Li ni u

Lng bng l mt trong nhng ng lc kch thch con ngi lm vic hng hi, nhng ng thi cng l mt trong nhng nguyn nhn gy tr tr, bt mn hoc t b cng ty m ra i. Tt c u ty thuc vo trnh v nng lc ca cc cp qun tr. V lun lun l vn "nhc nhi" ca hu ht cc cng ty Vit Nam. y l mt ti gy tranh lun si ni trn din n quc hi Vit Nam trong nhiu nm qua v hin nay n vn cn l ti nng bng i vi Vit Nam. Trong iu kin nn kinh t km pht trin nh Vit Nam th nhu cu ca con ngi mi ch m bo mc thp, ti thiu v n, mc, , i li, ngh ngi, bo v sc khe v hc tp. Trong nn kinh t th trng, nhu cu c th hin tp trung li ch kinh t - ng lc trc tip thc y ngi lao ng lm vic v lm vic c nng sut, cht lng, hiu qu. Li ch kinh t theo C.Mc, l mt phm tr kinh t, biu hin ca quan h sn xut, c phn nh trong thc, thnh ng c hot ng nhm tho mn mt cch tt nht nhu cu vt cht ca cc ch th tham gia lao ng. Bt c mt c nhn hay tp th lao ng trc v trong khi lm vic cng u suy ngh: mnh c g v c quyn li nh th no khi tham gia lao ng. Vn t ra l: mi nh qun l cn phi bit iu tit hi ho cc li ch khng li ch ny xm phm hoc lm tn hi n li ch khng li ch ny xm phm hoc lm tn hi n li ch kia, mi biu hin coi thng li ch hoc ch ng vin chung chung nh thi bao cp trc y u khng c tc dng ng vin kch thch ngi lao ng lm vic. i hi VII ng cng sn Vit Nam, sau khi nh gi li nhng thiu st, sai lm ca mnh trong cng tc qun l, khng nh phi kt hp hi ho cc li ch theo nguyn 1

tc, ly li ch ca ngi lao ng lm c s, v mi ch trng, chnh sch kinh t ca ng v Nh nc trong c chnh sch tin lng phi xut pht t li ch, nhu cu v kh nng ngi lao ng. ph hp vi khi nim mi v bn cht tin lng trong nn kinh t th trng Vit Nam, c mt yu cu mi l phi lm cho tin lng thc hin y cc chc nng ca n: chc nng thc o gi tr l c s iu chnh gi c cho ph hp mi khi gi c (bao gm gi c sc lao ng) bin ng. Chc nng ti sn xut sc lao ng nhng duy tr nng lc lm vic lu di, c hiu qu trn c s tin lng bo m b p c sc lao ng hao ph cho ngi lao ng. Chc nng kch thch bo m nng sut lao ng cho ngi lao ng, duy tr cuc sng hng ngy v d phng cho cuc sng lu di ca h. nn kinh t Vit Nam pht trin snh c cng vi b bn th trc ht cc nh my, qun l ngi phi xy dng h thng tr cng hp l trong cc doanh nghip. V vy l mt sinh vin, trong bc u tm ti, xy dng h thng tr cng hp l, vic mc li l iu kh trnh khi, do em rt mong c c hng dn, ch bo. sa cha nhng thiu st ca em bi vit ca em c hon thin hn.

Ni dung
I/ Khi nim tin cng, tin lng v mt s khi nim khc c lin quan ti tin cng, tin lng
Trong x hi con ngi lun phn u tho mn nhu cu ca mnh. S phn u t lu tr thnh mt trong nhng ng lc ch yu kch thch con ngi hot ng hng say, tch cc v cn t gy tc ng ci to x hi lm cho x hi cng vn minh hn. cng vi s pht trin ca x hi, nhu cu ca con ngi khng ngng tng ln, a dng hn, phong ph hn. Xt v mt h thng, nhu cu con ngi bao gm hai h thng, nhu cu sinh hc v nhu cu x hi hc. Nhu cu sinh hc l nhu cu do bn thn h s sng i hi, cn nhu cu x hi l nhu cu do s i hi ca cuc sng trong cng ng con ngi. Qua qu trnh pht trin ca x hi loi ngi cho thy, mi thi k, mi khu vc tu thuc vo s pht trin ca nn sn xut x hi m mc p ng nhu cu ti thiu ca con ngi, ca ngi lao ng c s khc nhau. Chnh s khc nhau phn nh mc sng cao hay thp. Mc sng ti thiu c hiu l mc tho mn nhu cu ti thiu ca ngi lao ng trong mt thi k nht nh no . phng din ny, mc sng ti thiu l c s xc nh mc tin lng ti thiu. nc ta, trong ch tin lng ban hnh ngy 23 thng 5 nng 1993, tin lng ti thiu c hiu nh sau: Tin lng ti thiu l s tin nht nh tr cho ngi lao ng lm cng vic n gin nht, mc nh nhng nht v din ra trong mt mi trng lao ng bnh thng. S tin bo m cho ngi lao ng c th mua c nhng t liu sinh hot thit yu ti sn xut sc lao 3

ng ca bn thn v c dnh mt phn nui con v bo him lc ht tui lao ng. Xy dng h thng tr cng hp l l mt vn ht sc phc tp. v trong thc t c hai hnh thc tr cng l tr cng theo sn phm v tr cng theo thi gian.

