ETM DERS NOTU HZMET ASKER RF VE ADETLER 1.KOULLAR: a. Eitim anfi veya yemekhanede yaplr. b.

. Erba ve erler eitim kyafetli ve tehizatl olacak. 2. STANDARTALAR: a. Personel eitimde anlatlan kavramlar bilir. 3.ETM HAZIRLII: a. Gerekli eitim malzemeleri alnr. 4. METN: A. Asker ve Askerliin Tanm: (1) Asker: Askerlik ykmll altna giren kiiler (erba ve erler ) ile zel kanunlarla silahl kuvvetlere katlan ve resmi bir kyafet tayan kiilerdir. (2) Askerlik: Trk vatann, istiklal ve cumhuriyetini korumak iin harp sanatn renme ve yapma ykmldr. B. Er Ba ve Erin Tanm: (1) Er: htiyalar devlet tarafndan karlanan ve salanan rtbesiz askerdir. (2) Erba: htiyalar devlet tarafndan karlanan ve salanan, onba ve avu rtbelerine sahip askerdir. C. Askerlikte Rtbeler: (1) Erbalar: (a) Onba (b) avu (2) Astsubaylar: (a) Astsubay avu (b) Astsubay kdemli avu (c) Astsubay stavu (d) Astsubay kdemli stavu (e) Astsubay baavu (f) Astsubay kdemli baavu

(3) Subaylar: (a) Astemen (b) Temen (c) stemen (d) Yzba (e) Binba (f) Yarbay (g) Albay (h) Tugeneral (Tuamiral) (i) Tmgeneral (Tmamiral) (j) Korgeneral (Koramiral) (k) Orgeneral (Oramiral) (l) Mareal (Byk amiral) D. Hizmet ve Vazifenin Tanm: (1) Hizmet: Yaplmas veya yaplmamas kanun ve nizamlarda yazlm hususlar ile amir tarafndan yaz veya szle emredilen veya yasak edilen ilerdir. (2) Vazife: Hizmetin gerektirdii eyi yapmak ve yasaklad eyi yapmamaktr. E. Ast, st ve Amirin Tanm: (1) Ast: Rtbe ve kdemce stn aasnda bulunan kiilerdir. (2) st: Rtbe ve kdem bykln gsterir. (3) Amir: Makam ve memuriyet itibariyle emretme yetkisine sahip kiidir. Emri altndaki kiilere maiyet ad verilir. DSPLN: a. Tanm ve nemi: (1) Disiplin: Kanun, nizam ve amirlere mutlak bir itaat, ast ve stnn hukukuna riayet (uymak) demektir. (2) nemi: Askerliin temeli disiplindir. Disiplinin korunmas ve devam ettirilmesi amacyla, zel kanun ve nizamlar ile idari nlemler alnr. b. Disiplinin Salanmas ve Korunmas: Yurt ve milletin mutluluunu ve bamszln salamak ve cumhuriyeti korumak, ancak disiplinli silahl kuvvetlerle mmkndr. Disiplinin yerlemesi iin silahl kuvvetlerin tm mensuplarn, mutlak bir itaate, vicdani bir sorumluluk duyarak dorulukla grev yapmaya, her hizmeti en kk ayrntsna kadar byk bir dikkat ve istekle baarmaya altrmak; kalplerine yurt, cumhuriyet, millet, meslek ve vazife sevgisini sokmak gerekir. Bunlar, her amirin en nemli grevleridir. Tam ve salam bir disiplin iin, amir ve maiyetin birbirlerine karlkl olarak sevgi ve saygy duymalar ve itimat beslemeleri zorunludur. Bu ekilde salanmam bir disiplin tehlikeli olur ve skk zamanlarda abuk gever. Bu durum, baarszl ve felaketi beraberinde getirir. Disiplinin az da olsa bozulduunu veya gevediini fark eden her amir, maddi ve manevi nedenlerini aratrarak disiplinsizlii gidermeye, disiplinin korunmas iin kanun 2

