You are on page 1of 80

Frantiek Vladimr Lorenc

pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

Lengas bastidas 6

2012

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

Frantiek Vladimr Lorenc

pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta


S vodem Joan Francs Blanc

ISBN 979-10-90696-20-4 (en linha) ISBN 979-10-90696-21-1 (CD-ROM)


2012 Edicions Talvera

Colleccion Lengas Bastidas (ISSN 2118-7223) n6

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

Obsah

Obsah....................................................................3 O Lorencovi (Joan Francs Blanc)........................5 pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta (F. Vl. Lorenc).............................15 Pedmluva............................................................15 Antaparolo.........................................................17 pln mluvnice. Plena gramatiko........................19 Lekturo.................................................................29 Vortareto / Slovnek.................................................................... 38

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

Cobrta de l'edicion originala (Pardubice, 1890)

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

O Lorencovi

Frantiek Vladimr Lorenc (1872 - 1952) tak znm ve svt pod brazilskm jmnem Francisco Valdomiro Lorenz, se narodil 24.12.1872 ve Zbyslavi. Chodil do koly v obci Trojovice a pozdji absolvoval tyi tdy ve Zbov a ve svch deseti letech chodil denn pky mnoho kilometr do mansk koly v slavi. Potom peel pmo do druh tdy gymnazia v slavi, kde absolvoval tyi tdy. Ptou a estou tdu gymnazia absolvoval v Koln. Pi gymnazijn zkouce v Koln prokzal znalosti vech slovanskch jazyk, dle eckho, latinskho a pekldal z nskho jazyka. Kvli svmu poten, aby mohl st Kzn na Hoe, studoval pvodn aramejsk jazyk, kterm mluvil Je Kristus. Potom jet studoval ciknsk jazyk a pekldal z hebrejtiny. Dalch studi se musel vzdt kvli hrozb tuberkulozy a hladu, byl asto nemocen, ale stle se dychtiv uil. Musel zskvat penze na chleba domcm vyuovnm student. Ale kdy jet bydlel v Koln a trochu si vydlal pispvnm do asopis, stal se urnalistou. Pak zaal 5

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

bydlet jako podnjemnk u svho znmho v Praze. V jednom z dopis se piznval, e honore za pispvn do tehdejch levicovch mldenickch asopis a za soukrom vyuovn, mu nestailo na pokryt ivotnch poteb a asto musel hladovt. Frantiek Lorenc dochzel v Praze do klubovny U Ptros, kde se konaly dlnick mldenick schzky. V kulturnm krouku, dozvdl o kter vedli studenti, Lorenc uil jeden z dalm projektu mezinrodnho jazyka projekt umlho jazyka Volapk, ale hned, kdy se esperanto, zaal se o nj zajmat. Naden se uil, zrove vyuoval zjemce a v krtk dob byl tak schopn, e sepsal a svm nkladem vydal Prvn uebnici esperanta pro echy. V 18. ervna. 1893, bhem jedn demonstrace, byl Lorenc uvznn devt tdn vyslchan ve vznici a odsouzen k desetidennmu ali mezi zloince. Nakonec se uskutenil umle vykonstruovan proces proti Omladin, proti imperialistickmu spiknut v r. 1893. Lorenc obdrel povolvac rozkaz k tlet vojensk slub. Velk nhoda pomohla Frantikovi, kdy jedna esk emeslnick skupina byla 6 pipravena vycestovat do Brazilie, kterou platil brazilsk stt, aby tam byla

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

zaloena pracovn kolonie. Lorenc dostal osobn doklady od mladho emeslnka, kter v posledn chvilce se rozhodl zstat u sv milenky. A tak skryt opustil navdy svou rodnou zem. Odjel z Hamburku lod 13. z 1893. V 9. jna. 1893 se Lorenc vylodil v Rio de Janeiro. Tenkrt v Brazilii byla revoluce a plny esk skupiny se rozpadly. Vichni se rozeli a snaili se kad sm uivit. Prvn roky v Brazilii byly pro Lorence tk jak pro vyhnance. Pracoval u zednk, jako lodn naklada, hornk, kde ztratil svj veker majetek, pracoval t v obchod se suenm masem, jako zemdlsk dlnk, pok a i jako uitel. Lorenc s kamardem Tilerem se dostal s velkm utrpenm do vesnice Sao Feliciano v r. 1894. Tam si postavili chatu z hlny a Lorencovi se podailo dostat pozemek 250x1000 m na 5 rok v sti obce Linha Apolinario. Musel kcet v lese stromy s pomoc soused. Pozdji se pesthoval stal se do Porte Alegre, a kde dostal v

zamstnn:

pekladatelem

kontrolorem

organizaci, kter se starala o emigranty. Aby mohl tento obor vykonvat, musel se podrobit veejn zkouce, v kter prokzal sv znalosti ze 12 jazyk. Stal se vldnm interpretistou i v eskm jazyku. Po 6 mscch vak pece jen musel opustit sv 7 zamstnn pro plicn

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

onemocnn. Rozhodl se v

r. 1894 pesthovat znovu na

venkov do Sao Feliciano, kde il jednoduchm ivotem. V r.1896 postavil chatu z hlny a slmy, kter mu slouila jako jeho soukrom kola. Tam vyuoval jazyky: portugalsky, nmecky a polsky pro dti osadnk. Rno vyuoval, odpoledne obdlval pozemek sv parcely v Linha Apolinario. F. V. Lorenc se oenil se 17tiletou dvkou z Pruska Idou Kreevskou, kter mu byla vzornou manelkou.V r. 1898 se stal otcem prvnho syna Emila, kter vak brzy zemel. . Lorenc byl velmi vyhledvn tak jako lidov litel, kter studoval t magnetismus, sugesci, homeopatii a lkask byliny. Tak a se zabval esperantem.V okultismem, roce 1912 spiritismem, lingvistikou

obdrel i licenci jako praktick lka, byl velmi spn, ale mlo vydlval. V kvtnu 1903 byl Lorenc uren (tajemnkem pro vnitn zleitosti) zatmn vyuovat chlapeckou devtou tdu v kolonii Sankta Feliciano a tak jeho soukrom kola se stala sttn a on byl jmenovn skutenm uitelem v r. 1906. 8

