LCH S TON HC

Ging vin: Bi Quc Hon Thnh vin: 1. Trnh Hng Thi 2. Trn Th Xun Hin 3. Nguyn Th Linh 4. Nguyn Nh Qunh 5. Nguyn Th Chnh
Email: trinhhongthai.vn@gmail.com

Cc nh ton hc Hy Lp c i
Ton hc Hy Lp l m ch ton hc c vit bng ting Hy Lp khong gia nhng nm 600- 450 TCN. Cc nh ton hc Hy Lp sng cc thnh ph ri rc trn ton b a Trung Hi Ton hc Hy Lp i khi c gi l ton hc Hellenistic (Hy Lp ha).

 Ton hc Hy Lp dng nh bt u vi Thales (khong 624-546 TCN) v Pythagoras (khong 582507 TCN). Theo truyn thuyt, Pythagoras chu du ti Ai Cp hc ton hc, hnh hc, v thin vn t cc o s Ai Cp.

Pythagoras Thales

 Mt s ngi ni rng ngi v i nht trong cc nh ton hc Hy Lp, l Archimedes (287-212 TCN) x Syracuse. Theo nh Plutarch, tui 75, khi ang v cc cng thc ton hc trn ct, ng b mt tn lnh La M m cht.

Euclid
Euclid sinh Athena, sng khong 330-275 TCN, c hong Ptolemy I mi v lm vic Alexandria, mt trung tm khoa hc ln thi c trn b bin a Trung Hi. Hu ht kin thc hnh hc cp THCS hin nay u c cp mt cch c h thng, chnh xc trong b sch C s gm 13 cun do Euclid vit ra.

 Tc truyn rng c ln vua Ptolemaios hi Euclid rng liu c th n vi hnh hc bng con ng khc ngn hn khng? ng tr li ngay: "Mun tu B h, trong hnh hc khng c con ng dnh ring cho vua cha".

 Bng cch chn lc, phn bit cc loi kin thc hnh hc c, b sung, khi qut v sp xp chng li thnh mt h thng cht ch, dng cc tnh cht trc suy ra tnh cht sau, b sch C s s ca Euclid t nn mng cho mn hnh hc cng nh ton b ton hc c i.

B sch gm 13 cun
Su cun u gm cc kin thc v hnh hc phng, ba cun tip theo c ni dung s hc c trnh by di dng hnh hc, cun th mi gm cc php dng hnh c lin quan n i s, 3 cun cui cng ni v hnh hc khng gian.

Trong cun th nht, Euclid a ra 5 nh :

Qua hai im bt k, lun lun v c mt ng thng ng thng c th ko di v hn. Vi tm bt k v bn knh bt k, lun lun v c mt ng trn. Mi gc vung u bng nhau. Nu 2 ng thng to thnh vi 1 ng thng th 3 hai gc trong cng pha c tng nh hn 180 th chng s ct nhau v pha .

Pythagoras
Pythagoras sinh ti o Samos. Khi cn tr ng ti ti Crotone trn trnh chnh ph chuyn ch Polycrates. Theo Iamblichus, Thales khuyn Pythagoras ti Memphis Ai Cp hc tp vi cc ngi t l ni ting ti gii ti . C l ng hc mt s nguyn l hnh hc, l cm hng ng pht minh ra nh l sau ny mang tn ng

Pythagoras v S
Pythagoras pht hin ra s tn ti s v t khi nghin cu ng cho ca hnh vung cnh l mt n v. ng pht hin rng ng cho ny khng th biu th bng s t nhin hay hu t.

a ra nhiu loi s khc nhau

S hon chnh: L s m bng tng cc c s tht s ca n. V d: 6 ( 6=1+2+3), 28, 496, 8128 l nhng s hon chnh. Nu ra qui tc tng qut tm cc s loi ny m vic chng minh c t thi Euclid. S bn b: Hai s c gi l s bn b khi mi s l tng cc c s ca s kia. V d, 220 v 284 l hai s bn b .

Pythagoras v Hnh hc
ng a ra cch dng ba khi a din u: 1. Lp phng 2. T din u 3. Thp nh din u. Cc mt ca khi thp nh din u l hnh ng gic u.

 nh l tng cc gc trong ca mt tam gic, bi ton v chia mt phng thnh nhng a gic u ( tam gic u, hnh vung, lc gic u). Phng php c bn kt hp hnh hc v s hc, chng hn gii phng trnh bc hai, chng minh bng hnh hc rng tng cc s l lin tip bt u t n v l mt s chnh phng v mi s l l hiu cc bnh phng ca hai s t nhin lin tip ( 22-12=3,32-22=5,..).

A B C

Pythagoras quan tm n c hnh ng dng v ng gii bi ton :" Cho trc hai hnh hy dng hnh th ba tng ng vi mt trong hai hnh v ng dng vi hnh th ba".