O dy chung ta khao sat mach cu Wien loc cng huong tich cuc

gia dinh xy dung trn IC khuch dai thut toan 741. Di voi vi du cac chuong truoc,
co du khao sat thng k du cui cua b khuch dai la duong dang luoi mang
(xem phn 11.3), nhung cac vi du chuong nay dua vao hoat dng phi tuyn cua
b khuch dai (vi du : U
ra
bo hoa), do do cac thit bi du cui nhu
may tao song va tin hiu song cua mach cn
phai duoc m phong hoan toan. Tht may mn, nhiu nha san xut linh kin IC maccro
d co sn b khuch dai cua ho trong vic ghep ni nhu Spice m ta.
Nhung model macro bt lai nhung khao sat tin hiu lon cua b khuch dai trong mt
mach din dai din don gian hon nhiu so voi m ta chi tit o bong ban dn |Texas
Instruments, 1990]. Diu nay lam vic m phong mach hiu qua hon ma khng bi mt di
d chinh xac. Mt vi du nhu vic ghep ni mach cua IC khuch dai 741 Spice m ta nhu
trong hinh 12.1. Chung ra s su dung m ta nay cho IC khuch dai 741 trong tt ca cac
m phong cua chuong nay.
u Wien
Hinh 12.2 trinh bay mt mach dao dng cu Wien voi mt gioi han diode cua h s hi
tip m. Gioi han diode duy tri duoc lp lai khi bin d dao dng n dinh.
Cac thanh phn duoc lua chon d lam dao dng trong vung Khz. Bu ap duoc diu chinh
d cac dao dng duoc tng ln.
Chung ti mun khao sat mach dao dng nay va dt cac din th khac nhau, tuong duong
voi vic lua chon cac gia tri khac nhau cho R
1a
va R
1b
nhu vy R
1a
+R
1b
50k. Boi vi
dao dng bt du (R
2
+ R
1b
)/R
1a
2 hoc R
1a
20K va R
1b
30K, chung ti xem xet
ba cai dt co th co: (a) hoc R
1a
15K va R
1b
35K, (b) hoc R
1a
18K va R
1b

32K, (c) hoc R
1a
25K va R
1b
25K. Thit lp du tin s tao vong lp 1.33 tn s
dao dng nn du cho nhiu hon cac dao dng bt du. Thit lp thu hai lam giam vong
lp xung 1.1, chi trn muc cn thit cho cac mach dao dng bt du. Cui cung, thit lp
cui tao ra duoc vong lp 0.8 va ngn can mach tu du hoc ngn can duy tri dao dng.
Hinh 12.3 cho thy cac tp tin du vao Spice m ta cac dao dng cu Wien.
Bu ap duoc thit lp bng cach su dung cac thit lp truoc d duoc dua ra trong (a) cho
R
1a
va R
1b
truoc do- Chu y rng din ap trn mi tu din duoc khoi tao luc 0Volt. Diu
nay chung minh rng din ap lch cua b khuc dai s bt du dao dng trong mach cua
chinh no ma khng cn bt ky mach khoi dng nao. Buc Spice su dung cac diu kin
ban du cung cp. TRAN bao gm cac tu khoa UIC (su dung diu kin ban du). Thit
lp (b) va (c) cho cac bu ap trong m ta tp tin du vao ring bit, nhung duoc gn thm
vao trong hinh 12.3 truoc khi cung cp cho Spice. Diu nay cho phep chung ta so sanh
cac khao sat du ra cho ca 3 thit lp mach khac nhau.
Hinh 12.4 cho thy cac kt qua m phong. Trong d thi trn, cac du ra cua mach cu dao
dng Wien dat duoc vong lp la 1.33. Cac tn s dao dng duoc tim thy la 926.78 Hz,
hoi it hon gia tri du kin la 1 Khz. Cac tin hiu dinh cua du ra bi ct bot, chi ra rng
vong lp dat duoc qua cao. Bin dang lon co nghia la b khuch dai rt huu ich cho 1
may truyn hinh.
Nhung dc gia co phin ban hoc sinh PSpice s thy rng b khuch thut toan duoc chua trong mt tp tin duoc goi la NOM.LIB, cung
voi cac m hinh khac nhau cua cac thit bi din tu.
Op Amp-RCSinusoidal Oscillators


Hinh 12.1 Spice m t hoat dng cua 741 phi tuyn

Op Amp-RCSinusoidal Oscillators


D thi trung binh m ta din ap dao dng voi muc tng vong lp giam la 1.1 va th hin
mt dang song hinh SIN co tn s la 979.43 Hz va bin d la 8.165V bu ap bng -22.5
mV. D thi cui cung duoc xac nhn rng dao dng s khng bt du vong lp dat duoc
so voi cac phn tu don vi khac.
Tht thu vi khi so sanh d tinh khit cua quang ph cac song xut hin tai du ra cua b
dao dng (VD) voi dang song xut hin tai cac du ra cua b khuch dai (nhn Va) trong
hinh 12.2. Chung ti su dung kha nng phn tich Fourier cua Spice.
Du tin, chung ti tinh toan 9 gia tri du tin cua dang song din ap xut hin trn V
out
.
Tu nhung gia tri do chung ta co th tinh toan tng cac bin dang song hai (THD).
Op Amp-RCSinusoidal Oscillators



