Professional Documents
Culture Documents
Blik Opglabbeek, April2012 (Dialect)
Blik Opglabbeek, April2012 (Dialect)
op gelaBBik
n op e T A k .b e nh e Sie i lAbbe er v .o p g ww w
Besteer en deenste
Bergemeister en sjiepes
benny SpreeuwerS bergemeister
Sprekoren: dinsdig van 16 tot 18 oor, doenerdig van 9 tot 11 oor, anner daag op afsproak T 089 81 01 09 E benny.spreeuwers@opglabbeek.be
Vierwuurt
Mevruiw, menier, Beste inwuner van Gelabbik Vier oech ligt de nuuwe Blik van deze moand. In t kader van de erfgooddaag vershient e deil van uis informatieblaad deze kier in t plat Gelabbiks. Het waas verdoeme neet gemekkelik oem die artikels in t dialect te ztten. Duur de hulp van loat uis zggen e paar oudstriers is het uis dan toch gelkt. Doavier zeg ich dan uich merci aan Jaak van Mia van Martha (Gabrils), Jenne van Neer van Siske (Geerkens), Br van Rikes Onnerrijmkes (Lambert Eygemans) en Jan van Jang van Graatje (Bijnens). Zie hbben de zwoar taak op zich genumen oem alles in de moate van het miegelike in t plat te vertalen, maar dt waas geine kattepis. Diegenen die het Opglabbeeks dialect niet kunnen lezen of verstaan, kunnen vanzelfsprekend altijd terecht op de gemeentelijke website voor de versie in het Nederlands. Daarom heb ik er zelf ook voor gekozen mijn voorwoord in een gemengde versie te brengen. Op vrijdag 9 maart laatstleden vond het jaarlijks overleg plaats met de gemeentelijke huisbankier om het individueel financieel profiel van onze gemeente te bespreken. Enkele opmerkelijke gegevens zijn de volgende : Over de periode 2006-2011 groeit de Opglabbeekse bevolking met maar liefst 6,9 % (Limburg 3,6 % en Vlaanderen 3,2 %). De aanslagvoet van de aanvullende personenbelasting bedraagt hier 7 % (Limburg 7,65 % en Vlaanderen 7,34 %) en de opcentiemen op de onroerende voorheffing staan op 1280 (Limburg 1346 en Vlaanderen 1400). Alle overige belastingen zijn voor onze gemeente slechts 33 euro per inwoner (Limburg 81 en Vlaanderen 93). De investeringsgraad is in Opglabbeek 123 euro per inwoner (Limburg 116 en Vlaanderen 111). De schuldenlast bedraagt in onze gemeente 55 euro per inwoner (Limburg 117 en Vlaanderen 120). Ook in het meerjarenplan van onze gemeente voorzien wij nog talrijke nuttige investeringen, terwijl de belastingvoeten op hetzelfde peil gehouden worden. Goede vooruitzichten dus. Op vriedig 23 maart oenderteikende ich samen met de vertiegenwuurdigers van acht anner Limburgse gemeinten, van de provincie Limburg en van het Vlaams gewest een intentieverkloaring tot het indenen van het cultuurlandschap Huge Kempen es wrelderfgood. In ierste instantie waas uis gemeinte neet bie de aanvroag betrokken, maar de aanwezigheid van de Bosbiekvallei es uuterst wrdevol landschap in uis gemeinte dieg de initiatiefnemers noech van gedacht veranneren. Vier Gelabbik is dt een hiel gooi zaak. Hiel vriendelijke groeten
Dank aan Jan Bijnens, Lambert Eygemans, Jenne Geerkens en Jaak Gabrils voor de schitterende vertaling. Er bestaan geen spellingsregels of woordenlijsten voor het dialect. Er kan dus altijd discussie zijn over de schrijfwijze en/of woordkeuze. Wij wilden vooral het dialect onder de aandacht brengen.
