Cho tôi được hỏi nhà báo vài câu

Xin thú thật là từ trước đến nay tôi chưa bao giờ đọc báo Hà nội mới. Cũng nhờ sự
việc ở Thái hà mà tôi có hân hạnh nghe đến tên quí báo. Và hôm nay, cũng nhờ một bài viết
trên trang web của Dòng Chúa Cứu Thế đáng kính mà tôi vào đọc trang web của quí báo,
(đáng kính, là tôi nói theo cái nhìn của nhân loại nói chung, còn đối với quí báo, như trong
bài viết sáng nay 10/9/08 “Vụ việc Thái Hà có lợi cho ai”, thì “không thể mang lại tiếng
thơm gì cho dòng Chúa Cứu Thế”, tôi mạn phép viết lại từ Chúa Cứu Thế viết hoa, dù bài
báo của vị phóng viên ký Anh Quang viết từ cao trọng ấy là chữ thường. Đối với loài người
được cứu độ, thì Danh Chúa Cứu Thế cao trọng đến nỗi “khi nghe Danh Người, cả trên Trời,
dưới đất và cả trong địa ngục còn phải quì xuống” (Phi.2,10), huống gì một chữ viết hoa viết
thường).
Khi đọc bài báo của Anh Quang, tôi là người vốn không hiểu nhanh ý các bài viết trên
báo chí, cảm thấy thắc mắc rất nhiều. Trước hết là thắc mắc bài báo viết để làm gì, để thêm
thông tin cho nhà nước hay thêm thông tin cho dân chúng, nếu cho dân chúng thì là người có
đạo hay người không có đạo. Nếu cho người có đạo cùng đọc thì tôi là người Công giáo, cảm
thấy chưa hiểu nhiều chỗ. Tôi chỉ xin hỏi vài chỗ thôi (chứ hỏi hết thì dài lắm). Ví dụ những
chỗ sau:
Thứ nhất, bài báo viết: “Bình yên trong lòng người, bình yên cho giáo xứ, bình yên
cho đất nước là điều quý giá hơn bất cứ một thứ của cải, tài sản nào; và đương nhiên đó
luôn luôn là điều mà mọi công dân chân chính không phân biệt dân tộc, tôn giáo nào phải có
trách nhiệm gìn giữ”. Tôi trân trọng câu này, vì đây chính là Tin Mừng cho nhân loại nói
chung ngày Chúa Giêsu, Chúa chúng ta, giáng sinh vào trần gian vốn nhiều mưu mô và loạn
lạc này. Và ngày Phục Sinh, lời Đức Kytô vẫn là “bình an cho các con”. Bình an chính là ơn
phúc Chúa ban cho người tin và thực hành Lời, thực hành công lý. Như vậy tôi có thể hỏi nhà
báo câu này được chứ ạ? Nhà báo định nói “mọi công dân chân chính… phải có trách nhiệm
gìn giữ bình an ấy”, mà nhà báo thừa biết là người Công giáo chúng tôi khi thực thi công lý,
đã mang trong tâm hồn sự bình an của Đức Kytô rồi, thế thì nhà báo định nhắc nhở ai vậy?
Và nhà báo có tin là những người ấy cũng sẽ yêu mến bình an như anh chị em Thái Hà?
Cho tôi được thắc mắc điểm thứ hai. Nhà báo viết “Chúa sẽ rất đau lòng khi thấy các
con chiên của Ngài bị xúi bẩy làm càn, bị cả xã hội chê trách, làm mất thanh danh của
Chúa.” Tôi biết là nhà báo muốn nói là việc xảy ra ở Thái hà là bị xúi bẩy, là làm càn, là bị
cả xã hội chê trách. Đọc giọng văn của nhà báo chê trách linh mục Chúa và dân Chúa, tôi
nghĩ là nhà báo không tin có Chúa, đúng không ạ? Đã không có Chúa, sao Chúa lại đau lòng
được? Ví dụ khi nhà báo đi học, nhà báo không thèm vô lớp và nói với bạn bè là không có
thầy giáo trong lớp. Thế thì nhà báo đâu có thể nói với bạn bè là thầy giáo cô đơn trong lớp
học? Còn chuyện Thái hà bị xúi bẩy, cái này khó nói à nghe. Nếu xúi mà xúi được cả ngàn
người từ muôn nơi đến chỉ để ngước mắt lên cầu nguyện trong nắng trong mưa thì chắc là
không ai ở trần gian này xúi nổi, như lời Cha Bề Trên Matthêu Vũ Khởi Phụng nói với một
quan chức ở Hà nội đại ý rằng không ai có thể ép dân chúng đến Thái hà để “phải vạ vật chịu
mưa chịu nắng, ăn ngủ thất thường” (theo cách nói của nhà báo), nếu trong lòng họ không có
cái gì đó mạnh mẽ, sâu xa. Và quan chức ấy nói: “Câu này thì linh mục nói đúng”. Còn cho
rằng Thái hà bị cả xã hội chê trách thì tôi cũng muốn hỏi nhà báo đó là xã hội nào, chứ tôi
thấy xã hội thì chỉ chê trách những người coi khinh luân thường đạo lý, chứ ai mà chê trách
các linh mục khi các ngài chẳng hề bỏ túi lấy một xu của công. Tôi nhớ có lần một nhóm anh
em tặng Cha Matthêu Vũ Khởi Phụng một chiếc áo sơ mi đơn giản và một hộp bánh ngọt. Áo
thì chẳng thấy ngài mặc. Bánh thì ngài ăn không chúng tôi không biết. Nhưng sau đó mấy
hôm thì hai món quà nhỏ ấy đã nằm trong tay anh em trong khu nuôi trẻ mồ côi câm điếc ở
Tân Bình (Sàigòn), hộp bánh còn nguyên niêm phong. Chắc nhà báo nói xã hội chê trách các
ngài dở hơi vì thấy lợi mà không giành, thấy bình yên mà không hưởng? Xin nhà báo viết rõ
ra chứ đọc chả hiểu gì mấy.
