Kadir Firat Uyanik

kadir@ceng.metu.edu.tr 21 Nisan 2012

Bu sunumun icerigi 14 Mart 2009 tarihinde CYDD Cayyolu subesi icin hazirladigim forumdan uyarlanmistir.

Genel erik
Robot ve Robotik kelime tanimlari Robotiin tarihsel geliimi Gnmzde Robotik
Robotik Aratrma Alanlar Robotik Yarmalar

Kadir Frat Uyank

2
2

Robot nedir? Robotik nedir?

Robot kelimesi ilk olarak yazar Karel Capekin yazd RUR adl oyunda gemitir. Robot, ekcede hizmet eden, kle anlamlarna gelmektedir. Robotik kelimesi ilk olarak bilimkurgu yazar Isaac Asimovun Runarround(1942) adl ksa hikayesinde gemektedir. Gnmzde, insanlarn hayatn kolaylatrmak iin yaplan bir takm zelliklere sahip makineler zerinde alan bilim daldr.

Kadir Frat Uyank

1136-1206: Ebul z(Al-Jazzari)

Artuklu Trklerinin Diyarbakrda hkm srd yllarda, 1136-1206 yllar arasnda yaad tahmin edilmekte. 32 yl Artuklu saraynda mhendislik yapm, zamanna gre ok ileri dzeyde teknoloji ieren ve otomatik olarak alan ok sayda dzenek kurmu. Baz bulular: Filli saat Otomatik Kular Otomatik abdest alma makinesi Otomatik yzen kayk ve algclar Motor-kompresr mekanizmas

Kadir Frat Uyank

1452-1519: Leonardo da Vinci

Dnyann en yetenekli insanlarndandr. Bir bilim adam, matematiki, mhendis, mucit, anatomist, ressam ve yazard. 1495 senesinde insana benzer bir ok hareketi gerekletirebilen bir robot valye yapmtr.

(Oturmak,elini ve azn kmldatabilmek gibi)

Kadir Frat Uyank

1738:Otomatik rdek
Jacques de Vaucanson otomatik rdek ile birlikte bir ok otomata inaa etmitir. Bu rdek vaklayabilmekte, kanat rpabilmekte ve yem yiyebilmekteydi. Dier icatlar arasnda otomatik flt ve davul alc da yer almaktadr.

Kadir Frat Uyank

1773:Yaz yazan ilk Otomata

Pierre ve Henry Louis ile Jacques

Droz tarihin ilk kendi kendine yaz yazabilen makinasn yapmlardr.

Kadir Frat Uyank

1810:Fridrich Kaufman

Fridrich Kaufman mekanik bir trampeti inaa etmitir.

erisinde 12 tane entik vardr ve bunlar deliklerden hava gemesini salayarak farkl tonda seslerin kmasn salamaktadr.

Kadir Frat Uyank

1937-1938: Elektro
Westinghouse ELEKTRO adli yuruyebilen, konusabilen ve sigara icebilen bir insansi robot yapmistir.

Kadir Frat Uyank

10

1942:Isaac Asimov
Isaac Asimov Runarround adli hikayesinde Robotigin 3 yasasini yayinlamistir.Bunlar; Yasa 1: Bir robot insana zarar veremez ve kayitsiz olarak ona bir zarar gelmesine izin veremez. Yasa 2: Birinci yasayla catismamak kosuluyla bir robot insan tarafindan verilen her emre itaat etmelidir. Yasa 3: Birinci ve kinci yasayla atismamak kosuluyla bir robot kendi varligini korumalidir. Ilerleyen zamanlarda bu yasalara bir de Yasa 0 i eklemistir. O da su sekildedir: Yasa 0: Kadir Frat Uyank Bir robot insanliga

11

1950: Alan Turing

Alan Turing Computing machinery and intelligence adl makalesinde bir makinann kendi kendine dnebilecek seviyede zekaya sahip olup olmadna karar vermek iin bir test ne surer. Bugun bu test Turing Testi olarak anilmaktadir.

Kadir Frat Uyank

12

1970: Shakey

SRI International tarafindan Shakey isimli ilk mobil robot uretilmistir. Bu robotun diger bir onemli ozelligi yapay zekaya sahip olmasiydi.

Kadir Frat Uyank

13

1975: PUMA
Victor Schenman PUMA isimli endustiyel otomasyonda cok yaygin olarak kullanilan robot kolu yapmistir. (PUMA Programmable Universal Manipulation Arm anlamina gelmektedir.)

Kadir Frat Uyank

14

1989:Genghis

MITde bulunan Mobile Robots arastirma grubu Cengiz(Genghis) isimli 6 bacakli yuruyen robotu yapmistir.

Kadir Frat Uyank

15

1990:RoboDoc

Dr.William Bargar, Howard Paul ve Kalifoniya Universitesi hassas kemik ameliyatlarinda kullanilmak uzere RoboDoc isimli robotu gelitirdiler.

