TINGKATAN 1 Tanah Pamah Dataran Lambah Lembangan Delta Paya Tanah Tinggi Gunung lipat muda Gunung lipat

g lipat tua Banjaran Dataran tinggi

BENTUK MUKA BUMI Hakisan Ombak Tebing tinggi Tanjung Gua Teluk Gerbang laut Batu tunggul Batu sisa Pola Sungai bawah tanah Pinggir Laut Mendapan ombak Pantai Anak tanjung/tetanjung Beting pasir Tombola Lagun

SALIRAN reranting jejala sepunca (jejari) sejajar bersirat saliran darat (pola berpusat)

Struktur batuan sama keras di kwsn batu mendak

Batuan keras lembut Mengalir semua arah berselang dari kwsn seli tanah tinggi

Anak sungai Di kwsn bercantum batu dengan anak kapur sungai utama yang poros

Banyak alur cth: delta

Sungai mengalir ke tasik

PROFIL SUNGAI Hulu lurah V air terjun lubang periuk jeram

Tengah likuan sungai lurah W

dataran mendap tasik ladam

Hilir tetambak delta (aluivium)

JENIS-JENIS BENTUK MUKA BUMI DAN POTENSI / KEPENTINGAN Bentuk Muka Bumi Tanah Tinggi Cerun Bukit Sungai Potensi / Kepentingan -Pelancongan Pertanian Pengangkutan -Pertanian hawa sederhana Malaysia -Cameron Highland -Sayur dan bunga sabah dan sarawak -Kundasang (cameron highland) (Mengangkutan -getah dan kelapa sawit penumpang dan kayu (cerun bukit) balak) Luar Malaysia Switzerland Jawa Indonesia Thailand (Chao phraya) (meluncur salji dan Meluas / lava bes (padi) mendaki gunung)

Tasik Perikanan

-kurang penting -saiz kecil -tangkapan sedikit -aktiviti sambilan Tonle sap (Kampuchea) -penting -tasik besar -tangkapan banyak -aktiviti sambilan NOTA GEOGRAFI T1, 2 & 3

Bentuk muka bumi di sepanjang aliran sungai Peringkat Hulu (muda) Peringakat Tengah (Dewasa) Peringkat Hilir (Tua)

Jeram Hakisan pada batuan keras secara berselang seli

Air Terjun Hakisan pada batuan lembut

Lubang Periuk Hakisan dasar sungai

Susuh bukit berpanca Hakisan berlaku di bahagian sungai

tebing tinggi sungai Pemendapan dan hakisan berlaku di tebing yang bertentangan

likuan sungai Aktiviti pengangkutan dan pemendapan berlaku

likuan sungai dan tasik ladam tetambak akibat perasaan pemendapan

tetambak dan dataran banjir pemendapan menyebabkan dasar sungai menjadi cetek

delta apabila sungai mengalir sampai di muara sungai, bahan-bahan muatan akan termendap & membentuk delta

PERGERAKAN BUMI DLM SISTEM SURIA & PENGARUH TERHDP CUACA & IKLIM Putaran Bumi Peredaran bumi

FAKTOR YG MEMPENGARUHI CUACA / IKLIM MALAYSIA Kedudukan Angin Monsun Garis Lintang Timur Laut Khatulistiwa Barat Daya Ketinggian Kepulauan Setiap kenaikan 165 Pengaruh o kesederhanaan laut meter suhu turun 1 C

Siang malam (24 jam sehari) Pembiasan angin & arus laut Pasang surut air laut

Empat musim Siang malam tak sama panjang Setahun 365 hari

NOTA GEOGRAFI T1, 2 & 3

KESAN KEGIATAN MANUSIA TERHADAP ALAM SEKITAR Pembalakan Pertanian Hakisan tanah Sungai tercemar Pencemaran sungai Keasidan tanih bertambah Banjir Kesuburan tanih berkurangan Kehilangan flora dan fauna Pencemaran udara Suhu meningkat Langkah atasi Penghutan semula penggunaan baja organik Hutan simpan / tanah negara Kaedah biologi Ladang hutan