Besteer en deenste
Inhowt
4 9 11
Deenste
l gemeinTehuuS
Kapelstroat 1 T 089 81 01 00 F 089 85 37 79 E gemeente@opglabbeek.be Ma 9 -12 & 13.30 -19 oor Di 9 -12 oor Wo 9 -12 & 13.30 -16 oor Do 9 -12 oor Vr 9 -12 oor Woonvroage: Ma 15 - 19 oor Sociaal kantuur Het Scharnier: Wo 13.30 - 16 oor
Blik Op Gelabbik
erfgood, zgS dich?
V maaken oech wgwies in het rfgood van Gelabbik. Ge zult zeen dt g ter ederen daag mt te maken hbt.
Semmige van uize registers gn trch tot 1800. Wilt g oore stambuim opzeeke? Dt kan op verschillende meneren.
11 Den Oudsberg is weggestuuke onner de denneks maar is wrkelik het gruutste erfgood van de gemeinte en de gruutste landduin van Bels.
l gc Troempeelke
Kapelstroat 10 T 089 81 09 10 F 089 81 09 19 Ma - do 9 -12, 13 - 17 oor & 18.30 oor tot het gedoan is Vr 9 -12 oor & 13-17 oor
l ocmw
Ruuzestroat 5 T 089 81 01 40 f 089 85 84 23 sociale deenst: edere wrkdag van 9 tot 11 oor deenst rechtshulp: edere deensdig van 13.30 tot 16 oor deenst huuszerg: noa afsproak (T 089 81 01 42) pensioendeenst: noa afsproak (T 089 81 01 40)
l pwA
Kapelstroat 10 T 089 81 01 28 Ma Di-do 9 -12 & 13.30 -19 oor 9 -12 oor
l deenSTebedrief
Kapelstroat 10 T 089 81 09 06 Ma Di-vr 9 -12 & 13.30 -19 oor 9 -12 & 13-16 oor
l bookerie
Kapelstroat 10 T 089 81 09 15 F 089 81 01 19 Ma 14 - 16 oor Di 10 - 12 & 15.30 - 20 oor Wo 13 - 17 oor D 15.30 - 20 oor Za 10 - 13 oor
l ibo de bAllon
T 089 81 01 47, 089 81 01 56 Kapelstoat 36 T 089 85 83 82 Wg noa Opootere 172 T 089 85 84 37 Resedastroat 10 T 089 81 23 69
l poliTie
Kapelstroat 19 T 089 85 40 89 Ma Di - vr 9 -12 & 13 -19 oor 9 -12 & 13 - 16 oor
l recyclAgepArk
Industriewg-Zuid 2059 T 089 35 84 35 Di 9 - 12 oor, 12.45 - 15.30 oor Wo 13 - 18.30 oor Do 9 - 12 oor, 12.45 - 15.30 oor Vr 9 - 12 oor, 12.45 - 15.30 oor za 9 - 12 oor, 12.45 - 15.30 oor Open tot ei ketier vier tiet.
l SporThAl
Wg noa Bree 2 T 089 81 0169 M 0475 93 90 00 Ma - zo 8 oor tot het gedn is
l brAndweer genk
T 089 35 28 88 (alarmlijn) T 089 65 33 33 (nee-rap)
Dosseer
Dosseer
Tuugegve, v zeen tot nuu tuu ierder de gewuune rfgoodplekskes tige gekuume. Mer uis tripke is nog neet gedoan. V stappe effekes wier noa de Wg noa Bree tuu. V goan De Ouwe Tied verbie. Aan die plaats hbbe vl glabbikkenre ein herinnering. Ze hechte vl wrde aan die plek. Det is rfgood!! Es het aan kimpt op gebuuwe, den zeen uich neet allein erknde monumenten oenner te brnge oenner de noemer oenreerend rfgood. Edere plek, eder pand buuaan v nuu wrde hechte , hiert erbie. V goan weer noa buute en wannlle tot aan t Gildenhuus. Hie hiere v twi minse plat kalle. Plat is ein sjuun vierbeeld van immaterieel rfgood. Het is ein gewuunte, ein gebrik det vier vle in iere moot gehouwe wre.
Gins wit zeen v de sporthal, buu just es in de jeugdlokalen en in het gemeinsjapsgebuuw vl verenigingen biein kuume. Uich het verenigingslve mt de biebehierende activiteiten, archiefkes, en bekers is rfgood. V luupe duur de Kapelstroat trg noa het Troempeelke. V zeen eeme fotos make van de buuw van het nuuw gemeinsjapscentrum. De lste foto is nog gein meniet gelieje gemaakt, mer uich d foto kan rfgood wre. Erfgood is toch gein duud eets. Het lft en is in bewging. Neet alles waat oud is, is altied rfgood. Neet alles waat rfgood is, is altied oud. Det klinkt mesjien wat cntrr, mer is gemekkelek te begriepe in eder zien lfomgiving. Ederein ht zeen of heir persuunlek rfgood. Ein casset mt ein opname van leedjes dies dich of dien knd zng op viefjoarige lftied
is get om te koesteren en te beware. Mer het digitale filmke deste gsteren mooks van dien viefjoarig knd of kleinknd zuls te uich koesteren en beware. Zuuwaal de ouwe casset es het just gemaakte filmke zeen dien eigen rfgood. Noavenand de groep minse die wrde hecht aan det gebuuw, het vierwerp, het verhaal of de gewuunte, maken v ein oennersjied tsse het eige, het plaatseleke, het strikgebonne, het landeleke, het wreldleke rfgood. V zeen trg aangekuume bie het Troempeelke, mer v moote neet ins duur glabbik wannelle oem rfgood te beneeme. Luip rstig ins duur dien huus en de zuls zeen det er vl zake stun en gedachte opdueke die tot dien eigen rfgood behiere.
Dosseer
ich en dich Samen stoan v sterk Activiteit: erfgooddaag helden
Gelabbikse missionarissen. Ein kleine drpsgemeinsjap steert heir zuune uut. Op zending vier hin geluuf, vanuut de geborgen drpsgemeinsjap noa ecotische bestmmingen. De trots van de fameelie... Vertrkkend mt de buut uut Antwerpen of uutgezwed wre vanop de taarmac van Melsbrook... Jong minse vertekke vier joare noa wie len. Hin werk doa op die plaats weerd geknmerkt duur zelfredzaamIn 2010 besluuten de gemeintes Kinner, Meseik, Bree en Gelabbik om te goan samenwrke rnd rfgood. Doa wuurt ein intergemeintelek samenwrkingsverbnd gesticht: projectvereiniging rfgood tsse Maas en Kempen. Omdet de wrkgroep neet zelf van achter eine bureau wuiwe uutsjrieve bu ederein dacht det er nuud waas bnne de strik, organisrd de projectvereiniging ein rfgoodcaffee. Dit waas eine gespreksnoamiddig om te hiere waat er left bie de minse die goesting hbbe in, en bzig zeen mt rfgood. De opkomst waas gruut en het vierstl wuur op pries gestld. Doa wuurt gevroagd noa ein vervolg op det rfgoodcaffee. De knnis en uutlg d v uit den irste gespreksnoamiddig haalde, bracht uus noa ein rfgoodbeleidsplan, eine kiek in de toekomst vier rfgood in deze strik. D kiek in de toekomst vormde het hart van ein aanvroag vier ein rfgoodsivereinkomst. Dit is ein ivereinkomst mt de Vlaamse regiring, buubie middelen vierzin wre vier de uutvring van het beleidsplan. Eine tied gelije krge v het nuuts det uis aanvroag joamer genoeg neet good gekird wuur. Mer det weerhilt de uursprnkeleke vereiniging neet van ein vuurtztting van ein intergemeinteleke rfgoodwrking. De leuze van het samenwrkingsverband luud uich ich en dich, omdet v dervan ivertiegd zeen det v biejein, al Mier uutlg iever de uurspronkeleke vereiniging, de wrking en de rfgoodcaffees vin ste op www.erfgoedkaffee. be. De wrkgroep d de caffees organisirt besteit nu allein uut ambtenire van de veer gemeintes. V wille gir uuze blik verbrein en minse uut het veld betrekke bie de organisatie. Hievier zeeke v dnkers vier de inhoudeleke vierbereiding en dooners vier de eigenleke vierbereiding en oennersteuning tiedens de noamiddig. Veel ste dich aangespruuke om mt te doon, mt dit fijne team? Gif dich den aan bie Veronique Bruninx (T 089 81 09 11 E veronique. bruninx @opglabbeek.be). Allemoal zaake vier ein sjuun tentuunstlling inne rand van rfgooddaag 2012. Oem de gedachte aan ein uutstervende suurt, lvendig te houwe, verzamelde de plaatseleke heemkring Glatbeke zuuvil miegelek materioal. Ze koste snuusterenin de fotoalbums van fameelies en leete uich de nog bzig zeende missionarissen aan het wuurd. In mei vierig joar organisirde v noeg ein twide rfgoodcaffee buubie v echt ingingen op de vroag wie samenwrking uis rfgoodinspanningen koste oennersteunen. V wuuwe de opgedoane knnis neet zuu mer loate ligge. Dit joar kimpt er opnuuw ein rfgoodcaffee. Deze kier wille v mt ein echt thema aan de slaag guun. Het weerdt vast en ziker weer eine plezante noamiddig buuop ich en dich zulle samenwrke aan t vervolg van uus rfgood. is het den mt krappe middelen, hiel get knne virdig kriege. heid en ein gruut probleemoplossend vermuugen. Van niks, get maake, mt ein minimum aan middelen, mer gekoppeld aan ein geznd deil goesting oem te wrke en ein sterk duurzttingsvermuuge. Gelabbikse missionarissen zeen ein belangriek oennerdeil van uus gezamelek geheugen. Hin erste ms, het noaberfist bie het vertrk, het gevlige aafsjied van de fameelie... Al die uigenblikke lverde sjitterende beelden en fantastiesse verhalen. Hiel het drp leverde ein biedrage in de vorm van missiefiste, eine missieneikring, ...
praktisch
Znnig 22 april Duurluipend van 10 tot 18 oor GC Troempeelke Ederein maag vier niks bnne.
` Leve en welzeen
Zeet ge genteressrd in het wrke met knner? Koent ge oech inlve in hun situasie, nuude en bekoemernisse? Hebt ge vling en ervaring met het wrke met knner? Zeet ge sociaalvlend? Koent ge zelfstandig wrke? Hebt ge e gruut verantwuurdelikheidsgeveel? Zeet ge flexibel ? Zeet ge minimuum 18 joar op het uigenblik dat het vakantiewerk geit starte? Dan zeet g mesjien waal de persuun d v zeeke vier eine vakantiejob in de buutesjoalse knneropvang de ballon. Het OCMW van Gelabbik is namelik op zeek, vier zienen deenst buutesjoalse knneropvang de ballon, noa jobstudente die ingesjakeld koene wre oener de vakantiemoande juli en augustus 2012.
Studente die volgende opleijinge hbbe gevolgd of in het leste joar hievan zitte, kuume in aanmerking : 3de joar van den 3de groad knnerzorg; 2de joar van den 3de groad sociaal technische wetenschappen of jeugd- en gehandicaptenzorg (vrger bezoenere jeugdzorg); 3de joar van den 3de groad internaatswrking of lefgroepewrking; het 1ste en 2de studiejoar van de opleijing leraar kleuteronderwijs, leraar lager onderwijs of graduaat orthopedagogie; 2de joar van den 3de groad gezondheidsschappen. Es ge genteresserd zeet, koent ge oor en welzijnsweten-
kandidatuur (bestoande uut eine sollicitatiebreef en ein curriculum vit) indeene bie het OCMW, gericht aan Frans Heijlen, vierzitter, Ruuzestroat 5, 3660 Gelabbik (OCMW Opglabbeek, Frans Heijlen, voorzitter, Rozenstraat 5, 3660 Opglabbeek). De kandidature mote ten leste op vriedig 30 april 2012 bie het OCMW bnne zeen. Doanoa wre de sollicitatiegesprekke gehauwe. Es ge in aanmerking koamt, wrt ge hievier persuunlik uutgenuudigd.
` Leve en welzeen
huusdokter is de aangeweze persuun oem oech te informre.