355
D lam duoc diu nay, chung ti thm cac lnh vao .FOUR nhu hinh 12.3
dat duoc gia tri vong lp la : 979.43 Hz V (5)
dy la diu cn thit d uoc tinh gn nht tn s dao dng chui Fouier trong phn tich
Spice. Mt li phn doan, la 0.1, mt s cac chu y d duoc thay di

Hinh 12.3 Spice du vao d khao sat b dao dng mach cu Wien



trang 356 Dang song va hinh v cua mach

Hinh 12.4 Khao sat tam thoi bt du dao dng cua mach cu Wien
(hinh 12.2)
Dang song din ap du ra diu hoa v din ap. Kt qua phn tich nay duoc tim thy o du
ra tp tin cua Spice :


Op Amp-RCSinusoidal Oscillators

Chung ti lp lai diu nay bng cach phn tich din ap du ra dang song xut hin trong
b khuch dai thut toan bng cach dung lnh

.FOUR 979.43 Hz V (4)
va co duoc kt qua

Khi chung ta so sanh kt qua, chung ti thy rng cac dang song din ap xut hin trong
b khuch dai thut toan thi tin hiu du ra meo diu hoa hon mt chut so voi din ap du
ra V
0
duoc xac dinh theo phuong phap THD. Tuy nhin, cng bng thi su khac bit o dy
rt nho va chung ti thich hon vic tro khang thp o du ra
-
Hinh 12.5 cho thy b loc diu chinh dao dng dang chay. No bao gm mt b loc thng
cao kt ni trong vong lp tich cuc hi tip xung quanh mt gioi han c dinh. Mach loc
duoc thit k d co mt tn s tp trung la 1Khz va co th diu chinh duoc, xac dinh boi
R
1
. Su dung Spice chung ti diu tra d tinh khit cua quang ph song din ap du ra (V
1
)
bng cach tinh toan diu hoa thng s cua no cho cac gia tri khac nhau cua b loc Q
Chung ti bt du phn tich mt mach loc trong vong tun hoan hi tip trong do co Q
trung binh cua 5 khi R
1
50K. Hinh 12.6 m ta minh hoa Spice cho mach nay. B
khuch dai thut toan duoc m hinh hoa theo IC 741 va cac diode duoc dung loai
1N4148. Phn tich tam thoi qua duoc yu cu voi mach ban du con lai, do do ban du
din ap trn C
1
va C
2
duoc thit lp 0V, nhu duoc chi ra boi vi mach 0V cho C
1
va C
2
.
Hoat dng cua mach dat dn trang thai n dinh d tinh toan chinh xac cac ni dung, song
ra diu hoa.

Hinh 12.5 B loc tich cuc diu chinh duoc voi QoI thay di gia tri R
Op Amp-RCSinusoidal Oscillators


Hinh 12.6 Du vao Spice d tinh toan khao sat tam thoi hoat dng cua mach dao dng,
diu chinh b loc hin thi trong.
Hinh 12.5 Yu cu thp hon rang buc v thoi gian. Chung ti gia dinh rng mach lp
trong vong hi tip cua b dao dng co phan ung tt dn dc trung boi cac cp cuc m ta

0
va Q. Kt qua la, dap ung xung cua no co th duoc m ta boi mt hinh Sin xuy giam
theo phuong trinh sau dy:

R rang cac dap ung thoang qua d cht 0.1 gia tri ban du cua no, thut ngu theo cp
s nhn Eq. (12.1) phai lam giam gia tri it hon 0.001. Nu T
s
la thoi gian cn thit d giai
quyt trang thai n dinh, no co th duoc tim thy

va sp xp lai
Nhu vy, b loc Q5 cua chung ti co th co nhung phan ung tam thoi keo dai khoang
11ms. Boi vi mach loc bn trong vong hi tip tich cuc, hiu qua Q cua mach dao dng
s lon hon nhiu so voi mach loc Q cua VD 12.3
Chung ta co th hi vong rng thoi gian cho cac mach dao dng d dat trang thai n dinh
cua no dai hon nhiu 11ms.
Thng qua mt s ln lp lai voi Spice chung ti thy rng cac mach dao dng trong hinh
5 12.5 cho mt b loc Q yu cu la 50ms d dat duoc trang thai n ddingj cua no. D co
duoc dang song du ra, 10 dim cho mi chu ky dao dng duoc thuc hin. Phn nay phn
tich cho ta thy rng tn s dao dng dung 1Khz.
Yu cu du ra di voi cac din ap du ra trn cac gioi han. Ngoai ra, chung ti yu cu
PROBE chi la kt qua cua hai din ap, boi vi kt qua phn tich dat mt du liu lon. Cui
cung, lnh .FOUR duoc thm vao cac tp tin du vao Spice d tinh toan cac ni dung hai
hoa trong dang song din ap du ra:
.FOUR 1Khz V(1)
qua hinh 12.7 cho thy kt qua cua phn tich tam thoi hin thi dang song din ap du ra
cua b dao dng va d thi duoi dang din ap tin hiu xut hin trn diode. Cac tin hiu
dy ra s xut hin nguyn ban, khng ging din ap xut ra gioi han cua diode. Cac tn
s dao dng cua song gn voi 1Khz. Cac kt qua cua vic tinh toan chui Fourier cho bit
ni dung sau dy diu hoa trong cac dang song din ap du ra: