TRNG I HC KINH T QUC DN KHOA THNG MI V KINH T QUC T B MN THNG MI QUC T

BI TP NHM
TI: QUAN H THNG MI V U T GIA VIT NAM V EU

GIO VIN HNG DN : TH.S HONG HNG GIANG NHM THC HIN : NHM 5 LP : THNG MI QUC T KHO : 49

H NI, THNG 4 NM 2010

DANH SCH THNH VIN NHM 5

1. Trn Th Minh Trang Lm phn Quan h Vit Nam-EU v lm bn word. 2. Trn Th Thin Trang - Lm phn EU v c im kinh t ca EU 3. Ng Th Lan Phng Lm phn Chnh sch ngoi thng VN-EU v Tnh hnh nhp khu t EU ca Vit Nam 4. Lng Th Tuyt Lm phn Tnh hnh xut khu sang th trng EU v Quan h Vit Nam vi 1 s nc EU 5. Bi Thu Trang Lm phn Quan h u t Vit Nam-EU v lm slide 6. Ngun Quc Huy Lm phn Thun li trong quan h Vit Nam- EU 7. Trng Th Thanh Bnh Lm phn Kh Khn trong quan h Vit Nam-EU 8. Nguyn Thanh Hng Lm phn nh hng v gii php tng cng quan h thng mi Vit Nam-EU

MC LC
A. Tng quan v mi quan h Vit Nam-EU I. EU v c im kinh t ca EU 1. Gii thiu chung 2. Qu tnh hnh thnh ca EU 3. V th ca EU trong nn kinh t th gii: 4. c im kinh t EU II. Quan h Vit Nam v EU 1. Lch s hnh thnh v pht trin quan h Vit Nam-EU. 2. Nhng c s vng 3. Bi cnh mi quan h mi B.Thc trng quan h thng mi v u t Vit Nam-EU I. Chnh sch ngoi thng gia VN-EU 1. Thu quan u i ph cp(GSP) 2. Hip nh PCA 3 . Thu quan: II. Tnh hnh xut nhp khu EU-VN 1.Tnh hnh nhp khu t EU ca VN 2 Tnh hnh xut khu sang th trng EU 3.Quan h Vit Nam vi mt s nc EU

III. Quan h u t Vit Nam-EU: 1.Trc khi gia nhp WTO 2. Sau khi gia nhp WTO IV. Nhng thun li v kh khn trong quan h Vit Nam EU 1. Thun li 2. Kh khn C. nh hng v gii php tng cng quan h thng mi v u t Vit Nam EU. I. nh hng II. Gii php

Li m u
Trong nhng nhng nm gn y nn kinh t nc ta pht trin v t nhiu thnh tu ng k, in hnh l Vit Nam tr thnh thnh vin chnh thc ca t chc thng mi th gii WTO. Vic l thnh vin ca WTO cho nc ta nhiu c hi cng nh thch thc, c bit l th trng kh tnh nh EU. Thit lp quan h ngoi giao t 1990, quan h song phng VN - EU pht trin mnh m tt c cc cp . vi vic a dng ha nhanh quy m hp tc song phng trn tt c cc lnh vc. i thoi chnh tr m rng. Hin nay, EU l nh cung cp vin tr pht trin khng hon li hng u cho VN v tip tc h tr VN trong cc lnh vc u tin nh pht trin con ngi, ci cch kinh t, x hi, hi nhp kinh t quc t. EU l i tc thng mi, th trng xut khu rng ln, ngun cung cp FDI quan trng ca VN. EU l mt trong nhng i tc thng mi ln u tin kt thc m phn song phng WTO vi VN nm 2005. EU l mt trong nhng th trng xut khu ch yu ca doanh nghip Vit Nam bn cnh th trng M, Nht. c th kinh doanh thnh cng ti th trng kh tnh ny doanh nghip Vit Nam cn phi tm hiu r nhng chnh sch ngoi thng ca EU. V vy thng qua bo co nghin cu v quan h thng mi v u t VNEU ny,mt mt ti hin li nhng thnh tu trong quan h VN-EU ;mt khc kt hp a ra gii php v phng hng mi cho mi quan h gia VN-EU trong tng lai trn c s nhng thun li v kh khn trong quan h thng mi.

A. Tng quan v mi quan h Vit Nam-EU

I. EU v c im kinh t ca EU: 1. Gii thiu chung Lin minh chu u hay Lin hip Chu (European Union), vit tt l EU, l mt lin minh kinh t chnh tr bao gm 27 quc gia thnh vin ch yu thuc chu u, c tr s t ti th Brussels ca B. Din tch EU ln n 4324782 km2 v dn s c tnh n nm 2010 l khong 501259840 ngi. Cc nc thnh vin ca EU : Nm gia nhp 1957 1973 1981 1986 1995 2004 2007 Thnh vin B, c, Italy, Luxembourg, Php, H Lan an Mch, Ireland, Anh Hi Lp Ty Ban Nha, B o Nha o, Phn Lan, Thy in Sc, Hungary, Ba Lan, Slovakia, Slovenia, Litva, Latvia, Estonia, Malta,Cng ha Sp Ru-ma-ni, Bun-ga-ri

L mt t chc quc t, EU hot ng thng qua mt h thng siu quc gia v lin chnh ph hn hp. 2. Qu tnh hnh thnh ca EU Mc lch s nh du s hnh thnh ca EU l bn Tuyn b Schuman ca B trng ngoi giao Php Robert Schuman vo ngy 09 thng 05 nm 1950 vi ngh t ton b nn sn xut gang thp ca Cng ho lin bang c v Php di mt c quan quyn lc chung, trong mt t chc m ca cc nc chu u khc cng tham gia. Sau , Hip c thnh lp Cng ng than thp chu u (ECSC), mt t chc tin thn ca EU ngy nay
6

c k kt. T n nay, s lin kt gia cc quc gia chu u khng ngng pht trin c v chiu rng ln chiu su vi nh cao l mt Lin minh chu u nh chng ta thy ngy nay v trong tng lai c th s t ti cp lin kt cao hn. Nhn li hn 50 nm hnh thnh v pht trin ca Lin minh chu u, c th thy qu trnh ny gn lin vi cc hip c ch yu sau y (t nm 1951 n nay): Hip c Paris thnh lp cng ng Than Thp chu u (ECSC) c k ngy 18/04/1951 vi s tham gia ca 6 nc: Php, c, Italy, B, H Lan v Luxembourg Hip c Rome thnh lp Cng ng Nng lng nguyn t chu u (EURATOM) v Cng ng Kinh t chu u (EEC) c k ngy 25/31957 vi s nht tr ca 6 nc thnh vin ECSC. Hip c thnh lp Cng ng chu u (EC) c k ngy 08/04/1965 gia cc nc ca 3 nc Cng ng ny di tn gi: Cng ng chu u. Hip c Maastricht thnh lp Lin minh chu u c k ngy 07/2/1992 ti Maastricht H Lan, vi s nht tr hon ton ca nguyn thu quc gia cc nc thnh vin (lc ny, s thnh vin ca EC l 12 nc bao gm: Php, c, B, Italy, H Lan, Luxembourg, Anh, an mch, Ailen, Hy Lp, B o Nha v Ty Ban Nha) nhm thnh lp mt khng gian chu u thng nht v kinh t, chnh tr, an ninh, quc phng v cc chnh sch v x hi. Hip c Amsterdam c k vo ngy 2/10/1997 bi cc nguyn th ca 15 nc thnh vin (nm 1995 EU kt np thm 3 nc thnh vin na l: Thu in, Phn Lan, o). hip c ny c hnh thnh trn c s sa i hip c Maastricht nhm a nhng c gng ca EU trong vic xy dng mt lin minh kinh t - tin t (EMU) tr thnh hin thc. Hip c Nice (7-11/12/2000) c tp trung vo cc vn ci cch th ch n nhn cc thnh vin mi Nh vy, t ECSC n EU hin nay l c mt qu trnh pht trin phc tp vi cc hnh thc lin kt kinh t quc t c pht trin cht ch, ton din v hon ton mi v vt cht. V cho n nay, sau nhiu n lc thit thc ca EU, tin trnh nht th ho chu u t c cc kt qu rt kh quan trn nhiu lnh vc. 3. V th ca EU trong nn kinh t th gii:

Trong nhng nm qua, s ln mnh v kinh t qua qu trnh nht th ha v nhng bc tin ti mt lin minh chnh tr v ang em li cho EU mt sc mnh kinh t v chnh tr rt ln trn th gii. EU ngy cng ng vai tr quan trng hn trong vic thc y s pht trin kinh t ton cu. Vai tr kinh t ca EU trn trng quc t c th hin trn lnh vc thng mi v u t. EU l mt trung tm kinh t hng mnh c tc tng trng kinh t kh n nh. Nm 1998, trong khi cn bo ti chnh tin t lm nghing ng nn kinh t th gii th EU khu vc t b nh hng ca khng hong - vn tip tc pht trin. S n nh ca kinh t EU c xem l mt trong cc nhn t chnh gip cho nn kinh t th gii trnh c nguy c suy thoi ton cu. Hin nay, EU v Hoa K l hai thc th kinh t ln nht th gii c nh hng rt ln n trt t kinh t quc t v chi phi xu hng pht trin thng mi ton cu. Tnh gp li, hin EU v Hoa K ang chim hn mt na kim ngch thng mi v GDP ton cu. Hai thc th kinh t ln nht th gii ny thit lp phn ln cc lut l thng mi v ti chnh quc t thng qua mt lot cc th ch quc t nh G8, WTO, IMF, v WB, ni m c Lin minh chu u v Hoa K gp phn ln vn. V tng GDP nm 2002, ch ring EU 15 l 8.562 t USD, nu cng gp ca 10 nc CEEC l thnh vin mi EU na th tng GDP ca EU 25 l 8.972 t USD, (GDP ca Hoa K l 11 ngn t USD). Tng gi tr xut khu hng ha (khng k ni khi) nm 2002 ca EU 15 t 938,9 t USD, ng u th gii v tr gi xut khu hng ha, chim 14,6% tng tr gi xut khu hng ha ca th gii, t trng ny ca Hoa K l 10,8% v ca Nht Bn l 6,5%. EU ng th hai th gii v tng tr gi nhp khu hng ha, kim ngch nhp khu l 931,3 t USD, chim 13,9 tr gi nhp khu ca th gii, t trng ny ca Hoa K l 18,0 v ca Nht Bn l 5,0%. V thng mi dch v qua bin gii nm 2002, EU 15 xut khu 673,3 t USD, ng u th gii, chim 43,8% tng kim ngch xut khu dch v ton th gii, gp 10 ln Nht Bn, t trng ny ca Hoa K v Nht Bn l 17,4% v 4,2%. V nhp khu dch v ca EU nm 2002 l 650,9 t USD, cng ng u th gii vi t trng l 42,7%, t trng ny ca Hoa K v Nht Bn l 14,3% 6,9 %. Ngun vn u t trc tip ra nc ngoi ca EU (khng k u t ni khi) chim 47% tng u t trc tip nc ngoi (FDI) ton th gii v thu ht 20% FDI ton th gii t bn ngoi vo EU. EU nm 1.549 t euro c phiu

u t trc tip nc ngoi, gp ri Hoa K. Nu tnh gp c CEEC th kim ngch xut khu hng ha v dch v ca EU 25 s gn 1.800 t USD, chim 22,6% tng kim ngch xut khu hng ha v dch v ca th gii; kim ngch nhp khu hng ha v dch v ca EU 25 khong 1.800 t USD, bng 21,9% kim ngch nhp khu hng ha v dch v ca ton th gii. EU ang mun th hin mt vai tr nh ngi lnh o i vi cc thnh vin trong WTO do tm quan trng ca EU trong thng mi v nn kinh t th gii. EU l ngi khi xng nhiu sng kin trong vic xy dng cc khi lin kt kinh t khu vc v th gii, pht ng trong chng trnh pht trin Doha ti Hi ngh B trng ln th t vo thng 11/2001. EU c du hiu khi ng lm vic vi cc i tc thng mi ca mnh nhm xy dng li lng tin v s hp tc vi cc thnh vin WTO sau tht bi ti vng m phn thin nin k ti Hi ngh B trng ln th 3 t chc ti Seatle (Hoa K) EU cng ang tch cc ci thin tm hiu bit chung trong WTO bng nhng bin php lm tng tnh minh bch trong chnh sch i ngoi. EU ang tm kim c hi thc y s hp tc cht ch hn gia WTO v cc t chc lin chnh ph khc nhm lm ni bt vai tr ca mnh trong nn kinh t th gii. MT S CH S C BN CA CC TRUNG TM KINH T LN TRN TH GII

EU S dn( triu ngi)- 2005 459,7 GDP ( t USD) 2004 12690,5 T trng XK trong GDP ( %) 26,5 2004 T trng XK th gii (%) 2004 37,7

Hoa K 296,5 11667,5 7,0 9,0

Nht Bn 127,7 4623,4 12,2 6,25

4. c im kinh t EU EU l mt lin minh kinh t tin t vi nhng ch tiu hi nhp : Lm pht thp, khng vt qu 1,5% so vi mc trung bnh ca 3 nc c mc lm pht thp nht;

 Thm ht ngn sch khng vt qu 3% GDP; N nh nc di 60% GDP v bin dao ng t gi gia cc ng tin n nh trong hai nm theo c ch chuyn i (ERM); Li sut (tnh theo li sut cng tri thi hn t 10 nm tr ln) khng qu 2% so vi mc trung bnh ca 3 nc c li sut thp nht 1- 1-2002 ng Euro chnh thc c lu hnh trong 12 quc gia thnh vin (cn gi l khu vc ng Euro) gm Php, c, o, B, Phn lan, Ailen, Italia, Luxembourg, H Lan, Ty Ban Nha v B o Nha.