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

V r. 1929 byl Lorenc znovu zkouen z matematiky a obdivovn ze svch znalost. Pi sttnch zkoukch z cizch jazyk udivoval ptomn. Ani latinsk, eck, arabsk, francouzsk a dal jazyky mu nikdy nedlaly problmy. Zkouejc doktor Cardoso se zjmem se ho ptal, zda mluv jet njakm dalm jazykem. Lorenc odpovdl, e ano, e jet padesti dvma a pokou se zdokonalit v jazycch maaj, aztk a jazyk severn Ameriky. Dr. Cardoso se jet zeptal, zda Lorenc mluv i japonsky. Kdy pisvdil, doktor pivedl Japonce a po krtk konverzaci Japonec doktora informoval, e Lorenc opravdu mluv japonsky a dokonce poznal, e Japonec nemluv nem tokijskm, ale jokohamskm. V ten okamik se stalo nco, co velmi ohromilo ptomn. Doktor Cardoso vstal a nahlas ekl. Dmy a pnov, prosm, povstate! el k Lorencovi a ekl: Miste, zaujmte msto, kter j neprvem okupuji. To msto nle Vm. Nsledoval bouliv potlesk. Avak Lorenc podal o povolen vrtit se do sv koly, kde ho chlapci ji oekvali. Mli ho rdi, protoe uplatoval vuku podle Komenskho kola hrou. V r. 1930 se stal editelem, kde pracoval a do r. 1942, kdy odeel do dchodu.

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

V r. 1931 byl Lorenc pozvn dr. Fr. Soukupem, pedsedou Sentu, aby se vrtil do sv rodn zem, ale odmtl. V letech 1936-37, kdy konen Lorenc nael vydavatele, zaal se aktivn vnovat esperantsk literatue. il v Dom Feliciano a do roku 1952, potom v malm domku v Porto Alegre, ulice Felicissimo de Azevedo . 420, st Higienpoli. Tam 24. kvtna 1957 Frantiek Vladimr Lorenc, lovk, kter ml tak neobyejn ivot, zemel.

Joan Francs Blanc


Literatura Jarmila Rznarov, Kdo byl Frantiek Vladimr Lorenc, 2008 Rzn autoi, Francisko Valdomiro Lorenz, Wikipedia, A encyclopdia livre, <http://pt.wikipedia.org> Seznam dl
Esperanto por Bohemoj, 1890 Gramatyka jezika Portugalskiego, 1908 (Baza gramatiko de Portugallingvo, Pollingve); Slovnk Polsko-Portugalski, 1910 (Vortaro Pola-Portugala); Ensinos Paternos, 1909 (Patraj instruoj);

10

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta Dilogos Iniciticos (Iniciaj Dialogoj); Receiturio dos Melhores Remdios Caseiros (Aro de plibonaj hejmaj sanigiloj); Homeopathia Domstica Brasileira (Hejma Brazila homeopatio); Contos e Aplogos, 1910 (Rakontoj kaj Fabeloj); Pequeno Consultrio Hermtico, 1919 (Malgranda Hermetika Sanigilumo); Noes Elementares de Cabala (Elementaj Nocioj pri Kabalo); No Jardim da Alma (En Anima ardeno); Moyss e Siphorh, 1920 (Moseo kaj Siforo); Krishna, o Salvador da India (Krno, la Hinda Savanto); Estenographia Ideal (Ideala Stenografio); A sorte Revelada pelo Horoscopo Kabalistico (La sorto revelaciita per kabala horoskopo); Elementos de Chiromancia (Elementoj pri iromancio); O Filho de Zanoni (La filo de Zanonio); Chamas de dio e a Luz do Puro Amor 1927 (Flamoj de malamo kaj lumo de pura amo); Um Aptolo de Progresso (Apostolo de Progreso); Pequena Antologia Tcheque, 1928 (Malgranda eha antologio); A Mentalidade Amerndia, 1921 (La Amerikindiena penso); Iniciao Linguistica, 1929 (Lingvistika Enkonduko); Lies Prticos de Ocultismo Utilitrio, 1942 (Praktikaj lecionoj pri utilema okultismo); Raios de Luz Espiritual, 1944 (Radikoj de Spirita Lumo); A Voz do Antigo Egito, 1946 (Voo el Malnova Egiptio); Mensagens Rosacrucianas (Rozakrucaj mesaoj); Diverskolora Bukedeto, 1941 Esperanto sem mestre, 1937 (Esperanto sen majstro); Vooj de Poetoj el la Spirita Mondo, 1944 La Brazilaj Aruakoj Kompleta Gramatiko de la Tupia Lingvo

11

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta Brazila Antologio Poezia Bhagavat Git (Esperanten tradukita) Lingua "Ido" (Gramatica Gramatiko kaj Vortaro); Viagens no Mundo dos Espiritos (Vojao al Spirita Mondo); Deutsch-Chinesisch, Chinesisch-Deutsch Wrterbuch (Germanaina, ina-Germana vortaro); Deutsch-Japanisch, Japanisch-Deutsch Wrterbuch (JapanaGermana, Germana-Japana vortaro); Vocabulrio Portugues-Egipcio (Portugala-Egipta vortaro); Vocabulrio Persa Portugues (Persa-Portugala vortaro); Vocabulrio Basco-Portugues (Eska-Portugala vortaro); Vocabulrio Turco-Portugues (Turka-Portugala vortaro); Vocabulrio Yoruba-Portugues (Jorubaa-Portugala vortaro); Ainu-Mongol-Mandch (Ajnua-Mongola-Manua); Tibetano-Tamil (Tibeta-Tamila); A Lingua Tigr (Provincia da Etiopia),(Tigrea lingvo el ia Etiopa provinco); Hupa (Hu-p um provincia da China), (Hupaa lingvo el ia ina provinco); Etrusco-Rsena (Etruska-Rasena lingvo); Malio-Portugues (Malaja-Portugala lingvo); Maya-Portugues (Maja-Portugala lingvo); Dacota, Ossage (Dakota, Osao); Marathi-Portugues (Maratia-Portugala lingvo); Chinuk e Siuslavan (inuika kaj Siuslavana lingvoj); Machichi Kashiana (Maiia Kaiana lingvo); Cakchiquel (Kakikela lingvo); Micmac (Mikmaka lingvo); Mapuche (Mapuo); Aimar (Ajmaraa lingvo); Huioto e Megat (Huiotoa kaj Megata lingvoj); e Dicionario), 1913 (Lingvo Ido,

