn ne de sonucunu deitirir. Temsil ile gerek banda, Buadrillardn anlaynda, medya gereinin gerei temsil etmesi gibi bir konu tartma ddr, nk medya gerekten de gerek olan hipergerei oluturur. Baudrillarda gre, simulasyonlar gerei yutar ve simulasyon modelleri eyler zerinde ncelik alrlar. ok fazla gerek doyma ve patlama ile sonuland; imdi, ipatlamaya bakyoruz: gerek ve anlam, kendini yeniden-reten belirsiz simulasyon kitlesi iine eriyor. Buidrillarda gre, gerek eittir hayaledilen dnemine giriyoruz; yani gerek ile hayal arasnda bir aralk/farkllk kalmyor. Buadrillard, kendisi bunu gryor, simulasyonlarn ve gereklerin farknda ve biz farknda deiliz. O ayrcalkl; ayrcalkl olmasayd, hayalleri ve gerekleri nasl ayrt edecekti? Belki beyinlerimizde, simulasyonlar (sahteler) gerei yutmu olabilir; ama gerek bizimledir: isizim, i bulamyorum. Bunun ok iyi farkndaym, nk her gn, i peindeyim, eve ekmek alacak param yok. Bu srada da ok kr diye balayan ilenmi-gerekelerle, kouluma bakyorum. Yani, hem gerein-yerini-alan-sahteyi hem de gerei yayorum. Dolaysyla, medya-gerei veya simulasyonuyla, biz haberi seyrederken, bilgilendirilmek yerine elendirilmek isteyebiliriz; bu tercih nedeniyle, gerek kendi statsn yitirebilir; simulasyonun etkisi gerein gcnden daha byk olabilir. Bu binlerce yldr sregelen bili ve davran ynetimiyle hep byleydi; sadece kapsam artt ve ierii eitlendi ve hz fazlat. Fakat gerein statsn yitirdii herkes iin geerli deildir; simulasyonun farknda olanlar az deildir. Baudrillard Enzenbergeri ve Marksizmi yle eletirmektedir: Baudrillarda gre radikal medya teorisi gelitirmek imkanszdr, nk siyasal ve ekonomik glerle toplum arasnda araclayan kurumlar ve kltrel makineler olarak gerek bir medya yoktur. Klasik Marksist teori muazzam bir ekilde gerilemektedir. Enzenbergerin iletiim teorisi, en iyi ekliyle, bu gerilemeyi azaltmaya almaktadr; fakat, aslnda radikal bir aklama sunmamaktadr, nk egemen modeller iine batmtr, sadece resmi marksizmin gznde radikaldir; radikal alternatif baka yerde yatmaktadr. Anlamlarn, mesajlarn ve iaretlerin retimi, klasik retim gleri balamnda yorumlayan devrimci teori iin ciddi bir problem ortaya karr; nk Marksist retim teorisi dzeltilemez ekilde ksmidir, genelletirilemez, materyal retim dna transfer edilemez (yani dnsel, ideolojiyi, kltr aklayamaz). Bu objenin tanm tesine geemez; diyalektik kller iinde yatmaktadr (yani, yanm bitmitir), nk maddi retimden ayrlm dzeni (yani styapy) yorumlama sistemi olarak kendini sunmaktadr. Marksizm en yksek seviyede tutarlla/ahenge sahiptir ve bu tutarllk yklmaldr, nk materyal retimi aan bir sosyal srece (yani, rnein hipergerek ve modern medyaya) yant verme kapasitesine/yeteneine sahip deildir. Baudrillardn bu szyle ancak alay edilebilir: Kitle iletiiminde ideolojik ierii dolduran sahibinin sesleri, gerei zevk iin bkyorlar ve Baudrillardn hipergerek dedii imaj evresini holarna gittii iin yaratyorlar; bu sahte evre yaratmada, amalarn temelinde asla g ve maddi ve maddi olmayan kar gerekletirme, koruma ve srdrme gibi bir kayg yok; sanki, Aydn Doann medyasn yrtenler zel olarak Aydn Doann ve genel olarak da egemen dzenin maddi ve dnsel/ideolojik kar temeli zerinde i grmyorlar; aksine, bu temeli, rnein kapitalist retim tarz ve ilikilerini dnceleriyle belirliyor ve isterlerse, dnceleriyle deitiriyorlar. Bu denli temelsiz anlaty yutmak veya yutuyor grnmek iin, gazeteci olmak ve iini riske sokacak yazy/haberi retmemeyi, bu tr yazy/haberi retenlerin bana gelenlerden ders alarak renmek gerekir: Yani dnsel ifadelerini materyal karlarna gre ayarlamak veya ayarlamak zorunda kalmak gerek. Ya da, dncelerin ve ifadelerinin gkten indiine veya bunlar beynin yoktan var ettiine ve dnyay deitirdiine inanan bir avanak olmak gerek. Dnyay (veya kendini) deitirme veya olduu gibi srdrp gelitirme dncesi, somut yaam koullarndan kaynaklanr. Baudrillard gereklerini ve uydurularn nereden kartyor; beyninden mi yoksa materyal koullardan ve bu materyalin dnsel anlatlarndan m? Enzenbergerin medya teorisi ve stratejisiyle ilgili olarak solu eletiren Baudrillard, ardndan, Enzenbergerin ve marksizmin yetersizlii ve aklama yeteneksizlii savlaryla gelir: Enzenbergerin anlatlar Marksistlerin kapitalistlerin retim gleri ve teknolojisine el koyarak insann gelimesini