ve nizamlar erevesinde her trl nlemi almaya ve yetkilerini kullanarak disiplini salamaya mecburdur. AST VE AMRN GREVLER: a. Astn Grevleri: Ast, amir ve stlerine, genel adap ve askeri usullere uygun tam bir hrmet Gstermeye, amirlerine mutlak ekilde itaate, kanun ve nizamlarda gsterilen durumlarda stlerine mutlak itaate mecburdur. Ast, belli olan vazifelerini ve ald emirleri zamannda yapar ve deitiremez. Emrin uygulanmasndan doacak sorumluluk emri verene aittir. taat duygusunu tehdit eden her trl belirti, sz, yaz, eylem ve hareketler cezai yaptrmlarla yasaklanr. b. Amirin Grevleri: Amir, maiyetindeki herkese emri verebilir. Vazifelerin zamannda ve tam olarak yaplp Yaplmadn takip eder ve yaplmasn salar. Amir maiyetine hizmetle ilikisi olmayan emir veremez. Astndan kiisel kar salayacak bir istekte bulunamaz, hediyesini kabul edemez ve bor para alamaz. Amir, maiyetine, hrriyet ve itimat hissi verir. Maiyetin ahlaki, ruhsal ve bedeni durumlarn gzler ve himayesi altnda bulundurur. Amirin, maiyetine kar tarafsz olmas hak ve adalet ilkelerini korumas esastr. Amir, disiplini bozan eylem ve hareketleri nedeniyle maiyetine disiplin cezas verir. EMR a. Tanm ve Emirle lgili zellikler : Emir, hizmete ilikin bir istek veya yasan sz, yaz vb. ekilde ifadesidir. Emirler ast tarafndan deitirilemez; ancak durum ve koullar emri yaplmayacak bir hale getirmise, emir verilirken bilinmeyen baz nedenler sonradan ortaya kmsa, emrin yaplmas byk bir tehlikeyi ve ar zarar gerektiriyorsa ve btn bu durumlar karsnda amirden yeni bir emir alnmasna hal ve zaman uygun deilse, ast, sorumluluu zerine alarak, emri yeni duruma uygun bir tarzda deitirerek yapabilir ve emri yaplmayan veya ksmen yaplan amirlere ilk frsatta bilgi verir. Bir amirin emir yaplrken, daha byk bir amirden nceki emre zt ikinci bir emir alnacak olunursa, ilk amirin verdii emir ikinci amire bildirilir. kinci amir kendi emrinin yaplmasnda srar ederse, bu amirin emri yaplr ve birinci amire bilgi verilir. Daha byk amire, birinci amirin emrinin bildirilmesi iin durum ve zaman uygun deilse, duruma uygun olan emir kendi sorumluluu altnda yaplr ve amirlere bildirilir. Emirler ak, ksa ve kesin olmal; emir veren amir, astnn, verilen emri tamamen anlayacana ve anladna kanaat getirmelidir. Bir vazife veya hizmetin yaplmas iin emir verilmesi yetmez; verilen emrin zamannda yaplp yaplmadnn kontrol edilmesi ve istenilen iin baarl bir ekilde yaplmas her amirin vazifesidir . Gerekirse, verilen emrin ne zamana kadar yaplmas gerektii ve emrin nasl yaplaca da aka bildirilmelidir. Bu zamann belirlenmesinde ve snrlandrlmasnda, amir ok hesapl ve toleransl davranmal; maiyetine, vazifenin yaplamayaca veya eksik yaplaca bir sre tanmamaldr. b) Emrin Verili ekli ve Emri Alann Hareket Tarz : Emrin niforma ile verilmesi lazmdr. niformasz olan bir amirin verdii emirleri onu tanyanlar yapmaya mecburdur.( Hizmet K.Mad.19) Emirler, kural olarak, birbirine bal makamlar ve komutanlar tarafndan bir silsile takip edilerek verilir. Acil ve zorunlu hallerde, bu sraya uyulmadan da emir verilebilir. Bu 3

takdirde, amir, atlanm olan kademelere en ksa zamanda bilgi verir ve byle bir emri alan ast da kendi amirini haberdar eder.( Hizmet K.Mad.21.) MRACAAT VE KYETLER a. Mracaat ve ikyetin Tanm: Her asker, resmi ve kiisel ilerinden dolay mracaatn sz veya yaz ile en yakn amirinden balayarak silsile yoluyla yapar. Mracaat, takip ve tahkik (soruturma) edilerek bir karara balanr ve mmkn olan en ksa srede mracaat sahibine mutlaka bildirilir. Ancak, bu sre hibir ekilde bir ay gemez ( Hizmet K.Mad.25).Birden fazla kiinin ayn konuda toplu mracaatlar yasaktr. Gerek hizmet, gerekse zel ilerine ait kanun ve nizamlarn kendisine vermi olduu hak ve yetkiler herhangi bir eklide haksz olarak ihlal edilirse veya ihlal edildiini zannederse, her asker ikayet etme hakkna sahiptir( Hizmet K.Mad.26). b. ikyetin Nerelere ve Nasl Yaplaca: ikyet, sz veya yaz ile en yakn amire yaplr. Bu amir ikayet edilecekse, bir derece stndeki amire yaplr ve bunun gibi her ikayet edilen amir geilir. Szle yaplan ikyetler bir tutanakla tespit edilir. Toplu olarak ikayet yasaktr. Ayn olay birden fazla kiinin ikyetine neden veya konu olursa, bu kiilerin her biri ayr ayr ve tek bana ikayet hakkn kullanabilir. ZN VE KIYAFET a. zinle lgili Esaslar: Askerlerin izin ileri, zel kanun ve nizamlara gre dzenlenir. Hibir asker, vazifenin bulunmay gerektirdii bir yerden, izinsiz gndz ve gece ayrlamaz. zinli bulunurken ktasna veya memuriyetine zamannda dnemeyecek kadar shhi mazereti kanlar: (1) Merkez komutanl bulunan yerlerde, bu komutanla mracaat ederek askeri tabiplerce, merkez komutanl olmayan yerlerde ise, askerlik ube bakanlklarna mracaat edilerek askeri tabibe, askeri tabip yoksa hkmet tabibine muayene olarak mazeretlerini belgelemek zorundadrlar. (2) Ailesi bireylerinden birinin ar hastal veya lm, kaza, doum, yangn gibi beklenilmeyen felaketler karsnda kalanla, izinlerinin uzatlmas iin durumu yazl olarak en abuk muhabere vastasyla ve ivedi olarak ilk amirine bildirmek ve yeniden izin almak zorundadrlar. zin amir tarafndan uzatlmad takdirde, izinli. Bu mracaat ile alaca cevap arasnda geen sre iin sorumlu tutulmaz. Bu sre hibir ekilde 6 gn geemez. Bu sre iinde cevap alamayan kii, derhal grevi bana dner. zinli, bulunduu yerin garnizon veya merkez komutanlna, deniz s komutanlna, askerlik ubesi bakanlna veya jandarma komutanlna mracaat ederek mazeretini belgelemek, alaca rapor ve belgeyi sz konusu makamlara onaylatmak ve dnte izin belgesi ile birlikte amirine vermek zorundadr. Bu ekilde hareket etmeyerek izin sresini geirenler hakknda Askeri Ceza Kanununa gre ilem yaplr. b. Erba ve Erlere Verilecek zinler : 4

