Chuan-Muc Dao Duc Nghe Nghiep

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.
vn
TI CHNH
C NG HO X H I CH NGHA VI T NAM
c l p - T do - H nh phc
S : 87/2005/Q-BTC
H N i, ngy 01 thng 12 nm 2005
QUY T NH V vi c ban hnh v cng b Chu n m c o c ngh nghi p k ton, ki m ton Vi t Nam
TR NG B
TI CHNH
- Cn c Lu t K ton s 03/2003/QH11 ngy 17/6/2003; - Cn c Ngh nh s 128/2004/N-CP ngy 31/5/2004 c a Chnh ph quy nh chi ti t v h ng d n thi hnh Lu t K ton trong lnh v c k ton nh n c, Ngh nh s 129/2004/N-CP ngy 31/5/2004 c a Chnh ph quy nh chi ti t v h ng d n thi hnh Lu t K ton trong ho t ng kinh doanh v Ngh nh s 185/2004/N-CP ngy 08/11/2004 c a Chnh ph v x ph t vi ph m hnh chnh trong lnh v c k ton; - Cn c Ngh nh s 105/2004/N-CP ngy 30/3/2004 c a Chnh ph v Ki m ton c l p v Ngh nh s 133/2005/N-CP ngy 31/10/2005 c a Chnh ph v vi c s a i, b sung m t s i u c a Ngh nh s 105/2004/NCP ngy 30/4/2004 c a Chnh ph v ki m ton c l p; - Cn c Ngh nh s 77/2003/N-CP ngy 01/7/2003 c a Chnh ph quy nh ch c nng, nhi m v , quy n h n v c c u t ch c c a B Ti chnh; Nh m nng cao s tn nhi m c a x h i v h th ng thng tin k ton, ki m ton; t o l p s cng nh n v tnh chuyn nghi p c a ng i lm k ton, ng i lm ki m ton v m b o ch t l ng d ch v k ton, ki m ton; Theo ngh c a V tr ng V Ch k ton v Ki m ton v Chnh Vn phng B , QUY T NH: i u 1: Ban hnh km theo Quy t nh ny "Chu n m c o c ngh nghi p k ton, ki m ton Vi t Nam" p d ng cho t t c ng i lm k ton,
1
Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn ng i lm ki m ton v cng ty k ton, ki m ton. Vi c p d ng cho t ng i t ng c quy nh c th trong n i dung Chu n m c. i u 2: Quy t nh ny c hi u l c thi hnh sau 15 ngy, k t ngy ng cng bo. i u 3: Cc cng ty k ton, ki m ton, ki m ton vin hnh ngh , ng i hnh ngh k ton v cc n v k ton trong c n c c trch nhi m tri n khai th c hi n Chu n m c o c ngh nghi p k ton, ki m ton trong ho t ng c a m i n v . Giao H i K ton v Ki m ton Vi t Nam (VAA) h ng d n v ki m tra vi c th c hi n chu n m c o c ngh nghi p k ton, ki m ton cho nh ng ng i lm k ton v ng i hnh ngh k ton. Giao H i Ki m ton vin hnh ngh Vi t Nam (VACPA) h ng d n v ki m tra vi c th c hi n chu n m c o c ngh nghi p k ton, ki m ton cho ki m ton vin v ki m ton vin hnh ngh . V tr ng V Ch K ton v Ki m ton, Chnh vn phng B v Th tr ng cc n v lin quan thu c B Ti chnh c trch nhi m h ng d n, ki m tra v thi hnh Quy t nh ny./.
Ni nh n:
- Th t ng, cc Ph Th t ng ( bo co) - Vn phng TW ng - Vn phng Qu c h i - Vn phng Ch t ch n c - Vn phng Chnh ph - Cc B , c quan ngang B - Ta n Nhn dn t i cao - Vi n Ki m st Nhn dn t i cao - C quan TW c a cc on th - C c Ki m tra vn b n (B T php) - S Ti chnh, C c thu cc t nh, thnh ph tr c thu c TW - Cc cng ty k ton, ki m ton - Cc Tr ng H KTQD, H Kinh t TP.HCM - Cc T ng cng ty 91 - Cng bo - H i K ton v Ki m ton Vi t Nam (VAA) - H i Ki m ton vin hnh ngh Vi t Nam (VACPA) - Cc n v thu c B Ti chnh - V Php ch (B Ti chnh) - Lu: VT, V CKT.
KT. B TR NG TH TR NG
( k)
Tr n Vn T
Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn
H TH NG CHU N M C KI M TON VI T NAM
CHU N M C O C NGH NGHI P K TON, KI M TON

(Ban hnh v cng b theo Quy t nh s 87/2005/Q-BTC ngy 01/12/2005 c a B tr ng B Ti chnh)
QUY NH CHUNG
01. M c ch c a Chu n m c ny l quy nh cc nguyn t c, n i dung v h ng d n p d ng cc tiu chu n o c ngh nghi p c a ng i hnh ngh k ton, ki m ton vin hnh ngh v ng i lm k ton, ki m ton trong cc doanh nghi p v t ch c nh m m b o t c nh ng tiu chu n cao nh t v trnh chuyn mn, v m c ho t ng v p ng c s quan tm ngy cng cao c a cng chng. Chu n m c ny t ra b n yu c u c b n sau: a) S tn nhi m: Nng cao s tn nhi m c a x h i i v i h th ng thng tin c a k ton v ki m ton; b) Tnh chuyn nghi p: T o l p s cng nh n c a ch doanh nghi p, t ch c, khch hng v cc bn lin quan v tnh chuyn nghi p c a ng i lm k ton v ng i lm ki m ton, c bi t l ng i hnh ngh k ton v ki m ton vin hnh ngh ; c) Ch t l ng d ch v : m b o ch t l ng d ch v k ton, ki m ton t c cc chu n m c cao nh t; d) S tin c y: T o ra s tin c y c a ng i s d ng d ch v k ton, ki m ton v kh nng chi ph i c a chu n m c o c i v i vi c cung c p cc d ch v . 02. N i dung c a Chu n m c ny quy nh m c ch, cc nguyn t c o c c b n; tiu chu n o c p d ng chung cho t t c nh ng ng i lm k ton v ng i lm ki m ton; tiu chu n o c p d ng ring cho ki m ton vin hnh ngh , nhm ki m ton v cng ty ki m ton; tiu chu n o c p d ng cho ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton lm vi c trong cc doanh nghi p, t ch c. 03. Chu n m c ny p d ng cho t t c ng i lm k ton v ng i lm ki m ton, g m:

a) Ng i lm k ton, lm k ton tr ng, lm ki m ton n i b trong cc doanh nghi p v cc n v k ton nh n c; b) Nh ng ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm k ton, lm k ton tr ng, ki m ton n i b , ch doanh nghi p ho c cng vi c khc trong cc doanh nghi p, t ch c; c) Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang ng k hnh ngh trong cc doanh nghi p d ch v k ton, ki m ton; d) Doanh nghi p k ton, ki m ton ph i th c hi n cc quy nh c a Chu n m c ny trong su t qu trnh ho t ng. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton trong cc lnh v c khc cng ph i p d ng cc quy nh c a Chu n m c ny trong qu trnh ho t ng ngh nghi p. Ph m vi p d ng Chu n m c ny cho t ng i t ng c quy nh c th trong ph n "N i dung Chu n m c". 04. n v c cung c p d ch v k ton, ki m ton, cc doanh nghi p v t ch c s d ng ng i lm k ton, ng i lm ki m ton, cc t ch c v c nhn c lin quan n cng tc k ton v ki m ton ph i c nh ng hi u bi t c n thi t v Chu n m c o c ngh nghi p k ton, ki m ton ny l a ch n v s d ng ng i lm k ton, lm ki m ton ho c cung c p d ch v k ton, ki m ton v c c s s d ng thng tin k ton, ki m ton v ph i h p trong ho t ng ngh nghi p k ton, ki m ton. Cc thu t ng trong Chu n m c ny c hi u nh sau: 05. Bo co ti chnh: L cc bo co c l p theo chu n m c k ton v ch k ton hi n hnh ph n nh cc thng tin kinh t , ti chnh ch y u c a n v k ton. Bo co ti chnh g m: B ng cn i k ton, bo co k t qu ho t ng kinh doanh, bo co lu chuy n ti n t v b n thuy t minh bo co ti chnh. 06. Cc bn lin quan: Cc bn c coi l lin quan n u m t bn c kh nng ki m sot ho c c nh h ng ng k i v i bn kia trong vi c ra quy t nh ti chnh v ho t ng. Cc bn c lin quan l bn c m t trong cc m i quan h sau v i khch hng: a) C s ki m sot tr c ti p ho c gin ti p i v i khch hng v i i u ki n khch hng c tnh tr ng y u i v i bn ; b) C l i ch ti chnh tr c ti p trong khch hng v i i u ki n l bn c nh h ng ng k n khch hng v l i ch trong khch hng l tr ng y u i v i bn ; c) Bn m khch hng c s ki m sot tr c ti p ho c gin ti p; d) Bn m khch hng ho c m t t ch c lin quan n khch hng theo m c (c) ni trn c l i ch ti chnh tr c ti p t o ra nh h ng ng k i v i t ch c ny v l i ch ti chnh l tr ng y u i v i khch hng v t ch c lin quan n khch hng theo m c (c). 07. Cng khai: L cng b thng tin cho cng chng v ng i hnh ngh k ton v ki m ton vin hnh ngh , nhng khng nh m m c ch qu ng co cho ng i . 08. Cng ty ki m ton: L m t t ch c c th g m:
4

a) M t doanh nghi p cung c p d ch v ki m ton c l p theo quy nh c a php lu t (nh cng ty ki m ton A, cng ty ki m ton B c t cch php nhn c l p); v b) M t t ch c ki m sot cc n v nu v i m (a) (nh T ng cng ty, cng ty m ); ho c/ i m (a) (nh chi nhnh cng ty,
c) M t t ch c ch u s ki m sot c a cc n v nu vn phng i di n).
- Doanh nghi p k ton, ki m ton: L m t doanh nghi p, cng ty chuyn cung c p d ch v k ton, ki m ton v cc d ch v chuyn nghi p khc cho cng chng. 09. Chi nhnh: L n v ring bi t c p d i cng ty, c t ch c theo v tr a l hay lnh v c cung c p d ch v . 10. D ch v k ton, ki m ton: L cc d ch v i h i chuyn mn k ton, ki m ton ho c cc k nng c lin quan, do m t ng i hnh ngh k ton ho c ki m ton vin hnh ngh th c hi n, g m d ch v k ton, ki m ton, thu , t v n qu n l v cc d ch v t v n khc. 11. n v nim y t: L n v c ch ng khon c nim y t chnh th c trn sn giao d ch ch ng khon, ho c c mua, bn theo quy nh c a sn giao d ch ho c cc t ch c tng ng nh: cng ty c ph n, t ch c kinh doanh ch ng khon, cng ty qu n l qu u t ch ng khon v cng ty ng k giao d ch ch ng khon. 12. ng k (Tr ng y u): L thu t ng dng th hi n t m quan tr ng c a m t thng tin, m t s li u m n u thi u ho c khng c thng tin s nh h ng n quy t nh c a ng i c lin quan. Thng tin ng k th hi n v s l ng ho c b n ch t c a thng tin. 13. Gim c (Thnh vin Ban Gim c): L nh ng ng i c trch nhi m v qu n tr cng ty (k c cc ch c danh khc c trch nhi m qu n tr cng ty). - Gim c ph trch h p ng m b o (H p ng ki m ton): L ng i ch u trch nhi m chnh trong hai ng i ch u trch nhi m k Bo co ki m ton bo co ti chnh ho c bo co ti chnh h p nh t c a khch hng ki m ton, v cng c th ch u trch nhi m k Bo co ki m ton bo co ti chnh cc c u ph n c a bo co ti chnh h p nh t n u yu c u pht hnh m t Bo co ki m ton c l p. 14. H p ng ki m ton (H p ng m b o): L s th a thu n b ng vn b n gi a doanh nghi p ki m ton v i khch hng v cc i u kho n v i u ki n th c hi n ki m ton, trong xc nh m c tiu, ph m vi ki m ton, quy n v trch nhi m c a m i bn, hnh th c bo co ki m ton, th i gian th c hi n, cc i u kho n v ph, v x l khi tranh ch p h p ng. H p ng ki m ton l h p ng cung c p d ch v ki m ton. D ch v ki m ton l d ch v cung c p m t m c m b o cao v vi c cc bo co ti chnh khng cn ch a ng cc sai st tr ng y u ho c n u cn sai st tr ng y u th c pht hi n. H p ng ki m ton l m t lo i h p ng m b o. 15. H p ng m b o (D ch v m b o): L h p ng d ch v , theo ki m ton vin hnh ngh a ra ki n k t lu n nh m nng cao m c tin c y c a ng i s d ng thng tin. H p ng m b o c th c hi n cung c p: a) S m b o m c cao cc v n ph h p v i cc tiu chu n c t ra t tr c xt trn cc kha c nh tr ng y u; ho c b) S m b o m c v a ph i cc v n h p l trong cc tr ng h p c th .

H p ng m b o bao g m h p ng tun th cc Chu n m c ki m ton Vi t Nam, c xy d ng trn c s cc chu n m c qu c t chung v ho t ng m b o, do B Ti chnh ban hnh, ho c tun th cc chu n m c c th v h p ng m b o do B Ti chnh ban hnh, v d cu c ki m ton bo co ti chnh ho c sot xt bo co ti chnh theo cc Chu n m c Ki m ton Vi t Nam. 16. K ton vin (Ng i lm k ton): L nh ng ng i c a doanh nghi p ho c t ch c (c ho c khng c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton) ch u trch nhi m th c hi n cng vi c k ton c a n v . Ng i lm k ton bao g m c ng i hnh ngh k ton. 17. K ton vin chuyn nghi p: L nh ng ng i c Ch ng ch hnh ngh k ton c a Vi t Nam hay c a n c ngoi nhng lm vi c trong cc doanh nghi p v t ch c. 18. Ng i hnh ngh k ton: L nh ng ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton c ng k kinh doanh d ch v k ton, hnh ngh c nhn ho c hnh ngh trong cc doanh nghi p k ton, ki m ton. 19. Khch hng ki m ton: L cc doanh nghi p, n v v t ch c c doanh nghi p ki m ton cung c p d ch v ki m ton theo yu c u. Khch hng ki m ton cn bao g m c cc bn c lin quan, nh t l khi khch hng ki m ton l cng ty nim y t. 20. Khch hng s d ng d ch v m b o (d ch v ki m ton): L cc doanh nghi p v t ch c c doanh nghi p ki m ton cung c p d ch v m b o (d ch v ki m ton) theo yu c u. 21. Ki m ton vin: L nh ng ng i c Ch ng ch ki m ton vin nhng cha ng k hnh ngh ki m ton ho c ng k hnh ngh ki m ton nhng cha c cng ty ki m ton giao trch nhi m k bo co ki m ton (l ng i c tiu chu n v i u ki n theo quy nh c a php lu t cho ng i hnh ngh ki m ton nhng cha c cng ty ki m ton giao trch nhi m k bo co ki m ton). - Ki m ton vin hnh ngh : L nh ng ng i c Ch ng ch ki m ton vin ng k hnh ngh t i m t doanh nghi p ki m ton c thnh l p v ho t ng theo php lu t Vi t Nam v c cng ty ki m ton giao trch nhi m k bo co ki m ton. 22. Ki m ton vin ti n nhi m: L ki m ton vin hnh ngh th c hi n h p ng ki m ton ho c th c hi n cng vi c k ton, thu , t v n cho khch hng k tr c ho c cc k tr c. - Ki m ton vin hi n th i: L ki m ton vin hnh ngh hi n ang th c hi n m t h p ng ki m ton ho c ang th c hi n cng vi c k ton, thu , t v n ho c d ch v chuyn nghi p cho m t khch hng. - Ki m ton vin c m i: L ki m ton vin hnh ngh (Ki m ton vin hi n th i ho c ki m ton vin ti n nhi m) c khch hng m i th c hi n cc d ch v lin quan n ki m ton, k ton, thu , t v n ho c cc d ch v tng t , ho c ng i c yu c u cung c p d ch v t v n nh m m c ch p ng yu c u c a khch hng. - Tr l ki m ton vin: L nh ng ng i cng tham gia nhm ki m ton nhng cha c Ch ng ch ki m ton vin. 23. Ng i lm ki m ton: L nh ng ng i g m: Ki m ton vin hnh ngh , ki m ton vin v tr l ki m ton.
6

24. Nhm ki m ton (Nhm cung c p d ch v m b o): L nhm bao g m: a) Ki m ton vin hnh ngh , cc ki m ton vin v tr l ki m ton tham gia h p ng ki m ton (h p ng m b o); b) T t c cc nhn vin khc trong cng ty ki m ton c nh h ng tr c ti p n k t qu c a bo co ki m ton, g m: - Ng i xu t ph ki m ton ho c gim st tr c ti p, qu n l ho c th c hi n cc ho t ng gim st khc i v i Gim c ph trch h p ng m b o trong qu trnh th c hi n h p ng m b o. i v i h p ng ki m ton, nh ng ng i ny cn g m t t c cc nhn vin c p cao, t Gim c ph trch cu c ki m ton cho t i nh ng ng i i u hnh c a cng ty ki m ton; - Nh ng ng i tham gia t v n v cc v n , nghi p v ho c s ki n c tnh ch t k thu t ho c lin quan n cc chuyn ngnh c th c a h p ng m b o; v - Nh ng ng i ph trch ki m sot chuyn mn cc h p ng m b o, k c ng i sot xt quy trnh ki m sot ch t l ng d ch v . c) i v i khch hng ki m ton, nhm ki m ton bao g m t t c nh ng ng i trong m ng l i c a cng ty c nh h ng tr c ti p n ki n ki m ton. - Nhm cung c p d ch v : L ton b nh ng ng i tr c ti p v gin ti p tham gia th c hi n m t d ch v , k c cc chuyn gia do cng ty ki m ton thu th c hi n d ch v . 25. L i ch ti chnh: L cc kho n u t v v n ho c cc ch ng khon, gi y n , kho n n ho c cc cng c n khc c a n v , bao g m cc quy n v ngha v mua cc kho n l i ch ti chnh cng nh cc cng c pht sinh lin quan tr c ti p n nh ng l i ch ny. 26. L i ch ti chnh tr c ti p: L l i ch ti chnh: a) Thu c do s h u tr c ti p ho c do c quy n ki m sot c a m t c nhn hay t ch c; ho c b) Thu c t cc hnh th c s h u thng qua vi c u t vo qu u t ti chnh, u t b t ng s n, y thc ho c cc hnh th c trung gian khc m c nhn ho c t ch c c quy n ki m sot. 27. L i ch ti chnh gin ti p: L l i ch ti chnh thu c t cc hnh th c s h u thng qua vi c u t vo qu u t ti chnh, u t b t ng s n, y thc ho c cc hnh th c trung gian khc m c nhn ho c t ch c khng c quy n ki m sot. 28. M ng l i cng ty: L cc t ch c ch u s ki m sot, quy n s h u ho c qu n l chung c a m t cng ty ho c b t c t ch c no m bn th ba d dng k t lu n c l m t ph n c a cng ty trong ph m vi qu c gia ho c qu c t , nh cng ty m , cng ty, chi nhnh, vn phng i di n. 29. Quan h gia nh ru t th t: L nh ng ng i trong m i quan h : B , m , v , ch ng, con, anh, ch , em ru t. - Quan h gia nh tr c ti p: L v , ch ng v nh ng ng i trong m i quan h b , m , con, anh, ch , em ru t v nh ng ng i khc ch u s ph thu c v kinh t .

30. Qu ng co: L ho t ng cung c p thng tin, hnh nh t i cng chng v doanh nghi p v cc d ch v k ton, ki m ton, v ki m ton vin, ng i hnh ngh k ton trong th c hnh k ton, ki m ton v cc d ch v khc nh m m c ch li ko khch hng, y m nh ho t ng kinh doanh c a doanh nghi p k ton, ki m ton. 31. S li ko khch hng: L vi c m t ki m ton vin hnh ngh ho c ng i hnh ngh k ton ti p c n v i khch hng ti m nng (khch hng hi n th i c a doanh nghi p ki m ton khc, doanh nghi p cha bao gi ki m ton ho c m i thnh l p) nh m m c ch c cung c p cc d ch v k ton, ki m ton cho khch hng . - Sot xt quy trnh ki m sot ch t l ng d ch v : L quy trnh c thi t k nh m nh gi m t cch khch quan v cc nh gi quan tr ng m nhm cung c p d ch v th c hi n v cc k t qu m h a ra trong qu trnh l p bo co ki m ton tr c khi pht hnh chnh th c. 32. Ti n c a khch hng: L b t c kho n ti n no - g m ti n m t v cc gi y t c gi tr , v d tri phi u, c phi u, tn phi u v cc gi y t c gi khc c th chuy n thnh ti n (nh tri phi u c ghi tn) thu c quy n s h u c a khch hng. 33. Tnh c l p: Tnh c l p bao g m: a) c l p v t t ng - L tr ng thi suy ngh cho php a ra ki n m khng ch u nh h ng c a nh ng tc ng tri v i nh ng nh gi chuyn nghi p, cho php m t c nhn hnh ng m t cch chnh tr c, khch quan v c s th n tr ng ngh nghi p, v b) c l p v hnh th c - L khng c cc quan h th c t v hon c nh c nh h ng ng k lm cho bn th ba hi u l khng c l p, ho c hi u l tnh chnh tr c, khch quan v th n tr ng ngh nghi p c a nhn vin cng ty hay thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o khng c duy tr. 34. Tnh khch quan: L s k t h p gi a tnh cng b ng, trung th c, tn tr ng s th t v khng c cc xung t v l i ch. 35. Nguyn t c c b n c a Chu n m c o c ngh nghi p k ton, ki m ton, g m: a) c l p (p d ng ch y u cho ki m ton vin hnh ngh v ng i hnh ngh k ton); b) Chnh tr c; c) Khch quan; d) Nng l c chuyn mn v tnh th n tr ng; e) Tnh b o m t; f) T cch ngh nghi p; g) Tun th chu n m c chuyn mn. 36. c l p: c l p l nguyn t c hnh ngh c b n c a ki m ton vin hnh ngh v ng i hnh ngh k ton. Trong qu trnh ki m ton ho c cung c p d ch v k ton, ki m ton vin hnh ngh v ng i hnh ngh k ton ph i th c s khng b chi ph i ho c tc ng b i b t k l i ch v t ch t ho c tinh th n no lm nh h ng n s trung th c, khch quan v c l p ngh nghi p c a mnh.

Ki m ton vin hnh ngh v ng i hnh ngh k ton khng c nh n lm ki m ton ho c lm k ton cho cc n v m mnh c quan h kinh t ho c quy n l i kinh t nh gp v n, cho vay ho c vay v n t khch hng, ho c l c ng chi ph i c a khch hng, ho c c k k t h p ng gia cng, d ch v , i l tiu th hng ha. Ki m ton vin hnh ngh v ng i hnh ngh k ton khng c nh n lm ki m ton ho c lm k ton nh ng n v m b n thn c quan h gia nh ru t th t (nh c b , m , v , ch ng, con, anh, ch , em ru t) l ng i trong b my qu n l di u hnh (H i ng qu n tr , Ban Gim c, k ton tr ng, cc tr ng, ph phng v cc c p tng ng) trong n v khch hng. Ki m ton vin hnh ngh khng c v a lm d ch v k ton, nh ghi s k ton, l p bo co ti chnh, ki m ton n i b , nh gi ti s n, t v n qu n l, t v n ti chnh, v a lm d ch v ki m ton cho cng m t khch hng. Ng c l i, ng i lm d ch v k ton khng c lm ki m ton cho cng m t khch hng. Trong qu trnh ki m ton ho c cung c p d ch v k ton, n u c s h n ch v tnh c l p th ki m ton vin hnh ngh , ng i hnh ngh k ton ph i tm m i cch lo i b s h n ch ny. N u khng th lo i b c th ph i nu r i u ny trong Bo co ki m ton ho c Bo co d ch v k ton. 37. Chnh tr c: Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ph i th ng th n, trung th c v c chnh ki n r rng. 38. Khch quan: Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ph i cng b ng, tn tr ng s th t v khng c thnh ki n, thin v . 39. Nng l c chuyn mn v tnh th n tr ng: Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ph i th c hi n cng vi c ki m ton, k ton v i y nng l c chuyn mn c n thi t, v i s th n tr ng cao nh t v tinh th n lm vi c chuyn c n. Ki m ton vin c nhi m v duy tr, c p nh t v nng cao ki n th c trong ho t ng th c ti n, trong mi tr ng php l v cc ti n b k thu t p ng yu c u cng vi c. 40. Tnh b o m t: Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ph i b o m t cc thng tin c c trong qu trnh ki m ton; khng c ti t l b t c m t thng tin no khi cha c php c a ng i c th m quy n, tr khi c ngha v ph i cng khai theo yu c u c a php lu t ho c trong ph m vi quy n h n ngh nghi p c a mnh. 41. T cch ngh nghi p: Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ph i trau d i v b o v uy tn ngh nghi p, khng c gy ra nh ng hnh vi lm gi m uy tn ngh nghi p. 42. Tun th chu n m c chuyn mn: Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ph i th c hi n cng vi c k ton, ki m ton theo nh ng k thu t v chu n m c chuyn mn quy nh trong chu n m c k ton, chu n m c ki m ton Vi t Nam, quy nh c a H i ngh nghi p v cc quy nh php lu t hi n hnh. 43. M c tiu v cc nguyn t c c b n c a Chu n m c o c ngh nghi p k ton, ki m ton l a ra cc quy nh nh m gi i quy t cc v n v o c c a ng i lm k ton v ng i lm ki m ton trong cc tr ng h p c th . Cc quy nh trong Chu n m c ny cung c p cc h ng d n v m c tiu v cc tiu chu n ph bi n p d ng trong hnh ngh i v i cc tr ng h p i n hnh c th x y ra trong ngh nghi p k ton, ki m ton. Chu n m c ny ch quy nh v h ng

d n phng php ti p c n ch khng li t k t t c cc tr ng h p c th gy ra nguy c khng tun th v cc bi n php x l c n th c hi n. 44. N i dung Chu n m c ny g m 3 ph n sau: a) Ph n A: p d ng cho t t c ng i lm k ton v ng i lm ki m ton; b) Ph n B: p d ng cho ki m ton vin hnh ngh , nhm ki m ton v cng ty ki m ton; c) Ph n C: p d ng cho ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c trong cc doanh nghi p, t ch c. Tu theo ho t ng th c t , m t ng i c th v a ph i tun th cc quy nh t i Ph n A v a ph i tun th cc quy nh Ph n B ho c Ph n C. V d : M t ng i c Ch ng ch ki m ton vin, n u cung c p d ch v ki m ton th ph i th c hi n quy nh t i Ph n A v quy nh t i Ph n B, n u lm k ton trong cc doanh nghi p, t ch c th ph i th c hi n quy nh t i Ph n A v quy nh t i Ph n C.
N I DUNG CHU N M C
- PH N A P D NG CHO T T C NG I LM K TON V NG I LM KI M TON
Cch ti p c n v m t nh n th c 45. Mi tr ng lm vi c c a nh ng ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c th t o ra m t s nguy c trong vi c tun th cc nguyn t c c b n c a chu n m c o c. Khng th xc nh c ton b nh ng tr ng h p c th d n n nh ng nguy c xc nh cc bi n php b o v thch h p trong t ng tr ng h p. Do b n ch t c a t ng d ch v v cng vi c c th khc nhau nn cc nguy c cng khc nhau i h i ph i p d ng cc bi n php b o v khc nhau. Cch ti p c n v nh n th c, m theo l i ch c a cng chng c cao, i h i ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ph i xc nh, nh gi v x l cc nguy c e d a s tun th cc nguyn t c c b n ch khng ch n thu n tun th cc quy nh m t cch my mc. Chu n m c o c ngh nghi p ny a ra m t khun kh nh m h tr nh ng ng i lm k ton v ng i lm ki m ton xc nh, nh gi v x l nh ng nguy c e d a vi c tun th cc nguyn t c c b n. N u cc nguy c c xc nh l ng k , th ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c n p d ng cc bi n php b o v thch h p lo i b hay lm gi m nh cc nguy c ny xu ng m c c th ch p nh n c vi c tun th cc nguyn t c c b n khng b nh h ng. Khi ng i lm k ton v ng i lm ki m ton bi t c ho c c cn c h p l ph i bi t v cc tr ng h p ho c cc m i quan h c th lm nh h ng n vi c tun th cc nguyn t c c b n, nh ng ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c ngha v nh gi b t c nguy c no i v i vi c tun th cc nguyn t c c b n c a chu n m c o c. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c n xem xt n cc y u t nh tnh v nh l ng khi nh gi m c c a m t nguy c. N u khng th p d ng cc bi n php b o
10

v thch h p, ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c n kh c t ho c d ng khng ti p t c cung c p d ch v chuyn nghi p c lin quan, khi c n thi t ph i t ch i cung c p d ch v cho khch hng (p d ng cho ki m ton vin hnh ngh , nhm ki m ton v cng ty ki m ton) hay t ch i lm vi c cho t ch c s d ng lao ng (p d ng cho ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c). Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c th v vi ph m quy nh c a Chu n m c o c ngh nghi p ny. Ty thu c b n ch t v m c quan tr ng c a v n , n u vi ph m m t cch v c th khng lm nh h ng t i vi c tun th cc nguyn t c c b n v i i u ki n l khi pht hi n ra vi ph m th ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ph i s a ch a ngay cc vi ph m v p d ng cc bi n php b o v c n thi t.
46. Cc Ph n B v C c a Chu n m c o c ngh nghi p ny a ra cc v d v i m c ch minh h a cch th c p d ng cch ti p c n v nh n th c. Nh ng v d minh h a ny khng ph i v cng khng c coi l ton b cc tr ng h p t o ra nh ng nguy c v s tun th cc nguyn t c c b n m ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c th g p ph i. Do v y, vi c ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ch lm theo nh ng v d l khng y m ph i tham chi u n khun kh c a chu n m c trong t ng tr ng h p c th . Cc nguy c v bi n php b o v 47. Vi c tun th cc nguyn t c c b n c th b e d a trong r t nhi u tr ng h p. Cc nguy c c th c phn lo i nh sau: a) Nguy c do t l i: Nguy c ny c th x y ra do vi c ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ho c thnh vin trong quan h gia nh ru t th t hay quan h gia nh tr c ti p c a ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c cc l i ch ti chnh hay l i ch khc; b) Nguy c t ki m tra: Nguy c ny c th x y ra khi ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ph i xem xt l i cc nh gi tr c y do mnh ch u trch nhi m; c) Nguy c v s bo ch a: Nguy c ny c th x y ra khi ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ng h m t quan i m hay ki n t i m c m tnh khch quan c th b nh h ng; d) Nguy c t s quen thu c: Nguy c ny c th x y ra khi, do cc m i quan h quen thu c m ng i lm k ton v ng i lm ki m ton tr nn qu ng tnh i v i l i ch c a nh ng ng i khc; v e) Nguy c b e d a: Nguy c ny c th x y ra khi ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c th b ngn c n khng c hnh ng m t cch khch quan do cc e d a (cc e d a ny c th l c th c ho c do c m nh n th y). Ph n B v C c a Chu n m c o c Ngh nghi p ny a ra cc v d v cc tr ng h p cc ki m ton vin hnh ngh , nhm ki m ton v cng ty ki m ton hay nh ng ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c th g p ph i cc nguy c ni trn. 48. Cc bi n php b o v c th lo i b hay lm gi m nh cc nguy c xu ng m c ch p nh n c bao g m hai nhm l n nh sau:
11

