ARGED 1

sim- Soyad, No:

ve formlleri kapsamnda sl iletim kayplar olarak hesaplanabilir. Bu kapsamda sl kayplarn dk olmas iin, barajlardan ev iyerlerine enerji iletim hatlarna zerinden yksek gerilim ( ) ve dk akma ( ) sahip olarak elektrik enerjisi gnderilmektedir. Hlbuki verilen formllere gre sl kayplarn olarak hesaplanabilir grndnden, yksek gerilim ( ) ve dk akm ( ) durumu sl kayplarn drlmesi bakmndan bir tezat oluturmaktadr. Bu durumu formller kapsamnda aklaynz.

Gerilim (elektrik)
Gerilim (elektrik potansiyeli fark) elektronlar maruz kaldklar elektrostatik alan kuvvetine kar hareket ettiren kuvvettir. Bir elektrik alan iindeki iki nokta arasndaki potansiyel fark olarak da tarif edilir:

Potensiyel Gerilim Gerilimin sembol U veya E harfleridir, birimi ise V harfiyle gsterilen Volt tur. Genel bir pratik olarak ok fazl sistemlerde faz aras gerilimler U, faz-ntr aras gerilimler V ile gsterilir. Doru akm reteleri (piller, akler ve bunlarn guruplar) genellikle 1.5- 110 V gerilime sahiptirler. Evlerimizde kullanlan alternatif akm enerjinin etkin gerilimi 220 V, sanayide kullanlan alternatif akmn gerilimi ise 380 V'tur. Gerilim miktar arttka gerilime maruz kalan kiinin can gvenlii azalr. Yksek gerilimlerin izolasyonu daha zordur. O yzden pratikte kullanlabilir enerji gerilimi, alak gerilim olarak tabir edilen ve her trl elektrikli alc (cihaz) nn alma gerilimi olan 110380 V arasdr. Ancak enerjinin uzak yerlere tanmas ve datlmas iin de gerilimin ykseltilmesi gerekir. Trkiye'de en yksek gerilime sahip iletim hatt ve transformatrler 380 000 V= 380 kV olup en uzun mesafeli ve en gl hatlardr. Uluslararas enterkonnekte sisteme balanan yksek gerilim hatlarnda 154 kV kullanlr. Genel olarak 1000 V'a kadar alak gerilim, 1000-15000 V aras orta gerilim, 15000 V'un zeri ise yksek gerilim olarak adlandrlr.

letimi [deitir]

Manyetik alan

Alternatif akmn gc bilindii gibitransformatrlerle arttrlabilir veya azaltlabilir. letim srasnda nakil hatlarnda oluan gerilim dmn indirgemek iin yksek gerilimler kullanlr. Trkiye iin iletim hatlarnda 154 ve 380 kV(kilovolt) kullanlr. Burada iletim hattndan kasdedilen santral ile ehir ebeke girileri arasdr. Bir iletim hattndaki kayp g iletkendeki akmn karesi ve direncinin arpm ile bulunur. Bunun anlam; eer iletkendeki akm 2 katna karsa g kayb 4 kat artacaktr. Ancak yksek gerilimlerinde dezavantajlar vardr. Bunlar; olarak formlze edilir.

Tama tehlikeleri Hatta oluan yksek manyetik alandan dolay etkileim Hatta oluan yksek manyetik alandan dolay kablolarda ters gerilimler olumas ve gerilim saflnn bozulmas (gnmzde hat bandan hat sonuna 3 kere aprazlama yaplarak giderilmektedir)

Gnmzde HVDC sistemler, yani yksek gerilimli doru akm iletim sistemleri bu etkileri ortadan kaldrmtr, ancak uygulanmas ve iletme maliyetleri ok yksektir. Bu sistemde santralde retilen AC g, dorultucu devreler yardmyla DA gce evrilir ve DA olarak tanr. Hat sonunda tekrar AA gce evrilir. Hatta 3 faz tamak esastr. nk dnyadaki elektrik santrallerinin tamamna yakn 3 faz elektrik retir. Bunun sebebi jeneratrn statorundaki 120'lik ayla dizilmi hat klardr.

Elektrik santrallerinde retilen elektrik enerjisinin yerleim birimlerine tanmas iin kullanlan hatlar yksek gerilim hatlardr. 16-30 kV olarak retilen elektrik, iletim hatlarndan nce ykseltici tip transformatrler yardmyla 180-354 kVa ykseltilerek iletim hatlarna verilir ve yerleim birimi yaknlarnda drc tip transformatr yardmyla tekrar orta gerilim seviyesine drlerek yerleim birimine iletilir. Peki neden elektrik enerjisi santralde retildii gerilim seviyesinde iletilmiyor da ykseltilerek iletiliyor? Bu sorunun yant elektrikte en ok kullanlan forml olan P=VxI g bants kullanlarak kullanlarak aklanabilir. Gcn sabit olduu durumda gerilimin dk olmas yksek akmn akaca anlamna gelir. Yksek akmn akmas iin de iletkenlerin ok kaln olmas gerekir. Enerjinin santralden retildii gerilim seviyesinde iletilmesi istenirse ok yksek akm tanacandan ok kaln iletkenler gerekecektir ki bu iletkenleri demek hayli maliyetli ve zor olacaktr. Ayrca kaln olan iletkenlerde deri etkisi denen akmn iletkenin d yzeyinden akmak istemesi nedeniyle iletkenin merkezi kullanlamayacak dolaysyla akmn akt kesit daralacandan kayplar daha da ok artacaktr. Elektrik enerjisi Hatlarn denmesinin kolay olmas letken maliyetinin dk olmas Hat kayplarnn az olmas gibi nedenlerden dolay yksek gerilim hatlar ile iletilmektedir. Devam: http://www.elektrikce.com/elektrik-enerjisi-neden-yuksek-gerilim-hatlari-ile-iletilir/#ixzz1qUKHMFyI