William Shakespeares Romeo + Juliet

Verenigde Staten, 1996 Productie: Gabriella Martinelli en Baz Luhrmann Regie: Baz Luhrmann Scenario: Craig Pearce en Baz Luhrmann Camera: Donald M. McAlpine Geluid: Rob Young Montage: Jill Bilcock Muziek: Nelle Hooper Met: Leonardo DiCaprio (Romeo), Claire Danes (Juliet), Brian Dennehy (Ted Montague), John Leguizamo (Tybalt), Pete Postlethwaite (Father Lawrence), e.a.

Romeo and Juliet is oorspronkelijk een toneelstuk, geschreven door William Shakespeare rond 1595. Het stuk wordt nog steeds opgevoerd en is al vaak verfilmd. Over de filmversie van Baz Luhrmann uit 1996 kopten de kranten:

Romeo and Juliet for the nineties Shakespeare voor de MTV-generatie Met William Shakespeare naar de disco
Vraag 1: Verklaar bovenstaande krantenkoppen. Noem vijf voorbeelden uit de film die kenmerkend zijn voor het leven anno de jaren negentig/nu (denk aan situaties, handelingen, objecten of types). Bedenk waarom sommige mensen tegen de modernisering van een klassiek stuk als Romeo en Juliet zijn.

In William Shakespeares Romeo en Juliet hield Luhrmann zich aan de originele tekst. Voor de Nederlandse ondertiteling is gebruik gemaakt van een combinatie van modern en oud-Nederlands. Hieronder vind je driemaal de proloogtekst: de originele tekst van Shakespeare, een Nederlandse vertaling uit 1884 en de vertaling voor de ondertiteling van Luhrmanns film.

Vraag 2: Maak in gewone Nederlandse spreektaal een vertaling van het Engelse origineel. Wat vond je van het gebruik van de originele tekst in de film? Verklaar je antwoord.

Prologue (Engels origineel) Two households both alike in d ignity In fair Verona where we lay our scene From ancient grudge break to new mutiny Where civil blood makes civil hands unclean From forth the fatal loins of these two foes A pair of star-crossed lovers take their life; Whose misadventured p iteous overthrows Both with their death bury their parants strife The fearful passage of their d eath-marked love, And the continuance of their parants rage, Which, but their childrens end nought could remove, Is now the two h ours traffic of our stage; The which if you whitch patient ears attend, What here shall miss, our toil shall strive to mend.

Proloog (L.A.J. Burgersdijk, 1884) Bij twee geslachten, even groot in macht In t schoon Verona, waar we nu thans u brengen Barst de oude haat weer uit met nieuwe kracht En doet den burger t bloed van burgers plengen. Uit dezer haters lendnen is gesproten Een minnend paar, ten ondergang gewijd; Het noodlot heeft hun vroegen d ood besloten, En in hun groeve rust d er vaadren strijd. Het hoogste heil van t paar, hun bittren nood, Der ouderen wrok en t al laat brouwen, Door niets gewekt dan door der kindren dood, Zult ge in een tweetal u ren nu aanschouwen. Wat ook ontbreekt, verleent ons toch uw gunst; Die schenkt ons moed en betert onze kunst.

Proloog (Ondertiteling, Johan Hos, 1997) Twee families, in rangelkaar gelijk in t schoon Verona waar dit speelt: Oude wrok wordt n ieuwe strijd waarin burgers burgers bloed vergieten. Uit deze vijanden geboren, Kiezen twee geliefden voor d e dood. Hun noodlottige gesternte heeft met hun dood hun ouders strijd begraven. De noodlottige loop van hun liefde, en hun ouders vete die slechts hun dood en einde bracht is wat wij u deze twee uur tonen

In de film zijn de twee adellijke families uit het toneelstuk geworden tot grootindustrilen die de stad beheersen. En, er wordt gesproken over zwaarden maar gevochten met pistolen. Vraag 3: Bedenk zelf nog twee voorbeelden waarbij iets uit de late middeleeuwen is omgezet naar het heden, of waarbij de oorspronkelijke tekst botst met de moderne aankleding.