a) Cc bi n php b o v do php lu t v chu n m c quy nh; v b) Cc bi n php b o v do mi tr ng lm vi c t o ra. Cc bi n php b o v do php lu t v chu n m c quy nh bao g m nhng khng gi i h n cc bi n php sau: - Yu c u v h c v n, o t o v kinh nghi m lm ngh k ton v ki m ton. - Cc yu c u v c p nh t chuyn mn lin t c. - Cc quy nh v b my qu n l i u hnh doanh nghi p. - Cc chu n m c ngh nghi p v quy nh v th t c sot xt. - Cc quy trnh ki m sot c a H i ngh nghi p hay c a c quan qu n l nh n c v cc bi n php k lu t. - Ki m sot t bn ngoi do m t bn th ba c y quy n h p php i v i cc bo co, t khai, thng bo hay thng tin do ng i lm k ton v ng i lm ki m ton l p. Ph n B v C c a Chu n m c ny s quy nh v cc bi n php b o v trong mi tr ng lm vi c c a cc ki m ton vin hnh ngh , nhm ki m ton, cng ty ki m ton v nh ng ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c. M t s bi n php b o v c th nng cao kh nng pht hi n hay ngn c n hnh vi vi ph m o c ngh nghi p. Nh ng bi n php b o v c th do H i ngh nghi p h ng d n ho c quy nh c a php lu t, ho c quy nh c a t ch c s d ng lao ng, bao g m nhng khng gi i h n nh ng bi n php sau: - Cc h th ng khi u n i h u hi u, c qu ng b r ng ri, c t ch c s d ng lao ng, H i ngh nghi p k ton hay c quan qu n l nh n c th c hi n. Nh ng h th ng ny t o i u ki n cho cc ng nghi p, ch doanh nghi p v cng chng ch n cc hnh vi thi u tnh chuyn nghi p hay vi ph m o c ngh nghi p. - Quy nh r rng trch nhi m bo co cc vi ph m v o c ngh nghi p. B n ch t c a cc bi n php b o v c n c p d ng s thay i ty thu c vo hon c nh. Khi a ra cc xt on chuyn mn, ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c n cn nh c p d ng cc bi n php b o v khng b m t bn th ba v i hi u bi t y v t t c cc thng tin lin quan k c m c quan tr ng c a nguy c v cc bi n php c p d ng cho l khng ph h p.
Tnh chnh tr c v tnh khch quan 49. Tnh chnh tr c khng n thu n ch tnh trung th c m cn nh n m nh n s cng b ng v s tn nhi m. Nguyn t c v tnh khch quan ni n ngha v c a t t c ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ph i cng b ng, trung th c trong t t ng v khng c xung t v l i ch. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton trong cc lnh v c khc nhau c n th hi n tnh khch quan c a h trong cc hon c nh khc nhau. Ki m ton vin hnh ngh tham gia vo cc h p ng cung c p d ch v m b o, d ch v k khai thu v cc d ch v t v n
12

qu n l khc. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton khi chu n b bo co ti chnh, th c hi n ki m ton n i b ho c tham gia qu n l ti chnh trong cc doanh nghi p v n v k ton. B t k d ch v hay quy n h n nh th no, ng i lm k ton v ng i lm ki m ton cng c n ph i b o v tnh chnh tr c khi lm vi c ho c cung c p cc d ch v chuyn nghi p v gi tnh khch quan trong nh ng nh gi c a h . 50. Khi l a ch n v p d ng cc tiu chu n v o c c lin quan n tnh khch quan, c n c s quan tm ng k i v i cc nhn t sau: a) Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton, trong cc tr ng h p ph i ch u p l c m nh, c th d n n vi c vi ph m tnh khch quan. b) Do khng th nh ngha v quy nh c t t c cc tr ng h p ph i ch u p l c nn ph i quy nh cc tiu chu n xc nh cc m i quan h c kh nng d n n vi c vi ph m tnh khch quan c a ng i lm k ton v ng i lm ki m ton. c) C n trnh cc m i quan h d n n s thnh ki n, thin v ho c b nh ng ng i khc c th d n n vi ph m tnh khch quan. nh h ng c a
d) Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c ngha v m b o tn tr ng tnh khch quan i v i cc quan h c nhn lin quan n d ch v chuyn nghi p. e) Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton khng nn nh n qu ho c t ng qu, d chiu i ho c m i chiu i n m c c th lm nh h ng ng k t i cc nh gi ngh nghi p ho c t i nh ng ng i h cng lm vi c. Qu t ng ho c chiu i l quan h tnh c m c n thi t nhng ng i lm k ton v ng i lm ki m ton nn trnh cc tr ng h p c th nh h ng n tnh chnh tr c, khch quan ho c d n n tai ti ng ngh nghi p. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton khng nn c lin quan n cc bo co, t khai, cc trao i hay cc thng tin khc n u h tin r ng nh ng thng tin ny: - C cc nh n nh sai l ch ho c gy hi u nh m m t cch tr ng y u; - C cc thng tin hay s li u c cung c p m t cch c u th ; hay - B st hay che y thng tin c yu c u cung c p trong tr ng h p s b st hay che y nh v y lm l ch l c thng tin. Ng i lm ki m ton khng b coi l vi ph m i u trn n u ng i lm ki m ton ny a ra ki n ki m ton khng ph i l ki n ch p nh n ton ph n do cc v n c p trong i u .
Xung t v o c 51. Trong n n kinh t th tr ng, cng ngy cng c nhi u tnh hu ng c th d n n cc xung t v l i ch trong ngh nghi p k ton, ki m ton. Nh ng xung t ny c th n y sinh t nhi u con ng khc nhau, t nh ng tnh hu ng kh x , khng quan tr ng cho n nh ng tr ng h p gian l n v vi ph m php lu t c bi t nghim tr ng. Kh li t k h t danh sch cc tr ng h p c nguy c x y ra xung t l i ch. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c n ph i th ng xuyn t nh to, c s hoi nghi ngh nghi p v c nh bo v cc nhn t c th n y sinh xung t v l i ch. S khc nhau v ki n trung th c gi a m t ng i lm k ton v ng i lm ki m ton v i m t bn khc
13

khng ch l v n o c. Tuy nhin, th c t v hon c nh c a t ng tr ng h p c n c cc bn lin quan xem xt c th . 52. Cc nhn t c th c th x y ra khi trch nhi m c a ng i lm k ton v ng i lm ki m ton b xung t v o c: a) p l c t c quan qu n l, n v c p trn, gim c, ng i lnh o cng ty ki m ton; ho c khi c cc quan h gia nh hay c nhn. Cc m i quan h hay l i ch c th c nh h ng tri ng c, lm vi ph m hay e d a n tnh chnh tr c c a ng i lm k ton v ng i lm ki m ton th c n c lo i b ho c h n ch . b) Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c th b yu c u hnh ng tri v i cc chu n m c ngh nghi p v chuyn mn. c) C th c v n v lng trung thnh gi a m t bn l c p trn v m t bn l yu c u c a chu n m c ngh nghi p m ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c n tun th . d) Xung t c th n y sinh khi thng tin khng trung th c c cng b c th nh h ng n l i ch c a ch doanh nghi p ho c khch hng, ng i lm k ton v ng i lm ki m ton. 53. Khi p d ng chu n m c o c, ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c th g p kh khn trong vi c xc nh hnh vi vi ph m o c ho c gi i quy t cc xung t v l i ch. Khi i m t v i cc v n v o c, ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c n ph i lm theo cc chnh sch c a doanh nghi p ni h lm vi c tm ki m cch gi i quy t xung t. N u nh ng chnh sch ny khng gi i quy t c cc xung t v o c th c n ph i xem xt cc v n sau: a) Xem xt l i v n xung t v i c p trn tr c ti p. N u khng th gi i quy t c th ph i bo co v i c p qu n l cao hn sau khi bo co v i c p trn tr c ti p v quy t nh ny. N u c p trn cng c lin quan n v n xung t th ph i bo co ln c p qu n l cao hn n a. C p trn tr c ti p c th l tr ng phng, c p trn cao hn l gim c chi nhnh, cao hn n a l gim c cng ty ho c i h i c ng. b) Trao i v i chuyn gia (H i ngh nghi p, c quan nh n c ho c chuyn gia t v n php lu t). c) N u xung t v o c v n cn v l tr ng y u sau khi bo co t t c cc c p sot xt n i b , ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ch cn cch cu i cng khng vi ph m o c ngh nghi p l ph i t ch i lm vi c ho c t ch c v ni r l do. N u cc xung t v o c l tr ng y u th tu theo yu c u c a php lu t v cc quy nh, ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ph i thng bo trong th i gian s m nh t hnh vi cho c quan ch c nng c lin quan sau khi trao i v i H i ngh nghi p, chuyn gia ho c chuyn gia t v n php lu t. Chuyn gia t v n ph i l ng i c nng l c v ph i m b o tnh b o m t cho ng i lm k ton v ng i lm ki m ton khi trao i v cc xung t v o c. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton khi v tr lnh o cng ty ki m ton th c n n l c th c thi cc chnh sch c a doanh nghi p gi i quy t c cc xung t v o c.
14

Tr ng h p c xung t trong n i b m t t ch c ho c v i m t t ch c khc, ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c n tham kh o ki n c a nh ng ng i ch u trch nhi m v b my qu n l i u hnh c a t ch c nh Ban gim c hay b ph n ki m ton n ib . V quy n l i c a mnh, ng i lm k ton v ng i lm ki m ton nn ghi l i b ng vn b n b n ch t c a xung t v n i dung c a b t c cu c trao i no c th c hi n hay b t c quy t nh no ban hnh lin quan n v n .
Nng l c chuyn mn v tnh th n tr ng 54. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton khng c th hi n l c nh ng kh nng v kinh nghi m m b n thn khng c. 55. Nguyn t c v nng l c chuyn mn v tnh th n tr ng yu c u ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c cc ngha v sau: a) Duy tr ki n th c v nghi p v chuyn mn t yu c u quy nh m b o cung c p d ch v chuyn mn t t nh t cho khch hng hay ch doanh nghi p; b) Hnh ng ng m c, ph h p v i cc chu n m c v k thu t v ngh nghi p khi cung c p d ch v chuyn nghi p. M t d ch v chuyn nghi p t t yu c u ng i lm k ton v ki m ton c cc xt on ng n khi p d ng ki n th c v k nng chuyn mn th c hi n d ch v . Nng l c chuyn mn c th chia thnh hai giai o n: a) t c trnh chuyn mn: L t nh: trung c p, cao ng, i h c, th c s Ch ng ch hnh ngh k ton Trnh nghi m lm vi c (th i gian th c t lm ngh b) Gi v ng c trnh chuyn mn: (i) Gi v ng c trnh chuyn mn l yu c u s lin t c c p nh t nh ng thay i trong ngh nghi p k ton, ki m ton, k c nh ng cng b qu c gia v qu c t v k ton, ki m ton, cc quy nh ph h p v cc yu c u khc c a lu t php. (ii) Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c n ph i tham gia, t nh t l chng trnh c p nh t ki n th c hng nm theo lu t nh m b o ki m sot ch t l ng trong ho t ng cung c p d ch v chuyn nghi p, nh t qun v i cc quy nh c a qu c gia v qu c t ph h p. Vi c duy tr nng l c chuyn mn yu c u qu trnh nh n th c lin t c v hi u r cc pht tri n v k thu t chuyn mn v cc pht tri n trong kinh doanh. S pht tri n chuyn mn lin t c gip xy d ng v duy tr cc nng l c ng i lm k ton v ng i lm ki m ton th c hi n cng vi c m t cch hnh th o trong cc mi tr ng chuyn nghi p. Tinh th n lm vi c th n tr ng bao hm c trch nhi m ph i hnh ng theo ng cc yu c u c a d ch v m t cch c n th n, k l ng v k p th i. c b ng c p xc nh n trnh c o t o , ti n s ho c Ch ng ch ki m ton vin, chuyn mn c th cn yu c u v kinh ).
15

Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c n th c hi n cc bi n php b o m r ng nh ng ng i lm vi c v m t chuyn mn d i quy n c a mnh ph i c o t o v gim st thch h p.
Tnh b o m t 56. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c ngha v tn tr ng nguyn t c b o m t cc thng tin v khch hng ho c c a ch doanh nghi p thu c trong qu trnh ti n hnh cc ho t ng chuyn nghi p v ph i tn tr ng nguyn t c b o m t ngay c trong cc m i quan h gia nh v x h i. Trch nhi m b o m t ph i c th c hi n k c sau khi ch m d t m i quan h gi a ng i lm k ton v ng i lm ki m ton v i khch hng ho c ch doanh nghi p, t ch c. 57. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c n ph i th c hi n nguyn t c b o m t tr khi thng tin c n c cung c p cho c quan ch c nng c lin quan ho c trch nhi m ngh nghi p ho c lu t php yu c u ph i bo co. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c ngha v m b o cc nhn vin d i quy n v nh ng ng i c m i t v n cng tn tr ng nguyn t c b o m t. 58. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c n duy tr tnh b o m t ngay c trong cc m i quan h x h i. C n c nh gic v i kh nng v tnh ti t l thng tin, nh t l trong cc tr ng h p c s c ng tc lu di v i cng ty lin k t, v i ng i thn hay thnh vin trong quan h gia nh tr c ti p. 59. Tnh b o m t khng ch bi u hi n vi c khng c ti t l thng tin. Nguyn t c b o m t cng yu c u ng i thu c thng tin trong qu trnh lm k ton, ki m ton khng c s d ng cc thng tin ny thu l i c nhn ho c thu l i cho bn th ba. 60. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton khng c cng b thng tin b o m t v khch hng, doanh nghi p, t ch c hi n t i v khch hng, doanh nghi p ho c t ch c ti m nng, k c thng tin khc, n u khng c s ng c a khch hng, ch doanh nghi p ho c t ch c. i u ny khng p d ng cho vi c cng b thng tin hon thnh trch nhi m cam k t trong h p ng d ch v theo quy nh c a cc chu n m c ngh nghi p. 61. Cng chng v nh ng ng i trong ngnh k ton, ki m ton c n hi u bi t v b n ch t v ph m vi c a trch nhi m b o m t trong cc chu n m c ngh nghi p v cc tr ng h p c m ti t l thng tin thu c trong qu trnh cung c p d ch v chuyn nghi p. 62. Nguyn t c b o m t c quy nh trong cc vn b n php lu t. Chu n m c o c h ng d n chi ti t v tnh b o m t s ph thu c vo vn b n php lu t c a Nh n c v quy nh c a t ch c ngh nghi p trong t ng th i k. 63. V d v nh ng n i dung c n hi u bi t khi xc nh thng tin b o m t c th c cng b hay khng: a) Khi c php cng b . Khi khch hng ho c ch doanh nghi p cho php cng b thng tin th c n xem xt l i ch c a t t c cc bn, bao g m c bn th ba c th b nh h ng. b) Khi php lu t yu c u cng b , nh:
16

(i) Cung c p ti li u ho c b ng ch ng trong qu trnh ti n hnh ki n t ng; v (ii) Cung c p ti li u ho c b ng ch ng trong qu trnh i u tra, thanh tra vi ph m php lu t. c) Khi quy n l i v trch nhi m ngh nghi p yu c u cng b thng tin: (i) tun th cc chu n m c k thu t v tiu chu n o c, nh khi a ra ki n v s trung th c v h p l c a bo co ti chnh, trong c ki n ngo i tr , ki n khng ch p nh n v c s h n ch v s y u km c a doanh nghi p. (ii) b o v l i ch ngh nghi p c a ng i lm k ton v ng i lm ki m ton trong cc v ki n t ng. (iii) tun th vi c ki m sot ch t l ng (ho c ki m tra nh k) c a t ch c c p trn, c quan nh n c hay h i ngh nghi p. (iv) p ng yu c u i u tra c a c quan php lu t. 64. Khi ng i lm k ton v ng i lm ki m ton xc nh l thng tin b o m t c th c cng b th c n ch : a) C ph i t t c thng tin s cng b u r rng ho c c ch ng minh hay khng; Khi c tnh hu ng lin quan n th c t ho c ki n cha c ch ng minh th ph i s d ng kh nng xt on ngh nghi p xc nh m c v hnh th c cng b ph h p; b) Nn trao i thng tin v i nh ng bn c trch nhi m i v i v n s cng b ; c) Xt on xem li u ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c ph i ch u trch nhi m php l i v i vi c trao i thng tin v nh ng thng tin s cng b khng. Trong t t c nh ng tr ng h p k trn, ng i lm k ton v ng i lm ki m ton nn xem xt s c n thi t ph i xin ki n c a H i ngh nghi p, chuyn gia ho c chuyn gia t v n php lu t. T v n thu ho c k khai thu 65. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton khi cung c p d ch v t v n thu c quy n xu t gi i php p d ng cc lu t thu c l i nh t cho khch hng, ho c ch doanh nghi p, mi n l d ch v c cung c p v i trnh chuyn mn cao, tun th php lu t v thu v khng vi ph m tnh chnh tr c v tnh khch quan. 66. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton khng nn a ra m b o cho khch hng ho c ch doanh nghi p l vi c t v n thu khng c nh ng h n ch th c t . Ng c l i nn m b o khch hng ho c ch doanh nghi p nh n th c c nh ng gi i h n lin quan n d ch v t v n thu h khng hi u nh m r ng ki n t v n l m t s xc nh n v thu th c t . 67. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton th c hi n d ch v k khai thu nn ch r cho khch hng ho c ch doanh nghi p h nh n th c c r ng vi c k khai thu ng n l trch nhi m c a khch hng ho c ch doanh nghi p. Ki m ton vin v ng i hnh ngh k ton chuyn nghi p ph i m b o vi c k khai thu c th c hi n ng trn c s cc thng tin nh n c.
17

68. ki n t v n v thu hay ki n v cc s ki n tr ng y u t v n cho khch hng ho c ch doanh nghi p c n c ghi chp l i, d i d ng th ho c b n ghi nh lu h s. 69. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton khng nn tham gia vo d ch v k khai thu hay trao i thng tin no, n u c c s tin r ng: a) Vi c c ch a ng thng tin sai ho c gian l n; b) C thng tin c cung c p thi u th n tr ng ho c khng c ki n th c th c s xc nh thng tin l ng hay sai; ho c c) B cung c p thi u thng tin; thng tin khng r rng ho c nh ng thng tin ny c th lm cho cn b thu hi u nh m. 70. Ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c th ph i chu n b b n k khai thu lin quan n vi c s d ng s li u d phng ho c c tnh k ton. Khi s d ng s li u d phng v cc c tnh k ton nn trnh by v i phng chm trnh x y ra s m t chnh xc l n hn th c t ho c c l i cho khch hng ho c doanh nghi p. Ng i tnh ton ph i th y th a mn r ng nh ng s li u d phng ho c c tnh u l th a ng. 71. Khi chu n b b n k khai thu , ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c th tin t ng vo cc thng tin do khch hng ho c ch doanh nghi p cung c p mi n l th y th a ng. M c d khng yu c u vi c ki m tra hay xem xt l i cc ti li u ho c cc b ng ch ng khc h tr cho cc thng tin, ng i lm k ton v ng i lm ki m ton nn khuy n khch vi c cung c p thng tin m t cch ph h p. Ngoi ra, ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c n ph i: a) Trao i v i khch hng ho c ch doanh nghi p thng tin v nh ng nm tr c; b) Yu c u c s gi i trnh th a ng khi xt th y thng tin trnh by c v sai ho c khng y ; v c) Tch c c nghin c u, tham kh o vn b n php lu t v h s v ho t ng c a doanh nghi p. 72. Khi ng i lm k ton v ng i lm ki m ton bi t c cc sai st ho c b st tr ng y u trong vi c k khai thu ho c hon thu c a nm tr c, c th lin quan ho c khng lin quan n mnh th ph i: a) K p th i trnh by v i khch hng ho c ch doanh nghi p v sai st ho c l i b st v a ra l i khuyn v vi c c n thng bo v i c quan thu lin quan. Thng th ng, ng i lm k ton v ng i lm ki m ton khng b t bu c ph i thng bo v i c quan thu , tr khi mnh c lin quan v c khch hng ng . b) N u khch hng ho c ch doanh nghi p khng t s a ch a cc sai st, ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ph i: (i) Thng bo cho khch hng ho c ch doanh nghi p bi t r ng khng th ti p t c cung c p d ch v t v n thu ho c l p b ng k khai thu cho h ; v (ii) Xem xt xem c nn ti p t c cung c p cho khch hng ho c ch doanh nghi p cc d ch v khc c lin quan v i trch nhi m ngh nghi p khng.
18

c) N u ng i lm k ton v ng i lm ki m ton cho r ng c th ti p t c m i quan h ngh nghi p v i khch hng ho c ch doanh nghi p th c n ph i th c hi n t t c cc th t c h p l m b o cc sai st khng b l p l i l n t v n ho c k khai thu ti p theo. d) i v i tr ng h p php lu t yu c u ng i lm k ton v ng i lm ki m ton ph i thng bo cho c quan thu th ph i thng bo v i khch hng ho c ch doanh nghi p r tnh hnh tr c khi thng bo cho c quan thu v khng nn thng bo thm cc thng tin m khch hng ho c ch doanh nghi p cha bi t. p d ng chu n m c o c ngh nghi p cho cc ho t ng chuyn nghi p xuyn qu c gia 73. Khi p d ng cc tiu chu n o c ngh nghi p trong cc ho t ng chuyn nghi p xuyn qu c gia, c th n y sinh m t s v n . i v i ng i lm k ton v ng i lm ki m ton l thnh vin c a t ch c ngh nghi p qu c t ng th i cng l thnh vin c a t ch c ngh nghi p t i Vi t Nam (ho c c Ch ng ch ki m ton vin, Ch ng ch hnh ngh k ton c a Vi t Nam) th khi cung c p d ch v chuyn nghi p t i Vi t Nam ph i tun th chu n m c o c ngh nghi p c a Vi t Nam. 74. M t k ton vin chuyn nghi p ng i n c ngoi c cng nh n m t n c khc nhng cha c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton c a Vi t Nam c th c tr ho c ch n Vi t Nam m t th i gian t m th i th c hi n d ch v . Tr ng h p k t qu d ch v c s d ng Vi t Nam th ng i k ton vin chuyn nghi p ny c n ph i tun th cc chu n m c k thu t ph h p v cc yu c u v o c ngh nghi p c a Vi t Nam khi cung c p cc d ch v chuyn nghi p. Tuy nhin, xt trn m i kha c nh, ng i k ton vin chuyn nghi p ny c n ph i th c hi n cc h ng d n v o c trong o n 75 d i y. 75. Khi ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c a Vi t Nam cung c p d ch v t i n c ngoi ho c k ton vin chuyn nghi p n c ngoi cung c p d ch v t i Vi t Nam v c nh ng quy nh khc bi t v tiu chu n o c gi a hai n c th c n th c hi n cc h ng d n sau: a) Khi tiu chu n o c c a Vi t Nam khng ch t ch b ng chu n m c o c c a Lin on K ton qu c t (IFAC) th ph i p d ng theo chu n m c o c c a IFAC. b) Khi tiu chu n o c c a Vi t Nam ch t ch hn chu n m c o c c a IFAC th ph i p d ng theo chu n m c o c c a Vi t Nam. c) Khi tiu chu n o c c a qu c gia m ng i lm k ton v ng i lm ki m ton c a Vi t Nam cung c p d ch v chuyn nghi p ch t ch hn c tiu chu n o c c a Vi t Nam v c a chu n m c o c c a IFAC th ph i th c hi n theo chu n m c o c c a qu c gia . Qu ng co 76. Trong ho t ng ti p th v qu ng b v doanh nghi p v cng vi c c a mnh, ng i lm k ton v ng i lm ki m ton khng c:
19

a) S d ng cc phng ti n c th lm nh h ng t i hnh nh v danh ti ng ngh nghi p; b) Phng i v nh ng cng vi c h c th lm ho c d ch v h c th cung c p, cc b ng c p hay kinh nghi m c a h ; v c) Ni x u ho c a thng tin sai v cng vi c c a doanh nghi p v c a ng i lm k ton, ng i lm ki m ton khc.
- PH N B P D NG CHO KI M TON VIN HNH NGH , NHM KI M TON V CNG TY KI M TON
TNH C L P
77. c l p l nguyn t c hnh ngh c b ngh nghi p k ton, ki m ton yu c vin nhm ki m ton cung c p d ch v ton ph i c l p v i cc khch hng s
n c a ki m ton vin. Chu n m c o c u m i ki m ton vin hnh ngh v thnh ki m ton (d ch v m b o), cng ty ki m d ng d ch v ki m ton.
78. D ch v ki m ton nh m m c ch nng cao tin c y c a cc thng tin c ki m ton b ng cch nh gi xem cc thng tin c tun th cc tiu chu n ph h p xt trn cc kha c nh tr ng y u khng. Chu n m c ki m ton s 210 "H p ng ki m ton" quy nh r m c tiu v n i dung d ch v , trch nhi m c a m i bn v cc n i dung khc c a h p ng nh m cung c p m t m c m b o v a ph i ho c cao. B Ti chnh cng ban hnh cc chu n m c c th i v i cc d ch v ki m ton c th , nh cc chu n m c ki m ton bo co ti chnh ( m b o m c cao), Chu n m c ki m ton s 910 "Cng tc sot xt bo co ti chnh" ( m b o m c v a ph i). Cc o n t 79 n 82 d i y h ng d n b n ch t c a d ch v ki m ton (d ch v m b o). hi u y m c tiu v n i dung c a d ch v ki m ton ph i xem xt quy nh c a Chu n m c s 210 v t ng chu n m c ki m ton c th . 79. M t h p ng c ph i l h p ng ki m ton bo co ti chnh (h p ng cung c p d ch v m b o) hay khng cn ph thu c vo vi c n c nh ng y u t sau y khng: a) M i quan h ba bn c lin quan t i: (i) Ki m ton vin hnh ngh ; (ii) i t ng ch u trch nhi m l p bo co ti chnh; v (iii) i t ng s d ng thng tin c a bo co ti chnh c ki m ton; b) Lo i d ch v ki m ton (theo quy nh t i o n 81); c) Lu t nh v chu n m c ph h p; d) Qu trnh th c hi n h p ng; v e) K t lu n: ki n xc nh n c a ki m ton vin trong bo co ki m ton. i t ng ch u trch nhi m l p bo co ti chnh v i t ng s d ng thng tin c a bo co ti chnh c ki m ton thng th ng l cc t ch c ring bi t nhng cng c th l m t. V d , m t doanh nghi p c n s m b o v thng tin c a m t b ph n c a chnh
20

doanh nghi p . M i quan h gi a i t ng ch u trch nhi m l p bo co ti chnh v i t ng s d ng thng tin bo co ti chnh c ki m ton c n c xem xt trong b i c nh t ng h p ng c th . 80. Trong d ch v m b o, ki m ton vin, ng i cung c p d ch v c l p a ra ki n k t lu n nh m nng cao m c tin c y c a ng i s d ng thng tin. D ch v m b o c th cung c p m c m b o cao ho c v a ph i, ho c c th : a) Lin quan n cc thng tin ti chnh ho c phi ti chnh; b) Bo co tr c ti p ho c ch ng th c; c) Bo co n i b ho c bo co ra bn ngoi; v d) Cung c p cho khu v c t nhn ho c khu v c cng. 81. D ch v ki m ton c th g m: a) Ki m ton bo co ti chnh (V d , ki m ton bo co ti chnh, ki m ton bo co ti chnh v m c ch thu , sot xt bo co ti chnh); b) Ki m ton ho t ng (V d , ki m ton, nh gi h th ng ki m sot n i b , ki m ton d n); ho c c) Ki m ton tun th (V d , ki m ton, nh gi s tun th php lu t v thu , cc v n v nhn s ). Ki m ton bo co ti chnh l lo i d ch v m b o a ra s m b o cao. Ki m ton ho t ng, ki m ton tun th cng l d ch v m b o a ra s m b o cao ho c v a ph i tu theo t ng tr ng h p. 82. Khng ph i t t c cc h p ng do ki m ton vin hnh ngh th c hi n u l h p ng cung c p d ch v m b o. Cc h p ng do ng i hnh ngh k ton th c hi n khng ph i l h p ng cung c p d ch v m b o. Cc d ch v khng ph i l d ch v ki m ton (khng l d ch v m b o) l cc d ch v : a) Ki m tra thng tin ti chnh trn c s cc th t c th a thu n tr c; b) T ng h p thng tin ti chnh v cc thng tin khc; c) L p b n k khai thu ho c t v n thu khng a ra k t lu n ch c ch n; d) T v n qu n l; v e) Cc d ch v t v n khc. 83. Cc o n t o n 77 n o n 124 c a Chu n m c ny (d i y g i chung l ph n ny) quy nh v h ng d n vi c xc nh, nh gi v bi n php b o v i v i nh ng nguy c nh h ng n tnh c l p. Cc quy nh ny gip cc thnh vin c a cng ty v nhm cung c p d ch v b o m s d ng xc nh cc nguy c nh h ng n tnh c l p, nh gi t m quan tr ng c a cc nguy c, v n u cc nguy c ny l quan tr ng th h ph i xc nh v p d ng cc bi n php b o v lo i b ho c lm gi m nguy c t i m c c th ch p nh n c. C n s d ng cc nh gi xc nh nh ng bi n php b o v no c n p d ng. M t s bi n php c th lo i b nguy c; m t s bi n ph i c th lm gi m nguy c t i m c c th ch p nh n c. Ph n ny yu c u cc thnh vin c a cng ty ki m ton v nhm cung c p d ch v m b o xem xt v p d ng cc quy nh ny trong t ng tr ng h p c th . Cc v d a ra d i y ch nh m minh h a cho vi c p d ng cc
21