II. Quan h Vit Nam v EU Quan h thng mi gia Vit Nam vi cc nc thnh vin ca Lin minh Chu u pht trin mnh t nhng nm u thp k 90 sau khi Vit Nam k mt lot hip nh song phng vi EU nh Hip nh khung v hp tc kinh t, khoa hc v k thut ( nm 1990), Hip nh dt may (1994, 1996, 1997, 2000, 2003); Hip nh giy dp (2000). Quan h hp tc u tin gia EU v Vit Nam ch yu l tr gip ngi Vit Nam hi hng. T 1989-1996, tng vin tr ca EU cho mc ch ny trn 110 triu USD. Nm 2002, EU thng qua chin lc hp tc vi Vit Nam trong giai on 2002-2006, nhm to iu kin tng tc xo i gim ngho trong chin lc pht trin bn vng. Theo EU d kin tr gip 162 triu euro tp trung vo 2 lnh vc: Tng cng pht trin ngun nhn lc, c bit h tr pht trin mt s tnh ngho thng qua h tr lnh vc gio dc; Tr gip ci cch kinh t Vit Nam theo hng c ch th trng nhanh chng hi nhp vi kinh t khu vc v th gii; Ngoi ra, trong chin lc hp tc ny cn c vn bo v mi trng, vn ho, gio dc, cht lng gii tnh v qun l nh nc c hiu qu. Quan h bun bn thng mi Vit Nam - EU trong 10 nm t 1990-1999 vi quy m tng hn 12 ln v tc tng bnh qun mi nm l 32%.. Hin Nay,EU l nh cung cp ODA ln nht cho Vit Nam. Trong , cc lnh
10

vc ngnh ngh c ti tr nhiu nht l nng lm thy sn (17,58%), ti nguyn (13,15%), y t ( 9,59%), pht trin x hi (9,58%). Ngoi ra, cc nc thnh vin EU cn cung cp vn ODA thng qua cc t chc ti chnh a phng. 1. Lch s hnh thnh v pht trin quan h Vit Nam-EU.
Thng 11/1990, Vit Nam v EU chnh thc thit lp quan h ngoi

giao. Ngy 17/7/1995: K kt Hip nh khung v hp tc, thit lp cc nguyn tc c bn nhm thc y mi quan h ngoi giao gia VNEU v bt u c hiu lc vo ngy 01-06-1996, cung cp c s php l cho quan h song phng. Hip nh khung ra bn mc tiu: Tng cng u t v thng mi song phng; H tr pht trin kinh t lu di ca Vit Nam v ci thin cc iu kin sng cho ngi ngho; H tr nhng n lc ca Vit Nam trong vic c cu li nn kinh t v tin ti mt nn kinh t th trng; Bo v mi trng. Hip nh cng bao gm mt iu khon quy nh cc quyn con ngi v cc nguyn tc dn ch l nn tng cho hp tc gia EC v Vit Nam. Hip nh khung v hp tc EC - Vit Nam c t ng p dng cho cc nc thnh vin mi ca EU gia nhp Lin minh vo ngy 1 thng 5 nm 2004, cng nh cho cc nc thnh vin ca EU trong tng lai Thng 1/1996, y ban chu u (EC) lp Phi on i din thng trc v c i s - Trng Phi on ti H ni. Thng 9/1996 hai bn hp y ban Hn hp Vit Nam - EC ln I. y l cuc hp c t chc nh k 2 nm 1 ln lun phin ti H Ni v Brussels. Cc cuc hp ca y ban Hn hp c chun b bi ba t/ban cng tc trc thuc gii quyt nhng lnh vc c th: T Cng tc Hp tc : Kim im tin cc chng trnh hp tc pht trin v hp tc kinh t gia EC v Vit Nam v tho lun cc nh hng tng lai trong khun kh Ti liu Chin
11

lc Quc gia v cc Chng trnh nh hng Quc gia cho nhiu nm. T Cng tc Thng mi v u t: Chun b cho cc trao i song phng v cc quy nh lin quan n thng mi v u t v kim im vic thc hin hip nh song phng hin c; x l tt c cc vn v chnh sch thng mi lin quan n EU v cc nc thnh vin EU. Tiu ban v hp tc xy dng th ch, ci cch hnh chnh, qun tr cng v nhn quyn: Tiu ban c thit lp ti cuc hp ln th 4 ca y ban Hn hp vo ngy 21-11-2003. Cc hot ng ca tiu ban bao gm cc cuc hp chnh thc v cc s kin khng chnh thc trong nhng lnh vc thuc thm quyn. T thng 3/1997, Vit Nam chnh thc tham gia Hip nh hp tc ASEAN EU Nm 1999: Tho thun v bun bn giy dp. Nm 2001, Vit Nam v EU tin hnh thng xuyn cc cuc tip xc v i thoi khng chnh thc v nhn quyn. Gia nm 2003, EU ngh ta thit lp c ch i thoi chnh thc v nh k v dn ch - nhn quyn mt nm 2 ln v nng cp i thoi nhn quyn t cp chuyn vin ln cp V B Ngoi giao v cp i s. Ngy 27/6/2005, Hi ng Chu u thng qua cc quy nh mi v h thng u i thu quan (GSP). Thng 5/2007, Vit Nam v EU tho thun tin hnh m phn mt Hip nh i tc v Hp tc (PCA).

2. Nhng c s vng Nm 2007, tng gi tr cam kt ca EU dnh cho Vit Nam l 948 triu USD, trong gn 500 triu USD l vin tr khng hon li, chim 21% tng cam kt ca cc nh ti tr. Tuy nhin, c mt iu r rng l c s chnh cho s pht trin mnh m quan h Vit Nam - EU chnh l s ct cnh ca c hai nn kinh t. Vi dn s 500 triu, 27 quc gia thnh vin EU chim 30% GDP, 41% thng mi v 43% u t ton cu. Nm 2000, cc nh lnh o EU thng qua chin lc Lisbon nhm bin chu u thnh mt nn kinh t da trn tri thc nng ng v c sc cnh tranh nht th gii. Nh ci cch v c cu, EU t mc tng trng kinh t n nh mc 3%/nm, tht nghip dn c kim
12

sot mc di 7%, thp nht k t gia thp nin 1980. Trong tng lai, kinh t chu u ang ch i mt chu k tng trng mi vi vic EC thng qua mt k hoch thc y chin lc ci cch giai on 2008-2010 trn 4 lnh vc u tin l tri thc v i mi, gii to tim nng kinh doanh, u t ngun nhn lc v hin i ho th trng lao ng, nng lng v bin i kh hu. Pha Vit Nam cng c nhng thay i nng trong nhng nm qua, trong thnh cng ng ghi nhn nht l tc tng trng lun t mc cao, bnh qun khong 8%/nm. Theo nh gi ca Ngn hng Th gii, trong nm 2007, tng trng kinh t ca Vit Nam c th t hn 8% v lng FDI cam kt t mc k lc 16 t USD. Cng vi t cch thnh vin th 150 ca T chc Thng mi Th gii (WTO), Vit Nam tr thnh mt a ch u t hp dn. Bo co Trin vng u t th gii 2006 ca UNCTAD xp hng Vit Nam l a im hp dn u t ng th 6 trn th gii. Trong khu vc, Hi ng Doanh nghip chu xp Vit Nam th ba v hp dn u t i vi cc tp on chu giai on 2007 2009. Vi chin lc hi nhp quc t thch hp, Vit Nam ang dn khng nh vai tr v tim nng ca mnh khu vc v trn th gii. 3. Bi cnh mi quan h mi Mi quan h Vit Nam - EU c xc lp trn c s Hip nh khung v hp tc t nm 1995, n nay ht hn. Tuy nhin, y l bn hip nh da trn mi quan h gia mt bn l cc nc cung cp vin tr pht trin v mt bn l nc nhn vin tr, trong khi nhng bc pht trin mnh m c Vit Nam v EU lm cn cn li ch gia hai bn c s thay i cn bn. Theo cu i s, Trng Phi on EC ti Vit Nam Markus Cornaro, quan h EU - Vit Nam pht trin vt ra ngoi khun kh thng mi, hp tc pht trin v chnh tr thun tu. Cn theo b Sandra Callagan, Trng ban Chnh tr, Kinh t v Thng mi thuc Phi on EC ti Vit Nam, Hip nh khung v hp tc Vit Nam - EU khng cn th hin c mi quan h i tc nng ln mt tm cao mi v cn phi c mt hip nh hp tc su rng hn gia hai bn thay th. Chnh v vy, trong cuc gp gia Ph Th tng, B trng Ngoi giao Phm Gia Khim v U vin ph trch quan h i ngoi ca EC Benita Ferrero-Waldner ti Hamburg (c), thng 5/2007, Vit Nam v EU tho thun tin hnh m phn mt Hip nh i tc v Hp tc (PCA). y l hip nh c xy dng trn c s hai bn cng c li, m rng hn nhiu

13

so vi Hip nh khung nm 1995, bao gm nhiu lnh vc mi nh nhp c, chng ti phm, chng khng b, ngn nga v kh git ngi hng lot...Ngoi kinh t, PCA cng l mt hip nh hp tc v rt nhiu lnh vc quan trng khc nh trao i khoa hc cng ngh v nghin cu. Trong khun kh PCA, hai bn i tc bn bc khng nhng v nhng khon vin tr m EU s tip tc dnh cho Vit Nam hay v cch Vit Nam s dng hiu qu cc khon vin tr , m cn v nhng li ch khc m c EU v Vit Nam u quan tm. L mt bc pht trin quan trng v l khun kh cho ton b quan h hp tc gia Vit Nam v EU trong thi gian ti, Hip nh PCA mi gia EU v Vit Nam s thay cho Hip nh khung v hp tc k nm 1995 ht hn. i vi Vit Nam, PCA l khi u cho mt giai on pht trin mi trong quan h vi EU, b li ng sau mi quan h ph thuc hng ti mt quan h i tc bnh ng hn, b Sandra Callagan, Trng ban Chnh tr, Kinh t v Thng mi thuc Phi on EC ti Vit Nam ni v PCA nh vy. u thng 10/2009 ti H Ni, hi tho Hip nh i tc v hp tc (PCA) v trin vng quan h Vit Nam EU c B Ngoi giao Vit Nam v Phi on U ban Chu u ti Vit Nam t chc nh mt bc chun b thit thc cho m phn Vit Nam - EU v Hip nh ny. Trn c s , i din cc b, ngnh, cc c quan nghin cu, cng ng doanh nghip Vit Nam v i din pha EU xut phng hng v bin php pht trin quan h c th vi EU trn tt c cc lnh vc, xy dng c s cho hai bn tin hnh m phn v k kt PCA.

B.Thc trng quan h thng mi v u t Vit Nam-EU

I. Chnh sch ngoi thng gia VN-EU Sau gn hai thp k thit lp quan h ngoi giao, v c bit l t khi Hip nh khung v hp tc c k kt nm 1995, thng mi tr thnh mt trong nhng lnh vc ni bt nht trong quan h hp tc gia Vit Nam v EU. 1. Thu quan u i ph cp(GSP) Vit Nam v EU dnh cho nhau ch i ng ti hu quc (MFN) v EC cam kt dnh cho hng ha xut x t Vit Nam ch u i ph cp (GSP), gia hn v tng hn ngch nhp khu hng dt may ca Vit Nam.
14

Tuy nhin, T ngy 1-1-2009.Lin hip chu u (EU) thng qua quyt nh v vic b quy ch h thng u i thu quan ph cp (GSP) i vi mt hng giy dp VN Cuc hp ngy 11.6, cc thnh vin EU b phiu thng qua D tho u i thu quan chung GSP giai on 2009 - 2011 m EC xut, trong mc XII (ch yu giy dp) ca VN s khng c hng u i thu quan ph cp GSP ca EU na. Theo Lefaso VN, ngnh da giy l ngnh cng nghip quan trng ca VN, chnh sch u i thu quan GSP ng gp ln vo s tn ti v pht trin ca ngnh da giy VN trong cc nm qua. Nay nu bi b GSP s tc ng n cc DN ngnh da giy, tc pht trin ngnh v nn kinh t. V tc ng v thit hi khi cc sn phm giy dp XK ca VN sang EU khi khng c hng u i GSP, Lefaso cho rng, bng vic bi b GSP th li th cnh tranh v gi cc sn phm da giy ca VN s c suy gim so vi cc nc khc trong khu vc, do bnh qun mi i giy XK ca VN phi tng thm thu nhp khu vo EU t 3,5 - 5%.Hip hi Da giy Vit Nam cho bit, khi khng c hng Quy ch u i thu quan GSP. Nu tnh theo kim ngch xut khu nm 2007 vo EU ca mt hng ny l 2,19 t USD th khi p thu, Vit Nam s mt thm 109,9 triu USD. Ngnh c 700 doanh nghip, 70% l doanh nghip nc ngoi, vi 1 triu lao ng v khong 30% lao ng s b nh hng bi quyt nh ca EC. Theo quy nh, thu u i GSP c xy dng trn c s minh bch, cng bng v khng phn bit i x, nhm gip cc nc ang pht trin b ph thuc vo mt vi ngnh hng xut khu. 2. Hip nh PCA Hip nh PCA mi gia EU v Vit Nam s thay cho Hip nh khung v hp tc k nm 1995 ht hn. y l hip nh c xy dng trn c s hai bn cng c li, m rng hn nhiu so vi Hip nh khung nm 1995, bao gm nhiu lnh vc mi nh nhp c, chng ti phm, chng khng b, ngn nga v kh git ngi hng lot...Ngoi kinh t, PCA cng l mt hip nh hp tc v rt nhiu lnh vc quan trng khc nh trao i khoa hc cng ngh v nghin cu. Trong khun kh PCA, hai bn i tc bn bc khng nhng v nhng khon vin tr m EU s tip tc dnh cho Vit Nam hay v cch Vit Nam s dng hiu qu cc khon vin tr , m cn v nhng li ch khc m c EU v Vit Nam u quan tm .i vi Vit Nam, PCA l khi u cho mt giai on pht trin mi trong quan h vi EU, b li ng sau mi quan h ph thuc hng ti mt quan h i tc

