You are on page 1of 179

+ 4Jl6l+

Bhagavad-Gta
+ V ~l 9PltP+ +P-+
11 om sr paramatmane namah 11
+ H ~lP4Jl6l+
11 atha srmadbhagavadgta 11
H +Pl 5\4l4-
atha prathamo'dhyayah
6l7 74l
dh;tarara uvaca 1
P T BP4 6l 4 4 tB4-
dharmaketre kuruketre samaveta yuyutsavah 1
PlPTl- 9l'74l 4 |TPT 4 6 BV4 + {-{+
mamakah padavascaiva kimakurvata sajaya 11 1-111
#IBHBWBE(UPage 2 of 179
BV4 74l
sajaya uvaca 1
c! 4l 6 9l'74l+lT -4 7 4l +F6(l
d;va tu padavankam vydham duryodhanastada 1
Hll4 P 9B 4 l=l 4+P4l6 + {-+
acaryamupasangamya raja vacanamabravt 11 1-211
9-4 6l 9l'7 9 lTlPll4 P(6l P P
pasyaitam paduputraamacarya mahatm camm 1
-4 7l > 9(9 T 64 |H!4 T lP6l+ {-)+
vydham drupadaputrea tava siyea dhmata 11 1-311
H H l P( !4lBl lPl= +BPl 4 |
atra sra mahevasa bhmarjunasama yudhi 1
4 4 l+l |4l > 9( P(l-+ {-?+
yuyudhano viraasca drupadasca maharathah 11 1-411
7T 6 |T6l+- Tl|Hl= 4l4 4l+
dh;aketuscekitanah kasirajasca vryavan 1
9 |=tT |-6l = H -4 +9 4-+ {--+
purujitkuntibhojasca saibyasca narapungavah 11 1-511
#IBHBWBE(UPage 3 of 179
4 lP-4 |44l-6 7HPl =l 4l4 4l+
yudhamanyusca vikranta uttamaujasca vryavan 1
Bl >l >l 9( 4l B4 94 P(ll-+ {-\+
saubhadro draupadeyasca sarva eva maharathah 11 1-611
HFPlT 6 |4|H7l 4 6l|4l |=l HP
asmakam tu visia ye tannibodha dvijottama 1
+l4Tl PP B -4F4 B l 6l-4l|P 6 + {-+
nayaka mama sainyasya sajartham tanbravmi te 11 1-711
4l-l!P TT T 9 B|P|6V4-
bhavanbhmasca karasca k;pasca samitijayah 1
HHtlPl |4TT Bl P(|HF6 4 + {-<+
asvatthama vikarasca saumadattistathaiva ca 11 1-811
H-4 4(4- H l P( t4=l|46l-
anye ca bahavah sra madarthe tyaktajvitah 1
+l+lHN+(Tl- B4 4 &|4Hl(l-+ {-+
nanasastrapraharaah sarve yuddhavisaradah 11 1-911
H94l 8 6(FPlT 4 l!Pl||6P
aparyaptam tadasmakam baIam bhmabhirakitam 1
94l 8 |t4(P 6 9l 4 lPl||6P + {-{+
paryaptam tvidameteam baIam bhmabhirakitam 11 1-1011
#IBHBWBE(UPage 4 of 179
H4+ 9 B4 9 4llP4|F6l-
ayaneu ca sarveu yathabhagamavasthitah 1
l!PP 4l|-6 4-6- B4 94 |(+ {-{{+
bhmamevabhirakantu bhavantah sarva eva hi 11 1-1111
6F4 BV+4-(9 T 4 &- |96lP(-
tasya sajanayanharam kuruv;ddhah pitamahah 1
|B (+l( |4+Hl - Hq (\Pl +6l94l+ + {-{+
simhanadam vinadyoccaih sankham dadhmau pratapavan 11 1-1211
66- Hql 4 9T4l+Tl P Gl-
tatah sankhasca bheryasca paavanakagomukhah 1
B(B 4l-4(-4-6 B H-(F6 P l 546 + {-{)+
sahasaivabhyahanyanta sa sabdastumuIo'bhavat 11 1-1311
66- H 6 ( 4 4 P(|6 F4-(+ |F6l
tatah svetairhayairyukte mahati syandane sthitau 1
Pl4- 9l'74 4 |(-4l Hql +(\P6 -+ {-{?+
madhavah padavascaiva divyau sankhau pradadhmatuh 11 1-1411
9l=-4 9lT Hl ( 4(H +V4-
pacajanyam h;keso devadattam dhanajayah 1
9l '7 (\Pl P(lHq lPTPl 4 Tl (-+ {-{-+
paudram dadhmau mahasankham bhmakarma v;kodarah 11 1-1511
#IBHBWBE(UPage 5 of 179
H+-6|4=4 l=l T -6l9 l 4 ||U-
anantavijayam raja kuntputro yudhihirah 1
+T - B(( 4 B l 9P|T9 !9Tl + {-{\+
nakuIah sahadevasca sughoamaipupakau 11 1-1611
Tl-4 9P !4lB- |HG'7l P(l-
kasyasca paramevasah sikhad ca maharathah 1
7H Vl |4l Blt4|Tl9l|=6-+ {-{+
dh;adyumno viraasca satyakiscaparajitah 11 1-1711
> 9(l >l 9( 4l B4 H- 9 |4l96
drupado draupadeyasca sarvasah p;thivpate 1
Bl > P(l4l- Hql-(\P - 9 19 T + {-{<+
saubhadrasca mahabahuh sankhandadhmuh p;thakp;thak 11 1-1811
B l 9l l6 l7 lTl (4l|+ -4(l46
sa ghoo dhartararaam h;dayani vyadarayat 1
+ 9 |4l 4 6 P l 5-4+ +l(4+ + {-{+ or l -4+
nabhasca p;thivm caiva tumuIo'bhyanunadayan 11 1-1911 or Io vyanu
H -44|F6l-c! 4l l6 l7 l+ T|9\4=-
atha vyavasthitand;va dhartararan kapidhvajah 1
+4 H HNB9l6 + H4 9l'74-+ {-+
prav;tte sastrasampate dhanurudyamya padavah 11 1-2011
#IBHBWBE(UPage 6 of 179
9lT H 6(l 4l14|P(Pl( P(l96
h;kesam tada vakyamidamaha mahpate 1
H= + 74l
arjuna uvaca 1
B +4l 4l P \4 Fl94 P 54 6+ {-{+
senayorubhayormadhye ratham sthapaya me'cyuta 11 1-2111
4l4( 6l|| 5( 4l & TlPl+4|F6l+
yavadetannirike'ham yoddhukamanavasthitan 1
T P 4l B( 4l &-4P|FP+ TBP HP + {-+
kairmaya saha yoddhavyamasmin raasamudyame 11 1-2211
4l tF4Pl+l+4 5( 4 96 5 BPl6l-
yotsyamananaveke'ham ya ete'tra samagatah 1
l6 l7 F4 4 & 4 & |+4|Tl9 4-+ {-)+
dhartararasya durbuddheryuddhe priyacikravah 11 1-2311
BV4 74l
sajaya uvaca 1
94P l 9lT Hl 7lT H + l6
evamukto h;keso gudakesena bharata 1
B +4l 4l P \4 Fl9|4t4l l HPP + {-?+
senayorubhayormadhye sthapayitva rathottamam 11 1-2411
#IBHBWBE(UPage 7 of 179
l!P>l T+P G6- B4 9l P(l|6lP
bhmadroapramukhatah sarveam ca mahkitam 1
74l 9l 9-4 6l-BP4 6l-T -|+|6+ {--+
uvaca partha pasyaitansamavetankurniti 11 1-2511
6l9-4|tF6l-9l - |96 + |96lP(l+
tatrapasyatsthitanparthah pit;natha pitamahan 1
Hll4l -Pl6 l-Hl6 -9 l-9l l-BGl F6l+ {-\+
acaryanmatuIanbhrat;nputranpautransakhmstatha 11 1-2611
HH l-B ( 4 B +4l 4l |9
svasuransuh;dascaiva senayorubhayorapi 1
6l-BPl4 B Tl -6 4- B4l -4- +4|F6l+ + {-+
tansamkya sa kaunteyah sarvanbandhnavasthitan 11 1-2711
T 94l 94l|47l |49l(|(P4l6
k;paya parayavio vidannidamabravt 1
H= + 74l
arjuna uvaca 1
c! 4 P F4=+ T !T 4 4 tB BP 9|F6P + {-<+
d;vemam svajanam k;a yuyutsum samupasthitam 11 1-2811
#IBHBWBE(UPage 8 of 179
Bl(|-6 PP ll|T P G 9|H !4|6
sdanti mama gatrai mukham ca parisuyati 1
4 9 Hl P l P(9 =l46 + {-+
vepathusca sarre me romaharasca jayate 11 1-2911
l'7l4 G B6 (F6lv4 4 9|(G6
gadvam sramsate hastattvakcaiva paridahyate 1
+ HTl 44Fl6 HP6l4 P P+-+ {-)+
na ca saknomyavasthatum bhramatva ca me manah 11 1-3011
|+|PHl|+ 9-4l|P |49l6l|+ T H4
nimittani ca pasyami vipartani kesava 1
+ ~ 4l 5+ 9-4l|P (t4l F4=+Pl(4 + {-){+
na ca sreyo'nupasyami hatva svajanamahave 11 1-3111
+ Tl= |4=4 T !T + l74 B Gl|+
na kanke vijayam k;a na ca rajyam sukhani ca 1
|T +l l74 + l |4-( |T l =l |46 + 4l+ {-)+
kim no rajyena govinda kim bhogairjvitena va 11 1-3211
4 9lP Tl|= 6 +l l74 l l- B Gl|+
yeamarthe kankitam no rajyam bhogah sukhani ca 1
6 P 54|F6l 4 & +lTl Ft44l +l|+ + {-))+
ta ime'vasthita yuddhe praamstyaktva dhanani ca 11 1-3311
#IBHBWBE(UPage 9 of 179
Hll4l - |96- 9 lF6 4 |96lP(l-
acaryah pitarah putrastathaiva ca pitamahah 1
Pl6 l- HH l- 9l l- -4ll- B4|-+F6l+ {-)?+
matuIah svasurah pautrah syaIah sambandhinastatha 11 1-3411
96l (-6 |P7l|P 6l 5|9 P B (+
etanna hantumicchami ghnato'pi madhusdana 1
H|9 l 14l74F4 ( 6l - |T + P(lT 6 + {-)-+
api traiIokyarajyasya hetoh kim nu mahk;te 11 1-3511
|+(t4 l6 l7 l- Tl +l|6- F4l=+l( +
nihatya dhartararannah ka prtih syajjanardana 1
9l9P 4l~4 (FPl-(t4 6l+l66l|4+-+ {-)\+
papamevasrayedasmanhatvaitanatatayinah 11 1-3611
6FPll(l 44 (-6 l6 l7 l-F44l-4l+
tasmannarha vayam hantum dhartararansvabandhavan 1
F4=+ |( T (t4l B |G+- F4lP Pl4+ {-)+
svajanam hi katham hatva sukhinah syama madhava 11 1-3711
4H-4 6 + 9-4|-6 l l 9(6 6B-
yadyapyete na pasyanti Iobhopahatacetasah 1
T 4T 6 (l 9 |P>l ( 9l6TP + {-)<+
kuIakayak;tam doam mitradrohe ca patakam 11 1-3811
#IBHBWBE(UPage 10 of 179
T + 4PFPl|- 9l9l(FPl|4|6 6 P
katham na jeyamasmabhih papadasmannivartitum 1
T 4T 6 (l 9 +9-4|= +l( ++ {-)+
kuIakayak;tam doam prapasyadbhirjanardana 11 1-3911
T 4 +T-4|-6 T Pl - B+l6+l-
kuIakaye praasyanti kuIadharmah sanatanah 1
P +7 T T tHPPl 5|4t4 6+ {-?+
dharme nae kuIam k;tsnamadharmo'bhibhavatyuta 11 1-4011
HPl |4ltT !T +!4|-6 T |N4-
adharmabhibhavatk;a praduyanti kuIastriyah 1
Nl9 7lB 4l!T 4 =l46 4T B-+ {-?{+
stru duasu vareya jayate varasankarah 11 1-4111
Bl +Tl4 4 T l+l TF4
sankaro narakayaiva kuIaghnanam kuIasya ca 1
96|-6 |96l G 9l 8|9'7l (T|44l-+ {-?+
patanti pitaro hyeam Iuptapidodakakriyah 11 1-4211
(l 9 6 - T l+l 4T BTlT -
doairetaih kuIaghnanam varasankarakarakaih 1
7tBlH-6 =l|6Pl - T Pl HlH6l-+ {-?)+
utsadyante jatidharmah kuIadharmasca sasvatah 11 1-4311
#IBHBWBE(UPage 11 of 179
7tBT Pl Tl P+ !4lTl =+l( +
utsannakuIadharmaam manuyaam janardana 1
+T |+46 4lBl 46lt4+ H ~ P+ {-??+ or +T 5|+46
narake niyatam vaso bhavattyanususruma 11 1-4411 or narake'niyatam
H(l 46 P(t9l9 T6 -44|B6l 44P
aho bata mahatpapam kartum vyavasita vayam 1
4>l74B Gl + (-6 F4=+P H6l-+ {-?-+
yadrajyasukhaIobhena hantum svajanamudyatah 11 1-4511
4|( PlP+6lTlPHN HN9lT4-
yadi mamapratkaramasastram sastrapaayah 1
l6 l7 l T (-4 F6-P P6 4 6 + {-?\+
dhartarara rae hanyustanme kemataram bhavet 11 1-4611
BV4 74l
sajaya uvaca 1
94P 4l= +- B= 4 l 9F 79l|4H6
evamuktvarjunah sankhye rathopastha upavisat 1
|4B 74 BH l9 Hl TB |4PPl+B-+ {-?+
vis;jya sasaram capam sokasamvignamanasah 11 1-4711
#IBHBWBE(UPage 12 of 179
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
H= +|49l(4l l +lP +Pl 5\4l4-+ {+
arjunaviadayogo nama prathamo'dhyayah 11 111
#IBHBWBE(UPage 13 of 179
H |6l4l 5\4l4-
atha dvityo'dhyayah
BV4 74l
sajaya uvaca 1
6 6l T 94l|47P~ 9 Tl T TP
tam tatha k;payaviamasruprakuIekaam 1
|49l(-6|P( 4l14P 4l P B (+-+ -{+
vidantamidam vakyamuvaca madhusdanah 11 2-111
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
T 6Ft4l T-P|P( |49P BP 9|F6P
kutastva kasmaIamidam viame samupasthitam 1
H+l4 = 7PF44 PTl|6 TP= ++ -+
anaryajuamasvargyamakrtikaramarjuna 11 2-211
J -4 Pl FP P- 9l + 6v44 99H6
kIaibyam ma sma gamah partha naitattvayyupapadyate 1
> (4(l 4 -4 t44l |HU 9-69+ -)+
kudram h;dayadaurbaIyam tyaktvottiha parantapa 11 2-311
#IBHBWBE(UPage 14 of 179
H= + 74l
arjuna uvaca 1
T l!PP( B= 4 >l T P B (+
katham bhmamaham sankhye droam ca madhusdana 1
9 |- +|64l tF4l|P 9 =l(l 4|B (++ -?+
iubhih pratiyotsyami pjarhavarisdana 11 2-411
-+(t4l |( P(l+ l4l+
gurnahatva hi mahanubhavan
~ 4l l 4P9l( l T
sreyo bhoktum bhaikyamapha Ioke 1
(t4l TlPl F6 -|+( 4
hatvarthakamamstu gurnihaiva
Vl4 l l+ |+|(l+ + --+
bhujya bhogan rudhirapradigdhan 11 2-511
+ 6|T- T6l l4l
na caitadvidmah kataranno garyo
4l =4 P 4|( 4l +l =4 4 -
yadva jayema yadi va no jayeyuh 1
#IBHBWBE(UPage 15 of 179
4l+ 4 (t4l + |==l|49lP-
yaneva hatva na jijviamah
6 54|F6l- +P G l6 l7 l-+ -\+
te'vasthitah pramukhe dhartararah 11 2-611
Tl9 '4(l 9l 9(6F4l4-
karpayadoopahatasvabhavah
9 7l|P t4l P BP 7 6l-
p;cchami tvam dharmasammdhacetah 1
4 4- F4l||6 |( 6-P
yacchreyah syanniscitam brhi tanme
|H!4F6 5( Hl| Pl t4l +9P + -+
siyaste'ham sadhi mam tvam prapannam 11 2-711
+ |( +9-4l|P PPl9+ Hl(
na hi prapasyami mamapanudyad
47l TP 7l 9T|P|->4lTlP
yacchokamucchoaamindriyaam 1
H4l-4 Pl4B9P &
avapya bhmavasapatnam;ddham
l74 B lTlP|9 l|9t4P + -<+
rajyam suraamapi cadhipatyam 11 2-811
#IBHBWBE(UPage 16 of 179
BV4 74l
sajaya uvaca 1
94P 4l 9lT H 7lT H- 9-69-
evamuktva h;kesam gudakesah parantapah 1
+ 4l tF4 |6 l |4-(P 4l 6 !Tl 4 4 (+ -+
na yotsya iti govindamuktva tm babhva ha 11 2-911
6P 4l 9lT H- +(B|4 l6
tamuvaca h;kesah prahasanniva bharata 1
B +4l 4l P \4 |49l(-6|P( 4-+ -{+
senayorubhayormadhye vidantamidam vacah 11 2-1011
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
HHl 4l+-4Hl Ft4 +l4l(l l9B
asocyananvasocastvam prajavadamsca bhaase 1
6lB +6lB +l+ Hl |-6 9|'76l-+ -{{+
gatasnagatasmsca nanusocanti paditah 11 2-1111
+ t4 4l( =l6 +lB + t4 + P =+l|9l-
na tvevaham jatu nasam na tvam neme janadhipah 1
+ 4 + |4!4lP- B4 44P6- 9P + -{+
na caiva na bhaviyamah sarve vayamatah param 11 2-1211
#IBHBWBE(UPage 17 of 179
( |(+l 5|FP-4l ( ( Tl Pl 4l 4+ =l
dehino'sminyatha dehe kaumaram yauvanam jara 1
6l ( (l-6+l|8l F6 + P G|6+ -{)+
tatha dehantarapraptirdhrastatra na muhyati 11 2-1311
PllF9Hl F6 Tl -6 4 Hl6l !TB G-G(l-
matrasparsastu kaunteya stoasukhaduhkhadah 1
HlPl9l|4+l 5|+t4lF6l |F6|6F4 l6+ -{?+
agamapayino'nityastamstitikasva bharata 11 2-1411
4 |( + -44-t4 6 9 9 9 99
yam hi na vyathayantyete puruam puruarabha 1
BP-GB G l Bl 5P 6t4l4 T-96 + -{-+
samaduhkhasukham dhram so'm;tatvaya kaIpate 11 2-1511
+lB6l |4H6 l4l +ll4l |4H6 B6-
nasato vidyate bhavo nabhavo vidyate satah 1
74l |9 c7l 5-6Ft4+4l F6v4(|H |-+ -{\+
ubhayorapi d;o'ntastvanayostattvadarsibhih 11 2-1611
H|4+l|H 6 6||& 4 + B4 |P( 66P
avinasi tu tadviddhi yena sarvamidam tatam 1
|4+lHP-44F4lF4 + T|tT6 P( |6+ -{+
vinasamavyayasyasya na kascitkartumarhati 11 2-1711
#IBHBWBE(UPage 18 of 179
H-64-6 P ( (l |+t4F4l l- Hl|T-
antavanta ime deha nityasyoktah sarriah 1
H+l|H+l 5+P 4F4 6FPlH \4F4 l6+ -{<+
anasino'prameyasya tasmadyudhyasva bharata 11 2-1811
4 9+ 4 |H (-6l 4 + P-46 (6P
ya enam vetti hantaram yascainam manyate hatam
7l 6l + |4=l+l6l +l4 (|-6 + (-46 + -{+
ubhau tau na vijanto nayam hanti na hanyate 11 2-1911
+ =l46 |B46 4l T(l|+
na jayate mriyate va kadacin
+l4 t4l |46l 4l + 4-
nayam bhtva bhavita va na bhyah 1
H=l |+t4- HlH6l 54 9 lTl
ajo nityah sasvato'yam purao
+ (-46 (-4Pl+ Hl + -+
na hanyate hanyamane sarre 11 2-2011
4 (l|4+l|H+ |+t4 4 9+P=P-44P
vedavinasinam nityam ya enamajamavyayam 1
T B 9 9- 9l T l64|6 (|-6 TP + -{+
katham sa puruah partha kam ghatayati hanti kam 11 2-2111
#IBHBWBE(UPage 19 of 179
4lBl |B =lTl |+ 4l |4(l4
vasamsi jrani yatha vihaya
+4l|+ ql|6 +l 59l|T
navani g;hati naro'parai 1
6l Hll|T |4(l4 =lTl -
tatha sarrai vihaya jra-
-4-4l|+ B 4l|6 +4l|+ ( (l+ -+
nyanyani samyati navani deh 11 2-2211
+ + |7-(|-6 HNl|T + + ((|6 9l4T-
nainam chindanti sastrai nainam dahati pavakah 1
+ + J (4-t4l9l + Hl 94|6 Pl6-+ -)+
na cainam kIedayantyapo na soayati marutah 11 2-2311
H7 Hl 54P(lGl 54PJ Hl 5Hl !4 94
acchedyo'yamadahyo'yamakIedyo'soya eva ca 1
|+t4- B4 6- FlT l 54 B+l6+-+ -?+
nityah sarvagatah sthauracaIo'yam sanatanah 11 2-2411
H-4l 54P|-t4l 54P|4Tl4l 54P 46
avyakto'yamacintyo'yamavikaryo'yamucyate 1
6FPl( 4 |4|(t4 + +l+ Hl |6 P( |B+ --+
tasmadevam viditvainam nanusocitumarhasi 11 2-2511
#IBHBWBE(UPage 20 of 179
H + |+t4=l6 |+t4 4l P-4B P 6P
atha cainam nityajatam nityam va manyase m;tam 1
6l|9 t4 P(l4l(l + 4 Hl |6 P( |B+ -\+
tathapi tvam mahabaho naivam socitumarhasi 11 2-2611
=l6F4 |( 4l P t4 4 =-P P 6F4
jatasya hi dhruvo m;tyurdhruvam janma m;tasya ca 1
6FPl(9|(l4 5 + t4 Hl |6 P( |B+ -+
tasmadapariharye'rthe na tvam socitumarhasi 11 2-2711
H-4l(l|+ 6l|+ -4P\4l|+ l6
avyaktadni bhtani vyaktamadhyani bharata 1
H-4|++l-4 4 6 Tl 9|( 4+l+ -<+
avyaktanidhananyeva tatra ka paridevana 11 2-2811
Hl4 4t9-4|6 T|( +P
ascaryavatpasyati kascidenam
Hl4 4(|6 6 4 l-4-
ascaryavadvadati tathaiva canyah 1
Hl4 4 +P-4- H Tl |6
ascaryavaccainamanyah s;oti
~ t4l-4 + 4 ( + 4 T|6 + -+
srutvapyenam veda na caiva kascit 11 2-2911
#IBHBWBE(UPage 21 of 179
( (l |+t4P4\4l 54 ( ( B4 F4 l6
deh nityamavadhyo'yam dehe sarvasya bharata 1
6FPltB4l |T 6l|+ + t4 Hl |6 P( |B+ -)+
tasmatsarvai bhtani na tvam socitumarhasi 11 2-3011
F4P P|9 l4 4 + |4T|96 P( |B
svadharmamapi cavekya na vikampitumarhasi 1
4l |& 4 &l 4l 5-4t|4F4 + |4H6 + -){+
dharmyaddhi yuddhacchreyo'nyatkatriyasya na vidyate 11 2-3111
4c74l l 99 F4 lP9l4 6P
yad;cchaya copapannam svargadvaramapav;tam 1
B |G+- |4l- 9l -6 4 &PlcHP + -)+
sukhinah katriyah partha Iabhante yuddhamd;sam 11 2-3211
H v4|PP 4 B lP + T|!4|B
atha cettvamimam dharmyam sangramam na kariyasi 1
66- F4P Tl|6 |(t4l 9l9P4l-F4|B+ -))+
tatah svadharmam krtim ca hitva papamavapsyasi 11 2-3311
HTl|6 l|9 6l|+ T|4!4|-6 6 5-44lP
akrtim capi bhtani kathayiyanti te'vyayam 1
Bl|46F4 lTl|6 P Tl(|6|46 + -)?+
sambhavitasya cakrtirmaraadatiricyate 11 2-3411
#IBHBWBE(UPage 22 of 179
4l>Tl96 P F4-6 t4l P(ll-
bhayadraaduparatam mamsyante tvam maharathah 1
4 9l t4 4P6l t4l 4lF4|B l4P + -)-+
yeam ca tvam bahumato bhtva yasyasi Iaghavam 11 2-3511
H4l44l(l 4[-4|(!4|-6 64l|(6l-
avacyavadamsca bahnvadiyanti tavahitah 1
|+-(-6F64 BlP4 66l -G6 + |TP + -)\+
nindantastava samarthyam tato duhkhataram nu kim 11 2-3611
(6l 4l +l-F4|B F4 |=t4l 4l l 4B P(lP
hato va prapsyasi svargam jitva va bhokyase mahm 1
6FPl|HU Tl -6 4 4 &l4 T 6|+4-+ -)+
tasmaduttiha kaunteya yuddhaya k;taniscayah 11 2-3711
B G-G BP T t4l llll =4l=4l
sukhaduhkhe same k;tva IabhaIabhau jayajayau 1
66l 4 &l4 4 74F4 + 4 9l9P4l-F4|B+ -)<+
tato yuddhaya yujyasva naivam papamavapsyasi 11 2-3811
99l 6 5||(6l Bl= 4 4 |&4l |t4Pl H T
ea te'bhihita sankhye buddhiryoge tvimam s;u 1
4 &4l 4 l 44l 9l TP 4- +(lF4|B+ -)+
buddhya yukto yaya partha karmabandham prahasyasi 11 2-3911
#IBHBWBE(UPage 23 of 179
+ (l|4P+lHl 5|F6 +t44l4l + |4H6
nehabhikramanaso'sti pratyavayo na vidyate 1
F4-9P-4F4 P F4 l46 P(6l 4l6 + -?+
svaIpamapyasya dharmasya trayate mahato bhayat 11 2-4011
-44Bl4l|tPTl 4 |& T ( T +-(+
vyavasayatmika buddhirekeha kurunandana 1
4HlGl G+-6l 4 &4l 5-44Bl|4+lP + -?{+
bahusakha hyanantasca buddhayo'vyavasayinam 11 2-4111