Erbalar ile 6 ay hizmet grm erlerin memleketlerine verilecek yllk izin sreleri Askerlik Kanununun 77nci maddesinde yazldr. Erba ve erlere, nemli mazeret nedeniyle, yetkililer tarafndan izin kd ile bir gn izin verilebilir. Gece yatsna izinli erba ve erlerin anas, babas veya kars garnizonun bulunduu yerde bulunuyorsa, bu gibi erba ve erlere, evci ilmhaberlerini kollua onaylatmak suretiyle, gece yatsna izin verilebilir. Bu gece yats izni, Cumartesi gnleri le yemeini mteakip Pazar gn akamna kadar srer. Dini ve ulusal bayramlarda ise, bayram tatili ile balar ve bayramn son gn akamna kadar devam eder. Erba ve erler, evci ktklar yerler dnda baka bir yerde yatamazlar. Gerek mazeretleri nedeniyle, gerekse gece yatsna izinli braklan erba ve erlere, izin veren amir tarafndan her seferinde bir belge verilmelidir. Gece yat izinleri yetkili amirler tarafndan dzenlenerek verilir. Hafta tatili ile dini ve ulusal bayramlarda izinli kacak erba ve erler, her blkten bir astsubay veya erban emri altnda kladan topluca karlrlar. Kla, kasaba veya ehre uzaksa, izinli erba ve erleri getirip gtrmek iin birlike ara tahsis edilir. Acemi erler bir ay eitim grdkten sonra gece yatsna izinli braklabilir. Acemi erlere yukarda aklanan durum ve koullara uygun olarak izi verilebilmesi iin, askerce giyinip kuanmay, birliklerinin erefini koruma usullerini ve selamlamay iyice renmi olmalar ve izin verene gven vermeleri gerekir. c. Klk ve Kyafetle lgili Esaslar: Silahl kuvvetler mensuplar niforma giyerler. Hizmet srasnda niformay giymek zorundadr. zel grevler nedeniyle hizmet srasnda sivil elbise giyilmesi, amirin iznine baldr. Her asker, niformann eref ve hassasiyetini korumak zorundadr. Askerler; bar, genelev, meyhane vb. yerlere niforma ile giremezler.zinli kacak erba ve erlerin kyafetleri nbeti avuu ve nbeti subay tarafndan sra ile gzden geirilir; kyafetinde kusur grlenlere, kusurlar giderildikten sonra izin verilebilir. zinli kacak erba ve ereler, salk ve ahlaklarna kt etki yapacak yerlerde gezmemeleri, kt tannan ve tanmadklar pheli adamlarla grmemeleri, rastlayacaklar btn silahl kuvvetler mensuplarna selam vermekte ve sayg gstermekte asla kusur etmemeleri, edep ve terbiyeden ayrlamamalar, darda hi kimseye askerlie ve vazifeye ilikin bir ey sylememeleri; zetle, askerliin istedii ciddiyeti, sr saklamasn ve askeri elbisenin erifini korumalar, her seferinde hatrlatlmaldr.

YOKLAMALAR, YOKLAMA ETLER VE YERNE GETRLMES nsan ve hayvan mevcutlarn anlamak , bunlardan silah, malzeme ve eyada bir vukuat olup olmad haberini almak amacyla, kta, karargah ve kurumlarda biri sabah, dieri akam, ncs gece olmak zere, gnde kez yoklama yaplr.Yoklamalarn ekli ve yapl tarz talimatnamede gsterilir. Kesin bir gereklilik grlrse, belirli yoklamalar dnda, kla komutan tarafndan verilecek emir zerinde yoklama yaplabilir.

5. NBET HZMETLER VE HAZIR KITA a. Nbet ve Nbetinin Tanm : Nbet, askerlikte mterek hizmetlerin yaplmasn ve devamn salamak amacyla, bu hizmetlerin belli bir sra ve sreyle subay, astsubay, uzman avu, askeri memur, askeri renci, erba ve erler ile silhl kuvvetler tekilat iinde grevli olan sivil kiiler tarafndan yaplmasdr. Nbeti, nbet hizmetinin yaplmas iin grevlendirilen kiidir. b. Nbeti avuu ve Nbeti Onbann Grevleri : Nbeti avuluu, blkte mevcut avu veya nitelikli ve baarl onbalar arasnda sra ile tutulur. (1) Nbeti avuun Grevleri : a. Hizmetlerin ve alnan emirlerin gnlk hizmet cetveline gre, vaktinde ve noksansz yaplmasn takip ve nbetci onbalarn vazifelerine nezaret etmek. b. Blk mntkasnn temiz bulunmasn salamak, takip ve kontrol etmek c. zinli veya grevli olarak blkten ayrlm erat dnda hi kimsenin kladan ayrlmasna izin vermemek d. Blk er ve erbalarn kla ierisindeki tavr ve hareketlerinin daima dzgn olmasn salamak ve takip etmek. e. Blkte meydana gelebilecek herhangi bir olay, Blk nbeti subay veya blk komuanna derhal bildirmek f. Geceleyin kou, garaj vb. yerlerde dzeni ve skneti, yanna kar korunmay salamak g. Nbeti avuu, btn hizmetlerde dorudan doruya nbeti subay ve astsubay ile bk komutan ve tabur nbetci subayna; bln genel hizmetleri nedeniylede blk astsubayna kar sorumludur.

