1.

ng dng ca chi ph m bo cht lng mt h thng phn mm:

p dng 1 chi ph m bo cht lng h thng phn mm trong 1 t chc cn nhng th sau : nh ngha mt m hnh chi ph m bo cht lng phn mm v 1 mng cc danh mc chi ph c th khc trong t chc, ban, i v d n. Mi mc chi ph to thnh 1 m hnh lin quan n 1 trong cc lp con ca chi ph la chn ca m hnh cht lng phn mm (m hnh c in hoc m rng). nh ngha phng thc thu thp d liu. ng dng ca chi ph m bo cht lng phn mm , chi tit s c ni phn sau. Cc hnh ng ph n hi kt qu tm c. 1.1. nh ngha m hnh chi ph m bo cht lng : - Giai on chun b 1 d n, t chc phi chn dng m hnh chi ph cho d n l m hnh c in hay m rng. M hnh no c la chn s hiu qu s c xc nh ti mt mc cao bi s thch hp vi t chc hay d n v cc mc chi ph c thit k ph hp vi m hnh. Ni cch khc, nhng mc trong m hnh c nh ngha chi tit cho nhng trng hp phc tp, 1 qu trnh yu cu xc nh r danh sch cc mc chi ph m bo cht lng phn mm c xem xt lin quan ti cc hao tn ngn sch ca t chc. Mi mc phi thuc v cc lp con cha trong m hnh chi ph. S phn lp cc mc chi ph trong phn 22.3 rt c khuyn khch. V d: n v SQA ca Information Systems Department ca 1 cng ty thng mi chn m hnh c in lm m hnh chi ph cht lng phn mm. n v SQA xc nh tm 30 mc chi ph cha trong m hnh. 1 trong cc mc chi ph c lit k bng 22.1 cha trong lp con chi ph ca n.

Ban pht trin v bo tr phn mm nn ng kin trc m hnh chi ph cht lng phn mm trn v nhng mc chi ph c lin quan. N cthch hp hn b qua nhng mc khc vt qu iu m tha thun rt kh t ti, ngay c ph tn ca chi ph bo m cht lng phn mm c a ra gim. 1 vi mc chi ph cht lng phn mm c th c chia s bi 1 s ban hoc d n. Trong 1 s trng hp, cc lut xc nh r s cp chi ph nn n gin nht c th v c s ng ca tt c cc bn lin quan. Bng 22.1: Cc mc chi ph v chi ph ca cc lp con cht lng phn mm :

Hng mc chi ph Trng n v SQA (chi ph nhn lc) R sot thnh vin nhm SQA tun th cc hng dn (chi ph nhn lc) Cc thnh vin i SQA khc Cc nhm pht trin v bo tr tham gia trong kim ton ni b v bn ngoi (chi ph nhn lc) i kim th- cc lt kim th u tin(chi ph nhn lc) i kim th- kim th hi qui (chi ph nhn lc) i pht trin v bo tr sa cc li xc nh bi i kim th (chi ph nhn lc) Chnh sa cc li phn mm c xc nh bi khch hng S tham gia thng xuyn ca n v t

Chi ph ca cc lp con cht lng 50% cc chi ph ngn nga 50% cc chi ph li ni b Cc chi ph ngn nga Chi ph ngn nga v nh gi theo ghi chp tng thng Chi ph ngn nga-ghi chp thi gian u t Chi ph nh gi- ghi chp thi gian u t Chi ph li ni b Chi ph li ni b Chi ph li bn ngoi Chi ph ngn nga

vn SQA (chi ph c s hng thn) Cc thnh phn tham gia ca n v t vn SQA trong cc hng dn li bn ngoi Chuyn , tho lun SQA