4l|PPl 9 |!96l 4l +4(-t4|49|6-
yamimam pupitam vacam pravadantyavipascitah 1
4 (4l(6l- 9l +l-4(F6l|6 4l|(+-+ -?+
vedavadaratah partha nanyadastti vadinah 11 2-4211
TlPltPl+- F4 9l =-PTP T+(lP
kamatmanah svargapara janmakarmaphaIapradam 1
|44l|4H 94l l H4 |6 +|6+ -?)+
kriyaviseabahuIam bhogaisvaryagatim prati 11 2-4311
l H4 +Bl+l 64l96 6BlP
bhogaisvaryaprasaktanam tayapah;tacetasam 1
-44Bl4l|tPTl 4 |&- BPll + |4l46 + -??+
vyavasayatmika buddhih samadhau na vidhyate 11 2-4411
#IBHBWBE(UPage 24 of 179
'4|494l 4 (l |+N '4l 4l= +
traiguyaviaya veda nistraiguyo bhavarjuna 1
|+ -l |+t4Bv4Fl |+4l P HltP4l+ + -?-+
nirdvandvo nityasattvastho niryogakema atmavan 11 2-4511
4l4l+ 7(9l+ B4 6- B- 6l (T
yavanartha udapane sarvatah sampIutodake 1
6l4l-B4 9 4 ( 9 lGTF4 |4=l+6-+ -?\+
tavansarveu vedeu brahmaasya vijanatah 11 2-4611
TP '4 4l|TlF6 Pl T 9 T(l+
karmayevadhikaraste ma phaIeu kadacana 1
Pl TP T( 6 Pl 6 B\l 5Ft4TP |T+ -?+
ma karmaphaIaheturbhrma te sango'stvakarmai 11 2-4711
4l F- T TPl |T B\ t44l +V4
yogasthah kuru karmai sangam tyaktva dhanajaya 1
|B&4|B&4l - BPl t4l BPt4 4l 746 + -?<+
siddhyasiddhyoh samo bhtva samatvam yoga ucyate 11 2-4811
T G4 TP 4 |&4l l&+V4
drea hyavaram karma buddhiyogaddhanajaya 1
4 &l HTP|-47 T 9Tl- T( 64-+ -?+
buddhau saraamanviccha k;paah phaIahetavah 11 2-4911
#IBHBWBE(UPage 25 of 179
4 |&4 l =(l6l( 7 B T 6!T 6
buddhiyukto jahatha ubhe suk;taduk;te 1
6FPlHl l4 4 74F4 4l - TP B Tl HP + --+
tasmadyogaya yujyasva yogah karmasu kausaIam 11 2-5011
TP = 4 |&4 l |( T t44l P+l|9T-
karmajam buddhiyukta hi phaIam tyaktva maniah 1
=-P4-|4|+P l- 9( 7-t4+lP4P + --{+
janmabandhavinirmuktah padam gacchantyanamayam 11 2-5111
4(l 6 Pl (T| 4 |&-4 |66|!4|6
yada te mohakaIiIam buddhirvyatitariyati 1
6(l -6l|B |+4 ( ~l 6-4F4 ~ 6F4 + --+
tada gantasi nirvedam srotavyasya srutasya ca 11 2-5211
~ |6|4+|69l 6 4(l FlF4|6 |+l
srutivipratipanna te yada sthasyati niscaIa 1
BPll4l 4 |&F6(l 4l P4l-F4|B+ --)+
samadhavacaIa buddhistada yogamavapsyasi 11 2-5311
#IBHBWBE(UPage 26 of 179
H= + 74l
arjuna uvaca 1
|F6+F4 Tl l9l BPl|FF4 T H4
sthitaprajasya ka bhaa samadhisthasya kesava 1
|F6l- |T +l9 6 |TPlBl6 = 6 |TP + --?+
sthitadhh kim prabhaeta kimasta vrajeta kim 11 2-5411
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
+=(l|6 4(l TlPl-B4l -9l P+l 6l+
prajahati yada kamansarvanpartha manogatan 1
HltP-4 4ltP+l 6 7- |F6+F6(l 46 + ---+
atmanyevatmana tuah sthitaprajastadocyate 11 2-5511
-G !4+ |PP+l- B G 9 |46F9 (-
duhkhevanudvignamanah sukheu vigatasp;hah 1
4l6l44l - |F6lP |+46 + --\+
vtaragabhayakrodhah sthitadhrmunirucyate 11 2-5611
4- B4 l+|H (F6Ht+l-4 H lH P
yah sarvatranabhisnehastattatprapya subhasubham 1
+l|+-(|6 + |7 6F4 +l +|6|U6l+ --+
nabhinandati na dvei tasya praja pratihita 11 2-5711
#IBHBWBE(UPage 27 of 179
4(l B (6 l4 T Pl 5\l+l4 B4 H-
yada samharate cayam krmo'nganva sarvasah 1
|->4lTl|->4l -4F6F4 +l +|6|U6l+ --<+
indriyandriyarthebhyastasya praja pratihita 11 2-5811
|494l |4|+46 -6 |+l(lF4 ( |(+-
viaya vinivartante niraharasya dehinah 1
B4= Bl 5-4F4 9 c! 4l |+46 6 + --+
rasavarjam raso'pyasya param d;va nivartate 11 2-5911
466l G|9 Tl -6 4 9 9F4 |49|6-
yatato hyapi kaunteya puruasya vipascitah 1
|->4l|T +Pll|+ (|-6 +B P+-+ -\+
indriyai pramathni haranti prasabham manah 11 2-6011
6l|+ B4l |T B 44 4 HlBl6 Pt9-
tani sarvai samyamya yukta asta matparah 1
4H |( 4F4 |->4l|T 6F4 +l +|6|U6l+ -\{+
vase hi yasyendriyai tasya praja pratihita 11 2-6111
\4l46l |494l-9 B- B\F6 9 9=l46
dhyayato viayanpumsah sangastepajayate 1
B\ltBVl46 TlP- TlPlt4l l 5|=l46 + -\+
sangatsajayate kamah kamatkrodho'bhijayate 11 2-6211
#IBHBWBE(UPage 28 of 179
4l l4|6 BPl (- BPl (ltFP |6|4HP-
krodhadbhavati sammohah sammohatsm;tivibhramah 1
FP |6H Hl( 4 |&+lHl 4 |&+lHlt+T-4|6+ -\)+
sm;tibhramsad buddhinaso buddhinasatpraasyati 11 2-6311
l 9|4P F6 |494l|+|->4 + or |44 F6
ragadveavimuktaistu viayanindriyaiscaran 1 or viyuktaistu
HltP4-4 |4 4ltPl +Bl(P|7|6+ -\?+
atmavasyairvidheyatma prasadamadhigacchati 11 2-6411
+Bl( B4 -Gl+l (l|+F4l 9=l46
prasade sarvaduhkhanam hanirasyopajayate 1
+B 6Bl GlH 4 |&- 94 4|6U6 + -\-+
prasannacetaso hyasu buddhih paryavatihate 11 2-6511
+l|F6 4 |&4 F4 + l4 F4 l4+l
nasti buddhirayuktasya na cayuktasya bhavana 1
+ ll446- Hl|-6Hl-6F4 T 6- B GP + -\\+
na cabhavayatah santirasantasya kutah sukham 11 2-6611
|->4lTl |( 6l 4-P+l 5+ |4l46
indriyaam hi caratam yanmano'nuvidhyate 1
6(F4 (|6 +l 4l4 +l 4|P4l|B+ -\+
tadasya harati prajam vayurnavamivambhasi 11 2-6711
#IBHBWBE(UPage 29 of 179
6FPlHF4 P(l4l(l |+ (l6l|+ B4 H-
tasmadyasya mahabaho nig;htani sarvasah 1
|->4lTl|->4l -4F6F4 +l +|6|U6l+ -\<+
indriyandriyarthebhyastasya praja pratihita 11 2-6811
4l |+Hl B4 6l+l 6F4l =l|6 B 4Pl
ya nisa sarvabhtanam tasyam jagarti samyam 1
4F4l =l|6 6l|+ Bl |+Hl 9-46l P + -+ -\+
yasyam jagrati bhtani sa nisa pasyato muneh 11 2-6911
Hl9 4 PlTP+|6U
apryamaamacaIapratiham
BP >Pl9- +|4H|-6 46
samudramapah pravisanti yadvat 1
6tTlPl 4 +|4H|-6 B4
tadvatkama yam pravisanti sarve
B Hl|-6PlHl |6 + TlPTlPl+ -+
sa santimapnoti na kamakam 11 2-7011
|4(l4 TlPl-4- B4l -9 Pl |6 |+-F9 (-
vihaya kamanyah sarvanpumamscarati nihsp;hah 1
|+P Pl |+(l- B Hl|-6P|7|6+ -{+
nirmamo nirahankarah sa santimadhigacchati 11 2-7111
#IBHBWBE(UPage 30 of 179
99l lGl |F|6- 9l + +l +l-4 |4P G|6
ea brahm sthitih partha nainam prapya vimuhyati 1
|Ft4lF4lP-6Tl 5|9 G|+4l TP 7|6+ -+
sthitvasyamantakaIe'pi brahmanirvaam;cchati 11 2-7211
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
Bl= 44l l +lP |6l4l 5\4l4-+ +
sankhyayogo nama dvityo'dhyayah 11 211
#IBHBWBE(UPage 31 of 179
H 6 6l4l 5\4l4-
atha t;tyo'dhyayah
H= + 74l
arjuna uvaca 1
74l4Bl tTP TF6 P6l 4 |&= +l( +
jyayas cetkarmaaste mata buddhirjanardana 1
6|tT TP |T l Pl |+4l =4|B T H4+ )-{+
tatkim karmai ghore mam niyojayasi kesava 11 3-111
-4l|P~ T 4 4l14 + 4 |& Pl (4Bl4 P
vyamisreeva vakyena buddhim mohayasva me 1
6( T 4( |+|t4 4 + ~ 4l 5(PlH 4lP + )-+
tadekam vada niscitya yena sreyo'hamapnuyam 11 3-211
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
l T 5|FP+ ||4l |+Ul 9 l +l l P4l+
Ioke'smin dvividha niha pura prokta mayanagha 1
l+4l + Bl= 4l+l TP 4l + 4l |+lP + )-)+
janayogena sankhyanam karmayogena yoginam 11 3-311
#IBHBWBE(UPage 32 of 179
+ TP TlP+ll !T4 9 9l 5+ 6
na karmaamanarambhannaikarmyam puruo'snute 1
+ B -4B+l( 4 |B|& BP|7|6+ )-?+
na ca sannyasanadeva siddhim samadhigacchati 11 3-411
+ |( T|tTP|9 =l6 |6Ut4TP T 6
na hi kascitkaamapi jatu tihatyakarmak;t 1
Tl4 6 G4H- TP B4 - +T |6= T -+ )--+
karyate hyavasah karma sarvah prak;tijairguaih 11 3-511
TP |->4l|T B 44 4 HlF6 P+Bl FP+
karmendriyai samyamya ya aste manasa smaran 1
|->4ll |-4P 7ltPl |P4ll- B 746 + )-\+
indriyarthanvimdhatma mithyacarah sa ucyate 11 3-611
4|Ft4|->4l|T P+Bl |+44l6 5= +
yastvindriyai manasa niyamyarabhate'rjuna 1
TP |->4 - TP 4l PB- B |4|H!46 + )-+
karmendriyaih karmayogamasaktah sa visiyate 11 3-711
|+46 T TP t4 TP 74l4l GTP T-
niyatam kuru karma tvam karma jyayo hyakarmaah 1
Hl4ll|9 6 + +|B&4 (TP T-+ )-<+
sarrayatrapi ca te na prasiddhyedakarmaah 11 3-811
#IBHBWBE(UPage 33 of 179
4ll tTP Tl 5-4 l Tl 54 TP 4-+-
yajarthatkarmao'nyatra Ioko'yam karmabandhanah 1
6( TP Tl -6 4 P B\- BPl+ )-+
tadartham karma kaunteya muktasangah samacara 11 3-911
B(4l- +=l- B ! 4l 9 l 4l +=l9|6-
sahayajah prajah s;va purovaca prajapatih 1
H+ + +B|4!4\4P 9 4l 5|Ft47TlP T + )-{+
anena prasaviyadhvamea vo'stviakamadhuk 11 3-1011
( 4l-l446l+ + 6 ( 4l l44-6 4-
devanbhavayatanena te deva bhavayantu vah 1
9F9 l44-6- ~ 4- 9P4l-F4+ )-{{+
parasparam bhavayantah sreyah paramavapsyatha 11 3-1111
7l-l l|-( 4l ( 4l (lF4-6 4l|46l-
ianbhoganhi vo deva dasyante yajabhavitah 1
6 ( Hl++(l4 -4l 4l F6 + 94 B-+ )-{+
tairdattanapradayaibhyo yo bhunkte stena eva sah 11 3-1211
4|H7l|H+- B-6l P 4-6 B4 |T|-49 -
yajasiasinah santo mucyante sarvakiIbiaih 1
V6 6 t4 9l9l 4 9-t4ltPTlTl6 + )-{)+
bhujate te tvagham papa ye pacantyatmakaraat 11 3-1311
#IBHBWBE(UPage 34 of 179
Hl4|-6 6l|+ 9= -4l(B4-
annadbhavanti bhtani parjanyadannasambhavah 1
4l4|6 9= -4l 4- TP BP 4-+ )-{?+
yajadbhavati parjanyo yajah karmasamudbhavah 11 3-1411
TP Gl 4 |4|& GlBP 4P
karma brahmodbhavam viddhi brahmakarasamudbhavam 1
6FPltB4 6 G |+t4 4 +|6|U6P + )-{-+
tasmatsarvagatam brahma nityam yaje pratihitam 11 3-1511
94 +4|6 6 4 +l+ 46 46l( 4-
evam pravartitam cakram nanuvartayatha yah 1
Hl4 ||->4llPl Pl 9l B =l4|6+ )-{\+
aghayurindriyaramo mogham partha sa jvati 11 3-1611
4Ft4ltP|6 4 F4l(ltP6 8 Pl+4-
yastvatmaratireva syadatmat;ptasca manavah 1
HltP-4 4 B-6 7F6F4 Tl4 + |4H6 + )-{+
atmanyeva ca santuastasya karyam na vidyate 11 3-1711
+ 4 6F4 T 6 +ll +lT 6 + ( T+
naiva tasya k;tenartho nak;teneha kascana 1
+ lF4 B4 6 9 T|( -49l~4-+ )-{<+
na casya sarvabhteu kascidarthavyapasrayah 11 3-1811
#IBHBWBE(UPage 35 of 179
6FPl(B- B66 Tl4 TP BPl
tasmadasaktah satatam karyam karma samacara 1
HBl Gl-TP 9PlHl |6 9 9-+ )-{+
asakto hyacarankarma paramapnoti pruah 11 3-1911
TP T 4 |( B |B|&Pl|F6l =+Tl(4-
karmaaiva hi samsiddhimasthita janakadayah 1
l TB (P 4l|9 B9-4-T6 P( |B+ )-+
Iokasangrahamevapi sampasyankartumarhasi 11 3-2011
4H(l|6 ~ UF6H( 4 6l =+-
yadyadacarati srehastattadevetaro janah 1
B 4t+PlT T 6 l TF6(+ 46 6 + )-{+
sa yatpramaam kurute Iokastadanuvartate 11 3-2111
+ P 9ll |F6 T6 -4 |9 l T 9 |T+
na me parthasti kartavyam triu Iokeu kicana 1
+l+4l8P4l8-4 46 94 TP |T+ )-+
nanavaptamavaptavyam varta eva ca karmai 11 3-2211
4|( G( + 46 4 =l6 TP '46|->6-
yadi hyaham na varteyam jatu karmayatandritah 1
PP 4tPl + 46 -6 P+ !4l- 9l B4 H-+ )-)+
mama vartmanuvartante manuyah partha sarvasah 11 3-2311
#IBHBWBE(UPage 36 of 179
7tBl( 4 |P l Tl + T 4l TP ((P
utsdeyurime Ioka na kuryam karma cedaham 1
BF4 T6l F4lP 9(-4l|PPl- +=l-+ )-?+
sankarasya ca karta syamupahanyamimah prajah 11 3-2411
Bl- TP '4|4l Bl 4l T 4 |-6 l6
saktah karmayavidvamso yatha kurvanti bharata 1
T 4l |l F6lB|Tl9 l TB (P + )--+
kuryadvidvamstathasaktascikrurIokasangraham 11 3-2511
+ 4 |& ( =+4 (l+l TP B|\+lP
na buddhibhedam janayedajanam karmasanginam 1
=l 94 tB4 TPl |T |4l-4 - BPl+ + )-\+
joayetsarvakarmai vidvanyuktah samacaran 11 3-2611
+T 6 - |44PlTl|+ T - TPl |T B4 H-
prak;teh kriyamaani guaih karmai sarvasah 1
H(l|4P 7ltPl T6l (|P|6 P-46 + )-+
ahankaravimdhatma kartahamiti manyate 11 3-2711
6v4|4H P(l4l(l TTP |4l4l -
tattvavittu mahabaho guakarmavibhagayoh 1
Tl T 9 46 -6 |6 Pt4l + B=6 + )-<+
gua gueu vartanta iti matva na sajjate 11 3-2811
#IBHBWBE(UPage 37 of 179
+T 6 TBP 7l- B=-6 TTP B
prak;terguasammdhah sajjante guakarmasu 1
6l+T tH|4(l P-(l-T tH|4 |4l4 6 + )-+
tanak;tsnavido mandank;tsnavinna vicaIayet 11 3-2911
P|4 B4l |T TPl |T B -4F4l\4ltP 6Bl
mayi sarvai karmai sannyasyadhyatmacetasa 1
|+lHl|+ P Pl t4l 4 \4F4 |4674-+ )-)+
nirasrnirmamo bhtva yudhyasva vigatajvarah 11 3-3011
4 P P6|P( |+t4P+ |6U|-6 Pl+4l-
ye me matamidam nityamanutihanti manavah 1
~&l4-6l 5+B 4-6l P 4-6 6 5|9 TP |-+ )-){+
sraddhavanto'nasyanto mucyante te'pi karmabhih 11 3-3111
4 t4 6(-4B 4-6l +l+ |6U|-6 P P6P
ye tvetadabhyasyanto nanutihanti me matam 1
B4 l+|4P 7l F6l|-4|& +7l+ 6B-+ )-)+
sarvajanavimdhamstanviddhi naanacetasah 11 3-3211
BcH 76 F4F4l- +T 6 l +4l+|9
sad;sam ceate svasyah prak;terjanavanapi 1
+T |6 4l|-6 6l|+ |+(- |T T|!4|6+ )-))+
prak;tim yanti bhtani nigrahah kim kariyati 11 3-3311
#IBHBWBE(UPage 38 of 179
|->4F4 |->4F4l l 9l -44|F6l
indriyasyendriyasyarthe ragadveau vyavasthitau 1
64l + 4HPl7 Hl GF4 9|9|-+l + )-)?+
tayorna vasamagacchettau hyasya paripanthinau 11 3-3411
~ 4l-F4Pl |4 T- 9Pl tF4+ |U6l6
sreyansvadharmo viguah paradharmatsvanuhitat 1
F4P |++ ~ 4- 9Pl 4l4(-+ )-)-+
svadharme nidhanam sreyah paradharmo bhayavahah 11 3-3511
H= + 74l
arjuna uvaca 1
H T + +4 l 54 9l9 |6 9 9-
atha kena prayukto'yam papam carati pruah 1
H|+7|9 4l!T 4 4l|(4 |+4l |=6-+ )-)\+
anicchannapi vareya baIadiva niyojitah 11 3-3611
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
TlP 99 4l 99 =l TBP 4-
kama ea krodha ea rajoguasamudbhavah 1
P(lH+l P(l9l-Pl |4&4 +|P( 4 |TP + )-)+
mahasano mahapapma viddhyenamiha vairiam 11 3-3711
#IBHBWBE(UPage 39 of 179
P +l|46 4|@4 l(Hl P +
dhmenavriyate vahniryathadarso maIena ca 1
4l -4 +l4 6l F6l 6 + (Pl4 6P + )-)<+
yathoIbenav;to garbhastatha tenedamav;tam 11 3-3811
Hl4 6 l+P 6 + l|++l |+t44 |Tl
av;tam janametena janino nityavairia 1
TlP-9 T Tl -6 4 !9 Tl+ + + )-)+
kamarpea kaunteya dupreanaIena ca 11 3-3911
|->4l|T P+l 4 |&F4l|Ul+P 46
indriyai mano buddhirasyadhihanamucyate 1
96 |4 Pl (4t4 9 l+Pl4 t4 ( |(+P + )-?+
etairvimohayatyea janamav;tya dehinam 11 3-4011
6FPlv4|P|->4l'4l(l |+44 69
tasmattvamindriyayadau niyamya bharatarabha 1
9l-Pl+ +=|( G + l+|4l++lH+P + )-?{+
papmanam prajahi hyenam janavijananasanam 11 3-4111
|->4l|T 9l'4l||->4 -4- 9 P+-
indriyai parayahurindriyebhyah param manah 1
P+BF6 9l 4 |&4l 4 & - 96F6 B-+ )-?+
manasastu para buddhiryo buddheh paratastu sah 11 3-4211
#IBHBWBE(UPage 40 of 179
94 4 & - 9 4 ( \4l B F6-4ltPl+PltP+l
evam buddheh param buddhva samstabhyatmanamatmana 1
=|( H P(l4l(l TlP-9 lB(P + )-?)+
jahi satrum mahabaho kamarpam durasadam 11 3-4311
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
TP 4l l +lP 6 6l4l 5\4l4-+ )+
karmayogo nama t;tyo'dhyayah 11 311
#IBHBWBE(UPage 41 of 179
H 6 l 5\4l4-
atha caturtho'dhyayah
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
P |44F46 4l +l 4l+(P-44P
imam vivasvate yogam proktavanahamavyayam 1
|44F4l-P+4 +l( P+ |4lT4 54l6 + ?-{+
vivasvanmanave praha manurikvakave'bravt 11 4-111
94 99l+l8|PP l=9 4l |4-
evam paramparapraptamimam rajarayo viduh 1
B Tl + ( P(6l 4l l +7- 9-69+ ?-+
sa kaIeneha mahata yogo naah parantapa 11 4-211
B 94l4 P4l 6 5H 4l - +l - 9 l6+-
sa evayam maya te'dya yogah proktah puratanah 1
l 5|B P BGl |6 (F4 G 6HPP + ?-)+
bhakto'si me sakha ceti rahasyam hyetaduttamam 11 4-311
#IBHBWBE(UPage 42 of 179
H= + 74l
arjuna uvaca 1
H9 46l =-P 9 =-P |44F46-
aparam bhavato janma param janma vivasvatah 1
TP 6|=l+l4l t4Pl(l +l 4l|+|6+ ?-?+
kathametadvijanyam tvamadau proktavaniti 11 4-411
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
4[|+ P -46l6l|+ =-Pl|+ 64 l= +
bahni me vyattani janmani tava carjuna 1
6l-4( 4 ( B4l |T + t4 4 t 9-69+ ?--+
tanyaham veda sarvai na tvam vettha parantapa 11 4-511
H=l 5|9 B-44ltPl 6l+lPlHl 5|9 B+
ajo'pi sannavyayatma bhtanamsvaro'pi san 1
+T |6 F4lP|Ul4 B4l4ltPPl44l+ ?-\+
prak;tim svamadhihaya sambhavamyatmamayaya 11 4-611
4(l 4(l |( P F4 l|+ 4|6 l6
yada yada hi dharmasya gIanirbhavati bharata 1
H-4 tl+PP F4 6(ltPl+ B =l4(P + ?-+
abhyutthanamadharmasya tadatmanam s;jamyaham 11 4-711
#IBHBWBE(UPage 43 of 179
9|lTl4 Bl +l |4+lHl4 !T 6lP
paritraaya sadhnam vinasaya ca duk;tam 1
P B Fl9+ll 4 B4l|P 4 4 + ?-<+
dharmasamsthapanarthaya sambhavami yuge yuge 11 4-811
=-P TP P |(-4P 4 4l 4 |H 6v46-
janma karma ca me divyamevam yo vetti tattvatah 1
t44l ( ( 9 += -P + |6 PlP |6 Bl 5= ++ ?-+
tyaktva deham punarjanma naiti mameti so'rjuna 11 4-911
4l6l44l l P-P4l PlP 9l|~6l-
vtaragabhayakrodha manmaya mamupasritah 1
4(4l l+69Bl 9 6l Pl4Pl6l-+ ?-{+
bahavo janatapasa pta madbhavamagatah 11 4-1011
4 4l Pl +9H-6 6l F6 4 =l4(P
ye yatha mam prapadyante tamstathaiva bhajamyaham 1
PP 4tPl + 46 -6 P+ !4l- 9l B4 H-+ ?-{{+
mama vartmanuvartante manuyah partha sarvasah 11 4-1111
Tl= -6- TP Tl |B|& 4=-6 ( ( 46l-
kankantah karmaam siddhim yajanta iha devatah 1
|+ |( Pl+ 9 l T |B|& 4|6 TP =l+ ?-{+
kipram hi manue Ioke siddhirbhavati karmaja 11 4-1211
#IBHBWBE(UPage 44 of 179
l6 4 '4 P4l B 7 TTP |4lH-
caturvaryam maya s;am guakarmavibhagasah 1
6F4 T6l P|9 Pl |4&4T6l P-44P + ?-{)+
tasya kartaramapi mam viddhyakartaramavyayam 11 4-1311
+ Pl TPl |T |9|-6 + P TP T F9 (l
na mam karmai Iimpanti na me karmaphaIe sp;ha 1
|6 Pl 4l 5|=l+l|6 TP |+ B 4\46 + ?-{?+
iti mam yo'bhijanati karmabhirna sa badhyate 11 4-1411
94 lt4l T 6 TP 9 4 |9 P P |-
evam jatva k;tam karma prvairapi mumukubhih 1
T TP 4 6FPlv4 9 4 - 9 4 6 T 6P + ?-{-+
kuru karmaiva tasmattvam prvaih prvataram k;tam 11 4-1511
|T TP |TPTP |6 T44l 5-4 Pl |(6l-
kim karma kimakarmeti kavayo'pyatra mohitah 1
6H TP +44l|P 47lt4l Pl 4B 5H l6 + ?-{\+