1. Hnh thc tr cng theo thi gian bao gm hai ch theo thi gian gin n v theo thi gian c thng.
a) Ch tin cng tr theo thi gian n gin l ch d tr cng m tin cng nhn c ca ngi cng nhn nhn c do mc lng cp bc, bc cao hay thp hay thp v thi gian thc t lm vic nhiu hay t. Ch tr cng ny ch p dng nhng ni kh nh mc lao ng chnh xc, kh nh gi cng vic tht chnh xc. b) Ch tr cng theo thi gian c thng l s kt hp gia ch tr cng theo thi gian n gin vi tin thng khi t c nhng ch tiu v s lng hoc cht lng quy nh. Ch tr cng ch yu p dng i vi nhng cng nhn ph lm vic phc v, cng nhn lm vic nhng khu sn xut c trnh c kh ho cao... 2. Hnh thc tr cng theo sn phm: l hnh thc trn cng trong tin cng c tr ph thuc vo mc lng cp bc, mc lao ng, s lng sn phm thc t c sn xut ra v c nghim thu. Hnh thc tr cng teo sn phm bao gm cc ch sau: a) Ch tr cng theo sn phm trc tip c nhn: l ch tr cng theo sn phm p dng i vi tng cng nhn trong tin cng t l thun vi s lng sn phm c sn xut ra v c nghim thu. n gi = L/Q hay n gi=L x T L: lng cp bc cng vic Q: mc lng sn lng

T: mc lng thi gian Tin cng=n gi x Qtt Qtt: s sn phm thc t sn xut, nghim thu b) Ch tr cng theo sn phm tp th l tin cng c tr cho mt nhm ngi lao ng cho khi lng cng vic m h thc hin sau phn chia ti tng ngi theo mt phng php nht nh no . Tin cng ca mi ngi lao ng ph thuc vo mc lng cp bc thi gian lm vic thc t, mc hon thnh mc lao ng ca c nhm.
n i=1

G =

Q n hay G = Li x Ti
i=1

Li: mc lng cp bc ca cng vic i Li: tng lng cp bc ca c nhm cng nhn Ti: mc lng thi gian ca cng vic i I: lng cp bc bnh qun ca c nhm cng vic c) Ch tr cng theo sn phm gin tip: l ch tr cng p dng cho nhng cng nhn ph m cng vic ca h c nh hng nhiu n kt qu hot ng lao ng ca cng nhn chnh hng lng theo sn phm. G = G: n gi lng sn phm ca cng vic ph hay phc v L: lng cp bc ca cng nhn ph hay phc v 5

Q: mc sn lng ca cng nhn chnh M: s my c cng nhn ph phc v d) Ch tr cng khon: c p dng cho nhng cng vic nu giao cho tng chi tit b phn cng vic s khng c li m phi giao ton b khi lng cng vic cho cng nhn hon thnh trong mt thi gian nht nh. n gi tnh theo hai cch: - Xy dng n gi cho mt n v cng vic. Tin cng khon= g khon cho 1 n v x khi lng cng vic - Tr cho c mt khi lng cng vic. ) Ch tr cng theo sn phm c thng: l cc ch tr cng theo sn phm ni trn kt hp vi cc hnh thc tin thng. LTH=L+L(m.h) LTH: tin cng theo sn phm c thng. L: tin cng tnh theo n gi c nh M: % tin thng cho 1% vt mc ch tiu tin thng H: % hon thnh vt mc ch tiu thng. e) Ch tr cng theo sn phm lu tin: l ch tr cng p dng cho khu thit yu hoc khu quan trng ca sn xut m cng vic tng nng sut lao ng c tc dng thc y sn xut nhng b phn sn xut khc c lin quan gp phn hon thnh vt mc k hoch ca x nghip. S dng hai loi n gi: - n gi c nh tr cho tt c cc sn phm hon thnh. - n gi lu tin tr cng cho tt c cc sn phm vt mc khi im.

II/ Cc yu t tc ng n mc lng 1. Mi trng ca cng ty

6

a) Chnh sch ca cng ty: Tin lng va l mt chi ph tn km va l mt loi ti sn. Chi ph tn km phn nh qua chi ph lao ng. Trong cc ngnh dch v, chi ph lao ng chim vo khong 50% tng chi ph. Tuy nhin tin lng l mt loi ti sn v n thc y nhn vin l lc. N l mt tim nng nh hng ti hnh vi lm vic ca nhn vin, thc y nhn vin lm vic c nng sut lao ng cao hn. Tin lng thng gip cho nhn vin ci tin cng tc, gia tng nng sut, v t l s ngi b vic s thp hn. b) Bu khng kh vn ho ca cng ty Bu khng kh vn ho ca cng ty nh hng rt ln ti cch tuyn chn nhn vin, n thi ca cp trn v cp di, n hnh vi cng tc, v do n nh hng n vic sp xp tin lng v thng cho nhn vin. c) C cu t chc ca cng ty cng nh hng ti c cu tin lng. Trong mt cng ty ln c nhiu giai tng, nhiu cp qun tr th qun tr cp cao thng quyt nh c cu lng thng. Chnh iu ny d gy bt li cho nhn vin bi v cp cao nht t i su quan st nhn vin. Ngc li i vi cc cng ty t cp bc qun tr hay cng ty ln c nhiu cp bc qun tr, nu h cho cc cp qun tr trc tip quyt nh cc vn v lng thng, cng nhn s c hng lng hp l hn v cc cp qun tr ny i su i st cng nhn hn. Do long thng cng tu thuc vo c cu ca cng ty. d) Kh nng chi tr ca cng ty, th ng ti chnh ca cng ty v tnh hnh kinh doanh ca cng ty. Cc cng ty kinh doanh thnh cng thng tr lng cao hn mc lng trung bnh trong x hi.

2. Th trng lao ng
Khi nghin cu n nh mc lng, cng ty cn phi nghin cu mt yu t quan trng l th trng lao ng hiu theo ngha rng. l nhng yu t: lng th7

ng trn th trng, chi ph sinh hot, cng on, x hi, nn kinh t v lut php. a) Lng thng trn th trng Cc cng ty uf nm v tr cnh tranh gay gt. Do cn phi nghin cu k mc lng hin ti trong x hi hin nay i vi cng mt ngnh ngh ra sao. Vic nghin cu ny da trn lnh vc sau: Khu vc a l ni cng ty ang kinh doanh, mt s cng ty nht nh no cn nghin cu cc cng vic cn so snh i chiu. b) Ch ph sinh hot Lng thng phi ph hp vi chi ph sinh hot l quy lut chung ca bt k nc no trn th gii. Ti Vit Nam nh nc cng quyt nh mc lng ti thiu cho nhn vin sng khi lm vic ti cacs cng ty nwongs ngoi hoc cc cng ty lin doanh. L lun chi ph sinh hot rt n gin: Khi gi tng ln trong mt giai an nht nh no , th tin lng thng hin thi thc s b gim xung. Do cng ty phi tng lng theo mt t l nht nh cho nhn vin duy tr mc lng thc s trc y. c) Cng on Cng on l mt lc lng rt mnh m cc cp qun tr pah tho lun vi h trong ba lnh vc sau: - Cc tiu chun c s dng xp lng thng. - Cc mc chnh lch lng. - Cc phng php tr lng. C cng on ng h cc k hoch kch thch snh xut ca cng ty. d) X hi Sc p ca x hi cng rt quan trng. Ai cng bit rng lng thng nh hng n gi c ca sn phm v dch v. X hi, i biu l ngi tiu dng, khng bao gi mun gi c sinh hot tng. H to sc p buc mt s cng

ty khng c tng lng m phi theo mc lng cng ty khc ang p dng. ) Nn kinh t Trong mt nn kinh t ang suy thoi, ngun cung ng lao ng d din tng cao c ngha l s ngi tht nghip tng. Do , cc cng ty c khuynh hng h thp lng hoc khng tng lng. Tuy nhin, cng on, chnh ph v x hi li p cng ty tng lng cho ph hp vi mc chi ph sinh hot gia tng. y l vn hc ba i vi nh qun tr. e) Lut php Chnh sch lng thng phi tun theo lut l ca nh nc. Lut lao ng ca cc nc ni chung ca Vit Nam ni rin u nghim cm phn bit i x nam, n khi tr lng.

3. Bn thn nhn vin

Bn thn nhn vin rt tc ng n vic tr lng. Mc lng v phc li tu thuc vo s hon thnh cng tc ca nhn vin, tu thuc vo mc thm nin, kinh nghim, s trung thnh, tim nng v k c nh hng chnh tr. - S hon thnh cng tc: khng c g lm nn lng nhn vin cho vic cc cng nhn gii, xut sc li lnh lng bng hoc thp hn nhn vin c nng sut km. Do cp qun tr cn phi p dng h thng lng da vo s hon thnh cng tc. - Kinh nghim: kinh nghim cng l mt yu t nh hng n lng thng, hu ht cc c quan t chc trn th gii u da vo yu t ny tuyn chn v cu xt lng thng.