(2) Nbeti Onbann Grevleri : Blk nbeti onbal blkte mevcut onba olmad takdirde, nitelikli ve baarl erler arasnda sra ile tutulur. Nbeti alacak onba, kouta bulunana btn silah, tehizat ve eyay sayar; grevde olan er ve erbalarn kimler olduunu, zerindeki silah ve tehizatn neler olduunu zel defterine yazarak nbeti teslim alr.Blge ait zel nbet yerleri varsa, nbetci onbaln teslim eden kiiyle gezerek grr, onunla birlikte blk mntkasnn genel temizliini gzden geirir ve nbetileri nbeti avua bildirir. Nbeti Onbann Diger Grevleri unlardr :

(a) Blk eratnn toplanmasn gerektiren yoklama, ders, toplu bakm vb. hizmetlerde ve zamanlarda nbeti avuuna yardm etmek (b) Blkten herhangi bir greve gnderilecek erleri hazrlamak, klk ve kyafetlerini gzden geirmek ve gerekiyorsa gtrp teslim etmek (c) Hizmetleri gnlk hizmet cetveline gre zamannda yaptrmak, yaplmayan hizmetleri nedenleriyle birlikte nbeti avuuna bildirmek (d) Kalk borusunda erat uyandrmak (e) Yemek almak zere mutfaa idecek erleri hazrlamak (f) Grevden dnen ve hizmet yada eitime kmalarna bir enel olmayan erleri, gecikmilerse eitime yetitirmek (g) Ime ve yann su kaplarnn srekli dolu olmalarna dikkat etmek, kl stma aralarnn temiz ve dzenli bir halde bulunmasn salamak ve verilen emirlere gre kou ii temizliklerini yaptrmak (h) Nbetci ve grevli olan erlerin yemeklerini ayrlmasn salamak bln zel nbet yerleri varsa, nbetileri getirerek deitirmek (i) Blk personelinin salyla ilgili olan tesis ve yerlerin temizlik ve emniyet ilerini, shhiye ve yardmc erler vastasyla yaptrmak (j) Vizite sonucu istirahat alan erlerin kouta ayrlan bir yerde istirahatlerini salamak veya bu i iin birlik iinde ayrlm bir yer varsa, kendilerini topluca gtrerek ayrlmamalarn sylemek ve zaman zaman kontrol etmek, vizite sonucu grev alanlar eitime sevk etmek, hastaneye yatan, hastaneye giden veya taburcu olalarn isimlerini nbeti avuuna bildirmek, Grevini yat borusuna kou nbeti onbasna devrederek tamam borusunda kalkmak ve o saateki kou nbeti onbasndan grevini teslim almak.Blk nbeti onbas blgan btn hizmetlerinden nbeti avuundan sonra 1nci derecede sorumludur. c. Nbeti Genel ve zel Talimat : Nbeti, nbet yerinde nbet sresince oturamaz, bir yere dayanamaz, uyumaz, yemez, sigara iemez, kyafetini bozamaz, palaskasn karmaz, silahn elinden brakmaz, gsterilen yer ve blgeyi asla terketmez. zin verilmise nbet yerinde emredilen mesafe iinde dolaabilir. Srekli olarak etrafna bakabilir. Dinler ve gelip geenlere dikkat eder. Grevi Bandan lmedike ayrlmaz. Gerekli olduu durumlarda, ktasn ve komu nbetileri, silah atarak iaret, ddk, ngrak veya varsa teyefonla haberdar etmeyi bilir. Her nbet yeri iin, nbetin zelliine gre ( Kiler, hapishane, emniyet, cephanelik vb.) bir talimat yaplr. Talimat, varsa nbeti kulubesine; yoksa kla karakolunun iine aslr. Nbet tesliminde, nbet yerine ait talimat maddelerinin nbetilere sylenmesi ve tekrar ettirilmesi gerekir. d. Nbetinin Nbete Hazrlanmas ve Deitirilmesi : Nbet deitirme saati veya buna mahsus iaret verildii zaman, yeni nbeti ktas ve yeni deitirici onba nizam karakol talimatyla belirlenmi olan kendilerine mahsus toplanma yerinde toplanr. Nbet degitirici onba, burada, sng takmas emredilmi olan nbetilere sng taktrr. Tfeklerin dolu bulunmas gereken durumlarda tfekleri doldurtur; emniyetlerin kapal bulunulmasna zellikle dikkat eder. Nbet yerleini sraile dolaarak ktay dzgn bir ekilde sevk eder. 7