quy nh trong ph n ny. Cc v d ny khng nh m li t k y cc tr ng h p c th d n n nguy c nh h ng n tnh c l p. Do , thnh vin c a cng ty ki m ton v nhm cung c p d ch v m b o khng nn ch tun theo cc v d c trnh by m nn p d ng ph h p cc quy nh trong ph n ny trong t ng tr ng h p c th . Cch ti p c n v m t nh n th c i v i tnh c l p 84. Tnh c l p bao g m: a) c l p v t t ng - L tr ng thi suy ngh cho php a ra ki n m khng ch u nh h ng c a nh ng tc ng tri v i nh ng nh gi chuyn nghi p, cho php m t c nhn hnh ng m t cch chnh tr c, khch quan v c s th n tr ng ngh nghi p, v b) c l p v hnh th c - L khng c cc quan h th c t v hon c nh c nh h ng ng k lm cho bn th ba hi u l khng c l p, ho c hi u l tnh chnh tr c, khch quan v th n tr ng ngh nghi p c a nhn vin cng ty hay thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o khng c duy tr. 85. Tnh c l p khng i h i ng i a ra ki n nh gi ngh nghi p ph i hon ton c l p v cc quan h kinh t , ti chnh v cc m i quan h khc v cc thnh vin trong x h i u c m i quan h v i nhau. Cc m i quan h v kinh t , ti chnh v cc quan h khc c n c nh gi th a ng xem c nh h ng n tnh c l p hay khng. Khi thng tin nh n c xt th y c nh h ng n tnh c l p th cc m i quan h khng ch p nh n c. 86. M t ho c nhi u tr ng h p c th c th ph h p ho c khng ph h p v i tnh c l p nn khng th quy nh t ng tr ng h p c th c th t o ra nguy c nh h ng n tnh c l p v quy nh c th cc th t c ph h p c n th c hi n lm gi m nh h ng n tnh c l p. Ngoi ra, b n ch t c a h p ng cung c p d ch v m b o r t a d ng, nn nguy c lm nh h ng n tnh c l p cng r t a d ng, v c n p d ng cc bi n php b o v khc nhau. Chu n m c o c yu c u cc doanh nghi p ki m ton v ki m ton vin cung c p d ch v m b o ph i xc nh, nh gi v ch ra cc nguy c nh h ng n tnh c l p ch khng quy nh c th t ng tr ng h p nh h ng n tnh c l p th a mn nhu c u c a cng chng. 87. Ph n ny quy nh v h ng d n cch ti p c n, nh gi, xem xt cc nguy c nh h ng n tnh c l p, cc bi n php b o v c ch p nh n v s quan tm c a cng chng. D a trn cc quy nh c a Chu n m c o c, cc cng ty ki m ton v nhm cung c p d ch v m b o c ngha v xc nh v nh gi cc tr ng h p c th , cc m i quan h c th d n n nguy c nh h ng n tnh c l p v c nh ng hnh ng ph h p lo i b ho c lm gi m cc nguy c ny xu ng m c c th ch p nh n c b ng cch p d ng cc bi n php b o v c n thi t. Bn c nh vi c xc nh v nh gi cc m i quan h gi a cng ty ki m ton, nhm cung c p d ch v m b o v khch hng ki m ton, c n quan tm t i vi c xc nh cc m i quan h gi a cc c nhn khng thu c doanh nghi p cung c p d ch v m b o v khch hng ki m ton c th d n n nguy c nh h ng n tnh c l p. 88. Ph n ny c a Chu n m c o c quy nh cc nguyn t c v phng php m ki m ton vin, nhm ki m ton v cng ty ki m ton cung c p d ch v m b o c n s d ng xc nh cc nguy c nh h ng n tnh c l p (k c c l p v t t ng v c l p v
22

hnh th c), nh gi t m quan tr ng c a chng v n u cc nguy c ny l ng k th ph i xc nh v p d ng cc bi n php b o v ph h p lo i b ho c lm gi m cc nguy c ny xu ng m c c th ch p nh n c. 89. Cc nguyn t c quy nh trong ph n ny p d ng cho t t c d ch v ki m ton (d ch v m b o). B n ch t c a cc nguy c nh h ng n tnh c l p v cc bi n php b o v ph h p c n thi t lo i b ho c lm gi m cc nguy c ny xu ng m c c th ch p nh n c r t a d ng, ty thu c vo c i m c a t ng h p ng c th l h p ng ki m ton hay h p ng cung c p d ch v m b o khc khng ph i l h p ng ki m ton. i v i h p ng cung c p d ch v m b o khng ph i l h p ng ki m ton th i u quan tr ng l ph i quan tm n m c ch c a d ch v v nh ng ng i s d ng thng tin c a bo co. V v y, cng ty c n nh gi cc tr ng h p ph h p, b n ch t c a h p ng cung c p d ch v m b o v cc nguy c i v i tnh c l p trong vi c quy t nh c nn ch p nh n ho c ti p t c th c hi n h p ng hay khng, xc nh b n ch t c a cc bi n php b o v c n thi t v xt xem li u m t cng ty ki m ton, m t ki m ton vin c th c th l thnh vin th c hi n h p ng cung c p d ch v m b o khng. 90. H p ng ki m ton cung c p s m b o cho nhi u ng i s d ng thng tin ti chnh. V th , bn c nh s c l p v t t ng, s c l p v hnh th c l c bi t quan tr ng. i v i m t khch hng ki m ton c th , m t cng ty ki m ton hay m t nhm ki m ton ph i c l p v i khch hng ki m ton. Tng t i v i tr ng h p h p ng cung c p d ch v m b o khc khng ph i l h p ng ki m ton (h p ng phi ki m ton), cng ty ki m ton v nhm ki m ton cng ph i c l p v i khch hng d ch v m b o phi ki m ton. Tr ng h p ny, c n xem xt m i nguy c c kh nng nh h ng n tnh c l p, do l i ch t cc m i quan h . 91. Tr ng h p c hai ho c nhi u cng ty ki m ton cng th c hi n m t h p ng ki m ton, t c l c nhi u bn ch u trch nhi m v m t d ch v m b o th cng ty ch u trch nhi m chnh ph i xem xt cc m i quan h c a cc thnh vin nhm ki m ton. Cc y u t c n xem xt g m: a) M c tr ng y u c a t ng ph n vi c thu c trch nhi m c a t ng cng ty ki m ton; b) M c quan tm c a cng chng i v i d ch v . Tr ng h p n i dung d ch v do m t cng ty ki m ton th c hi n l khng ng k th khng ph i p d ng ph n ny cho ki m ton vin c a cng ty thu c nhm ki m ton. 92. Trong tr ng h p m t bo co ki m ton (bo co d ch v m b o) c bo co ring cho khch hng d ch v m b o phi ki m ton v nh ng ng i s d ng thng tin nh t nh, nh ng ng i s d ng bo co c n c hi u bi t v m c ch c a bo co ki m ton, n i dung tr ng tm v h n ch c a bo co thng qua vi c tham gia c a h vo vi c thi t l p tnh ch t v ph m vi cc h ng d n c a cng ty khi ti n hnh cung c p d ch v . Ki n th c v kh nng c a cng ty ki m ton trong vi c trao i thng tin v cc bi n php b o v v i t t c nh ng ng i s d ng bo co ti chnh s lm tng tnh hi u qu c a cc bi n php b o v i v i tnh c l p v hnh th c. Cc tr ng h p ny c th c cng ty xem xt nh gi nguy c nh h ng n tnh c l p v xem xt cc bi n php b o v c n thi t c th p d ng lo i b ho c lm gi m chng xu ng n m c c th ch p nh n c. Cc cng ty ki m ton c n p d ng cc quy nh ph n ny trong vi c nh gi tnh c l p c a cc ki m ton vin cung c p d ch v m b o v
23

quan h gia nh ru t th t c a h . Hn n a, n u cng ty c l i ch ti chnh tr ng y u tr c ti p ho c gin ti p khch hng ki m ton th nguy c t l i s l tr ng y u v khng c bi n php b o v no c th lm gi m nguy c ny xu ng m c c th ch p nh n c. C n xem xt b t c nguy c no c th x y ra do cc m i quan h v l i ch c a cng ty, cc chi nhnh v cc ki m ton vin khi tham gia h p ng ki m ton. 93. Nh v y: a) i v i m t h p ng cung c p d ch v m b o cho m t khch hng ki m ton, cng ty ki m ton v nhm cung c p d ch v m b o ph i c l p v i khch hng ; b) i v i h p ng cung c p d ch v m b o phi ki m ton, khi bo co khng ch c s d ng cho nh ng i t ng nh t nh, cng ty ki m ton v nhm cung c p d ch v m b o ph i c l p v i khch hng s d ng d ch v m b o phi ki m ton; v c) i v i h p ng cung c p d ch v d ng cho nh ng i t ng nh t nh, m b o cng ph i c l p v i khch ch ti chnh tr c ti p ho c gin ti p tr m b o phi ki m ton, khi bo co ch c s cng ty ki m ton v nhm cung c p d ch v hng . Ngoi ra, cng ty khng c c l i ng y u khch hng.
Yu c u v tnh c l p i v i h p ng ki m ton (h p ng cung c p d ch v m b o) c minh h a nh sau: Lo i h p ng d ch Ki m v m b o ton Khch hng Khch hng ki m ton Phi ki m ton - Bo co s Phi ki m ton - Bo co s d ng r ng ri (khng h n d ng h n ch (s d ng cho ch ) m t s i t ng xc nh)
Cng ty ki m ton v nhm ki m ton ph i c l p Cng ty ki m ton v nhm Cng ty ki m ton v nhm cung c p d ch v m b o cung c p d ch v m b o ph i c l p ph i c l p
Khch hng s d ng d ch v m b o phi ki m ton
94. Cc nguy c v bi n php b o v th ng c xem xt trong ph m vi l i ch ho c quan h gi a cng ty ki m ton v nhm ki m ton (nhm cung c p d ch v m b o) v i khch hng s d ng d ch v b o m. Tr ng h p khch hng ki m ton l cng ty nim y t trn th tr ng ch ng khon th cng ty ki m ton v nhm ki m ton cng ph i quan tm n l i ch v cc m i quan h c lin quan n khch hng v cc n v lin quan c a khch hng. Cc m i quan h ny c n ph i c xem xt t tr c khi k h p ng ki m ton. i v i t t c cc khch hng s d ng d ch v m b o, n u nhm ki m ton c l do tin r ng m t n v lin quan no c a khch hng c th c nh h ng n tnh c l p c a cng ty v i khch hng th nhm ki m ton ph i xem xt n c n v lin quan khi nh gi tnh c l p v khi p d ng cc bi n php b o v . 95. Vi c nh gi cc nguy c nh h ng n tnh c l p v cc bi n php b o v sau c n ph i c b ng ch ng tr c khi ch p nh n h p ng v trong khi th c hi n h p ng, cng ty ki m ton v nhm ki m ton ph i a ra cc nh gi v th c hi n cc bi n php b o v khi c th on bi t cc tr ng h p ho c cc m i quan h c th vi ph m tnh c l p. N u s vi ph m tnh c l p ch l v tnh th n khng lm m t i
24

tnh c l p i v i khch hng s d ng d ch v b o m n u cng ty c nh ng chnh sch ki m sot ch t l ng ph h p v p d ng cc th t c ch t ch nng cao tnh c l p v, khi pht hi n ra s vi ph m tnh c l p s c s a ch a v p d ng ngay cc bi n php b o v c n thi t. 96. Cc quy nh ph n ny c th gip xc nh cc nguy c tr ng y u v khng tr ng y u trong vi c nh gi tnh c l p. Khi xem xt t m quan tr ng c a cc quan h c th , c n quan tm t i nhn t nh tnh v nh l ng. M t quan h ch c coi l khng tr ng y u n u n khng nh h ng ng k v khng c tnh lin t c. M c tiu v c u trc c a ph n quy nh v tnh c l p 97. M c tiu c a cc quy nh v tnh c l p l h tr cc cng ty ki m ton, ki m ton vin v nhm ki m ton cung c p d ch v m b o trong vi c: a) Xc nh cc nguy c nh h ng n tnh c l p; b) nh gi xem cc nguy c ny l tr ng y u hay khng tr ng y u; v c) Tr ng h p cc nguy c l khng tr ng y u th gip xc nh v p d ng cc bi n php b o v ph h p lo i b ho c lm gi m cc nguy c ny n m c c th ch p nh n c. Tr ng h p khng c bi n php b o v no c th lm gi m cc nguy c ny n m c c th ch p nh n c th bi n php duy nh t l lo i b cc ho t ng ho c l i ch t o ra nguy c, t ch i ch p nh n h p ng ho c ch m d t th c hi n h p ng d ch v m b o. 98. C u trc c a ph n quy nh v tnh c l p, g m: a) Cc nguy c nh h ng n tnh c l p (t o n 105 n o n 110); b) Cc bi n php b o v c th lo i b ho c lm gi m cc nguy c ny xu ng m c c th ch p nh n c (t o n 111 n o n 120); c) V d v vi c v n d ng tnh c l p trong cc m i quan h v cc tr ng h p c th . V d trnh by cc nguy c c th nh h ng n tnh c l p trong nh ng m i quan h v nh ng tr ng h p c th . Cc nh gi chuyn mn c s d ng xc nh cc bi n php b o v ph h p lo i b ho c lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Trong nh ng v d c th , cc nguy c nh h ng n tnh c l p quan tr ng n m c cch duy nh t l lo i b cc ho t ng, l i ch d n n nguy c, ho c t ch i ch p nh n ho c ti p t c th c hi n h p ng d ch v m b o. Trong cc v d khc, nguy c c th c lo i b ho c lm gi m xu ng m c c th ch p nh n c b ng cch p d ng cc bi n php b o v . Cc v d ny khng ch ra t t c cc tr ng h p c th x y ra trn th c t . 99. Khi xc nh c l cc nguy c nh h ng khng l n n tnh c l p, cng ty ki m ton c th quy t nh ch p nh n ho c ti p t c th c hi n h p ng cung c p d ch v m b o, quy t inh ny c n c lu l i trong ti li u. Ti li u ny bao g m b n m t v cc nguy c c xc nh v cc bi n php b o v p d ng lo i b ho c lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. 100. Vi c nh gi t m quan tr ng c a cc nguy c nh h ng n tnh c l p v cc bi n php b o v c n thi t lm gi m nguy c xu ng m c c th ch p nh n c c n xt n s quan tm c a cng chng. Cng chng c th r t quan tm t i m t s n v nh t nh
25

do cng vi c kinh doanh, quy m v s l ng c ng c a nh ng n v ny. V d , cng ty nim y t trn th tr ng ch ng khon, cc t ch c tn d ng v cc cng ty b o hi m. Do cng chng c bi t quan tm n bo co ti chnh c a cc cng ty nim y t trn th tr ng ch ng khon, m t s o n trong ph n ny s quy nh r thm m t s v n lin quan n vi c ki m ton cc cng ty nim y t. Vi c p d ng cc quy nh ph n ny c n c xem xt trong m i quan h v i vi c ki m ton cc cng ty nim y t trn th tr ng ch ng khon v cc khch hng ki m ton khc c s quan tm l n c a cng chng. Quan i m qu c gia 101. Cc o n t o n 77 n o n 124 c a Chu n m c ny quy nh v h ng d n cc yu c u c a nguyn t c c l p i v i cc h p ng cung c p d ch v m b o theo chu n m c o c ngh nghi p k ton, ki m ton c a Vi t Nam. Chu n m c o c ny khng p d ng nh ng tiu chu n t ch t ch hn chu n m c o c c a qu c t (IFAC). Khng t ch c v c nhn no c php p d ng t ch t ch hn nh ng quy nh trong ph n ny. Khi cc quy nh khc c a php lu t c nh ng i u kho n ch t ch hn th th c hi n theo quy nh khc c a php lu t v v n ph i tun theo nh ng i m cn l i trong ph n ny. 102. Cc v d trong ph n ny c p d ng i v i cc h p ng ki m ton cho khch hng l cng ty nim y t trn th tr ng ch ng khon v cng ty khng nim y t trn th tr ng ch ng khon. 103. Khi cng ty ki m ton ti n hnh m t h p ng cung c p d ch v m b o theo Chu n m c H p ng ki m ton ho c theo m t s chu n m c c th i v i h p ng cung c p d ch v m b o do B Ti chnh ban hnh nh m t cu c ki m ton ho c sot xt bo co ti chnh theo Chu n m c ki m ton, cc thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o m c n ph i tun th cc quy nh c a ph n ny, tr tr ng h p c quy nh khc c a php lu t ch t ch hn m t s i u c a ph n ny. Trong tr ng h p nh v y, cc thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o v cng ty ki m ton c n tun th t t c cc m cn l i c a ph n ny. 104. Tr ng h p n i dung c a Chu n m c ny c s khc bi t v i Chu n m c o c c a qu c t v cc quy nh khc c a php lu t th cng ty ki m ton v nhm cung c p d ch v m b o c n nh n th c c s khc bi t v ph i tun th nh ng quy nh ch t ch hn c a php lu t, c a Chu n m c ny ho c chu n m c c a qu c t . Nguy c nh h ng n tnh c l p 105. Tnh c l p c nguy c b nh h ng do t l i, t ki m tra, s bo ch a, quan h ru t th t, quan h khc v s e d a. 106. Nguy c do t l i di n ra khi cng ty ki m ton ho c m t thnh vin nhm ki m ton c th thu c l i ch ti chnh ho c cc xung t l i ch c nhn khc v i khch hng s d ng d ch v b o m. V d v cc tr ng h p c th t o ra "Nguy c do t l i": a) L i ch ti chnh tr c ti p ho c l i ch ti chnh gin ti p c tnh ch t tr ng y u t i khch hng s d ng d ch v m b o;
26

b) M t kho n n , kho n b o lnh ho c qu t ng nh n t khch hng s d ng d ch v m b o ho c t gim c hay nhn vin c a h ; c) Qu ph thu c vo ph d ch v c a khch hng s d ng d ch v m b o; d) Lo l ng v kh nng m t h p ng; e) C quan h kinh doanh m t thi t v i khch hng s d ng d ch v m b o; f) C kh nng tr thnh nhn vin c a khch hng s d ng d ch v b o m trong tng lai; g) Pht sinh ph b t th ng lin quan n d ch v m b o. 107. Nguy c t ki m tra di n ra khi: a) B t k s n ph m hay nh gi t m t h p ng cung c p d ch v m b o ho c phi m b o no tr c y c n c nh gi l i c c k t lu n c a h p ng cung c p d ch v m b o; b) Khi m t thnh vin c a nhm ki m ton tr c y t ng l Gim c c a khch hng s d ng d ch v m b o, ho c l nhn vin c ch c v , c nh h ng ng k v tr c ti p i v i v n tr ng y u c a h p ng cung c p d ch v m b o. V d v cc tr ng h p c th t o ra "Nguy c t ki m tra": a) M t thnh vin c a nhm ki m ton g n y ho c ang l Gim c ho c nhn vin c nh h ng ng k c a khch hng s d ng d ch v m b o. b) . c) M t thnh vin c a nhm ki m ton g n y ho c ang l nhn vin c a khch hng s d ng d ch v m b o, c ch c v c nh h ng ng k v tr c ti p i v i v n tr ng y u c a h p ng cung c p d ch v m b o; d) Ti n hnh cc d ch v cho khch hng s d ng d ch v m b o c nh h ng tr c ti p n i t ng c a h p ng cung c p d ch v m b o; v e) Ghi s k ton ho c l p bo co ti chnh l i t ng c a h p ng cung c p d ch v m b o. 108. Nguy c v s bo ch a x y ra khi cng ty ki m ton ho c m t thnh vin nhm ki m ton xc ti n, ho c nh n th c c vi c xc ti n cc giao d ch c a m t khch hng s d ng d ch v m b o ho c ki n c th c hi u l vi ph m tnh khch quan. y l tr ng h p cng ty ki m ton ho c m t thnh vin c a nhm ki m ton b ph thu c vo khch hng trong vi c a ra ki n. V d v cc tr ng h p c th t o ra "Nguy c v s bo ch a": a) L ng i trung gian giao d ch ho c xc ti n bn cc lo i c phi u, cc ch ng khon khc c a khch hng s d ng d ch v m b o; v b) ng vai tr l ng i bo ch a i di n cho khch hng s d ng d ch v m b o trong v ki n ho c khi gi i quy t cc tranh ch p v i bn th ba. 109. Nguy c v quan h ru t th t x y ra khi cng ty ki m ton ho c thnh vin c a nhm ki m ton thng c m v i l i ch c a khch hng v c quan h ru t th t v i khch hng
27

(nh thnh vin Ban Gim c, thnh vin H i ng qu n tr , k ton tr ng v tng ng c a khch hng) s d ng d ch v m b o. V d v cc tr ng h p c th t o ra "Nguy c v quan h ru t th t": a) M t thnh vin c a nhm ki m ton c quan h gia nh ru t th t v i Gim c ho c thnh vin Ban Gim c c a khch hng s d ng d ch v m b o; b) M t thnh vin c a nhm ki m ton c quan h gia nh ru t th t v i nhn vin gi ch c v c nh h ng ng k v tr c ti p i v i v n tr ng y u c a h p ng cung c p d ch v m b o c a khch hng s d ng d ch v m b o; c) Trong m t s tr ng h p c cc m i quan h khc khng l quan h ru t th t nhng c nh h ng n tnh c l p, nh cc v d sau y: Gim c tr c y c a cng ty ki m ton ang l Gim c ho c l thnh vin Ban Gim c c a khch hng s d ng d ch v m b o ho c l nhn vin gi ch c v c nh h ng ng k v tr c ti p i v i v n tr ng y u c a h p ng cung c p d ch v m b o; C trn 3 nm gi ch c v tr ng nhm cung c p d ch v m b o c a cng m t khch hng s d ng d ch v m b o; v Nh n qu t ng, d chiu i ho c nh n s u i t khch hng s d ng d ch v m b o, ho c t Gim c, thnh vin Ban Gim c ho c nhn vin c a h (tr tr ng h p gi tr qu nh ).
110. Nguy c b e d a x y ra khi m t thnh vin c a nhm ki m ton b e d a (e d a th t ho c c m th y b e do ) nh m ngn c n hnh ng theo ng nguyn t c khch quan v hoi nghi ngh nghi p c n thi t t pha Gim c, thnh vin Ban Gim c ho c nhn vin gi ch c v c nh h ng ng k c a khch hng s d ng d ch v m b o. V d v cc tr ng h p c th t o ra "Nguy c b e d a": a) e d a s thay th khi c b t ng v vi c p d ng m t nguyn t c k ton; v b) p l c lm gi m ph m vi c a d ch v cam k t nh m gi m ph. Cc bi n php b o v 111. Cng ty ki m ton v nhm ki m ton c trch nhi m gi gn tnh c l p b ng cch xem xt hon c nh th c t c a cc nguy c nh h ng n tnh c l p v p d ng cc bi n php b o v lo i b ho c lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. 112. Khi xc nh c nguy c c tnh tr ng y u, c n xc nh v p d ng cc bi n php b o v lo i b ho c lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Quy t nh ny c n c lu trong ti li u. Tnh ch t c a cc bi n php b o v p d ng khng gi ng nhau trong m i tr ng h p. C n t p trung xem xt v gi i quy t nh ng v n m b t c bn th ba no khi c thng bo v chng v cc bi n php b o v u k t lu n l khng th ch p nh n c. Xem xt ny ch u nh h ng c a cc v n nh t m quan tr ng c a nguy c, tnh ch t c a h p ng cung c p d ch v m b o, nh ng ng i d nh s d ng thng tin c a bo co d ch v m b o v c u trc c a cng ty.
28

M t s bi n php b o v c th lm tng kh nng pht hi n v ngn ch n cc hnh vi vi ph m o c ngh nghi p. Cc bi n php ny c th do c quan php lu t, cc h i ngh nghi p ho c cc cng ty ki m ton a ra. 113. C 2 lo i bi n php b o v : a) Cc bi n php b o v do php lu t v chu n m c ngh nghi p quy nh; b) Cc bi n php b o v do mi tr ng lm vi c t o ra, g m: - Cc bi n php b o v c a khch hng s d ng d ch v m b o; v - Cc bi n php b o v trong cc quy nh v th t c c a cng ty ki m ton. Cng ty ki m ton v nhm ki m ton c n l a ch n cc bi n php thch h p lo i b ho c lm gi m cc nguy c tr ng y u nh h ng n tnh c l p xu ng n m c c th ch p nh n c. 114. Cc bi n php b o v do php lu t v chu n m c ngh nghi p quy nh, g m: a) Cc yu c u v trnh chuyn mn v kinh nghi m ngh nghi p c a ki m ton vin; b) Cc yu c u v vi c lin t c c p nh t, b sung ki n th c, kinh nghi m cho ki m ton vin; c) Cc quy nh v c c u b my qu n tr doanh nghi p; d) Cc chu n m c ngh nghi p v quy nh v th t c sot xt; e) Ki m sot t bn ngoi do m t bn th ba c u quy n h p php i v i h th ng ki m sot ch t l ng ki m ton c a cng ty ki m ton; v f) Lu t php lin quan n vi c ki m tra cc yu c u v tnh c l p c a ki m ton vin v c a cng ty ki m ton. 115. Cc bi n php b o v c a khch hng s d ng d ch v m b o (b1), g m: a) Khi m t nh qu n l c a khch hng s d ng d ch v m b o xu t cng ty ki m ton th ng i xu t khng th l ng i ph chu n s xu t ny. b) Cc nh qu n l c a khch hng s d ng d ch v m b o ph i c trnh a ra quy t nh qu n l; c) Ph i c chnh sch v cc th t c n i b m b o khng l a ch n cc d ch v phi ki m ton c nh h ng n tnh c l p v i d ch v ki m ton; v d) Ph i c c c u b my qu n l i u hnh (V d t ch c ki m ton n i b ) v nng l c qu n l ki m sot v trao i v cc d ch v v i cng ty ki m ton. 116. T ch c ki m ton n i b (Ban ki m sot ho c t ch c tng ng) c vai tr quan tr ng trong b my qu n l i u hnh v n c l p v i Ban Gim c khch hng s d ng d ch v m b o v c th h tr Ban Gim c trong vi c m b o l cng ty ki m ton gi vai tr ki m ton c l p. C n c s trao i thng tin th ng xuyn gi a cng ty ki m ton v i t ch c ki m ton n i b (ho c t ch c ki m sot khc n u khng c t ch c ki m ton n i b ) c a cc cng ty nim y t trn th tr ng ch ng khon v cc quan h ho c v n khc m theo ki n c a cng ty ki m ton l c th nh h ng n tnh c l p.
29

