YNETMDE YENDEN YAPILANMA

Kapitalizmin temelinde yatan kavramlar * zel mlkiyet * serbest piyasa * sermaye birikimi * smr * artk deer * emek tir. Sermaye ile emek arasndaki iliki artk deeri ifade eder. Kapitalizmi tanmlayan en nemli ey toplumsal iliki biimidir. Yani burjuvazi proleterya, sermaye sahipleri alan vb yani emek ve sermayeden doan bir iliki sz konusudur. Burada emek ile sermayeyi kar karya getiren ey cretli emektir. cretli emek emein piyasa da bir deerinin olmasdr. Deiken olan cretli emektir. Feodal toplum yapsndaki retim amac ihtiyalar karlamaktr. retilen meta ihtiyalar karlamak adna retilir. Kapitalizm de durum bundan farkldr. Kapitalizmin amac kar elde etmektir ve meta piyasada satlmak iin retiliyordu. Metalar Pazar iin retiliyor ve dei toku yaplyordu. Piyasada deien deerdir. Mallarn deiim ilkisini salayan ey ise paradr. Ayn ekilde emein de deeri vardr. Metalar sadece kullanm deeri zerine retilmiyordu. Metalarn kullanm deerinin yan sra deiim deeri de vard. retilen mallarn artk deerleri vardr ve sermaye sahipleri bu artk deerlere el koyarlar. Sermayedar karn arttrabilmek iin artk deere el koymak zorundayd. Kapitalizm deki ii grnrde szlemeye bal olarak zgr kabul edilebilirdi. nk onlarn rettii mala zorla el konulmuyor. Firma alanlar kiralyor ve emeinin karln veriyor. ng de kapitalizm ortaya ktnda belirli kesim retim aralarna sahipti. Ama bunlarm retim aralarn kullanabilecek iiye de ihtiyalar vard. Sermaye sahibi emein almasna muhtatr. Emein kendini yeniden retmesi sz konusudur. Kapitalizmi tanmlayan en gzel ey metalarn piyasa iin retilmesi emein piyasada satlabilir hale gelmesidir. Kapitalizmde birikim ilikisi sermaye ile emek arasndaki ilikiye baldr. Nasl olurda sermaye sahipleri ortaya kt? Artk deer ve ilk sermaye birikiminin oluumu LKEL BRKM olgusu ile ortaya kar. Bu kavram kapitalizmin tarihi kadar nemlidir. Kapitalizm de zgr bir szleme vard. Emein rettii rne sermayedar el koyuyor ve bylece artk deer ortaya kyordu. Kavram olarak ilkel birikim zorla el koymadr, iktisat d cebirdir, cretsiz altrma angarya sz konusudur. Youn emek smrs ile gerekleen bir sretir. lkel birikim kavramn ortaya koyan ilk kii ADAM SMITH tir. Marxizm iinde tartma konusu olmu. Bunlar zorla el koyma dneminin bitip bitmediini ve ilikinin sermayedarlar ile emek arasnda olduu konusunda tartmlardr. Zorla el koymann