Nbetciler genel olarak iki saatte bir deitirilir. Ancak nbet hizmetinin ve iklim koullarnn zellikleri ile zorunlu hallerde, bu sre azaltlabilir veya arttrlabilir. Arttrma sresi 4 saati gemez. e. Hazr Ktann Tanm ve Grevleri : Her kla konak ve ordugahlarda, durum ve koullarn gerektirdigi zamanlarda derhal kullanmak zere ayrca bir hazr kta bulundurulur. Hazr Ktann kuvveti ve karlacag zamalar talimatnamede belirtiler esaslar erevesinde dzenlenir. Hazr Kta gece bile seferi tehizatl silahl ve giyimli olarak harekete hazr bulunur. Bu Ktann nbet srasnda uyuyup uyuyamayaca, karan komutan tarafndan emredilir. Olaan st durumlarda, btn kuvvet bile hazr Kta haminde bulundurulur. ERBALARIN GREVLER a. Onbalarn Grevleri : (1) Onbalarn grevleri, mensup olduklar kuvvet komutanlklar ve J.GN.K.l tarafndan karlan zel ve genel talimatlarda belirtilmitir. (2) Onba, emri altna verilen erler ile birligin amiri ve avuun fiilen yardmcsdr. Onba, Kendi birlii iindeki disiplini korumak, emrine verilmi olan insan, hayvan, ara ve malzemeye iyi bakmak ve muharebeye hazrlamak, sevk ve idare etmekte grevlidir. Klk ve kyafeti, tavr ve harekteleri, bilgisi ve alkanl, ahlak ve terbiyesi ile erlerine mkemmel bir rnek olmak zorundadr. Onba, erlerini vucut ve elbise temizliinden, hayvanlarn bakmndan, tehizat, silah, cephane ve seferi eyann dzen ierisinde bulunmasndan, korunmasndan ve tanmasndan sorumludur. Onba, En kk birlik olarak kabul edilen manga, posta ve ksmn bkn i hizmetlerini bilmek, renmek ve uygulamak zorundadr. (3) Onba, kendi erlerile birlikte yemek yer; masann temiz ve dzenli bir durumda olmasna, yemegin erlerine eit olarak datlmasna dikkat eder. Erlerinden hizmet ve nbette bulunanlarn yemeklerinin ayrlmasn salar (4) Onba erlerine kedi blnn subay ve astsubaylarn, kladaki dier birlik komutanlarn tantr. Rtbelerini ve laya yakn yerlerde oturanlarn oturduu yerleri retir. Maiyetini, grevle ilgili olmayan veyabanc kiilerle grmemesine zellikle dikkat eder. (5) Onba erlerinin salk durumlaryla yakndan ilgilenir. Herhangi birinde grecei bir hastalk veya hastalk belirtisiyle derhal ilgilenerek, kendilerinin usulne uygun olarak tabibe gnderilmesini salar. (6) Kendiside nbet hizmetlerine girer kla ve ordugah hizmetlerinde altrlacak erlerin bana nezaretce olarak gdevlendirilir. Luzumunda he trl ie fiilen itirak eder. (7) Onba, bu konularla ilgili uygulamalar ve birlii iinde meydana gelen disiplinsizlik olaylarn geiktirmeksizin avua bildirmek zorundadr. b. avularn Grevleri :

(1) avularn grevleri, mensup olduklar kuvvet komutanlklar ve J.GN.K.l tarafndan karlan zel ve genel talimatlarda belirtilmitir. (2) avu komutan olduu birligin amiridir. Birliini yetitirmek sevk ve idare etmekte Grevlidir. Emrinde bulunan daha kk birliklere ait grevlerin zamannda ve tam olarak yaplmasndan, takip edilmesinden ve disiplinin korunmasndan sorumludur. (3) avu kendi birliinde bulunan snf ve tekilatn gerektirdii tm silah, cephane, alet seferi eya ve benzeri bakm ve korunmasndan temizlik ve dzenli bir ekilde bulundurulmasndan sorumludur. Ayrca tm erlerin salklarn korumalarna, elbise ve amarlarn temiz tutmalarna dikkat eder. Frsat bulundugunda, bu konularla ilgili dersler verir. (4) avu, tavr ve hareketleri ahlak deerleri bilgisi ve uygulamalaryla astlarna mkemmel bir rnek olmal; mesleiyle ilgili btn konularda dersler verebilmeli ve eitim yaptrabilmelidir. (5) avu kendi birliine den hizmetleri emrinde bulunan daha kk birliklere bir sra ierisinde dengeli ve adaletli bir ekilde yeptrmal; kimin, neyin, nerede ve ne amala grevli oldugunu bilmelidir. (6) avu kendi birliindeki onbalardan birinin hastalanmas veya grevli olarak ayrlmas halinde onbaya verilmi olan her eyin yerine alacak kii tarafndan noksansz olarak alnmasna nezaret eder. avu kendisine den nbet hizmetlerini yapar.

BR ASKERN SAHP OLMASI GEREKEN AHLAK VE MANEV VASIFLAR AHLAK NTELKLER a. Drstlk: Drstlk bir insann sz ve eylemleriyle dncesinin uymas; z ve sz bir olmasdr. Yani kiinin doru dnmesi, doruyu sylemesi ve doru davranmas demektir. Drst insan; aldatc dncelerden saknan, basklara ramen doruluktan ayrlmayan, her eyden nce kendisine kar drst olmas ve yine kendisine kar verdii szleri tutmasn bilen kimsedir. Toplum yaantsnda kiilerin saygnl ve itibarlar, drstlk seviyesiyle lmlenir. Drstlk ayn zamanda cesaretin de kaynan oluturur. Doruluun ahlaki boyutu olduka nemlidir. Doruluk ahlaki ilkelere bal olarak gelitirilir. Ahlaki ilkeleri, iyi davrann ne olduunu bize syler. Bu erevede iyi, doru anlamna gelir. rnein, yalan sylememek, borcunu zamannda demek iyi ve dorudur. Dorulukta kar taraf aldatmamak temel bir ilkedir. Aldatmak yalan ve hileyi ierir. Yalan, dorunun kartdr. Yalann olduu yerde doru yoktur ve doru i yoktur. Doruluk, insan ve toplumsal bir deer olarak bizleri erdeme ulatracak, huzurlu ve mutlu bir yaam elde etmemizi salayacaktr. Doruluu egemen olduu bir yerde insanlar her eyden nce birbirlerine gveneceklerdir.