Câu hỏi thứ ba, nhà báo viết thế này nghĩa là gì ạ? “Trong con mắt của các tầng lớp
nhân dân, vụ đòi đất của Nhà thờ Thái Hà có sự tham gia của hàng ngàn giáo dân, nếu
không sớm được chấm dứt, sẽ làm mai một hình ảnh tích cực của Thiên chúa”. Hình ảnh tích
cực của Thiên Chúa mà bị mai một được ư? Mà lại bị mai một do đoàn người đông đảo đến
cầu nguyện? Xin lỗi nhà báo, tôi nói về giáo lý Công giáo một chút nghe. Thiên Chúa là
Đấng tuyệt đối, quyền năng và vinh quang. Trời đất này chỉ là một phản ánh nhỏ xíu của vinh
quang Thiên Chúa. Người ta tìm đến cầu nguyện với Ngài là người ta muốn tôn vinh Ngài.
Cho nên ý của nhà báo trong câu ấy cũng khó hiểu. Nếu nhà báo trích từ một sách thần học
mới thì cũng ghi ra cho rõ, để tiện bề tham khảo.
Nhà báo kết luận bằng câu mà học sinh được học trong lối văn dạy đời (không phải
văn phong báo chí): “Đó là điều mà những người có trách nhiệm trong Nhà thờ Thái Hà cần
suy ngẫm nghiêm túc. Chỉ có bằng con đường đối thoại và hợp tác với chính quyền, chỉ có
bằng con đường tuân theo pháp luật thì những nguyện vọng chính đáng, đề nghị phù hợp với
tình hình thực tế mới được đáp ứng.” Nói thật nhà báo nghe, để làm linh mục, người ta phải
đi tu ít là mười năm, thông thường mười mấy năm, mỗi ngày suy ngẫm ít là mười lăm phút
hay nửa tiếng, rồi suy nghĩ, đọc sách, cầu nguyện nữa. Đó là chưa kể những kỳ tĩnh tâm chỉ
để suy nghĩ và cầu nguyện. Bởi vậy nhà báo có thể dạy các linh mục tu sĩ cách viết báo kiểu
riêng của nhà báo, chứ dạy các ngài suy ngẫm thì tôi e rằng các ngài sẽ … suy ngẫm về nhà
báo thôi. Còn “đối thoại và hợp tác” là điều mà Đức Thánh Cha đã nhắc đi nhắc lại, và Đức
Tổng Giám Mục Hà nội đã nhắc cả các Cha các thầy và nhà cầm quyền nữa. Thánh Vịnh đã
dạy: “Ước chi hôm nay các ngươi nghe tiếng Người, các ngươi đừng cứng lòng nữa”.
Lời kết của bài viết này, tôi không răn dạy nhà báo như nhà báo đã răn dạy các Cha
của chúng tôi, mà tôi xin cám ơn nhà báo. Nhà báo nói lung tung một hồi rồi cũng quay lại
ủng hộ Thái hà (đã nói là có ai cả đời giơ chân đạp chân lý cơ chứ!). Nhà báo viết “chỉ có
bằng con đường tuân theo pháp luật thì những nguyện vọng chính đáng, đề nghị phù hợp với
tình hình thực tế mới được đáp ứng”. Câu này tuyệt hay. Nếu nhà báo không có ý định viết
nó ra, thì tôi nghĩ là chính Thiên Chúa, Đấng mà nhà báo không tin, hoặc còn bán tín bán
nghi, chính Ngài đã dùng ngòi bút của nhà báo mà nhắc nhở những ai có trách nhiệm. Khi
luật lệ, cả Thiên luật và nhân luật, được thực thi, thì công lý và chân lý sẽ sáng chói, mọi
tranh chấp sẽ ngưng lại ngay tức khắc, và như lời Thánh Vịnh, “sự công chính và nền hoà
bình viên mãn sẽ triển nở” (Tv.71,7).
Là những người tin yêu Thiên Chúa và Mẹ hiền của Ngài, chúng tôi cầu xin cho nhà
báo và những ai nhà báo làm việc cho, luôn giữ tâm hồn bình an để phục vụ công lý hữu
hiệu.

Gioan Lê Quang Vinh