Pembinaan Jalanraya Hakisan tanah Gelongsoran tanah Tanah runtuh

Melandaikan cerun Buat tarahan Tanam ruput dicerun Longkang konkrit Dinding penahan

CIRI-CIRI IKLIM KHATULISTIWA Suhu Hujan o Jumlah hujan tahunan 2600mm Setara sepanjang tahun (27 C) o Sepanjang tahun Julat suhu tahunan 1 C o Hujan perolakan akibat 3 C(kecil) pemanasan perkukuhan bumi masa Julat suhu harian 7 o C (besar) peralihan monsun Hujan relief(bukit) waktu angin monsun bertiup menaiki cerun bukit

Angin Monsun Barat Daya (Mei Sept) Monsun Timur Laut (Nov Mac) Angin Sumatera (P.Kelang JB) Bayu Laut pada waktu pagi Bayu Darat pada waktu malam

PENGARUH CUACA & IKLIM TERHADAP KEGIATAN MANUSIA Ciri Jenis Iklim Ciri Hujan Min Julat suhu Ekonomi Iklim suhu thn thn Malaysia khatulistiwa Panas 2600mm 27C 1-3C Perkilangan, lembab Perlombongan, sepjg Pertanian, thn Perikanan Gurun Gurun Panas 100mm 26.3C 23C Penternakan Thar Panas kering Pertanian sepjg thn Siberia Sejuk, sejuk 130mm -15.8C 65C Pembalakan, sederhana, kering Menjerat kebenuaan sepjg binatang, thn Perlombongan, pertanian Greenland Tundra sejuk 225mm -8.3C 27C perikanan, kering penternakan, sepjg memburu, thn pertanian

Pengangkutan LRT, Kereta api, kereta

Untu, keldai

Kereta api, kerata

Sndur salji, kayak, umiak, kereta salji bermotor

NOTA GEOGRAFI T1, 2 & 3

PENGARUH MANUSIA TERHADAP CUACA DAN IKLIM Kegiatan Manusia Penebangan hutan Perindustrian Pembakaran terbuka KESAN KEPADA MANUSIA DAN ALAM SEKITAR Fenomena Punca Kesan Rumah Hijau Pembakaran bahan api fosil (logi tenaga, kilang, kenderaan), reputan bahan organik, penebangan/bakr hutan kebakaran hutan, pembakaran terbuka, Jerebu pembakaran bahan api penggunaan baja nittrogen, kapal terbang Penipisan lapisan sipersonik, CFC-racun serangga dan aerosol, ozon ujian senjata nuklear pembebasan asap dalam kegiatan Hujan asid perindustrian dan kenderaan bermotor, -sulfur dioksida pembakaran terbuka -nitrogen diolsida bangunan konkrit dibina rapat, jalan raya Pulau haba berturap (men-yerap & memerangkap haba), kekurangan tumbuhan, pembakaran fosil pembakaran bahan api, perkembangan Peningkatan suhu industri perkilangan, pembalakan pembangunan tak terkawal, pembalakan tak Kemarau kawal

Kesan Pelepasan gas metana, pelepasan Co2 sakit mata, radang paru-paru, masalah pernafasan suhu bumi meningkat, kanser kulit, katarak mata ancam kesihatan, kepupusan hidupan akuatik, tanaman musnah, kerosakan bangunan suhu bandar meningkat

pencairan ais kutubm peningkatan arus laut, suhu bumi meningkat kawasan tadahan terjejas, kurang sumber air, berlaku fenomena El Nino (kemarau panjang)

TUMBUHAN SEMULA JADI DAN HIDUPAN LIAR Malaysia Hutan Hujan Tropika Hutan Gunung Hutan Paya Air Tawar Hutan Pantai Hutan Paya Air Masin