117. Cc cng ty ki m ton c n thi t l p chnh sch v th t c v vi c trao i thng tin v tnh c l p v i t ch c ki m ton n i b , ho c cc t ch c qu n l khc. Tr ng h p ki m ton cng ty nim y t trn th tr ng ch ng khon, cng ty ki m ton c n trao i t nh t m i nm m t l n v cc m i quan h ho c v n gi a cng ty, m ng l i cng ty v khch hng ki m ton m theo nh gi ngh nghi p c a cng ty, c s vi ph m tnh c l p. Cc v n c trao i r t a d ng, ph thu c vo t ng tr ng h p c th v do cng ty ki m ton quy t nh, nhng th ng ch bao g m nh ng v n ph h p v i nh ng i u quy nh ph n ny. 118. Cc bi n php b o v trong cc quy nh v th t c c a cng ty ki m ton (b2) g m: a) Lnh o cng ty ki m ton nh n m nh n t m quan tr ng c a tnh c l p v yu c u thnh vin c a nhm ki m ton ph i k cam k t v hnh ng ph h p v i cam k t v s quan tm c a cng chng; b) Chnh sch v th t c th c hi n gim st ch t l ng h p ng ki m ton; c) Chnh sch v tnh c l p c quy nh trong ti li u v cch xc nh nguy c nh h ng n tnh c l p; cch nh gi t m quan tr ng c a cc nguy c ny v vi c xc nh v p d ng cc bi n php b o v lo i b ho c lm gi m cc nguy c tr ng y u nh h ng n tnh c l p xu ng n m c c th ch p nh n c; d) Chnh sch v th t c n i b gim st vi c tun th cc chnh sch v th t c c a cng ty c lin quan n tnh c l p; e) Chnh sch v th t c t o i u ki n cho vi c xc nh cc l i ch; cc m i quan h gi a cng ty ki m ton ho c gi a cc thnh vin c a nhm ki m ton v cc khch hng s d ng d ch v m b o; f) Chnh sch v th t c qu n l v gim st s ph thu c vo doanh thu nh n c t khch hng s d ng d ch v m b o; g) S d ng thnh vin Ban Gim c v cc nhm cung c p d ch v khc nhau v m b o cc tuy n bo co c l p khi cung c p d ch v phi m b o cho khch hng s d ng d ch v m b o; h) Chnh sch v th t c c m cc thnh vin khng ph i l thnh vin c a nhm ki m ton gy nh h ng n k t qu c a h p ng cung c p d ch v m b o; i) Trao i thng tin k p th i v cc chnh sch v th t c c a cng ty ki m ton cng nh b t k s thay i no, k c v n gio d c v o t o ti p theo cho Ban Gim c v nhn vin chuyn nghi p; j) Phn cng m t thnh vin Ban Gim c ch u trch nhi m xem xt t ng th s phn cng trong b my qu n l v cc bi n php b o v ; k) Cc phng th c thng bo cho Ban Gim c v nhn vin chuyn nghi p v cc khch hng s d ng d ch v m b o v cc n v lin quan m h c n ph i gi tnh c l p; l) C ch k lu t nh m nng cao s tun th cc chnh sch v th t c; v m) Chnh sch v th t c khuy n khch nhn vin trao i thng tin v i cc c p qu n l trong cng ty v cc v n v tnh c l p v tnh khch quan c lin quan n h ;
30

bao g m c vi c thng bo cho nhn vin cc quy n v nhi m v c a h lin quan n tnh c l p. 119. Cc bi n php b o v trong cc quy nh v th t c c a cng ty ki m ton (b2) c th cn g m nh ng bi n php c th sau y: a) C thm m t ki m ton vin khc sot xt l i cc cng vi c lm v tham kh o ki n n u c n thi t. Ng i ny c th l m t ng i ngoi cng ty ki m ton ho c m t ng i c a cng ty hay m ng l i cng ty nhng khng tham gia vo nhm ki m ton; b) Xin ki n t v n t bn th ba, nh t ch c ngh nghi p, chuyn gia, chuyn gia t v n php lu t ho c m t ki m ton vin hnh ngh khc; c) Lun chuy n ng i ch u trch nhi m sot xt; d) Th o lu n v i ng i ho c b ph n khc c ch c nng ki m sot (v d t ch c ki m ton n i b ) v cc v n lin quan n tnh c l p; e) Th o lu n v i ng i ho c b ph n khc c ch c nng ki m sot v tnh ch t d ch v v gi ph c a d ch v cung c p; f) M i m t cng ty ki m ton khc th c hi n l i ton b ho c m t ph n h p ng cung c p d ch v m b o; g) M i m t cng ty ki m ton khc th c hi n l i ton b ho c m t ph n h p ng cung c p d ch v phi m b o trong ph m vi c n thi t h cng ch u trch nhi m v d ch v ; v h) Chuy n m t thnh vin kh i nhm ki m ton khi cc l i ch ti chnh ho c cc m i quan h c a thnh vin c nguy c nh h ng n tnh c l p. 120. Khi c cc bi n php b o v nh nu trn nhng v gi m cc nguy c tr ng y u nh h ng n tnh c l p xu c, ho c khi doanh nghi p c ki m ton quy t nh ho c l i ch d n n cc nguy c ny, cch duy nh t l t h p ng cung c p d ch v m b o. Th i k h p ng 121. Thnh vin c a cng ty ki m ton v nhm ki m ton c n c l p v i khch hng s d ng d ch v m b o trong su t th i k th c hi n h p ng cung c p d ch v m b o. Th i k h p ng cung c p d ch v m b o b t u khi nhm ki m ton b t u ti n hnh cc d ch v m b o v k t thc sau khi bo co ki m ton c pht hnh chnh th c, tr tr ng h p h p ng cung c p d ch v m b o l h p ng l p l i cho nhi u nm. N u h p ng cung c p d ch v m b o th a thu n cho nhi u nm th th i k h p ng cung c p d ch v m b o s k t thc khi c hai bn u thng bo mu n ch m d t h p ng ho c pht hnh bo co ki m ton cu i cng, ty thu c vi c no pht sinh sau. 122. Khi doanh nghi p tr thnh khch hng ki m ton trong ho c sau k l p bo co ti chnh th cng ty ki m ton c n xem xt kh nng c nguy c nh h ng n tnh c l p gy ra b i: n khng th lo i b ng n m c c th khng lo i b cc ch i th c hi n ho ho c lm ch p nh n ho t ng c rt kh i
31

a) Cc quan h kinh doanh ho c ti chnh v i khch hng ki m ton trong ho c sau th i k l p bo co ti chnh, nhng tr c khi ch p nh n h p ng ki m ton; ho c b) Cc d ch v tr c y cung c p cho khch hng ki m ton. Tr ng h p h p ng d ch v m b o khng ph i l h p ng ki m ton, cng ty ki m ton cng c n xem xt li u cc quan h kinh doanh v ti chnh ho c cc d ch v ti n hnh tr c y c th d n n nguy c lm nh h ng n tnh c l p. 123. N u cc d ch v phi m b o c cung c p cho khch hng ki m ton trong ho c sau th i k l p bo co ti chnh nhng tr c khi b t u th c hi n d ch v ki m ton v nh ng d ch v ny b c m trong th i k th c hi n h p ng ki m ton th c n xem xt k v cc nguy c nh h ng n tnh c l p c th n y sinh t cc d ch v ny (n u c). N u cc nguy c ny l tr ng y u, cc bi n php b o v c n c xem xt v p d ng gi m nguy c nh h ng n tnh c l p xu ng m c c th ch p nh n c. Cc bi n php b o v c th bao g m: a) Th o lu n v tnh c l p lin quan n vi c cung c p d ch v phi m b o v i nh ng nhn vin qu n l c a khch hng; b) Thu th p xc nh n c a khch hng ki m ton v trch nhi m i v i k t qu c a d ch v phi m b o; c) Khng nh ng nhn vin tham gia d ch v phi m b o tham gia vo h p ng ki m ton; v d) M i m t cng ty ki m ton khc sot xt l i k t qu c a d ch v phi m b o ho c ti n hnh l i cc d ch v phi m b o trong ph m vi c n thi t h cng ch u trch nhi m v nh ng d ch v ny. 124. Cc d ch v phi m b o cung c p cho khch hng ki m ton cha nim y t trn th tr ng ch ng khon s khng vi ph m tnh c l p c a cng ty ki m ton khi khch hng tr thnh cng ty nim y t trn th tr ng ch ng khon, mi n l: a) D ch v phi m b o tr c y l c php th c hi n i v i khch hng ki m ton cha nim y t trn th tr ng ch ng khon theo quy nh ph n ny; b) Cc d ch v s ch m d t trong m t th i gian h p l khi khch hng tr thnh cng ty nim y t trn th tr ng ch ng khon, n u chng khng c php i v i khch hng ki m ton nim y t trn th tr ng ch ng khon theo quy nh ph n ny; v c) Cng ty p d ng cc bi n php b o v ph h p lo i b cc nguy c nh h ng n tnh c l p n y sinh t cc d ch v tr c y ho c lm gi m chng xu ng m c c th ch p nh n c.
P D NG NGUYN T C C L P TRONG CC TR NG H P C TH
Cc l i ch ti chnh 125. Cc l i ch ti chnh khch hng s d ng d ch v m b o c th t o ra cc nguy c t l i. Khi nh gi t m quan tr ng c a nguy c, cc bi n php b o v c n p d ng lo i b ho c lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c, c n ki m tra b n ch t v quy m c a l i ch ti chnh. Vi c ny bao g m nh gi vai tr c a ng i n m
32

gi l i ch ti chnh, t m quan tr ng c a l i ch ti chnh v lo i l i ch ti chnh (l tr c ti p ho c gin ti p). 126. Khi nh gi lo i l i ch ti chnh, c n ch r ng cc l i ch ti chnh bao g m c nh ng tr ng h p trong c nhn khng ki m sot phng ti n u t ho c cc l i ch ti chnh n m gi (v d qu u t ti chnh, t ch c u t b t ng s n, y thc ho c cc hnh th c trung gian khc) cho n nh ng tr ng h p c nhn ki m sot cc l i ch ti chnh (v d ng i c y thc qu n l ti s n) ho c c th tc ng t i cc quy t nh u t. Khi nh gi t m quan tr ng c a nguy c nh h ng n tnh c l p, c n xem xt n m c nh h ng ho c quy n ki m sot c th c th c hi n i v i hnh th c trung gian, cc l i ch ti chnh n m gi , ho c chi n l c u t. Khi c quy n ki m sot, cc l i ch ti chnh c coi l tr c ti p. Ng c l i, khi ng i n m gi l i ch ti chnh khng c quy n ki m sot th l i ch ti chnh c coi l gin ti p. Cc i u kho n p d ng i v i t t c khch hng s d ng d ch v m b o 127. N u thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o ho c thnh vin gia nh tr c ti p (c quan h ru t th t) c a h c cc l i ch ti chnh tr c ti p, ho c l i ch ti chnh gin ti p ng k trong khch hng s d ng d ch v m b o, nguy c t l i tr nn ng k . Do , bi n php b o v duy nh t p d ng lo i b ho c lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c c th l: a) Chuy n nh ng ton b l i ch ti chnh tr c ti p tr c khi c nhn tr thnh thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o; b) Chuy n nh ng ton b ho c m t ph n ng k cc l i ch ti chnh gin ti p sao cho l i ch cn l i khng cn ng k tr c khi c nhn tr thnh thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o; c) Tch c nhn ra kh i nhm cung c p d ch v m b o. 128. N u thnh vin c a nhm cung c p d ch v b o m ho c thnh vin gia nh tr c ti c a h nh n c, v d , m t kho n th a k , qu bi u hay do k t qu c a vi c sp nh doanh nghi p m nh n c l i ch ti chnh tr c ti p ho c l i ch ti chnh gin ti ng k trong khch hng s d ng d ch v m b o, c th t o ra nguy c t l i. Cc bi php b o v sau y c n c p d ng lo i b ho c lm gi m cc nguy c xu ng m c th ch p nh n c: a) Chuy n nh ng cc l i ch ti chnh trong th i gian s m nh t; ho c b) Tch c nhn ra kh i nhm cung c p d ch v m b o. Trong th i k tr c khi chuy n nh ng l i ch ti chnh ho c tch c nhn kh i nhm cung c p d ch v m b o c n xem xt li u c c n cc bi n php b o v b sung lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Nh ng bi n php b o v ny bao g m: a) Th o lu n cc v n v i nh ng ng i ph trch cng vi c qu n tr , v d t ch c ki m ton n i b ; ho c b) M i thm m t ki m ton vin hnh ngh sot xt l i cng vi c lm ho c a ra ki n t v n n u c n thi t.
33
p p p n c

129. Khi thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o bi t l thnh vin trong quan h gia nh tr c ti p c a mnh c l i ch ti chnh tr c ti p ho c l i ch ti chnh gin ti p ng k trong khch hng s d ng d ch v m b o, nguy c t l i c th x y ra. Khi nh gi t m quan tr ng c a nguy c, c n xem xt b n ch t c a m i quan h gi a thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o, thnh vin gia nh tr c ti p v s ng k c a l i ch ti chnh. Khi t m quan tr ng c a nguy c c th m nh, cc bi n php b o v c n c xem xt p d ng n u c n thi t. Cc bi n php b o v c th bao g m: a) Thnh vin trong quan h gia nh tr c ti p chuy n nh ng t t c ho c m t ph n ng k l i ch ti chnh trong th i gian s m nh t; b) Th o lu n v n v i nh ng ng i ph trch cng vi c qu n tr , v d nh b ph n ki m ton n i b ; c) M i thm m t ki m ton vin hnh ngh khng tham gia th c hi n h p ng cung c p d ch v m b o xem xt l i cng vi c c a cc thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o cng v i m i quan h gia nh tr c ti p ho c a ra ki n t v n n u c n thi t; ho c d) Tch c nhn ra kh i nhm cung c p d ch v m b o. 130. Khi cng ty ki m ton ho c thnh vin nhm cung c p d ch v m b o n m gi l i ch ti chnh tr c ti p ho c l i ch ti chnh gin ti p ng k trong khch hng s d ng d ch v m b o v i t cch l ng i c y thc qu n l, nguy c t l i c th pht sinh do nh h ng c a qu y thc i v i khch hng s d ng d ch v m b o. Do , l i ch ny ch c th gi nguyn khi: a) Thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o, thnh vin trong quan h gia nh tr c ti p c a h v cng ty ki m ton khng ph i l i t ng h ng l i c a qu y thc; b) L i ch n m gi b i qu y thc c a khch hng s d ng d ch v m b o khng ng k i v i qu y thc; c) Qu y thc khng th t o ra nh h ng ng k i v i khch hng s d ng d ch v m b o; v d) Thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o ho c c a cng ty ki m ton khng c nh h ng ng k n b t c quy t nh u t no lin quan n l i ch ti chnh trong khch hng s d ng d ch v m b o. 131. C n xem xt n vi c li u c th c hay khng nguy c t l i do l i ch ti chnh c a cc c nhn trong nhm cung c p d ch v m b o v thnh vin trong quan h gia nh tr c ti p c a h . Cc c nhn ny bao g m: a) Thnh vin Ban Gim c - nh ng ng i khng ph i l thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o v cc thnh vin trong quan h gia nh tr c ti p c a h ; b) Thnh vin Ban Gim c v cc nhn vin qu n l cung c p d ch v phi m b o cho khch hng s d ng d ch v m b o; v c) Cc c nhn c quan h g n gi v i thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o.
34

Xem xt vi c cc c nhn ny n m gi l i ch c th d n n nguy c t l i ph thu c vo cc y u t sau: a) C c u, t ch c ho t ng v bo co c a cng ty ki m ton; v b) B n ch t c a m i quan h gi a c nhn v thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o. T m quan tr ng c a nguy c c n c th m nh v, n u nguy c ny r rng l ng k , cc bi n php b o v c n c xem xt v p d ng lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Cc bi n php b o v c th bao g m: a) Cc chnh sch h n ch vi c n m gi nh ng l i ch nu (n u ph h p); b) Th o lu n v n v i nh ng ng i ph trch cng vi c qu n tr , nh t ch c ki m ton n i b ; ho c c) M i thm m t ki m ton vin hnh ngh khng tham gia th c hi n cung c p d ch v m b o xem xt l i cng vi c lm ho c a ra ki n t v n n u c n thi t. 132. Nh ng vi ph m khng c c ni trong ph n ny nh vi c lin quan n l i ch ti chnh trong khch hng s d ng d ch v m b o khng nh h ng n tnh c l p c a cng ty, m ng l i cng ty ki m ton ho c thnh vin nhm cung c p d ch v m b o khi: a) Cng ty, m ng l i cng ty ki m ton thi t l p cc chnh sch v th t c yu c u cc nhn vin chuyn nghi p bo co k p th i v i cng ty b t c s vi ph m no di n ra t vi c mua bn, th a k ho c cc hnh th c khc c c l i ch ti chnh trong khch hng s d ng d ch v m b o; b) Cng ty, m ng l i cng ty ki m ton k p th i nh c nh cc nhn vin chuyn nghi p v vi c c n chuy n nh ng l i ch ti chnh ny; v c) S chuy n nh ng c n di n ra trong th i gian s m nh t sau khi pht hi n ra v n , ho c nhn vin chuyn nghi p ph i c chuy n ra kh i nhm cung c p d ch v m b o. 133. Khi x y ra vi ph m khng c lin quan n l i ch ti chnh trong khch hng s d ng d ch v m b o quy nh trong ph n ny, cng ty ki m ton c n xem xt li u c c n p d ng cc bi n php b o v khng. Cc bi n php b o v c th bao g m: a) M i thm m t ki m ton vin hnh ngh khng tham gia th c hi n cung c p d ch v m b o xem xt l i cng vi c c a cc thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o; ho c b) Tch c nhn ra kh i b t k qu trnh ra quy t nh ch y u no lin quan n h p ng d ch v m b o. Cc i u kho n p d ng i v i khch hng ki m ton 134. N u cng ty ho c m ng l i cng ty ki m ton c l i ch ti chnh tr c ti p trong khch hng ki m ton c a cng ty, nguy c t l i c th ng k n m c khng c bi n php b o v no c th lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Do , bi n php thch h p duy nh t cng ty ki m ton c th th c hi n h p ng l chuy n nh ng cc l i ch ti chnh ny.
35

135. N u cng ty ho c m ng l i cng ty ki m ton c l i ch ti chnh gin ti p ng k trong khch hng ki m ton c a cng ty, cng c th x y ra nguy c t l i. Cc bi n php thch h p duy nh t cng ty ki m ton c th th c hi n h p ng l chuy n nh ng t t c ho c m t ph n ch y u l i ch ti chnh gin ti p ph n l i ch cn l i khng cn ng k . 136. N u cng ty ho c m ng l i cng ty ki m ton c l i ch ti chnh ng k trong n v c c ph n chi ph i trong khch hng ki m ton th nguy c t l i cng c th ng k n m c khng c bi n php b o v no c th lm gi m chng xu ng m c c th ch p nh n c. Cc bi n php thch h p duy nh t cng ty c th th c hi n h p ng l chuy n nh ng ton b ho c m t ph n ng k l i ch ti chnh gin ti p ph n l i ch cn l i khng cn ng k . 137. N u cc ho t ng phc l i c a cng ty ho c m ng l i cng ty ki m ton c l i ch ti chnh trong khch hng ki m ton, c th x y ra nguy c t l i. Do , t m quan tr ng c a b t c nguy c no t o ra c n c th m nh v n u nguy c ny r rng l ng k , cc bi n php b o v c n c xem xt v p d ng n u c n thi t, nh m lo i b ho c lm gi m nguy c xu ng m c c th ch p nh n c 138. N u cc thnh vin Ban Gim c khc, k c cc thnh vin khng th c hi n h p ng cung c p d ch v m b o, ho c thnh vin gia nh tr c ti p c a h , trong vn phng ni m thnh vin ban Gim c ph trch h p ng ki m ton c gi l i ch ti chnh tr c ti p ho c l i ch ti chnh gin ti p ng k trong khch hng ki m ton , nguy c t l i c th ng k n m c khng c bi n php b o v no c th lm gi m chng xu ng m c c th ch p nh n c. Do , cc thnh vin Ban Gim c ny ho c thnh vin gia nh tr c ti p c a h khng c gi b t c l i ch ti chnh no trong khch hng ki m ton nh v y. 139. Vn phng ni m thnh vin Ban Gim c ph trch h p ng ki m ton khng nh t thi t l vn phng m thnh vin ph trch. Do , khi thnh vin Ban Gim c ph trch h p ng ki m ton t i m t vn phng khc v i vn phng c a cc thnh vin nhm cung c p d ch v m b o, c n c nh gi xc nh vn phng no l vn phng m thnh vin Ban Gim c hnh ngh lin quan n cu c ki m ton. 140. N u cc thnh vin Ban Gim c khc v cc nhn vin qu n l cung c p d ch v phi m b o cho khch hng ki m ton, tr nh ng ng i tham gia khng ng k vo vi c ny, ho c thnh vin gia nh tr c ti p c a h , n m gi l i ch ti chnh tr c ti p ho c l i ch ti chnh gin ti p ng k trong khch hng ki m ton, nguy c t l i c th ng k n m c khng c bi n php b o v no c th lm gi m chng xu ng m c c th ch p nh n c. Do , nh ng ng i ny ho c thnh vin gia nh tr c ti p c a h khng c gi b t c l i ch ti chnh no trong khch hng ki m ton. 141. L i ch ti chnh trong khch hng ki m ton c n m gi b i thnh vin gia nh tr c ti p c a (a) m t thnh vin Ban Gim c lm vi c t i vn phng ni thnh vin ban Gim c ph trch h p ng ki m ton, ho c (b) m t thnh vin Ban Gim c ho c nhn vin qu n l cung c p d ch v phi m b o cho khch hng ki m ton, khng c coi l t o ra nguy c khng ch p nh n c v i i u ki n l l i ch ch l quy n l i c a nhn vin (v d quy n mua, bn c ph n) v n u c n thi t, cc bi n php b o v
36

thch h p c p d ng lm gi m cc nguy c i v i tnh c l p xu ng m c c th ch p nh n c. 142. Nguy c t l i c th x y ra n u cng ty ki m ton v thnh vin nhm cung c p d ch v b o m c l i ch trong m t n v , v khch hng ki m ton ho c Gim c, nhn vin ho c ch s h u n m quy n ki m sot c a khch hng ki m ton cng c kho n u t vo n v . Tnh c l p i v i khch hng ki m ton khng b vi ph m n u l i ch tng ng c a cng ty, m ng l i cng ty ki m ton ho c thnh vin nhm cung c p d ch v m b o, v khch hng ki m ton, ho c Gim c, nhn vin ho c ch s h u n m quy n ki m sot c a khch hng ki m ton khng ng k v khch hng ki m ton khng th c nh h ng ng k i v i n v . N u l i ch l ng k i v i c cng ty, m ng l i cng ty ki m ton ho c khch hng ki m ton, v khch hng ki m ton c th c nh h ng ng k i v i n v th s khng c b t c bi n php b o v no c th lm gi m nguy c ny xu ng m c c th ch p nh n c. Khi , cng ty, m ng l i cng ty ki m ton c n chuy n nh ng l i ch ti chnh ho c t ch i h p ng ki m ton. B t c thnh vin c a nhm cung c p d ch v b o m no c l i ch ng k c n: a) Chuy n nh ng l i ch; b) Chuy n nh ng m t ph n l i ch thch h p sao cho ph n l i ch ti chnh cn l i l khng cn ng k ; ho c c) Rt kh i cu c ki m ton. Cc i u kho n p d ng cho khch hng s d ng d ch v m b o phi ki m ton 143. N u cng ty ki m ton c l i ch ti chnh tr c ti p trong khch hng s d ng d ch v m b o khng ph i l khch hng ki m ton, nguy c t l i v n c th ng k n m c khng c bi n php b o v no c th lm gi m chng xu ng m c c th ch p nh n c. Do , bi n php thch h p duy nh t cng ty c th th c hi n h p ng l chuy n nh ng l i ch ti chnh. 144. N u cng ty ki m ton c l i ch ti chnh gin ti p ng k trong khch hng s d ng d ch v m b o khng ph i l khch hng ki m ton, nguy c t l i v n c th ng k n m c khng c bi n php b o v no c th lm gi m chng xu ng m c c th ch p nh n c. Do , bi n php thch h p duy nh t cng ty c th ti n hnh h p ng l chuy n nh ng ton b ho c m t ph n thch h p l i ch ti chnh sao cho ph n cn l i l khng cn ng k . 145. N u cng ty ki m ton c l i ch ti chnh ng k trong n v c quy n ki m sot khch hng s d ng d ch v m b o khng ph i l khch hng ki m ton, nguy c t l i v n c th ng k n m c khng c bi n php b o v no c th lm gi m chng xu ng m c c th ch p nh n c. Bi n php thch h p duy nh t cng ty c th ti n hnh h p ng l chuy n nh ng ton b ho c m t ph n thch h p l i ch ti chnh sao cho ph n cn l i l khng cn ng k . 146. Khi pht hnh bo co s d ng h n ch i v i h p ng cung c p d ch v m b o khng ph i l d ch v ki m ton, nh ng tr ng h p ngo i l i v i cc quy nh trong cc o n t 127 n 131 v t 143 n 145 c nu ra trong o n 92. Vay v b o lnh
37

147. M t kho n vay ho c b o lnh m t kho n vay c a khch hng s d ng d ch v m b o l ngn hng hay t ch c ti chnh tng t cho cng ty ki m ton s khng t o ra nguy c i v i tnh c l p v i i u ki n l kho n cho vay c th c hi n theo cc th t c, i u kho n, v yu c u cho vay thng th ng v kho n vay l khng ng k i v i c cng ty v khch hng s d ng d ch v m b o. N u kho n vay l ng k i v i khch hng s d ng d ch v b o m ho c cng ty ki m ton th c th s d ng cc bi n php b o v lm gi m cc nguy c t l i xu ng m c c th ch p nh n c. Cc bi n php b o v ny c th bao g m c vi c m i m t ki m ton vin hnh ngh ngoi cng ty xem xt l i cng vi c th c hi n. 148. M t kho n vay ho c b o lnh m t kho n vay c a khch hng s d ng d ch v m b o l ngn hng hay t ch c ti chnh tng t cho thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o ho c thnh vin gia nh tr c ti p s khng t o ra nguy c i v i tnh c l p n u kho n cho vay c th c hi n theo cc th t c, i u kho n, v yu c u cho vay thng th ng v kho n vay ny l khng ng k i v i c cng ty ki m ton v khch hng s d ng d ch v m b o. V d v nh ng kho n vay ny nh vay th ch p nh t, h n m c th u chi, vay mua t v s d th tn d ng. 149. Tng t , ti n g i ho c cc ti kho n thanh ton c a cng ty ki m ton ho c c a thnh vin nhm cung c p d ch v m b o t i khch hng s d ng d ch v m b o l ngn hng, cng ty mi gi i hay t ch c ti chnh tng t s khng t o ra nguy c i v i tnh c l p n u kho n ti n g i ho c ti kho n c th c hi n theo cc i u kho n thng m i thng th ng. 150. N u cng ty ki m ton ho c thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o cho khch hng s d ng d ch v m b o khng ph i l ngn hng hay t ch c ti chnh tng t vay ti n ho c b o lnh vay ti n, th nguy c t l i c th ng k n m c khng c bi n php b o v no c th lm gi m chng xu ng m c c th ch p nh n c, tr tr ng h p kho n vay ho c b o lnh khng ng k i v i c cng ty ho c thnh vin c a nhm cung c p d ch v b o m v khch hng s d ng d ch v m b o. 151. Tng t , n u cng ty ki m ton ho c thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o ch p thu n vay ti n ho c c b o lnh vay t khch hng s d ng d ch v m b o khng ph i l ngn hng hay t ch c ti chnh tng t , nguy c t l i c th ng k n m c khng c bi n php b o v no c th lm gi m chng xu ng m c c th ch p nh n c, tr tr ng h p kho n vay ho c b o lnh l khng ng k i v i c cng ty ho c thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o v khch hng s d ng d ch v m b o. 152. Cc v d t o n 147 n 151 lin quan n cc kho n vay v b o lnh gi a cng ty ki m ton v khch hng s d ng d ch v m b o. Trong tr ng h p h p ng ki m ton, cc quy nh c n c p d ng cho cng ty, m ng l i cng ty ki m ton v khch hng ki m ton. Cc quan h kinh doanh m t thi t v i khch hng s d ng d ch v m b o 153. M i quan h kinh doanh m t thi t gi a cng ty ki m ton ho c thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o v khch hng s d ng d ch v m b o ho c ban lnh o c a khch hng, ho c gi a cng ty, m ng l i cng ty ki m ton v khch hng ki m ton s
38

ko theo l i ch ti chnh thng m i ho c l i ch ti chnh chung v c th t o ra nguy c t l i v nguy c b e d a. V d v cc m i quan h ny nh sau: a) C l i ch ti chnh ng k trong m t lin doanh v i khch hng s d ng d ch v m b o ho c ch s h u n m quy n ki m sot, Gim c, nhn vin cao c p ho c cc c nhn khc th c hi n cc ch c nng qu n l c p cao cho khch hng; b) Th a thu n k t h p m t ho c m t s d ch v ho c s n ph m c a cng ty ki m ton v i m t ho c m t s d ch v ho c s n ph m c a khch hng s d ng d ch v m b o v a ra th tr ng. Gi d ch v ho c s n ph m ny c s tham gia c a c hai bn; v c) Phn ph i ho c dn x p vi c ti p th trong cng ty ki m ton ng vai tr nh phn ph i ho c nh ti p th c a s n ph m ho c d ch v c a khch hng s d ng d ch v b o m, ho c khch hng s d ng d ch v b o m ng vai tr nh phn ph i ho c nh ti p th c a s n ph m ho c d ch v c a cng ty ki m ton. Tr ng h p khch hng ki m ton, tr khi l i ch ti chnh v m i quan h r rng l khng ng k i v i cng ty, m ng l i cng ty ki m ton v khch hng ki m ton, khng bi n php b o v no c th lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Trong tr ng h p khch hng s d ng d ch v m b o khng ph i l khch hng ki m ton, tr khi l i ch ti chnh v m i quan h r rng khng ng k i v i cng ty, m ng l i cng ty ki m ton v khch hng ki m ton, khng bi n php b o v no c th lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Do , trong c hai tr ng h p, bi n php duy nh t l: a) Ch m d t quan h kinh doanh; b) Lm gi m t m quan tr ng c a m i quan h l i ch ti chnh khng cn l ng k v m i quan h r rng l khng quan tr ng; ho c c) T ch i ti n hnh h p ng cung c p d ch v m b o. Tr tr ng h p l i ch ti chnh v m i quan h r rng l khng ng k i v i thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o, bi n php duy nh t l rt c nhn ra kh i nhm cung c p d ch v m b o. 154. Tr ng h p khch hng ki m ton, cc quan h kinh doanh lin quan n l i ch do cng ty, m ng l i cng ty ki m ton v thnh vin nhm cung c p d ch v m b o ho c thnh vin gia nh tr c ti p trong n v n m gi , ho c khi khch hng ki m ton, Gim c, ho c nhn vin qu n l c a khch hng ki m ton, ho c b t c nhm no khc, cng c l i ch ti chnh trong n v u khng t o ra nguy c nh h ng n tnh c l p, mi n l: a) M i quan h r rng l khng quan tr ng i v i cng ty, m ng l i cng ty ki m ton v khch hng ki m ton; b) L i ch ti chnh n m gi l khng ng k i v i nh u t, ho c m t nhm cc nh u t; v c) L i ch ti chnh khng em n cho nh u t ho c nhm cc nh u t kh nng ki m sot c n v c t ch c ch t ch .
39