12

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta Kvakiutl (Kvzkiutla lingvo); Eskim (Inuita lingvo); Ouich (Uiea lingvo); Haida (Haida lingvo); Navajo (Navaa lingvo); Algonkin (Meskva); Chukchee (ukea lingvo); Takelma (Takelma lingvo); Maid (Maidua lingvo); Almanaque d'O Pensamento (Almanako de Revuo O Pensamento ekde 1912 is 1964) (kompletigita post lia morto 24.5.1957) Monogeismo Linguistico (Lingva Monogenismo 2000 paoj en pli ol 80 lingvoj - manuskripto) Estre a Vida Espiritual e a Vida Submissa (Inter la Spirita kaj Submisa vivo); 14 Lies de Filosofia Yogi e Ocultismo Oriental (14 lecionoj pri Joga filozofio kaj Orienta Okultismo); Curso Adiantado de Filosofia Yogi e Ocultismo Oriental (Progresa kurso pri Joga filozofio kaj Orienta Okultismo); A Vida Depois da Morte (La vivo post la morto); Raja Yoga (Raja Jogo); O Cristanismo Mstico (Mistika Kristanismo); Filosofias e Religies da India (Filozofio kaj Religioj de Hindio); O Renascimento e a Lei do Karma (Renaskio kaj Karma Leo); Estudo da Religio (Studo pri Religio); Da Pobreza ao Poder (Ekde Malrieco al Povo); Zanoni, romance ocultista (Zanonio, okultisma romano); Bhagavad Gt (traduko); O Labirinto do Mundo e o Paraiso dos Coraes de Jan Amos Komensk (La Labirinto de la Mondo kaj la Paradizo de la Koroj. Traduko el Rumana al Portugala de verko de Komensk); A Semntica das Letras (La Semantiko de la literoj);

13

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta Esperanto kiel Revelacio (diktita al mediumo Chico Xavier de la spirito de F.V.L. el la spirita mondo 1976); Enfoques Espritas (Spiritismaj vidpunktoj)

14

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta


Pedmluva

Ponvad vlas lovku neposkytuje veho, eho mu teba, jest mu jednati s lidmi nrodnost jinch a znti jazyk jejich. Kad vak dobe v, jak nmahy, ple a vytrvalosti a penz nutno, by seznal dkladn e jednu, nato mnoh. Proto ji pes 300 let pokoueli se mui uen, aby sestavili mluvu, kter neobyejn jsouc snadna i hodc se vem nrodm vzdlanm, usnadovala by jejich styky; e, kter znma by byla jim vem, neshajc v ivot jejich soukrom. Za nejzdailej pokus pokldaj nkte Schleyerv volapk, kter dosti znan je rozen. Avak mnoh vady jeho brn, aby se stal skuten e svtovou. Schleyer toti vymlel po chuti sv tvary i slova, a vrazy jazyk nrodnch pemoval tak, e s t
15

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

lze je poznati; na p.: advokt lavogel, figura fg, fysika fsd, hotel loted, idea dl, kanl kand (kanal = umlec!), mda molad, olt latab, pota pot, re lol Mnostv pehlsek, skupiny dl, tl, bs, gs, ms a pli dlouh slova p.: in volapk tkm a nelibozvukm;

dlnb,

eimatabmetobs,

ovinditobdok
Lep daleko je mezinrodn e dra. Esperanta. Mluvnice jej jest velmi jednoducha a pravidelna, slovnk obsahuje vrazy z dleitjch e evropskch, a pravidla tvoby slov zmenujou poet zkladnch asi na 900. Pro svou dleitos, snadnos a libozvunos la lingvo

internacia nalezla hojn

pvrenc, jich poet denn vzrst. Nadjeme se, e knka tato poslou k poznn jej a k oblib i ve kruzch obecenstva naeho.

Fr. Vl. L.

16

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

Antaparolo ar la patrujo ne donas al homo iajn necesaojn, li devas konversadi kun homoj de aliaj nacioj kaj koni ilian lingvon. Sed iu certe scias, kiel grandan laboron, diligenton, eldarecon kaj monon oni bezonas al la efektiva konado de unu lingvo, kaj kiel al la de multaj!

Tial jam je pli multaj ol tricent jaroj sciviroj tentadis instrui lingvon, kiu estante tre facila kaj uzebla por iaj popoloj civilizitaj, faciligus iliajn komunikiojn, ne premiante en ilian privatan vivon.

Iuj kredas, ke plej bona provo estas la de Schleyer volapk kiu estas vastigita nemalmulte. Sed multaj eraroj iaj ne lasas, ke i farios vere la mondlingvo. Schleyer elpensis la sia gusto formojn kaj vortojn, kaj anis esprimojn de nacilingvoj tiel, ke oni povas ekkoni ilin malfacile; ekzemple: advokato lavogel, figuro fg, fiziko fsd, hotelo loted, ideo dl, kanalo kand (kanal = artisto!), modo molad, altaro

latab, poto pot, rozo lol


17

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

Multego da sonoj , , , dl, tl, bs, gs, ms kaj la longegaj malbelan; vortoj ekz.: faras volapkon malfacilan kaj

dlnb,

eimatabmetobs,

ovinditobdok

Pli bona estas la lingvo internacia de dro. Esperanto. La gramatiko ia estas tre simpla kaj regula, la vortaro enhavas la vortojn el la antaaj lingvoj de Eropo, kaj la reguloj por la kreado de l vortoj malgrandigas la nombron de la radikesprimoj sur preska nacent. Por sia graveco, facileco kaj bonsonec la lingvo internacia trovis multegon da amikoj, de kiuj la nombro en iu tago kreskas.

Ni esperas, ke tia i libreto helpos al la ekkono de i kaj al ia plao anka en nia publiko.

Fr. Vl. L.

18

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

pln mluvnice. Plena gramatiko 1. Abeceda (abecedo a alfabeto): a, b, c, (= ), d, e, f, g, (= d), h, i (= y), j, (= ), k, l, m, n, o, p, r, s, (= ), t, u, (u ve dvouhlskch), v, z. 2. Pzvuk (akcento) v plnch (t. j. neapostrofovanch) slovech pad na slabiku pedposledn. 3. len (artiklo) la klade se pede jmno podstatn, mluv-li se o znm bytosti; nesklouje se. P.: amiko venis = ptel (njak) piel; la amiko venis = ptel (oekvan, znm) piel. Pipout-li libozvuk, lze la apostrofovati ve l: lamiko. 4. Podstatn jmno (substantivo) kon se na o, kter se asto me nahraditi apostrofem (potom pzvuk spov ne na pedposledn, nbr na posledn slabice): amiko amik. Ve mnonm sle pipn se j (oj): amikoj (ptel).
19

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

Ppona akkusativu je n, tedy: amikon = ptele, amikojn = ptely. Genitiv opisuje se pedlokou de, dativ al, instrumental per s nominativem. Zn tedy vzorec sklonby: 1. Beze lenu: N. patro (otec), G. de patro, D. al patro, Ak. patron, V. patro! L. pri

patro, I. per patro;


mnon: N. patroj, G. de patroj, D. al

patroj, Ak. patrojn, V. patroj!, L. pri patroj, I. per patroj.