NOTA GEOGRAFI T1, 2 & 3

Hutan Paya Air Masin

Hutan Gunung

Hutan Hujan Tropika

JENIS TUMBUHAN SEMULA JADI DAN HIDUPAN LIAR DI NEGARA LAIN Perkara Hutan Hujan Hutan Monsun Hutan Gurun Tropika Tropika Mediiterranean Khatulistiwa MonsunTropika Mediterranean Gurun Panas Negara 0 0 0 0 0 Suhu 27 C 24 C-27 C Panas(21 C-24 C) Siang(44 0 C) Sejuk(10 0 C-14 0 C) Malam(10 0 C) 2030mm 1000-2000mm 400-800mm kurang 250mm Hujan / kerpasan -malar hijau, -hutan lebih -daun berbulu, -tahan, kemarau Ciri malar hijau, tahan -daun keras, tumbuhan padat, berakar jarang -menggugurkan kemarau kecil, berduri, semulajadi banir, daun lebar daun pada musim -berdaun kecil, berbulu. -empat lapis, kering kayu keras, berkulit -batabg pokok tumbuhan -tumbuhan lantai tebal berlendir, akar lantai jarang padat, kayu panjang -kayu keras keras, tumbuhan -tumbuhan daun luruh, pelbagai jenis tumbuhan sejenis Jenis pokok Hidupan Liar meranti, cengal,keruing, merbau,nyatuk harimau, gajah, tapir, orang utan, seladang, pelanduk penaga, jati, cendana gajah, ular, monyat, badak, kucing hutan oak, laurrel malle, pain, zaiton, lavender, rosemary landak, ular, arnab kaktus,akasia, pokok renek, prickly pear Unta, badger, tikus, kala jengking, dhab, musang fennec, biawak pasir

Tundra Tundra Panas(10 0 C) Sejuk(-14 0 C) kurang 250mm -tumbuh masa musim panas yang singkat -berakar pendek, pokok renek dan bantut -banyak lumput dan kulampair -pokok tirus/taiga(malar hijau) belberi, willow, birch, ash, kerdil beruang, kutub burung, arnab, itik, anjing laut

NOTA GEOGRAFI T1, 2 & 3

TABURAN HUTAN GURUN PANAS, TUNDRA, MEDITERRANEAN DAN MOSUN TROPIKA

KEPENTINGAN TUMBUHAN SEMULAJADI Ekosistem Habitat flora dan fauna Sumber perhutanan Pembiakan hidupan laut Perlindungan hidupan liar Kawasan tadahan hutan Penghalang hakisan Eko pelancongan Sumber perubatan TINGKATAN 2

KESAN KEGIATAN MANUSIA TERHADAP TUMBUHAN SEMULA JADI & HIDUPAN Kemusnahan flora & fauna (kepupusan spesies) Kesuburan tanih hilang Banjir Kemusnahan ekosistem Pencemaran udara / air Kawasan tadahan terjejas Peningkatan suhu atmosfera Hakisan tanah Rantaian makanan terganggu Habitat haiwan liar terganggu

PEMELIHARAAN DAN PEMULIHARAAN Penghutanan semula Kawalan pembalakan haram Penguatkuasaan undang-undang Rawatan silvikultur Hutan simpan/taman negara /hutan lipur Ladang hutan Peretubuhan alam sekitar / kesedaran awam Penyelidikan (FRIM) Pusat perlindungan hidupan liar dan taman laut Menghadkan pengeluaran lesen memburu & membalak

DINAMIK PENDUDUK FAKTOR PENGARUH TABURAN Tanih pengangkutan / perhubungan sumber mineral dasar kerajaan / governon perkhidmatan pendidikan sosioekonomi Pertambahan Semula Jadi

TABURAN PENDUDUK Padat Sederhana Jarang PERUBAHAN PENDUDUK Kadar Kelahiran Amalan perancangan keluarga Kerjaya / status wanita Umur berkahwin Taraf hidup/ekonomi keluarga Peluang pekerjaan Sosiobudaya/agama Taraf pendidikan Governon / dasar kerajaan

Kadar Kematian 6 Taraf kesihatan Governon/dasar kerajaan Wabak penyakit Kekurangan makanan Taraf hidup Taraf pendidikan Kemudahan perubatan Bancana alam NOTA GEOGRAFI T1, 2 & 3

Migrasi Faktor penolak Lebihan tenaga buruh Kurang peluang pekerja Pendapatan tidak tetap Taraf hidup rendah Faktor Penarik Peluang kerja banyak Pendapatan lumayan upah tinggi Taraf hidup tinggi Peluang pendidikan luas

luar bandar luar bandar

Jenis Migrasi Dalaman luar bandar bandar bandar bandar

bandar luar bandar

KESAN PERUBAHAN PENDUDUK TERHADAP PENEROKAAN SUMBER Tanih Hutan Air Aluvium padi Kepupusan kayu berharga Persaingan untuk kegunaan domestik, pertanian dan industri Intensif/giat Penerokaan untuk pertanian/petempatan Pencemaran kerana sampah/sisa Kawasan kilang pertanian/petempatan Kepupusan flora dan fauna LANGKAH PENEROKAAN SECARA TERANCANG Hutan Air Sistem pengurusan terpilih (SPT) Bina banyak empangan Mewartakan ester hutan kekal Pelihara kawasan tadahan Taman negara Pemeliharaan sungai Penghutanan semula Rawatan air kumbahan Penyelidikan (FRIM) Jaga kualiti air (JAS) Ranjer hutan (kawal penceroboh) Penerokaan sumber air bawah tanah Rawatan silvikultur Kempen keselamatan alam sekitar HUBUNGAN KEPENDUDUKAN DENGAN SUMBER Penduduk Berlebihan Kurang Penduduk Saiz penduduk terlalu besar Saiz penduduk kecil Sumber semula jadi terhad Sumber semula jadi banyak Kadar kelahiran tinggi Kadar kelahiran dan kematian rendah Kadar buta huruf tertinggi Kadar celik huruf tinggi Taraf dan kualiti hidup penduduk rendah Kemudahan kesihatan / perubatan Taraf dan kualiti penduduk tinggi Cth: India, Bangladesh, nigeria, Cth: Australia, Brazil, Kanada Somalia, Ethiopia Kesan Kekurangan makanan Makanan mencukupi Kekurangan tempat tinggal Tempat tinggi selesa Kadar pengangguran tinggi Banyak peluang pekerjaan Taraf pendidikan rendah Taraf pendidikan tinggi Taraf teknologi rendah Taraf teknologi tinggi Kekurangan kemudahan asas Kemudahan asas lengkap Perindustrian kurang maju Kekurangan tenaga kerja 7 Tanah Penggunaan baja, penanaman bergilir, pelbagaikan tanaman Penanaman semula kawasan hutan Pembinaan teras Tanaman tutup bumi Tebus guna bekas lombong

Penduduk Optimum Kadar kelahiran rendah Taraf kesihatan tinggi Kepadatan penduduk tinggi Sumber semula jadi mencukupi/sumber diusaha secara optimum Taraf dan kualiti hidup yang tinggi Kadar celik huruf tinggi

Cth: Jepun, Belanda, Sweden

Makanan mencukupi Kehidupan selesa Taraf teknologi tinggi dan canggih Kadar celik huruf tinggi Penduduk mempunyai pekerjaan tetap NOTA GEOGRAFI T1, 2 & 3

PETEMPATAN Lokasi petempatan awal dunia Lembangan sungai Lembangan Sungai Tigris-Euphrates Indus (Mesopotamia) Lembangan Sungai Lembangan Sungai Nil Hwang He

Faktor mempengaruhi petempatan awal dunia Dataran sungai yang subur Kawasan rumput untuk ternakan Bekalan air sungai untuk kegunaan domestik & pengairan Sg sbg jln pengangkutan, pengairan & perhubungan JENIS PETEMPATAN

Lokasi petempatan awal di Malaysia Gua Pinggir pantai GuaNiah,Sarawak Kuala Bereng, Terangganu Teuk Davel, Sabah Muara sungai Sungai Melaka, Tanah Pamah Lembah Bujang Pekan Pahang Kota Tampa Fator mempengaruhi awal di Malaysia Bentuk muka bumi Bekalan air dan sumber protein Keselamatan Pengangkutan dan perhubungan Kegiatan ekonomi

Luar bandar & bandar Faktor mempengaruhi: Bentuk muka bumi Tanih POLA PETEMPATAN Sumber Ketersampaian Kegiatan ekonomi Dasar kerajaan

Berselerak Bangunan / rumah dibina berselerak tanpa susunan teratur Terdapat di kawasan kebun sayur, kebun kecil getah, kawasan dusun, kawasan sawah padi

Berjajar Rumah / bangunan dibina selari dengan jalan raya, jalan kereta api, sepanjang pantai, sungai, permatang dan parit atau tali air. Didapati di perkampungan nelayan dan kawasan penanaman padi

Berpusat Bangunan / rumah dibina rapat-rapat, padat dan berpusat pada sesuatu objek Biasanya terdapat di pekan, bandar dan persimpangan jalan

Berkelompok Terdapat di simpang jalan raya, jalan kerata api, muara sungai, ladang getah dan kelapa sawit awasta Fungsi: - Pengeluaran, pengumpulan, pemprosesan, pengedaran hasil pertanian, perniagaan, perkhidmatan, industri desa atau pelancongan

NOTA GEOGRAFI T1, 2 & 3

PEMBANDARAN FAKTOR Governon Peluang pekerjaan Sumber mineral Migrasi

FUNGSI Pentadbiran Perdagangan Perniagaan Perindustrina Perkhidmatan Pelancongan Pendidikan Bandar diraja

KESAN PEMBANDARAN POSITIF NEGATIF Peluang pekerjaan Masalah alam sekitar Kemudahan infrasturktur Pencemaran Pelancongan kebudayaan Kesesakan lalu lintas Peningkatan taraf hidup / Masalah tempat tinggal kesihatan Masalah sosial Peningkatan infustri / perniagaan Peningkatan perumahan Alam Sekitar Kilang jauh dari bandar Penghijauan bandar Bandar dalam taman Rawatan air kumbahan Dalamkan/bersihkan alur sungai Menaik taraf sistem perparitan dan saliran Menggalakkan kitar semula Kempen keselamatan Kuatkuasa undang-undang

LANGKAH MENGATASI KESAN PEMBANDARAN Perumahan Kesesakan Lalu Lintas Rumah pangsa Jalan raya bertingkat Rumah kos rendah Pengangkutan awam/bersepadu Kawasan Melebarkan jalan perumahan di Penguatkuasa zon waktu bandar baru Penggunaan kereta api, elektrik (LRT, monorel, komuter)

PENGANGKUTAN DAN PERHUBUNGAN Jaringan Pengangkutan Kepentingan Faktor Meningkatkan taraf ketersampaian Dasar Pembangunan negara Mengangkutan barangan Perkembangan ekonomi Mengangkutan penumpang Kemajuan teknologi Galakkan sektor perdagangan, perindustrian, Bentuk muka bumi pelancongan Keperluan pengguna Mengurangkan kesesakan Menjaga alam sekitar Peningkatan taraf hidup & pendapatan Meningkatkan keselamatan negara PERKEMBANGAN Jalanraya Naik taraf Jalan baru Lebuh raya Lingkaran bertingkat Terowong Jambatan Jalan kereta api Baik pulih Naik taraf landasan Landasan berkembar LRT, monorel, komuter, ERL Tingkat perkhidmatan Jalan air Pelabuhan Feri Jeti Pangkalan Jalan udara Lapangan terbang domestik/antarabangsa Naik taraf Pertingkatan perkhidmatan

NOTA GEOGRAFI T1, 2 & 3

KESAN ATAS ALAM SEKITAR Positf Mengurangkan kesesakan lalu lintas Mengurangkan pencemaran udara Perubahan lanskap fizikal kepada lanskap budaya Petrol tanpa plumbum Penanaman pokok di bandar Kenderaan guna kuasa elektrik Membina teres di cerun bukit