hala gndem de olduunu savunan tarihiler vardr. Marx kapitalizmin ykseliinin iddetli eylemlerle gerekletiini syler. Bu yzden marx ile Smith arasnda ayrm vardr. Marx daha muhalif bir kuram gelitirmitir. Adam Smth eyann tabiat gerei mevcut mallarnbirikimi i blmnden ncedir. Demitir. Marx ise mallarn tasarruf yada yatrm yoluyla biriktirilmesinden ok topraa ve retim aralarna zorla el konulmasna vurgu yapar. Smth emek sermaye arasndaki ilikiden kanr. Birinin bir bakasn yoksullatrmadan servet biriktirmesine inanr ve adil dei tokua iyimser yaklar. Marx, kapitalist toplumsal ilkilerin geliimi ile ilkel birikim arasndaki ilikiye bakan sermaye tepeden trnaa her gzenekten kan ve kir damlatarak yrr. cretli emek sistemi iin gerekli olan disiplini kabul ettirmek uruna iilere sert kanunlarla ikence edilmitir. Smithe gre ise durum tam tersidir. lkel birikim ile kapitalist mlkiyet alnyor. Genel olarak bu davran kabul grmez ve adil deildir. Adil grnen szlemeler ilikisidir. Herkes emeinin karln alr, adildir ama ilkel birikimi adil olmamakla nitelendirebiliriz. Marxn derdi bu deildir. Yani ilkel birikim gerekleirken adillik nemsizdir. Tek derdi ii snfnn rettii artk deere nasl el konur? Bu artk deerin ele geirilmesini bireylerin kt davranlarna balayamayz. Aksine artk deer sistemini snf sisteminin gayriahsi ileyiine balar. Sonu olarak genel kar nemlidir. Marxist iktisatlar merkez kapitalist lkeler de 18-19. Yy daki byk gelimelerde iki tartma vardr. 1) bu gelimeler ilkel birikimin ikinci dalgas mdr? 2) bu birikim cretli emein smrsnden mi kaynakldr? lk kapitalistler krsal blgede yaayan insanlarn kendi ihtiyalarn karlayacak retimde bulunmasna izin vermez. Eer kyl kendi ihtiyalarn kendi karlarsa almaz. Bu yzden akpitalistler kylye cretli emei dayatmlardr, piyasaya baml hale getirmilerdir. Adam Smth kendi tezi konusunda hsrana uramtr. Smth barl bir zm aram, mlkszletirmeyi kyden kente zorla g grmezden gelmitir. lkel birikimin ortaya kt yer ngilteredir. Kapitalizmde esas olan ey deer yasasdr. Bu yasa bireylerin keyfi davranlarn nler. Kapitalist deer yasas, emein smrlmesi sonucu ortaya kan kapitalizm birikimini adil grr. Birey i ister i sahibi yatrm yapar. Bu kapitalizmi adil gsterir ve smry meru klar. i yine ald cretin ounu piyasaya srer nk onunda ihtiyalar vardr. Marx bu sistemin keceini syler ama kapitalizm ahlaksz olduu iin kmeyecek, emekilerin kapitalizm kart sisteme zenmesi ve byle ynetilmeye itiraz etmesiyle kmeye balayacaktr. Her tekil sermayedarn yaam tarz birbirinden farkldr ama art deer smrs her trl devam eder. cretli alma var olduu srece art deer smrs devam eder.

KRESELLEME
Kresellemenin szck olarak literatre girmesi, 1990l yllarda olmutur. Dnyada olan btn deiimlerin bana son yllarda kreselleme kelimesi eklendi. Kreselleme kimileri iin rktc kimileri iinse mucizedir. Kreselleme: ulus devletler arasndaki snrlarn kalkmas, iletiim anlamnda dnyann klmesi, teknolojinin gelimesi, insanlarn birbirleriyle yaknlamas, dnyann meknsal olarak ayn kalp milletlerin birbirine yaklamasn ifade eder. Parann, speklatif sermayenin saniyede deer kazanmas yada kaybetmesidir. Kreselleme smrnn daha meru hale gelmesidir. Kresellemenin ideolojik anlam vardr. Kreselleme eitsizlikleri arttrr, sermaye iin snrlar ortadan kalkmtr. Bu srete emek hareketsizdir. Kresel ky kavram ortaya atlmtr. Bu kyde halk hareketli deildir. Yalnzca sermaye hareketlidir. Kreselleme eitsizlii daha da arttrmtr. 1990 lardan bu yana deien kurum ve kurulularn etkinlik alanlar artt. Sermaye hz, teknoloji artt. Literatrde kavrama ilikin 3 farkl snflandrma yaplmtr. Kavram teorik ve ideolojik olarak tartmaya alr. 1- Liberal neo marxist tez 2- Marxn sermaye kuram 3- Leninin emperyalizm tezi. Liberal tezde kreselleme: Kreselleme yepyeni ve kanlmazdr. Ulus devlet egemenlii bitmitir. Egemenlik ilevi tamamlanmtr. Dnya kresel hale geldii iin lkeler blgeler aras eitsizlik ortadan kalkt. Homojenleme oldu. Sermaye istedii yere gidebilir hale geldii iin dnyadaki az gelimilik meselesi ortadan kalkacak. Paralanma yok btnleme sz konusu ki kutuplu dnya bitti. Merkez evre ortadan kalkt. Toplumlar birbirine yaknlamtr. Sermaye artk snrszdr. Marxn sermaye kuram:

k noktaSI sermayedir. Marxn ortaya koyduu sermaye kavramndan hareket ediyorlar. *Kreselleme yeni bir ey deildir! kapitalizmin ileyi yasasna ilikin olan bireydir. Uluslararas ticaretin younlamasn sermayenin uluslararaslamasn kabul ediyorlar. Sermayenin hz artmtr ancak ilk kez olan bir ey deildir. *ulus-devlet egemenlii bitmemitir aksine bu srete rol deiiyor. sermaye birikiminin ihtiyalarna gre ulus devlet yeniden yaplanmaktadr. (artk deer smrsnn sermaye birikiminin devam etmesinde zaten kreselleme ulus- devlet politikalarnn biimlenmesiyle oluan bir ey diyorlar. *paralanma artyor btnlk yok! *veriler incelenerek mevcut eitsizliin artt gzleniyor. Mevcut olan eitsiz gelime kresellemede grnr hale geldi. *heterojenlik sz konusudur .rn: yugoslavyann dalmas Kreselleme sermaye birikiminin uluslararas alanda yeniden yaplanmas olarak tanmlanr. Dolaysyla yeni sermaye birikim biimi lke ve blgeler arasnda eitsizlii arttrr. * evre lkeler merkez lkelere baml hale geliyor. (bunlara gre yatrm ticaret dnyann belli blgelerinde beklenmitir.) *1960larn ulusal kalknma stratejileri yerini neoliberal kalknmaya brakyor. nemli isimleri: samir amin, David harvey, leo panitch, Leninin emperyalizmi: bu tez bugnde gncelliini korur. * kreselleme ideolojik bulanklk yaratr. *ii snfnn kazanmlar tasfiye ediliyor. * bu gruba gre kreselleme yok, emperyalizm vardr.;( kreselleme emperyalizmin st rtmek iin vardr) * sermayeye tannan haklar ii snfna tannmad gibi kazanmlarda tasfiye ediliyor. nemli isimleri: sungur savran, jarvey patrai

Kresellemeyi ideolojik ierikten kurtarmak iin tarihini kapitalizme kadar gtrmek gerekir. Bu ifade neo-liberal neo- Marksist gre aykrdr ve kreselleme ok yeni bir kavram deildir. Kapitalizm- kreselleme emperyalizm

Kreselleme bu ikisi arasnda kalr. Gnmzde kreselleme kavram yerine sermayenin uluslararaslamas kavramn kullanrsak kresellemenin ideolojik anlam yok olur. Sermaye 3 biimde nitelendirilir; 1- Para sermaye 2-retken/sanayi sermaye 3-meta sermaye bu bugun sermaye olarak tanmlanr. Sermaye toplumsal iliki salar, toplumsal yaam detirir. Kreselleme homojenlemeyi ifade ettii iin sermayenin uluslararaslamas ifadesi kullanlmaktadr. nk; emek deil sermaye uluslararas hale geldi. Sre snfsal karakter bakmndan vurgulanr ve ayn zamnda kapitalizmle iliki kurulur. Uluslararaslama kavram devlet ve emperyalizm kavramlarn etmemize neden olur. Kapitalizmde sermaye ve emek arasndaki iliki art deeri ifade etmektedir. Birkimin kayna smrdr. Kapitalist toplumlar kapitalist olmayan toplumlardan ayran en nemli seylerden birisi siyasetin ekonomiden kurumsal ve biimsel olarak ayrlmasdr. Ekonomik alanda emek ve sermaye arasnda retim gerekleir. Sermaye birkimi eko. Anlamada gerekleir. Siyasal alanda devlet aygt vardr. Ekonomik alandaki emek ve sermaye arasnda srekli olarak elikili ilikiler sz konusudur. elikinin kayna karlarn farkl olmasdr. Sermaye sahibi, sermayesini arttrmak isterken emek daha iyi koullar istemektedir. Ekonomik alann idaresi siyasal alanda yani ulus devlettedir. Kapitalizme geile beraber zgr szleme ilikisi dodu artk rne el koyan g yok ama at deeri yneten idarenin gc vardr. Smr yine var ama rza mekanizmasna dayandrlmtr. Rza ile art deere el konulur. Emek ve sermaye arasndaki sorunu devlet zer sermaye bu ilikiye karmaz. Emperyalizm: bir lkenin baka bir lkeyi smrmesi iin o lkeyi tahakkm altna almasdr. Kapialist toplumsal ilikilerin dnyann her yerine yaylmasdr. Emperyalizmi, birkim srecinden sorumlu olan ulus devletler arasndaki referanslada analize dahi

tannlayabiliriz. Ekonomik alandaki szlemenin devam etmesi devletten sorumludur. Sermayenin idaresinden sorumlu olan ulus devletler arasndaki g ilikileridir. Kapitalizm ile emperyalizmin ayrmas kapitalizm bir retim tarz iken emperyalizm kapitalizm tarafndan belirlenen bir ynetim tarzdr. Emperyalizm devletleraras bireydir sermaye yoktur. Fakat devlet sermaye birikiminden bamsz deildir. emperyalizm ekonomik alanda ortaya kmaz, siyasal alanda gerekleir. Emperyalizm kapitalist devletler arasndaki eitsiz g ilikilerinden doar. Kapitalist devletler aras g ilikileri toplumsal/snfsal g ilikilerine gre belirlenir. Abd devlet kurumlarndan ve sermayenin

sermaye sahibinin gc Amerikan emperyalizminin gcn belirler. Bunun iin emperyalizm teorilerini uluslararaslamasndan ayr irdeleyemeyiz.kapitalizm ortaya kt tarihten bu yana para, meta, retken sermeye farkl dnemlerde uluslararas pazara kar. lk dnemde mal ticareti oldu smrgelerden maden getirip, ilendi ve meta sermayenin uluslararslat dnemde pre-kapitalist toplumlar bu mal ticaretinin uluslarars hale geldiinde hakim hale geldi uluslararas mal ticareti iin uluslararas Pazar olutu. 19.yyn sonuna gelindiinde mal ticareti art oldu. Ayn zamnada smrgeci devletler smrgelerine kredi olana tand. Onalar bor altna soktu. Para sermaye pre- kapitalist toplumlara yayld.19. yy sonunda ok uluslu irketler dorudan yatrm yapmak zere farkl corafyalara aldlar. Bylece retken sermaye uluslararslat. 20.yyn banda tkanklk oldu. 1929 krizi patlak verdi ve dnya savalar yaand. 1. Ve 2. Dnya savalar arasndaki dnemde sermayenin uluslararas formler sekteye urad, dnya savalarnn temelinde yatan ey rakabetti. O dnemde dnya kaynakalr ingilterenin elinde ama ingiltere hep glenmek istiyor. 19. Yy n sonu 20.yyn banda 1. Dalga emperyalizm kuramlar ekillenmeye balad. Klasik Marksist eperyalizm kuramlar ekillendi. Bu srete temel isim vardr. Rosa Luxemburg, Mikolai buhari, Vladamir i. Lenin Lenin, rosa ve buharinin tartmalarndan yola karak bu kitab yazyor.bu nn ortaya koyduu teoriye leninst teori denir. Mevcut emperyalist devletleraras rekabet: ok ciddi elikilere yol aar ve bu elikilerin zmleri devrimlerdir. rn: 1917 rusya- Bolevik devrimi bu sreteki temel tez; emperyalist devletler arasndaki rekabet tezidir. Lenin kendi dneminde yapt aklamalarda hakldr. Bu tez, 1929 krizi ve iki sava aras dnemde, sermayenin uluslararaslamas grece snrl kalm , tkankla uramtr.