Luhrmann heeft gebruik gemaakt van uiteenlopende film- en televisiegenres. Vraag 4: Met wat voor beelden begint en eindigt de film en wat voor functie hebben deze beelden? Op welk televisiegenre is de introductie van de personages genspireerd? Aan welk televisiegenre doet de snelle montage van de film denken? Aan welk speelfimgenre heeft de film jou nog meer doen denken en waarom?

Vraag 5: In welk werelddeel zou je de film situeren? Vertel waarom. Beschrijf twee verschillende outfits die je zijn bijgebleven. Wat vertelt die kleding over de personages. Beschrijf een locatie uit de film die voldoet aan de omschrijving kitscherig. Welke muziekstijlen heb je allemaal herkend?

De film bestaat vooral uit snelle, flitsende beelden. Daarnaast is er sprake van rustige scnes. Vraag 6: Op welke momenten verandert de montage van de film? Draagt dit contrast tussen vaart en rust bij aan de inhoud van het verhaal? Verklaar je antwoord.

Vraag 7: Welke scne heeft op jou de meeste indruk gemaakt en waarom?

Romeo en Juliet is het klassieke verhaal van een onmogelijke liefde. Op de volgende bladzijde vind je informatie over een boek en een toneelstuk, waarin dit thema ook wordt behandeld. Vraag 8: Bedenk zelf een voorbeeld van een onmogelijke liefde en geef daarbij kort aan waarom deze liefde tot mislukken is gedoemd.

2 1

Judith en Jamal zijn geliefden zoals Romeo en Julia dat waren: afkomstig uit twee verschillende werelden die elkaar niet verdragen. Hun wederzijdse families hebben alle vooroordelen die joden en Arabieren over elkaar kunnen koesteren ruimschoots voorhanden en zij proberen de liefde tussen het meisje en de jongen te versjteren. Dit klassieke thema wordt door de Amsterdamse schrijver van Marokkaanse afkomst Fouad Laroui op weergaloze wijze binnenstebuiten gekeerd. ____________________________________________________________________ Gaandeweg ontvouwt Laroui het eigenlijke thema van Judith en Jamal: zijn niet mis te verstane kritiek op het verschijnsel vooroordeel. Bij dit alles voert hij een strakke regie over de vier genres waaruit hij zijn wervelende roman heeft samengesteld satire, romance, tragikomedie en maatschappijkritiek - zodat zijn chte lezers het spoor niet bijster raken.
Flaptekst Judith en Jamal Auteur: Faoud Laroui Uitgeverij G.A. van Oorschot, 2001

Een Nederlandse stad anno nu. Een oudere vrouw, schoonmaakster en weduwe, wordt verliefd op een veel jongere Arabische man. Het stel trouwt, moet de schande van familie en buren ondergaan en hun liefde eindigt tragisch, als die van een moslimRomeo en een Julia in de overgang.... Intussen hebben buurvrouwen met krulspelden op de trap staan roddelen, weigert de melkboer (in stofjas en met pet) een pakje Becel te verkopen aan die smerige Turk en kraamt de schoonzoon van de vrouw een taal uit ('voor jullie moeten de concentratiekampen weer worden geopend') waarvoor hij tegenwoordig onmiddellijk zou worden opgepakt. Dit alles en veel meer speelt zich gedurende 100 minuten af in de voorstelling Caro Caf, naar Angst essen Seele auf van Rainer Werner Fassbinder, in regie van Lodewijk de Boer. De gelijknamige film dateert uit 1974, was mooi van lelijkheid, een ontroerend liefdesverhaal, provocerend en met een sterk gengageerde ondertoon.

THEATER Caro Caf van Rainer Werner Fassbinder Regie: Lodewijk de Boer Stadsschouwburg Haarlem 24 januari, tournee

Julia met moslim-Romeo mist vonk De Volkskrant, 27 januari 2001 Recensie door Hein Janssen