Negatif Pencemaran udara, air, bunyi Peningkatan suhu Kepupusan flora dan fauna Banjir kilat Tanah runtuh, hakisan Langkah Pembangunan mapan Sistem perparitan yang baik Menanam rumpur di cerun bukit Menguatkuasa undang-undang alam sekitar Kepentingan Mempercepatkan perhubungan Penyaluran maklumat Perhubungan

SISTEM PERHUBUNGAN Faktor mempengaruhi Perkembangan Dasar kerajaan Radio ICT Perkembangan ekonomi Televisyen SatelitMEASA Kemajuan teknologi Telefon T, tiung Komputer SAT Internet KESAN Positif Dunia tanpa sempadan Kegiatan ekonomi diperluas Penggunaan mesin automatik Penyelidikan Cepat dan mudah terima maklumat E-dagang/E-banking/E-pembelajaran Tele-perubatan TINGKATAN 3 Sumber boleh diperbaharui Air Tanih Udara Makanan Hutan Angin Tenaga

Hiburan R&D Perkembangan ekonomi, pendidikan, perkhidmatan

Negatif Mengancam keselamatan negara Pendedahan unsur negatif Maklumat palsu Keperluan pekerja menurun Cetak rompak perisian komputer

Langkah mengatasi Menguatkuasa undang-undang Pengawalan Pemantauan Akta siber

SUMBER-SUMBER UTAMA Sumber tidak boleh diperbaharui Sumber mineral emas, kuprum, bijih timah, bauksit, bijih besi Sumber bahan bakar petroleum, gas asli, arang batu

TABURAN PELBAGAI SUMBER (TABURAN DI PETA MALAYSIA DAN PETA DUNIA) Mineral Logam Bukan logam Bahan Mentah Bahan Bakar Bijih timah Emas Kuprum Bauksit Kaolin Fosfat Petroleum Arang batu Biji timah Batu kapur Marmar Gas asli Sumber Hutan Tenaga Tenaga Negara lain Hutan hujan tropika Petroleum, gas asli, Nuklear untuk arang batu(bahan penyelidikan dan Jepen suria Hutan hujan khatulistiwa bakar-eletrik terma) pembangunan pertanian, Perancis ombak Hutan paya air perubatan, pembuatan Kuasa elektrik hidro masin/tawar Cina pasang surut dan penilaian alam dan suria-tenaga Hutan gunung Belanda angin sekitar mesra alam Hutan pantai India biomas Icelang geoterma 10 NOTA GEOGRAFI T1, 2 & 3

 Bahan mentah Pembangunan infrastruktur Peluang pekerjaan Pendapatan negara

Kepentingan Pelbagai Sumber Perkembangan kegiatan ekonomi Pembukaan kawasan baru Perkembangan sumber tenaga

Kesan Penerokaan sumber terhadap alam sekitar Perubahan pandang darat peningkatan suhu pencemaran air & udara hakisan banjir kepupusan sumber PENGURUSAN SUMBER Kepentingan pengurusan sumber menggalakkan kepupusan sumber menjamin bekalan sumber yang berterusan keseimbangan ekosistem mengurangkan kadar hakisan tanah Pengurusan sumber di Malaysia penggunaan sumber alternatif program kitar semula penghutanan semula ladang hutan rawatan silvikultur penebangan terpilih mewartakan hutan simpan, kekal & taman negara pemuliharaan bakas lombong akta kualiti alam sekitar akta perhutanan Pengurusan sumber air di Jepun Pengurusan sungai bina empangan & tetambak program penyelidikan & pembangunan melebar dan mendalamkan sungai membina terusan membina laluan banjir Pengurusan Tasik sistem pembetungan tasik rawatan air tasik mengawal pembikan rumpai membersih dan mengorek tasik kurangkan pemendapan

Sumber: Jabatan Pendidikan Wilayah Persekutuan

11

NOTA GEOGRAFI T1, 2 & 3