tatte karma pravakyami yajjatva mokyase'subhat 11 4-1611
TP Tl G|9 4l &-4 4l &-4 |4TP T-
karmao hyapi boddhavyam boddhavyam ca vikarmaah 1
HTP T 4l &-4 (+l TP Tl |6-+ ?-{+
akarmaasca boddhavyam gahana karmao gatih 11 4-1711
#IBHBWBE(UPage 45 of 179
TP '4TP 4- 9-4 (TP |T TP 4-
karmayakarma yah pasyedakarmai ca karma yah 1
B 4 |&Pl-P+ !4 9 B 4 - T tHTP T 6 + ?-{<+
sa buddhimanmanuyeu sa yuktah k;tsnakarmak;t 11 4-1811
4F4 B4 BPll- TlPB-94|= 6l-
yasya sarve samarambhah kamasankaIpavarjitah 1
l+l|P(TPl T 6Pl- 9|'76 4 l-+ ?-{+
janagnidagdhakarmaam tamahuh paditam budhah 11 4-1911
t44l TP TlB\ |+t46 8l |+l~4-
tyaktva karmaphaIasangam nityat;pto nirasrayah 1
TP '4|+4 Hl 5|9 + 4 |T|tTl |6 B-+ ?-+
karmayabhiprav;tto'pi naiva kicitkaroti sah 11 4-2011
|+lHl4 6|HltPl t4B4 9|(-
nirasryatacittatma tyaktasarvaparigrahah 1
Hll T 4 TP T 4 lHl |6 |T|-49P + ?-{+
sarram kevaIam karma kurvannapnoti kiIbiam 11 4-2111
4c7llB-6 7l -l6l6l |4PtB-
yad;cchaIabhasantuo dvandvatto vimatsarah 1
BP- |B&l4|B&l T t4l|9 + |+4\46 + ?-+
samah siddhavasiddhau ca k;tvapi na nibadhyate 11 4-2211
#IBHBWBE(UPage 46 of 179
6B\F4 P F4 l+l4|F6 6B-
gatasangasya muktasya janavasthitacetasah 1
4l4l6- TP BP +|4l46 + ?-)+
yajayacaratah karma samagram praviIyate 11 4-2311
Gl9 T G (|4 GlPl GTl 6P
brahmarpaam brahma havirbrahmagnau brahmaa hutam 1
G 4 6 + -6-4 GTP BPl|+l+ ?-?+
brahmaiva tena gantavyam brahmakarmasamadhina 11 4-2411
( 4P 4l9 4 4l |+- 94 9lB6
daivamevapare yajam yoginah paryupasate 1
GlPl49 4 4 + 4l 9= |6+ ?--+
brahmagnavapare yajam yajenaivopajuhvati 11 4-2511
~l l(l+l|->4l'4-4 B 4Pl|P9 = |6
srotradnndriyayanye samyamagniu juhvati 1
H-(l(l|-494l+-4 |->4l|P9 = |6+ ?-\+
sabdadnviayananya indriyagniu juhvati 11 4-2611
B4l Tl|->4TPl |T +lTTPl |T l9
sarvandriyakarmai praakarmai capare 1
HltPB 4P4l lPl = |6 l+(l|96 + ?-+
atmasamyamayogagnau juhvati janadpite 11 4-2711
#IBHBWBE(UPage 47 of 179
>-44lF69l 4l 4l 4lF6l9
dravyayajastapoyaja yogayajastathapare 1
F4l\4l4l+4l 464- B |H66l-+ ?-<+
svadhyayajanayajasca yatayah samsitavratah 11 4-2811
H9l+ = |6 +lT +lT 59l+ 6l9
apane juhvati praam prae'panam tathapare 1
+lTl9l+6l ( \4l +lTl4lP9l4Tl-+ ?-+
praapanagat ruddhva praayamaparayaah 11 4-2911
H9 |+46l(ll- +lTl-+lT 9 = |6
apare niyataharah praanpraeu juhvati 1
B4 5-4 6 4|4(l 4|96T-P9l-+ ?-)+
sarve'pyete yajavido yajakapitakaImaah 11 4-3011
4|H7lP 6 =l 4l|-6 G B+l6+P
yajasiam;tabhujo yanti brahma sanatanam 1
+l4 l Tl 5Ft44F4 T 6l 5-4- T BHP+ ?-){+
nayam Ioko'styayajasya kuto'nyah kurusattama 11 4-3111
94 4|4l 4l |466l GTl P G
evam bahuvidha yaja vitata brahmao mukhe 1
TP =l|-4|& 6l-B4l + 4 lt4l |4Pl 4B + ?-)+
karmajanviddhi tansarvanevam jatva vimokyase 11 4-3211
#IBHBWBE(UPage 48 of 179
~ 4l->-4P4lHl7l+4- 9-69
sreyandravyamayadyajajjanayajah parantapa 1
B4 TPl |G 9l l+ 9|BPl-46 + ?-))+
sarvam karmakhiIam partha jane parisamapyate 11 4-3311
6||& +|T9l6 + 9|++ + B 44l
tadviddhi praipatena pariprasnena sevaya 1
79( 4|-6 6 l+ l|++F6v4(|H +-+ ?-)?+
upadekyanti te janam janinastattvadarsinah 11 4-3411
47lt4l + 9 +Pl (P 4 4lF4|B 9l'74
yajjatva na punarmohamevam yasyasi padava 1
4 + 6l-4H 9l|T >4F4ltP-4l P|4+ ?-)-+
yena bhtanyaseai drakyasyatmanyatho mayi 11 4-3511
H|9 (|B 9l9 -4- B4 -4- 9l9T HP-
api cedasi papebhyah sarvebhyah papak;ttamah 1
B4 l+-4 + 4 4 |=+ B-6|!4|B+ ?-)\+
sarvam janapIavenaiva v;jinam santariyasi 11 4-3611
4 l |B B|P&l 5|P FPBltT 6 5= +
yathaidhamsi samiddho'gnirbhasmasatkurute'rjuna 1
l+l|P- B4 TPl |T FPBltT 6 6l+ ?-)+
janagnih sarvakarmai bhasmasatkurute tatha 11 4-3711
#IBHBWBE(UPage 49 of 179
+ |( l+ + BcH 9|4|P( |4H6
na hi janena sad;sam pavitramiha vidyate 1
6tF44 4l B |B&- Tl +ltP|+ |4-(|6+ ?-)<+
tatsvayam yogasamsiddhah kaIenatmani vindati 11 4-3811
~&l4l [6 l+ 6t9- B 46 |->4-
sraddhavamIIabhate janam tatparah samyatendriyah 1
l+ -\4l 9l Hl|-6P| Tl|7|6+ ?-)+
janam Iabdhva param santimacireadhigacchati 11 4-3911
Hl~;l+ B H4ltPl |4+-4|6
ajascasraddadhanasca samsayatma vinasyati 1
+l4 l Tl 5|F6 + 9l + B G B H4ltP+-+ ?-?+
nayam Ioko'sti na paro na sukham samsayatmanah 11 4-4011
4l B -4F6TPl T l+B|-7B H4P
yogasannyastakarmaam janasachinnasamsayam 1
HltP4-6 + TPl |T |+4|-6 +V4+ ?-?{+
atmavantam na karmai nibadhnanti dhanajaya 11 4-4111
6FPl(l+B 6 tF l+l|B+ltP+-
tasmadajanasambhtam h;tstham janasinatmanah 1
|7v4 + B H4 4l Pl|6Ul |HU l6+ ?-?+
chittvainam samsayam yogamatihottiha bharata 11 4-4211
#IBHBWBE(UPage 50 of 179
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
l+TP B -4lB4l l +lP 6 l 5\4l4-+ ?+
janakarmasannyasayogo nama caturtho'dhyayah 11 411
#IBHBWBE(UPage 51 of 179
H 9Pl 5\4l4-
atha pacamo'dhyayah
H= + 74l
arjuna uvaca 1
B -4lB TP Tl T !T 9 +4l H B|B
sannyasam karmaam k;a punaryogam ca samsasi 1
4 4 964l T 6-P |( B |+|6P + --{+
yacchreya etayorekam tanme brhi suniscitam 11 5-111
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
B -4lB- TP 4l |+-~ 4BTl4 l
sannyasah karmayogasca nihsreyasakaravubhau 1
64l F6 TP B -4lBltTP 4l l |4|H!46 + --+
tayostu karmasannyasatkarmayogo visiyate 11 5-211
4- B |+t4B -4lBl 4l + |7 + Tl= |6
jeyah sa nityasannyas yo na dvei na kankati 1
|+ -l |( P(l4l(l B G 4-lt+P 46 + --)+
nirdvandvo hi mahabaho sukham bandhatpramucyate 11 5-311
#IBHBWBE(UPage 52 of 179
Bl= 44l l 9 4ll- +4(|-6 + 9|'76l-
sankhyayogau p;thagbaIah pravadanti na paditah 1
9TP-4l|F6- B4 4l |4 -(6 TP + --?+
ekamapyasthitah samyagubhayorvindate phaIam 11 5-411
4tBl= 4 - +l-46 Fl+ 6Hl |9 46
yatsankhyaih prapyate sthanam tadyogairapi gamyate 1
9T Bl= 4 4l 4- 9-4|6 B 9-4|6+ ---+
ekam sankhyam ca yogam ca yah pasyati sa pasyati 11 5-511
B -4lBF6 P(l4l(l -GPl8 P4l 6-
sannyasastu mahabaho duhkhamaptumayogatah 1
4l 4 l P |+ G +| Tl|7|6+ --\+
yogayukto munirbrahma nacireadhigacchati 11 5-611
4l 4 l |4H &ltPl |4|=6ltPl |=6 |->4-
yogayukto visuddhatma vijitatma jitendriyah 1
B4 6ltP 6ltPl T 4 |9 + |-46 + --+
sarvabhtatmabhtatma kurvannapi na Iipyate 11 5-711
+ 4 |T|tTl Pl|6 4 l P-4 6 6v4|46
naiva kicitkaromti yukto manyeta tattvavit 1
9-4-~ '4-F9 H|V+-7-F49-HB+ + --<+
pasyasruvansp;sajighrannasnangacchansvapasvasan 11 5-811
#IBHBWBE(UPage 53 of 179
+9|-4B =- q |-P9||P9|9
praIapanvis;jang;hannunmiannimiannapi 1
|->4lTl|->4l 9 46 -6 |6 l4+ + --+
indriyandriyartheu vartanta iti dharayan 11 5-911
G'4ll4 TPl |T B\ t44l Tl |6 4-
brahmayadhaya karmai sangam tyaktva karoti yah 1
|-46 + B 9l9 + 9T9|P4lBl+ --{+
Iipyate na sa papena padmapatramivambhasa 11 5-1011
Tl4 + P+Bl 4 &4l T 4 ||->4 |9
kayena manasa buddhya kevaIairindriyairapi 1
4l |+- TP T 4 |-6 B\ t44ltPH &4 + --{{+
yoginah karma kurvanti sangam tyaktvatmasuddhaye 11 5-1111
4 - TP T t44l Hl|-6PlHl |6 + |UTlP
yuktah karmaphaIam tyaktva santimapnoti naihikm 1
H4 - TlPTl T T Bl |+4\46 + --{+
ayuktah kamakarea phaIe sakto nibadhyate 11 5-1211
B4 TPl |T P+Bl B -4F4lF6 B G 4Hl
sarvakarmai manasa sannyasyaste sukham vas 1
+4l 9 ( (l + 4 T 4 Tl4+ + --{)+
navadvare pure deh naiva kurvanna karayan 11 5-1311
#IBHBWBE(UPage 54 of 179
+ T6 t4 + TPl |T l TF4 B =|6 + -
na kart;tvam na karmai Iokasya s;jati prabhuh 1
+ TP TB 4l F4l4F6 +46 6 + --{?+
na karmaphaIasamyogam svabhavastu pravartate 11 5-1411
+l(H TF4|t9l9 + 4 B T 6 |4 -
nadatte kasyacitpapam na caiva suk;tam vibhuh 1
Hl+ +l4 6 l+ 6 + P G|-6 =-64-+ --{-+
ajanenav;tam janam tena muhyanti jantavah 11 5-1511
l+ + 6 6(l+ 4 9l +l|H6PltP+-
janena tu tadajanam yeam nasitamatmanah 1
6 9lPl|(t447l+ +TlH4|6 6t9P + --{\+
teamadityavajjanam prakasayati tatparam 11 5-1611
6 &4F6(ltPl+F6|UlF6t9l4Tl-
tadbuddhayastadatmanastannihastatparayaah 1
7-t49 +l4 |H l+|+ 6T-P9l-+ --{+
gacchantyapunarav;ttim jananirdhtakaImaah 11 5-1711
|4Hl|4+4B9 lGT |4 (|F6|+
vidyavinayasampanne brahmae gavi hastini 1
H |+ 4 H9lT 9|'76l- BP(|H +-+ --{<+
suni caiva svapake ca paditah samadarsinah 11 5-1811
#IBHBWBE(UPage 55 of 179
( 4 6 |= 6- Bl 4 9l Bl4 |F6 P+-
ihaiva tairjitah sargo yeam samye sthitam manah 1
|+(l 9 |( BP G 6FPl( G|T 6 |F6l-+ --{+
nirdoam hi samam brahma tasmad brahmai te sthitah 11 5-1911
+ +!4 |t+4 +l-4 +l |= t+l-4 l|+4P
na prah;yetpriyam prapya nodvijetprapya capriyam 1
|F4 |&BP 7l G|4( G|T |F6-+ --+
sthirabuddhirasammdho brahmavid brahmai sthitah 11 5-2011
4lGF9H !4BltPl |4-(t4ltP|+ 4tB GP
bahyasparsevasaktatma vindatyatmani yatsukham 1
B G4l 4 ltPl B GP4P+ 6 + --{+
sa brahmayogayuktatma sukhamakayamasnute 11 5-2111
4 |( B F9H =l l l -G4l +4 94 6
ye hi samsparsaja bhoga duhkhayonaya eva te 1
HlH-64-6- Tl -6 4 + 6 9 P6 4 -+ --+
adyantavantah kaunteya na teu ramate budhah 11 5-2211
HTl 6l( 4 4- Bl 7 +l1Hl|4Pl Tl6
saknothaiva yah sodhum praksarravimokaat 1
TlP4l l 4 4 B 4 - B B Gl +-+ --)+
kamakrodhodbhavam vegam sa yuktah sa sukh narah 11 5-2311
#IBHBWBE(UPage 56 of 179
4l 5-6-B Gl 5-6llPF6l-674l |6 4 4-
yo'ntahsukho'ntararamastathantarjyotireva yah 1
B 4l l G|+4l T G 6l 5|7|6+ --?+
sa yog brahmanirvaam brahmabhto'dhigacchati 11 5-2411
-6 G|+4l TP 94- lTT-P9l-
Iabhante brahmanirvaam;ayah kakaImaah 1
|7 l 46ltPl+- B4 6|(6 6l-+ ---+
chinnadvaidha yatatmanah sarvabhtahite ratah 11 5-2511
TlP4l |44 l+l 46l+l 46 6BlP
kamakrodhaviyuktanam yatnam yatacetasam 1
H|6l G|+4l T 46 6 |4|(6ltP+lP + --\+
abhito brahmanirvaam vartate viditatmanam 11 5-2611
F9Hl -T t4l 4|(4l Gl 4l-6 H 4l -
sparsank;tva bahirbahyamscakuscaivantare bhruvoh 1
+lTl9l+l BPl T t4l +lBl-4-6l|Tl + --+
praapanau samau k;tva nasabhyantaracariau 11 5-2711
46 |->4P+l 4 |&P |+Pl 9l4T-
yatendriyamanobuddhirmunirmokaparayaah 1
|46 7l44l l 4- B(l P 94 B-+ --<+
vigatecchabhayakrodho yah sada mukta eva sah 11 5-2811
#IBHBWBE(UPage 57 of 179
l l 469Bl B4 l TP( HP
bhoktaram yajatapasam sarvaIokamahesvaram 1
B ( B4 6l+l lt4l Pl Hl|-6P 7|6+ --+
suh;dam sarvabhtanam jatva mam santim;cchati 11 5-2911
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
B -4lB4l l +lP 9Pl 5\4l4-+ -+
sannyasayogo nama pacamo'dhyayah 11 511
#IBHBWBE(UPage 58 of 179
H 9Ul 5\4l4-
atha aho'dhyayah
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
H+l|~6- TP T Tl4 TP Tl |6 4-
anasritah karmaphaIam karyam karma karoti yah 1
B B -4lBl 4l l + |+|P+ l|44-+ \-{+
sa sannyas ca yog ca na niragnirna cakriyah 11 6-111
4 B -4lB|P|6 +l4l 6 |4|& 9l'74
yam sannyasamiti prahuryogam tam viddhi padava 1
+ GB -4F6B-9l 4l l 4|6 T++ \-+
na hyasannyastasankaIpo yog bhavati kascana 11 6-211
Hll P + 4l TP TlTP 46
arurukormuneryogam karma karaamucyate 1
4l l-7F4 6F4 4 HP- TlTP 46 + \-)+
yogardhasya tasyaiva samah karaamucyate 11 6-311
#IBHBWBE(UPage 59 of 179
4(l |( + |->4l 9 + TP F4+ 9=6
yada hi nendriyartheu na karmasvanuajjate 1
B4 B-9B -4lBl 4l l-7F6(l 46 + \-?+
sarvasankaIpasannyas yogardhastadocyate 11 6-411
7& (ltP+ltPl+ +ltPl+P4Bl(4 6
uddharedatmanatmanam natmanamavasadayet 1
HltP 4 GltP+l 4- ltP 4 |9 ltP+-+ \--+
atmaiva hyatmano bandhuratmaiva ripuratmanah 11 6-511
4- ltPltP+F6F4 4 +ltP 4ltP+l |=6-
bandhuratmatmanastasya yenatmaivatmana jitah 1
H+ltP+F6 H t4 46 6ltP 4 H 46 + \-\+
anatmanastu satrutve vartetatmaiva satruvat 11 6-611
|=6ltP+- +Hl-6F4 9PltPl BPl|(6-
jitatmanah prasantasya paramatma samahitah 1
Hl6l !TB G-G 9 6l Pl+l9Pl+4l -+ \-+
stoasukhaduhkheu tatha manapamanayoh 11 6-711
l+|4l+6 8ltPl T Fl |4|=6 |->4-
janavijanat;ptatma kastho vijitendriyah 1
4 t4 46 4l l BPl 7l-PTl+-+ \-<+
yukta ityucyate yog samaIoasmakacanah 11 6-811
#IBHBWBE(UPage 60 of 179
B |-Pl4 (lBl+P\4F !44- 9
suh;nmitraryudasnamadhyasthadveyabandhuu 1
Bl !4|9 9l9 9 BP4 |&|4 |H!46 + \-+
sadhuvapi ca papeu samabuddhirvisiyate 11 6-911
4l l 4 Vl6 B66PltPl+ (|B |F6-
yog yujta satatamatmanam rahasi sthitah 1
9TlTl 46|HltPl |+lHl9|(-+ \-{+
ekak yatacittatma nirasraparigrahah 11 6-1011
H l ( H +|6Ul-4 |FPlB+PltP+-
sucau dese pratihapya sthiramasanamatmanah 1
+lt4 |6 +l|6+l l|=+T Hl HP + \-{{+
natyucchritam natincam caiIajinakusottaram 11 6-1111
6 Tl P+- T t4l 46|H |->4|44-
tatraikagram manah k;tva yatacittendriyakriyah 1
79|4-4lB+ 4 -74lHl PltP|4H &4 + \-{+
upavisyasane yujyadyogamatmavisuddhaye 11 6-1211
BP Tl4|Hl l4 l4 |F-
samam kayasirogrvam dharayannacaIam sthirah 1
B+ 4 +l|BTl F4 |(Hl+4l T4+ + \-{)+
samprekya nasikagram svam disascanavaIokayan 11 6-1311
#IBHBWBE(UPage 61 of 179
+Hl-6ltPl |46l Gl|6 |F6-
prasantatma vigatabhrbrahmacarivrate sthitah 1
P+- B 44 P|Hl 4 HlBl6 Pt9-+ \-{?+
manah samyamya maccitto yukta asta matparah 11 6-1411
4 V 4 B(ltPl+ 4l l |+46Pl+B-
yujannevam sadatmanam yog niyatamanasah 1
Hl|-6 |+4l T9Pl PtB FlP|7|6+ \-{-+
santim nirvaaparamam matsamsthamadhigacchati 11 6-1511
+lt4+6F6 4l l 5|F6 + Tl-6P++6-
natyasnatastu yogo'sti na caikantamanasnatah 1
+ l|6F4HHlF4 =l6l + 4 l= ++ \-{\+
na catisvapnasIasya jagrato naiva carjuna 11 6-1611
4 l(l|4(lF4 4 7F4 TP B
yuktaharaviharasya yuktaceasya karmasu 1
4 F4Hl44l F4 4l l 4|6 -G(l+ \-{+
yuktasvapnavabodhasya yogo bhavati duhkhaha 11 6-1711
4(l |4|+46 |HPltP-4 4l4|6U6
yada viniyatam cittamatmanyevavatihate 1
|+-F9 (- B4 TlP -4l 4 t4 46 6(l+ \-{<+
nihsp;hah sarvakamebhyo yukta ityucyate tada 11 6-1811
#IBHBWBE(UPage 62 of 179
4l (l9l |+4l6Fl + \6 Bl 9Pl FP 6l
yatha dpo nivatastho nengate sopama sm;ta 1
4l |+l 46|HF4 4 V6l 4l PltP+-+ \-{+
yogino yatacittasya yujato yogamatmanah 11 6-1911
4l 9P6 |H |+& 4l B 44l
yatroparamate cittam niruddham yogasevaya 1
4 4ltP+ltPl+ 9-4ltP|+ 6 !4|6+ \-+
yatra caivatmanatmanam pasyannatmani tuyati 11 6-2011
B GPlt4|-6T 4H( 4 |&lGP6l|->4P
sukhamatyantikam yattad buddhigrahyamatndriyam 1
4 |H 4 + 4l4 |F6|6 6v46-+ \-{+
vetti yatra na caivayam sthitascaIati tattvatah 11 6-2111
4 -\4l l9 l P-46 +l|T 66-
yam Iabdhva caparam Iabham manyate nadhikam tatah 1
4|FP|-F6l + -G + Tl|9 |4l-46 + \-+
yasminsthito na duhkhena guruapi vicaIyate 11 6-2211
6 |4Hl( -GB 4l |44l 4l B |6P
tam vidyad duhkhasamyogaviyogam yogasajitam 1
B |+4 + 4l -4l 4l l 5|+|4 'T 6Bl+ \-)+
sa niscayena yoktavyo yogo'nirviacetasa 11 6-2311
#IBHBWBE(UPage 63 of 179
B-9+4l-TlPl Ft44l B4l +H 96-
sankaIpaprabhavankamamstyaktva sarvanaseatah 1
P+B 4 |->4lP |4|+44 BP-66-+ \-?+
manasaivendriyagramam viniyamya samantatah 11 6-2411
H+ - H+ 9P ( 4 &4l |6 (l64l
sanaih sanairuparamed buddhya dh;tig;htaya 1
HltPB F P+- T t4l + |T|(|9 |-64 6 + \--+
atmasamstham manah k;tva na kicidapi cintayet 11 6-2511
46l 46l |+|6 P+P|FP
yato yato niscarati manascacaIamasthiram 1
66F66l |+44 6(ltP-4 4 4H +4 6 + \-\+
tatastato niyamyaitadatmanyeva vasam nayet 11 6-2611
+Hl-6P+B G + 4l |+ B GP HPP
prasantamanasam hyenam yoginam sukhamuttamam 1
79 |6 Hl-6=B G 6PT-P9P + \-+
upaiti santarajasam brahmabhtamakaImaam 11 6-2711
4 V 4 B(ltPl+ 4l l |46T-P9-
yujannevam sadatmanam yog vigatakaImaah 1
B G + GB F9H Pt4-6 B GP+ 6 + \-<+
sukhena brahmasamsparsamatyantam sukhamasnute 11 6-2811
#IBHBWBE(UPage 64 of 179
B4 6FPltPl+ B4 6l|+ ltP|+
sarvabhtasthamatmanam sarvabhtani catmani 1
6 4l 4 ltPl B4 BP(H +-+ \-+
kate yogayuktatma sarvatra samadarsanah 11 6-2911
4l Pl 9-4|6 B4 B4 P|4 9-4|6
yo mam pasyati sarvatra sarvam ca mayi pasyati 1
6F4l( + +T-4l|P B P + +T-4|6+ \-)+
tasyaham na praasyami sa ca me na praasyati 11 6-3011
B4 6|F6 4l Pl =t4 Tt4Pl|F6-
sarvabhtasthitam yo mam bhajatyekatvamasthitah 1
B4 l 46 Pl+l 5|9 B 4l l P|4 46 6 + \-){+
sarvatha vartamano'pi sa yog mayi vartate 11 6-3111
HltPl 94 + B4 BP 9-4|6 4l 5= +
atmaupamyena sarvatra samam pasyati yo'rjuna 1
B G 4l 4|( 4l -G B 4l l 9Pl P6-+ \-)+
sukham va yadi va duhkham sa yog paramo matah 11 6-3211
#IBHBWBE(UPage 65 of 179
H= + 74l
arjuna uvaca 1
4l 54 4l Ft44l +l - Bl4 + P B (+
yo'yam yogastvaya proktah samyena madhusdana 1
96F4l( + 9-4l|P t4l|tF|6 |FlP + \-))+
etasyaham na pasyami cacaIatvatsthitim sthiram 11 6-3311
|( P+- T !T +Pl| 44( c7P
cacaIam hi manah k;a pramathi baIavad d;dham 1
6F4l( |+( P-4 4l4l |4 B !TP + \-)?+
tasyaham nigraham manye vayoriva sudukaram 11 6-3411
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
HB H4 P(l4l(l P+l |+ ( P
asamsayam mahabaho mano durnigraham caIam 1
H-4lB + 6 Tl -6 4 4 l4 T G6 + \-)-+
abhyasena tu kaunteya vairagyea ca g;hyate 11 6-3511
HB 46ltP+l 4l l !+l9 |6 P P|6-
asamyatatmana yogo duprapa iti me matih 1
4-4ltP+l 6 466l H14l 54l8 P 9l46-+ \-)\+
vasyatmana tu yatata sakyo'vaptumupayatah 11 6-3611
#IBHBWBE(UPage 66 of 179