Kadir Frat Uyank

16

1990: Japonyada Robot Devrimi

ABDde 12 tane Robot firmasi gorulurken Japonyada 40tan fazla firma kuruldu.

Kadir Frat Uyank

17

1996:RoboTuna
RoboTuna isimli robot, bir baligin nasil yuzdugunu arastirmak amaciyla MITden David Barrett tarafindan gelistirildi.

Kadir Frat Uyank

18

1997:Pathfinder
NASAnin Pathfinder isimli alan robotu Marsa indi.

Robot Marstan topladigi bilgileri, cektigi resimleri Dunyaya gonderiyordu.

Kadir Frat Uyank

19

1998:Kismet
Dr.Cynthia Kismet adli Robotu gelistirdi. Robot insanlarla etkileime gecebiliyor, glebiliyor, kizabiliyor ve kendisine yapilmis olan mimikleri algilayabiliyor ve bunlara karlk verebiliyor.

Huzurlu

Sinirli

lgili

zgn

Mutlu

akn

renmi

Kadir Frat Uyank

20

1998:EMAS(Edinburgh Modular Arm Systems)

Edinburghta Prenses Margaret Rose hastanesinde 11 yllk bir almann ardndan insan koluna en ok benzeyen bionik kol gelitirildi. lk kol yaklak 100.000 pounda mal oldu. Eer seri retime geerse 16000 poundluk bir sat fiyat olacakm.

Kadir Frat Uyank

21

2002: ASIMO
Honda 16 yillik calismasinin sonucunda ASIMOyu ortaya cikardi. ASIMO Advanced Step in

Innovative Mobilitynin kisaltmasidir. Bu robot sadece 52 kg agirliginda ve 120 cm boyundadir.

6km/sa hiza kadar kosabilmekte ve merdiven cikip inebilmektedir.

Kadir Frat Uyank

22

Robotik Aratrma Alanlar

Kadir Frat Uyank

24

nsan Robot Etkileimi

Domo

Cog,MERTZ,KISMET gibi robotlar en populerleridir. Bu alanda en iyi niversitelerden birisi MITdir.

Kadir Frat Uyank

25

ok Erkinli Robotlar
Ku srleri, karnca ve termit kolonileri ve arlarn davranlar incelenerek modellenmeye allr.

Kadir Frat Uyank

26

nsans Robotlar
Yapi olarak insan anatomisine benzeyen robotlar yapmayan alan bir alandr. En cok goze carpan bilim adamlarindan birisi Hiroshi Ishigurodur. Android Science in kurucusudur ve yasamakta olan 100 deha icerisinde 26.sirada bulunmaktadr.

Kadir Frat Uyank

27

nsansz Aralar
Havada, yerde ve sualtinda insan kontrolu olmaksizin ilerleyebilen ve verilen grevi yerine getirebilen robotlardr.

Kadir Frat Uyank

28

Medikal Robotik
Robotik Biliminin biyonik kollar, bacaklar, tekerlekli sandalyeler, hasta bakici robotlar, ameliyat robotlari ile uraan bir alt koludur.

Kadir Frat Uyank

29

Robotik Yarmalar

Kadir Frat Uyank

30

DARPA
Ama, sava srasnda askerlerin yaralanmasn ve zarar grmesini engellemek iin insansz sava aralar retmektir. Pentagona bal Gelimi Savunma Aratrma Projeleri Kurumu tarafindan desteklenmektedir. En cok goze carpan iki bilim adami Sebastian Thrun(Hala hayatta olan 100 deha icerisinde 32.sirada.) ve Red Whittaker.

Kadir Frat Uyank

31

RoboCup
lk kez 1997 ylnda Japonya

Nagoyada dzenlendi. 2007de Atlantada dzenlenen msabakaya 1700 Robotik aratrmacs ve 33 lkeden 300 takm katlmtr. Ama;2050 ylnda dnya ampiyonu olan futbol takmn FIFA kurallar erevesinde dzenlenen bir futbol manda yenmektir.

ODT RoboTrk Futbol Takm ise RoboCup20 iin calismalarini surdurmektedir. Boazii niversitesi RoboCup Futbol takm 2002den bu yana msabakalara katlmaktadr ve 2005 ylnda Technical Challenge kategorisinde AIBO liginde Dnya 1.si olmulardr.

Kadir Frat Uyank

32

Robot Wars
1997de Amerikada ortaya kmtr. 2004 e kadar ngilterede varln srdrmtr. Ama robotlarn birbirlerini hareketsiz hale gelinceye kadar paralamas ya da birbirlerini arenann dna atmaya almasdr. Dnyann en ok taraftar olan Robot yarmalarndandr!

Kadir Frat Uyank

33

28 ubat 2008