15

bnh ng hn, b Sandra Callagan, Trng ban Chnh tr, Kinh t v Thng mi thuc Phi on EC ti Vit Nam ni v PCA nh vy. Mi y, y ban chu u (EC) thng qua Chin lc hp tc vi Vit Nam trong giai on 2007-2013 vi khon ngn sch tr gi 430 triu USD tp trung h tr cc k hoch pht trin kinh t - x hi ca Vit Nam. D kin tng trng thng mi hai chiu vt mc 20% v t 15 t USD vo nm 2010. l nhng con s d bo ht sc n tng cho s pht trin quan h Vit Nam EU trong tng lai. 3 . Thu quan:
Hng ro thu quan: tt c cc quc gia thnh vin EU u p dng

h thng thu Hi quan thng thung khi hng nhp khu hng t bn ngoi EU. Nu khng c hiu lc ca mt hip nh thng mi c bit, th h thng thu nhp khu chung c p dng. Tuy nhin mt s hip nh thng mi u i c p dng cho nhiu quc gia ang pht trin. .EU p thu chng bn ph gi i vi giy m da hay hn ch nhp khu mt hng c da trn ca Vit Nam do pht hin d lng khng sinh b cm. Hin nay, 33 m hng giy th thao v giy m da b p thu chng bn ph gi, cc chng loi khc vn c hng u i thu quan ca EU v khng b hn ch v s lng . V hng ro phi thu quan ca EU: EU thng nht p dng HACCP Hazard Analysis and Control of Critical Point nh l yu cu bt buc ca EU i vi cc ngnh cng nghip ch bin thc phm, trong nhn mnh n kha cnh "Tng ng" bao gm tng ng v h thng lut php v kim tra cht lng, tng ng v t chc, chc nng ca c quan nh nc c thm quyn v kim tra cht lng v an ton v sinh thc phm v cc doanh nghip xut khu hng thu sn phi m bo cc iu kin v an ton v sinh hng thu sn tng ng vi doanh nghip ca EU. Thc cht y l mt bin php gip cc nc ang pht trin c th m bo tho mn yu cu cht lng v sinh hng thu sn ca cc th trng nhp khu khc nh Hoa K. i vi mt hng thu sn ca Vit Nam, th trng ny ch yu p dng bin php qun l m bo an ton v sinh thc phm v m bo d lng khng sinh thp hn mc cho php; ngoi ra khng p dng cc bin php phi quan thu no khc. Ngoi ra cn mt vi tiu chun khc:

16

 Cc tiu chun v mi trng Cc tin trnh thc hin nhn sinh thi nhm ti cc sn phm v ch ra rng sn phm c nhn c mt hiu ng vi mi trng thp hn so vi cc sn phm khc. Nu mt nh sn xut mun ch ra cho mi ngi bit rng mnh sn xut theo phng php bo v mi trng, nh sn xut c th tun th theo cc tiu chun c t ra cho mc ch ny. Hin ti 2 h thng tiu chun mang tnh cht t nguyn v chung nht l ISO 14001 v EMAS. C hai tiu chun ny u da trn cc tiu chun qun l cht lng ISO 9000. Cc vn lin quan n sn phm

Cc vt liu chnh s dng cho sn xut cc sn phm may mc thng thng l bng v si nhn to. Trong qu trnh sn xut nhiu cht c hi c thi ra. Qu trnh sn xut c nhiu nh hng n mi trng: Ch bin sn xut: nh hng ln nht ch yu trong giai on trng trt nguyn liu th v giai on sn xut vi. Cc qu trnh ny tiu th mt lng nc rt ln v nhiu ho cht c s dng trong qu trnh s l t v to ra nhiu cht thi. Rt nhiu nc c s dng trong qu trnh ch bin tinh lc vi. Sau nc c b i di dng nc thi sau khi qua nhiu tin trnh s l nhiu cht khc nhau. Mt lng ln cc cht c oxygen c thi ra trong nc thi khi to kh v lm sch si vi. Trong vi trng hp, c mt lng nh cht biocide c tmthy trong cc nguyn liu cotton th. Nhiu cht c khng th hy bng phng php vi khun cng c th tm thy trong qu trnh git ty phi i-ong. Cc cht ty ra ny c th l nguyn nhn gy nn cc vn trn b mt nc. Cht nh hng n mi trng quan trng nht l hypochloride thi ra trong qu trnh ty trng. Mt li th ca qun o bng si nhn to l s dng t ho cht trong qu trnh sn xut. Tuy nhin im bt li l s dng ngun d tr du m. Kt lun : Th trng EU v Hoa K l hai th trng ln v ng thi cng l hai i tc chin lc quan trng ca Vit Nam trong cc quan h thng mi xut nhp khu ca nc ta.Tuy nhin, trong khi quan h gia Vit Nam v EU hu ht u l cc quan h n phng (thng qua cc chnh sch m

17

EU dnh cho Vit Nam: chnh sch PCA v MNF phn tch trn) th quan h gia Vit Nam v Hoa K hu ht u l quan h song phng : Bt u t nm 1995 cc chng trnh ca C quan Pht trin Quc t Hoa K (USAID) c m rng, bao gm c tr gip cho ci cch t php, qun l iu hnh, tng trng kinh t....USAID ang h tr Vit Nam chuyn i sang mt nn kinh t th trng m thng qua y mnh t do ha thng mi, c bit ci cch t php cn phi c trin khai theo nh cam kt trong Hip nh Thng mi Song phng Vit Nam-Hoa K v theo nhng cam kt Vit Nam gia nhp T chc Thng mi Th gii (WTO). USAID cung cp mt i ng cc nh kinh t v chuyn gia lut php lm vic vi cc nh hoch nh chnh sch cao cp trong ngnh hnh php, Quc hi v ng Cng sn. Cng vic tp trung xung quanh lch trnh ci cch t php v hnh chnh y tham vng m WTO v Hip nh Thng mi Song phng i hi. Cc ci cch ny bao gm cc o lut trong B lut T tng Dn s, Lut u t nhm bo m s i x bnh ng gia cc doanh nghip nh nc v cc cng ty t nhn; lut bo him gip cho th trng vn ca Vit Nam pht trin; lut bo v quyn s hu tr tu, quy trnh khng n v nhiu lnh vc khc... c c nhng ti tr , Vit Nam cng chp nhn iu khon bn Hoa K a ra: Dnh quy ch i x ti hu quc cho cc hng ho ca M. Ln u tin cho php cc cng ty M v cc doanh nghip c vn u t trc tip ca M c php xut nhp khu hu ht cc sn phm (vi l trnh t 3-6 nm.Hin ti, cc cng ty nc ngoi phi ph thuc vo cc nh nhp khu Vit Nam c cp giy php, hu ht l doanh nghip nh nc. u i thu quan hip nh ny cha ng cc cam kt c th ca Vit Nam v vic gim thu quan cho khong 250 sn phm, khong 4/5 trong s l nng sn.Song phng ny, Vit Nam khng p dng khon ph thu ny i vi hng ho nhp khu ca M. Bn cnh , trong vn tip cn th trng, hip nh cn c quy nh v bo v, theo cho php mt trong hai bn c quyn tm thi p t thu quan nhm ngn chn tnh trng nhp khu hng ho tng ln nhanh chng.

II. Tnh hnh xut nhp khu EU-VN

18

Thm ht thng mi ca EU vi Vit Nam nm 2006 t mc k lc mi 4,43 t euro (so vi 3,6 t euro nm 2005). Nu tnh c mu dch ni khi th tng ngch mu dch l 3.092 t chim hn 41% th phn th gii. EU ng u th gii v xut khu dch v chim khong 43% th phn, gp 2,5 ln M. u t ra nc ngoi chim 47% FDI ton cu v nhn 20% u t t bn ngoi. Trao i thng mi EU - Vit Nam tnh n ht thng 9/2008 (Ngun: Eurostat, n v tnh: t Euro):

EU xut EU nhp Cn cn Tng KN

9 thng 2008 2,47 6,38 3,91 8,85

9 thng 2007 2,55 5,97 3,42 8,52

So snh(%) -3 +6,9 +14,3 +3,87

Nhn xt: Trong giai on 2007- 2008, ta thy xt v chiu ngang,cc ch tiu EU nhp, cn cn v tng kim nghch nm 2008 lun tng so vi nm 2007 (tr EU xut gim nhng khng ng k), xt v chiu dc s lng EU nhp lun ln hn s EU xut c 2 nm. Qua cc s liu phn tch trn, EU thc s chng t l mt th trng xut khu ln ca Vit Nam, l mt ngun thu ngoai t quan trng t cc hot ng kinh doanh XNK ca nc ta. Kim ngch xut nhp khu cc mt hng ch yu gia Vit Nam v EU trong 10 thng u nm 2008 v 2009

Tng KN XNK VN- EU

Thng 10/2009

Thng 10/2008

Tng gim % So T10/09 &08

19

VN xut VN nhp Cn cn Tng kim ngch

566.180 366.641 199.539 966.593

656.290 283.779 372.511 940.069

-14,9 +28,6 -46,4 2,8

Nhn Xt: Nm 2008 l nm khng hong kinh t M lan sang chu u, khin kinh t Ty Ban Nha, Ailen v an Mch bn b vc suy thoi; kinh t Php suy yu v cc nn kinh t u tu khu vc nh: c, Anh, Italia... u m m. Chu u ang phi i mt vi nhiu vn kh khn nh lm pht, gi du cao, sn xut cng nghip gim, th trng nh t nhiu nc ang xu i. Theo , tc tng trng kinh t ca khu vc ny gim ng k. iu th hin kh r thng qua tnh hnh XNK gia VN-EU, cn cn thng mi 2009 lin tc gim so nm 2008.Tuy nhin tng kim ngch vn t mc cao v tng so vi nm 2007.Qua ta thy ,mc d chu nh hng trm trng khng hong ca nn kinh t th gii, song quan h thng mi VN-EU vn c duy tr mc tng i cao. Nhn xt chung v quan h xut nhp khu VN- EU: - Giai on 2007- 2008 l giai on pht trin cao nht ca quan h VNEU ,kim nghch XNK lin tuc tng trong 2 nm. - Giai oan 2008- 2009 l nm nn kinh t EU v th gii chu nh hng trm trng ca cuc khng hong kinh t, bi vy quan h thng mi gia 2 nc c phn gim st.Tuy nhin, kim nghch thng mi vn tng qua 2 nm, EU vn gi vai tr quan trng trong quan h thng mi ca VN vi cc khu vc trn th gii 1.Tnh hnh nhp khu t EU ca VN a. Nhp khu my mc thit b cng ngh ngun: Vit Nam nhp khu t EU nhiu my mc, thit b cng ngh ngun cht lng cao chim 10% kim ngch nhp khu, ch yu l thit b ton b, my, ph tng, phng tin vn ti bao gm c my bay, tu bin, t, xe la, nguyn liu, ho cht, tn dc, phn bn, vt liu xy dng, st thp, sn phm c kh, hng tiu dng cao cp.

20

1 s m/h EU XK Thng sang 10/2008 VN Sn phm in t, linh kin My mc thit b cng ghip Dc phm thit 22.804 b y t M phm ho cht 10.820 St thp v kim 11.502 loa khc 36.045 81.822

Thng

Tng

10/2007 gim % 39.045 101.72 -7.68 -19.56

15.204

+50

11.761 13.979

-8 -17.72

21

b.Nhp khu hng ho nng nghip: Bn cnh, nhng mt hng c trnh cng ngh cao, EU l mt trong nhng th trng ln cung cp lng rau hoa qu di do cho Vit Nam. Theo thng k ca Tng cc Hi quan kim ngch nhp khu rau hoa qu t th trng EU t 236,3 nghn USD, gim nh 1,4% so vi thng 10/09. Tuy nhin, kim ngch nhp khu t EU so vi cng k nm trc li tng rt mnh vi gn 147%.
Thng k 11 thng nm 2009 cho thy, kim ngch nhp khu rau hoa

qu t EU t 1,91 triu USD gim 18,3%. c tnh trong thng cui nm, kim ngch nhp khu rau hoa qu s tng nh nhng tnh chung c nm vn gim t 10% n 15% so cng k 2008. Tnh n thi im hin ti, kim ngch t cao nht l vo thng 10/09 vi 239,6 nghn USD v thp nht vo thng 5/09 ch vi 95,6 nghn USD. So vi cng k, thng t kim ngch cao nht l vo thng 6 vi 352,9 nghn USD v thp nht l thng 3 vi 84,9 nghn USD. EU l th trng c rt nhiu quy nh nghim ngt v ch s dng thuc bo v thc vt trong cc nhm mt hng rau hoa qu ti sng v c ch bin. Do , sn phm nhp t th trng ny rt an ton v thng c gi nhp khu cao hn hn so vi cc th trng khc. Ngun cung rau hoa qu: C 11 nc thuc th trng EU cung cp rau hoa qu cho th trng Vit Nam 11 thng qua, tng 2 nc so vi cng k l Litsva v Hy Lp. Trong , kim ngch nhp khu t
Italia t cao nht vi 371,2 nghn USD, chim 19,4% tng kim

ngch. So cng k nm trc, Italia l 1 trong 2 nc c tc tng trng dng, t 25,1%. Trong vng 1 nm qua, cc sn phm c ngun gc t Italia nh C chua ng hp, u, nm, qu kiwi, rt c a chung bi ngi tiu dng trong nc. Hn na ngun hng cung cp kh di do gip cho th trng ny t v tr th 5 (2008) vn ln v tr dn u v kim ngch nhp khu.