Askerlik hayat iinde doruluk nemli bir deerdir. Askerin yasas:Hangi durumda olursam olaym niformamn, birliimin ve lkemin itibarn sarsacak hibir eyi zevk, menfaat ve kiisel gvenlik iin yapmayacam der. Mesleimizde drstlk, vazifenin alnmasndan baarlmasna kadar astlara, stlere ve ayn rtbede olanlara ak, samimi ve iten davranmaktadr. Silahl Kuvvetlerde, drstlnden phe edilecek kimselerin bulunmasn dnmek dahi kabul edilebilecek bir yaklam olamaz. Askerlikte, drstlkten en ufak bir sapmann bedeli grevlerin baarlmasn btnyle tehlikeye atmak demektir. zellikle muhabere alanlarnda, raporlarn doruluunu kantlamak veya bilgilerin gerek durumunu aratrmak iin zaman ya ok kstldr yada hi yoktur. Drst bir insann en belirgin zellikleri unlardr: 1. Yerine getirebilecei szleri verir ve sznde mutlaka durur, 2. Szleri ile davranlar arasnda uyum ve tutarllk bulunur, 3. Bakalarnn maln izleri olmadan almaktan kanr, 4. Yalan sylemekten ve hileli yollara bavurmaktan saknr, 5. Hi kimseye yanl ve yanltc bilgi vermez, daima gereki olmaya zen gsterir, 6. Denetim eksikliinden yararlanmaya teebbs etmez, 7. Drst olmayanlara kar hogr gstermez. b. Azim ve Dayankllk: Azim ve dayankllk; vazife yaplrken karlaacak her trl zorluk ve yokluklara katlanarak, asla usan ve ylgnlk gstermeden sessizce ve dzenli olarak vazifeye devam etmek, hizmeti istenildii gibi tamamlamaktr. Beklenmeyen olaylar karsnda gvenle ve baarl bir ekilde kmak iin azimli ve dayankl olmaya ihtiya vardr. Azim, herhangi bir olaya gsterilen cesaret hareketi olarak ta tanmlanabilir. Her asker ahs, grev ve sorumluluklar dikkate alndnda azim ve cesaret sahibi olmak zorundadr. Olaanst durumlarda, insanlar dncelerinden daha ok duygular ynetir. Yol gsterici olarak duygularyla hareket edenlerin hata yapma ve baarszlklarla karlama ihtimali yksektir. Burada skntlarn, kararszlklarn yol aaca tehlikeleri ortadan kaldracak g, Azim ve Dayankllk tr. Cesaret, kahramanlk, atlganlk vb. eilimler; azmin ve dayanklln sonucunda kendini gstermektedir. Atatrk, bir liderin kararll ve azmini de u szleriyle ifade etmektedir. Benimle beraber burada muharebe eden btn askerler kesin olarak bilmelidir ki, bize verilen namus grevini eksiksiz yapmak iin bir adm geri gitmek yoktur. Uyku, dinlenme aramann, bu dinlenmeden yalnz bizim deil, btn milletimizin sonsuza kadar mahrum kalmasna sebep olacan hepinize hatrlatrm.(3 Mays 1915/Ar burnu) c. Cesaret ve Yiitlik: Cesaret g ya da tehlikeli bir durumda insann kendisinde bulduu gven duygusu, ve yrekli davran olarak tanmlanr. Cesaret; i hayatndan, askeri hayata kadar eitli alanlarda deiik ekillerde grlr. hayatnda risk alma, girikenlik bir cesaret rneidir. Savata gsterilen, lm

10

gze alma, tehlikelere kar stn bir kararllkla mcadelede bir cesarettir. Hatta cesaretin bu trne kahramanlk denir. Cesaret btn silahlardan stndr. zdeyii cesaretin anlam ve nemini ortaya koyma asndan olduka arpc bir deyimdir. Bu zdeyi; gven duymann, tehlikelerden saknmadan, kararllkla, gz pek olarak mcadelenin nemini ortaya koymaktadr. Cesaret, yrekli davran, inan ve kararllk baary gtren bir temeldir Askerlik meslei, yaps gerei eitli tehlikelerle sk sk karlalan bir meslektir, Muharebe alanlar dnda da lm ve yaralanma gibi hayati risklerin olduu grevler mevcuttur. Bu tr risklerdin saknmak iin alnacak eitimle, gerekli yeteneklerin kazanlmas ve emniyet tedbirlerinin alnmas zorunludur. Aksi halde, kiisel dncelerle tehlikelerden uzak kalmaya almak ya da tehlikeli olduklar nedeniyle grevleri yerine getirmemek askerlik meleinin deerleriyle badamaz. Cesaretli bir kiinin en belirgin zellikleri unlardr: 1. Engeller ve zorluklar karsnda ylgnlk gstermez, aksine azim ve irade gcn Kullanarak baarl olmay dener. 2. Fiziki gcn ykselten almalara istekle katlr. 3. Genel bir honutsuzluk ortamna ramen, doru olan yapar ve doru olanlar syler, 4. nand hususlar srarla savunur ve gelecek ahlak d basklara kar koymasn bilir, 5. Hata yapaca endiesinden syrlmasn bilir. 6. Moral ve ahlaki gcn her zaman yksk tutmay bilir. 7. Eletirilere aktr ve bunlardan yararlanmasn bilir.