2. Se lenem: N. la patro, G. de la patro (de

lpatro), D. al la patro a t. d.
5. Pdavn jmno (adjektivo) vychz na a; sklouje se jako podstatn. Stupovn dje se slovem pli (= vce) pro komparativ a plej (= nejvce) pro superlativ; p.: bona = dobr,

pli bona = lep, plej bona = nejlep. Ne = ol;


tedy: blej ne snh = pli blanka ol neo. 6. slovky (numeraloj) se nesklnj. Zkladn jsou: 1 unu, 2 du, 3 tri, 4 kvar, 5 kvin, 6 ses,
20

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

7 sep, 8 ok, 9 na, 10 dek, 11 dek unu, 12 dek du, 20 dudek, 30 tridek 100 cent, 200 ducent 1000 mil P.: 1891 = (unu) mil okcent nadek unu. adov pibraj a, nsobn obla, zlomkov ono, hromadn ope; na p.: prv = unua, dvojnsobn = duobla, tetina = triono, tymo = kvarope. Podln opisujou se (j. v et.) pedlokou po: po pti = po kvin. 7. Nmstky osobn: j = mi, ty = ci, on = li, ona = i, ono = i, my = ni, vy = vi, oni (ony, ona) = ili, se = si, nmeck man = oni. Pozn. 1. Msto ci (= ty) uv se obyejn Vi (= Vy). 2. Pro zvata a vci neiv plat i (ono) tak msto eskho on a ona.

21

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

3. Nmstky pisvojovac tvo se pponou

a: mia (mj, m, m), lia (jeho), ia (jej)


a t. d. 8. Pslovce (adverbioj) utvoen ze pd. jmen pibraj e: bone dobe, pli bone lpe, plej bone nejlpe. 9. Pedloky (prepozicioj) spojujou se s nominativem; jen na otzku kam? s akkusativem; na p.: en ardeno = v zahrad;

en ardenon = do zahrady.
10.Sloveso (verbo) neoznauje osoby a sla pponami, nbr osobnmi nmstkami; ku p.: mi kantas = zpvm, li kantas = (on) zpv,

ni kantas = zpvme a t. d.
Ppony asv a spsob: 1. ptomn as pibr ke kmeni as: kantas zpv (zpvaj); 2. minul as is: kantis zpval (-a, -o, -i, -y, -a); 3. budouc os: kantos zazpv;
22

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

4. spojovac spsob us: kantus zpval by; 5. rozkazovac spsob u: kantu! (zpvej, zpvejte!) 6. infinitiv i: kanti zpvati. Pechodnky: a) inn: 7. ptomn kon se v ant- (anto, anta,

ante),
8. minul na int- (into, inta, inte), 9. budouc na ont- (onto, onta, onte); b) trpn: 10.ptomn na at- (ato, ata, ate), 11.minul na it- (ito, ita, ite), 12.budouc na ot- (oto, ota, ote). Pklady: 13.amanto = milujc (milovnk); 14.amanta = milujc; patro amanta = otec milujc; 15.amante = miluje (milujc, -ce);
23

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

16.amato = milovan (milenec); 17.amata = milovan; knabino amata = dvka milovan; 18.amate = jsa (jsouc) milovn Trpn rod opisuje se, jako v etin, slovesem

esti = bti a pechodnkem trpnm; na p.: i estas amata de iuj = (ona) jest milovna ode
vech. 11.Zpor jen jednoduch jest; na p.: mi vidis

nenion = nevidl jsem nic (do slova: vidl jsem


nic). 12.Tak zvan ciz slova, t. j. kter pichzej v podobnm tvaru v dleitjch eech evropskch, nemn zvuku, nbr pouze pravopis a zakonen; na p.: grammatika =

gramatiko, theatrum (divadlo) = teatro,


doktor = doktoro 13.M-li sloveso v rznch jazycch rzn vazby, uije se v ei mezinrodn bu vazby kterkoli bu pedloky je; na p.: radovati se emu =

oji je io; touha po vlasti = enuo je lpatrujo.


14.Tvoba slov pedponami a pponami.
24

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

a) Pedpony: 1. ge zna oba rody: patro = otec,

gepatroj = rodie (otec a matka);


2. bo stav povstal satkem: bopatro = tchn; 3. mal vyjaduje opak: bona = dobr,

malbona = zl; ria = bohat, malria =


chud; 4. re = zpt, opt: redoni = vrtiti (zpt dti), revidi = shledati se (opt spatiti); 5. dis = roz: disrompi = rozlomiti; 6. ek zna dj ponav nebo jednodob:

ekkrii = vykiknouti, eksoni = zaznti;


7. ne = ne: nebela = nepkn, neebla = nemon; 8. trans = pe(s): transpai = pekroiti; 9. tra = pro (skrze): travidi = prohldnouti; 10.al = pi (k): alsalti = piskoiti, altiri = pithnouti;

25

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

11.en = ve, do: eniri = vejti, entiri = vthnouti. b) Ppony: 12.an = len, pvrenec, obyvatel:

klubano = len spolku, republikano =


republikn, urbano = man; 13.id = potomek, dt: Napoleonido = Napoleonovic, katido = kot; 14.in = ensk rod: fratino = sestra,

patrino = matka, hundino = psice;


15.uj = drit, t strom a vlas, na p.:

plumujo = dradlo pra, pomujo = jablo, Bohemujo = echy;


16.ing zna pedmt, do nho se co zasazuje, j.: kandelingo = svcen; 17.estr = pedseda: klubestro = pedseda spolku; 18.er oznauje s hromadnho celku:

monero = penz, sablero = zrno psku;


19.ar souhrn, pojem hromadn: arbaro = les, montaro = poho;
26

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

20.ul osoba vlastnost se vyznamenvajc:

saulo = mudec;
21.ind = hodn (cenn): kredinda = vrohodn; 22.ebl = mon: manebla = jedl, videbla = viditeln; 23.ajh slou k oznaen vci dotyn; j. verao = pravda, ferao = vc elezn,

irkaao = okol;
24.ec pojem odtait: libereco = svoboda,

fideleco = vrnos;
25.em zvyk, obyej: lernema = ueliv,

puremeco = istotnos;
26.et zdrobuje: monteto = pahor, frateto = bratek; 27.eg zveliuje: domego = palc, varmega = hork; 28.il nstroj: tranilo = n, sonorilo = zvon; 29.ig in vraz pechodnm: purigi = istiti, kulpigi = viniti;
27

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

30.i in vraz zvratnm: purii = istiti se, ruii = ervenati se, farii = stvati se; 31.ej msto k: preejo = kostel, lernejo = kola; 32.ist osoba zamstnan innost: botisto = obuvnk, kuracisto = lka, ardenisto = zahradnk; 33.ad zna trvn dje: promenado = prochzka, kantado = zpv, servado = sluba; 34.nj a j pipojen prvm 25 hlskm tvo jmna osob zdrobnl; nj ensk, j musk; p.: Manjo = Marjnka, Kajo = Karlek, Joanjo = Jenek.