155. Vi c cng ty ki m ton ho c thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o mua hng ha v d ch v t khch hng s d ng d ch v m b o (ho c m ng l i cng ty ki m ton s d ng d ch v t khch hng ki m ton) th ng khng t o ra nguy c nh h ng n tnh c l p, n u nh cc giao d ch ny n m trong ho t ng kinh doanh bnh th ng v theo cc i u ki n c a th tr ng. Tuy nhin, nh ng giao d ch ny, xt v b n ch t v t m quan tr ng, c th t o ra nguy c t l i. N u nguy c t o ra r rng l ng k , cc bi n php b o v c n c xem xt v p d ng n u c n thi t lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Cc bi n php b o v c th bao g m: a) Lo i b ho c gi m quy m giao d ch; b) Rt c nhn ra kh i nhm cung c p d ch v m b o; ho c c) Th o lu n v n v i nh ng ng i ph trch cng vi c qu n tr , nh t ch c ki m ton n i b . Cc quan h c nhn v gia nh 156. Quan h c nhn v gia nh gi a thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o v Gim c, nhn vin qu n l c p cao ho c nhn vin khc, ty theo vai tr c a h , c a khch hng s d ng d ch v m b o, c th t o ra nguy c t l i, nguy c xu t pht t quan h ru t th t, quan h khc ho c b e d a. Vi c c g ng miu t chi ti t t m quan tr ng c a cc nguy c m cc quan h ny c th t o ra l khng th c t . T m quan tr ng c a chng c th ph thu c vo cc nhn t bao g m trch nhi m c nhn i v i h p ng cung c p d ch v m b o, s thn thi t c a m i quan h v vai tr c a thnh vin gia nh ho c cc c nhn khc trong ph m vi khch hng s d ng d ch v m b o. Do , m t lo t cc tr ng h p c n c th m nh v cc bi n php b o v c n ph i p d ng lm gi m cc nguy c ny xu ng m c c th ch p nh n c. 157. Khi m t thnh vin trong quan h gia nh tr c ti p c a thnh vin nhm cung c p d ch v m b o l Gim c, nhn vin qu n l c p cao ho c nhn vin c a khch hng s d ng d ch v m b o ang v tr c nh h ng tr c ti p v ng k i v i i t ng c a h p ng cung c p d ch v m b o, ho c v tr trong su t th i k th c hi n h p ng, cc nguy c nh h ng n tnh c l p ch c th c gi m xu ng m c c th ch p nh n c b ng cch rt c nhn ra kh i nhm cung c p d ch v m b o. Quan h ny g n gi n n i khng c bi n php b o v no khc c th lm gi m nguy c nh h ng n tnh c l p xu ng m c c th ch p nh n c i v i m i quan h ny. N u khng p d ng c cc bi n php b o v no khc, bi n php b o v duy nh t l rt kh i h p ng cung c p d ch v m b o. V d , trong tr ng h p ki m ton bo co ti chnh, n u v ho c ch ng c a thnh vin nhm cung c p d ch v b o m l nhn vin c ch c v c th nh h ng tr c ti p v ng k i v i vi c chu n b h s k ton ho c bo co ti chnh c a khch hng ki m ton, nguy c nh h ng n tnh c l p ch c th gi m xu ng m c c th ch p nh n c b ng cch rt c nhn ra kh i nhm cung c p d ch v b o m. 158. Khi m t thnh vin trong quan h gia nh tr c ti p c a thnh vin thu c nhm cung c p d ch v m b o l Gim c, nhn vin qu n l c p cao ho c nhn vin c a khch hng s d ng d ch v m b o c nh h ng tr c ti p v ng k i v i i t ng c a h p ng cung c p d ch v m b o, nguy c nh h ng n tnh c l p c th pht sinh. T m quan tr ng c a cc nguy c ny ph thu c vo cc y u t sau:
40

a) Ch c v c a thnh vin trong quan h gia nh tr c ti p ang gi t i cng ty khch hng; v b) Vai tr c a thnh vin trong nhm cung c p d ch v m b o. T m quan tr ng c a nguy c ny c n c th m nh v, n u nguy c ny r rng l ng k , th cc bi n php b o v c n c xem xt v p d ng lm gi m nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Cc bi n php b o v c th bao g m: a) Rt c nhn ra kh i nhm cung c p d ch v m b o; b) N u c th , c c u l i trch nhi m c a nhm cung c p d ch v m b o thnh vin khng ph i lm cc vi c lin quan n trch nhi m c a thnh vin trong quan h gia nh tr c ti p; ho c c) Cc chnh sch v th t c trao quy n cho nhn vin trao i thng tin v i cc c p qu n l c p cao trong cng ty v cc v n v tnh c l p v tnh khch quan c lin quan n h . 159. Ngoi ra, nguy c t l i, nguy c xu t pht t quan h ru t th t ho c b e d a c th x y ra khi m t ng i khng ph i l thnh vin trong quan h gia nh tr c ti p c a thnh vin thu c nhm cung c p d ch v m b o nhng c m i quan h g n gi v i thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o v l Gim c, nhn vin c p cao ho c nhn vin c a khch hng s d ng d ch v m b o c ch c v c th gy nh h ng tr c ti p v ng k i v i i t ng c a h p ng cung c p d ch v m b o. V v y, cc thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o c trch nhi m xc nh b t c c nhn no c quan h nh v y v trao i ki n theo ng cc th t c c a cng ty. Vi c th m nh t m quan tr ng c a nguy c c th x y ra v cc bi n php b o v ph h p lo i b v lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c s bao g m vi c xem xt cc v n , nh m c thn thi t c a m i quan h v vai tr c a c nhn i v i khch hng s d ng d ch v m b o. 160. C n xem xt n nguy c t l i, quan h gia nh ru t th t ho c b e d a c th x y ra do quan h c nhn ho c quan h gia nh gi a Gim c ho c nhn vin c a cng ty ki m ton khng ph i l thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o v i Gim c, nhn vin c p cao ho c nhn vin c a khch hng s d ng d ch v m b o c nh h ng tr c ti p v quan tr ng i v i i t ng c a h p ng cung c p d ch v m b o. V v y, Gim c v nhn vin c a cng ty ki m ton c trch nhi m xc nh cc m i quan h nh v y v trao i ki n theo ng cc th t c c a cng ty. Vi c th m nh t m quan tr ng c a nguy c c th x y ra v cc bi n php b o v ph h p lo i b v lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c s bao g m vi c xem xt cc v n , nh m c c a m i quan h ru t th t, m i tng tc gi a nhn vin chuyn nghi p c a cng ty v nhm cung c p d ch v m b o, ch c v ang gi trong cng ty v vai tr c a c nhn t i khch hng s d ng d ch v m b o. 161. Nh ng vi ph m khng c do c quan h gia nh ru t th t, quan h c nhn nu trn khng nh h ng n tnh c l p c a cng ty ki m ton ho c thnh vin nhm cung c p d ch v m b o, khi: a) Cng ty ki m ton thi t l p cc chnh sch v th t c yu c u t t c cc nhn vin chuyn nghi p bo co k p th i v i cng ty b t c s vi ph m no di n ra do
41

cc thay i v tnh hnh cng vi c c a cc thnh vin trong quan h gia nh tr c ti p ho c cc m i quan h c nhn khc c th nh h ng n tnh c l p; b) Trch nhi m c a nhm cung c p d ch v m b o c n c quy nh l i sao cho nhn vin chuyn nghi p khng ph i x l cc v n trong ph m vi trch nhi m c a ng i m nhn vin chuyn nghi p c h hng ho c c quan h c nhn, ho c n u khng th lm c vi c ny, cng ty c n k p th i rt nhn vin chuyn nghi p ra kh i nhm cung c p d ch v m b o; v c) Quan tm k hn i v i vi c sot xt l i cng vi c c a nhn vin chuyn nghi p. 162. Khi x y ra vi ph m khng c lin quan n quan h gia nh ru t th t v quan h c nhn nu trn, cng ty ki m ton c n xem xt cc bi n php b o v c n p d ng. Cc bi n php b o v c th bao g m: a) M i thm m t ki m ton vin hnh ngh khng ph i l thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o xem xt l i cng vi c th c hi n c a nhm cung c p d ch v m b o; ho c b) Rt c nhn ra kh i b t c qu trnh quy t nh ch y u no lin quan n h p ng cung c p d ch v m b o. Lm vi c t i doanh nghi p khch hng s d ng d ch v m b o 163. Tnh c l p c a cng ty ki m ton ho c thnh vin nhm cung c p d ch v m b o c th b e d a n u Gim c, nhn vin c p cao ho c nhn vin c a khch hng s d ng d ch v m b o c nh h ng tr c ti p v quan tr ng i v i h p ng cung c p d ch v m b o nh t ng l thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o ho c t ng l Gim c c a cng ty ki m ton. Nh ng tr ng h p ny c th d n n nguy c t l i, nguy c xu t pht t s quen thu c ho c b e d a, c bi t khi v n duy tr s lin h ng k gi a c nhn v cng ty c c a c nhn . Tng t , tnh c l p c a thnh vin nhm cung c p d ch v m b o c th b nh h ng khi c nhn tham gia vo h p ng cung c p d ch v m b o khi bi t r ng ho c c l do tin r ng c nhn c th s gia nh p khch hng s d ng d ch v m b o trong tng lai. 164. N u thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o, Gim c ho c Gim c tr c y c a cng ty ki m ton t ng lm vi c t i khch hng s d ng d ch v m b o. T m quan tr ng c a nguy c t l i, nguy c xu t pht t quan h gia nh ru t th t, quan h khc ho c b e d a c th x y ra ph thu c vo nh ng y u t sau: a) Ch c v m c nhn t ng gi t i khch hng s d ng d ch v m b o; b) Ph m vi cng vi c c a c nhn trong nhm cung c p d ch v m b o; c) Kho ng th i gian lm vi c c a c nhn t i nhm cung c p d ch v m b o ho c cng ty ki m ton; v d) Ch c v tr c y c a c nhn trong nhm cung c p d ch v m b o ho c trong cng ty ki m ton. T m quan tr ng c a nguy c c n c th m nh v n u nguy c r rng l ng k , th cc bi n php b o v c n c xem xt v p d ng lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Cc bi n php b o v c th bao g m:
42

a) Xem xt s ph h p ho c c n i u ch nh l i k ho ch cung c p d ch v m b o; b) Phn cng cho nhm cung c p d ch v m b o cc h p ng cung c p d ch v m b o ti p theo ph h p v i kinh nghi m c a c nhn tham gia t i khch hng s d ng d ch v m b o; c) Tng c ng thm m t ki m ton vin hnh ngh , khng ph i l thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o r sot l i cc vi c lm ho c tham kh o ki n khi c n thi t; ho c d) Ki m sot ch t l ng cng vi c khi th c hi n h p ng cung c p d ch v m b o. Trong m i tr ng h p, t t c cc bi n php b o v sau l c n thi t gi m thi u nguy c n m c c th ch p nh n c; a) C nhn c lin quan khng c nh n ti n hay b t k m t l i ch ho c kho n thanh ton no t doanh nghi p khch hng tr khi c th a thu n tr c. Ngoi ra, c nhn khng c c b t k m t kho n n no v i khch hng, n u l ng k n n i c th lm nh h ng n tnh c l p c a cng ty; v b) C nhn c lin quan khng c ti p t c tham gia vo ho t ng kinh doanh c a cng ty hay cc ho t ng ngh nghi p khc. 165. Nguy c v s t l i hnh thnh khi m t thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o c th gia nh p cng ty khch hng s d ng d ch v m b o trong tng lai. Nguy c ny c th c gi m xu ng n m c ch p nh n c n u p d ng cc bi n php sau: a) p d ng cc nguyn t c hay th t c yu c u c nhn ph i thng bo v i cng ty ki m ton tr c khi th o lu n n i dung h p ng lao ng v i khch hng; v b) Rt c nhn ra kh i nhm cung c p d ch v m b o. Ngoi ra, nn cn nh c th c hi n vi c r sot c l p m i nh gi quan tr ng c a c nhn khi th c hi n cng vi c. Nh ng d ch v g n y v i khch hng s d ng d ch v m b o 166. Vi c c m t nhn vin, Gim c hay ng i lao ng c a khch hng s d ng d ch v m b o tr c y l thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o c th t o ra s t l i, t ki m tra v cc nguy c xu t pht t s quen thu c. i u ny c bi t ng khi thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o ph i lm bo co v nh ng v n m chnh h lm hay bo co v nh ng y u t c a bo co ti chnh m h l p ra khi cn l nhn vin c a khch hng s d ng d ch v m b o. 167. N u trong su t th i k c a bo co ti chnh, thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o t ng l nhn vin hay Gim c c a khch hng, t ng s d ng v tr c a mnh gy nh h ng tr c ti p v ng k ln i t ng cung c p d ch v m b o, th s t o ra nguy c nghim tr ng t i m c khng bi n php b o v no c th lm gi m nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Nh ng c nhn nh v y khng th tham gia vo nhm cung c p d ch v m b o. 168. N u tr c th i k c a bo co ti chnh, thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o t ng l nhn vin hay Gim c c a khch hng, t ng s d ng v tr c a mnh gy nh h ng tr c ti p v ng k ln i t ng cung c p d ch v m b o, th s t o ra
43

s t l i, t ki m tra cc nguy c xu t pht t s quen thu c. V d nh ng nguy c nh v y c th c t o ra n u cc quy t nh hay vi c lm c a c nhn khi cn lm vi c cho khch hng trong giai o n tr c c nh gi l i trong giai o n ny nh l m t ph n c a h p ng cung c p d ch v m b o hi n nay. Tnh nghim tr ng c a cc nguy c s ph thu c vo cc y u t nh: a) Ch c v m c nhn gi trong t ch c c a khch hng s d ng d ch v m b o; b) Kho ng th i gian c nhn r i kh i doanh nghi p khch hng s d ng d ch v m b o; v c) Vai tr c a c nhn trong nhm cung c p d ch v m b o. Tnh nghim tr ng c a nguy c c n c th m nh v, n u nguy c ny r rng l ng k , th cc bi n php b o v c n c p d ng gi m thi u nguy c n m c c th ch p nh n c. Nh ng bi n php b o v c th bao g m: a) Tng c ng m t ki m ton vin, khng ph i l thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o sot xt l i cc vi c lm hay tham kh o ki n khi c n thi t; hay b) Th o lu n v n v i nh ng ng i ph trch cng vi c qu n tr , v d t ch c ki m ton n i b . Nhn vin cng ty ki m ton l thnh vin H i ng qu n tr ho c Gim c c a khch hng s d ng d ch v m b o 169. N u thnh vin Ban Gim c ho c nhn vin cung c p d ch v (nhn vin chuyn nghi p) c a cng ty ki m ton ng vai tr l thnh vin H i ng qu n tr ho c thnh vin Ban Gim c c a khch hng s d ng d ch v m b o th s t o ra nguy c t l i v t ki m tra nghim tr ng t i m c khng bi n php b o v no c th gi m c nguy c xu ng m c c th ch p nh n c ( c bi t l tr ng h p cung c p d ch v ki m ton). Tr ng h p ny cch duy nh t l t ch i th c hi n, ho c rt kh i h p ng cung c p d ch v m b o. 170. N u ng i c a cng ty ki m ton c nh h ng ng k n cng vi c qu n l nhn s , lu gi h s, s sch ho c cc cng vi c khc nh m b o cho m i ho t ng c a khch hng tun th theo cc quy nh hay a ra ki n v b my qu n l i u hnh (nh tr l Gim c, k ton tr ng) c th t o ra nguy c t ki m tra v s bo ch a. 171. N u thnh vin Ban Gim c ho c nhn vin cung c p d ch v c a cng ty ki m ton gi vai tr c nh h ng ng k c a khch hng ki m ton th cc nguy c t ki m tra v s bo ch a ni chung s nghim tr ng t i m c khng bi n php b o v no c th gi m c nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. 172. N u ng i c a cng ty ki m ton lm cng vi c hnh chnh v th k hng ngy c a khch hng th khng lm nh h ng n tnh c l p, v i i u ki n l Ban Gim c c a khch hng a ra t t c cc quy t nh. Nhn vin cao c p c a cng ty ki m ton c quan h lu di v i khch hng s d ng d ch v mb o Quy nh chung
44

173. M t ki m ton vin ho c m t thnh vin Ban Gim c c a cng ty ki m ton cung c p d ch v m b o cho cng m t khch hng trong m t th i gian di c th s t o ra nguy c xu t pht t s quen thu c. Nguy c ny s tu thu c vo cc y u t nh: a) di th i gian m c nhn l thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o; b) Vai tr c a c nhn trong nhm cung c p d ch v m b o; c) C c u t ch c c a cng ty ki m ton; v d) Tnh ch t c a h p ng cung c p d ch v m b o. Nguy c ny c n c th m nh v, n u nguy c r rng l ng k , cc bi n php b o v c n c p d ng gi m thi u nguy c n m c c th ch p nh n c. Nh ng bi n php b o v g m: a) Lun phin ki m ton vin hnh ngh trong nhm cung c p d ch v b o m v thnh vin Ban Gim c t i a l 3 nm m t l n; b) Tng c ng m t ki m ton vin hnh ngh khng ph i l thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o sot xt l i cc vi c lm hay tham kh o ki n khi c n thi t; hay c) Ti n hnh ki m sot ch t l ng m t cch c l p trong n i b cng ty ki m ton. Khch hng ki m ton l cng ty c nim y t trn th tr ng ch ng khon 174. Khi m t thnh vin Ban Gim c v m t ki m ton vin hnh ngh ph trch h p ng ki m ton k c ng i ph trch sot xt quy trnh ki m sot ch t l ng d ch v cho m t khch hng trong m t th i gian di c th t o ra nguy c xu t pht t s quen thu c, c bi t l khi ki m ton cng ty c nim y t trn th tr ng ch ng khon. Tr ng h p ki m ton cng ty nim y t trn th tr ng ch ng khon, cc bi n php b o v g m: a) Thnh vin Ban Gim c v ki m ton vin hnh ngh ph trch h p ng cung c p d ch v m b o v ng i ph trch sot xt quy trnh ki m sot ch t l ng d ch v ph i c lun phin theo th i h n quy nh, t i a khng qu 3 nm; v b) Thnh vin Ban Gim c v ki m ton vin hnh ngh c lun phin theo th i h n quy nh t i i m (a) c th tr l i ph trch h p ng ki m ton t nh t l sau 2 nm. Khi khch hng ki m ton tr thnh cng ty nim y t trn th tr ng ch ng khon th kho ng th i gian m Thnh vin Ban Gim c v ki m ton vin hnh ngh ph trch h p ng ki m ton v ng i ph trch sot xt quy trnh ki m sot ch t l ng d ch v c n c lun phin s m hn quy nh. 175. Khi thnh vin Ban Gim c v ki m ton vin hnh ngh ph trch h p ng ki m ton v ng i ph trch sot xt quy trnh ki m sot ch t l ng d ch v c lun phin theo h n nh, th i h n lun phin c th linh ho t tu theo t ng tr ng h p, nh: a) Tr ng h p m t thnh vin Ban Gim c ho c ki m ton vin ph trch h p ng ki m ton ho c ng i ph trch sot xt quy trnh ki m sot ch t l ng d ch v ti p t c ph trch h p ng l c bi t quan tr ng i v i khch hng ki m ton, nh
45

c s thay i l n trong t ch c khch hng trng v i th i i m lun phin nh ng ng i ny; b) Tr ng h p do quy m c a cng ty ki m ton m vi c lun phin khng th th c hi n c hay khng ph i l m t bi n php b o v . Trong m i tr ng h p, n u trong 3 nm vi c lun phin cha c th c hi n th m i bi n php b o v c n c p d ng gi m thi u nguy c n m c c th ch p nh n c. 176. Khi cng ty ki m ton ch c 2 thnh vin Ban Gim c th ngoi vi c ph i lun phin, bi n php b o v c th b ng cch ph i tng c ng thm ki m ton vin khng ph i l thnh vin nhm ki m ton sot xt l i cng vi c ki m ton ho c tham kh o ki n khi c n thi t. 177. Khi cng ty ki m ton ch c m t Gim c ph trch ki m ton c kinh nghi m v ki n th c c n thi t ph trch h p ng ki m ton cng ty nim y t trn th tr ng ch ng khon th bi n php b o v gi m thi u nguy c n m c c th ch p nh n c c n c th c hi n nh sau: a) Sau 3 nm ki m ton ph i chuy n i khch hng cho cng ty ki m ton khc; b) H p tc v i cng ty ki m ton khc cng th c hi n h p ng ki m ton v i i u ki n thnh vin Ban Gim c cng ty ki m ton khc s l ng i k bo co ki m ton. Cung c p d ch v phi m b o cho khch hng s d ng d ch v m b o 178. Cc cng ty ki m ton th ng cung c p cho khch hng s d ng d ch v m b o nhi u d ch v phi m b o ph h p v i trnh chuyn mn v kinh nghi m c a h . Khch hng s d ng d ch v m b o s coi tr ng nh ng l i ch nh n c t cng ty, ni c s hi u bi t y v ho t ng kinh doanh, mang ki n th c v k nng sinh l i trong nh ng lnh v c khc. Hn n a, vi c cung c p cc d ch v phi m b o s gip cho nhm cung c p d ch v m b o c c cc thng tin v ho t ng kinh doanh c a khch hng c th c ch cho h p ng cung c p d ch v m b o. Cng bi t nhi u v ho t ng kinh doanh c a khch hng, nhm cung c p d ch v m b o s cng hi u r hn nh ng th t c v cch th c ki m sot cng nh cc r i ro kinh doanh v r i ro ti chnh m khch hng ph i ng u. Tuy nhin, vi c cung c p cc d ch v phi m b o cng c th t o ra cc nguy c i v i tnh c l p c a cng ty, m ng l i cng ty hay cc thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o, c bi t l c th nh n th c c cc nguy c e d a tnh c l p. Do v y, c n ph i th m nh ngha c a b t k nguy c no n y sinh t vi c cung c p cc d ch v nh v y. Trong m t s tr ng h p, cc nguy c c th c lo i b ho c gi m thi u b ng cch p d ng nh ng bi n php b o v . Trong cc tr ng h p khc, khng c m t bi n php b o v no c th gi m nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. 179. Sau y l cc ho t ng s gy ra cc nguy c t l i, ho c t ki m tra ng k t i m c ch c cch trnh th c hi n cc ho t ng hay t ch i th c hi n h p ng cung c p d ch v m b o th m i c kh nng gi m nguy c xu ng m c c th ch p nh n c: a) C quy n cho php th c hi n hay hon thnh m t giao d ch, ho c m trch cng vi c lnh o thay khch hng, ho c s c quy n nh v y;
46

b) C quy n quy t nh xem khuy n ngh no c a cng ty ki m ton c n c th c hi n; c) c bo co ln ng i ph trch cng vi c qu n tr v i vai tr ng i qu n l. 180. Cc v d t o n 186 n o n 225 l cc tr ng h p cung c p d ch v phi m b o cho khch hng. Nguy c ti m tng e d a n tnh c l p thng th ng s n y sinh khi m t d ch v phi m b o c cung c p cho khch hng s d ng d ch v m b o. Cc bo co ti chnh c a m t n v cung c p nh ng thng tin ti chnh v hng lo t cc giao d ch v cc s ki n nh h ng t i n v . Tuy nhin, v b n ch t, thng tin lin quan n i t ng c a cc d ch v m b o khc c th b gi i h n. Tuy nhin, nguy c e d a tnh c l p v n c th n y sinh khi cng ty ki m ton cung c p m t d ch v phi m b o lin quan n i t ng c a h p ng cung c p d ch v m b o phi ki m ton. Trong nh ng tr ng h p nh v y, nn xem xt m c lin quan c a cng ty ki m ton v i i t ng c a h p ng cung c p d ch v m b o phi ki m ton, xem li u cc nguy c t ki m tra c th n y sinh khng v li u cc nguy c e d a n tnh c l p c th gi m thi u t i m c c th ch p nh n c khng khi p d ng cc bi n php b o v hay li u c nn t ch i h p ng cung c p d ch v phi m b o khng. Khi d ch v phi m b o khng lin quan n i t ng c a h p ng cung c p d ch v m b o phi ki m ton, th ni chung cc nguy c i v i tnh c l p s l khng ng k . 181. Cc ho t ng sau cng c th lm n y sinh cc nguy c t l i v t ki m tra: a) Qu n l ti s n c a khch hng s d ng d ch v m b o; b) Gim st ho t ng th ng ngy c a nhn vin c a khch hng s d ng d ch v m b o; v c) Chu n b ti li u g c d i hnh th c i n t hay cc hnh th c khc, lm b ng ch ng cho s x y ra c a giao d ch (v d l p ha n, ch ng t cho khch hng). T m quan tr ng c a cc nguy c nn c th m nh v, n u nguy c r rng l ng k , cc bi n php b o v c n c p d ng gi m thi u nguy c n m c c th ch p nh n c. Nh ng bi n php b o v c th g m: a) S p x p cng vi c sao cho nhn vin ang th c hi n nh ng d ch v nh v y s khng tham gia vo h p ng cung c p d ch v m b o; b) Tng c ng m t ki m ton vin hnh ngh t v n v cc nh h ng ti m tng c a h p ng cung c p d ch v phi m b o n tnh c l p c a thnh vin nhm cung c p d ch v m b o hay c a cng ty ki m ton; c) Cc bi n php b o v khc ty theo quy nh. 182. S pht tri n m i trong ho t ng kinh doanh, s tng tr ng c a th tr ng ti chnh, cc thay i nhanh chng trong cng ngh tin h c, v cc h qu i v i cng tc qu n l v ki m sot nn khng th a ra m t danh sch y cc tnh hu ng c th t o ra nguy c e d a tnh c l p khi cung c p d ch v phi m b o cho khch hng s d ng d ch v m b o cng nh danh sch cc bi n php b o v lo i b hay gi m thi u cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Tuy nhin cng ty ki m ton c th cung c p cc d ch v ngoi h p ng cung c p d ch v b o m v i i u ki n m i nguy c e do n tnh c l p c gi m t i m c c th ch p nh n c.
47

183. Cc bi n php b o v sau y c bi t thch h p gi m thi u cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c khi cung c p d ch v phi m b o cho khch hng s d ng d ch v m b o: a) C cc chnh sch hay th t c khng cho php ki m ton vin hnh ngh a ra cc quy t nh qu n l thay cho khch hng s d ng d ch v m b o ho c nh n trch nhi m v cc d ch v ny; b) Th o lu n cc v n v tnh c l p lin quan n vi c cung c p d ch v phi m b o v i nh ng ng i ph trch cng vi c qu n tr , v d t ch c ki m ton n i b ; c) C cc chnh sch i v i khch hng s d ng d ch v m b o lin quan n trch nhi m cung c p d ch v phi m b o c a cng ty ki m ton; d) Tng c ng m t ki m ton vin hnh ngh t v n v cc nh h ng ti m tng c a h p ng cung c p d ch v phi m b o n tnh c l p c a thnh vin nhm cung c p d ch v m b o hay c a cng ty ki m ton; e) Tng c ng thm m t ki m ton vin hnh ngh khng thu c cng ty ki m ton cung c p s m b o v kha c nh ring c a h p ng cung c p d ch v m b o; f) khch hng s dung d ch v m b o cng nh n trch nhi m c a h i v i k t qu lm vi c c a cng ty ki m ton; g) Thng bo v i b ph n ph trch cng tc qu n tr , v d nh t ch c ki m ton n i b , v b n ch t v m c ph ki m ton; h) S p x p sao cho ki m ton vin no ang th c hi n d ch v phi m b o s khng tham gia vo h p ng cung c p d ch v m b o. 184. Tr c khi ch p nh n h p ng cung c p d ch v phi m b o cho khch hng s d ng d ch v b o m, cng ty nn cn nh c li u i u c lm n y sinh cc nguy c e d a n tnh c l p c a cng ty hay khng. Tr ng h p nguy c n y sinh r rng l ng k th nn t ch i m t trong hai h p ng tr khi c th p d ng cc bi n php b o v lo i b ho c gi m thi u cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. 185. Vi c cung c p d ch v phi m b o cho khch hng ki m ton c th s t o ra cc nguy c e d a n tnh c l p nghim tr ng t i m c khng c m t bi n php b o v no c th lo i b ho c gi m nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Tuy nhin, vi c cung c p m t ph n ho c ton b d ch v phi m b o cho n v c lin quan, m t b ph n ho c m t ph n c a bo co ti chnh cho khch hng c th c php n u cc nguy c e d a tnh c l p c a cng ty c th c gi m xu ng m c c th ch p nh n c b ng cch cho cng ty khc ki m ton cc ph n cn l i hay cung c p l i d ch v phi m b o trong ph m vi c n thi t h ch u trch nhi m cho d ch v . Cung c p d ch v ghi s k ton v l p bo co ti chnh cho khch hng ki m ton 186. Vi c gip khch hng ki m ton lm m t s vi c nh ghi s k ton hay l p bo co ti chnh c th lm n y sinh nguy c t ki m tra khi bo co ti chnh c chnh cng ty th c hi n ki m ton. 187. Trch nhi m c a khch hng l ghi s k ton v l p bo co ti chnh m c d h c th yu c u cng ty ki m ton gip . N u cng ty, m ng l i cng ty ho c ki m ton vin tr gip nh v y m l i ra cc quy t nh mang tnh qu n l th khng m t bi n php
48

b o v no c th lm gi m nguy c t ki m tra xu ng m c c th ch p nh n c. V d v cc quy t nh mang tnh qu n l nh sau: a) nh kho n hay s a i cc bt ton ghi s k ton hay cc ghi chp k ton khc cha c s ng c a khch hng ki m ton; b) Cho php ho c ph duy t cc giao d ch; v c) So n th o ho c thay i ti li u g c (bao g m c cc quy t nh v nh gi). 188. Quy trnh ki m ton c cc cu c trao i gi a cng ty ki m ton v ban lnh o c a khch hng. Trong quy trnh ny, ban lnh o yu c u v nh n c nhi u d li u lin quan n cc v n nh: cc nguyn t c k ton, cc thng tin trnh by trn bo co ti chnh, s ph h p c a cc th t c ki m sot v cch th c tnh cc s li u ti s n v cng n . Cc h tr k thu t ki u ny hay t v n chuyn mn lin quan n nguyn t c k ton l m t bi n php thch h p nng cao tnh trung th c c a bo co ti chnh. Vi c t v n nh v y ni chung khng de d a n tnh c l p c a cng ty. Tng t , quy trnh ki m ton cng c th bao g m vi c tr gip khch hng ki m ton gi i quy t cc v n i chi u ti kho n, phn tch v t p h p thng tin bo co, h tr chu n b bo co ti chnh h p nh t (bao g m vi c chuy n i cc ti kho n c a cng ty con sang ti kho n c a t p on, hay chuy n sang m t khun m u bo co khc), so n th o thng tin trnh by trn bo cc ti chnh, xu t cc bt ton i u ch nh cng nh tr gip v t v n vi c l p bo co theo quy nh c a cng ty con. Cc d ch v ny c coi l m t ph n thng th ng trong quy trnh ki m ton v trong cc tr ng h p thng th ng s khng e d a n tnh c l p. Quy nh chung v khch hng 189. Cc v d t o n 190 n o n 193 ch ra r ng nguy c t ki m tra c th n y sinh n u cng ty ki m ton tham gia vo vi c ghi s k ton ho c l p bo co ti chnh v nh ng bo co ny sau l i tr thnh thng tin lin quan n i t ng c a h p ng ki m ton c a cng ty. Quy nh ny cng c th c p d ng tng ng trong tr ng h p i t ng chnh c a h p ng cung c p d ch v m b o khng ph i l bo co ti chnh. V d , nguy c t ki m tra c th n y sinh n u cng ty l p bo co ti chnh v sau l i cung c p d ch v m b o chnh cc thng tin trong bo co ti chnh . Do , cng ty c n th m nh t m quan tr ng c a nguy c t ki m tra c th n y sinh t vi c cung c p cc d ch v nh v y. N u nguy c t ki m tra r rng l ng k , cc bi n php b o v c n c p d ng gi m thi u nguy c n m c c th ch p nh n c. Khch hng ki m ton khng ph i l cng ty nim y t trn th tr ng ch ng khon 190. Cng ty hay chi nhnh cng ty ki m ton c th cung c p cho khch hng ki m ton l cc doanh nghi p khng nim y t trn th tr ng ch ng khon cc d ch v k ton v ghi s k ton theo th t c th a thu n tr c v i i u ki n cc nguy c t ki m tra c th c gi m xu ng m c c th ch p nh n c. V d cho cc d ch v nh sau: a) Vo s cc giao d ch m khch hng ki m ton quy t nh ho c ph duy t nh kho n ti kho n thch h p; b) Ghi cc giao d ch c nh kho n vo S Ci c a khch hng ki m ton; c) L p bo co ti chnh t ng h p d a trn cc bo co l p c a cc n v ; v
49