Tetanus
Tetanus of woendklem is ein gevoarleke infektiezeekte. In eine nagel treije, ein sjaafwoen noa het valle op vuul stein, aan de pikdroad blieven hange innen huuf, een brandwoen, ein duurligwoen, ein krabwoen van de kat het zeen ltsels die dageliks vierkuume, m neet oengevoarlik zeen. Bie der vuul woen luipt ge het risico op ein tetanusinfektie. De tetanusbacil producert ein gifstoef die het zienuwstelsel aantast en spierkrampen veruurzaakt. Zoener behandeling kan deze zeekte lvensbedreigend zeen. M gelekkig besteit er ein eenvuidige en doeltreffende meneer oem dit te vierkme: inenting tiege tetanus.
ZIJ DOEN HET* en g? OM & Difterie : JAAR. EN Tetanus DE 10loat oech inenten. U?
ziej doon heT oem de 10 joAr. Vanaaf 25 joar is ein herhalingsinenting* oem Tetanus & Difterie: laat u vaccineren. de 1025 jaar nudig. Vanaf joar is een herhalingsinenting* om de 10 jaar nodig.
difterie
Difterie of kroep is ein gevoarlike keloentstking die duur ein mikroob weert veruurzaakt. Besmetting gebiert duur hooste en neeste. De difteriebacterie produceirt ein gifstoef die de weefsels beschadigt, vieral van de lochtwg m uich van het hart en het zienuwstlsel. Duur inenting kimpt het zeektebeeld bie uis zelde vier. Mr in anner ln, bu neet grondig weert ingent, luipt ge es reiziger het risico op besmtting van deez kiemen. Doavier: difterie wire, is elke 10 joar inenten.
^ Zet
Van 21 tot 27 april geit de Europese vaksinatiewek duur. Uich de lokale stuurgroep vestigt in die periode de aandacht op de inenting tiege tetanus en difterie. Alle 25-joarigen van Gelabbik kriege dan eine breef d hen bewust moot make det de bekende inenting tegen tetanus en difterie neet vier ieuwig is, m oem de 10 joar moot hernuuwd
` Leve en welzeen
huweleken
Van harte felecitre v de pasgetruiwden :
Robby Faithful - Daphne Klotz 17-03-2012
ieverlijdenS
Uis gemeinsjap ruiwt vier het aafsterve van:
Mia Hubrechts Joerie Gielen Robert Kosten Michel Vliegen Henri Rebisz Louis Bouchet Pol Ceyssens 21-02-2012 21-02-2012 22-02-2012 22-02-2012 02-03-2012 20-03-2012 21-03-2012
Den Oudsberg
Landsjappe oentstoan duur ein wisselwrking van nateerlike en minselike ingrpe. De invlood van de mins weert steeds gruter, buduur nateerlandsjappe in cultuurlandsjappe verannere. Deze landsjappe zeen de drager van het gemeinsjappelek erfgood.
Duur de langzame en langdurige oentwikkeling van de landsjappe vier het aanbrke van den industrilen tied, kme ze neet allein nauw ieverein met de geografische strieke, m hebbe ze uich ein sterke eige identiteit buduur ve ze nu herkenne es tiepisse landsjappe. Vier Gelabbik is zu ein tiepis landsjap de
jubilAriSSen
Proficiat aan het guiwe bruudspaar :
Gerard en Mathilde Knevels-Schrooten 02-03-1962
10
duurnhg aangeplant. Deez stkelige strik zeen meshien minner gemekkelik oem te snoeje m ze loate zich in der sezuun van hunne bste kant zeen. Inne lente verrast de meiduurn derein met duuzende witte bloome. Inne herfst zrge de strik vier n heus fistmaal vier de vigel met vl deepruuj besse.
11
Vriejen tied
Van 26 april tot 31 mei wjt er weer ene frisse wnd duur de bibliotheek. Op uize lentelstoafel vnd ge enen hielebuul nuuw cratief bk. Koem hunne lekkere gr opsnuuve en dooch enen hielebuul inspierasie op.
12
Vriejen tied
film in cinema leopold: monty python and the holy grail
In april hbbe ve weer ene film op het programma stoan in zaal Vona. Monty Python and the Holy Grail vertlt het verhaal van kuuning Arthur en zien ridders van de roen toafel. In hun zke noa de hlige graal kuume ze in bizarre en hiel grappige situasies terecht. Ene klassieker d ge zieker (mier dan ins) moot gezien hbbe! Praktis: Op zoaterdig 21 april oem 20 oor in zaal Vona, 3 euro. Info en inshrieve: GC Troempeelke T 089 81 09 10 E vrijetijd@opglabbeek.be
13
in Opglabbeek
> elke maandag
Beter bewegen sporthal 15 euro voor tien lessen, KVLV, Jo Boonen T 089 85 66 19 Bos (voor voorkeur inschrijven via jose.knoops@gmail. com) toegang: 3 euro kiest u? Stem tot 15 april voor uw favoriet op www. opglabbeek.be
> zondag 22
Erfgoeddag: helden 10 - 18 uur, GC Troempeelke Een kleine dorpsgemeenschap zendt haar zonen uit
> maandag 16
Schrijf-ze-vrijavond 19 uur, Pastorie, Hoeverkerkweg 3 Amnesty International T 089 85 51 51
> donderdag 26
Digidag voor senioren 9.30 - 15 uur, GC Troempeelke Gemeentebestuur Opglabbeek E vrijetijd@opglabbeek. be T 089 81 09 10 2,50 euro
> dinsdag 17
Opglabbeekse seniorensportdag 9 - 16 uur, sporthal Gemeentebestuur Opglabbeek M 0475 93 90 00 E yves.geebelen@opglabbeek. be Kersen op zandgrond 20 uur, GC Troempeelke Velt, gratis toegang
> donderdag 10
Herdenkingsmis 8 mei 8.45 uur, Sint-Lambertuskerk aansluitend koffietafel in het Troempeelke
> vrijdag 27
Onthaal nieuwe inwoners 19 uur, GC Troempeelke 18-jarigenfuif 21 uur, jeugdhuis Sumo
> donderdag 31
Zomeropera: Die lustige Witwe 19 uur, Alden Biesen Gemeentebestuur Opglabbeek E vrijetijd@opglabbeek. be T 089 81 09 10 37 euro, incl. bus
APRIL
> nog tot 27 april
Tentoonstelling: terug naar cinema Leopold GC Troempeelke (tijdens openingsuren) Gemeentebestuur Opglabbeek E vrijetijd@opglabbeek. be T 089 81 09 10
> zaterdag 21
Workshop: stop motion 14 - 17 uur, GC Troempeelke Films maken met de techniek stop motion Gemeentebestuur Opglabbeek E vrijetijd@opglabbeek. be T 089 81 09 10 Monthy Python and the Holy Grail 20 uur, Zaal Vona Gemeentebestuur Opglabbeek E eveline.feijen@opglabbeek.be T 089 81 09 12
MEI
> donderdag 3
Zomerse hapjes 19.30 uur, GC Troempeelke Gemeentebestuur Opglabbeek E vrijetijd@opglabbeek. be T 089 81 09 10 8 euro
> zondag 15
Lentewandeling 14 - 16 uur, Ophovenderheide (Leemkuilstraat) Agentschap voor Natuur en
> zaterdag 5
Film: de keuze is aan u 20 uur, zaal Vona Welke recente Vlaamse film
De revue
14
In vuugelvlucht
Knner optrkke terwiel ste zelf drk bzig bst
De ouwers van nuu wille alles ! Ze wille eine volmaakte ouwer zeen, eine partner mt passie, eine helpende kameroad, eine helle wrker en noeg zuuvil mier. Al dees zake biein kost hil vil kracht en zelfvertruuwe. In dees lzing wre hints gegve oem op te voede terwielste zelf drk bzig bst. Buuvier keuzes make ? Wie knste knner liere oem mier zelfstandig te zeen en buuvenal liere vertruuwe te hbbe in zichzelf ? Ein goodvlend moment. Wieni: 29 mei oem 19.30 oor W: Wendy Bosmans Buu: zaal De Ontdekking in bib Genk, Stadsplein 3 Pries: vier niks Info en insjrievinge: W www.opvoedingwinkel.be/ cursussen T 089 36 79 40
15
16