H= + 74l
arjuna uvaca 1
H4|6- ~&4l 9 6l 4l l|6Pl+B-
ayatih sraddhayopeto yogaccaIitamanasah 1
H+l-4 4l B |B|& Tl |6 T !T 7|6+ \-)+
aprapya yogasamsiddhim kam gatim k;a gacchati 11 6-3711
T|l 4|4H7|-7lH|P4 +-4|6
kaccinnobhayavibhraaschinnabhramiva nasyati 1
H+|6Ul P(l4l(l |4P 7l GT- 9|+ \-)<+
apratiho mahabaho vimdho brahmaah pathi 11 6-3811
96-P B H4 T !T 7 H P( F4H 96-
etanme samsayam k;a chettumarhasyaseatah 1
t4(-4- B H4F4lF4 7 Hl + G 99H6 + \-)+
tvadanyah samsayasyasya chetta na hyupapadyate 11 6-3911
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
9l + 4 ( +lP |4+lHF6F4 |4H6
partha naiveha namutra vinasastasya vidyate 1
+ |( T-4lTT tT|( |6 6l6 7|6+ \-?+
na hi kaIyaak;tkascid durgatim tata gacchati 11 6-4011
#IBHBWBE(UPage 67 of 179
+l-4 9 '4T 6l l Tl+ |9t4l HlH6l- BPl-
prapya puyak;tam Iokanuitva sasvath samah 1
H l+l ~lP6l ( 4l H7l 5|=l46 + \-?{+
sucnam srmatam gehe yogabhrao'bhijayate 11 6-4111
H4l 4l |+lP 4 T 4|6 lP6lP
athava yoginameva kuIe bhavati dhmatam 1
96|& 6 l T =-P 4(lcHP + \-?+
etaddhi durIabhataram Ioke janma yadd;sam 11 6-4211
6 6 4 |&B 4l 6 9l 4 ( |(TP
tatra tam buddhisamyogam Iabhate paurvadehikam 1
466 66l 4- B |B&l T +-(++ \-?)+
yatate ca tato bhyah samsiddhau kurunandana 11 6-4311
9 4l -4lB + 6 + 4 |46 G4Hl 5|9 B-
prvabhyasena tenaiva hriyate hyavaso'pi sah 1
|=lB |9 4l F4 H-(Gl|646 6 + \-??+
jijasurapi yogasya sabdabrahmativartate 11 6-4411
+4lH6Pl+F6 4l l B H &|T|-49-
prayatnadyatamanastu yog samsuddhakiIbiah 1
H+ T=-PB |B&F66l 4l|6 9l |6P + \-?-+
anekajanmasamsiddhastato yati param gatim 11 6-4511
#IBHBWBE(UPage 68 of 179
69|F4-4l 5|Tl 4l l l|+-4l 5|9 P6l 5|T-
tapasvibhyo'dhiko yog janibhyo'pi mato'dhikah 1
T|P -4l|Tl 4l l 6FPlHl l 4l= ++ \-?\+
karmibhyascadhiko yog tasmadyog bhavarjuna 11 6-4611
4l |+lP|9 B4 9l PJ6 +l-6ltP+l
yoginamapi sarveam madgatenantaratmana 1
~&l4l-=6 4l Pl B P 4 6Pl P6-+ \-?+
sraddhavanbhajate yo mam sa me yuktatamo matah 11 6-4711
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
HltPB 4P4l l +lP 9Ul 5\4l4-+ \+
atmasamyamayogo nama aho'dhyayah 11 611
#IBHBWBE(UPage 69 of 179
H B8Pl 5\4l4-
atha saptamo'dhyayah
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
P4lBP+l- 9l 4l 4 V-P(l~4-
mayyasaktamanah partha yogam yujanmadasrayah 1
HB H4 BP Pl 4l lF4|B 67 T + -{+
asamsayam samagram mam yatha jasyasi tacch;u 11 7-111
l+ 6 5( B|4l+|P( 44l4H 96-
janam te'ham savijanamidam vakyamyaseatah 1
47lt4l + ( 4l 5-47l6-4P4|H!46 + -+
yajjatva neha bhyo'nyajjatavyamavasiyate 11 7-211
P+ !4lTl B(G 9 T|H6|6 |B&4
manuyaam sahasreu kascidyatati siddhaye 1
466lP|9 |B&l+l T|-Pl 4 |H 6v46-+ -)+
yatatamapi siddhanam kascinmam vetti tattvatah 11 7-311
#IBHBWBE(UPage 70 of 179
|Pl9l 5+l 4l4 - G P+l 4 |& 4
bhmirapo'naIo vayuh kham mano buddhireva ca 1
H( Tl 6l4 P |l +T |67l+ -?+
ahankara ityam me bhinna prak;tiraadha 11 7-411
H9 4|P6Ft4-4l +T |6 |4|& P 9lP
apareyamitastvanyam prak;tim viddhi me param 1
=l4 6l P(l4l(l 44 ( l4 6 =6 + --+
jvabhtam mahabaho yayedam dharyate jagat 11 7-511
96Hl +l|+ 6l|+ B4l Tlt4 9l4
etadyonni bhtani sarvatyupadharaya 1
H( T tHF4 =6- +4- +4F6l+ -\+
aham k;tsnasya jagatah prabhavah praIayastatha 11 7-611
PH- 96 +l-4|tT|(|F6 +V4
mattah parataram nanyatkicidasti dhanajaya 1
P|4 B4 |P( +l 6 B P|TTl 4+ -+
mayi sarvamidam protam stre maigaa iva 11 7-711
Bl 5(P-B Tl -6 4 +l|FP H|HB 4 4l -
raso'hamapsu kaunteya prabhasmi sasisryayoh 1
+T4- B4 4 ( 9 H-(- G 9l 9 + 9 + -<+
praavah sarvavedeu sabdah khe pauruam n;u 11 7-811
#IBHBWBE(UPage 71 of 179
9 '4l -- 9 |-4l 6 =l|FP |4l4Bl
puyo gandhah p;thivyam ca tejascasmi vibhavasau 1
=l4+ B4 6 9 69l|FP 69|F49 + -+
jvanam sarvabhteu tapascasmi tapasviu 11 7-911
4l= Pl B4 6l+l |4|& 9l B+l6+P
bjam mam sarvabhtanam viddhi partha sanatanam 1
4 |&4 |&P6lP|FP 6 =F6 =|F4+lP(P + -{+
buddhirbuddhimatamasmi tejastejasvinamaham 11 7-1011
4 446l l( TlPl|44|= 6P
baIam baIavatam caham kamaragavivarjitam 1
Pl |4&l 6 9 TlPl 5|FP 69 + -{{+
dharmaviruddho bhteu kamo'smi bharatarabha 11 7-1111
4 4 Bl|v4Tl l4l l=BlF6lPBl 4
ye caiva sattvika bhava rajasastamasasca ye 1
PH 94 |6 6l|-4|& + t4( 6 9 6 P|4+ -{+
matta eveti tanviddhi na tvaham teu te mayi 11 7-1211
|| TP4 l 4 |- B4 |P( =6
tribhirguamayairbhavairebhih sarvamidam jagat 1
Pl |(6 +l|=l+l|6 PlP -4- 9P-44P + -{)+
mohitam nabhijanati mamebhyah paramavyayam 11 7-1311
#IBHBWBE(UPage 72 of 179
( 4l G 9l TP4l PP Pl4l t44l
daiv hyea guamay mama maya duratyaya 1
PlP 4 4 +9H-6 Pl4lP 6l 6|-6 6 + -{?+
mameva ye prapadyante mayametam taranti te 11 7-1411
+ Pl !T |6+l P 7l- +9H-6 +lPl-
na mam duk;tino mdhah prapadyante naradhamah 1
Pl44l96l+l HlB l4Pl|~6l-+ -{-+
mayayapah;tajana asuram bhavamasritah 11 7-1511
6 |4 l =-6 Pl =+l- B T |6+l 5= +
caturvidha bhajante mam janah suk;tino'rjuna 1
Hl6l |=lB l l l+l 69 + -{\+
arto jijasurartharth jan ca bharatarabha 11 7-1611
6 9l l+l |+t44 9T||4 |H!46
team jan nityayukta ekabhaktirvisiyate 1
|+4l |( l|++l 5t4 P( B PP |+4-+ -{+
priyo hi janino'tyarthamaham sa ca mama priyah 11 7-1711
7(ll- B4 94 6 l+l t4ltP 4 P P6P
udarah sarva evaite jan tvatmaiva me matam 1
Hl|F6- B |( 4 ltPl PlP 4l+ HPl |6P + -{<+
asthitah sa hi yuktatma mamevanuttamam gatim 11 7-1811
#IBHBWBE(UPage 73 of 179
4[+l =-P+lP-6 l+4l-Pl +9H6
bahnam janmanamante janavanmam prapadyate 1
4lB ( 4- B4 |P|6 B P(ltPl B -+ -{+
vasudevah sarvamiti sa mahatma sudurIabhah 11 7-1911
TlP F6 F6 6l+l- +9H-6 5-4( 46l-
kamaistaistairh;tajanah prapadyante'nyadevatah 1
6 6 |+4PPlFl4 +T t4l |+46l- F44l+ -+
tam tam niyamamasthaya prak;tya niyatah svaya 11 7-2011
4l 4l 4l 4l 6+ - ~&4l| 6 |P7|6
yo yo yam yam tanum bhaktah sraddhayarcitumicchati 1
6F4 6F4ll ~&l 6lP 4 |4(l4(P + -{+
tasya tasyacaIam sraddham tameva vidadhamyaham 11 7-2111
B 64l ~&4l 4 F6F4ll+Pl(6
sa taya sraddhaya yuktastasyaradhanamhate 1
6 66- TlPl-P4 4|4|(6l|-( 6l+ + -+
Iabhate ca tatah kamanmayaivavihitanhi tan 11 7-2211
H-64H T 6 9l 64t4-9P BlP
antavattu phaIam team tadbhavatyaIpamedhasam 1
( 4l-( 44=l 4l|-6 Pl 4l|-6 PlP|9+ -)+
devandevayajo yanti madbhakta yanti mamapi 11 7-2311
#IBHBWBE(UPage 74 of 179
H-4 -4|Pl9 P-4-6 PlP4 &4-
avyaktam vyaktimapannam manyante mamabuddhayah 1
9 l4P=l+-6l PPl-44P+ HPP + -?+
param bhavamajananto mamavyayamanuttamam 11 7-2411
+l( +TlH- B4 F4 4l Pl4lBPl4 6-
naham prakasah sarvasya yogamayasamav;tah 1
P 7l 54 +l|=l+l|6 l Tl PlP=P-44P + --+
mdho'yam nabhijanati Ioko mamajamavyayam 11 7-2511
4 (l( BP6l6l|+ 46 Pl+l|+ l= +
vedaham samattani vartamanani carjuna 1
|4!4l|T 6l|+ Pl 6 4 ( + T++ -\+
bhaviyai ca bhtani mam tu veda na kascana 11 7-2611
7l 9BP t + -Pl ( + l6
icchadveasamutthena dvandvamohena bharata 1
B4 6l|+ BPl ( B 4l|-6 9-69+ -+
sarvabhtani sammoham sarge yanti parantapa 11 7-2711
4 9l t4-66 9l9 =+l+l 9 '4TP TlP
yeam tvantagatam papam jananam puyakarmaam 1
6 -Pl (|+P l =-6 Pl c76l-+ -<+
te dvandvamohanirmukta bhajante mam d;dhavratah 11 7-2811
#IBHBWBE(UPage 75 of 179
=lPTPl l4 PlPl|~t4 46|-6 4
jaramaraamokaya mamasritya yatanti ye 1
6 G 6|- T tHP\4ltP TP l|GP + -+
te brahma tadviduh k;tsnamadhyatmam karma cakhiIam 11 7-2911
Bl| 6l|( 4 Pl Bl|4 4 |4-
sadhibhtadhidaivam mam sadhiyajam ca ye viduh 1
+4lTTl 5|9 Pl 6 |44 6B-+ -)+
prayaakaIe'pi ca mam te viduryuktacetasah 11 7-3011
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
l+|4l+4l l +lP B8Pl 5\4l4-+ +
janavijanayogo nama saptamo'dhyayah 11 711
#IBHBWBE(UPage 76 of 179
H H7Pl 5\4l4-
atha aamo'dhyayah
H= + 74l
arjuna uvaca 1
|T 6( G |TP\4ltP |T TP 9 9l HP
kim tad brahma kimadhyatmam kim karma puruottama 1
H| 6 |T +l P|( 4 |TP 46 + <-{+
adhibhtam ca kim proktamadhidaivam kimucyate 11 8-111
H|4- T Tl 5 ( ( 5|FP-P B (+
adhiyajah katham ko'tra dehe'sminmadhusdana 1
+4lTTl T 4l 5|B |+46ltP|-+ <-+
prayaakaIe ca katham jeyo'si niyatatmabhih 11 8-211
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
H G 9P F4l4l 5\4ltPP 46
akaram brahma paramam svabhavo'dhyatmamucyate 1
6l4l 4Tl |4B - TP B |6-+ <-)+
bhtabhavodbhavakaro visargah karmasajitah 11 8-311
#IBHBWBE(UPage 77 of 179
H| 6 l l4- 9 9l|( 46P
adhibhtam karo bhavah puruascadhidaivatam 1
H|4l 5(P 4l ( ( ( ( 6l 4+ <-?+
adhiyajo'hamevatra dehe dehabh;tam vara 11 8-411
H-6Tl PlP 4 FP-P 4l T 4P
antakaIe ca mameva smaranmuktva kaIevaram 1
4- +4l|6 B Pl4 4l|6 +lFt4 B H4-+ <--+
yah prayati sa madbhavam yati nastyatra samsayah 11 8-511
4 4 4l|9 FP-l4 t4=t4-6 T 4P
yam yam vapi smaranbhavam tyajatyante kaIevaram 1
6 6P 4 |6 Tl -6 4 B(l 6l4l|46-+ <-\+
tam tamevaiti kaunteya sada tadbhavabhavitah 11 8-611
6FPltB4 9 Tl 9 PlP+ FP 4 \4
tasmatsarveu kaIeu mamanusmara yudhya ca 1
P4|9 6P+l 4 |&Pl P 4 !4F4B H4-+ <-+ or BH4P
mayyarpitamanobuddhirmamevaiyasyasamsayah 11 8-711 or samsayam
H-4lB4l 4 + 6Bl +l-4l|P+l
abhyasayogayuktena cetasa nanyagamina 1
9P 9 9 |(-4 4l|6 9ll + |-64+ + <-<+
paramam puruam divyam yati parthanucintayan 11 8-811
#IBHBWBE(UPage 78 of 179
T|4 9 lTP+ Hl|B6l
kavim puraamanusasitaram
HTl Tl4 BP+ FP H-
aorayamsamanusmaredyah 1
B4 F4 l6lP|-t4-9
sarvasya dhataramacintyarpam
Hl|(t44T 6PB- 9F6l6 + <-+
adityavaram tamasah parastat 11 8-911
+4lTTl P+Bl5 +
prayaakaIe manasa'caIena
4l 4 l 4l 4 + 4
bhaktya yukto yogabaIena caiva 1
H 4l P \4 +lTPl4 -4 B4T
bhruvormadhye praamavesya samyak
B 6 9 9 9P 9 |6 |(-4P + <-{+
sa tam param puruamupaiti divyam 11 8-1011
4( 4 (|4(l 4(|-6
yadakaram vedavido vadanti
|4H|-6 4H64l 4l6ll-
visanti yadyatayo vtaragah 1
#IBHBWBE(UPage 79 of 179
4|(7-6l G4 |-6
yadicchanto brahmacaryam caranti
6H 9( B ( T +44 + <-{{+
tatte padam sangrahea pravakye 11 8-1111
B4 ll|T B 44 P+l |( |+\4
sarvadvarai samyamya mano h;di nirudhya ca 1
P \-4l l4ltP+- +lTPl|F6l 4l lTlP + <-{+
mdhnyardhayatmanah praamasthito yogadharaam 11 8-1211
Hl |Pt4 Tl G -4l(-PlP+ FP+
omityekakaram brahma vyaharanmamanusmaran 1
4- +4l|6 t4=-( ( B 4l|6 9Pl |6P + <-{)+
yah prayati tyajandeham sa yati paramam gatim 11 8-1311
H+-4 6l- B66 4l Pl FP|6 |+t4H-
ananyacetah satatam yo mam smarati nityasah 1
6F4l( B - 9l |+t44 F4 4l |+-+ <-{?+
tasyaham suIabhah partha nityayuktasya yoginah 11 8-1411
PlP 9 t4 9 += -P -Gl4PHlH6P
mamupetya punarjanma duhkhaIayamasasvatam 1
+lH 4|-6 P(ltPl+- B |B|& 9Pl 6l-+ <-{-+
napnuvanti mahatmanah samsiddhim paramam gatah 11 8-1511
#IBHBWBE(UPage 80 of 179
HlG 4+l[l Tl- 9 +l4|6 +l 5= +
abrahmabhuvanaIIokah punaravartino'rjuna 1
PlP 9 t4 6 Tl -6 4 9 += -P + |4H6 + <-{\+
mamupetya tu kaunteya punarjanma na vidyate 11 8-1611
B(G4 94 -6P(4 ( GTl |4-
sahasrayugaparyantamaharyad brahmao viduh 1
l| 4 B(Gl-6l 6 5(l l|4(l =+l-+ <-{+
ratrim yugasahasrantam te'horatravido janah 11 8-1711
H-4l( -44- B4l - +4-t4(lP
avyaktad vyaktayah sarvah prabhavantyaharagame 1
l-4lP +l4-6 6 4l-4B T + <-{<+
ratryagame praIyante tatraivavyaktasajake 11 8-1811
6lP- B 94l4 t4l t4l +l46
bhtagramah sa evayam bhtva bhtva praIyate 1
l-4lP 54H- 9l +4t4(lP + <-{+
ratryagame'vasah partha prabhavatyaharagame 11 8-1911
9F6FPlH l4l 5-4l 5-4l 5-4ltB+l6+-
parastasmattu bhavo'nyo'vyakto'vyaktatsanatanah 1
4- B B4 9 6 9 +-4tB + |4+-4|6+ <-+
yah sa sarveu bhteu nasyatsu na vinasyati 11 8-2011
#IBHBWBE(UPage 81 of 179
H-4l 5 t4 F6Pl- 9Pl |6P
avyakto'kara ityuktastamahuh paramam gatim 1
4 +l-4 + |+46 -6 6&lP 9P PP+ <-{+
yam prapya na nivartante taddhama paramam mama 11 8-2111
9 9- B 9- 9l 4l -4Ft4+-44l
puruah sa parah partha bhaktya Iabhyastvananyaya 1
4F4l-6-Fl|+ 6l|+ 4 + B4 |P( 66P + <-+
yasyantahsthani bhtani yena sarvamidam tatam 11 8-2211
4 Tl t4+l4 |HPl4 |H 4 4l |+-
yatra kaIe tvanav;ttimav;ttim caiva yoginah 1
+4l6l 4l|-6 6 Tl 44l|P 69 + <-)+
prayata yanti tam kaIam vakyami bharatarabha 11 8-2311
H|P=l |6(- H J- 9'PlBl 7Hl4TP
agnirjotirahah sukIah amasa uttarayaam 1
6 +4l6l 7|-6 G G|4(l =+l-+ <-?+
tatra prayata gacchanti brahma brahmavido janah 11 8-2411
Pl l|F6l T !T- 9'PlBl (|Tl4+P
dhmo ratristatha k;ah amasa dakiayanam 1
6 l->PB 74l |64l l +l-4 |+46 6 + <--+
tatra candramasam jyotiryog prapya nivartate 11 8-2511
#IBHBWBE(UPage 82 of 179
H JT !T 6l G 6 =6- HlH6 P6
sukIak;e gat hyete jagatah sasvate mate 1
9T4l 4lt4+l4 |HP-44l46 6 9 +-+ <-\+
ekaya yatyanav;ttimanyayavartate punah 11 8-2611
+ 6 B 6l 9l =l+-4l l P G|6 T+
naite s;t partha jananyog muhyati kascana 1
6FPltB4 9 Tl 9 4l 4 l 4l= ++ <-+
tasmatsarveu kaIeu yogayukto bhavarjuna 11 8-2711
4 ( 9 4 9 69-B 4
vedeu yajeu tapahsu caiva
(l+ 9 4t9 '4T +|(7P
daneu yatpuyaphaIam pradiam 1
Ht4 |6 6tB4 |P( |4|(t4l
atyeti tatsarvamidam viditva
4l l 9 Fl+P 9 |6 lHP + <-<+
yog param sthanamupaiti cadyam 11 8-2811
#IBHBWBE(UPage 83 of 179
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
HG4l l +lPl7Pl 5\4l4-+ <+
akarabrahmayogo namaamo'dhyayah 11 811
#IBHBWBE(UPage 84 of 179
H +4Pl 5\4l4-
atha navamo'dhyayah
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
( 6 6 G6P +44l4+B 44
idam tu te guhyatamam pravakyamyanasyave 1
l+ |4l+B|(6 47lt4l Pl 4B 5H l6 + -{+
janam vijanasahitam yajjatva mokyase'subhat 11 9-111
l=|4Hl l= G 9|4|P(P HPP
rajavidya rajaguhyam pavitramidamuttamam 1
+t4l4P 4 B B G T6 P-44P + -+
pratyakavagamam dharmyam susukham kartumavyayam 11 9-211
H~;l+l- 9 9l P F4lF4 9-69
asraddadhanah purua dharmasyasya parantapa 1
H+l-4 Pl |+46 -6 P t4 B Bl4tP |++ -)+
aprapya mam nivartante m;tyusamsaravartmani 11 9-311
#IBHBWBE(UPage 85 of 179
P4l 66|P( B4 =(-4P |6 +l
maya tatamidam sarvam jagadavyaktamrtina 1
PtFl|+ B4 6l|+ + l( 6 !44|F6-+ -?+
matsthani sarvabhtani na caham tevavasthitah 11 9-411
+ PtFl|+ 6l|+ 9-4 P 4l P HP
na ca matsthani bhtani pasya me yogamaisvaram 1
6 6Fl PPltPl 6l4+-+ --+
bhtabh;nna ca bhtastho mamatma bhtabhavanah 11 9-511
4lTlH|F6l |+t4 4l4 - B4 l P(l+
yathakasasthito nityam vayuh sarvatrago mahan 1
6l B4l |T 6l|+ PtFl+lt4 9l4+ -\+
tatha sarvai bhtani matsthantyupadharaya 11 9-611
B4 6l|+ Tl -6 4 +T |6 4l|-6 Pl|PTlP
sarvabhtani kaunteya prak;tim yanti mamikam 1
T-94 9 +F6l|+ T-9l(l |4B =l4(P + -+
kaIpakaye punastani kaIpadau vis;jamyaham 11 9-711
+T |6 F4lP47-4 |4B =l|P 9 +- 9 +-
prak;tim svamavaabhya vis;jami punah punah 1
6lP|PP T tHP4H +T 6 4 Hl6 + -<+
bhtagramamimam k;tsnamavasam prak;tervasat 11 9-811
#IBHBWBE(UPage 86 of 179
+ Pl 6l|+ TPl |T |+4|-6 +V4
na ca mam tani karmai nibadhnanti dhanajaya 1
7(lBl+4(lBl+PB 6 9 TP B + -+
udasnavadasnamasaktam teu karmasu 11 9-911
P4l\4 T +T |6- B 46 BlP
mayadhyakea prak;tih syate sacaracaram 1
( 6 +l+ + Tl -6 4 =|9|46 6 + -{+
hetunanena kaunteya jagadviparivartate 11 9-1011
H4=l+|-6 Pl P 7l Pl+ 9l 6+ Pl|~6P
avajananti mam mdha manum tanumasritam 1
9 l4P=l+-6l PP 6P( HP + -{{+
param bhavamajananto mama bhtamahesvaram 11 9-1111
Pl lHl Pl TPl Tl Pl l+l |4 6B-
moghasa moghakarmao moghajana vicetasah 1
lBlPlB l 4 +T |6 Pl |(+l |~6l-+ -{+
rakasmasurm caiva prak;tim mohinm sritah 11 9-1211
P(ltPl+F6 Pl 9l ( 4l +T |6Pl|~6l-
mahatmanastu mam partha daivm prak;timasritah 1
=-t4+-4P+Bl lt4l 6l|(P-44P + -{)+
bhajantyananyamanaso jatva bhtadimavyayam 11 9-1311
#IBHBWBE(UPage 87 of 179
B66 Tl6 4-6l Pl 46-6 c76l-
satatam krtayanto mam yatantasca d;dhavratah 1
+PF4-6 Pl 4l |+t44 l 79lB6 + -{?+
namasyantasca mam bhaktya nityayukta upasate 11 9-1411
l+4 + l-4-4 4=-6l PlP 9lB6
janayajena capyanye yajanto mamupasate 1
9Tt4 + 9 4 + 4l |4H6l P GP + -{-+
ekatvena p;thaktvena bahudha visvatomukham 11 9-1511
H( 46 ( 4- F4l(P(Pl 9P
aham kraturaham yajah svadhahamahamauadham 1
Pl 5(P(P 4l74P(P|P( 6P + -{\+
mantro'hamahamevajyamahamagniraham hutam 11 9-1611
|96l(PF4 =6l Pl6l l6l |96lP(-
pitahamasya jagato mata dhata pitamahah 1
4 H 9|4Pl Tl +1BlP 4= 4 + -{+
vedyam pavitramonkara ;ksama yajureva ca 11 9-1711
|6 6l + - Bll |+4lB- HT B 6
gatirbharta prabhuh sak nivasah saraam suh;t 1
+4- +4- Fl+ |+l+ 4l=P-44P + -{<+
prabhavah praIayah sthanam nidhanam bjamavyayam 11 9-1811
#IBHBWBE(UPage 88 of 179
69l4(P( 49 |+ ql4 tB =l|P
tapamyahamaham varam nig;hamyuts;jami ca 1
HP 6 4 P t4 B(Bl(P= ++ -{+
am;tam caiva m;tyusca sadasaccahamarjuna 11 9-1911
|4Hl Pl Bl P9l- 9 69l9l
traividya mam somapah ptapapa
4 |! 4l F4 |6 +l 4-6
yajairiva svargatim prarthayante 1
6 9 '4PlBlH B ->l T
te puyamasadya surendraIokam
H+|-6 |(-4l|-(|4 ( 4l l+ + -+
asnanti divyandivi devabhogan 11 9-2011
