EBRU NEDR? Kt ssleme sanatlarnn en nemlilerinden biri...

Btn Osmanl sanatlarnda olduu gibi usta-rak usul ile renilen ve sanatnn iradesi dnda birok deikenden etkilenen bir sanattr. Ebru; renklerin suyla dansnn yaratt bir ahenktir aslnda. Baz kaynaklar ebrunun, yz suyu anlamna gelen "ab- ru" szcnden, baz kaynaklar ise Orta Asya dillerinden aatayca'da hareli grnm, damarl kuma ya da kat anlamna gelen "ebre"den geldiini sylese de en yaygn kan, kelimenin kkeninin Farsa; bulutumsu, bulut gibi anlamna gelen "ebri" den gelmekte olduudur. Her ne ekilde isimlendirilse isimlendirilsin insanlara da isim olan ebru, gizemli bir ahenk tayor. Zorlu ve emek isteyen bir sanat olan ebru, geri dn olmayan, tekrar olmayan, ok deikenli bir sanattr. MALZEMELER KAIT : Emici zellii fazla ve mat olanlar tercih edilir. Genellikle birinci hamur kt kullanlr. KTRE: Kitre, Anadolu'da yetien, geven tr dikenli bitkilerden elde edilen, yapma zellii az olan bir zamk eididir. Suyla birlikte kartrlarak uygun kvam elde edilir. pek kitresi ise, toz halinde hazr olarak satlmaktadr. Piyasada aktarlarda bulunabilen kitrenin plaka halinde, beyaz ve topraksz olanlar tercih edilmelidir. TEKNE: Ebru yapmnda tekne dediimiz, iine kitre konan kaplar kullanlr. FIRA: Frann sap iin, esnek olduundan dolay gl dal kullanlr. Kllar ise, at kuyruundan elde edilir. BOYALAR: Ebru yapmnda genellikle oksit krmz, oksit sar, oksit siyah, lahur iviti kullanlr. Dier renkler de bunlarn karmndan elde edilir. Gzel bir ebru iin renkleri uyumlu kullanmak nemlidir. Bu nedenle koyu renklerden balanarak renkler kullanlr. Tabandaki siyah boya, zerindeki boyalar canl ve aktif gsterir. Aralardaki beyazlar da renklere hareket getirir. D: Renklerin kitre zerinde kalmasn salar. Boyann iine atlarak kullanlr. pek boyalar iin kullanlmaz. BZ: Byk, kalnca ine olup, ebruya ekil vermekte kullanlr. NASIL YAPILIR? Ebru yapmna balamadan nce seilecek kadn lsne uygun byklkte bir tekne alnr, tekne kitreli su ile doldurulur. Ebru teknesi basite alminyum bir baklava tepsisi gibidir. Kitre, bir bitkinin z olup baharatlarda (aktarlarda) satlr. Sinme bir avu veya tepeleme iki oba ka kitre iki litre kadar su iinde 2, 3 veya 4 gn bekletilerek kitrenin su iinde iyice imesi salanr. ien kitre su iinde el ile yourularak suya karmas salanr. Kitreli su boza kvamnda veya az seyrei olmaldr. Hazrlanan sv ince bir tlbent ile szlerek temizlenir. Son haliyle tekneye yavaa (kprtmeden) boaltlr. Deiik renklerde toprak boyalar ayr ayr iki cam yzey (veya seramik, krom) arasnda iyice ezilir. Ezilme esnasnda hafif su katlr. Ezilme sonrasnda meydana gelen amur benzeri boyaya sr d katlarak 15 gn veya bir ay kadar bekletilir. Boyann d asidiyle pimesi salanr. Beklemeden sonra maml sulandrlarak kullanlr. Boya almyorsa d katlr. Rengi amak iin su kullanlr. Bir ebru bir defa yaplabilir. Hazrlanan boyalar fra veya metal ubuk yardmyla daha nce hazrlanm olan kitreli suyun st yzeyine damlatlr.Boyalarn almasn ve ekillerin yuvarlakln kesin olarak bilemeyiz. Ancak fikir sahibi oluruz. Yaptmz ebrunun tam olarak nasl olacan deil neye benzeyeceini bilebiliriz. Bu yzden iki defa ayn ebruyu yapmak imkanszdr. Kat tekneye serilir, i tamamlanr.