Chi ph li bn ngoi Cc chi ph ngn nga

Cp nht v thay i ca cc mc chi ph cht lng c th c mong i. Nhng iu ny l c s cho bo co phn tch chi ph cht lng phn mm v cho nhng s thay i cho kin trc v mi trng ca t chc. 1.2. nh ngha phng thc thu thp d liu chi ph : - Phng thc thu thp d liu chi ph l yu t them cht cho s thnh cng hay tht bi ca h thng cht lng phn mm. - Khi 1 danh dch cc mc chi ph cht lng phn mm c hon thnh, 1 phng thc thu thp d liu c lin quan phi c xc nh. 1 trong s vn chnh ny sinh trong giai on ny l pht trin 1 h thng c lp thu thp d liu hay da vo h thng thng tin qun l vn hnh hin ti (MIS). Sau mt vi ti liu ghi chp theo, MIS thng c kh nng p ng nhng yu cu thu thp d liu cho m hnh chi ph la chn. V d, h thng d ton chi ph nhn lc c th ghi li s gi lm vic c u t vo cc vn cht lng phn mm. Lin quan n nhng thay i n gin trong cc danh mc s ci cho php h thng thanh ton ghi li nhng chi ph cho cc dch v ni b v chi ph mua sm cho h thng SQA cng nh nhng khon bi thng thit hi phi thanh ton cho khc hng. Ni chung, s dng h thng MIS c khuyn khch hn to ra h thng mi. Nhng l do s dng h thng hin c l : - S mong mun tit kim chi ph bng cch chy 1 h thng thu thp d liu lm vic hot ng thay v to mi v hot ng 1 h thng c lp. - Trnh s bt ng trong trong vic hiu cc d liu cung cp bi MIS khc vi cc d liu thu thp bng h thng c lp, cc trng hp tiu biu khi vn hnh 1 h thng thu thp d liu c lp. Nhng s khng thch hp ca kiu ny lm gim tnh tin cy ca cc kt qu chi ph cht lng phn mm. 1.3. Thc thi chi ph cho 1 h thng cht lng phn mm : - Ging nh nhng th thc mi khc, thc thi 1 h thng chi ph cht lng phn mm bao gm : Ch nh trch nhim bo co v thu thp d liu chi ph cht lng phn mm. Hng dn i v logic v cc th tc ca h thng mi. Theo st : + H tr phng n gii quyt cc vn ci t v cung cp thng tin b xung khi cn.

+ R sot bo co chi ph, c th phn lp hoc ghi li. + R sot s chnh xc v y ca cc bo co bng cch so snh chng vi cc ghi chp t cc giai on trc. Nhim v ny yu cu s c gng c bit trong sut giai on thc thi ban u. Cp nht v xem li cc nh ngha ca cc mc chi ph cng vi cc phng thc bo co v thu thp, da trn feedback. 1.4. Cc hnh ng phn hi li cc kt qu ca m hnh : - Tt c cc hot ng phn hi li kt qu ca m hnh l cc kt qu t c sau khi phn tch cc bo co cht lng phn mm da trn s so snh vi cc giai on trc, vi mt s n v khc, c xy dng trong ng dng ca cc khi nim s d ca chi ph m bo cht lng phn mm. Theo khi nim ny, s tng trong chi ph iu khin c mong i gim bt li ca chi ph li iu khin v li ring : s gim bt li iu khin c mong mun i n s tng .Hn na, nh hng ca nhng thay i trong cc chi ph iu khin c mong i thay i bi mc cht lng phn mm mong mun. Mi quan h ny i hi phi cung cp tng chi ph ti thiu cho cht lng phn mm, 1 chi ph c th t c 1 mc cht lng c bitmc cht lng phn mm ti u. Xem hnh 22.3, 1 hnh minh ho v khi nim chi ph m bo cht lng phn mm. v mi quan h gia chi ph iu khin v chi ph kim sot li cho tt c cc mc cht lng. - S qun l thng ch trng n tng chi ph ti thiu hn l cc thnh phn chi ph iu khin v kim sot li. Do , nhng ngi qun l thng tp trung n mc cht lng ti u v p dng nhng khi nim ny khi d tho ngn sch hng nm v k hoch hot ng SQA cng nh d tho ngn sch cho d n.

Cc v d v nhng quyn nh ring c tin hnh theo vic phn tch chi ph m bo cht lng phn mm v cc kt qu mong i trnh by bng 22.2 Thm vo , nhm vo nhng hot ng c tin hnh vi s qun l, cc hot ng khc c th c khi to bi Corrective Action Board, c s ca nhng phn tch chi ph tch ly ca d liu cht lng trn cc yu t ngoi tr nhng yu t c xem xt bi ban quan l . 1 cuc tranh lun ca nhng hnh ng khng dnh hng chng 17. Bng 2: chi ph phn tch cht lng phn mm cc hnh ng c th v kt qu mong i :

No 1 2 3

Action Ci thin chc nng tr gip ca gi Pm Tng u t vo ngun lc trong r sot hp ng Gim cc hnh ng hng dn khng em li kt qu tch cc Tng u t vao vic o to cc thnh vin v cc leader Thng qua nhiu cc th tc iu khin tin trnh d n Xy dng danh sch cc chng nhn ca nh thu ph c php tham gia trong cc d n ca cng ty Gii thiu cc phn mm t ng kim th thay th vic kim th thng thng m