28

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

Lekturo
1. Patro nia. Patro nia, kiu estas en la ielo! Sankta estu Via nomo! Venu reeco Via! Estu volo Via, kiel en la ielo, tiel anka sur la tero! Panon nian iutagan donu al ni hodia! Kaj pardonu al ni uldojn niajn, kiel ni anka pardonas al niaj uldantoj! Ne konduku nin en tenton, sed liberigu nin de la malvera; ar Via estas la regado, la forto kaj la gloro eterne. Amen. 2. Psalmo 117. Ladu Sinjoron iuj popoloj, glorigu Lin iuj homoj! ar estas firmita super ni bonkoreco Lia, kaj la vero de Sinjor en eterne. 3. Joano 3, 16. Tiel Dio amis la mondon, ke Li donis Sian Filon ununaskitan, ke iu, kiu kredas je Li, ne perdata estas, sed ke havas la vivon eternan. 4. La plej bela beligao. Iam vizitis Kornelian, edzinon de glora Romano, grandestimata sinjorino. Kiam i demandis je la
29

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

beligaoj de sia gastigantino, Kornelia alkondukis du siajn filojn, kiujn i edukis zorge, kaj diris: Jen miaj plej belaj beligaoj! 5. La rieco iam daranta. Ria aetisto demandita de reo je la grandeco de sia rieco, respondis: Mi havas nur mil florintojn. La reo ne volis kredi. Tial la aetisto ekklarigis: Mil florintojn mi donacis al ia malridomo, kaj tiu sum estas mia havo. La restan monon mian mi perdos per mia morto, sed tiu sumo apartenos al mi eterne. 6. Du kokoj. Du kokoj bataladis kune. La venkito kais sin en angulo de l domo. Sed la venkinto ekflugis sur la tegmento, frapadis per la flugiloj kaj gloradis sian venkon. Lin vidis aglo, etis sin sur lin kaj disiris lin. 7. La maljunulo kaj la morto. Maljunulo, kiu portadis lignon, ekmalforta dekuigis la portaon, kaj memorante al si iujn suferojn de sia vivo, alvokadis la morton. Tiu i ekajnis kaj demandis je la kazo de lia voko. Mi petas vin, la maljunulo respondis, levu al mi la portaon.
30

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

Tiu i fabulo montras, ke iu, anka malfelio, amas sian vivon. 8. Lupo kaj pastoro. Pastoro perdis per malsaneco iujn afojn. Lupo sciinte tion, venis esprimi al li sian kompaton. Pastoro, u i estas vera, ke la tiel granda malfelio fariis al vi? Mi adis, ke iuj afoj viaj mortis. La karaj, piaj, grasaj afoj! Mi bedaras vin tiom, ke mi plorus sangajn larmojn. Mi dankas al vi, mia amiko, la pastoro respondis, mi vidas, ke vi havas tre kompatan koron. Tian li havas vere, aldiris la hundo de lpastoro, se per malfelio de alio li sam dolorias. 9. La libro de lnaturo. (Boleslav Jablonsk.) Estas unu granda libro, kiun skribas, rektas Di, granda libro de lnaturo estas sankta nom de i. Se vi havas sentan koron, legu diligente in,
31

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

en literoj iaj lernu koni Dion, mondon, sin.

Tradukis F. V. L.
10. Ho, mia kor! Ho, mia kor, ne batu maltrankvile, el mia brusto ne saltu for! Jam teni min ne povas mi facile, ho, mia kor! Ho, mia kor! Post longa laborado u mi ne venkos en decida hor! Sufie! trankviliu de l batado, ho, mia kor!

Dro. Esperanto.
11. Kde domov mj? (Bohema kanto nacia.) Kie patruj, mia patruj? Akvoj fluas tra floraroj, montojn beligas arbaroj, multa ardenon frukter; tie paradiza ter;

32

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

kaj ter tia, tiel bela Bohemuj, al mi patruj. Kie patruj, mia patruj? u vi tiun teron konas, kie kantoj iam sonas, kie sana la anim, kie sencoj sen la tim? De popol tiu la tero Bohemuj, al mi patruj.

Tradukis F. V. L.
12. Laboro. N el malja okl, sed el mn dilignta elras hlpo en mlfelitmp: on bongas labr. 13. La vero. (Kollr.) 1. Frat, ne malesperu, se starias malamika kontra vin envi; ne fidela al ver kaj al si, kiu defendante in timias. 2. Vero ne detupas, se levias e ja tuta mondo kontra i;
33

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

estas ladata de kontrakri, kaj de insultado i belias. 3. Ver al Liban-cedroj similias: de la enblovantaj ventoj nur ia agrabla odor vastias. 4. ia lang glav estas, brusto monto, kor marmoro, mano firma tur, piedo toneg sur kontraonto.