22

 Tip n l B vi kim ngch nhp khu t 297,2 nghn USD gim

nh 6,4% so cng k. Th phn trong c cu nhp khu ca th trng B cng c nng cao t 13,5% ln 15,5%. Cc sn phm c nhp khu nhiu t B gm c: khoai ty ng lnh, hnh ty, u v ng. Trong kim ngch nhp khu khoai ty ng lnh chim t trng cao nht vi gn 90%, tip n l xanh ng lnh vi 3,5%, H Lan l ngun cung c tc tng trng gim mnh nht so cng k 2008. Thng k, kim ngch nhp khu t H Lan t 87,8 nghn USD gim hn 66,5%. Th trng ny cung cp ch yu l khoai ty ging, ht Pimento, anh o ti, qu kiwi v n tm xun ti cho Vit Nam. C th: Kim ngch nhp khu qu kiwi t 31,9 nghn USD chim 36,4%, ht Pimento t 32 nghn USD chim 36,4%, anh o ti t 9,07 nghn USD chim 10,3%, khoai ty ging t 7,06 nghn USD chim 8%, c cng l ngun cung c tc tng trng gim nhanh trong thi gian qua. Trong vng 11 thng qua, kim ngch nhp khu t c t 154,3 nghn USD gim 50,6% khin th phn ca ngun cung ny cng gim t 13,3% xung cn 8%. Chng loi nhp khu: Chng loi rau hoa qu nhp khu t EU 11 thng qua rt phong ph v a dng. Tuy nhin, s lng mt hng gim kh nhiu so vi cng k nm trc. Trong s hn 40 mt hng nhp khu, kim ngch khoai cc loi t cao nht vi 302 nghn USD chim 15,7% tng 37,6% so cng k. Mt hng ny c nhp khu nhiu t c, B, H Lan, an Mch, Italia, c bit l t B t 269 nghn USD chim ti 65,2% tng kim ngch nhp khu khoai cc loi trong k. Tip n l mt hng c chua v c rt t 208,4 nghn USD chim 10,9% tng 12,9% so cng k. Italia v Php l 2 ngun cung chnh mt hng ny cho th trng Vit Nam vi kim ngch t ln lt 157,1 nghn USD v 51,3 nghn USD. Trong k: nho, cam, l, chui, l nhng mt hng c tc tng trng t cao. y cng l h qu ca chnh sch hn ch dng hng Trung Quc trong thi gian qua. Mt hng nho t kim ngch 36 nghn USD tng 59 ln so cng k. Tip n l Cam t 23,5 nghn USD tng 12,1 ln; L t 11 nghn USD tng 10 ln, chui t 25,6 nghn USD tng 8,7 ln. Ngc li, kim ngch nhp khu to cc loi t 16,4 nghn USD gim

23

ti gn 84%. Tip theo l o vi kim ngch t 30,5 nghn USD gim gn 79,5%,. 2 Tnh hnh xut khu sang th trng EU Nm 2007, xut khu c ph, thu sn, sn phm in t v vi tnh, sn phm nha, ht tiu, hng rau qu ca VN vo th trng EU tng mnh. EU hin l th trng xut khu trng im ca Vit Nam, trong nhng nm gn y xut khu ca Vit Nam vo th trng ny lin tc tng mnh. Nh trong nm 2006, 2007 xut khu vo th trng ny u tng trn 28% so vi nm trc, t ln lt l 7,04 t USD v 9,02 t USD. Cho n nay,cc mt hng nh dt may,giy dp,thy sn,c ph,sn phm g vn c xem l nhng mt hng xut khu ch lc ca Vit Nam sang th trng EU.i vi tng mt hng c th,tnh hnh xut khu cc mt hng ny sang th trng EU nm 2009 u tng so vi 2008,ring ch c xut khu c ph gim 2,4% so vi nm 2008.Nhung xt chung th ton b kim ngch xut khu cc mt hng ch lc sang EU tng 6% so vi nm 2008.

Kim ngch xut khu cc mt hng ch lc vo EU giai on 2009-2010 n v tnh: Kim ngch: triu USD; tng %

24

Ni dung

Nm 2008 Tr Tng gi Tng KN XK vo10.00 17,6 EU 0 KNXK cc mt6.990 17,6 hng ch lc Dt May Giy dp Thu sn C ph Sn phm g 1.750 20,7 2.600 21,3 1.100 20,6 820 720 -2,4 20,0

Nm 2009 Nm 2010 Tr gi Tng Tr Tng gi 10.600 6,0 12.10 14,2 0 7.430 6,3 8.300 11,7 1.850 5,7 2.750 5,8

2009-2010 Tr Tng gi 22.70 6,7 0 15.73 6,0 0

2.100 13,5 3.950 6,4 3.000 9,1 5.750 5,0

1.250 13,6 1.450 16,0 2.700 9,9 800 780 -2,4 850 8,3 900 6,3 1.650 1,3

15,4 2.400 7,9

Giy Dp Ngnh da giy Vit Nam tip tc chu nh hng ln bi tc ng ca khng hong kinh t ton cu. Nng lc sn xut, kh nng cnh tranh sn phm, th trng tiu thu ang gp kh khn. Tuy nhin, xut khu da giy Vit Nam c du hiu hi phc.Theo s liu thng k mi nht, kim ngch xut khu giy dp ca Vit Nam trong thng 5/2009 t trn 374,5 triu USD, gim 17,86% so vi cng k nm ngoi nhng tng 7,5% so vi thng 4. Tnh chung 5 thng u nm, kim ngch xut khu giy dp t 1,664 t USD, gim 8,7% so vi cng k nm ngoi v thc hin c 32,6% k hoch nm.Trong thng 5, xut khu giy dp sang mt s th trng ln vn t tc tng trng cao nh xut khu sang EU tng 12,57% so vi thng 4 v l nh nhp khu mt hng giy dp ln nht ca Vit Nam.Nhn chung, kim ngch giy dp sang nhiu th trng trong 5 thng u nm c s st gim mnh nh EU gim 18,8%, sang Hn Quc gim 49,5%...

25

Th trng nhp khu mt hng giy dp 5 thng u nm 2009 n v tnh: USD Th trng EU Hoa K Nht Bn Mexico Canada Panama Trung Quc Hn Quc ASEAN Nga Hng Kng Nam Phi xtrylia Th Nh K Thu S i Loan Brazil UAE Ucraina Nauy n Tng cng T5/2009 190.473.366 96.574.445 10.224.172 10.020.479 8.209.555 5.037.165 6.807.329 4.406.543 4.960.180 3.354.867 2.580.835 2.595.938 3.737.993 1.985.092 1.610.225 2.879.348 2.617.372 2.194.163 252.362 875.296 362.369 374.500.000 5T/2009 798.813.875 446.063.029 51.634.591 52.783.641 35.439.875 26.397.876 36.233.201 23.647.475 21.546.506 16.346.049 15.939.326 14.316.752 15.595.197 7.985.650 7.716.090 14.882.027 9.901.733 6.676.217 2.391.788 3.145.811 1.670.369 1.664.000.000 So cng k 2008 (%) -18,82 9,14 -3,47 -2,88 9,7 -8,25 -2,7 -49,52 15,45 0,32 -10,98 26,65 -4,63 -14,07 -8,62 -0,02 -0,29 -4,89 30,72 -12,48 -14,31

(http://www.lefaso.org.vn/default.aspx? portalid=1&tabid=318&itemid=1900) T bng s liu trn ta thy Eu lun l th trng xut khu giy dp ln ca VN vi kim ngch xut khu giy dp sang th trng EU tnh trong vng 5 thng u nm 2009 ln ti 798.813.875 USD chim ti 47,97% tong kim ngch xut khu giy dp sang th trng nc ngoi.

26

 C Ph Hin EU l th trng tiu th ln nht ca c ph Vit Nam, chim t trng khong 50% trong Tong kim ngch xut khu mt hng ny ca nc ta. Trong nm 2007, xut khu c ph vo th trung ny t trn 878,8 triu USD, tng 63% so vi nm 2006. Mc tng ny ny ch yu do gi c ph trn th gii tng mnh trong nm 2007. Phn u, kim ngch xut khu n nm 2010 t 850 triu USD, tng 6,3% . G EU hin vn l th trng xut khu g v sn phm g ln th 2 ca Vit Nam. Trong cuc khng hong kinh t va qua, y l th trng xut khu c s st gim ln nht trong cc th trng xut khu g v sn phm g ln ca Vit Nam. Kim ngch xut khu g v sn phm g ca Vit Nam 7thng u nm 2009 sang th trng EU st gim 39% so vi cng k nm trc, t 283 triu USD. Nh vy, trong thng 7/2009 kim ngch xut khu g v sn phm g sang khi EU tip tc st gim mnh. Tuy nhin, xut khu sang khi c nhng du hiu kh quan. Xut khu g v sn phm g ca Vit Nam sang th trng Anh, th trng ln nht trong khi, thng 7/2009 tng 1,5% so vi cng k nm trc, thng tng trng u tin k t u nm 2009 n nay. Tnh chung 7 thng u nm 2009, kim ngch xut khu g v sn phm g sang th trng Anh t 93,29 triu USD, gim 25% so vi cng k nm 2009, ci thin c 3% so vi mc gim 28% na u nm. Trong cc thng cui nm, tnh hnh xut khu sang th trng ny s dn c ci thin. Thu sn EU l th trng tiu th thu sn ln nht th gii, vi kim ngch nhp khu hng nm ln ti 34 t USD. EU l th trng tiu th thu sn ln trn th gii, nhp khu nhiu nht phil c ng lnh ch yu l c tuyt, c tuyt vng, v c tra, sau l tm ng lnh, v c ng. Trong nm 2007, xut khu thu sn ca VN sang EU tip tc tng mnh, t 911 triu USD, tng 40% so vi nm 2006. Nm 2008, xut khu thy sn ca Vit Nam ti EU t 275 nghn tn vi kim ngch t 910 triu USD, tng 26,6% v lng v 27,7% v kim ngch so vi nm 2007. Phn u n nm 2010 kim ngch xut khu t 1,7 t USD, tng bnh qun 23%/nm trong giai on 2008-2010.Trong nm 2007, kim ngch xut khu hng dt may sang th

27

trng EU tng chm li, t trn 1,48 t USD, tng 20,1% so vi nm 2006. Tuy nhin, trong nm 2008, xut khu hng dt may sang EU s kh khn hn do hng dt may ca Trung Quc xut khu sang th trng ny s c d b han ton hn ngch. Trong 9 thng u nm 2009, Vit Nam xut khu thy sn sang 155 th trng trn th gii, trong 3 th trng ln nht l EU, M v Nht Bn; chim 60,6% tng kim ngch xut khu. Mc d gi v tr ng u trong s cc th trng nhp khu thy sn Vit Nam, nhng xut khu thy sn sang EU gim 1,7% v khi lng v 6,7% v gi tr so vi cng k nm 2008; xut khu sang th trng Nht cng gim 21,2% v khi lng v 12,3% v gi tr. nh gi: Theo Sch xanh 2009, EU tip tc l i tc thng mi ln th nht ca Vit Nam trong nm 2008. EU hin l th trng xut khu ln nht ca Vit Nam, tiu th khong 12,2 t USD hng xut khu ca Vit Nam, vt c th trng M (nhp khu 11,86 t USD hng t Vit Nam). Xt ti cc hot ng nhp khu, EU ch l i tc ln th t ca Vit Nam (chim 7,97% tng kim ngch nhp khu ca Vit Nam) ng sau ASEAN, Trung Quc v Nht Bn. Vit Nam phi chu thm ht thng mi ch yu vi hai i tc chnh l Trung Quc v ASEAN (khong 11,2 t USD v 9,38 t USD). Ngc li, quan h gia EU-Vit Nam trn quy m ln c li cho Vit Nam vi mc thng d thng mi Vit Nam c hng khong 5,41 t USD. EU nng cao hn na vai tr i tc chnh ca Vit Nam ng trn gic kinh t: EU khng ch l i tc thng mi v nh u t quan trng nht. ng lu l hng ha EU nhp t Vit Nam tip tc tp trung vo nhng sn phm thm dng lao ng, hu ht cc sn phm ny u c tng trng mnh (v xut khu sang EU). Giy dp tip tc l nhm hng xut khu ln nht gia hai th trng ny (hn 2 t USD, tng 6,4% so vi nm 2007) bt chp cc mc thu chng bn ph gi. Theo ng Doyle, nhng con s ny chng t cc mt hng giy dp Vit Nam c kh nng cnh tranh cao trn th trng quc t. Nhng ngnh hng khc cng tip tc theo kp vi mc tng y lc quan xt v kim ngch xut khu nh dt may t tng 7,34%; c ph tng 1,71%; hi sn tng gn 18%; v g tng hn 2,92%. 3.Quan h Vit Nam vi mt s nc EU: EU gm c 27 thnh vin(nh k trn),di y l quan h Vit Nam vi mt s nc tiu biu(Phn Lan,Php,Ty Ban Nha)

