T.

C ERCYES NVERSTES MHENDSLK FAKLTES MEKATRONK MHENDSL BLM

ELEKTRONK SSTEMLER LABORATUVARI DENEY RAPORU 6

Hazrlayan: 1031120003 Murat Sedat SEVNDK Mekatronik Mhendislii 3. Snf (.)

1-B tipi kuvvetlendiricide oluan distorsiyon etkisini yorumlayarak bu problemin nasl ortadan kaldrabilecei hakknda bilgi veriniz? Kollektr ase B tipi kuvvetlendiricideki distorsiyon etkisi ekil 6.1de grlen devrede oluan Base-Emiter geriliminden yani giri sinyaline ters olarak polarlanm olan dolaysyla ortaya kmaktadr. Normalde k yar dorultulmu devre gibi olacakt. Fakat konusudur. gerilimi gerilimi olmadn kabul etseydik devrenin gerilimi olduu iin bu etki sz

ekil 6.1 Kollektr ase B snf ykselte devresi ekil 6.2 de grdmz krmz noktalarda az nce bahsettiim geriliminden dolay bir kayma olumaktadr ve kta grlen sinyal de bir distortion oluacaktr.

ekil 6.2 Giri Sinyali ile k Sinyali Arasndaki liki

Kollektr ase B tipi ykselte devresinden farkl olarak da B snf Push-Pull ykselte devresi de kullanlmaktadr.Kollektr ase tipi olan ykselte devresinden farkl olarak giri sinyalinin sadece pozitif alternans deil negatif alternans da ykseltilir.

(a)

(b) b - Giri sinyali ile k sinyali arasndaki iliki

ekil 6.3. a - B snf Push-Pull ykselte devresi bu sorunun zlmesi iin ilk bata anlattm gibi geriliminin oluturduu etkiyi ortadan

kaldracak bir gerilim uygulamamz gerekmektedir. Bu gerilimi devrede kullanlan her iki transistrn beyz ve emiter ular arasna uygularsak sorun ortadan kalkacaktr. 2- OE,OB ve OC kuvvetlendirici devreleri hakknda bilgi veriniz? 2-1 OE Kuvvetlendirici : Ortak emiterli devre emiterin girile k arasnda ortak kullanld kuvvenlendirici biimidir.Ortak emiterli devre dier kuvvetlendiricelere gre kullanm daha yaygndr.kta elde edilen g kazanc dier kuvvetlendiri devrelere gre daha fazladr.Ayrca devrenin giri direnci de yksek olduundan kaskat balamaya uygundur.ekil 6.4 ortak emiterli devreyi gstermektedir.

ekil 6.4 Ortak Emiterli Devre 2-2 OB Kuvvetlendirici : Ortak bazl devre,bazn girile k arasnda ortak kullanld kuvvetlendirici trdr.Bu tr kuvvetlendiriciden elde edilen gerilim kazanc yksek olmasna ramen giri direnci dk,k direnci yksek olan kuvvetlendirici trdr.

ekil 6.5 Ortak Bazl Devre 2-3 OC Kuvvetlendirici : Ortak kolektrl devre kolektrn girile k arasnda ortak kullanld kuvvetlendirici trdr.Devre yksek giri direnci ve dk k direncine sahiptir.Elde edilen gerilim kazanc ve g kazanc ortak emiterli kuvvetlendiriciden elde edilen kazanca gre ok dktr.

ekil 6.6 Ortak Kollektrl Devre

3- Transistrn alma modlar hakknda bilgi veriniz? Transistrler 3 blgede almaktadrlar.Aktif blge,kesim blgesi ve doyum blgesidir

ekil 6.7 Transistrn alma blgeleri Aktif Blge : Transistrn normal olarak alt blgeye aktif blge denilmektedir yani doru polarma altndaki alma blgesine denir. Aktif blge yk dorusu zerindedir ve doyum blgesi ile kesim blgesi arasndadr.Aktif blgede kollektr akm kollektr geriliminde bamszdr. Doyum Blgesi : Emitr ve kollektr voltajlarnn birbirine ar yaklatnda yani yaklak olarak eit sayabildiimiz durumlarda alt blgedir.ekil 6.7 yi incelersek akmn ulaabildii en byk deere ulat ksmdr.Akm maksimum olduu iin transistr fazla starak zarar verebiliriz. Kesim Blgesi : Transistrler iki ekilde kesim blgesine gidebilirler.Baz ve emiter aras ters balanrsa ve ya beyz emitr aras voltaj transistor n V ama voltajna eit ya da kk olduu zaman transistr kesim blgesinde alr ve kollektrden akm akmaz.