III/ Xc nh tin trnh nh gi cng vic

nh gi cng vic l mt th tc c tnh cch h thng nhm o lng gi tr v tm quan trng ca cng 9

vic da trn nhiu yu t nhm loi b cc bt bnh ng trong c quan ch v c cu lng thng bt hp l. nh gi cng vic nhm cc mc tiu sau: - Xc nh cu trc cng vic ca c quan. - Mang li bnh ng v trt t trong mi tng quan cng vic. - Trin khai mt thc bc gi tr ca cng vic c s dng thit k ra mt c cu lng thng. - t c s nht tr gia cc cp qun tr v nhn vin lin quan ti cng vic. Cc phng php nh gi cng vic 1. Phng php thang ho L phng php trong ngi nh gi da trn kin ch quan ca mnh nh gi s thc hin ca i tng nh gi, theo mt thang o t thp n cao v cc ch tiu nh gi c sp xp theo th v bao gm cc ch tiu cso lin quan trc tip n cng vic. 2. Phng php xp hng lun phin y l phng php sp xp nhn vin t gii nht n km nht theo mt s im chnh nh kt qu thc hin cng vic, thi alfm vic. 3. Phng php so snh cp y l phng php dng mt nhn vin ny em so snh vi nhn vin khc v tiu chun chnh nh s lng, chp lng cng vic, thi thc bo v, thy nhn vin no c nh gi tt hn. 4. Phng php tnh im L mt phng php n nh gi tr bng s cho cc yu t ca cng vic v tng s cc gi tr na cung cp mt bn nh gi gi tr tng ng ca cng vic . Phng php tnh im c thc hin qua 12 bc sau:

10

1) La chn cc cng vic in hnh ch yu trong cng ty. Cc cng vic ny c phn theo nhm cng vic. 2) Cc chuyn vin tin hnh phn tch cng vic. 3) Da vo bng phn tch ny, nh phn tch s vit bng m t cng vic trnh ln ban lnh o. 4) Da vo bng phn tch ny, nh phn tch chn lc v xc nh xem cng vic c yu t no. 5) Tnh t l phn trm quan trng (t trng) ca cc yu t cng vic . 6) Xc nh xem mi yu t c my th bc 7) n nh h thng im l 500 hay 1000. 8) Phn b s im cho tng th bc ca tng yu t. Khong cch ca cc th bc c tnh theo cng thc sau: Khong cch = M: im ti a m: im ti thiu N: s thc bc 9) Son tho cm nang nh gi cng vic trnh cp qun tr. 10) Cp qun tr nhn bng m t cng vic v bn tho cm nang nh gi cng vic. 11) Cp qun tr nh gi cng vic bng cch so snh i chiu bng im vi bng m t cng vic. 12) Hon tt cm nang.

IV/ Phng php n nh mc lng 1. Ngch lng

Ngch lng l vic lp nhm cc cng vic tng t nhau nhm n gin ho th tc n nh lng.

11

Mi ngch lng ng vi mt ngch cng chc, vin chc phn nh ni dung cng vic v trnh cng chc, ngi lao ng theo tiu chun chuyn mn nghip v, mi ngch cng chc vin chc ch x dng c mt tiu chun chuyn mn nghip v nht nh. Trong mi ngnh c th c mt hoc nhiu ngch cng chc, vin chc tng ng vi nhng ni dung cng vic khc nhau.

2. H s lng chun
H s lng chun l h s mc lng khi im (bc 1) ca ngch. Mi ngch u c mt h s mc lng chun ly h s mc lng chun nhn vi mc lng ti thiu ta c mc lng chun ca ngch. H s mc lng chun c xc nh trn c s h s phc tp lao ng ca ngch nhn vi h s tiu hao lao ng theo ngch . H s ny khng ph thuc vo con ngi c th v qu trnh cng tc ca h thc hin cng vic . H s lng chun ca ngch chu s cn i trong ni b ngnh v s cn i ni chung gia cc ngnh.

3. Bc lng thm nin

Bc lng thm nin th hin thm nin ca ngi lao ng lm vic trong ngch c xc nh hp l, nhm mc ch ng vin v khuyn khch ngi lao ng yn tm lm vic v tch lu kinh nghim, tn tm vi cng vic khi khng c kh nng v iu kin nng ngch ln cao hn. Ngi lao ng sau khi c tuyn dng vo ngch s c xp mc lng chun ca ngch, sau s c nng bc

12

lng theo thm nin khng cn qua thi c, m ch cn hon thnh nhim v c giao.

4. Khong cch gia cc bc lng thm nin

Khong cch gia cc bc lng thm nin phi c tc dng khuyn khch ngi lao ng hon thnh cng vic c nng bc lng thm nin. Khong cch gia cc bc lng thm nin quy nh trong ch tin lng mi c xc nh t 0,09 n 0,43 so vi mc lng ti thiu.

5. iu chnh mc lng
Khi xc nh bc lng hng ngch lng, cp qun tr s thy mt s cng vic trc y c tr lng qu cao hay qu thp. Cc cp qun tr cn phi iu chnh sao cho ph hp vi ngch v bc lng mi.

13

V/ Ngun hnh thnh qu tin lng v s dng qu tin lng 1. Ngun hnh thnh qu tin lng
Cn c vo kt qu thc hin nhim v sn xut, kinh doanh, doanh nghip xc nh ngun qu tin lng tng ng tr lng cho ngi lao ng. Ngun bao gm: - Qu tin lng theo theo n gi c giao. - Qu tin lng b sung theo ch quy nh ca nh nc. - Qu tin lng t cc hot ng sn xut, kinh doanh dch v khc ngoi n gi tin lng c giao. - Qu tin lng d phng t nm trc chuyn sang. Ngun qu tin lng nu trn c gi l tng qu tin lng.

2. S dng tng qu tin lng

m bo qu tin lng khng vt chi so vi qu tin lng c hng, dn chi qu tin lng vo thng cui nm hoc d phng qu tin lng i vi ngi lao ng c nng sut, cht lng cao, c thnh tch trong cng tc (ti a khng qu 10% tng qu lng). - Qu khuyn khch ngi lao ng c trnh chuyn mn k thut cao, tay ngh gii (ti a khng vt qu 2% tng qu lng). - Qu d phng cho nm sau (ti a khng vt qu 12% tng qu lng).

VI/ Quy nh tr lng gn vi kt qu lao ng

Cn c vo c im v t chc sn xut, kinh doanh, t chc lao ng, doanh nghip quy nh ch tr lng v th gn vi kt qu cui cng ca tng ngi lao ng, tng b phn nh sau: 1. i vi lao ng tr lng theo thi gian (vin chc qun l chuyn mn, nghip v, tha hnh phc v v cc 14

i tng khc m khng th thc hin tr lng theo sn phm hoc lng khon tr lng cho ngi lao ng va theo h s mc lng c xp ti ngh nh s 26/CP, va theo kt qu cui cng ca tng ngi, tng b phn, cng thc tnh nh sau: Ti=T1i+T2i (1) Trong : Ti: tin lng ca ngi th i c nhn T1i: tin lng theo ngh nh s 26/CP ca ngi th i, c tnh nh sau: T1i=ni x ti (2) Ti: xut lng ngy theo ngh nh s 26/CP ca ngi th i ni: s ngy cng thc t ca ngi th i T2i: l tin lng theo cng vic c giao gn vi mc phc tp, tnh trch nhim ca cng vic i hi, mc hon thnh cng vic v s ngy cng thc t ca ngi thc i, khng ph thuc vo h s mc lng c xp theo ngh nh s 26/CP. Cng thc tnh nh sau: Vt - Cc T2i = ni. hi (3)
m

njhj

j=1

(i thuc J)

Vt: qu tin lng ng vi mc hon thnh cng vic ca b phn lm lng thi gian. Vc: l qu tin lng theo ngh nh s 26/CP ca b phn lm lng thi gian theo cng thc sau:
m

Vc= T1j
j=1

T1j l tin lng theo ngh nh s 26/CP ca tng ngi lm lng thi gian 15

ni: s ngy cng thc t ca ngi thc i hi: h s tin lng ng vi cng vic c giao, mc phc tp, tnh trch nhim ca cng vic i hi v mc hon thnh cng vic ca ngi th i c xc nh theo cng thc sau: hi = . K K: h s mc hon thnh c chia lm 3 mc: hon thnh tt h s 1,2. Hon thnh, h s1,0. Cha hon thnh h s 0,7. 1i: s im mc phc tp ca cng vic ngi th i m nhim 2i: s im tnh trch nhim ca cng vic ngi th i m nhim. Tng s im ca hai nhm yu t mc phc tp v tnh trch nhim ca cng vic l 100% t trng im cao nht cua 1i l 70% v ca 2i l 30%. (1+2) tng s im mc phc tp v tnh trch nhim ca cng vic gin n nht trong doanh nghip. * Cc bc tin hnh xc nh h s tin lng (hi) lm c s tr lng theo cch tnh trn. - Thng k chc danh cng vic theo 4 cp t i hc tr ln; cao ng v trung cp; s cp v khng cn o to. - Xc nh khung h s gin cch dng tr lng gia cng vic phc tp nht v n gin nht (gi tt l bi s tin lng). Bi s tin lng ca chc danh cng vic phc tp nht nh c xp theo ngh nh 26/CP ca doanh nghip v bi s thp nht bng h s m lng theo ngh nh s 26/CP. Trong khung bi s ny doanh nghip la chn bi s tin lng cho ph hp. - Theo bng t trng im 1, xy dng bng im ct h chm im cho cc chc danh cng vic theo cc cp trnh . 16

- p dng theo cng thc 1 tnh tin lng c nhn ca tng ngi.

2. i vi lao ng hng lng theo sn phm hoc lng khon

a) i vi lao ng lm khon v lm lng sn phm c nhn trc tip, tin lng c tnh tr theo cng thc. T=Vg x q T: tin lng ca lao ng no Vg: n gi tin lng sn phm, i vi lm khon l tin lng khon q: s lng sn phm hoc cng vic khon hon thnh b) i vi lao ng lm lng khon lng sn phm tp th Tr lng theo t l h s lng cp bc cng vic m nhim (khng theo h s mc lng c xp theo ngh nh s 26/CP) v s im nh gi mc ng gp hon thnh cng vic. Cng thc tnh nh sau: VSP x i.ti Ti = m jtj (i ph thuc J) Ti: tin lng ngi th i nhn c Vsp: qu tin lng sn phm tp th m: s lng thnh vin trong tp th ti: l s im nh gi mc ng gp hon thnh cng vic ca ngi th i. Vic xc nh s im i ca tng ngi c nh gi hng ngy thng qua bnh xt tp th. Tiu chun nh gi c th nh sau. + m bo s gi cng c ch + chp hnh nghim s phn cng lao ng ca ngi ph trch. + Bo m cht lng cng vic (sn phm). 17
J=1

+ Tit kim vt t, bo m an ton lao ng. Nu bo m cc tiu chun trn th c 10 im. Tiu chun no khng m bo th tr t 1 n 2 im. - Cc tiu chun b xung + lm cng vic c cp bc cng vic cao hn cp bc cng nhn, bo m cht lng, thi gian c cng thm t 1 n 2 im. + Lm cng vic nng nhc c hi nht trong tp th c cng thm t 1 n 2 im. + Lm cng vic khi khng b tr ngi theo dy truyn nhng vn m bo cng vic hot ng bnh thng c cng thm t 1 n 2 im.

3. Cc bc tin hnh tr lng sn phm lng khon

- Xc nh cc chc danh cng vic trong tp th. - Xc nh h s mc lng theo ngh nh s 26/CP hoc xc nh h s mc lng theo cp bc cng vic ca tng ngi v ngy cng thc t ca tng ngi. - Xc nh tng s im nh gi mc ng gp hon thnh cng vic ca tng ngi. - Xc nh tin lng tr cho tng ngi theo cng thc. 4. i vi qu tin lng thng nng sut, cht lng cao v qu khuyn khch i vi lao ng c trnh chuyn mn cao k thut cao tay ngh gii doanh nghip ch ng xy dng ch cho cht ch, ph hp tho ng, trnh trn lam, bo m s dng qu ng mc ch.

VII/ Tin trnh qun tr h thng lng

m bo nguyn tc cng khai dn ch trong vic xy dng v thc hin quy ch tr lng, doanh nghip phi xy dng quy ch tr lng nh sau. - Thnh lp hi ng xy dng quy ch tr lng ca doanh nghip do gim c lm ch tch. Thnh vin hi ng gm: b phn lao ng tin lng l u vin thng 18

trc, i din t chc cng on cung cp; i din ng u, i din cc phng v mt s chuyn gia gii trong lnh vc chuyn mn, nghip. S thnh vin c th do gim c quyt nh. - Hi ng c nhim v d tho quy ch v t chc ly kin rng ri trong doanh nghip sau hon chnh quy ch. Gim c t chc ly kin ti i hi ng cng nhn vin chc hoc i din cc b phn trong doanh nghip sau quyt nh cng b chnh thc. Sau khi ban hnh quy ch, b phn lao ng - tin lng phi hp vi t chc cng on cng cp v cc b phn chuyn mn khc c lin quan gip gim c trin khai thc hin quy ch n tng b phn ngi lao ng. - ng k bn quy ch tr lng ca doanh nghip theo quy nh. Khi thit lp c h thng tin lng n phi c vn phng qun tr tin lng duy tr. Mc d c cu tin lng c th thay i v iu chnh cho ph hp vi nhng iu kin mi nhng h thng tin lng khng c thay i. iu ny i hi phi qun tr v iu chnh cho thch hp: trc tin p dng bng lng i vi cc cng vic hin hnh v thc n phi thng xuyn cp nht ho c cu tin lng p ng nhng thay i ca cng vic. - p dng bng lng. Mc sp xp li thang lng c p dng cho nhng trng hp sau y: Khi tuyn cng nhn, khi cng nhn chuyn cng vic hay thuyn chuyn sang b phn khc hoc chuyn t ca ny sang ca khc, khi c bt thng mc lng do thnh tch hay da trn c s t ng tng lng; v khi cc c nhn c thng bc theo tuyn biu tng lng. cho c cu tin lng c sp xp gia cc b phn hp l, cn phi c mt b phn tip nhn v nghin cu nhng khiu li v lng ca cng nhn. 19