4 5 6

Expected results Gim chi ph li Gim chi ph li iu khin Gim chi ph ngn nga li m khng lm tng chi ph khc phc li Gim chi ph li bn trong v bn ngoi Gim chi ph li qun l Gimh ci ph li, c bit l li bn ngoi Gim chi ph li ni b v bn ngoi

khng lm tng nh k chi ph kim th

1.5. -

Cc vn trong ng dng chi ph ca cc ma trn cht lng phn mm : ng dng ca chi ph ca mt m hnh cht lng phn mm c i km vi cc vn cn c khc phc. Cc tc ng ny chng li s chnh xc v y ca d liu chi ph cht lng do : +Vic xc nh v phn lp cc chi ph cht lng khng chnh xc v/hoc khng y . + Vic bo co cu th ca cc thnh vin i v cc thnh vin lin qua khc. + Vic bo co thin v v cc chi ph phn mm, c bit l cc chi ph ni b v bn ngoi b thiu ht. + Vic bo co thin v v cc chi ph li bn ngoi do s gin tip nu khng ngy trang s n b li cho khch hng (v d nh gim gi cc dch v trong tng lai, bn giao cc dch v min ph ). Nhng s dnh lu cn li khng c ghi chp coi nh chi ph li bn ngoi. Cc vn trn pht sinh trong ng cnh ca cng ngh phn mm cng nh cc ngnh khc, mt vi trong s l duy nht vi phn mm. Chng ta s tp trung vo cc vn phi i mt khi ghi li chi ph qun l trc d n cng chi ph kim sot v chi ph li qun l v c cc mt ny nh hng ng k ti hiu nng v tng chi ph cht lng phn mm, c bit khi chi ph m rng ca m hnh cht lng phn mm c p dng. Vn pht sinh khi thu thp d liu trong chun b qun l v chi ph kim sot bao gm : + Cc hnh ng r sot hp ng v kim sot tin c thc hin trong nhiu trng hp trong part-time mode(ch bn thi gian) v ngoi ra chng c chia thnh 1 s hot ng ngt kt ni ca khong thi gian ngn. Bo co thi gian c u t trong giai on ny thng khng chnh xc v b b qun. + Nhiu bn tham gia vo nhng hnh ng ny l nhn vin cp cao, khng b yu cu phi bo co v s dng ccc ngun lc thi gian ca b. Cc vn gp phi trong trong thu thp d liu v chi ph chun b qun l , c bit l cc tht bi v lch trnh l : + Xc nh trch nhim cho cc tht bi v lch trnh. Nhng chi ph ny c th c giao cho khch hng(trongnhng trng hp khch hng c yu cu bi thng cho nh thu), i pht trin (c coi nh mt chi ph li bn ngoi), hay qun l (c coi nh mt chi ph li qun l). Cc chi ph li lch trnh thhng c tho lun trong thi gian di v nhngnguyn nhn trc tip hay ng gp c th ca mi bn ti cc li ban ukh xc nh.Bng 22.3 cho thy cc v d v cc nguyn nhn in hnh cho s tr hon v cc chi ph lin quan.

Bng 23: Mt s l do tr hon v kt hp chi ph: L do chnh lch so vi lch biu 1. Cc thay i c gii thiu trong cc c t ca d n trong sut qu trnh pht trin 2. s tr hon vic ci t ca khch hng v cc phng thc lin lc v cc phn cng khc, hay cc tr hon vic tuyn thm v o to nhn vin 3. Hiu nng yu ca i pht trin, yu cu lm li v da li phn mm. 4. sut d n da trn nhng lch biu v ngn sch khng thc t. 5. Tuyn mun hoc khng nhn vin , tn nhim vo cc cng ty chuyn nghip c kim nh t nhiu d n nhng khng p ng c nhng yu cu d n cn Lp ca chi ph cht lng phn mm Khng c chi ph li bn trong, khch hng phn hi li cc chi ph li Khng c chi ph li bn trong, khch hng phn hi li chi ph li

Chi ph li bn ngoi Chi ph li qun l Ch ph li qun l

Thanh ton cng khai v cc bi thng chnh thc thng xy ra sau 1 khang thi gian kh di sau khi hon thnh d n, v qu tr cho cc ng dng hiu qu ca cc bi hc kinh nghim. S chm tr ny m ra cu hi liu li xy ra do qun l hay bn ngoi.