d) Ghi nh n cc bt ton c khch hng ki m ton ph duy t vo B ng cn i k ton. T m quan tr ng c a cc nguy c nn c th m nh v, n u nguy c r rng l ng k , cc bi n php b o v c n c p d ng gi m nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Nh ng bi n php b o v c th g m: a) S p x p sao cho thnh vin nhm cung c p d ch v m b o khng th c hi n cc d ch v nh v y; b) Th c thi cc chnh sch v quy trnh c m c nhn ang th c hi n cc d ch v nh v y s khng ra b t c m t quy t nh no mang tnh i u hnh trn danh ngha c a khch hng ki m ton; c) Yu c u khch hng ki m ton t a ra s li u v nh kho n cho cc bt ton; d) Yu c u cc s li u gi nh ph i do khch hng ki m ton l p v ph duy t; ho c e) Khch hng ki m ton ph i ph duy t m i bt ton khng c ch ng t g c (nh d phng, c tnh, phn b , chuy n s ...) hay b t k thay i no nh h ng n bo co ti chnh. Khch hng ki m ton l cng ty c nim y t trn th tr ng ch ng khon 191. Vi c cung c p cc d ch v k ton, ghi s k ton, l p bo co ti chnh hay l p cc thng tin ti chnh l c s c a bo co ti chnh m t a ra bo co ki m ton, v i t cch thay m t cho khch hng ki m ton l cng ty c nim y t trn th tr ng ch ng khon, c th nh h ng n tnh c l p c a cng ty, m ng l i cng ty ho c t nh t cng l bi u hi n nh h ng n tnh c l p. Do , ngoi vi c c m cc d ch v nh v y, th khng m t bi n php b o v no c th lm gi m nguy c ny xu ng m c c th ch p nh n c tr khi trong tr ng h p kh n c p v d ch v ny thu c ph m vi ki m ton c l p c php. V th , tr cc ngo i l r t h n ch , cng ty, m ng l i cng ty ki m ton khng c cung c p cc d ch v nh v y cho khch hng ki m ton l cc cng ty c nim y t. 192. Vi c cung c p d ch v k ton, ghi s k ton theo cch my mc, khng c quy n quy t nh cho b ph n hay cng ty con c a khch hng ki m ton c nim y t trn th tr ng ch ng khon s khng b coi l lm gi m tnh c l p c a cng ty ki m ton i v i khch hng ki m ton n u m b o c cc i u ki n sau: a) D ch v khng lin quan n vi c a ra cc ki n, xt on; b) Ton b cc b ph n hay cng ty con c cung c p d ch v r rng l khng ng k i v i khch hng ki m ton hay ton b cc d ch v c coi l khng ng k i v i cng ty con hay cng ty m ; c) Ton b ph d ch v tr cho cng ty, chi nhnh cng ty ki m ton r rng l khng ng k . N u cung c p cc d ch v nh v y th cc bi n php b o v sau ph i c p d ng: a) Cng ty, m ng l i cng ty khng c m nh n b t k vai tr qu n l no hay ra b t k quy t nh no mang tnh i u hnh;
50

b) Khch hng ki m ton c nim y t ph i ch p nh n ch u trch nhi m cho k t qu c a d ch v ; v c) C nhn th c hi n d ch v s khng c tham gia vo vi c ki m ton. Cc tr ng h p kh n c p 193. Vi c cung c p d ch v k ton, ghi s k ton cho khch hng ki m ton trong tr ng h p kh n c p hay trong cc tnh hu ng b t th ng khc khi khch hng ki m ton kh c th tm c gi i php khc s khng c coi l a l i cc nguy c khng th ch p nh n c v tnh c l p n u m b o cc i u ki n sau: a) Cng ty, m ng l i cng ty ki m ton khng c m nh n b t c v tr i u hnh hay c quy n ra b t c m t quy t nh mang tnh i u hnh no; b) Khch hng ki m ton ch p nh n ch u trch nhi m i v i k t qu c a d ch v ; v c) C nhn th c hi n d ch v khng ph i l thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o. D ch v nh gi cho khch hng ki m ton 194. Vi c nh gi l vi c a ra cc gi tr gi thi t trong tng lai, l vi c p d ng cc phng php v k thu t, v k t h p c hai y u t tnh ra m t gi tr no i v i m t ti s n, m t kho n n hay cho ton b ho t ng kinh doanh. 195. Nguy c do vi c t ki m tra c th n y sinh khi cng ty, m ng l i cng ty ki m ton th c hi n vi c nh gi cho khch hng m vi c nh gi ny, c th hi n trong bo co ti chnh c a khch hng. 196. N u d ch v nh gi bao g m c vi c nh gi cc v n tr ng y u i v i bo co ti chnh, vi c nh gi c tnh ch quan ng k th khng m t bi n php b o v no c th lm gi m nguy c t ki m tra xu ng m c c th ch p nh n c. Do , khng nn th c hi n d ch v nh gi ho c n u th c hi n th ph i rt ra kh i h p ng ki m ton. 197. Khi th c hi n d ch v nh gi m t ng d ch v hay ton b cc d ch v l khng tr ng y u i v i bo co ti chnh ho c d ch v khng c tnh ch quan ng k , th nguy c t ki m tra n y sinh s c th c gi m xu ng m c c th ch p nh n c b ng cch p d ng cc bi n php b o v c n thi t. Cc bi n php b o v g m: a) Tng c ng m t ki m ton vin hnh ngh , khng ph i l thnh vin c a nhm cung c p d ch v b o m r sot l i cc vi c lm hay a ra ki n t v n khi c n thi t; b) Xc nh n l i s hi u bi t c a khch hng ki m ton v cc gi nh c b n c a vi c nh gi, phng php s d ng v ph i c c s ng c a khch hng; c) Nh n c s cng nh n c a khch hng ki m ton v cc trch nhi m c a h i v i k t qu cng vi c do cng ty ki m ton th c hi n; d) Thu x p sao cho nhn vin no th c hi n d ch v ny s khng tham gia vo h p ng ki m ton. xc nh li u cc bi n php b o v trn y c hi u qu khng, c n ph i cn nh c t i cc v n sau:
51

a) Ph m vi hi u bi t, kinh nghi m v kh nng c a khch hng ki m ton nh gi cc v n lin quan v m c tham gia c a h vo vi c xc nh v ph duy t cc v n quan tr ng c n c n nh c; b) M c p d ng cc phng php thi t l p v ch d n chuyn nghi p khi th c hi n cc d ch v nh gi c bi t; c) M c ch quan c h u trong cc kho n m c c lin quan khi vi c nh gi ph i s d ng n cc chu n m c v phng php thi t l p; d) tin c y v ph m vi c a s li u c b n; e) M c ph thu c vo cc s ki n di n ra trong tng lai m v b n ch t c th t o ra bi n ng ng k c h u trong cc s li u c lin quan; v f) Ph m vi v phn lo i r rng cc thng tin cng b trn bo co ti chnh. 198. Khi cng ty, m ng l i cng ty ki m ton ti n hnh d ch v nh gi cho khch hng ki m ton nh m m c ch lu vo h s ho c n p cho c quan thu , tnh ton s thu ph i n p c a khch hng s d ng d ch v m b o, ho c v i m c ch l p k ho ch thu , pht hnh c phi u, s khng t o ra nguy c ng k nh h ng n tnh c l p v nh ng nh gi ny th ng ch u s xem xt l i c a cc i t ng bn ngoi, v d c quan thu , trung tm giao d ch ch ng khon. 199. Khi cng ty ki m ton ti n hnh d ch v nh gi l m t ph n thng tin lin quan n i t ng c a h p ng cung c p d ch v m b o khng ph i l h p ng ki m ton, cng ty c n xem xt nguy c t ki m tra, tr khi nguy c ny r rng l khng ng k . Cc bi n php b o v c n c p d ng lo i b ho c lm gi m nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Cung c p d ch v thu cho khch hng ki m ton 200. Cng ty ki m ton c th c yu c u cung c p d ch v thu cho khch hng ki m ton. D ch v thu bao g m m t lo t cc d ch v , nh xem xt vi c tun th php lu t v thu , l p k ho ch thu , cung c p ki n thu chnh th c v h tr trong vi c gi i quy t cc tranh ci v thu . Nh ng d ch v ny nhn chung khng b coi l t o ra nguy c nh h ng n tnh c l p, tr tr ng h p c bi t nh m c ph t v n l n lm n y sinh nguy c t l i. Cung c p d ch v ki m ton n i b cho khch hng ki m ton 201. Nguy c t ki m tra c th hnh thnh khi cng ty, m ng l i cng ty ki m ton cung c p d ch v ki m ton n i b cho khch hng ki m ton. D ch v ki m ton n i b c th bao g m ph m vi r ng hn cc yu c u c a chu n m c ki m ton c l p. Khi th m nh nguy c nh h ng n tnh c l p, c n xem xt b n ch t c a d ch v ki m ton n i b l khng bao g m d ch v ki m ton ho t ng m khng lin quan n h th ng ki m sot n i b , h th ng ti chnh ho c bo co ti chnh. 202. Cc d ch v lin quan n vi c p d ng b sung cc th t c so v i chu n m c ki m ton c l p s khng b coi l nh h ng n tnh c l p i v i khch hng ki m ton n u nhn s c a cng ty, m ng l i cng ty ki m ton khng ng vai tr ho c v hnh th c
52

khng ng vai tr tng ng v i v tr c a thnh vin ban lnh o khch hng ki m ton. 203. Khi cng ty, m ng l i cng ty ki m ton cung c p d ch v ki m ton n i b ho c m t ph n c a d ch v ny cho khch hng ki m ton c l p, nguy c t ki m tra c th c gi m xu ng m c c th ch p nh n c b ng cch m b o c s phn tch r rng gi a cc th t c qu n l v ho t ng ki m sot c a ban lnh o khch hng ki m ton v b n thn ho t ng ki m ton c l p. 204. Vi c ti n hnh ph n l n cc ho t ng ki m ton n i b c a khch hng ki m ton c l p c th t o ra nguy c t ki m tra v cng ty ho c m ng l i cng ty ki m ton c n xem xt cc nguy c m t cch c n th n tr c khi ti n hnh cc ho t ng ny. Cc bi n php b o v ph h p c n c t ra v c bi t l cng ty ho c m ng l i cng ty c n m b o r ng khch hng ki m ton hi u c trch nhi m c a h trong vi c thi t l p, duy tr v i u hnh h th ng ki m sot n i b . 205. Cc bi n php b o v c n c p d ng trong t t c cc tr ng h p lm gi m nguy c xu ng m c c th ch p nh n c, g m: a) Khch hng ki m ton ch u trch nhi m i v i ho t ng ki m ton n i b v h cng nh n th c c trch nhi m c a h trong vi c thi t l p, duy tr v i u hnh h th ng ki m sot n i b ; b) Khch hng ki m ton ch nh m t nhn vin c nng l c, thng th ng l nhn vin qu n l c p cao, ch u trch nhi m v cc ho t ng ki m ton n i b ; c) Khch hng ki m ton (t ch c ki m ton n i b ho c b ph n gim st) ph chu n ph m vi, r i ro v t n s cng vi c ki m ton n i b ; d) Khch hng ki m ton ch u trch nhi m nh gi v xc nh nh ng gp no c a cng ty ki m ton nn c p d ng; e) Khch hng ki m ton nh gi s y c a cc th t c ki m ton n i b v nh ng pht hi n sau khi ti n hnh cc th t c ny b ng cch thu th p v lm vi c trn cc bo co t cng ty ki m ton; v f) Cc pht hi n v gp thu c t cc ho t ng ki m ton n i b ph i c bo co m t cch h p l cho t ch c ki m ton n i b ho c b ph n gim st. 206. C n xem xt, b tr vi c th c hi n cc d ch v phi m b o ph i l cc nhn vin khng tham gia vo h p ng ki m ton v ph i c thng bo theo cc knh khc nhau v ho t ng ny trong cng ty ki m ton. Cung c p d ch v thi t k v ci t ph n m m k ton cho khch hng ki m ton 207. Vi c cng ty ho c m ng l i cng ty ki m ton cung c p cho khch hng ki m ton cc d ch v thi t k v tri n khai h th ng cng ngh thng tin ti chnh (chng trnh ph n m m k ton) s d ng t o ra cc thng tin trn bo co ti chnh c a khch hng c th t o nn nguy c t ki m tra. 208. Nguy c t ki m tra c th s r t ng k n u cho php cung c p cc d ch v ny cho khch hng ki m ton tr khi c cc bi n php b o v thch h p sau:
53

a) Khch hng ki m ton nh n th c c trch nhi m c a h trong vi c thi t l p v i u hnh h th ng ki m sot n i b ; b) Khch hng ki m ton ch nh m t nhn vin c nng l c, th ng l nhn vin qu n l c p cao, ch u trch nhi m a ra cc quy t nh qu n l v vi c thi t k v tri n khai h th ng ph n m m k ton v ph n c ng; c) Khch hng ki m ton a ra cc quy t nh qu n l v vi c thi t k v qu trnh tri n khai; d) Khch hng ki m ton nh gi s y v k t qu c a vi c thi t k v tri n khai h th ng; e) Khch hng ki m ton ch u trch nhi m i v i ho t ng c a h th ng (ph n c ng v ph n m m) v d li u t o ra ho c c s d ng b i h th ng. 209. C n xem xt xem li u vi c ti n hnh d ch v phi m b o c ph i ch c ti n hnh b i cc nhn vin khng tham gia vo h p ng ki m ton v theo cc knh thng bo khc nhau trong cng ty khng. 210. Vi c cng ty ho c m ng l i cng ty ki m ton cung c p cho khch hng ki m ton cc d ch v thi t k v tri n khai h th ng cng ngh thng tin ti chnh s d ng t o ra cc thng tin trn bo co ti chnh c a khch hng cng c th t o nn nguy c t ki m tra. C n xem xt t m quan tr ng c a nguy c tr khi nguy c ny r rng l khng ng k . N u nguy c t ki m tra l ng k th cc bi n php b o v c n c p d ng lo i b v lm gi m cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. 211. Vi c cung c p cc d ch v lin quan n vi c nh gi, thi t k v tri n khai cc bi n php ki m sot cng vi c k ton v ki m sot cng vi c qu n l r i ro khng b coi l t o ra nguy c nh h ng n tnh c l p v i i u ki n l nhn s c a cng ty ho c m ng l i cng ty khng th c hi n cc ch c nng qu n l. C nhn vin n lm vi c t m th i cho khch hng ki m ton 212. Vi c cng ty ho c m ng l i cng ty ki m ton c nhn vin n lm vi c t m th i cho khch hng ki m ton c th t o ra nguy c t ki m tra khi nhn vin ny m nh n v tr c kh nng gy nh h ng n vi c ghi s sch v l p bo co ti chnh c a khch hng. Trong th c t , s h tr ny c th c th c hi n trong cc tr ng h p kh n c p nhng ch trn c s l nhn vin khng tham gia vo vi c: a) a ra cc quy t nh qu n l; b) Ph duy t ho c k k t cc th a thu n hay cc ti li u tng t khc; ho c c) Th c thi cc th m quy n nh m rng bu c khch hng. Cc tr ng h p c th c n c phn tch k l ng nh m xc nh li u c b t k nguy c no n y sinh v li u cc bi n php b o v thch h p c c th c hi n hay khng. Cc bi n php b o v ph i c p d ng trong m i tr ng h p nh m lm gi m cc r i ro ny xu ng m c c th ch p nh n c, g m: a) Cc nhn vin c c n lm vi c cho khch hng khng c giao trch nhi m ki m ton b t k ho t ng no m h th c hi n hay gim st trong qu trnh c phn cng lm vi c t m th i t i khch hng; v
54

b) Khch hng ki m ton ph i nh n th c c trch nhi m c a mnh trong vi c i u hnh v gim st cc ho t ng c a cng ty, m ng l i cng ty hay nhn vin c a h . Cung c p d ch v h tr gi i quy t tranh ch p php l cho khch hng ki m ton 213. Cc d ch v h tr gi i quy t tranh ch p php l c th bao g m cc ho t ng nh lm chuyn gia t v n (lu t s), nhn ch ng, tnh ton ti n b i th ng thi t h i ho c cc kho n ph i thu, ph i tr do tranh ch p hay cc b t ng php l khc, v h tr trong vi c qu n l v thu th p ti li u lin quan n b t ng hay tranh ch p php l. 214. Nguy c t ki m tra c th pht sinh khi cung c p cho khch hng ki m ton cc d ch v h tr gi i quy t tranh ch p php l nh vi c c tnh k t qu c th t c lm nh h ng t i cc thng tin ho c cc gi i trnh s c ph n nh trong cc bo co ti chnh. M c c a nguy c t o ra s ph thu c vo cc y u t nh: a) Tnh tr ng y u c a cc thng tin lin quan; b) M c ch quan ti m n trong v n c x l; v c) B n ch t c a cng vi c. Cng ty ho c m ng l i cng ty ki m ton c n nh gi m c c a nguy c t o ra, v n u nguy c ny r rng l ng k , c n p d ng cc bi n php b o v c n thi t lo i tr ho c lm gi m nguy c ny xu ng m c c th ch p nh n c. Cc bi n php b o v c th g m: a) t ra cc chnh sch v quy trnh ngn c m cc c nhn h tr khch hng ki m ton khng a ra quy t nh mang tnh qu n l thay cho khch hng; b) S d ng cc nhn vin chuyn nghi p khng ph i l thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o th c hi n cc d ch v ny; v c) B sung cc thnh vin khc, v d cc chuyn gia c l p. 215. N u cng ty ho c m ng l i cng ty ki m ton m nh n vai tr lin quan n vi c thay m t khch hng ki m ton a ra cc quy t nh qu n l, cc nguy c t o ra khng th gi m c xu ng m c c th ch p nh n c nh vi c p d ng cc bi n php b o v . Do , cng ty ho c m ng l i cng ty khng c th c hi n lo i d ch v ny cho khch hng ki m ton. Cung c p d ch v php l cho khch hng ki m ton 216. Cc d ch v php l c nh ngha l cc d ch v m ng i cung c p d ch v ph i c ch p nh n hnh ngh tr c cc ta n xt x ho c c o t o hnh ngh lu t s. D ch v php l bao g m r t nhi u lnh v c (doanh nghi p v thng m i) nh h tr v k k t h p ng, t v n v h tr v gi i quy t tranh ch p, h p nh t kinh doanh, mua l i doanh nghi p v h tr cho b ph n ph trch v lu t php c a khch hng. Vi c cng ty hay m ng l i cng ty cung c p d ch v php l cho khch hng ki m ton c th gy ra c nguy c t ki m tra v nguy c t s bo ch a. 217. Cc nguy c e d a tnh c l p c n c xem xt ty thu c vo tnh ch t c a d ch v cung c p, li u ng i cung c p d ch v c tch ring ra kh i nhm cung c p d ch v m b o hay khng v m c tr ng y u c a cc v n lin quan n bo co ti chnh c a khch hng. Cc bi n php b o v a ra trong o n 183 c th thch h p gi m b t c nguy c no e d a tnh c l p xu ng m c c th ch p nh n c. Trong cc tr ng h p
55

m nguy c e d a tnh c l p khng th gi m xu ng m c c th ch p nh n c, bi n php duy nh t l t ch i cung c p cc d ch v ho c rt kh i h p ng ki m ton. 218. Vi c cung c p d ch v php l cho khch hng ki m ton lin quan n cc v n d tnh s khng c nh h ng ng k n bo co ti chnh, th khng c coi l gy ra nguy c e d a tnh c l p khng th ch p nh n c. 219. C s khc bi t gi a s bo ch a v t v n. Cc d ch v lu t php h tr m t khch hng ki m ton trong vi c th c hi n m t giao d ch (v d , h tr k k t h p ng, t v n php l, r sot v php l, v ti c c u) c th t o ra nguy c t ki m tra; tuy nhin, c th c cc bi n php b o v lm gi m cc nguy c ny xu ng m c c th ch p nh n c. D ch v ny th ng khng lm gi m tnh c l p, n u: a) Cc thnh vin c a nhm cung c p d ch v b o m khng tham gia cung c p cc d ch v t v n php l ny; v b) Lin quan n d ch v t v n cung c p, trong khch hng l ng i a ra quy t nh cu i cng ho c b n ch t d ch v t v n ch l tri n khai th c hi n nh ng g m khch hng ki m ton quy t nh. 220. i di n cho khch hng ki m ton gi i quy t b t ng hay tranh ch p trong tnh hu ng x l c lin quan n nh ng kho n ng k i v i bo co ti chnh c a khch hng ki m ton c th t o ra nguy c t ki m tra v nguy c t s bo ch a ng k n m c khng c bi n php b o v no c th lm gi m cc nguy c ny xu ng m c c th ch p nh n c. Do , cng ty ki m ton khng nn nh n th c hi n lo i d ch v ny cho m t khch hng ki m ton. 221. Khi cng ty ki m ton c yu c u th c hi n vai tr bo ch a gi i quy t cho m t khch hng ki m ton m t b t ng hay tranh ch p trong nh ng tnh hu ng lin quan n nh ng kho n khng ng k i v i bo co ti chnh c a khch hng ki m ton, cng ty ki m ton nn nh gi v t m quan tr ng c a cc nguy c t s bo ch a v nguy c t ki m tra t o ra, v n u nguy c ny r rng l ng k , c n p d ng cc bi n php b o v lo i tr ho c lm gi m nguy c ny xu ng m c c th ch p nh n c. Cc bi n php b o v c th g m: a) t ra cc chnh sch v quy trnh ngn c m cc c nhn h tr khch hng ki m ton khng a ra quy t nh mang tnh qu n l thay cho khch hng; ho c b) S d ng cc nhn vin chuyn nghi p khng ph i l thnh vin c a nhm cung c p d ch v b o m th c hi n cc d ch v ny. 222. Vi c b nhi m m t thnh vin Ban Gim c hay m t nhn vin c a cng ty hay m ng l i cng ty ki m ton lm tr ng b ph n php l cho m t khch hng ki m ton s t o ra m t nguy c t ki m tra v nguy c t s bo ch a ng k n m c khng c bi n php b o v no c th lm gi m cc nguy c ny xu ng m c c th ch p nh n c. V tr chuyn vin t v n chung th ng l v tr qu n l c p cao c trch nhi m l n trong cc ho t ng php l c a m t cng ty v k t qu l, khng m t thnh vin no trong cng ty hay m ng l i cng ty ki m ton nn nh n s b nhi m v tr ny cho m t khch hng ki m ton. Tuy n d ng nhn vin qu n l c p cao cho khch hng ki m ton
56

223. Vi c tuy n d ng nhn vin qu n l c p cao cho khch hng s d ng d ch v m b o, v d v tr c th nh h ng n thng tin lin quan n i t ng c a h p ng cung c p d ch v m b o c th t o ra cc nguy c hi n t i ho c tng lai v t l i, v s thn thu c v v s e d a. M c tr ng y u c a nguy c ny s ph thu c vo cc y u t nh: a) Vai tr c a ng i s c tuy n; v b) B n ch t c a s h tr c n n. Thng th ng, cng ty c th cung c p d ch v nh r sot b ng c p chuyn mn c a ng i d tuy n v a ra l i khuyn v s ph h p c a nh ng ng vin ny v i v tr . Ngoi ra, cng ty ki m ton c th a ra danh sch cc ng vin c s tuy n d vng ph ng v n, mi n l danh sch s tuy n ny c a ra d a trn cc tiu ch nh tr c b i khch hng s d ng d ch v m b o. C n nh gi t m quan tr ng c a nguy c ny v n u nguy c ny th t s l ng k , c n p d ng cc bi n php b o v gi m b t nguy c xu ng m c c th ch p nh n c. Trong m i tr ng h p, cng ty ki m ton khng nn a ra cc quy t nh tuy n d ng ai, v quy t nh cu i cng l tuy n ai ph i do khch hng a ra. Cung c p d ch v ti chnh doanh nghi p v cc ho t ng tng t cho khch hng ki m ton 224. Vi c cung c p d ch v ti chnh doanh nghi p, t v n hay h tr khch hng s d ng d ch v b o m c th gy ra cc nguy c t ki m tra v nguy c v s bo ch a. Tr ng h p cung c p cc d ch v ti chnh doanh nghi p nh t nh, cc nguy c e d a s c l p n y sinh s r t l n m khng th p d ng bi n php b o v no lm gi m cc nguy c t i m c c th ch p nh n c. V d vi c qu ng b, trao i ho c b o lnh pht hnh c phi u c a khch hng s d ng d ch v m b o l khng ph h p v i vi c cung c p d ch v m b o. Ngoi ra, vi c thay m t khch hng th c hi n cc giao d ch c a khch hng cng t o ra nguy c i v i s c l p ng k n m c khng th p d ng m t bi n php b o v no c th lm gi m nguy c ny n m c c th ch p nh n c. Trong tr ng h p l m t khch hng ki m ton, vi c cung c p cc d ch v ti chnh doanh nghi p c p trn c a m t cng ty hay m ng l i cng ty ki m ton s t o ra nguy c i v i s c l p ng k n m c khng th p d ng m t bi n php b o v no c th lm gi m nguy c ny n m c c th ch p nh n c. 225. Cc d ch v ti chnh doanh nghi p khc c th t o ra nguy c t ki m tra ho c nguy c t s bo ch a; tuy nhin, c th c cc bi n php b o v lm gi m nguy c ny n m c c th ch p nh n c. V d , d ch v h tr khch hng xy d ng chi n l c kinh doanh, ho c gi i thi u khch hng v i cc ngu n v n c th p ng cc tiu ch v c i m c a khch hng, v a ra l i khuyn v c c u v h tr khch hng phn tch cc nh h ng c a giao d ch ra. Cc bi n php b o v c th g m: a) t ra chnh sch v th t c ngn c m cc c nhn h tr khch hng s d ng d ch v m b o khng th a ra quy t nh mang tnh qu n l thay cho khch hng; b) S d ng nhn vin chuyn nghi p khng ph i l thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o cung c p cc d ch v ny; v
57

c) m b o l cng ty ki m ton khng a khch hng s d ng d ch v m b o vo cc cam k t v i cc i u kho n c a m t giao d ch ho c thay m t khch hng th c hi n m t giao d ch c a khch hng. Ph d ch v ki m ton M c ph kh l n 226. Khi t ng m c ph t m t khch hng s d ng d ch v b o m chi m m t ph n l n trong t ng doanh thu c a cng ty ki m ton, s ph thu c vo khch hng hay lo ng i v kh nng m t khch hng c th t o ra nguy c t l i. M c c a nguy c ny ph thu c vo cc y u t nh: a) C u trc c a cng ty; v b) Cng ty ho t ng quy c hay m i thnh l p. C n nh gi kh nng x y ra nguy c ny v n u nguy c ny th t s l ng k th c n xem xt v p d ng cc bi n php b o v c n thi t gi m b t nguy c n m c c th ch p nh n c. Cc bi n php b o v c th l: a) Th o lu n v i Ban Gim c, k ton tr ng ho c t ch c ki m ton n i b v m c v b n ch t c a ph; b) Ti n hnh cc b c gi m s ph thu c vo khch hng ; c) R sot h th ng qu n l ch t l ng do bn ngoi th c hi n; v d) Tham kh o ki n c a bn th ba, v d H i ngh nghi p, c quan qu n l chuyn ngnh ho c m t ki m ton vin hnh ngh khc. 227. Nguy c t l i c th n y sinh khi m c ph c a m t khch hng s d ng d ch v m b o chi m ph n l n trong t ng doanh thu c a m t thnh vin Ban Gim c cng ty. C n nh gi kh nng x y ra nguy c ny v n u kh nng nguy c ny th t s l ng k th c n p d ng cc bi n php b o v gi m b t nguy c n m c c th ch p nh n c. Cc bi n php b o v c th l: a) C cc chnh sch v th t c ki m sot v p d ng bi n php ki m sot ch t l ng cc h p ng cung c p d ch v m b o; v b) Yu c u thm m t ki m ton vin hnh ngh khng ph i l thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o r sot l i cng vi c th c hi n ho c tham gia ki n t v n khi c n thi t. Ph qu h n 228. Nguy c t l i c th n y sinh khi s ph n h n cho cc d ch v chuyn nghi p c a m t khch hng s d ng d ch v m b o khng c thanh ton trong m t th i gian di, c bi t l ph n l n m c ph khng c thanh ton tr c khi pht hnh bo co ki m ton c a nm ti p theo. Thng th ng ph d ch v ph i c thanh ton tr c ho c ngay sau khi pht hnh bo co k t qu d ch v . C th p d ng cc bi n php b o v sau: a) Th o lu n v m c ph cha thanh ton v i Ban Gim c, k ton tr ng c a khch hng; v
58

b) Yu c u thm m t ki m ton vin hnh ngh khng ph i thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o t v n ho c sot xt cng vi c th c hi n. Cng ty nn xem xt li u s ph qu h n c c coi l m t kho n cho khch hng vay v do l n c a kho n ph qu h n, li u c h p l khi cng ty ki m ton c ti b nhi m cung c p d ch v ki m ton m t l n n a. t ph th p 229. Khi cng ty ki m ton nh n m t h p ng cung c p d ch v m b o v i m c ph th p hn nhi u so v i m c ph c a cng ty ki m ton tr c , ho c so v i m c ph c a cc cng ty khc a ra, kh nng x y ra nguy c do t l i l ng k , tr khi: a) Cng ty c th ch ng minh l h c ki m ton vin hnh ngh kh nng th c hi n cng vi c trong m t th i gian h p l; v b) T t c cc chu n m c ki m ton (th t c ki m ton) s c p d ng, cc h ng d n v quy trnh qu n l ch t l ng d ch v s c tun th .
Ph cha xc nh
230. Ph cha xc nh (ph tu thu c vo k t qu ) l m c ph c tnh ton trn c s s n ph m, k t qu c a giao d ch ho c k t qu cng vi c th c hi n. N u m c ph l do ta n hay c quan c th m quy n khc a ra th khng c coi l ph cha xc nh. 231. Ph cha xc nh cho m t h p ng cung c p d ch v m b o s t o ra nguy c t l i v nguy c t s bo ch a, v khng th gi m c t i m c c th ch p nh n c d p d ng cc bi n php b o v . M t cng ty ki m ton khng nn k k t h p ng cung c p d ch v m b o trong kho n ph l cha xc nh m ty thu c vo k t qu cung c p d ch v m b o. 232. Ph cha xc nh cho m t d ch v phi m b o cung c p cho khch hng s d ng d ch v m b o c th t o ra nguy c t l i v nguy c t s bo ch a. N u kho n ph cho h p ng cung c p d ch v phi m b o ny c th a thu n, ho c d tnh trong qu trnh ti n hnh h p ng cung c p d ch v m b o v ph thu c vo k t qu c a h p ng cung c p d ch v m b o , cc nguy c ny s khng th gi m t i m c c th ch p nh n c d p d ng cc bi n php b o v . Cch gi i quy t duy nh t ch p nh n c l khng ch p nh n cc dn x p nh v y. i v i cc dn x p ph cha xc nh ki u khc, kh nng x y ra nguy c s ph thu c vo cc y u t nh: a) M c dao ng c a m c ph ny; b) M c thay i m c ph; c) C s xc nh m c ph; d) S n ph m hay k t qu c a giao d ch c c r sot l i b i m t bn th ba c l p hay khng; v e) nh h ng c a s ki n hay giao d ch i v i h p ng cung c p d ch v ki m ton. C n nh gi kh nng x y ra nguy c v n u kh nng x y ra nguy c l ng k th c n p d ng cc bi n php b o v gi m b t nguy c n m c c th ch p nh n c. Cc bi n php b o v c th l:
59

a) Gi i trnh v i Ban Gim c, k ton tr ng ho c t ch c ki m ton n i b c a khch hng v m c v b n ch t c a ph d ch v ; b) M i m t bn th ba khng c lin quan r sot ho c xc nh m c ph cu i cng; v c) p d ng y cc chnh sch v quy trnh ki m sot ch t l ng. Qu t ng v chiu i 233. Vi c nh n qu t ng ho c chiu i c a khch hng s d ng d ch v m b o c th t o ra nguy c v s thn thu c v t l i. Khi thnh vin Ban lnh o cng ty ho c thnh vin nhm cung c p d ch v m b o nh n qu hay nh n chiu i, tr khi gi tr l th t s nh , cc nguy c v tnh c l p khng th gi m c t i m c c th ch p nh n c d p d ng cc bi n php b o v . Cng ty hay thnh vin nhm cung c p d ch v m b o khng c nh n qu hay chiu i nh v y.
Tranh ch p ho c nguy c x y ra tranh ch p php l