28

a.Phn Lan Nm 2009, thng mi hai chiu gia hai nc s vn tng v nhng mt hng Vit Nam c tim nng xut khu vo Phn Lan ch yu l nhng mt hng thit yu phc v cuc sng nh hoa qu, hi sn

XUT KHU MT S MT HNG CH YU CA VIT NAM SANG PHN LAN THNG 1 NM 2010 n v : 1,000 USD Tn hng Thng Thng % tng %thng 01/2010 12/2009 gim so vi 01/2010 thng 12/2009 Tng cng (1.000 EUR) (1.000 USD) Giy dp Dt may (qun o) Hi sn C ph, tr, gia v (gm ht tiu) - C ph - Ht tiu Th cng m ngh : - NL l g - NL l gm s, china (pha l) - NL l kim loi (copper, base metal,...) - My, tre l, nha v NL khc Rau qu v ht iu - Ht iu g (Furniture) My tnh v linh kin Sn phm cht do 7,100 10,133 2,179 2,099 133 366 341 25 349 26 260 11 52 36 10 955 317 0
29

4,156 6,073 886 1,504 112 98 0 46 144 3 67 9

70.8 66.8 145.8 39.5 18.8 272.0 100.0 -45.5 141.4 824.9 288.3 19.7

100.00 21.50 20.71 1.31 3.61 3.36 0.25 3.44 0.25 2.57 0.11 0.51 0.36 0.10 9.42 3.13 0.004

66 117 99 559 339 1 -21.3 -68.7 -89.8 70.6 -6.5 -66.3

Khc

3,700

2,312

60.1

36.51

-Phn Lan l th trng c yu cu kh cao i vi cc loi hng ho v rt a chung nhng mt hng m ngh.Tnh n thng 1/2010 kim ngch xut khu sang th trng am nn tp trung vo cc mt hng cng ngh cao, hay nhng mt hng truyn thng c gi tr gia tng tty s l nhng mt hng c nhiu c hi c ngi tiu dng Phn Lan la chn. -Bn cnh , nng sn ca Vit Nam cng l sn phm c nhiu trin vng xut sang th trng Phn Lan. Hin Vit Nam c nhiu loi hoa qu m Phn Lan khng c hoc nu c s lng cng rt hn ch. Tip n l c ph, theo thng k, Phn Lan ang l nc c t l s dng c ph trn mi ngi cao nht th gii. Ngoi ra, ngi Phn Lan cng rt thch hi sn nhng tm li hu nh khng c Phn Lan. Trong khi , nhng mt hng ny Vit Nam ang c rt nhiu th mnh. -Hng xut khu sang Phn Lan phi tun th php lut khng ch ca Phn Lan m ca c EU. -Lut php ca EU quy nh kh r nhng iu khon v tiu chun bo v ngi tiu dng, ngi lao ng v mi trng. Trong , thc phm l nhm hng c nhng yu cu cao nht, cn nhng yu cu c th cho nhiu nhm hng khc c phn mm do hn. -Tuy nhin, ngay t ln u xut khu hng, cc yu cu cng c tho mn bao nhiu, nhng ln sau cc doanh nghip s cng thun li khi k kt hp ng xut hng sang Phn Lan cng nh EU.

30

-Trong bi cnh hin nay thng mi hai chiu gia hai nc s vn tng v nhng mt hng Vit Nam c tim nng xut khu vo Phn Lan ch yu l nhng mt hng thit y Cng theo thng k ca Phn Lan, trong nhng nm gn y, hp tc thng mi v u t gia Phn Lan v Vit Nam, tc tng trng hng nm lun mc t 20-40%. -Ring nm 2008, kim ngch bun bn hai chiu gia gia hai nc t 239,6 triu USD, tng 40% so vi nm trc. Trong , Vit Nam xut khu t trn 134 triu USD v nhp khu l khong 105 triu USD. y chnh l c s vng chc chng ta c th tin tng rng, kim ngch thng mi hai chiu ca hai nc s tip tc tng trong nm 2009 ny. -Phn Lan ng l mt th trng tim nng i vi Vit Nam. Khng ch ring Phn Lan, cc nc ln nh M, Nht, ...mt hng th cng m ngh Vit Nam c nh gi rt cao do gi thnh r v cht lng tt, li t kh nng kim tra cht lng nghim ngt so vi cc mt hng lng thc thc phm khc . -Tuy nhin Vit Nam cng s gp khng t kh khn khi ng u vi cc i th cnh tranh nh Trung Quc v Thi Lan. V h c th p ng kp thi nhng n t hng ln do hu ht cc mt hng m ngh ca h c lm bng my mc v c m hnh sn xut tp trung. Trong khi Vit Nam ch sn xut th cng vi quy m nh v ri rc nn rt kh c th cung ng c nhng hp ng vi s lng -ln trong mt thi gian ngn. -Nu Vit Nam pht hin ra li th ca mnh th nn khc phc nhng kh khn, pht huy im mnh, a ra nhng k hoch c th, sn xut chuyn nghip hn, nh bi cc i th , c quyn nm gi cc th trng tim nng. b.Php
31

Tng kim ngch bun bn hai chiu gia hai nc trong nm 2009 t khong 1,73 t euros tng khong 5,92% so vi nm 2008. Tng kim ngch xut nhp khu tng ch yu nh tng kim ngch nhp khu hng ha t Php v Vit Nam, c t trn 500 triu euros, tng 27,8% so vi 2008. n v : Nghn euros Tng gim 10 thng10 thngso nm 2009 2008 2008(%) 1 032 172 1 032 053 0,01 438 681 327 414 33,98 -15,77 8,19

Ni dung Xut khu Nhp khu Cn cn thanh 593 491 704 640 ton Tng kim ngch 1 470 854 1 359 467 Ngun : S liu Hi quan Php

Theo s liu thng k ca Tng cc Hi quan Vit Nam, nm 2009 kim ngch xut khu hng ho ca Vit Nam sang th trng Php t 808.551.550 USD, chim 1,4% kim ngch ca c nc v gim 16,7% so vi nm 2008. Hng ho ca Vit Nam xut khu sang Php tng i phong ph, a dng, bao gm : - Giy dp - Dt may - gia dng - Hng nng, lm, thu sn - qu, trang sc - in, in t - Dng c c kh - Gm s cc loi
32

- Cao su - Than - chi, sn phm th thao, gii tr - Sn phm nha - Hng my tre an Cc mt hng xut khu ch lc ca Vit Nam sang Php vn l cc mt hng truyn thng. Trong , 6 mt hng c kim ngch cao nht, chim khong 74% tng kim ngch xut khu. Mt hng giy dp tuy b p thu chng bn ph gi nhng kim ngch vn t cao nht vi 159,75 triu USD gim 18,1% so vi cng k nm ngoi. Mt hng gia dng v thy sn cng b gim. i vi mt hng thy sn, nm 2009 kim ngch xut khu t 83,31 triu USD, gim 9,1% so vi nm 2008. Nguyn nhn ca tnh trng gim st i vi mt hng ny v : - Hin nay, cng vi vic p dng Lut an ton thc phm chung do y ban Chu u quy nh th Php vn p dng Lut quc gia ca mnh. Do , thy sn xut khu cho d c ph hp vi iu kin ca EU, nhng vn c th khng c c quan chc nng ca Php chp nhn. - Thy sn nhp khu vo Php vn phi chu thu VAT 5,3%. - Ngoi ra, Php cn cm nhp khu cc loi c nh : C c thuc cc h nh Tetraodontidae, Molidae, Diodontidae, Canthigasteridae; Cc sn phm c cha biotoxin nh c t ciguatera hay muscleparalysing. V nhp khu: Nhp khu hng ha t Php v Vit Nam nm 2009 tng t bin so vi cc nm trc . Theo s liu thng k ca Tng cc Hi quan Vit Nam, kim ngch nhp khu hng ho ca Vit Nam t Php t 864.396.304 USD, tng 4,2% so vi nm 2008. Hng ha nhp khu ch yu t Php v Vit Nam bao gm : - My mc, thit b, dy chuyn cng ngh

33

- Dc phm - Ha cht - Hng dt may cao cp - qu, trang sc - Ru, ung - Sn phm cao su - Dng c quang hc, o lng, y t - Hng m phm - Bt m - Xe cc loi v ph tng. Bc sang nm 2010, nn kinh t Php c nhiu du hiu pht trin kh quan. Nhu cu ca th trng Php d kin c xu hng n nh hoc tng nh i vi cc mt hng m Vit Nam vn c th mnh v xut khu. V vy, kim ngch xut khu cc mt hng ny vo Php nm 2010 c th ch tng nh so vi 2009. tng xut khu hng ha vo th trng Php, Vit Nam cn ci thin sc cnh tranh cc mt hng xut khu dnh ly th phn t cc nc i th cnh tranh truyn thng nh Trung Quc, Braxin, n v cc nc Chu khc. Ngoi cc mt hng truyn thng, Vit Nam cng c th pht trin cc mt hng xut khu, nh st m ngh, vt liu xy dng, thit b in (bng n tit kim in), dc liu tng kim ngch xut khu. D tnh xut khu hng Vit Nam sang Php nm 2010 ch tng khong 3% so vi nm 2009. Kim ngch nhp khu hng t Php v Vit Nam s tip tc tng cao v : - Vit Nam tng nhp khu my bay Airbus t Php: ti cuc trin lm hng khng Le Bourget Php nm 2009, Vietnam Airlines k hp ng mua 16 my bay A321 v nhn chuyn thm Vit Nam ca Th tng Php t 12 - 13/11/2009, Vietnam Airlines k mua thm 4 my bay Airbus A380
34

(gi trung bnh ca loi my bay ny khong t 200 n 300 triu USD/chic). - Vit Nam ang c nhu cu nhp khu ln cc mt hng my mc, thit b, nguyn vt liu, dc phm, ru, ung, m phm ca Php. Do vy, d tnh tng kim ngch nhp khu hng t Php v Vit Nam nm 2010 s tng trn 10% so vi nm 2009. c.Ty Ban Nha Theo s liu thng k, tng gi tr kim ngch xut nhp khu (XNK) song phng gia Vit Nam v Ty Ban Nha trong 5 thng u nm nay t 451.577.241 USD, gim 1,4% so cng k nm ngoi; trong , xut khu ca Vit Nam sang Ty Ban Nha t 393.378.438 USD (tng 2,9%), nhp khu t Ty Ban Nha t 58.198.803 USD (gim 19%). Mt hng xut khu ch yu ca Vit Nam sang Ty Ban Nha (theo Tng cc Hi quan Vit Nam) l hng dt may, vi tr gi 100.087.008 USD, chim 25,4% trong tng kim ngch xut khu hng ho Vit Nam vo th trng Ty Ban Nha; v mt s mt hng khc nh giy dp t 94.172.428 USD, thu sn t 63.605.078 USD v 58.943.351 USD. S liu xut khu hng ho sang Ty Ban Nha 5 thng u nm 2009 Mt hng NK Tng gi tr NK Hng thu sn Ht iu C ph Ht tiu Go Sp t cht do Cao su USD Tn Tn Tn Tn USD Tn VT 5 thng u nm 2009 393.378.438 63.605.078 2.328.299 58.943.351 4.870.515 1.522.964 4.055.771 2.387.302

35

Ti xch, v, vali, m v USD d Sp my, tre, ci v thm USD G v sp g Hng dt may Giy dp cc loi Sp gm s USD USD USD USD

15.149.647 2.956.590 11.648.430 100.087.008 94.172.428 1.880.040 291.527 1.050.614 6.430.477 1.016.122 2.938.008

qu, kim loi qu v USD sp Sp t st thp USD

My vi tnh, sp in t USD v linh kin My mc, thit b, dng USD c ph tng Phng tin vn ti v USD ph tng

Vit Nam nhp khu cc mt hng ch yu l: my mc, thit b dng c ph tng t 12.266.650 USD, chim 21% trong tng kim ngch nhp khu hng ho t th trng ny. V nhp khu mt s mt hng khc nh sn phm ho cht, nguyn ph liu dc phm, dc phm, sa v sp sa S liu nhp khu hng ho Vit Nam t Ty Ban Nha 5 thng u nm 2009 Mt hng NK VT 5 thng u nm 2009 Tr gi (USD) Tng gi tr NK Sa v sp sa USD 58.198.803 4.661.617 1.489.574
36

Thc n gia sc v nguyn USD

liu Ho cht Sp ho cht USD USD 1.068.814 5.357.537 6.138.107 5.581.177 1.182.322 2.006.662 3.082.577 630.527 666.561 12.266.650 35.119 3.460.082

Nguyn ph liu dc USD phm Dc phm Cht do nguyn liu USD USD

Nguyn ph liu dt may USD da giy St thp cc loi Sp t st thp Tn USD

My vi tnh, sp in t v USD linh kin My mc, thit b, dng USD c, ph tng khc t nguyn chic cc loi Chic Linh kin, ph tng t USD