Tradukis F. V. L.
14. Lazenoreloj. Anta longaj tempoj vivis en la Nigrainujo, oriente de Indujo, reo Daibang, kiu havis unu filon; tiu i regante neniam montris orelojn al homoj. Je iu tago li volegis elkapti el la popolo belan junulon, kaj kiam tiu sam al li harojn ekkombis kaj barbon ekordigis, la reo lasis lin mortigi. Tiel i fariis en multaj jaroj. Fine la sorto venis je filo de malria patrino, kiun i tre amis. i donis al li novan veston kaj farinte panerojn, al kiuj i metis lakton de patrinbrusto, endonis ilin al lia brusto dirante: Kiam vi kombados harojn de lreo, manu

34

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

dare paneron. Tiel plej certe vi estos savata de la morto. La junul iris al la reo. Kiam li al tiu i harojn kombadis kun ora kombilo, li vidis, ke loreloj de la reo estas similaj al la de azeno. Tial la reo mortigadis la junulojn, ar li timadis, ke ili eldirus al la popolo tiun i malbelecon. La la vortoj de la patrino la junulo manis dare paneron. La reo vidinte lin demandis: Kion vi manas? La junulo respondis: Panerojn da orizo. Donu al mi! petis la reo. La junulo donis paneron al la reo, kiu manis kaj diris: L odoro kaj la gusto de i estas agrablaj; u vi ne scias la kazon? Mia patrino metis al ili propran lakton brustan kaj donis ilin al mi por la vojon, la demandito respondis. La reo pensis: Mi ne povas lin mortigi, ar ni trinkis lakton de tiu sam patrino. Li diris al la junulo: Mi ne mortigos vin; sed vi devas diri al neniu, nek al via patrino, kiaj estas miaj haroj. Mi diros in al neniu, la junulo promesis kaj estis vivigata.

35

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

Oni miris, ke tiu junulo estis servata, kvankam iuj alioj, kiuj antae kaj poste la reon kombadis, estis mortigataj; oni demandadis lin je la kazo, sed li diris in al neniu. Sed ne povante nepensadi je sia sekreto, li ekmalsaniis. Kuraciloj ne helpadis, kaj la kuracisto diris: Vi havas certe ian sekreton; tiun vi devas eldiri; alie vi ne eksanios. La junulo certigis, ke li ne havas ian sekreton; kiam post mallonga tempo la patrino voladis ekscii tion saman, la filo diris al i: Mi havas sekreton, sed se mi eldirus, la reo punus min per morto. La patrino konsilis: Iru en dezerton kaj diru in en okaza loko, ke neniu in adus. La filo iris kaj ekmalkriis en truon de ia besto: Nia reo havas azenajn orelojn. Post mallonga tempo li eksaniis. Sed la vento kaptis liajn vortojn kaj alportis is orelojn de la reo. Tiu i sendis por la junulo kaj diris al li severe: Mi volegis, ke vi diros al neniu, kiaj estas miaj oreloj. Sed vi ne konservis la promeson. La junulo respondis: Mi diris in al neniu. Sed kiam mi reiris de vi, mi ekmalsaniis; la kuracisto timigis
36

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

min, ke mi mortos, se mi ne eldiros la sekreton, kiun mi certe tenas. La patrino konsilis al mi, eldiri in en dezerto; mi obeis kaj malkriis in en truon de ia besto; mi estis certa, ke neniu min adis. La reo diris: Mi adis la vortojn de lvento alportitajn. Mi ne mortigos vin, se vi scias, kiel mi kaus miajn orelojn. Lasu fari al vi apon kun orelkuaoj kaj portadu in, la junulo konsilis; iuj, kiuj vin tiel vidos, certe farigos kaj portados similajn apojn. La propono plais al la reo. Li obeis kaj igis fari al si tian apon. iuj in mirante rigardadis kaj ladadis. Neniu sciis, ke la reo havas azenajn orelojn, kaj la apo fariis konata kaj uzata e iuj. La junul estis nomata ministro, kaj la reo esis mortigi homojn. Tial la popolo amis lin.

La inde rakontas F. V. L.

37

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

Vortareto. Slovnek
Ve slovnku tomto uvedeny jsou vecky kmeny (asi 920) bez mluvnickch ppon. Vznam slvek mluvnickch a slovotvornch dn do zvorek; na p. a, ad, ajh, an

A. a (ppona pdav. jmna) acid, kysel aet, kupovati ad (trvn dje) adia, s Bohem! aer, vzduch afer, vc, zleitos agl, orel agrabl, pjemn agh, vk, st ajn, -koli ajh (vc) akompan, doprovod akr, ostr akv, voda al, k [opisuje dativ]
38

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

ali, jin almena, aspo alt, vysok alumet, sirka am, milovati amas, zstup,hromada amik, ptel an (len, obyvatel) angul, hel, kout anel, andl anim, due anka, tak ankora, jet anstata, na msto ant (pech. pt. in.) anta, ped apart, zvlt aparten, nleeti apena, sotva apud, u ar (sbrka, souhrn) arb, strom arghent, stbro as (pt. as)
39

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

at (pech. ptom. trp.) atend, ekati a, nebo, ili ad, slyeti askult, naslouchati atun, podzim av, dd avar, lakom azen, osel B. babil, chvstati bak, pci bala, zahazovati balanc, kolbati, kltiti balda, brzo ban, koupati bapt, ktti bar, zavrati barb, brada, vous barel, sud baston, hl bat, bti batal, bojovati
40

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

bedar, litovati bel, krsn ben, ehnati benk, lavice best, zve bezon, poteba bier, pivo bind, vzati (knihy) bird, ptk blank, bl blind, slep blov, vti, douti blu, modr bo (satkem se stav) boj, tkati bol, vti, vaiti bon, dobr bord, beh bot, bota botel, lhev bov, vl, bk bran, vtev brand, koalka bril, skvti se
41

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

bros, kart bru, brueti, hueti brul, hoeti, plti brust, prsa brut, dobytek bush, sta butr, mslo buton, knoflk C. cel, cl cent, sto cert, jist, znm ceter, ostatn ci, ty cigar, doutnk cigared, cigaretta citron, citrn (= ). agren, rmoutiti ambr, pokoj, svtnice ap, epice
42

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

apel, klobouk ar, ponvad e, u, pi emiz, koile en, etz eriz, ten erk, rakev es, pestati eval, k i, hle, tu ia, kad iam, vdy ie, vude iel, nebe io, vecko irka, okolo iu, vechen j (viz str. 11.) u, zda, -li D. da (opisuje genitiv dliv, j.: kilogramo da viando = kg masa) danc, tanec
43

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

daner, nebezpe dank, dk dar, trvati de, od (opisuje genitiv) decid, rozhodnouti defend, brniti dek, deset dekstr, prav (ruka) demand, otzka dens, hust dent, zub detru, zboiti dev, mti, bti povinen dezert, pou dezir, pn, touha Di, Bh dik, tlust diligent, piln diman, nedle dir, ci dis (roz-) disput, rozmluva divid, dliti dol, sladk
44

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

dolor, bolest dom, dm don, dar, dvati donac, darovati dorm, spti dors, zda du, dva dum, zatm kdy E. e (pp. pslovce) eben, rovn ebl, mon ec (vlastnos) e, tebas eduk, vychovati edz, manel efektiv, skuten eg (zvten) egal, stejn ej (msto k) ek (ponav neb jednodob dj) eks, bval ekster, mimo
45