Dnel retim ve dil

engelledii; dolaysyla, zgrletiren karaktere sahip olan medyay zgrletirmek gerekir grnn uzantsdr. Buadrillarda gre, medyay retici glerin mantna geri koymak (yani kapitalist sermayenin kontrolnden alp, reten geni kitlelerin kontrolne vermek) artk nemli bir eylem deildir, nk bu eylem medyay devrimci metafizik iine daha da gl olarak kilitler. Eer medyann yapsal ynelimi sosyalizm ise (bir dier ima: kapitalizm sosyalizme gidecekse), mcadeleye ne gerek var ki? Marksist imaj hep ayn rya sarar: eylerin kullanm deerlerini yeniden salamak iin eyleri deiim deerlerinden soy. Tketicinin vermesine veya alveriine/mbadelesine izin verilmez; sadece almasna ve kullanmasna izin verilir. Bu balamda, mallarn tketimi bir kitle aracn oluturur: Tketiciler alarak ve kullanarak genel duruma yant verirler. rnlerin ve mesajlarn tketimi soyut sosyal ilikilerdir. Dolaysyla, Enzenbergerin kitle iletiim aralarnn retici sosyal srelere kitle halinde katlmay olas yapt iddias yanltr. Ayrca, bu katlmann pratik olanaklarnn kitlelerin kendi elinde olduu iddias da yanltr. Eletirel/critical analizler, iletiim teorisinin kucaklad ideolojik matriksi radikal bir ekilde belirlemede yzeyde ve ksa kalmtr. Teori Roman Jacobsen tarafndan biimlendirilmi olan gnderici mesaj alc (ifreleyen-mesaj-ifre zen) sralamasna dayanr. Bu emada, konuan tek zne ifre olur; ifre kendini iki kavramn ayrmndan ve mesajn tekseslilinden geerek mbadele eden ve yeniden retendir; insanlar deil. Linguistik teoride, her iaret, dil denilen kod yoluyla dierleriyle iletiimde bulunur. Anlamverme teorisi iletiim teorisi iin ekirdek model olarak hizmet eder. Tm bunlar sadece egemen sosyal pratiklerde yansmaz, ayn zamanda devrimci medya pratiklerinde de yansr. Zizek Baudrillardn grn pesimistik kltrel eletiri olarak niteler. Zizeke gre Baudrillard, Virilio ve benzerlerinin siber-uzayn sonunda, hibir sembolsel yasa veya gerein herhangi bir imkanszlyla kstlanmayan hayali halusinasyonlar evreni ortaya kard grn kantlanm bir 8 gr olarak kabul etmez. Douglas Kellner (1993) Baudrillardn kuramnn sefil bir medya kuram olduunu ve McLuhann formalist, teknolojik determinist ve essentialist yaklamnn yeniden-rettiini belirtir. Post modern medya kuramnn zayfl postmodern kuramn kendisinin stats/geerlilii hakknda temel sorular ortaya kartr. nceki sosyal kuramn btn snrlarn reddeden bir kuramn kendisinin medya, ekonomi, devlet, kltr ve toplum arasndaki karmak ilikileri ve elikileri dikkatlice ve titiz bir ekilde ileyebilecek pozisyonda olmas gerekir ki Buadrillardn teorisi bu karakterden yoksundur. Baudrillard medya biimlerini ve etkilerini medya evresinden soyutlar, teorinden siyasal ekonomiyi ve medya retimini siler; formalizmi, ideoloji eletirisini ortadan kaldrr. eriin nemini reddeder ve yorumlamaya kardr. zlce, Baudrillardn kuramnda, gerek bir teori veya kltr yorumu yoktur. Sokal ve Bricmonta gre (1999) Lacan, Kristeva, Irgary, Baudrillard ve Deleuze gibi entelekteller srekli olarak bilimsel konseptleri ve terimler dizgesini ktye kullandlar; en kk bir gereke sunmakszn bilimsel dnceleri balamlar dnda ele aldlar; bilimsel anlalmaz-dili, uygunluunu ve anlamn dnmeksizin, bilim insan olmayanlarn nne attlar. Giderek samal artan, anlamdan yoksun (ii bo) cmleler kullandlar. Baudrillard tekno-parazitle (anlalmaz samalkla) dolu birok terminoloji kullanr. Bu kullanm zerinde durduu teorileri yeterince anlamadn gsterir. Bilim ktye kullananlar, dncelerindeki yalvanl rtmek iin anlalmaz szler kullanan entelektel sahtekarlardr. Mark Postera gre (2001) Baudrillar 1980lerin ortalarna kadar olan yazlarnda, nemli kavramlarn tanmlamaz, yaz stili abartldr, beyan edicidir ve ou kez tutarl analizden yoksundur; sezgilerini/kavraylarn totalletirir; iddialarn snrlamay ve aklamay reddeder; sanki toplumda baka bir ey nemli deilmi gibi, zel deneyimler ve televizyon imajlar hakknda yazar; elikili kantlar grmezlikten gelir. Bazlar iin Baudrillard postmodern bir akadr ve karmakl ise gsterili anlamsz szdr.9

Zizekin siberuzayla ilgili ayrntl aklamas iin bkz: The Cyberspace is real. http://www.egs.edu/faculty/zizek/zizek-the-cyberspace-real.html 9 Bkz: http://theoryandacademy.blogspot.com/2007/10/guest-lecture-ken-rufo-on-baudrillard.html.