III. Quan h u t Vit Nam-EU: 1.Trc khi gia nhp WTO Phi on y ban chu u ti Vit Nam c thnh lp v chnh thc hot ng t nm 1996. T ti nay, quan h Vit Nam - EU pht trin mnh m trn mi lnh vc, c bit l thng mi. Vi gn na t ngi tiu dng c thu nhp bnh qun trn 21.000 USD/ngi/nm, EU hin ang l mt th trng ln ca Vit Nam. K t khi Vit Nam ban hnh Lut T nc ngoi thng 12/1987 n ht thng 8/2005, cc nc EU c 466 d n cn hiu lc, vi tng vn T ng k gn 6,8 t USD v vn T thc hin gn 3,8 t USD. c 16 trong tng s 25 quc gia thnh vin EU T vo Vit Nam, trong dn
37

u l Php vi 150 d n v tng vn T l 2,12 t USD; tip theo l H Lan vi 57 d n v tng vn T 1,8 t USD; Anh c 66 d n tng vn T 1,2 t USD Cc nh T EU c mt trong hu ht cc ngnh kinh t ca Vit Nam, trong tp trung nhiu nht vo lnh vc cng nghip v xy dng, vi 260 d n v tng vn T l 4 t USD, c bit ng ch l ring du kh c 7 d n cn hiu lc, vi tng vn ln ti 1,35 t USD. Trong lnh vc dch v, EU c 158 d n vi tng vn T l 2,3 t USD v trong lnh vc nng, lm nghip, 48 d n, tng vn T l 452,5 triu USD c ngun gc t EU. Lnh vc S d n S vn u t ( t USD) 4 2.3 452.5

Cng nghip xy260 dng Dch v 158 Nng, lm nghip48

Nhn xt chung v u t trc khi gia nhp WTO Mc d cc nc EU c s vn ng k T vo Vit Nam l 6,8 t USD, nhng con s ny, theo cc c quan chuyn trch v T ca Vit Nam, l cn rt thp so vi tim nng ca cc nc EU cng nh nhu cu vn T ca Vit Nam. Nhn chung, cc nh T EU cha coi Vit Nam l mt a im T trng im, nht l khi so snh vi Trung Quc. Mt v d in hnh l T ca c. Tnh t nm 1987 n nay, c T vo Vit Nam khong hn 300 triu USD, ng th 19 trong danh sch cc nh T nc ngoi, trong khi T ca nc ny vo Trung Quc ng hng nht, vi hng chc t USD. T ca chu u ti Vit Nam mang tnh cht thm d v gi ch, cc nh T chu u cha thc s c nhng k hoch di hn ti Vit Nam, mt chuyn gia v T nhn xt.
38

C th nhn thy, mt c im ni bt ca cc nh T chu u l rt quan tm khai thc th trng ni a ca Vit Nam. Hng lot d n thnh cng ca khu vc ny u ni ln iu . Ngoi nhng i gia c ting tm trong ngnh du kh nh BP (Anh), Total (Php), Shell (Anh - H Lan) hay ngnh bu chnh - vin thng nh Siemens (c), France Telecom (Php) th xu hng ny cn c th hin r nt nht l cc tp on sn xut hng tiu dng v thc phm nh Unilever (H Lan), Nestl (Thu S), Electrolux (Thu in); cc tp on kinh doanh siu th nh Metro (c), Bourbon (Php) Cc nh T chu u ti Vit Nam cng cha quan tm ti vic xy dng nhng ngnh cng nghip ph tr phc v n nh cho vic sn xut hng ho lu di ti Vit Nam v mt khi yu t th trng ni a vn c tnh quyt nh trong phn b u t th r rng Vit Nam s b yu th do sc mua ca Vit Nam khng cao v v th mt tnh hp dn so vi cc im thu ht T khc. Vic dng hot ng ti Vit Nam mi y ca Hng bo him Allianz (c) l mt v d. Mc d l hng bo him phi nhn th nc ngoi thnh cng nht ti Vit Nam, Allianz dng nh vn mun tp trung hn cho th trng khng l Trung Quc. i vi Vit Nam, chu u l mt i tc T chin lc ng trn quan im th mnh v vn v cng ngh ca khu vc ny. Cc nh T EU gp phn to ra mt s ngnh ngh, sn phm mi c hm lng khoa hc v cng ngh cao. Tuy nhin, y mnh thu ht vn T t chu u cn c nhng gii php mnh m hn na, c bit trong iu kin EU ang m rng, nhu cu T ca cc nc thnh vin mi l rt ln v vn T ca EU s u tin cho cc thnh vin mi. Vic EU l i tc ln u tin kt thc m phn vi Vit Nam v vic gia nhp T chc Thng mi th gii (WTO) cho thy nhng tc ng ca qu trnh ny ln thu ht T ca EU vo Vit Nam. Khi Vit Nam gia nhp WTO, tnh hp dn ca Vit Nam cao hn v cc nh u t c th a ra nhng quyt nh T ln hn. Cc nh T chu u c th s tm cch mua c phn ca cc doanh nghip Vit Nam tm cch tip cn th trng, mt chuyn gia T nhn xt. Trong khi ch i cc vng m phn WTO kt thc, thc hin vic m ca lnh vc dch v theo ng cam kt v i vi mt s d n c th, c th xem xt cho php T su hn c coi l nhng gii php c tnh thuyt phc.

39

2. Sau khi gia nhp WTO T khi thit lp quan h ngoi giao vi EU, Vit Nam cng EU k hn 10 Hip nh quan trng lin quan n hp tc trn cc lnh vc kinh t, thng mi, cc hot ng h tr, vin tr cho Vit Nam trong cng cuc i mi. a, Ngun vn FDI: EU c tng vn u t nc ngoi FDI ra ngoi khi chim 47% FDI ca ton cu. Theo nh gi ca B K hoch v u t, tnh n nay, EU tip tc l i tc u t vo Vit Nam ln th hai sau Nht Bn, chim khong 7 t USD trong tng s vn FDI c ti Vit Nam. Ring nm 2008, EU u t thm 3 t USD vo Vit Nam, tng 76,9% so vi nm 2007. Theo Cc u t nc ngoi- B KH&T, EU hin ang l khu vc c t l gii ngn vn FDI ti Vit Nam rt cao 60% (vi 7/11,8 t USD vn cam kt). Con s ny cao hn nhiu vi t l chung ca Vit Nam l khong 17% (vi 11,5/64 t USD vn FDI Theo s liu mi nht, t l gii ngn vn u t trc tip nc ngoi (FDI) vo Vit Nam ca cc doanh nghip thuc EU ln ti 60 phn trm tng vn cam kt. y c xem l con s n tng v t l gii ngn vn FDI trung bnh ca c nc nm 2008 ch t 17 phn trm.ng Antonio Berenguer, Tham tn Thng mi EC ti Vit Nam, cho rng s d t l gii ngn FDI ca cc doanh nghip EU cao v h n Vit Nam t rt sm so vi cc i th khc.Mt khc, cng theo ng Antonio, cc doanh nghip EU vn quen vi cc th tc v s khc bit v hnh chnh gia nhng thnh vin trong EU nn khng gp nhiu vng mc khi u t Vit Nam. u t trc tip t cc nc EU vo Vit Nam nm 2009 Ngun : Tng cc Thng k Nc CH Ailen CHLB c CH Sc S d n (d n) 4 139 16
40

Vn ng k (nghn USD) 4.377 777.611 50.461

Vn iu l (nghn USD) 1.717 367.773 26.411

an Mch H Lan Italia Na Uy Phn Lan CH Php

81 124 34 19 5 274

583.830 2933.914 162.002 66.536 33.435 3040.302

220.513 1577.891 42.472 28.894 10.950 1543.273

T bng s liu trn , ta thy Php l quc gia u t nhiu vo Vit Nam vi s d n ln ti 274 v c vn ng k l 3040.302 nghn USD.Tip n CHLB c vi 139 d n v vn ng k : 77.661 nghn USD. H Lan vi 124 d n v 2933.914 nghn USD. C th ni, Vit Nam l mt th trng tim nng trong lnh vc u t ra nc ngoi. V chc chn rng trong nm 2010, lng vn FDI t cc nc EU vo Vit Nam s ngy cng tng. b. Vin tr ODA EU cng l mt trong nhng nh ti tr vn ODA ln thng qua nhiu d n xo i gim ngho, pht trin nng nghip, nng thn, nc sch, trng rng nguyn liu, ph xanh t trng i ni trc, bo v mi trng sinh thi, nng cp c s h tng, min ni, gio dc o to, y t v nhiu chng trnh pht trin x hi khc. Nm 2006, EU vin tr ODA cho Vit Nam 936,2 triu USD Nm 2007 c nhiu d n h tr thuc nhiu lnh vc kinh t, x hi, mi trng ca cc nc nh an Mch (HALIDA), Thu in (SUDA), Php, CHLB c, H Lan. Tng s vn ODA ca EU dnh cho Vit Nam va k kt thng 11 nm 2007 cho nm 2008 ln ti trn 1,2 t USD, ng v tr th 2 sau Nht Bn. Nm 2008, lin minh chu u EU gm 28 thnh vin vin tr khng hon li cho Vit Nam 500 triu Euro nhm mc tiu xa i, gim ngho. Trong , cc nc EC h tr 52 triu Euro. Trong nm 2009, tng s vin tr EU cam kt dnh cho Vit Nam l 716,21 triu Euro (tng ng vi 17,82% tng s vin tr nc ngoi), trong khong mt na l vin tr khng hon li (308 triu Euro). Trong khon tin ny, hn 300 triu euro l vin tr khng hon li c s dng h tr qu trnh pht trin kinh t - x hi v xo i gim ngho ca Vit Nam. Khon vin tr 716,21 triu euro tng ng vi 17,82% tng s vin tr nc ngoi dnh cho Vit Nam.
41

c. Hp tc, lin danh, lin kt Nm 2007 nhiu tp on kinh t ln, cc doanh nghip ca EU m rng quan h hp tc kinh t vi cc doanh nghip Vit Nam. Cc tp on vn ti bin v kinh doanh tu vn ti bin ni ting chu u nh: an Mch, Vng quc Anh, CHLB c, H Lan... k kt vi Tp on Cng nghip ng tu bin Vit Nam (Vinashin) ng mi cc tu bin ch hng, cng sut ln t 53 nghn tn n 104 nghn tn tr gi hng t Euro. Gia cng hng dt may, sn xut ch bin sa, ung ru, bia, nc gii kht, dc phm, dng c y t, thc phm cao cp, ngn hng, bo him cng khng ngng m rng nhm tn dng li th v nguyn liu v nhn cng r ca cc doanh nghip Vit Nam vi my mc, thit b v cng ngh hin i, chuyn gia lnh ngh ca cc doanh nghip EU. Lnh vc lin kt gia EU v Vit Nam nm 2007 l cc lnh vc gio dc, o to bc i hc, trn i hc d. D n MUTRAP Song hnh cng vi tin trnh hi nhp kinh t ton cu ca Vit Nam l D n H tr Thng mi a bin - MUTRAP (Mutilateral Trade Assistance Project), mt biu tng ca quan h hp tc hu ngh truyn thng gia Lin minh chu u v Vit Nam. D n H tr Chnh sch Thng mi a bin l D n h tr k thut lin quan n thng mi ln nht v di nht ca Lin minh chu u dnh cho chnh ph Vit Nam, c khi u vi Giai on chun b (19981999), tip ni sau l cc D n MUTRAP I (2001-2003), MUTRAP ko di (4/2003-3/2004), MUTRAP Bc cu (8/2004-11/2004), MUTRAP II (2005-2008) v hin nay l MUTRAP III (2008-2012). D n EU-Vit Nam MUTRAP III c ngn sch 10.670.000 Euro, trong Lin minh chu u ti tr 10.000.000 Euro v Chnh ph Vit Nam ng gp 670.000 Euro, c thc hin t thng 8/2008 n thng 6/2012. D n c xy dng trn c s Chin lc Quc gia gia Lin minh chu u v Vit Nam cho giai on 2007-2013 v ph hp vi Chng trnh Hnh ng hu gia nhp WTO ca Chnh ph thc hin cc cam kt
42

WTO nhm h tr Vit Nam thc hin K hoch pht trin kinh t - x hi, thng qua vic tng cng nng lc ca B Cng Thng v cc b, ngnh hu quan trong vic xy dng v thc hin chin lc hi nhp kinh t quc t v thng mi ca Vit Nam.

D n c 5 Hp phn, bao gm 44 hot ng: Hp phn 1:WTO =>Tng cng nng lc ca B Cng Thng trong vic iu phi v thc hin cc cam kt WTO bao gm c cc vn thuc lnh vc chuyn ngnh; Hp phn 2:Quan h vi khu vc kinh t t nhn =>Tng cng s iu phi ca B Cng Thng vi khu vc t nhn, cc c s o to v nghin cu xy dng mt chin lc hi nhp thng mi nht qun, bn vng v mt x hi v mi trng; Hp phn 3:FTA =>Tng cng nng lc ca B Cng Thng m phn v iu phi hiu qu cc tha thun lin quan n thng mi nh AFTA, ASEAN cng, v tham gia m phn hip nh mu dch t do vi cc i tc thng mi ch yu, bao gm EU; Hp phn 4:Dch V =>Tng cng thun li ha thng mi dch v thng qua vic nng cao kh nng iu phi, thng k v phn tch; Hp phn 5:Chnh sch cnh tranh =>Tng cng nng lc ca cc bn lin quan n chnh sch cnh tranh m bo bo v ngi tiu dng, mt sn chi bnh ng v cng bng cho mi doanh nghip thng qua thc thi lut cnh tranh.