6 6 4l F4 l T |4Hl
te tam bhuktva svargaIokam visaIam
lT 9 '4 Pt4 l T |4H|-6
ke puye martyaIokam visanti 1
94 4lP P+ +9l
evam traydharmamanuprapanna
6l6 TlPTlPl -6 + -{+
gatagatam kamakama Iabhante 11 9-2111
#IBHBWBE(UPage 89 of 179
H+-4l|-64-6l Pl 4 =+l- 94 9lB6
ananyascintayanto mam ye janah paryupasate 1
6 9l |+t4l|4 l+l 4l P 4(l4(P + -+
team nityabhiyuktanam yogakemam vahamyaham 11 9-2211
4 5-4-4( 46ll 4=-6 ~&4l|-46l-
ye'pyanyadevatabhakta yajante sraddhayanvitah 1
6 5|9 PlP 4 Tl -6 4 4=-t4|4|9 4 TP + -)+
te'pi mameva kaunteya yajantyavidhiprvakam 11 9-2311
H( |( B4 4l+l l l + 4
aham hi sarvayajanam bhokta ca prabhureva ca 1
+ 6 PlP|=l+|-6 6v4 +l6-44|-6 6 + -?+
na tu mamabhijananti tattvenatascyavanti te 11 9-2411
4l|-6 ( 46l ( 4l|-96 -4l|-6 |96 6l-
yanti devavrata devanpit;nyanti pit;vratah 1
6l|+ 4l|-6 6 74l 4l|-6 PHl|=+l 5|9 PlP + --+
bhtani yanti bhtejya yanti madyajino'pi mam 11 9-2511
9 9 !9 T 6l 4 4l P 4l +47|6
patram pupam phaIam toyam yo me bhaktya prayacchati 1
6(( 4 96P+l|P +46ltP+-+ -\+
tadaham bhaktyupah;tamasnami prayatatmanah 11 9-2611
#IBHBWBE(UPage 90 of 179
4tTl |9 4(+l|B 4= (l |9 ((l|B 46
yatkaroi yadasnasi yajjuhoi dadasi yat 1
4H9F4|B Tl -6 4 6tT !4 P(9 TP + -+
yattapasyasi kaunteya tatkuruva madarpaam 11 9-2711
H lH T 4 Pl 4B TP 4-+ -
subhasubhaphaIairevam mokyase karmabandhanaih 1
B -4lB4l 4 ltPl |4P l PlP 9 !4|B+ -<+
sannyasayogayuktatma vimukto mamupaiyasi 11 9-2811
BPl 5( B4 6 9 + P !4l 5|F6 + |+4-
samo'ham sarvabhteu na me dveyo'sti na priyah 1
4 =|-6 6 Pl 4l P|4 6 6 9 l-4(P + -+
ye bhajanti tu mam bhaktya mayi te teu capyaham 11 9-2911
H|9 tB lll =6 PlP+-4lT
api cetsuduracaro bhajate mamananyabhak 1
Bl 4 B P-6-4- B4-44|B6l |( B-+ -)+
sadhureva sa mantavyah samyagvyavasito hi sah 11 9-3011
|+ 4|6 Pl tPl HH7l|-6 |+7|6
kipram bhavati dharmatma sasvacchantim nigacchati 1
Tl -6 4 +|6=l+l|( + P - +T-4|6+ -){+
kaunteya pratijanhi na me bhaktah praasyati 11 9-3111
#IBHBWBE(UPage 91 of 179
Pl |( 9l -49l|~t4 4 5|9 F4 - 9l94l +4-
mam hi partha vyapasritya ye'pi syuh papayonayah 1
|N4l 4 -4lF6l H >lF6 5|9 4l|-6 9l |6P + -)+
striyo vaisyastatha sdraste'pi yanti param gatim 11 9-3211
|T 9 +l GTl- 9 '4l l l=9 4F6l
kim punarbrahmaah puya bhakta rajarayastatha 1
H|+t4PB G l T|PP +l-4 =F4 PlP + -))+
anityamasukham Iokamimam prapya bhajasva mam 11 9-3311
P-P+l 4 Pl PHl=l Pl +PFT
manmana bhava madbhakto madyaj mam namaskuru 1
PlP 4 !4|B 4 4 4PltPl+ Pt9l4T-+ -)?+
mamevaiyasi yuktvaivamatmanam matparayaah 11 9-3411
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
l=|4Hll= G4l l +lP +4Pl 5\4l4-+ +
rajavidyarajaguhyayogo nama navamo'dhyayah 11 911
#IBHBWBE(UPage 92 of 179
H (HPl 5\4l4-
atha dasamo'dhyayah
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
4 94 P(l4l(l H T P 9P 4-
bhya eva mahabaho s;u me paramam vacah 1
4H 5( +l4PlTl4 44l|P |(6Tl44l+ {-{+
yatte'ham pryamaaya vakyami hitakamyaya 11 10-111
+ P |4- B Tl- +4 + P(9 4-
na me viduh suragaah prabhavam na maharayah 1
H(Pl|(|( ( 4l+l P(9l Tl B4 H-+ {-+
ahamadirhi devanam maharam ca sarvasah 11 10-211
4l PlP=P+l|( 4 |H l TP( HP
yo mamajamanadim ca vetti Iokamahesvaram 1
HBP 7- B Pt4 9 B4 9l9 - +P 46 + {-)+
asammdhah sa martyeu sarvapapaih pramucyate 11 10-311
#IBHBWBE(UPage 93 of 179
4 |&l +PBPl (- Pl Bt4 (P- HP-
buddhirjanamasammohah kama satyam damah samah 1
B G -G 4l 5l4l 4 l4P 4 + {-?+
sukham duhkham bhavo'bhavo bhayam cabhayameva ca 11 10-411
H|( Bl BP6l 6 |7F69l (l+ 4Hl 54H-
ahimsa samata tuistapo danam yaso'yasah 1
4|-6 l4l 6l+l PH 94 9 |4l-+ {--+
bhavanti bhava bhtanam matta eva p;thagvidhah 11 10-511
P(9 4- B8 9 4 t4ll P+4F6l
maharayah sapta prve catvaro manavastatha 1
Pl4l Pl+Bl =l6l 4 9l l T Pl- +=l-+ {-\+
madbhava manasa jata yeam Ioka imah prajah 11 10-611
96l |4 |6 4l PP 4l 4 |H 6v46-
etam vibhtim yogam ca mama yo vetti tattvatah 1
Bl 5|4T9 + 4l + 4 746 +l B H4-+ {-+
so'vikampena yogena yujyate natra samsayah 11 10-711
H( B4 F4 +4l PH- B4 +46 6
aham sarvasya prabhavo mattah sarvam pravartate 1
|6 Pt4l =-6 Pl 4 l l4BP|-46l-+ {-<+
iti matva bhajante mam budha bhavasamanvitah 11 10-811
#IBHBWBE(UPage 94 of 179
P|Hl PJ6+lTl 4l 4-6- 9F9P
maccitta madgatapraa bodhayantah parasparam 1
T4-6 Pl |+t4 6 !4|-6 P|-6 + {-+
kathayantasca mam nityam tuyanti ca ramanti ca 11 10-911
6 9l B664 l+l =6l +l|69 4 TP
team satatayuktanam bhajatam prtiprvakam 1
((l|P 4 |&4l 6 4 + PlP 94l|-6 6 + {-{+
dadami buddhiyogam tam yena mamupayanti te 11 10-1011
6 9lP 4l+ T9l P(Pl+= 6P-
teamevanukamparthamahamajanajam tamah 1
+lH4l4ltPl4Fl l+(l9 + lF46l+ {-{{+
nasayamyatmabhavastho janadpena bhasvata 11 10-1111
H= + 74l
arjuna uvaca 1
9 G 9 lP 9|4 9P 4l+
param brahma param dhama pavitram paramam bhavan 1
9 9 HlH6 |(-4Pl|(( 4P= |4 P + {-{+
puruam sasvatam divyamadidevamajam vibhum 11 10-1211
#IBHBWBE(UPage 95 of 179
HlFt4lP 94- B4 ( 4|9 +l (F6l
ahustvam;ayah sarve devarirnaradastatha 1
H|B6l ( 4l -4lB- F44 4 4l|9 P + {-{)+
asito devaIo vyasah svayam caiva bravi me 11 10-1311
B4 P 6c6 P-4 4-Pl 4(|B T H4
sarvametad;tam manye yanmam vadasi kesava 1
+ |( 6 4--4| |4( 4l + (l+4l-+ {-{?+
na hi te bhagavanvyaktim vidurdeva na danavah 11 10-1411
F44P 4ltP+ltPl+ 4 t t4 9 9l HP
svayamevatmanatmanam vettha tvam puruottama 1
6l4+ 6 H ( 4( 4 =t96 + {-{-+
bhtabhavana bhtesa devadeva jagatpate 11 10-1511
4 P( F4H 9 T |(-4l GltP|4 64-
vaktumarhasyaseea divya hyatmavibhtayah 1
4l||4 |6|l Tl|+Pl Ft4 -4l-4 |6U|B+ {-{\+
yabhirvibhtibhirIokanimamstvam vyapya tihasi 11 10-1611
T |4HlP( 4l | Ft4l B(l 9||-64+
katham vidyamaham yogimstvam sada paricintayan 1
T 9 T 9 l4 9 |-t4l 5|B 4-P4l+ {-{+
keu keu ca bhaveu cintyo'si bhagavanmaya 11 10-1711
#IBHBWBE(UPage 96 of 179
|4F6 TltP+l 4l |4 |6 =+l( +
vistareatmano yogam vibhtim ca janardana 1
4- T4 6 |8|( H '46l +l|F6 P 5P 6P + {-{<+
bhyah kathaya t;ptirhi s;vato nasti me'm;tam 11 10-1811
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
(-6 6 T|4!4l|P |(-4l GltP|4 64-
hanta te kathayiyami divya hyatmavibhtayah 1
+ll-46- T ~ U +lFt4-6l |4F6F4 P + {-{+
pradhanyatah kurusreha nastyanto vistarasya me 11 10-1911
H(PltPl 7lT H B4 6lH4|F6-
ahamatma gudakesa sarvabhtasayasthitah 1
H(Pl|( P\4 6l+lP-6 94 + {-+
ahamadisca madhyam ca bhtanamanta eva ca 11 10-2011
Hl|(t4l+lP( |4!T 74l |69l |4 H Pl+
adityanamaham viurjyotiam raviramsuman 1
Pl|P 6lP|FP +lTlP( HHl+ {-{+
marcirmarutamasmi nakatraamaham sas 11 10-2111
#IBHBWBE(UPage 97 of 179
4 (l+l BlP4 (l 5|FP ( 4l+lP|FP 4lB4-
vedanam samavedo'smi devanamasmi vasavah 1
|->4lTl P+l|FP 6l+lP|FP 6+l+ {-+
indriyaam manascasmi bhtanamasmi cetana 11 10-2211
>lTl Hl|FP |4H Hl 4BlP
rudraam sankarascasmi vitteso yakarakasam 1
4B +l 9l4Tl|FP P - |HG|TlP(P + {-)+
vasnam pavakascasmi meruh sikhariamaham 11 10-2311
9 l Bl P 4 Pl |4|& 9l 4 (F9|6P
purodhasam ca mukhyam mam viddhi partha b;haspatim 1
B +l+l+lP( FT-(- BBlP|FP Bl-+ {-?+
senannamaham skandah sarasamasmi sagarah 11 10-2411
P(9l Tl ( |lPF4 TPP
maharam bh;guraham giramasmyekamakaram 1
4l+l =94l 5|FP Fl4lTl |(Pl4-+ {--+
yajanam japayajo'smi sthavaraam himaIayah 11 10-2511
HHt- B4 4 lTl ( 49l Tl +l(-
asvatthah sarvav;kaam devaram ca naradah 1
-4l Tl |- |B&l+l T|9l P |+-+ {-\+
gandharvaam citrarathah siddhanam kapiIo munih 11 10-2611
#IBHBWBE(UPage 98 of 179
7 -~4BPHl+l |4|& PlPP 6l 4P
uccaihsravasamasvanam viddhi mamam;todbhavam 1
9 l46 = ->lTl +lTl +l|9P + {-+
airavatam gajendraam naraam ca naradhipam 11 10-2711
Hl4 l+lP( 4 + +lP|FP TlP T
ayudhanamaham vajram dhennamasmi kamadhuk 1
+=+l|FP T-(9 - B9l TlP|FP 4lB |T-+ {-<+
prajanascasmi kandarpah sarpaamasmi vasukih 11 10-2811
H+-6l|FP +ll+l 4Tl 4l(BlP(P
anantascasmi naganam varuo yadasamaham 1
|96 TlP4 Pl l|FP 4P- B 4P6lP(P + {-+
pit;amaryama casmi yamah samyamatamaham 11 10-2911
+@l(l|FP ( t4l+l Tl- T46lP(P
prahIadascasmi daityanam kaIah kaIayatamaham 1
P lTl P ->l 5( 4 +6 4 9|TlP + {-)+
m;gaam ca m;gendro'ham vainateyasca pakiam 11 10-3011
94+- 946lP|FP lP- HN 6lP(P
pavanah pavatamasmi ramah sastrabh;tamaham 1
H9lTl PTl|FP Gl 6BlP|FP =l@4l+ {-){+
jhaaam makarascasmi srotasamasmi jahnav 11 10-3111
#IBHBWBE(UPage 99 of 179
Bl TlPl|(-6 P\4 4l(P= +
sargaamadirantasca madhyam caivahamarjuna 1
H\4ltP|4Hl |4Hl+l 4l(- +4(6lP(P + {-)+
adhyatmavidya vidyanam vadah pravadatamaham 11 10-3211
HlTlPTll 5|FP -- BlPl|BTF4
akaraamakaro'smi dvandvah samasikasya ca 1
H(P 4l4- Tll l6l( |4H6l P G-+ {-))+
ahamevakayah kaIo dhataham visvatomukhah 11 10-3311
P t4 - B4 (l(P 4 |4!46lP
m;tyuh sarvaharascahamudbhavasca bhaviyatam 1
Tl|6 - ~l4l +llTl FP |6P l |6- Pl+ {-)?+
krtih srrvakca naram sm;tirmedha dh;tih kama 11 10-3411
4 (tBlP 6l BlVl l4l 7-(BlP(P
b;hatsama tatha samnam gayatr chandasamaham 1
PlBl+l Pl Hl9l 5(P 6 +l T B PlT-+ {-)-+
masanam margasro'ham;tnam kusumakarah 11 10-3511
H 6 746lP|FP 6 =F6 =|F4+lP(P
dytam chaIayatamasmi tejastejasvinamaham 1
=4l 5|FP -44Bl4l 5|FP Bv4 Bv446lP(P + {-)\+
jayo'smi vyavasayo'smi sattvam sattvavatamaham 11 10-3611
#IBHBWBE(UPage 100 of 179
4 !Tl+l 4lB ( 4l 5|FP 9l'74l+l +V4-
v;nam vasudevo'smi padavanam dhanajayah 1
P +l+lP-4( -4lB- T4l+lP H+l T|4-+ {-)+
munnamapyaham vyasah kavnamusana kavih 11 10-3711
('7l (P46lP|FP +l|6|FP |=l96lP
dado damayatamasmi ntirasmi jigatam 1
Pl + 4l|FP Gl+l l+ l+46lP(P + {-)<+
maunam caivasmi guhyanam janam janavatamaham 11 10-3811
4l|9 B4 6l+l 4l= 6((P= +
yaccapi sarvabhtanam bjam tadahamarjuna 1
+ 6(|F6 |4+l 4tF4l-P4l 6 lP + {-)+
na tadasti vina yatsyanmaya bhtam caracaram 11 10-3911
+l-6l 5|F6 PP |(-4l+l |4 6l+l 9-69
nanto'sti mama divyanam vibhtnam parantapa 1
99 6 ; H6- +l l |4 6 |4 F6l P4l+ {-?+
ea tddesatah prokto vibhtervistaro maya 11 10-4011
4H| |6PtBv4 ~lP|= 6P 4 4l
yadyadvibhtimatsattvam srmadrjitameva va 1
6H( 4l47 t4 PP 6 =l HB4P + {-?{+
tattadevavagaccha tvam mama tejomsasambhavam 11 10-4111
#IBHBWBE(UPage 101 of 179
H4l 4+ 6 + |T l6 + 64l= +
athava bahunaitena kim jatena tavarjuna 1
|47-4l(|P( T tHP Tl H + |F6l =6 + {-?+
viabhyahamidam k;tsnamekamsena sthito jagat 11 10-4211
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
|4 |64l l +lP (HPl 5\4l4-+ {+
vibhtiyogo nama dasamo'dhyayah 11 1011
#IBHBWBE(UPage 102 of 179
H Tl(Hl 5\4l4-
athaikadaso'dhyayah
H= + 74l
arjuna uvaca 1
P(+ (l4 9P GP\4ltPB |6P
madanugrahaya paramam guhyamadhyatmasajitam 1
4v44l 4F6 + Pl (l 54 |46l PP+ {{-{+
yattvayoktam vacastena moho'yam vigato mama 11 11-111
4l-44l |( 6l+l ~ 6l |4F6Hl P4l
bhavapyayau hi bhtanam srutau vistaraso maya 1
t4H- TP9l Pl(lt4P|9 l-44P + {{-+
tvattah kamaIapatraka mahatmyamapi cavyayam 11 11-211
94P 6Hlt t4PltPl+ 9P H
evametadyathattha tvamatmanam paramesvara 1
>7 |P7l|P 6 -9P H 9 9l HP+ {{-)+
draumicchami te rpamaisvaram puruottama 11 11-311
#IBHBWBE(UPage 103 of 179
P-4B 4|( 6714 P4l >7 |P|6 +l
manyase yadi tacchakyam maya draumiti prabho 1
4l H 66l P t4 (H 4ltPl+P-44P + {{-?+
yogesvara tato me tvam darsayatmanamavyayam 11 11-411
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
9-4 P 9l -9l|T H6Hl 5 B(GH-
pasya me partha rpai sataso'tha sahasrasah 1
+l+l|4l|+ |(-4l|+ +l+l4Tl T 6l|+ + {{--+
nanavidhani divyani nanavarak;tni ca 11 11-511
9-4l|(t4l-4B + >l+|H+l P6F6l
pasyadityanvasnrudranasvinau marutastatha 1
4[-4c79 4l |T 9-4l4l |T l6+ {{-\+
bahnyad;aprvai pasyascaryai bharata 11 11-611
( TF =tT tH 9-4lH BlP
ihaikastham jagatk;tsnam pasyadya sacaracaram 1
PP ( ( 7lT H 4l-4( >7 |P7|B+ {{-+
mama dehe gudakesa yaccanyad draumicchasi 11 11-711
#IBHBWBE(UPage 104 of 179
+ 6 Pl H14B >7 P+ + 4 F4 9l
na tu mam sakyase draumanenaiva svacakua 1
|(-4 ((l|P 6 - 9-4 P 4l P HP + {{-<+
divyam dadami te cakuh pasya me yogamaisvaram 11 11-811
BV4 74l
sajaya uvaca 1
94P 4l 66l l=-P(l4l Hl (|-
evamuktva tato rajanmahayogesvaro harih 1
(H 4lPlB 9ll 4 9P -9P HP + {{-+
darsayamasa parthaya paramam rpamaisvaram 11 11-911
H+ T4T+4+P+ Tl 6(H +P
anekavaktranayanamanekadbhutadarsanam 1
H+ T|(-4lT |(-4l+ Tl H6l4 P + {{-{+
anekadivyabharaam divyanekodyatayudham 11 11-1011
|(-4Pl-4l4 |(-4-l+ 9+P
divyamaIyambaradharam divyagandhanuIepanam 1
B4l 4 P4 ( 4P+-6 |4H6l P GP + {{-{{+
sarvascaryamayam devamanantam visvatomukham 11 11-1111
#IBHBWBE(UPage 105 of 179
|(|4 B 4 B(GF4 4 H 9|t6l
divi sryasahasrasya bhavedyugapadutthita 1
4|( l- BcHl Bl F4llBF6F4 P(ltP+-+ {{-{+
yadi bhah sad;s sa syadbhasastasya mahatmanah 11 11-1211
6 TF =tT tH +|4P+ Tl
tatraikastham jagatk;tsnam pravibhaktamanekadha 1
H9-4; 4( 4F4 Hl 9l'74F6(l+ {{-{)+
apasyaddevadevasya sarre padavastada 11 11-1311
66- B |4FP4l|47l 7l Pl +V4-
tatah sa vismayavio h;aroma dhanajayah 1
+T4 |HBl ( 4 T 6lV|l96+ {{-{?+
praamya sirasa devam k;tajaIirabhaata 11 11-1411
H= + 74l
arjuna uvaca 1
9-4l|P ( 4l F64 ( 4 ( (
pasyami devamstava deva dehe
B4l F6l 6|4H 9B= l+
sarvamstatha bhtaviseasanghan 1
#IBHBWBE(UPage 106 of 179
GlTPlH TPlB+F
brahmaamsam kamaIasanastham
+9l B4l + l |(-4l+ + {{-{-+
;msca sarvanuragamsca divyan 11 11-1511
H+ T4l[(4T+
anekabahdaravaktranetram
9-4l|P t4l B4 6l 5+-6-9P
pasyami tvam sarvato'nantarpam 1
+l-6 + P\4 + 9 +F64l|(
nantam na madhyam na punastavadim
9-4l|P |4H H |4H-9+ {{-{\+
pasyami visvesvara visvarpa 11 11-1611
|Tl|+ |(+ |4T
kirinam gadinam cakriam ca
6 =l l|H B4 6l (l|8P-6P
tejorasim sarvato dptimantam 1
9-4l|P t4l |+ l4 BP-6l(
pasyami tvam durnirkyam samantad
(l8l+lT H |6P+P 4P + {{-{+
dptanaIarkadyutimaprameyam 11 11-1711
#IBHBWBE(UPage 107 of 179
t4P 9P 4 |(6-4
tvamakaram paramam veditavyam
t4PF4 |4HF4 9 |+l+P
tvamasya visvasya param nidhanam 1
t4P-44- HlH6P l 8l
tvamavyayah sasvatadharmagopta
B+l6+Ft4 9 9l P6l P + {{-{<+
sanatanastvam puruo mato me 11 11-1811
H+l|(P\4l-6P+-64l4 P
anadimadhyantamanantavryam
H+-64l H|HB 4 + P
anantabahum sasisryanetram 1
9-4l|P t4l (l86lH4T
pasyami tvam dptahutasavaktram
F46 =Bl |4H|P( 69-6P + {{-{+
svatejasa visvamidam tapantam 11 11-1911
Hl4l9 |-4l |(P-6 |(
dyavap;thivyoridamantaram hi
-4l8 t44 T + |(H B4l -
vyaptam tvayaikena disasca sarvah 1
#IBHBWBE(UPage 108 of 179
c! 4l 6 -9P 64 (
d;vadbhutam rpamugram tavedam
l T4 +-4|6 P(ltP+ + {{-+
Iokatrayam pravyathitam mahatman 11 11-2011
HPl |( t4l B B= l |4H|-6
am hi tvam surasangha visanti
T |l6l- +lV4l T|-6
kecidbhtah prajaIayo g;anti 1
F4F6lt4 4l P(|9 |B&B= l-
svasttyuktva maharisiddhasanghah
F6 4|-6 t4l F6 |6|- 9 !Tl|-+ {{-{+
stuvanti tvam stutibhih pukaIabhih 11 11-2111
>l|(t4l 4B4l 4 Bl\4l
rudraditya vasavo ye ca sadhya
|4H 5|H+l P6l !P9l
visve'svinau marutascomapasca 1
-4 4lB |B&B= l
gandharvayakasurasiddhasangha
4l-6 t4l |4|FP6l 4 B4 + {{-+
vkante tvam vismitascaiva sarve 11 11-2211
#IBHBWBE(UPage 109 of 179
-9 P(H 44T+
rpam mahatte bahuvaktranetram
P(l4l(l 44l[9l(P
mahabaho bahubahrupadam 1
4[( 4( 7 lTl
bahdaram bahudamrakaraIam
c! 4l l Tl- +-4|6lF6l(P + {{-)+
d;va Iokah pravyathitastathaham 11 11-2311
+-F9 H (l8P+ T4T
nabhahsp;sam dptamanekavaram
-4lHl++ (l8|4Hl+ P
vyattananam dptavisaIanetram 1
c! 4l |( t4l +-4|6l-6ltPl
d;va hi tvam pravyathitantaratma
|6 + |4-(l|P HP |4!Tl + {{-?+
dh;tim na vindami samam ca vio 11 11-2411
( 7 lTll|+ 6 P Gl|+
damrakaraIani ca te mukhani
c! 4 4 Tll+B|l|+
d;vaiva kaIanaIasannibhani 1
#IBHBWBE(UPage 110 of 179
|(Hl + =l+ + HP
diso na jane na Iabhe ca sarma
+Bl( ( 4 H =|4lB+ {{--+
prasda devesa jagannivasa 11 11-2511
HPl t4l 6l7 F4 9 l-
am ca tvam dh;tararasya putrah
B4 B( 4l4|+9lB= -
sarve sahaivavanipaIasanghaih 1
l!Pl >l T- B 69 F6lBl
bhmo droah staputrastathasau
B(lFP(l4 |9 4l P 4 -+ {{-\+
sahasmadyairapi yodhamukhyaih 11 11-2611
4Tl|T 6 t4PlTl |4H|-6
vaktrai te tvaramaa visanti
( 7 lTll|+ 4l+Tl|+
damrakaraIani bhayanakani 1
T ||Pl (H+l-6 9
kecidviIagna dasanantareu
B-c-4-6 |T 6 HPl\ -+ {{-+
sand;syante critairuttamangaih 11 11-2711
#IBHBWBE(UPage 111 of 179
4l +(l+l 4(4l 54 4 l-
yatha nadnam bahavo'mbuvegah
BP >P 4l|P Gl >4|-6
samudramevabhimukha dravanti 1
6l 64lPl +l T4ll
tatha tavam naraIokavra
|4H|-6 4Tl'4||474|-6+ {{-<+
visanti vaktrayabhivijvaIanti 11 11-2811
4l +(l8 74+ 96\l
yatha pradptam jvaIanam patanga
|4H|-6 +lHl4 BP &4 l-
visanti nasaya sam;ddhavegah 1
6 4 +lHl4 |4H|-6 l TlB -
tathaiva nasaya visanti Iokas-
64l|9 4Tl|T BP &4 l-+ {{-+
tavapi vaktrai sam;ddhavegah 11 11-2911
|GB BPl+- BP-6l -
IeIihyase grasamanah samantaI-
l Tl-BPl-4(+ 74 |-
IokansamagranvadanairjvaIadbhih 1
#IBHBWBE(UPage 112 of 179
6 =l |l9 4 =tBP
tejobhiraprya jagatsamagram
lBF64l l- +69|-6 |4!Tl + {{-)+
bhasastavograh pratapanti vio 11 11-3011
Hl4l|( P Tl 4l+ -9l
akhyahi me ko bhavanugrarpo
+Pl 5F6 6 ( 44 +Bl(
namo'stu te devavara prasda 1
|4l6 |P7l|P 4-6PlH
vijatumicchami bhavantamadyam
+ |( +=l+l|P 64 +4 |HP + {{-){+
na hi prajanami tava prav;ttim 11 11-3111
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
Tll 5|FP l T4T t+4 &l
kaIo'smi Iokakayak;tprav;ddho
l Tl-BPl(6 |P( +4 H-
Iokansamahartumiha prav;ttah 1
#IBHBWBE(UPage 113 of 179
+6 5|9 t4l + |4!4|-6 B4
;te'pi tvam na bhaviyanti sarve
4 54|F6l- +t4+lT 9 4l l-+ {{-)+
ye'vasthitah pratyankeu yodhah 11 11-3211
6FPlv4P |HU 4Hl F4
tasmattvamuttiha yaso Iabhasva
|=t4l H + = 4 l74 BP &P
jitva satrn bhunkva rajyam sam;ddham 1
P4 4 6 |+(6l- 9 4 P 4
mayaivaite nihatah prvameva
|+|PHPl 4 B-4Bl|+ + {{-))+
nimittamatram bhava savyasacin 11 11-3311
>l T l!P =4>
droam ca bhmam ca jayadratham ca
TT 6l-4l+|9 4l 4ll+
karam tathanyanapi yodhavran 1
P4l (6l Ft4 =|( P-4|Ul
maya hatamstvam jahi mavyathiha
4 \4F4 = 6l|B T B9l+ + {{-)?+
yudhyasva jetasi rae sapatnan 11 11-3411
#IBHBWBE(UPage 114 of 179
BV4 74l
sajaya uvaca 1
96 t4l 4+ T H4F4
etacchrutva vacanam kesavasya
T 6lV|4 9Pl+- |Tll
k;tajaIirvepamanah kir 1
+PFT t4l 4 94l( T !T
namask;tva bhya evaha k;am
BJ( l6l6- +T4+ {{-)-+
sagadgadam bhtabhtah praamya 11 11-3511
H= + 74l
arjuna uvaca 1
Fl+ 9lT H 64 +Tlt4l
sthane h;kesa tava prakrtya
=t+!4t4+ 746
jagatprah;yatyanurajyate ca 1
l |B l6l|+ |(Hl >4|-6
rakamsi bhtani diso dravanti
B4 +PF4|-6 |B&B= l-+ {{-)\+
sarve namasyanti ca siddhasanghah 11 11-3611
#IBHBWBE(UPage 115 of 179
TFPl 6 + +P -P(ltP+
kasmacca te na nameranmahatman
l4B GTl 5-4l|(T
garyase brahmao'pyadikartre 1
H+-6 ( 4 H =|4lB
ananta devesa jagannivasa
t4P B(BHt9 46 + {{-)+
tvamakaram sadasattatparam yat 11 11-3711
t4Pl|(( 4- 9 9- 9 lTB -
tvamadidevah puruah puraas-
t4PF4 |4HF4 9 |+l+P
tvamasya visvasya param nidhanam 1
4 Hl|B 4 H 9 lP
vettasi vedyam ca param ca dhama
t44l 66 |4HP+-6-9+ {{-)<+
tvaya tatam visvamanantarpa 11 11-3811
4l4 4 Pl 5|P4 T- HHl-
vayuryamo'gnirvaruah sasankah
+=l9|6Ft4 +|96lP(
prajapatistvam prapitamahasca 1
#IBHBWBE(UPage 116 of 179
+Pl +PF6 5F6 B(GT t4-
namo namaste'stu sahasrak;tvah
9 + 4l 5|9 +Pl +PF6 + {{-)+
punasca bhyo'pi namo namaste 11 11-3911
+P- 9 F6l( 9 U6F6
namah purastadatha p;hataste
+Pl 5F6 6 B4 6 94 B4
namo'stu te sarvata eva sarva 1
H+-64l4l |P6|44PFt4
anantavryamitavikramastvam
B4 BPlHl |9 66l 5|B B4 -+ {{-?+
sarvam samapnoi tato'si sarvah 11 11-4011
BG |6 Pt4l +B 4
sakheti matva prasabham yaduktam
( T !T ( 4l(4 ( BG |6
he k;a he yadava he sakheti 1
H=l+6l P|(Pl+ 64 (
ajanata mahimanam tavedam
P4l +Pl(lt+T4 + 4l|9+ {{-?{+
maya pramadatpraayena vapi 11 11-4111
#IBHBWBE(UPage 117 of 179
4l4(lBl PBtT 6l 5|B
yaccavahasarthamasatk;to'si
|4(lH4lB+l =+ 9
viharasayyasanabhojaneu 1
9Tl 54l-44 6 6tBP
eko'thavapyacyuta tatsamakam
6tlP4 t4lP(P+P 4P + {{-?+
tatkamaye tvamahamaprameyam 11 11-4211
|96l|B l TF4 lF4
pitasi Iokasya caracarasya
t4PF4 9 74 l4l+
tvamasya pjyasca gururgaryan 1
+ t4tBPl 5Ft4-4|T- T 6l 5-4l
na tvatsamo'styabhyadhikah kuto'nyo
l T4 5-4+|6P+l4+ {{-?)+
Iokatraye'pyapratimaprabhava 11 11-4311
6FPlt+T4 +|Tl4 Tl4
tasmatpraamya praidhaya kayam
+Bl(4 t4lP(PlHPl74P
prasadaye tvamahamsamdyam 1
#IBHBWBE(UPage 118 of 179
|96 4 9 F4 BG 4 B4 -
piteva putrasya sakheva sakhyuh
|+4- |+4l4l( |B ( 4 Bl 7 P + {{-??+
priyah priyayarhasi deva sodhum 11 11-4411
Hc79 4 |96l 5|FP c! 4l
ad;aprvam h;ito'smi d;va
4 + +-4|6 P+l P
bhayena ca pravyathitam mano me 1
6( 4 P (H 4 ( 4 -9
tadeva me darsaya deva rpam
+Bl( ( 4 H =|4lB+ {{-?-+
prasda devesa jagannivasa 11 11-4511
|Tl|+ |(+ 4(F6
kirinam gadinam cakrahastam
7l|P t4l >7 P( 6 4
icchami tvam draumaham tathaiva 1
6 + 4 -9 T 6 = +
tenaiva rpea caturbhujena
B(G4l(l 4 |4HP 6 + {{-?\+
sahasrabaho bhava visvamrte 11 11-4611
#IBHBWBE(UPage 119 of 179
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
P4l +B + 64l= + (
maya prasannena tavarjunedam
-9 9 (|H 6PltP4l l6
rpam param darsitamatmayogat 1
6 =l P4 |4HP+-6PlH
tejomayam visvamanantamadyam
4-P t4(-4 + + c79 4 P + {{-?+
yanme tvadanyena na d;aprvam 11 11-4711
+ 4 (4l\44+ + (l+ -
na vedayajadhyayanairna danair-
+ |44l|+ 69l | -
na ca kriyabhirna tapobhirugraih 1
94 -9- H14 H( + l T
evamrpah sakya aham n;Ioke
>7 t4(-4 + T +4l+ {{-?<+
draum tvadanyena kurupravra 11 11-4811
#IBHBWBE(UPage 120 of 179
Pl 6 -4l Pl |4P 7l4l
ma te vyatha ma ca vimdhabhavo
c! 4l -9 l Plc= PP (P
d;va rpam ghoramd;nmamedam 1
-49 6l- +l6P+l- 9 +Ft4
vyapetabhh prtamanah punastvam
6( 4 P -9|P( +9-4+ {{-?+
tadeva me rpamidam prapasya 11 11-4911
BV4 74l
sajaya uvaca 1
t4= + 4lB ( 4F6l 4l
ityarjunam vasudevastathoktva
F4T -9 (H 4lPlB 4-
svakam rpam darsayamasa bhyah 1
HlHlB4lPlB l6P +
asvasayamasa ca bhtamenam
t4l 9 +- Bl 449 P (ltPl+ {{--+
bhtva punah saumyavapurmahatma 11 11-5011
#IBHBWBE(UPage 121 of 179
H= + 74l
arjuna uvaca 1
c! 4 ( Pl+ 9 -9 64 Bl 4 =+l( +
d;vedam manuam rpam tava saumyam janardana 1
(l+lP|FP B 4 H- B 6l- +T |6 6-+ {{--{+
idanmasmi samv;ttah sacetah prak;tim gatah 11 11-5111
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
B ( H |P( -9 c74l+|B 4-PP
sudurdarsamidam rpam d;avanasi yanmama 1
( 4l H-4F4 -9F4 |+t4 (H +Tl|= T-+ {{--+
deva apyasya rpasya nityam darsanakankiah 11 11-5211
+l( 4 ( + 69Bl + (l+ + + 744l
naham vedairna tapasa na danena na cejyaya 1
H14 94 |4l >7 c74l+|B Pl 4l+ {{--)+
sakya evamvidho draum d;avanasi mam yatha 11 11-5311
4l t4+-44l H14 H(P 4 |4l 5= +
bhaktya tvananyaya sakya ahamevamvidho'rjuna 1
l6 >7 6v4 + +4 7 9-69+ {{--?+
jatum draum ca tattvena praveum ca parantapa 11 11-5411
#IBHBWBE(UPage 122 of 179
PtTP T -Pt9Pl P- B\4|= 6-
matkarmak;nmatparamo madbhaktah sangavarjitah 1
|+4 - B4 6 9 4- B PlP |6 9l'74+ {{---+
nirvairah sarvabhteu yah sa mameti padava 11 11-5511
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
|4H-9(H +4l l +lP Tl(Hl 5\4l4-+ {{+
visvarpadarsanayogo namaikadaso'dhyayah 11 1111
#IBHBWBE(UPage 123 of 179
H l(Hl 5\4l4-
atha dvadaso'dhyayah
H= + 74l
arjuna uvaca 1
94 B664 l 4 lFt4l 94 9lB6
evam satatayukta ye bhaktastvam paryupasate 1
4 l-4P-4 6 9l T 4l |4HPl-+ {-{+
ye capyakaramavyaktam team ke yogavittamah 11 12-111
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
P4l4 -4 P+l 4 Pl |+t44 l 79lB6
mayyavesya mano ye mam nityayukta upasate 1
~&4l 94l 9 6l- 6 P 4 6Pl P6l-+ {-+
sraddhaya parayopetah te me yuktatama matah 11 12-211
4 t4P|+( -4P-4 94 9lB6
ye tvakaramanirdesyamavyaktam paryupasate 1
B4 P|-t4 T FP- 4P + {-)+
sarvatragamacintyaca kasthamacaIandhruvam 11 12-311
#IBHBWBE(UPage 124 of 179
B|44 |->4lP B4 BP4 &4-
sanniyamyendriyagramam sarvatra samabuddhayah 1
6 +lH 4|-6 PlP 4 B4 6|(6 6l-+ {-?+
te prapnuvanti mameva sarvabhtahite ratah 11 12-411
JHl 5|T6F6 9lP-4lB 6BlP +
kIeso'dhikatarasteamavyaktasaktacetasam 11
H-4l |( |6 -G ( (4|4l-46 + {--+
avyakta hi gatirduhkham dehavadbhiravapyate 11 12-511
4 6 B4l |T TPl |T P|4 B -4F4 Pt9-
ye tu sarvai karmai mayi sannyasya matparah 1
H+-4 + 4 4l + Pl \4l4-6 79lB6 + {-\+
ananyenaiva yogena mam dhyayanta upasate 11 12-611
6 9lP( BP &6l P t4 B BlBll6
teamaham samuddharta m;tyusamsarasagarat 1
4l|P +|lt9l P4l4 |H6 6BlP + {-+
bhavami naciratpartha mayyavesitacetasam 11 12-711
P4 4 P+ HltF4 P|4 4 |& |+4 H4
mayyeva mana adhatsva mayi buddhim nivesaya 1
|+4|B!4|B P4 4 H6 7\4 + B H4-+ {-<+
nivasiyasi mayyeva ata rdhvam na samsayah 11 12-811
#IBHBWBE(UPage 125 of 179
H |H BPll6 + HTl |9 P|4 |FP
atha cittam samadhatum na saknoi mayi sthiram 1
H-4lB4l + 66l Pl|P7l8 +V4+ {-+
abhyasayogena tato mamicchaptum dhanajaya 11 12-911
H-4lB 5-4BPl 5|B PtTP 9Pl 4
abhyase'pyasamartho'si matkarmaparamo bhava 1
P( P|9 TPl |T T 4 |-B|&P4l-F4|B+ {-{+
madarthamapi karmai kurvansiddhimavapsyasi 11 12-1011
H 6(-4Hl 5|B T6 PHl Pl|~6-
athaitadapyasakto'si kartum madyogamasritah 1
B4 TP Tt4l 66- T 46ltP4l+ + {-{{+
sarvakarmaphaIatyagam tatah kuru yatatmavan 11 12-1111
~ 4l |( l+P-4lBl7l+l&4l+ |4|H!46
sreyo hi janamabhyasajjanaddhyanam visiyate 1
\4l+ltTP Tt4lFt4ll7l|-6+-6P + {-{+
dhyanatkarmaphaIatyagastyagacchantiranantaram 11 12-1211
H 7l B4 6l+l P - TT 94
advea sarvabhtanam maitrah karua eva ca 1
|+P Pl |+(l- BP-GB G- Pl+ {-{)+
nirmamo nirahankarah samaduhkhasukhah kam 11 12-1311
#IBHBWBE(UPage 126 of 179
B-6 7- B66 4l l 46ltPl c7|+4-
santuah satatam yog yatatma d;dhaniscayah 1
P4|9 6P+l 4 |&4l P- B P |+4-+ {-{?+
mayyarpitamanobuddhiryo madbhaktah sa me priyah 11 12-1411
4FPll |=6 l Tl l Tll |=6 4-
yasmannodvijate Ioko Iokannodvijate ca yah 1
(9l P9 4l P l 4- B P |+4-+ {-{-+
haramarabhayodvegairmukto yah sa ca me priyah 11 12-1511
H+9 - H |( 7(lBl+l 6-4-
anapekah sucirdaka udasno gatavyathah 1
B4l 9|t4ll 4l P- B P |+4-+ {-{\+
sarvarambhaparityag yo madbhaktah sa me priyah 11 12-1611
4l + !4|6 + |7 + Hl |6 + Tl= |6
yo na h;yati na dvei na socati na kankati 1
H lH 9|t4ll |Pl-4- B P |+4-+ {-{+
subhasubhaparityag bhaktimanyah sa me priyah 11 12-1711
BP- Hl |P 6l Pl+l9Pl+4l -
samah satrau ca mitre ca tatha manapamanayoh 1
Hl6l !TB G-G 9 BP- B\|44|= 6-+ {-{<+
stoasukhaduhkheu samah sangavivarjitah 11 12-1811
#IBHBWBE(UPage 127 of 179
6 -4|+-(lF6 |6Pl +l B-6 7l 4 + T +|6
tuIyanindastutirmaun santuo yena kenacit 1
H|+T 6- |FP|6 |Pl-P |+4l +-+ {-{+
aniketah sthiramatirbhaktimanme priyo narah 11 12-1911
4 6 4l P 6|P( 4l 94 9lB6
ye tu dharmyam;tamidam yathoktam paryupasate 1
~;l+l Pt9Pl lF6 56l4 P |+4l-+ {-+
sraddadhana matparama bhaktaste'tva me priyah 11 12-2011
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
|4l l +lP l(Hl 5\4l4-+ {+
bhaktiyogo nama dvadaso'dhyayah 11 1211
#IBHBWBE(UPage 128 of 179
H 4l (Hl 5\4l4-
atha trayodaso'dhyayah
H= + 74l
arjuna uvaca 1
+T |6 9 9 4 P 4
prak;tim puruam caiva ketram ketrajameva ca 1
96 |(6 |P7l|P l+ 4 T H4+ {)-{+
etadveditumicchami janam jeyam ca kesava 11 13-111
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
( Hl Tl -6 4 |Pt4|l46
idam sarram kaunteya ketramityabhidhyate 1
96Hl 4 |H 6 +l- |6 6|(-+ {)-+
etadyo vetti tam prahuh ketraja iti tadvidah 11 13-211
l|9 Pl |4|& B4 9 l6
ketrajam capi mam viddhi sarvaketreu bharata 1
4l l + 4H7l+ P6 PP+ {)-)+
ketraketrajayorjanam yattajjanam matam mama 11 13-311
#IBHBWBE(UPage 129 of 179
6t 4 4lc 4|Tl| 46 46
tatketram yacca yad;kca yadvikari yatasca yat 1
B 4l 4t+l4 6tBPlB + P H T + {)-?+
sa ca yo yatprabhavasca tatsamasena me s;u 11 13-411
+|9|4 l l6 7-(l ||4 |4 - 9 T
;ibhirbahudha gtam chandobhirvividhaih p;thak 1
GB 9( 4 ( 6 P||4 |+|6 -+ {)--+
brahmastrapadaiscaiva hetumadbhirviniscitaih 11 13-511
P(l 6l-4( Tll 4 |&-4P 4
mahabhtanyahankaro buddhiravyaktameva ca 1
|->4l|T (H T 9 |->4l l-+ {)-\+
indriyai dasaikam ca paca cendriyagocarah 11 13-611
7l 9- B G -G B l6 6+l |6-
iccha dveah sukham duhkham sanghatascetana dh;tih 1
96t BPlB + B|4TlP (l6P + {)-+
etatketram samasena savikaramudah;tam 11 13-711
HPl|+t4P(|t4P|( Bl l|-6l= 4P
amanitvamadambhitvamahimsa kantirarjavam 1
Hll4l 9lB+ Hl F 4 PltP|4|+(-+ {)-<+
acaryopasanam saucam sthairyamatmavinigrahah 11 13-811
#IBHBWBE(UPage 130 of 179
|->4l 9 4 l4P+( Tl 94
indriyartheu vairagyamanahankara eva ca 1
=-PP t4 =l-4l|-G(l 9l+ (H +P + {)-+
janmam;tyujaravyadhiduhkhadoanudarsanam 11 13-911
HB|+|!4\- 9 (l (l|(9
asaktiranabhivangah putradarag;hadiu 1
|+t4 BP|Ht4|P7l|+7l 99|H9 + {)-{+
nityam ca samacittatvamianiopapattiu 11 13-1011
P|4 l+-44l + |-4|l|Tl
mayi cananyayogena bhaktiravyabhicari 1
|4|4( HB |4t4P|6= +B B|(+ {)-{{+
viviktadesasevitvamaratirjanasamsadi 11 13-1111
H\4ltPl+|+t4t4 6v4l+l (H +P
adhyatmajananityatvam tattvajanarthadarsanam 1
967l+|P|6 +l Pl+ 4(6l 5-4l+ {)-{+
etajjanamiti proktamajanam yadato'nyatha 11 13-1211
4 4Ht+44l|P 47lt4lP 6P+ 6
jeyam yattatpravakyami yajjatvam;tamasnute 1
H+l|( Pt9 G + BHlB46 + {)-{)+
anadi matparam brahma na sattannasaducyate 11 13-1311
#IBHBWBE(UPage 131 of 179
B4 6- 9l|T9l( 6tB4 6l 5||Hl P GP
sarvatah paipadam tatsarvato'kisiromukham 1
B4 6- ~ |6P[l T B4 Pl4 t4 |6U|6+ {)-{?+
sarvatah srutimaIIoke sarvamav;tya tihati 11 13-1411
B4 |->4 TllB B4 |->4|44|= 6P
sarvendriyaguabhasam sarvendriyavivarjitam 1
HB B4 4 |+ T Tl + {)-{-+
asaktam sarvabh;ccaiva nirguam guabhokt; ca 11 13-1511
4|(-6 6l+lP P 4
bahirantasca bhtanamacaram carameva ca 1
B Pt4lH(|4 4 F l|-6T 66 + {)-{\+
skmatvattadavijeyam drastham cantike ca tat 11 13-1611
H|4 6 9 |4|P4 |F6P
avibhaktam ca bhteu vibhaktamiva ca sthitam 1
66 67 4 |B!T +|4!T + {)-{+
bhtabhart; ca tajjeyam grasiu prabhaviu ca 11 13-1711
74l |69lP|9 6774l |6F6PB- 9P 46
jyotiamapi tajjyotistamasah paramucyate 1
l+ 4 l+4 |( B4 F4 |4|U6P + {)-{<+
janam jeyam janagamyam h;di sarvasya vihitam 11 13-1811
#IBHBWBE(UPage 132 of 179
|6 6l l+ 4 l BPlB6-
iti ketram tatha janam jeyam coktam samasatah 1
P 96|l4 Pl4l4l 99H6 + {)-{+
madbhakta etadvijaya madbhavayopapadyate 11 13-1911
+T |6 9 9 4 |4&4+l|( 7l4|9
prak;tim puruam caiva viddhyanadi ubhavapi 1
|4Tll Tl 4 |4|& +T |6B4l+ + {)-+
vikaramsca guamscaiva viddhi prak;tisambhavan 11 13-2011
Tl4 TlTT6 t4 ( 6 - +T |646
karyakaraakart;tve hetuh prak;tirucyate 1
9 9- B G-Gl+l l t4 ( 6 46 + {)-{+
puruah sukhaduhkhanam bhokt;tve heturucyate 11 13-2111
9 9- +T |6Fl |( +T |6=l- Tl+
puruah prak;tistho hi bhunkte prak;tijanguan 1
TlT TB\l 5F4 B(BHl |+=-PB + {)-+
karaam guasango'sya sadasadyonijanmasu 11 13-2211
79>7l+ P-6l 6l l l P( H-
upadraanumanta ca bharta bhokta mahesvarah 1
9PltP |6 l-4 l ( ( 5|FP-9 9- 9-+ {)-)+
paramatmeti capyukto dehe'sminpuruah parah 11 13-2311
#IBHBWBE(UPage 133 of 179
4 94 4 |H 9 9 +T |6 T - B(
ya evam vetti puruam prak;tim ca guaih saha 1
B4 l 46 Pl+l 5|9 + B 4l 5|=l46 + {)-?+
sarvatha vartamano'pi na sa bhyo'bhijayate 11 13-2411
\4l+ +ltP|+ 9-4|-6 T |(ltPl+PltP+l
dhyanenatmani pasyanti kecidatmanamatmana 1
H-4 Bl= 4 + 4l + TP 4l + l9 + {)--+
anye sankhyena yogena karmayogena capare 11 13-2511
H-4 t4 4P=l+-6- ~ t4l-4 -4 79lB6
anye tvevamajanantah srutvanyebhya upasate 1
6 5|9 l|66-t4 4 P t4 ~ |69l4Tl-+ {)-\+
te'pi catitarantyeva m;tyum srutiparayaah 11 13-2611
4l4tBVl46 |T|tBv4 Fl4=\PP
yavatsajayate kicitsattvam sthavarajangamam 1
B 4l lH||& 69 + {)-+
ketraketrajasamyogattadviddhi bharatarabha 11 13-2711
BP B4 9 6 9 |6U-6 9P HP
samam sarveu bhteu tihantam paramesvaram 1
|4+-4tF4|4+-4-6 4- 9-4|6 B 9-4|6+ {)-<+
vinasyatsvavinasyantam yah pasyati sa pasyati 11 13-2811
#IBHBWBE(UPage 134 of 179
BP 9-4|-( B4 BP4|F6PlHP
samam pasyanhi sarvatra samavasthitamsvaram 1
+ |(+Ft4ltP+ltPl+ 66l 4l|6 9l |6P + {)-+
na hinastyatmanatmanam tato yati param gatim 11 13-2911
+T t4 4 TPl |T |44PlTl|+ B4 H-
prak;tyaiva ca karmai kriyamaani sarvasah 1
4- 9-4|6 6ltPl+PT6l B 9-4|6+ {)-)+
yah pasyati tathatmanamakartaram sa pasyati 11 13-3011
4(l 69 l4P TFP+ 9-4|6
yada bhtap;thagbhavamekasthamanupasyati 1
66 94 |4F6l G B9H6 6(l+ {)-){+
tata eva ca vistaram brahma sampadyate tada 11 13-3111
H+l|(t4l| Tt4lt9PltPl4P-44-
anaditvannirguatvatparamatmayamavyayah 1
HlFl 5|9 Tl -6 4 + Tl |6 + |-46 + {)-)+
sarrastho'pi kaunteya na karoti na Iipyate 11 13-3211
4l B4 6 Bl 4l(lTlH +l 9|-46
yatha sarvagatam saukmyadakasam nopaIipyate 1
B4 l4|F6l ( ( 6ltPl +l 9|-46 + {)-))+
sarvatravasthito dehe tathatma nopaIipyate 11 13-3311
#IBHBWBE(UPage 135 of 179
4l +TlH4t4 T- T tH l T|PP |4-
yatha prakasayatyekah k;tsnam Iokamimam ravih 1
l 6l T tH +TlH4|6 l6+ {)-)?+
ketram ketr tatha k;tsnam prakasayati bharata 11 13-3411
4l 4P-6 l+ 9l
ketraketrajayorevamantaram janacakua 1
6+T |6Pl 4 |44l |-6 6 9P + {)-)-+
bhtaprak;timokam ca ye viduryanti te param 11 13-3511
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
|4l4l l +lP 4l (Hl 5\4l4-+ {)+
ketraketrajavibhagayogo nama trayodaso'dhyayah 11 1311
#IBHBWBE(UPage 136 of 179
H 6 ( Hl 5\4l4-
atha caturdaso'dhyayah
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
9 4- +44l|P l+l+l l+P HPP
param bhyah pravakyami jananam janamuttamam 1
47lt4l P +4- B4 9l |B|&|P6l 6l-+ {?-{+
yajjatva munayah sarve param siddhimito gatah 11 14-111