. Sr saklamak: Gerek zel gerekse mesleki yaamda sadece snrl saydaki kiilerin bilmesi gereken konulara ait bilgilere sr denir. Srlarn aklanmas genellikle olumsuz sonular dourur. Toplumsal ve bireysel ilikilerdi olduu gibi askerlik hayatnda da sr tutmann nemi byktr. Her asker Bilmesi gereken prensibi ne gre hareket etmek durumundadr. Bu husus Hizmet Kanun ve Ynetmeliinde de grev olarak verilmitir. Asker, her yerde dmann casuslar bulunacan ve kendisini dinlemekte olduklarn kabul edip, vazife ve hizmete ait hususlarda hibir kimseye sr vermemelidir. tede beride askerlie ve kla ve messese hayatna ait szler sarf etmemelidir. Hibir husus iin hibir yerde atp tutulmamal herhangi bir eyi byterek ve ekleyerek yayp datmaktan saknmal, hibir zaman doruluktan ayrlmamaldr. ( hizmet Kanun ve 11

Ynetmelii mad.86) Asker ahs gvenilir ahstr. Bakalarna ve mesleine ait srlar, zel bilgileri kimse ile paylaamaz. Az sk olmak askerin karakteristik zelliidir. Yaantlar ve tecrbeler sonucunda ortaya kan birok Ataszlerimiz vardr. Bunlardan bazlar unlardr; Srrn verme dostuna, dostun syler dostuna, Yerin kula vardr, ki kiinin bildii sr deildir. Sr saklamak az sk olmak, insanlarn sahip olmas gereken en nemli deerlerden biridir. Bu sebeple her asker bu erdemli davran benimsememeli ve uygulamaldr. d. Emel ve Fikir birlilii: Milli birlik ve beraberlik; milletin birliini, bir arada yaama arzusunu ve lke btnln ifade eder. Milletlerin douunu, yaamasn ve ilerlemesini salayan yegane unsur milli birlik ve beraberliktir. Ortak tarihi bir miras paylaan, ortak bir kltrn sahibi olan ve bir arada yaayan millet fertlerini smsk birbirine balayan milli birlik ve beraberlik duygusudur. Trk Silahl Kuvvetleri emel ve fikir birliliinin en youn olarak yaand bir kurumdur. Milli birlik ve beraberliimizin gstergesi olan her faaliyet Silahl Kuvvetlerin grev alanna girmektedir. Temel ve fikir birliinin en nemli gstergeleri unlardr: 1. Trk toplumunun ayrlmaz bir paras olan Silahl Kuvvetlerin karlarna btn ahsi menfaatlerin stnde tutmak, 2. Millete erefle hizmet etmi herkese sayg duymak, 3. Milletimizin tarihini ok iyi bilmek, iinde bulunduu durumu tahlil etmek, 4. Tarihte, fikir ayrlklarndan doan felaketlerden dersler karmak 5. Bu lke uruna kan dkm ehit ve gazilere hak ettii saygy gstermek, 6. Emel ve fikir birliini bozacak davranlardan kanmak. Trkiye Cumhuriyeti devletini kuranlar, bugnk insanlarmzn babalar ve dedeleridir. Bu gnk toplumsal farkllklarn tamam, belki de fazlasyla o zaman da vard. Birinci Trkiye Millet Meclisi bunun ak rneidir. Her kesimden, her gruptan, her grten insann yer ald bu meclis, toplumsal farkllklar deil milli birlik ve beraberlik ile lkenin btnl fikrini ne kararak sorunlarn stesinden gelmi ve bugnknden belki de yzlerce defa daha kt artlarda Kurtulu Savan kazanmtr. Tarihe hesaplarken ve gemii sorgularken bu gzel rnekleri gz ard edip toplumsal blnmelere yol aacak farkllklar ne karmann birlik ve beraberlie kar olamaz. Bu lke tek bana hi kimseye ait deildir. Bu lke hepimizindir.. Gl, huzurlu ve mreffeh bir Trkiye, bu lkede yaayan herkesin faydasnadr. e. Yardmlama: Toplum halinde yaama, kiilerin birbirleriyle yardmlaarak, birbirlerini destekleyerek uyumlu bir btnlk iinde grmesini gerektirir. Yzlerce i ve meslek alannda alanlar birbirlerinin hizmetlerinden, rettiklerinden satn almak suretiyle karlkl olarak ihtiyalarn salar, birbirlerine destek olur, uyum iinde bulunurlar. Bu durum, toplumun varln salkl 12