234. Khi tranh ch p php l x y ra ho c c kh nng x y ra gi a cng ty ki m ton hay m t thnh vin nhm cung c p d ch v m b o v i khch hng s d ng d ch v m b o, c th n y sinh nguy c t l i ho c nguy c b e d a. M i quan h gi a ban lnh o c a khch hng v cc thnh vin nhm cung c p d ch v m b o ph i hon ton v t v r rng theo m i kha c nh c a ho t ng kinh doanh c a khch hng. Cng ty ki m ton v ban lnh o khch hng c th lm vo tnh th i ngh ch nhau do tranh ch p, lm nh h ng n thi n c a ban lnh o v cc gi i trnh, lm n y sinh nguy c t l i. Kh nng x y ra nguy c t l i ph thu c vo cc y u t nh: a) M c tr ng y u c a tranh ch p; b) B n ch t c a h p ng cung c p d ch v m b o; v c) Tranh ch p c lin quan n h p ng cung c p d ch v m b o tr c hay khng. Khi nh gi c kh nng x y ra nguy c , nn p d ng cc bi n php b o v sau y gi m cc nguy c ny t i m c c th ch p nh n c, n u c n: a) Gi i trnh v i Ban Gim c cng ty ki m ton, v i Ban Gim c, k ton tr ng ho c t ch c ki m ton n i b c a khch hng v m c v b n ch t c a tranh ch p; b) N u tranh ch p c lin quan n thnh vin nhm cung c p d ch v m b o th ph i lo i ng i ra kh i nhm cung c p d ch v m b o; ho c c) Yu c u thm m t ki m ton vin hnh ngh khng ph i l thnh vin c a nhm cung c p d ch v m b o r sot l i cng vi c th c hi n v tham gia ki n t v n khi c n thi t. N u cc bi n php b o v ny khng gi m c r i ro n m c h p l, cch t t nh t l rt kh i ho c t ch i khng nh n h p ng cung c p d ch v m b o ny. Kh nng chuyn mn v trch nhi m khi s d ng chuyn gia khng ph i l ki m ton vin hnh ngh 235. Cc ki m ton vin hnh ngh khng c nh n th c hi n cc d ch v chuyn mn khi xt th y khng nng l c th c hi n tr khi c s gip c th ti n hnh t t cc d ch v . N u m t ki m ton vin hnh ngh khng c nng l c th c hi n m t ph n c th no c a d ch v chuyn mn, h c n tm n s h tr k thu t c a cc chuyn
60

gia nh ki m ton vin khc, cc lu t s, chuyn vin k thu t, k s, nh a ch t, chuyn vin nh gi. 236. Trong cc tr ng h p ny, cho d ki m ton vin hnh ngh d a vo nng l c k thu t c a chuyn gia - nh ng ng i khng th ngay l p t c c c ki n th c v o c ngh nghi p k ton, ki m ton. Trch nhi m cu i cng v chuyn mn thu c v ki m ton vin hnh ngh , do h c n ph i xem xt m b o cc yu c u v o c ngh nghi p ph i c cc chuyn gia th c hi n. 237. Khi s d ng d ch v c a chuyn gia khng ph i l ki m ton vin hnh ngh , ki m ton vin hnh ngh ph i ti n hnh cc th t c ch c ch n l cc chuyn gia ny bi t v th c hi n cc yu c u c b n v o c ngh nghi p quy nh trong o n 36 c a Chu n m c ny. Nguyn t c ny s ph i p d ng cho b t c cng vi c no c n chuyn gia tham gia th c hi n. 238. M c v quy m c n h ng d n v gim st chuyn gia th c hi n ph thu c vo cc c nhn tham gia cng vi c chuyn mn v b n ch t c a cng vi c. V d v h ng d n v gim st ny c th l: a) Yu c u c nhn chuyn gia c cc quy nh c b n v o c ngh nghi p k ton, ki m ton; b) Yu c u xc nh n b ng vn b n s hi u bi t v cc yu c u o c ngh nghi p; v c) a ra l i khuyn, t v n khi mu thu n c th n y sinh. 239. Ki m ton vin hnh ngh ph i t nh to tr c cc yu c u c th v tnh c l p ho c cc r i ro khc c th i v i cng vi c ny. Cc tr ng h p u i h i s lu c bi t v h ng d n/gim st th y r ng cc yu c u v o c c chuyn gia p ng. V d , t o n 78 n o n 124 c a Chu n m c ny yu c u t t c cc nhn vin chuyn nghi p tham gia vo h p ng cung c p d ch v m b o ph i c l p v i khch hng s d ng d ch v m b o. 240. N u t i m t th i i m no ki m ton vin hnh ngh khng th th a mn yu c u l cc hnh vi o c ngh nghi p ng n c tn tr ng v m b o tun theo, th khng c nh n cng vi c ; ho c n u cng vi c b t u th ph i d ng l i. Ph d ch v t v n 241. Cc ki m ton vin hnh ngh khi cung c p cc d ch v t v n chuyn nghi p cho m t khch hng ph i c trch nhi m ti n hnh cc d ch v v i s chnh tr c, khch quan v tun theo cc chu n m c k thu t chuyn mn. Trch nhi m c th c hi n khi p d ng cc k nng v ki n th c ngh nghi p m cc ki m ton vin hnh ngh tch ly c thng qua o t o v kinh nghi m lm vi c. i v i cc d ch v cung c p, cc ki m ton vin hnh ngh u c tr th lao. 242. Ph t v n c n ph n nh h p l gi tr d ch v cung c p cho khch hng, trong c tnh n: a) K nng v ki n th c i h i ph i c th c hi n lo i hnh d ch v t v n; b) M c o t o v kinh nghi m lm vi c c a nh ng ng i c n tham gia th c hi n d ch v t v n ny;
61

c) Th i gian c n thi t cho m i ng i tham gia cung c p d ch v t v n ny; d) M c trch nhi m m vi c th c hi n d ch v t v n i h i. 243. Ph d ch v t v n thng th ng ph i c tnh ton d a trn c s cc m c gi h p l cho m i gi hay m i ngy cho m i ng i tham gia th c hi n d ch v t v n. Cc m c gi ph i d a trn gi nh cn b n l vi c t ch c v ti n hnh cng vi c c a cc ki m ton vin v cc d ch v cung c p cho khch hng c l p k ho ch h p l, ki m sot v qu n l ch t ch . Cc m c gi ph i tnh n cc y u t ra trong o n 242 v ch u nh h ng c a cc i u ki n v lu t php, kinh t v x h i c a t ng th i k. V th t ng ki m ton vin hnh ngh ph i xc nh c cc m c gi h p l. 244. Ki m ton vin khng c tuyn b l cc d ch v t v n c th hi n t i hay trong tng lai s c th c hi n v i m c ph a ra ho c ph d tnh t i th i i m tuyn b , n u cc m c ph ny s c kh nng tng ln ng k v khch hng ti m nng khng c thng bo v kh nng ny. 245. Khi th c hi n cc d ch v t v n cho m t khch hng, c n thi t v nhanh chng ph i th a thu n m c ph tr c. C n c tnh m t m c ph trong tnh n cc y u t quy nh trong cc o n t 242 n 244. 246. Khng c g l khng ph h p n u ki m ton vin hnh ngh tnh cho khch hng m c ph th p hn m c ph tr c tnh cho d ch v tng t , mi n l m c ph c tnh ton theo cc y u t c p n trong cc o n t 242 n 244. Th c t l nh n c m t cng vi c ki m ton, ki m ton vin c n a ra m t m c ph th p hn ng i khc m t cch h p l. Tuy nhin, n u ki m ton vin hnh ngh nh n cng vi c v i m c ph th p hn nhi u so v i m c ph c a ki m ton vin ti n nhi m hay m c ph a ra b i ki m ton vin khc, ph i nh n th c c l c r i ro v nguy c l ch t l ng d ch v c th b gi m. Khi quy t nh m t m c ph d ch v cho khch hng, ki m ton vin hnh ngh ph i th a mn r ng, v i m c ph : a) Ch t l ng d ch v khng b nh h ng, i u ki n p d ng m t cch th n tr ng, h p l t t c cc chu n m c ki m ton v cc quy trnh ki m sot ch t l ng d ch v , v b) Khch hng s khng b hi u nh m v ph m vi c a d ch v theo m c ph a ra. 247. Theo quy nh t i o n 231: M t h p ng cung c p d ch v m b o khng nn c ti n hnh v i m c ph cha xc nh m cn ty thu c vo k t qu cung c p d ch v m b o. o n 232 a ra ch d n v cc nguy c c th n y sinh n u h p ng cung c p d ch v phi m b o c cung c p cho khch hng s d ng d ch v m b o v i m c ph cha xc nh, v cc bi n php b o v c th gi m cc nguy c ny n m c c th ch p nh n c. Cc m c ph khng c coi l cha xc nh n u m c ph ny do to n hay c quan c th m quy n khc a ra. Ph c tnh trn c s ph n trm (%) doanh thu hay c s tng t c coi l m c ph cha xc nh, tr khi t l ph n trm (%) ny c lu t nh hay t ch c c th m quy n ph duy t, nh ph ki m ton bo co quy t ton v n u t hon thnh, ho c ph nh gi doanh nghi p.
62

248. Cc o n quy nh v ph d ch v khng bao g m cc chi ph hon l i. Cc chi ph hon l i, nh chi ph i l i, n, lin quan tr c ti p n d ch v c a nhm cung c p d ch v cho m t khch hng c th thng th ng c tnh cho khch hng , thm vo ph d ch v chuyn mn. 249. V l i ch c a khch hng v ki m ton vin, m c ph, cc chi ph hon l i v cc th a thu n v pht hnh ha n c n c xc nh tr c, t t nh t l b ng vn b n trong h p ng ki m ton k, tr c khi b t u cng vi c trnh hi u nh m v ph. Hoa h ng 250. Theo quy nh c a php lu t hi n hnh, ho t ng t v n, k ton v ki m ton c l p khng c php tr v nh n hoa h ng. 251. Theo quy nh t i o n 250, ki m ton vin hnh ngh v cng ty ki m ton khng c tr hoa h ng c c khch hng; Khng c nh n hoa h ng gi i thi u khch hng cho bn th ba, ho c gi i thi u d ch v c a cc ki m ton vin khc. 252. Thanh ton ho c nh n ti n ph gi i thi u c a cc ki m ton vin khc khi khng cung c p d ch v c coi nh hoa h ng theo quy nh t i o n 251. 253. M t ki m ton vin hnh ngh c th mua ton b ho c m t b ph n c a m t cng ty k ton, ki m ton, v ph i thanh ton cho cc c nhn s h u tr c y ho c ng i th a k c a h . Cc kho n thanh ton khng c coi l hoa h ng theo quy nh t i o n 251. Cc ho t ng khng ph h p v i ngh nghi p k ton, ki m ton 254. M t ki m ton vin hnh ngh khng nn ng th i tham gia vo ho t ng kinh doanh, ngh nghi p hay ho t ng no khng ph h p v i ngh nghi p k ton, ki m ton c th lm gi m tnh chnh tr c, khch quan hay tnh c l p, ho c danh ti ng c a ngh nghi p v do do khng ph h p v i vi c cung c p d ch v chuyn mn. 255. Vi c cung c p hai hay nhi u lo i hnh d ch v chuyn mn cng lc khng t n lm gi m tnh chnh tr c, s khch quan hay c l p. 256. Vi c tham gia ng th i vo ho t ng kinh doanh, ngh nghi p hay ho t ng khng lin quan n d ch v k ton, ki m ton c th lm nh h ng n ki m ton vin lm cho ki m ton vin hnh ngh ti n hnh kh tri tr y cng vi c chuyn mn c a mnh v kh tun theo chu n m c o c ngh nghi p k ton, ki m ton nn c coi l khng ph h p v i thng l chung.
Ti n c a khch hng
257. Theo quy nh c a php lu t hi n hnh, ki m ton vin hnh ngh khng c gi ti n c a khch hng. Ki m ton vin thu c nhm cung c p d ch v cho khch hng cng khng nn tr c ti p nh n ti n ph d ch v do khch hng tr , tr khi c cng ty ki m ton gi i thi u b ng vn b n. 258. M t ki m ton vin hnh ngh c y thc nh n ti n ph d ch v c n: a) Gi ti n tch ring v i ti n c a c nhn;
63

b) Khng c s d ng ti n cho m c ch no khc l ph i n p ngay vo qu c a cng ty; c) Cng ty ki m ton ph i h ch ton ngay kho n ti n ny vo s k ton c a cng ty theo quy nh. Quan h v i ki m ton vin hnh ngh khc Nh n cc cng vi c m i 259. Doanh nghi p khch hng c th thnh l p chi nhnh cc t nh, thnh ph m cng ty ki m ton hi n th i cha c vn phng ho t ng. Tr ng h p ny, ki m ton vin hnh ngh hi n t i sau khi tham kh o ki n c a khch hng c th yu c u ki m ton vin hnh ngh t i a phng m i thay mnh cung c p d ch v chuyn mn. 260. Vi c gi i thi u cng vi c c th pht sinh khi khch hng c yu c u cung c p cc d ch v ho c lnh v c c th i h i cc k nng c bi t. Ph m vi d ch v ki m ton ngy cng c m r ng v i h i nh ng ki n th c chuyn su v k nng c bi t. V khng thng d ng nn khng ph i cng ty ki m ton no cng c b ph n c k nng c bi t c th p ng c yu c u ring c a khch hng. 261. Ki m ton vin hnh ngh ch nn nh n cc d ch v m h c th hon thnh v i y k nng, trnh ngh nghi p. Do , v n quan tr ng i v i ngh nghi p k ton, ki m ton l vi c ki m ton vin c khuy n khch s d ng d ch v t v n t nh ng ng i c kh nng cung c p d ch v t v n. 262. M t ki m ton vin hnh ngh khi thi u m t k nng no c th khng s n lng gi i thi u khch hng cho m t ki m ton vin khc c k nng , lm cho khch hng khng c h ng l i t s t v n m h c quy n c nh n. 263. Mong mu n hng u c a khch hng l l a ch n ng chuyn gia t v n chuyn nghi p, nh t l khi d ch v t v n c n k nng c bi t. Do , ki m ton vin hnh ngh khng nn tm cch gi i h n s l a ch n t v n c bi t c a khch hng, v khi c th , ki m ton vin hnh ngh nn khuy n khch khch hng lm nh v y. 264. D ch v t v n c n ki m ton vin c k nng c bi t c th c yu c u b ng m t trong cc cch sau: a) Do khch hng t tm; i) Sau khi th o lu n ho c h i ki n c a ki m ton vin hi n t i; ii) Theo yu c u ho c gi i thi u c a ki m ton vin hi n t i; v iii) Khng c s gi i thi u c a ki m ton vin hi n t i; ho c b) Do ki m ton vin hi n t i gi i thi u. 265. Khi m t ki m ton vin hnh ngh c khch hng yu c u cung c p d ch v hay xin ki n t v n, ki m ton vin c n h i khch hng xem li u khch hng ti m nng ny c m t ki m ton vin no cha. Tr ng h p c m t ki m ton vin hnh ngh ang cung c p d ch v chuyn nghi p th ki m ton vin hnh ngh c n tun th cc th t c quy nh trong cc o n t 266 n 272. N u vi c b nhi m ki m ton vin d n n vi c
64

m t ki m ton vin khc b thay th , c n tun th cc th t c quy nh trong cc o n t 273 n 284. 266. Ki m ton vin hnh ngh c m i nn gi i h n cc d ch v cung c p i v i cng vi c nh n c do gi i thi u t ki m ton vin ti n nhi m ho c t khch hng tr khi cha c ki m ton vin ti n nhi m. Ki m ton vin c m i c ngha v ti n hnh cc b c h p l h tr m i quan h ang c c a ki m ton vin ti n nhi m v i khch hng v khng nn a ra b t c ph bnh no v cc d ch v chuyn mn c a ki m ton vin ti n nhi m m khng t o c h i cho ki m ton vin ti n nhi m ti p t c cung c p cc d ch v c lin quan. 267. Ki m ton vin hnh ngh c khch hng m i nh n cng vi c khc bi t v i cng vi c do ki m ton vin ti n nhi m th c hi n hoc khc v i cng vi c ch p nh n ban u do gi i thi u t ki m ton vin ti n nhi m ho c t khch hng, th c coi l yu c u cung c p d ch v hay t v n ring r . Tr c khi ch p nh n cng vi c lo i ny, ki m ton vin c m i nn thng bo cho khch hng v ngha v ngh nghi p ph i lin h v i ki m ton vin ti n nhi m v nn lm vi c ny ngay, t t nh t l b ng vn b n, thng bo v cch ti p c n c a khch hng, b n ch t chung c a yu c u v yu c u ki m ton vin ti n nhi m cung c p cc thng tin c lin quan c n th c hi n cng vi c (n u c). 268. Tr ng h p khch hng nh t nh khng mu n thng bo v i ki m ton vin ti n nhi m th ki m ton vin c m i ph i xt xem li u cc l do khch hng a ra c h p l hay khng. Tr ng h p khch hng khng thch lin h v i ki m ton vin ti n nhi m th khng c coi l m t l do h p l. 269. Ki m ton vin c m i nn: a) Tun theo ch d n c a ki m ton vin ti n nhi m ho c c a khch hng n u cc ch d n ny khng tri v i quy d nh c a php lu t hay cc quy nh c a H i ngh nghi p; v b) Trong i u ki n c th c n thng bo cho ki m ton vin ti n nhi m n i dung v b n ch t c a cc d ch v s th c hi n. 270. Khi c 2 ho c nhi u ki m ton vin hnh ngh thu c cc cng ty ki m ton khc nhau cng cung c p d ch v chuyn mn cho m t khch hng th ch c n thng bo cho cc ki m ton vin c lin quan ty theo d ch v c th s cung c p. 271. Ngoi vi c a ra cc ch d n v cng vi c c gi i thi u, ki m ton vin ti n nhi m nn duy tr lin l c v i ki m ton vin c m i v h p tc v i h trong cc yu c u c n h tr . 272. Khi c yu c u tham gia ki n c a ki m ton vin hnh ngh khng ph i l ki m ton vin hi n t i v vi c p d ng cc chu n m c hay nguyn t c k ton, ki m ton, bo co hay cc nguyn t c khc i v i cc tnh hu ng c th , ki m ton vin c n tham gia ki n sao cho khng t o ra s c p khng ng c ln nh ng nh gi hay s khch quan c a ki m ton vin hi n t i. Khi ki n c a ki m ton vin a ra khng d a trn thng tin y v xc ng c th gy kh khn cho ki m ton vin c m i n u sau cc ki n ny b ch t v n ho c ki m ton vin c m i c khch hng b nhi m cung c p d ch v . Ki m ton vin c yu c u tham gia ki n nn tm cch gi m thi u nguy c a ra cc h ng d n khng ph h p b ng cch c n ti p c n c cc thng tin lin quan. Khi c yu c u a ra ki n trong cc tnh hu ng trn, c n trao i v i ki m ton vin ti n nhi m. Khi c
65

khch hng ng , ki m ton vin ti n nhi m nn cung c p cho ki m ton vin c m i t t c cc thng tin c lin quan v khch hng. N u c khch hng ng , ki m ton vin c m i nn cung c p cho ki m ton vin ti n nhi m m t bo co b ng vn b n. N u khch hng khng ng cho ki m ton vin ti n nhi m cung c p thng tin th ki m ton vin c m i khng nn th c hi n h p ng ny. Thay th m t ki m ton vin hnh ngh khc 273. Ch doanh nghi p c quy n l a ch n hay thay th chuyn gia t v n cho h . Khi m t ki m ton vin hnh ngh c yu c u thay th b ng m t ki m ton vin hnh ngh khc th ki m ton vin c m i c n xc nh xem li u c l do ngh nghi p no ki m ton vin ti n nhi m khng ti p t c cng vi c . i u s khng th th c hi n c n u khng trao i tr c ti p v i ki m ton vin ti n nhi m. Tr ng h p khng c yu c u c th , ki m ton vin ti n nhi m khng nn t ng cung c p thng tin v cng vi c kinh doanh c a khch hng. 274. Cc lin h , trao i ni trn gip cho ki m ton vin c m i xc nh r l do b nhi m quy t nh ch p nh n hay khng ch p nh n cng vi c ny. Cc lin h , trao i ny cn gip duy tr m i quan h h u h o gi a cc ki m ton vin c khch hng nh t v n. 275. Ki m ton vin ti n nhi m c th th o lu n v tnh hnh c a khch hng v i ki m ton vin c m i, n u: a) c khch hng ng ; ho c b) Ph h p v i quy nh c a php lu t. 276. Ki m ton vin c m i ph i b o m t thng tin v s d ng m t cch h p l cc thng tin do ki m ton vin ti n nhi m cung c p. 277. Cc thng tin do ki m ton vin ti n nhi m cung c p c th cho th y l do khch hng a ra v s thay i ki m ton vin l khng ng v i th c t . ngh thay i ki m ton vin c th do ki m ton vin ti n nhi m gi ki n c a mnh v th c hi n ng cc trch nhi m c a m t ki m ton vin hnh ngh cho d c ki n khc bi t tr ng y u v nguyn t c v i khch hng. 278. Cc lin h , trao i ni trn s gip: a) B o v ki m ton vin hnh ngh khng nh n s b nhi m trong tr ng h p khng bi t t t c cc thng tin lin quan; b) B o v ch s h u gp v n nh , ng i c th khng c cung c p y thng tin v cc tnh hu ng d n n ngh thay i ki m ton vin; v c) B o v quy n l i c a ki m ton vin ti n nhi m khi th c hi n nghim tc trch nhi m c a ki m ton vin hnh ngh . 279. Tr c khi nh n cung c p d ch v chuyn mn thay th ki m ton vin ti n nhi m, ki m ton vin c m i c n: a) Xc nh vi c khch hng ti m nng thng bo cho ki m ton vin ti n nhi m v ng cho h c th o lu n v tnh hnh c a khch hng v i ki m ton vin c m i.
66

b) Khi yu c u c lin h v i ki m ton vin ti n nhi m b t ch i, ki m ton vin c m i c n t ch i cng vi c tr khi bi t y l do chnh ng b ng cch khc. c) Yu c u ki m ton vin ti n nhi m, sau khi c khch hng ng , cung c p b ng vn b n: i) L do chuyn mn tr c khi quy t nh ch p nh n hay t ch i s b nhi m; v ii) Cung c p cc thng tin c n thi t c th a ra quy t nh. 280. Khi nh n c yu c u trao i quy nh s m: o n 279(c), ki m ton vin ti n nhi m c n
a) Tr l i b ng vn b n cc l do ngh nghi p khi n ki m ton vin ti n nhi m khng ti p t c ch p nh n s b nhi m. b) N u c l do khc c n c gi i thch, m b o l khch hng ng cho cung c p thng tin cho ki m ton vin c m i. N u khng c khch hng ng , ki m ton vin ti n nhi m nn ni r i u ny v i ki m ton vin c m i. c) Khi c khch hng ng cho cung c p thng tin cho ki m ton vin c m i c th quy t nh ch p nh n hay t ch i ngh b nhi m, ki m ton vin ti n nhi m nn th o lu n v i ki m ton vin c m i t t c cc v n c lin quan n vi c b nhi m m ki m ton vin c m i c n bi t. 281. N u ki m ton vin c m i khng nh n c cu tr l i c a ki m ton vin ti n nhi m trong m t th i gian h p l m khng c l do chnh ng th ki m ton vin c m i c n c g ng lin h v i ki m ton vin ti n nhi m b ng m i cch. N u v n khng nhn c ki n ph n h i th ki m ton vin c m i c n g i th ni r l khng c l do chuyn mn khng nh n cung c p d ch v . 282. Vi c khch hng n ph d ch v c a ki m ton vin ti n nhi m khng ph i l l do chuyn mn ki m ton vin c m i t ch i s b nhi m. 283. Ki m ton vin ti n nhi m nn cung c p cho ki m ton vin c m i cc s sch v gi y t c a khch hng m h ang gi sau khi vi c thay i c hi u l c v nn thng bo cho khch hng bi t v vi c ny, tr cc gi y t v s sch thu c quy n s h u c a ki m ton vin ti n nhi m. 284. Cc tr ng h p ph i t ch c u th u theo quy nh c a php lu t ho c yu c u khc cho cc d ch v chuyn nghi p do cc ki m ton vin cung c p trn phng ti n thng tin cng c ng th m i ki m ton vin i u ki n u c quy n n p th u. N u vi c trng th u c th d n n vi c thay th m t ki m ton vin khc th ki m ton vin n p th u nn ni r trong ti li u th u l tr c khi ch p nh n, c n c c h i lin h v i ki m ton vin ti n nhi m c th hi u r l do ngh nghi p tr c khi ch p nh n s b nhi m ny. N u h s th u thnh cng, ki m ton vin nn lin h v i ki m ton vin ti n nhi m theo quy nh t o n 273 n 283.
Qu ng co v gi i thi u
285. Ki m ton vin v cng ty ki m ton khng c lm qu ng co v ki m ton vin, v cng ty ho c cc d ch v c a mnh.
67