( l+P 9l|~t4 PP Bl4 Pl6l-
idam janamupasritya mama sadharmyamagatah 1
B 5|9 +l 9=l4-6 +4 + -4|-6 + {?-+
sarge'pi nopajayante praIaye na vyathanti ca 11 14-211
PP 4l |+P (( G 6|FP- (l4(P
mama yonirmahad brahma tasmingarbham dadhamyaham 1
B4- B4 6l+l 66l 4|6 l6+ {?-)+
sambhavah sarvabhtanam tato bhavati bharata 11 14-311
#IBHBWBE(UPage 137 of 179
B4 4l |+9 Tl -6 4 P 6 4- B4|-6 4l-
sarvayoniu kaunteya mrtayah sambhavanti yah 1
6lBl G P(Hl |+( 4l=+(- |96l+ {?-?+
tasam brahma mahadyoniraham bjapradah pita 11 14-411
Bv4 =F6P |6 Tl- +T |6B4l-
sattvam rajastama iti guah prak;tisambhavah 1
|+4|-6 P(l4l(l ( ( ( |(+P-44P + {?--+
nibadhnanti mahabaho dehe dehinamavyayam 11 14-511
6 Bv4 |+P t4lt+TlHTP+lP4P
tatra sattvam nirmaIatvatprakasakamanamayam 1
B GB\ + 4l|6 l+B\ + l++ {?-\+
sukhasangena badhnati janasangena canagha 11 14-611
=l lltPT |4|& 6 !TlB\BP 4P
rajo ragatmakam viddhi t;asangasamudbhavam 1
6|4l|6 Tl -6 4 TP B\ + ( |(+P + {?-+
tannibadhnati kaunteya karmasangena dehinam 11 14-711
6PFt4l+= |4|& Pl (+ B4 ( |(+lP
tamastvajanajam viddhi mohanam sarvadehinam 1
+Pl(lF4|+>l|F6|4l|6 l6+ {?-<+
pramadaIasyanidrabhistannibadhnati bharata 11 14-811
#IBHBWBE(UPage 138 of 179
Bv4 B G BV4|6 =- TP |T l6
sattvam sukhe sajayati rajah karmai bharata 1
l+Pl4 t4 6 6P- +Pl( BV4t4 6+ {?-+
janamav;tya tu tamah pramade sajayatyuta 11 14-911
=F6Pl| 4 Bv4 4|6 l6
rajastamascabhibhya sattvam bhavati bharata 1
=- Bv4 6P 4 6P- Bv4 =F6l+ {?-{+
rajah sattvam tamascaiva tamah sattvam rajastatha 11 14-1011
B4 l 9 ( ( 5|FP-+TlH 79=l46
sarvadvareu dehe'sminprakasa upajayate 1
l+ 4(l 6(l |4Hl|4 & Bv4|Pt4 6+ {?-{{+
janam yada tada vidyadviv;ddham sattvamityuta 11 14-1111
l - +4 |Hl- TP TlPHP- F9 (l
Iobhah prav;ttirarambhah karmaamasamah sp;ha 1
=F4 6l|+ =l4-6 |44 & 69 + {?-{+
rajasyetani jayante viv;ddhe bharatarabha 11 14-1211
H+TlHl 5+4 |H +Pl(l Pl ( 94
aprakaso'prav;ttisca pramado moha eva ca 1
6PF4 6l|+ =l4-6 |44 & T +-(++ {?-{)+
tamasyetani jayante viv;ddhe kurunandana 11 14-1311
#IBHBWBE(UPage 139 of 179
4(l Bv4 +4 & 6 +4 4l|6 ( ( 6
yada sattve prav;ddhe tu praIayam yati dehabh;t 1
6(l HP|4(l l Tl+Pl-+|69H6 + {?-{?+
tadottamavidam IokanamaIanpratipadyate 11 14-1411
=|B +4 t4l TP B|\9 =l46
rajasi praIayam gatva karmasangiu jayate 1
6l +l+F6P|B P 74l |+9 =l46 + {?-{-+
tatha praInastamasi mdhayoniu jayate 11 14-1511
TP T- B T 6F4l- Bl|v4T |+P TP
karmaah suk;tasyahuh sattvikam nirmaIam phaIam 1
=BF6 T -GPl+ 6PB- TP + {?-{\+
rajasastu phaIam duhkhamajanam tamasah phaIam 11 14-1611
Bv4ltBVl46 l+ =Bl l 94
sattvatsajayate janam rajaso Iobha eva ca 1
+Pl(Pl (l 6PBl 46l 5l+P 4 + {?-{+
pramadamohau tamaso bhavato'janameva ca 11 14-1711
7\4 7|-6 Bv4Fl P\4 |6U|-6 l=Bl-
rdhvam gacchanti sattvastha madhye tihanti rajasah 1
=-4 T4 |HFl Hl 7|-6 6lPBl-+ {?-{<+
jaghanyaguav;ttistha adho gacchanti tamasah 11 14-1811
#IBHBWBE(UPage 140 of 179
+l-4 T -4- T6l 4(l >7l+ 9-4|6
nanyam guebhyah kartaram yada draanupasyati 1
T -4 9 4 |H Pl4 Bl 5|7|6+ {?-{+
guebhyasca param vetti madbhavam so'dhigacchati 11 14-1911
Tl+ 6l+6lt4 l-( (l ( (BP 4l+
guanetanattya trndeh dehasamudbhavan 1
=-PP t4 =l-G |4 P l 5P 6P+ 6 + {?-+
janmam;tyujaraduhkhairvimukto'm;tamasnute 11 14-2011
H= + 74l
arjuna uvaca 1
T | \ Nl- Tl+ 6l+6l6l 4|6 +l
kairIingaistrnguanetanatto bhavati prabho 1
|TPll- T 6l Nl- Tl+|646 6 + {?-{+
kimacarah katham caitamstrnguanativartate 11 14-2111
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
+TlH +4 |H Pl (P 4 9l'74
prakasam ca prav;ttim ca mohameva ca padava 1
+ |7 B+4 Hl|+ + |+4 Hl|+ Tl= |6+ {?-+
na dvei samprav;ttani na niv;ttani kankati 11 14-2211
#IBHBWBE(UPage 141 of 179
7(lBl+4(lBl+l T 4l + |4l-46
udasnavadasno guairyo na vicaIyate 1
Tl 46 -6 t4 4 4l 54|6U|6 + \6 + {?-)+
gua vartanta ityevam yo'vatihati nengate 11 14-2311
BP-GB G- F4F- BPl 7l-PTl+-
samaduhkhasukhah svasthah samaIoasmakacanah 1
6 -4|+4l|+4l lF6 -4|+-(ltPB F6 |6-+ {?-?+
tuIyapriyapriyo dhrastuIyanindatmasamstutih 11 14-2411
Pl+l9Pl+4l F6 -4F6 -4l |Pl|94l -
manapamanayostuIyastuIyo mitraripakayoh 1
B4l 9|t4ll Tl6l6- B 746 + {?--+
sarvarambhaparityag guattah sa ucyate 11 14-2511
Pl 4l 5-4|l T |4l + B 46
mam ca yo'vyabhicarea bhaktiyogena sevate 1
B Tl-BP6lt4 6l-G 4l4 T-96 + {?-\+
sa guansamattyaitanbrahmabhyaya kaIpate 11 14-2611
GTl |( +|6Ul(PP 6F4l-44F4
brahmao hi pratihahamam;tasyavyayasya ca 1
HlH6F4 P F4 B GF4 Tl|-6TF4 + {?-+
sasvatasya ca dharmasya sukhasyaikantikasya ca 11 14-2711
#IBHBWBE(UPage 142 of 179
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
T4|4l4l l +lP 6 ( Hl 5\4l4-+ {?+
guatrayavibhagayogo nama caturdaso'dhyayah 11 1411
#IBHBWBE(UPage 143 of 179
H 9(Hl 5\4l4-
atha pacadaso'dhyayah
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
7\4 P P-HlGPHt +l-44P
rdhvamIamadhahsakhamasvattham prahuravyayam 1
7-(l |B 4F4 9Tl |+ 4F6 4 ( B 4 (|46 + {--{+
chandamsi yasya parani yastam veda sa vedavit 11 15-111
Hl \4 +B 6lF6F4 HlGl
adhascordhvam pras;tastasya sakha
T+4 &l |494+4ll-
guaprav;ddha viayapravaIah 1
H P l-4+ B-66l|+
adhasca mIanyanusantatani
TPl + 4-l|+ P+ !4l T + {--+
karmanubandhni manuyaIoke 11 15-211
#IBHBWBE(UPage 144 of 179
+ -9PF4 ( 6l 9-46
na rpamasyeha tathopaIabhyate
+l-6l + l|(+ B+|6Ul
nanto na cadirna ca sampratiha 1
HHtP + B |4-7P
asvatthamenam suvirdhamIam
HB\HN T c7 + |7v4l+ {--)+
asangasastrea d;dhena chittva 11 15-311
66- 9( 6t9|Pl| 6-4
tatah padam tatparimargitavyam
4|FP-6l + |+46 |-6 4-
yasmingata na nivartanti bhyah 1
6P 4 lH 9 9 +9H
tameva cadyam puruam prapadye 1
46- +4 |H- +B 6l 9 lTl+ {--?+
yatah prav;ttih pras;ta pura 11 15-411
|+Pl +Pl (l |=6B\(l 9l
nirmanamoha jitasangadoa
H\4ltP|+t4l |4|+4 HTlPl-
adhyatmanitya viniv;ttakamah 1
#IBHBWBE(UPage 145 of 179
- |4 P l- B G-GB -
dvandvairvimuktah sukhaduhkhasajair-
7-t4P 7l- 9(P-44 66 + {---+
gacchantyamdhah padamavyayam tat 11 15-511
+ 6lB46 B 4l + HHll + 9l4T-
na tadbhasayate sryo na sasanko na pavakah 1
4Jt4l + |+46 -6 6&lP 9P PP+ {--\+
yadgatva na nivartante taddhama paramam mama 11 15-611
PP 4l Hl =l4l T =l4 6- B+l6+-
mamaivamso jvaIoke jvabhtah sanatanah 1
P+-9Ul+l|->4l|T +T |6Fl|+ T9 |6+ {--+
manahahanndriyai prak;tisthani karati 11 15-711
Hl 4(4lHl |6 4l-4 t4lP6lH-
sarram yadavapnoti yaccapyutkramatsvarah 1
|(t4 6l|+ B 4l|6 4l4 -l|+4lH4l6 + {--<+
g;hitvaitani samyati vayurgandhanivasayat 11 15-811
~l - F9H + B+ lTP 4
srotram cakuh sparsanam ca rasanam ghraameva ca 1
H|Ul4 P+l4 |494l+ 9B 46 + {--+
adhihaya manascayam viayanupasevate 11 15-911
#IBHBWBE(UPage 146 of 179
7t4lP-6 |F6 4l|9 Vl+ 4l Tl|-46P
utkramantam sthitam vapi bhujanam va guanvitam 1
|4P 7l +l+ 9-4|-6 9-4|-6 l+ 9-+ {--{+
vimdha nanupasyanti pasyanti janacakuah 11 15-1011
46-6l 4l |+ + 9-4-t4ltP-44|F6P
yatanto yoginascainam pasyantyatmanyavasthitam 1
46-6l 5-4T 6ltPl+l + + 9-4-t4 6B-+ {--{{+
yatanto'pyak;tatmano nainam pasyantyacetasah 11 15-1111
4(l|(t46 6 =l =lB46 5|GP
yadadityagatam tejo jagadbhasayate'khiIam 1
4->P|B 4lPl 6H =l |4|& PlPTP + {--{+
yaccandramasi yaccagnau tattejo viddhi mamakam 11 15-1211
lPl|4-4 6l|+ l4l4(Pl =Bl
gamavisya ca bhtani dharayamyahamojasa 1
9 !Tl|P l 9l- B4l - Bl Pl t4l BltPT-+ {--{)+
puami cauadhh sarvah somo bhtva rasatmakah 11 15-1311
H( 4 Hl+l t4l +l|T+l ( (Pl|~6-
aham vaisvanaro bhtva prainam dehamasritah 1
+lTl9l+BPl4 - 9l4 6 |4 P + {--{?+
praapanasamayuktah pacamyannam caturvidham 11 15-1411
#IBHBWBE(UPage 147 of 179
B4 F4 l( |( B||47l
sarvasya caham h;di sannivio
PH- FP |6l +P9l (+
mattah sm;tirjanamapohanaca 1
4 ( B4 (P 4 4 Hl
vedaisca sarvairahameva vedyo
4 (l-6T (|4( 4 l(P + {--{-+
vedantak;dvedavideva caham 11 15-1511
l|4Pl 9 9l l T l 94
dvavimau puruau Ioke karascakara eva ca 1
- B4l |T 6l|+ T Fl 5 746 + {--{\+
karah sarvai bhtani kastho'kara ucyate 11 15-1611
7HP- 9 9Ft4-4- 9PltP t4 l6-
uttamah puruastvanyah paramatmetyudhah;tah 1
4l l T4Pl|4-4 |4t4 -44 H-+ {--{+
yo Iokatrayamavisya bibhartyavyaya svarah 11 15-1711
4FPltP6l6l 5(Pl(|9 l HP-
yasmatkaramatto'hamakaradapi cottamah 1
H6l 5|FP l T 4 ( +|6- 9 9l HP-+ {--{<+
ato'smi Ioke vedeca prathitah puruottamah 11 15-1811
#IBHBWBE(UPage 148 of 179
4l PlP 4PBP 7l =l+l|6 9 9l HPP
yo mamevamasammdho janati puruottamam 1
B B4 |4=|6 Pl B4 l4 + l6+ {--{+
sa sarvavidbhajati mam sarvabhavena bharata 11 15-1911
|6 G6P HlN|P(P P4l+
iti guhyatamam sastramidamuktam mayanagha 1
96 ( \4l 4 |&Pl-F4ltT 6T t4 l6+ {--+
etadbuddhva buddhimansyatk;tak;tyasca bharata 11 15-2011
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= + B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjuna samvade
9 9l HP4l l +lP 9(Hl 5\4l4-+ {-+
puruottamayogo nama pacadaso'dhyayah 11 1511
#IBHBWBE(UPage 149 of 179
H 9l 7Hl 5\4l4-
atha odaso'dhyayah
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
H4 Bv4B H |&l +4l -44|F|6-
abhayam sattvasamsuddhirjanayogavyavasthitih 1
(l+ (P 4 F4l\4l4F69 Hl= 4P + {\-{+
danam damasca yajasca svadhyayastapa arjavam 11 16-111
H|( Bl Bt4P4l Ft4l- Hl|-69 H +P
ahimsa satyamakrodhastyagah santirapaisunam 1
(4l 6 !4l |4 Pl( 4 ll9P + {\-+
daya bhtevaIoIuptvam mardavam hrracapaIam 11 16-211
6 =- Pl |6- Hl P>l (l +l|6Pl|+6l
tejah kama dh;tih saucamadroho natimanita 1
4|-6 B9( ( 4lP|=l6F4 l6+ {\-)+
bhavanti sampadam daivmabhijatasya bharata 11 16-311
#IBHBWBE(UPage 150 of 179
(l (9l 5|Pl+ 4l - 9l!4P 4
dambho darpo'bhimanasca krodhah paruyameva ca 1
Hl+ l|=l6F4 9l B9(PlB lP + {\-?+
ajanam cabhijatasya partha sampadamasurm 11 16-411
( 4l B9|Pl l4 |+4-l4lB l P6l
daiv sampadvimokaya nibandhayasur mata 1
Pl H - B9( ( 4lP|=l6l 5|B 9l'74+ {\--+
ma sucah sampadam daivmabhijato'si padava 11 16-511
l 6Bl l T 5|FP-( 4 HlB 94
dvau bhtasargau Ioke'smindaiva asura eva ca 1
( 4l |4F6H- +l HlB 9l P H T + {\-\+
daivo vistarasah prokta asuram partha me s;u 11 16-611
+4 |H |+4 |H =+l + |4lB l-
prav;ttim ca niv;ttim ca jana na vidurasurah 1
+ Hl +l|9 lll + Bt4 6 9 |4H6 + {\-+
na saucam napi cacaro na satyam teu vidyate 11 16-711
HBt4P+|6U 6 =(l+lHP
asatyamapratiham te jagadahuransvaram 1
H9F9B 6 |TP-4tTlP( 6 TP + {\-<+
aparasparasambhtam kimanyatkamahaitukam 11 16-811
#IBHBWBE(UPage 151 of 179
96l c|7P47-4 +7ltPl+l 5-94 &4-
etam d;imavaabhya naatmano'Ipabuddhayah 1
+4-t4 TPl T- 4l4 =6l 5|(6l-+ {\-+
prabhavantyugrakarmaah kayaya jagato'hitah 11 16-911
TlPPl|~t4 !9 (Pl+P(l|-46l-
kamamasritya dupram dambhamanamadanvitah 1
Pl (lJ (lt4lBl(l-+46 -6 5H |6l-+ {\-{+
mohadg;htvasadgrahanpravartante'sucivratah 11 16-1011
|-6lP9|P 4l +4l-6lP 9l|~6l-
cintamaparimeyam ca praIayantamupasritah 1
TlPl 9l 9Pl 96l4|(|6 |+|6l-+ {\-{{+
kamopabhogaparama etavaditi niscitah 11 16-1111
HlHl9lHH6 4 &l- TlP4l 9l4Tl-
asapasasatairbaddhah kamakrodhaparayaah 1
(-6 TlPl l P-4l4 +l B4l+ + {\-{+
hante kamabhogarthamanyayenarthasacayan 11 16-1211
(PH P4l -|PP +l-F4 P+l P
idamadya maya Iabdhamimam prapsye manoratham 1
(PF6l(P|9 P |4!4|6 9 + +P + {\-{)+
idamastdamapi me bhaviyati punardhanam 11 16-1311
#IBHBWBE(UPage 152 of 179
HBl P4l (6- H ( |+!4 l9l+|9
asau maya hatah satrurhaniye caparanapi 1
Hl 5(P( l l |B&l 5( 44l-B Gl+ {\-{?+
svaro'hamaham bhog siddho'ham baIavansukh 11 16-1411
Hl74l 5|=+4l+|FP Tl 5-4l 5|F6 BcHl P4l
adhyo'bhijanavanasmi ko'nyo'sti sad;so maya 1
44 (lF4l|P Pl |(!4 t4l+|4Pl |(6l-+ {\-{-+
yakye dasyami modiya ityajanavimohitah 11 16-1511
H+ T|H|4Hl-6l Pl (=lBPl4 6l-
anekacittavibhranta mohajaIasamav;tah 1
+Bl- TlPl 9 96|-6 +T 5H l + {\-{\+
prasaktah kamabhogeu patanti narake'sucau 11 16-1611
HltPBl|46l- F6-l +Pl+P(l|-46l-
atmasambhavitah stabdha dhanamanamadanvitah 1
4=-6 +lP4 F6 ( +l|4|9 4 TP + {\-{+
yajante namayajaiste dambhenavidhiprvakam 11 16-1711
H( Tl 4 (9 TlP 4l B |~6l-
ahankaram baIam darpam kamam krodham ca samsritah 1
PlPltP9( ( 9 +|9-6l 5-4B 4Tl-+ {\-{<+
mamatmaparadeheu pradvianto'bhyasyakah 11 16-1811
#IBHBWBE(UPage 153 of 179
6l+( |96- 4 l-B Bl 9 +lPl+
tanaham dviatah kruransamsareu naradhaman 1
|9l4=GPH l+lB l!4 4 4l |+9 + {\-{+
kipamyajasramasubhanasurveva yoniu 11 16-1911
HlB l 4l |+Pl9l P 7l =-P|+ =-P|+
asurm yonimapanna mdha janmani janmani 1
PlP+l-4 4 Tl -6 4 66l 4l-t4Pl |6P + {\-+
mamaprapyaiva kaunteya tato yantyadhamam gatim 11 16-2011
||4 +TF4 ( l +lH+PltP+-
trividham narakasyedam dvaram nasanamatmanah 1
TlP- 4l F6l l F6FPl( 6t4 t4= 6 + {\-{+
kamah krodhastatha Iobhastasmadetattrayam tyajet 11 16-2111
96 |4 P - Tl -6 4 6Pl l |N|+ -
etairvimuktah kaunteya tamodvaraistribhirnarah 1
Hlt4ltP+- ~ 4F66l 4l|6 9l |6P + {\-+
acaratyatmanah sreyastato yati param gatim 11 16-2211
4- HlN|4|P tB 74 46 6 TlPTl6-
yah sastravidhimuts;jya vartate kamakaratah 1
+ B |B|&P4lHl |6 + B G + 9l |6P + {\-)+
na sa siddhimavapnoti na sukham na param gatim 11 16-2311
#IBHBWBE(UPage 154 of 179
6FPl7lN +PlT 6 Tl4l Tl4 -44|F6l
tasmacchastram pramaam te karyakaryavyavasthitau 1
lt4l HlN|4l+l TP T6 |P(l( |B+ {\-?+
jatva sastravidhanoktam karma kartumiharhasi 11 16-2411
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
( 4lB B9|l4l l +lP 9l 7Hl 5\4l4-+ {\+
daivasurasampadvibhagayogo nama odaso'dhyayah 11 1611
#IBHBWBE(UPage 155 of 179
H B8(Hl 5\4l4-
atha saptadaso'dhyayah
H= + 74l
arjuna uvaca 1
4 HlN|4|P tB 74 4=-6 ~&4l|-46l-
ye sastravidhimuts;jya yajante sraddhayanvitah 1
6 9l |+Ul 6 Tl T !T Bv4Pl(l =F6P-+ {-{+
team niha tu ka k;a sattvamaho rajastamah 11 17-111
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
||4l 4|6 ~&l ( |(+l Bl F4l4=l
trividha bhavati sraddha dehinam sa svabhavaja 1
Bl|v4Tl l=Bl 4 6lPBl |6 6l H T + {-+
sattvik rajas caiva tamas ceti tam s;u 11 17-211
Bv4l+ -9l B4 F4 ~&l 4|6 l6
sattvanurpa sarvasya sraddha bhavati bharata 1
~&lP4l 54 9 9l 4l 4&- B 94 B-+ {-)+
sraddhamayo'yam puruo yo yacchraddhah sa eva sah 11 17-311
#IBHBWBE(UPage 156 of 179
4=-6 Bl|v4Tl ( 4l-4l |B l=Bl-
yajante sattvika devanyakarakamsi rajasah 1
+ 6l- 6Tl l-4 4=-6 6lPBl =+l-+ {-?+
pretanbhtagaamscanye yajante tamasa janah 11 17-411
HHlN|4|(6 l 6-4-6 4 69l =+l-
asastravihitam ghoram tapyante ye tapo janah 1
(l( TlB 4 l- TlPl4l|-46l-+ {--+
dambhahankarasamyuktah kamaragabaIanvitah 11 17-511
T9 4-6- HlF 6lPP 6B-
karayantah sarrastham bhtagramamacetasah 1
Pl 4l-6-HlF 6l|-4&4lB |+4l+ + {-\+
mam caivantahsarrastham tanviddhyasuraniscayan 11 17-611
Hl(lFt4|9 B4 F4 ||4l 4|6 |+4-
aharastvapi sarvasya trividho bhavati priyah 1
4F69F6l (l+ 6 9l (|PP H T + {-+
yajastapastatha danam team bhedamimam s;u 11 17-711
Hl4 -Bv44ll 4B G+l|6|44 +l-
ayuhsattvabaIarogyasukhaprtivivardhanah 1
F4l- |Hl- |Fl Hl Hl(ll- Bl|v4T|+4l-+ {-<+
rasyah snigdhah sthira h;dya aharah sattvikapriyah 11 17-811
#IBHBWBE(UPage 157 of 179
T 44Tlt4 !T6lT-|4(l|(+-
kavamIaIavaatyuatkarkavidahinah 1
Hl(ll l=BF4 7l -GHl TlP4+(l-+ {-+
ahara rajasasyea duhkhasokamayapradah 11 17-911
4l64lP 6B 9 |6 94 |96 46
yatayamam gatarasam pti paryuitam ca yat 1
7|77P|9 lP \4 l =+ 6lPB|+4P + {-{+
ucchiamapi camedhyam bhojanam tamasapriyam 11 17-1011
HTl|= |4 l |4|c7l 4 746
aphaIankibhiryajo vidhid;o ya ijyate 1
47-4P 4 |6 P+- BPll4 B Bl|v4T-+ {-{{+
yaavyameveti manah samadhaya sa sattvikah 11 17-1111
H|B-l4 6 T (l P|9 4 46
abhisandhaya tu phaIam dambharthamapi caiva yat 1
746 6~ U 6 4 |4|& l=BP + {-{+
ijyate bharatasreha tam yajam viddhi rajasam 11 17-1211
|4|(l+PB 7l P(l+P(|TP
vidhihnamas;annam mantrahnamadakiam 1
~&l|4|(6 4 6lPB 9|6 + {-{)+
sraddhavirahitam yajam tamasam paricakate 11 17-1311
#IBHBWBE(UPage 158 of 179
( 4|= +l9 =+ Hl Pl= 4P
devadvijaguruprajapjanam saucamarjavam 1
G4 P|( Bl Hll 69 746 + {-{?+
brahmacaryamahimsa ca sarram tapa ucyate 11 17-1411
H+ T 4l14 Bt4 |+4|(6 46
anudvegakaram vakyam satyam priyahitam ca yat 1
F4l\4l4l-4B+ 4 4l= P4 69 746 + {-{-+
svadhyayabhyasanam caiva vanmayam tapa ucyate 11 17-1511
P+- +Bl(- Bl 4t4 Pl +PltP|4|+(-
manah prasadah saumyatvam maunamatmavinigrahah 1
l4B H |&|t4 6H9l Pl+BP 46 + {-{\+
bhavasamsuddhirityetattapo manasamucyate 11 17-1611
~&4l 94l 68 69F6|t|4 + -
sraddhaya paraya taptam tapastattrividham naraih 1
HTlTl|= |4 - Bl|v4T 9|6 + {-{+
aphaIakankibhiryuktaih sattvikam paricakate 11 17-1711
BtTlPl+9 =l 69l ( + 4 46
satkaramanapjartham tapo dambhena caiva yat 1
|446 6|(( +l l=B P 4P + {-{<+
kriyate tadiha proktam rajasam caIamadhruvam 11 17-1811
