Ke Toan DN 2

B THU SN TRNG CAO NG THU SN
GIO TRNH
K TON DOANH NGHIP II

(DNG CHO H TRUNG CP)
NH XUT BN NNG NGHIP
LI NI U
Hin nay, trc s hi nhp kinh t th gii v khu vc, s i mi trong lnh vc qun l kinh t ni chung v lnh vc k ton ni ring, p ng yu cu nng cao cht lng o to phc v cng nghip ho - hin i ho trong giai on mi Khoa Kinh t Trng Cao ng Thu sn bin son gio trnh K ton doanh nghip ging dy cho h Trung cp nhm p ng yu cu v ti liu trong ging dy v hc tp cho gio vin v hc sinh chuyn ngnh k ton. Gio trnh k ton doanh nghip khng nhng l ngun ti liu qu bu phc v cng tc ging dy, hc tp ca gio vin v hc sinh trong Nh trng, m cn l ti liu thit thc i vi cn b ti chnh - k ton trong cc lnh vc ca nn kinh t. Ni dung mn hc c chia thnh 2 phn: Phn I: K ton doanh nghip I bao gm cc chng t chng 1 n chng 5. Phn II: K ton doanh nghip II bao gm cc chng t chng 6 n chng 9. Tham gia bin son gio trnh l tp th cc gio vin giu kinh nghim trong lnh vc k ton bao gm: - Thc s Lm Th Ngc, Trng phng K hoch Ti chnh bin son chng I, chng II, chng III. - Thc s ng Trung Chnh, Trng b mn K ton bin son chng IV, chng V. - C nhn Hong Th Nga, Trng khoa Kinh t bin son chng VI, VII, chng IX. - C nhn Nguyn Vn Chan, Ph b mn k ton bin son chng VIII. Trong qu trnh bin son chng ti nhn c nhiu kin ng gp ca cc thnh vin trong Hi ng khoa hc Nh trng, ca cc ng nghip trong v ngoi trng. Gio trnh K ton doanh nghip hon thnh l kt qu ca qu trnh lao ng, nghin cu khoa hc nghim tc ca tp th tc gi. Mc d rt c gng gio trnh t c s hp l, khoa hc v ph hp vi quy trnh o to cn b k ton trong giai on mi, song do s pht trin khng ngng ca nn kinh t trong c ch th trng nn gio trnh khng trnh khi nhng khim khuyt nht nh. Nh trng v tp th tc gi rt mong nhn c nhiu kin ng gp chn thnh ca bn c gio trnh hon thin hn trong ln xut bn sau. Xin chn thnh cm n!
CHNG 6 K TON THNH PHM - TIU TH THNH PHM - XC NH KT QU KINH DOANH CA DOANH NGHIP 6.1. K TON THNH PHM 6.1.1. Khi nim Thnh phm l nhng sn phm kt thc giai on ch bin cui cng ca quy trnh cng ngh sn xut c kim tra nghim thu p ng mi tiu chun k thut quy nh c nhp kho thnh phm hoc giao trc tip cho khch hng. Phn bit thnh phm v na thnh phm: Ging nhau: Thnh phm v na thnh phm u phi qua qu trnh sn xut ch bin sn phm. Khc nhau: Thnh phm hon thnh tt c cc cng on sn xut, c kim nghim tiu chun k thut. Na thnh phm ch hon thnh mt hoc mt s cng on sn xut . 6.1.2. Nguyn tc k ton thnh phm, nhim v ca k ton thnh phm -V nguyn tc, thnh phm c phn nh theo theo gi thnh sn xut thc t. i vi thnh phm do doanh nghip sn xut ra gi thnh sn xut thc t thnh phm gm 3 khon mc chi ph sn xut to nn l chi ph nhn cng trc tip, chi ph nguyn vt liu trc tip v chi ph sn xut chung sn xut ra thnh phm. i vi nhng thnh phm thu ngoi gia cng ch bin th gi thnh thc t gm cc chi ph lin quan n gia cng ch bin (chi ph nguyn vt liu trc tip, chi ph thu ngoi gia cng ch bin, chi ph vn chuyn bc d). i vi gi thnh thc t ca thnh phm xut kho c th s dng mt trong cc loi gi sau: gi nhp trc, xut trc; nhp sau, xut trc; gi n v bnh qun c k d tr; gi n v bnh qun sau mi ln nhp; gi hch ton. Trng hp p dng gi hch ton, vic nhp, xut thnh phm hng ngy c thc hin theo gi hch ton. Gi hch ton thnh phm do phng k ton ca doanh nghip quy nh v c s dng khng thay i trong 1 nm, thng l gi thnh k hoch ca sn phm. Cui k iu chnh gi hch ton theo gi thc t. +Tnh h s gi ca thnh phm: (Xc nh cho tng loi thnh phm) Gi thc t ca H s + Gi thc t ca thnh phm tn u k chnh = thnh phm nhp trong k Gi hch ton ca + Gi hch ton ca lch gi thnh phm tn u k thnh phm nhp trong k (Hs) Cn c vo h s chnh lch gi (H) k ton tnh ra gi thnh thc t ca thnh phm xut kho theo cng thc: Gi thnh thc t ca thnh Gi hch ton ca = x Hs phm xut trong k thnh phm xut trong k - Hch ton chi tit thnh phm cng s dng 1 trong 3 phng php: ghi th song song, s i chiu lun chuyn v s s d (tng t nh hch ton vt liu). V d: Ti doanh nghip ch bin thu sn M hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn) trong thng 4/N c tnh hnh sau lin quan n thnh phm: Thnh phm A tn kho u thng 4/N l: s lng 1.000 sn phm, theo gi thnh sn xut thc t 9.200/SP; theo gi thnh cng xng k hoch l 10.000/SP
140
http://www.ebook.edu.vn
Trong thng 4/N c tnh hnh sau: 1. Nhp kho 2.000 thnh phm A theo gi thnh cng xng k hoch. 2. Xut 2.500 thnh phm A gi i bn theo gi thnh cng xng k hoch Yu cu : - Vo s chi tit thnh phm - Tnh h s gi thnh phm A - Tnh gi thc t ca thnh phm A xut kho, bit gi thnh sn xut thc t ca sn phm nhp kho trong thng l 10.100/SP Gii: S Chi tit thnh phm n v tnh: ng
Chng t SH NT Din gii SL Tn kho Nhp kho Xut kho Cng PS Tn kho 2.000 2.000 Nhp Gi HT 20.000.000 20.000.000 Gi TT 20.200.000 SL 2.500 2.500 Xut Ga HT Gi TT 25.000.000 25.000.000 24.500.000 SL 1.000 3.000 500 500 Tn Gi HT 10.000.000 3.000.000 5.000.000 5.000.000 Gi T T 9.200.000
4.900.000
H s gi (1.000 x 9.200) + ( 2.000 x 10.100) 29.400.000 thnh phm = = = 0,98 A (1.000 x 10.000) + (2.000 x 10.000) 30.000.000 Gi thc t ca thnh phm A xut kho l: (2.500 x 10.000) x 0,98 = 24.500.000 * Nhim v ca k ton thnh phm: - T chc ghi chp, phn nh y , chnh xc kp thi tnh hnh nhp, xut, tn kho thnh phm - Hng dn, kim tra cc b phn c lin quan thc hin ch ghi chp ban u v nhp, xut, tn kho thnh phm, kp thi a ra cc bin php x l thnh phm tha thiu, km mt phm cht. 6.1.3. K ton thnh phm theo phng php k khai thng xuyn 6.1.3.1. Ti khon s dng *TK 155" Thnh phm " - Ni dung: Phn nh gi tr thnh phm hin c v tnh hnh tng, gim ca cc loi thnh phm trong k theo gi thnh sn xut thc t. Bn n : - Phn nh gi thnh sn xut thc t ca thnh phm nhp kho - Gi tr thnh phm tha pht hin khi kim k Bn c : - Phn nh gi thnh sn xut thc t ca thnh phm xut kho - Gi tr thnh phm thiu pht hin khi kim k D n : Phn nh gi thnh sn xut thc t ca thnh phm tn kho. TK 155 c th m chi tit theo tng kho, tng loi sn phm, tng nhm, tng th sn phm. 6.1.3.2. Chng t s dng :
141
S dng cc chng t nhp, xut kho thnh phm, ho n kim phiu xut kho, bin bn kim k thnh phm, bin bn x l thnh phm tha, thiu v cc chng t lin quan khc. 6.1.3.3. S k ton s dng: - S ci TK 155"Thnh phm": Dng theo di gi tr thnh phm nhp, xut, tn kho. - S chi tit thnh phm: S c theo di chi tit tng kho thnh phm, tng loi thnh phm v tng ln nhp xut. (S ny theo di c v mt s lng v gi tr ca thnh phm) 6.1.3.4. Phng php k ton thnh phm theo k khai thng xuyn: 1. Khi c sn phm hon thnh, qua kim nghim tiu chun k thut. K ton lm th tc nhp kho, cn c vo phiu nhp kho thnh phm ghi: N TK 155"Thnh phm" C TK 154"Chi ph sn xut kinh doanh d dang" 2. Xut kho thnh phm bn trc tip cho khch hng, cn c vo Phiu xut kho, ho n bn hng ( hoc Ho n kim phiu xut kho) k ton ghi: + Gi vn ca hng bn: N TK 632"Gi vn hng bn" C TK 155"Thnh phm" + Doanh thu bn hng thu c: N TK 131, TK 111, TK 112 C TK 511"Doanh thu bn hng": Gi bn cha c thu GTGT C TK 333"Thu v cc khon phi np nh nc": Thu GTGT u ra phi np 3. Khi DN xut kho sn phm gi i bn hoc xut cho i l N TK 157"Hng gi i bn" C TK 155"Thnh phm" : Ga thnh thc t ca s sn phm xut kho 4. Nhp kho s thnh phm tiu th b tr li: N TK 155 "Thnh phm": C TK 632 "Gi vn hng bn" 5. Xut thnh phm gp vn vo c s lin kt + Tr gi vn gp c nh gi nh hn gi thc t xut kho N TK 128, 222 : Tr gi vn gp c nh gi N TK 811 C TK 155 + Tr gi vn gp c nh gi ln hn gi thc t xut kho N TK 128, 222 : Tr gi vn gp c nh gi C TK 711 C TK 155 6. Cui k cn c vo bin bn kim k: a. Nu gi tr thnh phm trn s sch ln hn gi tr thnh phm thc t trong kho (thiu thnh phm) k ton tm nguyn nhn ghi: N TK 632: Thiu trong nh mc N TK 138(1381): Thiu cha r nguyn nhn ch x l N TK 138(1388): X l ngi c li bi thng
142
N TK 811"Chi ph khc" C TK 155"Thnh phm" b. Nu gi tr thnh phm trn s sch nh hn gi tr thnh phm thc t trong kho (tha thnh phm) k ton tm nguyn nhn ghi: N TK 155"Thnh phm" C TK 632: Tha trong nh mc C TK 338 (3381): Tha cha r nguyn nhn ch x l V d: Ti doanh nghip ch bin thu sn A c ti liu sau lin quan n thnh phm, pht sinh trong thng 1/N: 1. Ngy 10/1 DN sn xut hon thnh mt s thnh phm. Qua kim nghim tiu chun k thut, DN lm th tc gi bn khng qua kho, s lng 58 kg mc tm gia v, gi thnh sn xut thc t 100.000/kg. Gi bn cha c thu 125.000 /kg; thu sut thu GTGT 5% 2. Ngy 15/1 DN tin hnh nhp kho mt s tm nn, s lng 1000 kg, gi thnh sn xut thc t 40.000 /kg 3. Ngy 31/1 tng hp cc phiu nhp kho ch c trong thng 1, s lng 300 kg ch c loi 1, gi thnh sn xut thc t 8.000 /kg 4. Ngy 31/1 tng hp cc phiu nhp kho tm tm bt trong thng 1, s lng 1000 kg tm tm bt, gi thnh sn xut thc t 40.000 /kg. 5. Ngy 31/1 tng hp cc ho n bn hng trc tip trong thng, DN xut kho thnh phm bn trc tip cho cng ty X: - Tm nn, s lng 500 kg, gi thnh sn xut thc t 40.000 /kg - Ch c loi 1, s lng 100 kg , gi thnh sn xut thc t 8.000 /kg - Tm tm bt, s lng 500 kg, gi thnh sn xut thc t 38.000 /kg. Cng ty X tr tin bng chuyn khon, bit gi bn cha c thu GTGT cu 1kg tm nn l 60.000 , 1kg ch c l 12.000 , 1 kg tm tm bt l: 55.000 . Thu sut thu GTGT ca c ba mt hng trn u l 5%. * Xut bn thnh phm cho cng ty Z: - Tm nn, s lng 300 kg , gi thnh sn xut thc t 40.000 /kg - Ch c loi 1, s lng 200 kg, gi thnh sn xut thc t 8.000 /kg - Tm tm bt, s lng 500 kg, gi thnh sn xut thc t 38.000 /kg. Cng ty Z tr 50% s tin bng chuyn khon, cn 50% nhn n, bit gi bn cha c thu GTGT ca 1kg tm nn l 60.000 , 1kg ch c l 12.000 , 1 kg tm tm bt l: 55.000. Thu sut thu GTGT ca c ba mt hng trn u l 5%. 6. Ngy 31/1 DN kim k s tm nn thiu ht l 10 kg, xc nh trch nhim do th kho phi bi thng theo gi thnh sn xut thc t l 40.000 /kg. Yu cu : nh khon cc nghip v pht sinh trn . Gii : 1. Xut thnh phm gi bn: N TK 157: 58 x 100.000 = 5.800.000 C TK 154 (Mc tm gia v): 5.800.000 2. Nhp kho thnh phm: N TK 155: 1.000 x 40.000 = 40.000.000 C TK 154 (Tm nn) : 40.000.000 3. Nhp kho thnh phm:
143
N TK 155: 300 x 8.000 = 2.400.000 C TK 154(Ch c): 2.400.000 4. Nhp kho thnh phm N TK 155: 1.000 x 40.000 = 40.000.000 C TK 154 (Tm tm bt): 40.000.000 5. Xut bn thnh phm trc tip thu tin chuyn khon: a. Cho cng ty X: - Gi vn hng bn: N TK 632: 39.800.000 C TK 155: 39.800.000 - Tm nn: 500 kg x 40.000 = 20.000.000 - Ch c: 100kg x 8.000 = 800.000 - Tm tm bt: 500 kg x 38.000 =19.000.000 - Doanh thu bn hng thu ca cng ty X: N TK 112: 61.635.000 C TK 511: 58.700.000 - Tm nn: 500 kg x 60.000 = 30.000.000 - Ch c: 100kg x 12.000 = 1.200.000 - Tm tm bt: 500 kg x 55.000 = 27.500.000 C TK 333: 2.935.000 b.Cho cng ty Z: - Gi vn hng bn: N TK 632: 32.600.000 C TK 155: 32.600.000 - Tm nn: 300 kg x 40.000 = 12.000.000 - Ch c: 200kg x 8.000 = 1.600.000 - Tm tm bt: 500 kg x 38.000 =19.000.000 - Doanh thu bn hng thu ca cng ty Z: N TK 112: 25.147.500 N TK 131(Cty Z) 25.147.500 C TK 511: 47.900.000 - Tm nn: 300 kg x 60.000 = 18.000.000 - Ch c: 200kg x 12.000 = 2.400.000 - Tm tm bt: 500 kg x 55.000 = 27.500.000 C TK 333: 2.395.000 6. N TK 138 (1388): 10 x 40.000 = 400.000 C TK 155: 400.000 6.1.4. K ton thnh phm theo phng php kim k nh k: a. Ti khon s dng * Ti khon 631"Gi thnh sn xut "(xem chng 5) * Ti khon 632" Gi vn hng bn" - Ni dung: Phn nh gi tr thnh phm hng ho, lao v, dch v xut bn trong k v kt chuyn gi tr sang ti khon "Xc nh kt qu". Bn n : - Kt chuyn gi tr thnh phm tn u k ang trong kho hoc ang gi bn t TK 155 v TK 157 sang.
144
- Phn nh gi vn ca thnh phm sn xut xong nhp kho, lao v, dch v hon thnh trong k. - S trch lp d phng gim gi hng tn kho (Chnh lch gia s d phng phi lp nm nay ln hn s lp nm trc cha s dng ht). Bn c: - Kt chuyn gi tr thnh phm tn cui k sang TK 155, gi tr thnh phm ang gi bn cui k sang TK 157. - Khon hon nhp d phng gim gi hng tn kho cui nm ti chnh (Chnh lch gia s d phng phi lp nm nay nh hn s lp nm trc). - Kt chuyn gi vn ca thnh phm, lao v, dch v tiu th trong k sang TK 911" Xc nh kt qu" Ti khon 632 khng c s d cui k * Ti khon 155" Thnh phm" - Ni dung: Phn nh gi tr thc t ca thnh phm tn kho ca doanh nghip. Bn n: - Kt chuyn gi tr thc t ca thnh phm tn kho cui k. Bn c : - Kt chuyn gi tr thnh phm tn kho u k S d bn n: Gi tr thc t ca thnh phm tn kho cui k. * Ti khon 157" Hng gi i bn" -Ni dung: Phn nh gi tr thc t ca thnh phm, hng ha cn gi i bn ca doanh nghip. Bn n : - Kt chuyn gi tr thc t ca thnh phm, hng ha cn gi i bn cui k. Bn c : - Kt chuyn gi tr thnh phm, hng ha gi i bn u k S d bn n: Gi tr thc t ca thnh phm, hng ha cn gi i bn cui k. b. Phng php k ton 1. Cn c vo bin bn kim k thnh phm tn kho u k, k ton kt chuyn gi tr thc t ca thnh phm tn kho u k vo TK 632 : N TK 632"Gi vn hng bn" C TK 155"Thnh phm" 2. Cn c vo cc chng t c lin quan xc nh gi tr thc t ca thnh phm ang gi bn cha bn c u k ghi: N TK 632" Gi vn hng bn" C TK 157"Hng gi i bn" 3. Gi thnh thc t ca sn phm, lao v hon thnh c kt chuyn t TK 631 vo gi vn hng bn, k ton ghi: N TK 632" Gi vn hng bn" C TK 631"Gi thnh sn xut" 4. Cn c vo bin bn kim k thnh phm tn kho cui k ti kho DN, k ton xc nh tr gi thc t ca thnh phm tn kho cui k ghi: N TK 155 "Thnh phm" C TK 632 " Gi vn hng bn" 5. Cn c vo chng t phn nh gi tr thnh phm ang gi bn, cui k cha xc nh l tiu th, k ton ghi: N TK 157 "Hng gi i bn" C TK 632 " Gi vn hng bn" 6. Kt chuyn gi vn hng bn ca thnh phm, lao v xc nh tiu th sang TK 911"Xc nh kt qu", k ton ghi:
145
N TK 911"Xc nh kt qu" C TK 632" Gi vn hng bn"

S k ton thnh phm, tiu th thnh phm theo phng php kim k nh k TK 632 TK 155 Kt chuyn ga tr thnh phm tn kho u k TK 157 Kt chuyn ga tr thnh phm gi i bn u k TK 631 Gi thnh thnh phm hon thnh trong k Gi tr thnh phm tiu th trong k Kt chuyn ga tr thnh phm tn kho cui k TK 157 Kt chuyn ga tr thnh phm gi i bn cui k TK 911 TK 155
V d : Trch ti liu ca doanh nghip A thng 1/N nh sau : 1. Theo bin bn kim k ngy 01/01/N nh sau: tr gi thc t ca thnh phm tn u k ti kho doanh nghip l 15.000.000 , tr gi thc t ca thnh phm ang gi bn u k l 8.000.000 2. Trong thng 1/N doanh nghip sn xut hon thnh nhp kho mt s thnh phm, tr gi thc t thnh phm nhp kho l 50.000.000 3. Cui k cn c bin bn kim k ngy 31/01/N : Tr gi thc t ca thnh phm tn kho l 6.000.000 , tr gi thc t ca thnh phm ang gi bn cui k cha c tiu th l 2.000.000 . 4. Kt chuyn tr gi hng tiu th vo TK 911. Yu cu : nh khon cc nghip v trn ti doanh nghip A trong thng 1/N. Bit doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k. Gii 1. Kt chuyn gi tr thc t ca thnh phm tn kho u k v gi tr thc t ca thnh phm gi i bn cha tiu th u k vo TK 632 : N TK 632: 23.000.000 C TK 155: 15.000.000 C TK 157: 8.000.000 2. Trong k phn nh gi thnh thc t ca sn phm, lao v hon thnh: N TK 632: 50.000.000 C TK 631 50.000.000 3. Cui k :- Cn c vo bin bn kim k thnh phm tn kho cui k ti kho doanh nghip v gi tr thc t ca thnh phm gi i bn cha tiu th cui k : N TK 155: 6.000.000
146
N TK 157: 2.000.000 C TK 632: 8.000.000 4. Tr gi thc t ca thnh phm tiu th trong k: 15.000.000 + 8.000.000 + 50.000.000 - 6.000.000 - 2.000.000 = 65.000.000 N TK 911: 65.000.000 C TK 632: 65.000.000 6.2. K TON TIU TH SN PHM 6.2.1. Cc khi nim chung v nhim v k ton tiu th sn phm: a. Cc khi nim: * Tiu th sn phm l qu trnh doanh nghip bn sn phm, hng ho, lao v, dch v cho ngi mua (khch hng) v thu c tin v. Nh c tiu th sn phm m doanh nghip c tin b p chi ph sn xut kinh doanh b ra v c li tip tc qu trnh ti sn xut tip theo. * Thi im ghi nhn doanh thu l thi im chuyn giao quyn s hu v sn phm, hng ho, lao v t ngi bn sang ngi mua. Ni cch khc thi im ghi nhn doanh thu l thi im ngi mua tr tin cho ngi bn hay ngi mua chp nhn thanh ton s sn phm hng ho chuyn giao. * Theo chun mc k ton Vit Nam (chun mc k ton s 14) doanh thu bn hng c ghi nhn khi tho mn ng thi c 5 iu kin sau: + Ngi bn chuyn giao phn ln ri ro v li ch gn lin vi quyn s hu sn phm hoc hng ho cho ngi mua. + Ngi bn khng cn nm gi quyn qun l hng ho nh ngi s hu hng ho hoc kim sot hng ho. + Doanh thu c xc nh tng i chc chn + Ngi bn thu c hoc s thu c li ch kinh t t giao dch bn hng + Xc nh chi ph lin quan n cng vic bn hng i vi hot ng cung cp dch v, doanh thu c ghi nhn khi tho mn ng thi c 4 iu kin sau: + Doanh thu c xc nh tng i chc chn + C kh nng thu c hoc s thu c li ch kinh t t giao dch cung cp dch v + Xc nh c phn cng vic hon thnh vo ngy lp bng cn i k ton + Xc nh c chi ph pht sinh cho giao dch v chi ph hon thnh giao dch cung cp dch v * Doanh thu bn hng l s tin bn hng thu c trong k do vic bn sn phm, hng ho, lao v, dch v cho khch hng. Doanh thu S lng SPi Gi bn n v bn hng = tiu th trong k X sn phm i - i vi sn phm, hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT theo phng php khu tr gi bn n v l gi bn cha c thu GTGT - i vi sn phm, hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT theo phng php trc tip l gi bn n v l gi bn bao gm c thu GTGT - i vi sn phm, hng ha, dch v thuc i tng chu thu tiu th c bit, hoc thu xut khu th gi bn n v bao gm c thu tiu th c bit, hoc thu xut khu
147
* Doanh thu thun v bn hng v cung cp dch v l s chnh lch gia doanh thu vi cc khon gim tr doanh thu * Cc khon gim tr doanh thu bao gm: - Thu tiu th c bit, thu xut khu phi np, thu GTGT tnh theo phng php trc tip trong k tnh trn doanh s bn hng. - Chit khu thng mi . - Doanh thu hng bn b tr li, gim gi hng bn . * Chit khu thng mi l s tin thng cho khch hng tnh trn gi bn tho thun v c ghi trn cc hp ng v mua bn v phi c th hin r trn chng t bn hng. * Doanh thu hng bn b tr li: L doanh thu ca s hng tiu th b tr li. Nguyn nhn: Hng bn b tr li do cc nguyn nhn vi phm hp ng k nh: hng km mt phm cht, giao hng khng ng thi gian, sai qui cch, khng ng chng loi ... * Gim gi hng bn: Gim gi hng bn l s tin gim tr cho khch hng trn gi bn tho thun do nhng nguyn nhn thuc v ngi bn nh hng km mt phm cht, khng ng thi gian, sai qui cch, khng ng chng loi so vi hp ng kinh t k kt. b. Nhim v k ton tiu th sn phm : - Phn nh kp thi, chnh xc tnh hnh xut bn thnh phm, tnh chnh xc cc khon gim tr doanh thu. - Tnh ton ghi chp phn nh chnh xc cc khon chi ph pht sinh trong qu trnh tiu th sn phm. - Xc nh chnh xc kt qu tiu th sn phm - Lp cc bo co v tnh hnh tiu th sn phm. nh k phn tch kt qu tiu th sn phm. 6.2.2. K ton tiu th thnh phm theo phng php k khai thng xuyn cc doanh nghip tnh thu GTGT bng phng php khu tr. 6.2.2.1. Chng t v s k ton s dng Chng t s dng Cc ho n bn hng, ho n kim phiu xut kho, hp ng tiu th sn phm... S k ton s dng S ci TK 511, TK512, TK521, TK 531, TK 532... S chi tit doanh thu bn hng, s chi tit cc ti khon c lin quan 6.2.2.2. Ti khon k ton s dng * Ti khon 511" Doanh thu bn hng " - Ni dung: TK 511 Phn nh tng doanh thu bn hng v cung cp dch v thc t pht sinh trong k ca doanh nghip (k c doanh thu cho thu TSC hot ng v doanh thu bn BS u t). - Kt cu : Bn n :- Phn nh s thu tiu th c bit, thu xut khu phi np, thu GTGT tnh theo phng php trc tip trong k tnh trn doanh s bn hng. - Kt chuyn chit khu thng mi ghi gim tr doanh thu. - Kt chuyn doanh thu hng bn b tr li, gim gi hng bn trong k ghi gim tr doanh thu.
148
- Kt chuyn doanh thu thun sang ti khon xc nh kt qu Bn c: - Phn nh doanh thu bn hng thu v cung cp dch v thc t pht sinh trong k ca doanh nghip (k c doanh thu cho thu TSC hot ng v doanh thu bn BS u t) trong k. Ti khon 511 khng c s d cui k v c chi tit thnh 4 ti khon cp 2 : 5111" Doanh thu bn hng ho " 5112"Doanh thu bn cc thnh phm" 5113"Doanh thu cung cp lao v, dch v" 5114"Doanh thu tr cp, tr gi": Dng phn nh cc khon thu t tr cp, tr gi ca Nh nc khi doanh nghip thc hin nhim v cung cp hng ho, dch v theo yu cu ca Nh nc. 5117Doanh thu kinh doanh bt ng sn u t: Dng phn nh doanh thu kinh doanh BS u t ca doanh nghip. * Ti khon 512"Doanh thu bn hng ni b" - Ni dung: Ti khon ny phn nh doanh thu ca s hng ho, lao v, sn phm tiu th trong ni b doanh nghip. - Kt cu tng t ti khon Doanh thu bn hng Ti khon 512 khng c s d cui k v c chi tit thnh 3 ti khon cp 2 : 5121" Doanh thu bn hng ho " 5122"Doanh thu bn cc thnh phm" 5123"Doanh thu cung cp lao v, dch v" * Ti khon 521"Chit khu thng mi " - Ni dung: phn nh chit khu thng mi chp nhn cho khch hng trn gi bn tho thun v lng hng ho, sn phm, dch v tiu th. - Kt cu : Bn n: Phn nh s chit khu thng mi chp nhn cho khch hng trong k. Bn c: Kt chuyn ton b s chit khu thng mi sang ti khon doanh thu bn hng. Ti khon ny khng c d cui k *Ti khon 532" Gim gi hng bn " - Ni dung: Phn nh s tin chp nhn gim gi cho ngi mua trong k trn gi bn tho thun do nhng nguyn nhn thuc v ngi bn v kt chuyn s tin gim gi ghi gim tr doanh thu bn hng . - Kt cu TK 532 : Bn n: Phn nh s tin gim gi chp nhn cho ngi mua trong k Bn c: Kt chuyn s tin gim gi trong k sang ti khon doanh thu bn hng . * Ti khon 531" Hng bn b tr li " - Ni dung: Phn nh gi tr hng bn b tr li trong k v vic kt chuyn gi tr hng bn b tr li sang ti khon doanh thu bn hng. - Kt cu TK531 : Bn n: Tr gi ca hng bn b tr li tr tin cho ngi mua hoc tnh tr vo n phi thu Bn c: Kt chuyn tr gi ca hng bn b tr li trong k sang ti khon doanh thu bn hng. Ti khon 531 khng c s d cui k
149
*TK 632"Gi vn hng bn": (Theo phng php k khai thng xuyn) - Ni dung: TK 632 dng theo di tr gi vn ca hng ho, thnh phm, lao v, dch v xut bn trong k. Ngoi ra TK 632 cn phn nh mt s ni dung khc c lin quan nh chi ph kinh doanh bt ng sn u t (khu hao bt ng sn u t, chi ph sa cha BS u t, chi ph thanh l, nhng bn bt ng sn u t, gi tr cn li ca BS u t...; d phng gim gi hng tn kho, gi tr vt t, hng ho, sn phm tha thiu trong nh mc; cc chi ph vt nh mc khng c tnh vo gi thnh sn phm, cc chi ph khng hp l khng c tnh vo nguyn gi TSC. - Kt cu: Bn n: Tr gi vn ca hng ho, thnh phm, lao v, dch v xut bn trong k ( c tiu th trong k). - Chi ph nguyn vt liu, chi ph nhn cng vt trn mc bnh thng v chi ph sn xut chung c nh khng phn b c tnh vo gi vn hng bn trong k; - Cc khon hao ht mt mt hng tn kho sau khi tr phn bi thng do trch nhim c nhn gy ra; - Chi ph xy dng, t ch TSC vt trn mc bnh thng khng c tnh vo nguyn gi TSC hu hnh t xy dng, t ch han thnh; - S trch lp d phng gim gi hng tn kho(Chnh lch gia s d phng phi lp nm nay ln hn s lp nm trc cha s dng ht). Bn c: Kt chuyn tr gi vn ca hng ho, thnh phm, lao v, dch v tiu th trong k vo bn n TK 911"Xc nh kt qu" - Khon han nhp d phng gim gi hng tn kho cui nm ti chnh (Chnh lch gia s d phng phi lp nm nay nh hn s lp nm trc). - Tr gi hng bn b tr li nhp kho. TK 632 khng c s d cui k Ngoi ra k ton cn s dng cc TK 131, 111, 112, 333 6.2.2.3. Phng php k ton tiu th thnh phm Trng hp 1: K ton tiu th thnh phm theo phng thc tiu th trc tip L phng thc giao hng cho ngi mua trc tip ti kho hoc trc tip ti cc phn xng khng qua kho (Sn phm khi giao cho khch hng c khch hng tr tin ngay hoc chp nhn tr tin - c chnh thc coi l tiu th). 1. Khi doanh nghip xut sn phm, hng ho hay thc hin cc lao v, dch v vi khch hng: Cn c vo phiu xut kho, ho n bn hng, k ton ghi: a. Phn nh gi tr thc t ca thnh phm c xc nh tiu th N TK 632"Gi vn hng bn" C TK 155"Thnh phm": Tr gi thc t ca thnh phm xut kho tiu th C TK 154"CP SXKD d dang": Tr gi thc t ca thnh phm tiu th xut t sn xut khng qua kho b. Phn nh tng gi thanh ton ca hng tiu th: N TK 111, TK 112, TK 131: Tng gi thanh ton C TK 511" Doanh thu bn hng "(Gi cha c thu GTGT) C TK 333(3331): Thu GTGT u ra phi np 2.Trng hp khch hng c hng chit khu thanh ton, s chit khu chp thun cho khch hng c tnh vo chi ph hot ng ti chnh: N TK 635: Tng s chit khu thanh ton khch hng c hng
150
C TK 111,112,131,338(3388) 3. Trng hp doanh nghip cho khch hng c hng chit khu thng mi N TK 521: S chit khu thng mi cho khch hng c hng N TK 333(3331):Thu GTGT tr li cho khch hng tng ng vi s chit khu thng mi pht sinh C TK 111,112,131 V d: Trch ti liu trong thng 3/N ca doanh nghip A thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr v k ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn : Ngy 1/03/N Doanh nghip xut 400 thnh phm bn cho cng ty Z gi vn 20.000 /1 thnh phm, gi ho n cha c thu GTGT 5% l30.000 /1 thnh phm. Cng ty Z tr bng tin mt 50%, cn 50% nhn n sau 1 thng. Doanh nghip chp nhn chit khu thng mi 5% cho cng ty Z v gim tr vo n phi tr. Yu cu : nh khon cc nghip v trn Gii a. Gi vn ca hng gi bn: N TK 632: 400 x 20.000 = 8.000.000 C TK 155 8.000.000 b. Doanh thu bn hng: N TK 111: 400 x 30.000 x 50% = 6.300.000 N TK 131: 400 x 30.000 x 50% = 6.300.000 ( Chi tit cng ty Z : 6.300.000) C TK 511 12.000.000 C TK 333 (3331): 600.000 a. Khon chit khu thng mi chp nhn cho ngi mua tr vo n phi tr: N TK 521: 12.000.000 x 5% = 600.000 N TK 333 (3331): 30.000 C TK 131: 630.000 (Chi tit cng ty Z: 630.000) b. Cui k kt chuyn chit khu thng mi ghi gim tr doanh thu: N TK 511: 600.000 C TK 521: 600.000 4.Trng hp gim gi hng bn trn gi tho thun do hng km phm cht, sai quy cch: (Trng hp ny bn bn v bn mua phi lp vn bn ghi r s lng quy cch hng ho, mc gi tng gim theo ho n bn hng, l do tng gim) N TK 532: S gim gi hng bn cho khch hng c hng (gi cha c thu GTGT) N TK 3331: Thu GTGT tr li cho khch hng tng ng vi s gim gi ngi mua c hng C TK 111, 112, 131: S gim gi hng bn thc t pht sinh: Cng ly v d trn, nu thay chit khu thng mi bng gim gi do hng b sai quy cch, km phm cht th ngoi cc bt ton phn nh gi vn hng bn v gi bn th tr gi s gim gi cho khch hng c hng s phn nh nh sau: a. Khon gim gi hng bn chp nhn cho ngi mua tr vo n phi tr: N TK 532 : 12.000.000 x 5% =600.000
151
N TK 333(3331): 30.000 C TK 131 630.000 (Chi tit cng ty Z: 630.000) b. Cui k kt chuyn khon gim gi hng bn ghi gim tr doanh thu: N TK 511: 600.000 C TK 532: 600.000 5. Trng hp pht sinh hng bn b tr li do cc nguyn nhn khc nhau (vi phm hp ng, hng khng ng quy cch, chng loi...). Cn c vo cc chng t c lin quan( bn mua phi lp ho n ghi r xut hng tr li cho bn bn, ghi r l do tr li, cn c vo ho n ny bn bn v bn mua iu chnh li s hng bn, mua v thu GTGT k khai), k ton ghi: Bt ton 1: Phn nh tr gi vn ca hng bn b tr li nhp li kho: N TK 155 "Thnh phm": C TK 632 "Gi vn hng bn" Bt ton 2: Phn nh gi thanh ton ca s hng bn b tr li: N TK 531: Doanh thu ca hng bn b tr li theo gi cha c thu GTGT N TK 3331: Thu GTGT tr li cho khch hng tng ng vi s doanh thu ca hng bn b tr li C TK 111, 112, 131: Tng gi thanh ton ca s hng tiu th b tr li V d: Doanh nghip A thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr v k ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn trong thng 2/N c ti liu sau : Ngy 28/2/N Cng ty M tr li l hng doanh nghip giao trong thng nhng khng bo m cht lng; S lng 50 thnh phm, gi vn 30.000 / thnh phm. Gi bn cha c thu GTGT 40.000 /thnh phm; Thu sut thu GTGT 5%. Doanh nghip A chp nhn nhp kho v gim tr vo n phi thu ca ngi mua. Yu cu : nh khon k ton nghip v trn. Gii Hng bn b tr li trong thng: a. Gi vn ca hng b tr li: N TK 155: 50 x 30.000 =1.500.000 C TK 632: 1.500.000 b. Doanh thu ca hng bn b tr li tr tr vo n ca ngi mua: N TK 531: 50 x 40.000 = 2.000.000 N TK 333 (3331): 100.000 C TK 131: 2.100.000 (Chi tit cng ty M: 2.100.000) c. Cui k kt chuyn ton b doanh thu ca hng bn b tr li: N TK 511: 2.000.000 C TK 531: 2.000.000 6. Cui k kt chuyn ton b cc khon chit khu thng mi, gim gi hng bn, doanh thu ca hng bn b tr li gim tr doanh thu trong k N TK 511 C TK 521, TK531,TK 532 - ng thi kt chuyn doanh thu thun v tiu th
152
N TK 511,512 C TK 911 Trng hp 2: K ton tiu th sn phm theo hnh thc gi bn (chuyn hng theo hp ng): Theo hnh thc tiu th ny, bn bn chuyn hng cho n v mua theo a im ghi trong hp ng. S hng chuyn i vn thuc quyn s hu ca doanh nghip. Khi c ngi mua thanh ton hoc chp nhn thanh ton v s hng chuyn giao (mt phn hoc ton b ) th s hng chp nhn ny mi c coi l tiu th. + TK s dng: K ton s dng TK 157"Hng gi i bn": TK 157 dng theo di gi tr sn phm hng ho tiu th theo phng thc chuyn hng theo hp ng hoc bn hng theo i l, k gi, v gi tr lao v, dch v hon thnh bn giao cho ngi t hng nhng cha c chp nhn thanh ton. Bn n: Gi tr thc t ca sn phm hng ho lao v, dch v gi bn hoc nh bn l, k gi, hoc thc hin vi khch hng nhng cha c chp nhn thanh ton. Bn c : Gi tr thc t ca sn phm hng ho lao v, dch v gi bn hoc nh bn l, k gi, c khch hng chp nhn thanh ton hoc thanh ton. Gi tr thc t ca sn phm hng ho lao v, dch v gi i bn b khch hng t chi, tr li D n: Gi tr thc t ca sn phm hng ho lao v, dch v gi i bn nhng cha c chp nhn thanh ton. TK 157 c m chi tit theo tng mt hng, tng ln gi hng. Ngoi ra k ton cn s dng cc TK c lin quan nh TK155, TK632, TK 511, TK111, TK 112... + Phng php k ton: 1. Khi DN xut kho sn phm gi i bn, cn c ho n kim phiu xut kho k ton tnh ra gi thnh cng xng thc t ca thnh phm xut kho, ghi: N TK 157"Hng gi i bn" C TK 155"Thnh phm" : Ga thnh thc t ca s sn phm xut kho 2. Gi thnh thc t ca lao v, dch v hon thnh bn giao cho khch hng: N TK 157"Hng gi i bn" C TK 154"Chi ph sn xut kinh doanh d dang" 3. Khi doanh nghip nhn c thng bo khch hng chp nhn thanh ton hoc thanh ton mt phn hoc ton b v s sn phm gi i bn.: a. Tr gi vn ca s hng gi i bn c xc nh tiu th: N TK 632: "Gi vn hng bn" C TK 157: "Hng gi i bn" b. Phn nh gi bn ca s hng gi i bn c chp nhn: N 131 (Chi tit khch hng): Tng gi thanh ton C TK 511: Doanh thu tiu th ca s hng chp nhn theo gi cha c thu GTGT C TK 333 (3331): Thu GTGT u ra phi np ca hng tiu th Ch : Trng hp s hng gi i bn b tr li nhp li kho: N TK 155 C TK 157
153
+ Cc trng hp s hng gi i bn coi l tiu th b tr li, cc trng hp gim gi hng bn, chit khu thng mi, chit khu thanh ton, doanh thu hng bn b tr li pht sinh (nu c) c k ton ging nh phng thc tiu th trc tip. Trng hp 3: K ton tiu th theo phng thc bn hng qua i l (k gi) Bn hng i l l hnh thc bn hng m bn giao i l xut hng cho bn nhn i l bn. Bn nhn i l phi bn hng theo ng gi quy nh ca bn giao i l v c hng hoa hng bn hng. Bn giao i l (bn c hng k gi) v bn nhn i l (Bn nhn hng k gi) phi k hp ng i l quy nh r cc ni dung: - Mt hng bn i l - Gi bn hng theo hp ng - T l hoa hng c hng - Ni giao nhn hng,hnh thc vn chuyn - Phng thc thanh ton - Cc cam kt khc (Tin k qu...) Theo quy nh ca lut thu GTGT, nu bn nhn i l bn hng theo ng gi do bn giao i l quy nh th ton b s thu GTGT s do bn giao i l chu. + Phng php k ton: * Ti n v giao i l: S hng k gi vn thuc quyn s hu ca doanh nghip cho n khi chnh thc tiu th. - n v giao i l l n v np thu gi tr gia tng trn s hng bn ra - Hoa hng phi tr cho bn nhn i l c tnh vo chi ph bn hng. 1. Khi doanh nghip giao hng i l cho n v nhn i l theo hp ng, cn c vo phiu xut kho hng gi bn i l: N TK 157"Hng gi i bn" C TK 155"Thnh phm": Tr gi thc t ca s sn phm xut kho 2. Khi n v nhn i l thng bo bn c hng, cn c vo bng k ho n bn ra ca s hng bn c c s bn i l gi v: a. Phn nh tr gi vn ca hng i l, k gi bn c: N TK 632"Gi vn hng bn" C TK 157" Hng gi i bn" b. Phn nh doanh thu v thu GTGT (theo gi quy nh ) ca hng giao cho c s bn hng i l, k gi bn c: Tng s doanh thu ca hng bn i l: N TK 131(Chi tit i l): Tng gi thanh ton C TK 511: Doanh thu ca hng bn theo gi cha c thu GTGT C TK 333 (3331): Thu GTGT u ra phi np ca hng bn 3. Tr tin hoa hng cho bn nhn i l khi quyt ton hp ng i l: N TK 641"Chi ph bn hng": Hoa hng tr cho bn nhn i l C TK 131 (Chi tit i l) 4. Khi nhn tin do c s i l thanh ton : N TK 111, 112: S tin hng thu C TK 131 (Chi tit i l) * Ti n v nhn i l:
154
- Hng ho ca bn giao i l chuyn n khng thuc quyn s hu ca n v nhn i l. Tuy nhin n v nhn i l vn c trch nhim t chc, bo qun hng ho cht ch. - n v nhn i l sau khi bn hng phi np tin cho bn giao i l v c hng tin hoa hng _ Doanh thu ca hot ng i l. 1. Khi nhn hng ca bn giao i l chuyn n: N TK 003"Hng ho nhn bn h, k gi": Theo gi bn hng nhn i l 2. Khi bn c hng: - Ghi gim tr gi hng bn: C TK 003"Hng ho nhn bn h, k gi": Theo gi bn hng nhn i l 3. Phn nh tng s tin hng i l bn c, (Bn nhn i l phi lp ho n GTGT ca c s i l giao cho ngi mua, ho n ghi r hng bn i l, gi cha c thu GTGT, thu GTGT, gi thanh ton theo ng quy nh ca ch hng). N TK 111, 112, 131: Ton b s tin bn hng thu c hoc cn phi thu C TK 331 (Chi tit bn giao i l): S tin phi tr cho bn giao i l 4. Phn nh s hoa hng i l c hng: N TK 331 (Chi tit bn giao i l): Tin hoa hng c hng tr vo n phi tr C TK 511"Doanh thu bn hng": Hoa hng c hng C TK 333 (33311): Thu GTGT u ra phi np tnh trn s hoa hng c hng. 5. Khi n v nhn i l tr tin cho n v giao i l: N TK 331 (Chi tit bn giao i l): S tin hng thanh ton C TK 111, 112 Cc bt ton phn nh chit khu thanh ton, chit khu thng mi, gim gi hng bn, hng bn b tr li k ton tng t phng thc tiu th trc tip. Trng hp 4: Tiu th sn phm theo hnh thc hng i hng Hng i hng l phng thc tiu th m ngi bn em sn phm vt t ca mnh i ly vt t, ti sn. Khi xut sn phm hng ho em i trao i vi khch hng vn phi lp y chng t. Hng i hng c quy i theo quan h t l v s lng, ph hp v mt gi tr. - Khi DN xut sn phm i ly vt t, ti sn : + Phn nh tr gi vn hng xut kho em i trao i: N TK 632"Gi vn hng bn" C TK 155"Thnh phm" + Phn nh gi trao i (Gi bn tng ng) ca hng em i N TK 131 (Chi tit): Tng gi thanh ton ca hng em i trao i C TK 511: Doanh thu tiu th ca hng em i trao i C TK 333 (3331): Thu GTGT phi np ca hng em i trao i - Phn nh gi tr vt t hng ho, cng c nhn v: N TK 152, 153: Tr gi hng nhp kho theo gi cha c thu GTGT N TK 133 (1331): Thu GTGT u vo c khu tr C TK 131 (Chi tit): Tng gi thanh ton - Khi thanh ton b tr gia cc bn trao i hng khng tng t, trng hp doanh nghip phi tr thm tin, khi tr thm tin ghi: N TK 131
155
C TK 111, 112 - Trng hp doanh nghip c nhn thm tin, khi nhn thm tin ghi: N TK 111, 112 C TK 131 V d: Doanh nghip A xut thnh phm i ly nguyn liu chnh vi nh my X, s lng 300 thnh phm. Gi vn 40.000 / 1 thnh phm, gi bn cha c thu GTGT l 50.000 /1 thnh phm, thu sut thu GTGT l 5%. Nh my X chp nhn v giao cho doanh nghip A s nguyn liu chnh theo gi thanh ton 17.600.000 (c thu GTGT 10%). Doanh nghip A chi tin mt thanh ton s tin chnh lch. Gii: K ton ti doanh nghip A: Khi DN xut sn phm i ly vt t, ti sn c ngi mua chp nhn: - Phn nh tr gi vn hng xut: N TK 632: 12.000.000 = 300 x 40.000 C TK 155 12.000.000 - Phn nh tr gi sn phm em i trao i coi nh doanh thu tiu th: N TK 131 (Nh my X): 15.750.000 C TK 511: 15.000.000 = 300 x 50.000 C TK 333 (3331): 750.000 - Phn nh gi tr vt t nhn v: N TK 152: 16.000.000 N TK 133 (1331): 1.600.000 C TK 131 (nh my X): 17.600.000 - Khon chnh lch doanh nghip chi tin mt thanh ton: N TK 131 (nh my X): 1.850.000 C TK 111: 1.850.000 *Trng hp 5: Tiu th sn phm theo hnh thc bn hng tr gp: Bn hng tr gp l phng thc bn hng thu tin nhiu ln. Ngi mua thanh ton ln u ti thi im mua, s tin cn li ngi mua s chp nhn tr dn cc k k ton tip theo v phi chu mt t l li sut nht nh. Khon li coi nh l khon thu hot ng ti chnh. 1. Khi xut hng bn theo phng thc tr gp: a. Phn nh tr gi vn ca hng bn tr gp N TK 632" Gi vn hng bn" C TK 155"Thnh phm" b. Phn nh doanh thu ca hng bn tr gp: N TK 131(Chi tit khch hng): Tng s tin phi thu C TK 511: Doanh thu theo gi bn tr mt ln ti thi im giao hng. C TK 333 (3331): Thu GTGT phi np trn gi bn tr mt ln C TK 3387: Tng s li tr chm. S tin khch hng tr ln u: N TK 111, 112: S tin ngi mua thanh ton ln u ti thi im mua C TK 131"Phi thu khch hng": (Chi tit khch hng) 2. S tin (Doanh thu gc v tin li tr chm) cc k sau do ngi mua tr tin: N TK 111, 112
156
C TK 131 (Chi tit khch hng) ng thi k ton kt chuyn tin li v bn hng tr gp (ghi gim doanh thu cha thc hin tng doanh thu hot ng ti chnh v bn hng tr gp: N TK 338 (3387) C TK 515"Doanh thu hot ng ti chnh" V d : Trch ti liu ti doanh nghip A thng 5/N nh sau : Doanh nghip xut bn thnh phm theo phng thc bn hng tr gp cho khch hng M: S lng 50 sn phm, gi vn 2.000.000 / sn phm, gi bn tr tin ngay 2.800.000 /1Sn phm (Gi cha c thu GTGT, thu sut thu GTGT l 5%) Gi bn tr chm (gi bn tr gp l: 152.000.000 . Khch hng tr tin mt ngay sau khi nhn hng l 62.000.000. S cn li ngi mua s tr dn trong 10 thng mi thng 9.000.000 bng tin mt Yu cu : nh khon cc nghip v trn. Gii : a. Gi vn ca hng bn tr gp: N TK 632: 50 x 2.000.000 = 100.000.000 C TK 155: 100.000.000 b. Doanh thu ca hng bn tr gp: N TK 131(Chi tit khch hng M): 152.000.000 C TK 511: 50 x 2.800.000 = 140.000.000 C TK 333 (3331): 7.000.000 C TK 3387: 5.000.000 c. Thu tin ln u: N TK 111: 62.000.000 C TK 131 (Chi tit khch hng M): 62.000.000 S chi tit bn hng
Chng t Din gii S Ngy TK S lng Doanh thu n gi Thnh tin Cc khon gim tr Cc Thu khon TTB khc
6.2.3. K ton tiu th thnh phm theo phng php k khai thng xuyn cc doanh nghip tnh thu GTGT bng phng php trc tip hoc i vi cc mt hng chu thu tiu th c bit hay thu xut khu. 1. Khi xut kho thnh phm bn, ty theo hnh thc tiu th (trc tip, gi bn...) k ton phn nh gi vn ca thnh phm tiu th: a. N TK 632"Gi vn hng bn" N TK 157: Gi vn hng gi bn, gi i l.. C TK 155"Thnh phm": Tr gi thc t ca thnh phm xut kho tiu th
157
C TK 154"CP SXKD d dang": Tr gi thc t ca thnh phm tiu th thng t sn xut khng qua kho. b. ng thi, ghi nhn gi bn ca sn phm, dch v: - Trng hp nu bn hng ha khng thuc din chu thu GTGT: N TK 111, TK 112, TK 131: Tng gi thanh ton C TK 511: Tng gi thanh ton - Trng hp nu bn hng ha thuc din chu thu GTGT theo phng php trc tip, k ton phn nh doanh thu bn hng: N TK 111, TK 112, TK 131: Tng gi thanh ton (c thu GTGT ) C TK 511: Tng gi thanh ton - Trng hp nu bn hng ha thuc i tng np thu xut khu: N TK 111,112, 131: Tng gi thanh ton ca hng xut khu (c thu xut khu) C TK 511: Tng gi thanh ton - Trng hp nu bn hng ha thuc din chu thu tiu th c bit ng thi chu thu GTGT theo phng php khu tr, k ton phn nh doanh thu bn hng: N TK 111,112,131: Tng gi thanh ton C TK 511: Gi bn bao gm c thu tiu th c bit C TK 333 (3331): Thu GTGT u ra phi np - Phn nh s thu tiu th c bit, thu xut khu, thu GTGT theo phng php trc tip phi np v hng tiu th trong k: N TK 511, 512 C TK 3331: Thu GTGT theo phng php trc tip phi np (nu c) C TK 3332: Thu tiu th c bit phi np C TK 3333 (chi tit thu xut khu): Thu xut khu phi np 2. Trng hp khch hng c hng chit khu thanh ton, s chit khu chp thun cho khch hng c tnh vo chi ph hot ng ti chnh: N TK 635: Tng s chit khu thanh ton khch hng c hng C TK 111, 112, 131, 338 (3388) 3. Trng hp doanh nghip cho khch hng c hng chit khu thng mi, gim gi hng bn, doanh thu hng bn b tr li (nu c): - i vi cc i tng chu thu GTGT theo phng php trc tip: N TK lin quan (521, 531, 532): Tp hp chit khu thng mi, doanh thu hng bn b tr li, gim gi hng bn thc t pht sinh trong k theo tng gi thanh ton C TK 111, 112, 131 - i vi cc i tng chu thu tiu th c bit: N TK lin quan (521, 531, 532): Tp hp chit khu thng mi, doanh thu hng bn b tr li, gim gi hng bn thc t pht sinh trong k (khng bao gm thu tiu th c bit) N TK 333 (3332): Thu tiu th c bit tng ng vi chit khu thng mi, doanh thu hng bn b tr li, gim gi hng bn C TK 111, 112, 131: Tng gi thanh ton tng ng - i vi cc i tng chu thu xut khu: N TK lin quan (521, 531, 532): Tp hp chit khu thng mi, doanh thu hng bn b tr li, gim gi hng bn thc t pht sinh trong k (khng bao gm thu xut khu)
158
N TK 333 (3333): Thu xut khu tng ng vi chit khu thng mi, doanh thu hng bn b tr li, gim gi hng bn C TK 111, 112, 131: Tng gi thanh ton tng ng Phn nh gi vn ca hng bn b tr li N TK lin quan (155, 157) C TK 632: Ghi gim gi vn hng bn Cc bt ton kt chuyn chit khu thng mi, doanh thu hng bn b tr li, gim gi hng bn kt chuyn doanh thu thun, kt chuyn gi vn hng tiu th... k ton ghi ging nh cc doanh nghip tnh thu GTGT theo phng php khu tr. 6.2.4. c im k ton tiu th thnh phm cc doanh nghip p dng phng php kim k nh k: K ton tiu th thnh phm theo phng php kim k nh k ch khc bit vi phng php k khai thng xuyn phn k ton gi vn ca sn phm tiu th. C th: - K ton kt chuyn gi tr thc t ca thnh phm tn kho u k, thnh phm gi i bn ang gi bn cha bn c u k ghi: N TK 632"Gi vn hng bn" C TK 155"Thnh phm" C TK 157"Hng gi i bn" - Gi thnh thc t ca sn phm, lao v hon thnh trong k c kt chuyn t TK 631 vo gi vn hng bn, k ton ghi: N TK 632" Gi vn hng bn" C TK 631"Gi thnh sn xut" + i vi hng bn b tr li, k ton cn c quyt nh x l (nhp li kho, gi ti kho ngi bn, c nhn bi thng, bn thu bng tin, tnh vo chi ph khc hay tr vo qu d phng ti chnh), k ton ghi nh sau: N TK 138 (1388) - C nhn bi thng N TK 334 - C nhn bi thng N TK 111,112 - Bn thu bng tin C TK 632- Gi vn hng bn b tr li x l - Tr gi thc t ca thnh phm tn kho cui k, gi tr thnh phm ang gi bn, cui k cha xc nh l tiu th, k ton ghi: N TK 155 "Thnh phm" N TK 157 "Hng gi i bn" C TK 632 " Gi vn hng bn" - Kt chuyn gi vn hng bn ca thnh phm, lao v xc nh tiu th sang TK 911"Xc nh kt qu", k ton ghi: N TK 911"Xc nh kt qu" C TK 632" Gi vn hng bn" - Cc bt ton phn nh doanh thu, tiu th sn phm hng ho, dch v, cc khon gim gi hng bn, chit khu thng mi, chit khu thanh ton ging nh phng php k khai thng xuyn. 6.3. K TON XC NH KT QU KINH DOANH 6.3.1. Khi nim
159
Kt qu kinh doanh (Li nhun) l kt qu ti chnh cui cng ca doanh nghip trong mt thi k nht nh (thng, qu, nm). Kt qu kinh doanh bao gm: - Li nhun thun t hot ng SXKD l s chnh lch gia doanh thu thun v bn hng v cung cp dch v; doanh thu hot ng ti chnh v tr gi vn hng bn; chi ph bn hng; chi ph qun l doanh nghip v chi ph ti chnh. - Li nhun thun t hot ng khc l s chnh lch gia thu nhp thun hot ng khc v chi ph khc 6.3.2. K ton chi ph bn hng a. Khi nim Chi ph bn hng l nhng khon chi ph c lin quan n cng tc tiu th sn phm nh chi ph nghin cu th trng, chi ph qung co, gii thiu sn phm, chi ph nhn vin bn hng, chi ph khu hao ti sn c nh phc v hot ng tiu th sn phm, chi ph hoa hng bn hng... b. Ti khon s dng - Ti khon 641" Chi ph bn hng " - Ni dung: TK 641 dng tp hp chi ph bn hng pht sinh trong k v phn b chi ph bn hng cho sn phm tiu th trong k. - Kt cu: Bn n: - Phn nh chi ph bn hng pht sinh trong k Bn c: - Phn nh cc khon ghi gim chi ph bn hng trong k - Kt chuyn chi ph bn hng vo bn n TK 911 Ti khon ny c 6 ti khon cp 2: TK 6411: Chi ph nhn vin bn hng TK 6412: Chi ph vt liu, bao b TK 6413: Chi ph dng c, dng TK 6414: Chi ph khu hao TSC TK 6417: Chi ph dch v mua ngoi TK 6418: Chi ph bng tin khc c. Phng php k ton: Chi ph bn hng c tp hp nh sau : - Tnh tin lng, ph cp phi tr cho nhn vin bn hng, nhn vin ng gi, bo qun, bc vc, vn chuyn hng ho i tiu th: N TK 641 (6411) C TK 334"Phi tr CNV" - Trch theo lng nhn vin bn hng theo t l quy nh: N TK 641 (6411) N TK 334 C TK 338 "Phi tr khc" - Gi tr vt liu, dng c, dng (loi phn b 100%) xut dng cho cng tc bn hng: N TK 641 (6412) C TK 152 "Nguyn vt liu" C TK 153 "Cng c,dng c" - Trch khu hao TSC b phn bn hng: N TK 641 (6414)
160
C TK 214"Hao mn TSC" - Chi ph tr trc, chi ph phi tr tnh vo chi ph bn hng k ny: N TK 641 C TK 142, 242: Phn b chi ph tr trc C TK 335: Trch trc chi ph phi tr theo k hoch vo chi ph bn hng - Trch lp d phng phi tr v chi ph sa cha, bo hnh sn phm hng ho: N TK 641 C TK 352 - Gi tr dch v mua ngoi lin quan n chi ph bn hng: N TK 641 (6417) N TK 133 (1331) C TK 111, 112, 331... - Chi ph bng tin khc: N TK 641 (6418) C TK 111, 112 - Khi c cc khon thu gim chi ph bn hng, k ton cn c vo chng t ghi : N TK 152, 111, 112 C TK 641"Chi ph bn hng" Cui k, kt chuyn chi ph bn hng: N TK 911 C TK 641"Chi ph bn hng" 6.3.3 K ton chi ph qun l doanh nghip a. Khi nim Chi ph qun l doanh nghip l nhng khon chi ph c lin quan n vic t chc hnh chnh v cc hot ng vn phng chung ca ton doanh nghip nh chi ph nhn vin qun l doanh nghip, chi vt liu phc v cho qun l doanh nghip, chi cng c dng c cho qun l DN, chi khu hao TSC phc v cho b my qun l doanh nghip. b. Ti khon s dng - Ti khon 642"Chi ph qun l doanh nghip": Ti khon 642 phn nh chi ph c lin quan n vic t chc hnh chnh v cc hot ng vn phng chung ca ton doanh nghip . Bn n : - Phn nh chi ph qun l doanh nghip thc t pht sinh trong k Bn c : - Cc khon ghi gim chi ph qun l doanh nghip pht sinh trong k. - Kt chuyn chi ph qun l doanh nghip vo TK 911 - Ti khon ny khng c s d cui k - Ti khon ny c 8 ti khon cp 2 : TK 6421 - Chi ph nhn vin qun l doanh nghip: bao gm cc khon chi ph v tin lng, tin thng, cc khon trch theo lng phi tr cho nhn vin qun l doanh nghip trong k TK 6422 - Chi ph vt liu qun l: Bao gm gi tr thc t ca vt liu xut dng cho b my qun l DN. TK 6423 - Chi ph dng vn phng: Bao gm gi tr thc t ca cng c, dng c, dng vn phng xut dng cho b my qun l doanh nghip.
161
TK 6424 - Chi ph khu hao TSC: Bao gm s tin trch khu hao ca nhng TSC s dng chung ton doanh nghip. TK 6425 - Thu, ph, l ph: Phn nh cc chi ph v thu nh thu mn bi, thu nh t, cc khon ph v l ph khc. TK 6426 - Chi ph d phng: Dng theo di cc khon d phng phi thu kh i. TK 6427 - Chi ph dch v mua ngoi: Bao gm cc chi ph dch v mua ngoi nh tin in nc, in thoi, in bo, sa cha TSC... TK 6428- Chi ph khc bng tin: Gm nhng chi ph chi chung cho ton doanh nghip ngoi cc yu t k trn nh chi tip khch, chi hi ngh, o to cn b, cng tc ph, in n ti liu, bo ch... c. Phng php k ton: - Khi doanh nghip tnh lng, thng phi tr cho nhn vin qun l doanh nghip trong k, cn c vo bng thanh ton lng k ton ghi : N TK 642 (6421) C TK 334 - Phn nh cc khon trch theo lng ca nhn vin qun l doanh nghip: N TK 642 (6421) N TK 334 C TK 338 "Phi tr khc" - Khi doanh nghip xut kho vt liu, cng c, dng c (loi phn b 100%) s dng cho b my qun l doanh nghip, N TK 642 (6422) C TK 152 ( Theo phng php k khai thng xuyn) C TK 153"Cng c, dng c" - Khi doanh nghip tnh khu hao TSC dng b phn qun l doanh nghip, k ton ghi : N TK 642 (6424) C TK 214 : S tin khu hao - Chi ph tr trc, chi ph phi tr tnh vo chi ph qun l doanh nghip k ny: N TK 642 C TK 142, 242: Phn b chi ph tr trc C TK 335: Trch trc chi ph phi tr theo k hoch vo chi ph QLDN - Cc khon thu nh t, thu mn bi phi np ngn sch... N TK 642 (6425) C TK 333 (3337, 3338) - S l ph giao thng, cu ph... N TK 642 (6425) C TK 333 (3339): S phi np C TK 111: S np - Trch lp d phng n phi thu kh i tnh vo chi ph QLDN: N TK 642 (6426) C TK 139 "D phng phi thu kh i" - Chi ph dch v mua ngoi, in nc... N TK 642 (6427) N TK 133 (1331)
162
C TK 331 - Khi trch lp qu d phng tr cp mt vic lm N TK 642 (6427) C TK 351Qu d phng tr cp mt vic lm - Khi trch lp d phng phi tr v chi ph ti c cu doanh nghip, d phng phi tr cho hp ng c ri ro ln v d phng phi tr khc (Tr d phng phi tr v bo hnh sn phm hng ho), ghi: N TK 642 (6427) C TK 352D phng phi tr Chi ph bng tin khc: N TK 642 (6428) C TK111, 112: - Cc khon thu hi ghi gim chi ph qun l: N TK 111, 138, 1528... C TK 642 - Cui k kt chuyn chi ph QLDN phn b cho hng bn ra trong k sang ti khon xc nh kt qu: N TK 911"Xc nh kt qu" C TK 642 "Chi ph QLDN" K ton chi tit chi ph QLDN c theo di trn s k ton chi tit chi ph qun l doanh nghip. S ny c m v theo di theo tng yu t chi ph nhm phc v cho nhu cu qun l. S chi tit chi ph qun l doanh nghip Ghi n TK 642 Chia ra
Tng s tin CP nhn vin BH CP VL qun l CP dng vn phng Chi ph khu hao Thu ph v l ph Chi ph d phng CP dch v mn
CT S N H T Din gii
Cng pht sinh Ghi c TK 642 6.3.4. K ton hot ng ti chnh 6.3.4.1. Khi nim Hot ng ti chnh l nhng hot ng c lin quan n cc hot ng v vn, hot ng u t ti chnh ra ngoi doanh nghip nhm mc ch s dng hp l cc ngun vn nhm tng thm thu nhp v nng cao hiu qu kinh doanh ca doanh nghip. 6.3.4.2. K ton doanh thu hot ng ti chnh a. Ni dung doanh thu hot ng ti chnh:
163
- Thu li hot ng u t mua bn chng khon, thu li hot ng lin doanh - Thu li tin gi NH, thu li cho vay vn, li tr chm ca vic bn hng tr gp... - Thu v chit khu thanh ton c hng khi mua hng thanh ton tin trc thi hn quy nh. - Li nhun c chia t hot ng lin doanh, lin kt, li v chuyn nhng vn, chnh lch t gi tng ngoi t... b. Ti khon s dng * K ton s dng TK 515"Doanh thu hot ng ti chnh" Bn n:- S thu GTGT phi np theo phng php trc tip (nu c) - Kt chuyn doanh thu thun hot ng ti chnh sang ti khon 911"Xc nh kt qu KD". Bn c : Doanh thu hot ng ti chnh pht sinh trong k. Ti khon 515 khng c s d cui k. c. Phng php k ton doanh thu hot ng ti chnh: + Thu tin li tri phiu, li tc c phiu, li tin gi, li cho vay vn: N TK 111,112, 131: S thu nhp hot ng ti chnh bng tin N TK 221: Nhn c tc bng c phiu N TK 222, 223: Li nhun c chia b sung vn gp C TK 515 + Thu li do nhng bn chng khon: N TK 111,112: S tin thu c theo gi bn C TK 121, 221:(gi gc) C TK 515"Doanh thu hot ng ti chnh "(Chnh lch gi bn > gi gc) + Thu v chit khu thanh ton c hng do thanh ton tin hng trc thi hn quy nh trong thi gian c hng chit khu thanh ton : N TK 111, 112, 331 C TK 515"Doanh thu hot ng ti chnh" + Thanh ton chng khon n hn, bn tri phiu, tn phiu: N TK 111, 112 C TK 121, 228: Gi gc C TK 515: Chnh lch gia gi bn > gi gc + Khi nhn c thng bo chia c tc, li kinh doanh hoc nhn c tin t cc khon li c chia t cng ty con: N TK 138,111,112 C TK 515"Doanh thu hot ng ti chnh" + Khi thu hi thanh l cc khon u t vo cng ty con N TK 111,112 C TK 221: Gi gc C TK 515: Chnh lch gia gi tr ti sn nhn v > gi gc Nhn li t hot ng lin doanh, lin kt N TK 138, 111, 112 N TK 222, 223: Dng li nhun c chia gp thm vn vo lin doanh, gp thm vn vo lin kt C TK 515"Doanh thu hot ng ti chnh" + Gi tr thu hi t hot ng lin doanh, lin kt.
164
N TK 111,112,131 C TK 221, 223: Gi gc C TK 515: Chnh lch gia gi tr thu hi > gi gc - Cui k kt chuyn doanh thu thun hot ng ti chnh sang ti khon xc nh kt qu: N TK 515 C TK 911"Xc nh kt qu" 6.3.4.3. K ton chi hot ng ti chnh a. Ni dung chi hot ng ti chnh: - Cc khon l lin doanh, l v u t chng khon, l v bn ngoi t, l t gi hi oi pht sinh trong k ca hot ng kinh doanh - Chi ph li tin vay, li mua hng tr chm, li thu ti sn ti chnh.... - Chit khu thanh ton cho ngi mua c hng - Trch lp d phng gim gi u t chng khon... b. Ti khon s dng K ton s dng TK 635"Chi ph ti chnh" Bn n: - Cc chi ph ca hot ng ti chnh Bn c: - Hon nhp d phng gim gi u t chng khon - Kt chuyn chi ph hot ng ti chnh v cc khon l H ti chnh khi xc nh kt qu Ti khon ny khng c s d cui k c. Phng php k ton chi ph ti chnh: + Khi pht sinh chi ph lin quan n hot ng u t c phiu, tri phiu (Chi ph tm hiu, thng tin, mi gii) k ton ghi : N TK 635"Chi ph ti chnh" C TK 111, 112 + Khi bn vn gp lin doanh vo c s kinh doanh ng kim sot, bn vn u t vo cng ty con, cng ty lin kt m gi bn nh hn gi tr vn gp(l), ghi: N TK 635"Chi ph ti chnh": Chnh lch gi bn nh hn gi gc N TK 111, 112: S tin thu c theo gi bn C TK 221, 222, 223: (gi gc) + Khi nhn li vn gp lin doanh vo c s kinh doanh ng kim sot, nhn li vn gp vo cng ty con, cng ty lin kt m gi tr ti sn c chia nh hn gi tr vn gp, ghi: N TK 111, 112, 152, 153: Gi tr ti sn c chia N TK 635"Chi ph ti chnh": Chnh lch C TK 221, 222, 223: (gi gc) + Cc khon l t hot ng lin doanh : N TK 635"Chi ph ti chnh" C TK 111, 112 + S vn thu hi c do lin doanh lm n thua l c coi l mt khon thit hi v phi tnh vo chi ph hot ng ti chnh N TK 635 "Chi ph ti chnh" C TK 222: (gi gc) + Cc khon l v bn c phiu, tri phiu :
165
N TK 635"Chi ph ti chnh": Chnh lch gi bn nh hn gi gc N TK 111, 112: S tin thu c theo gi bn C TK 221, 222, 223: (gi gc) + Cc khon li tin vay vn SXKD phi tr : N TK 635"Chi ph ti chnh" C TK 111, 112 + Chit khu thanh ton cho ngi mua c hng : N TK 635"Chi ph ti chnh" C TK 111, 112... + Trch lp d phng gim ga u t ngn hn, di hn : N TK 635"Chi ph ti chnh" C TK 129, 229 + Hon nhp d phng gim gi u t ngn hn, di hn khng dng n : N TK 129, 229 C TK 635"Chi ph ti chnh": Ghi gim chi ph hot ng ti chnh - Cui k kt chuyn chi ph hot ng ti chnh sang ti khon xc nh kt qu: N TK 911"Xc nh kt qu" C TK 635 6.3.5. K ton hot ng khc 6.3.5.1. Khi nim: Hot ng khc l nhng hot ng din ra mang tnh bt thng ngoi hot ng sn xut kinh doanh v hot ng ti chnh . 6.3.5.2. K ton thu nhp hot ng khc a. Ni dung thu nhp khc: - Thu thanh l, nhng bn TSC - Thu tin pht, tin bi thng - Thu hi n kh i x l - Cc khon thu c ngn sch hon li, thu cc khon n khng xc nh c ch. - Chnh lch tng do nh gi li vt t, hng ho khi gp tham gia lin doanh, lin kt - Thu nhp v qu tng ca cc t chc, c nhn tng... b. Ti khon s dng: K ton s dng TK 711"Thu nhp khc" Bn n: - S thu GTGT phi np (nu c) tnh theo phng php trc tip i vi cc khon thu nhp khc doanh nghip tnh thu GTGT theo phng php trc tip. - Kt chuyn thu nhp khc vo ti khon 911"Xc nh kt qu" Bn c: Thu nhp ca hot ng khc pht sinh trong k Ti khon 711 khng c s d cui k c. Phng php k ton thu nhp khc: Khi pht sinh thu nhp hot ng khc, k ton ghi : + Thu v nhng bn, thanh l TSC (Doanh nghip tnh thu GTGT theo PP khu tr): N TK 111, 112, 131 C TK 711 " Thu nhp khc": Theo gi bn cha c thu GTGT C TK 333 (3331): Thu GTGT u ra phi np + Thu tin pht, tin bi thng: N TK 111, 112: Thu bng tin N TK 138: Tin pht phi thu
166
N TK 388, 344: Tin pht thu c tr vo tin k qu, k cc ngn hn, di hn C TK 711" Thu nhp khc" + Thu hi n kh i x l: N TK 111, 112 N TK 152 C TK 711" Thu nhp khc" ng thi ghi n bn c TK 004 N kh i ch x l: S x l + Thu hi cc khon n khng ai i (n v ch): N TK 331 (Chi tit) C TK 711" Thu nhp khc" + Thu GTGT c min gim tr vo s thu GTGT phi np k tip hoc c nhn li bng tin N TK 333 (3331), 111, 112 C TK 711" Thu nhp khc" + Thu nhp qu tng do cc t chc c nhn tng cho doanh nghip: N TK 111, 112, 152, 211... C TK 711" Thu nhp khc" - Khi gp vn vo cng ty lin kt hay u t vo cng ty khc nhng doanh nghip nm gi di 20% quyn kim sot, khon chnh lch gia gi tr vn gp c ghi nhn ln hn gi tr cn li ca TSC hay gi thc t ca vt t gp vn N TK 223, 228: Gi tr vn gp c ghi nhn N TK 214: Gi tr hao mn ly k ca TSC gp vn C TK 711: Khon chnh lch C TK 211, 213: Nguyn gi TSC gp vn C TK 152, 153: Gi thc t ca vt t gp vn - Cc khon b b st hay qun ghi s k ton ca nhng nm trc nay pht hin ra N TK 111, 112, 131: Tng s tin thu c hay phi thu C TK 711: DT b b st hay qun ghi s k ton C TK 3331: Thu GTGT phi np (nu c) - Cui k xc nh s thu GTGT phi np tnh theo phng php trc tip i vi cc khon thu nhp khc pht sinh: N TK 711 C TK 333 - Cui k kt chuyn thu nhp thun hot ng khc sang ti khon xc nh kt qu: N TK 711 C TK 911"Xc nh kt qu" 6.3.5.3. K ton chi ph khc: a. Ni dung chi ph khc: - Ga tr cn li ca TSC khi thanh l, nhng bn, chi ph v nhng bn, thanh l TSC, chi np pht, bi thng, tin b pht thu, truy thu thu, chi ph do k ton ghi nhm hay b st, chnh lch tng do nh gi li vt t, hng ho khi gp tham gia lin doanh, lin kt ... b. Ti khon s dng: TK 811"Chi ph khc" Bn n: Cc chi ph ca hot ng khc pht sinh Bn c: Kt chuyn chi ph hot ng khc vo ti khon 911"Xc nh kt qu"
167
Ti khon ny khng c s d cui k c. Phng php k ton chi ph khc: Khi pht sinh chi ph khc, k ton ghi : - Ghi gim TSC khi thanh l, nhng bn N TK 214"Hao mn TSC" N TK 811"Chi ph khc" C TK 211"TSC hu hnh - Chi ph thanh l, nhng bn: N TK 811"Chi ph khc" N TK 133: Thu GTGT c khu tr (nu c) C TK 111, 112... - Cc khon chi np pht, chi bi thng chi bng tin, phi tr hoc b tr vo s tin doanh nghip ang k qu ngn hn, di hn: N TK 811"Chi ph khc" C TK 111,112, 338 (3388) C TK 144, 244: Tr vo s tin doanh nghip ang k qu ngn hn, di hn - Cc khon b pht thu, truy thu thu: N TK 811"Chi ph khc" C TK 111, 112: chi bng tin C TK 333 - S chnh lch gia gi tr vn gp c ghi nhn nh hn gi thc t ca vt t, hng ha hay gi tr cn li ca TSC khi gp vn vo cng ty lin doanh ng kim sot, cng ty lin kt hay u t vo cng ty khc nhng doanh nghip nm gi di 20% quyn kim sot N TK 222, 223, 228: Gi tr vn gp c ghi nhn N TK 214: Gi tr hao mn ly k ca TSC gp vn N TK 811: Khon chnh lch C TK 211, 213: Nguyn gi TSC gp vn C TK 152, 153: Gi thc t ca vt t gp vn - Cc chi ph b b st, qun ghi s k ton ca nhng nm trc nay pht hin ra N TK 811: Chi ph b b st hay qun cha ghi s N TK 133: Thu GTGT nu c C TK: 111, 112 - Cui k kt chuyn chi ph hot ng khc sang ti khon xc nh kt qu: N TK 911"Xc nh kt qu" C TK 811 6.3.6. K ton xc nh kt qa hot ng kinh doanh 6.3.6.1. Xc nh kt qa hot ng kinh doanh * i vi hot ng SXKD theo chc nng: L nhng hot ng nhm thc hin nhim v ch yu ca DN. Doanh thu bn hng S lng SP = tiu th trong k X Gi bn n v sn phm i
168
Doanh thu thun
= Doanh thu bn hng - Cc khon gim tr doanh thu
Cc khon gim tr doanh thu
Thu TTB, Thu GTGT trc tip Thu XK (nu c)
Chit khu thng mi
Gim gi hng bn
Doanh thu hng bn b tr li
Li nhun gp
Li nhun thun t HKD
= Doanh thu thun - Gi vn hng bn

Doanh thu H ti chnh Chi ph H ti chnh Chi ph QL DN
Li nhun gp
Chi ph BH
Li nhun hot ng = khc Thu nhp thun hot ng khc Li nhun thun trc thu ca DN
Thu nhp thun hot ng khc
- Chi ph hot ng khc - Cc khon gim tr thu nhp khc + Li nhun hot ng khc
= Thu nhp hot ng khc
= Li nhun thun t HKD
Li nhun thun = Li nhun thun sau thu ca DN trc thu
- Chi ph thu TNDN (chi ph thu TN DN hin hnh, thu TN DN hon li)
6.3.6.2. Ti khon s dng * Ti khon 911" Xc nh kt qu kinh doanh" - Ni dung: TK 911 dng xc nh kt qu hot ng SXKD v cc hot ng khc ca doanh nghip trong mt k hch ton. -Kt cu : Bn n:- Kt chuyn tr gi vn ca sn phm hng ho, lao v tiu th - Kt chuyn chi ph bn hng phn b cho hng bn ra trong k - Kt chuyn chi ph QLDN phn b cho hng bn ra trong k - Kt chuyn chi ph hot ng ti chnh trong k - Kt chuyn chi ph hot ng khc trong k, kt chuyn chi ph thu TN doanh nghip - Kt chuyn li ca hot ng SXKD trong k sang ti khon li nhun cha phn phi.
169
Bn c:- Kt chuyn doanh thu bn hng thun trong k - Kt chuyn thu nhp thun hot ng ti chnh trong k - Kt chuyn thu nhp thun hot ng khc trong k, khon ghi gim chi ph thu TN doanh nghip. - Kt chuyn l hot ng SXKD trong k sang ti khon li nhun cha phn phi. Ti khon 911 khng c d cui k. * Ti khon 421" Li nhun cha phn phi" - Ni dung : TK 421 dng xc nh phn nh kt qu hot ng SXKD, kt qu hot ng khc v tnh hnh phn phi kt qu kinh doanh ca doanh nghip. - Kt cu: Bn n: - S l v hot ng kinh doanh ca doanh nghip - Phn phi cc khon li Bn c: - S li v hot ng kinh doanh ca doanh nghip - X l cc khon l S d bn c: S li cha phn phi hoc cha s dng S d bn n (nu c): S l cha x l 6.3.6.3 Phng php k ton xc nh kt qa hot ng kinh doanh - Cui k kt chuyn doanh thu bn hng thun sang ti khon xc nh kt qu KD N TK 511, 512 C TK 911"Xc nh kt qu KD" - Cui k kt chuyn gi vn hng bn sang ti khon xc nh kt qu KD N TK 911" Xc nh kt qu KD" C TK 632"Gi vn hng bn" - Cui k kt chuyn doanh thu hot ng ti chnh sang ti khon xc nh kt qu KD N TK 515"Doanh thu hot ng ti chnh" C TK 911"Xc nh kt qu KD" - Cui k kt chuyn thu nhp thun hot ng khc : N TK 711"Thu nhp khc" C TK 911 - Cui k kt chuyn chi ph hot ng ti chnh sang ti khon xc nh kt qu KD N TK 911 C TK 635 "Chi ph ti chnh" - Cui k kt chuyn chi ph khc: N TK 911 C TK 811"Chi ph khc" - Khi phn b chi ph bn hng cho sn phm tiu th trong k, cn c vo s tin phn b trong k k ton ghi: N TK 911"Xc nh kt qu KD" C TK 641"Chi ph bn hng" - Cui k kt chuyn chi ph QLDN phn b cho hng bn ra trong k sang ti khon xc nh kt qu: N TK 911"Xc nh kt qu KD" C TK 642"Chi ph QLDN"
170
- Cui k kt chuyn chi ph QLDN phn b cho hng bn ra trong k sang ti khon xc nh kt qu: N TK 911"Xc nh kt qu KD" C TK 642"Chi ph QLDN" - Trng hp s pht sinh N > s pht sinh C ca TK 821 (8211, 8212) phn chnh lch ghi: N TK: 911 C TK 821 (8211, 8212) - Trng hp s pht sinh N < s pht sinh C ca TK 821 (8211, 8212) phn chnh lch ghi: N TK 821 (8211, 8212) C TK 911 - Cui k k ton kt chuyn chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh, ghi: N TK 911"Xc nh kt qu KD" C TK 8211"Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh" - Cui k k ton kt chuyn s chnh lch gia s pht sinh bn N v s pht sinh bn C TK 8212Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li: + Nu TK 8212 c s pht sinh bn N ln hn s pht sinh bn C, th s chnh lch ghi: N TK 911"Xc nh kt qu KD" C TK 8212"Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li " + Nu TK 8212 c s pht sinh bn N nh hn s pht sinh bn C, th s chnh lch ghi: N TK 8212"Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li" C TK 911"Xc nh kt qu KD" - Tnh v kt chuyn chi ph s li nhun sau thu TNDN ca hot ng KD trong k: + Nu li, ghi: N TK 911"Xc nh kt qu KD" C TK 421"Li nhun cha phn phi" + Nu l: N TK 421"Li nhun cha phn phi" C TK 911"Xc nh kt qu KD " V d: DN A thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr v hch ton hng tn kho theo k khai thng xuyn trong thng 5/nm N c tnh hnh sau : 1. Trong thng 5/nm N DN tiu th cc thnh phm nh sau: ( thu tin bng tin gi ngn hng) n v tnh : ng
S T T Tn thnh phm Gi vn Gi bn Chi ph bn Chi ph Thu sut n v n v cha c hng phn QLDN phn Slng thu hng bn thu GTGT b cho 1TP b cho 1TP (kg) GTGT (/kg) (/kg) bn ra bn ra 50.000 45.000 60.000 5% 5.000 5.000 40.000 80.000 120.000 5% 5.000 5.000 60.000 8.000 12.000 5% 1.000 2.000
1. Tm nn 2. Mc kh 3. Ch c
2. Thu hot ng ti chnh: - Thu chit khu thanh ton c hng bng tin mt 500.000
171
- Chi hot ng ti chnh: Chi tr li i vay bng tin mt: 200.000 3. Trong thng 5/N doanh nghip thanh l 1 TSC, nguyn gi 30.000.000 , khu hao 28.000.000 . Ph liu thu hi khi thanh l nhp kho tr gi 5.000.000 . Chi v thanh l ht 1.000.000 bng tin mt. Yu cu: Tnh ton xc nh kt qu hot ng sn xut kinh doanh trong thng 5/N ti doanh nghip A . Bit DN tn tnh thu thu nhp doanh nghip phi np trong qu ( thu sut 28% l 400.000.000. DN np thu TNDN bng TGNH). Gii: * Tnh li hot ng SXKD trc thu TNDN: - Tm nn:
(50.000 x 60.000) - (50.000 x 45.000) - (50.000 x 5.000) - (50.000 x 5.000) = 250.000.000
- Mc kh:
(40.000 x 120.000) - (40.000 x 80.000) - (40.000 x 5.000) - (40.000 x 5.000) = 1.200.000.000
- Ch c:
(60.000 x 12.000) - (60.000 x 8.000) - (60.000 x 1.000) - (60.000 x 2.000) = 60.000.000
Cng: 1.510.000.000 * Tnh li hot ng ti chnh trc thu TNDN: 500.000 - 200.000 = 300.000 * Tnh li hot ng khc trc thu TNDN: Thu v thanh l TSC l 5.000.000 Chi v thanh l TSC (bao gm chi ph thanh l v gi tr cn li ca TSC thanh l): 1.000.000 + 2.000.000 = 3.000.000 Li v thanh l TSC: 5.000.000 - 3.000.000 = 2.000.000 Tng li t hot ng kinh doanh v hot ng khc trc thu TNDN: 1.510.000.000 + 300.000 + 2.000.000 = 1.512.300.000 1. Cn c vo cc chng t c lin quan, k ton lp nh khon sau: a. Khi xut kho hng tiu th, phn nh gi vn hng xut kho: N TK 632:5.930.000.000 - Tm nn: 50.000 x 45.000 = 2.250.000.000 - Mc kh: 40.000 x 80.000 = 3.200.000.000 - Ch c: 60.000 x 8.000 = 480.000.000 C TK 155: 5.930.000.000 - Tm nn: 50.000 x 45.000 = 2.250.000.000 - Mc kh: 40.000 x 80.000 = 3.200.000.000 - Ch c: 60.000 x 8.000 = 480.000.000 b. Phn nh gi bn hng tiu th thu bng tin gi ngn hng: N TK 112: 8.946.000.000 C TK 511: 8.520.000.000 - Tm nn: 50.000 x 60.000 = 3.000.000.000 - Mc kh: 40.000 x 120.000 = 4.800.000.000 - Ch c: 60.000 x 12.000 = 720.000.000 C TK 333 (3331): 426.000.000 c. Kt chuyn doanh thu bn hng trong thng 5/N: N TK 511: 8.520.0000.000
172
C TK 911: 8.520.000.000 d. Kt chuyn gi vn hng tiu th trong thng: N TK 911: 5.930.000.000 C TK 632: 5.930.000.000 e. Phn b chi ph bn hng cho sn phm tiu th: N TK 911: 510.000.000 C TK 641: 510.000.000 = 250.000.000 + 200.000.000 + 60.000.000 g. Phn b chi ph QLDN cho sn phm tiu th: N TK 911: 570.000.000 C TK 642: 570.000.000 = 250.000.000 + 200.000.000 + 120.000.000 2. Thu chit khu thanh ton c hng bng tin mt: N TK 111: 500.000 C TK 515: 500.000 Chi tr li tin vay bng tin mt: N TK 635: 200.000 C TK 111: 200.000 - Kt chuyn thu nhp hot ng ti chnh: N TK 515: 500.000 C TK 911: 500.000 - Kt chuyn chi ph hot ng ti chnh: N TK 911: 200.000 C TK 635: 200.000 3. Hot ng thanh l TSC: - Ghi gim TSC N TK 811: 2.000.000 N TK 214: 28.000.000 C TK 211: 30.000.000 - Chi ph thanh l TSC: N TK 811: 1.000.000 C TK 111: 1.000.000 - Thu v thanh l TSC: N TK 152: 5.000.000 C TK 711: 5.000.000 - Kt chuyn thu nhp khc: N TK 711: 5.000.000 C TK 911: 5.000.000 - Kt chuyn chi ph khc: N TK 911:3.000.000 C TK 811:3.000.000 4. Thu TNDN tm np trong qu: N TK 821 (8211) : 400.000.000 C TK 333 (3334) : 400.000.000 5. DN tm tnh thu TNDN: N TK 333 (3334) : 400.000.000 C TK 112 : 400.000.000
173
6. Cui k kt chuyn thu TNDN hin hnh trong qu: N TK 911: 400.000.000 C TK 821 (8211): 400.000.000 7. Xc nh chnh lch gia bn N v bn C TK 911 tnh li, l sau thu TNNDN: Bn C TK 911: 8.520.000.000 + 500.000 + 5.000.000 = 8.525.500.000 Bn N TK 911: 5.930.000.000 + 510.000.000 + 570.000.000 + 200.000 + 3.000.000 + 400.000.000 = 7.413.200.000 - Kt chuyn li sau thu TNDN N TK 911: 1.112.300.000 C TK 421: 1.112.300.000
174
CHNG 7
K TON CC NGHIP V THANH TON

7.1.NHIM V K TON CC NGHIP V THANH TON: Trong qu trnh hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip thng xuyn pht sinh cc nghip v thanh ton gia doanh nghip vi ngi bn vt t hng ho, cung cp lao v, vi ngi mua mua vt t, ti sn, vi cc n v trong ni b doanh nghip, vi ngn sch nh nc,.... Trong cc nghip v thanh ton, cc khon n phi thu l mt b phn ti sn ca doanh nghip b cc c nhn, n v khc chim dng v s dng. Trong iu kin kinh t th trng khon vn ny d b ri ro v tht thot, v vy doanh nghip cn phi qun l cht ch v c bin php tch cc thu hi cc khon n phi thu, s dng vo sn xut kinh doanh tng hiu qu kinh t ca ng vn. N phi thu gm: N phi thu ca khch hng, thu GTGT c khu tr, n phi thu ca cp trn, cp di, phi thu v tin tm ng... N phi tr l cc khon n pht sinh trong qu trnh hot ng sn xut kinh doanh m doanh nghip phi tr, thanh ton cho cc ch n. N phi tr bao gm n ngn hn v n di hn. N ngn hn bao gm: - N vay ngn hn - N di hn n hn tr - N phi tr ngi bn - Thu v cc khon phi np nh nc - Lng v cc khon phi tr cng nhn vin - Cc khon phi tr n v cp trn, cp di... N di hn bao gm: -Vay di hn - N di hn - Nhn k qu, k cc di hn... * Nhim v k ton cc nghip v thanh ton: - Ghi chp, phn nh kp thi cc khon n phi thu, phi tr vi ngi bn, ngi mua theo tng khch n, ch n, tng ln thanh ton. Thng xuyn i chiu, kim tra cng n phi thu, phi tr, xut cc bin php thu hi cng n phi thu, tm bin php gii quyt cng n phi tr. - Ghi chp, tnh ton phn nh, kp thi tnh hnh thanh ton cc khon phi np ngn sch theo ng ch quy nh. - Ghi chp phn nh kp thi cc nghip v thanh ton ni b trong doanh nghip, gia n v vi t chc cp trn.
7.2. K TON THANH TON VI NGI MUA, NGI BN

7.2.1. Nguyn tc k ton thanh ton vi ngi mua, ngi bn theo di chnh xc, c th cc khon thanh ton vi ngi mua, ngi bn k ton cn tn trng cc nguyn tc c bn sau: 1- N phi thu ca khch hng v n phi tr cho ngi bn phi c hch ton chi tit cho tng khch n, ch n, tng ln thanh ton. Thng xuyn tin hnh i chiu, kim tra n c vic thanh ton kp thi. i vi nhng i tng c quan h mua bn, giao dch thng xuyn, c s d n ln th nh k hoc cui thng k ton cn
175
tin hnh kim tra, i chiu tng khon n pht sinh, s thanh ton v s cn phi thanh ton, c xc nhn bng vn bn. 2- Mt i tng va c n phi thu, va c n phi tr th s n gia doanh nghip v i tng c th b tr c nu c n v ng v lm giy thanh ton b tr lm cn c ghi s k ton. 3- N phi thu, n phi tr bng ngoi t c k ton chi tit theo tng ch n, theo di c v nguyn t v quy i ra ng Vit Nam theo t gi quy nh do ngn hng nh nc cng b. 4- N phi thu, n phi tr bng vng bc, qu c k ton chi tit theo tng ch n, theo ch tiu s lng v gi tr. 5- Tuyt i khng b tr s d gia hai bn N, C ca mt s ti khon thanh ton nh 131, 331 m phi cn c vo s d chi tit ly s liu ghi vo cc ch tiu trn bng cn i k ton. 7.2.2. Chng t v s k ton s dng * Chng t s dng - Hp ng kinh t, cc ho n bn hng, cc chng t c lin quan khc nh bin bn thanh l hp ng, phiu thu, phiu chi... * S k ton s dng - S chi tit thanh ton vi ngi bn v s chi tit thanh ton vi khch hng .
7.2.3. Ti khon s dng

* TK 131"Phi thu khch hng": TK 131 dng phn nh cc khon n phi thu v tnh hnh thanh ton vi khch hng v tin bn sn phm, hng ho, laov, dch v. Bn n: S tin phi thu khch hng v vt t, sn phm, hng ho giao, lao v cung cp v c xc nh tiu th. - S tin tha tr li cho khch hng Bn c: - S tin khch hng tr n. - S tin nhn ng trc, tr trc ca khch hng. - Khon gim gi hng bn cho khch hng sau khi giao hng v khch hng c khiu ni. - Doanh thu ca s hng bn b ngi mua tr li - S tin chit khu thanh ton v chit khu thng mi cho khch hng c hng tr vo n phi thu. D n: S tin cn phi thu khch hng. D c (nu c): Phn nh s tin khch hng ng trc cho doanh nghip hoc s thu nhiu hn s phi thu ca khch hng. * Ti khon 331" Phi tr ngi bn" - Ni dung: Phn nh cc khon n phi tr ngi bn vt t, hng ho, ngi cung ng lao v, ngi nhn thu vn chuyn, ngi nhn thu v XDCB v tnh hnh thanh ton cng n . Kt cu : Bn n: - Phn nh s tin doanh nghip tr cho ngi bn vt t, hng ho, ngi cung ng lao v, ngi nhn thu v XDCB. - Phn nh s tin doanh nghip ng trc cho ngi bn, ngi cung cp, ngi nhn thu v XDCB nhng cha nhn c sn phm hng ho, lao v, khi lng XDCB bn giao.
176
- S tin ngi bn chp nhn gim gi ca s hng giao theo hp ng. - Phn nh s tin chit khu thanh ton, chit khu thng mi, c ngi bn chp nhn tr n phi tr cho ngi bn. -Gi tr vt t, hng ho thiu ht, km phm cht khi kim nhn v tr li cho ngi bn. Bn c:- Phn nh s tin doanh nghip phi tr cho ngi bn vt t , hng ho, ngi cung ng lao v, dch v v ngi nhn thu v XDCB. - iu chnh gi tm tnh v gi thc t ca s vt t hng ho nhn khi c ho n hoc thng bo gi chnh thc. D c: - S tin doanh nghip cn phi tr cho ngi bn, ngi cung cp, ngi nhn thu v XDCB. D n (nu c): Phn nh s tin doanh nghip ng trc cho ngi bn mua hng nhng cha nhn c hng cui k hoc s tr ln hn s phi tr. 7.2.4. Phng php k ton 7.2.4.1. Phng php k ton thanh ton vi ngi mua (khch hng) 1. Khi doanh nghip bn chu vt t, hng ho, lao v, dch v, ti sn cho khch hng. K ton cn c vo ho n kim phiu xut kho, hp ng kinh t v cc chng t c lin quan khc ghi gi bn phi thu ca khch hng (Doanh nghip thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr): N TK 131"Phi thu khch hng" (Chi tit theo di tng khch hng) C TK 511"Doanh thu bn hng": Gi bn cha c thu GTGT C TK 333: Thu GTGT u ra phi np 2. Khi khch hng tr tin, cn c vo phiu thu, giy bo c ..., ghi: N TK 111, 112 C TK 131(Chi tit theo di tng khch hng) 3. Khi doanh nghip chp nhn cho khch hng c hng chit khu thanh ton: N TK 635"Chi ph ti chnh": Chit khu thanh ton C TK 131"Phi thu khch hng" (Chi tit theo di tng khch hng) 4. Khi doanh nghip chp nhn cho khch hng c hng chit khu thng mi, gim gi, hoc phn nh doanh thu ca hng bn b tr li c tr vo n phi thu ca khch hng, k ton ghi: N TK 521"Chit khu thng mi": Gi cha c thu GTGT N TK 531"Hng bn b tr li": Gi cha c thu GTGT N TK 532"Gim gi hng bn": Gi cha c thu GTGT N TK 333: Thu GTGT tng ng C TK 131"Phi thu khch hng" (Chi tit theo di tng khch hng) 5. Khi nhn tin t trc ca khch hng: N TK 111, 112 C TK 131"Phi thu khch hng" (Chi tit theo di tng khch hng) 6. Khi doanh nghip giao hng lin quan n s tin ng trc: N TK 131"Phi thu khch hng" (Chi tit theo di tng khch hng) C TK 511"Doanh thu bn hng": Gi cha c thu GTGT C TK 333: Thu GTGT u ra phi np 7. Trng hp b tr cng n: N TK 331
177
C TK 131 Trong hnh thc k ton chng t ghi s, cn c vo cc chng t gc phn nh cc khon phi thu khch hng, k ton lp chng t ghi s, vo s ng k chng t ghi s v ghi s ci TK 131. K ton chi tit khon phi thu ca khch hng c thc hin trn s chi tit thanh ton vi ngi mua. S ny c m cho tng i tng phi thu, ghi chp tng khon phi thu theo tng ln thanh ton. S chi tit thanh ton vi ngi mua TK 131-Phi thu khch hng .i tng: Cng ty X S pht TK Thi hn Chng t S d sinh Din gii i c chit ng khu S Ngy N C N C S d u thng S PS trong thng Cng s pht sinh S d cui thng V d: Trch ti liu ca mt doanh nghip ch bin thu sn A thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr v hch ton hng tn kho theo k khai thng xuyn: 1. Ngy 5/3/N doanh nghip xut bn thnh phm cho cng ty X: - Tm nn, s lng 500 kg , gi thnh sn xut thc t 40.000 /kg - Ch c loi 1, s lng 100 kg, gi thnh sn xut thc t 8.000 /kg - Tm tm bt, s lng 500 kg, gi thnh sn xut thc t 38.000 /kg. Cng ty X chp nhn thanh ton, bit gi bn cha c thu GTGT (thu sut 5%)1kg tm nn l 55.000 , 1kg ch c l 12.000 , 1 kg tm tm bt l: 50.000 2. Ngy 15/3/N Xut bn thnh phm cho cng ty Z: - Tm nn, s lng 300 kg, gi thnh sn xut thc t 40.000 /kg - Ch c loi 1, s lng 200 kg, gi thnh sn xut thc t 8.000 /kg - Tm tm bt, s lng 500 kg, gi thnh sn xut thc t 38.000 /kg. Cng ty Z tr 50% s tin bng chuyn khon, cn 50% nhn n sau 2 thng, bit gi bn cha c thu GTGT (thu sut 5%) ca 1kg tm nn l 55.000 , 1kg ch c l 12.000 , 1 kg tm tm bt l: 55.000 3. Phiu thu s 07 ngy 15/3/N n v K ng trc tin cho doanh nghip l 5.000.000 mua hng. 4. Ngy 25/3/N doanh nghip giao hng cho n v K lin quan n s tin ng trc:100 kg ch c loi 1v 400 kg tm nn. Gi thnh sn xut thc t: 1kg ch c l 8.000.000 ; 1 kg tm nn l 40.000 . Gi bn cha c thu GTGT (thu sut 5%) ca 1kg ch c l 12.000.000 ; 1 kg tm nn l 60.000 . Yu cu: nh khon k ton cc nghip v trn: Gii: 1. Ngy 5/3 Bn hng trc tip cho cng ty X: - Gi vn hng bn: N TK 632: 39.800.000 C TK 155: 39.800.000 - Tm nn: 500 kg x 40.000 = 20.000.000
178
- Ch c: 100kg x 8.000 = 800.000 - Tm tm bt:500 kg x 38.000 = 19.000.000 - Doanh thu bn hng thu ca cng ty X: N TK 131(Cng ty X): 56.385.000 C TK 511: 53.700.000 - Tm nn: 500 kg x 55.000 = 27.500.000 - Ch c: 100kg x 12.000 = 1.200.000 - Tm tm bt: 500 kg x 50.000 = 25.000.000 C TK3331: 2.685.000 2. Bn hng trc tip cho cng ty Z: - Gi vn hng bn: N TK 632: 32.600.000 C TK 155: 32.600.000 - Tm nn: 300 kg x 40.000 = 12.000.000 - Ch c: 200 kg x 8.000 = 1.600.000 - Tm tm bt: 500 kg x 38.000 = 19.000.000 - Doanh thu bn hng thu ca cng ty Z: N TK 112: 24.360.000 N TK 131(Cty Z): 24.360.000 C TK 511: 46.400.000 - Tm nn: 300 kg x 55.000 = 16.500.000 - Ch c: 200 kg x 12.000 = 2.400.000 - Tm tm bt: 500 kg x 55.000 = 27.500.000 C TK3331 2.320.000 3. Nhn tin ng trc ca n v K: N TK 111: 5.000.000 C TK 131(n v K): 5.000.000 4. Giao hng cho cng ty K: - Gi vn hng bn: N TK 632: 6.800.000 C TK 155: 6.800.000 - Ch c: 100 kg x 8.000 = 800.000 - Tm nn: 150 kg x 40.000 = 6.000.000 - Doanh thu bn hng thu ca cng ty K: N TK 131(n v K): 10.710.000 C TK 511: 10.200.000 - Ch c: 100 kg x 12.000 = 1.200.000 - Tm nn: 150 kg x 60.000 = 9.000.000 C TK3331: 510.000 7.2.4.2. Phng php k ton thanh ton vi ngi bn 1. Khi doanh nghip mua chu vt t, ti sn, hng ho, lao v, dch v ca ngi bn. K ton cn c vo hp ng kinh t, ho n kim phiu xut kho ca ngi bn v cc chng t ho n khc ghi (Doanh nghip thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr): N TK 152, 153: Mua vt t theo phng php k khai thng xuyn
179
N TK 611: Mua vt t theo phng php kim k nh k N TK133 (1331) C TK 331"Phi tr ngi bn "(Chi tit tng ngi bn) 2. Khi doanh nghip mua chu ti sn c nh, K ton cn c vo hp ng kinh t, ho n kim phiu xut kho ca ngi bn v cc chng t lin quan khc ghi: (Doanh nghip thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr): N TK 211, 213: Mua chu TSC N TK133 (1332) C TK 331"Phi tr ngi bn "(Chi tit tng ngi bn) 3. Khi doanh nghip tr n cho ngi bn, k ton cn c vo chng t c lin quan ghi: N TK 331"Phi tr ngi bn "(Chi tit tng ngi bn) C TK 111, 112: Tr bng tin mt, tin gi ngn hng C TK 311"Vay ngn hn": Vay ngn hng tr n ngi bn 4. Khi doanh nghip c hng chit khu thng mi, gim gi hoc tr li hng, c ngi bn chp nhn tr vo n phi tr, k ton cn c vo chng t c lin quan ghi: N TK 331"Phi tr ngi bn": Tr vo n phi tr C TK 152, 153, 611 C TK 211, 213 C TK 133: Thu GTGT tng ng 5. Khi doanh nghip ng trc tin hng cho ngi bn : N TK 331"Phi tr ngi bn"(Chi tit tng ngi bn) C TK 111, 112 6. Khi nhn vt t hng ho, TSC lin quan n s tin ng trc (Doanh nghip thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr): N TK 152, 153... Mua vt t theo phng php k khai TX N TK 611: Mua vt t theo phng php kim k nh k N TK 211, 213: Mua chu TSC N TK133 C TK 331"Phi tr ngi bn "(Chi tit tng ngi bn) Trong hnh thc k ton chng t ghi s, cn c vo cc chng t gc phn nh cc khon phi tr ngi bn, k ton lp chng t ghi s, vo s ng k chng t ghi s v ghi s ci TK 331. K ton chi tit khon phi tr ngi bn c thc hin trn s chi tit thanh ton vi ngi bn. S ny c m cho tng i tng phi tr, ghi chp tng khon phi tr theo tng ln thanh ton. (S ny tng t nh s chi tit thanh ton vi ngi mua) V d: Doanh nghip ch bin thu sn A thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr v hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn trong thng 4/N c ti liu sau : 1. Ngy 5/4/N doanh nghip mua chu nguyn liu ca cng ty B v nhp kho theo phiu nhp s 10 ngy 6/4/N, s lng nguyn liu l 400kg, n gi ho n cha c thu GTGT (Thu sut 5%) l 30.000 / kg. Chi ph vn chuyn s vt liu trn tr bng tin mt l 500.000 theo phiu chi s 12 ngy 6/4/N.
180
2. Ngy 8/4/N doanh nghip tr li cho cng ty B 100 kg nguyn liu do khng quy cch; cng ty B chp nhn v ng gim tr vo n phi thu; ng thi cng ty B bi thng cho doanh nghip 500.000 bng tin mt. 3. U nhim chi s 18 ngy 15/4/N doanh nghip tr tin mua vt t ngy 5/4/N cho cng ty B, s tin l: 9.450.000 4. Giy bo n ca ngn hng ngy 15/4/N doanh nghip ng trc tin cho x nghip nui trng thu sn Z l 5.250.000 mua hng. 5. Phiu nhp kho s 15 ngy 20/4/N nhn vt liu do x nghip nui trng thu sn Z giao lin quan n s tin ng trc: 5.250.000 (Gi cha c thu GTGT l 5.000.000; thu GTGT u vo c khu tr l 250.000 ). Yu cu : - nh khon k ton cc nghip v trn Gii: 1. Mua chu nguyn liu ca cng ty B: N TK 152: 12.000.000 = 400 kg x 30.000 N TK133: 600.000 C TK 331(cng ty B): 12.600.000 Chi ph vn chuyn: N TK 152: 500.000 C TK 111: 500.000 2. a. Phn nh gi tr vt t tr li ngi bn tr vo n phi tr: N TK 331(cng ty B): 3.150.000 C TK 152: 3.000.000 = 100 kg x 30.000 /kg C TK133: 150.000 b. S tin cng ty B phi bi thng cho doanh nghip bng tin mt: N TK 111: 700.000 C TK 711: 700.000 3. Tr tin cho cng ty B bng TGNH: N TK 331(cng ty B): 9.540.000 C TK 112: 9.450.000 4 . ng trc tin cho x nghip nui trng thu sn Z: N TK 331 (X nghip Z): 5.250.000 C TK 112: 5.250.000 5. Nhn hng lin quan n s tin ng trc: N TK 152: 5.000.000 N TK 133 (1331): 250.000 C TK 331( X nghip Z): 5.250.000 7.3. K TON TM NG 7.3.1. Khi nim, nguyn tc tm ng 7.3.1.1. Khi nim tm ng Tm ng l mt khon tin do doanh nghip ng trc cho cng nhn vin thc hin nhim v sn xut kinh doanh hoc gii quyt mt cng vic c ph duyt. * Mc ch s dng tin tm ng: - Mua vt t, hng ho, TSC - Thu dch v, lao v - Tr tin chi ph vn chuyn bc d vt liu
181
- Tm ng tin cng tc ph - Chi tiu hnh chnh qun tr 7.3.1.2. Nguyn tc tm ng - Ngi nhn tm ng phi l cng nhn vin chc hoc ngi lao ng lm vic ti doanh nghip. i vi ngi nhn tm ng thng xuyn (Thuc cc b phn cung ng vt t, hnh chnh qun tr) phi c gim c doanh nghip ch nh bng vn bn - Ngi nhn tm ng phi chu trch nhim vi doanh nghip v s nhn tm ng v ch c s dng tin tm ng theo ng mc ch v ni dung cng vic c ph duyt, khng c chuyn giao tin tm ng cho ngi khc. - Khi hon thnh, kt thc cng vic c giao, ngi nhn tm ng phi lp bng thanh ton tm ng km theo cc chng t gc. Khon tm ng s dng khng ht phi np tr li qu. Trng hp khng thanh ton kp thi k ton c quyn tr vo lng. Trng hp chi qu tm ng doanh nghip s thanh ton s tm ng cn thiu trn c s cc chng t hp l, hp php. - K ton phi m s theo di chi tit cho tng ngi nhn tm ng, tng ln tm ng v thanh ton tm ng. 7.3.2. Chng t, s k ton s dng * Chng t s dng - Giy ngh tm ng: Mu s 3/TT-HD - Giy thanh ton tm ng: Mu s 4/TT-BB - Phiu thu, phiu chi v cc chng t c lin quan khc * S k ton s dng - S theo di chi tit tm ng, s ny c m theo di cho tng i tng tm ng, tng ln tm ng. 7.3.3. Ti khon s dng TK 141"Tm ng" - Ni dung: Phn nh cc khon tin tm ng cho CBCNV v vic thanh ton s tin . Bn n: - Cc khon tin tm ng cho ngi lao ng trong doanh nghip - Chi tip s tm ng cn thiu Bn c: - Cc khon tm ng thanh ton theo s thc chi c duytt - S tm ng chi khng ht np li qu hoc tr vo lng S d bn n: S tin tm ng cha thanh ton Ti khon ny c m v theo di chi tit cho tng i tng nhn tm ng, tng ln tm ng 7.3.4. Phng php k ton - Cn c vo giy ngh tm ng c th trng v k ton trng duyt, k ton ghi: N TK 141 (Chi tit cho tng ngi nhn tm ng) C TK 111, TK 112 - Khi hon thnh cng vic, ngi tm ng lp giy thanh ton tin tm ng km theo chng t gc (Ho n bn hng, phiu nhp kho, ho n bn l...). K ton kim tra chng t v ngh duyt thanh ton :
182
N TK 152, 153, 611 : S dng tin tm ng mua vt t N TK 211: S dng tin tm ng mua TSC N TK 642: S dng tin tm ng chi tiu hnh chnh qun tr... N TK133: Thu GTGT u vo c khu tr nu c C TK 141 (Chi tit ngi nhn tm ng): S thc chi c duyt - Cc khon tm ng chi khng ht nhp li qu hoc tr vo lng ca ngi nhn tm ng: (S tin tm ng > S tin thc chi ) N TK 111: Nhp li qu tin mt N TK 334: Nu tr vo lng C TK 141 (Chi tit ngi nhn tm ng) - S thc chi ln hn s tin tm ng, k ton s chi tip s cn thiu: N TK 141 (Chi tit ngi nhn tm ng): C TK 111 V d: Thng 2/N ti doanh nghip Y thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr v hch ton hng tn kho theo k khai thng xuyn, c ti liu sau lin quan n tm ng: 1. Anh Nguyn Vn Ton, nhn vin cung ng vt t tm ng s tin 10.000.000 bng sc chuyn khon mua hng. 2. Sau khi hon thnh cng vic anh Ton lp giy thanh ton tm ng nh sau: - Mua nguyn vt liu: Gi mua cha c thu GTGT (thu sut 10%):10.000.000 ( nhp kho theo PNK s 20 ngy 15/2) - Chi vn chuyn s vt liu trn 500.000 - Doanh nghip ng thanh ton v chi tip s tin cn thiu bng tin mt. 3. Anh Nguyn Hng Sn, nhn vin qun l doanh nghip xin tm ng s tin 1.200.000 bng tin mt mua vn phng phm. 4. Anh Sn lp giy thanh ton s tin mua vn phng phm: Gi mua cha c thu GTGT (thu sut 10%): l 900.000 , v np li s tin mt chi khng ht. Yu cu: nh khon k ton cc nghip v trn Gii: 1. Tm ng cho anh Ton bng tin sc N TK 141 : 10.000.000 (Chi tit anh Nguyn Vn Ton: 10.000.000 ) C TK 112 : 10.000.000 2. Cn c chng t thanh ton, K ton ghi s theo s thc chi: a. Cn c ho n bn hng: N TK 152: 10.000.000 N TK 133: 1.000.000 C TK 141: 11.000.000 (Chi tit anh Nguyn Vn Ton: 11.000.000 ) b. N TK 152: 500.000 C TK 141 500.000 (Chi tit anh Nguyn Vn Ton: 500.000) c. Doanh nghip thanh ton s tin tm ng cn thiu bng tin mt: N TK 141 1.500.000 (Chi tit anh Nguyn Vn Ton: 1.500.000)
183
C TK 111: 1.500.000 3. Tm ng bng tin mt N TK 141 : 1.200.000 (Chi tit anh Nguyn Hng Sn: 1.200.000 ) C TK 111: 1.200.000 4. Cn c chng t thanh ton, k ton ghi s theo s thc chi: N TK 152: 900.000 N TK 133: 90.000 C TK 141: 990.000 (Chi tit anh Nguyn Hng Sn: 990.000 ) Thu hi s tin chi khng ht: N TK 111: 210.000 C TK 141: 210.000 (Chi tit anh Nguyn Hng Sn: 210.000 ) 7.4 K TON THANH TON VI NGN SCH Cc doanh nghip sn xut kinh doanh thuc mi thnh phn kinh t u c ngha v trc nh nc v thu v cc khon phi np ngn sch. Mc ch: Nhm ng vin thu nhp vo trong tay nh nc duy tr b my qun l nh nc, gp phn thc y sn xut, m rng lu thng ng thi m bo cng bng x hi... 7.4.1. Ti khon s dng * Ti khon 333"Thu v cc khon phi np nh nc" - Ni dung: Phn nh cc khon thu v cc khon phi np Nh nc. - Kt cu: Bn n : - S thu GTGT c khu tr trong k - Thu v cc khon np Ngn sch Nh nc. - S thu c gim tr vo s thu phi np - S thu GTGT ca s hng bn b tr li, gim gi Bn c : - S thu GTGT u ra v s thu GTGT hng nhp khu phi np - S thu, ph, l ph v cc khon khc np Ngn sch Nh nc. D n (c bit): - Thu v cc khon np ln hn s thu v cc khon phi np cho Nh nc, hoc c th phn nh s thu np c xt min gim hoc cho thoi thu nhng cha thc hin vic thoi thu. D c: - Thu v cc khon cn phi np Ngn sch Nh nc. TK 333 c cc ti khon cp 2 sau: TK 3331: Thu gi tr gia tng phi np 33311: Thu gi tr gia tng u ra 33312: Thu gi tr gia tng hng nhp khu. TK 3332: Thu tiu th c bit TK 3333: Thu xut, nhp khu TK 3334: Thu thu nhp doanh nghip TK 3335: Thu thu nhp c nhn TK 3336: Thu ti nguyn TK 3337: Thu nh t, tin thu t TK 3338: Cc loi thu khc TK 3339: Ph, l ph v cc khon phi np khc
184
TK 133 (1331)Thu GTGT u vo c khu tr Ch s dng trong doanh nghip tnh thu GTGT theo phng php khu tr. Bn n: - S thu GTGT u vo c khu tr Bn c:- S thu GTGT u vo c khu tr - Kt chuyn s thu GTGT u vo khng c khu tr; - S thu GTGT u vo ca hng ho mua vo nhng tr li, c gim gi. - S thu GTGT u vo c hon li. D n: S thu GTGT u vo cn c khu tr, s thu GTGT u vo c hon li nhng Ngn sch cha hon tr. TK 133 c 2 ti khon cp 2: TK1331: S thu GTGT u vo c khu tr ca hng ho, dch v TK1332: S thu GTGT u vo c khu tr ca TSC 7.4.2. Chng t, s k ton s dng * Chng t s dng Ho n thu GTGT, ho n thng thng, t khai tnh thu GTGT, t khai tnh thu tiu th c bit, t khai tnh thu thu nhp doanh nghip, phiu thu, phiu chi, u nhim chi, giy np tin thu... * S k ton s dng: S theo di chi tit tng khon thu, ph v l ph 7.4.3. Phng php k ton 7.4.3.1. K ton thu gi tr gia tng (thu GTGT) * Khi nim: Thu gi tr gia tng l loi thu gin thu c thu trn phn gi tr gia tng ca hng ho, dch v. * i tng np thu gi tr gia tng: Bao gm tt c cc t chc c nhn c hot ng sn xut kinh doanh hng ho, dch v chu thu Vit nam. * Phng php tnh thu: - Phng php khu tr thu: p dng i vi cc n v, t chc sn xut kinh doanh tr cc n v p dng phng php tnh thu trc tip. Cng thc: S thu gi tr gia tng Thu gi tr gia tng Thu gi tr gia tng = phi np u ra u vo Thu gi tr gia tng u ra = Gi tnh thu ca HH dch v bn ra x Thu sut thu gi tr gia tng ca hh, dch v
Thu gi tr gia Tng s thu gi tr gia tng ghi trn ho n GTGT mua tng = hng ho, dch v hoc cc chng t np thu GTGT ca u vo hng nhp khu - Phng php tnh thu trc tip trn gi tr gia tng p dng i vi cc n v sau: + C nhn sn xut kinh doanh l ngi Vit nam + T chc, c nhn nc ngoi kinh doanh ti Vit Nam khng theo Lut u t nc ngoi ti Vit nam cha thc hin y cc iu kin v k ton, ho n chng t lm cn c tnh thu theo phng php khu tr thu.
185
+ C s kinh doanh mua bn, vng, bc, qu, ngoi t Cng thc: S thu gi tr gia tng phi np = Gi tr gia tng ca HH dch v chu thu Gi thanh ton ca HH dch v bn ra X Thu sut thu gi tr gia tng ca HH, dch v Gi thanh ton ca hng ho dch v mua vo tng ng
Gi tr gia tng ca HH dch v chu thu
* Phng php k ton thu GTGT u ra: - Khi tnh thu gi tr gia tng u ra phi np khi tiu th sn phm hng ho (i vi n v np thu GTGT theo phng php khu tr): N TK lin quan (111, 112, 131...): Tng gi thanh ton C TK 511, 512: Doanh thu theo gi bn cha c thu GTGT C TK 333 (33311): Thu GTGT u ra phi np - Trng hp pht sinh cc khon thu nhp t hot ng ti chnh v hot ng khc (thu v cho thu TSC, thu thanh l nhng bn TSC, Thu v bn bt ng sn...) (i vi n v np thu GTGT theo phng php khu tr): N TK lin quan (111, 112, 131...): Tng gi thanh ton C TK 515, 711: Doanh thu theo gi bn cha c thu GTGT C TK 333 (33311): Thu GTGT u ra phi np - Khi tnh thu gi tr gia tng u ra phi np khi tiu th sn phm hng ho (i vi n v np thu GTGT theo phng php trc tip): N TK lin quan (111, 112, 131...): Tng gi thanh ton C TK 511, 512 - Trng hp pht sinh cc khon thu nhp t hot ng ti chnh v hot ng khc (thu v cho thu TSC, thu thanh l nhng bn TSC, Thu v bn bt ng sn...) (i vi n v np thu GTGT theo phng php trc tip): N TK lin quan (111, 112, 131...): Tng gi thanh ton C TK 515, 711 * K ton thu GTGT c khu tr, thu GTGT phi np, np v thu GTGT u vo khng c khu tr: Theo ch quy nh, thu GTGT u vo c khu tr ca hng ho, dch v pht sinh thng no th c k khai khu tr khi xc nh thu GTGT phi np ca thng khng phn bit xut dng hay cn tn trong kho. Nu s thu GTGT u vo c khu tr trong thng ln hn s thu GTGT u ra phi np ca thng th ch c khu tr ng bng s phi np, s cn li c khu tr tip vo thng sau hoc c xt hon thu theo ch quy nh. S thu GTGT u vo ca TSC cng c khu tr vo s thu GTGT phi np trong thng ca hng ho, dch v. Trng hp s thu GTGT u vo ca TSC qu ln, doanh nghip c khu tr dn. Nu khu tr dn trong 3 thng lin tc m s thu GTGT c khu tr vn cn th doanh nghip lm th tc yu cu c quan thu hon li s thu GTGT cha c khu tr theo quy nh ca lut thu gi tr gia tng.
186
Cui k kt chuyn ton b s thu GTGT u vo c khu tr vo s thu GTGT u ra phi np nu s thu GTGT u vo c khu tr nh hn hoc bng s thu GTGT phi np : N TK 333 (3331) C TK133 Trng hp mua nguyn vt liu chu thu GTGT u vo va c s dng cho sn xut kinh doanh cc i tng chu thu GTGT va s dng cho cc i tng khng chu thu GTGT m khng tch ring c phi phn b cho tng loi theo doanh thu bn hng trong k ca c 2 loi. S thu phn b cho cc i tng khng chu thu GTGT cui k s c tnh vo gi vn ca hng bn ra. N TK 632: S thu GTGT u vo khng c khu tr C TK 133 Thu gi tr gia Tng s thu gi tr gia tng cn phn b Doanh thu ca tng u vo = x sn phm khng c Doanh thu ca sn phm chu thu GTGT khng chu khu tr v sn phm khng chu thu GTGT thu GTGT Phn nh s thu GTGT np trong k: N TK333 (3331) C TK 111, 112... Ch : + Trng hp c hon li thu GTGT N TK lin quan (TK 111,112...): S thu GTGT c hon li nhn C TK133: S thu u vo c hon li + Trng hp c gim thu: N TK 333 (3331): Tr vo s phi np N TK 111, 112: S thu c gim nhn bng tin C TK 711: S thu GTGT c gim tr V d: C ti liu ti mt doanh nghip thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr trong thng 4/N nh sau: (n v tnh: 1.000 ) 1. Thu mua vt liu chnh ca cng ty B nhp kho, cha tr tin ngi bn theo tng gi thanh ton (c thu GTGT 10%) l 396.000 2. Chi ph vn chuyn bc d s vt liu trn thu ngoi tr bng tin mt 11.000 (Gm c thu GTGT 10%) 3. Xut bn trc tip ti kho mt s thnh phm theo gi vn 340.000 gi bn c cng ty Y chp nhn 440.000 (trong c thu GTGT 10%) 4. Thu mua vt liu ph dng ngay cho sn xut sn phm gi bn cha c thu GTGT 50.000, thu sut thu GTGT 5% tr bng tin mt. 5. Mua mt TSC ca nh my K, tng gi thanh ton 495.000(c thu GTGT 10%) cha tr tin 6. Xut bn trc tip ti phn xng, khng qua kho mt s thnh phm theo gi vn 540.000 gi bn cha c thu 650.000, thu sut thu GTGT 10%, c cng ty Z thanh ton bng tin gi ngn hng. Yu cu: 1. nh khon k ton cc nghip v trn 2. Xc nh s thu GTGT cn phi np hay cn c khu tr cui k? Gii:
187
n v tnh (1000 ) 1. Mua vt liu chnh: N TK 152: 360.000 N TK 133: 36.000 C TK 331(Cty B): 396.000 2. Chi ph vn chuyn thu ngoi tr bng tin mt: N TK 152: 10.000 N TK 133: 1.000 C TK 111: 11.000 3. Xut bn thnh phm ti kho: N TK 632: 340.000 C TK 155: 340.000 Cng ty Y chp nhn thanh ton: N TK 131(Cty Y): 440.000 C TK 511: 400.000 C TK 333: 40.000 4. Mua vt liu ph dng ngay cho sn xut : N TK 621: 50.000 N TK 133: 2.500 C TK 331(Cty B): 52.500 5. Mua TSC: N TK 211: 450.000 N TK 133: 45.000 C TK 331 (Cty K): 495.000 6. Xut bn thnh phm ti phn xng khng qua kho: N TK 632: 540.000 C TK 154: 540.000 Cng ty Z thanh ton bng tin gi ngn hng: N TK 112: 715.000 C TK 511: 650.000 C TK 333: 65.000 Yu cu 2: - S thu GTGT u ra phi np: 40.000 + 65.000 = 105.000 - S thu GTGT u vo c khu tr: 36.000 + 1.000 + 2.500 + 45.000 = 84.500 K ton ghi: N TK 333: 84.500 C TK 133: 84.500 - S thu GTGT u vo c kt chuyn ton b vo s thu GTGT u ra trong thng l 84.500 - S thu GTGT phi np = S thu GTGT u ra - S thu GTGT u vo 105.000 - 4.500 = 20.500 7.4.3.2. K ton thu tiu th c bit
188
* Khi nim: Thu TTB l loi thu gin thu c thu trn gi bn (cha c thu tiu th c bit) i vi mt s mt hng nht nh m doanh nghip sn xut, kinh doanh dch v hoc thu trn gi nhp khu v thu nhp khu i vi mt s mt hng m doanh nghip nhp khu nh mt hng ru, bia, thuc l, xng cc loi... * i tng np thu TTB: Mi cc t chc c nhn thuc cc thnh phn kinh t sn xut, kinh doanh dch v hay nhp khu cc mt hng thuc din chu thu TTB u phi np thu. * i tng tnh thu TTB: Cc mt hng ru bia, thuc l, kinh doanh v trng, sn gold... * Ch : Mi mt hng thuc din chu thu TTB ch phi chu thu mt ln tc khi c s sn xut bn sn phm chu thu TTB s phi np thu TTB khu sn xut, cn c s kinh doanh mt hng chu thu TTB th ch phi np thu GTGT . i vi nhng mt hng nhp khu thuc din chu thu TTB, khi nhp khu c s nhp khu s phi np thu TTB nhng khi bn ra c s phi np thu GTGT u ra * Phng php tnh thu: Thu tiu th c bit phi np = Gi tnh thu ca hng ho x dch v chu thu TTB tiu th Thu sut thu tiu th c bit
- i vi hng ho sn xut trong nc, gi tnh thu TTB l gi do c s sn xut bn ra ti ni sn xut cha c thu TTB v cha c thu GTGT, c tnh nh sau: Gi bn cha c thu GTGT Gi tnh thu TTB = (Gi cha c thu TTB) 1 + Thu sut thu TTB - i vi hng ho nhp khu th gi tnh thu TTB l gi tnh thu nhp khu cng (+) vi thu nhp khu. Trng hp doanh nghip c s dng nguyn liu thuc din chu thu TTB v np thu TTB u vo th khi tnh thu TTB phi np s c khu tr phn thu np khu nguyn liu. Khi ta c: Thu tiu th c bit phi np S lng SP thuc din chu = thu TTB tiu th Gi bn n x v cha c thu TTB Thu Thu TTB sut x - np khu thu tiu nguynliu th B
* Phng php k ton: - Khi bn hng ho, dch v chu thu TTB: + Phn nh doanh thu tiu th (gm c thu TTB) N TK 111, 112, 131 C TK 511, 512: Gi c tiu th c bit - cha c thu GTGT) C TK 333 (3331): Thu GTGT phi np (nu c) + Phn nh s thu tiu th c bit phi np: N TK 511, 512 C TK 333 (3332) - Khi np thu TTB cho ngn sch: N TK 333 (3332) C TK 111, 112 7.4.3.3. K ton thu xut, nhp khu
189
* i tng np thu xut khu, nhp khu: Tt c t chc c nhn kinh doanh xut nhp khu cc hng ho thuc danh mc hng ho chu thu xut hay nhp khu u phi np thu. * Phng php tnh thu: Thu xut khu, S lng mt hng chu Gi tnh thu Thu x (hoc nhp khu) = thu k khai trong t khai x bng ng sut VN phi np hng ho Trong : - Gi tnh thu xut khu hin hnh l gi bn ti ca khu i theo hp ng ( Gi FOB) - Gi tnh thu nhp khu l gi mua ti ca khu n k c ph vn ti, ph bo him theo hp ng (Gi CIF) Thi im tnh thu xut nhp khu c quy nh l ngy ng k t khai hng ho xut nhp khu. T gi hi oi quy i ngoi t ra ng Vit Nam theo t gi quy nh l t gi mua thc t bnh qun do ngn hng nh nc Vit Nam cng b. * Phng php k ton: - Khi xut khu hng ho: + Phn nh gi bn hng xut khu: N TK 111, 112, 131... C TK 511 + Thu xut khu phi np: N TK 511... C TK 3333 (Chi tit thu xut khu) - Khi nhp khu hng ho: + Phn nh gi mua hng nhp khu: N TK 151, 152, 153, 211... C TK 111 (1112), 112 (1122): gi mua hng nhp khu quy i ra tin Vit Nam + Xc nh s thu nhp khu phi np v ghi theo bt ton: N TK 151, 152, 153, 211... C TK 3333 (Chi tit thu nhp khu) Ch : + Trng hp mua hng nhp khu dng cho hot ng SXKD thuc din chu thu GTGT theo phng php khu tr, k ton phn nh s thu GTGT ca hng NK: N TK 1331 C TK 33312: Thu GTGT hng nhp khu Thu GTGT hng nhp khu = (Gi mua hng NK + Thu NK) x Thu sut thu GTGT + Nu khng c khu tr thu thu GTGT: N TK 152, 153, 156 C TK 33312: Thu GTGT hng nhp khu - Khi nhp khu hng ho thuc i tng chu thu TTB: + Cn c vo ho n mua hng nhp khu v thng bo np thu: N TK 152, 156 C TK 111, 112: Gi mua C TK 333 (3333) Chi tit thu nhp khu C TK 333 (3332): Thu TTB
190
Thu TTB hng nhp khu = (Gi mua hng NK + Thu NK) x Thu sut thu TTB + ng thi phn nh thu GTGT c khu tr hoc khng c khu tr tng t nh trng hp trn. - Khi np thu xut, nhp khu: N TK 3333 (Chi tit thu xut, nhp khu) C TK 111, 112 V d: Trch ti liu sau ti mt doanh nghip xut nhp khu trong thng 5/N: 1. Nhp khu mt t dng vo hot ng sn xut kinh doanh, gi nhp khu (Gi CIF) l 3.000 $, thu sut thu nhp khu 50%, thu sut thu GTGT hng nhp khu l 10% hng kim nhn bn giao, tin hng cha thanh ton cho ngi bn. Bit t gi thc t trong ngy l 16.000 /$. 2. Doanh nghip lm th tc chuyn tin gi ngn hng np thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu cho ngn sch. 3. Xut bn mt l hng, s lng 500 ci cho EU; Gi bn 1.000$/ci (gi FOB) ngi mua thanh ton bng tin gi ngn hng. Thu sut thu xut khu l 5%. T gi thc t trong ngy l 16.050 /$ Yu cu: Tnh thu xut khu, thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu m doanh nghip phi np v nh khon k ton bit doanh nghip ghi s theo gi thc t. Ta c: - Thu nhp khu phi np: 3.000 x 16.000 x 50% = 24.000.000 Thu GTGT hng nhp khu phi np: [(3.000 x 16.000) + 24.000.000] x 10% = 72.000.000 x 10% =7.200.000 Thu xut khu phi np: 500 x 1.000 x 16.050 x 5% = 401.250.000 nh khon: - Gi mua hng nhp khu phi tr: N TK 211: 48.000.000 C TK 331: 48.000.000 = 3.000 x 16.000 - Thu nhp khu phi np: N TK 211: 24.000.000 C TK 3333 - Chi tit thu nhp khu: 24.000.000 - Thu GTGT hng nhp khu: N TK 133: 7.200.000 C TK 3331 (33312): 7.200.000 2. Np thu: N TK 333: 31.200.000 (TK 33312: 7.200.000 TK 3333 - Chi tit thu nhp khu: 24.000.000) C TK 112:31.200.000 3. Xut khu hng ho: - Gi bn hng xut khu: N TK 112: 8.025.000.000 C TK 511: 8.025.000.000 - Thu xut khu phi np:
191
N TK 511: 401.200.000 C TK 3333 - Chi tit thu xut khu: 401.200.000 7.4.3.4. Thu thu nhp doanh nghip phi np * Khi nim: Thu thu nhp doanh nghip l loi thu trc thu, thu trn kt qu kinh doanh cui cng ca doanh nghip. * i tng np thu thu nhp doanh nghip: Mi cc t chc c nhn sn xut, kinh doanh hng ho, dch v c thu nhp chu thu u phi np thu thu nhp doanh nghip. * Phng php tnh thu Thu thu nhp doanh nghip phi np trong k Trong : Tng s thu nhp chu thu trong k tnh thu Doanh thu tnh thu = nhp chu thu trong k tnh thu Chi ph hp - l trong k tnh thu Thu nhp chu + thu khc trong k tnh thu = Tng s thu nhp chu thu trong k tnh thu x Thu sut
* Phng php k ton - Thu thu nhp doanh nghip tm phi np theo quy nh ca Lut thu TNDN: N TK 821 (8211): Chi ph thu TNDN hin hnh C TK 333 (3334) - Khi np thu thu nhp doanh nghip cho Nh Nc : N TK 333 (3334) C TK 111, 112 - Cui nm ti chnh, cn c vo s thu TNDN thc t phi np, so snh s thu TNDN thc t phi np vi s thu TNDN tm phi np: + Nu s thu phi np ln hn s np, phn nh s cn phi np b sung: N TK 821 (8211): Chi ph thu TNDN hin hnh C TK 333 (3334) + Nu s thu TNDN thc t phi np nh hn s tm np, s chnh lch k ton ghi gim chi ph thu TNDN hin hnh: N TK 333 (3334) C TK 821 (8211): Chi ph thu TNDN hin hnh Ch : Trng hp pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc lin quan n khon thu TNDN phi np ca cc nm trc, doanh nghip c hch ton tng (hoc gim s thu TNDN ca cc nm trc vo chi ph thu thu nhp hin hnh ca nm pht hin sai st) - Trng hp thu TNDN hin hnh ca cc nm trc phi np b sung do pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc c ghi tng chi ph thu TNDN hin hnh ca nm hin ti, ghi: N TK 821 (8211): Chi ph thu TNDN hin hnh C TK 333 (3334) Khi np tin: N TK 333 (3334) C TK 111, 112
192
- Trng hp thu TNDN phi np c ghi gim do pht hin sai st khng trng yu ca cc nm trc c ghi gim chi ph thu TNDN hin hnh trong nm hin ti, ghi: N TK 333 (3334) C TK 821 (8211): Chi ph thu TNDN hin hnh * Cui nm ti chnh, k ton tin hnh kt chuyn chi ph thu TNDN hin hnh: + Nu TK 8211 c s pht sinh bn N ln hn s pht sinh bn C, th s chnh lch ghi: N TK 911 C TK 821 (8211): Chi ph thu TNDN hin hnh + Nu TK 8211 c s pht sinh bn N nh hn s pht sinh bn C, th s chnh lch ghi: N TK 821 (8211): Chi ph thu TNDN hin hnh C TK 911 7.4.3.5 Thu thu nhp c nhn * Khi nim: Thu thu nhp c nhn l khon thu trc thu nh vo nhng ngi c thu nhp cao, bao gm cng dn Vit nam trong nc hoc i cng tc, lao ng nc ngoi c thu nhp; c nhn l ngi khng mang quc tch Vit Nam nhng nh c khng thi hn ti Vit Nam c thu nhp v ngi nc ngoi c thu nhp ti Vit Nam. Thu nhp chu thu bao gm thu nhp thng xuyn v thu nhp khng thng xuyn * Phng php k ton Hng thng khi xc nh thu thu nhp c nhn phi np tnh trn thu nhp chu thu: N TK 334: gim s tin phi tr cho ngi lao ng C TK 333 (3335): s thu TNCN thu h Nh nc Khi chi tr thu nhp cho cc c nhn bn ngoi c thu nhp cao, k ton phi xc nh s thu thu nhp c nhn phi np tnh trn thu nhp khng thng xuyn chu thu theo tng ln pht sinh thu nhp phi khu tr, k ton ghi: N TK 641, 642, 623: tng s tin phi tr cho lao ng bn ngoi C TK 333 (3335): s thu TNCN phi khu tr C TK 111, 112: s tin thc tr cho lao ng thu ngoi Cui k, k ton xc nh s th lao c hng do thu h thu thu nhp c nhn cho Ngn sch tnh theo t l quy nh, ghi: N TK 333(3335): gim s thu thu nhp c nhn phi np C TK 711 Khi np thu thu nhp c nhn vo Ngn sch thay cho ngi c thu nhp cao: N TK 333 (3335) C TK 111, 112 7.4.3.6. Thu ti nguyn * Khi nim: Thu ti nguyn l loi thu nh vo cc i tng khai thc ti nguyn thin nhin. * i tng tnh thu ti nguyn: Cc loi khong sn kim loi, cc loi than m, du kh, kh t, thu sn t nhin v cc ti nguyn khc. * Phng php tnh thu:
193
S thu ti nguyn phi np
Sn lng ti nguyn khai thc
Gi tnh thu
Thu sut
Gi tnh thu ti nguyn l gi bn ti nguyn trn th trng ti thi im tnh thu. * Phng php k ton Hng thng phn nh s thu ti nguyn phi np: N TK 627 C TK 333 (3336) Khi np thu ti nguyn: N TK 333 (3336) C TK 111, 112 7.4.3.7.Cc loi thu khc phi np: N TK 642 (6425): Thu nh t, thu mn bi N TK 334: Thu thu nhp c nhn phi np tr vo lng C TK 333 ( 3338): Cc loi thu khc phi np 7.4.3.8. Cc khon ph v l ph N TK 642 (6425) C TK 3339 "Ph v l ph" * Khi np cc loi thu khc v cc khon l ph cho nh nc: Cn c vo phiu chi, giy bo n ca ngn hng: N TK 333 (Chi tit theo ti khon cp 2) C TK 111, 112 V d: Trch ti liu ti doanh nghip A thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr v k ton hng tn kho theo k khai thng xuyn trong thng 3/N: 1. Ngy 10/3/N doanh nghip nhp khu mt dy truyn cng ngh gi nhp khu l 10.000 USD, thu sut thu nhp khu l 10%, Thu sut thu GTGT hng nhp khu l 10%, tin hng cha tr ngi bn. T gi thc t 1USD l 15.600.000 (Doanh nghip ghi s theo t gi thc t) 2. Ngy 31/3/N doanh nghip tnh thu ti nguyn phi np trong thng l 10.000.000 3. Ngy 20/3/N doanh nghip thu tin bn hng trc tip bng chuyn khon, gi bn cha c thu 20.000.000, thu sut thu GTGT 5%. 4. Ngy 22/3/N doanh nghip xut khu mt l hng, tr gi vn hng xut kho l 50.000.000, gi bn hng xut khu l 70.000.000, thu sut thu xut khu 2% 5. Ngy 31/3/N doanh nghip tnh thu thu nhp doanh nghip hin hnh tm phi np cho nh nc l 12.000.000 6. Doanh nghip dng tin gi ngn hng np cc khon thu sau cho ngn sch: - Thu nhp khu: 15.600.000 - Thu ti nguyn: 10.000.000 - Thu xut khu: 1.400.000 - Khon thu thu nhp c nhn: 2.000.000 - Thu thu nhp doanh nghip: 12.000.000 Yu cu: nh khon cc nghip v kinh t trn: Gii 1. Nhp khu dy truyn cng ngh: Thu nhp khu = 10.000 USD x 15.600 /USD x 10% = 15.600.000
194
Thu GTGT hng nhp khu: {(10.000USD x 15.600/USD) + 15.600.000 } x 10% = 171.600.000 x10% = 17.160.000 a. Phn nh gi mua dy truyn cng ngh: N TK 211: 156.000.000 C TK 331: 156.000.000 = 10.000 USD x 15.600 /USD b. Thu nhp khu: N TK 211: 15.600.000 C TK 331: 15.600.000 c. Thu GTGT hng nhp khu: N TK 133 (1331): 17.160.000 C TK 3331 (33312): 17.160.000 2. Thu ti nguyn phi np: N TK 627: 10.000.000 C TK 333 (3336): 10.000.000 3. Thu tin bn hng trc tip bng chuyn khon: N TK 112: 21.000.000 C TK 511: 20.000.000 C TK 333 (3331): 1.000.000 4. Xut khu hng ho a. Gi vn hng xut khu: N TK 632: 50.000.000 C TK 155: 50.000.000 b. Gi bn hng xut khu: N TK 112: 70.000.000 C TK 511: 70.000.000 c. Thu xut khu phi np: N TK 511: 1.400.000 C TK 333 (333 - Chi tit thu xut khu): 1.400.000 5. Thu thu nhp doanh nghip hin hnh phi np: N TK 8211: 12.000.000 C TK 333 (3334): 12.000.000 6. Np thu bng tin gi ngn hng: N TK 333: 41.000.000 (TK 3333: 17.000.000 TK 3334: 12.000.000 TK 3335: 2.000.000 TK 3336: 10.000.000) C TK 112: 41.000.000 7.5. K ton thanh ton ni b - Thanh ton ni b l thanh ton cc khon cng n gia n v chnh vi n v ph thuc (n v cp trn v n v cp di) v s vn cp, ng hoc cc khon chi tr h thu h.
195
n v cp trn (n v chnh) l n v sn xut kinh doanh c lp, cc n v cp di (n v ph thuc) l n v trc thuc hoc ph thuc v c t chc k ton ring. n v ph thuc l cc n v nm trong s qun l hnh chnh ca DN chnh. n v ph thuc c th c t chc k ton c lp nhng khng phi l n v hch ton kinh t c lp, khng c t cch php nhn hoc c t cch php nhn khng y . n v ph thuc c giao mt phn hoc mt khu ca qa trnh sn xut kinh doanh, c n v chnh ng cho mt s tin v chi tiu n u phi thanh ton n . 7.5.1. Chng t s dng - Chng t s dng hch ton trong quan h thanh ton ni b gm cc chng t giao vn, nhn vn, phiu thu, phiu chi v cc chng t c lin quan n thanh ton ni b. 7.5.2. Ti khon s dng * Ti khon 136"Phi thu ni b" - Ni dung: Phn nh cc khon thanh ton phi thu v thu pht sinh gia n v cp trn v n v cp di hoc gia cc n v cp di vi nhau. Kt cu: Bn n: - S vn kinh doanh n v chnh cp cho n v ph thuc - S tin n v cp di phi thu hoc s c cp. - S tin n v chnh phi thu v cc khon n v ph thuc phi np. - Phn nh s tin chi h, tr h n v ni b. Bn c: - Phn nh s tin vn n v ph thuc hon tr n v chnh - Phn nh cc khon chi h ni b c thanh ton . D n: - Phn nh s tin cn phi thu ni b n cui k. TK 136 c 2 ti khon cp 2: 1361: Vn kinh doanh cc n v trc thuc : Ti khon ny ch m n v cp trn phn nh s vn kinh doanh hin c cc n v trc thuc do cp trn cp hoc c hnh thnh bng phng thc khc. 1368: Phn nh cc khon phi thu gia cc n v ni b. * Ti khon 336" Phi tr ni b" - Ni dung: Phn nh cc khon phi tr v tr pht sinh gia n v cp trn(n v chnh) v n v cp di (n v ph thuc) hoc gia cc n v cp di vi nhau. Kt cu: Bn n: - Phn nh s tin cp cho n v ph thuc hoc s tin np tr n v chnh trong k . - Phn nh s tin tr v cc khon m cc n v ni b chi h, hoc thu h n v ni b. - B tr khon phi thu vi khon phi tr ca cng mt i tng trong ni b. Bn c:- Cc khon tin phi tr trong k (Phi np ln cp trn hoc phi cp cho cp di) - S tin phi tr cho cc n v khc trong ni b v cc khon c n v khc chi tr h v cc khon thu h n v khc. D c: - Phn nh s tin cn phi tr, phi np, phi cp cho cc n v ni b.
196
TK 336 c hch ton chi tit cho tng n v c quan h thanh ton trong c theo di tng khon phi np, phi cp v phi tr. Ngoi ra k ton cn s dng cc ti khon c lin quan nh 152, 153, 211, 411, 421, 431, 441 7.5.3. Phng php k ton mt s nghip v kinh t ch yu n v chnh n v ph thuc 1- Khi n v chnh cp vn cho n v ph thuc Cp bng tin, vt t: Nhn tin, VT do n v chnh cp: N TK 136(1361) N TK 111, 112 C TK 111, 112: Cp bng tin N TK 152, 153 C TK 152, 153: Cp bng vt t C TK 411 Cp bng TSC: Nhn TSC do cp trn cp vn N TK 136 (1361) N TK 211, 213 N TK 214 C TK 214 C TK 211, 213 C TK 411 2- Khi n v ph thuc hon tr vn cho n v chnh Nhn tin, vt t do n v ph thuc tr: -Nu hon tr bng vt t: N TK 111, 112 N TK 411 N TK 152, 153 C TK 111, 112 C TK 136 (1361) C TK 152, 153 Nhn TSC do n v ph thuc tr: - Nu hon tr bng TSC: N TK 211 N TK 411 C TK 214 N TK 214 C TK 136 (1361) C TK 211 Ch : Khi n v cp di nhn vn trc tip t ngn sch theo s u quyn ca cp trn: N TK 136 (1361) N TK 111, 112, 152, 153 C TK 411 C TK 411 Khi n v cp di np li vn kinh doanh cho ngn sch theo s u quyn ca cp trn: N TK 411 N TK 411 C TK 136 (1361) C TK 111, 112 * K ton cc khon phi thu, phi tr ni b khc. n v chnh n v ph thuc -Khon phi thu n v ph thuc lp qu qun l ca cp trn N TK 136 (1368) N TK 642 C TK 511 C TK 336 -Khon phi thu n v ph thuc v cc qu N TK 136 (1368) - Chi tit n v N TK lin quan (414, 415, 431) C TK lin quan (414, 415, 431) C TK 336 - n v cp trn: S phi np Khi nhn c tin ca n v ph thuc np ln lp cc qu N TK 111, 112 N TK 336 - n v cp trn C TK 136 (1368) - Chi tit n v C TK 111, 112: S np *Pht sinh cc khon thu h:(Thu h tin bn hng, thu n cho vay...) n v thu h:(Ghi khon thu h thnh n v nh thu h: (Ghi khon nh thu h
197
khon phi tr ni b) thnh khon phi thu ni b) N TK 111, 112: S thu h, gi h N TK 136 (1368) - Chi tit n v C TK 336 - Chi tit n v C TK 131, 511, 515, 333... Khi tr tin n v nh thu h Khi nhn li cc khon nh thu h N TK 336 - Chi tit n v N TK 111, 112 C TK 111, 112, 311 C TK 136 (1368) - Chi tit n v Pht sinh cc khon chi h:(Chi h tin mua NVL, tr n ngi bn, tr n vay...) n v chi h: (Ghi khon chi h thnh n v nh chi h: (Ghi khon nh chi h khon phi thu ni b ) thnh khon phi tr ni b) N TK 136 (1368) - Chi tit n v -Nu nh chi h mua vt t: C TK 111, 112, 311: S chi tr h N TK 152, 153 N TK 133 C TK 336 - Chi tit n v: S c chi h -Nu nh chi h tr n ngi bn, tr n vay N TK 331, 311 C TK 336 - Chi tit n v: S c chi h Khi nhn tin do n v ni b tr Khi tr tin n v ni b v cc khon c chi h N TK 111, 112 N TK 336 - Chi tit n v C TK 136 (1368) - Chi tit n v C TK 111, 112 Trong hnh thc k ton chng t ghi s, cn c vo cc chng t gc phn nh cc khon phi thu, phi tr ni b k ton lp chng t ghi s, ghi s ng k chng t ghi s sau ghi s ci ti khon. Hch ton chi tit phi thu ni b c phn nh trn s chi tit TK 136. S chi tit TK 136 m cc trang ring theo di tng n v ni b c quan h, tng khon phi thu. S chi tit TK 136 i tng: S pht Chng t S d Ngy TK i sinh thng Din gii ng S Ngy ghi s N C N C H thng S d u k S pht sinh trong k Cng s pht sinh S d cui k Hch ton chi tit phi tr ni b c phn nh trn s chi tit TK 336. S chi tit TK 336 m cc trang ring theo di tng n v ni b c quan h, tng khon phi tr (tng t nh s chi tit TK 136).
198
CHNG 8 K TON NGUN VN CH S HU 8.1.Khi nim, ni dung, nguyn tc k ton ngun vn ch s hu. 8.1.1.Khi nim, ni dung ngun vn ch s hu. * tin hnh sn xut kinh doanh doanh nghip cn phi c ti sn, tin vn. Ti sn, tin vn ca doanh nghip c hnh thnh t 2 ngun: Ngun vn ch s hu v n phi tr. Ngun vn ch s hu l s vn ca cc ch s hu ng gp hnh thnh nn ti sn ca doanh nghip. Ngun vn ch s hu l ngun vn doanh nghip khng phi cam kt tr n. Mt doanh nghip c th c mt hoc nhiu ch s hu vn. i vi doanh nghip 100% vn Nh nc: Nh nc l ch s hu vn. i vi doanh nghip lin doanh, cng ty trch nhim hu hn, cng ty hp danh: Cc thnh vin tham gia gp vn l ch s hu vn i vi cc cng ty c phn: Cc c ng gp vn l ch s hu vn i vi doanh nghip t nhn: C nhn hoc h gia nh l ngi ch s hu vn Ngun vn ch s hu bao gm: - Vn ng gp ca cc nh u t thnh lp hay m rng doanh nghip - Vn c b sung t kt qu hot ng kinh doanh (t phn li nhun sau thu c li doanh nghip theo quy nh ca c ch ti chnh hoc ngh quyt ca cc ch s hu) hoc b sung t cc qu ca doanh nghip nh qu u t pht trin, qu d phng ti chnh, ngun vn u t xy dng c bn - Ngun vn ch s hu khc: Cc khon chnh lch do nh gi li ti sn cha x l, chnh lch t gi ngoi t... 8.1.2. Nguyn tc k ton ngun vn ch s hu. - Cc doanh nghip c quyn ch ng s dng cc loi ngun vn v qu ca doanh nghip theo ch hin hnh vi nguyn tc phi m bo hch ton r rng, rnh mch tng loi ngun vn, qu. Phi theo di chi tit theo tng ngun hnh thnh v theo tng i tng gp vn. - Vic chuyn dch t ngun vn ny sang ngun vn khc phi theo ng ch qun l ti chnh v lm y cc th tc cn thit v c y chng t lm cn c. - Vic trch lp v s dng cc ngun vn ch s hu phi theo ng ch qui nh. - Trng hp doanh nghip b gii th hoc ph sn, cc ch s hu ch c nhn phn gi tr cn li sau khi thanh ton cc khon n phi tr theo th t u tin theo quy nh hin hnh. 8.2.K ton ngun vn kinh doanh 8.2.1.Khi nim, ni dung ngun vn kinh doanh. Ngun vn kinh doanh l ngun vn do cc ch s hu t nguyn ng gp to ln, c s dng vo mc ch sn xut kinh doanh ca DN. Ngun vn kinh doanh thng bao gm: - Vn php nh do Nh nc quy nh cho tng ngnh ngh kinh doanh. - Vn iu l do cc c ng ng ng gp. Ngun vn kinh doanh c hnh thnh t cc ngun sau: - i vi DN Nh nc: ngun vn kinh doanh c Nh nc cp vn, c b sung cc khon chnh lch do nh gi li ti sn (nu c ghi tng, gim ngun
199
vn kinh doanh) hoc c b sung t cc qu, c trch lp t li nhun sau thu ca hot ng kinh doanh. - i vi DN lin doanh: ngun vn kinh doanh c hnh thnh do cc bn tham gia lin doanh gp vn v c b sung t li nhun sau thu. - i vi cng ty c phn: ngun vn kinh doanh c hnh thnh t s tin m c ng gp c phn, mua c phiu, hoc c b sung t li nhun sau thu theo ngh quyt hoc theo iu l hot ng ca cng ty, thng d vn c phn do bn c phiu cao hn mnh gi. - i vi cng ty trch nhim hu hn v cng ty hp doanh: ngun vn kinh doanh do cc thnh vin gp, c b sung t li nhun sau thu ca hot ng kinh doanh. - i vi DN t nhn: ngun vn kinh doanh bao gm vn do ch doanh nghip b ra hoc b sung t li nhun sau thu ca hot ng kinh doanh. 8.2.2.Ti khon, chng t v s sch s dng. *Ti khon 411ngun vn kinh doanh Ni dung: Dng phn nh ngun vn kinh doanh hin c v tnh hnh tng, gim ngun vn kinh doanh ca DN trong k hch ton. Kt cu: Bn n: (Phn nh ngun vn kinh doanh gim) - Hon tr vn cho cc ch s hu vn - Gii th, thanh l DN - B l kinh doanh theo quyt nh ca i hi c ng (i vi CT c phn) - Mua li c phiu hu b (i vi cng ty c phn) Bn c: (Phn nh ngun vn kinh doanh tng) - Cc ch s hu u t vn (gp vn ban u v gp vn b sung) - B sung vn t li nhun kinh doanh - Pht hnh c phiu cao hn mnh gi S d cui k (bn c): Phn nh ngun vn kinh doanh hin cn n cui k ca DN. TK ngun vn kinh doanh c 3 TK cp 2 - TK 4111 Ngun vn u t ca ch s hu: TK ny phn nh khon vn thc u t ca ch s hu theo iu l cng ty ca cc ch s hu vn. i vi cc cng ty c phn th vn gp t pht hnh c phiu c ghi vo TK ny theo mnh gi. - TK 4112 Thng d vn c phn: TK ny phn nh phn chnh lch tng do pht hnh c phiu cao hn mnh gi v chnh lch tng gim so vi gi mua li khi ti pht hnh c phiu qu (i vi cc cng ty c phn). - TK 4118 Vn khc: TK ny phn nh s vn kinh doanh c hnh thnh do b sung t kt qu hot ng kinh doanh hoc do nh gi li ti sn * Chng t s dng: s dng cc chng t c lin quan n tng, gim ngun vn kinh doanh. * S sch k ton s dng: s dng s k ton chi tit ngun vn kinh doanh, s c m chi tit cho tng ngun vn v tng ln tng, gim. 8.2.3. Phng php k ton mt s nghip v kinh t ch yu: K ton cc nghip v tng vn kinh doanh 1. Khi nhn vn kinh doanh do ngn sch cp, hoc do cp trn cp hoc do lin doanh gp vn, do c ng gp bng ti sn c nh, vt t, tin, k ton cn c http://www.ebook.edu.vn chng t ghi:
200
N TK 211, 213 N TK 152 N TK 111, 112 C TK 411 (Chi tit ngun vn ngn sch, ngun vn lin doanh...) 2. Khi nhn tin mua c phiu ca cc c ng: N TK 111, 112: S tin thu do pht hnh c phiu N (hoc C) TK 411 (4112): Khon chnh lch gia gi pht hnh vi mnh gi c phiu pht hnh (nu c) C TK 411 (4111): Ghi tng vn gp theo mnh gi *Trng hp ti pht hnh c phiu: N TK 111, 112: Gi ti pht hnh c phiu N (hoc C) TK 411 (4112): Khon chnh lch gia gi pht hnh vi mnh gi c phiu pht hnh (nu c) C TK 419C phiu qu: Ghi gim gi gc c phiu ti pht hnh 4. B sung ngun vn kinh doanh t li nhun sau thu: N TK 421 C TK 411 (Chi tit ngun vn t b sung) 5. Khi b sung vn kinh doanh t cc qu chuyn dng c cp trn cho php k ton cn c chng t ghi : N TK 414 N TK 415 N TK 431 (4312) C TK 411 (Chi tit ngun vn t b sung) 6.B sung ngun vn kinh doanh t chnh lch nh gi li ti sn N TK 412 C TK 411 K ton cc nghip v gim vn kinh doanh 1. Khi doanh nghip tr vn gp c phn cho cc c ng, cho cc bn tham gia lin doanh, tr vn cho ngn sch bng tin, k ton cn c chng t ghi : N TK 411 (Chi tit ngun vn ) C TK 111 C TK 112 2. Khi doanh nghip tr vn gp c phn cho cc c ng, cho cc bn tham gia lin doanh, tr vn cho ngn sch bng vt t, TSC, k ton cn c chng t ghi : N TK 411 (Chi tit ngun vn ) N (hoc C) TK 412: Phn chnh lch gi C TK 152, 153, 155, 156, 211... 3. Khi doanh nghip np khu hao ti sn c nh cho ngn sch Nh nc (nu khng c hon li), cn c chng t ghi: N TK 411 C TK 111, 112 4. Khi doanh nghip s dng vn kinh doanh b sung ngun vn u t xy dng c bn: N TK 411 C TK 441 5. Khi doanh nghip s dng vn kinh doanh np ln cp trn: N TK 411 http://www.ebook.edu.vn C TK 111, 112
201
6. Khi doanh nghip x l chnh lch gim gi ghi gim vn kinh doanh: N TK 411 C TK 412 7. Khi mua li s c phiu do doanh nghip pht hnh trc y v hy b ngay ti ngy mua: N TK 411 (4111): Ghi gim vn gp theo mmh gi N (hoc C) TK 411 (4112): Ghi phn chnh lch gia mnh gi c phiu v gi mua li c phiu hy b C TK 111, 112... 8. Khi tin hnh hy b s c phiu mua li trc y: N TK 411 (4111): Ghi gim vn gp theo mnh gi N (hoc C) TK 411 (4112): Ghi phn chnh lch gia mnh gi c phiu v gi gc c phiu hy b C TK 419 C phiu qu: Ghi gim gi gc c phiu mua li V d 1: Doanh nghip A c ti liu qu I/N nh sau: 1. Ngy 3/2 doanh nghip nhn vn ngn sch cp s tin 400.000.000 bng chuyn khon b sung vn kinh doanh . 2. Ngy 7/2, doanh nghip nhn vn lin doanh do Nht bn ng gp b sung vn kinh doanh 10 xe vn ti, gi ghi trn s ca n v gp l 300.000.000 . Hi ng lin doanh nh gi 280.000.000 /c, s ti sn trn doanh nghip nhp kho y . 3. Ngy 10/2 doanh nghip nhp kho vt liu do cng ty B gp vn lin doanh; Tr gi vn gp c nh gi l 160.000.000 . 4. Ngy 20/2 doanh nghip b sung vn lu ng t cc qu chuyn dng: T qu d phng ti chnh: 40.000.000 , t qu u t pht trin kinh doanh: 20.000.000 5. Ngy 30/3 doanh nghip tr vn kinh doanh cho Ngn sch Nh nc bng chuyn khon s tin l 50.000.000 Yu cu: nh khon cc nghip v trn ti doanh nghip A trong qu I/N V d 2: Cng ty Ho Bnh c ti liu thng 06 nm N nh sau (n v: 1000): 1.Ngy 10/06/N b sung ngun vn kinh doanh theo k hoch t li nhun 20.000, t qu u t pht trin kinh doanh: 30.000. 2.Ngy 12/06/N nhn c tin mua c phiu ca cc c ng bng tin gi ngn hng trong c 100 c phiu mnh gi 1.000, pht hnh vi gi 1.200 3.Ngy 18/06/N ti pht hnh c phiu qu s lng 10 c phiu mnh gi 1.000, gi ti pht hnh 1.300, thu v bng tin mt. 4.Ngy 21/06/N mua li 20 c phiu mnh gi 1.000 hu b ngay ti ngy mua li vi gi 1.100 bng tin gi ngn hng. Yu cu: nh khon k ton lp chng t ghi s, s ng k chng t ghi s, s ci v s chi tit TK ngun vn kinh doanh thng 6 nm N ti cng ty Ho Bnh. Bit rng TK ngun vn kinh doanh c s d ngy 01/06/N l 2.458.000. 8.3. K ton li nhun cha phn phi. 8.3.1. Khi nim: Li nhun cha phn phi (li nhun sau thu) l phn li nhun cn li sau khi doanh nghip thc hin ngha v v thu thu nhp doanh nghip i vi ngn sch Nh nc.
202
Vic phn phi li nhun da vo quy nh ca ch ti chnh hin hnh i vi doanh nghip Nh nc v do ch s hu quyt nh i vi cc doanh nghip khc. * Li nhun cha phn phi ca doanh nghip l li nhun sau khi tr (-) chi ph thu thu nhp doanh nghip (theo chun mc k ton s 17 Thu thu nhp doanh nghip v hng dn ti thng t 20/2006/TT-BTC) sau cng (+) hoc tr (-) cc khon iu chnh s thu thu nhp doanh nghip hin hnh phi np hoc c han li v thu thu nhp doanh nghip hon li phi tr hoc ti sn thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh trong nm hin ti do: + iu chnh s thu thu nhp hin hnh ca cc nm trc do p dng hi t thay i chnh sch k ton hoc iu chnh hi t cc sai st trng yu ca cc nm trc; + iu chnh ti sn thu thu nhp hon li v thu thu nhp doanh nghip hon li phi tr pht sinh t vic p dng hi t thay i chnh sch k ton hoc iu chnh hi t cc sai st trng yu ca cc nm trc; 8.3.2 Ti khon k ton s dng: Ti khon 421"Li nhun cha phn phi " Ni dung, kt cu (xem trong chng 6) Lu : Kt qu t hot ng kinh doanh ca doanh nghip phn nh trn TK421 l li nhun hoc l sau khi tr (-) chi ph thu thu nhp doanh nghip. - K ton khng phn nh vo ti khon ny s thu thu nhp doanh nghip hin hnh phi np trong nm - K ton khng phn nh vo ti khon ny s thu thu nhp hon li phi tr v ti sn thu thu nhp hon li pht sinh trong nm hin hnh c ghi nhn vo chi ph (hoc thu nhp) thu thu nhp hon li. - Trng hp doanh nghip phi iu chnh s d u nm ca TK 421 Li nhun cha phn phi do doanh nghip p dng hi t thay i chnh sch k ton hoc do iu chnh hi t cc sai st trng yu ca cc nm trc, k ton phi xc nh cc nh hng v thu thu nhp trong cc nm trc lm c s iu chnh s d u nm i vi ti sn thu thu nhp hon li v thu thu nhp hon li phi tr mt cch ph hp. 8.3.3. Phng php k ton li nhun cha phn phi Bc 1: Xc nh kt qu kinh doanh vo cui k: - Nu li: N TK 911 C TK 421 (4212 - Chi tit hot ng) - Nu l: ghi ngc li bt ton trn Bc 2: Tm phn phi li nhun theo k hoch hng thng: - S li nhun tm chia lin doanh hoc cc c ng N TK 421 (4212) C TK 111, 112, 338... - Lp cc qu x nghip theo k hoch: N TK 421 (4212) C TK 414: Lp qu u t pht trin C TK 415: Lp qu d phng ti chnh C TK 431: Lp qu khen thng, phc li - B sung vn kinh doanh t li nhun sau thu: http://www.ebook.edu.vn N TK 421 (4212)
203
C TK 411 * Cui nm, so snh s li nhun phi phn phi cho cc lnh vc vi s tm phn phi, nu s tm phn phi nh hn s phi phn phi, s phi phn phi b sung ghi: N TK 421 (4211) C TK 111, 112: Chia li nhun b sung cho cc bn lin doanh C TK 414, 415, 431: Trch b sung cc qu - Nu s tm phn phi theo k hoch ln hn s phi phn phi th s chnh lch np tha, ghi: N TK 111, 112: S chia lin doanh, chia c ng tha N TK 414, 415, 431: S trch qu tha C TK 421 (4211) Sang u nm sau kt chuyn li nhun cha phn phi nm nay sang li nhun cha phn phi nm trc: N TK 421 (4212): Ghi nhn li nhun nm nay C TK 421 (4211): Ghi tng li nhun cha phn phi nm trc * Trng hp l (hoc phn phi qu s li) s c chuyn thnh l nm trc: N TK 421 (4211) C TK 421 (4212) 8.4. K ton cc qu x nghip Theo quy nh hin hnh, cc qu ca doanh nghip c trch t phn li nhun li doanh nghip (s li nhun sau khi np thu thu nhp doanh nghip, tin thu v s dng vn, tr tin pht, b l, chia lin doanh) c trch lp cc qu theo t l sau (i vi doanh nghip nh nc): - Qu u t pht trin: Trch t 50% tr ln khng hn ch s ti a - Qu d phng ti chnh: Trch 10% cho n khi s d qu ny xp x 25% vn iu l. - Qu khen thng v phc li: Mc trch ti a vo 2 qu bng 3 thng lng thc hin (nu t sut li nhun trn vn kinh doanh ca nm nay ln hn nm trc) hoc 2 thng lng thc hin (nu t sut li nhun trn vn kinh doanh ca nm nay nh hn nm trc) 8.4.1. K ton qu u t pht trin 8.4.1.1. Khi nim: Qu u t pht trin l ngun vn ch s hu ca doanh nghip, qu u t pht trin c hnh thnh t li nhun sau thu v do cc ch u t ng gp. Mc ch: Qu u t pht trin c s dng u t chiu su cho qu trnh sn xut kinh doanh nh mua sm, xy dng TSC, ci tin v i mi quy trnh cng ngh sn xut, o to nng cao trnh tay ngh ca cng nhn vin.... 8.4.1.2. Chng t v s k ton s dng: - Chng t s dng: Cc chng t c lin quan n trch lp v s dng qu u t pht trin trong k. - S k ton s dng: S dng s chi tit qu u t pht trin. S c theo di cho tng ln trch lp v tng ln chi tiu . 8.4.1.3. Ti khon v s k ton s dng: Ti khon 414"Qu u t pht trin " Ni dung: Phn nh qu u t pht trin hin c v tnh hnh tng gim qu u t pht trin trong k. http://www.ebook.edu.vn Kt cu:
204
Bn n: Phn nh tnh hnh chi tiu qu u t pht trin theo phm vi ti tr ca n trong k. Bn c: Phn nh qu u t pht trin tng trong k do trch lp t kt qu kinh doanh v cc nguyn nhn khc. D cui k ( d c): Phn nh s qu u t pht trin hin cn cui k. 8.4.1.4. Phng php k ton cc nghip v kinh t ch yu 1. Khi doanh nghip nhn qu u t pht trin do cp trn cp, ghi: N TK 111, TK 112 C TK 414 2. Khi doanh nghip trch lp qu u t pht trin t li nhun (tm trch hng thng v trch b sung khi duyt quyt ton nm), cn c vo chng t ghi: N TK 421 C TK 414 3. Khi doanh nghip mua sm TSC t qu u t pht trin dng vo hot ng sn xut kinh doanh, cn c vo chng t ghi: a. N TK 211, 213 N TK 133 C TK lin quan (111, 112...) b. Kt chuyn gim qu u t pht trin khi mua sm, xy dng TSC hon thnh a vo s dng: N TK 414 C TK 411 4. Khi doanh nghip quyt nh dng qu u t pht trin b sung vo vn kinh doanh hoc ngun vn u t xy dng c bn, cn c chng t ghi : N TK 414 C TK 411 C TK 441 V d: Doanh nghip A thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr c ti liu qu I/N nh sau : 1. Ngy 2/2, cn c vo kt qu sn xut kinh doanh nm trc, k ton trch lp qu u t pht trin t li nhun s tin l 60.000.000 . 2. Ngy 10/2 doanh nghip chi qu u t pht trin nghin cu i mi qui trnh sn xut s tin l 10.000.000 bng tin mt . 3. Ngy 20/2 doanh nghip chi tr tin pht minh sng ch cho cng nhn s tin 5.000.000 bng tin mt t qu u t pht trin. 4. Ngy 25/2 doanh nghip mua 1 ti sn c nh dng vo hot ng sn xut kinh doanh, gi mua 33.000.000 (Gi cha c thu GTGT 30.000.000, Thu GTGT u vo l 3.000.000) bng chuyn khon. Ngun u t t qu u t pht trin. 5. Ngy 28/2 doanh nghip b sung vn kinh doanh t qu u t pht trin s tin l 20.000.000 Yu cu : nh khon cc nghip v trn ti doanh nghip A trong qu I/N 8.4.2. K ton qu d phng ti chnh 8.4.2.1. Khi nim Qu d phng ti chnh ca doanh nghip c trch lp t li nhun sau thu v do cc ch u t ng gp nhm m bo cho doanh nghip c th hot ng bnh thng khi gp ri ro, thua l trong kinh doanh, hoc phng nhng tn tht, thit hi bt ng do nhng nguyn nhn khch quan, bt kh khng nh thin tai ho http://www.ebook.edu.vn hon
205
8.4.2.2. Chng t v s k ton s dng + Chng t s dng: Cc chng t trch lp v chi tiu qu d phng ti chnh. + S k ton s dng: S dng s chi tit qu d phng ti chnh 8.4.2.3. Ti khon v s k ton s dng Ti khon 415 "Qu d phng ti chnh Ni dung : Phn nh qu d phng ti chnh hin cn v tnh hnh tng gim qu d phng ti chnh trong k. Kt cu: Bn n: Phn nh qu d phng ti chnh gim do chi tiu trong k trong trng hp doanh nghip gp ri ro... Bn c: Phn nh qu d phng ti chnh tng do trch t kt qu sn xut kinh doanh. D cui k (D c): Phn nh qu d phng ti chnh hin cn cui k. 8.4.2.4. Phng php k ton qu d phng ti chnh 1. Khi doanh nghip trch lp qu d phng ti chnh t li nhun sau thu, cn c vo chng t ghi: N TK 421 C TK 415 2. Khi doanh nghip chi tiu qu d phng ti chnh nhm b p ri ro, cn c vo chng t ghi: N TK 415 C TK 111, 112... 3. Nu qu d phng ti chnh s dng khng ht c b sung vo vn kinh doanh theo quyt nh ca cp c thm quyn ghi: N TK 415 C TK 411 4. Khi cc t chc c nhn tr tin bi thng cho doanh nghip do gy ra ho hon N TK 111, 112 C TK 415 5. Khi dng qu d phng ti chnh b p tn tht, thit hi v ti sn ca doanh nghip do thin tai, ho hon N TK 415 C TK 111 C TK 152, 153 6. Dng qu d phng ti chnh b sung vn kinh doanh N TK 415 C TK 411 V d: Doanh nghip A c ti liu qu I/N nh sau . 1. Ngy 5/2/N doanh nghip trch lp qu d phng ti chnh t li nhun s tin l 40.000.000 . 2. Ngy 20/2/N doanh nghip chi tin mt bi thng ho hon cho n v B, s tin l 10.000.000 t qu d phng ti chnh 3. Ngy 3/3/N doanh nghip tnh ton tn tht do s c k thut xy ra v dng qu d phng ti chnh b p: Tr gi nguyn liu chnh thit hi 12.000.000 4. Ngy 31/3/N doanh nghip b sung vn kinh doanh t qu d phng ti chnh s tin l 15.000.000 . http://www.ebook.edu.vn Yu cu : nh khon cc nghip v kinh t trn ti doanh nghip A qu I /N
206
8.4.3. K ton qu khen thng, phc li 8.4.3.1. Khi nim Qu khen thng, phc li l ngun vn ch s hu ca doanh nghip, c trch lp t li nhun sau thu ca doanh nghip. Mc ch s dng qu khen thng l nhm khen thng cho tp th, c nhn trong v ngoi doanh nghip ng gp nhiu thnh tch n kt qu kinh doanh ca doanh nghip Mc ch s dng qu phc li l nhm mc ch chi tiu cho cc nhu cu phc li cng cng ca doanh nghip, chi tr cp kh khn, chi cho cc mc ch t thin, trch qu np cp trn, sa cha v xy dng cc cng trnh phc li 8.4.3.2. Chng t v s k ton s dng - Chng t s dng: Cc chng t c lin quan n vic trch lp v chi tiu qu khen thng, phc li. - S k ton s dng: S dng s chi tit qu khen thng, phc li. 8.4.3.3. Ti khon v s k ton s dng Ti khon 431"Qu khen thng, phc li" Ni dung: Phn nh qu khen thng, phc li hin cn v qu khen thng phc li tng gim trong k. Kt cu : Bn n: -Phn nh s tin chi khen thng trong k t qu khen thng. - Phn nh s tin chi tiu cho hot ng phc li trong k. - Gim qu phc li hnh thnh TSC khi tnh hao mn TSC vo cui nm hoc khi thanh l, nhng bn TSC u t mua sm bng qu phc li dng cho nhu cu vn ho phc li Bn c: - Phn nh s tin trch lp qu khen thng, phc li trong k. - Tng qu phc li hnh thnh TSC do u t mua sm TSC bng qu phc li dng cho nhu cu vn ho phc li. D cui k ( D c): Phn nh s tin qu khen thng, phc li hin cn cui k . Ti khon 413 c 3 ti khon cp 2: TK 4311"Qu khen thng" TK 4312"Qu phc li" TK 4313" Qu phc li hnh thnh TSC" 8.4.3.4. Phng php k ton qu khen thng phc li 1. Khi trch lp qu khen thng phc li, cn c vo chng t ghi: N TK 421 C TK 431 (4311, 4312) 2. Khi doanh nghip chi khen thng cho cn b cng nhn vin c thnh tch trong k cn c vo chng t ghi: a. Khi tnh tin khen thng phi tr cho cng nhn vin: N TK 431 (4311) C TK 334 b. Khi chi tin mt tr tin thng cho CNV: N TK 334 C TK 111 3. Khi doanh nghip chi qu phc li nhm nng cao i sng vt cht tinh thn cho ngi lao ng nh tham quan, ngh mt, du lch, iu dng, ng h ng bo gp thin tai, chi mc ch t thin, cn c vo chng t ghi : http://www.ebook.edu.vn N TK 431 (4312)
207
C TK 111, 112... 4. Nu dng qu phc li b sung vo vn kinh doanh hoc ngun vn u t xy dng c bn, cn c chng t ghi: N TK 431 (4312) C TK 411, 441 5. Dng qu phc li mua sm TSC dng vo hot ng sn xut kinh doanh: Bt ton 1: Ghi tng nguyn gi TSC N TK 211: Gi cha c thu GTGT N TK 133: Thu GTGT u vo c khu tr C TK 111, 112, 331 Bt ton 2: Kt chuyn gim qu phc li khi cng tc u t mua sm TSC bng qu phc li hon thnh: N TK 431 (4312) C TK 411 5. K ton qu phc li hnh thnh TSC: Khi s dng qu phc li mua sm ti sn c nh phc v cho hot ng phc li cng cng, cn c chng t ghi: Bt ton 1: Ghi tng nguyn gi TSC N TK 211: Tng gi thanh ton C TK 111, 112, 331 Bt ton 2: Kt chuyn tng ngun vn tng ng: N TK 431 (4312): Nu dng qu phc li u t C TK 431 (4313): Qu phc li hnh thnh TSC 6. Ghi gim qu phc li hnh thnh TSC khi xc nh hao mn vo cui nm: N TK 431 (4313): Qu phc li hnh thnh TSC C TK 214: Trch hao mn vo cui nin k ton 7. Ghi gim qu phc li hnh thnh TSC khi thanh l, nhng bn s TSC hnh thnh bng qu phc li dng cho nhu cu phc li: N TK 214: Gi tr hao mn lu k N TK 431 (4313): Gi tr cn li C TK 211: Nguyn gi - Phn nh cc khon thu, chi nhng bn, thanh l TSC: + i vi cc khon chi, ghi: N TK 431 (4312) C cc TK 111, 112, 334... + i vi cc khon thu, ghi: N TK 111, 112... C TK 431 (4312): Gi tr cn li C TK 333 (3331): Thu GTGT phi np (nu c) V d: Doanh nghip A c ti liu qu II/N nh sau : 1. Ngy 3/4 doanh nghip trch lp qu khen thng phc li t li nhun nm trc, s tin l 130.000.000 , trong : Qu khen thng: 60.000.000 Qu phc li: 80.000.000 2. Ngy 10/4 doanh nghip tnh tin khen thng cho cn b cng nhn vin c thnh tch trong nm trc s tin l 40.000.000 v tr bng tin mt . 3. Ngy 15/4 doanh nghip cho cn b cng nhn vin i du lch Hu. Tng chi ph cho chuyn i bng tin mt: 35.000.000 .
208
4. Ngy 18/4 doanh nghip mua phng tin nghe nhn cho cu lc b ca doanh nghip bng qu phc li tng s tin mua 11.000.000 (gi ho n cha c thu GTGT 10.000.000, thu GTGT l 1.000.000) thanh ton bng chuyn khon. Cc phng tin trn a vo s dng. 5. Ngy 20/5 Dng qu phc li mua mt TSC dng b phn sn xut (gi ho n cha c thu GTGT 20.000.000, thu GTGT l 2.000.000) cha tr tin ngi bn 6. Ngy 30/6 doanh nghip b sung ngun vn xy dng c bn t qu phc li s tin l 14.000.000 . 7. Ngy 30/6 doanh nghip thanh l mt TSC ang dng cu lc b ca doanh nghip, nguyn gi 15.000.000, gi tr hao mn lu k 14.500.000, gi tr ph liu thu hi l bng tin mt l 600.000 Yu cu: nh khon cc nghip v trn ti doanh nghip A trong qu II/N 8.4.4. K ton cc qu khc thuc vn ch s hu 8.4.4.1. Khi nim: Cc qu khc thuc vn ch s hu bao gm qu d tr quc gia (nu c), qu thng cho ban iu hnh ca cng ty. Ngun hnh thnh cc qu khc thuc vn ch s hu c trch lp t li nhun sau thu ca doanh nghip. 8.4.4.2. Ti khon k ton s dng Ti khon 418 "Cc qu khc thuc vn ch s hu " Ni dung: Phn nh qu khc thuc vn ch s hu bao gm qu d tr quc gia (nu c), qu thng cho ban iu hnh ca cng ty Kt cu : Bn N: Chi tiu cc qu khc thuc vn ch s hu t li nhun Bn C: Trch lp cc qu khc thuc vn ch s hu t li nhun D C: Th hin cc qu khc thuc vn ch s hu hin c 8.4.4.3. Phng php k ton: 1. Khi trch lp cc qu khc thuc vn ch s hu t li nhun: N TK 421 C TK 418 2. Khi chi tiu qu khc thuc vn ch s hu: a. Khi tnh tin khen thng phi tr cho cng nhn vin: N TK 418 C TK 111, 112 b. Khi chi tiu s dng qu N TK 418 C TK 111, 112 8.5. K ton ngun vn u t xy dng c bn 8.5.1 Khi nim Ngun vn xy dng c bn ca doanh nghip c dng cho vic xy dng c bn v mua sm TSC i mi quy trnh cng ngh v m rng quy m kinh doanh ca doanh nghip. Nguyn tc hch ton: Cng tc u t XDCB doanh nghip phi chp hnh theo ng cc quy nh v trnh t, th tc xy dng c bn theo iu l qun l v u t XDCB ca Nh nc. Khi cng tc u t XDCB v mua sm TSC hon thnh bn giao a vo s dng cho hot ng kinh doanh phi ghi gim ngun vn
209
u t XDCB, ghi tng ngun vn kinh doanh v tin hnh cc th tc quyt ton vn u t XDCB ca tng cng trnh, tng hng mc cng trnh. 8.5.2. Chng t v s k ton s dng + Chng t s dng: Cc chng t giao nhn ngun vn xy dng c bn v cc chng t lin quan n tng gim ngun vn u t xy dng c bn. + S k ton s dng: S dng s chi tit ngun vn u t xy dng c bn. S c m chi tit cho tng ch s hu gp vn, tng ln tng gim. 8.5.3. Ti khon k ton s dng Ti khon 441 "Ngun vn u t xy dng c bn" Ni dung: Phn nh ngun vn u t xy dng c bn hin cn v tnh hnh tng gim ngun vn u t xy dng c bn trong k Bn n: Phn nh ngun vn u t xy dng c bn gim trong k. Bn c: Phn nh ngun vn u t xy dng c bn tng ln trong k D cui k (d c): Phn nh ngun vn xy dng c bn hin cn cui k 8.5.4. Phng php k ton ngun vn u t xy dng c bn 1. Khi doanh nghip nhn vn ngn sch cp v ngun vn u t xy dng c bn, cn c vo chng t giao nhn, k ton ghi : N TK 111, 112, 152, 153, 211, 213 C TK 441 2. Khi doanh nghip nhn vn u t xy dng c bn do cc bn lin doanh, do c ng ng gp. Cn c vo chng t giao nhn vn k ton ghi : N TK 111, 112, 152, 153, 211, 213 C TK 441 3. Khi b sung ngun vn u t xy dng c bn t li nhun hot ng kinh doanh hoc t cc qu chuyn dng, cn c vo chng t k ton ghi: N TK 421 N TK 414, 414, 415, 431 C TK 441 4. Khi tin hnh mua sm TSC, XDCB bng ngun vn u t XDCB, k ton ghi: - Khi tin hnh mua sm, xy dng, lp t theo hnh thc t lm: N TK 241 N TK 133 C TK 111, 112, 331, 152, 153, 334, 338, 214, - Khi tin hnh mua sm, xy dng, lp t theo hnh thc thu ngoi: N TK 241 N TK 133 C TK 331 - Khi cng trnh hon thnh a vo s dng: Ghi tng TSC: N TK 211, 213 C TK 241 Chi ph XDCB c duyt b: N TK 441 C TK 241 Khi cng tc XDCB v mua sm TSC bng ngun vn u t XDCB hon thnh, bn giao a vo s dng cho hot ng sn xut kinh doanh: http://www.ebook.edu.vn N TK 441
210
C TK 411 5. Khi s dng ngun vn u t xy dng c bn khng ht, doanh nghip tr li cho cc ch u t. Cn c vo bin bn bn giao vn, k ton ghi : - Nu tr li bng tin N TK 441 C TK 111, 112 - Nu tr li bng vt t (phi nh gi li ti sn) N TK 441 N (C) TK 412 C TK 152, 153 V d: Doanh nghip A thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr c ti liu qu I/N nh sau : 1. Doanh nghip nhn vn ngn sch cp b sung ngun vn u t xy dng c bn bng chuyn khon s tin l 2.000.000.000 2. Doanh nghip nhn vn gp lin doanh b sung ngun vn u t xy dng c bn theo bin bn nhn vn . - Tin mt: 20.000.000 - Tin chuyn khon: 1.000.000.000 - Vt liu xy dng c bn: 300.000.000 3. Doanh nghip b sung ngun vn u t xy dng c bn trong qu I nh sau : - T li nhun cha phn phi: 20.000.000 - T qu d phng ti chnh: 15.000.000 - T qu phc li: 25.000.000 4. Trong qu I doanh nghip a vo s dng phc v sn xut mt s ti sn c nh bng ngun vn u t xy dng c bn. Cn c vo bin bn bn giao: - Mua sm mi bng tin gi ngn hng l 840.000.000 (Gi ho n cha c thu GTGT 800.000.000 , Thu GTGT u vo c khu tr l 40.000.000 ) - Tng TSC do xy dng c bn bn giao hon thnh l 900.000.000 5. n cui qu I/N doanh nghip tr li cho bn lin doanh ngun vn u t xy dng c bn s dng khng ht s tin l 20.000.000 bng tin gi ngn hng. Yu cu: nh khon cc nghip v trn ti doanh nghip A trong qu I/N 8.6. K ton chnh lch nh gi li ti sn 8.6.1. Khi nim nh gi li ti sn l vic xc nh gi tr thc t ca ti sn ti thi im nh gi . Ti sn c nh gi li trong cc trng hp sau : - Kim k, nh gi li ti sn khi c quyt nh nh gi li ti sn ca Nh nc. gi tr ti sn c xc nh li trn c s bng gi nh nc ban hnh. - i vi doanh nghip nh nc khi thc hin c phn ho, a dng ho hnh thc s hu, chuyn i s hu phi nh gi li ti sn ca doanh nghip. Chnh lch nh gi li ti sn l s tin chnh lch gia gi tr ti sn thc t nh gi li vi gi tr ghi s. 8.6.2. Chng t v s k ton s dng - Chng t s dng S dng cc th theo di ti sn, bng gi ca Nh nc, bin bn nh gi li ti sn. - S k ton s dng S dng s chi tit chnh lch nh gi lihttp://www.ebook.edu.vn ti sn.
211
8.6.3. Ti khon s dng : Ti khon 412"Chnh lch nh gi li ti sn " Ni dung: Phn nh khon chnh lch do nh gi li ti sn v tnh hnh x l chnh lch doanh nghip. Kt cu: Bn n : - Phn nh s chnh lch gim do nh gi li ti sn - X l s chnh lch tng do nh gi li ti sn Bn c: - Phn nh s chnh lch tng do nh gi li ti sn - X l s chnh lch gim do nh gi li ti sn D n: Phn nh s chnh lch gim do nh gi li ti sn cha x l. D c: Phn nh s chnh lch tng do nh gi li ti sn cha x l. 8.6.4. Phng php k ton chnh lch nh gi li ti sn 1. Khi nh gi li gi tr ti sn theo quyt nh ca Nh nc. * Nu gi tr ti sn nh gi li nh hn gi tr ghi trn s k ton ca doanh nghip, k ton ghi s chnh lch gim : - i vi vt t , hng ho: N TK 412: Chnh lch nh gi li ti sn C TK 152, 153, 156 - i vi ti sn c nh: + S chnh lch gim nguyn gi: N TK 412: Chnh lch nh gi li ti sn C TK 211, TK 213: (S chnh lch nguyn gi gim) + S chnh lch gim gi tr hao mn (nu c) N TK 214:( S chnh lch hao mn gim) C TK 412: Chnh lch nh gi li ti sn * Nu gi tr ti sn nh gi li ln hn gi tr ghi trn s k ton ca doanh nghip, k ton ghi s chnh lch tng: - i vi vt t, hng ho: N TK 152, 153, 156 C TK 412: Chnh lch nh gi li ti sn - i vi TSC: N TK 211, TK 213 : (S chnh lch nguyn gi tng) C TK 412: Chnh lch nh gi li ti sn + S chnh lch tng gi tr hao mn (nu c) N TK 412: Chnh lch nh gi li ti sn C TK 214: ( S chnh lch hao mn tng) 2. Khi doanh nghip x l chnh lch gi: *X l chnh lch gim: - Nu c a vo gim vn: N TK 411 C TK 412 * X l chnh lch tng: + Nu c b sung ngun vn kinh doanh: N TK 412 C TK 411 V d: Doanh nghip A thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr c ti liu sau. Ti liu qu I/N 1. Ngy 31/03/N doanh nghip nh gi li mthttp://www.ebook.edu.vnsau: s ti sn, c th nh
212
n v : ng S Tn ti sn Gi ghi trn s sch Gi hi ng nh gi TT 1 Nguyn liu chnh 20.000.000 24.000.000 2 Ph tng thay th 10.000.000 12.000.000 3 Cng c lao ng nh 8.000.000 6.000.000 4 Xe con 4 ch cn mi 360.000.000 380.000.000 5 Xe du lch 12 ch cn mi 280.000.000 270.000.000 2. Ngy 31/03/N doanh nghip nh gi li mt s my mc thit b sn xut s dng theo quyt nh ca Nh nc. Nguyn gi = 800.000.000 t l hao mn 60% Thc t nh gi li, nguyn gi = 1.200.000.000; t l hao mn 60 % Yu cu: nh khon cc nghip v trn ti doanh nghip A trong qu I nm N 1. nh gi li ti sn : - Nguyn vt liu chnh: N TK 152: 4.000.000 C TK 412: 4.000.000 - Ph tng thay th: N TK 152: 2.000.000 C TK 412: 2.000.000 - Cng c lao ng nh: N TK 412: 2.000.000 C TK 153: 2.000.000 - Xe con 4 ch ngi: N TK 211: 20.000.000 C TK 412: 20.000.000 - Xe du lch 12 ch ngi: N TK 412: 10.000.000 C TK 211: 10.000.000 2. nh gi li ti sn c nh qua s dng: Nguyn gi c: 800.000.000 Gi tr hao mn trc khi nh gi l 60% = 800.000.000 x 60% = 480.000.000 Nguyn gi mi:1.200.000.000 Gi tr hao mn theo nguyn gi mi l 60% = 1.200.000.000 x 60% = 720.000.000 Chnh lch tng nguyn gi: 1.200.000 - 800.000.000 = 400.000.000 Chnh lch tng gi tr hao mn: 720.000 - 480.000.000 = 240.000.000 K ton ghi s: Ghi tng nguyn gi: N TK 211: 400.000.000 C TK 412: 400.000.000 Ghi tng gi tr hao mn N TK 412: 240.000.000 C TK 214: 240.000.000
213
8.7. K ton chnh lch t gi 8.7.1. Khi nim, nguyn tc k ton: Khi nim: Chnh lch t gi hi oi l s chnh lch pht sinh t vic trao i thc t hoc quy i cng mt s lng ngoi t sang n v tin t k ton theo t gi hi oi khc nhau. Nguyn tc k ton: + Cc doanh nghip SXKD c cc nghip v kinh t pht sinh bng ngoi t phi thc hin vic ghi s k ton v lp bo co k ton theo mt n v tin t thng nht l "ng" Vit Nam. Vic quy i ngoi t ra ng Vit Nam v nguyn tc doanh nghip phi cn c vo t gi giao dch bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng (t gi mua ngoi t) do ngn hng nh nc Vit Nam cng b ti thi im c nghip v kinh t pht sinh ghi s. ng thi phi theo di nguyn t trn ti khon 007 "Ngoi t cc loi" theo tng ti khon "Tin mt", "Tin gi ngn hng", "Tin ang chuyn", "Phi thu khch hng", "Phi tr ngi bn" cc s k ton chi tit. Theo ch hin hnh, cc nghip v lin quan n ngoi t c hch ton nh sau: - i vi cc ti khon thuc loi doanh thu, hng tn kho, ti sn c nh, chi ph sn xut kinh doanh, chi ph khc, bn N cc TK vn bng tin, bn N cc ti khon N phi thu , bn C cc ti khon N phi tr khi pht sinh cc nghip v kinh t bng ngoi t phi c ghi s k ton bng ng Vit Nam, hoc bng n v tin t chnh thc s dng trong k ton theo t gi giao dch thc t hoc t gi giao dch bnh qun lin ngn hng ti thi im nghip v kinh t pht sinh . - i vi bn C cc ti khon vn bng tin, khi pht sinh cc nghip v kinh t bng ngoi t phi c ghi s k ton bng ng Vit Nam, hoc bng n v tin t chnh thc s dng trong k ton theo t gi ghi trn s k ton (t gi bnh qun c k d tr; t gi nhp trc, xut trc; t gi ch danh). - i vi bn N cc ti khon n phi tr, hoc bn C cc ti khon n phi thu khi pht sinh cc nghip v kinh t bng ngoi t phi c ghi s k ton bng ng Vit Nam, hoc bng n v tin t chnh thc s dng trong k ton theo t gi ghi trn s k ton. - Cui nm ti chnh, doanh nghip phi nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t theo t gi giao dch bnh qun trn th trng lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit Nam cng b ti thi im lp Bng cn i k ton cui nm ti chnh. - Trng hp mua bn ngoi t bng ng Vit Nam k ton ghi s theo gi thc t mua, bn. * Nguyn tc x l chnh lch t gi hi oi: - X l chnh lch t gi hi oi pht sinh trong k v chnh lch lch nh gi li cui k ca hot ng kinh doanh, k c ca hot ng u t xy dng c bn ( ca doanh nghip SXKD va c hot ng u t XDCB) i vi doanh nghip ang hot ng): + Ton b chnh lch t gi hi oi pht sinh trong k v chnh lch t gi hi oi pht sinh do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t cui nm ti chnh c ghi nhn ngay vo chi ph ti chnh hoc doanh thu hot ng ti chnh trong k. + DN khng c chia li nhun hoc tr c tc trn li chnh lch t gi hi http://www.ebook.edu.vn oi nh gi li cui nm ti chnh ca cc khon mc tin t c gc ngoi t.
214
- X l chnh lch t gi hi oi pht sinh trong k v chnh lch do nh gi li cui k ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot ng): + Trong giai on u t XDCB khon chnh lch t gi hi oi thc hin v chnh lch t gi nh gi li cui nm ti chnh ca cc khon mc tin t c gc ngoi t phn nh lu k trn bng cn i k ton (ch tiu chnh lch t gi hi oi). + Khi kt thc qu trnh u t xy dng ton b chnh lch t gi hi oi thc t pht sinh trong giai on u t xy dng (l hoc li t gi hi oi) khng tnh vo gi tr TSC m kt chuyn ton b 1 ln (nu nh) vo chi ph ti chnh hoc doanh thu hot ng ti chnh ca nm ti chnh c TSC v cc ti sn u t hon thnh bn giao a vo hot ng hoc phn b ti a l 5 nm (nu ln, k t khi cng trnh a vo hot ng). 8.7.2. Chng t v s k ton s dng - Ho n bn hng, ha n mua hng, chng t khc c lin quan n ngoi t. * S k ton s dng : S dng s chi tit chnh lch t gi. 8.7.3. Ti khon v s k ton s dng: - Ti khon 413 "Chnh lch t gi " Ni dung: Phn nh s chnh lch t gi pht sinh trong hot ng u t XDCB (giai on trc hot ng); chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t cui nm ti chnh v tnh hnh x l s chnh lch t gi hi oi . Kt cu: Bn n: - Chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t (l t gi) cui nm ti chnh ca HKD, k c hot ng u t XDCB (Doanh nghip SXKD c c hot ng u t XDCB). - Chnh lch t gi hi oi pht sinh v nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t cui nm ti chnh (l t gi) ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot ng). - Kt chuyn s chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t cui nm ti chnh (li t gi) ca hot ng kinh doanh vo doanh thu hot ng ti chnh. - Kt chuyn ton b s chnh lch t gi hi oi pht sinh v nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t (li t gi) ca hot ng u t TXDCB (khi kt thc giai on XDCB) vo doanh thu hot ng ti chnh hoc vo doanh thu cha thc hin (Nu phi phn b dn). Bn c: - Chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t (li t gi cui nm ti chnh ca hot ng KD, k c hot ng u t XDCB (Doanh nghip SXKD c c hot ng u t XDCB). - Chnh lch t gi hi oi pht sinh, hoc nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t (li t gi) ca hot ng u t XDCB (giai on trc H). - Kt chuyn s chnh lch t gi hi oi do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t (l t gi) cui nm ti chnh ca HKD vo chi ph ti chnh. - Kt chuyn ton b s chnh lch t gi hi oi pht sinh hoc nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t (l t gi) ca hot ng u t XDCB (khi
215
kt thc giai on u t XDCB) vo chi ph ti chnh hoc vo chi ph tr trc di hn (nu phi phn b dn). Ti khon 413 "Chnh lch t gi " c th c s d bn N hoc bn C. - S d bn n: S chnh lch t gi hi oi pht sinh hoc nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t (l t gi) ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot ng, cha hon thnh u t) thi im cui nm ti chnh. - S d bn c: S chnh lch t gi hi oi pht sinh v nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t (li t gi) ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot ng cha hon thnh u t) thi im cui nm ti chnh. * TK 413 c 2 ti khon cp 2: - TK 4131Chnh lch t gi hi oi nh gi li cui nm ti chnh: Phn nh s chnh lch do nh gi cc khon mc tin t c gc ngoi t cui nm ti chnh ca hot ng kinh doanh v hot ng XDCB m doanh nghip ang tin hnh ng thi; - TK 4132Chnh lch t gi hi oi trong giai on u t XDCB: Phn nh s chnh lch t gi hi oi pht sinh trong qu trnh u t XDCB v chnh lch t gi do nh gi cc khon mc tin t c gc ngoi t ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot ng, cha hon thnh u t, doanh nghip cha i vo hot ng). Ngoi ra k ton cn s dng ti khon 515Doanh thu hot ng ti chnh; TK 635Chi ph ti chnh; TK 242Chi ph tr trc di hn; TK 3387 Doanh thu cha thc hin 8.7.4. Phng php k ton chnh lch t gi + Cc nghip v pht sinh lm tng ngoi t - Khi thu tin bn hng, cung cp dch v trong k: N TK 111 (1112), 112 (1122): Tng s tin thu t bn hng theo t gi thc t ti thi im thu tin C TK 511: Doanh thu theo t gi thc t C TK 333 (3331): Thu GTGT u ra phi np ng thi ghi n bn N TK 007 Nguyn t cc loi - Khi tng ngoi t do thu hi cc khon n c gc ngoi t: N TK 111 (1112), 112 (1122): S tin thu hi theo t gi thc t ti thi im thu hi n N TK 635 (hoc C TK 515): Khon chnh lch gia t gi thc t ti thi im thu hi n vi t gi thc t khi ghi nhn n(T gi hi oi ghi s) C TK lin quan (131, 136): S n thu theo t gi hi oi thc t ghi s trc y. ng thi ghi n bn N TK 007 Nguyn t cc loi - Thu tin t trc ca ngi mua theo t gi thc t ti thi im ngi mua t trc: N TK 111 (1112), 112 (1122): S tin nhn ca ngi mua C TK 131: S tin ngi mua t trc theo t gi thc t ti thi im pht sinh nghip v ng thi ghi n bn N TK 007 Nguyn t cc loi + Cc nghip v pht sinh lm gim ngoi t - Xut ngoi t mua vt t, hng ho hay chi ph cho hot ng kinh doanh. N TK lin quan (152, 153, 156, 211, 627, 641, 642): Tr gi vt t, hng ho, ti sn ,chi ph quy i theo t gi thc t ti http://www.ebook.edu.vn thi im pht sinh nghip v
216
N TK 133: Thu GTGT c khu tr N TK 635 (hoc C TK515): khon chnh lch gia t gi thc t ngoi t ti thi im mua hng vi t gi thc t ghi s ca ngoi t xut dng C TK lin quan (1112, 1122): S ngoi t xut mua vt t, hng ho, ti sn, chi ph tnh theo t gi hi oi thc t ghi s ng thi ghi n bn C TK 007 Nguyn t cc loi - Xut bn ngoi t: N TK 111 (1111), 112 (1121), 131: Gi bn thc t N TK 635 (hoc C TK515): khon chnh lch gia t gi thc t ti thi im bn vi t gi thc t ghi s ca ngoi t xut bn C TK lin quan (1112, 1122): S ngoi t xut bn tnh theo t gi hi oi thc t ghi s ng thi ghi n bn C TK 007 Nguyn t cc loi - ng trc cho nh cung cp, chi tr tin vay, n: N cc TK lin quan (331, 311, 341):S tin chi ra theo t gi thc t ti thi im pht sinh N TK 635 (hoc C TK 515): khon chnh lch gia t gi thc t ti thi im chi tin vi t gi thc t ghi s ca ngoi t xut dng C TK lin quan (1112, 1122): S ngoi t ng trc hoc chi tr theo t gi hi oi thc t ghi s ng thi ghi n bn C TK 007 Nguyn t cc loi Cui nm nu t gi thc t ngoi t c bin ng, k ton phi tin hnh iu chnh s d ngoi t cui nm theo t gi thc t * K ton chnh lch t gi hi oi giai on u t xy dng c bn trc khi doanh nghip hot ng : i vi khon chnh lch t gi hi oi pht sinh trong giai on u t XDCB (giai on trc hot ng, khi cha hon thnh u t), k ton phn nh chnh lch vo bn N hoc bn C TK 413 (4132) - Chi ngoi t mua vt t, hng ho hay chi ph cho hot ng u t XDCB N TK lin quan (152, 153, 156, 211, 627, 641, 642): Tr gi vt t, hng ho, ti sn, chi ph quy i theo t gi thc t. N TK 133: Thu GTGT c khu tr N (hoc C) TK 413 (4132): khon chnh lch t gi C TK lin quan (1112, 1122): Gi mua vt t, hng ho, ti sn, chi ph cho hot ng u t XDCB theo t gi ghi s k ton (xut ngoi t). ng thi ghi n bn C TK 007 Nguyn t cc loi - Mua hng ho, nhn dch v, vay ngn hn, vay di hn bng ngoi t: N TK lin quan (152, 153, 156, 211, 627, 641, 642): Tr gi vt t, hng ho, ti sn, chi ph quy i theo t gi thc t N TK 133: Thu GTGT c khu tr N (hoc C) TK 413(4132): khon chnh lch t gi C TK lin quan (331, 311, 341): Gi mua vt t, hng ho, ti sn, chi ph cho hot ng u t XDCB theo t gi ghi s. - Khi thanh ton n gc bng ngoi t: N cc TK lin quan ( 331, 311, 341): T gi ghi s (nhn n) N (hoc C) TK 413 (4132): khon chnh lch t gi C TK lin quan (1112, 1122): T gi ghi s k ton (t gi xut ngoi t ) ng thi ghi n bn C TK 007 Nguyn t http://www.ebook.edu.vn cc loi
217
+ Hng nm, chnh lch t gi thc hin pht sinh trong hot ng u t XDCB (giai on trc H) c phn nh lu k trn TK413 cho n khi hon thnh u t XDCB. + Khi kt thc u t XDCB, kt chuyn chnh lch t gi hi oi thc hin (sau khi b tr s pht sinh bn N v bn C TK4132) ca hot ng u t XDCB (giai on trc H) trn TK 413 tnh ngay vo chi ph TC hoc doanh thu HTC (nu chnh lch nh), hoc kt chuyn vo TK 242 (nu l t gi) hoc TK3387 (nu li t gi) (nu chnh ln), phn b ti a l 5 nm k t khi cng trnh hon thnh a vo hot ng. + Hng nm, chnh lch t gi thc hin pht sinh trong hot ng u t XDCB (giai on trc H) c phn nh lu k trn TK413 cho n khi hon thnh u t XDCB. Khi kt thc u t XDCB, kt chuyn chnh lch t gi hi oi thc hin (sau khi b tr s pht sinh bn N v bn C TK4132) ca hot ng u t XDCB (giai on trc H) trn TK 413 tnh ngay vo chi ph TC hoc doanh thu HTC (nu chnh lch nh), hoc kt chuyn vo TK 242 (nu l t gi) hoc TK 3387 (nu li t gi) (nu chnh ln), phn b ti a l 5 nm k t khi cng trnh hon thnh a vo hot ng. - Trng hp pht sinh li t gi: N TK 4132 C TK 3387: Nu phi phn b dn C TK 515: Tnh ngay vo doanh thu HTC - Trng hp pht sinh l t gi: N TK 635: Tnh ngay vo chi ph TC N TK 242: Nu phi phn b dn C TK 413 - Khi phn b dn vo doanh thu hoc chi ph hot ng ti chnh ca cc k khc nhau trong vng 5 nm, nu l t gi hi oi phn b vo chi ph ti chnh: N TK 635: (S l t ga : S thng phn b) C TK 242 - Trng hp li t gi phn b vo doanh thu hot ng ti chnh: N TK 3387: (S li t gi: S thng phn b) C TK 515 V d: Doanh nghip xut nhp khu HB thuc i tng tnh thu GTGT theo phng php khu tr, c ti liu thng 06/N nh sau: 1.Ngy 5/06, mua 5.000 kg nguyn liu ca cng ty B, theo gi ho n cha c thu GTGT 2.000USD/kg, thu sut GTGT 10%, tr cho ngi bn bng tin gi ngn hng, t gi thc t 16.100/ USD. 2.Ngy 09/06, mua chu 400 cng c, dng c ca nh my G, gi ho n cha c thu GTGT 30.000 USD/CC, thu sut GTGT 10%, t gi hi oi thc t 16.200/USD. 3.Ngy 14/06, tr n tin mua cng c, dng c D cho nh my G bng tin gi ngn hng (tin mua cng c dng c ngy 09/08), s tin phi thanh ton 13.200 USD, t gi thc t trong ngy l 16.050/USD. 4. Ngy 16/06, bn 9.000 thnh phm cho nh my K, gi ghi trn phiu xut kho theo gi thc t 50.000/TP, gi ghi trn ho n bn hng cha c thu GTGT 4 USD/TP, thu sut GTGT 10%. Nh my K cha tr tin, t gi hi oi thc t 16.030/USD.
218
5. Ngy 18/06, cng ty thu hi n ca nh my K ( s tin bn TP ngy 16/06), s tin phi thu 30.000 USD.T gi hi oi thc t 16.020/USD. Ton b s tin trn thu c bng tin gi ngn hng sau khi tr chit khu thanh ton 1% cho nh my K. 6.Ngy 21/06, cp vn sn xut cho cp di (ca hng Trng Tin) bng tin mt, s tin 20.000 USD, t gi ghi s ca s ngoi t ny 16.010/USD, t gi thc t 16.070/USD. Yu cu: Lp nh khon k ton, ghi s chi tit v s ci TK 1112, 1122, 131, 331, 413 ti cng ty HB thng 06/N. Bit rng : + S d ngy 01/06/N - TK 1112: 60.000USD, t gi thc t bnh qun 16.020 /USD - TK 1122 :30.000 USD, t gi thc t bnh qun 16.050 /USD - TK 131, 136, 413 khng c s d. + Cng ty tnh gi xut kho hng tn kho, ngoi t theo phng php nhp trc, xut trc (FI FO). * K ton chnh lch t gi pht sinh do nh gi li s d cui nm ca cc khon mc tin t c gc ngoi t: thi im cui nm ti chnh, doanh nghip phi nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t theo t gi hi oi cui k, do c th pht sinh chnh lch t gi. Chnh lch t gi pht sinh ca hot ng sn xut kinh doanh-ti khon 4131 v ca hot ng u t XDCB 4132, nu pht sinh li t gi, k ton ghi: N TK l11, 112, 131, 136, 311, 315, 331, 341, 342... C TK 413 (4131): chnh lch t gi ca hot ng SXKD C TK TK 413 (4132): chnh lch t gi ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot ng) Nu pht sinh l t gi hi oi, k ton ghi: N TK 413 (4131): chnh lch t gi ca hot ng SXKD N TK 413 (4132): chnh lch t gi ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot ng) C TK l11, 112, 131, 136, 311, 315, 331, 341, 342... * X l chnh lch t gi hi oi nh gi li cui nm: - i vi hot ng sn xut kinh doanh (k c hot ng u t xy dng c bn ca doanh nghip ang hot ng): kt chuyn ton b khon chnh lch t gi hi oi do nh gi li cui nm (Theo s thun l s sau khi b tr s d bn N v bn C ca TK 4131) vo doanh thu HTC (nu li t gi hi oi) hoc chi ph TC (nu l t gi hi oi) xc nh kt qu kinh doanh trong k: - Kt chuyn li chnh lch t gi vo doanh thu HTC: N TK 4131 C TK 515 - Kt chuyn l chnh lch t gi vo chi ph TC: N TK 635 C TK 4131 - X l chnh lch t gi hi oi pht sinh do nh gi li cui nm ti chnh ca cc khon mc tin t c gc ngoi t ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot ng): + giai on ang u t XDCB, doanh nghip cha i vo hot ng th chnh lch t gi hi oi nh gi li cui nm ti chnh c phn nh lu k trn TK 413 (4132). S d N hoc C ny s chttp://www.ebook.edu.vn i k ton. phn nh trn Bng cn
219
+ Khi kt thc giai on u t XDCB, bn giao TSC a vo s dng cho SXKD, s d N hoc s d C TK 413 (4132) phn nh s chnh lch t gi hi oi pht sinh do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t cui mi nm ti chnh (khng bao gm khon nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t lin quan n hot ng u t XDCB thi im bn giao ti sn a vo s dng) s c x l nh sau: kt chuyn s d C TK 413 (4132) v TK 515 Doanh thu HTC (nu chnh lch nh), hoc TK3387 (nu chnh ln) phn b ti a l 5 nm (k t khi kt thc giai on u t). N TK 4132 C TK 3387: Nu phi phn b dn C TK 515: Nu ghi ngay vo doanh thu HTC Kt chuyn s d N TK 413 (4132) v TK 635 Chi ph TC (nu chnh lch nh), hoc TK 242 Chi ph tr trc di hn (nu chnh ln) phn b ti a l 5 nm (k t khi kt thc giai on u t): N TK 635: Nu ghi ngay vo chi ph TC N TK 242: Nu phi phn b dn C TK 413
220
CHNG 9 BO CO K TON 9.1. BO CO K TON 9.1.1. Khi nim Bo co k ton l phng php k ton tng hp s liu t cc s k ton theo cc ch tiu kinh t phn nh c h thng tnh hnh ti sn, ngun vn ch s hu v cng n cng nh tnh hnh ti chnh v kt qu hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip trong mt thi k nht nh. 9.1.2. Phn loi bo co k ton 9.1.2.1. Theo tnh cht v phm vi i tng s dng thng tin - Bo co k ton ti chnh: L bo co trnh by nhng thng tin cng khai v tnh hnh ti sn ca doanh nghip, kt qu hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, bo co ny phc v thng tin cho c bn trong v bn ngoi doanh nghip. - Bo co qun tr kinh doanh: Phn nh chi tit tnh hnh hot ng v kt qu kinh doanh theo yu cu ca doanh nghip v cc nh qun l ni b trong doanh nghip. 9.1.2.2. Theo yu cu lp v gi bo co k ton - Bo co ti chnh bt buc: L nhng bo co m mi doanh nghip phi lp, gi theo nh k, khng phn bit hnh thc s hu v quy m doanh nghip phc v yu cu qun l ca c quan chc nng. Theo quy nh hin hnh cc doanh nghip bt buc phi lp bo co gm 4 bo co sau: Bng cn i k ton- Mu s B01-DN. Bo co kt qu kinh doanh -Mu s B02-DN. Bo co lu chuyn tin t - Mu s B03-DN. Thuyt minh bo co ti chnh - Mu s B09-DN. - Bo co c tnh hng dn: L nhng bo co khng mang tnh bt buc m ch mang tnh hng dn, thng thng gm c: + Bo co chi ph sn xut theo yu t. + Bo co chi ph sn xut ca tng b phn. + Bo co gi thnh n v sn phm ch yu. + Bo co tnh hnh xy dng c bn. 9.1.3. Yu cu ca bo co ti chnh Theo chun mc k ton s 21 (Trnh by bo co ti chnh) th vic lp bo co ti chnh phi m bo cc yu cu sau: - Bo co k ton phi trung thc v hp l: Vic lp bo co k ton ti chnh phi tun th cc chun mc k ton, ch k ton v cc quy nh hin hnh. - La chn v p dng chnh sch k ton: Chnh sch k ton bao gm nhng nguyn tc, c s v cc phng php k ton c th c doanh nghip p dng trong qu trnh lp v trnh by bo co ti chnh. Cng theo chun mc k ton Vit Nam s 21 khi lp v trnh by bo co ti chnh phi m bo nguyn tc hot ng lin tc, c s dn tnh, nht qun, trng yu v tp hp, b tr v nguyn tc c th so snh c. + Nguyn tc hot ng lin tc i hi khi lp v trnh by bo co ti chnh phi trn c s gi nh l doanh nghip ang hot ng lin tc v s tip tc hot
221
ng bnh thng trong tng lai gn tr khi doanh nghip c nh cng nh buc phi ngng hot ng hoc phi thu hp ng k quy m hot ng ca mnh. + Nguyn tc c s dn tch i hi doanh nghip phi lp bo co ti chnh trn c s k ton dn tch ngoi tr cc thng tin lin quan n cc lung tin. Theo nguyn tc ny cc giao dch v s kin c ghi nhn vo thi im pht sinh, khng cn c vo thi im thc thu, thc chi tin v c ghi nhn vo s k ton v bo co ti chnh ca cc k k ton c lin quan. Cc khon chi ph c ghi nhn vo bo co kt qu kinh doanh theo nguyn tc ph hp gia doanh thu v chi ph. + Nguyn tc nht qun i hi vic trnh by v phn loi cc khon mc trong bo co ti chnh phi nht qun t nin ny sang nin khc, tr khi c s thay i ng k v bn cht cc hot ng ca doanh nghip hoc khi xem xt li vic trnh by bo co ti chnh cho thy rng cn phi thay i c th trnh by mt cch hp l hn cc giao dch v cc s kin; hoc c chun mc k ton khc yu cu c s thay i trong qu trnh trnh by. + Nguyn tc trng yu v tp hp i hi tng khon mc trng yu phi c trnh by ring bit trong bo co ti chnh. Cc khon mc khng trng yu th khng cn phi trnh by ring r m c tp hp vo nhng khon mc c cng bn cht hoc chc nng. + Nguyn tc b tr i hi khi ghi nhn cc giao dch kinh t v cc s kin lp v trnh by bo co ti chnh khng c php b tr gia ti sn v n phi tr ; do vy doanh nghip phi trnh by ring bit tt c cc khon mc ti sn v cng n trn bo co ti chnh. i vi cc khon mc doanh thu, thu nhp khc v chi ph ch c b tr khi cc khon mc ny c quy nh ti mt chun mc k ton khc. + Nguyn tc c th so snh i hi cc thng tin bng s liu trong cc bo co ti chnh phi c trnh by tng ng gia cc k. 9.1.4. Trch nhim, thi hn lp v gi bo co ti chnh Tt c cc doanh nghip c lp, c t cch php nhn y u phi lp v gi bo co ti chnh. * i vi cc doanh nghip nh nc, thi hn gi Bo co ti chnh qu c gi chm nht sau 20 ngy, k t khi kt thc qu v bo co ti chnh nm c gi chm nht sau 30 ngy, k t khi ngy kt thc nin k ton. i vi Tng cng ty, thi hn gi Bo co ti chnh qu c gi chm nht sau 45 ngy, k t khi kt thc qu v bo co ti chnh nm c gi chm nht sau 90 ngy, k t khi ngy kt thc nin k ton. i vi cc doanh nghip t nhn, cc cng ty hp danh thi hn np bo co ti chnh nm chm nht l sau 30 ngy - k t khi kt thc nm ti chnh; cn i vi cc doanh nghip khc cn li thi hn np bo co ti chnh nm chm nht l sau 90 ngy - k t khi kt thc nm ti chnh;
222
Thi hn lp v ni gi bo co ti chnh nh sau:

Ni nhn bo co Thi hn C quan Cc loi doanh nghip lp bo Ti Thng Thu ng k co chnh k kinh doanh 1. Doanh nghip Nh nc Qu, nm x x x x 2. Doanh nghip c vn u t nc ngoi Nm x x x x 3. Cc loi doanh nghip khc Nm x x x
Theo ch quy nh tt c cc doanh nghip thuc cc ngnh, cc thnh phn kinh t u phi lp v trnh by bo co ti chnh nm. Vi cc cng ty, tng cng ty c cc n v trc thuc ngoi bo co ti chnh nm cn phi lp bo co ti chnh tng hp hoc bo co ti chnh hp nht vo cui k k ton nm da trn bo co ti chnh ca cc n v trc thuc. i vi cc doanh nghip nh nc, cc doanh nghip nim yt trn th trng chng khon phi lp bo co gia nin (bo co qu-Tr qu 4) dng y . 9.2 BNG CN I K TON 9.2.1. Khi nim bng cn i k ton Khi nim: Bng cn i k ton l bo co ti chnh ch yu phn nh tng qut tnh hnh ti sn ca doanh nghip theo gi tr ti sn v ngun hnh thnh ti sn ca doanh nghip ti mt thi im nht nh (cui qu, cui nm). 9.2.2. Kt cu, c trng ca bng cn i k ton 9.2.2.1. Kt cu bng cn i k ton: Phn chnh ca bng cn i k ton gm c 2 phn: phn ti sn v phn ngun vn - Phn ti sn: Phn nh ton b gi tr ti sn hin c doanh nghip ti thi im bo co theo c cu ti sn v hnh thc tn ti ca ti sn trong qu trnh hot ng kinh doanh ca doanh nghip. Ti sn c phn chia nh sau: A. Ti sn ngn hn B. Ti sn di hn - Phn ngun vn: Phn nh ngun hnh thnh cc loi ti sn ca doanh nghip n cui k hch ton. Phn ngun vn c chia thnh: A. N phi tr: B. Vn ch s hu: Mi phn ca bng cn i k ton u c phn nh theo cc ct: M s, thuyt minh, s cui k, s u nm. Ngoi cc ch tiu trong phn chnh, bng cn i k ton cn c cc ch tiu ngoi bng nhm chi tit cc s ch tiu phn nh nhng ti sn khng thuc quyn s hu ca doanh nghip nhng doanh nghip ang qun l hoc s dng v mt s ch tiu b sung khng th phn nh trong bng cn i k ton. 9.2.2.2. c trng c bn ca bng cn i k ton Tng cng s tin bn ti sn = Tng cng s tin bn ngun vn 9.2.3. ngha ca bng cn i k ton: Phn Ti sn: - V mt kinh t s liu trn cc ch tiu bn Ti sn th hin gi tr ti sn theo kt cu hin c ti doanh nghip n thi im lp bo co nh TSC, vt liu trn c
223
s th hin tng qut quy m ti sn, nng lc v trnh s dng vn ca doanh nghip. - V mt php l: s liu trn cc ch tiu bn Ti sn phn nh ton b ti sn hin c ang thuc quyn qun l, quyn s dng ca doanh nghip. Phn Ngun vn: - V mt kinh t s liu trn cc ch tiu bn Ngun vn th hin quy m ti chnh v thc trng ti chnh ca doanh nghip. - V mt php l: s liu trn cc ch tiu bn Ngun vn th hin trch nhim php l ca doanh nghip v s ti sn ang qun l s dng i vi Nh nc (v s vn ca Nh nc), vi cp trn, vi cc nh u t, vi cc c ng, vi ngn hng 9.2.4. C s v phng php lp bng cn i k ton a. C s s liu lp bng cn i k ton - Cn c vo bng cn i k ton ngy 31/12 nm trc - Cn c vo cc s ci cc ti khon tng hp v ti khon phn tch - Cn c vo cc ti liu lin quan khc (s chi tit, bng tng hp chi tit...) b. Phng php lp bng cn i k ton: Theo quy nh ti chun mc k ton s 21Trnh by bo co ti chnh * Nguyn tc lp: - Phi hon tt vic ghi s k ton tng hp v s k ton chi tit. Tin hnh kho s k ton, kim tra i chiu s liu k ton gia cc s sch c lin quan bo m khp ng s liu. - Kim tra s liu ghi trn ct S d cui k ca bng cn i ti sn ngy 31/12 nm trc. S liu ny c chuyn vo ct S u nm ca cc bng cn i k ton nm nay. - Phi phn loi ton b ti sn v n phi tr ca doanh nghip thnh ngn hn l nhng ti sn hay n phi tr c thu hi hay thanh ton trong vng 12 thng hay trong vng mt chu k kinh doanh k t ngy kt thc nin k ton) v di hn (l nhng ti sn hay n phi tr c thu hi hay thanh ton qu 12 thng hay ngoi mt chu k kinh doanh k t ngy kt thc nin k ton). Nu ti sn v n phi tr c thu hi hay thanh ton trong vng 1 nm hay 1 chu k kinh doanh th xp vo n ngn hn; nu qu 1 nm hay ngoi 1 chu k kinh doanh th xp vo n di hn. - Tuyt i khng b tr cc khon mc ti sn vi n phi tr cng nh tuyt i khng c b tr s d gia hai bn N v C ca cc ti khon thanh ton nh TK 131, 331 m phi cn c vo s d chi tit ca tng i tng ghi c 2 phn ca bng cn i k ton. Xc nh s n phi tr ghi vo bn ngun vn, s n phi thu ghi bn phn ti sn. - Phi cn c vo ni dung c th ca ch tiu trn bng cn i k ton thu thp s liu cho ph hp. Mt ch tiu trn bng cn i k ton lin quan n ti khon no th cn c vo s d ca ti khon (ti khon tng hp, ti khon chi tit) phn nh. Ct S cui k s cn c vo s d ca cc ti khon: + S d bn N ca cc ti khon loi 1 v loi 2 s c ghi vo phn ti sn
224
+ S d bn C ca cc ti khon loi 3, loi 4 s ghi vo phn ngun vn, tr cc trng hp ngoi l sau phn nh chnh xc quy m ca ti sn th cc ti khon TK 214, 129, 139, 159, 229 c s d bn C nhng c ghi bn phn ti sn (Ghi bng mc hoc di hnh thc ghi trong ngoc n) gim tr. Cc ti khon 412, 413, 421 c th c s d bn N hoc bn C nhng c ghi bn phn ngun vn. Nu c s d bn C th ghi en bnh thng, nu cc ti khon ny c s d bn N th ghi bn phn ngun vn gim tr. Sau khi ghi cc ch tiu theo nguyn tc trn phi cng cc ti sn theo loi, mc khon v tng cng bn ngun vn. S liu trn bng cn i k ton phi m bo tnh cn i. Tng cng ti sn v ngun vn phi bng nhau. Phng php lp bng cn i k ton: M s ghi ct 2 dng cng khi lp bo co ti chnh tng hp hoc bo co ti chnh hp nht - S liu ghi ct 3 Thuyt minh ca bo co ny l s liu cc ch tiu trong bn thuyt minh bo co ti chnh nm th hin s liu chi tit cc ch tiu ny trong bng cn i k ton. - S liu ghi ct 5 S u nm ca bo co ny nm nay c cn c vo s liu ghi ct 5 S cui nm ca tng ch tiu tng ng ca bo co ny nm trc. - S liu ghi ct 4 S cui nm ca bo co ny ti ngy kt thc k k ton nm c hng dn nh sau: PHN TI SN A. Ti sn ngn hn ( M s 100): Ti sn ngn hn l tin, cc khon tng ng tin v cc ti sn khc c th chuyn i thanh tin hoc c th bn hay s dng trong vng mt nm hoc mt chu k kinh doanh bnh thng ca doanh nghip. Ti sn ngn hn phn nh tng gi tr tin, cc khon tng ng tin v cc ti sn ngn hn khc c n thi im bo co, bao gm: tin, cc khon tng ng tin, cc khon u t ti chnh ngn hn, cc khon phi thu, hng tn kho v ti sn ngn hn khc. M s 100 = M s 110 + M s 120 + M s 130 + M s 140 + M s 150. I. Tin v cc khon tng ng tin ( M s 110) Ch tiu ny phn nh tng hp ton b s tin hin c ca doanh nghip ti thi im bo co, gm: tin mt, tin gi ngn hng (khng k hn), tin ang chuyn v cc khon tng ng tin. M s 110 = M s 111 + M s 112 1. Tin (M s 111): L ch tiu tng hp phn nh ton b s tin hin c ca doanh nghip ti thi im bo co, gm tin mt, tin gi ngn hng (khng k hn), v tin ang chuyn S liu ghi vo ch tiu Tin l tng s d N cui k ca cc Ti khon 111, 112,113 trn S Ci. 2. Cc khon tng ng tin (M s 112): Ch tiu ny phn nh cc khon u t ngn hn c thi hn thu hi hoc o hn khng qu 3 thng c kh nng chuyn i d dng thnh mt lng tin xc nh v
225
khng c nhiu ri ro trong chuyn i thnh tin k t ngy mua khon u t ti thi im bo co. S liu ghi trn ti khon ny l s d N chi tit cui k k ton ca Ti khon 121 u t chng khon ngn hn trn S Ci, gm: chi tit k phiu ngn hng, tn phiu kho bc c thi hn thu hi hoc o hn khng qu 3 thng k t ngy mua. II. Cc khon u t ti chnh ngn hn (M s 120) L ch tiu tng hp phn nh tng gi tr ca cc khon u t ti chnh ngn hn (sau khi tr i d phng gim gi chng khon u t ngn hn), bao gm u t chng khon ngn hn, cho vay ngn hn v u t ngn hn khc. Cc khon u t ngn hn c phn nh trong mc ny l cc khon u t c thi hn thu hi vn di mt nm hoc trong mt chu k kinh doanh, khng bao gm cc khon u t ngn hn c thi hn thu hi hoc o hn khng qu 3 thng k t ngy mua khon u t ti thi im bo co c tnh vo ch tiu Cc khon tng ng tin M s 120 = M s 121 + M s 129 1. u t ngn hn (M s 121): S liu ghi vo ch tiu ny l tng s d N cui k ca cc ti khon 121, 128 trn s Ci sau khi tr i cc khon u t ngn hn c tnh vo ch tiu Cc khon tng ng tin 2. D phng gim gi u t ngn hn (M s 129): Ch tiu ny phn nh khon d phng gim gi ca cc khon u t ngn hn ti thi im bo co. S liu ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n: (). S liu ghi vo ch tiu d phng gim gi u t ngn hn l s d C cui k ca ti khon 129 trn s Ci. III. Cc khon phi thu ( M s 130) L ch tiu tng hp phn nh ton b gi tr ca cc khon phi thu khch hng, khon tr trc cho ngi bn, phi thu ni b, phi thu theo tin k hoch hp ng xy dng v cc khon phi thu khc ti thi im bo co c thi hn thu hi hoc thanh ton di 1 nm hoc trong mt chu k kinh doanh (sau khi tr i d phng phi thu kh i) . M s 130 = M s 131 + M s 132 + M s 133 +M s 134 + M s 135 + M s 139 1. Phi thu ca khch hng ( M s 131): phn nh s tin cn phi thu ca khch hng c thi hn thanh ton di 1 nm hoc trong mt chu k kinh doanh ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu Phi thu ca khch hng cn c vo tng s d N cui k ti khon 131 m theo tng khch hng trn s chi tit thanh ton( phn phi thu ngn hn). 2. Tr trc cho ngi bn ( M s 132): phn nh s tin tr trc cho ngi bn m cha nhn sn phm, hng ho, dch v, TSC, BS u t ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu Tr trc cho ngi bncn c vo s d cui k chi tit bn N ti khon 331 trn S Ci 3. Phi thu ni b ngn hn( M s 133): L ch tiu tng hp phn nh cc khon phi thu gia n v chnh v cc n v trc thuc v gia cc n v trc thuc vi nhau trong cc quan h thanh ton ngoi quan h giao vn. S liu ghi vo ch tiu
226
Phi thu ni b ngn hn l s d cui k bn N ti khon 136 chi tit Phi thu ni b khc trn S Ci( phn phi thu ngn hn) 4 . Phi thu theo tin k hoch hp ng xy dng (M s 134): Ch tiu ny phn nh s chnh lch gia tng s doanh thu ghi nhn lu k tng ng vi phn cng vic hon thnh ln hn tng s tin lu k khch hng phi thanh ton theo tin k hoch n cui k bo co ca cc hp ng xy dng d dang. S liu ghi vo ch tiu phi thu theo tin hp ng xy dng l s d N cui k ti khon 337 Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng trn s Ci (nu c). 5. Cc khon phi thu khc (M s 135): phn nh cc khon phi thu khc t cc i tng c lin quan ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu Cc khon phi thu khc l tng s d N cui k ca cc ti khon 1385, TK1388, TK 334, ti khon 338 ( nu d N), chi tit phi thu ngn hn. 6. D phng phi thu ngn hn kh i( M s 139): Phn nh cc khon d phng cho cc khon phi thu ngn hn c kh nng kh i ti thi im bo co. S liu ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n ().S liu ghi vo ch tiu d phng cc khon phi thu kh i l s d chi tit cui k bn C ti khon 139 trn s Ci(phn d phng phi thu ngn hn) IV. Hng tn kho (M s 140) L ch tiu tng hp phn nh ton b tr gi cc loi hng tn kho d tr cho qu trnh sn xut, kinh doanh ca doanh nghip (gi tr sau khi tr d phng gim gi) n thi im bo co M s 140 = M s 141 + M s 149. 1. Hng tn kho: Phn nh gi tr ghi s ca ton b hng tn kho hin c ti doanh nghip, bao gm: vt t, hng ho mua vo ang i ng, nguyn liu, vt liu tn kho, cng c dng c trong kho, chi ph sn xut kinh doanh d dang, thnh phm tn kho, hng ho tn kho, hng gi i bn v hng ho kho bo thu. S liu ghi vo ch tiu ny l tng s d N ca cc ti khon 151, TK 152, TK 153, TK 154, TK 155, TK 156, TK 157, TK 158. 2. D phng gim gi hng tn kho ( M s 149): Phn nh cc khon d phng cho s gim gi ca cc loi hng tn kho ti thi im bo co. S liu ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n (). S liu chi vo ch tiu d phng gim gi hng tn kho l s d C cui k ti khon 159 trn s Ci. V. Ti sn ngn hn khc ( M s 150): L ch tiu tng hp phn nh tng cc khon cc khon chi ph tr trc ngn hn, thu GTGT cn c khu tr, cc khon thu phi thu v ti sn ngn hn khc ti thi im bo co. M s 150 = M s 151 + M s 152 + M s 154 + M s 158 1.Chi ph tr trc ngn hn( M s 151): Phn nh s tin thanh ton cho mt s khon chi ph nhng n cui k k ton cha c tnh vo chi ph sn xut kinh doanh ca nm bo co. S liu ghi vo ch tiu chi ph tr trc ngn hn l s d N cui k ca ti khon 1421 Chi ph tr trc ngn hn trn s Ci
227
2. Thu GTGT c khu tr (M s 152): Ch tiu ny phn nh cc khon thu GTGT cn c khu tr v cn c hon li ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu Thu GTGT c khu tr cn c vo s d cui k bn N TK 133 trn s Ci. 3. Thu v cc khon khc phi thu nh nc(M s 154): Ch tiu ny phn nh cc khon thu v cc khon np tha cho nh nc ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo chi tit s d N chi tit TK 333 trn s Ci 4. Ti sn ngn hn khc(M s 158): Ch tiu ny phn nh gi tr ti sn ngn hn khc cha k trn nh ti sn thiu ch x l v cc ti sn ngn hn khc ti thi im bo co S liu ghi vo ch tiu Ti sn ngn hn khc cn c vo s d N TK 1381Ti sn thiu ch x l, TK 141, TK 144 trn s Ci. B. TI SN DI HN ( M s 200): Ch tiu ny phn nh gi tr ca cc loi ti sn khng c phn nh trong ch tiu ti sn ngn hn. Ti sn di hn phn nh tng gi tr cc khon ti sn di hn c n thi im bo co, bao gm: Cc khon phi thu di hn, ti sn c nh, bt ng sn u t, cc khon u t ti chnh di hn, cc khon k qu, k cc di hn ca doanh nghip ti thi im bo co M s 200 = M s 210 + M s 220 + M s 240 + M s 250 + M s 260 I. Cc khon phi thu di hn ( M s 210): L ch tiu phn nh ton b cc khon phi thu di hn(sau khi tr i d phng phi thu di hn kh i ) M s 210 = M s 211 + M s 212 + M s 213 + M s 218 + M s 219 1. Phi thu di hn ca khch hng ( M s 211): L ch tiu phn nh s tin phi thu ca khch hng c xp vo loi ti sn di hn ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny cn c vo tng s d N cui k ti khon 131 m theo tng khch hng trn s chi tit thanh ton, c xp vo loi ti sn di hn trn s Ci. 2. Vn kinh doanh n v trc thuc ( M s 212): Ch tiu ny ch c trn bng cn i k ton ca n v cp trn nhm phn nh s vn giao cho cc n v trc thuc. S liu ghi vo ch tiu ny cn c vo s d cui k bn N ti khon 1361 trn s Ci 3. Phi thu ni b di hn( M s 213): Phn nh cc khon phi thu gia n v cp trn vi cc n v trc thuc v gia cc n v trc thuc vi nhau trong cc quan h thanh ton ngoi quan h giao vn ti thi im bo co c thi hn thu hi hoc thanh ton trn 1 nm hoc hn mt chu k kinh doanh. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d chi tit bn N ti khon 1368 (chi tit phi thu ni b di hn ) 4 . Phi thu di hn khc (M s 218): Phn nh cc khon phi thu di hn khc t cc i tng c lin quan c xp vo loi ti sn di hn, cc khon k qu, k cc di hn v khon ng trc cho ngi bn di hn (nu c). S liu ghi vo ch tiu Phi thu di hn khc cn c vo s d chi tit bn N ti khon 138 , 331, 338 trn s k ton chi tit. 5. D phng phi thu di hn kh i( M s 219): phn nh cc khon d phng phi thu di hn kh i ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny cn c
228
vo s d chi tit cui k bn C ti khon 139 trn s Ci (ghi hoc c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n ()) (Phn d phng phi thu di hn) II. Ti sn c nh (M s 220): L ch tiu tng hp phn nh ton b gi tr cn li ca ton b TSC v chi ph xy dng c bn d dang hin c ti doanh nghip ti thi im bo co. M s 220 = M s 221 + M s 224 + M s 227+M s 230 1.Ti sn c nh hu hnh( M s 221): L ch tiu tng hp phn nh ton b gi tr cn li ca cc loi ti sn hu hnh: nh ca, vt kin trc, my mc thit b, phng tin vn ti ti thi im bo co M s 221 = M s 222 + M s 223 Nguyn gi (M s 222): Phn nh ton b nguyn gi cc loi ti sn c nh hu hnh ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny l s d N cui k ca ti khon 211 trn S ci. Gi tr hao mn lu k(M s 223): Phn nh ton b gi tr hao mn ca cc loi ti sn c nh hu hnh lu k ti thi im bo co. S liu ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n (). S liu ghi vo ch tiu gi tr hao mn lu k l s d C cui k ti khon 2141 Hao mn ti sn c nh hu hnh trn S ci. 2. Ti sn c nh thu ti chnh(M s 224): L ch tiu tng hp phn nh ton b gi tr cn li ca cc ti sn c nh thu ti chnh ti thi im bo co. M s 224 = M s 225 + M s 226 Nguyn gi ( M s 225): Phn nh ton b nguyn gi cc loi ti sn c nh thu ti chnh ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu nguyn gi l s d N cui k ti khon 212 trn s Ci. Gi tr hao mn lu k( M s 226): Phn nh ton b gi tr hao mn ca cc loi ti sn c nh thu ti chnh lu k ti thi im bo co. s liu ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n () S liu ghi vo ch tiu gi tr hao mn lu k l s d C cui k ti khon 2142 Hao mn TSC thu ti chnh trn s Ci. 3.Ti sn c nh v hnh( M s 227): L ch tiu tng hp phn nh ton b gi tr cn li ca cc TSC v hnh ti thi im bo co nh: Quyn s dng t, quyn pht hnh, bn quyn, bng sng ch, nhn hiu hng ho, phn mm my vi tnh, giy php v giy php nhng quyn, TSC v hnh khc. M s 227 = M s 228 + M s 229 Nguyn gi - M s 227: Phn nh ton b nguyn gi cc loi ti sn c nh v hnh ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny l s d N cui k ti khon 213 trn s Ci. Gi tr hao mn lu k (M s 228): Phn nh ton b gi tr hao mn ca cc loi ti sn c nh v hnh lu k ti thi im bo co. S liu ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n ()
229
S liu ghi vo ch tiu gi tr hao mn lu k l s d C cui k ti khon 2143 hao mn TSC v hnh trn s ci. 4. Chi ph xy dng c bn d dang( m s 230) Phn nh ton b gi tr TSC ang mua sm, chi ph u t xy dng c bn, chi ph sa cha ln TSC d dang hoc hon thnh nhng cha bn giao hoc cha c quyt ton. S liu c ghi vo ch tiu chi ph XDCB l s d N cui k ca TK 241 trn s Ci. III. Bt ng sn u t( M s 240):L ch tiu tng hp phn nh ton b gi tr cn li ca cc loi bt ng sn u t ti thi im bo co. M s 240 = M s 241 + M 242 Nguyn gi - M s 241: Ch tiu ny phn nh ton b nguyn gi ca cc loi bt ng sn u t ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny l s d N cui k ti khon 217 Bt ng sn u t trn s Ci. Gi tr hao mn lu k (M s 242): Ch tiu ny phn nh ton b gi tr hao mn lu k ca cc loi bt ng sn u t ti thi im bo co. S liu ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n () S liu ghi vo ch tiu ny l s d C cui k ti khon 2147 trn s Ci. IV. Cc khon u t ti chnh di hn( M s 250): L ch tiu tng hp phn nh cc loi u t ti chnh di hn ti thi im bo co nh: u t vo cng ty con, u t vo cng ty lin kt, lin doanh, u t di hn khc M s 250 = M s 251 + M 252 + M s 258 + M s 259 1. u t vo cng ty con( M s 251): Phn nh tr gi cc khon u t vo cng ty con ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu u t vo cng ty con l s d N cui k ca ti khon 221 trn s Ci. 2. u t vo cng ty lin kt, lin doanh (M s 252): L ch tiu tng hp phn nh tr gi khon u t vo cng ty lin kt v vn gp lin doanh di hnh thc thnh lp c s kinh doanh ng kim sot ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu u t vo cng ty lin kt, lin doanh l tng s d bn N cui k ca cc ti khon 223, TK 222 trn s Ci. 3. u t di hn khc (M s 258): L ch tiu tng hp phn nh gi tr cc khon u t di hn khc ti thi im bo co bao gm: Cc khon u t vn vo cc n v khc m doanh nghip nm gi di 20% quyn biu quyt; u t tri phiu, cho vay vn, cc khon u t khc m thi hn nm gi thu hi hoc thanh ton trn 1 nm. S liu ghi vo ch tiu u t di hn khc cn c vo s d N cui k ca ti khon 228 u t di hn khc trn s Ci. 4. D phng gim gi u t ti chnh di hn( M s 259): ): Phn nh cc khon d phng cho s gim gi ca cc khon u t ti chnh di hn ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny cn c vo s d chi tit cui k bn C ti khon 229 trn s Ci (ghi hoc c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n ())(Phn d phng gim gi u t di hn) V. Ti sn di hn khc ( M s 260):
230
L ch tiu tng hp phn nh tng s chi ph tr trc di hn nhng cha phn b vo chi ph sn xut, kinh doanh n cui k bo co, ti sn thu thu nhp hon li, cc khon k qu , k cc di hn v ti sn di hn khc ti thi im bo co. M s 260 = M s 261 + M 262 + M s 268 1.Chi ph tr trc di hn (M s 261): Ch tiu ny phn nh chi ph tr trc di hn nhng cha phn b vo chi ph sn xut , kinh doanh n cui k bo co. S liu ghi vo ch tiu ny cn c vo s d N ti khon 242Chi ph tr trc di hn trn s Ci. 2.Ti sn thu thu nhp hon li (M s 262): Ch tiu ny phn nh gi tr ti sn thu thu nhp doanh nghip hon li ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny cn c vo s d N ti khon 243Ti sn thu thu nhp hon li trn s Ci. 3.Ti sn di hn khc (M s 268): Phn nh cc khon tin doanh nghip em i k qu, k cc di hn v gi tr ti sn di hn khc ngoi cc loi ti sn di hn nu trn. S liu ghi vo ch tiu ny cn c vo s d N ti khon 244 v cc ti khon khc c lin quan trn s Ci. Tng cng ti sn (M s 250): Phn nh tng gi tr ti sn hin c ca doanh nghip ti thi im bo co, bao gm cc loi thuc ti sn ngn hn v ti sn di hn. M s 270 = M s 100 + M s 200 PHN NGUN VN A. N PHI TR (M s 300) L ch tiu tng hp phn nh ton b s phi tr ti thi im bo co bao gm n ngn hn v n di hn. M s 300 = M s 310 + M s 330 I. N ngn hn (M s 310) L ch tiu phn nh cc khon n m doanh nghip c trch nhim phi thanh ton trong thi gian di 1 nm hoc trong mt chu k kinh doanh. Bao gm cc khon vay ngn hn gi tr cc khon chi ph phi tr, ti sn tha ch x l, cc khon nhn k qu, k cc ngn hn ti thi im bo co. MS 310 = MS 311+ MS 312 + MS 313 + MS 314 + MS 315 + MS 316 + MS 317 + MS 318+ MS 319+MS 320 1. Vay v n ngn hn ( M s 311): Phn nh tng gi tr cc khon vay ngn hn t ngn hng, cc cng ty ti chnh, cc i tng khc v cc khon n ngn hn ti thi im bo co. S liu c ghi vo ch tiu ny c tnh bng cch cng s d C cui k trn s ci ca cc ti khon 311Vay ngn hn v ti khon 315 trn s Ci. 2. Phi tr ngi bn (M s 312): phn nh s tin phi tr cho ngi bn c thi hn thanh ton di mt nm ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d chi tit bn C trn s Ci ca ti khon 331 (phn phi tr ngn hn) 3. Ngi mua tr tin trc( M s 313): Ch tiu ny phn nh tng s tin ngi mua tr trc tin mua sn phm, hng ho, bt ng sn u t, dch v hoc tr trc tin thu ti sn ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ngi mua
231
tr tin trc c cn c s d chi tit bn C trn s Ci ca ti khon 131 (Phn phi tr ngn hn) v s d C ti khon 338 (3387)Doanh thu cha thc hin trn s k ton chi tit TK3387. 4. Thu v cc khon phi np cho Nh nc (M s 314): Phn nh tng s cc khon doanh nghip phi np cho Nh nc ti thi im bo co, bao gm cc khon v thu, l ph v cc khon khc. S liu ghi vo ch tiu Thu v khon phi np nh nc c cn c vo s d bn C trn s k ton chi tit ca ti khon 333 Thu v cc khon phi np Nh nc. 5. Phi tr ngi lao ng (M s 315): Phn nh cc khon doanh nghip phi tr cho ngi lao ng ti thi im bo co, bao gm phi tr tin lng, ph cp. S liu ghi vo ch tiu phi tr ngi lao ng c cn c vo s d bn C trn s ci ca ti khon 334 Phi tr cng nhn vin. 6. Chi ph phi tr (M s 316): Phn nh cc khon tnh vo chi ph kinh doanh nhng cha c thc chi ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d bn C trn s ci ca ti khon 335 (Phn chi ph phi tr ngn hn) 7. Phi tr ni b ( M s 317): Phn nh khon phi tr ni b ngn hn gia n v cp trn v n v n v trc thuc v gia cc n v trc thuc trong doanh nghip. Khi lp bng cn i k ton ton doanh nghip ch tiu ny c b tr vi ch tiu Phi thu ni b ngn hn trn Bng cn i k ton ca n v cp trn v cc n v trc thuc. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d bn C trn s ci ca ti khon 336 Phi tr ni b (Phn phi tr ngn hn) 8. Phi tr theo tin k hoch hp ng xy dng ( M s 318): Ch tiu ny phn nh s chnh lch gia tng s tin lu k khch hng phi thanh ton theo tin k hoch ln hn tng s doanh thu ghi nhn lu k tng ng vi phn cng vic hon thnh n cui k bo co ca cc hp ng xy dng d dang. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d bn C trn s ci ca ti khon 337 (Phn phi tr ngn hn) 9. Cc khon phi tr, phi np khc ( M s 319): Phn nh s tin phi tr, phi np ngn hn khc ngoi cc khon n phi tr c phn nh cc ch tiu trn, nh: gi tr ti sn pht hin tha cha r nguyn nhn, phi np cho c quan BHXH,. S liu ghi vo ch tiu Cc khon phi tr, phi np khc l tng s d C ca cc ti khon 338 (Phn phi tr, phi np ngn hn), TK 138 (Phn ngn hn) 10. D phng phi tr ngn hn ( M s 320): Phn nh s d phng phi tr ngn hn hin c ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d C cui k trn ti khon 352 D phng phi tr (phn d phng phi tr ngn hn). II. N di hn (M s 330): L ch tiu tng hp phn nh tng gi tr cc khon n di hn ca doanh nghip - Nhng khon n c thi hn trn 1 nm hoc trn mt chu k kinh doanh m doanh nghip c trch nhim phi thanh ton. M s 330 = M s 331 + M s 332 + M s 333+M s 334 + M s 335 + M s 337
232
1. Phi tr di hn ngi bn (M s 331): phn nh s tin phi tr di hn cho ngi bn ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d chi tit bn C trn s ci ca ti khon 331 Phi tr cho ngi bn (phn phi tr di hn) 2. Phi tr di hn ni b (M s 332): Ch tiu ny phn nh cc khon n phi tr di hn ni b, bao gm cc khon vay ca n v cp trn v cc khon vay n ln nhau gia cc n v trc thuc trong doanh nghip. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d chi tit bn C trn s Ci ca ti khon 336 (Phn phi tr di hn) 3. Phi tr di hn khc (M s 333) : Ch tiu ny phn nh cc khon phi tr di hn khc nh: doanh thu bn hng tr chm, s tin doanh nghip nhn k qu, k cc di hn ca n v khc ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny l c cn c vo s d chi tit bn C trn s Ci ca cc ti khon 338 (Phn phi tr di hn) , TK 344 trn s Ci 4.Vay v n di hn (M s 334): Ch tiu ny phn nh cc khon doanh nghip vay di hn cc ngn hng, cng ty ti chnh, cc i tng khc v cc khon n di hn ca doanh nghip nh s tin phi tr v TSC thu ti chnh, tri phiu pht hnh, ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu vay v n di hn l s d C cui k ca ti khon 341, TK 342 v kt qu tm c ca s d C TK 3431 tr (-) d N TK3432 cng (+) d C TK 343 Tri phiu pht hnhtrn s Ci. 5. Thu thu nhp hon li phi tr (M s 335): Thu thu nhp doanh nghip hon li phi tr l s thu thu nhp m doanh nghip s phi np trong tng lai tnh trn cc khon chnh lch tm thi chu thu thu nhp doanh nghip trong nm hin hnh. Khon chnh lch tm thi phi chu thu thu nhp doanh nghip bao gm cc khon chnh lch tm thi lm pht sinh thu nhp chu thu khi xc nh thu nhp chu thu thu nhp doanh nghip trong tng lai m gi tr ghi s ca cc khon mc ti sn hoc n phi tr lin quan n thu hi hay thanh ton. S liu ghi vo ch tiu ny l s d C cui k trn s ci ca ti khon 347 "Thu thu nhp hon li phi tr trn s Ci. 6. D phng tr cp mt vic lm (M s 336): Phn nh qu d phng v tr cp mt vic lm cha s dng ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d C cui k trn ti khon 351 (Qu d phng v tr cp mt vic lm) trn s Ci 7. D phng phi tr di hn ( M s 337): Phn nh s d phng phi tr di hn hin c ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d C cui k trn ti khon 352 (D phng phi tr) (chi tit phn d phng phi tr di hn). B. Vn ch s hu ( M s 400): Vn ch s hu l s vn do cc ch s hu u t ban u v b sung thm trong qu trnh kinh doanh. L ch tiu tng hp phi nh vn thuc s hu ca ch doanh nghip, cc qu ca doanh nghip v phn kinh ph s nghip c ngn sch Nh nc cp, kinh ph qun l do cc n v trc thuc np ln. M s 400 = M s 410 + M s 430 I. Vn ch s hu( M s 410):
233
L ch tiu tng hp phn nh s vn ch s hu ca doanh nghip c s dng vo hot ng kinh doanh ch yu . M s 410 = M s 411 + M s 412 + M s 413 + M s 414 + M s 415 + M s 416 + M s 417+ M s 418 + M s 419 + M s 420+ M s 421 1. Vn u t ca ch s hu( M s 411): L ch tiu phn nh ton b vn u t(vn gp) ca ch s hu vo doanh nghip nh vn u t ca Nh nc (i vi cng ty ca Nh nc), vn gp ca cc c ng (i vi cc cng ty c phn), vn gp ca cc bn lin doanh, vn gp ca cc thnh vin hp danh, vn gp ca cc thnh vin cng ty trch nhim hu hn, vn u t ca ch doanh nghip t nhn,S liu ghi vo ch tiu Vn u t ca ch s hul s d C cui k ca ti khon 411 Vn u t ca ch s hu trn s Ci 2. Thng d vn gp c phn( M s 412): Phn nh s chnh lch gia vn gp theo mnh gi c phiu vi gi thc t pht hnh c phiu. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d chi tit cui k trn s Ci ca ti khon 4112 Thng d vn c phn trn s Ci. Trng hp ti khon 412 c s d N th s liu ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n (), nu d bn C th ghi en bnh thng. 3. Vn khc ca ch s hu ( M s 413): L ch tiu phn nh gi tr cc khon vn khc ca ch s hu ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d C chi tit cui k trn s Ci ca ti khon 4118Vn khc 4. C phiu ngn qu( M s 414): L ch tiu phn nh gi tr c phiu ngn qu hin c ti thi im bo co ca cng ty c phn. Ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n (). S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d N cui k ca ti khon 419C phiu qu trn s Ci . 5. Chnh lch nh gi li ti sn( M s 415): Ch tiu ny phn nh chnh lch nh gi li ti sn cha c x l c ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s d C cui k ca ti khon 412 trn s Ci. Trng hp ti khon 412 c s d N cui k th s liu ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n () 6. Chnh lch t gi hi oi( M s 416): Ch tiu ny phn nh s chnh lch pht sinh do thay i t gi chuyn i tin t khi ghi s k ton, cha c x l ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu Chnh lch t gi hi oi l s d C cui k ti khon 413 Chnh lch t gi trn s Ci. Trng hp ti khon 413 c s d N cui k th s liu ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n () 7. Qu u t pht trin (M s 417) Ch tiu ny phn nh s qu u t pht trin cha s dng ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu qu u t pht trin l s d C cui k ca ti khon 414 Qu u t pht trin trn s Ci. 8. Qu d phng ti chnh (M s 418): Ch tiu ny phn nh s qu d phng ti chnh cha s dng ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu qu d phng ti chnh l s d C cui k ca ti khon 415 Qu d phng ti chnh trn s Ci
234
9. Qu khc thuc vn ch s hu(M s 419): Ch tiu ny phn nh cc qu khc thuc vn ch s hu cha c phn nh cc ch tiu trn ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny l s d C cui k ca ti khon 418 trn s Ci. 10. Li nhun sau thu cha phn phi (M s 420) Ch tiu ny phn nh s li (hoc l) cha c quyt ton hoc cha phn phi ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu Li nhun sau thu cha phn phi l s d C cui k ca ti khon 421 trn s Ci. Trng hp ti khon 421 c s d N cui k th s liu ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n () 11. Ngun vn u t xy dng c bn ( M s 421): Ch tiu ny phn nh tng s ngun vn u t xy dng c bn hin c ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny l s d C ca TK 441 trn s Ci II. Ngun kinh ph, qu khc ( M s 430) L ch tiu tng hp phn nh tng gi tr qu khen thng, phc li; tng s kinh ph s nghip, d n c cp chi tiu cho hot ng s nghip, d n sau khi tr i cc khon chi s nghip, d n; ngun kinh ph hnh thnh TSC ti thi im bo co. M s 430 = 431 + M s 432 + M s 433 1. Qu khen thng, phc li ( M s 431): Ch tiu phn nh s qu khen thng, phc li cha s dng ti thi im bo co. S liu ghi vo ch tiu ny l s d C cui k ti khon 431 trn s Ci 2. Ngun kinh ph( M s 432): Ch tiu ny phn nh ngun kinh ph s nghip, d n c cp nhng cha s dng ht, hoc s chi s nghip, d n ln hn ngun kinh ph s nghip, d n. S liu ghi vo ch tiu Ngun kinh ph l s chnh lch gia s d C ca TK 461 vi s d N TK 161 trn s Ci. Trng hp s d N TK 161 ln hn s d C ca TK 461 th ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n () 3. Ngun kinh ph hnh thnh TSC ( M s 433): Ch tiu ny phn nh tng s ngun kinh ph hnh thnh TSC ti thi im bo co. S liu ghi vo chi tiu Ngun kinh ph hnh thnh TSC"l s d c ti khon 466 trn s Ci. Tng cng ngun vn ( M s 430): Phn nh tng s cc ngun vn hnh thnh ti sn ca doanh nghip ti thi im bo co. M s 440 = M s 300 + M s 400 *Ni dung v phng php tnh, ghi cc ch tiu ngoi bng cn i k ton: Cc ch tiu ngoi bng cn i k ton gm cc s ch tiu phn nh nhng ti sn khng thuc quyn s hu ca doanh nghip nhng doanh nghip ang qun l hoc s dng v mt s ch tiu b sung khng th phn nh trong bng cn i k ton. 1. Ti sn thu ngoi: Phn nh gi tr cc ti sn doanh nghip thu ca cc n v, c nhn khc s dng cho mc ch phc v sn xut, kinh doanh ca doanh nghip, khng phi di hnh thc thu ti chnh. S liu ghi vo ch tiu ny ly t s d N cui k ca ti khon 001 Ti sn thu ngoi trn s Ci.
235
2. Vt t hng ho doanh nghip nhn gi h, nhn gia cng: Phn nh gi tr vt t, hng ho doanh nghip nhn gi h cho cc n v, c nhn khc hoc gi tr nguyn vt liu, vt liu doanh nghip nhn thc hin cc hp ng gia cng vi cc n v, c nhn khc. S liu ghi vo ch tiu ny ly t s d N cui k ca ti khon 002 Vt t hng ho nhn gi h, nhn gia cng trn s Ci. 3. Hng ho nhn bn h, nhn k gi, k cc: Phn nh gi tr hng ho ca doanh nghip nhn ca cc n v, c nhn khc bn h hoc bn di hnh thc k gi. S liu ghi vo ch tiu ny ly t s d N cui k ca ti khon 003 Hng ho nhn bn h, nhn k gi trn s Ci. 4. N kh i x l: Phn nh gi tr cc khon phi thu, mt kh nng thu hi, doanh nghip x l xo s nhng tip tc theo di thu hi. S liu ghi vo ch tiu ny ly t s d N cui k ca ti khon 004 N kh i phi x l trn s Ci. 5. Ngoi t cc loi: Phn nh gi tr cc ngoi t doanh nghip hin c (tin mt, tin gi) theo nguyn t tng loi ngoi t c th nh USA M, DM c, FR Php, mi loi nguyn t ghi 1 dng. S liu ghi vo ch tiu ny ly t s d N cui k ca ti khon 007 Ngoi t cc loi trn s ci. 6. D ton chi s nghip, d n: Phn nh s d ton chi s nghip, d n c c quan c thm quyn giao v vic rt d ton chi s nghip, d n ra s dng. S liu ghi vo ch tiu ny ly t s d N cui k ca ti khon 008 D ton chi s nghip, d n trn s Ci.
n v TI SN BNG CN I K TON Ngy ...thng...nm 200 M s 100 110 111 112 120 121 129 130 131 132 133 134 135 139 140 141 Thuyt minh Mu s B 01 - DN S cui S u k nm
A. Ti sn ngn hn I. Tin v cc khon tng ng tin 1. Tin 2. Cc khon tng ng tin II. Cc khon u t ti chnh ngn hn 1. u t ngn hn 2. D phng gim gi u t ngn hn(*)(2) III. Cc khon phi thu ngn hn 1. Phi thu ca khch hng 2. Tr trc cho ngi bn 3.Phi thu ni b ngn hn 4.Phi thu theo tin hp ng xy dng 6. Cc khon phi thu khc 7. D phng cc khon phi thu kh i(*) IV. Hng tn kho 1. Hng tn kho
236
V.01 V.02 () ()
V.03
()
()
2. D phng gim gi hng tn kho(*) V. Ti sn ngn hn khc. 1. Chi ph tr trc ngn hn 2. Thu GTGT c khu tr 3. Thu v cc khon khc phi thu nh nc 4. Ti sn ngn hn khc B. Ti sn di hn I. Cc khon phi thu di hn 1. Phi thu di hn ca khch hng 2.Vn kinh doanh n v trc thuc 3. Phi thu di hn ni b 4. Phi thu di hn khc 5.D phng phi thu di hn kh i II. Ti sn c nh 1. Ti sn C hu hnh - Nguyn gi - Gi tr hao mn lu k(*) 2. TSC thu ti chnh - Nguyn gi - Gi tr hao mn lu k(*) 3. TSC v hnh - Nguyn gi - Gi tr hao mn lu k(*) 4. Chi ph XDCB d dang III. Bt ng sn u t - Nguyn gi - Gi tr hao mn lu k(*) IV. Cc khon u t ti chnh di hn 1. u t vo cng ty con 2. u t vo cng ty lin kt,lin doanh 3. u t di hn khc 4. D phng gim gi u t ti chnh di hn (*) V. Ti sn di hn khc 1. Chi ph tr trc di hn 2.Ti sn thu thu nhp hon li 3.Ti sn di hn khc Tng cng ti sn(270=100+200) Ngun vn A.N phi tr(300=310+330) I.N ngn hn 1.Vay v n ngn hn 2.Phi tr ngi bn 3.Ngi mua tr tin trc 4. Thu v cc khon phi np Nh nc 5.Phi tr ngi lao ng 6. Chi ph phi tr 7. Phi tr ni b
237
149 150 151 152 154 158 200 210 211 212 213 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 240 241 242 250 251 252 258 259 260 261 262 268 270 300 310 311 312 313 314 315 316 317
()
()
V.05
V.06 V.07 V.08
()
()
() V.09 () V.10 () V.11 V.12 ()
() () ()
()
V.13 () V.14 V.21 ()
V.15 V.16 V.17
8.Phi tr theo tin hp ng xy dng 9. Cc khon phi tr, phi np ngn hn khc 10.D phng phi tr ngn hn II.N di hn 1.Phi tr di hn ngi bn 2.Phi tr di hn ni b 3.Phi tr di hn khc 4.Vay v n ngn hn 5.Thu thu nhp hon li phi tr 6. D phng tr cp mt vic lm 7. D phng phi tr di hn B. Vn ch s hu(400=410+430) I.Vn ch s hu 1.Vn u t ca ch s hu 2.Thng d vn c phn 3.Vn khc ca ch s hu 4.C phiu qu(*) 5.Chnh lch nh gi li ti sn 6. Chnh lch t gi hi oi 7. Qu u t pht trin 8. Qu d phng ti chnh 9.Qu khc thuc ngun vn ch s hu 10.Li nhun sau thu cha phn phi 11. Ngun vn u t XDCB II. Ngun kinh ph v qu khc 1.Qu khen thng, phc li 2.Ngun kinh ph 3.Ngun kinh ph hnh thnh TSC Tng cng ngun vn Cc ch tiu ngoi bng cn i k ton Ch tiu 1. Ti sn thu ngoi 2.Vt t, hng ho nhn gi h, nhn gia cng 3.Hng ho nhn bn h, nhn k gi, k cc 4.N kh i x l 5.Ngoi t cc loi 6. D ton chi s nghip,d n
318 319 320 330 331 332 333 334 335 336 337 400 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 430 431 432 433 440 Thuyt minh
V.18
V.19 V.20 V.21
V.23
S cui nm
S u nm
Lp, ngy Ngi lp K ton trng
thng nm Gim c (K, h tn, ng du)
9.3. BO CO KT QU HOT NG KINH DOANH 9.3.1. Khi nim, ni dung. a. Khi nim
238
Bo co kt qu kinh doanh l bo co ti chnh phn nh tng qut tnh hnh v kt qu kinh doanh trong mt k kinh doanh ca doanh nghip chi tit theo hot ng kinh doanh v hot ng khc. Ngoi ra bo co ny cn phn nh tnh hnh thc hin ngha v i vi nh nc v thu v cc khon khc. b. Ni dung Bo co kt qu kinh doanh gm 5 ct: Ct s 1: Cc ch tiu bo co Ct s 2: M s ca cc ch tiu tng ng Ct s 3: S hiu tng ng vi cc ch tiu ca bo co ny c th hin ch tiu trn Bn thuyt minh bo co ti chnh Ct s 4: Tng s pht sinh trong k bo co nm Ct s 5: S liu ca nm trc so snh 9.3.2. C s v phng php lp bo co kt qu hot ng kinh doanh a. C s lp - Cn c vo bo co kt qu hot ng kinh doanh k trc. - Cn c vo s k ton trong k ca cc ti khon t loi 5 n loi 9 b. Phng php lp M s ghi ct 2 dng cng khi lp bo co ti chnh tng hp hoc bo co ti chnh hp nht. S liu ghi vo ct 3Thuyt minh ca bo co ny th hin s liu chi tit ca ch tiu ny trong bn thuyt minh bo co ti chnh nm. S liu ghi vo ct 5Nm trc ca bo co k ny nm nay c cn c vo s liu ghi ct 4nm nay ca tng ch tiu tng ng ca bo co k ny nm trc. Ni dung v phng php lp cc ch tiu ghi vo ct 4Nm nay nh sau: 1. Doanh thu bn hng v cung cp dch v (M s 01): Ch tiu ny phn nh tng doanh thu bn hng ho, thnh phm, bt ng sn u t v cung cp dch v trong nm bo co ca doanh nghip. S liu ghi vo ch tiu ny l lu k s pht sinh bn C ca TK 511 v TK 512 trn s Ci. 2. Cc khon gim tr doanh thu (M s 02): Ch tiu ny phn nh tng hp cc khon ghi gim tr doanh thu trong nm, bao gm: Cc khon chit khu thng mi, gim gi hng bn, hng bn b tr li v thu xut khu, thu T TB, thu GTGT ca doanh nghip np thu GTGT theo phng php trc tip phi np tng ng vi s doanh thu c xc nh trong k bo co . S liu ghi vo ch tiu ny l lu k s pht sinh bn N ca TK 511 v TK 512 i ng vi bn C cc TK 521,TK531,TK532,TK333 (TK3331,3332,3333) trong k bo co trn s Ci. 3. Doanh thu thun v bn hng v cung cp dch v (M s 10):Ch tiu ny phn nh s doanh thu bn hng ho, thnh phm, bt ng sn u t v cung cp dch v tr cc khon gim tr( Chit khu thng mi, gim gi hng bn, hng bn b tr li v thu xut khu , thu TTB, thu GTGT ca doanh nghip np thu GTGT theo phng php trc tip) trong k bo co, lm cn c d tnh kt qu hot ng kinh doanh ca doanh nghip. M s 10=M s 01-M s 02 4. Gi vn hng bn (M s 11):Ch tiu ny phn nh tng gi vn ca hng ho, bt ng sn u t, gi thnh sn xut ca thnh phm xut bn, chi ph trc tip ca
239
khi lng dch v hon thnh cung cp, chi ph khc c tnh vo gi vn hoc ghi gim gi vn hng bn trong k bo co. S liu ghi vo ch tiu ny l lu k s pht sinh bn C ca TK 632 trong k bo co i ng vi bn N TK 911 trn s Ci. 5. Li nhun gp v bn hng v cung cp dch v (M s 20):Ch tiu ny phn nh s chnh lch gia doanh thu thun v bn hng ho, thnh phm, bt ng sn u t v cung cp dch v vi gi vn hng bn pht sinh trong k bo co. M s 20=M s 10-M s 11 6. Doanh thu hot ng ti chnh(M s 21): Ch tiu ny phn nh doanh thu hot ng ti chnh thun tr(-) thu GTGT theo phng php trc tip (nu c) lin quan n hot ng khc pht sinh trong k bo co ca doanh nghip. S liu ghi vo ch tiu ny l lu k s pht sinh bn N ca TK 515 i ng vi bn C TK911 trong k bo co trn s Ci. 7. Chi ph ti chnh(M s 22): Ch tiu ny phn nh tng chi ph ti chnh, gm tin li vay phi tr, chi ph bn quyn, chi ph hot ng lin doanh, pht sinh trong k bo co ca doanh nghip. S liu ghi vo ch tiu ny l lu k s pht sinh bn C ca TK 635Chi ph ti chnh i ng vi bn N TK911 trong k bo co trn s Ci. Chi ph li vay(M s 23): Ch tiu ny phn nh chi ph li vay phi tr c tnh vo chi ph ti chnh trong k bo co. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo s k ton chi tit TK 635. 8. Chi ph bn hng(M s 24): Ch tiu ny phn nh tng chi ph bn hng ho, thnh phm bn, dch v cung cp pht sinh trong k bo co. S liu ghi vo ch tiu ny l tng cng s pht sinh bn C TK 641 i ng vi bn N TK911 trong k bo co trn s Ci. 9. Chi ph qun l doanh nghip(M s 25): Ch tiu ny phn nh tng chi ph qun l doanh nghip pht sinh trong k bo co. S liu ghi vo ch tiu ny l tng cng s pht sinh bn C TK 642 i ng vi bn N TK911 trong k bo co trn s Ci. 10. Li nhun thun t hot ng kinh doanh(M s 30): Ch tiu ny phn nh kt qu hot ng kinh doanh ca doanh nghip trong k bo co. Ch tiu ny c tnh ton trn c s li nhun gp v bn hng v cung cp dch v cng(+) Doanh thu hot ng ti chnh tr (-) chi ph ti chnh, chi ph bn hng, chi ph qun l doanh nghip pht sinh trong k bo co. M s 30=M s 20+(M s 21-M s 22)-M s 24-M s 25 11. Thu nhp khc(M s 31): Ch tiu ny phn nh cc khon thu nhp khc(sau khi tr thu GTGT phi np tnh theo phng php trc tip), pht sinh trong k bo co ca doanh nghip. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo tng s pht sinh bn N ca TK 711 i ng vi bn C TK911 trong k bo co trn s Ci. 12. Chi ph khc(M s 32): Ch tiu ny phn nh cc khon chi ph khc pht sinh trong k bo co ca doanh nghip. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo tng s pht sinh bn C ca TK 811Chi ph khc i ng vi bn N TK911 trong k bo co trn s Ci.
240
13. Li nhun khc(M s 33): Ch tiu ny phn nh s chnh lch gia thu nhp khc (sau khi tr thu GTGT phi np tnh theo phng php trc tip)vi chi ph khc pht sinh trong k bo co. M s 40=M s 31-M s 32 14. Tng li nhun k ton trc thu(M s 50): Ch tiu ny phn nh tng s li nhun k ton thc hin trong nm bo co ca doanh nghip trc khi tr chi ph thu thu nhp doanh nghip t hot ng kinh doanh, hot ng khc pht sinh trong k bo co. M s 50=M s 30+M s 40 15. Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh(M s 51): Ch tiu ny phn nh chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh pht sinh trong nm bo co. S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo tng s pht sinh bn C ca TK 8211 i ng vi bn N TK911 trn s k ton chi tit TK8211, hoc cn c vo s pht sinh bn N TK 8211 i ng vi bn C TK 911 trong k bo co trn s Ci (Trng hp ny s liu c ghi vo ch tiu ny bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n (...) trn s k ton chi tit TK8211. 16. Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li(M s 52): Ch tiu ny phn nh chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li hoc thu nhp thu thu nhp hon li pht sinh trong nm bo co . S liu ghi vo ch tiu ny c cn c vo tng s pht sinh bn C ca TK 8212Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li i ng vi bn N TK 911 trn s k ton chi tit TK8211, hoc cn c vo s pht sinh bn N TK 8212 i ng vi bn C TK 911 trong k bo co trn s Ci (Trng hp ny s liu c ghi vo ch tiu ny bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n (...) trn s k ton chi tit TK8212). 17. Li nhun sau thu thu nhp doanh nghip(M s 60): Ch tiu ny phn nh tng s li nhun thun (hoc l) sau thu t cc hot ng ca doanh nghip (Sau khi tr chi ph thu thu nhp doanh nghip pht sinh trong nm bo co. M s 60=M s 50-(M s 51 + M s 52) 18. Li c bn trn c phiu (M s 70): p dng i vi cc cng ty c phn, phn nh s li bnh qun trn c phiu
241
n V
Mu s B 02-DN (Ban hnh theo Q15/2006/Q-BTC ngy 20/03/2006) BO CO KT QU HOT NG KINH DOANH Nm 200 n v tnh Ch tiu M Thuyt K K ny s minh trc 1 2 3 4 5 01 VI.25 1. Doanh thu bn hng v cung cp dch v 2. Cc khon gim tr doanh thu 02 3. Doanh thu thun v bn hng v cung cp dch 10 v(10=01-02) 4. Gi vn hng bn 11 VI.27 5. Li nhun gp v bn hng v cung cp dch v 20 (20=10-11) 6. Doanh thu hot ng ti chnh 21 VI.26 7. Chi ph hot ng ti chnh 22 VI.28 Trong : chi ph li vay 23 8. Chi ph bn hng 24 9. Chi ph qun l doanh nghip 25 10. Li nhun thun t hot ng kinh doanh 30 {30= 20+(21-22)-(24+25)} 11. Thu nhp khc 31 12. Chi ph khc 32 13. Li nhun khc(40=31-32) 40 14. Tng s li tc trc thu (50=30+40) 50 15. Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh 51 VI.30 16.Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li 52 VI.30 17. Li nhun sau thu TNDN (60=50-51-52) 60 18. Li c bn trn c phiu(*) 70 Lp, ngy.. thng . nm Ngi lp biu K ton trng Gim c
Ghi ch(*) Ch tiu ny ch p dng i vi cng ty c phn 9.4. Bo co lu chuyn tin t(Mu s 03-DN) 9.4.1 Khi nim Khi nim: Bo co lu chuyn tin t l bo co ti chnh tng hp phn nh vic hnh thnh v s dng lng tin pht sinh trong k bo co ca doanh nghip. Mc ch: Bo co lu chuyn tin t nhm cung cp cho ngi s dng c s nh gi kh nng to ra cc khon tin v vic s dng nhng khon tin to ra trong hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. 9.4.2 Phng php lp bo co lu chuyn tin t: C hai phng php lp bo co lu chuyn tin t: Phng php trc tip v phng php gin tip. Hai phng php ny ch khc nhau trong phn I Lu chuyn tin thun t hot ng SXKD, cn phn II Lu chuyn tin t hot ng u t v Phn III Lu chuyn tin t hot ng ti chnh th ging nhau. * Lp bo co lu chuyn tin t theo phng php trc tip:
242
Theo phng php trc tip, bo co lu chuyn tin t c lp bng cch xc nh v phn tch trc tip cc khon thc thu, thc chi bng tin trn cc s k ton vn bng tin theo tng loi hot ng v theo ni dung thu, chi. Cn c lp bo co lu chuyn tin t theo phng php trc tip: - Bng cn i k ton - S k ton theo di thu, chi vn bng tin ( tin mt hoc tin gi) - S theo di cc khon phi thu, phi tr. Phng php lp cc ch tiu c th: Phn I: Lu chuyn tin thun t hot ng SXKD 1. Tin thu t bn hng, cung cp dch v v doanh thu khc(M s 01) Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin thu (Tng gi thanh ton) trong k do bn hng ho thnh phm, cung cp dch v, tin bn quyn, ph, hoa hng v c khon doanh thu khc (nh bn chng khon v mc ch thng mi) (nu c ), tr cc khon doanh thu c xc nh l lung tin t hot ng u t, k c cc khon tin thu t cc khon n phi thu lin quan n cc giao dch bn hng ho, cung cp dch v v doanh thu khc pht sinh t cc k trc nhng k ny mi thu c tin v s tin ng trc ca ngi mua hng ho, dch v. S liu ghi vo ch tiu ny c ly t s k ton cc ti khon 111,112 (phn thu tin), s k ton cc ti khon phi tr (Tin thu t bn hng, cung cp dch v chuyn tr ngay cc khon n trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton ti khon 511 (Bn hng, cung cp dch v thu tin ngay) v s k ton TK 131 (Bn hng, cung cp dch v v doanh thu khc pht sinh t cc k trc thu tin trong k ny) hoc tin ng trc trong k ca ngi mua sn phm hng ho, dch v, s k ton TK 121 v TK 515 (Bn chng khon v mc ch thng mi thu tin ngay) 2. Tin chi tr cho ngi cung cp hng ho dch v (M s 02) Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin tr (Tng gi thanh ton) trong k cho ngi cung cp hng ho dch v, chi mua chng khon v mc ch thng mi (nu c), k c s tin tr cho cc khon n phi tr lin quan n giao dch mua hng ho, dch v pht sinh t cc k trc nhng k ny mi tr tin v s tin chi ng trc cho ngi cung cp hng ho dch v. S liu ghi vo ch tiu ny c ly t s k ton cc ti khon 111,112,113 (Phn chi tin tr cho ngi cung cp hng ho, dch v), s k ton ti khon Phi thu ca khch hng(Phn chi tin thu t cc khon phi thu ca khch hng), s k ton ti khonVay ngn hn (Phn chi tin t tin vay ngn hn nhn c chuyn tr ngay cho ngi bn ) trong k bo co, sau khi i chiu vi s k ton TK Phi tr cho ngi bn, s k ton cc Ti khon hng tn kho v cc Ti khon c lin quan khc, chi tit phn tr bng tin trong k bo co, s k ton cc ti khon u t chng khon ngn hn (Chi mua chng khon v mc ch thng mi). Ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n() 3. Tin chi tr cho ngi lao ng(M s 03): Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin tr cho ngi lao ng trong k bo co v tin lng, tin cng v cc khon ph cp, tin thng do doanh nghip thanh ton hoc tm ng. S liu ghi vo ch tiu ny c ly t s k ton cc ti khon Tin mtTin gi ngn hng v Tin ang chuyn (Phn chi tin tr cho ngi lao ng) trong k bo co, sau khi d i chiu vi s k ton Ti khon Phi tr cho ngi lao ng 243
Phn tr bng tin trong k bo co. Ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n() 4. Tin chi tr li vay(M s 04): Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin li vay tr trong k bo co, bao gm tin li vay pht sinh trong k v tr ngay k ny, tin li vay phi tr pht sinh t cc k trc v tr trong k ny, li tin vay tr trc trong k ny. S liu ghi vo ch tiu ny c ly t s k ton cc ti khon Tin mtTin gi ngn hng v Tin ang chuyn (Phn chi tr li tin vay); s k ton ti khon Phi thu ca khch hng(Phn tin tr li vay t tin thu t cc khon phi thu ca khch hng) trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton TK Chi ph phi tr, TK Chi ph ti chnh, Ti khon Chi ph tr trc ngn hn, Ti khon Chi ph tr trc di hn, (Theo di s tin li vay tr trc)(Theo di s tin li vay phi tr) v cc ti khon lin quan khc. Ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n() 5. Tin chi np thu TNDN(M s 05): Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin np thu TNDN cho Nh nc trong k bo co, bao gm s tin thu TNDN np ca k ny, s thu TNDN cn n t cc k trc np trong k ny v s thu TNDN np trc(nu c). S liu ghi vo ch tiu ny c ly t s k ton cc ti khon Tin mtTin gi ngn hng v Tin ang chuyn (Phn chi tin np thu TNDN), s k ton ti khon Phi thu ca khch hng(Phn tin np thu TNDN t tin thu t cc khon phi thu ca khch hng) trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton TK Thu v cc khon phi np Nh nc(Phn thu TNDN np trong k bo co). Ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n() 6. Tin thu khc t cc hot ng kinh doanh(M s 06): Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin thu t cc khon khc t hot ng kinh doanh, ngoi khon tin thu c phn nh M s 01, nh: Tin thu t cc khon thu nhp khc (tin thu v c bi thng, c pht, tin thng v cc khon tin thu khc); Tin thu c do hon thu; Tin thu c do nhn k qu, k cc; Tin thu hi cc khon a i k cc, k qu ;Tin thu t ngun kinh ph s nghip, d n (nu c); Tin c cc t chc, c nhn bn ngoi thng, h tr ghi tng cc qu do cp trn cp hoc cp di np S liu ghi vo ch tiu ny c ly t s k ton cc ti khon Tin mtTin gi ngn hng sau khi i chiu vi s k ton cc TK Thu nhp khc, TK Thu GTGT c khu tr v s k ton cc ti khon khc c lin quan trong k bo co. 7. Tin chi khc cho hot ng kinh doanh(M s 07) Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin chi v cc khon khc, ngoi cc khon tin chi lin quan n hot ng sn xut kinh doanh trong k bo co c phn nh M s 02,03,04,05, nh: Tin chi bi thng, b pht v cc khon chi ph khc; Tin np cc loi thu (khng bao gm thu TNDN); Tin np cc loi ph, l ph, tin thu t; Tin chi a i k cc, k qu; Tin chi trc tip t qu d phng tr cp mt vic lm; Tin chi trc tip t cc qu khc thuc vn ch s hu; Tin chi trc tip t ngun kinh ph s nghip, kinh ph d n, S liu ghi vo ch tiu ny c ly t s k ton cc ti khon Tin mt,Tin gi ngn hng v Tin ang chuyn trong k bo co. sau khi i chiu vi s k
244
ton cc ti khon Chi ph khc, TK Thu v cc khon phi np Nh nc, TK Chi s nghip, TK Qu d phng tr cp mt vic lm, TK D phng phi tr v cc ti khon lin quan khc. Ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n() Lu chuyn tin thun t hot ng kinh doanh(M s 20) Ch tiu lu chuyn tin thu t hot ng kinh doanh phn nh s chnh lch gia tng s tin thu vo vi tng s tin chi ra t hot ng kinh doanh trong k bo co. S liu ghi vo ch tiu ny c tnh bng tng cng s liu cc ch tiu t M s 01 n M s 07. Nu s liu ch tiu ny l s m th ghi trong ngoc n() M s 20= M s 01 + M s 02 + M s 03 + M s 04+ M s 05+ M s 06+ M s 07 Phn II: Lu chuyn tin t hot ng u t Ch tiu lu chuyn tin t t hot ng u t phn nh cc lung tin to ra t hot ng u t ca doanh nghip. Cc lung tin vo v ra trong k t hot ng u t c xc nh bng cch phn tch v tng hp trc tip cc khon tin thu vo v chi tr theo tng ni dung thu, chi t cc ghi chp k ton ca doanh nghip. i vi lung tin pht sinh t vic mua v thanh l cc cng ty con hoc cc n v kinh doanh khc c phn loi l lung tin t hot ng u t v phi trnh by thnh ch tiu ring trn bo co ny. S tin chi tr hoc thu c t vic mua v thanh l cng ty con hoc n v kinh doanh khc c trnh by trong bo co ny theo s thun ca tin v tng ng tin chi tr thu c t vic mua v thanh l. 1. Tin chi mua sm, xy dng TSC v cc ti sn di hn khc (M s 21): Ch tiu ny phn nh tng s tin chi ra trong k bo co xy dng mua sm, xy dng, tin chi cho giai on trin khai c vn ha thnh TSC v hnh, chi cho cc hot ng xy dng c bn d dang, chi u t bt ng sn v chi cho cc ti sn di hn khc. Ch tiu ny c lp cn c vo s k ton chi tin t ti khon Tin mtTin gi ngn hngTin ang chuyn, s k ton ti khon 131 (s tin thu t khch hng chuyn tr trc tip cho ngi bn) trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton cc ti khon 211,213,217,241,228,v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n(). 2.Tin thu t thanh l, nhng bn TSC v cc ti sn di hn khc(M s 22): Ch tiu ny phn nh s tin thun thu t vic thanh l, nhng bn TSC v bt ng sn u t trong k bo co. S liu ghi vo ch tiu ny l s chnh lch gia s tin thu v chi cho vic thanh l, nhng bn TSC v bt ng sn u t. S tin thu ly t s k ton cc TK 111,112,113 sau khi i chiu vi s k ton ti khon 711(chi tit thanh l nhng bn), ti khon 511(5117)Doanh thu kinh doanh bt ng sn u t, ti khon 131 (phn thu tin lin quan n thanh l, nhng bn TSC v cc ti sn di hn khc ) trong k bo co. S tin chi c ly t s k ton cc ti khon 111,112,113 sau khi i chiu vi s k ton cc ti khon 635Chi ph ti chnh, ti khon 811 (chi tit chi v thanh l, nhng bn TSC ) v TK 632Gi vn hng bn (chi tit chi ph bn bt ng sn u t) trong k bo co. Ch tiu ny s c ghi (ghi m) nu s tin thc thu nh hn s tin thc chi.
245
3. Tin chi cho vay, mua cc cng n ca n v khc (M s 23): Ch tiu ny phn nh tng s tin chi cho cc bn khc vay, chi mua cc cng c n ca n v khc (mua tri phiu, tn phiu, k phiu) v mc ch nm gi u t trong k bo co. Ch tiu ny khng bao gm tin chi mua cc cng c n c coi l v mc ch thng mi . S liu ghi vo ch tiu ny ly t s k ton chi tin(Tin mt,Tin gi ngn hng,Tin ang chuyn) trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton cc ti khon 128 (chi tit tin gi c k hn, chi tin cho vay ngn hn),TK 228 (chi tit cc khon tin cho vay di hn, chi mua cc cng c n ca n v khc(tri phiu)), ti khon 121(chi tit tin chi mua cc cng c n ca n v khc ) trong k bo co. S liu ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n(). 4. Tin thu hi cho vay, bn li cc cng c ca n v khc (M s 24): Ch tiu ny phn nh tng s tin thu t vic thu hi li s tin gc cho vay, thu t bn hoc thanh ton cc cng c n ca n v khc trong k bo co. S liu ch tiu ny khng bao gm tin thu t bn cc cng c n c coi l cc khon tng ng tin v bn cc cng c n v mc ch thng mi. Cn c lp ch tiu ny l da vo s k ton thu tin (tin mt v tin gi ngn hng) sau khi i chiu vi s k ton cc ti khon 128,228 (chi tit thu hi tin cho vay; ti khon 121(chi tit s tin thu do bn li cc cng c n) ca k bo co. 5. Tin chi u t gp vn vo n v khc (M s 25): Ch tiu ny phn nh tng s tin tin chi tr trong k bo co u t gp vn vo n v khc trong k bo co, bao gm tin chi u t vn di hnh thc mua c phiu , gp vn vo cng ty lin doanh lin kt(khng bao gm tin chi mua c phiu v mc ch thng mi). S liu ghi vo ch tiu ny ly t s k ton chi tin(Tin mt, Tin gi ngn hng, Tin ang chuyn) trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton cc ti khon 221,222,223,228 v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n(). 6. Tin thu hi u t gp vn vo n v khc (M s 26): Phn nh tng s tin thu t vic thu hi cc khon u t gp vn vo n v khc (do bn hoc thanh l cc khon u t vn vo n v khc) trong k bo co (khng bao gm tin thu do bn c phiu mua v mc ch thng mi. S liu ghi vo ch tiu ny ly t s k ton thu tin(Tin mt,Tin gi ngn hng) trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton cc ti khon 221, 222 ,223,228 v ti khon 131(chi tit u t gp vn vo n v khc trong k bo co. 7. Tin thu li cho vay, c tc v li nhun c chia (M s 27): Ch tiu ny phn nh s tin thu v cc khon tin li cho vay, li tin gi, li t mua v nm gi cc cng c n (tri phiu, k phiu, tn phiu) c tc v li nhun nhn c t gp vn vo n v khc trong k bo co. S liu ghi vo ch tiu ny ly t s k ton thu tin(Tin mt, Tin gi ngn hng) trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton cc ti khon 511,121,221,222,223,128,228, v cc ti khon lin quan khc trong k bo co. Ch tiu Lu chuyn tin thun t hot ng u t (M s 30): Ch tiu ny phn nh s chnh lch gia tng s tin thu vo vi tng s tin chi ra t hot ng u t trong k bo co. S liu ghi vo ch tiu ny c tnh bng tng cng s
246
liu cc ch tiu t M s 21 n M s 27. Nu s liu ch tiu ny l s m th s c ghi trong ngoc n(). Phn III: Lu chuyn tin t hot ng ti chnh: 1. Tin thu t pht hnh c phiu, nhn vn gp ca ch s hu(M s 31): Ch tiu ny phn nh tng s tin thu do cc ch s hu ca doanh nghip gp vn di cc hnh thc pht hnh c phiu thu bng tin (s tin thu thc t theo gi pht hnh), tin thu gp vn bng tin ca cc ch s hu, tin thu do Nh nc cp vn trong k bo co. Ch tiu ny khng bao gm cc khon vay v n c chuyn thnh vn c phn hoc nhn vn gp ca cc ch s hu bng ti sn. S liu ghi vo ch tiu ny ly t s k ton thu tin(Tin mt,Tin gi ngn hng)trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton ti khon 411(chi tit gp vn ca ch s hu ). 2. Tin chi tr vn gp cho cc ch s hu, mua li c phiu ca doanh nghip pht hnh(M s 32) Ch tiu ny phn nh tng s tin chi hon li vn gp cho cc ch s hu ca doanh nghip di cc hnh thc hon tr bng tin hoc mua li c phiu ca doanh nghip pht hnh bng tin hy b hoc s dng lm c phiu ngn qy trong k bo co. i vi doanh nghip Nh nc, tng s tin np khu hao c bn cho ngn sch nh nc cng c phn nh vo ch tiu ny. S liu ghi vo ch tiu ny ly t s k ton chi tin(Tin mt,Tin gi ngn hng,Tin ang chuyn) trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton cc ti khon 411 v ti khon 419C phiu qu v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n(). 3. Tin vay ngn hn, di hn nhn c (M s 33) : Ch tiu ny c lp cn c vo tng s tin nhn c do doanh nghip i vay ngn hn, di hn ca ngn hng cc t chc ti chnh, tn dng v cc i tng khc trong k bo co. S liu ghi vo ch tiu ny ly t s k ton thu tin(Tin mt,Tin gi ngn hng,Tin ang chuyn), cc ti khon phi tr (Phn tin vay nhn c chuyn tr ngay cc khon n phi tr) trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton cc ti khon 311, 341,342,343 v cc ti khon khc c lin quan trong k bo co. 4. Tin chi tr n gc vay (M s 34) : Ch tiu ny phn nh tng s tin tr cho cc khon n gc vay ca cc ngn hng, t chc ti chnh v cc i tng khc trong k bo co. S liu ghi vo ch tiu ny ly t s k ton chi tin(Tin mt, Tin gi ngn hng, Tin ang chuyn), s k ton ti khon Phi thu ca khch hng(Phn tr n vay t tin thu cc khon phi thu ca khch hng) trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton cc ti khon 311, 341,342,343. Ch tiu ny c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n(). 4. Tin chi tr n thu ti chnh(M s 35: Ch tiu ny phn nh s tin chi tr khon n thu ti chnh trong k bo co. S liu ghi vo ch tiu ny ly t s k ton chi tin(Tin mt,Tin gi ngn hng,Tin ang chuyn), s k ton ti khon 131(s tin thu t khch hng chuyn tr trc tip n thu ti chnh) trong k bo co sau khi i chiu vi s k
247
ton cc ti khon 315,342(chi tit s tr n thu ti chnh) v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n(). 6. C tc, li nhun tr cho ch s hu(M s 36): Ch tiu ny phn nh tng s tin chi tr c tc v li nhun cho cc ch s hu ca doanh nghip trong k bo co. S c tc hay li nhun m ch s hu c hng nhng khng tr m chuyn thnh vn gp khng tnh vo ch tiu ny. S liu ghi vo ch tiu ny ly t s k ton chi tin (Tin mt, Tin gi ngn hng, Tin ang chuyn trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton cc ti khon 421,338 (chi tit s tin tr v c tc v li nhun) v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n(). Ch tiuLu chuyn tin thun t hot ng ti chnh (M s 40): Ch tiu ny phn nh s chnh lch gia tng s tin thu vo vi tng s tin chi ra t hot ng ti chnh trong k bo co. S liu ghi vo ch tiu ny c tnh bng tng cng s liu cc ch tiu t M s 31 n M s 36. Nu s liu ch tiu ny l s m , th s c ghi trong ngoc n(). Lu chuyn tin thun trong k (M s 50): M s 50=M s 20+M s 30+M s 40 Ch tiu ny phn nh s chnh lch gia tng s tin thu vo vi tng s tin chi ra t 3 hot ng (hot ng kinh doanh, hot ng u t, hot ng ti chnh) ca doanh nghip trong k bo co. Nu s liu ch tiu ny l s m , th s c ghi trong ngoc n(). - Ch tiu Tin v tng ng tin u k(M s 60): Ch tiu ny c lp cn c vo s d vn bng tin v tng ng tin u k bo co, bao gm tin mt, tin gi ngn hng, tin ang chuyn (M s 110 trn bng cn i k ton ct S u nm v s d cc khon tng ng tin u k c ly trn s k ton chi tit cc ti khon 121(chi tit cc khon u t c thi gian thu hi hay o hn khng qu 3 thng) Ch tiu nh hng ca thay i t gi hi oi quy i ngoi t(M s 61): Ch tiu ny c lp cn c vo tng s chnh lch t gi hi oi do nh gi li s d cui k ca tin v cc khon tng ng tin bng ngoi t (M s 110) ti thi im cui k bo co. S liu ghi vo ch tiu ny ly t s k ton cc ti khon 111,112,113 v ti khon 121 (chi tit cc khon u t c thi gian thu hi hay o hn khng qu 3 thng) trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton ti khon 413(4131, chi tit phn chnh lch t gi hi oi do nh gi li s d cui k ca tin). Ch tiu ny c ghi m nu t gi hi oi cui k gim v ghi dng nu t gi hi oi cui k tng. - Ch tiu Tin v tng ng tin u k(M s 70): Ch tiu ny c tnh bng cch tng cng cc ch tiu M s 50,60 v m s 61. *Lp bo co cc ch tiu lung tin t hot ng kinh doanh theo phng php gin tip: - Nguyn tc lp: Theo phng php gin tip, bo co lu chuyn tin t c lp bng cch iu chnh li nhun trc thu TNDN ca hot ng sn xut kinh doanh khi nh hng ca cc nghip v khng trc tip thu tin hoc chi tin lm tng,
248
gim li tc loi tr li, l ca hot ng u t v hot ng ti chnh tnh vo li nhun trc thu, iu chnh cc khon mc thuc vn lu ng, bao gm: + Cc khon chi ph khng bng tin, nh: Khu hao TSC, d phng.. + Cc khon li, l khng phi bng tin, nh: Li, l chnh lch t gi hi oi cha thc hin + Cc khon li, l c phn loi l lung tin t hot ng u t, nh: Li, l v thanh l, nhng bn TSC v BS u t, tin li cho vay, li tin gi, c tc v li nhun c chia + Chi ph li vay c ghi nhn vo Bo co kt qu HKD trong k Lung tin t hot ng kinh doanh c iu chnh tip tc vi s thay i ca vn lu ng, chi ph tr trc di hn v cc khon thu, chi khc t hot ng kinh doanh, nh: + Cc thay i trong k bo co ca khon mc hng tn kho, cc khon phi thu, cc khon phi tr t hot ng kinh doanh. + Cc thay i ca chi ph tr trc + Li tin vay tr + Thu TNDN np + Tin thu khc t hot ng kinh doanh + Tin chi khc t hot ng kinh doanh Cn c lp bo co lu chuyn tin t theo phng php gin tip: - Bo co kt qu kinh doanh - Bng cn i k ton - Cc ti liu khc(s ci, s k ton chi tit, bng tnh khu hao, chi tit hon nhp d phng hoc cc ti liu chi tit v mua bn TSC, tr li vay). Phng php lp cc ch tiu c th: Phn I: Lu chuyn tin thun t hot ng SXKD 1. Li nhun trc thu (M s 01): Ch tiu ny c ly t ch tiu Tng li nhun k ton trc thu (M s 50) trn Bo co kt qu HKD trong k bo co. Nu s liu ny s m (trng hp l) th ghi trong ngoc n() 2. iu chnh cho cc khon Khu hao TSC(M s 02) Ch tiu ny phn nh s khu hao TSC trch c ghi nhn vo Bo co kt qu HKD trong k bo co. Ch tiu ny c lp cn c vo s khu hao TSC trch trong k trn bng tnh v phn b khu hao TSC v s k ton cc ti khon c lin quan. S liu ch tiu ny c cng (+) vo s liu ch tiu Li nhun trc thu Cc khon d phng (M s 03): Ch tiu ny phn nh cc khon d phng gim gi lp c ghi nhn vo Bo co kt qu HKD trong k bo co. Ch tiu ny c lp cn c vo s k ton cc ti khon 159 D phng gim gi hng tn kho TK129D phng gim gi u t ngn hn, TK 229D phng gim gi u t di hn, TK139D phng phi thu kh i, sau khi i chiu vi s k ton cc ti khon c lin quan. S liu ch tiu ny c cng (+) vo s liu ch tiu Li nhun trc thu. Trng hp cc khon d phng nu trn c hon nhp ghi gim chi ph sn xut kinh doanh trong k
249
bo co th c tr (-) vo ch tiu Li nhun trc thu v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n() Li/l chnh lch t gi hi oi cha thc hin (M s 04): Ch tiu ny phn nh Li (hoc l ) chnh lch t gi hi oi cha thc hin c phn nh vo li nhun trc thu trong k bo co. Ch tiu ny c lp cn c vo s k ton ti khon 515Doanh thu hot ng ti chnh(chi tit phn li chnh lch t gi hi oi do nh gi cc khon mc tin t c gc ngoi t cui k bo co) hoc s k ton Ti khon 635Chi ph ti chnh (chi tit phn l chnh lch t gi hi oi do nh gi cc khon mc tin t c gc ngoi t cui k bo co) c ghi nhn vo doanh thu hot ng ti chnh hoc chi ph ti chnh trong k bo co. S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu Li nhun trc thu(M s 01), nu c li chnh lch t gi hi oi cha thc hin hoc c cng vo ch tiu trn , nu c l chnh lch t gi hi oi cha thc hin. Li /l t hot ng u t(M s 05) Ch tiu ny phn nh Li (hoc l ) pht sinh trong k c phn nh vo li nhun trc thu nhng c phn loi l lung tin t hot ng u t, gm li/l t vic thanh l TSC v cc khon u t di hn m doanh nghip mua v nm gi v mc ch u t, nh: Li/ l bn bt ng sn u t, li/l bn cc khon u t vn(u t vo cng ty con, cng ty lin kt, thu hi vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot v cc khon u t vn di hn khc), li cho vay, li tin gi, li /l t vic mua v bn cc cng c n (Tri phiu, k phiu, tn phiu); C tc v li nhun c chia t cc khon u t vn vo n v khc(khng bao gm li/l mua bn chng khon v mc ch thng mi). Ch tiu ny c lp cn c vo s k ton cc ti khon Doanh thu kinh doanh bt ng sn u t, Doanh thu hot ng ti chnh, Thu nhp khc v s k ton cc ti khon Gi vn hng bn,Chi ph ti chnh,Chi ph khc(chi tit phn li/l c xc nh l lung tin t hot ng u t trong k bo co). S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu Li nhun trc thu(M s 01), nu c li hot ng u t hoc v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n(); hoc c cng vo ch tiu trn , nu c l hot ng u t. Chi ph li vay(M s 06): Ch tiu ny phn nh Chi ph li vay ghi nhn vo Bo co kt qu HKD trong k bo co. Ch tiu ny c lp cn c vo s k ton ti khon 635Chi ph ti chnh(chi tit chi ph li vay c ghi nhn vo Bo co kt qu HKD) trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton cc ti khon c lin quan, hoc cn c vo ch tiu Chi ph li vay trong Bo co kt qu HKD. S liu ch tiu ny c cng (+) vo s liu ch tiu Li nhun trc thu. - Li nhun kinh doanh trc nhng thay i ca vn lu ng(M s 08): Ch tiu ny phn nh lung tin c to ra t hot ng kinh doanh trong k bo co sau khi loi tr nh hng ca cc khon mc thu nhp v chi ph khng phi bng tin. Ch tiu ny c lp cn c vo li nhun trc thu TNDN cng (+) hoc tr(-) cc khon iu chnh. M s 08= M s 01+ M s 02+ M s 03+ M s 04+ M s 05+ M s 06 Nu s liu ch tiu ny l s m th ghi trong ngoc n() - Tng gim cc khon phi thu(M s 09):
250
Ch tiu ny c lp cn c vo tng cc chnh lch gia s d cui k v u k ca cc Ti khon phi thu lin quan n hot ng kinh doanh, nh: TK131Phi thu ca khch hng(chi tit Phi thu ca khch hng), TK 331Phi tr cho ngi bn(chi tit Tr trc cho ngi bn), TK 136Phi thu ni b, TK 138Phi thu khc, TK133Thu GTGT c khu tr v TK 141Tm ng trong k bo co. Ch tiu ny khng bao gm cc khon phi thu lin quan n hot ng u t v hot ng ti chnh, nh: Phi thu v tin li cho vay, phi thu v c tc v li nhun c chia, phi thu v thanh l, nhng bn TSC, bt ng sn u t S liu ch tiu ny c cng (+) vo s liu ch tiu Li nhun kinh doanh trc nhng thay i ca vn lu ng nu tng cc s d cui k nh hn tng cc s d u k. S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu Li nhun kinh doanh trc nhng thay i ca vn lu ng nu tng cc s d cui k ln hn tng cc s d u k v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n(). - Tng gim hng tn kho(M s 10): Ch tiu ny c lp cn c vo tng cc chnh lch gia s d cui k v u k ca cc Ti khon hng tn kho nh TK 151, TK152, TK153, TK154, TK155, TK156, TK157, TK158 (Khng bao gm s d ca Ti khon D phng gim gi hng tn kho v khng bao gm s d hng tn kho dng cho hot ng u t. S liu ch tiu ny c cng (+) vo s liu ch tiu Li nhun kinh doanh trc nhng thay i ca vn lu ng nu tng cc s d cui k nh hn tng cc s d u k. S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu Li nhun kinh doanh trc nhng thay i ca vn lu ng nu tng cc s d cui k ln hn tng cc s d u k v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n(). Tng gim cc khon phi tr(M s 11) Ch tiu ny c lp cn c vo tng cc chnh lch gia s d cui k v u k ca cc Ti khon n phi tr lin quan n hot ng kinh doanh, nh: TK331 Phi tr cho ngi bn(chi tit Phi tr cho ngi bn), TK 131Phi thu ca khch hng(chi tit Ngi mua tr tin trc , TK333 Thu v cc khon phi np Nh nc, TK 334Phi tr ngi lao ng, TK 335Chi ph phi tr, TK 336Phi tr ni b, TK 338Phi tr, phi np khc, TK 351Qu d phng tr cp mt vic lm, TK 352D phng phi tr. Ch tiu ny khng bao gm cc khon phi tr v thu TNDN phi np, cc khon phi tr v li tin vay, cc khon phi tr lin quan n hot ng u t(nh mua sm xy dng TSC, mua bt ng sn u t, mua cc cng c n)v hot ng ti chnh(Vay v n ngn hn, di hn...) S liu ch tiu ny c cng (+) vo s liu ch tiu Li nhun kinh doanh trc nhng thay i ca vn lu ng nu tng cc s d cui k nh hn tng cc s d u k. S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu Li nhun kinh doanh trc nhng thay i ca vn lu ng nu tng cc s d cui k ln hn tng cc s d u k v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n(). Tng gim chi ph tr trc(M s 12):
251
Ch tiu ny c lp cn c vo tng cc chnh lch gia s d cui k v u k ca cc Ti khon 142Chi ph tr trc ngn hn v TK 242 Chi ph tr trc di hn trong k bo co. S liu ch tiu ny c cng (+) vo s liu ch tiu Li nhun kinh doanh trc nhng thay i ca vn lu ng nu tng cc s d cui k nh hn tng cc s d u k. S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu Li nhun kinh doanh trc nhng thay i ca vn lu ng nu tng cc s d cui k ln hn tng cc s d u k v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n(). Tin li vay tr(M s 13): Ch tiu ny c lp cn c vo s k ton cc Ti khon Tin mtTin gi ngn hngTin ang chuyn(Phn chi tr li tin vay) tr cc khon li tin vay, s k ton Ti khon 131 Phi thu ca khch hng(s tin thu n chuyn tr trc tip li tin vay) trong k bo co sau khi i chiu vi s k ton cc TK 142 Chi ph tr trc v TK 242 Chi ph tr trc di hn, TK 635 Chi ph ti chnh, TK 241Xy dng c bn d dang, TK 627Chi ph sn xut chungv TK 335Chi ph phi tr (Chi tit s tin li vay tr trc, tin li vay pht sinh tr trong k ny hoc s tin li vay pht sinh trong cc k trc v tr trong k ny). S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu Li nhun kinh doanh trc nhng thay i ca vn lu ng nu tng cc s d cui k ln hn tng cc s d u k v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n(). Thu thu nhp doanh nghip np(M s 14): Ch tiu ny c lp cn c vo s k ton cc Ti khon Tin mtTin gi ngn hngTin ang chuyn(Phn chi tin np thu TNDN) s k ton Ti khon 131Phi thu ca khch hng(Phn np thu TNDN t tin thu cc khon phi thu ca khch hng) trong k bo co, sau khi i chiu vi s k ton Ti khon 333 Thu v cc khon phi np Nh nc(phn thu TNDN np trong k bo co). S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu Li nhun kinh doanh trc nhng thay i ca vn lu ng nu tng cc s d cui k ln hn tng cc s d u k v c ghi bng s m di hnh thc ghi trong ngoc n(). Tin thu khc t hot ng kinh doanh(M s 15) Ch tiu ny phn nh cc khon tin thu khc pht sinh t hot ng kinh doanh ngoi cc khon khc nu cc M s t 01 n 14, nh: Tin thu c do nhn k cc, k qu, tin thu hi cc khon a i k cc, k qu; Tin thu t ngun kinh ph s nghip, d n (nu c); Tin c cc t chc c nhn bn ngoi thng, h tr ghi tng cc qu ca doanh nghip; Tin nhn c ghi tng cc qu do cp trn cp hoc cp di np trong k bo co. Ch tiu ny c lp cn c vo s k ton cc Ti khon Tin mtTin gi ngn hngTin ang chuyn sau khi i chiu vi s k ton cc Ti khon c lin quan trong k bo co. S liu ch tiu ny c cng (+) vo s liu ch tiu Li nhun kinh doanh trc nhng thay i ca vn lu ng Tin chi khc t hot ng kinh doanh(M s 16): Ch tiu ny phn nh cc khon tin chi khc pht sinh t hot ng kinh doanh ngoi cc khon khc nu cc M s t 01 n 14, nh: Tin a i k cc, k
252
qu, tin tr li cc khon nhn k cc, k qu; Tin chi trc tip t qu khen thng, phc li; Tin chi trc tip t cc qu khc thuc ngun vn ch s hu; Tin chi trc tip bng ngun kinh ph s nghip, d n; Tin chi np cc qu ln cp trn hay cp cho cp di, Ch tiu ny c lp cn c vo s k ton cc Ti khon 111,112,113 sau khi i chiu vi s k ton cc Ti khon c lin quan trong k bo co. S liu ch tiu ny c tr (-) vo s liu ch tiu Li nhun kinh doanh trc nhng thay i ca vn lu ng . Lu chuyn tin thun t hot ng kinh doanh(M s 20): Ch tiu Lu chuyn tin thun t hot ng kinh doanh phn nh chnh lch gia tng s tin thu vo vi tng s tin chi ra t hot ng kinh doanh trong k bo co. S liu ch tiu ny c tnh bng tng cng cc ch tiu c m s t M s 08 n M s 16. Nu s liu ch tiu ny l s m c ghi di hnh thc ghi trong ngoc n(). M s 20= M s 08 + M s 09 + M s 10 + M s 11+ M s 12+ M s 13+ M s 14 + M s 15+ M s 16 Phn II: Lu chuyn tin t hot ng u t: (nh lp Bo co LCTT theo phng php trc tip) Phn III: Lu chuyn tin t hot ng ti chnh: (nh lp Bo co LCTT theo phng php trc tip) BO CO LU CHUYN TIN T (Theo phng php trc tip) Nm n v tnh
Ch tiu 1 I. Lu chuyn tin t hot ng kinh doanh 1. Tin thu t bn hng, cung cp dch v v doanh thu khc 2. Tin chi tr cho ngi cung cp hng ha, dch v 3. Tin chi tr cho ngi lao ng 4. Tin chi tr li vay 5. Tin chi np thu TNDN 6. Tin thu khc t hot ng kinh doanh 7. Tin chi khc cho hot ng kinh doanh Lu chuyn tin thun t hot ng kinh doanh II. Lu chuyn tin t hot ng u t 1. Tin chi mua sm xy dng TSC v cc ti sn di hn khc 2. Tin thu t thanh l, nhng bn TSC v ti sn di hn khc 3. Tin chi cho vay, bn li cc cng c n ca n v khc 4. Tin thu hi cho vay, bn li cc cng c n ca n v khc
253
M s 2 01 02 03 04 05 06 07 20 21 22 23 24
Thuyt minh 3
Nm nay 4
Nm trc 5
5. Tin chi u t gp vn vo n v khc 6. Tin thu hi u t gp vn vo n v khc 7. Tin thu li cho vay, c tc v li nhun c chia Lu chuyn tin thun t hot ng u t III. Lu chuyn tin t hot ng ti chnh 1. Tin thu t pht hnh c phiu, nhn vn gp ca ch s hu 2. Tin chi tr vn gp cho cc ch s hu, mua li c phiu ca doanh nghip pht hnh 3. Tin vay ngn hn,di hn nhn c 4. Tin chi tr n gc vay 5. Tin chi tr n thu ti chnh 6. C tc, li nhun tr cho ch s hu Lu chuyn tin thun t hot ng ti chnh Lu chuyn tin thun trong k(50=20+30+40) Tin v tng ng tin u k nh hng ca thay i t gi quy i ngoi t Tin v tng ng tin cui k(70=50+60+61)
25 26 27 30 31 32 33 34 35 36 40 50 60 61 70
VII.34
254
BO CO LU CHUYN TIN T (Theo phng php gin tip) Nm n v tnh M Thuyt Ch tiu s minh 2 3 01 02 03 04 05 06
Nm nay 4
Nm trc 5
I. Lu chuyn tin t hot ng kinh doanh 1. Li nhun trc thu 2. iu chnh cho cc khon - Khu hao TSC Cc khon d phng - Li, l chnh lch t gi hi oi cha thc hin - Li, l t hot ng u t - Chi ph li vay
3. Li nhun t hot ng kinh doanh trc 08 thay i ca vn lu ng - Tng gim cc khon phi thu - Tng gim hng tn kho 09 10
- Tng gim cc khon phi tr(khng k li vay 11 phi tr, thu TNDN phi np) - Tng gim chi ph tr trc - Tin li vay tr - Thu thu nhp doanh nghip np - Tin thu khc t hot ng kinh doanh - Tin chi khc cho hot ng kinh doanh Lu chuyn tin thun t hot ng kinh doanh II. Lu chuyn tin t hot ng u t 1. Tin chi mua sm xy dng TSC v cc ti 21 sn di hn khc 2. Tin thu t thanh l, nhng bn TSC v ti 22 sn di hn khc 3. Tin chi cho vay, bn li cc cng c n ca 23 n v khc 4. Tin thu hi cho vay, bn li cc cng c n ca 24 n v khc
255
12 13 14 15 16 20
5. Tin chi u t gp vn vo n v khc 6. Tin thu hi u t gp vn vo n v khc 7. Tin thu li cho vay, c tc v li nhun c chia Lu chuyn tin thun t hot ng u t III. Lu chuyn tin t hot ng ti chnh 1. Tin thu t pht hnh c phiu, nhn vn gp ca ch s hu 2. Tin chi tr vn gp cho cc ch s hu, mua li c phiu ca doanh nghip pht hnh 3. Tin vay ngn hn, di hn nhn c 4. Tin chi tr n gc vay 5.Tin chi tr n thu ti chnh 6. C tc, li nhun tr cho ch s hu Lu chuyn tin thun t hot ng ti chnh Lu chuyn tin thun trong k(50=20+30+40) Tin v tng ng tin u k nh hng ca thay i t gi quy i ngoi t Tin v tng ng tin cui k (70=50+60+61)
25 26 27 30 31 32 33 34 35 36 40 50 60 61 70
VII.34 thng nm Gim c (K, h tn, ng du)
Lp, ngy
Ngi lp K ton trng (K, h tn, ) (K, h tn, ) 9.5. Thuyt minh bo co ti chnh 9.5.1. Khi nim Thuyt minh bo co ti chnh l bo co nhm thuyt minh v gii trnh bng li, bng s liu mt s ch tiu kinh t ti chnh cha c th hin trn cc bo co ti chnh trn nhm cung cp thng tin cho vic nh gi kt qu ti chnh c chnh xc. 9.5.2. Cn c lp thuyt minh bo co ti chnh - Cc s k ton k bo co - Bng cn i k ton k bo co - Bo co kt qu hot ng kinh doanh k bo co - Thuyt minh bo co ti chnh nm trc Khi lp thuyt minh bo co ti chnh, cn lu : - Phn trnh by bng li vn phi r rng d hiu. Phn trnh by bng s liu phi thng nht vi s liu trn cc bo co khc. - i vi cc bo co qu, cc ch tiu thuc phn ch k ton p dng ti doanh nghip phi thng nht trong c nin k ton. Nu c s thay i phi gii thch r rng l do thay i. Trong cc biu s liu, cc ct k hoch th hin s liu c k bo co, ct s thc hin k trc th hin s liu ca k ngay trc k bo co. - Cc ch tiu nh gi khi qut tnh hnh hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip ch s dng trong thuyt minh bo co ti chnh nm.
256
THUYT MINH BO CO TI CHNH Mu s B09-DN Nm. I. c im hot ng ca doanh nghip 1. Hnh thc s hu vn 2. Hnh thc hot ng 3. Lnh vc kinh doanh 4. c im hot ng ca doanh nghip trong nm bo co c nh hng n bo co ti chnh II. K k ton, n v tin t s dng trong k ton 1. K k ton nm(Bt u t ngy kt thc vo ngy) 2. n v tin t s dng trong k ton III. Chun mc v ch k ton p dng: 1. Ch k ton p dng 2. Tuyn b v vic tun th Chun mc k ton v ch k ton 3. Hnh thc k ton p dng IV. Chnh sch k ton p dng: 1. Nguyn tc ghi nhn cc khon tin v cc khon tng ng tin Phng php chuyn i cc ng tin khc ra ng tin s dng trong k ton 2. Nguyn tc ghi nhn hng tn kho: - Nguyn tc ghi nhn hng tn kho - Phng php tnh gi tr hng tn kho: - Phng php hch ton hng tn kho - Phng php lp d phng gim gi hng tn kho 3. Nguyn tc ghi nhn v khu hao TSC v bt ng sn u t: - Nguyn tc ghi nhn TSC (hu hnh, v hnh, thu ti chnh) - Phng php khu hao TSC (hu hnh, v hnh, thu ti chnh) 4. Nguyn tc ghi nhn v khu hao bt ng sn u t - Nguyn tc ghi nhn bt ng sn u t - Phng php khu hao bt ng sn u t 5. Nguyn tc ghi nhn cc khon u t ti chnh: - Cc khon u t vo cng ty con, cng ty lin kt, vn gp vo c s kinh doanh ng kim sot; - Cc khon u t chng khon ngn hn - Cc khon u t ngn hn, di hn khc - Phng php lp d phng gim gi u t ngn hn, di hn 6. Nguyn tc ghi nhn v vn ha cc khon chi ph i vay - Nguyn tc ghi nhn chi ph i vay - T l vn ha c s dng xc nh chi ph i vay c vn ha trong k 7. Nguyn tc ghi nhn v vn ha cc khon chi ph khc - Chi ph tr trc - Chi ph khc - Phng php phn b chi ph tr trc - Phng php v thi gian phn b li th thng mi 8. Nguyn tc ghi nhn chi ph phi tr 9. Nguyn tc v phng php ghi nhn cc khon d phng phi tr
257
10. Nguyn tc ghi nhn vn ch s hu - Nguyn tc ghi nhn vn u t ca ch s hu, thng d vn c phn, vn khc ca ch s hu. - Nguyn tc ghi nhn chnh lch nh gi li ti sn - Nguyn tc ghi nhn chnh lch t gi - Nguyn tc ghi nhn li nhun cha phn phi 11. Nguyn tc v phng php ghi nhn doanh thu - Doanh thu bn hng - Doanh thu cung cp dch v - Doanh thu hot ng ti chnh - Doanh thu hp ng xy dng 12. Nguyn tc v phng php ghi nhn chi ph ti chnh 13. Nguyn tc v phng php ghi nhn chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh, chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li. 14. Cc nghip v d phng ri ro hi oi 15. Cc nguyn tc v phng php k ton khc V. Thng tin b sung cho cc khon mc trnh by trong bng cn i k ton (n v tnh) Cui nm u nm 1 2 3 01-Tin - Tin mt - Tin gi ngn hng - Tin ang chuyn Cng 02- Cc khon u t ti chnh ngn hn Cui nm u nm - Chng khan u t ngn hn - u t ngn hn khc - D phng gim gi u t ngn hn Cng 03- Cc khon phi thu ngn hn Cui nm u nm - Phi thu v c phn ha - Phi thu v c tc v li nhun c chia - Phi thu ngi lao ng - Phi thu khc Cng 04- Hng tn kho Cui nm u nm - Hng mua ang i ng - Nguyn liu, vt liu - Cng c, dng c - Chi ph sn xut,KD d dang - Thnh phm - Hng ha - Hng gi i bn - Hng ha kho bo thu
258
- Hng ha bt ng sn Cng gi gc hng tn kho * Gi tr ghi s ca hng tn kho dng th chp, cm c m bo cc khon n phi tr * Gi tr han nhp d phng gim gi hng tn kho trong nm:. * Cc trng hp hoc s kin dn n phi trch thm hoc han nhp d phng gim gi hng tn kho : 05-Thu v cc khon phi Cui nm u nm thu Nh nc - Thu thu nhp doanh nghip np tha - Cc khon khc phi thu Nh nc Cng 06-Phi thu di hn ni b - Cho vay di hn ni b - Phi thu di hn ni b khc 07-Phi thu di hn khc Cui nm u nm - K qu, k cc di hn - Cc khon tin nhn y thc - Cho vay khng c li - Phi thu di hn khc Cng 08-Tng gim ti sn c nh hu hnh: Khon mc My mc Nh ca, ... Tng thit b VKT cng I. Nguyn gi TSC hu hnh S d u nm - Mua trong nm - u t xy dng c bn hon thnh - Tng khc -Chuyn sang bt ng sn u t () () () () - Thanh l,Nhng bn () () () () - Gim khc () () () () S d cui nm II. Gi tr hao mn ly k S d u nm - Khu hao trong nm - Tng khc - Chuyn sang bt ng sn u t - Thanh l, Nhng bn () () () () - Gim khc () () () () S d cui nm () () () ()
259
II. Gi tr cn li ca TSC hu hnh Ti ngy u nm Ti ngy cui nm - Gi tr cn li ca TSC hu hnh dng th chp, cm c m bo cc khon vay - Nguyn gi ca TSC cui nm khu hao ht nhng vn cn s dng - Nguyn gi TSC cui nm ch thanh l - Cc cam kt v mua bn TSC hu hnh c gi tr ln trong tng lai. - Cc thay i khc v TSC hu hnh 09- Tng gim TSC thu ti chnh: Nh ca, ... Tng Khon mc My mc VKT cng thit b I. Nguyn gi TSC thu ti chnh S d u nm - Thu ti chnh trong nm - Mua li TSC thu ti chnh - Tng khc -Tr li TSC thu ti chnh -Gim khc S d cui nm II. Gi tr hao mn ly k S d u nm - Khu hao trong nm - Mua li TSC thu ti chnh - Tng khc - Tr li TSC thu ti chnh () () () () - Gim khc () () () () S d cui nm II. Gi tr cn li ca TSC thu ti chnh Ti ngy u nm Ti ngy cui nm - Tin thu pht sinh thm c ghi nhn l chi ph trong k. - Cn c xc nh tin thu pht sinh thm. - iu khon gia hn thu hoc quyn c mua ti sn 10.Tng gim TSC v hnh Khon mc Quyn s dng Quyn pht ... Tng t hnh cng I. Nguyn gi TSC v hnh S d u nm - Mua trong nm - To ra t ni b doanh nghip - Tng do hp nht kinh doanh () () ( ()
260
- Tng khc - Thanh l, Nhng bn - Gim khc S d cui nm II. Gi tr hao mn ly k S d u nm - Khu hao trong nm - Tng khc - Thanh l, Nhng bn - Gim khc S d cui nm
()
()
) () ( )
() ()
() ()
( () ) () ( )
II. Gi tr cn li ca TSC v hnh Ti ngy u nm Ti ngy cui nm Thuyt minh s liu v gii trnh khc: ... 11.Chi ph XDCB d dang: - Tng s chi ph XDCB d dang: Trong (nhng cng trnh ln): + Cng trnh + Cng trnh + 12.Tng gim bt ng sn u t: Khon mc S nm Nguyn gi bt ng sn u t - Quyn s dng t - Nh - Nh v quyn s dng t - C s h tng Gi tr hao mn ly k - Quyn s dng t - Nh - Nh v quyn s dng t - C s h tng Gi tr cn li ca bt ng sn u t - Quyn s dng t - Nh - Nh v quyn s dng t - C s h tng
261
Cui nm
u nm
u Tng trong Gim S d nm trong nm cui nm
Thuyt minh s liu v gii trnh khc: -. 13. u t di hn khc: Cui nm u nm - u t c phiu - u t tri phiu, tn phiu Cho vay di hn - u t di hn khc Cng 14.Chi ph tr trc di hn Cui nm u nm - Chi ph tr trc v thu hot ng TSC - Chi ph thnh lp doanh nghip - Chi ph nghin cu c gi tr ln - Chi ph cho giai on trin khai khng tiu chun ghi nhn TSC v hnh Cng 15.Vay v n ngn hn Cui nm u nm - Vay ngn hn - N di hn n hn tr Cng 16.Thu v cc khon phi np nh nc Cui nm u nm - Thu GTGT - Thu tiu th c bit - Thu xut, nhp khu - Thu thu nhp doanh nghip - Thu thu nhp c nhn - Thu ti nguyn - Thu nh t v tin thu t - Cc loi thu khc - Cc loi thu khc - Cc khon ph, l ph v cc khon phi np khc Cng 17.Chi ph phi tr Cui nm u nm - Trch trc chi ph tin lng trong thi gian ngh php - Chi ph sa cha ln TSC - Chi ph trong thi gian ngng kinh doanh Cng 18.Cc khon phi tr phi np ngn hn khc Cui nm u nm - Ti sn tha ch gii quyt - Bo him x hi - Kinh ph cng on - Bo him y t - Phi tr v c phn ha
262
- Nhn k cc, k qu ngn hn - Nhn k cc, k qu ngn hn - Nhn k cc, k qu ngn hn - Doanh thu cha thc hin - Cc khon phi tr, phi np khc Cng 19.Phi tr di hn ni b Cui nm u nm - Vay di hn ni b - Phi tr di hn ni b khc 20.Vay v n di hn Cui nm u nm a.Vay di hn - Vay ngn hng - Vay i tng khc - Tri phiu pht hnh b. N di hn - Thu ti chnh - N di hn khc Cng - Cc khon n thu ti chnh Thi hn Nm nay Nm trc Tng khon Tr tn Tr n Tng khon Tr tn Tr thanh ton tin li thu gc thanh ton tin li thu n thu ti chnh thu ti chnh gc T 1 nm tr xung Trn 1 nm n 5 nm Trn 5 nm 21.Ti sn thu thu nhp hon li v thu thu nhp hon li phi tr Cui nm u nm Ti sn thu thu nhp hon li lin quan n khon chnh lch tm thi c khu tr -Ti sn thu thu nhp hon li lin quan n khon l tnh thu cha s dng Ti sn thu thu nhp hon li lin quan n khon u i tnh th cha s dng Khon han nhp ti sn thu thu nhp hon li c ghi nhp t cc nm trc Ti sn thu thu nhp hon li
263
b. Thu thu nhp hon li phi tr Thu thu nhp hon li phi tr pht sinh t cc khon chnh lch tm thi chu thu - Ti sn thu thu nhp hon li lin quan n khon l tnh thu cha s dng Khon han nhp thu thu nhp hon phi tr c ghi nhp t cc nm trc Thu thu nhp hon li phi tr 22. Vn ch s hu a. Bng i chiu bin ng ca vn ch s hu
Cui nm u nm
Chnh Vn Vn Thng lch Chnh Ngun u t khc C d vn nh gi lch t vn u ca ca phiu Cng c li ti ga hi t ch s ch s qu phn sn oi XDCB hu hu
A 1 2 3 S d u nm trc - Tng vn trong nm trc Li nm trc - Tng khc Gim vn trong nm trc - L nm trc - Gim khc S d cui nm trc S d u nm nay - Tng vn trong nm nay Li trong nm nay - Tng khc Gim vn trong nm nay _L trong nm nay - Gim khc S d cui nm nay b. Chi tit vn u t ca ch s hu - Vn gp ca Nh nc - Vn gp ca i tng khc Cng
264
Cui nm
u nm
* Gi tr tri phiu chuyn thnh c phiu trong nm * S lng c phiu qu: c. Cc giao dch v vn vi cc ch s hu v phn phi c tc, li nhun - Vn u t ca ch s hu + Vn gp u nm + Vn gp tng trong nm + Vn gp gim trong nm + Vn gp cui nm - C tc, li nhun c chia d. C tc: - C tc cng b sau ngy kt thc k k ton nm: + C tc cng b trn c phiu ph thng + C tc cng b trn c phiu u i + C tc ca c phiu u i ly k cha c ghi nhn: . C phiu Cui nm u nm -S lng c phiu ng k pht hnh - S lng c phiu bn ra cng chng + C phiu ph thng + C phiu u i - S lng c phiu c mua li + C phiu ph thng + C phiu u i - S lng c phiu ang lu hnh + C phiu ph thng + C phiu u i * Mnh gi c phiu ang lu hnh e. Cc qu ca doanh nghip: - Qu u t pht trin - Qu d phng ti chnh - Qu khc thuc ngun vn ch s hu * Mc ch trch lp v s dng cc qu ca doanh nghip g. Thu nhp v chi ph, li hoc l c ghi nhn trc tip vo vn ch s hu theo quy nh ca cc chun mc k ton c th 23. Ngun kinh ph Cui nm u nm - Ngun kinh ph c cp trong nm - Chi s nghip () () - Ngun kinh ph cn li cui nm 24.Ti sn thu ngoi Cui nm u nm (1)Gi tr ti sn thu ngoi - TSC thu ngoi - Ti sn khc thu ngoi (2)Tng s tin thu ti thiu trong tng lai ca hp ng thu hot ng ti sn khng hy ngang theo cc thi hn T 1 nm tr xung
265
Trn 1 nm n 5 nm Trn 5 nm VI. Thng tin b sung cho cc khon mc trnh by trong bo co kt qu hot ng kinh doanh (n v tnh) Cui nm u nm Tng doanh thu bn hng v cung cp dch v(M s 01) Trong : - Doanh thu bn hng - Doanh thu cung cp dch v - Doanh thu hp ng xy dng (i vi DN c hot ng xy lp) + Doanh thu ca hp ng XD c ghi nhn trong k + Tng doanh thu ly k ca hp ng XD c ghi nhn n thi im lp bo co ti chnh Cc khon gim tr doanh thu (M s 02) Trong : + Chit khu thng mi + Gim gi hng bn + Hng bn b tr li + Thu tiu th B, + Thu xut khu, +Thu GTGT theo phng php trc tip phi np 27. Doanh thu thun v bn hng v cung cp dch v(M s 10) Trong : - Doanh thu thun trao i sn phm , hng ha - Doanh thu thun trao i dch v 28. Gi vn hng bn(M s 11) Nm nay Nm trc - Gi vn ca hng ha bn - Gi vn ca thnh phm bn - Gi vn ca dch v cung cp - Gi tr cn li, chi ph thanh l, nhng bn ca BS u t bn - Chi ph kinh doanh BS u t - Hao ht mt mt hng tn kho () () - Cc khon chi ph vt trn mc bnh thng - D phng gim gi hng tn kho Cng 29. Doanh thu hot ng ti chnh(M s 21) Nm nay Nm trc - Li tin gi, tin cho vay - Li u t tri phiu, k phiu, tn phiu - C tc,li nhun c chia - Li bn ngoi t - Li chnh lch t gi thc hin
266
- Li chnh lch t gi cha thc hin - Li bn hng tr chm - Doanh thu hot ng ti chnh khc Cng 30. Chi ph ti chnh(M s 22) - Li tin vay - Chit khu thanh ton, li bn hng tr chm - L do thanh l cc khon u t ngn hn,di hn - L do bn ngoi t - L chnh lch t gi thc hin - L chnh lch t gi cha thc hin - D phng gim gi cc khon u t ngn hn,di hn - Chi ph ti chnh khc Cng 31.Chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh(M s 51) - Chi ph thu thu nhp doanh nghip tnh trn thu nhp chu thu nm hin hnh - iu chnh chi ph thu thu nhp doanh nghip ca cc nm trc vo chi ph thu thu nhp hin hnh nm nay - Tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hin hnh 32. Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li(M s 52) - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t cc khon chnh lch tm thi phi chu thu - Chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic han nhp ti sn thu thu nhp hon li Thu nhp thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t cc khon chnh lch tm thi c khu tr Thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t cc khon l tnh thu v u i thu cha s dng Thu nhp thu thu nhp doanh nghip hon li pht sinh t vic hoan nhp thu thu nhp hon li phi tr - Tng chi ph thu thu nhp doanh nghip hon li 33.Chi ph sn xut kinh doanh theo yu t Chi ph nguyn vt liu Chi ph nhn cng Chi ph khu hao TSC Chi ph dch v mua ngoi Chi ph khc bng tin Cng
Nm nay Nm nay Nm nay () () Nm nay
Nm trc Nm trc Nm trc () () Nm trc
267
VII Thng tin b sung cho cc khon mc trnh by trong Bo co lu chuyn tin t (n v tnh:) 34. Cc giao dch khng bng tin nh hng n bo co lu chuyn tin t v cc khon tin do doanh nghip nm gi nhng khng c s dng Nm Nm trc nay a. Mua ti sn bng cch nhn cc khon n lin quan trc tip hoc thng qua nghip v cho thu ti chnh: - Mua doanh nghip thng qua pht hnh c phiu - Chuyn n thnh vn ch s hu b. Mua v thanh l cng ty con hoc n v kinh doanh khc trong k bo co - Tng gi tr mua hoc thanh l - Phn gi tr mua hoc thanh l c thanh ton bng tin v cc khon tng ng tin - S tin v cc khon tng ng tin thc c trong cng ty con hoc n v kinh doanh khc c mua hoc thanh l - Phn gi tr ti sn(Tng hp theo tng loi ti sn) v n phi tr khng phi l tin v cc khon tng ng tin trong cng ty con hoc n v kinh doanh khc c mua hoc thanh l trong k. c.Trnh by gi tr v l do ca cc khon tin v tng ng tin ln do doanh nghip nm gi nhng khng c s dng do c s hn ch ca php lut hoc cc rng buc khc m doanh nghip phi thc hin VIII. Nhng thng tin khc 1. Nhng khon n tim tng, khon cam kt v nhng thng tin ti chnh khc : 2. Nhng s kin pht sinh sau ngy kt thc k k ton nm 3. Thng tin v cc bn lin quan: 4. Trnh by ti sn, doanh thu, kt qu kinh doanh theo b phn(Theo lnh vc kinh doanh hoc theo khu vc a l)theo quy nh ca chun mc k ton s 28Bo co b phn(2) 5. Thng tin so snh(nhng thay i v thng tin trong bo co ca cc nin k ton trc 6. Thng tin v hot ng lin tc 7. Nhng thng tin khc(3) Lp, Ngy thng nm Ngi lp biu K ton trng Gim c (k, h tn) (k, h tn) (k, h tn, ng du) Ghi ch: (1)Nhng ch tiu khng c thng tin, s liu th khng phi trnh by nhng khng c nh li s th t cc ch tiu (2)Ch p dng cho cng ty nim yt. (3)Doanh nghip c trnh by thm cc thng tin khc xt thy cn thit cho ngi s dng bo co ti chnh.
268
Trang CHNG VI: K TON THNH PHM - TIU TH THNH PHM - XC 140 NH KT QU KINH DOANH CA DOANH NGHIP 6.1. K TON THNH PHM 6.1.1. Khi nim 6.1.2. Nguyn tc k ton thnh phm, nhim v ca k ton thnh phm 6.1.3. K ton thnh phm theo phng php k khai thng xuyn 141 6.1.4. K ton thnh phm theo phng php kim k nh k 144 6.2. K TON TIU TH SN PHM 147 6.2.1. Cc khi nim chung v nhim v k ton tiu th sn phm: 6.2.2. K ton tiu th thnh phm theo phng php k khai thng xuyn cc doanh nghip tnh thu GTGT bng phng php khu tr 148 6.2.3. K ton tiu th thnh phm theo phng php k khai thng xuyn cc 157 doanh nghip tnh thu GTGT bng phng php trc tip hoc i vi cc mt hng chu thu TTB hay thu xut khu 6.2.4. c im k ton tiu th thnh phm cc doanh nghip p dng phng 159 php kim k nh k. 6.3. K TON XC NH KT QU KINH DOANH 159 6.3.1. Khi nim 6.3.2. K ton chi ph bn hng 160 6.3.3 K ton chi ph qun l doanh nghip 161 6.3.4. K ton hot ng ti chnh 163 6.3.5. K ton hot ng khc 166 6.3.6. K ton xc nh kt qa hot ng kinh doanh 168 CHNG VII: K TON CC NGHIP V THANH TON 175 7.1.1.NHIM V K TON CC NGHIP V THANH TON 7.2. K TON THANH TON VI NGI MUA, NGI BN 7.2.1 Nguyn tc k ton thanh ton vi ngi mua, ngi bn 7.2.2. Chng t v s k ton s dng 176 7.2.4. Phng php k ton 177 7.3. K TON TM NG 181 7.3.1. Khi nim, nguyn tc tm ng 7.3.2. Chng t, s k ton s dng 7.3.3. Ti khon s dng 182 7.3.4. Phng php k ton 7.4 K TON THANH TON VI NGN SCH 184 7.4.1. Ti khon s dng 7.4.2. Chng t, s k ton s dng 185 7.4.3. Phng php k ton 7.5. K ton thanh ton ni b 195 7.5.1. Chng t s dng 195 7.5.2. Ti khon s dng 7.5.3. Phng php k ton mt s nghip v kinh t ch yu 199 CHNG VIII: K TON NGUN VN CH S HU 8.1. KHI NIM, NI DUNG, NGUYN TC K TON NGUN VN CH S HU 8.1.1.Khi nim, ni dung ngun vn ch s hu. 8.1.2. Nguyn tc k ton ngun vn ch s hu. 8.2. K TON NGUN VN KINH DOANH 8.2.1.Khi nim, ni dung ngun vn kinh doanh. 8.2.2.Ti khon, chng t v s sch s dng 199 http://www.ebook.edu.vn 8.2.3.Phng php k ton mt s nghip v kinh t ch yu 200
MC LC
8.3. K TON LI NHUN CHA PHN PHI 8.3.1.Khi nim 8.3.2. Ti khon k ton s dng 8.3.3. Phng php k ton li nhun cha phn phi 8.4. K TON QU X NGHIP 8.4.1. K ton qu u t pht trin 8.4.2. K ton qu d phng ti chnh 8.4.3. K ton qu khen thng, phc li 8.4.4. K ton cc qu khc thuc vn ch s hu 8.5. K TON NGUN VN U T XY DNG C BN 8.5.1 Khi nim 8.5.2. Chng t v s k ton s dng 8.5.3. Ti khon k ton s dng 8.5.4. Phng php k ton ngun vn u t xy dng c bn 8.6. K TON CHNH LCH NH GI LI TI SN 8.6.1. Khi nim 8.6.2. Chng t v s k ton s dng 8.6.3. Ti khon s dng 8.6.4. K ton chnh lch nh gi li ti sn 8.7. K TON CHNH LCH T GI 8.7.1. Khi nim, nguyn tc k ton 8.7.2. Chng t v s k ton s dng 8.7.3. Ti khon v s k ton s dng 8.7.4. Phng php k ton chnh lch t gi CHNG IX: BO CO K TON 9.1. BO CO K TON 9.1.1. Khi nim 9.1.2. Phn loi bo co k ton 9.1.3. Yu cu ca bo co ti chnh 9.1.4. Trch nhim, thi hn lp v gi bo co ti chnh 9.2 BNG CN I K TON 9.2.1. Khi nim bng cn i k ton 9.2.2. Kt cu, c trng ca bng cn i k ton 9.2.3. ngha ca bng cn i k ton 9.2.4. C s v phng php lp bng cn i k ton 9.3. BO CO KT QU HOT NG KINH DOANH 9.3.1. Khi nim, ni dung. 9.3.2. C s v phng php lp bo co kt qu hot ng kinh doanh 9.4. BO CO LU CHUYN TIN T 9.4.1. Khi nim 9.4.2 Phng php lp bo co lu chuyn tin t 9.5.THUYT MINH BO CO TI CHNH 9.5.1. Khi nim 9.5.2. Cn c lp thuyt minh bo co ti chnh
202 202 203 204 205 207 209 209
211
211 214 214 216 221
222 223
224 238 239 242
256

Ke Toan DN 2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ke Toan DN 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

B THU SN TRNG CAO NG THU SN

K TON DOANH NGHIP II

NH XUT BN NNG NGHIP

N TK 911"Xc nh kt qu" C TK 632" Gi vn hng bn"

Doanh thu thun

= Doanh thu bn hng - Cc khon gim tr doanh thu

Cc khon gim tr doanh thu

Thu TTB, Thu GTGT trc tip Thu XK (nu c)

Chit khu thng mi

Doanh thu hng bn b tr li

= Doanh thu thun - Gi vn hng bn

Thu nhp thun hot ng khc

= Thu nhp hot ng khc

= Li nhun thun t HKD

Li nhun thun = Li nhun thun sau thu ca DN trc thu

K TON CC NGHIP V THANH TON

7.2. K TON THANH TON VI NGI MUA, NGI BN

7.2.3. Ti khon s dng

Gi tr gia tng ca HH dch v chu thu

S thu ti nguyn phi np

Sn lng ti nguyn khai thc

Thi hn lp v ni gi bo co ti chnh nh sau:

V.06 V.07 V.08

() V.09 () V.10 () V.11 V.12 ()

V.13 () V.14 V.21 ()

V.15 V.16 V.17

V.19 V.20 V.21

Lp, ngy Ngi lp K ton trng

thng nm Gim c (K, h tn, ng du)

VII.34 thng nm Gim c (K, h tn, ng du)

u Tng trong Gim S d nm trong nm cui nm

Nm nay Nm nay Nm nay () () Nm nay

Nm trc Nm trc Nm trc () () Nm trc

202 202 203 204 205 207 209 209

211 214 214 216 221

224 238 239 242

You might also like