286. Ki m ton vin v cng ty ki m ton c php trnh by, gi i thi u v ki m ton vin, v cng ty v cc d ch v c a mnh m t cch khch quan, ng n, trung th c, xc th c, l ch s v tinh t . 287. Nghim c m ki m ton vin v cng ty ki m ton c cc ho t ng gi i thi u: a) T o ra s mong i gi t o, c tnh l a d i hay khng ng v k t qu d ch v ; b) m ch kh nng gy nh h ng n cc ta n, h i ng xt x , cc c quan lu t php hay quan ch c tng t ; c) T ca ng i khng d a trn cc thng tin c th ch ng th c c; d) a ra s so snh v i cc ki m ton vin ho c cc cng ty ki m ton khc; e) a ra nh ng l i ch ng th c hay xc nh n c a t ch c, c nhn c nh h ng ng k ; f) a ra cc tuyn b lm ng i khc hi u nh m ho c b l a; v g) a ra cc xc nh n khng ch ng minh c r ng mnh l chuyn gia trong m t lnh v c d ch v nh t nh. 288. Ki m ton vin v cng ty ki m ton ang ho t ng Vi t Nam khng c php qu ng co trn bo hay t p ch xu t b n t i cc n c cho php qu ng co. 289. Tr ng h p trong cc ho t ng qu c t , ki m ton vin vi ph m quy nh t i o n 288, t ch c ngh nghi p n c x y ra vi ph m c n thng bo cho t ch c ngh nghi p Vi t Nam x l vi ph m ny. 290. gip cng chng bi t n cc d ch v m m t ki m ton vin c th cung c p, H i ngh nghi p c th a thng tin ny ra tr c cng chng trn nguyn t c trung th c v bnh ng. H ng d n v 291. n ph m trnh by, gi i thi u c a ki m ton vin v cng ty ki m ton
n ph m gi i thi u, trnh by v ki m ton vin v cng ty ki m ton l c ch p nh n n u: a) Vi c gi i thi u ch nh m m c ch thng bo v i cng chng v tnh hnh th c t v ki m ton vin, cng ty v cc d ch v c a cng ty; b) Vi c gi i thi u c trnh by m t cch tinh t ; c) Vi c gi i thi u l nghim tc, khch quan v chuyn nghi p; v d) Vi c gi i thi u ph i trnh s l p i, l p l i th ng xuyn v n i b t thi qu i v i tn tu i c a ki m ton vin.
292. Cc v d d i y minh h a cho cc tnh hu ng n ph m t gi i thi u c ch p nh n: a) S b nhi m v khen th ng: V quy n l i c a cng chng v ngh nghi p k ton, ki m ton, vi c b nhi m hay khen th ng t m qu c gia ho c a phng, hay s trao t ng danh hi u cao qu cho m t ki m ton vin, m t cng ty ki m ton nn c qu ng b. Tuy nhin, ki m ton vin khng nn t n d ng nh ng b nhi m hay cc ho t ng nu trn cho l i th ngh nghi p c nhn.
68

b) Ki m ton vin tm ki m vi c lm hay cng vi c kinh doanh chuyn nghi p: M t ki m ton vin c th thng bo cho cc bn quan tm trn cc phng ti n thng tin v vi c mnh ang tm ki m vi c lm k ton, ki m ton hay c h i kinh doanh. M t ki m ton vin c th vi t th hay tr c ti p ti p c n m t ki m ton vin khc khi tm vi c lm hay cng vi c kinh doanh chuyn nghi p. c) Danh b cng c ng: M t ki m ton vin c th ghi tn c a mnh vo danh b cng c ng, tr cc danh b c tnh qu ng co cho nh ng tn tu i n i ti ng. Vi c ghi tn vo danh b ch nn h n ch v i tn, a ch , s i n tho i, tm t t ngh nghi p v cc thng tin c n thi t khc cho php ng i s d ng danh b lin l c c v i c nhn ho c doanh nghi p ghi trn danh b . d) S xu t hi n trn sch bo, cc cu c ph ng v n, bi gi ng, i pht thanh v truy n hnh: Ki m ton vin l tc gi vi t sch hay bo v cc ch lin quan n ngh nghi p c th a ra tn v ch ng ch ngh nghi p v tn c a doanh nghi p mnh lm vi c nhng khng c a qu chi ti t v cc d ch v m doanh nghi p cung c p. Cc quy nh h n ch c a o n ny cng khng p d ng cho ki m ton vin khi gi ng bi, tr l i ph ng v n trn bo, t p ch, i pht thanh ho c truy n hnh v ch lin quan n ngh nghi p. Tuy nhin nh ng g ki m ton vin vi t ra hay ni ra khng c mang tnh qu ng co v b n thn mnh hay doanh nghi p mnh m ph i c ci nhn khch quan v ch xem xt. Cc ki m ton vin c trch nhi m c g ng t i a m b o r ng nh ng g cu i cng c a ra tr c cng chng u tun th theo cc quy nh ny. e) Cc kha o t o, h i th o: Ki m ton vin v cng ty ki m ton c th m i khch hng, ng i quan tm v nhn vin ho c cc ki m ton vin khc tham d cc kha o t o ho c h i th o. Tuy nhin khng nn t o ra s n i b t thi qu cho tn tu i c a ki m ton vin trong cc cu n sch gi i thi u hay cc ti li u pht hnh lin quan t i ki m ton vin. f) Sch gi i thi u v cc ti li u ch a ng cc thng tin k thu t: Sch gi i thi u v cc ti li u khc c tn c a ki m ton vin v c cc thng tin k thu t h tr nhn vin hay khch hng c th c pht hnh cho nh ng c nhn v t ch c c quan tm hay cc ki m ton vin khc. g) Tuy n nhn vin: Cc v tr thi u nhn vin th t s c th c thng bo cho cng chng thng qua b t c phng ti n thng tin no th ng th y cc v tr nhn vin tng t . Vi c thng bo tm t t v cng vi c ho c v m t ho c nhi u d ch v m ki m ton vin cung c p cho khch hng l ch p nh n c, nhng khng nn ch a ng cc y u t mang tnh ch t qu ng co. Khng nn c b t c g i no r ng cc d ch v mnh cung c p l t t hn cc d ch v do ki m ton vin v cc cng ty ki m ton khc cung c p v b t k l do no. Trong cc n ph m xu t b n cung c p cho cc tr ng h c, cc t ch c o t o khc thng bo cho sinh vin, c nhn t t nghi p v cc c h i ngh nghi p k ton, ki m ton c th m t chi ti t hn cc d ch v cung c p cho x h i. Cc quy nh ny c th c n i r ng hn n u thng bo tuy n d ng c th hi n trong m t t bo chuyn dnh cho tuy n nhn vin.
69

h) Qu ng b cho khch hng: Ki m ton vin c th ti n hnh cng vi c qu ng b cho khch hng nhng ph i m b o m c ch qu ng b u v l i ch c a khch hng. i) T ri: Ki m ton vin v cng ty ki m ton c th pht hnh t gi i thi u v ki m ton vin v cng ty ki m ton cho khch hng ho c t ch c, c nhn t nguy n cha ph i l khch hng: - M t b n tm t t th c t v khch quan v cc d ch v cung c p; v - M t cu n danh b a ra tn c a cc thnh vin Ban Gim c, nhn vin c p cao, a ch vn phng, tn v a ch c a cc chi nhnh. j) Vn phng ph m v bi n tn: Vn phng ph m v gi y t lm vi c c a ki m ton vin c n ph h p v i chu n m c ngh nghi p, yu c u c a php lu t v t ch c ngh nghi p v tn cng ty, tn Gim c v nh ng ng i tham gia vo cng vi c; vi c miu t v ngh nghi p, lg v cc ch ci l a ch n, cc a phng v t n c ang hnh ngh ; a ch i di n cho cng ty... Khng c m t chi ti t cc d ch v cung c p. Bi n tn c a cng ty cng c n tun theo cc quy nh ny. k) Thng bo trn bo ch: C th s d ng cc t bo hay t p ch thch h p thng bo v i cng chng v vi c thnh l p cng ty hay chi nhnh m i, v s thay i trong t ch c cng ty, thay i ki m ton vin, thay i a ch cng ty. Nh ng thng bo nh v y nn h n ch d i d ng m t gi i thi u v a a ra cc thng tin v nn xt n tnh thch h p c a khu v c pht hnh bo hay t p ch ny v s l n ng bo. l) Vi c a tn c a ki m ton vin vo ti li u do khch hng pht hnh: Khi khch hng ngh xu t b n Bo co ki m ton c a m t ki m ton vin lin quan n cc ho t ng kinh doanh hi n t i c a khch hng ho c lin quan n s hnh thnh m t d ch v m i, ki m ton vin c n ti n hnh cc b c m b o r ng b i c nh m bo co xu t b n ra s khng d n n vi c cng chng b nh m l n v b n ch t v ngha c a b n bo co. Trong tr ng h p ny, ki m ton vin c n thng bo cho khch hng bi t tr c khi xu t b n bo co ny c n ph i c ki m ton vin ng tr c. i u ny c th c hi n tng t i v i cc ti li u khc do khch hng xu t b n c tn c a ki m ton vin ho t ng v i t cch chuyn nghi p c l p. Vi c ny khng lo i tr vi c a tn c a ki m ton vin vo Bo co th ng nin c a khch hng. Khi cc ki m ton vin v i t cch c nhn c a mnh lin k t v i, ho c lm vi c m t t ch c c n s d ng tn c a ki m ton vin trn vn phng ph m ho c cc ti li u khc, ki m ton vin c n m b o r ng thng tin ny khng c s d ng theo cch c th khi n cng chng tin r ng c m i lin h khc v i t ch c ny v i t cch chuyn nghi p c l p.
- PH N C P D NG CHO NG I C CH NG CH KI M TON VIN HO C CH NG CH HNH NGH K TON LM VI C TRONG CC DOANH NGHI P, T CH C
70

Cc quy nh d i y p d ng cho nh ng ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c c Ch ng ch hnh ngh k ton nhng lm vi c trong cc doanh nghi p v t ch c khng ph i l doanh nghi p k ton, ki m ton. Ngoi vi c ph i p d ng cc quy nh trong Ph n A h cn ph i p d ng cc quy nh trong ph n C. Cc quy nh ny c p d ng cho cc tnh hu ng c th . N u th y kh khn khi th c hi n th cc i t ng ni trn c th nh c quan qu n l Nh n c ho c H i ngh nghi p c a h h tr . V tr v trch nhi m 293. Cc nh u t, cc nh cung c p, ch doanh nghi p v nh ng i t ng khc trong c ng ng doanh nghi p cng nh Chnh ph v cng chng ni chung u d a vo cng vi c c a nh ng ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c. Nh ng ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c th ch u trch nhi m m t cch c l p ho c lin i v vi c l p v bo co cc thng tin ti chnh v cc thng tin khc m cc t ch c s d ng lao ng v cc bn th ba s d ng. H cng c th ch u trch nhi m v vi c m b o h th ng qu n l ti chnh hi u qu v a ra nh ng l i khuyn ng n lin quan n hng lo t cc v n v ho t ng kinh doanh. 294. Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c th l m t ng i lm cng n lng, m t thnh vin h p danh, gim c (c th l gim c i u hnh ho c khng i u hnh), ch m t hng ring, m t ng i tnh nguy n hay l m t ng i lm vi c cho m t hay nhi u t ch c c th . Hnh th c php l c a m i quan h gi a ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c v i t ch c thu lao ng, n u c, khng c nh h ng t i trch nhi m v o c ngh nghi p c a nh ng ng i ny. 295. M t ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c trch nhi m th c hi n cc m c tiu chnh ng c a doanh nghi p, t ch c . Chu n m c o c ngh nghi p ny khng c n tr ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c trong vi c hon thnh t t cc trch nhi m . Tuy nhin chu n m c yu c u ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c xem xt cc tr ng h p m vi c th c hi n cc trch nhi m ny c th gy xung t v i trch nhi m tuy t i c a h l ph i tun th nh ng nguyn t c c b n c a chu n m c o c ngh nghi p. 296. M t ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c th ng gi v tr cao c p trong m t t ch c. Khi v tr cng cao th h cng c nhi u kh nng v c h i gy nh h ng n cc s ki n, thng l v cc quan i m trong t ch c. Nh v y, cng chng mong mu n ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c ph i khuy n khch pht tri n vn ha doanh nghi p d a trn c s o c ngh nghi p trong t ch c s d ng lao ng theo cc lnh o c p cao c a doanh nghi p lun coi tr ng cch hnh x ng n.
71

297. Cc v d d i y ch nh m minh h a cch th c p d ng khun kh nh n th c chung. Cc v d ny khng ph i v cng khng nn c coi l ton b cc tnh hu ng c th t o ra nh ng nguy c v s tun th cc nguyn t c m ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c th g p ph i. Do v y, ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c khng th ch lm theo nh ng v d ny m ph i tham chi u n khun kh c a chu n m c trong t ng tr ng h p c th . Cc nguy c v bi n php b o v 298. Vi c tun th cc nguyn t c c b n c a chu n m c o c ngh nghi p c th b e d a trong r t nhi u tr ng h p. Cc lo i nguy c c phn lo i nh sau: a) Nguy c do t l i; b) Nguy c t ki m tra; c) Nguy c v s bo ch a; d) Nguy c t s quen thu c; v e) Nguy c b e d a. Cc nguy c ny c quy nh trong Ph n A c a Chu n m c o c ny. 299. V d v cc tr ng h p c th gy ra nguy c do t l i i v i m t ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c bao g m nhng khng gi i h n nh ng tr ng h p sau: a) Cc l i ch ti chnh, kho n cho vay hay b o lnh. b) Cc th a thu n ho c cc kho n th lao c tnh u i. c) S d ng ti s n t p th cho m c ch c nhn khng ph h p. d) Lo l ng v s m t vi c lm. e) p l c thng m i t bn ngoi t ch c s d ng nhn vin. 300. Cc tr ng h p c th t o ra nguy c t ki m tra bao g m nhng khng gi i h n cc quy t nh kinh doanh hay s li u c n c sot xt hay gi i trnh b i chnh ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c ch u trch nhi m a ra nh ng quy t nh hay chu n b nh ng s li u . 301. Khi th c hi n cc m c tiu chnh ng c a t ch c s d ng lao ng, ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c th qu ng b v th c a t ch c . Nhn chung, nh ng hnh ng nh v y th ng khng gy ra nguy c t s bo ch a v i i u ki n ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c khng a ra b t c m t tuyn b no khng chnh xc hay ch a ng nh ng thng tin sai l ch. 302. V d v cc tr ng h p c th gy ra nguy c t s quen thu c bao g m nhng khng gi i h n vi c:
72

Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k cho cc doanh nghi p, t ch c ang gi v tr c th gy nh h ti chnh ho c bo co phi ti chnh ho c cc quy t nh kinh vin trong quan h gia nh ru t th t hay quan h gia nh tr c ti tr c th t l i t s nh h ng . ton ang lm vi c ng n cc bo co doanh l i c thnh p c a h gi cc v
C s c ng tc lu di v i cc m i quan h kinh doanh c nh h ng n cc quy t nh kinh doanh. Nh n qu bi u hay i x u i, tr khi gi tr c a mn qu th c s l khng ng k . 303. V d v cc tr ng h p c th t o ra nguy c b e d a bao g m nhng khng gi i h n vi c: Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c ho c thnh vin trong quan h gia nh ru t th t hay quan h gia nh tr c ti p c a h b e d a cho thi vi c hay b thay th do b t ng v vi c p d ng nguyn tc k ton hay cch th c bo co thng tin ti chnh. Ng i c kh nng chi ph i c g ng gy nh h ng n qu trnh ra quy t nh, v d , trong vi c k h p ng hay vi c p d ng m t nguyn t c k ton. 304. Trong m t s tr ng h p nh t nh, ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c cng g p ph i cc nguy c c bi t i v i s tun th m t ho c nhi u nguyn t c c b n c a chu n m c o c. Nh ng nguy c c bi t ny khng th phn lo i c. Trong t t c cc m i quan h ngh nghi p hay quan h kinh doanh, ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c lun ph i c nh gic i v i nh ng tr ng h p v nguy c nh v y. 305. Cc bi n php b o v c th lo i b hay lm gi m nh cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c c phn thnh hai lo i l n sau y: a) Cc bi n php b o v do php lu t v chu n m c quy nh; v b) Cc bi n php b o v do mi tr ng lm vi c t o ra. 306. V d v cc bi n php b o v do php lu t v chu n m c quy nh c trnh by chi ti t trong o n 48 c a Ph n A trong Chu n m c ny. 307. Cc bi n php b o v do mi tr ng lm vi c t o ra bao g m nhng khng gi i h n : H th ng gim st doanh nghi p c a t ch c s d ng lao ng hay cc c ch gim st khc. Cc chu n m c o c v chng trnh th c hi n c a t ch c s d ng lao ng. Th t c tuy n ng i trong t ch c thu d ch v v t m quan tr ng ph i tuy n cc nhn vin c p cao c nng l c. H th ng ki m sot n i b m nh. Cc bi n php k lu t thch h p.
73

S quan tm c a Ban lnh o n hnh vi o c ngh nghi p v k v ng vo nhn vin s hnh ng theo o c ngh nghi p. Cc chnh sch v th t c th c hi n v theo di ch t l ng lm vi c c a nhn vin. Trao i k p th i cho t t c nhn vin v cc chnh sch v th t c c a t ch c s d ng lao ng v nh ng thay i trong cc chnh sch v th t c ny. C chng trnh gio d c v o t o ph h p v nh ng chnh sch v th t c . Nh ng chnh sch v th t c t o i u ki n v khuy n khch nhn vin trao i thng tin v i cc c p cao hn trong n i b t ch c s d ng lao ng v b t c v n o c ngh nghi p no lm h lo l ng m khng lo s b tr d p. Tham v n v i ng i lm ngh k ton v ki m ton thch h p khc. 308. Trong cc tr ng h p, khi ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c tin r ng v n cn hnh vi vi ph m o c ngh nghi p c a cc nhn vin khc trong doanh nghi p v t ch c th ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton c n xin ki n t v n v php lu t. Trong tr ng h p hnh vi vi ph m l ng k m c d t t c cc bi n php b o v c p d ng m v n khng lm gi m m i nguy c t i m c c th ch p nh n c th ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton c th ph i quy t nh thi vi c. Cc xung t ti m nng 309. Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c trch nhi m tun th cc nguyn t c c b n c a chu n m c o c ngh nghi p. Tuy nhin, i khi v n x y ra mu thu n gi a trch nhi m c a ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c v i t ch c thu h v ngha v ngh nghi p ph i tu n th cc nguyn t c c b n. Thng th ng, ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton c n ng h cc m c tiu chnh ng v ng n c a ch doanh nghi p v cc quy t c v th t c quy nh t c nh ng m c tiu . Tuy nhin, tr ng h p s tun th cc nguyn t c c b n c nguy c b nh h ng, ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c ph i cn nh c cch gi i quy t nh ng tnh hu ng ny. 310. Do ph i c trch nhi m i v i doanh nghi p, t ch c thu mnh, ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton c th b gy p l c bu c ph i hnh ng hay x s theo cch c th nh h ng tr c ti p hay gin ti p n vi c tun th cc nguyn t c c b n c a chu n m c o c. Nh ng p l c ny c th c th hi n m t cch tr c ti p hay gin ti p t ng i gim st, tr ng phng, gim c hay c nhn khc trong n i b t ch c m h lm vi c. Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c th ph i: Hnh ng tri v i php lu t hay cc quy nh. Hnh ng tri v i cc chu n m c k thu t hay chu n m c ngh nghi p.
74

T o ra l i ch chi n l c khng ph h p v i php lu t v chu n m c o c ngh nghi p. Ni d i, gi im l ng hay c tnh lm cho ng i khc, c bi t l ki m ton vin c a doanh nghi p, t ch c ho c c quan qu n l chuyn ngnh, hi u nh m. a ra ho c c lin quan n bo co ti chnh, bo co phi ti chnh th hi n sai l ch m t cch c b n cc s ki n, bao g m c cc cng b , nh: Bo co ti chnh; Bo co k khai n p thu ho c quy t ton thu ; Bo co v vi c tun th php lu t; hay Bo co theo yu c u c a U ban Ch ng khon Nh n c.
311. T m quan tr ng c a cc nguy c pht sinh t cc p l c, nh nguy c b e d a, c n c nh gi v, n u nh ng nguy c e d a l ng k , th ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c n xem xt v p d ng cc bi n php b o v c n thi t lo i b hay gi m nh cc nguy c xu ng m c ch p nh n c. Cc bi n php b o v c th bao g m: Xin ki n t v n ngay trong n i b doanh nghi p, t ch c thu lao ng, c a chuyn gia t v n chuyn nghi p c l p hay c a t ch c ngh nghi p c lin quan. Xy d ng v th c hi n quy trnh gi i quy t tranh ch p trong n i b t ch c thu lao ng. Xin ki n t v n c a chuyn gia php lu t. Chu n b v bo co thng tin 312. Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c th ng tham gia vo vi c chu n b v bo co nh ng thng tin cng b ra cng chng hay c s d ng b i ng i khc trong v ngoi t ch c thu h . Nh ng thng tin ny c th bao g m thng tin ti chnh hay thng tin qu n l, nh thng tin d ton, bo co ti chnh, th o lu n v phn tch ph c v cho m c ch qu n l, v th gi i trnh c a Ban Gim c cung c p cho cc ki m ton vin trong qu trnh ki m ton bo co ti chnh. Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c l p hay trnh by nh ng thng tin ny m t cch cng b ng, trung th c v ph h p v i cc chu n m c chuyn mn lin quan sao cho thng tin c hi u theo ng ng c nh c a n. 313. Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c ch u trch nhi m l p ho c ph duy t bo co ti chnh thng th ng cho m c ch cng b ra bn ngoi c a t ch c thu lao ng c n m b o r ng nh ng bo co ti chnh ny c trnh by theo ng cc chu n m c v quy nh v bo co ti chnh. 314. Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c trch nhi m m b o cc thng tin thu c trch nhi m c a ng i ph i:
75

a) Ph n nh r rng, trung th c b n ch t th c c a cc giao d ch kinh doanh, ti s n hay cng n ; b) Phn lo i v ghi nh n m t cch k p th i v ng n; v c) Bo co m t cch chnh xc v y trn cc kha c nh tr ng y u. 315. Nguy c vi ph m cc nguyn t c c b n c a chu n m c o c c th x y ra (v d , nguy c do t l i, b e d a i v i tnh khch quan hay nng l c chuyn mn v tnh th n tr ng) khi ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c b gy p l c t bn ngoi, do t l i d n n lm sai l ch ho c c lin quan n vi c a ra cc thng tin sai l ch. 316. M c nghim tr ng c a cc nguy c ny ph thu c vo cc y u t nh ngu n gy p l c v m c m thng tin b lm sai l ch ho c c th b lm sai l ch. M c nghim tr ng c a cc nguy c c n c nh gi v, n u nh ng nguy c ny r rng l ng k , ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c n xem xt v p d ng cc bi n php b o v c n thi t lo i b hay gi m nh cc nguy c xu ng m c ch p nh n c. Cc bi n php b o v c th bao g m vi c bo co v i Ban Gim c, trao i v i b ph n ki m ton n i b , ban ki m sot hay t ch c ngh nghi p c lin quan. 317. Khi khng th gi m nguy c xu ng m c c th ch p nh n c, ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c n t ch i vi c lin quan n nh ng thng tin sai l ch ho c gy nh m l n. N u ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton bi t r ng vi c a ra cc thng tin sai l ch l nghim tr ng hay l p l i nhi u l n c n thng bo cho c quan h u quan theo quy nh. Tr ng h p ny, ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton c th trao i v i chuyn gia php lu t hay quy t nh thi vi c. Hnh ng v i y k nng chuyn mn 318. Nguyn t c c b n v nng l c chuyn mn v tnh th n tr ng i h i ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c ch nn m ng cc tr ng trch m ng i t cho l nng l c, kinh nghi m ho c c o t o c th . Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c khng c c lm ch doanh nghi p hi u nh m v trnh chuyn mn hay kinh nghi m c a mnh, khi c n thi t cng c n ph i xin ki n t v n v h tr c a chuyn gia c trnh cao hn. 319. Cc tr ng h p lm cho ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c khng th c hi n c nhi m v v i nng l c chuyn mn v tnh th n tr ng ph h p bao g m: Khng th i gian. Thng tin khng hon ch nh, khng y . Khng kinh nghi m v hi u bi t. Khng ngu n l c th c hi n nhi m v m t cch ng n.
76

320. M c nghim tr ng c a cc nguy c ny s ph thu c vo cc y u t nh th i gian cng tc c a ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c; m c gim st c a c p qu n l v i u ki n lm vi c trong doanh nghi p, t ch c. M c nghim tr ng c a cc nguy c nn c nh gi v, n u nh ng nguy c ny l ng k , ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c n xem xt v p d ng cc bi n php b o v c n thi t lo i b hay gi m nh cc nguy c xu ng m c ch p nh n c. Cc bi n php b o v c th c xem xt bao g m: o t o b sung ho c c chuyn gia t v n. m b o th i gian th c hi n nhi m v c giao. Tm ki m s h tr t nh ng ng i c chuyn mn thch h p. Th ng xuyn: Bo co v i ban gim c; Trao i v i chuyn gia c l p; hay Trao i v i t ch c ngh nghi p c lin quan.
321. Khi khng th lo i b hay lm gi m nh cc nguy c xu ng m c c th ch p nh n c, ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c n xem xt li u c nn t ch i th c hi n nhi m v c giao, ho c quy t nh thi vi c. L i ch ti chnh 322. Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c th c l i ch ti chnh tr c ti p, hay l i ch ti chnh cho ng i trong quan h gia nh ru t th t hay quan h gia nh tr c ti p. Trong m t s tr ng h p, nh ng l i ch ti chnh ny c th lm pht sinh cc nguy c i v i s tun th cc nguyn t c c b n. V d , nguy c t l i lm nh h ng n tnh khch quan, cc thng tin nh y c m v gi c . V d v nh ng tr ng h p c th t o ra cc nguy c v s t l i bao g m nhng khng gi i h n nh ng tnh hu ng sau y m ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c hay ng i thn trong gia nh hay h hng thn thi t c a h : N m gi l i ch ti chnh tr c ti p hay gin ti p trong doanh nghi p, t ch c v gi tr c a l i ch ti chnh c th b nh h ng tr c ti p b i cc quy t nh do ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton a ra; c h ng cc kho n ti n th ng d a trn l i nhu n v gi tr c a kho n ti n th ng c th b nh h ng tr c ti p b i cc quy t nh do ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton a ra; N m gi tr c ti p hay gin ti p quy n mua c ph n trong doanh nghi p, t ch c v gi tr c a quy n mua c ph n c th b nh h ng tr c ti p b i cc quy t nh do ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c ch ng ch hnh ngh k ton th c hi n; N m gi tr c ti p hay gin ti p quy n mua c ph n trong doanh nghi p, t ch c; ho c
77

C i u ki n c quy n mua c ph n, quy n huy ng v n cho doanh nghi p. 323. Khi nh gi m c nghim tr ng c a nguy c v cc bi n php b o v thch h p lo i b hay lm gi m nh nguy c ny xu ng m c ch p nh n c, ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c ph i xem xt b n ch t c a l i ch ti chnh , b ng cch nh gi m c c a l i ch ti chnh v y l l i ch tr c ti p hay gin ti p. 324. N u cc nguy c c nh gi l ng k , th ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c n cn nh c v p d ng cc bi n php b o v c n thi t lo i b hay lm gi m nh cc nguy c ny xu ng m c ch p nh n c. Cc bi n php b o v c th bao g m: Chnh sch v th t c tr lng, tr th ng cho ban lnh o doanh nghi p, t ch c ph i c s ki m sot ch t ch hn. Cng khai t t c cc lo i l i ch lin quan, cc k ho ch bn c phi u cho nh ng ng i trong b my qu n l i u hnh trong doanh nghi p, t ch c. Th ng xuyn bo co v i Ban Gim c, trao i v i chuyn gia c l p hay t ch c ngh nghi p c lin quan. Th c hi n ki m ton n i b hay c l p theo quy nh. o t o, c p nh t v cc chu n m c ngh nghi p, cc vn b n php lu t m i v cc quy nh khc xung quanh v n mua bn c phi u. 325. Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c khng c cung c p thng tin hay s d ng thng tin b m t thu l i c nhn. H il Ch p nh n cc u i 326. Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c hay ng i thn trong quan h gia nh ru t th t ho c quan h gia nh tr c ti p c th c ngh nh n cc u i. Cc u i c th c th hi n d i nhi u hnh th c khc nhau nh qu bi u, chiu i, i x u i, quan h tnh b n hay lng trung thnh theo cch th c khng ph h p. 327. Vi c nh n c cc ngh u i c th t o ra cc nguy c i v i s tun th cc nguyn t c c b n c a chu n m c o c. Khi ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c hay ng i thn trong quan h gia nh ru t th t ho c quan h gia nh tr c ti p c a h c ngh nh n cc u i, vi c ny c n c cn nh c c n th n. Cc nguy c do t l i lm nh h ng n tnh khch quan hay tnh b o m t x y ra khi kho n u i c a ra nh m c g ng gy nh h ng m t cch khng ng n t i cc hnh ng hay quy t nh; ho c khuy n khch hnh vi b t h p php hay khng trung th c; hay c c thng tin b m t. Cc nguy c b e d a lm nh h ng n tnh khch quan hay tnh b o m t x y ra n u ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c hay ng i thn trong quan h gia nh ru t th t ho c quan
78

h gia nh tr c ti p c a h ch p nh n u i v sau b e d a cng b chuy n nh n u i ny nh m gy thi t h i cho danh ti ng c a h . 328. M c nghim tr ng c a nh ng nguy c ny s ph thu c vo b n ch t, gi tr v d tnh ti m n ng sau s m i cho . N u m t bn th ba c cung c p ton b cc thng tin lin quan nh n xt vi c nh n u i ny l khng nghim tr ng v khng nh m m c ch khuy n khch cc hnh vi vi ph m o c ngh nghi p, th ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c th k t lu n r ng cc u i c a ra l ph h p v i thng l kinh doanh v ni chung c th k t lu n r ng khng c nguy c ng k i v i s tun th cc nguyn t c c b n c a chu n m c o c. 329. N u cc nguy c c nh gi l ng k , th ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c n cn nh c v p d ng cc bi n php b o v thch h p lo i b hay lm gi m nh cc nguy c ny xu ng m c ch p nh n c. Khi khng th lo i b hay lm gi m nh cc nguy c ny xu ng m c ch p nh n c thng qua p d ng cc bi n php b o v , th ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c khng nn nh n cc s u i ny. Do cc nguy c th c s hay mang tnh hnh th c t i s tun th cc nguyn t c c b n pht sinh khng ch c khi ch p nh n m t s u i m i khi nguy c ny x y ra ngay khi m i a ra l i m i cho u i, ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c n p d ng cc bi n php b o v b sung. Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c n nh gi r i ro i km v i t t c cc ki u m i cho nh v y v xem xt li u c nn p d ng cc bi n php sau: a) Thng bo cho cc c p lnh o cao hn hay nh ng ng i trong b my qu n l i u hnh c a t ch c thu lao ng ngay khi nh n c cc ngh u i; b) Thng bo cho bn th ba v vi c m i cho , v d , t ch c ngh nghi p hay ch doanh nghi p c a ng i th c hi n vi c m i cho ; tuy nhin, ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c n xin ki n t v n c a cc chuyn gia php lu t tr c khi th c hi n bi n php ni trn; v c) Thng bo cho ng i thn trong quan h gia nh ru t th t hay quan h gia nh tr c ti p bi t v cc nguy c v cc bi n php b o v trong tr ng h p nh ng ng i ny ang trong cc tnh hu ng c th d n n vi c nh n c cc ngh u i, v d , do v tr cng vi c c a h ; v d) Thng bo cho cc c p lnh o cao hn hay nh ng ng i trong b my qu n l i u hnh c a t ch c thu mnh trong tr ng h p ng i thn trong quan h gia nh ru t th t ho c quan h gia nh tr c ti p c a mnh lm vi c cho i th c nh tranh hay nh cung ng ti m nng c a t ch c . a ra cc u i 330. Trong m t s tr ng h p, ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c th b cho r ng hay ch u p l c
79

ph i a ra cc kho n u i thay i ki n c a c nhn hay t ch c khc, gy nh h ng n qu trnh ra quy t nh hay l y thng tin b m t. 331. p l c nh v y c th xu t pht t chnh t ch c thu h , v d , t ng nghi p hay c p trn. p l c cng c th xu t pht t vi c cc c nhn hay t ch c bn ngoi g i cc hnh ng hay quy t nh kinh doanh c th lm l i i v i t ch c thu d ch v nhng c nh h ng khng ng n n ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c. 332. Ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c trong cc doanh nghi p, t ch c khng nn a ra cc ngh v s u i c nh h ng khng ng n ln quy t nh chuyn mn c a bn th ba. 333. Trong tr ng h p b p l c ph i a ra cc ngh u i khng ph h p v i chu n m c o c ngh nghi p t chnh n i b t ch c thu mnh, ng i c Ch ng ch ki m ton vin ho c Ch ng ch hnh ngh k ton ang lm vi c cho cc doanh nghi p, t ch c c n tun theo cc nguyn t c v h ng d n lin quan n vi c gi i quy t xung t v o c ngh nghi p quy nh trong Ph n A c a Chu n m c o c Ngh nghi p ny./.
80

Chuan-Muc Dao Duc Nghe Nghiep

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chuan-Muc Dao Duc Nghe Nghiep

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.

H N i, ngy 01 thng 12 nm 2005

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

H TH NG CHU N M C KI M TON VI T NAM

CHU N M C O C NGH NGHI P K TON, KI M TON

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

c) M t t ch c ch u s ki m sot c a cc n v nu vn phng i di n).

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Khch hng s d ng d ch v m b o phi ki m ton

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn

Cung c p b i kiemtoan.com.vn .com.vn