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

ekzempl, pklad el, z elekt, vybrati em, obyejn (zvyk) en, v enu, nuda envi, zvis er (jedin) erar, blouditi escept, vyati esper, dvovati, nadti se esprim, vyjditi esting, zhasiti estr (pedseda) et (zmenen) eta, patro etern, vn F. facil, snadn, lehk faden, ni fajf, pskati fajr, ohe fal, padati
46

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

fald, sepjati famili, rodina far, initi fart, mti se felich, astn fend, tpati fenestr, okno fer, elezo ferm, zavti fest, svtek fian, enich fidel, vrn fier, pyn fil, syn fin, konec fingr, prst firm, pevn fi, ryba flank, strana flar, vonti, ichati flav, lut flor, kvtina flu, tci flug, letti
47

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

fluid, tekut foj, -krt fojn, seno foli, list fond, zaloiti font, pramen for, dle forges, zapomenouti for, kouti fork, vidlika forn, kamna fort, siln fos, kopati frap, tlouci, klepati frat, bratr fralin, slena fre, erstv froma, sr frost, mrz frot, tti fru, asn, zhy frukt, plod frunt, elo fulm, blesk
48

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

fum, kou fund, dno G. gaj, vesel gajn, zskati gant, rukavika gard, stci gast, hos ge (oboj rod) genu, koleno glaci, led glas, sklenice glat, hladk glav, me glit, klouzati glor, slva glut, polykati gor, hrdlo grand, velik gras, tun grat, krbnouti gratul, pti grav, dleit
49

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

griz, ed gust, chu gut, kapka (= d). arden, zahrada em, vzdychati entil, zdvoil i, to is, a oj, titi se H. ha, ach hajl, krupobit haladz, vpar halt, dreti har, vlas haring, sle hat, ke hav, mti hejt, topiti help, pomoc
50

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

herb, trva hered, dditi hiera, vera ho, hodia, dnes hom, lovk honest, poestn hont, stydti se hor, hodina horlo, hodiny hotel, hostinec humil, ponen, pokorn hund, pes I. i (infinitiv) ia, njak ial, pro nco iam, nkdy id (-ovic, potomek) ie, nkde ies, n ig (initi njakm) i (stti se)
51

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

il (nstroj) ili, oni in (ensk rod) ind (hodn) infan, dt ing (do eho se dv) ink, inkoust instru, uiti insul, ostrov insult, splati int (pech. min. in.) intenc, zamleti inter, mezi intern, vnitn invit, pozvati io, nco iom, ponkud, kousek ir, jti is (min. as) ist (zamstnan) it (pech. min. trp.) iu, nkdo

52

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

J. j (mno. s.) ja, ba, vdy, pece jam, ju jar, rok je (veobecn pedloka) jen, hle! [jen-jen = hned-hned] jes, ano ju-des, m-tm ju, souditi jun, mld just, spravedliv (= ). ad, tvrtek et, vrci, hoditi ur, psaha K. kaf, kva kaj, a kajer, seit kaldron, kotel
53

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

kale, vz kalkul, potati kamen, komn kamp, pole kanap, pohovka kandel, svce kant, zpv kap, hlava kapt, chytati kar, drah karb, uhel, uhl kares, celovati ka, skrvati kat, koka kaz, pina ke, e, aby kelk, nkolik kest, bedna kia, kter, jak kial, pro kiam, kdy, kdy kie, kde kiel, jak kies,
54

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

kio, co kiom, kolik kis, lbati kiu, kdo klar, jasn knab, chlapec kok, kohout kol, krk koleg, druh kolekt, sbrati koler, hnv kolon, sloup kolor, barva komb, esati komenc, zaati komerc, obchod kompat, soustras kompren, rozumti kon, znti kondich, podmnka konduk, vsti konfes, piznati konsent, souhlas konserv, uetiti
55

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

konsil, rada konsol, tcha konstant, stl konstru, stavti kontent, spokojen kontra, proti konven, spodati kor, srdce korn, roh koron, vnec, koruna korp, tlo kort, dvr kost, cena kovr, zahaliti kra, plti krajon, tuka kravat, lka kre, stvoiti kred, viti kresk, rsti kret, kda kri, kik kruc, k kudr, ti
56

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

kuir, vaiti, kuchtiti kuler, lce kulp, vina kun, s kupr, m kur, bh kurac, liti kura, sml kurten, zslona kusen, poduka ku, leeti kutim, zvyknouti kuz, strc kvankam, a kvar, tyi kvin, pt L. la (l) (len) labor, prce lac, nava lakt, mlko lam, chrom lamp, lampa
57

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

land, zem lang, jazyk lantern, lucerna lar, irok larm, slza las, nechati last, posledn la, dle lad, chvla lat, nahlas lav, mti lecion, lekce leg, sti le, zkon leon, lev lern, uiti se lert, obratn leter, dopis lev, zdvihnouti li, on liber, svobodn, voln libr, kniha lig, spojiti lign, devo
58

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

lingv, e lip, ret lit, lko, postel liter, psm lo, bydliti lok, msto long, dlouh lud, hra lum, svtlo, svtiti lun, luna, msc lund, pondl M. magazen, sklad makul, skvrna mal (opak) malgra, pes, pec, a man, ruka man, jsti mar, moe mard, terek mastr, mistr maten, jitro matur, zral
59

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

mem, sm memor, vzpomnati merit, zsluha merkred, steda met, pidati mez, sted mezur, mra mi, j miks, mchati mil, tisc milit, vojsko mir, diviti se mizer, bda moder, stdm modest, skromn mol, mkk mon, penze monat, msc (doba) mond, svt mont, hora montr, ukzati mord, kousati morga, ztra mort, umti
60

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

mot, milosti (titul) mov, pohyb mult, mnoho mur, ze, stna murmur, mumlati mu, moucha N. n (akkusativ) na, plouti najbar, soused nask, roditi na, devt naz, nos ne, ne nebul, mha neces, potebn, nutn ne, snh nek, ani nenia, dn neniam, nikdy nenie, nikde neniel, nijak nenies, ni
61

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

nenio, nic neniu, nikdo nep, vnuk nev, synovec ni, my nigr, ern nj (viz str. 11.) nobl, lechetn nokt, noc nom, jmno nombr, slo nov, nov nub, mrak nud, nah, hol nuks, oech nun, nyn nur, jen nutr, iviti O. o (podstat. jm.) obe, poslouchati objekt, pedmt obl (-nsobn)
62