1929dan sonra keynesci politikalar ortaya kt ie kapank bir dnem yaand. Sermaye hareketlilii snrl hale geldi ama emperyalizm tezi hala geerliliini srdrmektedir. 1945 sonrasnda siyasi alanda yenilikler oldu. Hegomonik g artk ngiltere deil Amerikadr. Avrupa lkeleri savan etkisinden kurtulmak iin Amerikadan kredi ald. Avrupann imar iin ABDli irketler yatrm alan buldu. Yeni bamsz devletlet kuruldu. Smrge olan devletlwer 50li yllarda bamszlk mcadelesine balad. Yeni bamsz ulus devletler ortaya kt. Haritada meydana gelen bu deiim ABDnin yeni yatrm alanlar olarak grld. II. dnya sava sonrasnda Sovyet rusya ile abd arasndak souk sava balad. Yeni bamsz devletler kendilerini 3. Dnya lkeleri olarak adlandrrlar.souk savan amac da bu 3. Dnya lkelerini yanlarna ekmek istemeleridir. Abd 3. Dnya lkelerine kredi verdi. 3.dnya lkeleri ve az gelimi lkeler uluslararas kapitalizme katlmaldr. Yatrm, sermaye, para, hukukular olarak ABD hegemonyasn kuruldu. 1945 sonras emp devletler arasndaki rekabet tezini Amerikan emperyalizmi ald. 1970lerde Amerikan emperyalizmi iin tehditler ortaya kt. nce Japonya sonra Avrupa birlii lkeleri bir g olarak ABD pazar iin ABD karsna dikildiler. Bu tezde tek bana belirleyici olamayan Ernst Mandel 1970 ylnda Amerikaya kar Avrupa adl kitabnda Leninin tazini sava sonras yllara yeniden uyarlyor. Temel sorun ekonomik alanda yerli sermayenin olmasdr. 1970lerde serbestleme meydana kyor. 1970lerden sonra ok uluslu irketler alabildiini ald. Ekonomik alana yabanc sermaye girdi. Bu zaman kadar sermaye birkim srecinin idaresini devlet yapyordu. Bundan sonra ekonomik alana giren yabanc sermayenin ihtiyalarn kim stlenecek? Robin murray, sermayenin uluslararaslamas ve devletadl makalesinde ulus devletin sabit ekonomik alann hareketli olduunu syler. Uluslararas hale gelen sermaye ile devletin arasnda bir eliki rtmezlik var. Murray bu konuda ulusal burjuvaziden sz edilebilir mi?? diye soruyor. Snrszlama ile devletin rolnde nemli bir deiiklik olur. Devletin rolnde kkl bir yaplanmay beraberinde getirin. 1945 sava sonras kapitalizmin yeniden yaplanmas ve yeni kural ile kurumlar olumas 1944 ylnda Bretton Wooda kasabasnda bir konferans topland. Bu toplantda sava sonras kapitalizmin yeniden yaplanmas konu oldu. Bu konferansta kapitalizmin

temel aktr olan 2 kurum kuruldu ve birde anlama imzaland. Bunlar DB ve IMF (uluslararas finans kurumlar) ve GATT anlamasdr. GATT tarifeler ve ticaret genel anlamasdr. DBnn lk ad uluslararas yeniden yaplanma ve kalknma bankasdr. Daha sonra Dnya Bankas adn ald. Bu kurumlar ve anlamann ortaya kmasnda u nedenlr rol oynamtr; 1945 sonras kapitalist blok ve sosyalist blok arasnda souk sava kt ve bunun dnda da 3. Dnya lkeleri vard. 1945e kadar ngiltere hegemonik konumdayd sonra Amerikan hegemonyas glendi. Kurulan kurum Amerikan sermayesinin ihtiyalar dorultusunda kurulmutur. Konferamsa katlan lkeler taleplerini dile getirdi. Konferansa katlan ngltere 1945 sonrasna kadar smrge lkeleri ile yapt ikili ticaret anlamalarndan vazgemek istemedi. nk ABD pazar engelleniyordu. ABD retken sermayesinin ua pazara genilemesini istiyordu. ngilterede ADBnin talebini kabul etmek zorunda kald. nk ABDye borlar vard. Dolaysyla ikili ticari anlamalar ve sermayenin ua genilemesinin nndeki engelleri kaldrmaktadr. Bu konferans sonunda ABDnin talebi kabul edildi ve ABD sermayesinin ihtiyalar karlanacak dorultuda kararlar alnd. ABDnin retken sermayesinin ua pazardaki genilemesi asndan Bretton Woods kongresinde alnan kararlar ok nemlidir.