Tm tt ni dung:
1) Gii thch cc mc tiu ca chi ph ca cc php o cht lng phn mm : Cc mc tiu ca chi ph ca cc php o cht lng phn mm lin quan ti cc s tham gia qun l da trn d liu kinh t : + kim sot cc chi ph lin quan n phng chng li v pht hin li. + nhgi mc thit hi kinh t ca cc li phn mm v chi ph nng nga v thm nh lm c s sa i v cp nht danh sch SQA. + to iu kin thun li cho nh gi kinh t ca k hoch tng hoc gim trong cc hot ng v u t v c s h tng SQA, da trn hiu qu kinh t trong qu kh. 2) So snh m hnh chi ph cht lng c in v m hnh m rng : M hnh chi ph cht lng c din c cung cp bi Fignbaum v nhng ngi khc vo u nhng nm 1950 trnh by 1 khi nim tng qut phn loi chi ph cht lng sn xut thnh 2 lp : cc chi ph kim sot (chi ph phng nga v chi ph thm nh)- cc chi ph c kim sot bi t chc v m rng ngn chn v pht hin li gim tng s li ti mc chp nhn c. ; v chi ph li kim sot (chi ph li ni b v chi ph li bn ngoi)- chi ph ca cc li, coi nh hu qu, gy ra bi li ngn chn v pht hin li phn mm. M hnh m rng m rng phm vi ca m hnh c inr bng cch gii thiu cc yu t lin quan ti ng gp ca ban quan l ti thnh cng hay tht bi ca d n. Cc p con c thm vo l cc chi ph kim chun b v kim sot (mt lp con th 3 ca chi ph ca lp iu khin) v cc chi ph li iu khin(1 lp con th 3 qun l chi ph li ca lp iu khin ) 3) Chng minh cho tnh ng n ca vic xy dng 1 m hnh chi ph cht lng duy nht cho pht trin phn mm : S cn thit cho chi ph m rng ca m hnh cht lwongj phn mm, duy nht i vi ngnh cng nghip phn mm, c chng minh bi s bao gm cc chi ph cht lng qun l. Trong khi cc chi ph qun l , chi ph chun b qun l v chi ph kim sot v chi ph li qun l nh l 1 t l ca chi ph cht lng thng khng ng k trong sn xut, nhng chng c th kh l ng k n trong pht trin phn mm. Mc thit hi (chi ph li) pht sinh do cc hnh ng v quyt nh sai tri ca ban qun l v do cc li thc hin ng thi gian qu ln. Ngoi ra, kim sot cc vic chun b v tin trnh bao gm nhiu n lc, cc chi ph lin quan rt cao. Tnh trng ny bt ngun t nhng c im c bit ca ngnh cng ngh phn mm c m t chng 1. 4) M t s trin khai chi ph ca 1 h thng cht lng phn mm : Trin khai chi ph ca 1 h thng cht lng phn mm trong 1 t chc yu cu :

Khoanh nh cc chi ph ca m hnh ch lng phn mm cho cc t chc c th, vi mi mc chi ph chtlng lin quan ti 1 trong cc lp con chi ph ca m hnh. Xc nh phng thc thu tho d liu chi ph cho mi mc chi ph. Thit lp chi ph cho k hoch ca h thng cht lng phn mm, bao gm cc th tc di y. Ni v cc hnh ng da trn nhng th tm thy c ca m hnh chi ph. 5) Gii thch cc vn n c bn v c trng trong trin khai chi ph ca 1 h thng cht lng phn mm. Qu trnh trin khai ca 1 h thng cho phn mm ni chung phi i mt vi nhiu vn ging nh trong cc ngnh cng nghip khc. Nhng kh khn co bn nh hng n chnh xc v y cc ca d liu chi ph cht lng l :

Xc nh v phn loi khng chnh xc v khng y cc chi ph cht lng. Bo co cu th. Bo co thin v, c bit l cc chi ph ni b v bn ngoi. Cc ghi chp kinh ph li bn ngoi thin v do chi ph gin tip nu khng che giu bi thng cho khch hng khng c ghi nhn l chi ph li bn ngoi.

Nhng vn ny cng nh hng n chi ph cht lng phn mm, c tr ngi duy nht ti ngnh cng ngh phn mm phi c thm vo. Cng vi nhng nh hng ng k ti hiu nng v ton b chi ph thu thp d liu cht lng phn mm. Nhng kh khn in hnh trong thu thp chi ph cht lng v chi ph chun b qun l v chi ph kim sot bao gm : Phn on cc hnh ng r sot hp ng v kim sot tin trnh thnh nhiu hnh ng ngn v khng kt ni, can thit ti bo co chnh xc v thi gian u t. Nhiu nhn vin cc cp khng b yu cu phi bo co v cch s dng ngun lc thi gian ca h.

Kh khn in hnh trong thu thp d liu chi ph li qun l, c bit l v lch trnh l : Nhng kh khn trong xc nh trch nhim cho cc li lch trnh. Cc chi ph ca nhng li nh vy c th c giao cho khch hng (trong trng hp khc hng c yu cu bi thng cho nh thu), nhm pht trin (c phn loi nh l nhng chi ph li bn ngoi) hay qun l (c phn loi l chi ph li qun l). Vic bi thng thng xy ra qu mun trong qu trnh cc bi hc kinh nghim c p dng. Tuy nhin, trong a s cc trng hp, xc nh trch

nhim cho cc chi ph li vn c vn ; hay ni cch khc, cc cuc tranh lun vn cn m cho d l cc li qun l hay li bn ngoi.