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

obstin, svhlav odor, vn ofend, uraziti ofer, obtovati oft, asto ok, osm okaz, pihoditi se okul, oko okup, obsaditi ol, ne ole, olej ombr, stn ombrel, stinidlo on (zlomek) ond, vlna oni, man onkl, ujec ont (pech. bud. in.) op (-mo, duope, dvojmo) oportun, phodn or, zlato ord, podek ordinar, obyejn ordon, poroueti
63

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

orel, ucho os (bud. as) ost, kos ot (pechod. bud. trp.) ov, vejce P. pac, mr paf, stleti pag, plat pa, strnka pajl, slma pal, bled palac, palc, zmek palp, dotkati se palpebr, on vka pan, chlb pantalon, kalhoty paper, papr pardon, odpustiti parenc, pbuzn parker, na pam parol, mluviti part, st
64

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

pas, minouti pastr, knz pa, kreti patr, otec pec, kus pel, puditi, hnti pen, nmaha pend, viseti pens, mysliti pentr, malovati per, skrze perd, ztratiti permes, dovoliti pes, viti pet, prositi pez, viti pi, zbon pied, noha pik, pchati pilk, m pingl, jehlice pir, hruka plac, msto plach, lbiti se
65

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

plafon, strop plank, podlaha plej, nejvce plen, pln plend, stovati si plezur, zbava pli, vce plor, pl plum, pro, pe pluv, d po, po (po 2, 3) polv, prach pom, jablko pont, most popol, nrod, lid por, pro pord, dve port, nsti pork, prase post, po, za postul, dati posh, kapsa pot, pota pot, hrnec
66

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

pov, moci prav, prvo, prav pre, modlitba prem, tlaiti pren, brti prepar, pprava preska, skoro pres, tisknouti pret, hotov prezent, pedstavovati pri, o printemp, jaro pro, pro, za profund, hlubok proksim, blzk promen, prochzka promes, slib propon, nvrh propr, vlastn prov, pokus prudent, opatrn, rozumn prunt, pjiti pulv, prach steln pulvor, prek [lk]
67

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

pun, trest pup, loutka pur, ist pu, striti, udeiti putr, hnti R. rad, kolo radi, paprsk radik, koen rakont, vyprvti ramp, lzti rand, kraj rapid, rychl raz, krabati re, opt, zpt reg, panovati regn, krlovstv, e regul, pravidlo re, krl rekt, pm, sprvn rekompenc, odmna renkont, potkati renvers, pehoditi
68

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

respond, odpov rest, zstati ricev, obdreti ri, bohat rid, smch rigard, patiti, hledti ring, prsten ripet, opakovati ripoz, odpovati river, eka romp, lmati rond, kruh rost, pci roz, re ru, rud, erven S. sabat, sobota sabl, psek sagh, moudr sak, pytel sal, sl salt, skok salut, pozdrav
69

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

sam, sm san, zdrv sang, krev sankt, svat sap, mdlo sat, syt sav, zachrniti sci, vdti se, jestlie sed, ale se, sesle sek, such sem, sti, sm semajn, tden sen, beze senc, mysl send, poslati sent, cit sep, sedm ser, hledati serpent, had serur, zmek (nstroj) serv, slouiti ses, est
70

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

sever, psn si, se sid, sedti sigel, peetiti sign, znamen signif, oznaiti silent, mleti simil, podobn simpl, jednoduch sinjor, pn skrib, psti sku, tsti sobr, stzliv societ, spolek soif, ze sol, samojedin somer, lto son, zvuk son, sen sonor, znti sort, osud sova, divok spec, druh, rod spegul, zrcadlo
71

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

spir, dech sprit, vtip stal, stj star, stti stel, hvzda stomak, aludek strat, silnice, ulice sub, pod subit, nhl su, ssti sufer, trpti sufi, dostaiti suk, va suker, cukr sun, slunce sup, polvka super, nad supr, horn sur, na surd, hluch surtut, kabt

72

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

. ajn, zdti se ancel, hbati an, mniti am, pna el, skopka erc, ert i, ona ip, lo ir, trhati los, zavrati mir, mazati nur, ra par, etiti pruc, prskati rank, schrnka tal, ocel tel, krsti tof, ltka ton, kmen top, cpti trump, punocha tup, stupe
73

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

u, stevc uld, dluh ut, sypati vel, bobtnati vit, potiti se T. tabl, stl tabul, tabule tag, den tajlor, krej tamen, pece tapi, koberec tag, hoditi se te, th, aj tegment, stecha teler, tal temp, as ten, dreti tent, zkoueti ter, zem terur, hrza tia, takov tial, proto
74

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

tiam, tehdy, pak tie, tam tiel, tak tim, bze tio, to tiom, tolik tir, thnouti tiu, ten, onen tol, pltno tomb, hrob tond, sthati tondr, hmti tra, skrze, pes traduk, peklad tran, krjeti trankvil, klidn trans, pes tre, velmi trem, tsti se tren, vlci tri, ti trink, pti tro, pli tromp, klam
75

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

trov, nalzti tru, dra tuj, brzo, hned, tu tuk, sukno tur, v turment, muka turn, toiti tus, kalati tush, dotkati se tut, cel U. u (imperativ) uj (rostliny, vlas) ul (osoba) um (-um) ung, nehet unu, jeden urb, msto urs, medvd us (konjunktiv) util, uiten uz, uvati
76

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

V. vaks, vosk van, marn vang, tv vapor, pra varm, tepl vast, ir vaz, ndoba vek, buditi velk, vadnouti ven, pijiti vend, prodati vendred, ptek venen, jed vengh, pomsta venk, zvtziti vent, vtr ventr, bicho ver, pravda verd, zelen verk, dlo verm, erv ver, lti
77

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

vesper, veer vest, odv veter, povt, poas vetur, jeti vi, vy, ty viand, maso vid, vidti vila, ves vin, vno vintr, zima violon, housle vir, mu vi, istiti vitr, sklo viv, ti viza, obliej voch, hlas voj, cesta vok, volati vol, vle vort, slovo vost, ocas, chvost vund, raniti
78

Frantiek Vl. Lorenc - pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta

Z. zorg, pe

79

Frantiek Vl. Lorenc

pln uebnice mezinrodn ei dra. Esperanta


Lengas bastidas 6

ISBN 979-10-90696-20-4. 0 (online). http://edicions.talvera.free.fr ISBN 979-10-90696-21-1. 5 (CD-ROM).

You might also like