DNYA BANKASI: ki kurulu amac vardr. 1- Sava sonras ktleen Avrupann yeniden yaplandrmak durumunu iyiletirmek 2- Uluslararas yatrmlar dzenlemektir. ABDnin retken sermayesinin ua pazarda genilemesi bakmndan baz siyasal engeller vardr. Bunlardan biri 1917 devrimi ile arlk Rusyasn deviren Bolevik devrimidir. 1949 ylnda, avrupada ykselen bir snf hareketi ve Komnist Sosyalist partilerin glenmesi, bunlar Amerikan sermayesi iin engel oluturur. Yoksullaan ve isizleen lkelerde sosyalist hareketlere destek veren halk muhalefetinin ortaya kmasda bir engel olarak grlebilir. Bamszln yeni kazanan lkelerin kapitalizme entegrasyonu ok nemlidir. Uzak douda inde komnist rejime geildi bu tablo ABD sermayesinin ua pazarda genilemesinin nndeki engelleri gsterir. ABD engellerin olduunun farkndayd. Bunun iin devreye 1947 MARSHALL PLANIn soktu. Bu isim d ileri bakan George

MarshallDan gelmektedir. Bu ABDnin gelitirdii bir stratejidir. Bu plan devreye girince DBnn ilk amac iptal edildi ve temel amac olaral ua yatrmlar dzenlemek gsterildi. Artk avrupann imarn DB deil Marshall Plan yapacak. 1948-51 yllar arasnda Trkiye dahil olmak zere 16 lkeye ekonomik kalknma yardm yapld. Trkiyeye ciddi anlamda kaynak aktarld. Trkiye bir anda Marshall plan kapsamnda alarak 30.000 traktr tarm alanna girdi. Siyasi kutuplama ulusal kalknma asndan yabanc sermayenin TRye girmesini tartmaktadr. Marshall yardm erevesinde TRye ok mal girdi. Bedava buday geldi retim durdu, sttozu geldi sttozu ilalar zararl olduundan ocuk felci ilalar geldi. Krediyi kabul eden siyasiler dardan makam arabalar satn ald. Ordu iin silahlar satn alnd. DB arkasndaki g ABDdir uzun vadeli krediler ald. lkeler ticaret kredileri verildi. Daha sonra krediler denemez duruma geldi. 1970lerin sonunda krediyi alan lkeler bor krizine girdi. DBnn amac ua yatrmlar desteklemek olarak netleti ama asl ama ok uluslu irketlerin ua pazarda yaylabilmesinin nndeki engelleri kaldrmakt. 194 ylnda TRde DB ilikileri resmi olarak balad. 1950lerde kredi anlamalar balad. 80lere kadar DB en temel amalardan biri TR gibi ge kapitalistleen lkelerin ve de yeni bamszln kazanan lkelerin kapitalizme entegrasyonunun salanmasdr. DB 70li yllarn sonuna kadar somut olarak yeni bamszln kazana lkelere kredier am en bata ABD sermayesinin yatrmlarn kolaylatrmak iin DB, ye lkelrden gerekli dzenlemeleri yapmalarn istemitir. Bu kredi koulu olarak sunulmutur. Yabanc sermaye ye lkelrden gerekli dzenlemeleri yapmalarn isterken onlarn i burjuvazisine de bakmtr. DB kredileri talep ederken sadece devletlerle iliki kurmuyor o lkedeki yerel burjuvazininde gerekli dzenlemeleri yapmasn istiyor. DB verdii krediler kanalyla ge kapitalistleen lkelerde i burjuvazinin yatrlmas ve sermaye birikiminin gerekletirilmesi iin de nemli rol oynar. DB kredi vermenin yan sra 1960lardan itibaren diktatrlk rejimlerini desteklemeye balad. Dnya bankasnn temel sylemi KALKINMADIR. Kalknmadevlet mdahalesi ile ve d borlanmann reel yatrmlarda deerlendirilmesi ile gerekleir. 80lere kadar DB arlkl olarak alt yap ve imalat sektrn desteklemitir. Bu srete gelimi kapitalist lkelerde baz teknolojiler deersizleti cam , tekstil deersizleme srecine girdi. Ve bu teknolojiler az gelimi lkeler kayd. Bu dnemin hemen sonrasnda hava kirlilii %100 artt. Tersanelerdki gemi yapmda ayn ekilde az