Cc hot ng ca D n c trin khai di nhiu hnh thc : Nghin cu, kho st iu tra, nh gi tc ng, r sot vn bn php quy; o to trong nc, tham quan kho st, o to nc ngoi, tham gia cc cuc hp/ hi tho/ s kin v cc vn WTO/Doha, m phn thng mi khu vc v song phng; Hi tho ph bin thng tin/ kt qu nghin cu; Xy dng c s d liu, website, cng thng tin in t v xut bn n phm v cc cam kt hi nhp, sch v ti liu ph bin thng tin, kt qu nghin cu. Nhng nm gn y, cng ng ngi Vit ti cc nc EU cng l mt cu ni tch cc trong quan h thng mi gia hai bn. Hng nm, cng ng ngi Vit ti EU nhp khu mt lng hng Vit Nam bn ti cc trung tm thng mi v cc c s kinh doanh ca ngi Vit ti cc nc ny. Hai bn cng tha thun tng cng hp tc, a quan h kinh t, thng mi v u t gia hai bn, nng kim ngch thng mi hai chiu t 15 t

43

euro vo nm 2010, trn c s d kin nm nay, con s ny s t hn 12 t euro.EU cng cam kt s h tr v mt k thut Vit Nam sm c cng nhn l c nn kinh t th trng. Mi y, y ban chu u (EC) thng qua Chin lc hp tc vi Vit Nam trong giai on 2007-2013 vi khon ngn sch tr gi 430 triu USD tp trung h tr cc k hoch pht trin kinh t - x hi ca Vit Nam. D kin tng trng thng mi hai chiu vt mc 20% v t 15 t USD vo nm 2010. l nhng con s d bo ht sc n tng cho s pht trin quan h Vit Nam EU trong tng lai. Hin nay, EU cng l nh u t ln th 2 c t l gii ngn vn FDI mc 7 t USD, chim ti 60% tng vn u t m EU cam kt u t vo Vit Nam. T l ny gp 4 ln t l trung bnh (vn gii ngn so vi vn cam kt) ca c nc trong nm 2008, iu ny khng nh cam kt ca cng ng doanh nghip EU vi Vit Nam, ngay c vo thi im khng hong. IV. Nhng thun li v kh khn trong quan h Vit Nam EU 1. Thun li : a, V Chnh tr- ngoi giao
Chnh tr n nh, quan h gn gi, thn thit, cht ch c s vng

chc thuc y quan h kinh t thng mi pht trin rng hn, su hn v ton din hn. Thng 11/1990, Vit Nam v Cng ng chu u (nay l Lin minh chu u) chnh thc thit lp quan h ngoi giao. y l ln u tin Vit Nam thit lp quan h ngoi giao cp nh nc vi mt t chc khu vc l EU. 5 nm sau, mi quan h cha tng c y c c th ha bng bn Hip nh khung v hp tc, tp trung trn lnh vc thng mi. Mt nn tng vng chc cho s pht trin mi quan h hai bn c thit lp. ASEAN,APEC c mi quan h rng v t lu vi EU m rng thm th trng, tng th phn. Trn bnh din a phng, sau khi tr thnh thnh vin ASEAN, mi quan h Vit Nam - EU ni chung v gia Vit Nam vi cc thnh vin EU ni ring c b sung v h tr thm thng qua mi quan h EU - ASEAN cng nh trong khun kh hp tc gia hai chu lc (ASEM). c bit, vic Vit Nam t chc thnh cng Hi ngh cp cao ASEM V (l0/2004) ti H Ni cng gp

44

phn tng cng thc y hn na mi quan h hp tc Vit Nam EU. b, V Vn ha- X hi C nhiu c hi tip cn nn vn ha, phong tc, tp qun to iu kin tm hiu th trng kinh doanh Cng ng ngi Vit Nam ti chu u tng i ng c nhu cu hng ha sn xut ti Vit Nam kh ln. Hn th na, ti mt s nc ln nh c, Php, Nga, Ucraina, Ba Lan c cng ng doanh nhn ngi Vit nng ng c kh nng phn phi hng Vit Nam trn qui m ln; Trong lnh vc vn ha, gio dc - o to, s hp tc gia Vit Nam v EU ngy cng c m rng v i vo chiu su. Trong nhng nm t 1996 n nay, EU ti tr cho chng trnh "lin kt cc trng i hc khoa hc v k thut" do c quan i hc ca khi cc nc c s dng ting Php (AUF) t chc. Tip l d n "h tr B Gio dc v o to" vi 3 hp phn chnh l h tr v th ch, v qun l v v s phm nhm tng cng hiu qu ca m hnh ging dy, trc ht l trong cc trng tiu hc. Ngoi ra, hng trm sinh vin, nghin cu sinh v cng nhn k thut... ca Vit Nam sang hc tp, nghin cu hoc thc tp ti cc trng i hc, hc vin, cc c s cng nghip ti cc nc EU theo chng trnh hp tc ngn hn hoc di hn gia hai bn. Trong nm 1998-1999, cuc trin lm ngh thut "Vit Nam th k XX" c t chc thnh cng Brussels (B) v Palermo (Italy) gp phn nng cao hnh nh v t nc v con ngi Vit Nam vi mt nn vn ha phong ph, m bn sc dn tc, nhung cng rt gn gi vi nhng gi tr nhn vn chung ca nhn loi. Nhiu hot ng vn ha, vn ngh khc cng c phi hp t chc gia cc i tc Vit Nam v EU. S hp tc trong lnh vc vn ha, gio dc - o to c ngha ln trong quan h gia Vit Nam v EU, v ang c pht trin. c, V kinh t 500triu dn c thu nhp cao. GDP gn 11.000 t USD chim 27% GDP th gii. Tng ngch ngoi thng gn 1.400 t USD chim gn 20% thng mi ton cu. Tng ngch mu dch l 3.092 t chim hn 41% th phn th gii.

45

 EU ng u th gii v xut khu dch v chim khong 43% th phn, gp 2,5 ln M u t ra nc ngoi chim 47% FDI ton cu v nhn 20% u t t bn ngoi. Chnh v vy: Th trng chu u rng ln, a dng c nhu cu nhp khu nhiu loi hng ho do Vit Nam sn xut, trong c nhng sn phm nh dt may, giy dp, ch, c ph, ht tiu, thy sn v cao su t nhin chim gi c th phn ng k ti nhiu nc chu u cng nh to c uy tn kh vng chc i vi ngi tiu dng s ti; Sc mua ca ngi tiu dng chu u ln v tng i bn vng, c bit l ngi tiu dng ti cc nc c, Php, Anh, H Lan, Italy, Thy in, Nga, Ucraina v Ba Lan; C cu kinh t Vit Nam v c cu kinh t nhiu nc chu u c tnh b sung ln nhau nhiu hn tnh cnh tranh xt trn tng th. Do c trnh pht trin khoa hc k thut v cng ngh cao, nhng mt hng m cc nc EU c th mnh v c tnh cnh tranh cao hu ht thuc cc ngnh cng nghip c kh, ch to, ho cht, giao thng vn ti, hng khng, dc phm, m phm cao cp, thc phm, ung v dch v c hm lng cht xm v gi tr gia tng lny l nhng sn phm Vit Nam c nhu cu ngy cng tng nhng kh nng sn xut trong nc cn hn ch. Trong khi , nhu cu nhp khu ca EU phn ln l cao su nguyn nhin liu, hng th cng m ngh, giy dp, may mc, thu sn, c ph, ch, ht tiu, l nhng mt hng Vit Nam c li th so snh so vi nhiu nc khc v c ngun cung tng i di u i thu Thu nhp khu hng cng nghip s gim c li cho doanh nghip. Lut l EU m rng n inh, thng nhtu t kinh doanh thun li hngim thi gian v chi ph d, V Khoa hc - k thut Nng cao qun l, o to nhn lc Tip cn c nhng cng ngh khoa hc k thut tin tin trn th gii

46

 Pht trin nn kinh t, thng mi trong nc, nng cao i sng ca ngi dn 2. Kh khn Trong khi quan h kinh t - thng mi gia Vit Nam v cc nc chu u c bn ang pht trin tt nh nhng yu t thun li nh nu trn th doanh nghip Vit Nam trong vic thng thng vi th trng EU cn gp nhiu tr ngi, kh khn: - Hng ro thu quan: mt s sn phm ca Vit Nam nh giy m da, xe p, cht ci inox vn thu cao trn th trng chu u. Thng 6 nm 2008, Hi ng chu u thng qua vic khng cho cc sn phm thuc mc XII (ch yu l giy dp) ca Vit Nam c hng u i GSP giai on 2009 2011; thng 10 nm 2008, U ban chu u quyt nh tin hnh r sot cui k vic chng bn ph gi i vi mt hng giy m da ca Vit Nam v Trung Quc. Quyt nh v thu chng bn ph gi ny l ra ht hiu lc vo ngy 1 thng 3 nm 2009 nhng c mc nhin gia hn trong thi gian r sot v c kh nng tip tc ko di nhm bo h ngnh giy dp ca mt s nc thnh vin EU trong khi gy tn hi cho ngnh giy dp Vit Nam. Bn cnh , hng ro thu quan ca EU i vi mt s mt hng nng sn ca VN rt cao nh go (100%) hay ng (ln n 200%) mc d cc mt hng ny c hng GSP. Trong khi mt s lng ln hng ca nhiu nc khc c gim nhiu hn hoc min thu do c hng cc u i thng mi ring. Do m hng ha VN xut khu sang EU kh cnh tranh c vi hng ha ca cc nc vng chu Phi, Thi Bnh Dng v Caribe cng nh mt s nc ng u (do cc nc ny c hng u i thng mi theo cng c Lom hay cc hip c lin kt) - Hng ro k thut vn l mt cng c phng v thng mi c nhiu nc chu u s dng kh ph bin hn ch hng nhp khu vi mc ch tuyn b l bo v ngi tiu dng nhng cng nhm bo h cc ngnh sn xut trong nc ang b mt dn li th so snh so vi hng nhp khu. Hng ro k thut c U ban chu u p dng i vi thy sn (tiu chun v sinh, an ton thc phm), hng dt may (thay i cch phn loi), ha cht v cc sn phm dng ha cht (qui nh v ng k v cp php), v.v.... Lin bang Nga cng thnh thong p dng cc bin php tng t nhng mc thp hn. Cc nc SNG khc cha p dng nhiu cc bin

47

php ny. Cng chnh v hng ro ny m hin nay EU ang tin hnh hn ch nhp khu c da trn (c tra, basa) ca VN do pht hin d lng khng sinh b cm. - Bn cnh , cc hng ro thng mi phi thu quan khc vn cn c s dng nh hn ngch nhp khu (c bit vi hng dt may VN). V hng lot nhng ro cn khc. V d nh t thng 12 nm 2007, Ty Ban Nha v B o Nha khng cho nhp khu c kim ca Vit Nam vi l do Vit Nam cha phi l thnh vin ca y ban Ngh c Ty v Trung Thi Bnh Dng (WCPFC); trong nm 2008, hng thc phm ca Vit Nam 51 ln b a vo H thng Cnh bo nhanh i vi hng thc phm v thc n gia sc ca EU (RASFF) tng hn so vi nm 2007 (42 trng hp). Trong , c 31 trng hp i vi hng thy sn (nm 2007 l 22) v 20 trng hp i vi nng sn, thc phm (tng ng vi nm 2007). Trong bi cnh suy gim sn xut, tiu dng ni ring v s suy thoi ca nn kinh t EU ni chung, mt s mt hng xut khu ca Vit Nam sang EU nh thy sn, g, rau qu, thc phm c th s gp kh khn khi EC ban hnh cc bin php bo v ngi tiu dng v bo v mi trng. - V mt chnh sch, qui trnh hoch nh v ban hnh cc quyt nh lin quan n thng mi ca EC kh phc tp. Trn phng din php l, cc nc thnh vin EU trao quyn hoch nh chnh sch thng mi cho U ban chu u nhng tt c cc nc ny u c i din v chuyn gia ti Bruxeles lm vic ti cc c quan quyn lc ca EU. Vi qui m EU ngy cng m rng, vic thit k v quyt nh chnh sch thng mi chung cho c khi s tr nn ngy cng kh khn v chm chp. Vic vn ng hnh lang i vi cc chnh sch ny cng tr nn v cng nan gii v tn km, nht l i vi cc nc ang pht trin nh Vit Nam. - V pha cc nc SNG, chnh sch thng mi cn c yu t bt ng v khng phi lc no cng theo qui chun quc t v phn ln cc quc gia SNG cha phi l thnh vin ca T chc thng mi th gii (WTO). V d: Nga tng hn ch s lng cng bin c php nhp khu go ca Vit Nam trong nm 2008; b sung th tc v tng cng gim nh thy sn nhp khu t Vit Nam trong nm 2009. - Suy thoi kinh t ti chu u lm gim nhu cu nhp khu v c th lp li theo chu k.

48

- Ti mt s nc hoc khu vc vn tim n nhng nhn t gy mt n nh v an ninh ni b v trong quan h vi cc nc lng ging. Mt s n mng do cc hnh ng th ch ngi nc ngoi ti Nga hay cuc chin ngn ngy gia Nga v Grudia hi thng 8 nm 2008 lin quan n 2 tnh ly khai Nam Osstia v Apkhadia c th nh hng xu n mi trng kinh doanh nu Chnh ph cc nc khng kim sot c cc yu t ny; - Khc bit v tp qun kinh doanh : Trong khi chu u c vn ho kinh doanh phng Ty (da vo lut php v uy tn thng hiu) th Vit Nam vn mang m c trng vn ho phng ng (chu nh hng ln ca quan h v uy tn c nhn); - Tr ngi ngn ng: Trong khi ting Anh tr thnh ngn ng kinh doanh quc t th nhiu doanh nghip (k c Vit Nam v mt s nc ng, Nam u) vn cha lm ch c ngn ng ny;

C. nh hng v gii php tng cng quan h thng mi v u t Vit Nam EU.
I. nh hng Di y l nhng nh hng ca Chnh ph trong vic pht trin quan h Vit Nam EU n nm 2015:
Tranh th s ng h ca EU i vi cng cuc i mi v hi nhp

kinh t ca Vit Nam, tng cng trao i thng mi v u t, tranh th cc ngun vin tr ca cc i tc ny phc v cng cuc cng nghip ha, hin i ha t nc. Ngoi quan h kinh t - thng mi c coi l im nhn, nhiu hot ng hp tc khc cng s tip tc nm trong chin lc pht trin quan h lu di c hiu qu cao, nh trao i vn ha - gio dc, khoa hc - k thut, truyn thng Tng cng mi quan h song phng, nhm tng kh nng ca hai bn trong vic i ph gii quyt nhng thch thc trong vng v ton cu. y mnh quan h Vit Nam - EU trn tinh thn quan h i tc bnh ng, hp tc ton din, lu di, tin cy, ha bnh v pht trin.
49

 Tng cng i thoi chnh tr nhm nng cao s hiu bit ln nhau v i n s thng nht quan im gia hai chu lc v cc vn chnh tr - x hi ca th gii; thc y hp tc trong cc lnh vc hp tc khoa hc -k thut, thng tin, mi trng nhm bo m s pht trin bn vng. Tin hnh nhanh vic k kt cc hip nh v thng mi v u t vi EU. Tng cng trao i a ra nhng quan im hp l hn v thun li ho thng mi, nht l trong bi cnh kinh t ton cu suy thoi hin nay. II. Gii php C 5 nhm gii php chnh ***Ch yu cc nhm gii php ny mang tnh v m tp trung vo pha chnh ph ti quan h thng mi v u t Vit Nam EU, cn cc gii php vi m cho pha cc doanh nghip s khng c cp trong bi v thng qua cc chnh sch v tc ng t chnh ph m tng doanh nghip s c hng gii php ring ph hp vi iu kin v quy m doanh nghip. C cc chnh sch, i sch thch ng vi ng li chnh tr, ngoi giao v chin lc pht trin kinh t ton din cho Vit Nam trong iu kin hi nhp kinh t quc t. V thng mi: Bn cnh vic h tr v to iu kin thc y nhng mt hng xut khu ch o ca Vit Nam sang EU (sn phm nng sn, khong sn v hng tiu dng c s dng nhiu lao ng) vi cht lng, mu m v tiu chun ph hp, chnh ph cng phi tch cc gia tng t trng c cu cc sn phm c hm lng cng ngh cao, k c thng qua hnh thc lin doanh, gia cng cho cc doanh nghip Chu u v tng bc xy dng thng hiu Vit Nam i vi cc mt hng xut khu sang EU; ch trng nhp khu t EU cng ngh tin tin gn vi vic chuyn giao cng ngh c bit l v cng ngh thng tin v cng ngh sinh hc thng qua cc chnh sch i ngoi c cam kt gia chnh ph Vit Nam v cc nc EU, cc tha thun t c gia cc doanh nghip Vit Nam vi cc doanh nghip EU thng qua s ng thun, nht tr ca chnh ph 2 bn.
50

 Thit lp cc lin minh thu quan, tng bc d b hng ro thu quan v phi thu nh thc hin cam kt gim thu sut i vi cc ngnh hng nhp khu t EU, thay th cc hng ro nh lng (hn ngch nhp khu, cm nhp), hng ro lin quan n gi v qun l gi (phng thc nh gi hi quan, cc loi ph v ph ph,...) bng hng ro k thut ang c p dng ti nhiu quc gia ( tiu chun k thut, quy nh k thut, th tc nh gia s ph hp v k thut, kim dch ng thc vt, cc bin php bo v sc khe con ngi, xut x v nhn hiu hng ha, quy nh v bao b ng gi, quy nh v phn phi hng ha,) ng thi cng c th s dng cc hng ro phi thu quan khc nh trch nhim x hi v cc tiu chun lao ng, quy nh v mi trng, quy nh tit kim v mt s hng ro phi thu khc ang c p dng ti nhiu nc pht trin. V u t Thc hin cc chnh sch i ng, u i cho cc nh u t t EU ng thi m bo h c i x bnh ng nh nhng nh u t trong nc, to mi trng kinh doanh thun li thu ht u t trc tip t cc doanh nghip ng ch l cc cng t a quc gia hng u EU vo cc ngnh cng nghip ch to, cng ngh cao nh tin hc, vin thng, sinh hc, nng lng thng qua c ch hnh lang thng thong, th tc nhanh gn Xc tin m phn k kt cc hip nh bo h u t vi cc nc thnh vin EU (ch i ng - MFN, hip nh vn ti hng khng ASA, hip nh i tc v hp tc ton din PCA,..). Nng cao hiu qu qun l nh nc. Vit Nam nn r sot li h thng php quy iu chnh cc quy nh khng cn ph hp vi thng l quc t hoc cha minh bch, v d: vic ban hnh lut s hu tr tu, lut thng mi iu chnh 2005 v nht l lut Doanh nghip 2005 mang mt ngha quan trng i vi cc nh u t nc ngoi nhm em li mt sn chi bnh ng cho c doanh nghip trong v ngoi nc, ng thi y cng l mt bc tin ng k ca Vit Nam trn con ng hi nhp. Tip tc y mnh ci cch hnh chnh trong lnh vc thng mi v u t theo hng xo b cc th tc phin h, nht l th tc xut
51

nhp khu; n nh mi trng php l to s tin tng cho cc doanh nghip, lm h yn tm u t lu di. Sm hon thin chnh sch thu, c bit l chnh sch thu xut nhp khu c nh hng nht qun trong mt khong thi gian di khng gy bn khon cho doanh nghip trong vic tnh ton hiu qu kinh doanh. Tnh ton hp l thu thu nhp doanh nghip to thm sc cnh tranh cho hng ho th trng trong cng nh ngoi nc. Thc hin nghim chnh cc cam kt song phng EU v trong khun kh WTO v m ca hng ha th trng v dch v thng qua nng cao cht lng hng ha v dch v. y mnh cng tc xc tin thng mi. Thc hin vic ph bin rng ri cc chnh sch kinh t, thng mi ca EU, thng xuyn thng tin v chnh sch th trng EU cho cc doanh nghip thuc mi thnh phn kinh t, t chc hi tho, hi ngh chuyn , xy dng cc trang web v EU gii thiu th trng EU cho cc doanh nghip. Xy dng chng trnh quc gia v xc tin thng mi ti th trng EU theo hng khuyn khch v to iu kin thun li cho cc doanh nghip v hip hi ngnh hng lp vn phng, phng trng by, kho ngoi quan hoc chi nhnh cng ty, tham gia hi ch, trin lm hoc kho st th trngti cc nc thnh vin EU. Lp d n xy dng cc trung tm thng mi Vit Nam ti th trng cc nc thnh vin EU, trong lu khuyn khch, h tr cng ng ngi Vit Nam ang kinh doanh ti Chu u, hp tc vi cc nghip trong nc xy dng cc knh phn phi hng ho v dch v ca Vit Nam ti EU, ch trng sn phm mang thng hiu Vit Nam, ch dn a l Vit Nam phn phi trc tip n ngi tiu dng cui cng. xut phng n v nhng lnh vc hp tc c hiu qu trong khun kh din n hp tc ASEM theo tinh thn ca "Sng kin Thng mi xuyn Khu vc" TREATI do EU xut. Xy dng phng n thnh lp nhm chuyn gia lin ngnh gm i din cc B, c quan lin quan thu thp thng tin, r sot vn bn, nghin cu cc bin php thc hin. Gii thiu hnh nh t nc, con ngi, truyn thng vn ho, tim nng kinh t, thng mi,... ca cc nc EU trn cc phng tin thng tin i chng ca Vit Nam, ng thi xy dng chng trnh tuyn truyn i ngoi, k c vic hp tc vi cc knh thng tin i
52

chng ca cc nc EU nhm qung b hnh nh Vit Nam, ch dn a l ca cc sn phm Vit Nam, mi trng u t tin cy ti Vit Nam v gii thiu Vit Nam nh im n ca Du lch thn thin, vn ho, lch s, sinh thi. Ngun lc cho vic thc hin cc hot ng ny ch yu da vo s ng gp ca doanh nghip v s h tr thch hp ca Chnh ph. Khuyn khch cc doanh nghip v a phng ch ng tin hnh cc hot ng xc tin thng mi, u t, du lch thng qua vic m v cp nht trang ch (website); tham gia cc trin lm, hi ch, hi tho...trong B Thng mi, Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam, Hip hi ngnh hng c trch nhim phi hp hot ng ca cc doanh nghip Vit Nam to nn sc mnh tng hp trong quan h thng mi vi EU. Khuyn khch thnh lp cc c quan, t chc t vn php lut, xc tin thng mi, u t ti cc a phng c nhiu hot ng trong quan h vi EU (coi y nh nhng a im tin cy cung cp thng tin cn thit). Thc y thng mi hng ha. Nghin cu chnh sch mi ca EU v ho cht, "Sch Trng", "Sch Xanh" ph bin cho cc Hip hi v cc doanh nghip bo m tiu chun cht lng sn phm xut khu vo th trng ny; ph bin v hng dn Hip hi, doanh nghip c lin quan thc hin bo v quyn s hu tr tu ng cc tho thun v cam kt vi EU. Xy dng k hoch tuyn truyn v ph bin rng ri kin thc v v sinh an ton thc phm theo Hip nh SPS/WTO v cc quy nh ca EU cho cc doanh nghip sn xut v ch bin thc phm xut khu; ban hnh cc tiu chun v an ton thc phm, quy trnh thc hin v kim sot cht lng thc phm xut khu vo th trng EU; xy dng quy ch qun l nhp khu v s dng ng mc ch khng sinh v thuc bo v thc vt (lu cc sn phm nm trong danh sch EU cm trong sn xut v ch bin thc phm). Nghin cu Chnh sch chung v nng nghip ca EU v xut cc ch trng chnh sch tng ng ca ta bo co Th tng chnh ph v ph bin n cc doanh nghip. Xy dng c ch khuyn khch cc doanh nghip sn xut v xut khu sn phm vo th trng EU ph hp vi thng l quc t, qui nh ca WTO v iu kin c th ca tng sn phm v dch v, tng nhanh kim ngch v a dng ho mt hng xut khu v ch
53

ng phng chng cc v kin thng mi nc ngoi (s 20/2005/CT-TTg ngy 09/6/2005) v hng dn cc doanh nghip trong hot ng xut khu sang EU. xut gii php m rng quan h hp tc trong lnh vc vn ti a phng thc, trao i kinh nghim qun l, o to ngun nhn lc; l trnh dnh cho cc doanh nghip t EU hot ng trong lnh vc vn ti bin v dch v h tr vn ti bin, bao gm vic lp chi nhnh, cng ty 100% vn nc ngoi ti Vit Nam. Pht trin m hnh lin kt cng bin v hng tu Vit Nam vi mt s cng v hng tu ln ca EU khai thc lung hng, nng cao trnh qun l vn chuyn hng ho quc t, vn chuyn a phng thc, to tin Vit Nam tr thnh mt trung tm trn tuyn vn chuyn u - . Pht trin hnh thc hp tc vi cc cng ty EU ng cc loi tu bin c trng ti ln, hng ti mc tiu xy dng cng nghip ng tu Vit Namc sc cnh tranh khu vc. Thc y thng mi dch v. Xy dng phng n m rng cc quan h hp tc vi EU v cc nc thnh vin EU trong cc lnh vc bo him, mi gii bo him, k ton v kim ton; hon thin c ch, chnh sch; nng cao nng lc ca cc c quan v cn b qun l ti chnh. Trn c s pht trin th trng trong nc, xem xt vic cp thm giy php thnh lp v hot ng kinh doanh bo him cho mt s doanh nghip EU. Nghin cu vic pht hnh tri phiu Chnh ph, tri phiu cng ty ca Vit Nam trn th trng ti chnh Chu u vo thi gian thch hp. Xy dng phng n tng cng hp tc gia h thng ngn hng nc ta vi h thng ngn hng ca EU v cc nc thnh vin EU, m rng quan h giao dch qua ngn hng, m cc chi nhnh ngn hng thng mi Vit Nam. xut phng n khi phc hoc m thm ng bay chuyn ch hnh khch v vn chuyn hng ho trc tip t Vit Nam n cc nc thnh vin EU v ngc li ng thi nghin cu tin ti k Hip nh Hng khng vi U ban Chu u (nhm hng ti mc tiu xy dng Vit Nam tr thnh mt im trung tm ca cc ng bay chu u chu ).

54

 Ch ng tch cc nghin cu cc bin php m ra dch v xut khu lao ng sang cc nc thnh vin EU, trong ch trng xut khu lao ng c k nng, tay ngh cao; xut chnh sch khuyn khch cc doanh nghip m rng hp tc, tranh th ngun vn ca EU pht trin lnh vc dy ngh. Xy dng phng n u t pht trin cc khu du lch trn c s ci thin r rt v ng b mi trng du lch ca Vit Nam trong Chng trnh tng th pht trin du lch quc gia, nhm lm cho Vit Nam tr thnh im n an ton v thn thin ca du khch chu u v quc t. Ch ng hp tc vi cc c quan i din ngoi giao, Hng khng Vit Nam tin hnh hot ng xc tin du lch, ch ng hp tc vi cc cng ty du lch l hnh ca cc nc thnh vin EU, nht l cc cng ty du lch l hnh ln, xuyn quc gia c mng li rng chu u v th gii, nhm gia tng du khch ca EU n Vit Nam.

55