- Phng php cp nht ho c cu lng. Nhng thay i v duyt xt li c cu, s pht trin v hin i ho c s vt cht ca nh my chc chn s thay i v b cc cng vic c v lp cc cng vic mi. Nn chun b nhng bn m t chi tit cng vic cho nhng cng vic mi v thay i ny, v nhng cng vic ny nn c sp xp trn cn bn nhng cng vic nh gi ban u. Trong trng hp cng ty cn mt s lao ng c k nng rt him trn th trng lao ng, cc cng nhn c th s i hi mt mc lng cao hn mc lng ca h. Trong trng hp nh qun tri s sp xp mt mc lng c bit tuyn m v gi chn h lm vic vi cng ty. Nhng iu chnh c cu lng nay khng nn ln ln vi vic iu chnh lng mt cch tng qut v nh k p ng vi nhng thay i bn ngoi.

VIII/ Thc trng tin lng, tin cng cc doanh nghip hin nay 1. Nhng u im ca h thng tr lng
- H thng tr lng hp l kch thch ngi lao ng hng hi lm vic, nng cao nng sut lao ng bo m cht lng sn phm, hon thnh ng k hoch c giao. - Gip cho ngi lao ng tho mn nhu cu li ch ca mnh, gip h m bo duy tr cuc sng v ti sn xut sc lao ng. - Gip ngi lao ng nng cao trch nhim lm vic, trung thnh vi cng ty.

2. Nhng tn ti
20

- Phm vi p dng: do chnh sch v ch tin lng ca nc ta vn cn nhiu vn bt hp l gia tin lng v thu nhp ca ngi lao ng cc thnh phn kinh t khc nhau. - Mc tin lng nhn chung vn cn thp. Ch tin lng hin ang p dng cho ngi lao ng khng phn nh ng gi tr sc lao ng v khng ph hp vi nhng bin i ca gi c trn th trng. - Ch tin lng cn mang tnh bnh qun cao. - Ch tin lng cn cha thc hin ng b vi cc chnh sch kinh t x hi nh bo him x hi, gio dc v o to... Nhng tn ti trn ca h thng tr cng l do nhng nguyn nhn ch yu sau y: - Nh nc v cc ngnh chc nng cha nhn thc ng bn cht tin lng, cha xem tin lng l yu t c bn ca qu trnh sn xut v do tin lng cha theo ng gi tr sc lao ng. Cha gn vi chnh sch ti chnh v ph hp vi tnh hnh pht trin kinh t tng thi k. - Trong khi chuyn t c ch qun l c sang c ch qun l mi, nhiu ngnh i mi hot ng cho ph hp vi c ch th trng nhng h thng tin lng li chm c thay i, tin lng vn cn na bao cp, nhiu khon cha c tin t ho, iu tc ng tiu cc n sn xut v i sng x hi. - Thm vo nhiu hin tng tiu cc nh tham nhng c quyn, c li... gn vi nhng s h trong qun l kinh t cng tc ng xu n tin lng v thu nhp lm cho vn ci thin, nng cao i sng ngi lao ng khng c l bao.

IX/ Mt s kin ngh v gii php

21

T thc trng v cc nguyn nhn nu trn cc doanh nghip cn phi nghin cu xy dng h thng tr cng tr lng cho hp l. - Tin lng phi xem l gi c sc lao ng, lao ng sn xut ra hng ho phi c gi tr, lng lao ng cha ng trong hng ho phi c tnh ng tnh v tin lng phi tr trn c s gi tr sc lao ng, m bo cho ngi hng lng ho nhp vo th trng x hi. - khuyn khch nhng ngi c ti nng, nhng ngi lm vic tht s c nng sut cht lng v hiu qu cn thc hin vic tr lng theo cng vic chc khng phi theo ngi thc hin. - Phi thay i tin t ho lng, thay i c bn kt cu tin lng, ci cch tin lng cn lm r mi quan h gia chnh sch tin lng vi cc chnh sch bo him x hi, bo him y t, gio dc v phn tin nh , in, nc, phng tin i li, trang b dng cho chuyn gia cao cp v cn b lnh o. - Tin lng phi m bo ti sn xut sc lao ng, phi tr m bo bng mc lng ti thiu. tin lng m bo c ti sn xut sc lao ng, tin lng ti thiu phi ph hp vi tng ngnh, ngh v ch s gi sinh hot tng thi k. - Xy dng ch tin lng mi phi nhm nh gi ng cht lng lao ng v hiu qu cng tc, gim dn tnh bnh qun, m rng bi s thang lng v phi tnh n c th ring ca tng khu vc. - Vic ci cch ch tin lng phi c thc hin ng b vi cc vn khc nh bo him, y t, gio dc...

22

Kt lun
Lng thng ch v mi loi phn thng m mt c nhn nhn c i ly sc lao ng ca mnh. Khi xy dng h thng lng thng, nh qun l t phi phn tch cc yu t quyt nh v nh hng n cc quyt nh v lng. Cc yu t ny bao gm mi trng ca doanh nghip, th trng lao ng, bn thn nhn vin v bn thn cng vic. Mi trng ca cng ty l mt yu t rt quan trng khi n nh mc lng. Chnh sch ca doanh nghip, bu khng kh ca doanh nghip, c cu t chc ca doanh nghip v nht l kh nng chi tr ca doanh nghip l cc thnh t m qun tr phi phn tch. Cng ty hot ng khng th khng phn tch th trng ni doanh nghip ang hot ng kinh doanh. Cc nh phn tch phi kho st lng trn th trng, chi ph sinh hot, tho lun vi cng on, phn tch khung cnh x hi, mi trng kinh t v khung cnh php l. Bn thn nhn vin cng l mt yu t quan trng khi sp xp lng. Khi sp xp lng nh qun tr phi xem bn thn nhn vin hon thnh cng vic ti mc no, tui thm nin, kinh nghim ca ngi lao ng ti u, ngi lao ng c trung thnh vi cng ty khng, nhn vin c tim nng khng... Nhng quan trong nht l cho h thng tr lng c khch quan v khoa hc. Nh vo bng phn tch v m t cng vic, nh qun tr s nh gi cng vic. Mi phng php c u, nhc im ring. l cc phng php thang o ho, phng php xp hng lun phin, phng php so snh cp, phng php tnh im. Sau khi phn tch cc yu t, nh qun tr da vo s im hay bng xp hng phn tch ngch lng. Sau khi chia ngch lng nh qun tr phi n nh cc bc lng ca mi ngch. Cc nh qun tr phi xem xt ngun 23

qu tin lng v phn chia cho ngi lao ng sao cho hp l. Cc nh qun tr khng nn ch hiu lng bng mt cch ri rc m hiu c mt cch h thng di nhn quan qun tr. Cc nh qun tr cn phi thit k ra mt c cu t chc hp l qun tr h thng lng. Mun duy tr v qun tr h thng lng ca doanh nghip cn phi cp nht ho c cu lng, phi c mt c cu t chc hp l qun tr h thng lng. Mun duy tr v qun tr h thnglng doanh nghip cn phi cp nht ho c cu lng, phi c mt c cu lng c nh nhng uyn chuyn v gii quyt cc khiu li mt cch khoa hc, khch quan. Ngoi ra doanh nghip cn phi iu chnh mc lng theo mc thng trm v xu hng kinh t. Doanh nghip cn phi kp thi iu chnh theo mc lng ang thnh hnh trong x hi, iu chnh theo chi ph sinh hot v iu chnh theo kh nng chi tr ca cng ty. Cui cng em xin chn thnh cm n c im tn tnh hng dn, ch bo v nh hng cho em phng php, cch thc tip cn v nghin cu ti mt cch khoa hc.

24

Danh mc ti liu tham kho

1. Qu trnh qun tr nhn lc 2. Tp ch lao ng 3. Gio trnh lut lao ng 4. B lut lao ng 5. Tm hiu ch n tin lng 6. Cng vn s 4320/L TBXH ngy 29/12/1998 ca b Lao ng - thng binh x hi.

25

Mc lc
Li m u 1 I/ Khi nim tin cng, tin lng v mt s khi nim khc c lin quan II/ Cc yu t tc ng n mc lng III/ Xc nh tin trnh nh gi thc hin cng vic IV/ Phng php n nh mc lng V/ Ngun hnh thnh qu tin lng v s dng qu tin lng VI/ Qu tr lng gn vi kt qu lao ng VII/ Tin trnh qun tr h thng lng VIII/ Thc trng qun tr h thng lng cc doanh nghip hin nay IX/ Mt s kin ngh c nhn v gii php. Kt lun 20 10 12 12 16 17 18

3 6 8

26