gelimi lkelere kaydrld. DB yapt anlamalarla verdii kredilerin hangi alanlara kullanulacanda kendisi belirlemitir. Bu da kredinin bir kouludur. Alnan krediler az gelimi lkelerde sermayesi deersizleen sektrlerin imalatnda kullanlyor. Yerel burjuvazi yabanc sermayenin lkeye girmesini istiyor. DB TRyi smrmektedir. 1970lerde altn an yaayan kapitalizm krize girdi.(petrol krizi) sonra bankadan borlanan lkeler bor krizi yaad. nk anaparalar geen faizler denemez hale geldi. 80leri TR gibi lkeler borlu bir ekilde karlad. 1980lerde Dnya Bankas: neoliberal politikalr ve yapsal uyum politikalarnn ortaya kt dnemdir. zelletirmeler, liberalizasyon ve dereglasyon politikalr uyguland. DBda yapsal uyum politikalarn ne srerek zorunlu krediler verdi. Bu kredi kouludur. Sendikalaszlatma, esnekeleme, performansa gre deme gibi politikalrda desteklendi. 80li yllarda DB kk sektrler zerindeki etkisisni devlet zerinde gsterdi. Kamu politikalrnn belirlenmesi noktasnda nemli rol stlendi. 1990larda dnya bankas: temel sylem Y YNETMDR. yi ynetiim uygulamalar kredi koulu olarak dayatlmtr ve u politikalarn yapmas istenmitir.; * kamu sektrndeki verimliliin giriimcilerin arttrlmas kamu personel rejimi deiiklii yapmas, zelletirmelerin yaplmas, kamu harcamalarnn kstlanmas, kamu personle saysnn azaltlmas, btenin denetim altna alnmas, yerelleme ve sivil toplum rgtlerinin kamusal karar mekanizmalarna dahil edilmesi sermatye gruplarnn devletin politika retme srelerine dahil edilmesi. yi ynetiim piyasa dostu devlete gnderme yapar. 90l yllarda kresel dnya kavram vardr. Devletlerde karlan yasalar, alnan kararlar, ua kapitalizmin standartlarna uyumlu hale getiriliyor. DB kredi verdii lkelerden bunu ister. Tam serbestlemeyi ve zelletirmeyi istemektedir. Sadece devlet hizmetlerinin genlleyici olmasn istiyor.90l yllarda yoksullukla mcadele gibi bir sylemde karmza kar. Yoksulluun temelinde kapitalizm var yoksulluu ortadan kaldrmak kapitalizmi ortadan kaldrmak demektir. DB asl amac yoksulluu ortadan kaldrmak deil, denetim altna almaktr. Yoksulluk kontrol altna alnmaldr. Bunun iin DB devletlere raporlar yazyorlar. Yoksullar piyasaya

balama nemlidir. Piyasa dna itilen yoksullar riskli olabilr. DB yoksul lkeler kredi veriyor.(Marshall yardm ad altnda) DBnn KARAR MEKAMZMASI NASIL LER? DB devletlerden bamsz zerk deildir. lkeler, DB bnyesinde Maliye Bakanlklar tarafndan temsil edilir. Hazine ilkileri kurar. Karar alma srecinde en ok sz sahibi olan DB sermayesinin iinde en byk paya sahip olan lkedir. Kararlar tek oyle alnmaz. lkelerin oy says deiebilir. Antidemokratik bir karar alma mekanizmas vardr. Eitsiz bir oturum sz konusudur.