ekilde srdrebilmesi iin gerekli bir dayanmadr. Bir baka adan dayanma, yesi bulunduumuz toplumun yardma muhta fertlerine yardm etmeyi, onlar da her konuda desteklemeyi, onlarla btnlemeyi kapsar. Dier bir deyile maddi karlk veya kiisel bir kar beklemeksizin bakalarn mutlu etmek amacyla yaplan faaliyetlerdir. Trk tarihine bakldnda, varln bugnde srdren vakflar, sosyal dayanmann rnek kurumlarndandr. Byk devlet adamlar ve varlkl kiiler, kendi paralaryla aevi, hastane, kervansaray, eme vs. yaptrp bunlar devaml halkn hizmetine sunmulardr. Atatrk, dayanma konusunda yle der: nsanlar birbirlerine baldr, bu balar; tabiidir, sosyaldir ve iktisadidir. Tabii ban bize rettikleri ey, zellikle i blmdr. nsanlar birbirlerine ok eyler borludur. Bu bakmdan insanlar birbirleri ile yardmlama gerektiini bilir. Bilmeyiz ki, bakasna olan iyilik, bize de iyiliktir. Yaptmz iler etrafmzda sevinler veya aclar halinde yanklar uyandrr. zetle, dayanma, Atatrkn ifadesiyle herkes, kendi iin yerine herkes, herkes iin dncesini ortaya koyar. Bu dnce sosyaldir, millidir, geni ve yksek manas ile insanidir. Yardmlama; askerliin de temel deerlerinden biridir. Asker ahslar savata ve barta birbirleriyle yardmlama ve dayanma halinde olmaldrlar. Zor zamanlarnda birlik ve beraberliin en gzel rneklerini gsteren Trk Askeri, dosta gven dmana ise korku salmtr. Trk Silahl Kuvvetlerinin ayn emel ve ayn vazifede birlemi olan fertlerin birbirlerine yardmlar mterek vazifenin en iyi surette yaplmasn temin edecei gibi, arkadal ve ball da kuvvetlendirir. Yardmlama vazife iinde ve dnda olaca gibi askerle halk arasnda da olmal; asker daima iyilii sevmeli yapmaldr. Trk askeri, savata gzn krpmadan cann vatann ve milleti iin feda etmekten ekinmez. Arkadan, birliini, zor durumdan kurtarmak iin de ayn duygularla hareket eder. Terr, ykc, blc faaliyetlerde ve halk hareketleri gibi olaylarda da, halkn yardmna koarak her trl tehlikenin bertaraf edilmesine yardmc olur. f. Hogr: Bir aileyi, bir milleti bir arada tutan g bask ya da zorlama deil, sevgidir. Dayanmann temelinde sevgi ve sayg vardr. On nc yzylda yaam nl airimiz Yunus Emre, yzyllarca nce bu gerei, evrensel bir dille ifade etmitir: Gelin tan olalm, i kolay klalm Sevelim, sevilelim Dnya kimseye kalmaz. Gemiten gnmze kadar geen sre zarfnda Trk askerinin yazd destanlar ve hogr ve rnekleri snrszdr. Trk askerinin meziyetlerini dost, dman hemen herkes anlamaktadr. Daily Telegraph gazetesinin bir muhabiri olan William Sheppard bir rlandal yzbadan dinledii deerlendirmeyi 14 aralk 1915 tarihli gazetesinde yle anlatr.Trkler dehetli muharip, fakat daime centilmendirler. Almanlar gerek lleri grmek, gerek yarallar

13

toplamak iin mtarekeye hibir zaman raz olmuyorlar. Lakin Trkler hibir vakit mtareke tekliflerimizi reddetmedirler. Bir baka rlandal da bilmeyerek hastane yanna yerletirilen bir bataryann farkna varan Trklerin, ldakla kendilerini uyarladklarndan, eer bataryay oradan kaldrmazlarsa, hastanenin zarar greceini bildirdiklerinden bahseder. Atatrkn, gen yalarnda Gelibolu yarmadasnda hayatlarn kaybeden Anzaklarn an ve babalarna bir hitabesi vardr. Bu hitabe Avustralyada bir parktaki anta da yazlmtr. Atatrkn syledikleri udur: Bu memleketin topraklar stnde kanlarn dken kahramanlar! Burada bir dost vatan toprandasndr. Huzur ve skn ierisine uyuyunuz. Sizler, Mehmetiklerle yan yana, koyun koyunasnz. Uzak diyarlardan evlatlarn harbe gnderen analar! Gzyalarnz dindiriniz. Evlatlarnz, bizim barmzdadr. Huzur iindedirler ve huzur iinde rahat rahat uyuyacaklardr. Onlar, bu toprakta canlarn verdikten sonra, artk bizim evlatlarmz olmulardr. ( 1934 ) Atatrk Trk insannn hogrsn bu szleri ile dile getirmitir. g. Tavr ve Hareket: Bir askerin deerini arttracak, kendisini tanttracak ve sevdirecek en yksek vasflar; terbiyeli, vakarl, ciddi ve itaatli olmasdr. h. ntizam Severlik: ntizam, vazifenin noksansz yaplmasn temin eder. Asker, vazifesini, muntazam iler bir saat gibi dakikas dakikasna yapmay adet etmi bulunmal, hususi ilerinde de daima muntazam ve tertipli olmaldr. . Birbirine Yardm Silahl Kuvvetlerin bir emel (lk) ve ayn vazifede birlemi olan fertlerin birbirlerine yardmlar mterek vazifenin en iyi surette yaplmasn temin edecei gibi, arkadal ve ball da kuvvetlendirir. Askerin duruu merte; hareketleri akla uygun ve drst, dili ve sz zne uygun ve serbest olmaldr. 5. DEERLENDRME REHBER: S O N U L A R GEER GEMEZ a) Erba ve erler Asker, Askerlik, Erba ve Erin Tanmn biliyor mu? b) Hizmet, Vazife, Ast, st ve Amirin tanmn biliyor mu ? c) Disiplin ve Emir konularn biliyor mu? d) Nbet ve Nbetinin tanmn ve grevlerini biliyor mu?

14

6.MEHAZLAR: Hizmet Kanun Ve Ynetmelii 7. GER BESLEME: Deerlendirme rehberindeki sorulara cevap vermeyen erba ve erler tekrar eitime alnacaktr. 8. ZEL TALMAT: Eiticiler eitim notlarn tayacak konuya hazrlkl geleceklerdir. 9. EMNYET VE KAZA NLEME TALMATI: a. Eitim esnasnda eitici personel hazr bulunacak. b. Eitim balamadan nce ve sonrasnda tehizatn tam olmasna dikkat edilecek.

15