#IBHBWBE(UPage 159 of 179
P 7l( TltP+l 4t9l74l |446 69-
mdhagraheatmano yatpdaya kriyate tapah 1
9F4l tBl(+l 4l 6HlPBP (l6P + {-{+
parasyotsadanartham va tattamasamudah;tam 11 17-1911
(l6-4|P|6 4;l+ (l46 5+ 9Tl|T
datavyamiti yaddanam dyate'nupakarie 1
( H Tl 9l 6;l+ Bl|v4T FP 6P + {-+
dese kaIe ca patre ca taddanam sattvikam sm;tam 11 17-2011
4H +t4 9Tll TP |;-4 4l 9 +-
yattu pratyupakarartham phaIamuddisya va punah 1
(l46 9||J7 6;l+ l=B FP 6P + {-{+
dyate ca parikIiam taddanam rajasam sm;tam 11 17-2111
H( HTl 4;l+P9l -4 (l46
adesakaIe yaddanamapatrebhyasca dyate 1
HBtT 6P4l6 6HlPBP (l6P + {-+
asatk;tamavajatam tattamasamudah;tam 11 17-2211
V6tB|(|6 |+( Hl GT|N|4- FP 6-
omtatsaditi nirdeso brahmaastrividhah sm;tah 1
lGTlF6 + 4 (l 4l |4|(6l- 9 l+ {-)+
brahmaastena vedasca yajasca vihitah pura 11 17-2311
#IBHBWBE(UPage 160 of 179
6FPl(l |Pt4 (lt4 4(l+69-|44l-
tasmadomityudah;tya yajadanatapahkriyah 1
+46 -6 |4l+l l- B66 G4l|(+lP + {-?+
pravartante vidhanoktah satatam brahmavadinam 11 17-2411
6|(t4+|B-l4 T 469-|44l-
tadityanabhisandhaya phaIam yajatapahkriyah 1
(l+|44l |4|4l- |44-6 Pl Tl|= |-+ {--+
danakriyasca vividhah kriyante mokakankibhih 11 17-2511
Bl4 Bl l4 B|(t4 6t+4 746
sadbhave sadhubhave ca sadityetatprayujyate 1
+HF6 TP |T 6l B7-(- 9l 4 746 + {-\+
prasaste karmai tatha sacchabdah partha yujyate 11 17-2611
4 69|B (l+ |F|6- B|(|6 l 46
yaje tapasi dane ca sthitih saditi cocyate 1
TP 4 6(l 4 B|(t4 4l|l46 + {-+
karma caiva tadarthyam sadityevabhidhyate 11 17-2711
H~&4l 6 (H 69F68 T 6 46
asraddhaya hutam dattam tapastaptam k;tam ca yat 1
HB|(t4 46 9l + 6t+ -4 +l (+ {-<+
asadityucyate partha na ca tatprepya no iha 11 17-2811
#IBHBWBE(UPage 161 of 179
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
~&l4|4l4l l +lP B8(Hl 5\4l4-+ {+
sraddhatrayavibhagayogo nama saptadaso'dhyayah 11 1711
#IBHBWBE(UPage 162 of 179
Hl7l(Hl 5\4l4-
athaadaso'dhyayah
H= + 74l
arjuna uvaca 1
B -4lBF4 P(l4l(l 6v4|P7l|P 4 |(6 P
sannyasasya mahabaho tattvamicchami veditum 1
t4lF4 9lT H 9 T |H|+9 (++ {<-{+
tyagasya ca h;kesa p;thakkesinidana 11 18-111
~l4l+ 4l
srbhagavanuvaca 1
Tl4l+l TP Tl -4lB B -4lB T44l |4-
kamyanam karmaam nyasam sannyasam kavayo viduh 1
B4 TP Tt4l +lFt4l |4Tl-+ {<-+
sarvakarmaphaIatyagam prahustyagam vicakaah 11 18-211
t4l74 (l 94|(t4 T TP +lP +l|9T-
tyajyam doavadityeke karma prahurmaniah 1
4(l+69-TP + t4l74|P|6 l9 + {<-)+
yajadanatapahkarma na tyajyamiti capare 11 18-311
#IBHBWBE(UPage 163 of 179
|+4 H T P 6 t4l 6BHP
niscayam s;u me tatra tyage bharatasattama 1
t4ll |( 9 9-4l ||4- B+Tl|6 6-+ {<-?+
tyago hi puruavyaghra trividhah samprakrtitah 11 18-411
4(l+69-TP + t4l74 Tl4 P 4 66
yajadanatapahkarma na tyajyam karyameva tat 1
4l (l+ 69 4 9l4+l|+ P+l|9TlP + {<--+
yajo danam tapascaiva pavanani maniam 11 18-511
96l-4|9 6 TPl |T B\ t44l Tl|+
etanyapi tu karmai sangam tyaktva phaIani ca 1
T6 -4l+l|6 P 9l |+|6 P6P HPP + {<-\+
kartavyanti me partha niscitam matamuttamam 11 18-611
|+46F4 6 B -4lB- TP Tl +l 99H6
niyatasya tu sannyasah karmao nopapadyate 1
Pl (lHF4 9|t4lF6lPB- 9|Tl|6 6-+ {<-+
mohattasya parityagastamasah parikrtitah 11 18-711
-G|Pt4 4 4tTP Tl4J H4lv4= 6
duhkhamityeva yatkarma kayakIesabhayattyajet 1
B T t4l l=B t4l + 4 t4lT 6 + {<-<+
sa k;tva rajasam tyagam naiva tyagaphaIam Iabhet 11 18-811
#IBHBWBE(UPage 164 of 179
Tl4 |Pt4 4 4tTP |+46 |446 5= +
karyamityeva yatkarma niyatam kriyate'rjuna 1
B\ t44l T 4 B t4l- Bl|v4Tl P6-+ {<-+
sangam tyaktva phaIam caiva sa tyagah sattviko matah 11 18-911
+ 74T H TP T H +l+ 9=6
na dveyakusaIam karma kusaIe nanuajjate 1
t4ll Bv4BPl|47l P l4l |7B H4-+ {<-{+
tyag sattvasamavio medhav chinnasamsayah 11 18-1011
+ |( ( ( 6l H14 t4 TPl '4H 96-
na hi dehabh;ta sakyam tyaktum karmayaseatah 1
4F6 TP Tt4ll B t4llt4|l46 + {<-{{+
yastu karmaphaIatyag sa tyagtyabhidhyate 11 18-1111
H|+7|P7 |P~ ||4 TP T- TP
aniamiam misram ca trividham karmaah phaIam 1
4t4t4l|+l + t4 + 6 B -4l|B+l 14|6 + {<-{+
bhavatyatyaginam pretya na tu sannyasinam kvacit 11 18-1211
9 6l|+ P(l4l(l TlTl|+ |+4l P
pacaitani mahabaho karaani nibodha me 1
Bl= 4 T 6l-6 +l l|+ |B&4 B4 TP TlP + {<-{)+
sankhye k;tante proktani siddhaye sarvakarmaam 11 18-1311
#IBHBWBE(UPage 165 of 179
H|Ul+ 6l T6l TT 9 |4P
adhihanam tatha karta karaam ca p;thagvidham 1
|4|4l 9 7l ( 4 4l 9PP + {<-{?+
vividhasca p;thakcea daivam caivatra pacamam 11 18-1411
Hl4l= P+l |4 tTP +l6 +-
sarravanmanobhiryatkarma prarabhate narah 1
-4l4 4l |49l6 4l 9 6 6F4 ( 64-+ {<-{-+
nyayyam va vipartam va pacaite tasya hetavah 11 18-1511
6 4 B|6 T6l PltPl+ T 4 6 4-
tatraivam sati kartaramatmanam kevaIam tu yah 1
9-4t4T 64 |&t4l B 9-4|6 P |6-+ {<-{\+
pasyatyak;tabuddhitvanna sa pasyati durmatih 11 18-1611
4F4 +l( T 6l l4l 4 |&4 F4 + |-46
yasya nahank;to bhavo buddhiryasya na Iipyate 1
(t4l5|9 B Pl [l Tl (|-6 + |+4\46 + {<-{+
hatva'pi sa imamIIokanna hanti na nibadhyate 11 18-1711
l+ 4 9|l6l ||4l TP l (+l
janam jeyam parijata trividha karmacodana 1
TT TP T6 |6 ||4- TP B (-+ {<-{<+
karaam karma karteti trividhah karmasangrahah 11 18-1811
#IBHBWBE(UPage 166 of 179
l+ TP T6l | 4 T (6-
janam karma ca kartaca tridhaiva guabhedatah 1
+l 46 TB= 4l+ 4l47 T 6l-4|9+ {<-{+
procyate guasankhyane yathavacch;u tanyapi 11 18-1911
B4 6 9 4 + T l4P-44Pl6
sarvabhteu yenaikam bhavamavyayamkate 1
H|4 |4 9 67l+ |4|& Bl|v4TP + {<-+
avibhaktam vibhakteu tajjanam viddhi sattvikam 11 18-2011
9 4 + 6 47l+ +l+ll4l-9 |4l+
p;thaktvena tu yajjanam nanabhavanp;thagvidhan 1
4 |H B4 9 6 9 67l+ |4|& l=BP + {<-{+
vetti sarveu bhteu tajjanam viddhi rajasam 11 18-2111
4H T tH4( T|FP-Tl4 BP( 6 TP
yattu k;tsnavadekasminkarye saktamahaitukam 1
H6v4l 4(-9 6HlPBP (l6P + {<-+
atattvarthavadaIpam ca tattamasamudah;tam 11 18-2211
|+46 B\|(6Pl 96- T 6P
niyatam sangarahitamaragadveatah k;tam 1
HT+ -B +l TP 4HtBl|v4TP 46 + {<-)+
aphaIaprepsuna karma yattatsattvikamucyate 11 18-2311
#IBHBWBE(UPage 167 of 179
4H TlP -B +l TP Bl( Tl T 4l 9 +-
yattu kamepsuna karma sahankarea va punah 1
|446 4l4lB 6>l=BP (l6P + {<-?+
kriyate bahuIayasam tadrajasamudah;tam 11 18-2411
H+ 4- 4 |( BlP+9 4 9l 9P
anubandham kayam himsamanapekya ca pauruam 1
Pl (l(l-46 TP 4HHlPBP 46 + {<--+
mohadarabhyate karma yattattamasamucyate 11 18-2511
P B\l 5+( 4l(l t4 tBl(BP|-46-
muktasango'nahamvad dh;tyutsahasamanvitah 1
|B&4|B&4l |+ |4 Tl- T6l Bl|v4T 746 + {<-\+
siddhyasiddhyornirvikarah karta sattvika ucyate 11 18-2611
ll TP T+ -B -l |( BltPTl 5H |-
rag karmaphaIaprepsurIubdho himsatmako'sucih 1
(9 Hl Tl|-46- T6l l=B- 9|Tl|6 6-+ {<-+
harasokanvitah karta rajasah parikrtitah 11 18-2711
H4 - +lT 6- F6-- Hl + !T |6Tl 5B-
ayuktah prak;tah stabdhah saho naik;tiko'Iasah 1
|49l(l (l B l T6l 6lPB 746 + {<-<+
viad drghastr ca karta tamasa ucyate 11 18-2811
#IBHBWBE(UPage 168 of 179
4 & ( 6 4 T6|N|4 H T
buddherbhedam dh;tescaiva guatastrividham s;u 1
+l 4Pl+PH 9 T 9 4 + +V4+ {<-+
procyamanamaseea p;thaktvena dhanajaya 11 18-2911
+4 |H |+4 |H Tl4l Tl4 4l4
prav;ttim ca niv;ttim ca karyakarye bhayabhaye 1
4- Pl 4l 4 |H 4 |&- Bl 9l Bl|v4Tl+ {<-)+
bandham mokam ca ya vetti buddhih sa partha sattvik 11 18-3011
44l P PP Tl4 lTl4 P 4
yaya dharmamadharmam ca karyam cakaryameva ca 1
H4l4t+=l+l|6 4 |&- Bl 9l l=Bl+ {<-){+
ayathavatprajanati buddhih sa partha rajas 11 18-3111
HP P |P|6 4l P-46 6PBl4 6l
adharmam dharmamiti ya manyate tamasav;ta 1
B4l l |-49l6l 4 |&- Bl 9l 6lPBl+ {<-)+
sarvarthanvipartamsca buddhih sa partha tamas 11 18-3211
t4l 44l l46 P+-+lT |->4|44l-
dh;tya yaya dharayate manahpraendriyakriyah 1
4l +l-4|l|'4l |6- Bl 9l Bl|v4Tl+ {<-))+
yogenavyabhicariya dh;tih sa partha sattvik 11 18-3311
#IBHBWBE(UPage 169 of 179
44l 6 P TlPll - t4l l46 5= +
yaya tu dharmakamarthandh;tya dharayate'rjuna 1
+B\ + TlTl= l |6- Bl 9l l=Bl+ {<-)?+
prasangena phaIakank dh;tih sa partha rajas 11 18-3411
44l F4H 4 Hl T |49l( P(P 4
yaya svapnam bhayam sokam viadam madameva ca 1
+ |4P |6 P l |6- Bl 9l 6lPBl+ {<-)-+
na vimucati durmedha dh;tih sa partha tamas 11 18-3511
B G |t4(l+l ||4 H T P 69
sukham tvidanm trividham s;u me bharatarabha 1
H-4lBl>P6 4 -Gl-6 |+7|6+ {<-)\+
abhyasadramate yatra duhkhantam ca nigacchati 11 18-3611
4H( |49|P4 9|TlP 5P 6l 9PP
yattadagre viamiva pariame'm;topamam 1
6tB G Bl|v4T +l PltP4 |&+Bl(=P + {<-)+
tatsukham sattvikam proktamatmabuddhiprasadajam 11 18-3711
|494 |->4B 4l lHH( 5P 6l 9PP
viayendriyasamyogadyattadagre'm;topamam 1
9|TlP |49|P4 6tB G l=B FP 6P + {<-)<+
pariame viamiva tatsukham rajasam sm;tam 11 18-3811
#IBHBWBE(UPage 170 of 179
4( l+ 4- B G Pl (+PltP+-
yadagre canubandhe ca sukham mohanamatmanah 1
|+>lF4+Pl(l t 6HlPBP (l6P + {<-)+
nidraIasyapramadottham tattamasamudah;tam 11 18-3911
+ 6(|F6 9 |-4l 4l |(|4 ( 4 9 4l 9 +-
na tadasti p;thivyam va divi deveu va punah 1
Bv4 +T |6= P 4( |- F4l|t| T -+ {<-?+
sattvam prak;tijairmuktam yadebhih syattribhirguaih 11 18-4011
lGT|4|4Hl H >lTl 9-69
brahmaakatriyavisam sdraam ca parantapa 1
TPl |T +|4l|+ F4l4+4 T -+ {<-?{+
karmai pravibhaktani svabhavaprabhavairguaih 11 18-4111
HPl (PF69- Hl l|-6l= 4P 4
samo damastapah saucam kantirarjavameva ca 1
l+ |4l+Pl|F614 GTP F4l4=P + {<-?+
janam vijanamastikyam brahmakarma svabhavajam 11 18-4211
Hl 4 6 =l |6(l 4 4 & l-49l4+P
sauryam tejo dh;tirdakyam yuddhe capyapaIayanam 1
(l+PlHl4 l TP F4l4=P + {<-?)+
danamsvarabhavasca katram karma svabhavajam 11 18-4311
#IBHBWBE(UPage 171 of 179
T |9l 44l|T74 4 -4TP F4l4=P
k;igaurakyavaijyam vaisyakarma svabhavajam 1
9|4l tPT TP H >F4l|9 F4l4=P + {<-??+
paricaryatmakam karma sdrasyapi svabhavajam 11 18-4411
F4 F4 TP '4|6- B |B|& 6 +-
sve sve karmayabhiratah samsiddhim Iabhate narah 1
F4TP |+6- |B|& 4l |4-(|6 67 T + {<-?-+
svakarmaniratah siddhim yatha vindati tacch;u 11 18-4511
46- +4 |H 6l+l 4 + B4 |P( 66P
yatah prav;ttirbhtanam yena sarvamidam tatam 1
F4TP Tl 6P-44 |B|& |4-(|6 Pl+4-+ {<-?\+
svakarmaa tamabhyarcya siddhim vindati manavah 11 18-4611
~ 4l-F4Pl |4 T- 9Pl tF4+ |U6l6
sreyansvadharmo viguah paradharmatsvanuhitat 1
F4l4|+46 TP T 4 lHl |6 |T|-49P + {<-?+
svabhavaniyatam karma kurvannapnoti kiIbiam 11 18-4711
B(= TP Tl -6 4 B(l 9P|9 + t4= 6
sahajam karma kaunteya sadoamapi na tyajet 1
B4l l |( (l 9 T P +l|P|4l4 6l-+ {<-?<+
sarvarambha hi doea dhmenagnirivav;tah 11 18-4811
#IBHBWBE(UPage 172 of 179
HB4 |&- B4 |=6ltPl |46F9 (-
asaktabuddhih sarvatra jitatma vigatasp;hah 1
+ !T4 |B|& 9Pl B -4lB +l|7|6+ {<-?+
naikarmyasiddhim paramam sannyasenadhigacchati 11 18-4911
|B|& +l8l 4l G 6lHl |6 |+4l P
siddhim prapto yatha brahma tathapnoti nibodha me 1
BPlB + 4 Tl -6 4 |+Ul l+F4 4l 9l+ {<--+
samasenaiva kaunteya niha janasya ya para 11 18-5011
4 &4l |4H &4l 4 l t4ltPl+ |+44
buddhya visuddhaya yukto dh;tyatmanam niyamya ca 1
H-(l(l|-494l Ft44l l 9l -4 (F4 + {<--{+
sabdadnviayamstyaktva ragadveau vyudasya ca 11 18-5111
|4|4B 4l 4lHl 464lTl4Pl+B-
viviktasev Iaghvas yatavakkayamanasah 1
\4l+4l 9l |+t4 4 l4 BP 9l|~6-+ {<--+
dhyanayogaparo nityam vairagyam samupasritah 11 18-5211
H( Tl 4 (9 TlP 4l 9|(P
ahankaram baIam darpam kamam krodham parigraham 1
|4P 4 |+P P- Hl-6l G 4l4 T-96 + {<--)+
vimucya nirmamah santo brahmabhyaya kaIpate 11 18-5311
#IBHBWBE(UPage 173 of 179
G 6- +BltPl + Hl |6 + Tl= |6
brahmabhtah prasannatma na socati na kankati 1
BP- B4 9 6 9 P| 6 9lP + {<--?+
samah sarveu bhteu madbhaktim Iabhate param 11 18-5411
4l PlP|=l+l|6 4l4l-4l|FP 6v46-
bhaktya mamabhijanati yavanyascasmi tattvatah 1
66l Pl 6v46l lt4l |4H6 6(+-6P + {<---+
tato mam tattvato jatva visate tadanantaram 11 18-5511
B4 TPl '4|9 B(l T 4l Tl P9l~4-
sarvakarmayapi sada kurvao madvyapasrayah 1
Pt+Bl(l(4lHl |6 HlH6 9(P-44P + {<--\+
matprasadadavapnoti sasvatam padamavyayam 11 18-5611
6Bl B4 TPl |T P|4 B -4F4 Pt9-
cetasa sarvakarmai mayi sannyasya matparah 1
4 |&4l P 9l|~t4 P|H- B66 4+ {<--+
buddhiyogamupasritya maccittah satatam bhava 11 18-5711
P|H- B4 l |T Pt+Bl(lH|!4|B
maccittah sarvadurgai matprasadattariyasi 1
H v4P( Tll ~l !4|B |4+= 4|B+ {<--<+
atha cettvamahankaranna sroyasi vinankyasi 11 18-5811
#IBHBWBE(UPage 174 of 179
4(( TlPl|~t4 + 4l tF4 |6 P-4B
yadahankaramasritya na yotsya iti manyase 1
|P4 9 -44Bl4F6 +T |6Ft4l |+4l 4|6+ {<--+
mithyaia vyavasayaste prak;tistvam niyokyati 11 18-5911
F4l4= + Tl -6 4 |+4&- F4 + TP Tl
svabhavajena kaunteya nibaddhah svena karmaa 1
T6 + 7|B 4-Pl (ltT|!4F44Hl |9 66 + {<-\+
kartum necchasi yanmohatkariyasyavasopi tat 11 18-6011
H- B4 6l+l ; H 5= + |6U|6
svarah sarvabhtanam h;ddese'rjuna tihati 1
HlP4-B4 6l|+ 4l-7l|+ Pl44l+ {<-\{+
bhramayansarvabhtani yantrardhani mayaya 11 18-6111
6P 4 HT 7 B4 l4 + l6
tameva saraam gaccha sarvabhavena bharata 1
6t+Bl(lt9l Hl|-6 Fl+ +l-F4|B HlH6P + {<-\+
tatprasadatparam santim sthanam prapsyasi sasvatam 11 18-6211
|6 6 l+Pl4l6 GlJ G6 P4l
iti te janamakhyatam guhyadguhyataram maya 1
|4P -4 6(H 9 T 4 7|B 6l T + {<-\)+
vim;syaitadaseea yathecchasi tatha kuru 11 18-6311
#IBHBWBE(UPage 175 of 179
B4 G6P 4- H T P 9P 4-
sarvaguhyatamam bhyah s;u me paramam vacah 1
7l 5|B P c7|P|6 66l 44l|P 6 |(6P + {<-\?+
io'si me d;dhamiti tato vakyami te hitam 11 18-6411
P-P+l 4 Pl PHl=l Pl +PFT
manmana bhava madbhakto madyaj mam namaskuru 1
PlP 4 !4|B Bt4 6 +|6=l+ |+4l 5|B P + {<-\-+
mamevaiyasi satyam te pratijane priyo'si me 11 18-6511
B4 Pl -9|t474 PlP T HT =
sarvadharmanparityajya mamekam saraam vraja 1
H( t4l B4 9l9 -4l Pl 4|4!4l|P Pl H -+ {<-\\+
aham tvam sarvapapebhyo mokyayiyami ma sucah 11 18-6611
( 6 +l69FTl4 +ll4 T(l+
idam te natapaskaya nabhaktaya kadacana 1
+ lH ~ 94 4l4 + Pl 4l 5-4B 4|6+ {<-\+
na casusrave vacyam na ca mam yo'bhyasyati 11 18-6711
4 ( 9P G P !4|lF4|6
ya idam paramam guhyam madbhaktevabhidhasyati 1
| P|4 9l T t4l PlP 4 !4t4B H4-+ {<-\<+
bhaktim mayi param k;tva mamevaiyatyasamsayah 11 18-6811
#IBHBWBE(UPage 176 of 179
+ 6FPl-P+ !4 9 T|-P |+4T HP-
na ca tasmanmanuyeu kascinme priyak;ttamah 1
|46l + P 6FPl(-4- |+46l |4+ {<-\+
bhavita na ca me tasmadanyah priyataro bhuvi 11 18-6911
H\4 !46 4 P 4 B 4l(Pl44l -
adhyeyate ca ya imam dharmyam samvadamavayoh 1
l+4 + 6 +l(|P7- F4l|P|6 P P|6-+ {<-+
janayajena tenahamiah syamiti me matih 11 18-7011
~&l4l++B 4 H T 4l(|9 4l +-
sraddhavananasyasca s;uyadapi yo narah 1
Bl 5|9 P - H l [l Tl-+lH 4lt9 '4TP TlP + {<-{+
so'pi muktah subhamIIokanprapnuyatpuyakarmaam 11 18-7111
T|( 6 6 9l t44 Tl T 6Bl
kaccidetacchrutam partha tvayaikagrea cetasa 1
T|(l+BPl (- ++7F6 +V4+ {<-+
kaccidajanasammohah pranaaste dhanajaya 11 18-7211
#IBHBWBE(UPage 177 of 179
H= + 74l
arjuna uvaca 1
+7l Pl (- FP |6 -l t4t+Bl(l-P4l4 6
nao mohah sm;tirIabdha tvatprasadanmayacyuta 1
|F6l 5|FP 6B-( (- T|!4 4+ 64+ {<-)+
sthito'smi gatasandehah kariye vacanam tava 11 18-7311
BV4 74l
sajaya uvaca 1
t4( 4lB ( 4F4 9l F4 P(ltP+-
ityaham vasudevasya parthasya ca mahatmanah 1
B 4l(|PPP~l 9P 6 l P(9 TP + {<-?+
samvadamimamasrauamadbhutam romaharaam 11 18-7411
-4lB+Bl(l 64l+ 6J GP( 9P
vyasaprasadacchrutavanetadguhyamaham param 1
4l 4l HltT !TltBlltT46- F44P + {<--+
yogam yogesvaratk;atsakatkathayatah svayam 11 18-7511
l=-B FP t4 B FP t4 B 4l(|PPP 6P
rajansamsm;tya samsm;tya samvadamimamadbhutam 1
TH4l= +4l - 9 '4 !4l|P P P -+ {<-\+
kesavarjunayoh puyam h;yami ca muhurmuhuh 11 18-7611
#IBHBWBE(UPage 178 of 179
6 B FP t4 B FP t4 -9Pt4 6 ( -
tacca samsm;tya samsm;tya rpamatyadbhutam hareh 1
|4FP4l P P(l+ l=-!4l|P 9 +- 9 +-+ {<-+
vismayo me mahan rajanh;yami ca punah punah 11 18-7711
4 4l H- T !Tl 4 9ll + -
yatra yogesvarah k;o yatra partho dhanurdharah 1
6 ~l|4 =4l |6 4l +l|6P |6P P+ {<-<+
tatra srrvijayo bhtirdhruva ntirmatirmama 11 18-7811
V 6tB|(|6 ~lP4Jl6lB 9|+9tB
om tatsaditi srmadbhagavadgtaspaniatsu
G|4Hl4l 4l HlN ~lT !Tl= +B 4l(
brahmavidyayam yogasastre srk;arjunasamvade
Pl B -4lB4l l +lP H7l(Hl 5\4l4-+ {<+
mokasannyasayogo nama aadaso'dhyayah 11 1811
V
om
#IBHBWBE(UPage 179 of 179
Hl-6lTl =H4+ 9T+l B HP
santakaram bhujagasayanam padmanabham suresam 1
|4Hll +BcH P 4T H l P
visvadharam gaganasad;sam meghavaram subhangam 1
PlTl-6 TP+4+ 4l l|\4l +4P
Iakmkantam kamaIanayanam yogbhirdhyanagamyam 1
4-( |4!T 44( B4 l T T+lP +
vande vium bhavabhayaharam sarvaIokaikanatham 11

You might also like