M?t bi vi?t du?c ?p ? t? lu nhung d?n gi? m?i rnh vi?t cho anh em.

Mnh xin m? chuyn m?c ny d? cc anh em cng nhau dng gp d? hi?u nhi?u hon v? C?M BI?N du? dng nhi?u trong linh v?c HVAC. Nh?ng ki?n th?c ny n?u d?i v?i cc anh em chuyn v? di ?n-di?n t? s? khng l? l?m g. Nhung m?c dch c?a mnh l dc k?t l?i nh?ng ki?n th?c C?N NG HIN c?u thi, khng di qu su v? chuyn di?n ( cng th?c, m?ch, .) nh?m m?c dch cho cc a huyn ngnh khc v?n c th? tham gia. V s?n dy xin m?i cc anh em bn HVAC cng tham gia- c h?p th? m?nh c?a 2 chuyn ngnh.

Tru?c tin, c?m bi?n l g: C?m bi?n l thi?t b? dng d? do, d?m, c?m nh?n, cc d?i lu?ng v?t l khng di?n thnh cc tn hi?u di?n. V d?: Nhi?t d? l 1 d?i lu?ng khng lin quan d?n di? ta ph?i chuy?n n v? 1 d?i lu?ng khc ( di?n tr?, di?n p ) d? ph h?p v?i cc co c?u di? n t?. Cc c?m bi?n thu?ng dng trong HVAC: C?m bi?n nhi?t, p su?t, d? ?m, m?c nu?c, luu lu? ng gi, luu lu?ng kh, do n?ng d? ha ch?t trong nu?c, CO2, khi, . Ph?n I: C?M BI?N O NHI?T ?.

Nhi?t d? t? mi tru?ng s? du?c c?m bi?n h?p thu, t?i dy ty theo co c?u c?a c?m bi?n s? bi?n d?i lu?ng nhi?t ny thnh m?t d?i lu?ng di?n no d. Nhu th? m?t y?u t? h?t s?c quan tr?ng d l nhi?t d? mi tru?ng c?n do v nhi?t d? c?m nh?n c?a c?m bi?n . C? th? di ny l: Cc lo?i c?m bi?n m cc b?n trng th?y n d?u l ci v? b?o v?, ph?n t? c?m bi?n n?m ong ci v? ny ( bn d?n, lu?ng kim .) do d vi?c do c chnh xc hay khng ty thu?c vo vi? nhi?t t? mi tru?ng vo d?n ph?n t? c?m bi?n t?n th?t bao nhiu ( 1 trong nh?ng y?u t? quy?t d?nh gi c?m bi?n nhi?t ). - M?t nguyn t?c d?t ra l: Tang cu?ng trao d?i nhi?t gi?a c?m bi?n v mi tru?ng c?n do . A. PHN LO?I C?M BI?N NHI?T. - C?p nhi?t di?n ( Thermocouple ). - Nhi?t di?n tr? ( RTD-resitance temperature detector ). - Thermistor. - Bn d?n ( Diode, IC , .). - Ngoi ra cn c lo?i do nhi?t khng ti?p xc ( h?a k?- Pyrometer ). Dng h?ng ngo?i hay la zer. A.1. C?P NHI?T I?N ( Thermocouples ). C?u t?o: G?m 2 ch?t li?u kim lo?i khc nhau, hn dnh m?t d?u. Nguyn l: Nhi?t d? thay d?i cho ra s?c di?n d?ng thay d?i ( mV). Uu di?m: B?n, do nhi?t d? cao. Khuy?t di?m: Nhi?u y?u t? ?nh hu?ng lm sai s?. ? nh?y khng cao. Thu?ng dng: L nhi?t, mi tru?ng kh?t nghi?t, do nhi?t nh?t my nn, T?m do: -100 D.C <1400 D.C

G?m 2 dy kim lo?i khc nhau du?c hn dnh 1 d?u g?i l d?u nng ( hay d?u do), hai d?u cn l i g?i l d?u l?nh ( hay l d?u chu?n ). Khi c s? chnh l?ch nhi?t d? gi?a d?u nng v d?u l ?nh th s? pht sinh 1 s?c di?n d?ng V t?i d?u l?nh. M?t v?n d? d?t ra l ph?i ?n d?nh v do du?c nhi?t d? ? d?u l?nh, di?u ny ty thu?c r?t l?n vo ch?t li?u. Do v?y m?i ch o ra cc ch?ng lo?i c?p nhi?t d?, m?i lo?i cho ra 1 s?c di?n d?ng khc nhau: E, J, K , R, S, T. Cc b?n luu di?u ny d? ch?n d?u d v b? di?u khi?n cho thch h?p. - Dy c?a c?p nhi?t di?n th khng di d? n?i d?n b? di?u khi?n, y?u t? d?n d?n khng chnh xc l ch? ny, d? gi?i quy?t di?u ny chng ta ph?i b tr? cho n ( offset trn b? di?u khi?

. Luu khi s? d?ng: - T? nh?ng y?u t? trn khi s? d?ng lo?i c?m bi?n ny chng ta luu l khng nn n?i thm dy hi?u cho ra l mV n?i s? suy hao r?t nhi?u ). C?ng dy c?a c?m bi?n nn d? thng thong ( d?ng cho c?ng dy ny dnh vo mi tru?ng do ). Cu?i cng l nn ki?m tra c?n th?n vi?c Offs thi?t b?. - Luu : V tn hi?u cho ra l di?n p ( c c?c m v duong ) do v?y c?n ch k hi?u d? l?p khu?ch d?i cho dng.

A.1. C?P NHI?T I?N ( Thermocouples ). C?u t?o: G?m 2 ch?t li?u kim lo?i khc nhau, hn dnh m?t d?u. Nguyn l: Nhi?t d? thay d?i cho ra s?c di?n d?ng thay d?i ( mV). Uu di?m: B?n, do nhi?t d? cao. Khuy?t di?m: Nhi?u y?u t? ?nh hu?ng lm sai s?. ? nh?y khng cao. Thu?ng dng: L nhi?t, mi tru?ng kh?t nghi?t, do nhi?t nh?t my nn, T?m do: -100 D.C <1400 D.C

C?u t?o c?a nhi?t di?n tr? RTD - C?u t?o c?a RTD g?m c dy kim lo?i lm t?: ?ng, Nikel, Platinum, du?c qu?n ty theo hnh g c?a d?u do. Khi nhi?t d? thay d?i di?n tr? gi?a hai d?u dy kim lo?i ny s? thay d ?i, v ty ch?t li?u kim lo?i s? c d? tuy?n tnh trong m?t kho?ng nhi?t d? nh?t d?nh.Ph ? bi?n nh?t c?a RTD l lo?i c?m bi?n Pt, du?c lm t? Platinum. Platinum c di?n tr? su ?t cao, ch?ng oxy ha, d? nh?y cao, d?i nhi?t do du?c di. Thu?ng c cc lo?i: 100, 200, 500, 1000 ohm t?i 0 D.C. i?n tr? cng cao th d? nh?y nhi?t cng cao. - RTD thu?ng c lo?i 2 dy, 3 dy v 4 dy. Luu khi s? d?ng: - Lo?i RTD 4 dy gi?m di?n tr? dy d?n di 1/2, gip h?n ch? sai s?. - Cch s? d?ng c?a RTD kh d? ch?u hon so v?i Thermocouple. Chng ta c th? n?i thm dy cho lo?i c?m bi?n ny ( hn ki, ch?t lu?ng dy t?t, c ch?ng nhi?u ) v c th? do test b?ng VOM du?c. - V l bi?n thin di?n tr? nn khng quan tm d?n chi?u d?u dy.

C?m bi?n d?ng NTD

A.3. THERMISTOR C?u t?o: Lm t? h?n h?p cc oxid kim lo?i: mangan, nickel, cobalt, Nguyn l: Thay d?i di?n tr? khi nhi?t d? thay d?i. Uu di?m: B?n, r? ti?n, d? ch? t?o. Khuy?t di?m: Dy tuy?n tnh h?p. Thu?ng dng: Lm cc ch?c nang b?o v?, p vo cu?n dy d?ng co, m?ch di?n t?. T?m do: 50 <150 D.C.

C?u t?o Thermistor.

- Thermistor du?c c?u t?o t? h?n h?p cc b?t ocid. Cc b?t ny du?c ha tr?n theo t? l? v kh?i lu?ng nh?t d?nh sau d du?c nn ch?t v nung ? nhi?t d? cao. V m?c d? d?n di?n c? a h?n h?p ny s? thay d?i khi nhi?t d? thay d?i. - C hai lo?i thermistor: H? s? nhi?t duong PTC- di?n tr? tang theo nhi?t d?; H? s ? nhi?t m NTC di?n tr? gi?m theo nhi?t d?. Thu?ng dng nh?t l lo?i NTC. - Thermistor ch? tuy?n tnh trong kho?ng nhi?t d? nh?t d?nh 50-150D.C do v?y ngu?i ta t dng d? dng lm c?m bi?n do nhi?t. Ch? s? d?ng trong cc m?c dch b?o v?, ng?t nhi?t , cc bc nh ta thu?ng g?i l T?t-mt. Ci Block l?nh no cung c m?t vi b? g?n ch?t vo cu ng co. Luu khi s? d?ng: - Ty vo nhi?t d? mi tru?ng no m ch?n Thermistor cho thch h?p, luu hai lo?i PTC v NTC g?i nm na l thu?ng dng/ thu?ng h? ) C th? test d? dng v?i d?ng h? VOM. - Nn p ch?t vo b? m?t c?n do. - Trnh lm h?ng v? b?o v?. - V bi?n thin di?n tr? nn khng quan tm chi?u d?u dy. A.4. BN D?N

- C?u t?o: Lm t? cc lo?i ch?t bn d?n. - Nguyn l: S? phn c?c c?a cc ch?t bn d?n b? ?nh hu?ng b?i nhi?t d?. - Uu di?m: R? ti?n, d? ch? t?o, d? nh?y cao, ch?ng nhi?u t?t, m?ch x? l don gi?n. - Khuy?t di?m: Khng ch?u nhi?t d? cao, km b?n. - Thu?ng dng: o nhi?t d? khng kh, dng trong cc thi?t b? do, b?o v? cc m?ch di?n t?. - T?m do: -50 <150 D.C. C?m bi?n nhi?t Bn D?n l nh?ng lo?i c?m bi?n du?c ch? t?o t? nh?ng ch?t bn d?n. C cc l o?i nhu Diode, Transistor, IC. Nguyn l c?a chng l d?a trn m?c d? phn c?c c?a cc l?p Ptuy?n tnh v?i nhi?t d? mi tru?ng. Ngy nay v?i s? pht tri?n c?a ngnh cng ngh? bn d?n d ho ra d?i r?t nhi?u lo?i c?m bi?n nhi?t v?i s? tch h?p c?a nhi?u uu di?m: ? chnh xc cao, ch?ng nhi?u t?t, ho?t d?ng ?n d?nh, m?ch di?n x? l don gi?n, r? ti?n, . - Ta d? dng b?t g?p cc c?m bi?n lo?i ny du?i d?ng diode ( hnh dng tuong t? Pt100), cc lo?i IC nhu: LM35, LM335, LM45. Nguyn l c?a chng l nhi?t d? thay d?i s? cho ra di?n p thay d?i. i?n p ny du?c phn p t? m?t di?n p chu?n c trong m?ch. IC c?m bi?n nhi?t LM35

G?n dy c cho ra d?i IC c?m bi?n nhi?t cao c?p, chng h? tr? lun c? chu?n truy?n thng I 2C ( DS18B20 ) m? ra m?t xu hu?ng m?i trong th? gi?i c?m bi?n . IC c?m bi?n nhi?t DS18B20

Luu khi s? d?ng: - V du?c ch? t?o t? cc thnh ph?n bn d?n nn c?m bi?n nhi?t Bn D?n km b?n, khng ch?u nh d? cao. N?u vu?t ngu?ng b?o v? c th? lm h?ng c?m bi?n. - C?m bi?n bn d?n m?i lo?i ch? tuy?n tnh trong m?t gi?i h?n no d, ngoi d?i ny c?m bi?n s? m?t tc d?ng. H?t s?c quan tm d?n t?m do c?a lo?i c?m bi?n ny d? d?t du?c s? chnh xc. - Lo?i c?m bi?n ny km ch?u d?ng trong mi tru?ng kh?c nghi?t: ?m cao, ha ch?t c tnh an mn, rung s?c va ch?m m?nh. A.5. NHI?T K? B?C X? ( cn g?i l h?a k?- pyrometer ). - C?u t?o: Lm t? m?ch di?n t?, quang h?c.

Nguyn l: o tnh ch?t b?c x? nang lu?ng c?a mi tru?ng mang nhi?t. Uu di?m: Dng trong mi tru?ng kh?c nghi?t, khng c?n ti?p xc v?i mi tru?ng do. Khuy?t di?m: ? chnh xc khng cao, d?t ti?n. Thu?ng dng: Lm cc thi?t b? do cho l nung. T?m do: -54 <1000 D.F.

Nhi?t k? b?c x? ( h?a k? ) l lo?i thi?t b? chuyn d?ng dng d? do nhi?t d? c?a nh?ng mi tru?ng m cc c?m bi?n thng thu?ng khng th? ti?p xc du?c ( l nung thp, ha ch?t an m , kh d?t c?m bi?n). - G?m c cc lo?i: H?a k? b?c x?, h?a k? cu?ng d? sng, h?a k? mu s?c. Chng ho?t d?ng d? a trn nguyn t?c cc v?t mang nhi?t s? c hi?n tu?ng b?c x? nang lu?ng. V nang lu?ng b?c x? s? c m?t bu?c sng nh?t d?nh. H?a k? s? thu nh?n bu?c sng ny v phn tch d? cho ra nh ?t d? c?a v?t c?n do.

Luu khi s? d?ng: - Ty theo thng s? c?a nh s?n xu?t m h?a k? c cc t?m do khc nhau, tuy nhin da s? h?a k o ? kho?ng nhi?t d? cao. V v d?c di?m khng ti?p xc tr?c ti?p v?i v?t c?n do nn m?c d? chnh xc c?a h?a k? khng cao, ch?u nhi?u ?nh hu?ng c?a mi tru?ng xung quanh ( gc d? d o, rung tay, nh sng mi tru?ng ).